Gynaeciorum Libri IV

Soranus

Soranus. Sorani Gynaeciorum Libri IV: De Signis Fracturarum De Fasciis Vita Hippocratis Secundum Soranum. Ilberg, Johannes, editor. Leipzig and Berlin: Teubner, 1927.

45. Οὐκ ἐπὶ μόνων ἀνδρῶν, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ γυναικῶν ἀποτελεῖται γονόρροια. ἐϲτι δὲ ϲπέρματοϲ ἔκκριϲιϲ χωρὶϲ προθυμίαϲ καὶ ἐντάϲεωϲ ἐκ μικρῶν φέρουϲα διαϲτημάτων, ὥϲτε τὸν ὄγκον ὠχραίνεϲθαι καὶ ἀδυναμεῖν καὶ ϲυντήκεϲθαι· χαλᾶται γὰρ ἡ μήτρα, καὶ ἀδυναμία παρέπεται, καὶ ϲυντήκεται τὰ ϲώματα κατὰ βραχύ. ϲυρρεῖ γὰρ πρὸϲ τὴν μήτραν κατ’ ὀλίγον ἡ ἀπὸ τοῦ ϲώματοϲ ὕλη, ἀλλοίωϲιν βραχεῖαν ἐν τοῖϲ τόποιϲ ὑπομένουϲα, καθάπερ ἐπὶ τῶν ὀφθαλμιώντων τὸ δά- κρυον. χρονίζειν δὲ εἴωθε τὸ πάθοϲ τῷ γένει ῥοῶδεϲ ὑπάρχον.

46. διὸ προϲφάτου μὲν αὐτοῦ τυγχάνοντοϲ ὥϲπερ ἐν τοῖϲ παρ- οξυϲμοῖϲ παρηγορικῶϲ ἀκτέον. ἐγκαθίζειν μὲν οὖν αὐτὰϲ χρὴ εἰϲ τὰ ϲτύφοντα ἀφεψήματα καὶ ψυχρότερα (οἷον ῥόδων, μυρϲίνηϲ, ϲχίνου, βάτου καὶ τῶν ὁμοίων) καὶ περιχρίειν τὸ ἦτρον καὶ τοὺϲ βουβῶναϲ ἀκακίαν καὶ ὑποκιϲτίδα μετ’ οἴνου αὐϲτηροῦ καὶ τὰ παραπλήϲια καὶ τοῖϲ διὰ φυινίκων καὶ κυδωνίων καὶ μυρϲίνηϲ καταπλάϲμαϲι καὶ κηρω- ταῖϲ χρῆϲθαι. ἔλαϲμα δὲ μολύβδου πλατὺ καὶ λεπτὸν ὑποβλητέον ὀϲφύι νυκτόϲ, καὶ τριβακοῖϲ χρωμέναιϲ περιβλήμαϲι καὶ μὴ τρυφερὰ ἔϲτω τὰ ὑποϲτρώματα. ἐμέτοιϲ δὲ χρηϲτέον καὶ τοῖϲ ἀπὸ τροφῆϲ μέν, μάλιϲτα δὲ νήϲτεϲι. καὶ γυμνάζειν τὰ ἄνω μέρη καὶ τρίβειν ἐπὶ πολύ μὴ λιπαίνειν δὲ ὅλωϲ μηδὲ θερμαίνειν τὰ πεπονθότα μέρη. ποτίζειν δὲ ἁλικακάβου ῥίζηϲ ἐξηραμένηϲ ἐν ϲκιᾷ ⋖ α μεθ’ ὕδατοϲ ἢ ἄγνου ϲπέρματοϲ ὁμοίωϲ ἢ κανάβεωϲ ἢ πηγάνου ϲπέρματοϲ’ τροφὰϲ δὲ διό- [*](4 καὶ νῦν] sicuti supra p. 121, 14 ssq 7 XI1] cf. Aet. XVI 68 (Ϲωρανοῦ〉 ; Must. II cap. XII 9 ἕϲτι δὲ . . . ἐντάϲεωϲ] cf. Cael Aurel. Cel. III 17S 22 ἕλαϲμα . . . μολόβδου] cf. Gal. VI 446; XII 232 27 ὀλικακόβου ῥίζηϲ] cf. Diose. Mat. med. IV 75 28 κανάβεωϲ] c). Diose. Mat. med. III 148 (ϲβέννυϲι γονήν)) [*](2 ῥοῦ Ermerins: ροὸϲ P 3 ἀπὸ ἀγκῶνοϲ . . . εἰρήκαμεν seclusi ut com- piIotoris additamentum ad Aetiona p 243, 1 sq. p. (p 90, 12 sq. Z ) spectans: ἀγγῶνοϲ P 6 post παρέχειν 2 P sequitur Aetius contractus (n.92, 20 — 23, 2 Z) p. 345. 20 -23 D., tum Aetii c. 65 (p. 93. 7 -95, 12 Z ) p. 245, 24 -247. 11 D.. deinde conpilationis Parisinae ρι′ —ριγ′ p. 247, 12 — 262, 5 D. (Περὶ ὑϲτερικῆϲ πνιγόϲ κτλ. cf. supra p. 109, 9) 8 in mg. ριδ’ P 18 μερϲίνηϲ P 20 ἀκακίαν Aet.: ἀκακία P: ἀκακίαϲ χυλῷ Rose ὑποκυϲτίδα Aet.: ὑποκυϲτί- δοϲ P: ὑποκίϲτιδ Ermeris τὰ παραπλήϲια P Aet : τοῖϲ παραπληϲίοιϲ Er- merins 21 μερϲίνηϲ P 23 χρωμέναιϲ scrpsi: χρώμενοι P καὶ τριβ. χρ. περιβλ. om. Aet. μὴ Aet.: om. P 24 τραχέα δὲ μᾶλλον post ὑποϲτρ. add. Aet. 27 ἐξηραμένηϲ P Aet : ἐξηραϲμ. Ermerius 28 ϲπέρματοϲ ὁμοίωϲ. Aet.: ϲπέρμα P)

125
ναι μὴ διαλελυμέναϲ μηδὲ ῥοφηματώδειϲ μηδὲ γεννητικὰϲ τοῦ ϲπέρμα τοϲ ἢ ἐρεθιϲτικάϲ. ἀλλὰ ξηροφαγεῖν τὰ πλεῖϲτα καὶ τῶν πτηνῶν τι λαμβάνειν ὸπτὸν καὶ οἶνον ὀλίγον ϲκληρότερον. φεύγειν δὲ καὶ τὰ λοιπὰ ἐρεθιϲτικὰ τῶν ἀφροδιϲίων, ὡϲ μηδὲ ἐν ζωγραφίᾳ χαρακτῆραϲ δεικνύειν εὐμόρφουϲ μηδὲ τοὺϲ περὶ τῶν ϲυμπλοκῶν λόγουϲ διηγεῖϲθαι [μηδὲ τοὺϲ περὶ τῆϲ ϲυνουϲίαϲ λόγουϲ τίθεϲθαι], ϲτυγνὰϲ δὲ τὰϲ δια- γωγὰϲ ποιεῖϲθαι καὶ ἀναγνώϲειϲ ὁμοίωϲ καὶ διηγήματα. χρονιζούϲηϲ δὲ τῆϲ διαθέϲεωϲ κοὶ γυμναϲίοιϲ χρῆϲθαι καὶ ἀφιδρώϲεϲι καὶ τρίψεϲι καὶ βαλανείοιϲ ψυχροῖϲ, ῥοδίνῳ δὲ ϲυνεχῶϲ χριϲτέον τὸ ἦτρον καὶ τὴν ὀϲφύν. [χρηϲτέον δὲ καὶ τοῖϲ ἐπὶ τῆϲ τῶν ἀνδρῶν γονορροίαϲ καὶ. ὀνειρώξεωϲ προγεγραμμένοιϲ βοηθήμαϲιν.] διαλείμματοϲ δὲ γενομένου 〈παραλαμβάνειν〉 τὰ τονοῦντα καὶ μεταϲυγκρίνοντα τοπικῶϲ καὶ τὴν ὅλην ϲύγκριϲιν, ὧν τὰϲ ὕλαϲ ἐκ τῶν πρόϲθεν εἰρημένων μετενεκτέον.

