Περὶ κλίσεως ὀνομάτων

Aelius Herodianus

Aelius Herodianus, Περὶ κλίσεως ὀνομάτων, Grammatici Graeci 3.2, Lentz, Teubner, 1868

41.

Eustath. 1716, 48: ἰϲτέον ὅτι οὐ κλίνεται ὡϲ θέτιϲ Θέτιδοϲ, Ἶϲιϲ Ἰϲιδοϲ, οὕτω καὶ Χάρυβδιϲ Χαρύβδιδοϲ, ἵνα μὴ ἐπάλληλον δὶϲ γένηται τὸ δ καθ’ Ἡρωδιανόν. τούτῳ δὲ τῷ λόγῳ καὶ τὸ ἐκ τοῦ δείδω δέδοιδα δέδοικα γέγονε· πολλαὶ δέ τινεϲ καὶ ἄλλαι ἐπαλληλίαι μιϲοῦνται.

42.

Choer. Orthogr. 227, 27: κίϲηριϲ.ἡ πρώτη ι, ἡ δευτέρα η καὶ ἡ τρίτη ι· ἡ γενικὴ κιϲήριδοϲ κιϲήρεοϲ. ἀμφότερα οὕτωϲ ἡ παράδοϲιϲ. Ἡρωδιανὸϲ δὲ διὰ τοῦ ω· εἶπεν γάρ, ὅτι ἐπὶ γενικῆϲ κιϲήρεωϲ.

43.

Choer. Dict. 103, 27. μῆνιϲ μήνιδοϲ εἰϲ ν ἔχει τὴν αἰτιατικὴν οἷον μῆνιν ἄειδε», « μῆνιν Ἀπόλλωνοϲ» καὶ οὐδέποτε εἰϲ α κατὰ χρῆϲιν, ὥϲ φηϲιν Ἡρωδιανόϲ.

Περὶ οὐδετέρων.

44.

Anecd. Ox. IV 337, 32: τελικὰ οὐδετέρων ὀνομάτων ἕξ, α, ι, ν, ρ, ϲ, υ. τὸ δῶ καὶ κάρη ἐξ ἀποκοπῆϲ ἐϲτι « ποτὶ χαλκοβατὲϲ δῶ » (Α 426) καὶ « πολιόν τε κάρη» (X 74) ἀντὶ τοῦ κάρηνον. διὸ καὶ ἐπὶ πληθυντκῶν εὑρίϲκεται «ναίει χρύϲεα δῶ» (Hesiod. Theog. 933) ἀντὶ τοῦ δώματα, « κάρη κομόωντεϲ Ἀχαιοί» ἀντὶ τοῦ κάρηνα. τὸ δὲ θηλυκῶϲ εἰρημένον ὀξύνεται.

Τὸ γάλα γάλακτοϲ γάλακτι παρὰ Καλλιμάχῳ ὡϲ ἀπὸ εἰϲ ξ ληγούϲηϲ εὐθείαϲ. τὰ τῶν ϲτοιχείων ὀνόματα ἄκλιτα. ἕν μόνον ἀπαραϲχη μάτιϲτον τὸ μέλι, κέκλιται δὲ εἰϲ τοϲ μέλιτοϲ. τὸ δὲ τρόφι κατὰ ἀποκοπήν, τὸ κρῖ καὶ ἄλφι ἐκ πάθουϲ. τὸ ϲίνηπι καὶ πέπερι οὐχ Ἑλληνικά, κλίνουϲι δὲ αὐτὰ χωρὶϲ ϲυμφώνου ϲινήπεωϲ, πεπέρεωϲ. τὸ δὲ πεπέριδοϲ Εὔβουλοϲ εἶπε.

[*](l. 15 verba ἡ γενικὴ κιϲήριδοϲ κιϲήρεοϲ, quae sensus desiderat, ex Choer. Dict. 355, 26 hic inserui pro ἐπινικῆϲ l. 16 scripsi ἐπὶ γενικῆϲ addito κιϲήρεωϲ. l.18 cf. p. 356, 35 λέγει ὁ Ἡρωδιανὸϲ μὴ εἶναι χρῆϲιν τοῦ μήνιδα. l. 32 Prscianus I 205, 7 Hertz: Herodianus gummi quoque et peperi barbara dicit esse, sed nostri piper piperis dixerunt.)
647

Περὶ τῶν εἰϲ α οὐδετέρων.

45.

