In XII Prophetas
Cyril of Alexandria
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Cyril of Alexandria. Cyrilli Archiepiscopi Alexandrini In XII Prophetas, Vol 1-2. Pusey, Philip Edward, editor. Oxford: Clarendon Press, 1868.
Καὶ καθ’ ἕτερον δὲ τρόπον σκυλεύσειεν ἄν τις τούς ποτε κεκρατηκότας. ὅτε γὰρ τῶν ἰδίων καταθλοῦμεν παθῶν, καὶ τοῦ παντὸς ἄξιον ποιούμεθα λόγου, τὸ κατακρατεῖν ἡδονῶν κοσμικῶν τε καὶ σαρκικῶν, καὶ ἁπάσης ἐκτόπου καὶ μυσαρᾶς ἐπιθυμίας, τότε τοὺς κεκρατηκότας ποτὲ νενικήκαμεν. κἂν ἴδωμεν ἑαυτοὺς γεγονότας ἐν τούτοις, τότε δὴ τότε γνωσόμεθα καὶ διὰ πείρας αὐτῆς, ὅτι Θεὸς ὣν ὁ Λόγος, ἀπεστάλη μετὰ σαρκὸς εἰς τόνδε τὸν κόσμον παρὰ τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς, [*](b) καὶ ὀπίσω δόξης γέγονεν οὐχ ἑτέρου του χάριν, ἢ ἵνα δεσμεύσῃ τὸ συντετριμμένον, καὶ νευρώσῃ τὸ ἠσθενηκὸς, ἀνορθώσῃ τὸ κατερριμμένον, εὐσθενὲς ἀποφήνῃ τὸ ἄναλκι, θεραπεύσῃ τὸ ἠσθενηκὸς, ἵνα σώσῃ τὸ ἀπολωλός.
Τέρπου καὶ εὐφραίνου, Θύγατερ Σιὼν, διότι ἰδοὺ ἐγὼ ἔρχομαι καὶ κατασκηνώσω ἐν μέσῳ σου, λέγει Κύριος. καὶ καταφεύξονται ἔθνη πολλὰ ἐπὶ τὸν Κύριον ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, καὶ ἔσονται [*](c) αὐτῷ εἰς λαὸν, καὶ κατασκηνώσουσιν ἐν μέσῳ σου, καὶ ἐπιγνώσῃ ὅτι Κύριος παντοκράτωρ ἐξαπέσταλκέ με πρὸς σέ. καὶ [*](12) κατακληρονομήσει Κύριος τὸς Ἰούδαν, τὴν μερίδα αὐτοῦ ἐπὶ τὴν γῆν τὴν ἁγίαν, καὶ αἱρετιεῖ ἔτι τὴν Ἱερουσαλήμ.
Κἀντεῦθεν ἂν μάθοις, ὡς ἔσται τῆς ἀνωτάτω θυμηδίας ὑπόθεσις τοῖς ἐπὶ τῆς γῆς τοῦ Σωτῆρος ἡ παρουσία. τέρπεσθαι γὰρ καὶ εὐφραίνεσθαι προστέταχεν ἀναγκαίως τὴν [*](d) [*](2. τοῦ assumptum ex C. 4. ὑπ’ αὐτὸν C. ὑπ’ αὐτῷ Edd. πονηρός B.C. πονηρίας Edd. 5. Καὶ assumptum ex C. 7. κατακρατεῖν C. κρατεῖν Edd. 10. εἴδωμεν C. 14. τοὺς συντετριμμένους C. habet τὸ συντ. b. Statim καὶ assumptum ex C. 15. κατεῤῥιμμένον C. κατεῤῥαγμ. Edd. ἀποφάνῃ C. Haec τὸ ἠσθενηκὸς ἵνα σώσῃ accesserunt ex C. 21. ἐξαπέσταλκεν habet C.)
Εὐλαβείσθω πᾶσα θάμ’ ἀπὸ προσώπου Κυρίου, Μου ἐγήγερται ἐκ νεφελῶν ἁγίων αὐτοῦ.
