Historia Ecclesiastica

ὁ δὲ σμικρά τινα παρὰ τῶν γνωριμωτέρων λαβὼν καὶ διδασκαλίαις [*](2 vgl. Basil. Epist. 243, 2 PG 32, 905 A — 21 Tit. 3, 1) [*](B V2 HN(n) + GSP(s) = r AL (y) F) [*](2 οἱ V2 αὐτῶ iLF αὐτώ καὶ A > B ι παρεγγύησεν B παρέγγύησε V2 4 κατακοντιοῦσιν BV2 καταποντιοῦσιν ryF, interimet Cass. ’de peur que le peuple . . . ne le « Michael ι 1) παρ’ αὐτώ — 10 τῶ περιβόλῳ yF, juxta ipsos nmros Cass. ι ἄστεως BP, ο auf Rasur V2F ἄστεοσ nGSy ι 10 πορθμείου Η πορθμίου BV2 πορθμίω s πορθμείῳ NyF ι 11 προσέταξεν] παρηγγύησε y ι ἡμέρας — 12 κατέλαβεν BV2 Cass. > ryF ι 12 γεναμένησ B ι 15 ὀλοφύρωντο B ingemiscebant Cass. ὠλοφύραντο, aber α scheint aus ο corr., V2 ι 17 ποιμένα εἶδον cvD B ι 18 μὲν > B ι 19 πρόβατα BrNic. ores Cass. θρέμματα V2BmyF ι 20 δὲ2] γὰρ B ι ἀναγιγνώσκοντα B ι 22 ἤνεγκαν B, obiulerunt Cass. ἄργυρον n ι ἄλλοι δὲ BV2 οἱ δὲ ryF ι αἰσθητὰ B ι 23 ὥς εἰς ξένην > yF, am Rand Ae ι καὶ] τὴν L ι ἑκὰς κειμένην yF κεκακισμένην B πόρρω κειμένην T ἀπῳκισμένην V2 tanquani ad ’percgrinam et exlraneam propcranti terram Case.)

Διηγήσομαι δὲ καὶ τῆς τούτων πίστεως τὸ θερμόν τε καὶ ἀκραιφνές, ἀδικεῖν νομίζων εἰ μὴ διὰ τῆς συγγραφῆς ἀείμνηστος γένοιτο. ἐπειδὴ γὰρ οἱ τῆς Ἀρείου συμμορίας, τοῦ πάντα ἀρίστου ποιμένος τὴν ποίμνη,, γυμνώσαντες, ἕτερον ἀντ’ ἐκείνου προὐβάλοντο πρόεδρον, οὐδεὶς τῶν τὴν πόλιν ἐκείνην οἰκούντων, οὐ πενίᾳ συζῶν, οὐ πλούτῳ κομῶν. οὐκ οἰκέτης, οὐ χειροτέχνης, οὐ γηπονος, οὐ φυτοκόμος, οὐκ ἀνήρ, οὐ γυνή, οὐ νέος, οὐ πρεσβύτης, εἰς ἐκκλησιαστικὸν συνήθως ἀφίκετο σύλλογον· μόνος δὲ διῆγεν ἐκεῖνος, οὐδενὸς αὐτὸν οὔτε ὁρῶντος οὔτε λόγου μεταδιδόντος, καίτοι φασὶν αὐτὸν ἐπιεικείᾳ συνεζηκέναι ποiλῇ. ἐρῶ δὲ καὶ τούτου τεκμήριον.

Ἐπειδὴ γὰρ λούσασθαι βουληθέντος οἱ οἰκέται τοῦ βαλανείου τὰς θύρας ἔκλεισαν τοὺς εἰσελθεῖν βουλομένους κωλύοντες, πλῆθος πρὸ τῶν θυρῶν θεασάμενος ἀναπετάσαι ταύτας ἐκέλευσε, καὶ ἀδεῶς τοῦ λουτροῦ τοὺς πάντας κοινωνῆσαι προσέταξε. ταὐτὸ δὲ τοῦτο καὶ ἔνδον ἐν τοῖς θόλοις πεποίηκε. λουομένῳ γὰρ αὐτῷ παρεστηκότας ἰδών συμμετασχεῖν τῶν θερμῶ, ὑδάτων ἐκέλευσεν· οἱ δὲ σιγῶντες εἱστήκεισαν. ὁ δὲ τιμὴν τὴν στάσιν ὑπολαβών, θᾶττον ἀναβὰς ἐξελήλυθεν.

