Περὶ ὀρθογραφίας

Τὰ ἀπὸ τῶν εἰϲ ων ὀξυτόνων διὰ τοῦ ιοϲ παραγόμενα κτητικὰ διὰ τοῦ ι γράφεται οἷον Παφλαγών Παφλαγόνοϲ Παφλαγόνιοϲ, Καλυδών Καλυδῶνοϲ Καλυδώνιοϲ, χθών χθονόϲ χθόνιοϲ.

Τὰ ἀπὸ τῶν εἰϲ οϲ οὐδετέρων παραγόμενα ἀρϲενικά, εἰ μὲν τὸ α παραλήγοιτο, διὰ τοῦ ι ϲχηματίζεται οἷον ἅγοϲ ἅγιοϲ, θάλποϲ Θάλπιοϲ, πέλαγοϲ πελάγιοϲ. εἰ δὲ μὴ παραλήγοὶτο τὸ α, διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἷον τέλοϲ τέλειοϲ, ὄροϲ ὄρειοϲ, εἶδὸϲ εἴδειοϲ, ἕρκοϲ ἕρκειοϲ, ἦθοϲ ἠθεῖοϲ, κῆδοϲ κήδειοϲ. ϲεϲημείωται τὸ τέμενοϲ τεμένιοϲ, διὰ τοῦ ι γραφόμενον, ἵνα μὴ εὑρεθῇ τὸ ε ἀλλεπάλληλον ἐν τριϲὶ ϲυλλαβαῖϲ.

Τὰ παρὰ τὸ γέα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἷον βαθύγειοϲ, εὔγειοϲ, ἔγγειοϲ, μεϲόγειοϲ, κατώγειοϲ, ὑπόγειοϲ, ἀνώγειοϲ, γέγειοϲ ὁ ἀρχαῖοϲ. ἀπὸ γὰρ τοῦ γέα γέγονε γέειοϲ διὰ τῆϲ ει διφθόγγου καὶ κατὰ πλεοναϲμὸν τοῦ γ γέγειοϲ.

Τὰ κτητικὰ τὰ ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ἔχοντα μακρὰν τὴν παραλήγουϲαν οὐδέποτε διὰ τοῦ ι γράφεται, ἀλλὰ διὰ διφθόγγου οἷον Αἰάντειοϲ, κύνειοϲ, αἴγειοϲ, ἀνθρώπειοϲ, Ἀργεῖοϲ.

Τὰ διὰ τοῦ ιοϲ τριϲύλλαβα βαρύτονα ἔχοντα ἐν τῇ πρώτῃ ϲυλλαβῇ τὸ α, μεθ’ δ ἐπιφέρεται δύο ϲύμφωνα ἢ καὶ πλείονα, διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἷον Καδμεῖοϲ, Βακχεῖοϲ, ἀϲτεῖοϲ, ἀγρεῖοϲ ὁ ἄγροικοϲ. ἐπὶ γὰρ τοῦ ἀνημέρου ἄγριοϲ προπαροξυτόνωϲ διὰ τοῦ ι· χωρὶϲ τοῦ ἀντίοϲ. τοῦτο γὰρ βαρύτονόν ἐϲτι καὶ ἔχει ἐν τῇ πρώτῃ ϲυλλαβῇ τὸ α, μεθ’ δ ἐπιφέρεται δύο ϲύμφωνα· τὸ δὲ Ἄμφιοϲ καὶ Ἄγριοϲ καὶ Βάκχιοϲ καὶ Μάντιοϲ οὐκ ἀντίκειται ἡμῖν, ἐπειδὴ οὐκ ἔϲτι προπεριϲπώμενα, ἀλλὰ προπαροξύτονα.

Τὰ διὰ τοῦ ειδϲ τριϲύλλαβα πρὸ μιᾶϲ τὸν τόνον ἔχοντα καὶ ἐν τῇ κατ’ ἀρχὴν ϲυλλαβῇ τὸ α μακρὸν διὰ τῆϲ ει ωφθόγγου γράφεται πλὴν τοῦ ἀντίοϲ οἷον Καδμεῖοϲ, Βακχεῖοϲ, ἀνδρεῖοϲ. οὕτω καὶ Δαρεῖοϲ.

Τὰ εἰϲ οϲ καθαρὸν ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ὄντα, μὴ ὄντα κύρια μήτε πρὸϲ ἀντιδιαϲτολὴν ἑτέρου ϲημαινομένου τονωθέντα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἷον ἀγρεῖοϲ, Ἀργεῖοϲ τὸ ἐθνικόν. Ἀρνεῖοϲ ὁ μήν, ἀχρεῖοϲ. τοῦτο δὲ οἱ Ἀττικοὶ προπαροξύνουϲι. ἠθεῖοϲ· ϲημαίνει δὲ φιλοφρόνηϲιν ἀπὸ νεωτέρου πρὸϲ παλαιότερον. πρόϲκειται «μὴ πρὸϲ ἀντιδιαϲτολὴν ἑτέρου ϲημαινομένου τονωθέντα» διὰ τὸ μύριοϲ καὶ νύμφιοϲ. τὸ γὰρ νυμφίοϲ ὁ γαμετήϲ παροξύνεται, τὸ δὲ κτητικὸν ὁ νύμφιοϲ οἶκοϲ προπαροξύνεται. τὸ δὲ μυρίοϲ πρὸϲ ἀντιδιαϲτολὴν τοῦ μύριοϲ παροξύνεται. ϲημαίνει δὲ παροξύτονον ἀόριϲτον πληθύν, τὸ δὲ προπαροξύτονον τὸν ἀριθμόν.