Ἐπιφώνημα μὲν τοῦτο καλὸν καὶ ἐπωφελὲς, καὶ πρόσκλησις ἀγαθὴ, τοῖς ἐθέλουσιν εὐδοκιμεῖν, εἰ παρ’ αὐτοῦ γέγονε τοῦ Χριστοῦ, ἢ ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Προφητοῦ. πλὴν ἐκεῖνο περιαθρητέον. ὡς γὰρ πάντη τε καὶ πάντως [*](e) [*](2. θαυμάσωμεν C. ὀψόμεθα Β. ὀψώμεθα Edd. 4. Haec δή τότε assumpta ex B.C. 5. Χριστοῦ C. Κυρίου Edd. 6. γὰρ prius] + ὁ Edd. invito C. 7. ἡ ἐν τῷ B.C. ἐν Edd. 8. ἐν prius] ἐκ Pont. κοὶ Aub. 14. ὁ alt. om. b. φίλην C.b. φιλητήν Edd. 19. οὕτω] + καὶ Edd. (Vat.) invito C. 21. κυρίου C. αὐτοῦ F. Edd. (87, 130, 310, 311.) 24. εἰ] Sic edidi ex C. (ἠ = εἰ C.) εἴτε Edd. 25. χριστοῦ C. Θεοῦ Edd. ἢ ὡς C. εἴτε μὴν Edd. προφήτου C. προφητικοῦ Edd.)
Ἐγηγέρθαι δὲ αὐτὸν ἐκ νεφελῶν ἁγίων αὐτοῦ νομιοῦμεν πάλιν, ὡς ἐξ ἠρεμίας τῆς πάλαι καὶ σιωπῆς ἀφιγμένον εἰς κίνησιν τῆς ἐν ἡμῖν φροντίδος, γεγονότα γενὴν ἐκ σπέρματος [*](b) ἁγίων Ἀβραὰμ, Ἰεσσαὶ, καὶ Δαυεὶδ, καὶ τῶν σὺν ἐκείνοις γενεαλόγου μένων, οὓς καὶ νεφέλας ἀποκαλεῖ, διά τοι τὸ ὑψοῦ φέρεσθαι τῶν ἁγίων τὸν νοῦν, καὶ παραιτεῖσθαι μὲν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς καὶ φρόνημα τὸ κατερριμμένον, ζητεῖν δὲ μᾶλλον τὰ ἄνω καὶ τὰ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ μὴν καὶ τὸ ἐν τάξει νεφῶν, τοῖς νοητοῖς ὑετοῖς κατάρδειν ἑτέρους. ὅτι δὲ τὴν ἀνάστασιν τὴν ἐν γε τούτῳ φημὶ, τὴν εἰς φροντίδα κίνησιν τῆς ἀῤῥήτου φύσεως οὐκ ἀπίθανον ἐννοεῖν, πληροφορήσει πάλιν αὐτὸς [*](10. τῇ assumptum ex C.b. 12. του] τοῦ C. Aub. τοῦ του (sic) b. Neutrum habet D. 13—16. Haec ἐπιστρέψῃ — τό ex C.D. ἐπιστρέψει C. ζωοποιήσει C. 14. φωτίσει C.D. τὸ ἐσκοτισμένον pro τὸ ἐν σκότῳ D. ἀποφήνει (sic) C. 17. αὐτὰν assumptum ex C.b. 20. Ἀβραὰμ] + ’Ισαὰκ Edd. invitis C.D.b. ἐκ pro καὶ alt. Edd. invitis C.D.b. 23. ζητεῖ Edd. ante Migne. 24. τὰ assumptum ex C. 25. κατάρδειν D.b. Edd. καταρδεύειν C. 24. Haec τὴν ἔν γε — ἀπίθανον assumpta ex B.C. ἀῤῥήτου C. ἀῤῥώστου B.D. 27. ἐννοεῖ Edd.)