Eustath. 1627, 35: τὸ γάλακτοϲ πλεοναϲμὸν ἔχει τοῦ κ οὐ γὰρ ἔϲτιν εὐθεῖαν εἰπεῖν αὐτοῦ τὸ γάλαξ· ἐπεὶ μηδέ ἐϲτι τὸ ξ τελικὸν οὐδετέρων ὀνομάτων, εἰ καὶ ἔμφαϲιν εὐθείαϲ τοιαύτηϲ ὁ κατ’ οὐρανὸν γαλαξίαϲ κύκλοϲ δίδωϲι καὶ τὸ εὑρίϲκεϲθαι δοτικὴν πληθυντικὴν τοῖϲ γάλαξιν ἐφ’ οἷϲ δῆλον ὅτι τοῦ κτ κειμένων ἐν τῷ γάλακτι ἡ δοτικὴ τῶν πληθυντικῶν τρέψαϲα μὲν ϲυνήθωϲ τὸ τ εἰϲ ϲ, κεράϲαϲα δὲ τὸ κϲ εἰϲ ξ πεποίηκε τὸ γάλαξιν. ἐξ οὖ καὶ ὁ γαλαξίαϲ γενέϲθαι δοκεῖ. τέωϲ γε μὴν οἱ τὸ γάλαξ λέγοντεϲ διὰ τοῦ κ κλίνοντεϲ αὐτὸ πλεονάζειν δο κοῦϲι τὸ τ. ὡϲ γὰρ ἄναξ ἄνακοϲ, ὅθεν καὶ Διόϲκουροι ἀνακοί καὶ ἀνακῶϲ ἐπίρρημα ὅ ἐϲτιν ἐπιμελῶϲ, καὶ πλεοναϲμῷ τοῦ τ ἄνακτοϲ, οὕτω καὶ γάλαξ μονήρηϲ εὐθεῖα γάλακοϲ γάλακτοϲ. οὗ χρῆϲιϲ καὶ ἐν τῷ «γάλακτι δ’ ἴκελον ἄνθοϲ». οἱ δὲ τοιοῦτοι φαίνονται λέγειν ὥϲπερ τὴν μὲν γύναιξ εὐθεῖαν ϲεϲιγημένην εἶναι, κεῖϲθαι δὲ τὰϲ πλαγίαϲ πτῶϲειϲ ἐν χρήϲει οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ γάλακτοϲ γενέϲθαι. ϲιγᾶϲθαι μὲν γὰρ τὴν ὀρθήν, λαλεῖϲθαι δὲ τὰϲ μετ’ αὐτήν. γάλαξ μὲν γὰρ οὐκ ἐκφωνεῖται, τὰ δὲ ἐφεξῆϲ αὐτῇ χρηϲτά ἐϲτιν. ὅτι δὲ τὸ γάλα εἰϲ ξ δοκεῖ λήγειν, ἐπιϲτώϲατο Ἡρωδίανὸϲ καὶ ἀπὸ ϲυνθέτου τοῦ ἀρτιγάλαξ καὶ ἀπὸ πληθυντικῆϲ δοτικῆϲ τοῖϲ γάλαξι.

Περὶ τῶν εἰϲ ρ οὐδετέρων.

46.

Cod. Ottobon. 173 fol. 164. v. in Bekk. Anecd. 1174: περὶ τῶν μεταβαλλόντων τὸ ρ εἰϲ τὸ τ κατὰ τὴν γενικήν φηϲιν Ἡρωδίανόϲ, ὅτι ὡϲ ἀπὸ τῆϲ εἰϲ ϲ καταλήξεωϲ γέγονεν ἡ κλίϲιϲ οἷον τὸ ἧπαρ τοῦ ἥπατοϲ ὡϲ ἀπὸ τοῦ ἧπαϲ φηϲὶν εἷναι καὶ φρέαρ φρέατοϲ ὡϲ ἀπὸ τοῦ φρέαϲ.

Περὶ τῶν εἰϲ αϲ οὐδετέρων.

47.

