In Aristotelis Categorias Commentarium

J cod. Marcianus 224 saec. XI

Ja corrector antiquus

J2 correctores recentiores

JP supplementa chartacea saec. XV

L cod. Ainbrosianus Js 99 sup. saec. XIII vel XIV

L2 L3 L4 correctores

A cod. Parisinus 1942 saec. XIII vel XIV

Ap supplementa saec. XV

K cod. Marcianus 225 saec. XIV

v ed. Veneta a. 1499, quacum nisi quid de dissensioue adnotatum est consentit

b ed. Basileensis a. 1551

Urb. excerpta codicis Urbinatis 35 saec. IX vel Χ

Πολλοὶ πολλὰς κατεβάλοντο φροντίδας εἰσ τὸ τῶν Κατηγοριῶν τοῦ [*](Α) Ἀριστοτέλους βιβλίον, οὐ μόνον ὅτι προοίμιόν ἔστι τῆς ὅλης φιλοσοφίας [*](6) (εἴπερ αὐτὸ μἐν τῆς λογικῆς ἐστιν ἀρχὴ πραγματείας, ἡ δὲ λογικῆ τῆς ὅλης προλαμβάνεται δικαίως φιλοσοφίας), ἀλλὰ καὶ ὅτι τρόπον τινὰ περὶ ἀρχῶν ἐστι τῶν πρώτων, ὡς ἐν τοῖς περὶ τοῦ σκοποῦ μαθησόμεθα λόγοις. ἄλλοι δὲ᾿ κατ᾿ ἄλλην τὰς περὶ τοῦτο τὸ βιβλίον πραγματείας πεποίηνται, οἱ μὲν αὐτὴν μόνην τὴν λέξιν ἐπὶ τὸ σαφέστερον μεταθεῖναι προθυμηθέντες, ὥσπερ Θεμίστιός τε ὁ εὐφραδῆς καὶ εἴ τις ἄλλος τοιοῦτος,κ οἱ δὲ καὶ τὰς ἐννοίας μέν, αὐτὰς δὲ μόνας ψιλὰς τὰς ὑπὸ τοῦ Ἀριστοτέλους προτεινομένας συντόμως ἀπκκλύπτειν ἐσπούδασαν, ὥσπερ ἐν τῷ κατὰ πεῦσιν καὶ ἀπόκρισιν βιβλίῳ πεποίηκεν ὁ Πορφύριος, ἄλλοι δὲ πρὸς τούτοις καὶ ζητημάτων ἐφήψαντο μετρίως, ὡς ὁ Ἀφροδισιεὺς Ἀλέξανδρος καὶ Ἑρμῖνος καὶ ὅσοι τοιοῦτοι, ὧν καὶ Μάξιμον ἐγὼ τίθημι, τὸν Αἰδεσίου μὲν τοῦ Ἰαμβλιχείου μαθητήν, ἐν δὲ τῷ εἰς τὰς Κατηγορίας ὑπομνήματι πάντα σχεδὸν τῷ Ἀλεξάνδρῳ συνασαντα· τινὲς μέντοι καὶ βαθυτέραις περὶ αὐτὸ διανοίαις κατεχρήσαντο, ὥσπερ ὁ θαυμάσιος Βόηθος. ἄλλοις δὲ ἤρεσεν ἀπορίας μόνας γράψαι πρὸς τὰ λεγόμενα, ὅπερ Λούκιός τε πεποίηκε καὶ μετ’ αὐτὸν Νικόστρατος τὰ τοῦ Λουκίου ὑποβαλλόμενος, σχεδόν τι πρὸς πάντα τὰ εἰρημένα κατὰ τὸ βιβλίον ἐνστάσεις κομίζειν φιλοτιμούμενοι, καὶ οὐδὲ εὐλαβῶς, ἀλλὰ καταφορικῶς μᾶλλον καὶ ἀπηρυθριακότως· πλὴν καὶ τούτοις χάρις, καὶ ὅτι πραγματειώδεις τὰς [*](De inscriptione cf. PRAEFATIO 1. 2 σιμπλικίου μεγάλου διδασκάλου ὑπόμνημα εἰς τὰς κατηγορίας ἀριστοτέλους subscr. L, inscr. δέκα post τὰς add. v fol. 1: εἰς εἰς κατηγορίας ἀριστοτέλους ἀπὸ φωνῆς σιμπλικίου μεγάλου διδασκάλου inscr. L: σιμπλικίου τοῦ σοφοῦ παράφρασις εἰς τὰς κατηγορίάς ἀριστοτέλους Ap: σχολια εις τας αριστοτελους κατηγοριας, απο φωνης (φονῆς b) σιμπλικιου διδασκαλου μεγαλου v f. 2 et b: titulum om. JpK 3 κατεβάλλοντο JpL τοῦ om. Jp 6 παραλαμβάνεται Kv (b non item) 7 τῶν om. JpAp μαθησόμεθα] p. 9,5 aqq. 8 touto] tou K 11. 12 συντόμως ἀποκαλύπτειν] συν L1 sequ. intervallo 12 fere litt.: αυνάξαι καὶ συντεμεῖν L3 12 σπεῦσιν K βιβλίῳ om. JpL. liber Porphyrii etiitus cst vol. IV 1 p. 53 sqq. 13 πρὸς τούτοις] τοῦ κειμένου L3 in ras. ζητηματων L1, ζητηματος L3 13. 14 μετρίως ἐφήψαντο Ap ἀφροδισεὺς KAp ἑρμεῖνος Ap 15 ἐδεσίου L ἰαμβλιχείου LAp: ἰαμβλιχίου Jp: ἰαμβλίχου Kv 16 συναινέσαντι L 17 αὐτοῦ L ἐχρήσαντο Kv 18 ἤρκεσεν II 19 ὥσπερ Ap τὰ τοῦ λουκίου LKv: τῶ λουκίου Jp: τῶ τοῦ λουκυλίου Ap 22 πραγματιώδεις L)

Τοσαύτης τοίνυν τῶν κλεινοτάτων ἐν φιλοσοφίᾳ περὶ τὸ τῶν Κατηγοριῶν βιβλίον γενομένης σπουδῆς καταγέλαστος εὐθὺς ἀπ’ ἀρχῆς ἂν [*](1 προεβάλλοντο JpL 2 πολλῶν τε καὶ v καὶ om. JpL τοῖς] τῆς Ap μετ᾿ αὐτοὺς LKv ἐκδεδώκασι Kv 3 IIXwtIvo;] Ean. VI 13 πραγματιωδεστάτας L: πραγματειωδεστέρας Kv 5. 6 τῶν καλῶν ἡμῖν Ap 7 γεδαλίω v 8 στοϊκῶν Jp 9 μετ’ μετ᾿ Jp: μετ’ αὐτῶν Ap 10 βιβλίδιον L πραγματείαν post κατεβάλετο collocat v κατεβάλλετο JpL 11 αὐτῶν τῶν λέξεων in lin., αὐτῆς τῆς λέξεως supra K1 14 κιουλαίων K ἐπιθείς Ap καίτοι Ap πρὸς τούτοις καῖ ἄλλο K 16 γενῶν om. Jp 17 8 LKb, sed ὧ supra L1: ὧ JpApv αὐτὰ Ap 20 ἐπιδεικνύντος v αὐτὸς ex αὐτοῖς corr. Ap παραγαγὼν v 21 τε] Ta JpAp συνεσπειραμένα JpKAp: συνεσπαρμένα Lv 22 διάφωνον, supra ορον Ap ὀλίγον K δὲ καὶ ταῦτα v 23 ἀνήγαγε Av φιλομαθοῦσι K 25 παρακολουθεῖν Ap Dexippus editus vol. IV 2 ἰαμβλίχειος Ap: ἰαμβλίχοις Jp: ἰαμβλίχου LKv 26 μὲν om. Jp 28 οὐδὲν δὲ οὐδὲ v 28. 29 προτεθεικώς L 30 τοιαύτης Kv 31 γινομένης Ap: γεγενημένης v ἀπ᾿ ἀρχῆς ἂν om. K: ἂν ἀπ᾿ ἀρχῆς ν)

Ἐπεὶ δὲ πρώτῳ τῶν Ἀριστοτέλους τῷ τῶν Κατηγοριῶν ἐντυγχάνομεν βιβλίῳ, μία δὲ τῶν κατὰ φιλοσοφίαν αἱρέσεών ἐστιν ἡ ᾿Αριστοτέλους Περιπατητικὴ πατητικὴ καλουμένη, ῥητέον πρῶτον, κατὰ πόσους καὶ ποίους τρόπους τάς ὀνομασίας ἔσχον αἱ κατὰ φιλοσοφίαν αἱρέσεις, δεύτερον, τίς ἡ διαίρεσις τῶν ᾿Αριστοτελικῶν συγγραμμάτων, ἵνα καὶ τὸ προκείμενον ὅπου χοροῦ τάξωμεν γένηται δῆλον, τρίτον, πόθεν ἀρκτέον τῶν ᾿Αριστοτέλους συγγραμμάτων, τέταρτον, τί τὸ τέλος ἐστὶν τῆς ᾿Αριστοτέλους φιλοσοφίας, πέμπτον, τίνα τὰ ἄγοντα ἡμᾶς πρὸς τὸ τέλος, ἕκτον, τί τὸ εἶδος τῶν ᾿Αριστοτελικῶν συγγραμμάτων, ἕβδομον, διὰ τί τὴν ἀσάφειαν ἐπετήδευσεν ὁ φιλόσοφος, ὄγδοον, ποῖον δεῖ τὸν ἐξηγητὴν εἶναι τῶν τοιούτων λόγων, ἔνατον, ποῖον δεῖ τὸν ἀκροατὴν παραλαμβάνεσθαι, δέκατον, πόσα δεῖ προλαμβάνειν ἑκάστης Ἀριστοτελικῆς πραγματείας κεφάλαια καὶ ποῖα καὶ διὰ ποίαν αἰτίαν.

Αἱ μὲν οὖν κατὰ φιλοσοφίαν αἱρέσεις ἑπταχῶς ὀνομάζονται, ἢ ἀπὸ τοῦ συστησαμένου τὴν αἵρεσιν ὠς Πυθαγόρειοι καὶ Πλατωνικοί, ἢ ἀπὸ τῆς [*](1 τι] τὲ L καὶ αὐτὸς om. Jp ἀποδείξαιμι Ap 2 a τοῦ incipit J μὲν ante γὰρ coll. L καὶ <ἄλλοις> τισὶ? 3 οἶόν τε Ap 3. 4 ἐπεγραψάμην L1Ap: corr. L2 4 χρησάμενος τοῦ φιλοσόφου, sed corr. Ap 5 ὑπογραφῆς Ap 6 καὶ post δὲ add. L τὸ ὑψηλόνουν Ap 7 συμμετριώτερον J, supra τρο Ja: συμμετριώτερον ApKv: συμμετριώτατον L 9 ὁ σοφώτατος Αp 10 μετὰ] fuit qui μέχρι coniceret: tu cf. p. 13, 10 11 προσθεῖναι om. L 11. 12 τὸν θεὸν v 13 τοῦ om. Ap προτέθεικα L δ συμβουλεύων Ap 14 μάλιστα om. Kv 18 ἐπεὶ δὲ ex ἐπειδὴ corr. J2: ἐπει Αp πρώτως Κ: πρῶτον Lv 19 μία] ἅμα Κv 20 καὶ ποίους in mg. suppl. Ja ποίους καὶ πόσους Αp 21 δεύτερον δὲ τίς Ap 22 ἀριστοτέλους Ap ὅπη Κ: ὅπου v χοροῦ Ap: χο||ρου J: χώρου LKv τάξομεν Kv 23 ἀριστοτελικῶν Αp 24 σοφίας Ap ἀνάγοντα Αp 27 τὸν om. Ap ἔνατον ex ἔννατον corr. Ap: ἕνατον J: ἔννατον LKv 28 προσλαμβάνεσθαι Lv προλαμβάνειν Ja: προσλαμβάνειν Ap: παραλαμβάνειν J1LKv 29 διὰ ποίαν] δι᾿ ἢν LAp 31 post ὡς οἱ add. v)

Τῶν δὲ Ἀριστοτελικῶν συγγραμάτων τὰ μέν ἐστι μερικά, ὡς αἱ Ἐπῖστολαὶ πρὸς ἕνα τινὰ καὶ περὶ μερικοῦ τινος γεγραμμέναι πράγματος, τὰ δὲ καθόλου, τὰ δὲ καὶ μεταξύ, ὡς αἱ Περὶ ζῴων καὶ φυτῶν ἱστορίαι, οὐ περὶ μερικῶν οὖσαι πάντῃ τινῶν· περὶ γὰρ εἰδῶν εἰσι ζῴων. ἀλλὰ τὰ μὲν μερικὰ καὶ τὰ μέσα μενέτω νῶν ἀδιαίρετα· τῶν δὲ καθόλου τὰ μέν ἐστιν ὑπομνηματικά, ὅσα πρὸς ὑπόμνησιν οἰκείαν καὶ πλείονα βάσανον συνέταξεν ὁ φιλόσοφος, ὧς τὰ μὲν μονοειδὴ ἐστιν, ὡς περὶ ἑνός τινος ὑπομιμνῄσκοντα, τὰ δὲ ποικίλα, ὡς περὶ πλειόνων. δοκεῖ δὲ τὰ ὑπομνηματικὰ μὴ πάντῃ σπουδῆς ἄξια εἶναι· διὸ οὐδὲ πιστοῦται ἀέ αὐτῶν τὰ τοῦ φιλοσόφου δόγματα. ὁ μέντοι Ἀλέξανδρος τὰ ὑπομνηματικὰ καὶ συμπεφορημένα φησὶν εἶναι καὶ μὴ πρὸς ἕνα σκοπὸν ἀναφέρεσθαι· διό καὶ πρὸς ἀντιδιαστολὴν τούτων συνταγματικὰ τὰ ἕτερα λέγεσθαι. τῶν δὲ συνταγματικῶν τὰ μέν ἐστι διαλογικά, τὰ δὲ αὐτοπρόσωπα, καὶ τῶν αὐτοπροσώπων τὰ μέν ἐστιν θεωρητικά, τὰ δὲ πρακτικά, τὰ δὲ ὀργανικά, καὶ τῶν θεωρητικῶν τὰ μὲν θεολογικά, ὡς ἡ Μετὰ τὰ φυσικά, τὰ δὲ φυσιολογικά, ὡς ἡ Φυσικὴ ἀκρόασις καὶ αἱ ἑπόμεναι [*](Ζ) ταύτῃ πραγματεῖαι, τὰ δὲ μαθηματικά, οἷα γεωμετρικά τε αὐτῷ γέγραπται καὶ μηχανικὰ βιβλία. τῶν δὲ πρακτικῶν τὰ μὲν ἡθικά, ὡς τά τε Νικομάχεια καὶ Εὐδήμεια καὶ τὰ ἐπιγραφόμενα Μεγάλα, τὰ δὲ οἰκονομικά, τὰ δὲ πολιτικά, ὡς οἱ Οἰκονομικοὶ καὶ Πολιτικοὶ ἐπιγεγραμμένοι λόγοι. τῶν δὲ ὀργανικῶν τὰ μὲν περὶ αὐτῆς ἐστιν τῆς ἀποδεικτικῆς μεθόδου, τὰ δὲ περὶ τῶν πρὸ αὐτῆς, ὡς τὰ Πρότερα ἀναλυτικὰ καὶ τὸ Περὶ ἐρμηνείας καὶ αἱ Κατηγορίαι, τὰ δὲ περὶ τῶν τὴν ἀπόδειξιν ὑποδυομένων, ὡς οἱ Τόποι καὶ [*](4 ἐνεργείας om. K ὡς oi περιπατητικοί Ap 5 ὡς οἱ ἐφεκτικοί L πύρωνος Ap 6 οἱ] ἢ Ap ἐπικούρειοι Lb: ἐπικούριοι JKApv 7 γὰρ om. K 8 ἐπικούρειοι LApb: ἐπικούριοι JKv 10 αἰ om. LAp 11 γεγραμμένα J1K, ε corr. Ja 12 οὐ π Ja: οὔτε J1LKAp v, quo recepto haec post ζῴων interpolavit b: οὔτε καθόλου, ἐπεὶ οὐ περὶ πάντων, ἀλλὰ μέρους τινὸς ἀποτεμνομένου εἰσίν 13 τινῶν πάντη Kv περὶ μὲν γὰρ L εἷδος K εἰσὶ καὶ ζώων LApv 14 εἰσιν Ap 16 ὡς περὶ ex ὥσπερ corr. Ja 17 πάντα K 18 πιστοῦται J: πιστοῦνται LKApv 19 καὶ (post ὐπομνηματικὰ) supra Ja: om. LKApv συμπερφυρμένα Lv 22 ἐστιν — τὰ μὲν (23) om. L 23 θεωρηματικῶν K λογικὰ Ap 24 ἡ pr.] τὰ v ευ 27 ante Euorjfxcta Td add. LApv εὐδήμεια Jv: ἀδήμεια L1: εὐδήμια K: ἐνδήμια Ap οἰκονομητικὰ AP 28 γεγραμμένοι Ap 29 περὶ (post δὲ) om. LAp)

Περὶ δὲ τοῦ τρίτου ῥητέον, πόθεν ἄρχεσθαι δεῖ τῶν Ἀριστοτελικῶν συγγραμμάτων· μετὰ γὰρ τὴν διαίρεσιν ἀκόλουθος ὁ περὶ τούτου λόγος. τινὲς μὲν οὖν ἀπὸ τῶν ὀργανικῶν φασιν ἄρχεσθαι δεῖν· ταῦτα γὰρ ἡμῖν ἐμποιεῖ τὸ διακρίνει ἐν μὲν ταῖς πράξεσιν τὰ ἀγαθὰ καὶ κακά, ἐν δὲ ταῖς γνώσεσι τὸ ἀληθὲς καὶ τὸ ψεῦδος, ὥστε καὶ τῶν πρακτικῶν καὶ τῶν γνωστικῶν συγγραμμάτων προηγεῖσθαι χρὴ τὰ τὴν διακριτικὴν ἡμῖν δύναμιν παρεχόμενα. εἰ δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τεχνῶν φαίνεται προγηουμένη ἡ τῶν ἀργάνων γνῶσις, | οἶον τεκτονικῆς, χαλκευτικῆς, καὶ ἐπὶ ἰστρικῆς δέ, πολλῷ μᾶλλον καὶ ταύτῃ μόνῃ τήν τε ζωὴν ἡμῶν καὶ τὴν γνῶσιν ἐπιτρεπούσης. πῶς οὖν ἄνευ ἀποδείξεως ἢ τοῖς πρακτικοῖς ἢ τοῖς θεωρητικοῖς λόγοις ἐντυγχάνοντες οὐ ταὐτὸν πεισόμεθα τοῖς ἄνευ τοῦ Ἑρμαϊκοῦ μώλυος παρὰ τὴν Κίρκην ἰοῦσι καὶ θελγομένοις ὑπὸ τῶν παρ᾿ ἑκάστοις πιθανῶς λεγομένων; τινὲς δὲ ἀπὸ τῶν ἠθικῶν προστάττουσι ποιεῖσθαι τὴν ἀρχήν· τὰ γὰρ ὄργανα, φασί, τῶν μέσων ἐστὶν καὶ δυνατὸν αὐτοῖς καὶ εὖ καὶ κακῶς χρῆσθαι· δηλοῦσι δὲ καὶ οἱ πολλοὶ τῶν ῥητόρων καὶ τῶν σοφιστῶν. δεῖν οὖν πρότερον τοῖς χρησομένοις τοῖς ὀργάνοις ζωῆς μετρίως παρεσκευασμένης. οὐ γὰρ τοιαύτη ἐστὶν ἡ τῶν οἰκοδομικῶν καὶ κυβερνητικῶν γνῶσις, οἵα ἡ φιλοσοφίας, ἀλλ᾿ αὕτη ζωτική· δεῖ οὖν πρώτης τῆς ἀπὸ τῶν ἠθικῶν καταρτύσεως, οὐκ ἀποδεικτικῶς, ἀλλ᾿ ὀρθοδοξαστικῶς τὰ ἠθικὰ παραλαμβανόντων ἡμῶν κατὰ τὰς αὐτοφυεῖς περὶ τῶν ὄντων ἐννοίας. ἀλλ᾿ εἰ μὲν τὰ Ἠθικὰ Ἀριστοτέλους κατηχήσεις μόνον ἦσαν παραινετικαὶ καὶ ἀναπόδεικτοι, οἷαι πολλαὶ παρὰ τοῖς πυθαγορείοις ἐλέγοντο, ὀρθῶς εἶχεν ἐν τούτων ἀρχομένους προκαταρτύειν δι᾿ αὐτῶν τὰ ἤθη· εἰ δὲ καὶ ἐκεῖνα μετὰ διαιρέσεων καὶ ἀποδείξεων τῶν ἐπιστημονικωτάτων παραδέδωκεν Ἀριστοτέλης, πῶς ἄνευ τῶν ἀποδεικτικῶν μεθόδων ἰόντες ἐπ᾿ αὐτὰ δυνησόμεθά τι πλέον ἀνύτειν; μήποτε οὖν δεῖ πάντως ἠθικῆς προκατηχήσεως, ἀλλ᾿ οὐ διὰ τῶν Ἀριστοτέλους Ἠθικῶν παραδιδο- [*](1 ἠ om. Lv ὁλοσχεστέρα Ap ὁλοσχερεστέρα post συγγραμμάτων collocant Lv 2 συνγραμμάτων, ραμ in ras. J 4 ἀκολουθεῖ ΑΡ τούτων LApv 5 φησιν Κ ἡμῖν om. L 6 μὲν οὖν ταῖς L 7 πραγματικῶν comp. L τῶν (ante γνωστικῶν) om. Ap 8 τὰ τὴν] ταύτην Αp 9 παρεχομένων adscr. ης Ap εἰ ex ἡ corr. L2 10 δέ om. L 12 ταύτης μόνης JL, sed ς utrumque erasit J 14 πεισώμεθα L: ποισόμεθα Ap Hom. κ 305 παρὰ JLAp: περὶ Kv 15 ἰοῦσι JLKv: ἀπελθοῦσι Ap 16 προτάττουσι J2 17 χρήσασθαι LAp 18 δεὶ ν> 19 ὀργάνοις |||||| ζωῆς post παρεσκ. colloc. Lv 20 φιλοσοφία LAp 18 δεῖ ν e corr., K: αὐτὴ ApLv, τὴ in ras. L3 post ζωτικὴ ἐστι add. Apv 26 τὰ] μὲν Κ- κἀκεῖνα Ap: ἐκεῖνα (om. καὶ) L τῶν om. LApv 27 par;edvken LAp ὁ ἀριστοτέλης Lv 28 ἰόντες] οἶόν τε L τι] ἐπὶ L ἀνύτειν J: ἀνύττειν Ap: ἀνύσειν L: δἀνύειν Kv 29 τῶν ἀριστοτέλους ἠθικῶν in marg. suppl. Jἀριστοτελικῶν Ap 29. G,1 ἀριστοτελικῶν AP 29. 6,1 παραδιδομένης J: παραδιδομένης J: παραδεδομένη ΚΑrv. παραδεδμένη: ΙΟ.)

Τέταρτον δὲ ἦν τῶν προβληθέντων τὸ τέλος τῆς Ἀριστοτελικῆς φιλοσοφίας εὑρεῖν· ἐκ τούτου γὰρ καὶ τὸ σεμνὸν αὐτῆς θεασόμεθα. τέλος τοίνυν καὶ τῆς τοῦδε τοῦ ἀνδρὸς φιλοσοφίας κατὰ μὲν τὸ ἦθος ἡ διὰ τῶν ἀρετῶν καὶ γὰρ οἶδεν αὐτὴν ἐπιστημονικῶς καὶ ἐσέφθη καὶ λαμπρᾷ τῇ φωνῇ ἀνεβόησεν “οὐκ ἀγαθὸν πολυκοιρανίη”, κοινὸν δὲ ἀμφοῖν τέλος τὸ ἐπιβάλλον [*](Β) ἀνθρώπῳ ἡ τελεωτάτη εὐδαιμονία, πρὸς ἣν οὐδεμίαν ὑπερβολὴν οὐδενὶ τῶν ἄκρως φιλοσοφησάντων καταλέλοιπεν Ἀριστοτέλης, οὐδὲ ἄνθρωπον ἔτι καλεῖν ἀξιῶν, ἀλλὰ θεὸν τὸν εἰς ἐκείνην ἀναδραμόντα· τοιαῦτα γὰρ ἐν τοῖς τελευταίοις τῶν Νικομαχείων ἠθικῶν μεγαληγορεῖ. πρὸς δὲ τὸ τοιοῦτον ἄγει τέλος ἅπαντα τὰ τοῦ φιλοσόφου συγγράμματα, τὰ μὲν τὴν ἀποδεικτικὴν παρασκευάζοντα μέθοδον, τὰ δὲ τὰ ἤθη διὰ τῶν ἀρετῶν κοσμοῦντα, τὰ δὲ τὴν γνῶσιν διὰ τῶν φυσικῶν ἐπὶ τὰ ὑπὲρ φύσιν ἀνάγοντα.

