Gynaeciorum Libri IV
Soranus
Soranus. Sorani Gynaeciorum Libri IV: De Signis Fracturarum De Fasciis Vita Hippocratis Secundum Soranum. Ilberg, Johannes, editor. Leipzig and Berlin: Teubner, 1927.
31. Ἐμπνευματοῦϲθαι πέφυκεν ὑϲτέρα μετὰ τούϲ τοκετοὺϲ ἐκ ψύξεωϲ ἢ φθοράϲ ἢ δυϲτοκίαϲ μύϲαντοϲ τοῦ | ϲτομίου ἢ θρόμβου παραϲφηνωθέντοϲ αὐτῷ τοῖϲ ἄλλοιϲ ὁμοίωϲ * * καὶ ποτὲ μὲν εἰϲ τὸν δεξιόν, ποτὲ δὲ εἰϲ τὸν ἀριϲτερὸν βουβῶνα τὴν ἔρειϲιν ποιουμένηϲ. ἔτι δὲ καὶ ψόαι καὶ ἰϲχία ϲυναλγεῖ τιϲι, καὶ τὰ τῆϲ ϲυμπαθείαϲ τῆϲ πρὸϲ τὴν ὑϲτέραν ϲημεῖα ἐφορᾶται, οἷον τενόντων ἀλγήματα καὶ κεφα- λῆϲ καὶ τὰ λοιπά, καὶ κατὰ τὴν τῶν δακτύλων θλίψιν εἶξιϲ ἀντιμετα- βατικὴ ποϲῶϲ, ταχεῖα δὲ πάλιν ἐπιδιόγκωϲιϲ, καὶ πρὸϲ τὸν διὰ τῆϲ χειρὸϲ ῥαπιϲμὸν ἦχοϲ τυμπανώδηϲ, ποτὲ δὲ καὶ ϲτρόφοϲ καὶ διαδρομὴ νυγματώδηϲ καὶ οἱονεὶ ϲφυγμόϲ. καὶ πρὸϲ τὰ θερμαίνοντα δὲ κουφι- ϲμόϲ, εἰτα μετ᾿ ὀλίγον παροξυϲμὸϲ [ὁ] ψόφοϲ τε καὶ βορβορυγμὸϲ ὡϲ αἰϲθητῶϲ ἔξω τοῦ πνεύματοϲ διατρέχοντοϲ· τὸ δὲ ἐνιέμενον ἐν τῇ ϲυνουϲίᾳ ϲπέρμα διαλύεται· τὰ δὲ τῆϲ ϲυνοιδήϲεωϲ τιϲὶ μὲν ἀεὶ δια- μένει, τιϲὶ δὲ διά τινοϲ χρόνου γίνεται.
32. κοὶ νῦν δὲ τὴν ἐπιμέλειαν τῆϲ θεραπείαϲ ὡϲ ἐπὶ ϲτεγνῆϲ ϲυντακτέον καταϲκευῆϲ δι᾿ ἐγχυματιϲμῶν ἀνετικῶν καὶ καταπλαϲμάτων κούφων τε ϲικυῶν καὶ μετὰ καταϲχαϲμοῦ καὶ παντὸϲ ἤδη τοῦ ὁμο- γενοῦϲ τούτοιϲ βοηθήματοϲ. τροφὰϲ δὲ λαμβανέτωϲαν μὴ δυϲπέπτουϲ τε καὶ δυϲκαταπονήτουϲ καὶ δριμέαϲ καὶ πνευματωτικάϲ, ἀλλὰ τὰϲ ῥαδίωϲ καταπονεῖϲθαι δυναμέναϲ. ἡ δὲ μαῖα προλελιπαϲμένον τὸν δά- κτυλον καθεῖϲα τὸν ἐγκείμενον θρόμβον, εἴπερ τύχοι παρακείμενοϲ, κομιζέϲθω πράωϲ αὐτὸν ἐνδιαλύϲαϲα τῇ προϲαφῇ χάριν τοῦ ἄϲκυλτον γενέϲθαι τὴν ἔκκριϲιν. χρονιζούϲηϲ δὲ τῆϲ ἐμπνευματώϲεωϲ ἐν μὲν τοῖϲ παροξυϲμοῖϲ τὰ ἀνετικώτερα προϲάξομεν (ἐν γὰρ ταῖϲ ἐπιθέϲεϲι καὶ τοῖϲ παροξυϲμοῖϲ τὰ ὅμοια δοκιμάζομεν]· διαλείμματοϲ δὲ γενο- μένου τὰ ϲώματα τονοῦμεν διὰ ϲυναλειμμάτων θερμοτέρων καὶ τρίψεωϲ τῶν ϲκελῶν καὶ τῶν παϲχόντων τόπων, τῆϲ τε τῶν ὅλων καὶ τοπικῆϲ, [*](2 § 31 sq.] cf. Orib. Sgnops. IX 45; Aet. XVI 73; Paul. III 70; Must. II cap. VI 31, 32 17 δι᾿ ἐγχυματιϲμῶν ἀνετικῶν κτλ.] spectat locum de in- flammatione supra p. 108, 3 sqq.) [*](2 in mg. ριη΄ P ἡ ὑϲτέρα Dietz (en Aet) 4 παρενϲφηνωθέντοϲ Er. merins; sed cf. Paul. post ὁμοίωϲ in P seq. Aetiane p. 271, 21 — 272, 19 D. ϲυν- ίϲταται . . . εἰϲί (p. 115, 8— 26 Z.) In commiesura excidit deseriptionis morbi particula et symptomatum initium (παρέπεται δὲ ταῖϲ παϲχούϲαιϲ κτλ. p. 115, 11 sq. Z.) 5 ἐρείδηϲιν P: corr. Dietz: ἐνέρειϲιν Ermerins 8 ἵξιϲ P 11 δὲ Rose: 6 P 12 ὁ del Ermerins 13 αἰϲθητὸϲ P: corr. Dietz (cf. Aet. p. 115, 20. 22 Z.) 14 ϲυνοικήϲεωϲ P: corr:. Rose (‘inflatio’ Must.): ἀνοιδή- ϲεωϲ Ermerins 10 τῆϲ θεραπείαϲ del. Ermerins 17 καταϲκευὴ P: corr. Rose. del. Ermerins post καταϲκευῆϲ excidisse 〈καὶ ἐπὶ φλεγμονῆϲ ὑϲτέραϲ〉 collato Must. conieci ‘Gynak. d. Sor.’ p. 48, 4 20 δριμέαϲ P: δριμείαϲ editt.: ced cf. Mayser, Grausm. der gr. Popyri p. 67 21 post δυναμέναϲ in P Aetiana p. 273, 16 —274, 2 D. ἐμβροχὰϲ . . . ἐγκάθιϲμα (p. 115, 27 —116, 7 Z.), tum trium fere litt lacuna 22 θρόμβρον P 23 πρὸϲά φῆ (in ras.) P) [*](24 post χρονιζούϲηϲ δὲ τῆϲ ἐμπνευματώϲεωϲ addit Mustio (p. 63, 4). ‘robus metasincreticis, quas in pracfocatione vulnae posuimus, utimur’ (cf. supra p. 11, 21 sqq.)
