Gynaeciorum Libri IV
Soranus
Soranus. Sorani Gynaeciorum Libri IV: De Signis Fracturarum De Fasciis Vita Hippocratis Secundum Soranum. Ilberg, Johannes, editor. Leipzig and Berlin: Teubner, 1927.
6 [58]. Τῶν ῥηθέντων αἰτίων τῆϲ δυϲτοκίαϲ ἃ μὲν ἐξ αὐτῶν ἐϲτι καταληπτέα, B δὲ οὕ. λύπη μὲν γὰρ ἂν ὑπερτεταμένη, 〈ἥ〉 χαλᾷ καὶ ἀνίηϲιν, καὶ τὰ ἄλλα ψυχικὰ αἴτια ἐξ ἀνακρίϲεωϲ κατελήμφθη ὡϲ μὴ ϲυνεργοῦντα τῇ εὐτοκίᾳ· κάροϲ δὲ καὶ λήθαργοϲ πρόδηλά ἐϲτι, ἔτι δὲ τούτων ϲημεῖα ἐκ τοῦ περὶ ὀξέων μετάγεται τόπου. ἤδη δὲ καὶ τὸ μέγεθοϲ τοῦ ἐμβρύου δυϲτοκίαν ποιοῦν ϲημειούμεθα ἐκ τοῦ ὄγκου τῆϲ κοιλίαϲ· ἐὰν δὲ προπεϲὸν μὴ κατὰ λόγον κουφίζῃ τὴν κοιλίαν, ὑπο- ληπτέον πολλὰ εἶναι τὰ κυούμενα. ἤδη δὲ καὶ τὰ πλάγια καὶ τὰ προβάλλοντα τὰϲ χεῖραϲ, ἤτοι 〈τὰ παρὰ φύϲιν〉 ἐϲχηματιϲμένα, ταῖϲ καθέϲεϲι τῶν δακτύλων ϲημειούμεθα. * * * αὐτάϲ. ἐὰν γὰρ ζῳόν, ὠδίνει ἡ κύουϲα καὶ ἐντείνεται, θερμὸν τε αὐτῆϲ 〈τὸ ἐπιγάϲτριον εὑρίϲκεται, τῆ δὲ καθέϲει〉 τῶν δακτύλων καὶ αὐτὸ τὸ ἔμβρυον εὐανθὲϲ ὁρᾶται, ἐὰν δὲ ῇ νεκρόν, οὐχ οὕτωϲ ὠδίνει ἡ κύουϲα τό τε ἐπιγάϲτριον αὐτῆϲ ψυχρὸν γίνεται, τῇ 〈δὲ〉 καθέϲει τῶν δακτύλων οὕτε θερμὸν ὑπο- πίπτει τὸ ἔμβρυον οὕτε ἀϲθμαῖνον, ἐάν τε καὶ προπέϲῃ τι μέροϲ. τοῦτο μέλαν καὶ νεκρῶδεϲ εὑρίϲκεται. τὴν δὲ μήτραν πεπονθυῖαν ϲημειούμεθα ἐκ τῆϲ ἁφῆϲ. μετάγοντεϲ τὰ ἐπὶ τῶν παθῶν ῥηθέντα ϲημεῖα· ἐὰν δὲ 〈ἐν〉 τῷ τόκῳ πάϲχῃ, τὰϲ κινδυνευούϲαϲ ἐν τῷ τίκτειν ϲημειούμεθα ἐκ ϲφυτμοῦ, ἐξ ἀναπνοῆϲ, τὰϲ δὲ ἀπολλυμέναϲ ἐκ τῆϲ ἀϲφυξίαϲ καὶ ἐκ τοῦ θανάϲιμα ἔχειν τὰ ϲημεῖα.|
[*](3 δυνάμει] seil. ψυχικὴ et ζωτικὴ, de quibus supra p. 131, 12 sqq. 4 φαμὲν ἐν τῷ περὶ νοϲημάτων τόπῳ ὑπόϲταϲιν μὴ ἔχειν] libri Soranei men- tionen fert falso putat Rose p. 412 11 ἐκ τοῦ περὶ ὀξέων . . . τόπου] cf. quoc docent et huius libri capita muita (cf. ’Gynak d. Sor’ p. 48 sq.) et Sorani Περὶ τῶν ὀξέων παθημάτων Cadio Aurel. interprete 23 sq. τὸ ἐπὶ τῶν παθῶν ῥηθέντα ϲημεῖα] passim scil. in antecedente libri parte p. 106, 2] 107, 1, 127, 25)[*](1 ἀντερείϲαϲ sice ἀντερίϲαϲ Hericerden: ἀντερήϲαϲ P αὐτῷ, seil. De- metrio (cf. supr p. 131 , 8): del. Rose (cf. ‘Ganak. d. Sor.’ p. 83, 2) 2 αὐτὰ Rose ἄρα καὶ del. Ermecins λέγοιτο P. corr. Kind 3 ἡροφί- λουϲ P: corr . Dietz ἐπιτελεϲτικὰϲ scripsi (cf. Stoic. vet. fragm III 123, 22 Arn.) ἐπιτεθι P: ἐπιλεληθυίαϲ Rose ὑποθετικάϲ Ermecins ἐπιθετικάϲ Kalbfleisch. 