Περὶ εὑρέσεως [Sp.]

Hermogenes

Hermogenes. Hermogenis Opera. Rabe, Hugo, editor. Leipzig: Teubner, 1913.

9 Τὸ ἐπιφώνημα λόγος ἐστὶν ἔξωθεν ἐπὶ τῷ πράγματι παρʼ ἡμῶν λεγόμενος. δεῖ δὲ αὐτὸν καὶ προσέχεσθαι τῷ ὑποκειμένῳ ὡς ἐκείνου μέρος ὄντα, ἵνα μὴ ἀπάδῃ, δεῖ δὲ αὐτὸν καὶ ἔξωθέν τι προσειληφέναι, ἵνα ᾖ καὶ ἡ [*](251) τοῦ ἐπιφωνήματος φύσις φανερά. τὸ δὲ προσλαμβανόμενον ἔξωθεν τετολμῆσθαι δεῖ ἀσφαλῶς· διὰ τοῦτο γάρτοι καὶ ἐπιφώνημα λέγεται, οὐχ ὅτι αὐτὸ τὸ πεπραγμένον λέγεται, ἀλλʼ ὅτι τῷ γιγνομένῳ ἐπιφωνεῖται· μέχρι γὰρ ἄν τις κατὰ κῶλον μεμετρημένως διατυποῦν ἐθέλῃ τὸ γινόμενον, τὸ πρᾶγμα λέγει, ἐὰν δὲ παυσάμενος [*](1 θελήσωμεν Pc 2 δυναμένων m. po. Ba | εὑρεῖν post ἀρχὴν add. | οὕτα (δὴ om ) καὶ ἐπὶ τούτου VcBa; γρ οὐτωσι δὲ καὶ τούτων m.2Vc 3 νοημάτων Pa 4 δύναται,τέ, m. 1 supr., Pc; δύναιτο Ac διόπερ FAc; διὸ καὶ VcBa 5 ὁ κύκλος V 7 ἔσται δὴ P; λελέχθω V. v IP 8 ἢ ὁημάτων V, v I.P. schol. P (W VII 840,3 sq. ), cf. p 195, 8; om. V v ἐστι|ll] κύκλος Pc 10 ἐπιφωνημάτων PaPπAc 11 τὸ VPπ; om. V, Doz lI 253, 9 W. | ἐστι λόγος V, Dox. 14 δὲ om. P | ἦι post 15 φύσις V 17 τοι om. VcBa | τὸ om. Pa 18 τῶ πεπραγμένῳ ἐπ. Ac 19 μὲν γὰρ vulg. | ἂν m. 2 suppl. Vc | τις ante διατυποῦν V 20 γενό- μενον Pa | ἐθέλει Ba, (η m.2) Vc)

197
ἐπενέγκῃ τι τῷ παντὶ ὡς παῤ αὑτοῦ ἐξωθεν, τοῦτο ἐπιφώνημα λοιπόν ἐστιν, οἷον
  • «σὺν δʼ Εὖρός τε Νότος τʼ ἔπεσε Ζέφυρός τε δυσαὴς
  • καὶ Βορέης αἰθρηγενέτης μέγα κῦμα κυλίνδων»
  • [*](173) καὶ «σὺν δὲ νεφέεσσι κάλυψε γαῖαν ὁμοῦ καὶ πόντον, μέχρι τούτων ἡ διατύπωσις, τὸ δὲ «ὀρώρει δʼ οὐρανόθεν νύξ» ἐπιφώνημα λοιπόν ἐστιν· ᾗ μὲν γὰρ ἐκ τῶν νεφῶν σκότος γίνεται, προσέχεται τῇ ἀληθείᾳ καὶ ἔδιον τοῦ πράγματος ἐγένετο, ᾗ δὲ ἐξ οὐρανοῦ λέγει τὴν νύκτα γεγονέναι, δὶς ἐτόλμησε, καὶ νύκτα εἰπὼν τὸ ἄλλο σκότος καὶ ἐξ οὐρανοῦ γεγονέναι, ὅθεν οὐδέποτε γίνεται σκότος οὐδὲ νύξ. Καὶ τὸ μὲν ἀληθινὸν ἐπιφώνημια τοῦτό ἐστιν.

    [*](2 λοιπόν om. VcBa 3 Hom. ε 295 | ἔπεσε VcBa; ἔπεσον Ac, m.2Vc: ὄρωῤ ἐπαΐξας P; om. schol. P (W VII 841. 8) 5 Hom. ε 293 | νεφέεσι Pa, (alt. σ supr.) Pc; νέφεσσι Vc 7 εἰ μὲν VcBa 9 γίνεται V | εἰ (ἧ m.po) δὲ Ba, (εἰ in ras.) Vc | λέγεις VcBa 10 δεῖ σε τολμήσαντα καὶ νύκτα εἰπόντα τὸ σκό- τος VcBa, (τὸ ἄλλο σκότος) schol. P 11 καὶ τὸ ἐξ V | εἰπεῖν post γεγονέναι add. V, schol. P 12 σκότος ἐπιγίνεται Ac)[*](ad 9—12 m.2 Vc: γρ ἦι δὲ ἐξ οὐρανοῦ λέγει τὴν νύκτα γεγο- νέναι δὶς ἐτόλμησε καὶ νύκτα εἰπὼν τὸ ἄλλο σκότος καὶ τὸ ἐξ οὐρανοῦ γεγονέναι — τοῦτό ἐστιν)[*](ad 7—12 m. 1Pa ascripta sunt: 〈v.l. l〉 ἦ δὲ ἐξ οὐρανοῦ λέγοι- το τὴν νύκτα γεγονέναι. δὶς ἐτόλμησεν· καὶ νύκτα εἰπὼν τὸ ἄλλο σκότος· καὶ τῶ ἐξ οὐρανοῦ γεγονέναι εἰπεῖν· ὅθεν οὐδέποτε γί- νεται σκότος οὐδὲ νύξ· 〈v.l. Il〉 γρ καὶ οὕτως· ἧι μὲν γὰρ ἐκ τῶν νεφῶν σκότος γίνεται. προσεχεται τῆι ἀληθεία· καὶ ἴδιον τοῦ πράγματος ἐγένετο· ἧ δὲ ἐξ οὐρανοῦ λέγοιτο τὴν νύκτα γε- γονέναι δὶς ἐτόλμησεν· καὶ νύκτα εἰπὼν τὸ ἄλλο σκότος· καὶ ἐξ οὐρανοῦ γεγονέναι εἰπὼν, ὅθεν οὐδέποτε γίνεται σκότος οὐδὲ νύξ: 〈v. l. IIl〉 γρ καὶ οὕτως· ἧ δὲ ἐξ οὐρανοῦ λ τὴν νύκτα γε- γονέναι. δεῖ σε τολμιήσαντα καὶ νύκτα εἰπόντα τὸ σκότος· τὸ καὶ ἀλλὰ καὶ ἐξ οὐρανοῦ γεγονέναι εἰπεῖν· ὅθεν οὐ γίνεται σκότος οὐδὲ νύξ: — sic Pa; in Pc legitur v.l. l (add. γρ). sed lectionis II finis (inde a δὶς ἐτόλμησεν) et lectionis IIl initium (usque ad νύκτα γεγονέναι) interciderunt et in. l. IIl γέγονεν εἰπεῖν legitur)[*](καὶ et μὲν om. VcBa)
    198