Εἶδος δὲ τῆς Ἀριστοτελικῆς ἑρμηνεία τὸ κατὰ τε τὸν νοῦν καὶ τὴν λέξιν συνεστραμμένον καὶ νοερὸν καὶ γοργόν. ἢ γὰρ τὴν λύσιν εὐθὺς ἐπάγει τῇ ἀπορίᾳ ἢ πολλὰς ἐπισυνάπτων ἀπορίας μιᾷ λύσει καὶ ταύτῃ συντόμῳ διαλύει πάσας, οὐδαμοῦ δὲ ἐθέλει τῆς ἐναργείας ἐξίστασθαι. διττῆς δὲ οὔσης ἐναργείας εἰς πίστιν, τῆς μὲν ἀπὸ νοῦ, τῆς δὲ ἀπὸ αἰσθήσεως, τοῖς μετὰ αἰσθήσεως ζῶσιν διαλεγόμενος τὴν ἀπὸ τῆς αἰσθήσεως προτιμᾷ· διὰ καὶ τὸ ἀναγκαστικὸν αὐτοῦ ταῖς ἀποδείξεσιν ὑπάρχει, ὡς καὶ τὸν μὴ πειθόμενον διά τινας οὐκ εὐτυχεῖς προλήψεις ὅμως ἠναγκασμένον ἐπιστομίζεσθαι. πανταχοῦ δὲ ἐθέλει τῆς φύσεως μὴ ἐξίστασθαι, ἀλλὰ καὶ τὰ ὑπὲρ τὴν φύσιν κατὰ τὴν πρὸς τὴν φύσιν θεωρεῖ σχέσιν, ὥσπερ ὁ θεῖος Πλάτων ἀνάπαλιν κατὰ τὸ Πυθαγόρειον ἔθος καὶ τὰ φυσικὰ ἐπισκέπτεται καθὸ τῶν ὑπὲρ φύσιν μετέχουσιν. οὐ μὴν οὐδὲ μύθοις οὐδὲ συμβολικοῖς αἰνίγμασιν, ὡς τῶν πρὸ αὐτοῦ τινες, Ἀριστοτέλης ἐχρήσατο, ἀλλ᾿ ἀντὶ παντὸς ἄλλου παραπετάσματος τὴν ἀσάφειαν προετίμησεν.

Ἐζήτει δὲ καὶ ταύτης τὴν αἰτίαν ὁ λόγος κατὰ τὸ ἕβδομον τῶν προβληθέντων [*](2r) καὶ καλῶς εἰς αὐτὴν αὐτοφυῶς ἐμπέπτωκεν. τῶν γὰρ παλαιοτέρων νομιζόντων μὴ δεῖν καὶ τοῖς σκυτοτόμοις τὴν ἑαυτῶν σοφίαν προτιθέναι εἰς πάρεργον ἀντίληψιν διὰ τὴν προφαινομένην σαφήνειαν οἱ μὲν μύθοις, οἱ δὲ συμβόλοις αὐτὴν ἐπέκρυψαν ὡς τοῖς παραπετάσμασιν τὰ ἀπορρητότερα τῶν ἱερῶν. Ἀριστοτέλης δὲ τὴν ἀσάφειαν προετίμησεν, ἴσως μὲν καὶ τὴν [*](Γ) ἀόριστον τῶν μύθων καὶ τῶν συμβόλων τὰ τοιαῦτα), ἴσως δὲ καὶ γυμναστικωτέραν εἰς ἀγχίνοιαν ὑπολαμβάνων τὴν τοιαύτην ἀσάφειαν. ἔδρασεν δὲ ὅμως ὅπερ ἐβούλετο, τοῖς ῥᾳθύμοις οὐδὲ τὴν μυθικὴν ψυχαγωγίαν προτείνειν ἀξιῶν, ἀλλ᾿ οὕτως αὐτοὺς ἀποσκευαζόμενος, ὡς πάντων ἀσαφέστερος μαρτυρεῖσθαι. ὅτι γὰρ οὐκ ἀσθενείᾳ λόγου τὸ ἀσαφὲς αὐτοῦ τοῖς συγγράμμασιν ἐπεγένετο, ἴσασι μὲν καὶ οἱ μετρίως λόγῳ παρακολουθεῖν δυνάμενοι, ὅτι πολλὴν ἐμφαίνει λεκτικὴν δύναμιν ἡ Ἀριστοτέλους ἑρμηνεία, ὡς δι᾿ ὀλίγων πολλάκις συλλαβῶν παραδιδόναι, ὅσα οὐκ ἄν τις ἐν πολλαῖς περιόδοις ἐδίδαξεν· δῆλον δὲ καὶ ἐξ ὧν ἐν οἷς ἐβουλήθη σαφέστατα ἐδίδαξεν, ὡς ἐν τοῖς Μετεώροις καὶ τοῖς Τοπικοῖς καὶ ταῖς γνησίαις αὐτοῦ Πολιτείαις, ἅπερ διὰ τὸ κοινότερον τῶν θεωρημάτων σαφέστερον ἀπαγγεῖλαι σύνοιδεν. τὸ δὲ δύνασθαι σαφῶς εἰπεῖν δηλοῖ μάλιστα ὁ τῶν Ἐπιστολῶν αὐτοῦ χαρακτὴρ τὸν ἀνὰ χεῖρα διάλογον ὡς ἐπιστολαῖς προσήκει μετ᾿ εὐπερπείας ἐπιστολικὸν καὶ οὐδὲ ἐστίν τις τῶν συνεγωνσμένων Ἀριστοτέλει περὶ τὸν ἐπιστολικὸν χαρακτῆρα προσόμοιος.

Τὸν δὲ ἄξιον τῶν Ἀριστοτελικῶν συγγραμμάτων ἐξηγητὴν δεῖ μὴ πάντῃ τῆς ἐκείνου μεγαλονοίας ἀπολείπεσθαι. | δεῖ δὲ καὶ τῶν πανταχοῦ τῷ φιλοσόφῳ [*](2r Δ) σόφῳ γεγραμμένων ἔμπειρον εἶναι καὶ τῆς Ἀριστοτελικῆς συνηθείας ἐπιστήμονα. δεῖ δὲ καὶ κρίσιν ἀδέκαστον ἔχειν, ὡς μηδὲ τὰ καλῶς λεγόμενα κακοσχόλως ἐκδεχόμενον ἀδόκιμα δεικνύναι μηδὲ εἴ τι δέοιτο ἐπιστάσεως, πάντῃ πάντως ἄπταιστον φιλονεικεῖν ἀποδεῖξαι, ὡς εἰς τὴν αἵρεσιν ἑαυτὸν ἐγγράψαντα τοῦ φιλοσόφου. δεῖ δὲ οἶμαι καὶ τῶν πρὸς Πλάτωνα λεγομένων αὐτῷ μὴ πρὸς τὴν λέξιν ἀποβλέποντα μόνον διαφωνίαν τῶν φιλοσόφων καταψηφίζεσθαι, ἀλλ᾿ εἰς τὸν νοῦν ἀφορῶντα τὴν ἐν τοῖς πλείστοις συμφωνίαν αὐτῶν ἀνιχνεύειν.

Καὶ τὸν ἀκροατὴν δεῖν καλόν τε εἶναι καὶ σπουδαῖν ἱκανῶς καὶ προὔργου παντὸς ποιεῖσθαι τὴν ἐπὶ πολὺ τῶν Ἀριστοτελικῶν νοημάτων ἐξέτασιν καθ᾿ [*](2. 3 παλαιτέρων Ap 3 σκυτοτόμεις sic Ap: συντόμοις L 5 ἀπέκρυψαν Lv ὡς ἐν τοῖς παραπετάσμασι v: ὡς ἐν παραπετάσματι L 7 ἀόριστον] ἀσάφειαν v 8 ἐκδέχεσθαι JLAp (ἐκ- in ras. J): εἰσδέχ|||||||||ι K: εἰσδέχεσθαι v τὰ τοιαῦτα δύναται L 8. 9 γυμναστικώτερον, γυ in ras., μν supra L1 10 ὅμως om. L 11 αὐτὴν Αp ἀσαφέστερος, ερ in ras. J: ἀσαφέστατος K 12 γὰρ in lin., δὲ supra Ap1 13 ἴσασι μὲν om. L 14 διαλεκτικὴν L 15 πολλαῖς] πολλῖς L 16 δὲ om. L ἠβουλήθη L ὡς supra J1 17 γνησίως K 18 ἐπαγγεῖλαι K συνεῖδεν J2K 20 χεῖρας Lv ὡς JK: ὅς LApv 21 περὶ om. LAp 27 ἐνδεχόμενον Ap 28 εἰς om. L ἑαυτὴν K 29 τῶν] ὦν Κ- 32 ἀνιχνεύειν J2: ἰχνεύειν J1LKApv 33 δεῖν JLK: δεῖν Ap: δεῖ v καλόν J1: ἀγχίνουν supra J2 34 τὴν ἀριστοτελικῶν ἐπιπολὺ νοημάτων Κ)

Δέκατον λοιπὸν ἦν τῶν προτεθέντων, πόσα χρὴ κεφάλαια καὶ τίνα τῶν Ἀριστοτέλους πραγματειῶν προδιαρθροῦσθαι. καὶ ἔστι ταῦτα ὁ σκοπός, τὸ χρήσιμον, ἡ τῆς ἐπιγραφῆς αἰτία, ἡ τάξις τῆς ἀναγνώσεως, εἰ γνήσιον τοῦ φιλοσόφου τὸ βιβλίον, ἡ εἰς τὰ κεφάλαια διαίρεσις· οὐκ ἄτοπον δὲ ἴσως ζητεῖν καὶ ὑπὸ ποῖον μέρος αὐτοῦ τῆς φιλοσοφίας ἀνάγεται. ὁ φὲν γὰρ σκοπὸς ὀρθῶς γωνσθεὶς ὁρίζει καὶ κατευθύνει τὴν διάνοιαν ἡμῶν, ἳνα μὴ ἐπ᾿ ἄλλα καὶ ἄλλα φετρώμεθα μάτηv, ἀλλὰ πρὸς αὐτὸν ὅπαντα ἀναφέρωμεν. τὸ δὲ χρήσιμον προφανὲν συντονωτέρους ἡμᾶς καὶ προθυμοτέρους ἐργάζεται. ἡ δὲ αἰτία τῆς ἐπιγραφῆς, ὅταν σαφὴς οὖσα τυγχάνῃ, οὐκ ἐνοχλεῖ, καὶ E προσαφηνισθεῖσα δὲ βεβαιοῖ τὸν σκοπόν. καὶ τὸ γνήσιον δὲ, ὅπερ, ἐμοὶ δοκεῖ, πρὸ πάντων ἔδει τῶν ἄλλων βασανίζεσθαι, ἀναγκαίως προλαμβάνεται· πάσχομεν γάρ τι καὶ ὑπὸ τῆς τῶν προσώπων δόξης, καὶ οὐκ ἀτόπως, διὰ τὸ μὴ πάντῃ παρεσκευάσθαι πρὸς τὴν τοῦ ἀληθοῦς διάκρισιν, ἀλλ᾿ ἀγαπᾶν ἔν τισι τὸ τοῖς κρείττοσιν ἕπεσθαι. πολλὰ γὰρ ἐγράγη καὶ νόθα βιβλία κατ᾿ ἐκεῖνον μάλιστα τὸν χρόνον, ὅτε πολλοὶ τῶν βασιλέων περὶ τὰς βιβλιοθήκας σπουδάζοντες πολλοῦ χρυσίου τὰ ἀπεξενωμένα τῶν βιβλίων ὠνοῦντο. ἡ δὲ εἰς τὰ κεφάλαια τῶν βιβλίων διαίρεσις οἷον κατ᾿ ἄρθρα τέμνουσα μιμεῖται τὴν ἀνατομικὴν παρὰ τοῖς ἰατροῖς θεωρίαν· ὡς γὰρ ἐκείνη τὴν εἰς τὸ ὅλον τείνουσαν χρείαν ἑκάστου τῶν μορίων διὰ τῆς ἀνατομῆς εὑρίσκει καὶ γνῶσιν ἀκριβεστέραν τοῦ συνθέτου παρέχεται παραγυμνώσασα τὰ ἁπλᾶ, οὕτως καὶ αὕτη διελοῦσα τὸ ὅλον ὑπ᾿ ὄψιν μᾶλλον ἄγει, καὶ τὴν ἑκάστου παρίστησιν χρείαν πρὸς τὸν ὅλον σκοπόν. καὶ τὸ δεὶξαι δὲ ὑπὸ ποῖον ἀνάγεται μέρος τὴν τοῦ μέρους πρὸς τὸ ὅλον παρέχεται σύνταξιν. ιστέον δέ, ὅτι οὐκ ἀεὶ ταῦτα πάντα δεῖται θιαρθρώσεως· πολλάκις γὰρ τὸ χρήσιμον [*](1 ἑαυτόν Ap 3 ὅροις τῆς ἐπιστήμης Lv 5 τὸ τοῦ Ἀριστοτέλους] Top. A 11 p. 105a4 sq. 6 μὲν om. Ap 6. 7 ἐφιστάνοντες (post μὴ) J1: ἐπιστάμενοι προ supra J2 9. 10 τῶν τοῦ ἀριστ. L 10 διαρθροῦσθαι Ja; διαρθροῦσθαι ceteri 11 αἰτία τῆς ἐπιγραφῆς Kv 12 ἵσως om. Κ 13 ζητεῖν] αἰτεῖν v αὐτὰς K τῆς φιλοσοφίας αὐτοῦ Ap, sed corr. ἀνάγεσθαι K 14 ὀρθὸς γνωρισθεὶς K 15 πάντα K 16 προφνῶς v συντομωτέρους LAp ἐργάζηται K 17 οὐκ, κ in ras. J: οὔτε ceteri 17. 18 καὶ προσαφηνισθεῖσα δὲ J2: προσφωνηθεῖσα καὶ J1 et ceteri 18 ὅπερ, ὡς] ὥσπερ LAp μοι Ap 20 τι om. L ἀπὸ L 21 ἀλλ᾿ ἀγαπᾶν] ἀλλ᾿ γὰρ πᾶν Ap 23 ὅτι Kv 26 ἐκεῖνοι Ar 27 τείνουσαν Ap, in marg. b: τείνουσα JL, sed fort. corr. J: τέμνουσαν v: τέμνουσα K 28 παρέχεται τοῦ συνθέτου Ap 29 ὑπ᾿ ὄψιν] ὑφ᾿ ὅλον L ἄγει μᾶλλον Kv)

Ἴδωμεν οὖν καὶ ἐπὶ τοῦ προκειμένου βιβλίου τῶν προβληθέντων κεφαλαίων ἕκαστον. καὶ πρῶτον τίς ὁ σκοπὸς θεωρήσωμεν, ἐπειδὴ καὶ παρὰ τοῖς ἐλλογιμωτάτοις διαμφισβητούμενος φαίνεται. ὅτι μὲν γὰρ περὶ δέκα τινῶν ἁπλῶν ποιεῖται τὸν λόγον, ἅπερ γένη καλοῦσιν ὡς ὁλικώτατα, πρόδηλον. ταῦτα δὲ οἱ μὲν φωνὰς εἶναι λέγουσιν καὶ περὶ φωνῶν ἁπλῶν εἶναι τὸν σκοπόν φασι καὶ ὅτι μέρος ἐστὶ τῆς λογικῆς τὸ πρῶτον· ὡς οὖν τὸ περὶ [*](Ζ) τῶν προτάσεων βιβλίον περὶ φωνῶν ἐστι συνθέτων, ἀλλ᾿ οὐχὶ περὶ πραγμάτων, οὕτως καὶ τοῦτο περὶ τῶν μερῶν τῆς προτάσεως ὂν περὶ φωνῶν ἂν εἴη. ἔτι δὲ ἀρχόμενος τοῦ λόγου ὁ Ἀριστοτέλης “τῶν λεγομένων, φησί, τὰ μὲν κατὰ συμπλοκὴν, τὰ δὲ ἄνευ συμπλοκῆς λέγεται”, καὶ πάλιν “τῶν κατὰ μηδεμίαν συμπλοκὴν λεγομένων ἕκαστον ἤτοι οὐσίαν σημαίνει”, ὡς περὶ τῶν φωνῶν οὔσης τῆς προθέσεως τῶν σημαινουσῶν, καὶ μετὰ τὴν τῶν δέκα γενῶν ἀπαρίθμησιν “ἕκαστον, φησί, τῶν εἰρημένων αὐτὸ μὲν καθ᾿ αὑτὸ ἐν οὐδεμιᾷ καταφάσει λέγεται, τῇ δὲ πρὸς ἄλληλα τούτων συμπλοκῇ κατάφασις γίνεται·” ἡ γὰρ τῶν φωνῶν συμπλοκὴ γίνεται κατάφασις, ἀλλ᾿ οὐχὶ τῶν πραγμάτων. ἄλλοι δὲ τοῦτον μὲν οὐκ ἀποδέχονται τὸν σκοπόν· οὐ γὰρ φιλοσόφου τὸ περὶ φωνῶν θεωρεῖν, ἀλλὰ γραμματικοῦ μᾶλλον τά τε πάθη καὶ τοὺς σχηματισμοὺς καὶ παρασχηματισμοὺς αὐτῶν καὶ τὰς κυριότητας καὶ τὰς ἰδέας ἐπισκεπτομένου· περὶ δὲ τῶν ὄντων αὐτῶν τῶν ὑπὸ τῶν φωνῶν σημαινομένων εἶναι λέγουσι τὸν σκοπὸν καὶ ταῦτα εἶναι τὰ λεγόμενα. καὶ μάρτυρα καὶ οὗτοι τὸν Ἀριστοτέλη παρέχονται λέγοντα “τῶν ὄντων τὰ μὲν καθ᾿ ὑποκειμένου τινὸς λέγεται”, ὡς περὶ τῶν ὄντων οὔσης τῆς διαιρέσεως, καὶ πάλιν “οὐσία δέ ἐστιν ἡ κυριώτατα καὶ πρώτως καὶ μάλιστα λεγομένη”, ὥστε περὶ τῆς οὔσης οὐσίς καὶ τῶν ἄλλων τῶν ὄντων ὁ λόγος. ἀλλὰ καὶ τούτοις ἀντίκειται | τὸ τῆς λογικῆς [*](3r A) πραγματείς μέρος εἶναι τὸ προκείμενον βιβλίον, περὶ δὲ τῶν ὄντων ᾗ ὄντα ἐστὶν τὴν μετὰ τὰ φυσικὰ καὶ ὅλως τὴν πρώτην πραγματεύσθαι φιλοσοφίαν. ἄλλοι δὲ οὔτε περὶ τῶν σημαινουσῶν φωνῶν οὔτε περὶ τῶν σημαινομένων πραγμάτων εἶναι λέγουσι τὸν σκοπόν, ἀλλὰ περὶ τῶν ἁπλῶν νοημάτων· εἰ [*](1 συναναφέρεται Αp 3 ὅλως in marg. suppl. J2 5 θεωρήσωμεν ex ὁρίσωμεν corr. J1: ὁρίσωμεν ceteri 9 a καὶ ὅτι incipit A 10 τῶν supra Ja: om. ceteri 11 τῶν om. L 12 δὲ καὶ ἀρχόμενος L φησί] 2 p. 1a16 13 λέγεται post συμπλοκὴν coll. Arist. πάλιν] 4 p. 1b25 16 φησί] 4 p. 2a4 17 αὑτὰ] ἐαυτὸ v καταφάσει ἢ ἀποφάσει λέγεται Α: κ. λ. ἢ ἀ. Arist. codd. excepto e: cf. p. 16, 23 17. 18 συμπλοκῆ τούτων Κv 18. 19 κατάφασις γίνεται v 19 οὐχὶ ἡ τῶν Kv, fort. recte 19. 20 τὸν σκοπὸν οὐ καταδέχονται Α 21 σχηματισμοὺς καὶ παρασχηματισμοὺς J: σχηματισμοὺς AL, sed καὶ παρασχηματισμοὺς in marg. add. L1: παρασχηματισμοὺς Α 25 λέγοντα] 2 p. 1a20 26 πάλιν] 5 p. 2a11 ἡ e καὶ corr. Ja: om. L κυριωτάτη Kv post κυριώτατά τδ add. A ut Arist. codd. fere omnes 27 οὔσης JA: om. LKv 30 σοφίαν K 32 εἰ] ἠ v (non b))

Χρήσιμος δὲ ἡ τούτων διδασκαλία πρός τε τῆν τῆς ὅλης φιλοσοφίας καὶ πρὸς τὴν τῆς λογικῆς πραγματείας εἰσαγωγήν. δῆλον γὰρ ὅτι τὰ ἁπλᾶ πρὸς στοιχείωσίν ἐστιν ἐπιτήδεια. διὸ καὶ ὁ γεωμέτρης ἀπὸ τῶν ἁπλουστέρων ἀρχόμενος περὶ τριγώνων πρώτων καὶ τετραγώνων ἐφεξῆς [*](1 νοήσεις, νο in ras. J αὐταὶ JK: αὖται LAv 2 ταῖς (ante τοῦ) ex τὰς corr. A 4 ἀποπίπλαται LA ἡ om. A 8 ποιεῖν L παρεσκευάζει b 10 ἡνωμένα L 12 ὅτι om. L 15 καθὸ Α: καὶ θὸ sic L: καὶ καθὸ JKv 15. 16 καὶ ταῦτα καὶ JL: καὶ ταῦτα Kv: ταῦτα δὲ καὶ Α 16 τοῖς ἀλεξάνδροις (et Aegaeo et Aphrodisiensi) JL1: τοῖς περὶ ἀλεξάνδρω L4A: τοῖς περὶ ἀλέξανδρον Kv ἑρμῖνον Kv βοηθὸν Kv πορφύριον Kv post πορφυίω εἶναι add. Α 17 καὶ ὁ συριανὸς Α οἱ ἡμέτ. διδ. ef. Ammon. p. 9,17B. 19 post φωνῶν alt. ὁ κοπὸς (sie) add. L, ὁ σκοπὸς Α2 20 καὶ τὰ] τῶν τὰ Α 21 δεκάδα e δέκα corr. Ja: δέκα ceteri 22 πυθαγορικοὶ L πλάττων Κ συγγέγωνεν (sic), γ primum in ras. J alt. ὡς om. A 23 λόγων om. A 25 παραλάξας L ἓν] ὄν e corr. A προλογίζεται v περιεκτικὸν ex — κῶν corr. J 26 pro ·ν· ·ν· ·ν· ἀπογινώσκει lac. 7 litt. L 27 τὴν om. A τῆς ὅλης φιλοσφίας J 29 τελείωσιν L 30 πρώτων Jv: πρῶτον LKAb 30. 14,1 τετραγώνων τότε ἐφεξῆς διδάσκει περὶ πενταγώνων καὶ πολυγώνων Α 30 ἐφεξῆς] ἐξ ἧς K)

Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ Κατηγορίαι παρὰ τοῖς πλείστοις ἐπιγέγραπται, τὴν αἰτίαν τούτου ζητητέον. οὐ γὰρ δὴ τὰς μετὰ αἰτίας ἐγκλήσεις ὅπως χρὴ ποιεῖσθαι, διὰ [*](1 συντάξας L 2 post τάξεως καὶ add. K τῆς, ῆς in ras. J 3 τὸ JA: τὴν V: om. LK κατηγοριῶν Αv: κατηγορι||ῶν J: κατηγορικῶν LK βιβλίον JA: βιβλίων LK: βίβλον v τίνα δ᾿ ἂν A 4 ἔχοι] σχοῖεν Α: σχοίη v κἂν Κ: καν J, del. J2: om. LAv, sed cf. in Phys. p. 355,16 D. αἰτίαν πιθανὴν v 6 ἀναγκαίως ex ἀναγκαίων corr. J1: ἀναγκαίων K αὐτῆς om. A 7 πιθανῶν Kv, supra JL1: πιθανῶς in lin. JL: πιθανῶς ex πιθανῶν mut. A1 συλλογιζομένων Α 8 καὶ αὕτη κατὰ συλλογισμὸν, sed corr. Ja 9 προδιδάσκει] Top. A 1 p. 100 a 25 10 Προτ. ἀναλ.] Α 1 p. 24 b 18 11 ἰέναι Κv 12 13 τῆς ἀναγκαίως προλαμβανομένης ἀποδείξεως L 14 εἴπερ ἄρα] ἄρα ὥσπερ Κ 15 τε om. A 17 ὁ Πλωτῖνος] καὶ πλωτίων v 19 λογιστικὸν v alt. τὰ supra Ja 21 μὲν supra L1 πρότερον] p. 9,28 sqq. 22 εἰπὼν] 4 p. 2 a 4 αὐτὸ — ἐν in ras. J1 23 καταφάσει ἢ ἀποφάσει λέγεται Α 26. 27 παραδεδομένων Kv 27 φησί (4 p. 1 b 25) Kv: φασὶν JLA 31 αἰτίαν τὴν L 32 ἐγκλίσεις ΑL, corr. L1)

Ὅτι δὲ γνήσιον τοῦ φιλοσόφου τὸ βιβλίον, μάλιστα μὲν ἡ τῶν ἐννοιῶν πυκνότης καὶ τὸ συνεστραμμένον τῆς φράσεως δηλοῖ κατὰ τὴν νοερὰν τοῦ Ἀριστοτέλος προϊόντα δύναμιν. καὶ αὐτὸς δὲ μέμνηται τοῦ βιβλίου ἐν ἄλλοις, δέκα κατηγορίας αὐτὸ καλῶν, ἵνα μηδὲ ὑπονοήσωμεν τοῦ Ἀρχυτείου μνημονεύειν αὐτὸν ἄλλην ἐπιγραφὴν ἔχοντος· ἢ οὖν καὶ ἐκεῖνα νοθεύειν χρὴ τὰ συγγράμματα, ἐν οἷς μέμνηται τούτου, ἢ μηδὲ τοῦτο ἀθετεῖν. ἀλλὰ καὶ οἱ σπουδαιότατοι τῶν ἑταίρων αὐτοῦ ὡς γνήσιον ἀπεδέξαντο τὸ βιβλίον. πρὸς δὲ τούτοις μὴ τούτου προγραφέντος τῷ Ἀριστοτέλει τοῦ βιβλίου ἄναρχος ἂν ἦν καὶ ἀκέφαλος καὶ πᾶσα μὲν ἡ Ἀριστοτέλους φιλοσοφία, ἐξαιρέτως δὲ ἡ λογικὴ πραγματεία. ἱστορεῖ δὲ ὁ Ἄδραστος ἐν τῷ Περὶ τῆς τάξεως τῶν Ἀριστοτέλους συγγραμμάτων, ὅτι φέρεται καὶ ἄλλο τῶν κατηγοριῶν βιβλίον ὡς Ἀριστοτέλους καὶ αὐτὸ ὂν βραχὺ καὶ σύντομον κατὰ τὴν λέξιν καὶ διαιρέσεσιν ὀλίγαις διαφερόμενον, ἀρχὴν δὲ ἔχον “Τῶν ὄντων τὸ μέν ἐστιν”· πλῆθος δὲ στίχων ἑκατέρου τὸ αὐτὸ ἀναγράφει, ὥστε τὸ βραχὺ κατὰ τὴν λέξιν εἶπεν ὠς συντόμως ἑκάστου τῶν ἐπιχειργμάτων | ἐκτιθεμένων.