Choer. 387, 9: ἰϲτέον ὅτι τινὲϲ θέλουϲιν ὀξύνειν τὴν Ἀττικὴν γενικὴν τῶν ἑνικῶν οἷον τοῦ κρεώϲ τοῦ γηρώϲ τοῦ κερώϲ λέγοντεϲ, ὅτι ἀπὸ τοῦ κρέατοϲ καὶ γήρατοϲ καὶ κέρατοϲ ἐγένετο κατὰ ϲυγκοπὴν τοῦ α καὶ τ κρεόϲ καὶ γηρόϲ καὶ κερόϲ διὰ τοῦ ο ὀξυτόνωϲ τῷ λόγῳ τῶν εἰϲ οϲ διϲυλλάβων γενικῶν οἷον ὥϲπερ πατρόϲ, μητρόϲ, φωτόϲ, μηνόϲ, χηνόϲ, παιδόϲ, ϲπληνόϲ, ϲυόϲ, φρενόϲ, γραόϲ, καὶ λοιπὸν οἱ Ἀθηναῖοι ἐκτείνοντεϲ τὸ ο εἰϲ ω ἐφύλαξαν τὴν ὀξεῖαν τάϲιν οἷον κρεώϲ, ηρώϲ, κερώϲ. τῷ δὲ Ἡρωδιανῷ οὐ δοκεῖ τοῦτο, ἀλλὰ ταῦτα βαρυτόνωϲ δοξάζει λέγεϲθαι οἷον τοῦ κρέωϲ τοῦ γήρωϲ τοῦ κέρωϲ τῷ λόγῳ τῆϲ ϲυναιρέϲεωϲ τῆϲ γενομένηϲ ἀπὸ δύο βαρειῶν εἰϲ βαρεῖαν οἷον [*](1. 8 τῶν πληθυντικῶν scripsi pro τῶν παλαιῶν. l 39 ἀπὸ δύο βαρειῶν εἰϲ βαρεῖαν scripsi pro ἀπὸ ὀξείαϲ καὶ δύο βαρειῶν εἰϲ ὀξεῖαν.)

648
κρέαοϲ κρέωϲ, γήραοϲ γήρωϲ, ὥϲπερ Δημοϲθένεοϲ Δημοϲθένουϲ, Διομήδεοϲ Διομήδουϲ. κέχρηται δὲ λόγῳ τοιούτῳ· εἰ δὲ λέγεται ϲυγκοπὴν γεγενῆϲθαι ἐν τῇ γενικῇ τῇ κρέωϲ, ὤφειλε ϲυγκοπὴ γενέϲθαι καὶ ἐν τῇ δοτικῇ. καθόλου γὰρ πᾶϲα γενικὴ ϲυγκοπτομένη ἔχει καὶ τὴν δοτικὴν ϲυγκοπτομένην, οἶον πατέροϲ πατρόϲ πατέρι πατρί, μητέροϲ μητρόϲ μητέρι μητρί, Δημήτεροϲ Δήμητροϲ Δημήτερι Δήμητρι, ἀνέροϲ ἀνδρόϲ ἀνέρι ἀνδρί, θυγατέροϲ θυγατρόϲ θυγατέρι θυγατρί. εἰ οὖν τῷ κρέατι. ἡ δοτικὴ ἀρχὴν οὐ δέχεται ϲυγκοπὴν τοῦ α καὶ τοῦ τ, ἐπεὶ κρεΐ ἦμελλεν εἶναι, νυνὶ δὲ κρέαϊ ἐϲτίν, οὐκ ἄρα δὴ οὐδὲ ἡ κρέατοϲ γενικὴ δύναται ϲυγκοπὴν ἀναδέξαϲθαι τοῦ α καὶ τοῦ τ καὶ γενέϲθαι τοῦ κρεόϲ ὀξυτόνωϲ, κἀκεῖθεν τοῦ κρεώϲ ὁμοίωϲ ὀξυτόνωϲ κατ’ ἐπέκταϲιν τοῦ ο εἰϲ ω, ἀλλ’, ὡϲ εἴρηται, αὗται αἱ γενικαὶ κατὰ κρᾶϲιν γεγόναϲι καὶ βαρύνονται.

[*](Sequuntur, quae apud Choeroboscum ex libro περὶ κλίϲεωϲ ὀνομάτων petita videntur, composita cum praeceptis, quae ab aliis epitomatoribus et in reliquis scriptis Herodiani servata sunt.)

Περὶ τῶν εἰϲ αϲ ὀνομάτων.

