Historia Ecclesiastica

πανημέριον καὶ παννύχιον τὸν τῶν ὅλων ἠντιβόλει θεόν. πρωτογένης δὲ ὁ ἀξιάγαστος, τὰ Εὐνομίου γράμματα πεπαιδευμένος καὶ γράφειν εἰς τάχος ἠσκημένος, τόπον εὑρὼν ἐπιτήδειον καὶ τοῦτο, διδασκαλεῖον καὶ παιδαγωγεῖον ἀποφήνας, μειρακίων κατέστη διδάσκαλος, καὶ κατὰ ταὐτὸν γράφειν τε εἰς τάχος ἐδίδασκε καὶ τὰ θεῖα ἐξεπαίδευε λόγια.

Δαυϊτικάς τε γὰρ αὐτοῖς ὑπηγόρευε μελῳδίας καὶ τῆς ἀποστολικῆς διδασκαλίας ἐκμανθάνειν τὰ πρόσφορα παρεσκεύαζεν. ἑνὸς δὲ τῶν μειρακίων νόσῳ περιπεσόντος, ἀφίκετό τε εἰς τὴν οἰκίαν καὶ τῆς δεξιᾶς τοῦ νοσοῦντος ἁψάμενος προσευχῇ τὴν νόσον ἐξήλασε. τοῦτο μεμαθηκότες οἱ τῶν ἄλλων παίδων πατέρες ἦγόν τε αὐτὸν εἰς τὰς οἰκίας καὶ τοῖς ἀρρωστοῦσιν ἐπικουρεῖν ἠντιβόλουν.

ὁ δὲ οὐ πρότερον ἔφη τὸν θεὸν ἱκετεύσειν ἀπελάσαι τὴν νόσον, πρὶν ἀξιωθῆναι τὸν ἄρρωστον τῆς τοῦ βαπτίσματος δωρεὰς. οἱ δὲ προ [*](* 10—242, 21 Cass. VII 34) [*](B ν 2 HN (n) + GS (s) = r AL (y) F) [*](2 πρωτογενῆ ν 2 ι 3 ἀντινῶ v 2SA ἀντινων (sic) B ῳν, ν expung., F antino Cass. Cod. L ι ἐξέπεμψαν v 2 transmisit Cass. ι 4 Ἐγὼ δὲ: ιݲηݲ am Kand HSS οὐδὲ > L ι 6/7 συναθροιζομένουσ B concurrentes Cass. ἀθροιζομένους die übr. HSS ἀθροιζομένων Nie. ι 9 ἀποχρῆναι B ἀποχρῆν, ἢν auf Rasur corr. ν 2 ἀπόχρην GyF ἀποχρῆν nS ι 10 ἐπιμελήθησαν B ι 12 nach ἀξιάγαστος + ἐκεῖνος v 2, fehlt bei Cass. ι τὰ εὐνομίου ν 2 yf Eunomii Cass. (s. Revue de Philologie 1909, S, 238 f) τὰ ἐκ νόμοι· Br: vgl. νομικός im Sinn von παιδοδιδάσκαλος Byz. Zeitschr. III 186 ι 14 παιδαγωγεῖον = Nic.] παιδευτήριον y ι 15 κατὰ — ἐδίδασκε καὶ τὰ = Cass. > A I κατ’ αὐτὸν BF τὰ κατ’ αὐτὸν S ι 16 ἐξεπαίδευε BrFNic. erudiebat Cass. ἐξεπαίδευσε V2y ι αὐτοῖς > F ι ὑπηγόρευσε yF, dictabat Cass. ι 18 τε > Bs ι 20 παίδων BV 2 παιδίων ryF infantium Cass. ι τε > B ι 22 ἱκετεύσειν ἀπελάσαι V 2 ἱκετεύειν ἀπελάσαι B ἱκετεῦσαι ἀπελάσαι F ἱκετεῦσαι ἵνα ἀπελάσῃ nGL ἱκετεῦσαι /////// ἀπελάσηα αἰ Ac) A ἱκετεῦσαι S)

εἰ δέ ποτέ τινα τῶν ἐρρωμένων ἔπεισε τῷ θείας μεταλαχεῖν χάριτος, ἀπῆγε τοῦτον πρὸς τὸν Εὐλόγιον, καὶ πατάσσων τὴν θύραν ἀνοῖξαι παρεκάλει καὶ τὴν δεσποτικὴν ἐπιθεῖναι τῷ θηρευθέντι σφραγῖδα.