Λοιπὸν δὲ τὸ περὶ τῆς εἰς τὸ καφάλαια διαιρέσεως τοῦ βιβλίου λέγειν ὑπολείπεται, ἃ τινες μὴ ἐπιστήσαντες ὅπως τε κατ’ ἄρθρα διῄρηνται καὶ ὅπως τὴν τε πρὸς τὸν ὅλον σκοπὸν χρείαν ἀποπλγροῦσι καλῶς καὶ τὴν πρὸς ἄλληλα συνέχειαν διασῴζουσιν, στοιβηδὸν κεῖσθαι νομίζουσιν τὰ κεφάλαια κατὰ τὸν ὑπομνηματικὸν τρόπον. καὶ δὴ καὶ ἀντιλέγουσιν αὐτῷ τινες ἀθετοῦντες τὴν διαίρεσιν, οἱ μὲν ὡς πλεοηνάζουσαν μάτην, οἱ δὲ ὡς πολλὰ παρεῖσαν ὥσπερ Κορνοῦτος καὶ Ἀθηνόδωρος, οἵτινες περὶ λέξεων οἰόμενοι τὸν σκοπὸν εἶναι καθὸ λέξεις εἰσίν, πολλὰς λέξεις προβάλλοντες τὰς μὲν κυρίας, τὰς δὲ τροπικάς, ἐλέγχειν οἴονται τὴν διαίρεσιν, ὡς οὐ πάσας τὰς λέξεις [*](1 ἐνδελεχείας K ὄνομα ποιήσας JLKA: ὁνοματοποιήσας v 2 οἰκείως μεταφέροντες in marg. suppl. Ja 2 τῶν JL: τὸ KAv 5 γράμματος ν G πολιτείας] πολίτου K 7 μὲν καὶ ἡ K 8 πυκνότης suppl. L4 8. 9 τοῦ τ΄ ἀριστοτέλους νοερὰν A 9 προϊον K: προϊόντος v 9. 10 ἐν ἄλλοις] ubinam? cf. Bouitzii Ind. p. 102a19 10 μηδὲ JKA: μὴ v, idem suppl. L4 11 αὐτὸν, supra ῶν L1 ἢ] εἰ L ἐκεῖνα supra L1 12 τούτου μέμνηται A τοῦτο] τούτου L 13 σπουδαιότεροι v ἑτέρων A1, corr. A1 ἀπέδειξαν L1 ex ἀπεδέξαντο ut vid. mut. 14 προγραφέντος ex προγράφοντος corr. J2 15 dv supra J1 16 ὁ om. LA 18 ἂν καὶ αὐτὸ A 19 ὀλίγον, ov in ras. L ἔχων A 20 στίχον b 21 ἑκάστου J e corr., LA: ἐκάστον J ante corr.: ἔκαστον Kv ἐκτιθεμένων JLK: ἐκτιθεμένου A: ἐκτιθέμενον v: cf. in l. De caelo p. 2,16 sqq. H. 23 ὑπολέλειπται A ἅ in 8 mut. L 26 κατὰ om. A καὶ (post δὴ) JA: om. LKv post αντιλέγουσιν καὶ add. A αὐτῶι in marg. suppl. Ja τινὲς αὐτῶ K 28 παριεῖσαν v ὥσπερ JLA: ὡς Kv κο~ρνοῦντος (sic) K: κουρνοῦτος v 29 προβάλλονται v (non b) 30 τὰς (post πάσας) om. ν)

Εἰ δὲ καὶ ὑπὸ ποῖον μέρος τῆς Ἀριστοτέλους φιλοσοφίας ποθεῖ τις μαθεῖν, δῆλον ὅτι ὑπὸ τὸ ὀργανικόν. τῆς γὰρ λογικῆς πραγματείας δέδεικται τὸ πρῶτον ἐπέχουσα μέρος ἡ περὶ τῶν ἁπλῶν φωνῶν διδασκαλία, ἡ δὲ λογικὴ πᾶσα τὸ ὀργανικόν ἐστι μέρος τῆς ἁπλῶν φιλοσοφίας, ὥσπερ οἱ κανόνες, ὥσπερ αἱ στάθμαι τῶν τεκτόνων τε καὶ οἰκοδόμων. |

Ἀποροῦσιν οἱ περὶ τὸv Νικόστρατον, τί δήποτε περὶ τῶν κατηγοριῶν [*](Α) εἰπεῖν προθέμενος οὐ περὶ αὐτῶν εὐύς, ἀλλὰ περὶ τῶν ἄλλων διδάσκει τῶν τε ὁμωνύμων καὶ συνωνύμων καὶ παρωνύων. πρὸς οὓς καλῶς ὑπήντησεν ὁ Πορφύροις, ὅτι καθ᾿ ἑκάστην σχεδὸν θεωρητικὴν πραγματείαν προγράφεταί τινα πρὸς σαφήνειαν τείνοντα τῶν ἑξῆς, ὡς ἐν γεωμετρίᾳ οἱ ὅροι καὶ τὰ ἀξιώματα καὶ τὰ αἰτήματα· καὶ ἐνταῦθα οὖν, ἐπειδὴ περὶ τῶν πρώτων λέξεων πρόκειται λέγειν, αἵτινές εἰσιν τῶν πρώτων καὶ ἁπλῶν πραγμάτων δηλωτικαί, ὑφ᾿ ἃς ἔδει καὶ τὰ ἄλλα πάντα ἀνάγεσθαι, εἰ μὲν ἑκάστου πραγματος εν ἠν ονομα ιδιον, ὑπο μιαν ἕκαστον ἀνηγετο κατηγορίαν· εἰ δὲ τὸ αὐτὸ ὄνομα πλειόνων ἐστὶ πραγμάτων καὶ κατ’ οὐσίαν διαφερόντων, διακρίσεως ἔδει, πότε μὲν δῆλον ὅτι ὑπὸ τὴν αὐτὴν ἀνάγεται κατηγορίαν, πότε δὲ οὔ. ὥσπερ ζῷον ὁ ἄνθρωπος καλεῖται καὶ ὁ ἵππος καὶ πάλιν ζῷον ὅ τε Σωκράτης καὶ ἡ τοῦ Σωκράτους εἰκὼν χρωμάτων οὖσα σχηματισμός· τούτων γὰρ ὁ μὲν ἄνθρωπος καὶ ὁ ἵππος τῆς αὐτῆς οὐσίας τοῦ ζῴου μετέχοντες συνωνύμως αὐτῶν κατηγορουμένης ὑπὸ μίαν ἀνάγονται κατηγορίαν, ὁ δὲ Σωκράτης καὶ ὁ γεγραμμένος ἅτε μὴ τῆς οὐσίας ἄμφω τοῦ ζῴου μετέχοντες, ἀλλ᾿ ὁ μὲν τῆς οὐσίας, ὁ δὲ χρώματος ἢ σχήματος ἐπιπολαίου, οὐχ ὑπὸ τὴν αὐτὴν ἀνάγονται ικατηγορίαν, ἀλλ᾿ ὁ μὲν Σωκράτης ὁπὸ τὴν οὐσίαν, ὁ δὲ γεγραμμένος ὑπὸ τὸ ποιόν. ἔδει τοίνυν προδιδάξαι περὶ τοῦ ὁμωνύμου καὶ συνωνύμου. ὅτι δὲ χρειώδης ἐστὶν ἡ τῶν ὁμωνύμων [*](B) πρόλψις, ἐδήλωσεν Ἀωδρόνικος προτάξας “τῶν λεγομένων τὰ μὲν ανευ συμπλοκῆς λέγεται, τὰ δὲ μετὰ συμπλοκῆς· καὶ τῶν ἄνευ συμπλοκῆς ὁμώνυμα μὲν λέγεται, ὧν ὄνομα μόνον κοινόν”. ὥστε χρειώδης ἡ τῶν ὁμννύμων νύμων φαίνεται πρόληψις διὰ τε τὰ εἰρημένα καὶ ὅτι πολλῆς οὔσης ἀμφιβολίας, εἴτε γένος τὸ ὂν εἴτε μὴ, ἐκ τῶν ὁμωνύμων καὶ συνωνύμων [*](Περὶ ὁμωνύμων inscr. v 1 μόνον om. LK post κοινόν· ὁ δὲ κατὰ τοὔνομα λόγος τῆς οὐσίας ἕτερος add v 3 περὶ αὐτῶν Kv: περὶ τῶν αὐτῶν JLA διδάσκει post εἰθὺς coll. A 5 Πορφύριος] cf. p. 60,1 sqq. B. πραγματείαν θεωρητικὴν LKv 9 ἀνάγεσθαι JLA, ἀν in ras. J: συνάγεσθαι Kv 10 ἴδιον ὄνομα A posl ἀνήγετο ἂν add. A2 12 πότε utrobique JL: ποτέ KAv ὅτι om. A 15 καὶ ὁ ἴππος supra L1 17 τῆς om. A 20 διδάξαι A 24 μὲν om. LA 25 φαίνεται] γίνεται L 25. 26 'αμφιβόλου οὔσης K)

Ἀλλ᾿ ἴδωμεν ὅπως τῶν ὁμωνύμων τὴν φύσιν ὁ Ἀριστοτέλης ἐδήλωσεν, ὧδέ πως αὐτοῦ τὴν λέξιν σαφηνίζοντες. τῶν πραγμάτων ἕκαστον καὶ δι᾿ ὀνόματος δηλοῦται καὶ διὰ λόγου ὑπογραφικοῦ ἢ ὁριστικοῦ, οἷον ὁ ἄνθρωπος καὶ διὰ τούτου τοῦ ἄωθρωπος ἀονόματος καὶ διὰ τοῦ ὁριστικοῦ λόγου τοῦ λέγοντος ζῷον λογικὸν θνητόν, τοῦ μὲν ὀνόματος κατὰ τὸ μονοειδὲς αὐτὸ δηλοῦντος, τοῦ δὲ λόγου κατὰ τὸ πολυμερές. ἀλλὰ τὸ μὲν ὄνομα σύμβολον ὑυπάρχον δυνατὸν καὶ ἄλλου τινὸς κατ᾿ οὐσίαν διαφέροντος τὸ αὐτὸ εἶναι, οἷον τοῦ γεγραμμένου ἀνθρώπου, σύμβολον καὶ ἐκείνου γινόμενον, τὸν δὲ ἐξηγητικὸν τῆς οὐσίας λόγον ἀκύνατον ἄλλου κατ’ | οὐσίαν διαφέροντος τὸν αὐτὸν εἶναι. ἰστέον οὖν ὅτι [*](6r A) ὅσα μὲν κατὰ τὸ ὄνομα κοινωνοῦντα διαφέρει κατὰ τὸν λόγον, ταῦτα καλεῖται ὁμώνυμα, ὅσα δὲ ἀνάπαλλιν κατὰ μὲν τὸν λόγον κοινωνεῖ, διαφέρει δὲ κατὰ τὸ ὄνομα, ταῦτα καλεῖται πολυώνυμα, οἷον ὁ τοῦ ἀνθρώπου ὁρισμὸς εἷς ὁνόματα δὲ πλείονα, μέροψ βροτὸς καὶ εἴ τι τοιοῦτον. τὰ 60 κατ’ ἄμφν κοινωνοῦντα τό τε ὄνομα καὶ τὸν λόγον καλεῖται συνώνυμα, ὡς ἄνθρωπος καὶ ἵππος κοινωνεῖ καὶ τοῦ ὁνόματος τοῦ ζῴου καὶ τοῦ ὁρισμοῦ· ζῴα γὰρ ἄμφω καὶ οὐσία ἔμψυχος αὐσθητική· καὶ διὰ τοῦτο συνωνύμως ἀμφοῖν τὸ ζῴον κατηγορεῖται. τὰ δὲ μήτε κατὰ τὸ ὄνομα μήτε κατὰ τὸν λόγον κοινωνοῦντα νοῦντα καλεῖται ἑτερώνυμα, ἔστιν δὲ κατὰ τὸ ἀληθὲς ἕτερα, καὶ μάλιστα ὅταν μηδὲ ὑποκείμενον ἔχωσι κοινὸν ὡς ἡ ἀνάβασις καὶ ἡ κατάβασις τὴν κλίμακα· τὰ γὰρ τοιαῦτα μᾶλλον ἂν ἑτερώνυμα λέγοιτο. ἔστιν δὲ τινα [*](1 κάλλιστον Lv 2 ὁμωνύμων et κατηγοριῶν commut. JLKA, corr. Ja ὁ — διαπραγματευόμενος JLKA: tov — πραγματευόμενον v 3 αὗται libri 4 καὶ om. A 5 πλὴν ὄνομα μόνον JLA: ἢ μόνον ὄνομα Kv 6 ἔνεστιν] ὄστιν L οὐδὲ supra Ja 7 συνιέναι, ναι in ras. Ja κοινὴ K: κοινὸν v 8 ἀνευρεῖν JK: ἂν εὑρεῖν Av: eupeiv L τι A ἀφωρίσαιτο L 10 καὶ om. Kv 11 καὶ prius om. A Πλάτων] Euthyd. p. 277 E. 295 D 12 glossema delevi 14 ὁ ἀριστοτέλης τὴν φύσιν K 17 τούτου] τοῦ A 18 post θνητόν νοῦ καὶ ἐπιστήμης δεκτικόν add. v 21 ἐκεῖνο v γινόμενον, Τι in ras. L: γενόμενον Av 22 ante οὖν με) add. K ὅτι ora. A 23 με) om. A 28 ζῷα] ζῳω A 29 καὶ ἡ οὐσία A 30 μήτε alt. loco Kv: μηδὲ JLA 31 καλεῖται bis L 32 ότ᾿ αν J, av in ras. Με] μὴ L 33 λέγοιτο A: λέγοιντο Lv, ο ex ε ut vid. corr., ιντο in ras. L: λέγεται JK)

Ἀποροῦσι δὲ καὶ διὰ τί, καίτοι περὶ λέξεων προθέμενος εἰπεῖν, ἀλλ᾿ οὐ περὶ αὐτῶν τῶν πραγμαάτων, ὅμως περὶ ὁμωνυμίας μὲν οὐδὲν λέγει, περὶ δὲ τῶν ὁμωνύμων διδάσκει, καίτοι προηγουμένης τῆς κατὰ τὴν ὁμωνυμίαν ἐννοίας, εἴπερ ἀπ’ ἐκείνης τὰ ὀμώνυμα. καὶ λέγουσιν καλῶς, ὅτι ἀπὸ τῶν πραγμάτων γίνεται δῆλα τὰ ὁμώνυμα, ὅταν τοῦ αὐτοῦ ὀνὀματος ῥηθέντος ἐγὠ μὲν ἄλλην ἔννοιαν, σὺ δὲ ἄλλην περὶ τοῦ ὀνόματος προβαλλώμεθα, ὡσπερ τοῦ κύων ὀνόματος ῥηθέντος ἐγὼ μὲν τὸν χερσαῖον, σὺ δὲ Γ τὸν θαλάττιον ἐννοήσειας. διὸ καὶ ἐν τοῖς παρ’ ὁμωνυμίαν συλλογισμοῖς ἡσυχάζειν οἱ διαλεκτικοὶ παρακελεύονται, ἕως ἂν ἐπ’ ἄλλο σημαινόμενον ὁ ἐρωτῶν μεταγάγῃ τὸ ὄνομα· οἷον, εἴ τις ἐρωτᾷ εἱ ὁ χιτὼν ἀνδρεῖος, εἰ τύχοι ἀνδρεῖος ὤν, συγχωρησόμεθα· κἂν ἐρωτήσῃ εἰ ὁ ἀνδρεῖος εὔψυχος, καὶ τοῦτο συγχωρησόμεθα, ἀληθὲς γάρ· εἰ δὲ συναγάγῃ ὅτι ὁ χιτὼν ἄρα εὔψυχος, ἐνταῦθα τὴν ὁμωνυμίαν τοῦ ἀνδερίου διαστείλασθαι καὶ δεῖξαι [τὴν ἀνδρείαν ἤγουν τὴν εὐψυχίαν] ὅτι ἄλλως μὲν ἐπὶ τοῦ χιτῶνος, ἄλλως δὲ ἐπὶ τοῦ ἀνδρείαν ἔχοντος λέγεται. ὥστε τὰ πράγματα κυρίως, οὐχὶ τὰ ὀνόματα τοιεῖ τὴν ὁμωνυμίαν. καὶ γὰρ αὐτὸς ἐπὶ τῶν ὁμωνύμων ποιεῖται τὴν διδασκαλίαν συνακολουθοῦντος πάντως τῷ σκοπῷ εὐθὺς καὶ τοῦ περὶ τῆς ὁμωνυμίας λόγου. καὶ 6 Πλάτων δὲ ἐκ τῶν πραγμάτων δηλοῦσθαί φησιν, εἴτε ὁμωνύμως κατὰ πλειόνων φέρεται τὸ αὐτὸ ὄνομα εἴτε συνωνύμως· [*](1 προηγεῖσθαι JKv: προτίθεσθαι A: προστίθεσθαι L 2 κατηγορίαι in marg. L 1 τὴν φύσιν in lin. LKAv, supra J2: induxi. εὕρηται καὶ οὕτως κἂν διάφοροι τὴν φύσιν |||| κατ᾿ ἄλλας ἰδιότητας J2 in marg. ἔχουσαι συνω+νύμως Lv, sequ. ras. 6 litt. in L τὸ J a supra: om. ceteri 3 καὶ αὐτό Τε τοῦτο τὸ J, καὶ αὐτὸ in ras., τοῦτο τὸ supra J a: ἀλλ᾿ αὐτό γε τοῦτο τὸ LA: ἀλλὰ τῷ Τε v γένη supra J1: om. Kv 4 post οὐ μόνον add. Kv μόνου om. Kv post μόνου Τὸ supra Ja αὕτη A 5 τὸ JKA: τοῦ Lv 6 καίτοι om. K 8 καίτοι Ja v: καὶ J1LKA προηγουμένης JKv, η alt. in ras. J: προηγουμένως LA 9 ἀπ᾿ ἐκείνης ex ἀποκειμένης ut vid. corr. J a λέγουσιν JLK: λύσιν ἐπάγουσι πρὸς τοῦτο Av 11 pro ῥηθέντος ras. 4 litt. L ἐγὼ, ἐγ in ras L περὶ τοῦ ὀνόματος om. v 11. 12 προβαλλώμεθα JKA: προβαλλόμεθα L: προβαλώμεθα v 13 παρ᾿ ὁμωνυμίαν JLA: παρωνύμοις Kv 14 ante ἕως ἰαὶ add. L ἂν om. A 15 μεταγάγηι J: μετάη LA, η in ras. L: ἐπαγάγη Kv συγχωρησόμεθα ut, vid. J1: συγχωρήσομεν J2 et ceteri post κἂν δ᾿ add. v ἐρωτήσει A: ἐρωτᾷ v εἰ ὁ] σε K 17 τοῦτο] αὐτὸ v συγχωρησόμεθα Jv: ω συγχωρησόμεθα L1: συγχωρήσομεν KA συνάγη A 17. 18 ἄρα εὔψυχος J1 supra: εὔψυχος LKv: om. A 18. 19 τὴν ἀνδρείαν ἤγουν τὴν εὐχυχίαν omnes, nisi quod οἶον pro ἤγουν A: del. J 19 με) ἐπὶ τοῦ in ras. A 20 ἀνδρίαν A 21 ποιεῖν J καὶ γὰρ] καὶ δι᾿ αὐτὸ καὶ A; possis ἰαὶ δι᾿ αὐτὸ <τοῦτο> 22 συνακολουθούντων Kv πάντως A, in ras. J2: αὐτῶν LKv τῷ σκοπῷ om. A 23 λόγου in ras. J2: λόγου αὐτοῦ A: αὐτοῦ LKv ὁ om. L 24 φέρεται κατὰ πλειόνων Jv, corr. J1)

Ἀποροῦσι δὲ καὶ τοῦτο, πῶς ὁμώνυμα ἐκεῖνα μόνον εἶπεν, ὧν ὄνομα μόνον κοινόν, καίτοι τῆς ὁμωνυμίας καὶ ἐν ῥήμασιν οὔσης, ὡς ἐπὶ τοῦ ἠνδραπόδισται, καὶ ἐν μετοχαῖς, ὡς ἐπὶ τοῦ ἠνδραποδισμένος, καὶ ἐν συνδέσμοις· καὶ γὰρ τοῦ ἤ καὶ τοῦ ἤτοι πολλὰς διαφορὰς οἱ διαλεκτικοὶ παραδιδόασιν. λέγουσι δὲ πρὸς τοῦτο, ὅτι τὸ ὄνομα τριχῶς λέγεται· τὸ μὲv γὰρ δηλοῖ τὸ κύριον, τὸ δὲ τὸ προσηγορικόν, τὸ δὲ τὸ κοινῶς ἐπὶ πᾶν μέρος λόγου διατεῖνον, καθὸ Πλάτωνα μὲν καλοῖς, Σενοφῶντα δὲ κοινοῖς ὀνόμασιν κεχρῆσθαί φαμεν. οὐδὲν οὖν ἄτοπον νῦν λέγεσθαι τὸ κοινῶς ἐπὶ πάντα τοῦ λόγου τὰ μέρη διατεῖνον. Βόηθος δὲ διχῶς φησιν τὸ ὄνομα λέγεσθαι, τό τε πρόταξιν ἄρθρου λαμβάνον, ὃ καὶ ἰδίως ὄνομα λέγεται, καὶ τὸ ἐφ᾿ ἅπαντα τὰ τοῦ λόγου στοιχεῖα διατεῖνον· ἐπειδὴ οὖν ἐν τῷ ζητεῖν ἐφ᾿ ὁποιασοῦν λέξεως, εἰ ὁμώνυμός ἐστιν, προτάττομεν τὸ ἄρθρον ὁμοίως ἐπί τε τῶν κυρίως ὀνομάτων καὶ τῶν ἄλλων λέξεων, λέγοντες ‘ τὸ κύων ὁμώνυμόν ἐστιν᾿ καὶ ‘τὸ ἠνδραπόδισται ὁμώνυμόν ἐστιν᾿ (σημαίνει γὰρ καὶ τὸ ληφθῆναι αἰχμάλωτον καὶ τὸ λαβεῖν ἄλλον), εἰκότως τὸ ὄνομα τῶν ὁμωνύμων κοινὸν εἶναί φησιν, διότι τὸ ἴδιον τοῦ ὀνόματος ἴσχουσι πάντα τῷ προτάττεσθαι αὐτῶν ἄρθρον· ἔοικεν γὰρ τὰ οὕτω προφερόμενα τοῖς μονοπτώτοις λεγομένοις ὀνόμασιν· τὸ ἀνδραποδίζεσθαι, τοῦ ἀνδραποδίζεσθαι, τῷ ἀνδραποδίζεσθαι, καὶ ἑξῆς· καὶ ἅμα διὰ τοῦ ὄνομα εἰπεῖν ἐνεδείξατο πῶς δεῖ προφέρεσθαι τὴν τῶν ὁμωνύμων διαστολήν, ὅτι προτάττοντας τὸ ἄρθρον καὶ λέγοντας [*](1 Σοφιστ.] p. 218 BC τούτου supra L1 post τοὔνομα μόνον add. Plato 4 γίνεται] φαίνεται L 5 καὶ τὰ συνώνυμα om. JLA 7 ἢ συμφωνούσηι ἦ συμφωνοῦσιν LA ἧ ex ἢ fort. mut. L): ἧ συμφωνοῦσα v καλῶς — λέξεων (9) om. A 8 μὴ] οὐ L τῶν om. L 10 καὶ om. LAv 12 ἀνδραπόδισται L τοῦ om. A 13 γὰρ supra L1 τοῦ alt. om. L 13. 14 διδόασι Α 14 τοῦτο supra L1 λέγουσι A 15 τὸ ante προσηγ. supra J a: om. L τὸ δὲ supra L1 τὸ ante κοινῶς om. JK 16 διατεῖνον, ov in ras. J: διατείνει K ὀνόμασιν om. Lv, sed add. L1 17 φαμέν, supra ησιν Κ1 νῦν] μὲν K λέγεσθαι νῦν A 17. 18 τοῦ λόγου τὰ μέρη J: τὰ μέρη τοῦ λόγου ceteri 18 προκάταρξιν A 19 τὰ m. Lv 20 ζητεῖν J2: πίπτειν J1 et ceteri 21 κυρίων v 23 ὁμώνυμόν ἐστιν om. A 25 post τὸ lit. erasa J 25 τῷ] τὸ v fort. recte 26 προσφερόμενα Α 27 τὸ ἀνδραποδίζεσθαι ex τὸ ἠνδραποδίσθαι corr. J τοῦ ἀνδρ. τῶι ἀνδρ. in marg. suppl. J1 τῷ ἀνδρ. om. K 28 ἑξῆς ἅμα. διὰ Av (om. καὶ) τοῦ JKA: τὸ Lv 29 τῶν Av, supra J a: om LK προτάττοντες et λέγοντες v)

Τὸ δὲ κοινὸν πάλιν καὶ αὐτὸ πολλαχῶς λέγεται· ἢ γὰρ τὸ εἰς μέρη διαιρετόν, ὡς ἡ κληρουχουμένη γῆ, ἢ τὸ ἀδιαιρέτως εἰς κοινὴν μὲν χρῆσιν προκείμενον, οὐχ ἅμα δέ, ὡς ὁ δοῦλος ἢ ὁ ἵππος ὁ κοινός, ἢ τὸ ἐν προκαταλήψει μὲν ἰδιούμενον, αὖθις δὲ εἰς τὸ κοινὸν ἀναπεμπόμενον, ὡς τὸ θέατρον, ἢ τὸ ἅμα ἀδιαιρέτως εἰς χρῆσιν πολλῶν ἀγόμενον, ὥσπερ ἡ φωνή. οὕτως δὲ καὶ τὸ ὄνομα κοινὸν τοῖς ὁμωνύμοις ἅμα πᾶσιν ὑπάρχον καὶ ἄλλοις ἅμα δυνάμενον ὑπάρξαι ἀδιαιρέτως τὸ αὐτό. διὸ καὶ Ἀνδρόνικος παραφράζων τὸ τῶν Κατηγοριῶν βιβλίον ὁμώνυμά φησιν λέγεσθαι, ὧν ὄνομα ταὐτόν· καὶ γὰρ καὶ τὸ ὄνομα καὶ ὁ λόγος διὰ τὴν ἀσώματον φύσιν ἀμερίστως ρίστως πάρεισι τοῖς πολλοῖς.