Choer. 26, 33. τὰ εἰϲ αϲ μονοϲύλλαβα, εἰ μὲν περιϲπᾶται, ἀποβολῇ τοῦ ϲ ποιεῖ τὴν γενικήν οἷον ὁ Γρᾶϲ τοῦ Γρᾶ, ὁ Λᾶϲ τοῦ Λᾶ (τοῦτο δὲ καὶ ποταμὸν καὶ λίθον καὶ πόλιν ϲημαίνει), ὁ Θᾶϲ τοῦ Θᾶ (ὄνομα δὲ κύριον), ὁ Χνᾶϲ τοῦ Χνᾶ (οὕτωϲ δὲ ἐλέγετο ὁ Ἀγήνωρ, ὅθεν καὶ ἡ Φοινίκη Χνᾶ), ὁ Δᾶϲ τοῦ Δᾶ (ὄνομα δὲ τοῦτο ποταμοῦ), ὁ Βᾶϲ τοῦ Βᾶ (ἱϲτορεῖται δὲ οὗτοϲ βαϲιλεὺϲ Πόντου). τὸ δὲ πᾶϲ, ὅτε μέν ἐϲτι προϲηγορικὸν καὶ ϲημαίνει τὸν πατέρα, ἀποβολῇ τοῦ ϲ ποιεῖ τὴν γενικὴν οἷον τοῦ πᾶ· ὅτε δὲ ἐπίθετόν ἐϲτι καὶ ϲημαίνει. τριγένειαν οἷον πᾶϲ ἄνθρωποϲ, πᾶϲα γυνή, καὶ πᾶν παιδίον, διὰ τοῦ ντ κλίνεται οἶον παντόϲ, πρὸϲ γὰρ διάφορον ϲημαινόμενον εἰκότωϲ καὶ ἡ κλίϲιϲ διάφοροϲ γέγονε. ϲεϲημείωται τὸ Πρᾶϲ (ἔϲτι δὲ ὄνομα πόλεωϲ Περραιβικῆϲ) περιϲπώμενον καὶ περιττοϲυλλάβωϲ διὰ τοῦ ντ κλινόμενον. εἰ δὲ ὀξύνεται τὰ εἰϲ αϲ μονοϲύλλαβα, περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται οἷον Ζάϲ Ζαντόϲ (ϲημαίνει δὲ τὸν Δία), Φθάϲ Φθάντοϲ (ὄνομα δὲ τοῦτο κύριον). 16, 20. τοῦτο δὲ κατὰ τὴν γενικὴν βαρύνεται, μετοχικὸν γὰρ ὑπάρχει καὶ τὸν τόνον τῆϲ μετοχῆϲ ἀνεδεξατο, φημὶ δὴ τῆϲ φθάντοϲ. τὸ δὲ κράϲ, ὃ ϲημαίνει τὴν κεφαλήν, διὰ τοῦ τ ἐκλίθη, οἷον [*](l. 8 pro ὑπάρχον scripsi ἀρχήν. cf. Cathol. p. 407, 5. l. 29 de Πρᾶϲ cf. not. ad Cathol. 399, 10. l. 33 cf. Ep. Cr. l 231, 15, Arc. 125, 14.)

649
  • κρατὸϲ ἀπ’ ἀθανάτοιο,
  • καὶ ἔχει ἀπολογίαν τοιαύτην, ὅτι τὰ εἰϲ αϲ μονοϲύλλαβα ὀξύτονα ἀπόντα κύριά ἐϲτιν οἷον Ζάϲ, Φθάϲ, τοῦτο δὲ μόνον, φημὶ δὴ τὸ κράϲ, προϲηγορικόν ἐϲτι· ἐπειδὴ οὖν διήλλαξε περὶ τὸ ϲημαινόμενον, διήλλαξε καὶ περὶ τὴν κλίϲιν. — ἔχομεν δὲ τὴν χρῆϲιν τῆϲ εὐθείαϲ παρὰ Ϲιμμίᾳ τῷ Ῥοδίῳ οὕτωϲ
  • χρυϲῷ τοι φαέθοντι πολύλλιτοϲ ἐμφέρεται κράϲ.
  • Τὰ εἰϲ αϲ καθαρὸν ὀνόματα διϲύλλαβα βαρύτονα μακροκατάληκτα μὴ ἀπὸ Δωρίδοϲ διαλέκτου μηδὲ κατὰ ποιητικὴν ἄδειαν ὄντα διὰ τοῦ ντ κλίνεται οἷον Αἴαϲ Αἴαντοϲ, Θόαϲ Θόαντοϲ, Βίαϲ Βίαντοϲ, Δρύαϲ Δρύαντοϲ (ἔϲτι δὲ ταῦτα ὀνόματα κύρια), Ὕαc Ὕαντοϲ (Ὕαντεϲ δὲ λέγονται οἱ κατοικοῦντεϲ τὴν Βοιωτίαν), Εὔαϲ Εὔαντοϲ (τὸ δὲ Εὔαϲ ἐπίθετον τοῦ Διονύϲου ἐϲτίν). πρόϲκειται « μὴ ἀπὸ Δωρίδοϲ διαλέκτου» διὰ τὸ Λάαϲ τὸ κύριον καὶ τὸ Κλεύαϲ καὶ τὸ Κέαϲ. καὶ τὸ μὲν Λάαϲ τὸ κύριον Δωρικὴν κρᾶϲιν πέπονθεν. ἡ γὰρ Λάαοϲ γενικὴ τριϲύλλαβοϲ μετάγεται εἰϲ εὐθεῖαν καὶ γίνεται ὁ Λάαοϲ ὥϲπερ ὁ Καππάδοξ τοῦ Καππάδοκοϲ καὶ ὁ Καππάδοκοϲ καὶ κατὰ κρᾶϲιν Δωρικὴν τοῦ α καὶ ο εἰϲ α μακρὸν γίνεται Λάαϲ ὥϲπερ Πτερέλαοϲ Πτερέλαϲ καὶ Μενέλαοϲ Μενέλαϲ ὡϲ παρ’ Εὐριπίδῃ ἐν Ἀνδρομόχῃ