    Ἔστι δὲ καὶ ἄλλο ἐπιφωνήματος εἶδος τρόπον τινὰ γινόμενον, ὃ καὶ ἀκμὴν ἐκάλεσαν τινές, οὐκ ὀρθῶς ὁρίζοντες ἐν ἐνὶ κώλῳ ἀκμήν, ἐπεὶ μηδέ, ὅθεν γίνεται, δύναται τις εἰδέναι. ἔστι δὲ τοῦτο τοιοῦτον, ὅταν πνεύματος [*](174) κατὰ μέρος ἀποταθέντος ἐν πολλοῖς κώλοις ἐπὶ τέλει πάλιν ἓν κῶλον τεθῇ, συλλήβδην ὡς εἰπεῖν πᾶν τὸ πνεῦμα δυνάμενον ἀφορίσασθαι καὶ ἔχειν ἐν ἑαυτῷ οἷον

  • «Αἴας δʼ οὐκέτʼ ἔμιμνε, βιάζετο γὰρ βελέεσσι»
  • καὶ ὅλον τὸ παρʼ Ὁμήρῳ πνεῦμα· κατὰ μέρος γὰρ εἰπὼν [*](252) τὰ συμβάντα τῷ Αἴαντι καὶ ἐπισυμβαίνοντα ἐπὶ τέλει πάλιν ὥσπερ ἐν ἑνὶ κώλῳ πάντα ἐπαλιλλόγησεν εἰπὼν «πάντῃ δὲ κακὸν κακῷ ἐστήρικτο».

    Ἔστιν ἐπιφωνηματικὰ καὶ τὰ ἀπὸ τῶν τροπῶν ὀνόματα ἑλκόμενα λοιπὸν εἰς τὸ πρᾶγμα, τολμηρῶς ἡμῶν βιαζομένων τὰ ἐκ τοῦ ἀλλοτρίου πράγματος εἰς τὸ ἡμέτερον μεταφέρειν ὡς τὸ ἀσφαλὲς ἐχόντων διὰ τὸ καὶ εἰς τὴν παραβολὴν αὐτὰ προειρηκέναι· οἷον ἐάν τις ναυάγιον ἐκ παραβολῆς εἰπὼν ἐν λόγῳ, εἶτα μεταβαίνων εἰς τὰ πράγματα ἐθελήσῃ λέγειν κατʼ ὄνομα ἕκαστον τῶν ἐκ τῆς ναυαγίας σημαίνων τὸ ὑποκείμενον, οἷον ‘ἐν χειμῶνι καὶ νῦν ἐστι τὰ τῆς πόλεως πράγματα καὶ κλύδωνι, καὶ σαλεύεται τὰ καθεστηκότα καὶ δεῖται τοῦ κυβερνήσοντος [*](3 cf. 189, 14 sq. 5 ἐν om VcBa 7 τὸ αὐτὸ Ac 9 Hom Π 102 10 ὅλον τὸ . . πνεῦμα Vδ, m. 2Vc, (τὸ ὅλον τὸ) Ac; ὅλον τῶι . . πνεύματι PVcBa | λέγεται post πνεύματι add. VcBa 11 καὶ ἐπισυμβαίνοντα om. VcBa 11. 12 πάλιν ἐπὶ τέλει A 12 ἐν om. Ac 13 Hom. Π 111 14 ἔστι δὲ Ac | ἔστι δὲ καί ἐπιφωνηματικὰ τὰ VcBa 15 ἑλκόμενα Ac, v. l.Pc, v.l. m. 2Vc ἐκλαμβανόμενα PVcBa; mg. ἑλκομένων Pa 16 τὰ PAc; αὐτὰ VcBa | πράγματα P, ?m. 1Ac 17 ὡς τὸ PVcBa; τὸ δὲ Ac, cf. schol. P (W VII 845, 19) 20 ἐθελήσειεν 21 τῆς om. Ac) σημαῖνον Ac

    199
    αὐτά. καὶ πάλιν αὐτοῦ μεμνησόμεθα τούτου ἐξῆς ἐν τῷ περὶ τροπῆς λόγῳ.

    [*](175)

    Τροπὴ δέ ἐστι τὸ μὴ ἐξ ὑποκειμένου πράγματος ἀλλοτρίου 10 δὲ σημαντικὸν ὄνομα θεῖναι κοινὸν εἶναι δυνάμενον καὶ τοῦ ὑποκειμένου καὶ τοῦ ἔξωοθεν ἐμφαινομένου, ὃ καλεῖται καὶ μεταφορὰ παρὰ τοῖς γραμματικοῖς, οὐχ ὡς ἐκεῖνοι λέγουσι τὸ ἀπὸ τῶν ἀψύχων ἐπὶ τὰ ἔμψυχα καὶ τὸ ἀνάπαλιν· ἀλλὰ καθόλου ἡ ῥητορικὴ πολυπραγμονοῦσα μηδὲν μήτε ἐμψύχων μήτε ἀψύχων, οὕτω χρῆται τοῖς ἀλλοτρίοις ὀνόμασιν, οἷον προπέποται τὰ τῆς πόλεως πράγματα», ἀντὶ τοῦ προδέδοται, καὶ ‘τιθασεύουσινʼ· ἐμφαίνεται γὰρ ἐκείνῳ τε τῷ ὀνόματι τὸ συμπόσιον μὴ ὑποκείμενον καὶ τούτῳ τὰ θηρία τιθασευόμενα τῷ λόγῳ μὴ ὑποκείμενα. τούτου δὲ τοῦ [*](255) εἴδους εἴ τις ἐφαψάμενος πληρώσειε καὶ τὸ ἐφεξῆς τῆς τροπῆς ὄνομα, ὡς πᾶσαν ἐνθεῖναι τὴν παραβολήν, ἀρετὴν ἐποίησεν, εἰ δὲ ἐλλείψειε, κακοζηλότερόν ἐστιν· οἶον «έχθρὸν ἐφʼ ἡμᾶς αὐτούς τηλικοῦτον ἠσκήσαμεν», εἶπὼν ὄνομα καὶ λαβὼν ἀπὸ τοῦ ἀγῶνος εὐθέως ἀπέδωκεν «ἢ φρασάτω τις ἐμοί, πόθεν ἄλλοθεν ἰσχυρὸς ἢ παρʼ ἡμῶν αὐτῶν γέγονε Φίλιππος» καὶ τὰ ἐξῆς ὁμοίως. — Δεῖ μέντοι εἰδέναι, ὅτι, ὅσα μέν ἐστι [*](176) συντελικὰ τῆς τροπῆς, εὐθύς ἀποδοθήσεται, ὅσα δὲ [*](1 τούτου μεμνησόμεθα | l. 17 4 δὲ P om. Pπ 7 παρὰ om.Pa 8.9 ἐμωψύχων ἐπὶ τὰ ἄψυχα VcBa 9 ἀνάπαλιν καθό- λου γὰρ V, v. l. P 11 Dem. 3, 22 13 Dem. 3, 31 | τιθασεύουσιν ἀντὶ τοῦ κολακεύουσιν Sc | τε om. Ba 14 μὴ suppl. m.2VcBa μὴ ὑποκείμενον om. Ac, v. l.P 15 τιθασευόμενα om. Ac 19 Dem 3, 28 | ἐφʼ ἡμᾶς ἐχθρὸν P | τοιοῦτον, m.1 τηλικοῦτον supr., Vc 20 ἠσκήκαμεν Ac | εἰπὼν γὰρ Ac 22 γέγονε φίλιππος ἢ παρ’ ἡμῶν αὐτῶν 24 V εὐθέως V)