Ἀποροῦσι δὲ καὶ πρὸς τὸ κοινὸν τὸ ὄνομα τῶν ὁμωνύμων λέγεσθαι οἱ περὶ τὸν Νικόστρατον. ὁ γὰρ εἰπὼν κύνα ὅτι μὲν μὴ βοῦν μηδὲ ἵππον ἢ ἄλλο τι λέγει τῶν τοιούτων ἐδήλωσεν, ὃ δὲ βούλεται σημαίνειν, οὔπω δεδήλωκεν· τίνα γὰρ τῶν κυνῶν, πότερον τὸν ἀστρῷον ἢ τὸv χερσαῖον ἢ τὸν θαλάττιον ἢ τὸ περὶ τὴν γνάθον συμβαῖνον σπασμῶδες πάθος, οὔπω δῆλον. εἰ οὖν μηδὲν σημαίνει, οὐδὲ ὄνομα ἂν εἴη, ὥστε οὐδὲ ὁμώνυμον· τὰ γὰρ ὁμώνυμα κοινὸν ἔχειν ὄνομα ἐλέγετο. εἰ δὲ προσθήκης δεῖταί τινος πρὸς τὸ σημᾶναι τί τῶν πολλῶν ἐκείνων ἐστὶ τὸ ῥηθέν, οἷον ὅτι τὸv άστρῷον λέγει ἢ ἄλλον τινὰ τῶν κυνῶν, οὐκέτι κοινὸν μένει τὸ ὄνομα· τῇ γὰρ προσθήκῃ, καθ᾿ ἣν μάλιστα σημαίνει ὃ βούλεται, ἰδιωθήσεται· ὥστε εἰ μὲν μὴ σημαίνει τι, οὐκ ἔστιν ὄνομα τὸ ἐπὶ τῶν ὡς ὁμωνύμων ἀποδοθέντων λεγόμενον· εἰ δὲ τῇ προσθήκῃ τῇ ἴδιον ἑκάστου ποιούσῃ τὸ ὄνομα σημαίνει, οὐκέτι καθὸ κοινοῦ ὀνόματος μετέχει ὁμώνυμά ἐστιν, ὁπότε τὸ μετὰ τῆς [*](2 πρότασις Kv τύπον JLA, in marg. b: τόπον Kv 3 τοῦ μόνου] hinc denuo inc. Ap 4 τὸ om. Ap σημαίνοντος ἓν Ap εἶναι ante λέγωμεν coll. v: om. Ap 5 διαστολὴν Ap 8 ὥσπερ K 11 ποσαχῶς Ap ἡ γὰρ Ap 12 κληροχουμένη K 13 Γε om. Ap 14 τὸ|| κοινὸν J 15 ἀγόμενον] ἐρχόμενον V ut Porph. p. 62,26, cf. Dex. p. 19,7 B. 16 ἅμα πᾶσιν LAp: άμα (in ras.) πὰσομ J: ἅπασιν Kv 17 post καὶ ὁ add. Ap 18 post ὄνομα μόνον add. Ap 19 ταυτό Ap post φύσιν αὐτῶν add. L 21 τὸ (post κοινὸν) supra Ja: om. Kv 28 ἢ JL (ex εἰ ut vid. L1): μηδὲ KApv ἄλλο τι] τί L σημάναι v 25 σημαῖνον K 27 τὸ γὰρ ὁμώνυμον K γὰρ] δὲ v 28 ἐκεῖνο Lv τὸ supra Ja 29 μένει τὸ ὄνομα κοινόν Ap 30 ἣν] ἧ L 31 ὡς om. v τῶν post ὁμωνύμων add. Ap 32 ἦι alt. supra Ja ἑκάστη L 33 τὸ supra L1)

p. 1a1.2 Ὁ δὲ κατὰ τοὔνομα λόγος τῆς οὐσίας ἓτερος.

Τὸν όριστικὸν λόγον σύζυγον εἶναι δεῖ πάντως τῷ ὀνόματι, ὣστε μήτε ὑπερβάλλειν τοῦ ὀνόματος μήτε ἐλλείπειν. καὶ γὰρ τοῦ αὐτοῦ πράγματός ἐστιν καὶ τὸ ὄνομα καὶ 6 όρισμός· ἀλλ' ό μὲν όρισμὸς ἀναπλοῖ καὶ [*](B) διεξοδεύει τὸ πρᾶγμα, κατὰ πολυμερὲς αὐτὸ περιλαμβάνων, τὸ δὲ ὄνομα συναιρεῖ καὶ συμπτύσσει καὶ κατὰ μονοειδὲς αὐτὸ παραδείκνυσιν. δεῖ οὖν πάντα όρισμὸν σύζυγον εἶναι τῷ ὀνόματι καὶ μήτε ύπερέχειν μήτε ἐλλείπειν. συμβαίνει δὲ ύπερέχειν καὶ ἐλλείπειν. ἐὰν μὴ κατὰ τοὒνομα όρισμός· ύπερέχει μέν, ὃταν κατά τι γίνηται τῶν ἀνωτέρω, ὡς ὃταν ζῷον όρίσασθαι βουλόμενος μὴ κατὰ τὸ ὄνομα τοῦ ζᾠου τὸν όρισμὸν ἀποδῷς, ἀλλὰ κατά τι τῶν όλικωτέρως ύπαρχόντων τῷ ζᾠῳ, οἶον τὸ ἔμψυχον· τότε γὰρ ἀποδώσεις ὃτι ἐστὶν τὸ ζῷον οὐσία ἔνδοθεν κινουμένη ἢ τρεφομένη καὶ αὐξομένη καὶ ὃμοια γεννῶσα ἤ ὃπως ἄν τις ἄλλως τὸ ἔμψυχον όρίσαιτο· τότε γὰρ ἀληθεύσει μὲν ἀπὶ τοῦ ζᾠου, μὴν καὶ καὶ ὃρος ἔσται, οὐ γὰρ ἐξισάζει· εἴ τι μὲν γὰρ ζῷον, καὶ τρέφεται καὶ αὒξεται γεννᾷ ὃμοινον, οὐκ ἀνάπαλιν δέ· τὰ γὰρ φυτὰ οὐκ ἔστι ζῷα. ἐλλείπειν δὲ συμβαίνει τὸν όρισμὸν τοῦ ὀνόματος, ὃταν κατά τι τῶν μερικωτέρων τοῦ ὀνόματος λαμβάνηται, ὡς ὃταν τὸ ζῷον ὁριζόμενοι οὐσίαν λογικὴν θνητὴν όρζώμεθα, ὃπερ ἐστὶν ἄνθρωπος· καὶ γὰρ τὸ μὲν τοιοπῦτον ζῷόν ἐστιν, οὐκέτι τὸ ζῷον τοιοῦτον πᾶν. πᾶς οὖν ὃρος κατὰ τὸ ὄνομα [*](1 ὄν om. Apv 2 ὦν Ap 3 καὶ om. Ap 4 σημαίνειν ἓν LKv: σημαίνει μὲν J, sed corr.: σημαίνει ἓν Ap 5 ὣσπερ K 6 post ληφθὲν καὶ add. Kv τὸ κοινὸν post ἀπομερισθἐν pos. Kv 7 λέγουσιν ex λέγειν corr. L 1: λέγειν J, sed in mg. γρ λέγουσι Ja 7 οὐκ, οὐ in ras. L οὐκέτι pro οὐκ ἔστι K 9 καὶ γὰρ καὶ τὸ K 10 λεγομένων] εἰργμένων K post μᾶλλον τῶν add. L 1 supra, v 13 τὸν ἀριστοτελικὸν ὃρον L, sed supra γρ' όριστικὸν L 1 δεῖ πάντως εἶναι Kv 13. 14 ὣστε καὶ μήτε μὴν L 14 post alt. τοῦ ras. 3 vel 4 litt. J 15 ἀναπληροῖ Ap 17 συναιρεῖ] συνάγει L συμπτύσει Ap 19 ὑπερέχειν in marg. suppl. Ja: om. 20 ὐπερέχει JKv: ὑπερέχειν LAp, fort. recte, cf. v. 27 τῶν ἀνωτέρω supra, καθολικώτερον in lin. L 1 21 τοὔνομα Apv 21. 22 ἀποδῶς in ἀποδώσειν mut. L 1 23 ἐστὶ om. K, post ζῷον pos. Ap 25 όρίσαιτο ex ὡρίσαιτο corr. J 26 καὶ pr. om. KAp 30 όριζώμεθα θνητὴν Ap όριζόμεθα v)

Ὁ δὲ λόγος σημαίνει μὲν καὶ τὸν ἐν ταῖς ψήφοις λογισμόν, σημαίνει δὲ καὶ τὸν ἐνδιάθετον κατὰ τὴν ἔννοιαν, σημαίνει δὲ καὶ τὸν προφορικὸν καὶ τὸν σπερματικόν, σημαίνει δὲ καὶ τὸν ἐκάστου περιηγητικὸν καὶ όριστικόν. [*](Γ) λόγον δὲ αὐτὸν δἶπεν καὶ οὐχὶ όρισμόν, ἳνα καὶ τὴν ύπογραφικὴν ἀπόδοσιν [*](41) περιλάβῃ, ἣτις καὶ τοῖς γένεσι τοῖς ἀνωτάτω καὶ τοῖς ἀτόμοις ἐφαρμόττει όρισμῷ μὴ δυναμένοις περιληφθῆναι, διότι οὔτε τῶν ἀνωτάτω γενῶν γένος ἔστι λαβεῖν οὔτε τῶν ἀτόμων διαφοράς, ἡ δὲ ύπογραφὴ τὴν ἰδιότητα τῆς οὐσίας ἀποδιδοῦσα καὶ ἐπὶ φθάνει. διὸ οὐδὲ άπλῶς εἶπεν τὸν κατὰ τοὒνομα λόγον, ἀλλὰ τὸν τῆς οὐσίας λόγον, διότι ό μὲν ύπογραφικὸς λόγος τὴν ἰδιότητα τῆς οὐσίας ἀφορίζει, ό δὲ όριστικὸς τὸ ἠν εἶναι ἑκάστου καὶ τὴν οὐσίαν αὐτήν· ό οὖν λόγος τῆς οὐσίας καὶ τὸν όριστικὸν λόγον καὶ τὸν ύπογραφικὸν περιείληφεν. ὣστε μάτην ἐγκαλοῦσι πάλιν οἱ περὶ τὸν Νικόστρατον ὠς μόνῃ τῇ οὐσίᾳ δοκοῦντι λέγειν τὴν όμωνυμίαν τῷ Ἀριστοτέλει, εἴπερ τὸν τῆς οὐσίας λόγον ἓτερον εἶπεν ὲν τοῖς καίτοι καὶ ἐν ποιῷ οὔσης όμωνυμίας, εἴπερ λευκὸν καὶ χρῶμα καὶ λευκὴν φωνὴν λέγομεν, καὶ ἐν τῷ κεῖσθαι καὶ ἐν ἄλλαις κατηγορίαις. πρὸς γὰρ ταύτην τὴν ἀπορίαν ύπαντῶν ό Πορφλύριος πρῶτον μέν φησιν μηδὲ εν πᾶσι τοῦτο γεγράφθαι τοῖς ἀντιγράφοις· μήτε γὰρ Βόηθον εἰδέναι, ὃς φησι δεικνύναι τὸν Ἀριστοτέλη τίνα ἐστὶν τὰ όμωνύμα λέγοντα Ὁμώνυμα λέγεται [*](2 μἐν τι JAp: μέντοι L: μὲν Kv οί in marg. suppl. J 3 θνητά ἐστι Ap καθὸ μέντοι JL: καθόσον δέ τοι Ap: καθὸ δὲ Kv 4 τελαμῶνος KApv: τελαμώνιος J: τελαμώνιος in τελάμωνος, deinde in τελαμῶνος corr., sed τελαμωνιος rest. τὸ δὲ] ὸ δὲ Ap 5 ὣς φασιν] φησιν Ap ηρκεῖτο JL: ἤρκει τὸ Ap: ἀρκεῖτο Kv 6 όμώνυμα prius om. K ἔσται] εἴη Ap 8 ὸ aute θαλ. ex τὸ corr. J; τὸ K 9 ὸ ante χερσ.] τὸ K κατὰ ζῶον (sic) ex καὶ τὸ ζῶον corr. Ap 10 τὰ om. b 11 κατὰ] καὶ Ap τοῦ JL: om. KApv 13 τοῖς ν 15 περιηγηματικὸν 16 οὐχὶ JL: οὐχ KApv ύπογραφ|||| ν K 17 ante γένεσι ἐν add. Ap 19 λαβεῖν] ἀποδοῦναι L 24 περιείληφε καὶ τὸν ὐπογραφικόν LAp, περιείληφε in marg. suppl. L 1 25 τὴν όμωνυμίαν λέγειν Ap 27 καὶ (ante χρῶμα) JL: om. KApv 29 ὑπαντῶν JLK, ὁ in ras. L: ἀπαντῶν Apv μηδὲ ἐν JLv: μηδ' ἐν Ap: μηδὲν K 30 τοῦτο om. Ap μήτε] μὴ Ap ὅς φησι δεικνύναι Brandis: ὥς φησι δεικνύναι LKApv: τοῦτο γράφοντα· 5; φησι δεικνύων J 2 in ras. 31 ἀριστοτέλη JAp: ἀριστοτέλην ceteri όμώνυμα alt. in ras. J 2 λέγεται, λε in ras. J 2)

Προσαπορεῖ δὲ ό Νικόστρατος περὶ τῶν όμωνύμων, καὶ ἔτι σαφέστερον Ἀττικὸς τὴν ἀπορίαν ἐξέθετο. εἰ γὰρ συνώνυμά ἐστιν ὦν τό τε κοινὸν καὶ ό όρισμὸς κοινός, ἔχει δὲ καὶ τὰ όμώνυμα τό τε ὄνομα κοινὸν όμώνυμα καλούμενα καὶ τὸν τοῦ όμωνύμου όρισμόν· ἐφ' έκάστου γὰρ όμωνύμου ἀληθὲς εἰπεῖν ὃτι ὄνομα μόνον κοινόν, ό δὲ κατὰ τοὔνομα λόγος τῆς οὐσίας ἓτερος· τὰ ἄρα όμώνυμα συνώνυμά ἐστιν. ἔστιν δὲ καὶ τὰ συνώνυμα συνώνυμα· πάντα ἄρα τὰ τὸ αὐτὸ ὄνομα ἔχοντα συνώνυμά ἐστιν. λύει δὲ καὶ ταύτην τὴν ἀπορίαν ό Πορφύριος λέγων ὃτι οὐδὲν κωλύει τὰ αὐτὰ πράγματα κατὰ διαφόρους προσηγορίας όμώνυμά τε εἶναι καὶ συνώνυμα· ὣσπερ οἱ Αἴαντες ᾖ Αἴνατες λεγόμενοι καὶ ἄνθρωποι, καθὸ μὲν ἄνθρωποιτ, συνώνυμοί εἰσιν, καθὸ δὲ Αἴαντες, όμώνυμοι, οὓτως οὖν οί όμώνυμοι Αἴαντες, καθὸ μὲν όμώνυμοι, συνώνυμοί εἰσιν, καθὸ δὲ Αἴαντες, όμώνυμοι. ἀλλ' ἀντιλήψεταί τις ῥᾳδίως καὶ ἐρεῖ, καθὸ μὲν όμώνυμα τὰ όμώνυμα, μὴ εἶναι ὁμώνυμα, ἀλλὰ συνώνυμα· καθὸ δὲ οὐχ όμώνυμα, ἀλλ' Αἴαντς, κατὰ τοῦτό ἐστιν όμώνυμα. καὶ ἴσως οὐδὲν ἄτοπον κατὰ μὲν αὐτὴν τὴν τοῦ όμωνύμου φύσιν κοινὴν οὖσαν τὰ μετέχοντα αὐτῆς συνώνυμα εἶναι, καθόσον [*](E) [*](3 6 om. LAp 3. 4 φησί ante τῶν coll. KAv 6 προσκειμένου JAp, e corr. L: προκειμένου Kv 9 ante τῆς τὸ JKv, sed del. J 10 ἀπεκρίνατο Kv ante τοῦ τὸ add. JKv, sed del. J ante τῆς τὸ add. Kv σημαινόμενα τοῦ λλόγου Kv 11 ὁ δὲ opos] ό λόγος Ap ἢ ἡ L: ἢ ceteri, sed corr. Ja 11. 12 τοῦ ὃρου JLKv: λόγου J in marg.: τοῦ λόγου Λ 1 supra, Ap 12 καὶ supra J, om. Ap 16 post δὲ καὶ add. Ap 17 post Αττικὸς ταύτην add. Ap post ἐξέθετο εἰπών add. v τε om. L 20 post ὅτι τὸ add. Kv 21 ἔστιν δὲ — ἐστιν (22) om. Ap συνώνυμα 21. 22 συνώνυμα συνώνυμα J: συνώνυμα όμώνυμα L 1: συνώνυμα όμώνυμα Kv 22 τὰ in mg. suppl. Ja τὰ |||| αὐτ|||| K 23 καὶ om. Ap τὴν ἀπορίαν ταύτην K 24 post πράγματα τὰ add. L 25 ᾗ Αἵαντες λεγόμενοι καὶ ἄνθρωποι om. Kv 27 μὲν όμώνυμοι JLK: μὲν ἄνθρωποι Ap: ἄνθρωποι μὲν v 28 τὰ όμώνυμα iterat Ap 30 post ἴσως μὲν add. Kv μὲν αὐτὴν om. Ap τὴν om. L 30. 31 τῶν όμωνύμων Ap 31 φύσιν, u in ras. J)

Εἰώθασι δὲ ἐνταῦθα γινόμενοι οί ἐξηγηταὶ τοῦς τρόπους τῶν όμωνύμων ἀπαριθμεῖσθαι καὶ λέγουσιν ὃτι κατὰ τοὺς ἀνωτάτω τρόπου διχῶς λέγεται τὰ όμώνυμα· τὰ μὲν γάρ ἐστιν ἀπὸ τύχης, ὡς Ἀλέξανδρος Πάρις καὶ ό Μακεδών, τὰ δὲ ἀπὸ διανοίας, ὃταν διανοηθείς τις ἀιτίας ἓνεκέν τινος τὰ αὐτὰ όνόματα ἐπιτιθῇ. ἀλλὰ τὰ μὲν ἀπὸ τύχης, ἃτε τυχαῖον καὶ ἀόριστον, ἀδιαίρετον μένει· τὰ δὲ ἀπὸ διανοίας διαιρεῖται τετραχῃ, εἴς τε [*](Ζ) τὰ καθ' όμοιότητα, οἶς καὶ Αριστοτεής ἐν τῷ τῶν όμωνύμων ἐχρήσατο παραδείγματι εἰπὼν ζῷον ὃ τε ἄνθρωπος καὶ τὸ γεγραμμένον, κοινὸν μὲν ἔχοντα τὸ ὄνομα τοῦτο, τὸν δὲ λόγον ἓτερον, διότι ό μὲν ἄνθρωπος ζῷόν ἐστιν ώς οὐσία ἔμψυχος αἰσθητική, ή δὲ εἰκὼν τοῦ ἀνθρώπου ἢ ό ἀνδριὰς ζῷον οὓτως ώς όμοίωμα οὐσίας ἐμψύχου αἰσθητικὴς. δεύτερος δὲ ἀπὸ διανοίας τρόπος ό κατὰ ἀναλογίαν, ὃμψύχου λέγηται όμωνύμως [*](3 εἰσιν (post ὀμ.) Ap 4 τετρασύλλαβλον sic L: τρισύλλαβον Ap σωκράτης ό supra L 12. 13 προηγουμένως κατηγορεῖται Ap 14 ύπάρχει post προηγου μένως pos. Apv: om. L 15 κοινωνίαν, οινω e corr. L 1 τὸ τοῦ ex τοῦ τοῦ corr. Γ 16 τὸ ὄνομα — ὣστε (17) in marg. suppl. Ja 18 εἶναι κοινὸν ὄν=ομα Ap 20 πρὸς] πρ||||| K τὰ‘ π. τ. ό. ἀπορίας Ap 22 Ἐώθασι b γινόμενοι in γενόμενοι corr. L 1 οἱ ἐξηγηταὶ] cf. Porph. ρ. 0.5, 12. Amm. p. 21,10 B. 23 λέγουσιν] φασὶν K 24 τε om. L 26 ἐπιτιθῆι JL: ἐπιθῆ KApv τὰ] τὸ Αp post ἀπὸ τῆς add. L ἃτε τυχαῖον ο supra y L 1) καὶ ἀόριστον ἀδιαίρετον μένει LAp: ἃτε ὠς όντα τυχαῖον τ et αῖον in ras.) καὶ άόριστον ἀδιαίρετον μένει J: ἅτε ἄντα ώς ἔτυχε καὶ ὰόριστα ὠς ἀδιαίρετα μένει Kv 28 οἶς scripsi: ώς libri 32 όμοιότητα K ante οὐσίας ἔχον add. Kv, μόνον in ras. Ap 33 post δὲ ὁ add. Ap)

πάντες δὴ σείοντο πόδες πολυπιδάκου Ἴδης. [*](1 ή (ante μονάς) supra L 1 τῆς e corr. L 1 3 post 3 ὁ add. JL η ο 6 σμηλίον J: L, L, cf. v. 18 7 ante τομῶν ras. 4 litt. Ap 10 τυγχάνοντα L 1 10. 11 καὶ γυμνάσιον om. Ap 13 ἓν] ἕνα Ap κατηρίθμησεν in κατηρίθμησαν corr. L 1 18 σμηλίον J: σμιλίον L 20 τῶ e corr. Ap: τὸ K 21 post τρόπον τῶν add. Kv τὸ συναμφότερον Ap 22 ἄξιον Ap ὁ Πορξύριος] p. 67,4 sqq. Busse μὲν τὸ] μέν τι Porph. 23 ἔχει L καταχρήσηται Αp Porph.: καταχρήσεται JLK 28 ἀλλ' κτλ.] Hom. Υ 218 οἵ Τ’ extra numerum JLKv: ἔθ' Ap Hom. Porph. ἔναιον JLK Porph.: ᾤκεον Apv Hom. πολυπιδάκου etiam Porph., ΥΡ. Ven. A Homeri: πολυπίδακος ceteri codd. Hom. 29 ταύτας —καλοῦσιν in ras. J 1 30 πάντες δὴ] Hom. Υ 59 δὴ σείοντο JKApv: δὲ σείοντο L: δ' ἐσσείοντο Hom. πολυπιδάκου Hom. ·σ· cod. D et γρ. A, Porph.: πολυπιδάκου Ja: πολυπίδακος ceteri codd. Hom.)