οἱ δὲ τοῦ τῆς αἱρέσεως ἄγοις καὶ τὸ ὕδωρ μετεσχηκέναι νομίσαντες, ἐκεῖνο μὲν τοῖς ὑπονόμοις παρέπεμψαν ἕτερον δὲ αὐτοῖς κερασθῆναι προσέταξαν. τοῦτο μαθὼν ἐκεῖνος ᾤχετο τὴν πόλιν καταλιπών, πόλιν οἰκεῖν ἀπεχθανομένην καὶ κοινὴν δυσμένειαν ἔχουσαν ἀβέλτερον εἶναι νομίσας καὶ λίαν ἀνόητον.

Τοῦ δὲ Εὐνομίου τὰ Σαμόσατα καταλιπόντος οὕτω γὰρ ὠνομάζετο), Λούκιον αὐτοῖς ἀντ’ ἐκείνου προὐβάλοντο, προφανῆ λύκον καὶ τῶν προβάτων ἐπίβουλον. ἀλλὰ καὶ ποιμένος ἔρημα ὄντα τὰ πρόβατα τὰ ποιμένων εἰργάζετο· διετέλεσαν γὰρ τὴν ἀποστολικὴν διδασκαλίαν φυλάττοντες ἄσυλον.

ὅπως δὲ καὶ τοῦτον ἅπαντες ἐμυσάττοντο, ἕτερον διδάξει διήγημα, διήγημα.

Μειράκια γὰρ δὴ κατὰ τὴν ἀγορὰν οφαῖραν ἀλλήλοις ἀντέπεμπον.

τερπόμενα τῇ παιδιᾷ τούτου δὲ παριόντος. συνέβη τὴν σφαῖραν ἐκπεσοῦσαν διὰ τῶν τοῦ ὄνου διαβῆναι ποδῶν. οἱ δὲ ἀνωλόλυξαν, μύσους ἀναπλησθῆναι τὴν σφαῖραν ὑπειληφότες· ὁ δὲ συνεὶς ἐκέλευσεν ἑνὶ τῶν ἑπομένων προσμεῖναι καὶ γνῶναι τὸ δρώμενον.

οἱ δὲ παῖδες πῦρ ἀνάψαντες καὶ τὴν σραῖραν διὰ τῆς φλογὸς ἀκοντίσαντες, οὕτω καθαίρειν ὑπέλαβον καὶ οἶδα μὲν ὡς μειρακιῶδες τοῦτο καἰ τῆς παλαιᾶς λείψανον συνηθείας· ἱκανὸν δὲ ὅμως τεκμηριῶσαι τὸ μῖσος ὁπόσον εἶχεν ἡ πόλις ἐκείνη περὶ τὴν Ἀρείου συμμορίαν.