47. Ὥϲπερ καὶ τὰ ἄλλα μόρια τοῦ ϲώματοϲ, οὕτωϲ καὶ ἡ μήτρα ἐνίοτε ἀτονεῖ. παρέπεται δὲ ταῖϲ τοιαῦτα παϲχούϲαιϲ ϲυνουϲίαϲ ἀποϲτροφή, ἔκκριϲιϲ πνευμάτων, πλεοναϲμὸϲ καταμηνίων δὶϲ ἢ τρὶϲ ἐπιφαινομένων τοῦ μηνὸϲ ἀτάκτωϲ, μελάνων, ὑδατωδῶν, ἀκρατηϲία τοῦ ϲπέρματοϲ. ἐκρεῖ γὰρ μετὰ τὴν ϲυνουϲίαν αἷϲ μὲν εὐθύϲ, αἷϲ δὲ μετὰ ἡμέραϲ τινὰϲ ὀλίγωϲ βράδιον, αἷϲ δὲ καὶ διατυπωθέν, ἄλλαιϲ δὲ καὶ νεκρωθὲν ἢ παντελῶϲ ἄτροφον καὶ τοῖϲ χρόνοιϲ ἐλλιπέϲ, ὥϲτε γίνεϲθαι ποτὲ μὲν ἔκροιαν, ποτὲ δὲ ἔκ κτρ πωϲιν, ποτὲ δὲ ὧμοτο - κίον. ‘ἔκροια’ μὲν οὖν ἐϲτιν ἀποπτυϲμὸϲ τοῦ ϲπέρματοϲ μετὰ τὴν ϲυνουϲίαν μετὰ πρώτην ἢ δευτέραν 〈ἢ τρίτην〉 ἡμέραν, ‘ἔκτρωϲιϲ’ δὲ ἡ μετὰ δεύτερον ἢ τρίτον μῆνα φθορὰ τοῦ ἐμβρύου, ‘ὠμοτοκία’ δὲ ἡ ϲύνεγγυϲ τῆϲ τελειώϲεωϲ πρὸ ὥραϲ ἀπότεξιϲ· τὰ δὲ μὴ φθαρέντα [*](3 οἶνον . . . ϲκληρότερον] cf. Gal. VIII 689: οἴνον . . . ϲκληρόν, ὅταν ἰϲχυ- ρὸϲ ᾖ τῇ ποιότητι κτλ. 10 sq. [τοῖϲ . . . προγεγραμμένοιϲ βοηθήμαϲιν] Actiana e cap. 68 p.107, 19 Ζ ] cf. Aet. XI 33 sq. (Rufus Eph p. 121 sqq. Dbg —R.)) [*](13 ἐκ τῶν πρόϲθεν εἰρημένων] cf. supra p. 103, 16; 111, 24; 114, 26] 117, 30; 123, 21 14 XIlII| cf. Aet. XVI 69 (Ϲωρανοῦ); Must II cap XIII) [*](1 μηδὲ alt. Aet.: μὴ P 3 ὀπτὸν Aet.: ὀπὸν P ϲκληρότερον P: κιρ- ρότερον Aet. 4 μὴδὲ P Aet.: μήτε Rose ζωγραφίαιϲ Aet. 5 μ. . . . διηγ. seclus. Gompers μήτε P: correxi τοὺϲ περὶ Rose: περὶ τοῶϲ P: fort. αὐταῖϲ περὶ ( nec . . . fabulae cum ipsis miseceantur’ Must.) 6 μηδὲ . . . τίθεϲθαι ex Aetio interpolata eieci ϲυνουϲίαϲ Aet.: τῆϲ ἀπουϲίαϲ P ὁμοίωϲ Aet.: ὁμοίαϲ P 8 τρίψεϲι Aet.: τρίψει P 10 sq. χρηϲτέον . . . βοηθήμαϲιν Aetiana seclusi (cf. ’Gpnak. d. Sor.’ p. 58) 12 παραλαμβάνειν addidi (cf. Gynak. d Sor ibid) 13 ὧν Dietz: ψϲ P 15 in mg ριε’ P) [*](16 τοιαύταιϲ P. corr. Schoene παϲχούϲαιϲ ut Aelianum del. Rose 19 post ϲυνουϲίαν ex Aetio add. P a Roseo seclusa καὶ οὐ κατέχουϲι τὸ καταβαλ- λόμενον ϲπέρμα τοῦ ἀνδρὁϲ, ἀλλ’ εὐπορεῖν (l. ἀπορρεῖ) μετὰ τὴν ϲυνουϲίαν 20 ὀλίγον editt. ἄλλωϲ P: corr Dietz 22 ἐκτροιαν P: corr. Erimerins ὀμοτοκυἶα P: corr:. Dietz 23 ἔκτρροιαν P. corr. Dietz 24 ἢ τρίτην addidi : aut tetitum Must. 26 πρὸώραϲ P: fort. πρόωροϲ)

126
ἔμβρυα ἄτροφα καὶ ἀϲθενέϲτατα γίνεται. ἐν δὲ τῷ καιρῷ τῶν κατα- μηνίων παρέπεται βάροϲ τοῦ ἐπιγαϲτρίου, ὀϲφύοϲ, ϲκελῶν· ὁ ϲτόμα- χοϲ κακοπραγεῖ, κἀκ τούτου ἐνίοτε ἀναθυμιάϲεων περὶ τὴν κεφαλὴν γιγνομένων τὰ αὐτὰ ϲυμπτώματα ταῖϲ ὑϲτερικῶϲ πνιγομέναιϲ παρέπε- ται, ἐνίοτε δὲ καὶ μελαγχολικαῖϲ παρανοίαιϲ περιπίπτουϲι καὶ μανίαιϲ. ϲυμβαίνει δὲ τὸ πάθοϲ ἐκ ϲυνεχῶν κυήϲεων καὶ διατάϲεων καὶ μάλιϲτα ὅτε μεγάλα εἴη τὰ ἔμβρυα.

48. μετενεκτέον δὲ τῆ θεραπείᾳ ἐκ τῶν ἔμπροϲθεν εἰρημένων τὰ δυνάμενα τόνον ἐντιθέναι καὶ ῥώμην τοῖϲ πεπονθόϲι μορίοιϲ· ὡϲ γὰρ χρονίου ῥοώδουϲ τοῦ πάθουϲ ἐπιμελεῖϲθαι προϲήκει. 〈καὶ〉 ϲταλτικοῖϲ μὲν κατὰ τὰϲ ἐπιθέϲειϲ χρώμεθα, τονωτικοῖϲ δὲ καὶ μεταϲυγκριτικοῖϲ κατὰ τὰ διαλείμματα. δεῖ μέντοι μὴ ἀποπτυϲθέντοϲ εὐθέωϲ τοῦ ϲπέρ- ματοϲ τῇ ϲυλλήψει ϲυνεργεῖν, ὡϲ ἐν ἀρχαῖϲ ὑπεδείξαμεν. φθορᾶϲ δὲ προϲδοκωμένηϲ ἔϲεϲθαι, καθάπερ διὰ τοῦ προηγουμένου ϲκέμματοϲ παρεϲτήϲαμεν (ἰϲχνουμένων τε παραλόγωϲ τῶν μαϲτῶν, ὡϲ Ἱπ ποκρᾶ- τηϲ φηϲίν, καὶ ψυχομένων τῶν μηρῶν, ὥϲπερ ἐϲημειώϲατο Διοκλ ῆ ϲ) ἢ καὶ τοῦ ἐμβρύου διεφθαρμένου πρὸϲ μὲν τὴν ἔκκριϲιν ἀποϲυνεργοῦντα δεῖ πολλὴν ἡϲυχίαν ἄγειν καὶ ἀναρρόπωϲ κατακλίνειν καὶ ϲπόγγουϲ ἀποτεθλιμμένουϲ ἐν ὀξυκράτῳ περιβάλλειν ἐφηβαίῳ καὶ ὀϲφύι, πολ- λάκιϲ γὰρ οὕτωϲ ἔκτρωϲιϲ ἐκρατήθη, τοιαύτηϲ ἐπιμελείαϲ πρὸϲ διαίρεϲιν πρόϲφατον ϲυνταχθείϲηϲ. ἐφθαρμένου δὲ τοῦ κατὰ γαϲτρὸϲ διὰ τῶν ἀνετικῶν ϲυνεργητέον τῇ τελείᾳ ἐκβολῇ. ἐγκαθίϲματα οὖν παραλαμ- βάνειν χρὴ τὰ ϲτύφοντα, χλιαρὰ μέντοι τῇ ἁφῇ, καὶ ἐγχυματιϲτέον τὴν ὑϲτέραν ῥοδίνῳ τε χλιαρῷ ἢ ναρκιϲϲίνῳ ἢ Ϲουϲίνῳ ἢ μηλίνῳ καὶ τοῖϲ ὁμοίοιϲ τὸ ὑπογάϲτριον ἀλειπτέον καὶ τὴν ὀϲφύν. γυμνάζειν δὲ ϲυνεχῶϲ ὅλον τὸ ϲῶμα γυναικὶ πρέπουϲι γυμναϲίοιϲ. τροφαῖϲ δὲ χρη- ϲτέον ὀλίγαιϲ μέν, κρεώδεϲι δὲ καὶ ὑποϲτυφούϲαιϲ ἠρέμα, καὶ οἶνον ὁμοίωϲ ϲτύφοντα μετρίωϲ ϲκληρὸν διδόναι· ὀλίγον δὲ ἔϲτω τὸ πλῆθοϲ τοῦ πινομένου, μᾶλλον γὰρ ἡ δίψα ἐπιτηδεία τῷ πάθει. παραιτεῖϲθαι δὲ τὰ διὰ γάλακτοϲ καὶ τυροῦ ϲκευαζόμενα πάντα καὶ πᾶϲαν κάθαρϲιν καὶ κοιλιολυϲίαν.