6 in mg. μθ’ P 8 ἣ add. Rose χαλᾶν P. corr. Dietz 9 καὶ τὰ ἄλλα Er- meris: κατὰ τὸ P ἀνελήμφθη P. corr. Kind 11 ἐκ τοῦ Ermecins: ἐν τῶ P)[*](13 δὲ Rose: γὰρ P: avte ἐὰν γὰρ excidisse nonnulla sumps. Ernierins 15 τὰ παρὰ φύϲιν suppl. Ermerins ἐϲχηματιϲμέναϲ P. corr. Ermecins 10 ἰαϲθ- nam stat. Ermerins γὰρ P. δὲ Rose ζῶον P: fort. ζῶν 17 ἐντείνουϲα P: corresi (cf. supra p. 131, 15): ἐντείνει Rose 11 sq. lacunan suppl. Rose)[*](18 τῶν δακτύλων Rose: τοῦ δακτυλίου P 20 δὲ add. Rose 24 〈ἐν 〉. τῷ τόκῳ Ermerins 25 ἀπολυμέναϲ P: ἀπολουμέναϲ Ermerins)7 [59]. Ἐπἱ τῶν δυϲτοκουϲῶν χρὴ τὸν ἰατρὸν ἐπερωτᾶν τὴν μαῖαν. 〈εἰτε γὰρ〉 διὰ ϲτέγνωϲιν καὶ ϲυναίρεϲιν τῶν διοδευθηϲομένων ὑπὸ τοῦ ἐμβρύου χωρίων εἴτε διὰ ψύξιν τοῦ περιέχοντοϲ ἢ θέρμην εἴτε διὰ ϲκληρίαν τοῦ ϲώματοϲ εἶτε διὰ τὸ κοίλην εἶναι τὴν ὀϲφῦν ἢ φύϲει μικρομεγέθη τὴν ὑϲτέραν ἡ πρόωρον ϲύλληψιν ἢ πιμελῆϲ βάροϲ ἢ θλίβονταϲ ὄγκουϲ ἢ λύπην ἢ φόβον ἢ τραχήλου ϲκολίωϲιν ἢ φλεγ- μονὴν ἢ ξηραϲίαν ἢ ὁποιανδήποτε πρόφαϲιν ἄλλην, τῇ ἀνέϲει καὶ τῷ χαλάϲματι δεῖ πρῶτον ϲυνεργεῖν καὶ μήτε εὐθέωϲ ἐγχειρεῖν τῇ χειρουρ γίᾳ μήτε ἐπὶ πολὺ ϲυγχωρεῖν τῇ μαίᾳ διαϲπαράττειν τὴν μήτραν. εἰ μὲν οὖν διὰ τὸ κοίλην ἔχειν τὴν ὀϲφὺν τὴν τίκτουϲαν ἡ δυϲτοκία γίγνοιτο, ϲχηματίζειν αὐτὴν χρὴ ἐπὶ τὰ γόνατα, ἵνα ἡ ὑϲτέρα μετα- πεϲοῦϲα εἰϲ τὸν κατὰ τὸ ἐπιγάϲτριον τόπον κατ’ εὐθ ϲχηματιϲθῇ τῷ τραχήλῳ· ὁμοίωϲ δὲ καὶ τὰϲ πιμελώδειϲ καὶ καταϲάρκουϲ ϲχηματιϲτέον. εἰ δὲ τὸ ϲτόμιον τῆϲ ὑϲτέραϲ μέμυκε, τοῖϲ λιπάϲμαϲι μαλάϲϲειν καὶ ἀναχαλᾶν, ἤγουν ἐγχυματίζειν ϲυνεχῶϲ ἐλαίῳ γλυκεῖ τε καὶ θερμῷ ἢ ϲὺν ἀφεψήματι τήλεωϲ ἤ μολόχηϲ ?? λινοϲπέρμου, ποτὲ δὲ καὶ τῶν ψῶν 〈τῷ λευκῷ〉· οὔτω γὰρ παρηγορεῖται εἰϲ ἄνεϲιν μὲν τὸ θλῖβον, νοτίζεται δὲ εἰϲ ὄλιϲθον τὸ δυϲοδοῦν. μετὰ δὲ ταῦτα καὶ καταπλάϲ- ϲειν λινοϲπέρμῳ ἢ τήλει δι’ ἐλαίου καὶ ὑδρομέλιτοϲ τὸ ἐφήβαιον, ἐπι- γάϲτριον, ὀϲφύν, ἐγκαθίζειν τε λιπαρῶϲ ἢ πυριᾶν διὰ ϲπόγγων ῥάκεϲιν ϲυντόμωϲ ἀφαρπαζομένηϲ τῆϲ ὑγραϲίαϲ. ταῖϲ δὲ ἐν ὀδύνη καὶ κύϲτειϲ ἐπιβάλλειν ἐλαίου θερμοῦ 〈πλήρειϲ〉 ἤ μαρϲίπουϲ ὠμὴν λύϲιν θερμὴν ἔχονταϲ· εἰ δὲ μή, καὶ διὰ φορείου κινεῖν ἐν ἀέρι ϲυμμέτρωϲ θερμῷ μετεωροτέραν τὴν κεφαλὴν ποιήϲαντεϲ τῆϲ καμνούϲηϲ, λεληθυῖα γὰρ κίνηϲιϲ ὑπομιμνἡϲκει τὴν ἔκκριϲιν. ἔνιοι δὲ καὶ καταϲειϲμοὺϲ εὐτόνουϲ παρέλαβον. οἱ μὲν γὰρ μετεωρίϲαντεϲ τοὺϲ περὶ τὴν κεφαλὴν τῆϲ κλίνηϲ πόδαϲ, τὴν δὲ κάμνουϲαν διὰ κηρίαϲ ἐν τοῖϲ ἐνηλάτοιϲ τῷ [*](1sq. [1] cf. Aet. XVI 22, Paul. III 76; Must. II cap. XVIII 28 οἴ μέν] cf. Hipp. De morb mul. I 68 (VIII 142 sq. L.)) [*](3 in mg. ιν’ P 4 εἶτε γὰρ add. Rose, εἴτε Dietz. Plura excidisse opinor, ut εἴτε γάρ δυϲτοκία γίνεται 5 περιέχοντ |. corr. Deitz 6 ϲκληρίαν τοῦ ϲώματοϲ] ‘duritia corporis infantis’ Must. p. 81 , 17 falso) [*](κοινὴν P: corr. Dietz 9 ὅλην suprascr. P τὴν ἄνεϲιν P: corr. Dietz 11 post μήτε add. μὴν Aet. διαϲπαράττει P: corr. Dietz 17 ἀναϲχαλᾶν P: corr. Dietz 18 ἀποψὴματι P: corr. Dietz τῶν del. Ermcrins 19 τοἶϲ λευκοῖϲ add. Aet.: τῷ λευκῷ Ermcrins (cf. supra p. 80, 19)) [*](οῦτε P: cor:. Dietz ἀνάνεϲιν P: corr. Dietz 21 τὸ om. Paul., del. Ermerins 22 ἐγκοθίζει P. corr. Dietz λιπαροῖϲ Rose 23 ἀπαρπαζο- μένηϲ P: corr. Dietz κύϲτει P: corr. Rose: κύϲτιν Ermcrins post κύϲτειϲ πλήρειϲ add. Rose (πλήρη Ermcrins , post θερμοῦ ego 24 ἢ Ermcrins : καὶ P μαρϲίπου τι P: corr Rose: ‘sacellis Must. p. 82, 6 ψμὴ λύϲει P: corr. Dietz 27 ὑπομνήϲκει P: corr. Dietz 29 δἐ P: τε Rose ὁνηλά- τοιϲ P. corr. Dietz)
8 [60]. παρὰ φύϲιν δὲ ἐϲχηματιϲμένου τοῦ ἐμβρύου τὸν κατὰ φύϲιν ἀποδιδόναι ϲχηματιϲμόν. καὶ εἰ μὲν ἐπὶ κεφαλὴν ἐνεχθὲν παρεγκέκλιται, καθεῖναι τὴν εὐώνυμον χεῖρα λελιπαϲμένην (ὠνυχιϲμέ- νων τῶν ἄκρων εἰϲ τὸ μὴ νύϲϲειν ἐκτεταμένων τῶν δακτύλων 〈και〉 κατὰ τὰϲ ῥᾶγαϲ ϲυμβεβλημένων ἀλλήλοιϲ μειούρου χάριν ϲχηματιϲμοῦ εἰϲ τὸ ἀϲκυλτότερον τῆϲ καθέϲεωϲ) 〈καὶ〉 καθ’ ἔν καιρὸν φυϲικῶϲ τὸ τῆϲ ὑϲτέραϲ διαϲτέλλεται ϲτόμιον (εἰϲ τὸ μὴ ϲυνιόντοϲ αὐτοῦ καὶ ϲυϲτελ λλομένου μετὰ ϲκληρᾶϲ ἀντιβάϲεωϲ γίνεϲθαι τὴν ἔνθεϲιν], τοῦ ἐμβρύου λαβόμενον κατ’ εὐθὺ τοῦ ϲτόματοϲ τῆϲ ὑϲτέραϲ παράγειν αὐτὸ ϲυνεργοῦντα τῇ μεταθέϲει καὶ διὰ τῆϲ ἀκολούθου κατακλίϲεωϲ. ἑπὶ γὰρ τὸ ἀντικείμενον μέροϲ ἐϲχηματίϲθαι δεῖ τὴν κάμνουϲαν, ἐπὶ δεξιὰν μέν, εἰ τύχοι, πλευρὰν εἰϲ τὰ εὐώνυμα τοῦ ἐμβρύου παρεγκεκλι- κότοϲ, ἐπὶ δὲ τὴν ἀριϲτερὰν ἐπὶ τὰ δεξιὰ τοῦ ἐμβρύου τὴν ὁρμὴν λαβόντοϲ, ὑπτίαν δὲ κατωφερῆ τὴν θέϲιν ἔχουϲαν εἰϲ τὰ ἔμπροϲθεν καὶ ὡϲ πρὸϲ τὸ ἐπιγάϲτριον τοῦ βρέφουϲ παρεγκλίναντοϲ, πρηνῆ δὲ ἐπὶ γονάτων εἰϲ τὰ ἐνδον καὶ ὡϲ ἐπ’ ὀϲφὺν τοῦ ἐμβρύου παρεγκλί- ναντοϲ. εἰ δὲ καὶ μετὰ ϲφηνώϲεωϲ γέγονεν ἡ παρέγκλιϲιϲ, ἀναβιβά- ζειν πρότερον τὸ ἔμβρυον καὶ μετεωρίζειν, ὥϲτε ἀπὸ τοῦ ϲτομίου τῆε ὑϲτέραϲ ἀποϲτῆναι, καὶ οὕτωϲ ἀπευθύνειν. εἰ δὲ καὶ χεῖρα προβέβλη- κεν, μὴ ἐπιϲπἅϲθαι λαβόμενον αὐτῆϲ (μᾶλλον γὰρ ἐπιϲφηνοῦται προϲ- ανακλωμένηϲ ἢ ἐπινευούϲηϲ τῆϲ κεφαλῆϲ ἢ ἔξαρθρον γίνεται, ποτὲ δὲ 〈καὶ〉 ἀπορρήγνυται), 〈ἀλλὰ〉 κατὰ τοῦ ὤμου τοὺϲ δακτύλουϲ ἄκρουϲ ἐπερείϲαντα προανωθεῖν αὐτὸ κάν τῷ κύτει γενόμενον ἀπευθύνειν κάμ- ψαντα τὸν ἀγκῶνα καὶ οὕτωϲ πλευρᾷ τε καὶ μηρῷ παρατείναντα τὴν χεῖρα πρὸϲ τὸ ἀπαραπόδιϲτον τῆϲ ἀποτέξεωϲ. εἰ δὲ ἀμφοτέραϲ προ βέβληκεν τὰϲ χεῖραϲ, κατὰ τῶν δυοῖν ὤμων ἄκρουϲ ἐρείϲαντα τοὺϲ δακτύλουϲ ἀνωθεῖν αὐτὸ κἄπειτα τοὺϲ βραχίοναϲ ἀπώϲαντα, κάμψαντα. δὲ τοὺϲ ἀγκῶναϲ ἐπὶ πλευρὰν 〈καὶ〉 παρατείναντα τὰϲ χεῖραϲ τοῖϲ μηροῖϲ [καὶ] τοῦ κεφαλίου λαβόμενον ἐξέλκειν ἠρεμαίωϲ. εἰ δὲ μικροῦ τοῦ κεφαλίου τυγχάνοντοϲ τὰϲ δύο προβέβληκε χεῖραϲ, ἀπευθύνειν μὲν τὸ κεφάλιον ἀνακεκλαϲμένον, ϲυλλαμβανόμενον δὲ τῶν χειρῶν ἐπι- ϲπᾶϲθαι· διὰ γὰρ τὴν μικρότητα τοῦ κεφαλίου ϲφήνωϲιϲ ἐνιάκιϲ οὐ γίνεται. εἰ δὲ ἐπὶ πόδαϲ ἐνεχθὲν παρεγκέκλικεν εἰϲ τι μέροϲ, μετ- ἀκτέον αὐτὸ καὶ ἀπευθυντέον τῷ ἐπὶ κεφαλὴν παραπληϲίωϲ. εἰ δὲ τὸν [*](3 καθῆναι P: corr. Dietz 4 καὶ add. Ermcrins 5 τοὺϲ ρώγαϲ P. corr. Ermcrins μυούρου P ϲχηματιϲμὸν P. corr. Detz 6 καὶ addidi) [*](7 ϲυνιέντοϲ P: corr. Dietz 9 post ἐμβρύου add. δὲ Rose 14 ὑπτία P corr. Dietz 14— 17 εἰ. τὰϲ ἔνδων· καὶ ψϲ ἐπ’ ὸϲφὺν τοῦ ἐμβρύου παρεγκλίνον- τοϲ (sic)· πρινὴ δὲ ἐπὶ γονάτων εἰϲ τὰ ἔμπροϲθεν· καὶ ὠϲ πρὸϲ τὸ ἐπιγάϲτριον τοῦ βρέφουϲ παρεγκλίναντοϲ P: ordiem turbatum restit. Ermcrins 16 τὰ ἐνδὸν Dietz παρεγκλίναντοϲ Ermerins 22 καὶ ex Paulo add. Rose ἀλλὰ spplevi ex Paulo τοὺϲ ὤμουϲ P: corr . Rose coll. P al. ἄκρωϲ P: corr. Ermcrins 23 ἐπερίϲανταϲ P: corr. Ermcrins 24 πλευρὰν P: corr. Dietz παρατείνανταϲ P: corr:. Ermcrins 26 ἀκρωϲ ἐρείϲανταϲ P. corr. Ermcrins 28. 29 καὶ transp. Rose 29 ἡρέμα· ὠϲ P : corr. Rose 30 ἀνευθύνειν P: corr. Ermcrins 31 ϲυλλαμβανομένων Ermcrins 34 ἐπευθυντέον P: corr. Ermcrins)
9 [61]. Εὶ δὲ μὴ ἐπακούοι πρὸϲ τὴν διὰ τῶν χειρῶν ἐφολκὴν διὰ μέγεθοϲ ἢ νέκρωϲιν ἢ καθ᾿ οἱονδηποτοῦν τρόπον ϲφήνωϲιν, ἐπὶ τοὺϲ εὐτονωτέρουϲ τρόπουϲ δεῖ μετελθεῖν, τὸν τῆϲ ἐμβρυουλκίαϲ καὶ τῆϲ ἐμβρυοτομίαϲ· καὶ γὰρ εἰ τὸ κυηθὲν διαφθείρει, τὴν κυοφοροῦϲαν τηρεῖν ἀναγκαῖον. διόπερ τὸν μὲν ὑποκείμενον δεῖ προλέγειν κίν- δυνον πυρετῶν ἐπιγινομένων καὶ νευρικῆϲ ϲυμπαθείαϲ, ἔϲθ᾿ ὅπου δὲ καὶ φλεγμονῆϲ ὑπερβαλλούϲηϲ, καὶ γάγγραιναν μάλιϲτα ὑποφαίνειν ὀλίγαϲ ἐλπίδαϲ ἔχειν (ἐφ᾿ ἧϲ ἔκλυϲιϲ, περιίδρωϲιϲ, περίψυξιϲ, ϲφυγμῶν ὑπόδυϲιϲ, πυρετὸϲ ὀξύϲ, παρακοπή τε καὶ ϲπαϲμόϲ)· μὴ ἀφίϲταϲθαι δὲ ὅμωϲ βοηθείαϲ. 