Ο μέντοι Λούκιος οὐκ ἐξήλωσε τὴν Εὐνομίου πραότητα, ἀλλὰ πολλοὺς μὲν καὶ ἄλλους τῶν ἱερωμένων ἐξοστρακίσαι τοὺς ἄρχοντας ἔπεισε, τοὺς δέ γε διαφερόντως τῶν θείων ὑπερμαχοῦντας δογμάτων εἰς αὐτὰ ἐξέπεμψε τῆς Ῥωμαίων ἡγεμονίας τὰ τέρματα · μάτα· Εὐόλκιον μὲν διακονίας ἠξιωμένον, εἰς Ὄασιν εἰς τὸ ἔρημον πολυθρύλητον, Ἀντίοχον δέ, καὶ τῇ Εὐσεβίου τοῦ μεγάλου συγγενείᾳ κοσμούμενον ἀδελφιδοῖς γὰρ αὐτοῦ ἐτύγχανεν ὤν), καὶ πολιοῖς οἰκείοις κατορθώ- [*](B V2 HN (n) + GSP (s) = r AL (y) F) [*](2 προυβάλλοντο yF, constituerimt Cass. ι 3 καὶ τῶν — ἀλλὰ > GS ἀλλὰ = sed Cass.] ἀλλ’ ὅμως y ι 4 nach ποι[μένων] bis S. 238, 4 ἀνάπλεως Blatt 14 zur älfte verloren in Ρ ι εἰργάζετο V2SF ἠργάζετο BG εἰργάζοντο ny ι 7. 8. 10. 12 σφαῖραν] σφέραν BG, αἷ auf Rasur zweiter Hand V2 ι ἀντέπεμπον = Nie] ἀντιπέμποντεσ V2 porrigentes, Insu delectabantur Cass. I 8 τῇ παιδιᾷ] τὰ παιδία V2 ι 9 διαβῆναι ποδῶν] ποδῶν διαβῆναι V2 ποδῶν διελθεῖν Nic. ποδῶν ἐκκυλισθῆναι y, per asini eins transiret pedes Cass. ι οἱ δὲ — 11 δρώμενον = Cass. > r (P fehlt) ι 10 ἀναπλησθῆναι μύσους ~ y, pollutione completam Cass. ι ὑπειληφότες] ὑπολαβόντες B εἰληφότες ’h Bm 11 ἑνὶ ryFNic. τινι V2 alicui Cass. > B ι παῖδες = Nie. > B, piieri Cass. ι 12 τῆς φλογὸς] τοῦ πυρὸσ y, flamniam Cass. ι 14 ἱκανῶς B ι μῖσος = odiam Cass.] μύσος B. ι aus υ corr. V2 ι 15 πόσον V2 ι 16 nach μέντοι + οὑν expung. V2 17 καὶ ἄλλους] καὶ ἄλλων B > Cass. ι 18 δογμάτων ὑπερμαχοῦντας ~ V2 20 Ὄασιν] θάσιν B ι εἰς2] ἧσ’ V2, in Cass. ι πολυθρύλητον BV2 πολύδριον rF πολίχνιον y, nicht übersetzt von Cass. ι 21 τῆ — συγγενεία V2S τῆ — συγγενείασ (sic) B τῆς — συγγενείασ nGyF ι 22 ἀδελφιδὴσ V2 ι γὰρ] δὲ GS, enim Cass.)

ὅπως δὲ οὗτος τῶν θείων ὑπερήθλει δογ- μάτων, τὰ μετὰ ταῦτα δηλώσει.

Ἐπειδὴ γὰρ ὁ θεῖος Εὐσεβίος μετὰ τοὺς πολλοὺς ἀγῶνας καὶ τὰς ἰσαρίθμους νίκας καὶ τὸ τῶν μαρτύρων ἐδέξατο τέλος, ουνῆλθε μὲν ουνήθως τοῦ ἔθνους ἡ σύνοδος, ἀφίκετο δὲ καὶ Ἰοβἷνος, τῆς Πέρρης τηνικαῦτα ἐπίσκοπος ὤν.

ὀλίγον δέ τινα χρόνον οὕτος τῆς τῶν Ἀρειανιξόντων ἠνέσχετο κοινωνίας. πάντων δὴ οὑν τὸν Ἀντίο- χον ψηφισαμένων τοῦ θείου διάδοχον, καὶ παρὰ τὴν ἱερὰν τρἀπεξ‘‘ν ἀγαγόντων τε καὶ κλῖναι βιασαμένων τὰ γόνατα, ἐπειδὴ στραφεὶς εἶδε τὸν ιοβἷνον τὴν δεξιὰν ἐπιτιθέντα τῇ κεφαλῇ, ἀπεσείσατό τε τὴν χεῖρα καὶ τῶν χειροτονούντων ἀποκριθῆναι προσέταξε, λέγων μὴ ἀνέξεσθαι δεξιᾶς δεξαμένης διὰ βλασφημίας τελεσθέντα μυστήρια, ἀλλὰ ταῦτα μὲν μετ’ οὐ πολὺν χρόνον ἐγένετο·