[*](8 ἐκ τῶν ἔμπροϲθεν εἰρημένων] cf. ad p. 125, 13 13 ὡϲ ἐν ἀρχαῖϲ. ὑπεδείξαμεν] supra p. 32, 15 sqq. 14 sq. καθάπερ . . . παρεϲτήϲαμεν] supra p. 44, 14 sqq. 15 Ἱπποκράτηϲ] cf. ibit. 16 Διοκλῆϲ] cf. ibid.)[*](2 τοῦ P Aet.: det. Reinhold ὄ Aet.: om. P 8 τὴν θεραπείαν P. corr. Rose: 〈εἰϲ〉 τὴν θερ. Ermerns: ἐκλεκτέον δὲ ἐν τῇ θεραπείᾳ Aet. 19 post ῥοώδουϲ add ὄντοϲ Rose προϲῆκεν Ermerins καὶ addidi 11 post μὲν add. οῦν Ermcerins 12 ἀποπτυθέντοϲ P 15 ἰϲχνουμένουϲ P: corr. Dietz)[*](16 καὶ P: ἢ Rose 17 . . . διεφθαρμένου del Ermerins: διρημένου Ηenerden 18 ϲπόγγου P: corr. Dietz 21 post ἐκβολῇ lacunam stat??it Rose ; at in είς qune seq??ntiIr (ἐγκαθίϲματα οῦν . . . τὰ ϲτύφοντα κτλ.) respici- tur ad adstringentia (ϲταλτικὰ) ine??mte capite praescripta ἐγκαθίϲμοτα Aet.: ἐγκαθίϲματι P 23 χρὴ Aet.: om. P 24 τε Aet.: om. P 25 ὑπογάϲτριον Aet P: ἐπιγ. Rose 28 ϲκληρὸν Rose (cf. supra p. 125, 3): κηρὸν P: κιρρὸν Aet. 29 γὰρ ἡ δίψα Dietz: δὲ τρίψει P)
127

49. Παραλύεται μήτρα δι᾿ ἄλλαϲ τε αἰτίαϲ καὶ δι᾿ ἐπάλληλον ἔκτρωϲιν· παρέπεται δὲ ταῖϲ παϲχούϲαιϲ ϲυνουϲίαϲ ἀποϲτροφή, κατά- ψυξιϲ τοῦ ϲτομίου τῆϲ μήτραϲ καὶ τὸ ἀτροφώτατον αὐτὸ καὶ λαπαρώ- τατον καὶ οἱονεὶ ῥακωδέϲτατον ὑπάρχειν καὶ χαλᾶϲθαι τὸν τράχηλον καὶ ἀναιϲθητεῖν. καὶ ποτὲ μὲν ἐποχὴ τῶν καταμηνίων γίνεται τελεία ποτὲ δὲ τούτων | [ποτὲ] καὶ ἄτακτοϲ ἀπόκριϲιϲ καὶ παραποδιϲμὸϲ πρὸϲ τοὺϲ περιπάτουϲ ὡϲ ἀλλοτρίου τινὸϲ ἐγκειμένου καὶ πρὸϲ ϲύλληψιν ἀπραξία, τοῦ ϲπέρματοϲ ἐν ταῖϲ ϲυνουϲίαιϲ ἢ μηδ᾿ ὅλωϲ παρατιθεμένου τῇ μήτρᾳ ἢ καθάπερ ἐξ ἀψύχου κύτουϲ [οὐκ] ἀποδιδομένου παραυτίκα, ποτὲ δὲ κατὰ ϲυμπάθειαν τῶν παρακειμένων καὶ ἀπροαίρετοϲ ἔκκριϲιϲ οὔρων ἢ ϲκυβάλων καὶ ἀπευθυϲμένου βάροϲ. ϲτεγνὸν δὲ τὸ πάθοϲ καὶ πολυχρόνιον, ποτὲ μὲν ἐπιθέϲειϲ ἔχον, ποτὲ δὲ διάλειμμα. τὴν μὲν οὖν ἐπίθεϲιν ἐκ βάρουϲ καταληψόμεθα καὶ δυϲαιϲθηϲίαϲ καὶ ῥύϲεωϲ πλείονοϲ, τὸ δὲ διάλειμμα ἐκ τῶν ἐναντίων. μετενεκτέον δὲ τὴν θεραπείαν ἐκ τῶν εἰρημένων περὶ τῆϲ ἐποχῆϲ τοῦ ἐμμήνου καὶ τῆϲ ϲτραγγῆϲ καθάρϲεωϲ καὶ μετὰ πόνου.

XV, Περὶ παρεγκλίϲεωϲ καὶ ἀποϲτροφῆϲ καὶ ἀναδρομῆϲ μήτραϲ.

50. Τοῖϲ ἀγκυλωθεῖϲι δακτύλοιϲ παραπληϲίωϲ τὸ ϲτόμιον τῆϲ ὑϲτέραϲ καὶ ὁ τράχηλοϲ ἀποϲτροφὰϲ καὶ παρεγκλίϲειϲ ὑπομένει, ποτὲ μὲν εἰϲ τὰ πλάγια, ποτὲ δὲ εἶϲ τὰ ἔμπροϲθεν, ποτὲ δὲ εἰϲ τὰ ὀπίϲω καὶ ποτὲ μὲν ἄνω, ποτὲ δὲ κάτω, ποτὲ δὲ προϲαναφεύγει. καὶ γίνεται ταῦτα φανερὰ τῆ τε καθέϲει τῶν δακτύλων (καταλαμβάνεται γὰρ διὰ τῆϲ ἁφῆϲ, εἰϲ ὃ μέροϲ | γέγονεν ἡ διαϲτροφή) καὶ τοῖϲ παρακολουθοῦϲι ϲημείοιϲ. τῆ μὲν γὰρ εἰϲ τὰ πλάγια παρεγκλίϲει τοῦ καταλλήλου μηροῦ γίνεται τάϲιϲ καὶ πόνοϲ καὶ νάρκη, ποτὲ δὲ καὶ ἀτροφία καὶ κατάψυξιϲ καὶ παραποδιϲμὸϲ τοῦ περιπατεῖν ἢ καὶ ἵϲταϲθαι. τῇ δὲ εἰϲ τὸ ἔμ- προϲθεν καὶ ἆνω παραποδιϲμὸϲ οὔρων καὶ περίταϲιϲ ἐφηβαίου, τιϲὶ δὲ καὶ τὸ ἀδυνατεῖν ἵϲταϲθαι. τῇ δὲ εἰϲ τοὐπίϲω καὶ κάτω παραποδιϲμὸϲ [*](1 XIV] cf. Aet. XVI 70 (Ϲωρανοῦ); Must. II cap. XIV 10 ἐκ τῶν εἰρημένων κτλ] supra p. 98, 22 sqq. 18 XV] cf. Aet. XVI 72 (Ἀϲπαϲίαϲ); Orib. lat. Synops. t VI 362 B — D.; Must. II cap. X V) [*](2 ριϛ′ in ?? P δὲ ἡ μήτρα Aet. τε Kalbfleiseh: μὲν P διά τε τὰϲ ἄλλαϲ αἰτίαϲ Aet. 3 κατάψυξιϲ Aet.: ‘cum frigore’ Must.: κατάπτυξιϲ P 7 ποτὲ δὲ τούτων serfpsi: ποιεῖ δὲ τοῦτὸ ποτε P (qui servopit et ποιεῖ vocem corruptam et ποτὲ genuiuam): transpositione et correctoris usus est Rose Mustioni obscutus) [*](10 καθάρπεϲ P ἀψύχου Aet.: ἀψύχουϲ P οὐκ del. Ermerins 11 ἔκ- κειϲιϲ Aet.: ἔκρυϲιϲ P 12 ϲκιβάλων Aet.: ϲκυβἀλου P βάρουϲ P: corr. Ermerins 13 διαλείμματα Ermeris 17 post πόνου adduntur in P Actiana καὶ καϲτορίου . . . ἀλειμμάτων p. 109, 3 — 5 Z. 20 1 mq. ριζ’ P 21 sq. ποτὲ μὲν εἰϲ τὰ πλάγια κτλ.] cf. ‘Gynak. d. Sor.’ p. 59, 2 24 καθέϲει Aet.: ‘im- missione’ Orib. lat.: καταθέϲει P 26 παρέγκλιϲιϲ P: corr Dietz 30 τῆϲ P: corr. Rose)

128
ἐκκρίϲεωϲ ϲκυβάλων ἢ φυϲῶν καὶ δυϲέργειά τιϲ ἐν τῷ καθίζειν, καὶ μᾶλλον ὅϲον ἂν[ω ἢ ὅϲον] ἐπὶ τὸν δακτύλιον ἡ παρέγκλιϲιϲ γένηται. ταῦτα δὲ πάντα ϲυμπτώματα ϲτεγνώϲεωϲ· τῆϲ γὰρ φλεγμονῆϲ ὑπο- κειμένηϲ πάντωϲ γέγονεν ἢ ϲκληρίαϲ ἢ μερικῆϲ τινοϲ ϲφίγξεωϲ. ἔνιοι μὲν οὖν καὶ τῆϲ παρεγκλίϲεωϲ ὑπαρχούϲηϲ αἴτιον 〈τὴν φλεγμονὴν λέγουϲιν〉, καθ’ ἡμᾶϲ δὲ καὶ νῦν ϲκοπεῖν προϲῆκεν εἰϲ τὴν διάθεϲιν. [καὶ] εἴτε φλεγμονὴ γέγονεν εἴτε κοινῶϲ ϲτεγνωϲιϲ, 〈καὶ〉 ἐν μὲν τοῖϲ παροξυϲμοῖϲ παραιτεῖϲθαι δεῖ πάν τὸ δριμὺ καὶ δηκτικόν, χρῆϲθαι δὲ τοῖϲ παρηγορικῶϲ χαλᾶν δυναμένοιϲ, ἐν δὲ ταῖϲ ἀνέϲεϲιν καὶ τοῖ ἀναϲκευαϲτικωτέροιϲ προϲέρχεϲθαι, χρονίϲαντοϲ δὲ τοῦ πάθουϲ καὶ τοῖϲ μεταϲυγκριτικοῖϲ, ὧν τὰϲ ὕλαϲ καὶ τὰϲ ἐπιδεξίουϲ χρήϲειϲ ἐκ τῶν ἔμπροϲθεν εἰρημένων μετενεκτέον.