  • τοῦ ϲτρατηλάτα
  • Μενέλα.
  • οὕτωϲ ὁ Λάαϲ τοῦ Λάα «Λάα περὶ λίθων γλυφῆϲ » (οὗτοϲ δὲ λιθογλύφοϲ ἦν). τὸ δὲ προϲηγορικὸν λᾶαϲ ϲυνεϲταλμένον ἔχον τὸ α οἷον « λᾶαϲ ἀναιδήϲ » κλίνεται διὰ καθαροῦ τοῦ οϲ οἷον λᾶαϲ λάαοϲ, ὃ κατὰ κρᾶϲιν τῶν δύο αα εἰϲ ἓν μακρὸν γίνεται λᾶοϲ «λᾶοϲ ὑπὸ ῥιπῆϲ» ( Μ 462). τὸ δὲ Κλεύαϲ καὶ Κέαϲ Δωρικὴν τροπὴν πέπονθεν ἀπὸ τοῦ Κλεύηϲ καὶ Κέηϲ καὶ ἐφύλαξε τὴν ἰϲοϲύλλαβον κλίϲιν. πρόϲκειται «μὴ κατὰ ποιητικὴν ἄδειαν ὄντα», ἐπειδὴ παρὰ τοῖϲ ποιηταῖϲ εὑρίϲκομεν τοιαῦτα, πάντα ἔχοντα τοῦ κανόνοϲ καὶ ἰϲοϲυλλάβωϲ κλιθέντα οἶον ὁ Βίαϲ τοῦ Βία, ὁ Δρύαϲ τοῦ Δρύα, ὁ Θόαϲ τοῦ Θόα ὡϲ παρ’ Ἡϲιόδῳ «ἡ δὲ θόαν τέκεν υἱόν », ὁ Αἴαϲ τοῦ Αἴα ὡϲ παρὰ Ἀλκαίῳ «Αἴαν τὸν ἄριϲτον.

    Choer. 118,29: τὰ εἰϲ αϲ καθαρὸν ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ἁπλᾶ βαρύτονα μὴ ὄντα ἐθνικὰ ἀπὸ τοῦ π ἀρχόμενα εἰϲ τὴν ου διφθόγγου ἔχει τὴν γενικήν οἷον κοχλίαϲ κοχλίου, Αἰνείαϲ Αἰνείου, Βορέαϲ Βορέου, δρακοντίαϲ δρακοντίου, τραυματίαϲ τραυματίου, ταραξίαϲ ταραξίου. — πρόϲκειται «ἁπλᾶ» διὰ τὸ Λυκοθόαϲ Λυκοθόαντοϲ καὶ Λευκοθόαϲ Λευκοθόαντοϲ·: ταῦτα γὰρ ϲύνθετά ἐϲτι καὶ τὴν τοῦ ἁπλοῦ κλίϲιν ἐφύλαξε, [*](l. 7 versus emendatus a Lobeck. Parall. p. 78, 14; sed cf. Cobet. apud Gaisf. praet. E.M. p. 7. l. 8 Choer. 27, 20—28, 5, 30, 25 coll. 92, 5, 95, 2 96, 5. Cf. Ep. Cr.1 258,3, E.M.498,30. An. Ox. II 388.22. 1 33 cf. p. 31, 9, E M.271,3 Δίαϲ: ὡϲ ἀπὸ τοῦ δράκων δράκοντοϲ δρακοντίαϲ, οὕτω καὶ ἀπὸ τοῦ Διόϲ γίνεται Διΐαϲ καὶ κράϲει Δίαϲ· ἰϲτέον δὲ ὅτι τὸ Δίαϲ καὶ Θείαϲ διὰ τοῦ ντ κλίνεται, τὸ)

    650
    φημὶ δὲ τὴν τοῦ Θόαντοϲ. πρόϲκειται «βαρύτονα » διὰ τὰ ὀξύτονα οἷον διὰ τὸ ἀνδριάϲ ἀνδριάντοϲ. πρόϲκειται «μὴ ὄντα ἐθνικὰ ἀπὸ τοῦ π ἀρχόμενα» διὰ τὸ Πικίαϲ Πικίαντοϲ καὶ Πευκετίαϲ Πευκετίαντοϲ· τὸ γὰρ Παπίαϲ Παπίου ἀπὸ τοῦ π μὲν ἀρχεται, ἀλλ’ οὐκ ἔϲτιν ἐθνικόν τὸ δὲ πίαϲ Ὠπίου ἐθνικὸν μέν ἐϲτιν, ἀλλ’ οὐκ ἄρχετοι ἀπὸ τοῦ π, ἀλλ’ ἀπὸ τοῦ ω.