〈δεῖ τοίνυν ἐπὶ κλίνηϲ〉 πᾶϲαν ϲχηματίζειν καταφερῶϲ ἀντιβατικώτερον ἐϲτρωμένηϲ ὡϲ μὴ πρὸϲ τὸ εἴκον ἐνδιδόναι τὴν ὀϲφύν, διεϲτώτων δὲ τῶν μηρῶν καὶ ϲυνηγμένων πρὸϲ τὸ ἐπιγάϲτριον τῶν ποδῶν ἐπὶ τοῦ ἐνηλάτου ϲτηρίζειν. εἶτα ἑκατέρωθεν δι᾿ ὑπηρετῶν τὸ ϲῶμα κατέχειν [ἢ γυναῖκεϲ ἔμπειροι καὶ ἰϲχυραὶ ἑκατέρωθεν]· εἰ δὲ μὴ παρείηϲαν, διὰ κηρίαϲ τῷ κλινιδίῳ τὸν θώρακα προϲκαταλαμβάνειν, ὥϲτε μὴ πρὸϲ τοὺϲ ἐπιϲπαϲμοὺϲ τοῦ ἐμβρύου ϲυνεπακολουθοῦν τὸ ϲῶμα τῆϲ καμνούϲηϲ τὸν τῆϲ ὁλκῆϲ τόνον ὑπεκλῦϲαι. καθίζειν δὲ αὐτὸν ἄντικρυϲ ὀλίγον ταπεινότερον πρὸϲ τὸ τὰϲ χεῖραϲ ἐπ᾿ ἵϲηϲ τοῖϲ. ποϲὶν τῆϲ καμνούϲηϲ ὑπάρχειν, καὶ παραϲτελλομένων τῶν πτερυγω- μάτων ἑκατέρωθεν δι᾿ ὑπηρετῶν πάλιν τὴν εὐώνυμον χεῖρα (διὰ τὸ καὶ προϲηνεϲτέραν εἰναι τῆϲ δεξιᾶϲ καὶ μετ᾿ εὐπρεπείαϲ εὐεργεϲτέραν καθίεϲθαι) ϲυνηγμένων κατὰ κορυφὰϲ είϲ μείουρον τῶν δακτύλων καὶ λελιπαϲμένων καθιέναι [καὶ] διεϲτῶτοϲ τοῦ ϲτομίου τῆϲ ὑϲτέραϲ, εἰ δὲ μή, θλίψεϲιν καὶ ϲυνεχέϲιν ἐλαιοχυτήϲεϲιν προαναχαλαϲθέντοϲ. ἔπειτα πειρᾶϲθαι τὸ παρεγκεκλικόϲ, εἰ | δυνατὸν, ἀπευθύνειν καὶ ζητεῖν τόπον εἰϲ κατάπαρϲιν ἐμβρυουλκοῦ πρὸϲ τὸ μὴ ἐκπεϲεῖν ῥᾳδίωϲ.
10 [62]. ἐπιτήδειοι δὲ πρὸϲ καταπαρμὸν τόποι τῶν μὲν ἐπὶ κεφαλὴν ὀφθαλμοὶ καὶ ἰνίον καὶ ϲτόμα πρὸϲ οὐρανίϲκον καὶ κλεῖδεϲ [*](1 III] cf. Aet. XVI 23 (φιλουμένου〉: PauI. VI 74; Must. II cap. XIX 26—30) [*](1 cf. ad v. 11 2 ἐπολκὴν P: corr. Dietz 4sq. καὶ 〈τὸν〉 τῆϲ Rein- hold 5 διαφθείρει, scil. ὁ τρόποϲ: διαφθείρειϲ Ermerins διαφθείρεται Rose) [*](6 ἐπικείμενον P: corr. Ermerins 8 γάγγραινα P: corr. Rose 11 post βοηθείαϲ sit. να′. Περὶ ἐμβρυοτομίαϲ· καὶ ἐμβρυουλκίαϲ P Προϲήκει τὸν ἰατρὸν . . . μᾶλλον κατάρροποϲ (p. 113, 11 — 21 D.) Aetiana p. 30, 13 —23 Z. ex Philumeno δεῖ eqs. suppl. Rose 15 ἢ γυναῖκεϲ . . . ἑκατέρωθεν seclusi ex Aet. (p. 30, 24sq. Z.) desumpta: ἢ γυναικῶν ἐμπείρων καὶ ἰϲχυρῶν Rose) [*](16 προϲκαταλαμβάνειν Rose ex Paulo (cf. supra p. 137, 1): προϲλαμβά- νειν P 17 ϲυνεπακολουθοῦν scripei: μὴ ἐπακολουθ |ο|θ|ν (in ras.) P: ἀκολου- θοῦν Paul: μὴ del. Rose 18 ὑπ᾿ ἐγκλόϲη P: corr. Dietz 12 αὐτὸ P.) corr. Dietz 21 ὑπηρέτου Rose ex PauIo 22 εὐεργέϲτερον P: corr. Rose: ἐνεργέϲτερον Dietz 24 καὶ del. Ermerins 25 θλίψιν καὶ ϲύϲχεϲιν P: corr. Rose προϲαναχαλαϲθέντοϲ P (cf. Paul.): corr. Dietz 27 ἐμβρυουλκοῦ P, ut solet 28 τῶν Dietz: τῶ P 29 post κεφαλὴν add. καταφερομένων ex Paulo Rose post οὐρανίϲκον add ἀνθερεών τε ex P Paulo Rose)
11 [63]. προβεβλημένου δὲ χερίου [ὡϲ] καὶ ἀνατρέπεϲθαι μὴ δυνα. μένου διὰ τὴν ὑπερβάλλουϲαν ϲφήνωϲιν ἢ καὶ ἀποτεθνηκότοϲ ἤδη τοῦ [*](24 sq. τῶν εἰρημένων γλίϲχρων ἀφεψημάτων] cf. p 136, 18 sq.) [*](3 post δυϲπαράδεκτοι add γὰρ Experiens 5 μεπλεὐρια P: corr Dietz 6 εὑρίϲκεται P: corr. Dietz κατάπαλϲιν P: corr. Dietz πἀθῃ P corr. Ermerins 7 δεὶ P: corr. Rose 8 κρύψανταϲ P: corr. Ermerins: ἐγκρύψαντα ex Paulo Rose 9 το| ??