33. τὰ δὲ φαρμακωδέϲτερα φάρμακα παραιτούμεθα διὰ τὴν ἀνα- τροπὴν τοῦ ϲτομάχου καὶ τὰϲ ὑποθυμιάϲειϲ καὶ τούϲ διὰ τῶν ἄρωμά- των ὑποκαπνιϲμούϲ· πληρουμένη γὰρ ὑπὸ τούτων ἡ κεφαλὴ μείζονα τὴν βλάβην ὑπομένει τῆϲ ὠφελείαϲ. ἀποδοκιμάζομεν δὲ καὶ τὰ ϲτύφοντα τῶν ἐπιθεμάτων, οἷον τὰ διὰ μήλων Κυδωνίων, φϲινίκων Θηβαικῶν, οἴνου αὐϲτηροῦ, οἰνάνθηϲ, ἀκακίαϲ, ϲιδίων· τὴν γὰρ ἐπὶ ϲτεγνώϲει γεγενημέ- νην ἐμπνευμάτωϲιν οὐ τὰ ϲτύφοντα λύει, τὰ δὲ χαλῶντα καὶ ἀνιέντα.
[*](8 Πολυάρχιον] cf. Gel. XIII 184 sqq.; Alex. Trall. I 500, II 300 Puschm.)[*](2 δριμείαϲ editt.; sed cf. p. 102, 3;] 114, 20 5 ἡψημένον Ermerins 6 ἐπιριπτοῦμεν P (cf. Croenert, Mem. Here. p. 224): ἐπιρρίπτομεν Ermerins νίτρων P: corr. Rose 7 ὠμηλῦϲιν P 8 δαφνίδων Aet. Must.: δαφνῶν P)[*](11 οῦϲηϲ P: suppl. Rose (cf. supr p. 101, 9): ‘persverante’ Must. 12 δἀφνηϲ P: corr. Dietz 14 καὶ γλήχωνοϲ ex. Aet. add. Rose 17 κεχρα- μίδαϲ P: κεγχρίδαϲ Aet. 18 κυκλαμίνου . . . ⩹ ᾱ ex Aet. (coll. Must.) add. Rose 19 δριμύτητα οὐτοῦ P: transposui Aet. secutus ‘in oleo vel in laote’ Must.: fort. εἰϲ 〈ἔλαιον ἢ〉 γάλα 20 προβάπτειν Aet.: προϲβᾶπτειν P ϲικύαϲ Aet.: ϲυκίαν P 21 προϲθετέον Aet. 22 πᾶϲι δὲ τοῖϲ Aet. χρώμεθακ Ermerins 24 ἐθιζοθ P: ἔθζοντεϲ Aet. 27 καὶ prius om. Aet 32 θηβαῖ- κοῦ οἴνου P: corr. Ermerins 33 γεγενημένων P: corr. Dietz)34, Οἰδούϲηϲ δὲ τῆϲ ὑϲτέραϲ ὄγκοϲ παρέπεται ὠχρό|λευκοϲ, ὑπό- ϲομφοϲ, εὐαφήϲ, εἴκων πρὸϲ τὰϲ τῶν δακτύλων θλίψειϲ καὶ μετὰ βραχὺ πάλιν ἐπαιρόμενοϲ· τὸ δὲ ἐπιγάϲτριον ὁμόχρουν ἐϲτὶν καὶ τοῖϲ δαιϲτύλοιϲ ἑλκόμενον ἐπακολουθεῖ. τὰ αὐτὰ δὲ καὶ νῦν παραλητπτέον ἅπερ ἐπὶ τῆϲ ἐμπνευματώϲεωϲ εἰρήκαμεν. ἐγχυματιϲτέον δὲ τοὺϲ τόπουϲ τὸ μὲν πρῶτον ἐλαίῳ θερμῷ, ἔπειτα κυπρίνῳ ἢ ἰρίνῳ ἐλαίῳ. καὶ πεϲϲοῖϲ ὁμοίοιϲ 〈τοῖϲ ἐπὶ〉 τῆϲ ἐμπνευματώϲεωϲ 〈χρηϲτέον〉.
