De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

48 σαμψουχίνου σκευασία· ἑρπύλλου, κασσίας, ἁβροτόνου, σισυμβρίου ἄνθους, μυρσίνης πετάλων, σαμψούχου, ἑκάστου αὐτῶν λαμβάνων στοχασμῷ πρὸς τὴν ἑκάστου αὐτῶν δύναμιν [*](3 SIM. Pl. XIII 13. Hices. (Ath. XV 689d).) [*](3 EXC. Aet. I s. v. ἔλαιον τήλινον (═ Nic. M. XVI 17). Zach. m. m. VI 10 (123).) [*](10 SIM. D. I 110 (149) 106 (147).) [*](20 SIM. Pl. XIII 10. XXIII 163; Hices. (Ath. XV 689c).) [*](20 EXC. Zach. m. m. VI 10 (123).) [*](3 num. cap. μζ QDi: νβ΄ Dl tit. τήλινον H: περὶ τηλίνου Da: τηλίνου σκευασία FDi τηλίνου σκευασία omi. HDiDa τήλεος F ἐννέα (θ) QDaDl Zach: ε DiAet. 4 πέντε (ε) QDaDlZach: θ Di: ξέστας η Aet. 5 κνῶν τρίτον (om. ἐκ. ἡμ.) H: κινῶν τρίτον τῆς ἡμέρας Aet. 6 τοῦ addidi 7 τῆς om. DaZach. κυπείρου Di 10 δὲ om. Zach. 11 σκληρώμασι Di: πρὸς τὰς ἐν μήτρᾳ σκληρίας Aet. 12 ἐγχυματίζεται H 13 δακτύλῳ DiDaZach. 14 καὶ om. H 15 ἀποσμήχει Zaci. πρὸς κατακ. καὶ χ. ποιεῖ Di ὠφελεῖ addidi 17 μὴ post λίαν add. H τὴν — ὀσμήν om. Da (spatio relicto) 18 ὀδμὴν H σμιχ F) [*](20 num. cap. μη QDi: νγ΄ Dl tit. σαμψύχινον H: περὶ σαμψυχίνου Da: σαμψυχίνου σκευασία [Di: περὶ σκευασίας σαμψυχίνου σαμψυχίνου σκευασία om. HDiDa σαμψουχίνου scripsi coll. D. III 39, Hices. l. s. ἁβροτόνου om. Da 21 ἄνθους om. H σαμψύχου libri: correxi 22 αὐτῶν (pr.) om. Di λαμβάνων — αὐτῶν om, HDa στοχασμὸν Zach. αὐτῶν (alt.) om. Zach.)

46
ἀποβλέπων, κόπτε ἐν τῷ αὐτῷ πάντα καὶ ἐπίχεε ἐλαίου ὀμφακίνου τοσοῦτον, ὥστε μὴ κατακρατεῖσθαι τὴν δύναμιν τῶν ἐν αὐτῷ βρεχομένων, καὶ ἔασον ἡμέρας τέσσαρας καὶ ἔκθλιβε, καὶ πάλιν τὸ αὐτὸ πλῆθος τῶν αὐτῶν προσφάτων ἀπόβρεχε τὸν ἴσον χρόνον καὶ ἐξίπου ἔστι γὰρ εὐτονώτερον. ἐκλέγου δὲ τὸ μελάγχλωρον τῇ χρόᾳ, σαμψούχου πολλῆς ὄζον, μετρίως δριμύ.

2 δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, λεπτυντικήν, δριμεῖαν. ποιεῖ δὲ πρὸς μύσιν καὶ διαστροφὴν ὑστέρας καὶ ἔμμηνα καὶ δεύτερα ἐπισπᾶται καὶ πνίγας ὑστερικὰς ἀνακτᾶται ὀσφύων τε καὶ βουβώνων ἀλγήματα πραύνει. σὺν μέλιτι δὲ αὐτῷ χρῆσθαι βέλτιον, ἐπειδὴ τῇ σφοδρᾷ στύψει σκληρύνει τοὺς τόπους· λύει καὶ κόπους συγχριόμενον, εἴς τε τὰ ἐπὶ τῶν ὀπισθοτονικῶν καταπλάσματα ἐπιτηδείως μείγνυται καὶ τῶν ἄλλως σπωμένων.

49 ὠκιμίνον σκευασία· τοῦ εἰς τὸ κύπρινον ἠρωματισμένου, ὡς ἀποδείξομεν (I 55), λαβὼν ἐλαίου λίτρας εἴκοσι, ὠκίμου σταθμῷ λίτρας ἕνδεκα οὐγγίας ὀκτὼ ἀποφυλλίσας ἀπόβρεχε νύκτα καὶ ἡμέραν ἐν τῷ ἐλαίῳ, εἶτα ἐξίπου καὶ ἀποτίθεσο. ἐκκενώσας δὲ τὸ ἀπὸ τῆς κυρτίδος ἐπίχει πάλιν τὸ ἴσον πλῆθος τοῦ ἐλαίου καὶ ἐξίπου. καλεῖται δὲ τοῦτο δευτερεῖον· τρίτην γὰρ οὐκ ἐπιδέχεται βροχήν. εἶτα προσφάτου ὠκίμου λαβὼν τὸ ἴσον πάλιν ἀπόβρεχε, ὡς ἐπὶ τοῦ ῥοδίνου εἴρηται (I 43), τὸ δὲ ἤδη ἀποβεβρεγμένον ἐπιχέων καὶ ἐῶν τὸν αὐτὸν χρόνον ἔκθλιβε καὶ ἀποτίθεσο. κἂν τρὶς δὲ ἢ τετράκις θέλῃς, ἀπόβρεχε πρόσφατον ἀεὶ ὤκιμον ἐμβάλλων. δύναται δὲ καὶ ἐκ τοῦ ὀμφοκίνου σκευάζεσθαι· βέλτιον δὲ ἐκείνως.

δύναται δὲ τὸ αὐτὸ τῷ σαμψουχίνῳ, ἔλαττον ἐνεργοῦν.

50 ἁβροτονίνου σκευασία· ἐκ τοῦ εἰς τὸ κύπρινον ἠρωματισμένου [*](11 SIM. D. eup. I 228 (212).) [*](1 ἐπίχει H 3 δ libri 4 τῶν om. Zach. 5 ἔσται Di 6 μελανχλωρόν F σάμψυχον Di πολλῆς Q: πολλ Da: ἐπιπολὺ Di 8 δὲ καὶ HDi ἔμμηνά τε καὶ Di: ἔμμηνα δευτέρως Zach. δεύτερα] ἔμβρυα HDa 11 ἐπεὶ Di) [*](14 num. cap. μθ QDi: νδ΄ Dl tit. ὠκίμινον H: περὶ ὠκυμίνου Di: περὶ σκευασίας ὠκιμίνου F ὠκιμίνου σκευασία om. HDi initium sic habet ἔλαιον ὠκίμινον σκευάζεται ὥσπερ τὸ κύπρινον D] τοῦ — ἀποδείζομεν om. HDi 15 ἀπεδείξαμεν FDa: correxi 16 σταθμῶν F 17 ἀποτίθεσο] ἀπήθει Di 18 ἐκκενώσας — ἐξίπου om. HDa τὸ (pr.)] τὰ HDa 19 δευτέριον FDiDa: δευτερεῖον H 20 πρόσφατον ὤκιμον libri: correxi τὸ om. Di 22 ἀποβεβρεγμένον] i. e. τὸ ἐξιπωθὲν ἔλαιον 24 ἐμβαλών FDa 26 τὸ αὐτὸ F: τὰ αὐτὰ reliqui) [*](27 num. cp. QDi. νε΄ Dl tit. ἀβροτόνινον H: περὶ ἀβροτονίνου DiDa: περὶ σκευασίας ἀβροτονίνου F ἀβροτόνινον ἐκ τοῦ Di)

47
ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε ἁβροτόνου φύλλων λίτρας ὀκτὼ ἔμβαλε καὶ ἀποβρέξας νύκτα καὶ ἡμέραν ἐξίπου. πολύβροχον δʼ εἰ βούλει ποιῆσαι, ἐκβαλὼν τὰ πρῶτα φύλλα, ἐμβαλὼν δὲ ἕτερα φύλλα ἐναποβρέχων ἐκπίεζε.

δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, ποιοῦσαν πρὸς τὰς ἐν ὑστέρᾳ μύσεις καὶ σκληρίας, ἄγον ἔμμηνα καὶ δεύτερα.

51 ἀνηθίνου σκευασία· ἐλαίου λίτρας ὀκτὼ οὐγγίας ἐννέα, ἀνήθου ἄνθους λίτρας ἕνδεκα οὐγγίας ὀκτὼ ἐναπόβρεχε τῷ ἐλαίῳ ἡμέραν μίαν, εἶτα ἐκπίεζε ταῖς χερσὶ καὶ ἀποτίθεσο. ἐὰν δὲ θέλῃς δίβροχον ποιῆσαι, πρόσφατον ἀνήθου ἄνθος ὡσαύτως ἀπόβρεχε.

δύναται δὲ μαλάσσειν τὰ περὶ μήτραν καὶ ἀναστομοῦν, ἁρμόζον πρὸς τὰ περιοδικὰ ῥίγη, θερμαῖνον καὶ κόπους λύον καὶ ἀλγήματα ἄρθρων ὠφελοῦν.