    200
    γελοιότερα, διὰ πολλοῦ, τῷ χρόνῳ λανθάνοντα καὶ τῷ μὲν τεχνίτῃ κατάδηλα ὄντα, τοῖς ἀτέχνοις δὲ μὴ φαινόμενα. τοῦτο μὲν οὖν σεμνὸν ὂν εὐθέως ἀπεδόθη· τὸ δὲ «προπέποται τὰ τῆς πόλεως πράγματα» εἰ μὲν εἶχεν ἐγγύς παρακειμένην τὴν ἀπόδοσιν, γελοιότερον ἂν ἦν, διὰ πολλοῦ δὲ λανθάνον οὐ φαίνεται· ὑποβαίνων γὰρ ἐρεῖ ὧδέ που «μεθύει τῷ μεγέθει τῶν πεπραγμένων Φίλιππος», ὥρμητο δὲ τὸ τοῦ μεθύειν ὄνομα ἀπʼ ἀρχῆς τοῦ ‘προπέποταιʼ, ἐδόκει δὲ εἶναι γελοιότερον εὐθὺς παρακείμενον τῷ ‘προπέποταιʼ τὸ ‘μεθύει’. τῷ μέντοι ‘μεθύειʼ παρακείμενον τὸ ‘ὀνειροπολεῖʼ σεμνὸν ὂν ἐκόσμησε τὸν λόγον· κοινὸν γάρ ἐστι τῶν μεθυόντων τὸ ὀνειροπολεῖν.

    11 Σεμνὸν δέ, εἴ τί πού ἐστιν ἐν τοῖς οὖσι, τί ἄλλο [*](177) μᾶλλόν ἐστιν ἢ λόγος; καὶ τὸ μὲν σεμνὸν τοῦ νοῦ σεμνῶς οὐχ ἑρμηνεύεται ὑπὸ τῆς τοῦ ῥήτορος δυνάμεως ἀλλʼ ὑπὸ τῆς ἀνάγκης αὐτοῦ τοῦ πράγματος, οἷον «ὁ μὲν δὴ μέγας ἐν οὐρανῷ Ζεὺς πτηνὸν ἅρμα ἐλαύνων» καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα· ὅπου δʼ ἂν ὁ νοῦς αἰσχρὸς ᾖ [*](1 λανθάνεται Pc 1.2 τῶι μὲν τῶι Vc 2 δὲ μὴδὲ PaBa 3 ἂν om. VcBa Dem. 3, 22 5 εὐθὺς V (cf. 10) 6 ἦν ἄν P | διὰ om Ba | δὲ τεθὲν λανθάνον V, v. I.P | οὐ Pc, (δὲ m. 1 supr. ) Pa; οὐδὲ V, v. l.Pa 6.7 ὑποβαίνων: at in alia oratione leguntur 7 7 ὧδέ om. V | Dem. 4, 49 (ἐκεῖνον μεθύειν κτλ.) 8 ὥρμηται VcBa, m.1 Pa | τοίνυν (pro δὲ) Ac | τοῦ om. Ac 9 δὲ Ac; γὰρ PVcBa 10 τ|ῶ m.2 ex ὸ⌉ VcBa 11 pr μεθύειν Ac | τ|ῶ m. 2 ex ὸ] Vc | τὸ Ba alt. μεθύειν Pc 12 ὂν PAc; ἂν VcBa 13 τῶν με- θυόντων Ac, ν iPa: τῆς μέθης P 15 εἴ Vd: ἢν PcVcBa; Pa 15. 16 σεμνὸν δέ τι. ἢ νοῦ ἐστιν ἢ λόγου· καὶ τὸ Ac, v.l.P: alia v.l.P: γρ καὶ οὕτως· σεμνὸν δὲ ἢ νοῦ ἐστιν ἢ λύ 15 τί ἂν δλλο VcBa 18 Plat. Phaedr. 246 E 20 δὲ (om. ἂν) VcBa εἶ Ba; εἴη Sc; ?m1Vc)