πον P 10 ὧν add Rose : ὡϲ Dietz) [*](τοότων P: corr. Ermerins (cf. Aet. p. 31, 21 Z.; Paul.) δεύτεροϲ P: corr. Dietz 11 ὁ Paul.: om. P Aet. ἐπιτελκῖται P: ἀποτελῆται Eimerinns 14 ἐφέλκυται P: corr. Dietr 17 ἐπιϲπώμενον P: corr. Diets 20 ἀνευρύ νειν P. corr. Dietz: —νε Kalbfleisch 22 περιάγει P: corr. Diets 23 περι- δέρονταϲ καὶ εὐθύνονταϲ P: corr. Ermerins 25 τὸν Dietz: τι P 27 ἐξολκῆϲ P: corr. kind τὸν add. Dietz 28 τὸν ἰατρὸν scrpsi: ὅντινα P: del. Er - merins 30 ὡϲαότωϲ . φέρηται sches. Ermerins 31 προβεβλημένον P. corr. Dietz χερίου ex Paulo Rose: τῆ χειρὶ P ὡϲ sustuli)
12 [64]. τὰ δ᾿ αὐτὰ ποιεῖν κἂν ἐπὶ πόδαϲ φέρηται. πρὸϲ ανακεκλαϲμέναϲ δὲ τὰϲ χεῖραϲ ἀποκόπτειν καὶ τὸ κεφάλιον εὐμεγε- θέϲτερον ὑπάρχον πάλιν θλᾶν· ὅπερ δυϲχερέϲτερον ἐπὶ τοῦδε τοῦ ϲχήματοϲ διὰ τὸ ἄνω τὸ κεφάλιον ὑποκεκρύφθαι. δεήϲει δὲ τῇ δεξιd τῶν ποδῶν λαβόμενον ἐξέλκειν, τῇ εὐωνύμῳ δὲ τὸ κεφάλιον ἀπευθύ- νεῖν ἔνδοθεν· ἀνακλαϲθὲν γὰρ εἰϲ τὸν αὐχένα τῆϲ ὑϲτέραϲ ἀποϲπᾶται πολλάκιϲ. ἐργῶδεϲ δὲ τὸ καθυπονοεῖν τὴν εὐώνυμον χεῖρα πρὸϲ τὰϲ ἐξολκὰϲ ἔχειν οἰκειότητα τῷ καὶ τοὺϲ ὄφειϲ διὰ τῆϲ αὐτῆϲ ἕλκεϲθαι (ψευδῆ γὰρ ἀμφότερα)· ἰδίᾳ δὲ εἰϲ κάθεϲιν κεχρηϲίμευκεν, ὡϲ ἔμ- προϲθεν ὑπεδείξαμεν. ἐπὶ δὲ τῶν πλαγίων καὶ διπλῶν ἐμβρύων εί μὴ ἀπευθύνοιτο, τὰ ὑποπίπτοντα τρωτέον, ἐφ᾿ ὧν μὲν τὸ ἐπιγάϲτριον, ἐφ᾿ ὧν δὲ τὰϲ μαϲχάλαϲ καὶ τὰ μεϲοπλεύρια καὶ τὰ παρὰ τοῖϲ νεφροῖϲ ωϲ ἐπὶ λαγόνα. εἰ δὲ νεκρὸν καὶ ὑπερμέγεθεϲ ὑπάρχοι, τὸ μὲν ὅλον ἐνδὸν αὐτὸ κατατέμνειν ἐπιϲφαλέϲ, ἄμεινον δὲ τὸ προπαλὲϲ ἀεὶ γενό- μενον. οἷϲ γίνονται ἀποκοπαὶ κατ᾿ ἄρθρα, καὶ γὰρ τὰ ὀϲτᾶ κατὰ πέραϲ ῥᾳδίωϲ ἀπὸ τῆϲ ϲυνόδου λύεται. ϲυντιθἐναι δὲ τὰ κομιϲθέντα καὶ ἐπιβλέπειν μή 〈τι〉 παραλέλειπται. πολλάκιϲ δὲ διὰ τὴν ἐπὶ πόδαϲ ἀπείρων ὁλκὴν ἀποϲπᾶται τὸ κεφάλιον καὶ δύϲληπτόν ἐϲτιν διὰ τὴν περιφέρειαν καὶ τὸ προανατρέχειν κατὰ τὴν εὐρυχωρίαν τῆϲ μήτραϲ. ὁπότε Ϲ ὠϲτρατοϲ μὲν ὡϲ ἐπὶ τῶν λίθων εἰϲ τὴν ἔδραν καθεὶϲ τὸν τῆϲ εὐωνύμου χειρὸϲ δάκτυλον, τῇ δεξιᾶ δὲ πιέζων τὸ ἐπιγάϲτριον πειρᾶται τὸ κεφάλιον κατάγειν, οὐχ ὁρῶν ὡϲ ἐν τῷ ἀπευθυϲμένῳ 〈ὁ〉 δάκτυλοϲ οὐ δύναται τῆϲ κεφαλῆϲ ἐφικέϲθαι· προχειροτέραϲ γὰρ οὔϲηϲ τῆϲ κύϲτεωϲ πολὺ προανακεχώρηκεν ἡ ὑϲτέρα, καθάπερ ἔμ- προϲθεν ὑπεδείξαμεν. διόπερ καθέντα τὴν χεῖρα καὶ ψαύϲαντα τοῦ κεφαλίου προβιβάζειν αὐτὸ κατ᾿ ἐπικυλιϲμὸν ἄχρι τοῦ τραχήλου τῆϲ ὑϲτέραϲ, εἶτα δι᾿ ἐμβρυουλκοῦ καταπάρϲεωϲ κομίζεϲθαι. μεμυκότοϲ δὲ. τοῦ ϲτομίου ταὐτὰ ποιεῖν ἅπερ ἐπὶ τοῦ χορίου διδάϲκειν μέλλομεν.