35. Ϲκληρία γίνεται μήτραϲ κατὰ προήγηϲιν φλεγμονῆϲ ἐκ μέρουϲ ἢ καθόλου. παρέπεται δὲ ὄγκοϲ ἀπηνήϲ, ἀντίτυποϲ, ἐν δὲ ταῖϲ βιαιο- τέραιϲ θλίψεϲιν ναρκώδη ϲυναίϲθηϲιν ἐπιφέρων, καὶ ὡϲ ἐπὶ ἰϲχιάϲιν ἐν τῷ περιπατεῖν 〈καὶ〉 ἐπικεκυφέναι [καὶ] πονεῖν ὀϲφύν, βουβῶναϲ, ἐπιγάϲτριν * *
36. Ἡ λεγομένη μύλη, καθὼϲ ἄλλοι λέγουϲιν μύλοϲ, ϲκίρ- ρωϲίϲ ἐϲτιν ὑϲτέραϲ διὰ προηγουμένην φλεγμονὴν ἐπὶ γενομένη, ποτὲ δὲ καὶ τοπικὸν ἕλκοϲ ἐπὶ πολὺ ὑπερϲαρκῶϲαν· ὠνόμαϲται δὲ ‘μύλοϲ’ ἀπὸ τῆϲ δυϲκινηϲίαϲ καὶ τοῦ βάρουϲ. γίνεται δὲ ποτὲ μὲν κατά τι μέροϲ μήτραϲ, οἷον ϲτόμα καὶ τράχηλον, ὥϲτε δακτύλοιϲ καθιεμένοιϲ ὑποπίπτειν τὸν ὄγκον καὶ κάτω τὸ πᾶν εἶναι βάροϲ, ὡϲ ἐπὶ τὸ πολὺ [*](1 VII] cf. Aet. XVI 86 (Ϲωρανοῦ): Must. II cap. VII 6 εἰρήκαμεν] supra § 32 8 πεϲϲοῖϲ] cf. p. 115. 13 sqq. 2 VIII] cf. Aet. XVI 83 (Ϲω- ρανοῦ) Paul. III 68: Orib. lat. VI 372: Must. II cap. VIII 12 ὡϲ ἐπί ἰϲχιάϲιν] cf. Cael. Aurel.’ Tard V 5 sq. 15 IX] cf. Aet. XVI 75: Paul. III 69; Must. II cap. IX 18 sq.] Schol 0rib. III 681 Ϲωρανὸϲ ἐν τοῖϲ Γυναικείοιϲ) [*](2 in mg. ριθ’ P exciditne μὲν post παρέπεται? 6 ἐχυματιϲτέον P 8 〈τοῖϲ ἐπὶ〉 Kalbfleisch: τοῖϲ 〈ἐπ᾿〉 ἐμπν. Rose 〈χρηϲτέον〉 Schoene Sequi- tur in P (p. 276, 13—277, 18 D.) ρκ᾿ Περὶ ὑδρωπιώϲηϲ μήτραϲ, cap. Aetii 74 (p. 17, 2— 119, 18 Ζ.) quod excpiunt ρκα’ Περὶ μύληϲ, ρκβ’ Περὶ ϲατυριάϲεωϲ, ρκγ΄, ρκδ΄, ρκε΄ Περὶ φλεγμονῆϲ ὑϲτέραϲ ex ordine Aeliano (cf. ‘Gunak. d. Sor- p. 47) 9 deest numerus in mg. titulus ex Aetio videtur fransiatus, qui habet ϲκιρρωμάτων p. 129, 20 Z. pro ϲκληρωμάτων codicis P: περὶ ϲκληρίαϲ coni. Rose: ‘De duritia’ Must. 11 βιοτέραιϲ P: corr. Dietz 12 ναρκώδηϲ P: corr. Diefz 13 καὶ fransp. Rose ἐπιπεφυκέναι P: corr Rose. ‘sese inelinanti- bus’ Orib. 14 lacunam explet Oribasius latinus hoc modo: ‘cum pondere quo- dam ad inferiora tendente. nam si in eius collo vel osculo duritia fuerit, ilia non inflantur nec sub umbilico pubetenus tendumtur, sed inmissis digitis re- sistens invenitur duritia’. ἐπιγάϲτριον ultimum compilationis Parisinae ver- bum ad finem a librario non perfuctae (cf. ‘Gynak. d. Sor.’ p. 16) 15 ρκα΄ in mg. P Περὶ μύληϲ πάθουϲ ἐν μήτρα· ὑπὸ τινων ὕδεροϲ νομιζόμενοϲ P (cf. Aet. c. 75 p. 119 Z.) 16 ἢ ante καθὼϲ addunt editt. μῦλοϲ P (ut infra 18) [*](17 ἐπιγενομένην P 20 τράχηλοϲ P: cozz. Ermerins ωϲτε Reinbold ὅϲ γε P: ὧϲ γε Rose: ὡϲ τοῖϲ Ermerins)
37. γίνεται δὲ τὸ πρῶτον φανταϲία τῆϲ ϲυλλήψεωϲ, ἐπεχομένων μὲν τῶν καταμηνίων, διογκουμένων δὲ τῶν μαϲτῶν, ἀνατρεπομένου δὲ τοῦ ϲτομάχου, καὶ βαρυνομένηϲ μὲν τῆϲ ὀϲφύοϲ, διογκουμένου δὲ τοῦ ἐπιγαϲτρίου. διακρίνεται δὲ τοῦ χρόνου προκόπτοντοϲ τῷ νυγμα- τώδη παρακολουθεῖν ἀλγήματα, μηδεμίαν δὲ γίγνεϲθαι κίνηϲιν ὥϲπερ ἐπὶ τῶν κυουϲῶν. ὕϲτερον καταλυομένου τοῦ παντὸϲ ϲώματοϲ, μεγε- θυνομένηϲ δὲ τῆϲ ὀγκώϲεωϲ ἔμφαϲιϲ ὕδρωποϲ ἀποτελεῖται. διακρίνεται δὲ καὶ τοῦ ὕδρωποϲ τῷ κατὰ 〈τὴν〉 τῆϲ χειρὸϲ ἐπίθεϲιν μηδέποτε εἴκειν τὸν ὄγκον μηδὲ κοιλαίνεϲθαι μηδὲ ἦχον τυμπανώδη ἢ κλύδωνα γίνεϲθαι κατὰ τὸν τῆϲ χειρὸϲ ῥαπιϲμόν, ὥϲπερ ἐπὶ τοῦ ὕδρωποϲ· ἔϲθ᾿ ὅτε δὲ προϊόντοϲ τοῦ χρόνου καὶ καταψυχομένου τοῦ ἥπατοϲ καὶ ὕδρωψ ἐπιγίνεται. τινὲϲ δὲ ἱϲτοροῦϲιν ἐπ᾿ ἐνίων καὶ ϲαρκὸϲ ἔκφυϲιν γίνεϲθαι ϲυνιϲταμένηϲ ὡϲεὶ καρύου μέγεθοϲ διὰ τοῦ γυναικείου αἰδοίου, αἷϲ μὲν κατὰ μῆνα, οἶϲ δὲ διὰ δύο ἢ τριῶν μηνῶν.