    201
    ἐκεῖ χρεία τῆς σεμνότητος τοῦ λόγου, ἵνα τὸ νοούμενον [*](256) αἰσχρῶς οὕτως ἐξενέγκῃ τις τῷ λόγῳ εὐφυῶς, ὄνομα ἀντʼ ὀνόματος ἀμείβων, ὡς μὴ δόξαι τισὶν αἰσχρὸν εἶναι τὸ πρᾶγμα διὰ τὴν τοῦ λόγου σεμνότητα, ὡς παρὰ τῷ Μενάνδρῳ· πυθομένου γάρ τινος κόρης, πῶς εἴη διεφθαρμένη, σεμνῶς ἀφηγήσατο πρᾶγμα αἰσχρὸν ὀνόμασι βελτίστοις ‘Διονυσίων ἦν πομπή, ὅ δέ μοι ἠκολούθησε μέχρι τὰ πρὸς τὴν θύραν, ἔπειτα φοιτῶν καὶ κολακεύων τὴν μητέρα ἔγνω μεʼ· τὸ γὰρ ἐφθάρθαι καὶ ὑβρίσθαι σεμνῶς ‘ἔγνω μεʼ εἰπὼν ἐκόσμησε πρᾶγμα αἰσχρὸν σεμνοτέρᾳ λόγου συνθέσει. γίνεται μὲν οὖν ἢ ὀνόματι ἡμῶν ἀντʼ ὀνόματος χρωμένων, ἢ πολλάκις οὐδὲ λέγεται τὸ πρᾶγμα, ἐὰν αἰσχρὸν πάνυ, ἀλλὰ τὰ πρὸ τοῦ πράγματος εἰωθότα γίνεσθαι λέγονται καὶ τὰ ἐπισυμβαίνοντα τῷ αἰσχρῷ πράγματι, ἅπερ ἐξ ἀνάγκης ἐναργῶς καὶ σεμνῶς δηλοῖ καὶ αὐτὰ τὰ σιγώμενα, σεμνῶς μὲν ὅτι μὴ λέγεται, ἐναργῶς δὲ ὅτι τοῖς ἑκατέρωθεν [*](178) νοεῖται· ὡς παὶ παρʼ Ὁμιήρῳ
  • «λῦσε δὲ παρθενικὴν ζώνην, ἐπὶ δʼ ὕπνον ἔχευεν.
  • ἣ δʼ ὑποκυσσαμένη»
  • τέκετο, ὃν ἔφη τεκεῖν· ἐνταῦθα γὰρ τὴν συνουσίαν ἐδήλωσε τῷ καὶ τὰ γενόμενα πρὸ τῆς συνουσίας εἰπεῖν [*](1 ἐκεῖ V ; τότε P 2 ἐξενέγκοι Pc, (η supr.) Pa | τῷ λόγῳ mo Ac 3 ὄνομα ὀνόματι V 5 Men. fr. 558, IIl p. 170 Κock 6 ⌊I—lI⌉πρᾶγμα Ac 7 με VcBa 8 τὰ PV, Anon. IIl 118, 1 Sp.; τοῦ Sc; del m. 2Vc 9 διεφθάρθαι Pc; ἐσχίσθαι Ba: ἐ|φθ m.2 θαι Vc 11 συνθήκηι | μὲν οὖν P ; οὖν οὕτως V, v. l.P 12 ἢ om. VcBa | χρωμένων ante ἀντʼ Pc 14 γίνεσθαι καὶ λέγεσθαι Pa; λέγεσθαι καὶ γίνεσθαι (β α supr. m. 1) Pc 16 δηλοῖ P; μη- νύει V 9 Hom. λ 245. 254 | παρθενίην Ba, ex cr. Vc | κατὰ (pro ἐπὶ) Ac 22 γὰρ καὶ VcBa)
    202
    «λῦσε δὲ παρθενικὴν ζώνην» καὶ ἐπενεγκεῖν, ἃ μετὰ τὴν συνουσίαν γίνεται, «ἣ δʼ ὑποκυσσαμένηκ».

    12 Τὸ δὲ κακόζηλον γίνεται ἢ κατὰ τὸ ἀδύνατον ἢ κατὰ τὸ ἀνακόλουθον, ὃ καὶ ἐναντίωμιά ἐστιν, ἢ κατὰ τὸ αἰσχρὸν ἢ κατὰ τὸ ἀσεβὲς ἢ κατὰ τὸ ἄδικον ἢ κατὰ τὸ τῇ φύσει πολέμιον, καθʼ οὕς τρόπους καὶ ἀνασκευάζομεν [*](179) μάλιστα τὰ διηγήματα ἐκβάλλοντες ὡς ἄπιστα. διά [*](257) τοι τοῦτό φαμεν καὶ τὰς διασκευὰς μέχρι τοῦ εἰκότος προχωρεῖν, ὡς, εἰ παρὰ τὸ εἰκὸς εὑρεθείη τι, πάντως καὶ κακόζηλον ἐσόμενον καὶ ἐμπεσούμενον τῇ ἀνασκευῇ· καὶ γὰρ ἐκεῖ λέγομεν ‘οὐκ εἰκὸς τόδε πραχθῆναιʼ, ἢ ὅτι ἀδύνατον ἢ ὅτι αἰσχρὸν καὶ τὰ ἐξῆς. γίνεται δὲ τὸ κακόζηλον ὅμως καὶ τροπικῇ λέξει μιᾷ χρησαμένων, εἶτα τὸ πλῆρες τῆς τροπῆς ἀποδοῦναι μὴ δυναμένωον.

    Ἰστέον μέντοι, ὅτι τὰ κακόζηλα ἔστι πολλάκις ἰᾶσθαι τῇ προκατασκευῇ καὶ προθεραπείᾳ· τὰ γὰρ προμαλαχθέντα τῇ ἑρμηνείᾳ νοῦν εἰσάγει, ὅθεν καὶ τὸ τόλμημα προσδοκᾶται τοῖς ἀκούουσιν, ὃ καὶ πρὶν λεχθῆναι ἀσφαλὲς εἶναι δοκεῖ, γυμνὸν δʼ ἃν τεθῇ πρὸ τῆς κατασκευῆς τοῦ λόγου, κακόζηλον ἔδοξεν ἢ τῷ νῷ [*](1 παρθενίην VcBa | τῶι add. ante καὶ PAc, post καὶ Sc 2 τέκετο add Ac; τέκετο ὃν ἔφη τεκεῖν add. VcBa, cf. p 201, 21 7 τῇ om. PcAc | cf. 11,8 9 τοῦτό τοι Ac; τοῦτο γὰρ (om. τοι) VcBa | p.167, 16 10 προχωρεῖν V, v. P; om. P 11 pr. καὶ om | τῆι ἀνασκευῆι ἐμπεσούμενον 14 μιᾷ om. Pc | χρω- μένων VcBa; χρησαμένων ἡμῶν Ma 16 cf. Π. μεθ. δεῖν p.430 Sp Π. ὕψ. 32, 3 17 mg ἐν ἄλλοις τῆ προθεραπεία καλουμιένη P | τῆι add. ante καὶ Vc, (m.1 supr.) Ac; post καὶ Ba | καλου- μένηι post προθεραπείαι add. V 18 ὅθεν et τὸ om. Ac 19 δ P; διότι VcBa; ὅτι v.l.P; om. Ac 21 προκατασκευῆς Ac)

    203
    ἢ τῷ λόγῳ. καὶ σκόπει, πῶς καὶ Ὅμηρος ἐποίησεν· ὡς γὰρ λέξειν ἔμελλεν
  • «ἧκε δʼ ἀπορρήξας κορυφὴν ὄρεος μεγάλοιο»,
  • φοβούμενος τούτου τὸ ἀδύνατον προκατασκευάζει τοιοῦτον ἄνδρα τῷ λοιπῷ διηγήματι, ὡς μηδὲ τὸν περὶ τούτου λόγον ἄπιστον καταστῆναι λεχθέντα, τῷ τε τροφὰς αὐτῷ παραθεῖναι μείζονας ἢ κατὰ ἄνθρωπον τῷ τε ἀποδοῦναι αὐτῷ ῥόπαλον βαστάζειν, οἷον οὐκ ἄνθρωπος, καὶ λίθον καὶ τῷ τὴν ἰδέαν αὐτοῦ διελθεῖν ὡς μεγάλην καὶ φοβερὰν καὶ τῷ εἰπεῖν [*](180)
  • «νοὐδὲ ἐῴκει
  • ἀνδρί γε σιτοφάγῳ, ἀλλὰ ῥίῳ ὑλήεντια»·
  • πάντες γὰρ οἱ περὶ τούτου προγυμνασθέντες λόγοι πιστὸν ἐποίησαν εἶναι δοκεῖν τὸ παράδοξον τὸ περὶ τοῦ Κύκλωπος ῥηθὲν τὸ
  • «ἧκε δʼ ἀπορρήξας κορυφὴν ὄρεος μεγάλοιοπ»·
  • εἰ γὰρ καὶ τοιοῦτος ἦν, οἷον αὐτὸν προκατεσκεύαζεν, οὐδὲν ἦν τὸ καὶ τοιοῦτον αὐτὸν ποιῆσαι δυνηθῆναι.