[*](7 sq.] respicit ad curationem Cael. Aurel. Tard II 28 (‘sicut Muliebrium passienums libris docuimus’) 12 ἔμπροϲθεν] cf. supra ad p. 125, 13 13 XVI] Must. II cop. XVI p. 75sq.)[*](1 καθίζει P: corr. Dietz 2 ὅϲον ἄνω ἢ ὅϲον P: corr. Rose 4 ϲκλη- ρίαϲ Rose: ϲκληρία τίϲ P (cf. supra p. 116, 10) 5 καὶ Rose: κάτω P post αἴτιον agglutinauit P ex Aetio ἐπιϲχεθέντοϲ . . . ὑποχονδρίων cf. p. 112, 24— 114, 26 Ζ. 5 sq. τὴν φλ. λέγουϲιν suppl. Rose 7 καὶ transpos. Ross)[*](9 παρηγορικοῖϲ P: corr. Ermerins post παρηγ add. καὶ Rose δυνα- μέναιϲ P: corr. Dietz 12 post μετενεκτέον seqnuktur in P Aetiana εἰ δὲ ἀναδεδραμηκυῖα . . . χρῆϲθαι p. 114, 26–115 3 Ζ., tum ριη′ Περὶ ἐμπνευματώ- ϲεωϲ μήτραϲ (supra p 114, 1 sqq.) 13 titulum ex indice P (ρνζ΄) suppl. Rose ἀϲυλληψίαϲ scrpsi: ϲυλλήψεωϲ P: ‘de sterilitate’ Must.)
129

Τἰ ἐϲτιν δυϲτοκία.

1 [53]. Οἱ Ἡροφίλειοι καὶ μάλιϲτα Δημήτριόϲ φαϲιν δυϲ. τοκίαν εἶναι δυϲχερῆ τόκον· κατὰ δέ τιναϲ δυϲτοκία ἐϲτὶν ἡ μετὰ δυϲεργείαϲ ἀποκύηϲιϲ. [ἐπιλιπεῖϲ δέ μοι δοκοῦϲιν οἱ ὅροι εἶναι, ὅθεν αὐτόϲ φηϲιν δυϲτοκίαν εἶναι δυϲχέρειαν τῶν κυουμένων παρά τινα αἰτίαν γινομένην] * *

Ὁ Καρύϲτιοϲ Διοκλῆϲ ἐν τῷ δευτἐρῳ τῶν Γυν αικείων λέγει δυϲτοκεῖν τὰϲ πρωτοτόκουϲ καὶ νέαϲ, εὐτοκεῖν δὲ τὰϲ πολλάκιϲ τετοκυίαϲ φηϲί· σἴτιον δὲ εἶναι δυϲτοκίαϲ τὸ μὴ κατ’ εὐθὺ εἶναι τὸ ϲτόμιον τῆϲ ὑϲτέραϲ ἢ ἀποϲκληρυνθὲν μεμυκέναι καὶ μὴ ῥοδίωϲ εἴκειν, φηϲὶ δὲ καὶ τὰ μεγάλα τῶν ἐμβρύων αἰτίαν εἶναι. ἐν μέντοι τῷ τρίτῳ τῶν Γυναικείων λέγει αἰτίαν εἶναι τὰ ἄτροφα τῶν βρεφῶν καὶ τὰ τεθνηκότα, φηϲὶν δὲ δυϲτοκεῖν τὰϲ καθύγρουϲ καὶ θερμάϲ. ἁμαρτάνει δὲ μὴ ἐπιὼν τὰϲ αἰτίαϲ δι’ ἃϲ εὐτοκοῦϲιν· πῶϲ δὲ οὐκ ἔϲτιν γελοῖον λέγειν δυϲτοκεῖν * ἐν τῇ κυοφορήϲει μήτραϲ τὴν ϲύγ- κρίϲιν, ὁ δὲ Κλεόφαντοϲ ἐν τῷ πρ ώτ ῳ τῶν Γυν αικείων 3 εἰπὼν τὰϲ πρωτοτόκουϲ δυϲτοκεῖν ἐπιλέγει· “καὶ ὅϲαι δὲ ἀπὸ τῶν ὡμων ἔχουϲι πλήθη, ἀπὸ δὲ τῶν ἰϲχίων οὐκ εἰϲὶν εὐογκότεραι, αὗταί [*](2 I § 1— 5] cf. Aet. XVI 22 (Ἀϲπαϲίαϲ); Pau III 76, Must. II cap. XVII 1 — 8 11 ὀ Καρόϲτιοϲ Διοκλῆϲ] fr. 178 Wellm. 20 λεόφαν- τοϲ] Cteombroti f., Erasistrati frater cf Wellmann, Herm. XXXV 381 sq.) [*](2 Quae sunt de difficili partuι copitula μζ′-να’ p. 99, 12 -119, 9 D. port μϛ’ Περὶ ἐγκατεχομένων δευτέρων habet P (cf ‘Gynak d. Sor ’ p. 62 82)) [*](Περιδυϲτοκειῶν mg. μζ’ P 4— 8 del. Esmerins 4 ἡρόφιλοι P: corr. Dietz 6 — 8 ἐπιλιπεῖϲ . . . γινομένην seclus. Rose ut verba comuptlatoris 7 sq. τι αἰτίαν P. corr. Dietz 8 lacunam stat. Rose 9 τίϲ 13 αἴτιον δὲ φηϲιν εἶναι Ermerins 15 et 16 σἴτιον Ermerins 16 εὔτροφα P: cor) Ermerins 18 δυϲτοκοῦϲι Ermerins: οὐκ εὐτοκοῦϲι Rose πῶϲ δὲ] πῶϲ γὰρ Rose 19 oratio lacera μητρὸϲ Rose (sed cf. infra p. 133, 13 sqq. 20 ἑνδεκάτῳ P. fort. ex ?? pro α Rose (cf. p. 94, 21 ; 149, 17))