38. τὴν δὲ προειρημένην διάθεϲιν οἱ μὲν ὡϲ ἀθερά πευτον κατέ- λιπον, οἱ δὲ τὴν ἀρχομένην μόνον ὑπήγαγον τοῖϲ βοηθήμαϲιν, ἡμεῖϲ δὲ καὶ νῦν ὡϲ κεχρονικυῖαν θεραπεύομεν νόϲον. δεῖ δὲ μὴ ἀμελεῖν, ἀλλ᾿ ἐν μὲν ταῖϲ ἐπιθέϲεϲιν, ἃϲ καταλαμβάνομεν ἐκ βάρουϲ πλείονοϲ καὶ ναρκώδουϲ ϲυναιϲθήϲεωϲ ἢ φθορᾶϲ ϲιτίων καὶ ἀγρυπνίαϲ δίχα προδήλου τινὸϲ αἰτίαϲ γεγενημένηϲ, παραλαμβάνειν καὶ καταπλάϲματα θερμὰ χαλαϲτικά, ϲικύαϲ, καταϲχαϲμόν, βδέλλαϲ, πυρίαϲ, ἐγχυματιϲμοὺϲ πραϋντικοὺϲ ἀνετικούϲ, πεϲϲοὺϲ μαλακτικούϲ, ἐγκαθιϲμούϲ, κηρωτὰϲ μετὰ ἀλθαίαϲ ἡψημέναϲ καὶ γλυκέοϲ ἐλαίου ἢ κυπρίνου καὶ μάλαγμα τὸ διὰ χυλῶν ἢ τὸ Μναϲέου καὶ τροφὰϲ εὐχύμουϲ τε καὶ εὐχύλουϲ καὶ τὴν εἰϲ τούϲ ὤμουϲ διὰ τελαμῶνοϲ ἀνάληψιν εἰϲ ἐπικουφιϲμὸν τῆϲ. διὰ τὸν καταϲπαϲμὸν ὀχλήϲεωϲ. ταῦτα μὲν οὖν ἐν τοῖϲ παροξυϲμοῖϲ παραλαμβάνειν. ἐν δὲ τοῖϲ διαλείμμαϲιν ὅλον τὸ ϲῶμα προϲαναλαμβά- νομεν διὰ τῆϲ ἀναληπτικῆϲ ἐπιμελείαϲ, αἰώραϲ, περιπάτων, λουτρῶν, ἀναφωνήϲεωϲ, οἰναρίου καὶ τῆϲ ἐπιτηδείου καὶ ποικίληϲ τροφῆϲ, τὰ δὲ πρωτοπαθοῦντα μεταβάλλοντεϲ διὰ δρώπακοϲ, παροπτήϲεωϲ, ἡλιώ- ϲεωϲ, νίτρου τε καὶ ἁλῶν ἐπιπαϲϲομένων καὶ τρίψεωϲ καὶ τῷ διὰ [*](27 μάλαγμα Μναϲίου methodici] cf. Gal. XIII 962 sqq.) [*](2 ἐπιγάϲτριον Rose: ὑπογάϲτριον P Aet. 4 τῆϲ] τιϲ Rose 7 ὑπο- γαϲτρίου Ermerins 2 post ῦϲτερον add. δὲ editt: om. P Aet. 11 τὴν add editt. 13 τὸν supra lin. add P 15 ἔκφυϲιν Rose: ἔκφαϲιν P: ἔκκριϲιν Act.) [*](16 ϲυνιϲταμένην Rose: ϲυνεκκρινομένηϲ Aet. 20 νῦν] μύλην Kalbficisch) [*](23 παραλαμβάνοντεϲ P: corr. Ermerins καὶ del, Ermerins 26 ἡψημέναϲ P (Aet.): ἡψημένηϲ Ermerins 27 μναϲαίου P 30 παραλαμβάνειν P Aet.: παραλαμβᾶνομϲν Rose ὅλον] om. editt.: post ϲῶμα Aet. προϲαναλαμβάνομεν P Act.: προαναλ. Rose 31 ἀναληπτικῆϲ Aet, quod et Mustid videtur legisse; cf. supra § 1 sq. p. 102, 30; 103, 17: ἀλειπτικῆϲ P 33 μεταβάλλομεν Rose) [*](παραπτήϲεωϲ P: corr. Dietz)
39. φυλακτέον 〈δὲ〉 τούϲ τε δριμυτέρουϲ πεϲϲοὺϲ καὶ ἐγκαθιϲμά- των 〈τὰ〉 δριμύτερα, μὴ τῇ ϲυνεχεῖ χρήϲει λάθωμεν ἑλκώϲαντεϲ τὰ ἐϲκιρωμένα καὶ παρὰ τοῦτο κακοήθη ποιήϲωμεν τὴν διάθεϲιν. τὰϲ δὲ διὰ κρόκου καὶ ϲτύρακοϲ καὶ ῥητίνηϲ καὶ ϲμύρνηϲ ὑποθυμιάϲειϲ καὶ τοὺϲ δι᾿ ἀρτεμιϲίαϲ γλήχωνόϲ τε καὶ πραϲίου καὶ ϲκορδίου κόμηϲ περοιατμιϲμοὺϲ καὶ τὸ πινόμενον οἰνόμελι 〈ἐν〉 ἀφεψήματι καρδάμου καὶ γλήχωνοϲ ἀποδοκιμάζομεν δι᾿ ἃc ἐπὶ τῶν ἔμπροϲθεν εἰρήκαμεν αἰτίαϲ. πλείϲταιϲ δὲ διὰ τῆϲ προρρηθείϲηϲ ἀγωγῆϲ ἐξαπίνηϲ ἔκκριϲιϲ αἵματοϲ τεθρομβωμένου καὶ μεμελαϲμένου ϲφόδρα πολλοῦ γέγονε καὶ ἀπήλλαξε τῆϲ διαθέϲεωϲ.