p. 1a6 Συνώνυμα δὲ λέγεται ἕως τοῦ τὸν αὐτὸν ἀποδώσει. Περὶ προτέρων τῶν όμωνύμων εἰπών, διότι τὸ ὄν όμωνύμως ταῖς δέκα Γ κατηγορίαις ύπάρχειν δοκεῖ, ἐξῆς τὸν περὶ τῶν συνωνύμων ἐπάγει λόγον. χρεία γάρ ἐστιν τῆς τῶν συνωνύμων γνώσεως διὰ τὴν έκάστου λοιπὸν τῶν γενῶν κατὰ τοῦ ύφ' έαυτὸ κατηγορίαν συνωνύμως γινομένην καὶ ὅτι τὰ συνώνυμα ἀλλήλοις ύπὸ τὴν αὐτὴν ἀνάγεται κατηγορίαν. τὸ δὲ συνώνυμον κοινωνεῖ μὲν τῷ όμωνύμῳ, καθόσον ὄνομα κοινόν ἐστιν καὶ ἐπὶ τῶν συνωνύμων, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶν όμωνύμων· διαφέρει δέ, ὃτι οὐ μόνον ὄνομα κοινὸν ἐπὶ τῶν συνωνύμων, αλλὰ καὶ ό λόγος ό κατὰ τὸ ὄνομα, ὅ τε όριστικὸς καὶ ό ύπογραφικός, κοινός τοῖς συνωνύμοις, κἄν μὴ πρόσκειται ἐνταῦθα [*](3 αἰεὶ γὰρ] Hom. κ 32 νεὼς, supra ηὸς Ap 4 νηὸς Ap .5 εἴπη v post ἔχει τὰ add. Kv 9 δὲ οί LAp 11 ἄν supra Ja 14 γεδάλιον ex γαιδάλιον corr. L1 15 όμώνυμον L post αλλο τὸ add. v 17 τὸ πηδάλιον ποὺς Ap, sed corr. τὸ alt. om. Ap 18 ἔχων ἄλλ' ὄνομα L 19 παρετέθη Ja supra, LAv: παρατεθείη J in lin., K, γρ΄ L ἐπ'] ὑπ' v fort. recte 20 ante πόδα παρὰ add. L 22 δὲ om. v ἕως τοῦ JK: ipsa verba suppl. Apv, in marg. L ἀποδώσει J: ἀποδῶ K: λόγον ἀποδώσει LAp cum Arist. plerisque: ἀποδωσει λόγον v cum Arist. cod. 9 23 προτέρων τῶν όμωνύμων] τῶν όμωνύμων πρότερον ν δέκα om. K 24 τὸν τῶν L 25 post τῆς περὶ add. Kv 26 τοῦ K, ex την corr. J: τὴν LApv ὐφ' ἑαυτὸ JLK: ύφ' αὐτὸ sic AP: ἐαυτοῦ v 29 ὤσπερ — συνωνύμων (30) om. Αρ 30 τοὔνομα KApv 31 post κἄν γὰρ add. JKv, sed del. J πρόσκειται, supra έη Αρ)

Ἐπιστῆσαι γὰρ ἄξιον, ὅτι τετραχῶς τὸ αὐτὸ ἁμώνυμόν τε καὶ συνώνυμον λέγεται. ποτὲ μὲν γὰρ ἓν καὶ τὸ αὐτὸ πρᾶγμα κατ᾿ ἄλλο καὶ ἄλλο ἑαυτοῦ ὄνομα πρὸς ἄλλο καὶ ἄλλο πρᾶγμα ὁμώνυμόν τέ ἐστιν καὶ συνώνυμον, οἷον ὁ κόραξ ὁ ὄρνις, καθὸ μὲν κόραξ καλεῖται, πρὸς τὸ ἐν τῇ θύρᾳ ὄργανον ὁμωνύμως λέγεται, καθὸ δὲ ὄρνις, πρὸς τοὺς ἄλλους ὄρνιθας συνωύμως. ποτὲ δὲ τὸ αὐτὸ πρὸς τὸ αὐτὸ πρᾶγμα διαφόροις ἑαυτοῦ ὀνόμασιν ὁμώνυμόν τε εὑρίσκεται καὶ συνώνυμον, ὡς Σωκράτης ὁ φιλόσοφος πρὸς Σωκράτην τὸν Θεαιτήτου συγγυμναστὴν ὁμώνυμος μὲν καθὸ Σωκράτης, συνώνυμος δὲ καθὸ ἄνθρωπος ἄλλα δὲ ἔστιν ἃ καθ᾿ ἓν τὸ αὐτὸ ὄνομα ὁμώνυμά τε καὶ συνώνυμά ἐστιν, πρὸς ἄλλο μέντοι καὶ ἄλλους κόρακας συνώνυμος. ἔστιν μὲν τὸ ὄργανον ὁμώνυμος, πρὸς δὲ μέντοι καὶ ἄλλους κόρακας συνώνυμος. ἔστιν δὲ ὅτε τὸ αὐτὸ κατὰ τὸ αὐτὸ ὄνομα πρὸς τὸ αὐτὸ πρᾶγμα ὁμώνυμόν τέ ἐστιν καὶ συνώνυμον, ὡς ὁ παρ᾿ Ὁμήρῳ Μέλας· Ἄγριος ἠδὲ Μέλας· μέλανι· εἰ δὲ τύχῃ ὁ οὕτως καλούμενος καὶ τὴν χρόαν μέλας, συνώνυμος ἂν εἴη τῷ ὁμοίως μέλανι. οὕτως δὲ καὶ ὁ Ἄγριος ὁ κύριον ἄγριον τὸ ὄνομα, εἰ τύχοι καὶ τὸ ἦθος ἄγριος, ὅμώνυμός τε εἴη πρὸς τὸν ἄγριον τὸ ἦθος καὶ συνώνυμος. πολλὰ δὲ ἔστιν καὶ ἄλλα τοιαῦτα ὀνόματα ἀπό τε τῶν ἀρετῶν ὡς κύρια λεγόμενα, ὡς Ἐλευθέριος καὶ Σωφρόσυνος καὶ Σεμνὸς καὶ τὰ τοιαῦτα, καὶ ἀπὸ ἐθνικῶν, ὡς ὁ Ἰταλὸς καὶ Κρητικὸς καὶ Ἐλευσίνιος καὶ τὰ τοιαῦτα, ὅταν ὁ μὲν κύριον ἔχῃ τὸ ὄνομα, ὁ δὲ ἐθνικόν· ἐὰν δὲ ἄμφω καὶ κύρια ἔχωσιν\καὶ διάθεσιν τὴν αὐτὴν ἤ ἄμφω Μέλανές τε λέγοιντο κυρίῳ ὀνόματι καὶ μέλανες εἶεν τὴν χρόαν, κατὰ μὲν τὰ κύρια ὁμώνυμοί εἰσιν· τὸ γὰρ κύριον τὸ ἰδίως ποιὸν δηλοῖ τοῦ καλουμένου· κατὰ δὲ τὴν κοινὴν τοῦ μέλανος διάθεσιν συνώνυμοι· ὁ γὰρ αὐτὸς ἑκατ΄ρου λόγος [*](1 ὁ ante τῆς om. L προσυπακούειν, υπ supra Ja δὲ om. L καὶ αὐτὸς ex καυτὸς corr. Ja δεῖ φησιν J: δὲ (corr. ex δὴ) φησὶ L: φησι δεῖ Kv 4 ὅτι supra L1 6 ἄλλων JL: ἄλλως Kv 7 ἑκάτερον alt.] ἕκαστον αὐτῶν L ante τοῦτο καῖ add. L fort. recte, possis etiam <οὖν> οὐχ 8 θαυμαστι||||| Κ 9 θαυμασιώτερον ex θαυμαστότερον corr. L1 11 ἕν καὶ supra L1 12 ἐστιν om. L 12. 13 οἶον ὁ JK: ὁ οὖν L: οἶον v 17 θε||αιτήτου L 21 κατὰ τὸ αὐτὸ ὄνομα πρὸς τὸ αὐτὸ L: om. ceteri τέ om. Kv 22 παρ᾿ Ὁμήρῳ] Ξ 117 25 post χρόαν εἶναι add. v 27 τύχοι JK: τύχη Lv 29 σωφρότσυνος JL: σωφρόντος Kv 30 ὁ om. Lv 35 συνώνυμος Κ)

Οἰκειότερον δὲ Ἀριστοτέλης συνώνυμα κέκληκεν τὰ σὺν τῷ ὀνόματι καὶ τὸν όρισμὸν ἔχοντα τὸν αὐτὸ ἤπερ οί Στωικοὶ τὰ πολλὰ ἅμα ἔχοντα ὀνόματα, ώς Πάρις καὶ Ἀλέξανδρος ὁ αὐτός, καὶ άπλῶς τὰ λεγόμενα· τούτοις γὰρ ή σݲυݲνݲ πρόθεσις οὐχ ἁρμότει, τοῦ αὐτοῦ σημαίνουσα, ώς τὸ συμπεριπατεῖν καὶ συστρατεύσθαι. ἀπεῖδον δὲ ἴσως εἰς τὸ τοῦ αὐτοῦ ὀνόματα εἶναι· καὶ γὰρ καὶ ό Ἀριστοτέλης ἐν τῷ ποιητικῆς συνώνυμα εἶπεν εἶναι ὦν πλείω μὲν τὰ ὀνόματα, λόγος δὲ ό αὐτός, οἶα δή ἐστιν τὰ πολυώνυμα, τό τε λώπιον καὶ ίμάτιον καὶ φάρος. “ἀλλ' οὐδὲν ἄτοπον, φησὶν ὁ Πορφύριος, τῆς χρήσεως τὸ διττὸν χρήσασθαι μὲν έκατέρῳ τὸν Ἀρισοτέλη, ἐπειδὴ καὶ ἔχει τινὰ λόγον έκάτερον. καὶ γὰρ τὰ πλείω ὀνόματα τὰ πρὸς ἓν φερόμενα, ώς ό κίων καὶ ὁ στῦλος, τὸν αὐτὸν ἔχοντα λόγον, συνώνυμα ἄν κληθείη· καὶ μέντοι ὅπου ό λόγος ό αὐτὸς καὶ τοὔνομα συνονομάζεται, ἔτι κυριώτερον ἄν κληθείη συνώνυμα, ὥστε τὸ μέν ἐστιν συνώνυμον, ἐπεὶ πολλὰ ὀνόματα ἕν τι πρᾶγμα τὸ δέ, ἐπεὶ τὸν λόγον συνονομάζει καὶ τοὔνομα. καὶ διὰ τοῦτο, ὅπου μὲν περὶ γενῶν ἤτοι τὰ γένη σημαινουσῶν φωνῶν ή σπουδή, χρεία Ι τοῦ δευτέρου σημαινομένου, διότι τὰ γένη κατὰ τοῦτο τὸ σημαινόμενον [*](9r A) συνωνύμως τῶν εἰδῶν κατηγορεῖται· ἔνθα δὲ περὶ τὰς πλείους φωνὰς ή σπουδὴ καὶ τὴν πολυειδῆ έκάστου ὀνομασίαν, ὥσπερ ἐν τῷ Περὶ ποιητικῆς καὶ τῷ τρίτῳ Περὶ ῥητορικῆς, τοῦ έτέρου συνωνύμου δεόμεθα, ὅπερ πολυώνυμον ό Σπεύσιππος ἐκάλει. καὶ οὐ καλῶς ό Βόηθος παραλελεποῖφθαι τῷ Αριστοτέλει φησὶ τὰ πρὰ τοῖς νεωτέροις καλούμενα συνώνυμα, ἅπερ Σπεύσιππος ἐκάλει πολυώνυμα· οὐ γὰρ παραλέλειπται, ἀλλ' ἐν ἄλλαις πραγματείαις, ἐναΙς ἦν οἰκεῖος ό λόγος, παρείληπται”.

p. 1 a 12 Παρώνυμα δὲ λέγεται ἕως τοῦ καὶ ἀπὸ τῆς ἀνδρείας ἀνδρεῖος.

Τὰ παρώνυμα μέσα πώς ἐστιν τῶν τε ὁμωνύμων καὶ τῶν καὶ ἀμφοτέρων μετέχοντα καὶ ἀμφοτέρων λειπιόμενα. ή γὰρ γραμματικὴ καὶ ό γραμματικὸς καὶ τὰ ὀνόματα καὶ τὸν λόγον ἔχουσιν οὔτε πάντῃ τὰ [*](21) αὐτὰ οὔτε πάντῃ ἕτερα· καὶ γὰρ γραμματικῆς μὲν λόγος ἐπιστήμη τοῦ γράφειν καὶ ἀναγινώσκειν, * * * τριῶν δὲ δεῖν τῷ ἀπό τινος παρονομαζομενῳ φασίν, τοῦ τε πράγματος τοῦ ἀφ' οὖ παρωνόμασται καὶ τοῦ ὀνόματος ἔτι μέντοι τοῦ ἀνομοίου τῆς καταλήξεως, ὅπερ καλεῖ πτῶσιν ό Ἀριστοτέλης· πτώσεις γὰρ τῶν ὀνομάτων ἐκάλουν οί παλαιοὶ οὐ μόνον τὰς πέντε τὰς νῦν λεγομένας, ἀλλὰ καὶ τὰς παρακειμένας ἐγκλόσεις, όποίους ἄν ἔχωσι σχηματισμούς· ὅθεν καὶ τὰς νῦν καλουμένας μεσότητας πτώσεις ἐκάλουν, οἶον ἀπὸ τοῦ ἀνδρείου πτῶσιν τὴν ἀνδρείως καὶ ἀπὸ τοῦ καλοῦ τὴν καλῶς. οὕτω δὲ καὶ ἀρρενική τις αὐτοῖς ἦν πτῶσις ἀπὸ ὀνόματος θηλυκοῦ, ώς τῆς γραμματικῆς ό γραμματικος, καὶ θηλυκὴ ἀπὸ ἀρρενικοῦ, ώς ἀπὸ τοῦ Αλεξάνδρου ἡ Αλεξάνδρεια. πτώσεις δὲ ἰαὶ ταύτας ἔλεγον διὰ τὸ ταὐτὸν πεπονθέναι ταῖς κυρίως πτώσεσιν κακτὰ τὸν μετασχηματισμὸν τῆς όποῖον δὲ ἄν τῶν τριῶν ἐλλείπῃ, οὐ γίνεται παρώνυμον. γυνὴ γὰρ τῆς μουσικῆς τέχνης μετέχουσα καὶ μουσικὴ λεγομένη, κἄν τοῦ ὀνόματος τοῦ πράγματος μετέχῃ, ἐπειδὴ τὴν κατάληξιν ἔχει τὴν αὐτήν, οὐ παρώνυμος ἀπὸ τῆς μουσικῆς, ἀλλ' ὁμώνυμος αὐτῇ· καὶ εἴ τις ἀρετῆς σπουδαῖος ἀπ' αὐτῆς καλοῖτο, τοῦ μὲν πρλάγματος μετέχει καὶ τῇ πρώσει διαφέρει, τοῦ δὲ ὀνόματος μὴ μετέχων οὐ λέγεται παρώνυμος ἀπὸ τῆς ἀρετῆς, ἀλλ' οὐδὲ ἀπὸ τῆς σπουδῆς ό σπουδαῖος παρώνυμος· σπουδαῖος μὲν τὰρ ό τὴν ἀρετὴν ἔχων, σπουδάζομεν δὲ περί τινα καὶ οί τυχόντες. ό μέντοι γε Ἀριστοτέλης τὴν διαφορὰν τῆς πρώσεως καὶ κατὰ τοὔνομα προσηγορίαν, τὰ δύο ταῦτα μόνα δοκεῖ τοῖς παρωνύμοις ἀποδιδόναι, ἀλλ' ἐκ τῶν παραδειγμάτων δήλην ἐπλοησεν καὶ τὴν κατὰ τὸ πρᾶγμα μέθεξιν ἐν τοῖς παρωνύμοις· ό γὰρ γραμματικὸς οὐκ ὀνόματος μόνου μετέχει τῆς γραμματικῆς, ἀλλὰ καὶ αὐτῆς τῆς τἐχνης, καὶ ό ἀνδρεῖος τῆς ἀρετῆς. δεῖ δὲ ἐπὶ τῶν παρωνύμων ζητεῖν τί τὸ πρῶτον καὶ τί τὸ ἀπ' Γ ἐκείνου παρωνομασμένον, ὅτι πρῶτον μὲν ό Ἀλέξανδρος, ἀπ' ἐκείνου δὲ Ἀλεξάνδεια καὶ ἀπ’ ἐκείνης ό Ἀλεξανδρεύσ· οὐ γὰρ ἔμπαλιν. δῆλα ἔσται τὰ τῇ φύσει πρότερα, ὥσπερ ό κτίστης τῆς κτισθείσης πόλενως καὶ ή [*](1 post ἀνδρείας ό add. v et Arist. 3 μέσως L 7 post καὶ τοῦ add. L lacunam indicavi, suppl. γραμματικοῦ δὲ ἐπιστάμενος (vel ἐπιστήμην ἔχων τοῦ) γράφειν καὶ ἀναγινώσκειν 9 καταλήψεως K 10 post πέντε φωνὰς add., sed del. K 13 post οἶον τὴν add. Lv 14 ἦν αὐτοῖς Lv 15 ἀπὸ τῆς ἀρσενικῆς K 16 ΄λη om. L 17 καταλήψεως K 21 αὐτῇ] οὕτω L 23 οὐ λέγεται JK: οὐκ ἄν κληθείη Lv 24 παρώνυμος JK: παρονομασθήσεται Lv 25. 26 περί τινα καὶ οἱ τυχόντες J: καὶ οί τυχόντες τερί τινα Κν: lac. 12 litt. L 26 pro τῆς πρώσεως καὶ lac. L 1: την κατάπτωσιν suppl. L 4 δοκεὶ μόνα K 34 ὥσπερ καθάπερ Lv)

’Επιστῆσαι δὲ ἄξιον, ὅτι καὶ ἐν τοῖς κυρίως πολυωνύμοις, ώς ἐπὶ τοῦ ἀνθρώπου, ὃταν ὁ αὐτὸς μέροψ καὶ βροτὸς λέγηται, ἕκαστον τῶν ὀνομάτων κατ' ἂλλην καὶ ἄλλην τοῦ ἀνθρώπου φύσιν ἀποδίδοται, τὸ μὲν κατὰ τὸ ἀναλογιστικόν, τὸ δὲ κατὰ τὴν τῆς διαλέκτου κατὰ τὰ ἔθνη διαφοράν, τὸ δὲ κατὰ τὸ θνητὸν τῆς συστάσεως. καὶ ἄλλος τούτων ἑκάστου οὖν; οὐκ ἔστιν ὅλως τὰ πολυώνμα; ἤ ἐκεῖνα μόνα πολυώνυμά ἐστιν, ἐφ' ὦν οὐ κατὰ τὰς διαφόρους φύσεις διάφορα κεῖται ὀνόματα, ἀλλ' ώς κατὰ τὴν αὐτήν, ἄλλου ἄλλως κατὰ τὸ ἐπιτυχὸν ὀνομάσαντος ἢ κατὰ τὸ αὐτὸ διαφόρων ὀνομάτων ἀποδοθέντων, οὐκ ἐτυμολογικῶς, ἀλλὰ κατὰ τὴν τοῦ τιθέντος ἄδειαν· δηλοῖ δὲ τὸ τὰ ἐπ' ἄλλων κείμενα πολλάκις Ζ εἰς ἄλλων ὸνόματα μετατιθέναι, ώς τὸ ἀλλὰ μήν ἐπὶ τοῦ οἰκέτου· ἔξεστι γὰρ ήμῖν ὅσα ἄν βουλώμεθα καὶ οἶα τίθεσθαι οὐκ ἐτυμολογίᾳ δεῖ δὲ καὶ τοῦτο τοῖς πολυωνύμοις πορσεῖναι, τὸ κατὰ τὸ αὐτὸ ἔθνος πλεοναχῶς ἐπονομάζεσθαι· εἰ γὰρ μὴ τοῦτο, τὸ ἡμέρα καὶ άμέρα πολυώνυμον νομισθήσεται. καὶ τοῦτο δὲ ἐφιστάνουσιν καλῶς, ὅτι ἐπὶ μὲν τῶν όμωνύμων ή όμωνυμία καὶ τὸ ὄνομα τὸ όμώνυμον δηλοῖ καὶ τὴν σχεσιν [*](1 καὶ (post, τὰ) om. A ἓτερα καὶ τοῖς λόγοις K 2 γραμματικὸς καὶ ἄνθρωπος οὖν ἀλλήλων ταῦτα] δὲ ταῦτα τῶΝ πολυωνύμων L post ταῦτα μὲν add. JKv, sed del. J 3 post λόγου ἀντὶ ὅρου οὐκ ὀνόματος inserit A post καὶ τοῦ add. Lv 5 — σον μὲν τῶν όμωνύ— in ras. L 1 μὲν prius om. A 7 ὁ om. J 10 σφαλῶμεν JL: σφάλωμεν A: σφάλλωμεν Kv post ἐνός τινος add. I. 11 πλείονα] πολλὰ L κατηγορεῖται L, e corr. J: κατηγορεῖ J ante corr., KAv ἀλλ'—ὀνόματα (12) in marg. suppl. L 1 καὶ om. LKv 12 ἕν] έαυτὸ L ώς J supra, Lv: ἤ KA 13 καὶ] ἃ in ras. L 1 οἶον] ἢ ώς A: γρ ἢ ώς in marg. Ja αݲ ΚΑ 14 τὸ alt. om. V 18 αὐτὰ A 23 ἀλλ' ώς JLA: ἄλλος Κν: ἀλλἀ in marg. b 24 τυχὸν Kv ὀνομάσαντες Kv (non b) 26 τιθέντος, τ in ras. L 1: τεθέντος ceteri 28 τιθέναι ν ἀκολουθῦντες v 31 λογισθήσεται Α τούτω K ἐφιστῶμεν Lv pro καλῶς lac. 1 litt. L 32 δηλοῖ καὶ] ἔχουσι L post σχέσιν τὴν supra L)

Διὰ τί δὲ Ἀρχύτας παραλέλοιπεν ταύτην τὴν περὶ τῶν διδασκαλίαν ὲν τῷ Περὶ τῶν καθόλου λόγων; ἤ ἐπειδὴ φύσει τὰ ὀνόματα καὶ οὐ θέσει λέγουσιν οἱ Πυθαγόρειοι, καὶ τὰ όμώνυμα καὶ τὰ πολυώνυμα παραιτοῦνται, ώς ένὸς ὀνόματος πρὸς ἓν πρᾶγμα κατὰ φύσιν διακρίνειν οὖν ἐκείνους εἰκὸς τὰ μὲν όμώνυμα τῇ προγονικῇ ἤ κατ' ἐλπίδα ἀναφορᾷ, τὰ δὲ πολυώνυμα δείξουσιν οὐ καθ' ἓν λεγόμενα, ἀλλὰ κατὰ ἐτυμολογίας ἀποδιδόμενα, ὅταν ὄντως ὀνόματα ᾖ· τῶν δὲ παρωνύμων τὸν παρασχηματισμὸν οὐκείως ἐκεῖνοι ταῖς κατὰ τὰ πράγματα συζυγίαις ἐξηγήσονται. |

p. 1a16 Τῶν λεγομένων τὰ μὲ κατὰ συμπλοκὴν λέγεται ἕως τοῦ τρεχει, νικᾳ.