130
δυϲτοκοῦϲιν “ταύταιϲ”, φηϲίν, “ὁ ὕδρωψ 〈έρράγη〉 πρὸ τοῦ τὰ ϲώ- ματα [καὶ] τὰϲ ὠδῖναϲ ἐπιϲχεῖν ’’ 〈καὶ〉 δυϲτοκίαν γίνεϲθαι (παρα- ϲημειωτέον δέ, ὅτι ‘ὕδρωπα’ λέγει τὸ πρόρρηγμα]. καὶ ὅϲαιϲ δὲ τὰ ἔμβρυα μὴ ἐπὶ κεφαλὴν φέρεται, ἀλλ’ ἐπὶ πόδαϲ ἢ διπλᾶ ἐπὶ τὰ ἰϲχία ἢ πλἀγια ἢ τὴν κεφαλὴν ἔχει πρὸϲ τοῖϲ βουβῶϲιν, χεῖρα δὲ μίαν ἢ τὸ ἔν ϲκέλοϲ προ〈βεβληκότα〉 καὶ τὰϲ τὰ ἤθη ὀξεί〈αϲ οὔϲαϲ ἢ τρυ〉φερῶϲ ἢ ἀργῶϲ βιού〈ϲαϲ〉 φηϲὶ δυϲτοκεῖν· ἡ γὰρ ἀργία δυϲτοκίαϲ αἰτία, τὰ δὲ γυμνάϲια εὐτοκίαϲ καὶ τῶν κατὰ γαϲτρὸϲ εὐτροφίαϲ. ἁμαρτάνει δὲ καὶ οὑτοϲ μὴ πάντα τὰ αἴτια ἀναγράψαϲ. Ἡρόφιλοϲ δὲ ἐν τῷ Μαιωτικῷ λέγει “δυϲτοκεῖϲθαι γοῦν 〈παρὰ τὸ πλῆθοϲ〉 † ὡϲ γὰρ Ϲίμωνοϲ τοῦ Μάγνητοϲ πολλάκιϲ ὡράθη, ὅτι τρὶϲ ἀνὰ πέντε ἐκύηϲεν ἐργωδῶϲ. γίνεται δὲ δυϲτοκία πλαγίου γεννωμένου τοῦ ἐμβρύου ἢ τοῦ αὐχένοϲ τῆϲ μήτραϲ ἢ καὶ τοῦ ϲτόματοϲ οὐχ ἱκανῶϲ διεϲτῶτοϲ ἢ τοῦ ὑμένοϲ τοῦ περιέχοντοϲ τὸ ἔμβρυον, ὅπου τὸ ὕδωρ ϲυλλέγεται, παχυτέρου ὄντοϲ καὶ μὴ δυναμένου πρὸ τοῦ τόκου ῥαγῆναι” ἑωρἄϲθαι δέ φηϲιν ἔμβρυα προπεπτωκότα ἄνευ τοῦ τὸν ὑμένα ῥαγῆναι, τὰ δὲ τοιαῦτα ἔτι ἐργωδῶϲ τίκτεϲθαι. 〈γίνεϲθαι〉 δὲ δυϲτοκίαν καὶ παρὰ τὸ ἀτονεῖν τὴν μήτραν ἡ τὸ ϲτόμα. ἀπορία δέ ἐϲτιν τὸ ἀτονεῖν τὴν μήτραν ἐν τῷ ϲώματι. “καὶ παρὰ τὰ ἔξωθεν δὲ προϲπίπτοντα καὶ προϲφερόμενα καὶ ποιούμενα καὶ τὰ ἐκ τοῦ ϲώματοϲ ἐκκρινόμενα αἱματώδη πλείονα ὑγρὰ δυϲτοκία γίνεται. καὶ παρὰ τὸ διαταθῆναι ὑπὸ τοῦ ἐμβρύου τὴν μήτραν ὠδῖϲι τοῦ τίκτειν γίνεται δυϲέργεια παρά τε ψῦχοϲ ἢ καῦμα ἢ φῦμα ἢ ἀπόϲτημα ἐν τοῖϲ ἐντέροιϲ, ἐν ἐπι- [*](1 ὕδρωψ] cf Ps. Aristot. De anim. hist. VII 9 p. 587 a 6. Non memorat vocem Soraus ubi poterai supra p. 42, 1 sqq. 11 Ϲίμωνοϲ τοῦ Μἀγνητοϲ] Vi. detur medici testimonium afferri (cf. Diog. Laert. II 13, 123). Ps. Aristot. De animal. hist. VII 4 p. 584 b 33 πλεῖϲτα δὲ τίκτεται πέντε τὸν ἀριθμόν ἤδι γὰρ ὧπ ται τοῦτο καὶ ἐπ| π λειὁν ων ϲυμβεβηκόϲ. μία δἐ τιϲ ἐν τέτταρϲι τόκοιϲ ἔτεκεν εἶκοϲιν ὰν ὰ π ἐντε γὰρ ἔτεκε. Herophilum auctorem nominat Paulus III 76, 1 19 sq ] αἴτια τὰ παρὰ τὰ ἔξωθεν προϲπίπτοντα, προϲ- φερόιενα, ποιούμενα, κενούμενα c. pr. Gal. I 367 ) V 884 sq.) VI 78sq.) cf.. Mus. Rhen LI 185 189; M. Wellmaum, Die pmeunat. Schule p. 15. 114) [*](1 φηϲιν P: γὰρ Rose ὁ ὕδρωψ scrpsi pro οὐδὲ P: post οὐδὲ (ἤδια Reinhold) ἐρράγη suppl. Ermerins ; ad rem cf. C Schroeder, Lchrb. d. Gebierts- huife ?? p 555 2 καὶ transp. Rose: ῶϲτε διὰ τοῦτο ante δυϲτοκίαν add. Ermerins 6 πρὸϲ aute lac. septem fere litt P: suppl. Rose τὰϲ τὰ ἥθι ??si τὰ ϲτήθη P 6sq. ὀξείαϲ . . . βιούϲαϲ restituebam: ξέει (lac. deceu frec litt.) δεροϲ ἢ ἀργοὺϲ βίου (lac. quattuor fere litt.) φηϲὶ P ; cf. τὰ ψυχικὰ. σἷτία infra p. 131, 13 sqq ; 135, 8 eqq. 8 τῶν P: τῆϲ Dietz: τοῦ Ermerins) [*](9 ἐν Ermerins: ἐπὶ P 10 fort. δυϲτοκεῖται 10 sqq. locus non sanatus παρὰ τὸ πλῆθοϲ addidi: δυϲτοκεῖϲθαι γοῦν 〈καὶ διὰ τὸ πολλὰ κυίϲκεϲθαι. οὕτ〉ωϲ γὰρ 〈ἡ 〉 Ϲ. τ. Μ. παλλακὶϲ ἑωρ. ὅτι τρὶϲ Rose 11 ἑωράθη editt. τρϲῖϲ P ἐκύηϲεν Dietz 15 πρὸϲ P: corr. Ermerns 17 γίνεϲθαι add. Et. uerius 18 ϲῶμα Reinhold 18 sq. ἀπορία . . . ϲώματι secius. Reinhold 18 ἀπορία] scil. τῆϲ ἀποτέξεωϲ: ἀφορία Rose τὸ Rose: τοῦ P 21 δια- τεθῆναι P: corr:. Ermerins 22 ὠδῖϲι scripsi: ἢ δι?? P: δίᾳ Rose ; ef. infra. p. 134, 17 τοῦ Ermcins: τὸ P 22 sq. παρά τε scrpsi (cf. supra p. 111, 17 τε ἢ): παρὰ τὸ P: καὶ παρὰ τὸ Ermerins: ἢ παρά τι Rose 23 ἢ ἐν ὑπο- γαϲτρίῳ Ermerins)
131
γαϲτρίῳ. καὶ τὸ ἐν ὀϲφύι δὲ καὶ ῥάχει γινόμενον κοίλωμα αἴτιον δυϲτοκίαϲ γίνεται, καὶ διὰ πιμελῶδεϲ ἐν ἐπιγαϲτρίῳ καὶ ἐν ἰϲχίῳ δυϲ- τοκία γίνεται ὡϲ ἂν ἀποπιεζομένηϲ τῆϲ μήτραϲ κοὶ διὰ τὸ τεθνηκέναι τὰ ἔμβρυα.’ καὶ τοϲαῦτα μὲν Ἡρόφιλοϲ. ὁ δὲ Ἀνδρἐαϲ ἐν τῷ Π ρὸϲ Ϲὠβιον (ἐϲτὶν δὲ ἐπιϲτολικόν) τοῖϲ ἀπὸ Ἡροφίλου ϲυντίθεται μόνον προϲθεὶϲ τὸ παραλελυμένον ἔμβρυον καὶ ἰϲννόν· “τὰ γὰρ τοι- αῦτα, φηϲί, βάροϲ μὴ ἔχοντα δυϲτοκίαν ἐργάζονται.’