Καὶ ἔδειξέ μοι Κύριος Ἰησοῦν τὸν ἱερέα τὸv μέγαν ἑστῶτα πρὀ [*](Κεφ. γ΄.) προσώπου ἀγγέλου Κυρίου, καὶ ὁ διάβολος ἱστήκει ἐκ δεξιῶν [*](d) αὐτοῦ τοῦ ἀντικεῖσθαι αὐτῷ. καὶ εἶπε πρὸς τὸν διάβολον Ἐπιτιμήσαι Κύριος ἐν σοὶ, διάβολε, καὶ ἐπιτιμήσαι Κύριος ἐν σοὶ ὁ ἐκλεξάμενος τὴν Ἱερουσαλήμ· οὐκ ἰδοὺ τοῦτο ὡς δαλὸς ἐξεσπασμένος ἐκ πυρός;
Ὅρασις μὲν τὸ διήγημα, πλὴν ἔχει λόγον ἱστορικὸν, αἰνιγματωδῶς εἰσβάλλοντα, καὶ ὡς ἐν εἰκόνι πάλιν τῷ Ἰησοῦ προδιαγραφόμενον. ἰστέον δὲ, ὅτι τῶν ἐν ταῖς [*](e) ὁράσεσιν εἰς πέρας ἐκβεβηκότων, τοὺς περὶ αὐτῶν ὁ Προφήτης ποιεῖται λόγους, εἰκαιομυθεῖ δὲ οὐδαμῶς, οὐδὲ μὴν κατόπιν τῶν ἀποτελεσμάτων ἔρχεται καὶ περιττῶν ἡμῖν διηγημάτων ἐπισωρεύει ὄχλον· ἀλλ’, ὡς ἔφην ἐν ἀρχαῖς, ἃ πρὸ τῶν πραγμάτων τεθέαται, ταῦτα καὶ ἀπαγγέλλειν ποιεῖται περὶ πολλοῦ, σοφόν τε καὶ ἀσφαλῆ καθιστὰς τὸν Ἰσραὴλ, ἵνα μὴ τοῖς ἴσοις πταίσμασι περιπεσὼν, ἁλοίη καὶ δεύτερον, εἰδὼς, ὅτι σέσωσται μετὰ πόνου, καὶ μονονουχὶ φροντὶς γέγονε καὶ τοῖς ἐν οὐρανῷ ἀγγέλοις ἡ ἐπ’ αὐτοῖς [*](a 673 Α.) [*](1. ἀπὸ C.D. ἕνεκεν Edd. 2. ἀπὸ et λέγει Κύριος assumpta ex C. ἀπὸ om. D. 5. πάντων C.D. τῶν κακῶν ἁπάντων Edd. 9. ἱστήκει C. (Alex. ℵ) εἰστήκει Edd. 10. Post εἶπε aliquid erasum habet C. Nihil addit D. (240.) 11. Κύριος alt. reposui ex C. 16. προδιαγραφόμενον Β. γραφ. C. προσδιαγρ. Edd. 18. εἰκαιομυθεῖ C. εἰκαιομυθὴς Edd. 19. ἀποτελεσμάτων C. ἐπιτηδευμάτων Edd. 20. σωρεύει Edd. inv. B.C. Statim τὸν add. C. ἃ assumptum ex C. 25. καὶ τοῖς ἐν οὐρανῷ] οὐρανῷ καὶ C. αὐτοῖς C. αὐτῷ Edd.)
Ἄθρει γὰρ, ὅπως θεομάχον ἔδειξεν εὐθὺς, καὶ ταῖς ἄνωθεν ψήφοις ἀνοσίως ἀντιταττόμενον. Θεοῦ γὰρ οἰκτείροντος καὶ ἀπαλλάττοντος ἤδη πλημμελείας τὸν Ἰσραὴλ, εἰσδεξαμένου τε καὶ ἀπόλεκτον ἤδη πὼς ποιουμένου τὴν ‘lερουσαλὴμ, κατηγορῶν οὐ παύεται, καὶ κατακρίνειν ἀποτολμᾷ τοὺς ἠλεημένους. [*](a 674 A.) οὐκοῦν ἀκόρεστον εἰς ὀργὰς διελέγχει δὴ λέγων Οὐκ ὶδοὺ τοῦτο ὡς δαλὸς ἐξεσπασμένος ἐκ πυρός; ὅμοιον ὡς εἰ λέγοι τυχόν Πεπλημμέληκεν ὁμολογουμένως ὁ Ἰσραὴλ, καὶ ταῖς σαῖς φιλοψογίαις ἐνεσχημένος ὁρᾶται. πλὴν ἐκτέτικε δίκας οὐ μετρίας, ἀνέτλη τὰς συμφορὰς, καὶ ἐξεσπάσθη μόλις, ὡς ἐκ πυρὸς δᾳδίον ἡμίφλεκτον· οὔπω γὰρ τὰ ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας ἀπεκονίσατο βλάβη· ἄρτι καὶ μόλις τῆς ἀνηκέστου [*](b) ταλαιπωρίας διέδρα τὴν φλόγα. παῦσαι δὴ οὖν ἐγκαλῶν τοῖς ἠλεημένοις “Θεὸς γὰρ ὁ δικαιῶν, τίς ὁ [*](Rom. viii. 33, 34.) κατακρινων;