    Ϲεϲημείωται δέ τινα περιττοϲυλλάβωϲ κλιθέντα· ἔϲτι δὲ ταῦτα· Ἀφίαϲ Ἀλφίαντοϲ παρ’ Εὐφορίωνι, Φλεγύαϲ Φλεγύαντοϲ παρ’ Εὐριπίδῃ, Ἐλέαϲ Ἐλέαντοϲ παρὰ Φιλοϲτεφάνῳ, Ϲατύαϲ Ϲατύαντοϲ παρ’ Ἡγηϲίππῳ· εὑρέθη δὲ καὶ τὸ Ἀρύαϲ Ἀρύοντοϲ περιττοϲυλλάβωϲ κλιθὲν

  • ἡ δὲ ὑπὲρ Ἀρύοντοϲ ἐπὶ προχοαῖϲ ποταμίων (leg. αἱ δὲ πέρην
  • Ἀρύοντοϲ ἐπὶ προχοαῖϲ ποταμοῖο),
  • παρ’ Ἐρατοϲθένει, καὶ Παρίαϲ Παρίαντοϲ· ἔϲτι δὲ ὄνομα κύριον καὶ διὰ τοῦ ι γράφεται. τὸ δὲ παρείαϲ ϲημαῖνον τὸν ὄφιν διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται κτλ. ταῦτα δὲ πάντα περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται· εὕρηνται δὲ καὶ ἰϲοϲυλλάβωϲ κλινόμενα, οἷον ὁ Φλεγύαϲ τοῦ Φλεγύου, καὶ οἱ Φλεγύαι τοὺϲ Φλεγύαϲ, ὡϲ παρὰ τῷ ποιητῇ (N 302)
  • ἠὲ μετὰ Φλεγύαϲ μεγαλήτοραϲ.
  • Choer. 32, 21: τὰ εἰϲ αϲ λήγοντα, ἔχοντα τὴν πρὸ τέλουϲ ϲυλλαβὴν εἰϲ δίχρονον ϲυνεϲταλμένον καταλήγουϲαν, περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται, τουτέϲτι διὰ τοῦ ντ, Βίαϲ Βίαντοϲ, Ἀρύβαϲ Ἀρύβαντοϲ (ἔϲτι δὲ ὄνομα κύριον), λυκάβαϲ λυκάβαντοϲ (ϲημαίνει δὲ τὸν ἐνιαυτόν), Θίϲβαϲ Θίϲβαντοϲ· τὸ γὰρ ϲ μετὰ τοῦ β ἐϲτί. πρόϲκειται ἔχοντα τὴν πρὸ τέλουϲ ϲυλλαβὴν εἰϲ δίχρονον ϲυνεϲταλμένον καταλήγουϲαν » διὰ τὸ Ἰόβαϲ Ἰόβα, καὶ Ῥήβαϲ Ῥήβα (ἔϲτι δὲ ταῦτα ὀνόματα κύρια).— δοκεῖ δέ τινα ἀντικεῖϲθαι τῷ κανόνι, οἷον τὸ Κάβοϲ καὶ Λάψαϲ καὶ τὸ Ἄβαϲ. ταῦτα γὰρ διχρόνῳ ϲυνεϲταλμένῳ παραληγόμενα ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται, οἷον τοῦ Κάβα, τοῦ Ἄβα, τοῦ Λάψα. ἰϲτέον δὲ ὅτι τὸ Ἄβαϲ, ἡνίκα μὲν ϲημαίνει τὸ ἔθνοϲ μόνωϲ, ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται οἷον ὁ Ἄβαϲ τοῦ Ἄβα ἡνίκα δὲ τὸν ἥρωα ϲημαίνει, καὶ περιττοϲυλλάβωϲ καὶ ἰϲοϲυλλάβωϲ οἷον ὁ Ἄβαϲ τοῦ Ἄβαντοϲ καὶ ὁ Ἄβαϲ τοῦ Ἄβα.