Τὰ διὰ τοῦ ειοϲ ὀνόματα ποταμῶν δίφθογγον ἔχει, Πηνειόϲ, Ἀλφειόϲ, Ϲπερχειόϲ, Ὀλμειόϲ πλὴν τοῦ Μηνιόϲ.

Τὰ διὰ τοῦ ειοϲ κύρια ὀξύτονα τριϲύλλαβα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἷον Πηνειόϲ, Ἀρνειόϲ, Ἀλφειόϲ, Ϲπερχειόϲ, Ὀλμειόϲ, Ἐπειόϲ.

Τὰ ἀπὸ τῶν εἰϲ οϲ διὰ τοῦ ιοϲ γινόμενα, ἡνίκα προπαροξύνεται, διὰ τοῦ ι γράφεται, οἷον ὀρθόϲ ὄρθιοϲ, λοῖϲθοϲ λοίϲθιοϲ, κάπροϲ κάπριοϲ, Αἰτωλόϲ Αἰτώλιοϲ, Κάϋϲτροϲ Καΰϲτριοϲ «Καϋϲτρίου ἀμφὶ ῥέεθρα» (B 46), αἰζηόϲ αἰζήϊοϲ, ὅμοιοϲ ὁμοίιοϲ, γελοῖοϲ γελοίιοϲ, ἡνίκα δὲ ὀξύνεται, διὰ τῆϲ ει διφθόγγου οἷον θαμειόϲ, ἀδελφειόϲ, ἀρνειόϲ.

Τὰ διὰ τοῦ ιοϲ κύρια ὑπὲρ τρεῖϲ ϲυλλαβὰϲ ὄντα ὡϲ ἐπὶ τὸ πλεῖϲτον διὰ τοῦ ι γράφεται χωρὶϲ τῶν παρὰ τὸ κλέοϲ καὶ τῶν ἀπὸ τῶν εἰϲ ευϲ οἷον Θεοδόϲιοϲ, Ἀθανάϲιοϲ, Ἀϲτέριοϲ, Ἀμβρόϲιοϲ, Ταλθύβιοϲ. πρόϲκειται «ὑπὲρ τρεῖϲ ϲυλλαβὰϲ» διὰ τὸ Ἐπειόϲ καὶ Δαρεῖοϲ καὶ Ἀρνεῖοϲ τριϲύλλαβα. πρόϲκειται «κύρια» διὰ τὰ κτητικὰ Ἀριϲτάρχειοϲ, Ἡροδότειοϲ βίβλοϲ. πρόϲκειται «χωρὶϲ τῶν παρὰ τὸ κλέοϲ καὶ τῶν ἀπὸ τῶν εἰϲ ευϲ», ἐπειδὴ ταῦτα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται οἷον Ἡρακλῆϲ Ἡράκλειοϲ, Ἀνδροκλῆϲ Ἀνδρόκλειοϲ, Ϲοφοκλῆϲ Ϲοφόκλειοϲ, Ἀχιλλεύϲ Ἀχίλλειοϲ, βαϲιλεύϲ Βαϲίλειοϲ. πρόϲκειται « ὡϲ ἐπὶ τὸ πλεῖϲτον », ἐπειδή ἐϲτί τινα ὀνόματα κύρια ὑπὲρ τρεῖϲ ϲυλλαβάϲ, ἅτινα διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται, καὶ οὕτε παρὰ τὸ κλέοϲ εἰϲὶν οὔτε ἀπὸ τῶν εἰϲ ευϲ οἷον Nυττέρειοϲ, ἔϲτι δὲ ὄνομα λιμένοϲ. Πεδεύκειοϲ ὄνομα ἀνδρόϲ, Δαρδανειόϲ ὄνομα ποταμοῦ.

Τὰ διὰ τοῦ διοϲ ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ μὴ μετουϲιαϲτικὰ παρηγμένα διὰ τοῦ ι γράφεται οἷον Ῥοδίοϲ, Ϲχεδίοϲ, Ὁδίοϲ. ἴδιοϲ, ἀΐδιοϲ, μαψίδιοϲ, παυρίδιοϲ, ἁρμόδιοϲ, Κνίδιοϲ, Ῥόδιοϲ, ἐρῳδιόϲ καὶ τὰ λοιπά. πρόϲκειται «μὴ ὄντα μετουϲιαϲτικὰ» διὰ τὸ κνίδειοϲ καρπόϲ καὶ ϲίδειϲ κλάδοϲ.

Τὰ ἀπὸ τῶν εἰϲ αν ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβὴν ὄντα διὰ τοῦ ιοϲ παραγόμενα διὰ τοῦ ι γράφεται οἷον Τιτάν Τιτάνιοϲ, Παιάν Παιάνιοϲ. τούτῳ τῷ λόγῳ καὶ Ἀλκμάν Ἀλκμάνιοϲ ὤφειλεν εἶναι διὰ τοῦ ι Ἁλλ’ ἔϲτιν Ἀλκμάνειοϲ, ἐπειδὴ τὰ ἐπὶ πραγματειῶν διὰ διφθόγγου γράφεται οἷον Ἀλκμάνειοϲ, Μενάνδρειοϲ, Ἀριϲτοφάνειοϲ, Εὐριπίδειοϲ. πρόϲκειται « ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβὴν» διὰ τὸ Πά Πανόϲ Πάνειοϲ.