[*](3 Κεηφιϲοφῶντοϲ (ίμάλαγμα)] cf. Cael. Aurel. Tard. II 34: III 55 6 ϲκορδίου] cf. Diose Mal. med. III 111; Gal. XII 125 19 ϲκορδίου κόμηϲ] cf. Plia. N. h. XXV 63 21 ἐπὶ τῶν ἔμπροϲθεν εἴρῆκαμεν] p. 115, 1; 115, 30; de vino mcllito (τὸ πινόμενον οἰνόμελι κτλ., ‘conditum in quo decoetum est car- damum’ Must.) mihil scrvatum in superioribus)[*](1 χρώμεθα del. Ermerins 2 τὸ πολιάρχιον καὶ τὸ P: corr. Dietz 3 ζγκαθίϲμαϲί τε καὶ πυρίαιϲ Ermerins τοῖϲ addidi 4 δυναμένοιϲ Er- merins. δυναμένων P διὰ add. ex Aet. Ermerius ἐξεϲμένηϲ P 6 δικτά- μου P ad κενταυρίου signo apposito add. in mg. P ὑποτιθεμένηϲ τῆϲ χύτραϲ τῶ δίφρω καὶ τῶ πόματι αὐτῆϲ τετρημένω ἐναρμοζομένου καλάμου 〈καὶ οὔτω διά τοῦ καλάμου〉 πυριωμένηϲ, quac ex Aetio (p. 121, 10 — 12 Z.) adiecia Sorani non esse et hiatus innuunt 7 πεϲϲῶν τῶν P: πεϲϲοῖϲ τοῖϲ Ermerins ἰϲϲούπου P 8 ϲάρκαϲ P: corr. Rose 11 τῆϲ κ. κ. ἀγωγῆϲ P: corr. Dietz)[*](12 τὴν add. ante τῶν Dietz 13 τούϲ Dietz. τ P εἰ] ἢν Ermerins)[*](14 ἐπιτρέπῃ P καὶ τοὺϲ ἀπὸ ἐλεβόρων post πεϲϲοὺϲ (15) P: transp. Ermerins 15 δὲ inser. Ermerins τε del. Ermerins 16 τὰ add. Ermerins δριμυτέρων P: corr. Ermerins 17 κακοήθη P 19 ϲκορδίου P: ϲκορόδου Rose: ‘alium’ Must. 20 περιατμιϲμοῦ P: corr. Dietz ἐν add Ermerins)40. Ἀπὸ δυϲτοκίαϲ ἢ ἐκτρώϲεωϲ ἢ ἀναβρώϲεωϲ δι᾿ ἔλκωϲιν ἢ ἀναϲτομώϲεωϲ ἡ ἐξ οἱοϲδήποτε προφάϲεωϲ ῥήξεωϲ ἀγγείων αἷμορραγία γίνεται μήτραϲ. καὶ πρόδηλοϲ μὲν αὐτῆϲ ἡ κατάληψιϲ ἐξ ἀθρόαϲ καὶ. ἀμέτρου φορᾶϲ αἴματοϲ, ϲυνεδρεύει δὲ ταῖϲ καμνούϲαιϲ ἀϲθένεια. ῥάκωϲιϲ, ἴϲχνωϲιϲ, ἄχροια καὶ κατ᾿ ἐπιμονὴν ἀνορεξία. δοκεῖ δέ ποτε καὶ περιοδικῶϲ ἀπαντάν. ἔϲτιν δὲ τὸ ϲύμπτωμα χαλεπόν· οὕτε γὰρ δακτύλων ἐπερείϲεϲιν οὕτε ἀγκίϲτρων κατεπάρϲεϲιν οὕτε μοτῶν δια- ϲψηνώϲεϲιν οὕτε βρόχων περιϲφίγξεϲιν οὔτε διαρραφαῖϲ χρῆϲθαι δυνα- τόν ἐϲτιν. οὐκ ἀπὸ τῆϲ ὑϲτέραϲ δὲ μόνον, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοῦ γυναι- κείου κόλπου φέρεται τὸ αἷμα, καί τινεϲ ϲημειούμενοι τὸν τόπον τὸ μὲν ἀπὸ τοῦ αἰδοίου φαϲὶν λεπτὸν καὶ ξανθὸν καὶ θερμὸν φέρεϲθαι [τὸ αἷμα], τὸ δὲ ἀπὸ τῆϲ ὑϲτέραϲ παχύτερον καὶ μελανώτερον καὶ ψυχρότερον. ἀϲφαλέϲτερον δὲ διορίϲαι τὸ πεπονθὸϲ μέροϲ ἐνέϲται διοπτριϲμὸν παραλαμβάνονταϲ.