    [*](258)

    Γίνεται δὲ τὸ κακόζηλον καὶ κατὰ τὸ εὐτελὲς πολλάκις, ὡς ἐκεῖνο

  • «οἴμοι, δράκων μου γίνεται τὸ ἥμισυ».
  • θεραπεύεται δὲ τὰ κακόζηλα οὐ τῇ προδιορθώσει μόνῃ ἢ τῇ προκατασκευῇ, ὡς ἐδείξαμεν, ἀλλὰ καὶ τῇ ἐπιδιορθώκει [*](1 καὶ σκόπει om., ὡς pro πῶς VcBa 3 Hom. ι 481 4 sq. cf. schol. Odyss. ι 187 6 λεχθέντα καταστῆναι Ac 8 ῥόπαλον αὐτῶι δοῦναι V | ἀνος P ἄνο Vc, m.1Ba; ἀνον Ac 11 Hom. ι 190 14. 15 τὸ ῥηθὲν παράδοξον περὶ τοῦ (τοῦ om. Ac) κύ- κλωπος τὸ V 16 cf. l 3 18 〈τι〉 τοιοῦτον ? 19 γὰρ (pro δὲ) A 21 Eurip. fr. 930 N cf. Π. ἰδ p. 407, 10 Sp. 22 τὸ κα- κόζηλο Pc 23 καὶ (pro ἢ) Ac | p. 202, 16)
    204
    καλουμένῃ. δεῖ δὲ εἰδέναι, ὅτιτὰ εὐτελῶς εἰρημένα ἡ σεμνότης διορθοῦται, ὡς παρὰ τῷ Εὐριπίδῃ
  • «οἴμοι, δράκων μου γίνεται τὸ ἥμισυ»,
  • τοῦτο γὰρ κοινῶς καὶ εὐτελῶς εἰπὼν ἐθεράπευσε τῇ ἐπιφορᾷ
  • «τέκνον, περιπλάκηθι τῷ λοιπῷ πατρί»·
  • τοῦτο δὲ οὐ μόνον σεμνῶς εἴρηται, ἀλλὰ καὶ ἐπιφωνηματικῶς [*](181) διὰ τὸ τετολμῆσθαι. οὗτὸ ἐναντίον, ἐὰν συμβῇ τινι μετὰ σεμινότητα εἰς αἰσχρὸν κατενεχθῆναι, κακόζηλον ἐγένετο, ὡς ἑτέρωθι ὁ αὐτὸς
  • «ἣ δὲ καὶ θνῇσκουσʼ ὅμως
  • πολλὴν πρόνοιαν εἶχεν εὐσχήμως πεσεῖν»,
  • τοῦτο σεμνῶς εἰπὼν ἐπήνεγκεν εὐτελὲς καὶ κοινὸν καὶ κακόζηλον
  • «πκρύπτουσʼ, ἃ κρύπτειν ὄμματʼ ἀρσένων χρεών»
  • 13 Τῶν ἐσχηματισμένων προβλημάτων τὰ μέν ἐστι κατὰ τὸ ἐναντίον, τὰ δὲ πλάγια, τὰ δὲ κατὰ ἔμφασιν.

    [*](I 2 p 330,1 —331, 6 Sp. -H.: Ἀψίνου περὶ τῶν ἐσχηματισμέ- νων προβλημάτων.)[*](Τῶν ἐσχηματισμένων προβλημάτων τὰ μέν ἐστι κατὰ τὸ ἐναν- τίον, τὰ δὲ πλάγια, τὰ δὲ κατʼ ἔμφασιν.)[*](7 τοῦτο δὲ P; καὶ τοῦτο V | εἴρηκεν Vc εἴ Ba 11 θνή- σκουσʼ Pc, Eurip. Hec. 568; πίπτουσʼ Pa Mr 12 εὐσχημόνως PaBa, m.1Vc 13 cf. Elsperger, Philologi suppl. XI 87 15 ὄμ- μασιν Ba; ?m. 1Vc 16 — 206, 11 cf. Π.ἰδ. p. 286, 5—8. 386, 26 sq Sp [Dion.] lI 1 p. 295 sq. Us Fuhr, Nov Symb.Joachim. 1907 p. 112 16 περὶ τῶν Sc 17. 18 κατὰ τὸ ἐναντίον P, Aps.; ἐναν- τία (om. κατὰ τὸ) V 18 πλάγια V, Aps. ; κατὰ τὸ πλάγιον P ἔμφασιν V, Aps. ; τὴν ἔμφασιν P)
    205

    Ἐναντία μὲν οὖν ἐστιν, ὅταν τὸ ἐναντίον κατασκευάζωμεν, οὗ λέγομεν· οἷον ᾖτησαν Ἀθηναῖοι παρὰ Δακεδαιμονίων εἰρήνην, οἳ δὲ ἀντήτησαν Περικλέα, βουλευομένων τῶν Ἀθηναίων αὐτὸς ὁ Περικλῆς ὑβριοπαθῶν ἐπὶ τῇ βουλῇ ἀξιοῖ ἀπέρχεσθαι· ὁμολογουμένως, γὰρ ὁ Περικλῆς, εἰ καὶ λέγει ‘πέμψατέ μεʼ, σχήματι [*](182) [*](259) μόνον λόγου λέγει, ἐπεὶ καὶ μεταχειρίσεσι χρῆται ταῖς κατασκευαζούσαις, ὅτι οὐ χρὴ πεμφθῆναι αὐτόν.

    Πλάγιον δέ ἐστιν, ὅταν μετὰ τοῦ κατασκευάζειν τὸ ἐναντίον καὶ ἄλλο τι περαίνῃ ὁ λόγος· οἷον πλούσιος ἐν λιμιῷ ὑπέσχετο θρέψειν τὴν πόλιν, εἰ λάβοι τὸν πένητα πρὸς σφαγήν, οὐκ ἔδωκεν ὁ δῆμος, ὁ πένης ἑαυτὸν προσαγγέλλει. ἐνταῦθα γὰρ τὸ ἐναντίον βούλεται ὁ πένης, οὗπερ λέγει· ἀποθανεῖν γὰρ οὐ βούλεται, κατασκευάζει δὲ ἐκ πλαγίου καὶ τὸ μὴ εἶναι τὸν σῖτον καὶ τὸ εἰ ἔστιν ἀπλῶς λαβεῖν.

