Scholia in Iliadem

801. ὅλον ἐκ μέσου, καθὸ κατεῖχεν αὐτό.

806. στῆ δὲ ταφών] ἔστη δὲ παραπληγεὶς καὶ πρὸς τὸν θεὸν ὄπιθεν ὄντα ἀπεστραμμένος, ὃς αὐτὸν ἀπέδυσε. διὸ καὶ εἰς τὰ μετάφρενα τιτρώσκεται.

810. ὡς τῶν τότε τοιαύτην ἐχόντων μελέτην ὥστε τοὺς ἀντελαύ- νοντας ἀναστρέφειν τῶν ἁρμάτων. διδασκόμενος δὲ πεῖραν λαμβά- νων. πόλεμον δὲ τὸν ἐν Ἰλίῳ φησί· νέος γὰρ ἦν, ὡς ὁ ποιητὴς δηλοῖ.

814. οὐδʼ ὑπέμεινε] φιλέλλην ὁ ποιητὴς, κατακωμῳδῶν τῶν βαρ- βάρων καὶ τὴν τοῦ Πατρόκλου δύναμιν αὔξων.

817. ἐχάζετο] ταῦτα τοῦ ἀληθοῦς ἔχεται. εἰ γὰρ προσέθηκεν ὅτι καὶ γυμνὸς ἐπολέμει, ἐξέπιπτε τοῦ πιθανοῦ.

822. δούπησεν] τῷ σώματι· ὅπλα γὰρ οὐκ εἶχε. δηλοὶ δὲ ὅτι ἀπέθανεν.

ἤκαχε λαὸν Ἀχαιῶν] διὰ τὴν Πατρόκλου ἀρετὴν, διὰ τὸ Ἀχιλ- λέως ἐπʼ αὐτῷ πένθος, διὰ τὴν προσδοκωμένην τροπὴν, διὰ τὸ μηδε- μίαν φθάσαι ἀποδοῦναι χάριν ὡς εὐεργέτῃ.

823. ἀκάμαντα] ἰσχυρὸν, ἰσχυρότερον. μέχρι μὲν οὖν ἴσοι ἦσαν, λέουσιν αὐτοὺς εἴκαζε, νῦν δὲ ἐπεὶ ἐνδεέστεροι, ζῴοις ἀνίσως.

825. πίδακος ἀμφʼ ὀλίγης] ἐν μὲν γὰρ κρήνῃ ἀφθόνως ῥεούσῃ οὐκ εἰκὸς περὶ ὕδατος μάχεσθαι· ἐν δὲ τῇ βραχείᾳ πίδακι ὥσπερ ἆθλον πρόκειται τῷ νικῶντι τὸ ποτόν.

ἐθέλουσι δὲ πιέμεν] τὸ δίψος παρέλαβεν εἰς αἰτίαν τῆς συμπλο- κῆς, ἐπεὶ οὐδʼ ἂν περὶ ταύτης ἔρις ἦν αὐτοῖς.

826. ἀσθμαίνοντα] φύσει γὰρ τοιοῦτος ὁ σῦς· πολλῷ δὲ μᾶλλον διὰ τὴν μάχην ἀσθμαίνει. δηλοῖ δὲ τὸν ἀγωνιζόμενον.

833. ὅρα τὸ ἔμπληκτον τοῦ βαρβάρου· τὴν γὰρ ἀλαζονείαν ἐξε- λέγχων αὐτὸς εἰς τὰ ὅμοια ἐμπίπτει, καὶ οὐ θείαν τὴν νίκην οἴεται, ἀλλὰ τῆς αὐτοῦ δυνάμεως.

834. ὀρωρέχαται] ὁρμῶνται, ἢ ἐκτέτανται, ὡς τὸ “τανύοντο δὲ μώνυχες ἵπποι” (375).

836. ἦμαρ ἀναγκαῖον] τὸ εἰς ἀνάγκην ἄγον, ὃ καὶ δούλιον ἦμαρ” (Il. 6, 463).

839. μή μοι πρίν] κατὰ τὸ πιθανὸν μιμεῖται, τίνας εἰκὸς εἰρῆ- σθαι λόγους ὑπʼ Ἀχιλλέως, ὅτε αὐτὸν ἐξέπεμπεν ἐξ ὑπολήψεως.

845. Ζεύς] ἐπεὶ αὐτὸς συνεχώρησεν. ὃ δὲ ᾔδει ὁ ποιητὴς, τοῦτο τῷ ἡρωϊκῷ προσώπῳ περιέθηκε. τὸ δʼ ἐδάμασσαν ἀντὶ τοῦ δαμα- σθῆναι ἐποίησαν.

847. τοιοῦτοι δʼ εἴπερ] ἀξιομίμητον τὸ ἦθος· οὐ γὰρ κατεπλάγη τὸν θάνατον, οὐ τὸ βάθος τῶν ἀλγηδόνων, οὐ τὴν ἐρημίαν τοῦ βοηθή- σοντος, ἀλλʼ ἔτι μεστός ἐστι φρυάγματος καὶ ἐρεθίζει μᾶλλον ἢ ἱκετεύει, ἀντιποιούμενος τῆς νίκης καὶ τελευτῶν.