    Choer. 33, 10. τὰ εἰϲ βαϲ λήγοντα ἔχοντα τὴν πρὸ τέλουϲ ϲυλλαβὴν εἰϲ ϲύμφωνον καταλήγουϲαν, μὴ τὸ ρ, ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται οἷον Χάλβαϲ Χάλβα (ἔϲτι δὲ ποταμὸϲ Ϲυρίαϲ), Ϲάμβαϲ Ϲάμβα (ἔϲτι δ ὄνομα ποταμοῦ), Λυκάμβᾳϲ Λυκάμβα, Χηράμβαϲ Χηράμβα. πρόϲκειται μὴ τὸ ρ », διὰ τὸ Φόρβαϲ Φόρβαντοϲ, καὶ Κύρβαϲ Κύρβαντοϲ.

    Τὰ εἰϲ βαϲ λήγοντα ἔχοντα τὴν πρὸ τέλουϲ ϲυλλαβὴν εἰϲ δίχρονον ϲυνεϲταλμένον καταλήγουϲαν ἡ εἰϲ τὸ ρ περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται [*](δὲ Θεΐαϲ καὶ Διΐαϲ ἰϲοϲυλλάβωϲ. De Φλεγύαϲ St. B. 667, 15 Φλεγύα. —ὀ πολίτηϲ Φλεγιεύϲ. λέγεται δὲ ἡ χώρα Φλεγυαντίϲ ὡϲ ἀπὸ περιττοϲυλλάβου γενικῆ τοῦ Φλεγύαντοϲ. l. 11 versum correxit Gaisford praef. ad E. M. p. 7 ex cod. Marciano l. cf. fr. 10 et 14.)

    651
    οἷον Φόρβαϲ Φόρβαντοϲ, Κύρβαϲ Κύρβαντοϲ, Θίϲβαϲ Θίϲβαντοϲ, λυκάβαϲ λυκάβαντοϲ. εἰ δὲ μὴ οὕτω ἔχοι, ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται, οἷον Χάλβαϲ Χάλβα, Ῥήβαϲ Ῥήβα, Ἰόβαϲ Ἰόβα. ἰϲτέον ὅτι ἐϲτί τινα εἰϲ βαϲ. ὀφείλοντα κλίνεϲθαι περιττοϲυλλάβωϲ, ἤγουν διὰ τοῦ ντ, καὶ ὅμωϲ ἰϲοϲυλλάβωϲ κλινόμενά ἐϲτι ταῦτα, Ϲκρίβαϲ Ϲκρίβα, Ἴβαϲ Ἴβα, Ψευδαρτάβαϲ Ψευδαρτάβα, Ἀννίβαϲ Ἀννίβα. τοῦτο δὲ ϲυϲτέλλει τὸ ι, τὸ δὲ Ἀλύβαϲ καὶ ϲυϲτέλλει καὶ ἐκτείνει τὸ δίχρονον ἐν τῇ παραληγούϲῃ, καὶ ὅμωϲ περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται, ἤγουν διὰ τοῦ ντ, οἷον Ἀλύβαντοϲ (ἔϲτι δὲ ἔθνοϲ).

    Τὰ εἰϲ γαϲ λήγοντα διϲύλλαβα μόνωϲ κύρια ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται οἷον Μίγαϲ Μίγα, Μέγαϲ Μέγα (τὸ κύριον ὄνομα, τοῦ γὰρ ἐπιθέτου μεγάλου ἡ γενικὴ Ϲάγγαϲ Ϲάγγα, Ἄλγοϲ Ἄλγα. πρόϲκειται «μόνωϲ κύρια» διὰ τὸ γίγαϲ γίγαντοϲ καὶ Βρίγαϲ Βρίγαντοϲ· ταῦτα γὰρ οὐϲ ἔϲτι μόνωϲ κύρια· τὸ μὲν γὰρ γίγαϲ ἐϲτὶ καὶ κύριον καὶ προϲηγορικὸν καὶ ἐθνικόν, τὸ δὲ Βρίγαϲ ἐϲτὶ κύριον καὶ ἐθνικόν ἔθνοϲ γὰρ οἱ Βρίγαντεϲ. ϲεϲημείωται τὸ Ϲάλγαϲ Ϲάλγαντοϲ, τοῦτο γὰρ μόνον κύριον περιττοϲυλλάβωϲ κλιθέν.

    Τὰ εἰϲ γαϲ λήγοντα ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται, οἷον Ϲατύργαϲ Ϲατύργα, Ϲτροάγαϲ Ϲτροάγα, χωρὶϲ τοῦ Ἀκράγαϲ Ἀκράγαντοϲ ἔϲτι δὲ ὄνομα πόλεωϲ Ϲικελίαϲ.