    [*](Ἐναντία [sic codices] μὲν οἦν ἐστιν, ὅταν τὰ ἐναντία κατα- σκευάζωμεν, οὗ λέγομεν οἶον ᾔτησαν Ἀθηναῖοι παρὰ Λακεδαι- μονίων εἰρήνην, ο δὲ ἀντήτησαν Περικλέα, βουλευομένων τῶν Ἀθηναίων αὐτὸς ὁ Περικλῆς ἀξιοῖ ἀπιέναι· ὁμολογουμένως γὰρ ὁ Περικλῆς, εἰ καὶ λέγει πέμπεσθαι, ἀλλὰ σχήματι λόγου χρῆται.)[*](Πάγιον δέ ἐστιν, ὅταν μιετὰ τοῦ κατασκευάζειν τὸ ἐναντίον καὶ ἄλλο τι περαίνῃ ὁ λόγος· οἷον πλούσιος ἐν λιμῷ ὑπέσχετο θρέψειν τὴν πόλιν, εἰ λάβοι πένητα πρὸς σφαγήν, οὐ δέδωκεν ὁ δῆμος, ὁ πένης ἑαυτὸν προσαγγέλλει ἐνταῦθα γὰρ τὸ ἐναντίον ὁ λόγος βούλεται καὶ ἐκ πλαγίου κατασκευάζει τὸ μὴ εἶναι σῖτον καὶ εἰ ἔστιν ἀπλῶς λαβεῖν ἄνευ τοιαύτης ἀντιδόσεως.)[*](1 ἐναντία V, Aps.; ἐναντίον Pc; ἐναντίον Pa (m.1 supr.!) τὸ ἐναντίον post 1. 2 κατασκευάζωμιεν Pc 2 λέγωμεν Pa, Ap- sinis B | ἀθηναῖοι V, Aps.; οἱ ἀθηναῖοι P | cf. 207, 2 5 ὁμο- λογουμένως PAc, Aps.; ὡμολογημένως VcBa 6 γὰρ om. Ac 7 χρήσεται 10 περαίνει PaBa, ?m. 1Vc 11 πένητα m.2 suppl. Vc | cf. 97, 6 13 γὰρ P, Aps. ; γὰρ καὶ V | cf. [Dion.] lI 1 p. 329, 15 Us. 15 schol. P: παρὰ τῷ πλουσίῳ δηλονότι μὴ εἶναι στον | τὸν PaV om. Pc, Aps., cf. schol. P)
    206

    Κατὰ ἔμφασιν δέ ἐστιν, ὅταν λέγειν μὴ δυνάμενοι διὰ τὸ κεκωλῦσθαι καὶ παρρησίαν μὴ ἔχειν ἐπὶ σχήματι ἄλλης ἀξιώσεως ἐμφαίνωμεν κατὰ τὴν σύνθεσιν τοῦ λόγου καὶ τὸ οὐκ ἐξὸν εἰρῆσθαι, ὡς εἶναί τε νοῆσαι τοῖς ἀκούουσι καὶ μὴ ἐπιλήγψιμον εἶναι τῷ λέγοντι· οἷον τὸν μαινόμενον φεύγειν ὁ νόμος ἐκέλευε, φήμης οὔσης, ὅτι σύνεστιν ὁ πατὴρ τῇ τοῦ υἱοῦ γυναικί, ἀξιοῖ ὁ παῖς ὡς μαινόμενος φεύγειν· ἐνταῦθα γὰρ τῷ μὲν δοκεῖν περὶ τῆς φυγῆς διαλέγεται καὶ τούτῳ τῷ λόγῳ ἐπερείδεται, διόλου δὲ ἐμφαίνει τὴν μοιχείαν τοῦ πατρὸς κατὰ τῆς γυναικός.

    Τὰ μὲν οὖν πλάγια καὶ τὰ ἐναντία ἐν τούτῳ διαλλάττει μόνον, ὅτι τὰ μὲν ἐναντία ἕν μελετᾶ, τὰ δὲ πλάγια καὶ διπλοῦν ἐκφέρει τὸν νοῦν, πολλάκις δὲ καὶ [*](183) πλείονα. ἡ μέντοι μεταχείρισις ἡ αὐτή, ἀφʼ ἧς τὸ μελετᾶν εἰδέναι γίγνεται. μελετῶνται γὰρ τῶν τοιούτων προβλημάτων αἱ ὑποφοραὶ ἀπὸ τῆς κατασκευῆς ἐκφερόμεναι κἀκεῖθεν πάλιν ἐκ τῶν ἐπιχειρημάτων, ὅσα ἂν εὑρίσκηται. ὁ γὰρ παρὰ τῶν ἐχθρῶν λόγος ἰσχυροποιούμενος, ἀσθενεστέρας ἀναγκάζων εἶναι τὰς λύσεις, ἐκεῖ [*](Κατʼ ἔμφασιν δέ ἐστιν, ὅταν λέγειν μὴ δυνάμενοι τῷ κεκω- λῦσθαι καὶ παρρησίαν μὴ ἔχειν ἐν σχήματι ἄλλης ἀξιώσεως ἐμ- φαίνωμεν κατὰ τὴν συνθέειν τοῦ λόγου· οἶον τὸν μιαινόμιενον φεύγειν ὁ νόμος ἐκελευε, φήμης οὔσης, ὅτι σύνεστιν ὁ πατὴρ τῇ γυναικὶ τοῦ υἱοῦ, ἀξιοῖ ὁ παῖς ὡς μιαινόμενος φεύγειν· ἐνταῦθα γὰρ τῷ μὲν δοκεῖν περὶ τοῦ φεύγειν διαλέγεται καὶ τούτῳ τ λόγῳ ἐπερείδεται, διόλου δὲ δοκεῖ ἐμφαίνειν τὴν τοῦ πατρὸς μοι- χείαν τὴν κατὰ τῆς γυναικός.) [*](1 λέγειν V, Aps. ; τι λέγειν P; ad λέγειν suppl. ἀντι m.2Vc 3 ἐμιφαίνωμεν P, Aps.; ἐμφαίνωμέν τι V, v. l.P 4 τὸ P VcBa; δ Ac, (om. καὶ) v. l.Pc 6 ὁ P, Aps.; om. V | cf. W VII 24, 15 sq. 12 ἐν om. VcBa 14 δὲ Pc; om. PaV 16 γὰρ PAc; δὲ VcBa 18 κἀκεῖθεν — ἐπιχειρημάτων P, (ἐκ om.) ; κακῶν ἐπιχειρη- μάτων (om. cet .) Sc; γρ κὰκ τῶν ἐπιχειρημιάτων m. 2Vc)