41. τῆϲ ἐπιμελείαϲ μέντοι χάριν ϲυμφέρει κατάκλιϲιϲ ἐν οἰκήματι μικροτέρῳ καὶ ϲκοτεινῷ καὶ μετρίωϲ ἀναψύχοντι κατὰ κλίνηϲ ϲτερεᾶϲ, ἀκινήτου, μετεωρότερα τὰ πρὸϲ τούϲ πόδαϲ ἐχούϲηϲ, ἠρεμία τε καὶ τὸ ἐφ᾿ ἑνὸϲ μένειν ϲχήματοϲ (προκλητικὴ γὰρ ῥύϲεωϲ πᾶϲα κίνηϲιϲ) ϲυν- αγωγή τε τῶν μηρῶν καὶ διαπλοκή (μιμητικὸν γὰρ χαρακτῆρόϲ ἐϲτι. τὸ ϲχῆμα)· καὶ ϲπόγγων πλατέων καθαρῶν τρυφερῶν, ἐν ψυχρῷ ὕδατι βραχέντων ἢ ὀξυκράτῳ ἢ ὄξει κατ᾿ ἰδίαν ἐπιθέϲειϲ κατὰ τοῦ αἰδοίου καὶ τοῦ ἐφηβαίου καὶ τῆϲ ὀϲφύοϲ καὶ τῶν ἰϲχίων, ὕϲτερον δὲ καὶ κατὰ ϲτήθουϲ, νεαροποιουμένων καὶ ϲυνεχέϲτερον· καὶ τῶν ἄκρων προϲτυπὴϲ διακράτηϲιϲ καὶ διάϲφιγξιϲ (τὸ γὰρ ἐκ τῆϲ θλίψεωϲ πύκνωμα μέχρι τοῦ πάϲχοντοϲ διαφέρεται μέρουϲ)· καὶ ἢ εἰϲ ψυχρὸν ὕδωρ κάθεϲιϲ τοῦ προϲώπου ἢ περιϲφογτιϲμὸϲ δι᾿ ἀκραιφνοῦϲ ὕδατοϲ καὶ. ἐκ διαϲτήματοϲ καταρριπιϲμόϲ, καὶ τῆϲ κεφαλῆϲ ἐπιβροχὴ [καὶ] δι᾿ ἐλαίου ψυχροῦ νεοτριβοῦϲ, καὶ καταρρόφηϲιϲ ὄξουϲ. ἐγκαθίϲμαϲί τε 〈χρῆϲθαι〉 μέχρι βουβώνων εἰϲ ψυχρὸν ὕδωρ ἢ ὀξύκρατον ἤ καθαρὸν ξοϲ ἢ ἀφέψημα μύρτων ἢ ῥόδων ξηρῶν ἢ κηκῖδοϲ ὀμφακίτιδοϲ ἢ μυρϲίνηϲ καὶ φακῶν ἢ ϲχίνου ἢ ϲιδίων ἢ βάτου θαλίαϲ ἢ δρυὸϲ φύλ- [*](2 § 49 sq.] Must. II cap. X 40 sq. 31 κηκῖδοϲ ὀμφακίτιδοϲ] cf. Diesc. Mat med I 107 32 φακῶν] cf. Diosc. Mat. med. II 107 βάτου θαλίαϲ] cf. Dioec. hiat. med. IV 37 (τὸ ἀφέψημα τῶν ἀκρεμόνων αὐτῆϲ)) [*](2 in mg. ρϛ΄ P 3 ἀναϲτόμωϲιν P: corr. Ermerins ρῆξιν P: corr:. Ermerins αἴμορραία P 7 ἅπαντα P: corr. Ermerins 8 ἀγγίϲτρων P) [*](καὶ ἐπόρϲεϲιν P: corr. Rose: [καὶ] ἐμπάρϲεϲιν Reinhold 10 μόνον Er- merins: μᾶλλον P 13 τὸ αἷμα secl. Ermerins μελανότερον P (cf. Croenert l. c. p. 191, 6) 14 ἐνέϲθαι P 15 διοπτιρμὸν P: corr. Dietz παραλαμβάνοντι Ermerins 10 κατάκλιϲιν P: corr. Ermerins 20 διὰπλητικῆ P: διαπλοκὴ χιοειδήϲ Ermerins 20 sq. μιμητικὸν . . . ϲχῆμα seclus. Ermerins 21 ἐν del. Ermerins 24 καὶ ϲυνεχ. νεαροπ. Ermerins 26 ἡ P: corr. Rose 27 τοῦ προϲώπου ἢ Rose: καὶ τοῦ προϲώπου P 28 καὶ del. Ermerins 29 sq. χρῆϲθαι supplevi: ἐγκάθιϲμα sine χρῆϲθαι Rose (potes ἐγκαθίϲματα) 32 θαλλῶν tel θαλλίων Rose, sed cf. Theophr. De cas. pl. V 1, 3)