τότε δὲ εἰς τὴν Ἀρμενίαν τὴν ἐνδοτέραν ἀπήχθη. ὁ δὲ θεῖος Εὐσεβίος παρὰ τὸν Ἴστρον διῆγε, τῶν Γότθων τὴν Ορᾴκην ληιζομένων καὶ τὰς πόλεις πολιορκούντων, ὡς τὰ παρ’ ἐκείνου γραφέντα δηλοῖ.

Βάρσην δέ, οὗ καὶ νῦν πολὺ τὸ κλέος οὐκ ἐν Εδἐσσῃ μόνον >̓͂ν ἴθυνε καὶ ταῖς ταύτης πλησιοχώροις πόλεσιν, ἀλλὰ καὶ ἐν Φοινίκῃ καὶ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ Ο-ηβαίδι (ταῦτα γὰρ πάντα διελήλυρε τὰ ἔθνη [*](5 unt. V 4, 8) [*](* 4— S. 238, 11 Michael Syr. Yll 7, 29G — 18— S. 238, 11 Cass. YII 17 — 18— S. 238, 20 Nicepb. H. . XI 22) [*](B V2 HN (n) Ψ GSP (s) = r AL (y) F) [*](2 ὑπερήθλει τῶ, θείων c>^ V^ ι 6 μὲν] μὲ; οῖ·i Y- [ ἰοβῖ,οσ Br ἰοβῖ- ,-οσ ὁ Y- lovimis Cass. Cod. L ἰοβιaiόσ LF Nie. ἰωβια,’ὸσ Δὶ vgl. ιοιὐὶιίs Perrhensis Mansi III 509 B ι 7 πέρρης |- Perenae ciritaiis Cass. Cod. L Pera Michael ιΛλλησ Ρ πέργησ die übr. HSS (Ρ fehlt) Nie. ι 9 ψηφισαμένῳ; nach διάδοχον c^ B, Cass. wie im Text ι τοῦ θείου — 10 βιασαμένων > s (P fehlt) ι 10 ἀ;αγα- γόγτων B pcrduxissent Cass. ι τε >■ B ι τὰ γόiατα βιασαμέγωγ ω Y- 11 ἰοβιαiὸν BLFNic. ἰωβιαiὸν A ἰοιβἶνον S ι ἐπιτιθέ;τα B imponcntem Cass. ἐπιθέντα V^ryF ἐπιθέμενον Nie, vgl. unten lY 23, 2 1 τε > s (P fehlt) 13 ἀiέζεσθαι BV^Nic. ἀνέχεσθαι die übr. HSS ι vor δεζιὰς + διὰ B ι 14 μετ’ οὐ πολὺν χρόνον V^ μεθουποἰὺ χρόνον B οὐ μετ’ οὐ πολὶ·γ χρῷό; uL οὑν μετ’ οὐ πολὺν χρόνον F οὐ μετὰ πολὺν χρόνον GSA ’ὶο,̔͂ Ροsί υὶιιἰίνυὶ ternporis Cass. ἐγένοντο L ι 14/15 εἰς τὴν ἐνδοτέραν Λ́ρμεγίαν oo B ι 16 Γότθω;] κεἰτὥ, B ἄπιε Cass. ι 17 τὰ] τἀς B ι 18 T: am Rand HSS ι βαρσἧν V’^ βαρση; B βάρσου y ι αΛ̓έσση B ἐδέση V^rF ι 19 ταύτης] ταύταις V^F ταf·τη B 20 ἐν > B I nach καὶ2 -f ἐν Ρ 1 ἅπαντα V2)