    207
    δείκνυσι βούλεσθαι πλέοντὸν σοφιστὴν ἢ κατὰ τὸ δοκοῦν εἰσάγεσθαι, οἷον ὁ Περικλῆς ἐν τῷ αὐτὸς ἀξιοῦν ἀπελθεῖν [*](260) εἰς Λακεδαίμονα. ὁ γὰρ ὑπὲρ αὐτοῦ λέγων ταῦτα ἐκ τῆς ὑποφορᾶς κατασκευασθῆναι ποιήσει, ἃ Περικλῆς εἶπεν ἂν αὐτὸς ὑπὲρ αὐτοῦ πάντως ἢ εἴ τις αὐτὸν ἄλλος μὴ διδόναι Λακεδαιμονίοις ἠξίου· ‘φήσει τοίνυν ἴσως παρελθών, ὡς οὐ δεῖ τοῖς ἐχθροῖς ἐπιτάττουσι πείθεσθαι· δεινόν τε γὰρ εἶναι τὸ πρᾶγμια καὶ ἠλίθιον, εἴ τις χαριεῖται κελεύουσιν ἐχθροῖς· φίλοις γὰρ ἐπιτάττουσι δεῖ πείθεσθαι καὶ οὐ πολεμίοιςʼ, καὶ ὅτι οὐδὲ οἱ πατέρες ὑμῶν ὑπήκουσαν μηδενί, μήτε Ξέρξῃ μήτε Μαρδονίῳ μήτε Δαρείῳ μήτε ἄλλῳ τινίʼ, καὶ ὅτι ‘μηδὲ ὑμεῖς μήτε Λακεδαιμονίοις πολλὰ ἐπιτάττουσι περὶ Ποτιδαίας καὶ περὶ Αἰγινητῶν καὶ περὶ Μεγαρέων’. καὶ καθάπαξ μία μεταχείρισις [*](184) ἐν τοῖς ἐσχηματισμένοις ἡ τῶν ὑποφορῶν κατασκευή.

    Ἔστι καὶ ἄλλη μεταχείρισις, τὸ περιτιθέντα ἑτέρῳ τὸν λόγον εἰσάγειν τὰ νοήματα, οἷον ‘ἄλλος μὲν οὖν ἄν εἶπέ τις μὴ πέμπεσθαι κελεύων αὐτὸν Λακεδαιμονίοις, ὡς οὐ χρὴ πολεμίοις ἐπιτάττουσι πείθεσθαι· δεινόν τε γὰρ [*](1 τῶι βούλεσθαι VcBaMr | πλέον εἶναι P; εἶναι om. V Mr γρ δείκνυσι τὸ ἐκεῖ βούλεσθαι πλέον εἶναι τὸν σοφιστὴν κτλ λ. P 2 cf. 205, 3 | αὐτὸν PAc | ἀξιῶν VcBa 4 ἀνθυποφορᾶς VcBa ἃ — 5 αὐτὸς Pa, (om. ἂν) Pc ἅπερ ἂν αὐτὸς ὁ περικλῆς εἶπεν V 5 ἢ om. AcBa, (er.?) Vc | μὴ om. V 7 ἐπιτάττουσι τοῖς ἐχθροῖς Ac (om. τοῖς)VcBa | cf 100, 20 | similia Diodorus XII 39, 5 8 τε V; om. P, Anon. III 118, 26 Sp. 8 9 εἶναι . . δεῖ: vix utrum- que sanum 9 ἐπιτάσσουσι Pc 10 οὐδὲ PAc, Anon.; μηδὲ Vc Ba | ἡμῶν V, Anon. 12 ἡμεῖς V, Anon. 13 ποτιδαίας (non ποτιδαιατῶν) etiam Anon. | cf. Thuc. 2,139 15 ἀνθυποφορῶν VcBs; cf. l. 4 17 τὸ PAc: τῶ VcBa 18. 19 εἶπεν ἄν V 19 μήτε V 21 εἶναι καὶ τὸ πρᾶγμα ἠλίθιον V)

    208
    ὑμᾶς ποτε τοιοῦτόν τι πεπραχέναι’, καὶ τὰ αὐτὰ νοήματα, ‘ἐγὼ δὲ οὔ φημι ταῦτα’. ἔστι δὲ καὶ ἐν ἄλλῳ μεταβαλεῖν σχήματι, ἐάν τις λέγῃ ‘ἐγὼ δέ, εἰ μὲν ἄκοντά μέ τις ἠξίου βιαζόμενος ἀπελθεῖν πρὸς Λακεδαιμονίους, εἶπον ἂν τάδε καὶ τάδε’, καὶ τὰ αὐτὰ νοήματα, ἅπερ, εἰ καὶ μὴ ἐσχηματισμένως ἐμελετῶμεν, ἐλέγομεν ἄν· διὰ τοῦτο γὰρ καὶ ἐσχηματισμένα καλεῖται τὰ τοιαῦτα προβλήματα, ἐπειδὴ τὰ αὐτὰ δεῖ λέγεσθαι νοήματα, ἅπερ, εἰ καὶ μὴ ἐσχηματισμένως ἐμελετῶμεν, εἴπομεν ἄν. δεῖ δὲ μεταχειρίσεως καὶ τοιούτου σχήματος ἀσφαλοῦς εὐπορῆσαι, ἵνα μὴ λύοντες τὰς ἐμφάσεις γυμνοὺς εἰσάγωμεν τοὺς λόγους ὡς ἄντικρυς μὴ θέλοντες. Καὶ ταυτὶ μὲν περὶ πλαγίων καὶ ἐναντίων.

    Τὸ δὲ κατὰ ἔμφασιν σχῆμα τοιοῦτόν ἐστιν, οἷον καὶ προειρήκαμεν. μελετᾶται δὲ ἐνίοτε μὲν σχήματος εὑρέσει κἀκεῖνο τοιούτου, ἵνα τις ἄντικρυς λέγων τὸ πρᾶγμα [*](185) μὴ δοκῇ λέγειν, ὃ δὴ καὶ εὕρημά ἐστιν ἐμὸν ἐν μελέτῃ γενόμενον ἐμῇ καὶ ἐκδέδοται· οἷον φήμη ἦν, ὅτι σύνεστιν ὁ πατὴρ τοῦ υἱοῦ τῇ γυναικί, ἔγκυος ἐγένετο ἡ γυνή, ἔχρησεν ὁ θεὸς τὸ γεννηθησόμενον φονέα ἔσεσθαι [*](18—p. 209, 11 et 210, 8 sq. cf. Syr. 1 p. 36, 22: ἐσχηματισμένα δὲ ζητήματά εἰσιν ὡς 〈τὰ S〉 παρὰ Ἀψίνῃ τῷ Γαδαρεῖ ἐν ἐκεί- νῳ 〈τε S〉 τῷ ζητήματι· φήμη ἦν, ὅτι σύνεστιν ὁ πατὴρ τῇ τοῦ) [*](1 ὑμᾶς Ld, (ἡ m. 1 ex ὑ) Pa; ὴμᾶς PoV | τὰ αὐτὰ (ἀυτῶν m. 2Vc); τοιαῦτα Pc; τἀῦτὰ Pa; schol. P. solam lectionem τἀυτὰ novit 2 τὰ αὐτά V | μεταβάλλειν (sic) Pa; μεταβάλῖν Pc 5 ult. καὶ om. Ac 6 εἴπομεν VcBa 8 τὰ μὲν αὐτὰ V 9 ἐμελετῶμεν om. VcBa ἐλέγομεν ἄν VcBa 10 καὶ om. VcBa 11 γυμνοὺς post 12 λό- γους Ac 14 καὶ om. VcBa 15 p. 206, 1 | καὶ αὐτὸ post μὲν add. V 10 κἀκεῖνο om. V 17 δόξηι VcBa | ἐμὸν om. VcBa Ld 18 γεγενημένον Ac; λεγόμενον (m.2 γέγονεν supr.), m.1 m5. γρ γενόμενον, Vc | ἐμοὶ Ld | οἷον om. VcBa 19 τῆι ante τοῦ om. VcBa 19 τῆι ante τοῦ V, Anon. III 119,16 Sp., Diac. f. 431v 20 ἔσεσθαι φονέα V)