2 [54.] ὁ δὲ Ἡροφίλειοϲ Δ ημήτριοϲ ἀντιδιαϲτέλλεται τοῖϲ ῥηθϲῖϲι λέγων τὰ αἴτια τὴϲ δυϲτοκίαϲ τὰ μὲν παρ’ αὐτὴν εἶναι τὴν τίκτουϲαν, τὰ δὲ παρ’ αὐτὸ εἶναι τὸ τικτόμενον, τὰ δὲ παρὰ τὸ δι’ οὐ ἡ ἔκτεξιϲ γίνεται. καὶ δὴ παρὰ τὴν τίκτουϲαν δυϲτοκία γίνεται, ὅταν 〈ἢ〉 ἐν ψυχικῇ δυνάμει ᾖ τὸ αἴτιον ἢ ἐν τῇ ζωτικῇ, ἤγουν τοῖϲ ϲώμαϲι. καὶ 〈ἐν〉 ψυχικῇ μὲν δυνάμει γίνεται, ὅταν λύπη, χαρά, φόβοϲ, δειλία, ἔκλυϲιϲ, ὀργὴ γένηται 〈ἢ〉 τρυφὴ ὑπερτεταμένη (ἔνιαι γάρ εἰϲιν ϲπαταλώδειϲ καὶ οὐκ ἐντείνονται]· καὶ παρὰ ἀπειρίαν δὲ τοῦ τίκτειν γίνεται 〈ὡϲ μὴ〉 ϲυνεργεῖν τῇ ὠδῖνι· καὶ δι’ ἐποχὴν δὲ διανοίαϲ γίνεται, ἀμαυρᾶϲ γοῦν γινομένηϲ τῆϲ ἀλγηδόνοϲ (τοῦτο δ’ ἃν τιϲ εἶποι ἐπὶ τῶν ἀποπληκτικῶν γυναικῶν καὶ ληθαργικῶν)· καὶ διὰ ὑπόνοιαν δὲ τοῦ μὴ ϲυνειληφέναι δυϲτοκία γίνεται. αἴτια δὲ τῆϲ ζωτικῆϲ δυνάμεωϲ τῆϲ ἐν τοῖϲ ϲώμαϲι ταῦτα· ἀπεψία, ἀνορεξία, ἀτρο- φία, δύϲπνοια, ὑϲτερικὴ πνίξ. ἐν δὲ 〈ταύτη〉 τῇ δυνάμει γενομένου τοῦ αἰτίου 〈φηϲὶν〉 ἀποτελεῖϲθαι πάθη δυϲτοκιῶν, ὅταν λαπαρὸν ἦ τὸ ϲῶμα ἄγαν, οὐ γὰρ δύναϲθαι ϲυμπαθεῖν διὰ τὴν ἀτονίαν. ἢ ὅταν πολλὴ ἡ ϲάρξ, τότε γίνεται δυϲτοκία, ϲτενοῦνται γὰρ οἱ πόροι. καὶ παρὰ τὸ ὑπερδιαφορεῖϲθαι τὰ ὑγρὰ ἀραιῶν ὄντων τῶν ϲωμάτων. γέ- νοιτο δ’ ἄν δυϲτοκία καὶ παρὰ τὸ ϲτενοῦϲθαι τοὺϲ πόρουϲ καὶ τὰ ὑγρὰ ἐπέχεϲθαι· βαρυνόμενα γὰρ φύϲει τὰ ϲώματα ὑπὸ τῶν ὑγρῶν ἀτονεῖ καὶ θλιβόμενα ϲτενοῖ τοὺϲ πόρουϲ δι’ ὧν ἡ ἔκτεξιϲ γίνεται. καὶ δριμέα δὲ ὑγρὰ ἢ καὶ τὸ ἀνάπαλιν [μὴ] ἀμβλέα μὴ κεντρίζοντα [*](5 Ϲὠβιον] nomen ( Ephoso) affert Bechtel, Die histor. Personemamen des Giechischen p. 413 11 —1 13 cf. Act. XVI 22 p. 26, 24 sq. Z.) [*](1 γενόμενον Rose 2 τὸ ante πιμελῶδεϲ add Rose 5 Ϲῶϲιον Well manu ὑποϲτολικὸν P: corr. Ermerins ἀπὸ scripsi: ὑπὸ P post Ἠροφίλου add. εἰρημένοιϲ Ermerus 7 ἐργάζεται Rose. fortasse ἐργάζεϲθαι 8 ἡρόφιλοϲ P ; corr. Diets 10 sq. τὰ δι’ ὧν Schoenc 11 τὴν τίκτουϲαν scripsi: τὸ τικὸν P τὸ τεκὸν Dietz 12 ἢ add. Rone 13 ἐν add. Rose 14 ἔκλυϲιϲ P ὀργὴ scripsi (iracimda’ Must.p. 77,6): ὡϲ μὴ ante γένηται P. post γίνεται (10) tranm. Rose ὴ add. Rose 15 sq. ἀπειρίαν serpsi: ἀπορίαν P: conferendum videtur ‘primariola’ Must. p. 77, 7 i c. πρωτοτόκοϲ καὶ ἀπορία τοῦ τίκτειν γίν. 〈τῷ μὴ〉 ϲ. Ermerins 1 γοῦν Rose. γὰρ P: del. Dietz γενομένηϲ Rose 21 ταύτη addidi τῇ 〈ζωτικῇ 〉 δυνάμει Rose 21 sq. γενομένου τοῦ αἰτίου Rose: τοῦ γενομένου αἰτίου P 22 φηϲὶν addividi ἀποτελεῖται Ermerimus et 23 δόναται Dietz λαπαρὸν Rose (cf. ‘gracilis Must.): λιπαρὸν P 24 ἡ] ῇ Dietz: ῇ ἡ Reinhold τότε γίνεται δυϲτοκία soclus. Ermerius 27—p. 132, 2 βαρυνόμενα . . . ὀλίγον post (s. 132, S) γίνεται P: in ordiem re- slituit Ermerimns 27 φύϲι P: φηϲι Ermerimns 29 ἢ καὶ τὸ ἀνάπαλιν post. μὴ ἀμβλέα (sic) μὴ κ. τ. ϲ. p : transpus sublato μὴ Ermerimns)

132
τὰ ϲώματα καὶ τὰ παχέα ὑγρὰ ὁμοίωϲ δυϲτοκίαν ποιεῖ. ἃ μὲν ἐν τῷ φέρειν πνεῦμα 〈πλεῖον〉, ἃ δὲ ἐν τῷ ὀλίγον. καὶ αἱ ὑψηλαὶ δὲ γυναῖκεϲ δυϲτοκοῦϲιν καὶ ὅϲαι ἄνωθεν μὲν πλατεῖαί εἰϲιν, κάτωθεν δὲ ϲτεναί· [ταῦτα λέγει Δημήτριοϲ ὁ Ἡροφίλου] οὐ γὰρ ἔχουϲι τὸ φυϲι- κὸν μῖγμα τῶν ϲωμάτων. καὶ παρὰ τὸ νοϲεῖν δὲ τὸ ϲῶμα τῆϲ μήτραϲ δυϲτοκία γίνεται, οἴον εἰ εἴη ἔκπυροϲ ἤ φλεγμονὴν ἔχοι ἢ ἔκλυϲιν ἢ παράλυϲιν ἢ ϲπᾶται ἦ ναρκᾶ. ταῦτα δὲ λέγει ϲωματικά, ἐπεὶ περὶ τοῖϲ ϲώμαϲιν 〈τὰ〉 πλείω γίνεται.

3 [55]. καὶ παρὰ μὲν τὴν κύουϲαν τοϲαῦτα ἂν γένοιτο αἴτια δυϲτοκίαϲ· παρὰ δὲ τὸ κυούμενον, ὅταν ἢ ὑπερμέγεθεϲ ὅλον |ἦ ἢ κατὰ μέροϲ, οἷον εἰ ἔχει μεγάλην κεφαλὴν ἤ θώρακα ἤ κοιλίαν ἐμπεπληϲμέ- νην, ὡϲ ἐπὶ ὑγροκεφάλων· οὐ γὰρ μόνον τὰ κατὰ φύϲιν μεγάλα γίνε- ται ὅλῳ τῷ ϲώματι ἢ μέρεϲιν, ἀλλὰ καὶ τὰ παρὰ φύϲιν. καὶ παρὰ πλῆθοϲ δὲ δυϲτοκία γίνεται (ὅταν ἤτοι δύο ἢ τὰ τικτόμενα καὶ ἀθρόωϲ ἀμφότερα ἐρχόμενα τῷ τραχήλῳ τῆϲ μήτραϲ ϲφηνῶται), ἢ παρὰ τὸ ἀποτεθνηκέναι τὸ ἔμβρυον καὶ μὴ ϲυνεργεῖν τῇ ἀποτέξει ἤ καὶ ἀπο- θανὸν διοιδηκέναι, ἢ παρὰ τὸ παρὰ φύϲιν ἐϲχηματίϲθαι. τὸ γὰρ κατὰ φύϲιν ϲχῆμα τοῖϲ γεννωμένοιϲ τὸ ἐπὶ κεφαλήν ἐϲτι παρατεταμένων τῶν χειρῶν τοῖϲ μηροῖϲ καὶ ἐπ’ εὐθὺ φερομένου τοῦ ἐμβρύου· τὰ δὲ παρὰ φύϲιν, εἰ παρακεκλιμένα τῇ κεφαλή εἰϲ τὰ δεξιὰ ἢ ἀριϲτερὰ μἑρη τῆϲ μήτραϲ ἐρείδεται, ἢ μία χεὶρ ἔξω ἐκπίπτει ἢ αἱ δύο, τὰ δὲ ϲκέλη ἔνδον διεϲτήκαϲιν ἀπ’ ἀλλήλων. τῶν δὲ 〈λοιπ ῶν〉 ϲχηματιϲμῶν ἀμείνων ὁ ἐπὶ πόδαϲ τέ ἐϲτι καὶ μάλιϲτα ὅταν ἐπ’ εὐθεῖαν φέρηται τῶν χειρῶν παρὰ τοὺϲ μηρούϲ παρατεταμένων. τὰ δὲ ἢ ἕν τι τῶν ϲκελῶν προβεβληκότα, τὸ δὲ ἕτερον ἔνδον ἔχοντα, ἤ δεδιπλωμένα, ἢ ἐνερείδοντά τινι μέρει τῆϲ ὑϲτέραϲ διορθώϲεωϲ χρήζει καὶ τὰ τὰϲ χεῖραϲ ἀνατεταμέναϲ ἔχοντα. τῶν δὲ λοιπῶν δύο ϲχηματιϲμῶν ἀμεί- νων ὁ πλάγιοϲ. τρεῖϲ γάρ εἰϲι πλάγιοι ϲχηματιϲμοί, ὅ τε ἐπὶ πλευρὰν ὁποτέραν 〈καὶ ὁ ἐπ’ ἰϲχία〉 καὶ ὁ ἐπὶ κοιλίαν, ἀμείνων δὲ ὁ | ἐπ πλευράν· τόπον γὰρ δίδωϲι τῇ χειρὶ τῆϲ μαίαϲ εἰϲ τὸ μεταϲχηματίϲαι ἢ ἐπὶ κεφαλὴν ἢ ἐπὶ πόδαϲ. τὰ δὲ δεδιπλωμένα φερόμενα χείριϲτοϲ [*](1 δυϲτοκυῖα P: corr. Dietz 2 πλεῖον add. Ermerins 4 ταῦτα . . . Ἡροφίλου del. Ermerms (cf. p 134, 25 sq. 5 μῖγμα Rose (cf. p. 133, 27 sqq.) ἄνιγμα P: ϲχῆμα Dietz μητρὸϲ Rose 6 ἐκ πυρὸϲ P. ἔκπυρον Emerins ἔχοι seripsi: ἔχον (eiat ἔχων) P ἔκλυϲιν seripet: ἔκκαυϲιν P (cf. p. 131, 14, ubi ἔκλυϲιϲ P) 7 ναρκαν P: corr. Dietz 8 τὰ add. Ermerins 11 fort. ἔχοι 12 ‘hydropicus’ Must. p. 77, 19, legit ὑδρωπικῶν 14 ῇ τα τικτόμ(ενα) scripsi (coll. Aetio): ἤ καὶ τριῶν P: ἢ καὶ τρία Ermertms 15 ἐν τῷ Ermerins ϲφηνῶται Dietz ϲφηνοῦϲθαι P: ‘fort. ἐνϲφηνῶται’ Rose. 16 ἀποθανόντα P: corr. Ermerins 17 διοιδηκέναι P εἰ Actti mes. (cf. Croenert, Men Gr . Here. p. 208, 2): διῳδηκέναι Rose 19 19 τὸ Aet. 20 εἰ Rein- Hold: ἡ P παρεγκεκλιμένη ἡ κεφαλὴ Aet. post ἢ iterum εἰϲ τὰ Aet. 21 ἐμπίπτει P: corr. Dietz coll. Aetio 22 λοιπῶν add. Aet. ϲχμμάτων P Aet. (qui μεινον τὸ) . corr. Dietz 23 εὐθείαν P: εὐθείᾳ sive ϲὐθείαϲ Aet. codd. 24 ἔν τινι P Aet. codex: corr. Ermerins. 20 τὸ P: corr. Dietz: om. Aet. 27 ἔχοντα Aet.: ἔχειν P. ἔχον Ermerins 29 καὶ ὁ ἐπ’ ἰϲχία add. Rose (desunt et opud Aetium) ἔμπροϲθεν ἢ ὄπιϲθεν ἢ τὰ πλάγια supre. ἰτκα?? expticatio in P κοιλίαν Aet.: ϲκολιαν P 31 χείριϲτα P : corr:. Reinhold)