850. πολλοστὸς, ὡς τὸ “ἀσπασίη τρίλλιστος” (Il. 8, 488). οἱ δὲ Μοῖραν καὶ Ἀπόλλωνα ἕν· ἄμφω γὰρ θεοί. οἱ δὲ κατὰ κοινοῦ τὴν Μοῖραν παρειλῆφθαι. τινὲς δὲ τὸ ἐξεναρίζειν ἐπὶ τῶν αὐτοχεί- ρων, καὶ οὕτως Ἕκτωρ τρίτος. τινὲς δὲ καθʼ ὑπερβατὸν, ἵνʼ ᾖ τρίτος· Εὔφορβος, σὺ δέ με ἐξεναρίζεις. αὔξει δὲ αὑτὸν ὡς ὑπὸ πολλῶν [*](4. ἀνίσως] *ἀνίσοις εἰρῆσθαι 17. *ἄγον] ἀγῶνος 26. *ἀλλʼ ἔτι] ἀλλὰ τί 19. *τίνας εἰκὸς εἰρῆσθαι] τινὰς 32. αὑτὸν] αὐτὸν)

854. πόθεν ὁ Πάτροκλος οἶδεν ὅτι Ἀχιλλεὺς κτενεῖ τὸν Ἕκτορα) δόγμα ἐστὶ τοῦτο τῷ ποιητῇ, ὅτι ὅταν ἀθροισθῇ ἡ ψυχὴ ἐξ ὅλου τοῦ σώματος πρὸς τὸ ἐκκριθῆναι, μαντικωτάτη γίνεται· θείας γάρ ἐστι μέρος φύσεως, καὶ θειοτέρα γίνεται χωρισθεῖσα τῆς ὕλης τοῦ σώμα- τος καὶ πρὸς τὸ οἰκεῖον ἀναδραμοῦσα.

856. δῆλον ἐντεῦθεν ὅτι πνεῦμά ἐστιν ἡ ψυχὴ, κατὰ παντὸς οἰκοῦν τοῦ σώματος.

857. ὃν πότμον γοόωσα] λυπεῖται ἡ ψυχὴ, μή ποτε ἀνάξια πρά- ξασα ἑαυτῆς ἀναξίοις περιπέσῃ, καὶ ὅτι σῶμα ἐᾷ ἀκμάζον. ὁ δὲ Πυθαγόρας κακῶς φησὶν ὅτι ἡ ψυχὴ μετὰ τὸ ἐξελθεῖν εἰς φυτά τινα καὶ σώματα καὶ θάμνους μεταβάλλεται, ὅθεν καὶ λελύπηται. πρὸς ἀρετὴν δὲ μᾶλλον ὁ ποιητὴς συγκαλεῖ, μή ποτε κακὰ διαπρα- ξάμενοι τοῖς αὐτοῖς περιπέσωμεν. ἀνδροτῆτα δὲ οὐ τὴν ἀνδρείαν, ἀλλὰ τὴν ἀνθρωπότητα, τὴν ἀνδρὸς φύσιν· ἀνδρείαν γὰρ οὐ κατα- λείπει, ἀρετὴν οὖσαν ἰδίαν.

*ὁ Πυθαγόρας ἔλεγεν ὅτι ἡ ψυχὴ τελευτῶντος ἀνθρώπου καὶ τῶν ἄλλων ἀπάντων, ἀπαλλαγεῖσα τοῦ σώματος, ἐν ἐκείνῳ γίνεται ἐν ᾧ πλανωμένη ἐγκαταληφθῇ γεννωμένῳ ζῴῳ, ἢ καὶ ἐν φυτῷ, τοῦτο Ὅμηρος ἐν τῷ Ἕκτορος καὶ Πατρόκλου θανάτῳ προὔβαλεν· γεν- ναίους γὰρ ἄνδρας παράγων ἀποθνήσκοντας, τὴν ψυχήν φησιν ἀπαλ- λαττομένην θρηνεῖν τὴν μοῖραν αὑτῆς, ἀχθομένην ὅτι καταλείπει ἀκμάζοντα καὶ εὐσθενῆ σώματα, καὶ δεδοικυῖαν μὴ ἐγκαταληφθῇ μοχθηρῷ τινὶ γεννωμένῳ, ᾧ λυπηθήσεται συνοῦσα, ἢ ἐπί τινι ἄλλῳ. ἅμα δὲ διὰ τοῦτο καὶ πρὸς ἀρετὴν ἡμᾶς προτρέπει, δηλῶν ὡς τὰ γενναῖα σώματα καὶ ἡ ψυχὴ καταλιποῦσα θρηνεῖ. κακῶς δὲ τοῦτα ἔλεγεν ὁ Πυθαγόρας.

860. *τίς δʼ οἶδ᾿] τοῦτο διαπορητικόν.

δειλοῦ ὁ λόγος· τὰ δὲ ὑπʼ Ἀχιλλέως ἀνδρεῖα· “τέθναθι” γάρ φησι μὴ διστάζων· “κῆρα δʼ ἐγῶ τότε δέξομαι” (Il. 22, 365).