Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

>Ἐπειδὴ τῆς τοῦ θεοῦ χάριτος καὶ τοῦ θεοφιλεστάτου βασιλέως >Κωνσταντίνου συναγαγόντος ἡμᾶς ἐκ διαφόρων ἐπαρχιῶν καὶ πόλεων >ἡ μεγάλη καὶ ἁγία σύνοδος ἐν Νικαίᾳ συνεκροτήθη, ἐξ ἁπάσης τῆς >ἱερᾶς συνόδου ἀναγκαῖον ἐφάνη καὶ πρὸς ὑμᾶς ἀποσταλῆναι γράμματα >ἵν᾿ εἰδέναι ἔχοιτε τίνα μὲν ἐκινήθη καὶ ἐξητάσθη, τίνα δὲ ἔδοξε καὶ [*](4—8 vgl. Theodoret. Haeret. Fabul. IV 7 PG 83, 425. Athacas. Apol. c. Arian. Socrat. I 6, 37 — 38 — 13 — S. 42, 1 in Athanas. Handschriften Parisinus 474 Sco- rialensis Ω III 15 Basileensis 32 (ihre Übereinstimmung = Ω) Socrat. I 9, 1 — 14 [= T, Cass. ιι 12 Niceph. H. E. Vin 24]. Gelas. Cyzic. II 33 —13 — S. 41, 9 S. Leonis opera III 587 f (= Λ)) [*](* 4—11 Gelas. Cyzic. II 33) [*](A HN (n) GS (s) DL + FV (v) = z W [bis 1 διδασκαλίας]) [*](1 προτετιμηκότες A προτεθεικότες nszW ι 2 εἰς > v ι 4 θ am Rand Az ι μελίτιοσ ALVGel. μελέτιοσ nsDF ι τῆς] riffDvGel. ι 8 τὴν — ψῆφον = Gel.] τὴν καθαίρεσιν ὡς ψῆφον s ι 9 ἐνεμπίμπλα S ἐνεπίπλα HD ἐνεμπίπλα A τυραννίδα v ι 10 Ἀλεξάνδρου] ἀλεξανδρέων nD ι 11 ἃ übergeschrieben Ac 13 ἐπιστολὴ συνοδικὴ ~ s συνοδικαὶ ἐπιστολαί Lm > HV ι 20 20/21 ἐξ ἁπάσης τῆς ἱερὰς συνόδου ἀναγκαῖον ἐφάνη ιι ἐξ ἅπαντος ἀναγκαῖον ἐφάνη παρὰ τῆσ ἱερᾶσ συνόδου Ω Socr. Λ)

39
>ἐκρατύνθη.

πρῶτον μὲν ἐξητάσθη τὰ κατὰ τὴν ἀσέβειαν Ἀρείου ἐπὶ >τοῦ θεοφιλεστάτου βασιλέως ἡμῶν Κωνσταντίνου, καὶ παμψηφὶ >ἔδοξεν ἀναθεματισθῆναι τὴν ἀσεβῆ αὐτοῦ δόξαν καὶ τὰ ῥήματα καὶ >τὰ νοήματα αὐτοῦ τὰ βλάσφημα οἶς ἐχρῆτο βλασφημῶν τὸν υἱὸν τοῦ >θεοῦ, λέγων ἐξ οὐκ ὄντων εἶναι καὶ πρὶν γεννηθῆναι μὴ εἶναι κοὶ >εῖναί ποτε ὅτε οὐκ ἦν, καὶ αὐτεξουσιότητι κακίας καὶ ἀρετῆς δεκτι- >κὸν τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ.

ταῦτα πάντα ἀνεθεμάτισεν ἡ ἁγία ούνοδος, >οὐδὲ ὅσον ἀκοῦσαι τῆς ἀσεβοῦς δόξης καὶ τῆς ἀπονοίας καὶ τῶν >βλασφήμων ῥημάτων ἀνασχομένη. καὶ τὰ μὲν κατ᾿ ἐκεῖνον οἵου >τέλους τετύχηκεν ἢ ἀκηκόατε ἢ ἀκούσεσθε, ἴνα μὴ δόξωμεν ἐπεμ- >βαίνειν ἀνδρὶ δι᾿ οἰκείαν ἁμαρτίαν ἄξια τὰ ἐπίχειρα κομισαμένῳ.

>τοσοῦτον δὲ ἴσχυσεν αὐτοῦ ἡ ἀσέβεια ὡς καὶ παραπολαῦσαι Θεωνᾶν >τὸν ἀπὸ Μαρμαρικῆς καὶ Σεκοῦνδον τὸν ἀπὸ Πτολεμαΐδος· τῶν γὰρ >αὐτῶν κἀκεῖνοι τετυχήκασιν. >Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ ἡ τοῦ θεοῦ χάρις τῆς μὲν κακοδοξίας ἐκείνης καὶ >τῆς βλασφημίας καὶ τῶν προσώπων τῶν τολμησάντων διάστασιν >καὶ διαίρεσιν ποιήσασθαι τοῦ εἰρηνευομένου ἄνωθεν λαοῦ ἠλευθέ- >ρωσε τὴν Αἴγυπτον, ἐλείπετο δὲ τὰ κατὰ τὴν προπέτειαν Μελιτίου >καὶ τῶν ὑπ᾿ αὐτοῦ χειροτονηθέντων, καὶ περὶ τούτου τὰ δόξαντα >τῇ συνόδῳ ἐμφανίξομεν ὑμῖν, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί.