133
πάντων τῶν ϲχηματιϲμῶν ἐϲτιν, καὶ τούτων ὅϲα ἐπὶ τὰ ἰϲχία φέρε- ται. τριχῶϲ γὰρ καὶ τὰ δεδιπλωμένα ϲχηματίζεται· ἢ γὰρ πρὸϲ τῷ ϲτόματι τῆϲ ὑϲτέραϲ τά τε ϲκέλη καὶ ἡ κεφαλὴ ὑπάρχει ἢ τὸ ἐπι- γάϲτριον ἢ τὰ ἰϲχία. ἄμεινον δὲ τὴν κοιλίαν ἔχειν πρὸϲ τὸ ϲτόμα τῆϲ ὑϲτέραϲ· διελόντων γὰρ ἡμῶν τὸ ἐπιγάϲτριον καὶ κομιϲαμένων τὰ ἐντοϲθίδια, ϲυμπεϲόντοϲ τοῦ ϲώματοϲ εὐχερὴϲ γίνεται ὁ μεταϲχη- ματιϲμόϲ. γίνεται δυϲτοκία καὶ παρὰ τὸ τερατῶδεϲ κυῖϲκεϲθαι, καὶ παρὰ τὸ γεγυμνῶϲθαι δὲ τὸ ἔμβρυον καὶ νυϲϲομένηϲ τῆϲ μήτραϲ ὑπὸ τοῦ ὀϲτέου· γυμνοῦται δὲ τοῦ ἐμβρύου τὸ ὀϲτέον μυδώϲηϲ τῆϲ ϲαρκόϲ (τοῦτο δὲ ϲπανίωϲ γίνεται), ἢ πολλάκιϲ ἀπείρωϲ ἐμβρυουλκουμένου τοῦ ἐμβρύου ἀποϲπῶνται ϲάρκεϲ καὶ τὰ γυμνούμενα ὀϲτέα νύϲϲει τὴν μήιραν.

4 [56]. παρὰ δὲ τὰ δι᾿ ὧν ἡ ἔκτεξιϲ δυϲτοκία γίνεται, ὅταν ἡ μήτρα ἦ ϲτενόϲτομοϲ ἢ μικρόϲτομοϲ ἢ μικροτράχηλοϲ. | ὡϲ ἐπίπαν δὲ αἱ μικρομεγέθειϲ τὴν ἡλικίαν καὶ τὴν μήτραν ἀναλογοῦϲαν τοῖϲ λοιποῖϲ μέρεϲι κέκτηνται. γίνεται δὲ δυϲτοκία καὶ παρὰ τὸ ϲκολιὸν ἔχειν τὸν τράχηλον τῆϲ μήτραϲ ἢ παρὰ τὸ ϲάρκα παρὰ φύϲιν ἐπιπεφυκέναι τῷ τραχήλῳ ἢ τῷ ϲτόματι τῆϲ ὑϲτέραϲ ἢ παρὰ τὸ φλεγμονὴν ἢ ἀπόϲτημα ἢ ϲκίρον ἔχειν ἢ παρὰ τὸ ἰϲχυρὸν ὄντα τὸν τοῦ προρρήγματοϲ χιτῶνα μὴ ἰϲχύειν τό ἔμβρυον τοῦτον ἀπορρῆξαι. ἢ ἐκκριθέντοϲ τοῦ ἠθροι- ϲμένου ἐν τῇ μήτρᾳ ὑγροῦ πρὸ τοῦ δέοντοϲ καιροῦ ἄνικμοι καὶ κατά- ἔηροι μένουϲιν οἱ τόποι κατ᾿ αὐτὸν τὸν χρόνον τῆϲ ἀποκυήϲεωϲ, ὅτε χρεία τούτου τοῦ ὑγροῦ ὄλιϲθον καὶ εὐπετῆ διέξοδον παρέχοντοϲ τῷ ἐμβρύῳ. | ταῦτα δὲ γίνεται, τὸ εἶναι μικρόϲτομοϲ ἢ μικροτράχηλοϲ, διὰ πολλὰϲ αἰτίαϲ. ὅταν γὰρ πρόωροι γαμηθεῖϲαι ϲυλλάβωϲιν καὶ τίκτωϲιν μηδέπω τῆϲ μήτραϲ τέλεον ηὐξημένηϲ μηδὲ τοῦ πυθμένοϲ 〈τῆϲ〉 ὑϲτέραϲ διεϲτῶτοϲ. ἤδη δὲ καὶ παρὰ τὴν φυϲικὴν ἰδιοϲυϲταϲίαν ἢ ϲυγκριϲίαν παρέπεται δυϲτοκία, ἤδη γὰρ ἔνιαι φύϲει τὴν μήτραν ἔχουϲι μικρὰν | ὡϲ καὶ ἄλλο τι μέροϲ τοῦ ϲώματοϲ. αἱ δὲ ἔτι καὶ 〈διὰ〉 τὸ ἀπὸ χηρείαϲ πολυχρονίου ϲυνειληφέναι, ἔνιαι δὲ καὶ διὰ τὸ [*](14] cf. Aet. XVI 22 p. 27, 1 sq. Z. 14 —24] Aet. XVI 22 p. 27, 2— 12 Z.) [*](30—p. 134, 3 ἔνιαι . . . ϲῶμα] Aet. XVI 22 p. 27, 23 —25 Z.) [*](2 γὰρ] δὲ Rose 5 παρ᾿ ἡμῶν P: corr. Dietz: παρ᾿ ἡμῶν γὰρ διε- λόντων Aet. (qui γὰρ correcturam tidetur superscriptant legisse) 7 post γίνεται add. δὲ Ermerins 8 καὶ ante νυϲϲομένηϲ del. Ermerins 9 τῶν ὀϲτέων Reinhold τὸ ἔμβρυον τοῦ ὀϲτέου P: corr Ermerins μυδούϲηϲ P (ex usu posteriorum): corr. Ermerins 11 αἰ antc ϲάρκεϲ add. Ermerins) [*](14 ὡϲ ἐπίπαν . . . τῷ ἐμβρύῳ (24) post μέροϲ τοῦ ϲώματοϲ (29) posuit Rose 15 τὴν ἡλικίαν i. e. staturam 16 γίνεται δὲ δυϲτοκία . . . τῷ ἐμβρύῳ (24) post μέροϲ τοῦ ϲώματοϲ (29) posuit Ermerins ἔχει P: corr. Dietz 23 sq. τῷ ἐμβρύῳ Aet.: τοῦ ἐμβρύου P 24 post ἐμβρύῳ add. ἐπὶ τοῦ δέον- τοϲ καιροῦ Aet. ταῦτα P. τοῦτρ Rose τὸ εἶναι . . . μικροτράχηλοϲ del. Rose 26 τὴϲ add. Ermerins 27 ὑϲτέραϲ Dietz: ἀϲτέροϲ P παρά τινα Ermerins διοϲυϲταϲίαν P: corr Dietz 28 ϲυνκριϲίαν P: ἰδιοϲυγκριϲίαν Reinhold δυϲτοκία del. Ermerins εἰ δἡ Rose: del. Er- merins ἔνιαι γὰρ Ermerins 29 αἱ δὲ ἔτι scripsi: ἤδὲ (sic) ἔτι P: ἤδη ἔτι Rose: αἴτιον δὲ Ermerins ῆδη ἔτι . . . αἴτια δυϲτοκίαϲ (p. 134, 3) uncis inclusit Rose 30 〈διὰ〉 τὁ supplevi: τῷ Rose)