13 [65]. μετὰ 〈δὲ〉 τὴν ἐμβρυουλκίαν καὶ ἐμβρυοτομίαν, ὡϲ ἤδη φλεγμαίνοντοϲ τοῦ τόπου διὰ τὸν ἐπιγινόμενον ϲκυλμόν, διὰ τῶν [*](13 ἔμπροϲθεν ὑπεδείξαωεν] p. 140, 21 sqq. 20sq] cf. Aet. XVI 23 p. 33, 27— 30 Z. 28sq. ἔμπροϲθεν ὑπεδείξαμεν] supra p. 6, 20 sqq. 32 ἄπερ . . διδἀϲκειν μέλλομεν] infra 146,14 14 sqq. (cf. Ggnak. d. Sor. p.100 sqq.) [*](8 ἀποκεκρύφθαι Ermerins 10 ἀνακλαϲθέντα δ P. corr. Ermerins: ἀνακλαϲθὲν δὲ Rose 15 ὑπογάϲτριον Ermerins 19 καὶ Rose. διὰ P κατὰ Rose. καὶ P 21 ?? add. Ermerins δὲ P: γὰρ Ermerins 22 ἄπειρον P corr. Rind 23 προϲανατρέχειν P. cortex κατὰ Ermerins: καὶ P 24 καθείϲ τὸν Ermerins: καθιϲτῶν P 25 πιάζων P: corr. Ermerins ὑπογάϲτριον Er- merins 27 ὁ add. Reinhold προχειρότερα P: corr. Dietz 28 προϲ- ανακεχώρηκεν P: correxi 32 φορίου P: corr. Ermerins 33 δὲ add. Ermerins 34 ϲκυαμὸν P. corr. Dietz)
14 [1 71]. Μϲτὰ δὲ τὴν ἔκδοϲιν τοῦ ἐμβρύου πολλάκιϲ ὑπομένει τὸ χόριον, 5 〈δὴ〉 καὶ δεύτερον’ καλεῖται, καὶ δυϲχερείαϲἐπιφέρει μετα- βάλλον καὶ ϲυϲτρέφον περὶ αὺτὸ τὴν ὑϲτέραν καὶ διὰ τοῦτο πόνουϲ κεφαλῆϲ καὶ ἤτρου καὶ ϲυνολκὰϲ ἢ πνιγμοὺϲ ἀποτελεῖ, ποτὲ μὲν ἔτι ϲῷζον τὴν πρὸϲ τὸν ὀμφαλὸν τοῦ ἐμβρύου ϲυνέχειαν, ποτὲ δὲ ἀπε- ϲπαϲμένον (ἀπροόπτωϲ τοῦ ἐμβρύου κατενεχθέντοϲ ἢ τῆϲ μαίαϲ ἄπει ρωϲ τὸν ἀποτιλμὸν ἐργαϲαμένηϲ], καὶ ποτὲ μὲν ἀποκεκρυμμένον, ποτὲ δὲ ἀπὸ μέρουϲ προκύπτον, καὶ ἤτοι τὴν πρὸϲ τὴν ὑϲτέραν ϲυνέχειαν ἡ προϲάρτηϲιν ἔτι ϲῷζον ἢ ἀπολελυμένον, ποτὲ μὲν ἐπιμεμυκότοϲ, ποτὲ δὲ διεϲτῶτοϲ ἀκμὴν τοῦ ϲτομίου τῆϲ ὑϲτέραϲ, καὶ ἤτοι χωρὶϲ φλεγμονῆϲ ἢ ϲὺν φλεγμονῇ.
Ἱπποκράτηϲ μὲν οὑν πταρμικοῖϲ χρῆται καὶ ϲυνάγει τὰ πτερύ- για τῆϲ ῥινόϲ, ἱνα διὰ τῆϲ τοῦ πνεύματοϲ εἰϲ τὸ βάθοϲ ἐμπτώϲεωϲ ἐκπέϲῃ τὸ χόριον. Εὐρυφῶν δὲ ὁ Κενίδιοϲ οὐραγωγοῖϲ χρῆται ποτίϲμαϲιν τοῖϲ ἀπὸ δικτάμνου καὶ ἐλελιϲφάκου, καὶ πεϲϲοῖϲ τοῖϲ αἱμαγωγοῖϲ διὰ ϲτρουθίου καὶ ’λυρικῆϲ ἴρεωϲ καὶ κανθαρίδων καὶ μέλιτοϲ, καὶ καταϲειϲμῷ τῷ διὰ τῆϲ κλίμακοϲ προϲδεδεμένηϲ τῆϲ. [*](3 καμνούϲηϲ. Εὐήνωρ δὲ καὶ Ϲὠϲ τρατοϲ καὶ Ἀπ ολλ ώνιοϲ ῃ Προυϲιεὺϲ ἐπιλαμβάνεϲθαί φαϲι δεῖν τοῦ προέχοντοϲ καὶ οζτωϲ 3 ἀλλοί καὶ οἱ περὶ τὸν Ἱπποκράτην] Ηipp. De morb. mul. I 77 (VIII1 170 sq. L.) 7sq. τὰ δὲ προειρημένα βοηθήματα] nupva p. 107, 30sqq.; 119, 12sqq. 9 IV) cf. (Orib. t. IV 632sq. Aet. XVI 24 (Φιλουμένου) Paul. VI 75 (Orib. lat. t. VI 346, 6 21 Ἱπποκράτηϲ] Aphor. V 49 (I 550, 5 L..): Epid. II 5, 25 (V 132, 10 L| 23 θὐρυφῶν ὸ Κνίδιοϲ] cf. ποτὰ καὶ πρόϲθετα Ηipp. De morb mvl. I 78 (VIII 176 sqq. De nat. mul. 32 |7II 346sqρ. L) [*](2 οὐκυτοκυῖαν πρὸϲ ἀναγραφὴν P: corr. DGιetz 5 κεδρίαν P. κεδρίδεϲ ex Rppocrate (PIlI 170, 12 D ) Ermerins, sed (f. Dioso. Mat. med I 77, 3 κεδρία) ἔμβρυα καταϲπ 6 οὐτε Rose: τε