ἔδοξε μὲν οὖν 20— S. 41, 5 vgl. Sozomen. I 24

[*](A HN(n) GS(s) DL + FV(v) = z)[*](1 πρῶτον μὲν ΠΔ πρῶτον μὲν οὖν ἁπάντων Ω Socr. (Cod. Τ) Gel.|ἀσέβειαν ἀρείου Π ἀσέβειαν καὶ τὴν (τὴν > Gel. Socr. Cod. Τ) παρανομίαν ἀρείου καὶ τῶν σὺν αὐτῶ Ω Socr. Gel. Λ | ἐπὶ Π ὑπὸ (ἐπὶ Gel.) παρουσία Ω Socr. (Cod. T) Gel. Λ | 2 βασιλέωσ ἡμῶν nsDv Socr. Codd. AT ἡμῶν βασιλέως AGel. βασιλέωσ LΩΛ | 4 νοήματα Π Socr. (Cod. A) Gel. Λ ὀνόματα ΩSocr. | 5 λέγων = ΩSocr. Gel.Λ >A |6/7 δεκτικὸν = Ω Socr. Gel.] δεκτικὸν εἶναι A Socr. Cod. A | 7 nach θεοῦ + λέγοντοσ καὶ κτίσμα ὀνομάζοντοσ καὶ ποίημα Ω Socr. Cod. Τ + λέγοντος καὶ κτίσμα Gel. + asserens creaturam esse et facturam Λ; Lücke in Theodorets Urtext? | ταῦτα πάντα = Gel. Λ] ταῦτα δὲ πάντα A ἅπαντα Ω Socr. Cod. C ἅπαντα ταῦτα Socr. (ἃ πάντα Cod. T haec igitur omnia Cass.) | 10 ἢ1 Π πάντωσ ἢ Ω Socr. Gel. forsitan Λ | 11 ἁμαρτίαν auf Rasur und ἄξια am Rand A c | 12 παραπολαῦσαι ΠΩ Socr. Cod. Α παραπολέσαι Gel. Socr. Codd. FCM Nie. παραπολέσθαι Cod. T, aber ut . . . potirentur Cass. Cod. L (uterentur Cod. Ρ), ut etiam cum eo pateretur Λ, s. S. 31, 8 | 16/17 διάστασιν καὶ διαίρεσιν = ΩSocr. Gel.] διαίρεσιν καὶ διάστασιν A | 18 τὰ Π τὸ ΩSocr. Gel. | μελετίου hier und S. 41, 2 und μελίτιον S. 40, 1 ALVΩSocr. Gel. μελετίου und μελέτιον nsDF | 19 τὰ περὶ τούτου ~ A | τὰ δόζαντα Π τοῦ μέρουσ ἃ ἔδοζε ΩGel. Socr. (aber ὃ τὰ δόξαντα Socr. Cod. A) quae statuta sunt Λ | 20— S. 40, 1 μὲν nach Μελίτιον ~ ΩSocr. Gel. Δ)
40

>Μελίτιον, φιλανθρωπότερον κινηθείσης τῆς συνόδου κατὰ γὰρ τὸν >ἀκριβῆ λόγον οὐδεμιᾶς συγγνώμης ἄξιος ἢν), μένειν ἐν τῇ πόλει >ἑαυτοῦ καὶ μηδεμίαν ἐξουσίαν ἔχειν μήτε προχειρίζεσθαι μήτε >χειροθετεῖν μήτε ἐν χώρᾳ ἢ πόλει τινὶ φαίνεσθαι ταύτης τῆς προθέσεως ἕνεκεν, ψιλὸν δὲ τὸ ὄνομα τῆς τιμῆς κεκτῆσθαι· τοὺς δὲ ὑπ’ αὐτοῦ >κατασταθέντας, μυστικωτέρᾳ χειροτονίᾳ βεβαιωθέντας, κοινωνηθῆναι >ἐπὶ τούτοις ἐφ’ ᾤ’ τε ἔχειν μὲν αὐτοὺς καὶ λειτουργεῖν, δευτέροις δὲ >εἶναι ἐξ ἅπαντος τῶν ἐν ἑκάστῃ παροικίᾳ καὶ ἐκκλησίᾳ ἐξεταζομένων >ὑπὸ τὸν τιμιώτατον καὶ συλλειτουργὸν ἡμῶν Ἀλέξανδρον >προκεχειροτονημένων· ὡς τούτοις μὲν μηδεμίαν ἐξουσίαν εἶναι τοὺς >μένους αὐτοῖς προχειρίζεσθαι ἢ ὑποβάλλειν ὄνομα ἢ ὅλως ποιεῖν τι >χωρὶς τῆς γνώμης τοῦ τῆς καθολικῆς καὶ· ἀποστολικῆς ἐκκλησίας >ἐπισκόπου τῶν ὑπὸ Ἀλέξανδρον·