Καὶ Ἰησοῦς ἦν ἐνδεδυμένος ἱμάτια ῥυπαρὰ, καὶ ἱστήκει πρό προσῶπου τοῦ ἀγγέλου. καὶ ἀπεκρίοη καὶ εἶπε πρὸς τοὺς [*](3.τοι B.C.D.b. τι Edd. ἐπηρᾶτο C.D. Migne. ἐπειρατω b. ἐπειρᾶτο Edd. 4. οὕτω assumptum ex C.D.b. δὲ φησὶ pro λέγων D. 10. ἀντιταττόμενον C. ἀντιπράττοντα Edd. 12. πὼς assumptum ex C. 14. δὴ om. C. 15. ὅμοιον] + γὰρ Edd. inv. C.b. 17. ἐνεσχημένος b. ἐνησχημένος ἐπισχημ. Edd. ἐπεσχ. Migne. 18. μετρίας C.b. μετρίως Edd. 19. δᾳδίον ἡμίφλεκτον C.b. δόλος ἡμίφλεκτος Edd. οὔπω γὰρ τὰ ἐκ τ. ἀ. ἀπεκονίσατο Β. οὐτῶ τὰ ἐκ τ. ἁ. ἀπεκρούσατο C. οὕτω γὰρ τὰ ἐκ τ. ἀ. ἀπεικονίσατο Edd. Haec desunt in b. ἀπεκοτίσατο pro ἀπεκ. D. Pro verbis reliquis non contuli D. 24. ἱστήκει C. (Alex. ℵ) 25. ἀγγέλου] + τοῦ Κυρίου Edd. invito C. [Κυρίου XII. 23, 130, 239, 311.])
Παραδεχθέντος ἅπαξ εἰς τὸ παντὸς τοῦ λαοῦ πρόσωπον τοῦ λαχόντος ἱερουργεῖν, ἀπόχρη λοιπὸν, καθάπερ ἐγῷμαι, τοσοῦτον εἰπεῖν, ὅτι τὰ ῥυπαρα ἱμάτια σύμβολον ἃν εἶεν οὐκ ἀσυμφανὲς τῆς ἀκαθαρσίας τοῦ λαοῦ. κατημφιεσμένοι γὰρ ὥσπερ ταῖς σφῶν αὐτῶν ἁμαρτίαις, καὶ δυσαπόνιπτον ἔχον- [*](d) τες τῆς ἀσεβείας τὸν μῶμον, διετέλουν ἐν αἰχμαλωσία, ποιναῖς ὑπενηνεγμένοι, καὶ τῶν ἀνοσίως αὐτοῖς πεπλημμελημένων ἀποτινύντες δίκας. ἐπειδὴ δὲ κατηλέει Θεὸς, ἀπαλλάττεσθαι τῆς ἁμαρτίας προστέταχεν, ἐλευθεροῦσθαι τῶν ῥυπαρῶν, καὶ μεταμφιέννυσθαι τρόπον τινὰ τὴν δικαιοῦσαν χάριν. κατανεύει δὲ αὐτοῖς τοῦ πόνου τὸ πέρας καὶ τῶν συμβεβηκότων τὴν λύσιν. ὅπου γὰρ ἁμαρτίας ἄφεσις, ἕψεταί που πάντως καὶ τὸ ἀπαλλάττεσθαι δεῖν τῶν δι’ αὐτὴν ἐπενηνεγμένων. οὐκοῦν ἐν σχήματι Θεοῦ τοῖς ἑστηκόσι [*](e) καὶ λειτουργοῦσιν αὐτῷ προστέταχεν ὁ μακάριος ἄγγελος ἀφαιρεῖν ἀπ᾿ αὐτῶν τὴν ῥυπῶσαν ἐσθῆτα, καὶ δὴ καί φησιν Ἰδοὺ ἀφῄρηκα τὰς ἀνομίας σου. εἶτα δεῖν ἔφη ποδήρη τε αὐτῷ καὶ κίδαριν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν δοθῆναι κεκαθαρμένην, διὰ τούτου νοῶμεν ὡς ἀεί πὼς συντρέχει ταῖς τῶν λαῶν καταστάσεσι καὶ τῆς ἱερωσύνης ἡ δόξα. καύχημα μὲν γὰρ [*](2. ἀπ’ αὐτοῦ τὰ ῥυπαρὰ inv. ord. C. 4. Haec καὶ περιέβαλον — κεφαλὴν αὐτοῦ accesserunt ex C. 9. ἱμάτια accesserunt ex. C.b. deest in D. 10. κατημφιεσμένοι — ταῖς σφ. αὐτ. ἁμαρτίαις D. Edd. κατημφιεμένος— τὰς σφῶν αὐτ. ἁμαρτίας C. 14. ἀποτινύντες C. ἀποτινν. Edd. 15. ἐλευθεροῦσθαι] + τε b. inv. C.D. 19. πάντως assumptum ex C.b. 22. ἀφαιρεῖν C. ἀφελεῖν Edd. αὐτῶν pr. manu C. αὐτοῦ Edd. 23. ἔφησε D. ποδηρην C. 24. κεκαρθορμένην C.D.b. καθαρὰν Edd. 25. νοῶμεν ὡς C.b. νενομισμένως D. Edd. συντρέχει C.b. συντρέχῃ Edd. 26. ἡ assumptum ex C.D.b. ante τῆς tr. B.)
Καὶ ὁ ἄγγελος Κυρίου ἱστήκει καὶ διεμαρτύρατο ὁ ἄγγελος Κυρίου πρὸς Ἰησοῦν λέγων Τάδε λέγει Κύριος παντοκράτωρ Ἐὰν ἐν [*](7 c) ταῖς ὁδοῖς μου πορεύῃ καὶ ἐν τοῖς προστάγμασί μου φυλάσσῃ, καὶ σὺ διακρινεῖς τὸν οἶκόν μου, καὶ ἐὰν φυλάξῃς καὶ γε αὐλήν μου, καὶ δώσω σοι ἀναστρεφομένους ἐν μέσῳ τῶν ἑστηκότων τούτων.
Εἰς ὑποτύπωσιν μὲν τοῦ πάντων ἡμῶν Σωτῆρος Χριστοῦ [*](1. ἱερεῦσιν pro ἱερουργοῖς C. invitis D.b. καθαρότης C.D. Edd. κάθαρσις ἐν om. C. habent D.b. 3. λαοῦ C.b. τοῦ λαοῦ Edd. τῷ pro τὸ C. 4. ἀποφέροντος Β. τοῖς παρ’ αὐτοῦ θ. τὸν τῆς δ. αὐχένα C. τὸν αὐχένα τοῖς π. ἁ. θεσπίσμασι Edd. 5. ἔχοντι ὁρᾷ C. ἔχοντος τὸν πατέρα Edd. 6. ὑποζευγμένων C. 7. ἵεσθαι Β. 8. τοῦ alt.] που Edd. ante Migne. 9. εἰ ὁρῷτο C.b. εἰωθότος Edd. εὐδόκιμος b. εὐδοκίμως C. εὐδοκιμεῖν D. Edd. 10. σχῆμα C.b. χρῆμα D. Edd. 13. εὐδοκιμοῦντα — ἔχοντα C. εὐδοκιμοῦντας —ἔχοντας Edd. 15. ὑμετέραν Β. ἡμετ. C. Edd. cf. infra 752 C. ἔχω ἔχομεν Edd. Χριστῷ C. Κυρίῳ Edd. 16. μου] + ὑμεῖς ἐστε Edd. invito C. 17. Κυρίου prius om. Edd. ἱστήκει C. (Alex. ℵ) εἱστήκει Edd. 19. πορεύῃ habent C.D. καὶ τὰ προστάγματα F. (22. al.) φυλάσσῃ B.C. (Alex. XII.) φυλάξῃ Edd. (Vat. ℵ) 20. ἐὰν om. F. Edd. φυλάξῃς C. pr. m. (Alex.) διαφυλάξῃς Β. (XII.) φυλάξεις D.F. Edd. καίγε assumptum ex B. (Alex. XII.) 22. τούτων om. C. habet D. 23. ἡμῶν assumptum ex C. deest in D.)