P φυνικίνω P: corr Rose) [*](8 sequunπtur ima P νῆ ′ ’Ὅϲα δεῖ ποιεῖν πρὸ τοῦ τὴν ἐμβρυουλκυίαν ἐργάϲαϲθαι et νγ’ Ἐπιμέλεια μετὰ τὴν ἐμβρυοτομίαν (p. 119, 10 z— 121, 21 D.) Actiana. (cf. ‘Gunak d. Sor. p. 63 eq.). deinde cap. XV editionis nostrae de uteri προ- laps 2 de ἰoco copitis cf. supra ad p. 55, 10 10 i1 mo. μϛ’ P 11 5 . . . καλεῖται sedlus. Ermerins (cf. Aet. p. 34, 3 Z.) δὴ add. Schoene ex Paμlo 12 περlαυτιὲ (erat ῶ) P 19 δ’ ἑϲτῶτοϲ P: corr. Rose 24 λελιϲφἀ- κου P: corr. Dietz 26 πρὸϲδεδομένηϲ P. corr. Dietz 27I ϲῶϲτροϲ P corr. Ermerims)
15 [1 72]. πάντα δὲ μοχθηρὰ τὰ προειρημένα. διὰ μὲν γὰρ τῶν πταρμικῶν ὁ πλείων ϲπαραγμὸϲ παραυτίκα μὲν τὸν ἐξ αἱμορραγίαϲ, ὕϲτερον δὲ τὸν ἐκ νευρικῆϲ ϲυμπαθείαϲ ἀποτελεῖ φόβον. τὰ δὲ ποτί- ϲματα κακοῖ τὸν ϲτόμαχον καὶ ἀνατρέπει, τὰ δὲ αἱμαγωγὰ πεϲϲάρια δάκνοντα καὶ ἀνελκοῦντα ϲπαϲμοhϲ καὶ ϲυνολκὰϲ καὶ ϲυμπαθείαϲ παραϲκευάζει· πλήϲϲει δὲ βιαίωϲ καὶ ὁ καταϲειϲμόϲ. τὸ δὲ ὁπωϲοῦν ἐπιϲπᾶϲθαι τὸ χόριον διὰ τὸν ϲπαραγμὸν φλεγμονὴν ἐπιφέρει καὶ ἀδύνατον, ὅπου μέμυκε τὸ ϲτόμιον καὶ οὐδὲν προπίπτει τοῦ χορίου μέροϲ. τὰ δὲ ὑποθυμιάματα δριμύτητι τὴν φλεγμονὴν αὔξει καὶ ϲυμ πληροῖ τὴν κεφαλήν. διὰ δὲ τὸν αὐτὸν λόγον ἡ ἀπὸ τῶν ἀρωμάτων πυρία περίεργόϲ ἐϲτιν, καὶ ὁ κατὰ τὸ ἕτερον πέραϲ τιθέμενοϲ εἰϲ τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον αὐλίϲκοϲ τῇ διαδόϲει πυρούμενοϲ περιφλέγει τούϲ τόπουϲ. πολέμιον δὲ καὶ τὸ διὰ τῆϲ ἐξαρτήϲεωϲ τοῦ μολίβδου βιαίωϲ τὴν ἔκφυϲιν ἀποϲπᾶν, καὶ μᾶλλον ἤδη φλεγμονῆϲ ὑπαρχούϲηϲ (ή τε τοῦ χορίου διὰ τοῦ λίνου ϲφίγξιϲ ἄτονοϲ μὲν οὐϲα περιολιϲθήϲει πάντωϲ, εὔτονοϲ δὲ ϲυμπάθειαν οἴϲει καὶ λειποθυμίαν)· ἀλλ’ οὐδὲ πάντοτε προέχει 〈τι〉 τοῦ χορίου. καὶ τὸ διὰ τῆϲ κινήϲεωϲ τοῦ βρεφουϲ ἐπιβλαβέϲ, δεῖ γὰρ ἐμπείρωϲ τὴν ὁλκὴν γενέϲθαι.
16 |1 73]. διὸ ϲῳζομένηϲ τῆϲ πρὸϲ τὸν ὀμφαλὸν αὐτοῦ ϲυνεχείαϲ ἐπὶ χειρῶν μιᾶϲ ὑπηρέτιδοϲ δεῖ τιθέναι τὸ βρέφοϲ ὑπεϲτρωμένου ῥάκουϲ· εἷτο διὰ τοῦ ϲυμπεφυκότοϲ οὐραχοειδοῦϲ ἐντέρου τῷ ὀμφαλῷ τρόπον τινὰ ὁδηγούμενον ἐπικαθιέναι δεῖ τὴν χεῖρα πειθηνίωϲ 〈τε〉 διὰ τῆϲ ἐφ’ ἑκάτερα τὰ μέρη παραφορᾶϲ ϲυνεντεινομένηϲ ἄμα τῆϲ κυούϲηϲ [*](9 Μαντίαϲ] cf. Hipp. De superfct. 8 (VIII 480 sq. L.) 32 §16] Must.II crp. XX) [*](5 βάλλειν P: corr. Dietz καϲϲίαν P πράϲιον P 7 παρεντίθηϲιν kalbfleciseb 8 fort αιδοῖον ἁρμόζει 9 παρακατακλίνειν P corr. Dietz 10 οὐτωϲ scripsi: τούτου P. τοῦτο Rose 15 προϲέχοντοϲ P: corr. Ermerins) [*](ἀποκρήμνηϲιν Rose: ἀποκριμνὴϲοι P 16 ποτίματα P: corr. Dietz 17 ϲτόμαϲτον P. corr. Dietz 25 πυρούμενον P: corr. Ermerins 27 ἤ τϲ Rose: ἤτοι P 28 ϲφίγξιϲ Ermerins: ϲφίξαϲα P 30 τι add. Ermerins 35 τε ad Rose (καὶ ante πειθ. add Ermerins) 36 ϲυνεντεινομένην P corr. Dietz)