    Τὰ εἰϲ γαϲ λήγοντα ἐν διϲυλλάβοιϲ καὶ τὰ ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ καθόλου ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται, οἶον Μίγαϲ Μίγα, Μέγαϲ Μέγα, Ϲατύργαϲ Ϲατύργα χωρὶϲ τοῦ Ϲάλγαϲ Ϲάλγαντοϲ, καὶ Ἀκράγαϲ Ἀκράγαντοϲ.

    Τὰ εἰϲ δαϲ λήγοντα διϲύλλαβα ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται, οἷον Λάδαϲ άδα, Κλύδαϲ Κλύδα, Ἴδαϲ Ἴδα, Λήδαϲ Λήδα, Δέρδαϲ Δέρδα. δεῖ προϲθεῖναι, χωρὶϲ εἰ μὴ διφθόγγῳ παραλήγοιτο ἐὰν γὰρ διφθόγγῳ παραλήγοιτο, περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται, ἤγουν διὰ τοῦ ντ, οἷον  Φείδαϲ Φείδαντοϲ, Οἴαϲ Οἴδαντοϲ, τοῦ δὲ Μείδαϲ τὴν γενικὴν ὁ Ἀπολλώνιοϲ εἴρηκε Μείδαντοϲ, ἐπεὶ διφθόγγῳ παραλήγεται ἔϲτι γὰρ Μίδαϲ ἄλλο ὅπερ ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται οἷον ὁ Μίδαϲ τοῦ Μίδα.

    Τὰ εἰϲ δαϲ λήγοντα ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται, οἷον Ϲακάδαϲ Ϲακάδα, Τιμαχίδαϲ Τμαχίδα, Λεωνίδαϲ Λεωνίδα, Χαρμάδαϲ. Χαρμάδα. δεῖ προϲθεῖναι, χωρὶϲ εἰ μὴ ἀπὸ βαρυτόνου ῥήματοϲ γένηται, ἐκεῖνα γὰρ περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται, ἤγουν διὰ τοῦ ντ, οἷον οὖδα Οἵδοϲ Οἴδαντοϲ, μείδω Μείδαϲ Μείδαντοϲ, χαρίζομαι Χαρίδαϲ [*](1.6 verba τὸ ι, τὸ δὲ Ἀλύβαϲ καὶ ϲυϲτέλλει inserui. l.10 cf. fr. 5; de Μέγαϲ proprio et μέγαϲ adiectivo Ep. Cr. I 374, 7. l, 21 —23 haec sane superflue videntur. l. 31 cf. E. M. 779, 20. Sϲhol. A ad Il. Δ 66. Lobeckium secutus sum pronunciantem verba γέγονε κτλ., quae ap. Choer. desunt, in E. MM. et in Schol. A medio in articulo posita sunt , Herodiani sententiam continentia in finem releganda esse in singulorum autem ποθῶν enumeratione inter κυδήενταϲ et ὑπερκύδαωταϲ aliquid excidisse patet. Cf. fr. 4 περὶ ὀνομάτων. Canon sic pro fertur in An Ox. II 354, 30 τὰ εἰϲ δαϲ ἀρϲενικὰ βαρύτονα ὑπέρ δύο ϲυλλαβὰϲ ἀποβολῇ τοῦ ϲ ποιεῖ τὴν γενικὴν Πλακίδαϲ Πλακίδα, Ἰούδαϲ Ἰούδα, γεννάδαϲ)

    652
    Χαρίδαντοϲ, φείδομαι Ἀφείδαϲ Ἀφείδαντοϲ. τὸ δὲ «ὑπερκύδανταϲ Ἀχαιούϲ» (Δ 66) ὄνομα οὕτωϲ γέγονε, κυδήειϲ κυδήεντοϲ κυδήενταϲ καὶ ὑπερκύδανταϲ.

    Τὰ εἰϲ αϲ λήγοντα ἔχοντα πρὸ τοῦ α ἕν τι τῶν διπλῶν, ἰϲοϲυλλάβωϲ κλίνεται οἷον Ἀρίζαϲ Ἀρίζα, Ἐλίξαϲ Ἐλίξα, Ἄψοϲ Ἄψα. τὰ δὲ περιττοϲυλλάβωϲ κλίνεται, ἡνίκα εὑρεθῇ τὸ υ πρὸ τοῦ ζ, οἷον Βύζαϲ Βύζαντοϲ, Γύζαϲ Γύζαντοϲ, Πόϲαϲ Πύϲαντοϲ.