52 σουσίνου σκευασία, ὃ ἔνιοι λείρινον καλοῦσιν ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε, καλάμου λίτρας πέντε οὐγγίας δέκα, σμύρνης δραχμὰς πέντε φυράσας οἴνῳ εὐώδει ἕψε, εἶτα ἀπηθήσας τὸ ἔλαιον ἀπόχει κατὰ καρδαμώμου κεκομμένου καὶ βεβρεγμένου ὕδατι ὀμερίῳ λιτρῶν τριῶν οὐγγιῶν ἓξ καὶ ἐάσας βραχῆναι ἀπόθλιβε· καὶ λαβὼν ἐκ τοῦ ἐστυμμένου ἐλαίου τρεῖς [*](7 SIM. Aet. I s. v. ἔλαιον ἀνήθινον (═ Nic. M. XVI 15); Paul. Aeg. VII 20 s. v.) [*](7 EXC. Zach. m. m. VI 110 (aliis aliunde additis).) [*](15 SIM. Pl. XIII 11; XXI 22; XXIII 95; Aet. I s. v. ἔλαιον κρίνινον (═ Nic. M. XVI 16); Paul. Aeg. VII 20 cf. Pall. de agr. VI 14.) [*](15 EXC. Gal. XII 45.) [*](1 οὐγγίαε — ὀκτὼ om. Spr. 2 ἔμβαλλε QDa: ἐμβαλὼν Di 3 πυλύβροχονs F: πολυχρόνιον reliqui: si volueris meliorem facere Dl 4 ἐμβαλὼν— φύλλα om. Da ἐμβαλλὼν F: ἔμβαλε Di δὲ om. Di φύλλα (alt.) om. HDi: fort. delendum καὶ ἐναποβρέχων Di 6 ἄγων DiDa) [*](7 num. cap. να QDi: ν𝔮΄ Dl tit. ἀνήθινον H: ἀνηθίνου σκευασία DiDa: περὶ σκευασίας ἀνιθίνου F ἀνηθίνου σκευασία om. HDiDa ἀνιθίνου F) [*](8 ἀνίθου F ἄνθος DiDa ια libri 10 εἰ δὲ θέλεις Da δίβροχον F: διάβροχον reliqui) [*](15 num. cap. νβ QDi: νζ΄ Dl tit. σούσινον H: περὶ σουσίνου DiDa: σουσίνου σκευασία F incip. τὸ δὲ σούσινον δ ἔνιοι κρίνινον παλ, οὕτω σκευάζεται Di λίρινον F: κρίνινον HDiDa: myrsinum Dl, cf. D. III 102. Gal. XIX 119 16 πέντε pr.] ε΄ FDi: ?? V. Dl: γ΄ HDa (om. πέντε — οὐγγίας) οὐγγίας δέκα] οὐγγίας γ΄ Di: ?? X Dl: ο ι F 17 δραχμὰς] reliqui φυράσας] κεράσας H ἐπιθήσας τὸ ἔλαιον μετὰ τοῦ καρδ. Da 18 ἀπόχεε H κατὰ] μετὰ HDa, sed cf. D. I 55 19 λίτρας HDa: comp. scr. reliqui: corr. Sar. ἓξ] γ΄ (ut videtur) F: lib. ΙΙΙ et mediam Dl 20 ἐλαίου ἥμισυ λίτρας (comp. scr.) FDi: ἐλαίου λίτρας γ ἥμισυ (ἥμ. comp. scr.) HDa)

48
ἥμισυ λίτρας, κρίνα ἀριθμῷ χίλια ἀποφυλλίσας θὲς ἐν λουτῆρι πλατεῖ, μὴ βαθεῖ, ἐπιχέας τε τὸ ἔλαιον ἀνακίνει ταῖς χερσὶ μέλιτι κεχρισμέναις. ἐάσας δὲ ἡμέραν μίαν καὶ νύκτα, πρωὶ δὲ ἀνελόμενος εἰς κυρτίδα ἐξίπου.

2 τὸ δὲ φερόμενον ἀπήθει εὐθέως ἀπὸ τοῦ συνεκθλιβέντος ὕδατος τῷ ἐλαίῳ· οὐ γὰρ ὑπομένει ὡς τὸ ῥόδινον, συνθερμαινόμενον δὲ ἀναζεῖ καὶ σήπεται. μετάγγιζε δὲ πλεονάκις εἰς ἕτερα ἀγγεῖα μέλιτι κατακεχρισμένα, προσπάσσων ἅλας λεπτοὺς καὶ τὴν συλλεγομένην ἀκαθαρσίαν ἐπιμελῶς ἀφαιρῶν. μετεράσας δὲ ἐκ τοῦ κυρτιδίου τὸ ἐξιπωθὲν ἄρωμα εἰς τὸν λουτῆρα πάλιν ἐπίχει τοῦ ήρωματισμένου ἐλαίου τὸ ἴσον πλῆθος τῷ προτέρῳ καὶ καρδαμώμου κεκομμένου συνέμβαλε ὁλκὰς δέκα, καὶ ἀνακινήσας χρησίμως ταῖς χερσὶ καὶ ἐπισχὼν μικρὸν ἐξίπου, τὸ ἀπορρέον ἀποκαθαίρων.