τοὺς δὲ χάριτι θεοῦ καὶ εὐχαῖς >ὑμετέραις ἐν μηδενὶ σχίσματι εὑρεθέντας, ἀλλ’ ἀκηλιδώτους ἐν τῇ >καθολικῇ καὶ ἀποστολικῇ ἐκκλησίᾳ ὄντας, ἐξουσίαν ἔχειν καὶ >προχειρίζεσθαι καὶ ὄνομα ἐπιλέγεσθαι τῶν ἀξίων τοῦ κλήρου καὶ ὅλως >πάντα ποιεῖν κατὰ νόμον καὶ θεσμὸν τὸν ἐκκλησιαστικόν.

εἰ δέ >τινα συμβαίη ἀναπαύσασθαι τῶν ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, τηνικαῦτα συνα- >ναβαίνειν εἰς τὴν τιμὴν τοῦ τετελευτηκότος τοὺς ἄρτι >προσληφθέντας, μόνον εἰ ἄξιοι φαίνοιντο καὶ ὁ λαὸς αἱροῖτο, >συνεπιψηφιζοντος αὐτοῖς καὶ ἐπισφραγίζοντος τοῦ τῆς καθολικῆς Ἀλεξανδρείας [*](A HN(n) GS(s) DL + FV (v) = z) [*](1 συνόδου = Ω Socr. Gel.] ἄγας συνόδου Λ ι 2 ἦν ἄξιος ~ + μελέτιον φαμὲν n, Ω Socr. Gel. Λ wie im Text ι 3 αὐτοῦ n ι μήτε2 = Ω Socr. Gel.] μήτε δὲ Lv ι 3/4 χειροθετεῖν = Ω Socr.] χειροτονεῖν ASocr. Cod. Α ι 4 πόλει τινὶ II aliqua eivitate Λ πόλει ἑτέρα Ω Socr. Gel. ι προθέσεως Π προφάσεως Ω Socr. Gel., huius rei causa Λ ι 7 ἔχειν μὲν αὐτοὺς Π = Λ (Cod. Veron.): ut teneant quidem (et ministrent) ἔχειν μὲν αὐτοὺς τὴν τιμὴν Ω Socr. Gel., und so ß im Urtext ι 8 τῶν Π πόντων τῶν Ω Socr. Gel. Λ 9 ὑπὸ Π τῶν ὑπὸ Ω Socr. Gel. ι 9/10 προκεχειροτονημένων Π Socr. Cod. A προκεχειρισμένων Ω Socr. Gel. 10/11 ἀρεσκομένουσ Π Socr. Cod. Α ἀρέσκοντας Ω Socr. Gel. ι 11 u. 16 ὀνόματα Ω Socr. Gel. ι ποι///εῖν A ι 12 τοῖ· u. 13 ἐπισκόπου ΩSocr. τοῦ — ἐπισκόπου in τῶν — ἐπισκόπων corr. V τῶν — ἐπισκόπων Ans Gel. Socr. Cod. A 13 vor τῶν ὑπὸ interpungiert vor Corr. V = Λ: qui vero sub Alexandro sunt, nach Ἀλέξανδρον interpung. Ω Socr. Gel. ι ἀλεξάνδρου F ι οὑς δὲ HSDL Gel: Socr. τοὺς γὰρ Socr. Cod. T und Cass.) τοὺς ANGv (aus τοῦ corr. V) Ω ι καὶ > ι 14 σχήματι sv ι 17 τὸν As ι 18 τινα συμβαίη ΩGel. Socr. Cod. Τ und Cass. τινας συμβαίη Λ συμβαίη τινὰ L συμβαίη τινὰ ποτε Dv ποτε am Rand Ac ι 18/19 συναναβαίνειν Π προσαναβαίνειν Scor. Par. Socr. Gel. Bas. accedere Λ ι 21 αὐτοῖσ’ Π αὐτῶ ΩSocr. Gel.)

41
>ἐπισκόπου.

τοῦτο δὲ τοῖς μὲν ἄλλοις ἅπασι συνεχωρήθη· ἐπὶ δὲ τοῦ >Μελιτίου προσώπου οὐκέτι ταῦτα ἔδοξε διὰ τὴν ἀνέκαθεν ἀταξίαν καὶ διὰ τὸ πρόχειρον καὶ προπετὲς τῆς γνώμης, ἵνα μηδεμία ἐξουσία αὐθεντίας αὐτῶ δοθῇ ἀνθρώπῳ δυναμένῳ πάλιν τὰς αὐτὰς >ἀταξίας ποιῆσαι.