Μετὰ τὴν τῶν όμωνύμων καὶ συνωνύμων καὶ παρωνύμων διδασκαλίαν τὴν εἰς τὰς κατηγορίας εἰσβολὴν διὰ τῆς οἰκείας τῇ πραγματείᾳ ποιεῖται. ἐπειδὴ γὰρ περὶ τῶν άπλῶν ἦν λέξεων ό σκοπὸς καθὸ σημαντικαί εἰσιν, διαίρεσιν ποιεῖται τῶν λεγομένων εἴς τε τὰ κατὰ συμπλοκὴν λεγόμενα, περὶ ὦν οὐ πρόκειται νῦν εἰπεῖν, ἀλλ' ὲν τῷ περὶ τῶν προτάσεων λόγῳ, καὶ εἰς τὰ ἄνευ συμπλοκῆς, καὶ ταῦτα λοιπὸν εἰς τὰς κατηγορίας διαιρεῖται. καὶ ὅτι τοῦτον ἔχει τὸν σκοπὸν ή διαίρεσις, αὺτὸς ἐδήλωσεν Αριστοτέλης ὀλίγον προελθὼν ἐν οἶς φησιν “τῶν κατὰ μηδεμίαν συμπλοκὴν ἕκαστον ἤτοι οὐσίαν σημαίνει ἤ ποσὸν ἢ ποιὸν ἢ πρός τι”. ἀνελλιπῆς δὲ ἡ διαίρεσις πάντα περιλαβοῦσα τὰ λεγόμενα καὶ τὰ ὄντα. ὼνόμασεν δὲ πρότερα τὰ κατὰ συμπλοκήν, ὅτι προτέροις ἐντυγχάνομεν τοῖς αἰσθητοῖς, ἅπερ ἐστὶν σύνθετα, ὕστερον δὲ ταῖς τούτων ἀρχαῖς, αἳπερ εἰσὶν άπλούστεραι, [*](B) ἤ ὅτι διὰ τῆς ἀποφάσεως τῶν κατὰ συμπλοκὴν ἔμελλεν τὰ άπλᾶ δηλοῦν, οὐκ ἄν δὲ γνωσθείη καλῶς ἀπόφασις μὴ πρότερον ἐκείνου γνωσθέντος, οὖπέρ ἐστιν ἀπόφασις. καὶ ἐκεῖνο δὲ ἀληθὲς εἰπεῖν, ὅτι ὅταν διελόντες τι τὸ μὲv πρότερον τμῆμα τῆς διαιρέσεως καταλείπωμεν, τὸ δὲ ἕτερον ἐπιδιαιρῶμεν, [*](1 μόνον, ἀλλ'] καὶ L 2. 3 πάντως “ὀλβίων (Pind. fr. 85 Boeckh) scripsi: πάντων ὀλβίων JKAv, sed ν alt. in ras. J: ώς τὸ L 3 όμωνυμα A δαρδανειδᾶν A 5 post δὲ 6 add. V ταύτην τὴν περὶ] τὴν L 4 in lac. 10 litt. 6 λόγω(ι) libri: correxi ἢ JK, L 3 in lac. : om. Av ἐπειδὴ JKA: ὅτι L 3 in lac, v φύδει τὰ ὸνόματα JLKA, φύσει in lac. L 3: τὰ ὀνόματα φύσει ν 8 παραιτοῦται K ς (in πρὸς) ἓν πρᾶγμα κατὰ φύσιν L 4 in lac. 9 τῆι προγονικῆι ἢ J: τῆ προγονινῆ ἡ KAv: τῇ προγονικῇ καὶ ἀν τῇ b: διὰ τὴν μεἰζονα L 4 in lac. 10 ΙΙ || αφορᾶι J: ἀναφορά A καθ' ἕν] καθὸ L 11 ἀποδιδόναι L 12 σχηματισμὸν Kv τὰ om. Kv 14 ἕως τοῦ] τὰ δ' ἄνευ συμπλοκῆς τὰ μὲν οὖν κατὰ συμπλοκὴν οἶον ἄνθρωπος βοῦς om. ceteris A 15 τρέχειν K 18 ἦν supra Ja 19 τε om. JL 20 τῶν supra J1 23 φησιν] 4 p. 25 24 ἀνελλειπὴς JA 26 πρότερα JKA, α in ras. J; πρότερον Lv προτέροις] πρότερον ν ἐντυγχάνωμεν L 27 αἵπερ JLA: αἵ Kv 31 ἐπιδιαιροῦμεν JLKA)

Ἰστέον δὲ ὅτι λεγόμενά ἐστι καὶ τὰ πράγματα περὶ ὧν ὁ λόγος καὶ τὰ νοήματα τὰ περὶ τῶν πραγμάτων· διὸ δὴ ὅταν οἰώμεθα μὴ νενοηκότα λέγειν τὸν λέγοντα, λέγομεν ῾οὐδὲν λέγεις᾿, κἂν προφέρῃ τινὰ λόγον ἤ λέξιν· κατὰ τρίτον δὲ σημαινόμενον καὶ αὐτὴ ἡ λέξις ἡ σημαντικὴ καὶ ὁ λόγος λεγόμενόν ἐστιν· λέγει γὰρ τις τὴν λέξιν καὶ τὸν λόγον· καὶ κατὰ τέταρτον καὶ ἡ ἄσημος λεξις, οἶον τὸ βλίτυρι, καθόσον ὅλως προφέρεται, τῶν λεγομένων ἐστίν. ἀλλ᾿ ὅ γε Βόηθος ἐπὶ μὲν τῶν ἀσυμπλόκων τετραχῶς, <ὡς> εἴρηται. τὸ λεγόμενον ἀκούειν ἀξιοῖ, ἐπὶ δὲ τῶν κατὰ συμπλοκὴν τριχῶς μόνον· οὐ γὰρ εἶναι τὰ συμπεπλεγμένα πράγματα, οἶον τὸ ῾ἡμέρα ἐστίν᾿ λεγόμενον, οὐχ ὅτι οὐδὲν σημαίνει ὁ λόγος, ἀλλ᾿ ὅτι οὐκ ἔστιν τοῦ πράγματος ὄνομα, ὥσπερ τὸ ἡμέρα. ἀλλ᾿ οὐκ ἔστι μὲν τοῦ πράγματος, περὶ δὲ τοῦ πράγματος, τοσαυταχῶς οὖν διαιρεθέντος τοῦ λεγομένου καὶ τοῦ λέγεσθαι, ζητεῖν ἄξιον, τί τούτων τῶν σημαινομένων εἰς τὴν διαίρεσιν παραλαμβάνει. ὁ μὲν γὰρ θεῖος Ἰάμβλιχος τὸν Ἀλέξανδρόν φησι τὰ λεγόμενα τὰ σημαινόμενα ὑποθέσθαι πράγματα τὰ ἁπλούστατα καὶ γενικώτατα· ἐγώ δὲ εὑρίσκω τὸν Ἀλέξανδρον εἰπόντα αὐταῖς λέξεσιν ὅτι “νῦν οὐ τὰ σημαινόμενα λεγόμενα λέγει, ἀλλὰ τὰ σημαίνοντα καὶ προφερόμενα”. πῶς γὰρ ἂν καὶ ἔλεγεν [*](Γ) περὶ πραγμάτων νῦν, ὅτε προελθὼν “τῶν δὲ κατὰ μηδεμίαν, φησί, συμπλοκὴν λεγομένων ἕκαστον ἤτοι οὐσίαν σμαίνει ἢ ποσόν”, οὐ γὰρ τὰ πράγματα σημαίνει οὐσίαν καὶ ποσόν, ἀλλ᾿ ἔστιν οὐσία καὶ ποσόν, αἱ δὲ περὶ τῶν πραγμάτων λέξεις εἰσὶν αἱ σημαίνουσαι. ὁ δὲ Βόηθος μόνα λεγόμενα καὶ σημαινόμενα τὰς νοήσεις εἶναί φησι παρὰ τοῖς ἀρχαίοις· οὐ γὰρ εἶναι τὸ ἀληθὲς καὶ τὸ ψεῦδος ἐν τοῖς πράγμασιν, ἀλλ᾿ ἐν διανοίαις [*]( 1 ante πρότ. καὶ add. v. 1. 2 τὸ μὲν διαιρούμενον supra L1 2 ὕστερον addidi 4 προΐη, ΐ in ras. J εἰ δὲ JA: εἴ γε Kv: om. L λεγόμενα τὰ] λέγομεν αὐτὰ Α 5 post λόγος ἐπεὶ supra add. L1, in versu v 6 ἐκφέρεται Α διγόμενα Α διελων κυριὼς τῶν L, ελων κυριὼς L4 in lac. 8 ἐστι] λέγεται L 9 διὸ δὴ JA, δὴ supra Ja: διὸ Kv: ὡς L 10 λέγειν om. A λέγομεν JKA: λέγωμεν v: δέγοντ L, sequ. lac. 11 litt., deinde φέρη 11 δὲ om. Kv αὐτὴ JKv: αὕτη A: om. L 12 τὸν λόγον καὶ τὴν λέξιν, sed corr. A1 13 καὶ] δὲ Α 14 μὲν om. A ante τετραχῶς τὸ add. A <ὡς> εἴρηται scripsi: εἰρῆσθαι JLA, ex εἴρηται corr. J: om. Kv 16 ἡμέρα KAv, e corr. J (et in mg. γρ καὶ ἡμέρα Ja), γρ ἡμέρα supra L1: ἡμετέρα J ante corr., ἡμέτερα ex ἡμετέρα corr. L in linea 16. 17 λεγόμενα J 18 ὥσπερ τὸ] lac. 8 litt. L ἡμέρα KAv, e corr. et in marg. Ja, γρ L1: ἡμετέρα ante corr. J: ἡμέτερα in lin. L: γρ καὶ τὸ ἡμέρα ἐστὶν in marg. A ἀλλ᾿ ἔστι μὲν τοῦ λέγοντος ἡ φωνὴ περὶ δὲ τοῦ πράγματος J, sed ἀλλ᾿—πε- in ras. J2 τοῦ πράγματος Kv: γρ του πραγματος Ja in marg.: τοῦ λέγοντος LA 19 τοσαυταχῶς JKA: τετραχῶς Lv οὖν om. v 25 post περὶ τῶν add. v μηδεμίαν] μίαν Kv φησι post συμπλκὴν Α 28 τῶν supra Ja; om. K)

Ὦν αί μὲν κατὰ συμπλοκὴν λέγονται, αί δὲ .ανευ συμπλοκῆς. πλεοναχῶς δὲ οὖν καὶ ή συμπλοκὴ λέγεται. συμπλέκεσθαι γάρ φασιν ἢ διὰ συνδέσμου ἢ κατὰ | τὴν τῶν πραγμάτων συγγένειαν· καὶ διὰ συνδέσμου ἤ [*](10 Δ) άπλῶς, ὅταν λέγωμεν 'εἰ ήμέρα ἐστίν, φῶς ἐστιν', ἢ διὰ συμμπλεκτικοῦ συνδέσμου, ώς ὅταν εἴπωμεν καὶ ήμέρα ἐστὶν καὶ φῶς ἐστιν'· κατὰ συγγένειαν δὲ ή συμπλοκή, ὅταν τὰ συμβεβηκότα κατὰ τῶν οὐσιῶν λέγηται, ἐπειδὴ φύσιν ἔχει ἐν αὐταῖς ύπάρχειν, εἴτε ώς ποιὰ συμβέβηκεν εἴτε ώς πῶς ἔχοντα, ὥσπερ τὸ δεξιὸν καὶ τὸ ύποδεδέσθαι. καὶ γὰρ οὐσία μέν ἐστιν τὸ καθ' αὑτὸ μόνον ύπάρχον, συμβεβηκὸς δὲ τὸ ὲν ἄλλῳ γινόμενον· ἡ οὖν τοῦ συμβεβηκότος πρὸς τὴν οὐσίαν συμπλοκὴ τόν τε ύποκείμενον ὅρον όρίζει ἐν τῇ προτάσει καὶ τὸ συμβεβηκὸς ὅπως ἔχει πρὸς αὐτὸν συημαίνει. ἐπειδὴ γὰρ ἦν μὲν καὶ καθ' αὑτὸ λαβεῖν τὸ συμβεβηκός, ἦν δὲ καὶ τῷ ύποκειμένῳ συντιθέναι, ἀμφοτέρως αἱ κατηγορίαι γίνονται. ὅταν μὲν γὰρ λέγω τὸ λευκὸν εἶναι, καθ' αὐτὸ περιλαμβάνω τὸ λευκόν· ὅταν δὲ λέγω ὅτι τόδε λευκόν ἐστιν, οὐδὲν ἕτερον λέγω ἤ ὅτι τόδε λευκότητα ἔχει· τὸ οὖν εἶναι καὶ τὸ ἔχειν συνδέσμων ἔχει δυνάμεις· ἀλλὰ καὶ ὅταν τὰ γένη κατὰ τῶν ὑποκειμένων κατηγορῆται, τοῖς γενικοῖς διόπερ συντιθέμενα διὰ τοῦ εἶναι ἢ τοῦ ἒχειν ώς διὰ συνδέσμων τούτων συμπλέκεται. τρίτη δέ τίς ἐστιν συμπλοκὴ κοινῶς πᾶσα τῶν λόγου στοιχείων σύνθεσις, όποία ποτ' ἄν ᾖ αὐτή, ἐάν τε ὀνόματα οἶον ‘ζῷον λογικὸν θνητόν' τε ῥήματα οἶον περιπατεῖ καὶ ἐάν τε ἐλλιπῆ ὥσπερ τὸ 'Σωκράτους προϊόντος’ [*](1 τρίτωι supra Ja: om. ceteri 1. 2 τῆς περὶ JA: περὶ τῆς L: περὶ Kv 2 Π. ψυχ.] Γ 6 p. 430a26sqq. λέγει] διδάσκει v 3 σημαντικαί] σημαντικὰς Κν post σημαντικαὶ καὶ add. A 4 ἐδείκνυτο] Ρ. 9,4 sqq. 5 άπλαῖ L 6 διακεκρτμμέναι A: διακρινόμεναι v αὖται LKv: αὖται, sed ·σ· supra J: αὐτὰς τὰς A 10 δὲ οὖν καὶ L: οὖν καὶ JKv, ad καὶ (sio) δὲ in marg. adnot. J: δὲ καὶ A γάρ φασιν ἤ om. L φασιν J: φησιν KAv 11 ante συνδέσμου (pr.) συναπτικοῦ add. Lv τῶν om. L συνδέσμου JKA: συνπτικοῦ L: συναπτικοῦ συνδέσμου v 12 άπλῶς, > ? 13. 14 pro ἰατὰ συγγένειαν δὲ lac L 1: β δέ ἐστιν suppl. L 4, β in ras. 14 τὰ om. K τῶν] τοῦ L λέγεται A 14. 15 pro οὐσιῶν λέγηται, ἐπειδὴ iac. L 1 ύποκει9μένου λέγεται ὅτι τὴν suppl. L 4 15 συμβεβήκασιν L εἴτε in lac. L 3 16 πῶς ἔχοντα] περιέχοντα L 17 μόνον Ja: ὅλον J 1 et ceteri τὸ] ὅ A φαινόμενον L 19 ἔχηι J: ἔχη A αὐτὸ libri: correxi 20 λαβεῖν καὶ καθ' αὑτὸ K 22 έαυτὸ v 24 οὖν] γὰρ L 28 ante σύνθεσις ή add. Kv αυτη Α 1: · αὕτη Α 2 30 τε] περ A ἐλλιπῆ K: ἐλλειπῆ JLA, ex ἐλλείπη(??) corr. J σωκράτου A: σωκράτης K προ||ιόντος J ἐάν τε (ante αὐτοτελῆ) om. A)

p. 1a20 Τῶν ὄντων τὰ μὲν καθ' ὐποκειμένου τινὸς λέγεται ἕως τοῦ ή γὰρ τὶς γραμματικὴ τῶν ἐν ύποκειμένῳ ἐστίν.

Τισὶν ἔδοξεν τοῦτο τοῖς προειρημένοις μὴ ἀκολουθεῖν, διὸ καὶ ύπομνηματικὸν [*](Ε) ἔσοξεν τὸ σύγγραμμα. τὸ δὲ οὐχ οὓτως ἔχει, οὕτως ἔχει, ἀλλ' ἐπειδὴ περὶ τῶν ἁπλῶν καὶ γενικῶν λέξεων ἦν ό σκοπὸς ὦρ τὰ άπλᾶ καὶ πραγματα σημαινουσῶν, πρὸ τοῦ τὴν εἰς τὰ πλεῖστα διαίρεσιν αὐτῶν ποιήσασθαι, φημὶ δὴ τὴν εἰς δέκα, ὦν οὐκ ἦν πλείονα εύρεῖν, τὴν εἰς τὰ ἐλάχιστα προλαβεῖν ἐδοκίμασεν, ὦν οὐκ ἦν εἰς ἐλάττονα συστεῖλαι· καὶ γὰρ ἐπιστημονικὸν ἦν τοῦτο καὶ ή δεκὰς ἐν τῇ τετράδι περιέχεται· τὰ γὰρ ἓν δύο τρία τέσσαρα συνθέντες τὸν δέκα ποιοπῦμεν· καὶ τὴν τετράδα πάλιν εἰς δυάδα συνεῖλεν. τὰ δὲ τέσσαρα ταῦτά ἐστιν οὐσία, συμβεβηκός, καὶ καθόλου καὶ τὸ κατὰ μέρος. τὰ γὰρ ἄντα διαιρεῖται διχῶς, εἴς τε τὰ καθ' ἑαυτὰ εἶναι δυνάμενα καὶ μηδενὸς ἑτέρου δεόμενα καὶ οὐσία καλοῦνται διὰ τὸ ἐξαρκεῖν ἑαυοῖς πρὸς τὸ εἶναι, καὶ εἰς τὰ ἑτέροις ὑφεστῶτα., ἅπερ καὶ συμβεβηκότα λέγεται διὰ τὸ ἐν ἑτέροις συμβεβηκέναι, καὶ ἔχομεν εἰς δύο τῶν δέκα κατηγοριῶν τὴν διαίρεσιν· αἱ γὰρ ἐννέα συναιροῦνται ὲν τῷ συμβεβηκότι καὶ ἡ οὐσία πρώτη τῶν καὶ τούτων δὲ ἑκάτερον ἤ εἰς πλείονα τὰ ὑφ’ ἑαυτὸ δίδωσιν ἓν μόνον, καὶ διὰ τοῦτο ἄλλη γίνεται συζυγία καὶ αὐτὴ γενικὴ τοῦ καθόλου καὶ τοῦ κατὰ μέρος. ὦν συμπλεκομένων ἀλλήλοις ἓξ μὲν αἱ πᾶσαι γίνονται συμπλοκαί, δυεῖν δὲ ἐν αὐταῖς ἀσυστάτων οὐσῶν τῶν τὰ ἀντιφάσκοντα συναγουσῶν, τῆς τε ἐν ὑποκειμένῳ καὶ οὐκ ἐν ὑποκειμένῳ, καὶ ὑποκειμένου καὶ οὐ καθ' ὑποκειμένου, τὰς λοιπὰς τέσσαρας ἐκτίθεται· ἢ γὰρ καθόλου οὐδία ἐστὶν ἤ συμβεβηκὸς μερικὸν ἢ συμβεβηκὸς ἤ μερικὴ οὐσία.

Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ ό Ἀρισοτέλης δι' ὀνομάτων ἀσυνηθεστέρων ἐδήλωσεν, δεῖ ταῦτα μεταλαβεῖν εἰς τὰ ὑπὸ τοῦ φιλοσόφου τὸ μὲν οὖν συμβεβηκὸς ἐν ύποκειμένῳ ἐκάλεσεν, διότι μὴ ὄν αὐτοκρατὲς ἑτέρου δεῖται πρὸς τὸ ἐν αὐτῷ εἶναι, τὴν δὲ οὐσίαν κατὰ τὴν τοῦ ἀπόφασιν· έπειδὴ γὰρ ἀληθὲς εἰπεῖν ὅτι τὰ ὄντα ἢ αὐτοκρατῆ [*](Ζ) ἐστιν ἤ ἐν έτέροις ύποκειμένοις τοῖς αὐτοκρατέσιν ἔχει τὸ εἶναι, ταὐτὸν δὲ [*](41) εἰπεῖν, ἤ οὐσία εἰσὶν ἤ συμβεβηκότα, ὅσα μή εἰσιν συμβεβηκότα, πάντως [*](1 λέγεταί τινος K lemma usque ad κωλύει εἶναι (p. 1b8) continuat om. cet. A 5 λέξεων καὶ γενικῶν K 7 ἐς (ante τὰ) b 8 ἐδοκίμασεν Kb: ἐδοκίμασαν JLAv 9 ἦν om. A τὰ] τὸ A 10 β' A γݲ vel γ΄ JLKA δݲ JLK: 12 διαιροῦνται L διχῶς om. L 13 αὐτὰ Av σύστασιν L 14 οὐσίαι A έαυταῖς A 16 αί] τὰ L θ JA 17 ἡ supra J: om. ceteri pro οὐσία πρώτη τῶν ἄ lac. 13 litt. L 18 pro πλείονα τὰ ὑφ' έαυτὸ lac. L1: πλείω ἐπὶ suppl. L3 19 pro συζυγία καὶ αὐτὴ lac. L1: συζυγία suppl. L3 αὕτη A γενικὴ JLA: λογικὴ Kv 20 μέρος in μέρους mut. JL 21 δυοῖν LK 24 μερικὸν συμβεβηκὸς A 32 ουσίαι (sic) A εἰσὶν JLA: ἐστὶν Kv 32. p. 45,1 οὐσίαι πάντως συμβεβηκότα A)

Ἀλλ’ ἐπειδὴ τεσσάρων ὄντων τῶν συμπλεκομένων ἓξ ἐλέγομεν συμπλοκὰς γίνεσθαι, τὴν κοινὴν ἰστέον μέθοδον, καθ' ἣν δυνατὸν εὑρίσκειν ὁσωνοῦν ὅρων δοθέντων πόσαι γίνονται αἱ σύνδυο αὐτῶν δὴ τὸν τῶν ἐκτεθέντων ὅρων ἀριθμὸν ἐπὶ τὸν μονάδι ἐλάττονα πολλαπλασιάζειν καὶ τοῦ γενομένου τὸ ἣμισυ λαβόντα τοσαύτας λέγειν εἶναι τὰς συμπλοκάς. καὶ ή αἰτία τῆς μεθόδου δήλη· ἐπειδὴ γὰρ ἓκαστον πρὸς τὰ λοιπὰ πάντα σχέσιν ἔχει, καί εἰσιν αί σχέσεις μονάδι ἐλάττονες τῶν ὅρων, ἅτε μεταξὺ τῶν ὃρων οὖσαι, διὰ τοῦτο τὸν τῶν ἐκτεθέντων ὅρων ὰριθμὸν ἐπὶ τὸν μονάδι ἐλάττον πολλαπλασιάζομεν· ἵνα δὲ μὴ δὶς αὐτὰς σχέσεις λαμβάνωμεν, τήν τε τῆς οὐσίας τυχὸν πρὸς τὸ συμβεβηκὸς καὶ τὴν τοῦ | συμβεβηκότος πρὸς τὴν οὐσίαν, τὸ ἥμισυ τῶν γενομένων λαμβάνομεν.

Τί δήποτε δὲ μὴ κατὰ τὸ σύνηθες ἐχρήσατο τοῖς σημαινομένοις ό Ἀριστοτέλης, καθόλου οὐσίαν λέγων καὶ μερικὸν συμβεβηκὸς καὶ τὰ ἤ ὅτι δι' ἐμφαντικωτέρων ὀνομάτων ὑπογραφὴν ἑκάστου γὰρ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι τὴν οὐσίαν τοῦ συμβεβηκότος παρίστησιν, τὸ καθ' ὑποκειμένου τὴν τοῦ καθόλου. καὶ εἰκότως δι' ὑπογραφῆς δεδήλωκεν· οὐ γὰρ ἦν γένη τῶν γενικωτάτων ἀποδοῦναι, ὥστε οὐδὲ ὁρισμούς. οἰκείως δὲ τῷ μὲν συμβεβηκότι τὸ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι ἀποδέδωκεν τῇ οὐσίᾳ τὸ μὴ μὴ ἐν ύποκειμένῳ, τῷ δὲ καθόλου οὐκέτι τὸ εἶναι καθ' ὑποκειμένου, ἀλλὰ τὸ λέγεσθαι· λέγεται γὰρ κατὰ τοῦ ὑποκιμένου, ἐστὶν ἐν ὑποστάσει εἴτε μὴ ἔστιν. καίτοι κἄν ἀλλαχοῦ ώς μὴ ὂντων καθόλου διαλέγηται, ἐν τούτοις ὡς ὄντα διαιρεῖται· τῶν γὰρ ὄντων φησίν. οὐκ ἔστιν δὲ διαίρεσις ἡ εἰς τὰ τέσσαρα κυρίως, ἀλλ' ἀπαρίθμησις μᾶλλον, ὡς εἴ τις δεικνύων πλείονας ἀνθρώπους λέγοι ‘τούτων οἱ μέν οἱ δὲ Αργεῖοι'.

p. 1a24 Ἐν ὑποκειμένῳ δὲ λέγω ἕως τοῦ οὔτε ἐν ὑποκειμένῳ ἐστὶν οὔτε καθ᾿ ὑποκειμένου λέγεται.