ἐκείνου δὲ δυσχεραίνοντος ὡς διακοπτομένης τῆς προσευχῆς, οὕτος ἔλεγεν ἀναγκαιοτέραν εἶναι τῶν πλανωμένων τὴν σωτηρίαν. ἐθαύμαςον δὲ ἅπαντες τὸν Πρωτογένην, θεώμενοι τοιαῦτα μὲν θαυματοθυργοῦντα, τοσούτοις δὲ τοῦ τῆς θεογνωσίας μεταδιδόντα φωτός, καὶ τῷ Εὐλογίῳ τῶν πρωτείων παραχωροῦντα καὶ τοὺς άγρευομένους ἐκείνῳ προσάγοντα.

ἐτόπαζον δὴ οὖν εἰκότως πολλῷ πλείονα εἶναι τὴν ἐκείνου καὶ ὑπερτέραν ἀρετήν. ἐπειδὴ δὲ τοῦ κλύδωνος παυσαμένου καὶ καθαρᾶς γενομένης γαλήνης ἐπανελθεῖν προσετάχθησαν, προὔπεμψαν αὐτοὺς ἅπαντες ὀλοφυρόμενοι καὶ δακρύοντες, οὐχ ἥκιστα δὲ ὁ τῆς ἐκκλησίας ἡγούμενος, τῆς ἐκείνων γεωργίας ἐστερημένος.

ἐπειδὴ δὲ τὴν ἐνεγκοῦσαν κατέλαβον, ὁ μὲν θεῖος Βάρσου τοῦ μεγάλου μεταστάντος εἰς τὸν ἄλυπον βίον, τῆς ὑπ’ ἐκείνου κυβερνωμένης ἐκκλησίας ἐπιστεύθη τοὺς οἴακας· ὁ δὲ ἀξιάγαστος Πρωτογενὴς γεωργεῖν ἐτάχθη τὰς Κάρρας, πόλιν κεχερσωμένην καὶ ἀκανθῶν Ἑλληνικῶν πεπληρωμένην καὶ πολλῆς δεομένην φιλοπονίας. ταῦτα μὲν οὑν μετὰ τὴν τῶν ἐκκλησιῶν εἰρήνην ἐγένετο.

Ὁ δὲ βάλῃς, πᾶσαν ὡς ἔπος εἰπεῖν ἐκκλησίαν τοῦ ποιμένος γυμνώσας, εἰς τὴ·ν Καισάρειαν ὥρμησεν ἧς οἰκήτορες Καππαδόκαι [*](16 — 18 vgl. Chronic. Edessenum anno 689 — 24 f vgl. Sozomen. VI 16, 1) [*](* 23— S. 246, 10 Cass. VlI 36) [*](B ν 2 HN (n) + GS (s) = r AL (y) F) [*](1 ὁ τῆς ὑγείας ~ n ι ὑγιείας und 2 ὑγίειαν V 2 yF ι 2 καταυτὸ B 3 μεταλαχεῖν, λαβεῖν am Rand, F μεταλαχεῖν A ι 4 ἀπήγαγεν B ι nach ἀνοῖξαι + οἱ V 2, fehlt bei Nie. Cass. ι 8 δὲ > B, igitur Cass. ι πρωτουένη V 2 μὲν > F I 9 μεταδιδόντος BV 2 ι 10 τῶν πρωτείων = Nie.] τὰ πρωτεῖα 11 προσάγοντα] προσφέροντα B offerret Cass. ι 12 vor ἀρετήν + τὴν V 2 F 13 γεναμένησ B ι 15 τῆς 2 — 16 ἐστερημένος > L ι16δὲ> V 2 ι 17 den Accent corr. V 2 ι 19 προσετάχθη A ι τὰς Κάρρας ἐτάχθη ὅ V 2 Cass. wie im Text ι 20/21 δεομένης B ι 21 μὲν οὐν > B ι 22 ἐγένοντο yF ι 23 ἴθ’ am Rand HSS ι Οὐάλης r, von zweiter Hand BV 2 ι τοῦ ποιμένος = Cass.] ὀρθοδόξου ποιμένος B ι 24 γυμνώσας = Cass.] ἐστέρησε καὶ n καππαδόκεσ B)