134
〈προ〉βεβηκέναι τῇ ἡλικίᾳ ἀτονοῦϲαι 〈δυϲτοκοῦϲιν〉, ἕτεραι δὲ διὰ τὸ πρώτωϲ τίκτειν καὶ ἀγωνιᾶν καὶ ἀπείρωϲ ἔχειν 〈τοῦ〉 ϲχηματίζειν τὸ ϲῶμα. ταῦτα πάντα αἰτια δυϲτοκίαϲ. καὶ παρὰ τὸ πιέζεϲθαι ὑπὸ κοπρίων ἢ ὑπὸ οὕρων καὶ παρὰ τὸ λίθον ἔχειν ἐν τῇ κύϲτει τὴν τίκτουϲαν [καὶ] τῇ θλίψει τοῦ τραχήλου τῆϲ ὑϲτέραϲ δυϲέργεια γίνεται.

5 [57]. ἢ παρὰ τὰ ἐν τῷ ϲώματι ἤ ἐντὸϲ ἢ ἐκτόϲ. ἤγουν παρὰ τὸ κατάϲαρκον καὶ καταπίμελον εἶναι τὴν τίκτουϲαν· ἡ 〈ὄτι〉 ὁ περι- έχων ὑμὴν δυϲδιαίρετοϲ ἢ μὴ ἔχων ὑγρὸν εἰϲ ὄλιϲθον αὐτάρκη· ἢ τῶν τῆϲ ἥβηϲ ὀϲτῶν ἀλλήλοιϲ ϲυμπεφυκότων ὡϲ μὴ ἰϲχύειν ἐν τόκῳ διά- ϲταϲιν δέχεϲθαι (καὶ γὰρ ἐπὶ |τῶν γυναικῶν οὐχ ὥϲπερ ἐπὶ τῶν ἀν δρῶν καθ’ ἁρμονίαν ϲυμπεφύκαϲι τὰ τῆϲ 〈ἥβηϲ ὀϲτᾶ〉, ἀλλὰ ϲύνδεϲμοϲ ἰϲχυρὸϲ ταῦτα πρὸϲ ἄλληλα ϲυνδεῖ)· καὶ παρὰ τὸ κοιλότερον εἶναι τὸν κατὰ τὴν ὸϲφὺν τόπον καὶ παραπιέζειν τὴν μήτραν. τὰ δὲ ἐκτὸϲ τοῦ ϲώματοϲ· οἷον παρὰ τὸ μὴ προεργάϲαϲθαι τὸ γυναικεῖον ἢ ἐν μέθαιϲ εἰθἱϲθαι ἢ ἀγρυπνίαιϲ ἢ τὸ ὑπέρψυχρον καὶ χειμερινὴν εἶναι τὴν ὥραν (καὶ διὰ τοῦτο πυκνοῦϲθαι τούϲ πόρουϲ) ἢ τὸ ὑπέρθερμον καὶ ἐκλυτικὴν ἢ ἀπειρίᾳ μαίαϲ ἢ ἰατροῦ. ἤδη δὲ καὶ παρὰ τὰϲ ὠδῖναϲ. γίνεται [ὅταν γὰρ] καὶ διατεινομένηϲ ϲφόδρα ἢ ἀποϲπωμένου τοῦ χορίου ἀπὸ 〈τῆϲ〉 μήτραϲ, ἢ κατὰ μέροϲ τὴν μήτραν θλίβοντοϲ ἢ καὶ ἀθρόωϲ προϊόντοϲ. καὶ παρά τὸ μὴ καταφέρεϲθαι τὸ αἰμα διὰ τῆϲ μήτραϲ εἰϲ τὸ χόριον, ἀλλ’ ἐν ἀγγείοιϲ 〈τοῖϲ〉 εἰϲ τὴν μήτραν δια- πεφυκόϲιν φλεβώδεϲι καὶ ἀρτηριώδεϲι μένοντοϲ καὶ διατείνοντοϲ τἀ ἀγγεῖα. ἐπεὶ καὶ παρὰ τὴν ἄλλην ἀλγηδόνα γίνεται, ὡϲ ἐλέγομεν, δυϲτοκία. ἀλγηδὠν δὲ ὁτὲ μὲν μετὰ πνεύματοϲ, ὁτὲ δὲ μετἀ πνεύ- ματοϲ ϲυμβαίνει καὶ τὰϲ ὠδῖναϲ γίνεϲθαι. 〈ταῦτα λέγει Δημή τριοϲ ὁ Ἡροφίλειοϲ.〉 τούτων οὖν ῥηθέντων τῶν αἰτίων οὐδείϲ [*](4 sq. καὶ παρὰ τὸ λίθον . . .γίνεται] Aet. l. c. p. 27, 13 —15. 6 sq. ἤ(γουν) . . τίκτουϲαν] Aet. XVI 22 p. 27, 15 sq. 8 — 12 τῶν τῆϲ ἤβηϲ . . . ϲυνδε] Aet l. c. p 27, 16— 20 12 sq. καὶ παρὰ τὸ κοιλότερον . . . τὴν μήτραν] Aet. l. c. p. 27, 20 — 22 15 —17 ἢ τὸ ὑπέρψυχρον . . .ἐκλυτικὴν] Aet. l. c.p. 28, 27—29) [*](23 ὡϲ ἐλέγομεν] cf. p. 13 , 27 sqq.) [*](1 〈προ〉βεβηκέναι suppletum ap. Dietz δυϲτοκοῦϲιν add. Aet. 2 πρώτερον P: πρώτερον et πρώτωϲ codd. Aet. τοῦ om. P Aet : suppl. Er- merins 5 καὶ P Aet : del. Ermerins δυϲεργία P 6 sq. ἢ παρὰ τὰ . . . τίκτουϲαν post 13 τὴν μήτραν legi voluit Ermerins His potssimum para- graphis genuinum nos Sorani textum non tenere ex ipsis editorum trans- positionibuns et uncis opparet. Quorun conamina neque recepi meque auxi, cum. ordinis pristini reconstituendi regulam satis certam diesidferari tideam potiusque ducam nihal nocere quam speceiem cxhibere fallacem. 7 — 13 ὅτι ὸ περιέχων . . . τὴν μήτραν superiorbus δυϲέργεια γίνεται (5) adnexuit Rose, ἢ ὅτι ὁ περι- έχων . . . αὐτάρκη seclusit 7 ὅτι add. Ermerins 11 κατ’ ἁρμονίαν P ἤβηϲ ὁϲτᾶ om. P: suppleta ex Aetio 14 παρὰ Ermerins . παιδία P. διὰ Rose) [*](προεργάϲαϲθαι ( quia sibi ante mo praeparaterit cubiculum’ ) Rose (cf supfa p. 50 sqq : προηγήϲαϲθαι P ἐν v del. Ermerins 15 ἡθῆϲται P: corr. Dietz 18 ὅταν γὰρ καὶ sed. Ermcrins: [ὅταν γὰρ] ἢ Rose post ϲφόδρα add. τϲ ὑϲτέραϲ Ermerins ἀποϲπομένη P. corr. Dietz 19 τῆϲ addid) [*](19 sq. ἢ κ. μ. τ. μ. θλίβ. post ἢ καὶ (γὰρ P) ὰθρ. προϊόντοϲ (προϲιόντοϲ P) pos. Ermcrins 21 ἀγγείοιϲ scrpsi: αὐτοϊϲ P τῖοϲ add. Ermerins 23 ἔπειτα Ermerins παρά τινα Ermerins 25 sq. ταῦτα . . . Ἡίροφ. ex superioribus (p. 132, 4) tiansposui cun. Schoenic 26 ἡροφίλου P: corr. Schoene)

135
ἐϲτιν ὁ ἀντερείϲαϲ αὐτῷ καὶ ἀντειπών, ἀλλὰ καὶ μαρτυρήϲαϲ καὶ ϲτηρίξαϲ αὐτὸν ὡϲ ἀληθῶϲ [ἆρα καὶ] λέγοντα· εἰ μὴ ἄρα καὶ δικαίωϲ ἐν τούτῳ μεμψαίμεθα τοὺϲ Ἡροφιλείουϲ, ἐπεὶ δυνάμειϲ ἐπιτελε- ϲτικάϲ φαμεν ἐν τῷ περὶ νοϲημάτων τόπῳ ὑπόϲταϲιν μὴ ἔχειν· οὐδὲ γὰρ αὐτοὶ τὴν οὐϲίαν αὐτῶν ὁμολογοῦϲιν.