    209
    τοῦ πατρός, οὐ βούλεται ἐκτιθέναι τὸ γεννηθὲν ὁ παῖς [*](261) καὶ ὑπὸ τοῦ πατρὸς ἀποκηρύσσεται. ἐνταῦθα γὰρ ὁ παῖς πρὸς τὴν ἀποκήρυξιν ἀπολογούμενος ὀφείλει τὴν ἐντρέχουσαν φήμην τῆς μοιχείας κατὰ ἔμφασιν δηλοῦν, ὡς ἀνεπιλήπτως ἐλέγχειν τὸν πατέρα καὶ εὐσχημόνως, φανερῶς δὲ μὴ λέγειν ὅτι ‘μοιχεύει τὴν γυναῖκα τὴν ἐμήν’ καὶ δηλοῦν, ὅτι τοῦτο γίνεται. οὕτως οὖν εὐπορήσαμεν σχήματος τοιούτου καὶ ἄντικρυς εἰπόντες αὐτὸ λέγειν οὐκ ἐδόξαμεν· ἔστι δὲ τόδε ‘σὸν εἶναι λόγισαι, πάτερ, τὸ παιδίον, οὐκ ἐμόν· ἐκτίθης, ὃ ἐγέννησας, ῥίπτεις παιδίον, οὗ γέγονας ποτῆῤ. — Δεῖ δὲ ἐν τοῖς τοιούτοις, τοῖς κατ’ ἔμφασιν λέγω, καὶ ὀνομάτων εὐπορῆσαι διττὰ δηλῶσαι δυναμένων, καὶ τὸ ἀνεύθυνον καὶ τὸ σεσημασμένον· οἷον φήμη ἦν, ὅτι σύνεστι τῇ ἰδία θυγατρὶ ὁ πατήρ, ἀπόρρητόν τι ἡ μήτηρ εἰποῦσα τῷ υἱῷ ἀπήγξατο, πυνθάνεται ὁ πατὴρ τὸ ἀπόρρητον καὶ οὐ λέγοντα τὸν υἱὸν ἀποκηρύσσει, οἶον ἡμῖν ἐξενήνεκται καὶ περὶ τοῦδε προοίμιον δεύτερον τόδε ‘τῆς μὲν οὖν ἀποκηρύξεως ταύτης ἔλαττον ἐμοὶ μέλει· λυποῦμαι δὲ ὑπὲρ τοῦ πατρός, εἰ μετὰ τοσαύτην εὐθηνίαν γένους μόνῃ [*](παιδὸς (V; υἱοῦ S) γυναικί, ‘καὶ τοῦ μοιχοῦ λαβόμενος ἐβόων ‘πατέρ’, σὺ δὲ ἦς οὐδαμοῦ’· καὶ πάλιν ἐν τῇ περὶ τῆς ἐκθέσεως τοῦ παιδίου φιλονεικίᾳ, ὅπερ ὁ θεὸς ἀνεῖλε τὸν πατέρα φονεύσειν ‘σὸν εἶναι νόμισον, ὦ πάτερ, τὸ παιδίον, οὐκ ἐμόν. [ἐκτιθεῖς ὃν ἔσπειρας ῥίπτεις] ἐκτίθης (ἐκτιθεὶς V), ὃ ἐγέννησας, ῥίπτεις τὸ παιδίον (οὐκ ἐμὸν — παιδίον V; om. S), οὗ γέγονας πατήρ᾿) [*](3 ὀφείλει καὶ V 5 καὶ ante ἐλέγχειν V 6 δὲ P; τε V | μοιχεύεις? | pr. τὴν om. Ac 7 οὖν om. Ac | εὐπορήσαμεν P (sc. ἐν τῇ μελέτῃ, cf. 208, 17); εὐπορήσομεν VcBa; εὐπορήσοιμεν Ac 10 ἐκτιθεῖς m.1 VcBa 10. 11 τὸ παιδίον Pa, Syr. 18 pr. τὸ om. P 15 εἰποῦσα ἡ μήτηρ Vc 17 ἀποκηρύττει Pc 18 τόδε P; τοῦτο Ac; om. VcBa; ἔστι δὲ τόδε Sc, m.2Vc; τοῦτο καὶ πρό- βλημα ἕτερον Ma)
    210
    συνέσται τῇ θυγατρὶ καὶ συζήσεται’· κοινὰ μὲν γάρ [*](186) ἐστι καὶ τοῦ ἄλλου βίου τὰ τοιαῦτα ὀνόματα τοῖς ἀνθρώποις, δοκεῖ δὲ μάλιστα ἴδια εἶναι τῇ ὑποκειμένῃ ἐμφάσει ὡς δηλῶσαι δυνάμενα καὶ τὸ ἀνεύθυνον καὶ τὸ σεσημασμένον, τό τε ‘συνέσται’ φημὶ καὶ τὸ ‘συζήσεται’. — Ἀλλὰ καὶ ἡ τῆς συνθέσεως πάλιν ἀκολουθία συγκειμένη μὲν ἄλλο δηλοῖ, διαιρουμένη δὲ ἄλλο ἐμφαίνει· οἷον φήμη ἦν, ὅτι σύνεστιν ὁ πατὴρ τῇ τοῦ υἱοῦ γυναικί, μοιχὸν καταλαβὼν ἐγκεκαλυμμένον ὁ υἱὸς ἀφῆκε καὶ ἀποκηρύσσεται ὑπὸ τοῦ πατρός· ἐρεῖ γὰρ ‘ὅπου καὶ τοῦ μοιχοῦ λαβόμενος ἐβόων ‘πάτεῤœš’· τὸ γὰρ ὄνομα τοῦ πατρὸς εὐθέως τῷ μοιχῷ παρακείμενον ἐν τῇ συνθέσει ἐποίησε τὴν ἔμφασιν. καὶ τὸ ἐπενηνεγμένον δὲ ὁμοίως ἔχει καὶ τοῦ μοιχοῦ λαβόμενος ἐβόων ‘πατέῤ· σὺ δὲ ἦς οὐδαμοῦ’· τῷ γὰρ μοιχῷ καὶ τῷ πατρὶ προστεθὲν εὐθέως τὸ ‘σύ δὲ ἦς’ τῇ συνθέσει τὴν ἔμφασιν ἐδήλωσε, τὴν ἀσφάλειαν δὲ ἔχει ἑκάτερον ἀπὸ τοῦ ‘οὐδαμοῦ’.