Αὐτὸς θεὶς τὸ ὄνομα τοῦ ἐν ὑποκειμένῳ εἰκότως τὸ λέγω καὶ γένος μὲν τοῦ ἐν ύποκειμένῳ τὸ ἔν τινι παρέλαβεν, τὰ τὰ δὲ ἐφεξῆς διαφορὰς τῶν ἔν τινι τῶν λοιπῶν χωριζούσας. πολλαζῶς γὰρ λέγεται τὸ ἔν τινι καὶ τό γε ἐλάχιστον ἑνδεκαχῶς· ἢ γὰρ ώς ἐν τόπῳ ώς τὸ ἢ ὡς ἐν ἀγγείῳ ὡς οἶνος τῷ ἀμφορεῖ, ἢ ὡς ἐν χρόνῳ ὡς τῇ Ὀλυμπιάδι τὰ Πελοποννησιακά, ἢ ὡς μέρος ἐν ὅλῳ ὡς ἐν τῷ ὅλῳ σώματι, ἢ ὡς ὅλον ἐν τοῖς μέρεσιν, ἢ ὡς ἐν τῷ τὸ 10 τὸ εἶδος οἷον ἐν τῷ ζῴῳ ὁ ἄνθρωπος (περιέχεται γὰρ ἐν ὡς ἐν τῷ εἴδει τὸ γένος (μετέχει γὰρ τὸ εἶδος τοῦ γένους, οἷον ἄνθρωπος τοῦ ζᾠου), ἢ ὡς ἐν τἐλει ὡς ἐν τῷ οἰκείῳ ἀγαθῷ πάντα, ἢ ὡς ἐν ὕλῃ τὸ εἶδος ὡς ἐν τῷ χαλκῷ ἡ τοῦ ἀνδριάντος μορφή, ἢ ὡς ἐν τῷ κινοῦντι, ἢ ὡς ἐν τῷ ἄρχοντι τὰ τῶν ἀρχομένων. ποῖον οὖν τοῦ τινι σημαινόμενον ἐφαφμόζει τῷ ἐν ὑποκειμένῳ; ὡς μὲν οὖν ὁ θεῖος Ἰάμβλιχος δοκεῖ λέγειν, τὸ ὡς ἐν ὕγῃ οἰκεῖόν ἐστιν τῷ ἐν ὑποκειμένῳ. δὲ τοῦτο τῷ Ἀριστοτέλει κατακολουθεῖν δοκῶν· αὐτὸς γὰρ ἐν τῷ τῆς Φυσικῆς ἀκροάσεως δηλῶν τὰ τοῦ ἔν τινι σημαινόμενα τὸ ὡς καὶ τὸ ὡς ἐν ὑποκειμένῳ συνῆψεν εἰς ἓν εἰπὼν “ἔτι ὡς ἡ ὑγεία ἐν καὶ ψυχροῖς καὶ ὅλως τὸ εἶδος ἐν τῷ ὕλῃ”, κατὰ κοινήν, ὡς μίαν τὴν μορφωτικὴν τοῦ ὑποβεβλημένου φύσιν, ὡς ἓν αὐτὴν ἔστιν τὸ ἐν ὑποκειμένῳ δωδέκατον τοῦ ἔν τινι σημαινόμενον· διαφορά ἐστιν τοῦ ὡς ἐν ὑποκειμένῳ πρὸς τὸ ὡς ἐν ὕλῃ· τὸ μὲν ὑποκειμένῳ. ἐν οὐσίᾳ ἐστὶν καὶ ὡς ἐν οὐσίᾳ συνθέτῳ· σύνθετος δὲ καὶ εἴδους ἥ γε φυσικὴ οὐσία· τὸ δὲ ἐν ὕλῃ εἶδος ὡς ἐν ἀνειδέῳ καὶ οὐσίας. καὶ τὸ μὲν ἐν ὑποκειμένῳ τὸ εἶναι παρὰ τοῦ ὑποκειμένου τὸ δὲ εἶδος δίδωσιν τῇ ὕλῃ τὸ εἶναι· καὶ τὸ μὲν ἐν ὑποκειμένῳ οὐ τὴν τοῦ συνθέτου οὐσίαν, ὡς δηλοῖ ὁ ὁρισμὸς αὐτοῦ, τὸ δὲ ἐν συμπληροῖ. ἔτι δὲ λέγω ὅτι τὸ μὲν ἐν ὑποκειμένῳ συμβεβηκός ὑπὸ μίαν τινὰ τῶν ἐννέα κατηγοριῶν τελεῖ, τὸ δὲ εἶδος ὑπὸ τὴν [*](1 ante ὑποκειμένῳ alt. τῶ add. Lv 2 ἐστὶν om. K οὔτε] οὐδὲ τὶ A ὑποκειμένου τινὸς add. KAv et Arist. cod. u 3 τὸ ante λέγω om. L 6 γε om. 7 ὡς ante ἐν ἀγγείῳ om. A ὡς ὁ οἶνος A 8 πελοπονησιακά LAv ἢ ὡς L 9 ὅλω τῶ A 12 οἰκείωι JLA, in marg. b: οἴκω Kv om. A 17 δοκῶν κατακολουθεῖν A 19 εἰπών] Phys. Δ 3 p. 210a20 ἡ ὑγεία JKv: ὑγεία A ὑ ex ἡ corr. Α1) ἡ ποιότης L 20 ὡς ἔοικεν lac. 8 litt. L κατὰ τὴν κοινὴν Kv 21 <καὶ> μίαν? pro ἒν αὐτὴν λαβών lac. 11 litt. L 22 δωδέκατον, δω in ras. J: ἐνδέκατον πολλὴ] ἡ αὐτὴ L 23 τοῦ (ὡς JA (ὡς supra Ja): τοῦ LKv pro τὸ με) γὰρ ἐν lac. 4 litt. L 23 συνθέτωι supra Ja: om. ceteri σύνθετον L 24, 25 pro δὲ ἐξ ὕλης καὶ lac. 10 litt. L 25 pro καὶ (ante μέρει) ras. 5 litt., quarum ultimae ἐν fuisse vid. L 26 παρὰ τοῦ ἐν μὴ ὐποκειμένω L, μὴ supra L1 28. 29 — συμπληροῖ in marg. Ja 29 ἔτι corr. ex τί J ὅτι om. A 30. 47,1 ὑπὸ τὴν οὐσίαν ἀνάγεται in ras. J2 ὑπὸ οὐσίαν σύνθετον L: ἀκούσομεν σύνθετον)

Ἀποροῦσι δὲ οἱ περὶ τὸν Λούκιον καὶ τοῦτο πρὸς τὸ μὴ ὡς μέρος λέγεσθαι τὸ ἐν ὑποκειμένῳ. “εἰ γὰρ τὰ συμπληρωτικὰ τῆς οὐσίας, φασί, μέρη αὐτῆς εἶναι λέγομεν, συμπληροῖ δὲ ἁπλῶς μὲν τοῦ σώματος τοῦ αἰσθητοῦ τὸ εἶναι χρῶμα σχῆμα μέγεθος καὶ ἁπλῶς ποιό|της καὶ ποσότης [*](12v Δ) (ἄχρουν γὰρ καὶ ἀσχημάτιστον οὐκ ἂν εἴη σῶμα), τοῖδε τοῦ σώματος οἷον χιόνος λευκότης καὶ ψυχρότης, ἀνάγκη δυοῖν θάτερον, ἢ μὴ λέγειν ταῦτα ἐν ὑποκειμένῳ ἢ μὴ καλῶς ἀποφάσκεσθαι τῶν ἐν ὑποκειμένῳ τὸ μὴ ὠς μέρη εἶναι. πῶς δὲ καὶ ἐν ὑποκειμένῳ ὅλως τὰ συμπληρωτικὰ δυνατὸν λέγεσθαι; οὐ γὰρ ἡ Σωκράτους μορφὴ ἐν ὑποκειμένῳ ἐστὶν τῷ Σωκράτει, ἀλλ᾿ εἴπερ ἄρα, τὰ τοῖς ἤδη τελείοις ἔξωθεν ἐπεισιόντα, ταῦτα ἂν εἴη ἐν ὑποκειμένοις αὐτοῖς”, ταύτην δὴ τὴν ἀπορίαν λύων ὁ Πορφύριος “διττόν, φησίν, ἐστὶ τὸ ὑποκείμενον, οὐ μόνον κατὰ τοὺς ἀπὸ τῆς Στοᾶς, ἀλλὰ καὶ κατὰ τοὺς πρεσβυτέρους· ἥ τε γὰρ ἄποιος ἥλη, |ν δυνάμει καλεῖ ὁ Ἀριστοτέλης, πρῶτόν ἐστιν τοῦ ὑποκειμένου σημαινόμενον, καὶ δεύτερον, ὃ κοινῶς ποιὸν ἢ ἰδίως ὑφίσταται· ὑποοκείμενον γὰρ καὶ ὁ χαλκός ἐστιν καὶ ὁ Σωκράτης τοῖς ἐπιγινομένοις ἢ κατηρογουμένοις κατ᾿ αὐτῶν. πολλὰ οὖν, φησίν, τῶν ἐγγινομένων ὡε μὲν πρὸς τὸ πρῶτον ὑποκείμενον ἐν ὑποκει μένῳ ἐστίν, οἷον πᾶν χρῶμα καὶ πᾶν σχῆμα καὶ πᾶσα ποιότης ἐν ὑποκειμένῃ ἐστὶν τῇ πρώτῃ ὕλῃ, οὐχ ὡς μέρη αὐτῆς ὄντα καὶ ἀδύνατα χωρὶς αὐτῆς εἶναι· ἐπὶ δὲ τοῦ δευτέρου ὑποκειμένου οὐ πᾶν χρῶμα οὐδὲ πᾶσα ποιότης ἐν ὑποκειμένῳ, ἀλλ᾿ ἐρίου ἐν ὑποκειμένῳ, ἐπὶ δὲ τῆς οὐσίας. τὸ γοῦν λευκὸν ἐπὶ μὲν τοῦ ἐρίου ἐν ὑποκειμένῳ, ἐπὶ δὲ τῆς χιόνος οὐκ ἐν ἔστιν κατὰ τὴν οὐσίαν. ὁμοίως δὲ καὶ ἡ θερμότης τῆς μὲν τοῦ πυρὸς οὐσίας μέρος ἐστίν, ἐν ὑποκειμένῳ δὲ γίνεται τῷ σιδήρῳ, ἐπειδὴ καὶ γίνεται καὶ ἀπογίνεται ἐν τῷ σιδήρῳ ἄνευ τῆς τοῦ σιδήρου φθορᾶς. ὁ τοίνυν Ἀριστοτέλης τὸ δεύτερον ῥησίαν, ὅπερ μήτε ἐν ὑποκειμένῳ εἶναί φησιν μήτε καθ᾿ ὑποκειμένου τινὸς λέγεσθαι, εἰκότως πᾶν τὸ μὴ οὐσιωδῶς ἐπ᾿ αὐτοῦ λεγόμενον, ἀλλὰ κατὰ τὸ συμβεβηκέναι, ἐν ὑποκειμένῳ τοῦτο εἶναί φησιν, ὥσπερ τὴν θερμότητα ἐν τῷ σιδήρῳ· τὰ δὲ συμπληρωτικὰ ὡς τὴν τοῦ πυρὸς θερμότητα τοῦ μ[εν πυρὸς μέρος ἂν εἴποι, ἐν ὑποκειμένῳ δὲ [*](E) τῇ ἀποίῳ ὕλῃ”. πρὸς δὲ ταύτην οἶμαι τὴν λύσιν εἰπεῖν εὔλογον, ὅτι εἰ τὸ [*](1 post δὶ καὶ add. A πρὸ L sequ. lac. 10 litt., deinde λέγεσθαι τῶι J, sed corr.: τῶ K 2 τῆς οὐσίας φασι J: φασι τῆς οὐσίας KAv: lac. L1, τῆς οὐσίας (οm. φασι) suppl. L3 3 μὲν τοῦ σώματο:] lac. L1, παντὸς L3 4 post ἁπλῶς πᾶσα add. L καὶ] ἢ A 5 τοῦδε] οῦδε praeced. lac. 4 litt. L 6 post ἀνάγκη γὰρ add. KAv 7 μὴ pr. supra Ja post ὑποκειμένῳ ἐστὶ τῶ σωκράτει add. L, sed deh μη (sic) supra Ja 8 καὶ om. A 10 ἐπισείοντα A 11 δὲ A 13 καὶ JA: οm. ceteri 18. 19 ὑποκειμένω Kv et Anon. Paraphr. p. 6,23 Hayduck 19 ἀδύνατον A 21 ὅτε Brandis συμπληρωτικὰ ἦ A 24 κατὰ τὴν οὐσίαν J2 (κατὰ τὴν in ras., ν ex σ corr.): μετὰ τῆς οὐσίας ceteri 29 εἰκότων] πάντως L 30 ἐν] τῶ L post ὑποκειμένῳ εἶναι add. A τοῦτο] τοῦ L 32 μέρος] οὐκ L εἴπη v 33 οἶμαι om. L post τὸ μὲν add. A)

Ἀποροῦσι δέ τινες καὶ περὶ τῆς εὐωδίας τοῦ μήλου καὶ τῶν ἐξατμιζομένων μένων θυμιαμέταν. ἡ γὰρ εὐωδία συμβεβηκὸς οὖσα μεταβαίνει ὅμως ἐκ τοῦ μήλου καὶ τῶν θυμιαμάτων εἴς τε τὸν ἀέρα κακὶ τὰ ἱμάτια, καὶ ἡ τοῦ μέλιτος γλυκύτης εἰς ὅλον τὸ μελίκρατον, καὶ σκορόδου καὶ ῥαφανίδος ἀλλοιωθέντων ἤδη ἐν τῇ γαστρὶ ἡ δυσωδία δήλη γίνεται τοῖς ὁμιλοῦσιν. ἀλλ᾿ ἐπιστῆσαι χρή, ὅτι οὐκ εἶπαν Ἀριστοτέλης ἀδύνατον αὐτὸ χωρισθῆναι τοῦ ἐν ᾧ ἦν, ἀλλὰ τοῦ ἐν ᾧ ἔστιν. κἂν γὰρ τὸ πρότερον ὑποκείμενον ἀπολείπῃ, συνεχοῦς ὄντος τοῦ παντὸς ἢ κατὰ ἁφὴν ἢ κατὰ ἕνωσιν δύναται ἐφ᾿ ἐτέροις μεταβαίνειν, μὴ ὄντος μεταξὺ κενοῦ. καὶ πῶς ποιότης ἐκτὸς οὐσίας μεταβήσεται; ἔσται γὰρ οὕτως χωριστὴ τὴν φύσιν, κἂν ἐν ἄλλῃ γίνεται μεταβαίνουσα, μήποτε οὖν ἄμεινον λέγειν ὅτι πᾶσα μὲν εὐωδία καὶ πᾶν τοιοῦτον συμβεβηκὸς μετὰ τῆς οἰκείας οὐσίας ἐστὶν καὶ οὐδέποτε ταύτης ἀποσπᾶται, ἡ δὲ οὐσία ποτὲ μὲν ἐξαπλοῦται μανουμένη καὶ ταῖς ἄλλαις οὐσίαις ἐγκατασπείρεται, ποτὲ δὲ μεταβάλλει εἰς ἑαυτὴν τὰ συνεχῆ καὶ πεφυκότα πάσχειν, ὅπερ ἐπὶτοῦ πυρὸς ἐναργῶς ὁρᾶται· οὐ γὰρ ὁ ἐξ ἀρχῆς σπινθήρ ἐστιν ὁ πᾶσαν τὴν ὕλην ἐπινεμόμενος, ἀλλὰ τὸ ἐξ ἐκείνου κατ᾿ ὀλίγον πολλαπλασιασθὲν πῦρ. μήποτε δὲ ἐκ τῶν προειρημένων δῆλον [*](Ζ) ὅτι ἡ εὐωδία τοῦ μήλου καὶ τῶν θυμιαμάτων συμπληρωτικαὶ τοῦ εἴδους οὖσαι οὐδὲ ἐν ὑποκειμένῳ ἂν λέγοιντο τῷ συμπληρουμένῳ. ὅτι δὲ καὶ οὐσία τις συνδιαφορεῖται ταῖς τοιαύταις εὐωδίαις, δηλοῖ ῥυτιδούμενον τὸ μῆλον καὶ δαπανώμενα τὰ θυμιάματα.

Ἀλλὰ πῶς, φασίν, οὐχί καὶ αἱ ἄτομοι οὐσίαι, οἷον Σωκράτης καὶ Πλάτων, τῷ λόγῳ τῶν ἐν ὑποκειμένῳ ὑπαχθήσονται καὶ ἔσονται συμβεβηκότα, εἴπερ καὶ ἔν τινί ἐστιν ὁ Σωκράτης (ἐν τόπῳ γὰρ καὶ χρόνῳ) καὶ οὐχ [*](1 ἐστὶ μόνον Α 2 τῷ] τὸ L ante οὐκ τὸ add., sed del. L 4 μὴ] οὐ L 8 ἀριστοτέλη (5 p. 3a29) J: ἀριστοτέλην Kv: comp. anc. LA; item p. 50,7 10 καὶ prius om. A εὐωδίας, εὐωδ in ras. A 15 αὐτῶ L τοῦ om. A 16 πρότερον JLA: πρός τι Kv 18 ἐφ᾿] ἐν Α ἕτερα Paraphr. p. 7,4 Hayd. post ποιότης τῆς add. Kv 18. 19 οὐσίας ἐκτὸς in mrg. b. 19. 20 κἂν ἐν ἄλλη γίνεται Α, γρ Ja: καὶ ἐναλλαγὴ γίνεται J in lin., Lv, sed ἐναλλαγὴ in ἐν ἄλλῃ γὴ corr. J2: ἐν ἀλλαγῇ in marg. b. 23 μεταβάλλη L 27 post καὶ αἱ add. L 28 λέγοιτο LA καὶ om. Kv 29 συδιαφορεῖται KAv, γρ Ja: συνδιαφθείρεται J in lin., L 29 εὐωδίαις, ωδί in ras. A 30 δαπανόμενα L 31 φησιν Kv αἱ om. L 32 ὑπαχθήσονται, α pr. in ras. J 33 ἐστὶ σωκράτης L 34 χωρὶς εἶναι] χωρισθῆναι L ante τόπου τοῦ add. A)

Ζητεῖν δὲ ἔξιον, διὰ τί μετὰ τὴν καθόλου οὐσίαν τὸ μερικὸν συμβεβηκὸς ἔταξεν καὶ οὔτε καθόλου τι οὔτε οὐσίαν. κἂν γὰρ καὐτὰ καταγράψῃς ἄνω μὲν τὰ καθόλου τάξας, κάτω δὲ τὰ μερικά, τὰ κατὰ μῆκος οὔτε τὰ κατὰ πλάτος εὑρήσεις συντεταγμένα, διαγώνια. τούτου δὲ αἴτιον τὸ καὶ πᾶσαν μὲν διαίρεσιν, εἰ μέλλοι τὸ ἀπαράλειπτον ἔχειν, κατὰ ἀντίφασιν ἀφείλειν γίνεσθαι· ἐνταῦθα δὲ ἔτι μᾶλλον οἰκειοτέρα ἡ λῆψις ὡς τὸ καταφατικὸν τῷ ἀποφατικῷ, τὸ καθ᾿ ύποκειμένου τῷ οὐ καθ᾿ ὑποκειμένου, καὶ τὸ ἀποφατικὸν ἀντιτιθεῖσα, τὸ οὐκ ἐν ὑποκειμένῳ τῷ ἐν ὑποκειμένῳ. τὸ ὑποκειμένου τε λέγεται καὶ ἐν ὑποκειμένῳ ἐστίν. ὅτι τὸ καθόλου συμβεβηκὸς οὕτως ὀνομάζει, δῆλον ἄν ἐκ τῶν εἰρημένων εἴη· ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, ὅτι τούτοις πᾶσιν τὰ καθόλου καὶ γενικὰ ὡς ἐν ὑπο- [*](1 ἐστὶν L post ὡς καὶ add. Lv 2 λύει ὁ ἀριστοτέλης είπὼν καὶ τὰ L, ὁ ἀριστοτέλης in lac. L3 3 ὅλως εἶναι Kv ὧι ἦν supra Ja: om. post τόπῳ δηλαδή (διλαδή b, δηλονότι L) τινι (om. L) καθὸ κινοῦνται ἐν (pro ἐν lac. litt. L) ἀτόμοις αὐτῶν γέγονε, τὸ δὲ οὐ γέγονεν, οὐκ κἰσὶν ἐν τόπω οὐδὲ (οὐδὲ ὅλον ἐν ὅλω, τῶ περιέχοντι τὸ περιεχόμενον· ἐπεί τοι Τε κατὰ τὰ μέρη, ἐν τόπω μεριστῶς ὑπάρχει, οὐδὲ γάρ ἐστιν ἔξω (τόπου add. L) interpolant Lv ἐν τοῖς περὶ Phys. Ζ 1 p. 231 b 15 sqq. τοῖς] τῶ Kv περὶ κινήσεως] lac. lac. L1: πρότερον suppl. L3 δέδεικται Kv 5 ἄλλα ἀεὶ καὶ ἄλλως Kv ὥστε] ὥσπ|| || K 8 ante pr. ἔν τὸ add. b τινι, ινι in ras. 7 litt. J post τινι εἶναι add. b, τῶ εἶναι Kv 10 post τῷ alt. ἐν add. K, lit. 2 litt. J 11 ἐνυπάρχειν supra J2: om. λέγοιντο A 12 τι A post Τὸ ἔν τινι ὡς add. Lv τῇ om. Lv ν 13 ἀχώριστον, ἀ supra Ja 14 post εἴρηται ras. 3 litt. J, δὲ add. γὰρ add. Kv πρότερον] p. 46,23 ὅτι] ὅπου A τὸ supra J: om. K 17 οὔτε καθόλου τι οὔτε οὐσίαν J1LKAv: οὔτε το καθόλου συμβεβηκος οὔτε την μερικην οὐσίαν J2 18 αὐτὰ] ταῦτα A post καταγράψῃς καὶ οὔτε καθόλου τί οὔτε οὐσίαν iterat L, notavit L2 19 τὰ prim. et alt. supra J: om. K post κατὰ utrumque τὸ add. ν 20 τούτου Kv: τοῦτο JLA 22 post ἀποφατικῷ καὶ add. v 22. 23 τὸ καθ᾿ ὑποκείμενον A 24 post ἀντιτιθεῖσα καὶ add. b τὰ 25 γὰρ om. Kv 27 τὰ καθόλου καὶ γενικαὶ ἐν τούτοις πᾶσι A τοῖς pro τούτοις L)

Καὶ τὸ ἐν ὑποκειμένῳ καὶ τὸ καθ᾿ ὐποκειμένου αὐτὸς ὀνομάσας ἐδεῖτο σαφηνίσαι, τί ποτε βούλεται αὐτῷ τὰ ὀνόματα. πρότερον οὖν τὸ ἐν ὑποκειμένῳ ἐξηγησάμενος νῦν τί δηλοῖ τὸ καθ᾿ ὑποκειμένου μᾶλλον δὲ πρότερον τί οὐ σημαίνει παραδίδωσιν, ἔπειτα οὕτως τίνα δύναμιν. λέγει οὖν ὅτι τὰ ἄτομα· ταῦτα δέ ἐστιν τὰ μὴ τεμνόμενα [*](20 B) διαφοραῖς καὶ διὰ τοῦτο οὔτε γένει ἢ εἴδει ἓν ὄντα, ἀλλὰ ἀριθμῷ μόνον, ὡς ἐν τῷ ἀριθμεῖσθαι τὸ ἓν ἔχοντα. ταῦτα οὖν κατ’ οὐδενὸς λέγεται· οὐ γὰρ ἔχει τι μερικώτερον ἑαυτῶν, οὖ κατηγορηθήσεται ὑποκειμένου. εἰ δὲ τὸ ὄνομα τοῦ Σωκράτους αὐτοῦ τοῦ Σωκράτους ὡς ὑποκειμένου αὐτῷ, οὐ περὶ τῆς τοιαύτης κατηγορίας ὁ ἐστίν, ἀλλὰ τῆς ἄλλου κατ’ ἄλλου συνωνύμως γινομένης, ὅπερ τοῖς ἀτόμοις οὐχ ὑπάρχει. εἰπὼν δὲ τὸ κοινὸν παντὸς ἀτόμου, ὅτι οὐκ ἔστιν καθ᾿ κειμένου, καὶ τὴν διαφορὰν προστίθησιν· δυνατὸν γὰρ τὸ μέν τι ἐν εἶναι, τουτέστιν συμβεβηκὸς εἶναι, τὸ δὲ δῆλον ὅτι οὐκ ἐν ὑποκειμένῳ, ὅπερ ἐστὶν οὐσία. μήποτε δέ, ἐπειδὴ αὐτὸς πρῶτος ταῦτα τέθεικεν τὰ ὀνόματα, ἵνα μή τις ἀκούσας τὸ μὴ καθ᾿ ὑποκειμένου εὐθὺς αὐτὸ καὶ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ ὑπολάβῃ ταὺτὸν ἐν ἑκατέρῳ τὸ ὑποκείμενον διὰ τοῦτο τὸ μὲν μὴ καθ᾿ ὑποκειμένου οὐδέν φησι κωλύει εἶναι, ἄλλο γὰρ καὶ ἄλλο τὸ ὑποκείμενον· εὶ δὲ μηδὲν κωλύει ὑποκειμένῳ εἶναι, δῆλον ὅτι οὐδὲν κωλύει καὶ μὴ εἶναι ἐν ὑποκειμένῳ· τὰρ μερικὸν οὐδὲν κωλύει καὶ συμβεβηκὸς εἶναι καὶ οὐσίαν εἶναι.

p. 1b10 Ὅταν ἕτερον καθ᾿ ἑτέρου κατηγορῆται ἔως τοῦ τὶς ἄνθρωπος καὶ ἄνθρωπός ἐστιν καὶ ζῷον.