Ἦν μὲν γὰρ ὁ θεσπέσιος “Μωυσῆς πιστὸς ὡς θεράπων “ἐν ὅλῳ τῷ οἴκῳ τοῦ Θεοῦ· Χριστὸς δὲ ὡς υἱὸς ἐπὶ τὸν [*](e) “οἶκον αὐτοῦ· οὗ οἶκός ἐσμεν ἡμεῖς.’’ οὐκοῦν εἰρήσθω μὲν τὰ τοιάδε πρὸς τὸν Ἰωσεδὲκ, πρὸς δέ γε Χριστὸν οὐκέτι. ἐπηγγέλλετο δὲ Θεὸς τῇ κατὰ νόμον ἱερωσύνῃ κρατήσειν ἔτι καὶ μετά γε τοὺς τῆς αἰχμαλωσίας καιροὺς, ὥστε τοὺς ἱερατεύοντας κατάρχειν τοῦ Ἰσραὴλ, καὶ τὴν ἁγίαν διέπειν σκηνήν. ἐπειδὴ γὰρ συμβάσης τῆς αἰχμαλωσίας, καὶ τῶν ἁγίων ἐμπεπρησμένων, μένων, καὶ θυσίας οὐκέτι προσκεκομισμένης, ᾤοντό τινες πρὸς ἀνατροπὴν οἰχήσεσθαι παντελῶς τὰ Μωυ- [*](676 A. a) σέως, καὶ ἀπρακτήσειν ἔτι τὸν νόμον, καίτοι μήπω παρόντος τοῦ καιροῦ, καθ’ ὃν ἀναδείκνυσθαι ἐχρῆν ἐνηνθρωπηκότα τὸν Μονογενῆ, ταύτῃτοι Θεὸς ἀναπείθων ὅτι τοῖς ἀρχαίοις ἔθεσιν ὑποκείσεται πάλιν ὁ Ἰσραὴλ, καὶ ὑπὸ χεῖρα πράξει τὴν ἱερέων, καθὰ καὶ πρὸ τῆς αἰχμαλωσίας, ἀναγκαίως φησὶν, ὡς εἰ γένοιτο γνήσιος νομοφύλαξ ὁ Ἰησοῦς, αὐτὸς πάλιν διακρινεῖ τὸν οἶκον αὐτοῦ, καὶ ἐν δόξη κείσεται τῇ πρώτῃ, συλλειτουργούντων αὐτῷ καὶ ἁγίων ἀγγέλων. οὐ γάρ που [*](b) φαμὲν, ὡς ἔρημος ἦν δυνάμεων λογικῶν ὁ πάλαι νόμος. εἰ [*](3. τοῦ assumptum ex C. 4. πορεύσῃ C.D. (ut 36 al.) πορεύῃ Edd. 7. τὰ δικαιώματα C. τὸ δικαίωμα Edd. 10. ὡς assumptum ex C. 13. τὰ τ. πρὸς τὸν Ἰωσεδὲκ hoc ordine C. πρὸς τὸν τοῦ Ἰ. τὰ τοιάδε Edd. τοῦ om. B.C. 14. τῇ κ. ν. ἱερωσύνῃ C. τὴν κ. ν. ἱερωσύνην Edd. 17. σκηνὴν C. πόλιν ἐκείνην Edd. 19. παντελῶς C. παντελῆ Edd. 20. ἔτι assumptum ex C. 21. χρὴ C. 23. τὴν C.b. τῶν Edd. 25. ὁ om. b. habent C.D. 28. νόμος C.D. Edd. νοὸς b.)
Ἄκουε δὴ Ἰησοῦ ὁ ἱερεὺς ὁ μέγας, σὺ καὶ οἱ πλησίον θοῦ κω οἱ καθήμενοι πρὸ προσώπου ὅου, διότι ἄνδρες τερατοσκόποι εἰσὶ, διότι ἰδοὺ ἐγὼ ἄγω τὸν δοῦλοι μου Ἀνατολήν; διότι ὁ λίθος ἃν δέδωκα πρὸ προσώπου Ἰησοῦ, ἐπὶ τὸν λίθον τὸν ἕνα ἑπτὰ ὀφθαλμοί εἰσιν.
Διὰ τῶν ἀρτίως ἡμῖν εἰρημένων κατεπηγγέλλετο τῷ [*](1. καὶ alt.] + ἐν C. invitis D.b. 4. ἀγγελοις C. 8. ἀσθενεῖν B.D. ἀσθενῆ ras. forte ex ἀσθενῆν = ἀσθενεῖν C. ἀσθενῆ Edd. ἀνεχομένην D. Edd. ἀνεχουένων hodie (rasura et recenti correctione ex quo nescio) C. δὲ C. τε Edd. 10. ἦν assumptum ex C. 14. τὴν assuinptum ex C. 15. Σιῶν om. C. ἀνετίθη C. που assumptum ex C. Δαυεὶδ] + τῷ Θεῷ Edd. invito C. 18. κατεσήμανεν C. κατεσήμηνεν Edd. 20. ὁ prius assumptum ex C. deest in F. σὺ] δὲ F. Edd. 22. ἀνατολὴν C. ἀνατολὴ ὄνομα αὐτῷ F. Edd. (49, 240.) διότι] διατὶ C. (86.) 23. προσώπου] + σου C. 25. κατεπήγγελτο Θεὸς b. invitis C.D.)
Ἰδοὺ ἐγὼ ὀρύσσω βόθρον, λέγει Κύριος παντοκράτωρ, καὶ ψηλαφήσω πᾶσαν τὴν ἀδικίαν τῆς γῆς ἐκείνης ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ.
Ἔδειξεν ὄντα καὶ φῶς καὶ ἀνατολὴν τὸν Τύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν, καὶ ὅτι τοῖς ἐν σκότῳ καὶ σκιᾷ θανάτου, [*](S. i. 79.) τουτέστι τοῖς πεπλανημένοις, αὐγῆς ἀναλάμψει δίκην. ἀλλ ἦν ἀναγκαῖον καὶ τὸ τῆς οἰκονομίας προαναφωνῆσαι πέρας, [*](a 679 Α.) τουτέστι, τὸν ὑπὲρ ἡμῶν ἁπάντων θάνατον, ὃν ἑκὼν ἀνέτλη, σταυρῷ παραδοὺς τὸ ἴδιον σῶμα, ἐφ’ ᾧ καὶ τὸ τῶν Ἰουδαίων προσκέκρουκεν ἔθνος, καὶ τῆς πρὸς αὐτὸν οἰκειότητος ἀποβέβληται. ἐπειδὴ γὰρ οὐ συνέντες οἱ δείλαιοι τῆς μετὰ σαρκὸς οἰκονομίας τὸ μυστήριον, κυριοκτόνοι γεγόνασι, ταυτῄτοι καὶ μαλὰ εἰκότως ἀπώλισθον τῆς ἐλπίδος, καὶ κακοὶ κακῶς ἀπολώλασι, δειναῖς καὶ ἀφύκτοις ἐναλόντες συμφοραῖς. βόθρῳ δὴ οὖν παρεικάζει τὸν τοῦ Σωτῆρος σταυρόν. πεπτώκασι γὰρ ὥσπερ εἰς βόθρον οἱ τὸ δεσποτικὸν ἐκχέοντες [*](b) αἷμα, καὶ σταυρῷ παραδοῦναι τολμήσαντες τὸν ἀρχηγὸν τῆς [*](Acta SS. App. iii. 15.) ζωῆς. εἰ δὲ αὐτὸς ὁ Πατὴρ τὸν βόθρον ὀρωρυχέναι λέγοιτο, σκανδαλιζέσθω μηδείς· ἐννοείτω δὲ μᾶλλον, ὡς ἐκμεμέστωταί πὼς οἰκονομίας ὁ λόγος. ὅμοιον γὰρ τοῦτό ἐστι τῷ διὰ Χριστοῦ σοφῶς τε καὶ ἀτρεκῶς εἰρημένῳ “Εἰς κρῖμα ἐγὼ [*](S. Joan. ix. 39.) “εἰς τὸν κόσμον τοῦτον ἦλθον, ἵνα οἱ μὴ βλέποντες βλέ- “πωσι, καὶ οἱ βλέποντες τυφλοὶ γένωνται. καίτοι, πῶς οὐκ ἀληθὲς εἰπεῖν, ὡς οὐ ταύτης ἕνεκα παραγέγονε τῆς [*](c) αἰτίας, ἵνα τυφλοὶ γένωνταί τινες· ἀλλ’ ἡ τῶν μὴ νοούντων [*](4. ὀρύξω F. Edd. (cf. infra.) 