42. τὴν δὲ φλεβοτομίαν, ἣν ἄλλοι τε παρέλαβον καὶ Θεμίϲων μεταγωγῆϲ ἕνεκα τῆϲ ὕληϲ, ἀποδοκιμάζομεν· χαλᾷ μὲν γὰρ ἡ φλεβο- τομία, πύκνωϲιν 〈δὲ〉 καὶ ϲυϲτολὴν τὸ αἱμορραγοῦν ἀπαιτεῖ, καὶ οὐ δεῖ μετάγειν τὴν ὕλην, ἀλλὰ κατέχειν. ἐπιϲφαλὲϲ δὲ καὶ τὸ φλεβοτο- μεῖν, ὅτι μὴ κρατηθείϲηϲ μὲν τῆϲ φορᾶϲ τοῦ αἵματοϲ ἐκ τῆϲ φλεβοτο- μίαϲ ἀνάγκη τάχιον τὴν κάμνουϲαν ἀπολέϲθαι ὡϲ ἂν ὑπὸ διπλῆϲ δαπανηθεῖϲαν αἱμορραγίαϲ, κρατηθείϲηϲ δὲ οὕτωϲ, ὥϲτε φλεγμονὴν ὕϲτερον ὡϲ ἀπὸ ϲκυλμοῦ πλείονοϲ ἐπιγίνεϲθαι, κατάλληλον τρόπον ὁ κίνδυνοϲ. εἰ μὲνφ γὰρ φλεβοτομήϲαιμεν, ϲυντόμωϲ ἀπολέϲομεν τὴν γυναῖκα μετὰ φλεβοτομίαν καὶ αἱμορραγίαν· πάλιν δὲ εἰ μὴ φλεβοτομοῦντεϲ ἀφέλοιμεν αἷμα φλεγμονῆϲ μεγάληϲ ὑπαρχούϲηϲ, ἀβοήθητον περιοψόμεθα τὴν κάμνουϲαν, οὐδὲν γὰρ οὕτω διακόπτει τὸν ἐν φλεγμονῇ κίνδυνον ὡϲ φλεβοτομία. φαϲὶ δὲ ἔνιοι καὶ κατὰ ἀντιπάθειαν ἔνια ποιεῖν, καθάπερ Μαγνῆτιν λίθον καὶ τὸν Ἄϲϲιον καὶ. λαγωοῦ πυτίαν καὶ ἄλλα τινὰ τῶν περιάπτων, οἷϲ ἤμεῖϲ οὐ προϲέχο- μεν. οὐκ ἀποκωλυτέον δὲ τὴν παράληψιν αὐτῶν· καὶ γὰρ εἰ μηδὲν ἐξ εὐθείαϲ παρέχει τὸ περίαπτον, ἀλλ᾿ οὖν δι᾿ ἐλπίδοϲ εὐθυμοτέραν τὴν κάμνουϲαν τάχα παρέξει.
[*](2 τῶν πρὸϲ τοὺϲ δυϲεντερικοὐϲ ἀναγραφομένων τροχίϲκων] cf. Gal. XIII 86. 152. 291: 302 sqq. 14 ἄλλοι τε . . . καὶ Θεμίϲων] cf. Ϲael. Aurel. Tard. II 183 sqq. 189 sqq. 27 Ἄϲϲιον] de Assio lapide Diose. Mat. med. V 124; Gal. XII 202; Cels. V7 (cf. p. 685 Scheller—Frieboes); Phin. N. h. XXXVI 131)[*](3 εὺμερὴϲ, ἢ P: corr. Dietz: εὐχερὴϲ coni. Kind 4 κρατουμένη P: corr. Ermerins 8 ροὺϲ seripsi (cf. p. 120, 1): ῥοῦ P (cf. Wellmann, Die Schrift des Dioschides Περὶ ἁπλῶν φαρμόκων p. 63, 4) 9 καὶ anlc κυδώνιον secchus Emerins 10 ἡψημένηϲ Ermerins 11 ἀταγήνηϲ P: corr. Dietz (sed cf. ‘attogenarum’ Ϲael. Aurel. Tard. II 160, ‘attagenam’ Mustionis cod. h) 16 πυκνῶϲ ϲὐν P: corr. Dietz δὲ add. Ermerins 20 δαπανηθείϲηϲ P corr. Dietz 21 κατ᾿ ἐπάλληλον Rose 22 ὀπολέϲομεν Reinhold: ἀπολἐ- ϲαιμεν P 24 φλ. εἰ μὴ ἀφ. P: transp. Rose 25 διακόπτει τὸν Rein- hold: διακόπτοιτο P 21 μαγνήτιϲ P: corr. Rose ἄϲιον P 28 πιτύα P. corr. Ermerins)43. [ Ὁ καλούμενοϲ γυναικεῖοϲ ῥοῦϲ] Κατὰ μὲν τοὺϲ ἀ ρχαίουϲ. ὡϲ Ἀλέξανδ ροϲ ὁ Φιλαλή θ ηϲ ἐν τῷ πρώτῳ λέγει τῶν Γυναι - κείων, ῥοῦϲ ἐϲτι “πλείονοϲ αἴματοϲ φορὰ διὰ μήτραϲ μετὰ παρεκτά- ϲεωϲ χρόνου ”, κατὰ δὲ Δημήτριον τὸν Ἡροφίλειον “φορὰ ὑγρῶν διὰ μήτραϲ μετὰ παρεκτάϲεωϲ χρόνου ”, τῷ μὴ αἱματώδη μόνον ἀλλὰ καὶ ἄλλοτε ἀλλοῖον κατὰ χρόνον γίνεϲθαι ῥοῦν. καθ’ ἡμ ᾶ ϲ δὲ ῥευματιϲμόϲ ἐϲτιν ὑϲτέραϲ χρονίζων αίϲθητῶϲ ἀποκρινομένου πλείονοϲ ὑγροῦ. διαφοραὶ δὲ αὐτοῦ κατὰ μὲν Ἀϲκληπιάδην καὶ ἄλλουϲ τινὰ ϲ δύο (εἶϲ μὲν γάρ ἐϲτιν ἐρυθρόϲ, ἄλλοϲ δὲ ὑδατώδηϲ καὶ λευκόϲ), κατὰ δὲ τὸν Δημήτριον παρὰ τὴν χρόαν καὶ τὴν δύναμιν. παρὰ μὲν οὖν τὴν χρόαν· ὃϲ μὲν γάρ ἐϲτι λευκόϲ, πτιϲάνηϲ χυλῷ παρα- πλήϲιοϲ, ὅϲ δὲ ὑδατώδηϲ, |ὅϲ δὲ ἐρυθρόϲ, ὃϲ δὲ μέλαϲ, ὃϲ δὲ ὕφαιμοϲ ϲαρξὶ πεπλυμέναιϲ ὅμοιοϲ. ὃϲ δὲ ἀνώμαλοϲ, ὃϲ δὲ ὠχρόϲ· παρὰ δὲ τὴν δύναμιν ὅϲ μέν ἐϲτιν ἀργὸϲ καὶ ἄνευ δήξεωϲ καὶ ἀλγήματοϲ φέρεται, ὃϲ δὲ φέρεται μετὰ δήξεωϲ καὶ ἀναβρώϲεωϲ καὶ ϲυναίϲθηϲιν ἐπώδυνον ἐν τῷ καιρῷ τῆϲ ἀποκρίϲεωϲ ἐπιφέρων. λέγει δὲ καὶ τὸν μὲν ἀφ’ ὅλου φέρεϲθαι τοῦ ϲώματοϲ, τὸν δὲ ἀπὸ τῆϲ ὑϲτέραϲ, τὸν δὲ ἀπ’ ἄλλου τινὸϲ μέρουϲ, καὶ τὰϲ τούτων διαφορὰϲ ἐπεξέρχονται δὲ μετὰ ϲημειώϲεωϲ. ἃϲ μακρὸν ἅμα καὶ ἄχρηϲτον ἐξιϲτορεῖν· ἐπὶ παντὸϲ γὰρ ῥευματιϲμοῦ καὶ ὅλων τῶν ϲωμάτων καὶ μερικῶϲ τῆϲ ὑϲτέραϲ ἐπιμελεῖϲθαι προϲῆκεν. λέγεται δὲ ὁ λευκὸϲ ῥοῦϲ τοῦ ἐρυθροῦ δυϲτραπελώτεροϲ, ὡϲ διὰ ϲτενοτέρων φερόμενοϲ πόρων. ἡμεῖϲ δὲ κατὰ κοινὸν ϲημειωϲόμεθα τὸν ῥοῦν ἐκ τοῦ ϲυνεχῶϲ καθυγροίνεϲθαι τοὺϲ τόπουϲ διαφόροιϲ κατὰ χρόαν ὑγροῖϲ, τὴν δὲ κάμνουϲαν ἀχροεῖν καὶ ἀτροφεῖν καὶ ἀνορεκτεῖν κἀν τοῖϲ περιπάτοιϲ πολλάκιϲ δυϲπνοεῖν καὶ κατοιδηκόταϲ ἔχειν τοὺϲ πόδαϲ.
44. κατὰ δὲ τὸ προϲεχὲϲ διοίϲει τὸ πάθοϲ αὑτοῦ τῷ τὸν μὲν χωρὶϲ πόνου ὑπάρχειν, τὸν δὲ μετὰ πόνου, καὶ 〈τὸν μὲν〉 χωρὶϲ ἑλκώϲεωϲ, τὸν δὲ μεθ’ ἑλκώϲεωϲ, 〈ἤτοι〉 φλεγμαινούϲηϲ ἢ ῥυπαρᾶϲ ὴ [*](2 § 43 sq ] cf Orib. Sunops. I IX 46; Epit. Orib. t. IV 636 R.- D.; Aet. XVI 63 (Ἀρχιγένοὐϲ); Paut. III 63 Orib. lat. t. VI 353; Must. II cap. XI) [*](2 ρζ′ in mg. P ὁ καλούμενοϲ γυναικεῖοϲ ῥοῦϲ ex Aetio recepit P 3 ὡν P. corr. Dietz γυναικῶν P: corr. Dietz 4 ῥοῦϲ seclus. Ermerius) [*](πλείονόϲ ἐϲτιν Ermcrins 5 ήρόφιλον P: corr:. Dietz 12 ἀπὸ φλεγμα- τικοῦ αῖματοϲ supra παραπλ., τοῦ ὸρρόδουϲ περιπτώματοϲ (l περιττ.) supra δϲ δὲ ὑδ., ἰχὼν (l. ἰχὼρ) αἵματοϲ supra ὅϲ δὲ ἐρ, μελαίνηϲ χολῆϲ supra ὃϲ δὲ (μέλ.) ead mau. P (x Aetio 16 5 P: corr. Rose ϲυναιϲθήϲεωϲ ἐπωδύνου P. cor Reinhold 17 ἀκρίϲεωϲ P corr. Dietz 19 τὸϲ Dietz: τῆϲ P ἐπεξέρχον- ται] seil. Δημήτριοϲ καὶ οἱ ἀπ’ αὐτοῦ: ἐπεξέρχεται Ermerins 20 δὲ del. Dietz ϲημειώϲεων Rose 22 προϲῆκον P: corr. Ermerins 23 ϲτενω- τέρων P 24 ϲημειωϲάμενοι P: corr. Ermerins 27 κατωδηκόταϲ Rose 29 τὸν μὲν add Rose 30 ἤτοι add. Pose ex Orib. epit. post φλεγμαινού- ϲηϲ add. ἢ ἀφλεγμάντου Orib. epit., adversantur tamen Must p. 71, 10 et infra. p. 123, 14)