6. ὄντα C. ὄντως Edd. Statim καὶ om. C. 7. σκότῳ C. σκότει Edd. 8. αὐγῆς C. ἀνατολῆς Edd. ἀναλάμψει C. ἀνέλαμψε Edd. 9. προαναφωνῆσαι C.D. προαναφανῆναι Edd. 13—15. Haec τῆς μετὰ καὶ μάλα desunt in Edd. invitis B.C.D. 18. C.b. ἐκχέαντες Edd. 20. δὲ] + καὶ Edd. invitis C.b. 22. οἰκον. ὁ] ὁ τῆς οἶκον. perperam C. τῆς οἰκονομ. voluit Migne. 25. γένονται)
Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, λέγει Κύριος παντοκράτωρ, συγκαλέσετε ἕκαστος τὸν πλησίον αὐτοῦ ὑποκάτω ἀμπέλου καὶ ὑποκάτω συκης.
Ὅτι μὲν ἐν παντὶ γενήσονται κακῷ ψηλαφωμένης αὐτῶν τῆς ἁμαρτίας, οἱ καθάπερ εἰς βόθρον κατενηνεγμένοι, διά γε τοῦ σταυρῶσαι Χριστὸν, προμεμήνυκεν ἐναργῶς. ὅτι δὲ τοῖς [*](c) πιστεύουσι καὶ ἠγαπηκόσιν αὐτὸν οὐκ ἀκερδὲς ἔσται τὸ χρῆμα, μᾶλλον δὲ καὶ πρὸς εὐφροσύνης καὶ τέρψεων ἁγιοπρεπῶν, προαγορεύει χρησίμως. μαρτυρήσει δὲ τούτοις καὶ ὁ δίκαιος Συμεών. ὅτε γὰρ τὸ θεῖον τεθέαται βρέφος καὶ εἰς ἀγκάλας ἐδέξατο, προεφήτευσε λέγων “Ἰδοὺ οὗτος κεῖται [*](S. Luc. ii. 34.) “εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ, καὶ “εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον.’ πεπτώκασι μὲν γὰρ οἱ τὸ δίκαιον αἷμα ταῖς σφῶν αὐτῶν ἐπαντλήσαντες κεφαλαῖς, εἰς [*](d) γῆν δὲ ὥσπερ ἐρριμμένοι καὶ κείμενοι, καὶ ὑπὸ πόδας ὄντες διαβολικούς· ὠρθώθησαν δὲ οἱ ἐξ ἐθνῶν. καὶ αὐτὸς ’δε που Χριστὸς προαναφωνεῖ μὲν τοῖς ἁγίοις μαθηταῖς τὸ ἐπὶ τῷ [*](1. Σωτὴρ C. Χριστὸς Edd. 2. εἶτα τί] Sic edidi. τι exhibet C. deest in Edd. 4. ἐπ᾿ ἐμοὶ — ἑαυταῖς—τοῖς τέκνοις Edd. correxi ex C. 10. συγκαλέσετε C. [συνκαλέσετε C. ℵ] (XII. sed corr.) Edd. 11. ἀμπέλου] + αὐτοῦ F. (22. al.) 12. συκῆς] + αὐτοῦ Edd. (42. al.) deest in C. cf. infra. 15. τοῦ C. τὸ Edd. 17. ἁγιοπρεπῶν C.b. ἐπιτερπῶν Edd. 21. ἐν τῷ Ἰσραὴλ assumpta ex C. 22. μὲν assumptum ex C 23. Haec εἰς γῆν δὲ accesserunt ex C. 25. δὲ prius ora. C. 26. προαναφωνεῖ C. προανεφώνει Edd. )