Εἰὼν τί οὐκ ἔστιν καθ᾿ ὐποκειμένου, νῦν τί ἐστιν λέγει, ὅτι τὸ συνωνύμως καὶ ἐν τῷ τί ἐστιν κατηγορεῖσθαι, τοῦτό ἐστιν τὸ καθ’ ὑπο- [*](3 Πυθαγορείοις] προ εισιν L (προρῥηθεῖσιν M) 5 ante ἁπλῶς καὶ add. L, del. 5. 6 κωλύει A et Arist., sed cf. 1. 24 7 τῶ καθ᾿ A 8 σαφηνείας 9 pro ἐξηγησάμενος lac. L1, σαφηνίσας suppl. L3 10 τὶ πρότερον A 11 οὖν JKv: γοῦν A: γὰρ L ὅτι om. L τὰ ἄτομον in lac. suppl. L3 12 οὔτε γένει ἢ JK: οὔτε γένει οὔτε A: μήτε γένει μήτε Lv 13 ἓν] εἶναι L οὖν supra 17 ἄλλου (alt.), ου in ras. J: ἄλλων ceteri 18 παντος (sic) ex πάντως corr. vid. L ἀτόμου] μὴ καθόλου L 19|| δυνατὸν J: ἀδύνατον A μέν τι] μέντοι v 21 ταῦτα om. 23 ante ὑπολάβῃ εἶναι add. A 24 τὸ om. A μὲν L, supra Ja: om. KAv 26 κωλύοι A ut vid. εἶναι om. A 27 εἶναι post οὐσίαν om. Kv 28 τοῦ] ipsa Arist. verba suppl. A 20 καὶ alt. in mg. add. Ja: om. K 30 τί ἐστι νῦν Α)

Ἰστέον δὲ ὅτι καὶ Ἀνδρόντικος καὶ ἄλλοι δέτινες ου μόνον τὰ ἐν τῷ τί έστιν κατηγορούμενα καθ᾿ ὑποκειμένου κατηγορεῖσθαί φασιν, ἀλλὰ καὶ ἄλλα οἷον τὸ μουσικὸν κατὰ Ἀριστοξένου καὶ καὶ ἴσως ἐκεῖνα ὅσα κατηγοροῦντές τινος ἐκεῖνο εἶναι λέγομεν αὐτὸ ὅπερ κατηγοροῦμεν (βαδίζειν μὲν γὰρ λέγοντες τὸν Σωκράτη οὐ λέγομεν βαδίζειν εἶναι τὸν Σωκράτη, Ἀθηναῖον δὲ εἶναι λέγομεν καὶ φιλόσοφον) καὶ ὅσα δὴ τούτων κατηγορεῖται, λεγόντων ἡμῶν ταῦτα ἐκεῖνα εἶναι, καὶ κατὰ τοῦ ὑποκειμένου ῥηθήσεται· εἰ γὰρ ὁ Σωκράτης φιλόσοφος καὶ ὁ φιλόσοφος δὲ ἐπιστήμων, ἔσται καὶ ὁ Σωκράτης ἐπιστήμων. πάλιν δὲ φασιν· εἰ τὸ σῶμα λευκὸν καὶ τὸ λευκὸν χρῶμα, ἔσται καὶ τὸ σῶμα χρῶμα. ἢ τὸ λευκὸν δύο σημαίνει, τὴν τε ποιότητα καὶ τὸ σῶμα λευκότης), τῆς δὲ ποιότητος τὸ χρῶμα * * * ἀλλ᾿ ἡ λευκότης· ὥστε οὐ τὸ χρῶμα κατηγορηθήσεται τοῦ σώματος, ἀλλὰ τὸ κεχρωσμένον.

[*](p. 1b 16) Τῶν ἑτέρων γενῶν καὶ μὴ ὑπάλληλα τεταγμένων ἕως τοῦ [*](Ζ) καὶ τοῦ ὑποκειμένου ἔσονται.

Ἐν τούτοις δέον εἰπεῖν, τί γένος καὶ γί διαφορὰ καὶ τίνα σχέσιν ἔχουσιν πρὸς ἄλληλα εἴς τε ἑτερότητα καὶ εἰς κοινωνίαν. τὸ τοίνυν γένος λέγεται μὲν πολλαχῶς, ὡς καὶ ἐν τῇ Εἰσαγωγῇ ἐδίδαξεν ὁ Πορφύριος· τὸ δὲ νῦν παραληφθὲν γένος ἐστὶν τὸ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ εἴδει ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορούμενον, εἶδος δὲ τὸ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ [*](2 συνδυάζεται] δύναται Α 4 καὶ om. A 8 δὲ post ἄλλοι om. Kv 9 καθ᾿ in ras. J 10 μουσικὸς? 12 βαδίζειν μὲν] βαδίζοντα L γὰρ om. A σωκράτη J: σωκράτην Κv: comp. anc. LA post βαδίζειν ras. 7 fere litt. A 13 σωκράτη J: σωκράτην ΚΑv: 17 καὶ pr. om. L ἔστι Α 18 σώματος] σωκράτους Α 19 post κατηγορεῖται ἡ ποιότης δὲ οὐ add. A post ποιότητος οὐ add. LKv, supra J: om. A 20 *χρῶμα in lin., *κεχρωσμένον in marg. b. ἀλλ᾿] οὐδὲ Prantl (Hist. log. I 551) haud recte; desidero τῆς δὲ ποιότητος τὸ χρῶμα· <οὐ γὰρ ἐστι τὸ κεχρωσμένον χρῶμα,> ἀλλ᾿ ἡ μευκότηε 22 post τῶν δ᾿ add. L ἑτέρων γενῶν (cf. p. 57,21) JLA: ἑτερογενῶν Κv cum plerisque Arist. codd. ἕως τοῦ] ipsa verba suppl. A post ἕως τοῦ τοσαῦτα add. b 23 ἔστονται] ῥηθήσονται Α 24 δέον] δεῖ Α 25 εἰς alt. om. Av 26 καὶ om. A ante ἐδίδαξεν ἐδήλωσε καὶ add. Κv Πορφύριος] p. 1,17 sqq., cf. p. 82,5 Busse 27 τῶτ εἴδει—διαφερόντων (28) in marg. Ja)

Ἀλλὰ πῶς τὴν διαφορὰν κατὰ διαφερόντων τῷ εἴδει λέγομεν καὶ τὸ εἶδος κατὰ διαφερόντων τῷ ἀριθμῷ; ἐδοὺ γάρ τινες διαφοραὶ καθ' ἑνὸς εἴδους λέγονται, ὡς τὸ κοῦφον κατὰ τοῦ πυρός (καὶ γὰρ τὰ ἄλλα κοῦφα διὰ τὸ πύριον) καὶ τὸ βαρὺ κατὰ τῆς γῆς καὶ ὅλως αἱ ἔσχαται διαφοραὶ καθ’ ἕκαστον εἶδος, ὡς ἐπὶ ἀνθρώπου τὸ νοῦ καὶ ἐπιστήμης δεκτικόν, αἵτινες καὶ ἀντιστρέφουσιν πρὸς τὸ ὁριστόν· ἀλλὰ καὶ εἴδη τινά ἐστιν φμοναδικὰ δικὰ καὶ ἐν τοῖς αἰσθητοῖς, τὰ μὲν ἀίδια πάντα, ἥλιος καὶ δελήνη καὶ τῶν ἄλλων ἕκαστον, ἐν τοῖς γενητοῖς δέ, ὡς ἰστοροῦσιν, ὁ φοίνιξ τὸ ὄρνεον. πῶς οὖν τὸ δἶδος κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ ἀριθμῷ λέγεται; ἢ τοῦτο μέν, κἂν μὴ ἅμα ὄντων τῶν ἀτόμων, ἀλλὰ κατὰ διαδοχήν, πολλῶν [*](1 ἀριθμῶι, ἀρι in ras. Ja 2 ποιὸν J: ὁποῖον ceteri εἶναι] τί ἐστι A, cf. 1. 7 3 εἴδει J1 ut ceteri: ἀριθμῶ in ras. Ja post λόγῳ μὲν add. J post ἀλλήλων οὐ add. JL 6 τῶ τὸ K: τῶι J e corr., τῶ LAv εἶναι om. L 9 καὶ ante κατὰ om. A 10 πευστικόν A 11 αὕτη A: αὐτὴ ceteri 12 κεχωρισμένην, χωρισ in ras. J: κεχρεωστημένην sic L 14 διαφορὰ τοῦ εἴδους A 15 τοῦ om. b 16 καὶ τὸ θνητὸν v post θνητὸν καὶ add. L 19 post εἰδοποιοὶ καὶ add. Kv 20 ἀφορίζεται] λέγεται L 21 post οὕτως καὶ add. Lv 22 συντελοῦσιν ex συστέλλουσιν corr. J 24 τὴν supra L1 25 ἰδοὺ γάρ] ὅπου γε L 27 πύριον, supra κοῦφον Ja ἔσχατοι Lv 29 post τινά ἃ add. L 30 ἴδια Α ὁ ἤλιος καὶ ἡ σελήνη Kv 31 γεννητοῖς v: γεννετοῖς K ὁ om. Α 32 καὶ om. JK 33 ἅμα] κατὰ L τῶν ἀτόμων ὄντων Kv)

Ἕτερα δὲ γένη ἐστὶν καὶ εἴδη καὶ διαφοραὶ τὰ ταῖς κατηγορίαις διαφέροντα, ὥστε καθ᾿ ἑκάστην κατηγορίαν καὶ γένη καὶ εἴδη εἷναι καὶ διαφοράς. καὶ ὑ πάλληλα δὲ γένη, ὧν τὸ ἕτερον ὑπὸ τὸ ἕτερόν ἐστιν, ὡς ὑπὸ τὸ ζῷον τὸ πτηνόν ἐστιν· οὐχ ὑπάλληλα δέ, ὧν μηδέτερόν ἐστιν ὑπὸ τὸ ἕτρον, ὡς ζῷον καὶ ἐπιστήμη. ἐπειδὴ γὰρ τῶν γενῶν καὶ τῶν εἰδῶν τὰ μέν ἐστιν γένη μόνον, ὡς μὴ ἔχειν ὑπὲρ ἑαυτὰ γένος, ὥσπε[*](30) οὐσία· τὰ δὲ εἴδη μόνον, ὡς μὴ ἔχειν μεθ᾿ ἑαυτὰ εἷδος, ὥσπερ ὁ ἀετός· τὰ δὲ μεταξὺ τούτων, ο+ον, ζῷον καὶ ὄρνεον, ἅ καὶ εἴδη καὶ γένη ἐστίν, εἴδη μὲν ὡς πρὸς τὰ πρὸ ἑαυτῶν, γένη δὲ ὡς πρὸς τὰ μετὰ ταῦτα· τὸ γὰρ ὄρεον εἷδος μέν ἐστιν τοῦ ζῴου, γένος δὲ τοῦ ἀετοῦ. ὑπάλληλα δὲ λέγεται οὐχ ὄτι ἑκάτερον ὑπὸ τὸ ἕτερόν ἐστιν, ἐπεὶ οὕτω γε τὸ αὐτὸ τοῦ αὐτοῦ καὶ εἷδος ἔσται καὶ γένος, άλλ᾿ ὅτι τὸ ἕτερον μόνον ὑπὸ τὸ ἕτερον. ὄταν δὲ μηδέτερον ὑπὸ τὸ ἕτερον ᾖ, τότε οὐκ ἔστιν ὑπάλληλα, ὡς ζῷον καὶ ἐπιστήμη· ἑκάτερον μὲν γὰρ γένος ἐστίν, οὔτε δὲ ἡ ἐπιστήμη τοῦ ζῴου [*](35) εἷδός ἐστιν οὔτε τὸ ζῷον τῆς ἐπιστήμης. ὄντων οὗν ἑτέρων γενῶν καὶ τῶν μεταξὺ τοῦ τε ἀνωτάτου γένους καὶ τοῦ κατωτάτου εἴδους καὶ μέντοι τῶν ἀνωτάτω τῶν κατὰ τὰς κατηγορίας, ὅταν λέγῃ τῶν ἑτέρων γενῶν, [*](2 τὸ ante εἷδος om. Kv 4 εἰ] εἰς Α 5 μὲν om. A 6 τῷ] τὸ Α ἐφειμένον Α 7 Πορφ.] p. 82,29 sqq. B. ὡς, ς in ras. J 8 διαφορὰν v, sed διαφοραὶ in marg. b 9 ἔχουσια Kv ἴσον Α 10 εἰδικωτέρα Κ 11 ὡρισμέωνς λεγεμένη in ras. J2: μὲν εἰρημένη LA: μεμερισμένη Kv 13 τὴν om. K 14. 15 ἐμπόδιόν ἐστι τοῦτο v 16 εἰσὶ Α 17 καὶ γένη καὶ εἴδη εἷναι v: καὶ εἴδη καὶ γένη εἷωαι JLA: καὶ εἴδη εἷναι καὶ γέωη Κ 19 ἐστιν πτρηνςον om. Kv 19. 20 ὐπὸ τὸ ἕτερόν ἐστιν Α 20 ἐπειδὴ] apodosis deest 21 ἐστιν om. L 22 εἷδος, εἷς In ras. L 23 γένη καὶ εἴδη Α 24 αὐτῶν Α μετ᾿ αὐτά? 26 λέγονται Κ τὸ prius om. A ἐπειδὴ Α οὕτω γε οὕτω γε, sed priora del. J 26. 27 τὸ αὐτὸ τοῦ αὐτοῦ καὶ εἷδος ἔσται (ἐστὶ Α) καὶ γένος JA: τὸ αὐτ[ο καὶ ἔν πρὸς τὸ αὐτὸ καὶ εἷδος ἔσται καὶ γένος L: καὶ γένος ἔσται καὶ εἷδος τὸ αὐτὸ τοῦ ἀυτοῦ Kv 27 ὅτε Α μόνον om. A post ἔτερον lat. ἧ add. A 28 μηδέτερον] μὴ τὸ ἕτερον L 31 ἀνωτάτω Kv fort. rectius: comp. anc. A κατωτάτω Kv f. rect.)

Οἱ δὲ περὶ τὸν Νικόστρατον ματαιολογίαν ἐγκαλοῦσιν ἐν τούτοις· τίς γάρ, φησίν, ἀγνοήσει ὅτι ἐπιστήμη ἐπιστήμης οὐκ ἄν ποτε τῷ δίποδι διενέγκοι ἢ τετράποδι, ὥσπερ τὸ ζῷον; ἀλλὰ πρῶτον μέν, κἂν τοῦτο σαφές, οὐκέτι καὶ ἐκεῖνο ὁμοίως δῆλον, ὅτι τῶν ὑπάλληλα οὐδὲν κωλύει τὰς αὐτὰς εἶναι διαφοράς· ἔδει δὲ περὶ ἀμφοῖν ἅμα τῶν ἀντικειμένων εἰπεῖν. ἔπειτα ὁρᾷς ὅτι οἱ περὶ τὸν Ἑρμῖνον τὸ ἕτερα καὶ μὴ ὑπάλληλα οὐ καλῶς ἐξεδέξαντο, νομίσαντες δυνατὸν εἶναι καὶ μὴ ὑπάλληλα ὄντα ὑφ᾿ ἓν ἀνάγεσθαι γένος· οὕτως οὐκ ἦν πρόχειρος ὁ λόγος, κἂν τὰ παραδείγματα καλῶς ληφθέντα σαφῆ τὸν λόγον ποιῇ. αἰτιῶνται δὲ καὶ <ὅτι> ἐν τοῖς ὑπαλλήλοις γένεσιν [*](Ε) ὅσαι τοῦ κατηγορουμένου φησὶν διαφοραί, τοσαῦται καὶ τοῦ ὑποκειμένου διαφοραί, τοσαῦται καὶ τοῦ κατηγορουμένου ἔσονται· “αἱ γὰρ τοῦ μερικωτέρου διαφοραὶ καὶ τοῦ ὁλικωτέρου ἔσονται ἅτε τὸ μερικώτερον περιέχοντος, εἰ καὶ μὴ ὁμοίως καθόλου ἐπὶ τοῦ κατηγορουμένου, ὡς ἐπὶ τοῦ ὑποκειμένου λέγονται· τὸ γὰρ λογικὸν ἀνθρώπου μὲν παντὸς κατηγορεῖται, [*](1 δοκοῦσαι JA: δοκοῦσιν Κ, fort. recte: δοκῶσιν Lv οὐ supra L1 4 ἑτερογενῆ J2: ἔτερα γένη J1LKAv μηδὲν] μὴ Α ἔχηι J: ἔχη Α 7 ante ἕτεα τὰ eras. J Πορφύριος] in comm. ad Ged. misso; cf Dex. p. 30,3 B. 8.9 τὰ ἕτερα τὰ γένη Α- 9 εἰσὶ καὶ αἱ Α 10 εἶδος Lv: εἴδη JKA post ἄνθρωπος ὁ βοῦς add. A 11 αἱ om. A 16 ἐνέγκοι L 17 τούτω Α post σαφές ἐστιν add. A 18 post δῆλον τὸ add. A 20 τὸ ἕτερα LA: |||| ἕτερα J: τὰ ἕτερα Kv ἐξεδέξαντο Α: ἐξελέξαντο v et, si silentio fides, JLK 21 καὶ μὴ ὑπάλληλα ὄντα δυνατὸν εἶναι Kv 22 οὕτως JKv: οὕτως· καὶ γὰρ LA παραδείγματα, supra τοῦ ἀρἰστοτέλους J2 καλῶς ex σαφῆς corr. L1 23 ποιεῖ Α ὅτι addidi ὑπαλλήλοις JLA: ὑπάλληλα Kv 24 φησίν] εἰσὶ L 26 εἰσὶ διαφοραὶ A 27. 28 ἐνδοὺς τῇ] ἐν τῆ τοιαύτη L 28 οὖσαι Κ post ὑποκειμένου εἰσὶ add. L 29 τοσαῦται ex τοιαῦται corr. J: τοιαῦται Κ 30 post μερικώτερον τοῦ ὁλικωτέρου add. Lv 31 εἰ supra L1 καὶ] δὲ Α ἐπὶ alt.] καὶ κατὰ L 32 ὑποκειμένου, ὑ in ras. A)

Ρ. 1b 25 Τῶν κατὰ μηδεμίαν συμπλοκὴν λεγομένων ἕκαστον ἕως τοῦ οἷον ἄνθρωπος, λευκόν, τρέχει, νικᾷ.

Ταῦτα ἕπεται μὲν καὶ τῇ πρότερον παραδοθείσῃ διαιρέσει, ἐν ᾗ εἰς τὰ κατὰ συμπλοκὴν καὶ ἄνευ συμπλοκῆς διῄρητο τὰ λεγόμενα· μετὰ γὰρ τὸ διελέσθαι τὰ σύνθετα καὶ ἁπλᾶ μόρια τῆς λέξεως εἵπετο διδάσκειν, εἰς πόσα καὶ τίνα γένη τὰ ἁπλᾶ ἀναφέρεται· κατ᾿ ἄλλον δὲ τρόπον ἀκολουθεῖ ταῦτα τῇ προσεχῶς εἰς ἐλάχιστα γενομένῃ τῶν ὄντων διαιρέσει· μετὰ γὰρ τὴν εἰς ἐλάχιστα τομήν, ὧν οὐκ ἦν ἐλάττω λαβεῖν, ἔδει τὴν εἰς πλεῖστα παραθεῖναι, ἧς οὐκ ἦν ἐπὶ πλείονα διελεῖν. ἕπεται μὲν οὖν ἐκείνοις, προηγεῖται δὲ τῶν ῥηθησομένων, διότι τὴν ἐν τύποις γνῶσιν ἀεὶ δεῖ τῆς ἀκριβοῦς προλαμβάνεσθαι καὶ τὴν ἐν κεφαλαίοις προσειλημμένην τῆς κατὰ διέξοδον παραδιδομένης. ὁ γὰρ ὁλοσχερῆ τὴν ἔννοιαν προλαβὼν ῥᾷον παρακολουθήσεις ταῖς κατὰ διέφοδον ἀνελέξεσιν. τιχῶς δὲ τῆς σημασίας αὐτῶν γινομένης, ἢ κατὰ τὴν ὀνομασίαν μόνην, ὅταν οὐσίαν λέγωμεν, ἢ ἀπὸ τῶν ὑποδειγμάτων, ὅταν λέγωμεν οἷον ἄνθρωπος ἢ ἵππος (τοῦτο γὰρ τὴν ὡε ἐν τύποις καὶ δι᾿ αἰσθήσεως φαινομένην ὑπογραφὴν δηλοῖ), καὶ τρίτον κατὰ τὰς προχείρους ἐννοίας καὶ κηδέπω τεχνικάς, σπευδούσας δὲ ἤδη πρὸς τὴν ἀκριβῆ [*](20 B) τελειότητα, ὁ μὲν Ἀριστοτέλης ἐνταῦθα μὲν διὰ τοῦ ὀνόματος καὶ ὑποδείγματος ἐδήλωσεν τὰ γένη λέγων ἔστιν δὲ οὐσία μέν, ὡς τύπῳ εἰπεῖν, οἷον ἄνθρωπος, ἵππος· ποσὸν δὲ οἷον δίπηχυ, τρίπηχυ, καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὡσαύτως, ἐν δὲ τοῖς περὶ ἑκάστου λόγοις καὶ τὴν ἔννοιαν τὴν περὶ αὐτῶν ἀνεγείρειν πειρᾶται· ὁ δὲ Ἀρχύτας καὶ ἐν τῇ πρώτῃ εὐθὺς διδασκαλίᾳ εἰπὼν τὸ ὄνομα καὶ τὸ ὑπόδειγμα προσθεὶς ἐφ᾿ ἑκάστου ἐπήγαγεν καὶ τὴν κατὰ τὴν ἔννοιαν ἰδιότητα, ὥσπερ ἐπὶ τῆς οὐσίας τὸ ὄνομα εἰπὼν [*](3 τῶν] τὸν J 6.7 ὂν καὶ ἓν καὶ τὸ τὶ in ras. Ja: νοητὸν γένος ceteri 9 παραλάττει Α 11 post τῶν δὲ add. K ἕως τοῦ] ipsa verba suppl. A 12 λευκὸν] βοῦς Α ωικᾷ om. JL 14 διήρηται Kv 18 εἰς τὰ πλεῖστα Lv 19 ἐπὶ] εἰς Α 21 προειλημμένην Αb τῆς ex τὴν corr. L 21.22 παραδεδομένης Κ 22 ὁλοσχερῆ, supra καθόλου Ja κατακολουθήσει Kv 23 ἀνελείξεσι Α αὐτῶν JL: αὐτῶν τῶν ἄνευ συμπλοκῆς Kv: τῶν ἄνευ συμπλοκῆς αὐτῶν Α 25 οἷον om. A 26 φαινομένην] γινομένην L 27 μηδέπω om. L 28 μὲν prius om. L μὲν alterum om. A 29 ἐδήλωσεν om. L 30 post εἰπεῖν lac. 5 litt. L ἵππος om. L 32 Ἀρχύτας] om. Hartenstein 34 τὴν alterum om. Kv)

Ἀλλὰ τὴν τομὴν ταύτην τὴν εἰς τὰ γενικά γένη γενομένην τί φήσομεν; ἆρα διαίρεσιν; καὶ πῶς ἄν εἴη διαίρεσις, εἰ μὴτε ὡς γένος εἰς εἴδη διαιρεῖται μήτε ὡε ὅλον εἰς μέρη; οὔτε γὰρ ἔστιν τι κοινὸν τῶν δέκα κατηγοριῶν, [*](40 Γ) ὁποῖον τὸ ὂν οἴονταί τινες ἢ τὸ τὶ, εἴπερ μὴ ἐπίσης πάντων κατηγορεῖται· γένους δὲ μὴ ὄντος οὐδὲ διαφορὰς εἶναι δυνατόν, εἰς ἃς τὸ γένος διαιρεθήσεται. ἀλλ᾿ οὐδὲ ὡς ὅλον εἰς μέρη διαιρεῖται· οὐ γὰρ ἔστιν τι κοινὸν σύγκριμα τὸ τὸν μερισμὸν τοῦτον ὑπομένον. καὶ ὅλως οὔτε ὡς ὁμοιομερῆ εἴη ἄν τινος μέρη, ἀνόμοια ὄντα, οὔτε ὡς ἀνομοιομερῆ· εἴτε ὡς ὁμοιομερῆ εἴη ἄν φησὶν εἴτε τὸ τὶ, ὁμοίως ἕκαστον ὂν καὶ τὶ λέγεται· καίτοι τοῖς ἀνομοιομερέσιν οὐχ ὑπάρχει τὸ τὰ μέρη καλεῖσθαι τῷ τοῦ ὅλου ὀνόματι. ἆρα οὖν τοῖς ἐπὶ στρατιᾶς ἔοικεν ἡ διαίρεσις τοῖς κατὰ λόχους συντεταγμένοις, ὥστε ὥσπερ λόχου λοχαγόν, οὕτως τὴν μὲν οὐσίαν ἐξηγεῖσθαι τῶν οὐσιῶν, τῶν [*](1 ὅσα JL in marg., Av: ἃ JL in lin., K 3 τὸ om. A τὸ ὑπόδειγμα Α 6 αὕτη Α: αὐτὴ ceteru 8 post καὶ τὰ add. v πηλ||||||ν Κ 9 προσέθηκε δὲ τὴν v 10 τὸ om. L 11 λέγεσθαι, λ et γ in ras. J 12 ὃ JLA: τὸ Kv σημαίνει L: σημαι Α: σημαίνειν JKv τὸ] τῶ Κ 13 ἑτέρου L e corr., A: ἕτερον ceteri τῶ Kv: τοῦ JLA τὸ ex τοῦ corr. L 14 ὄντα LA: ||||ὄντα J: ἔχοντα Kv τῷ scripsi: τοῦ libri, itemque 15 et 16 δὲ ante κεῖσθαι om. Kv 15 σημαίνει Kv δὲ ποῦ Κv 16 ἀφορίζει KAv δὲ ποτέ Α σημαίνει Kv 17 οὐ supra J1 οὕτως Kv 19 post ταύτην ras. 3 litt. L γινομένην Α 20 εἴη om. J 21 τι om. A 22 τὶ] ἓν L, unde conicias ἢ τὸ ἓν ἢ τὸ τὶ, sed cf. Dex. p. 39,12 Β. 23 εἰς JA: εἰ Κ: καθ᾿ Lv 24 ὡς om. v ὅλως v κοινόν τι Α 25 μερισμὸν JKA: ὁρισμὸν Lv pro καὶ ὅλως lac. 6 litt. L 27 καὶ τὶ λέγεται] καλεῖται L 28 τὸ e corr. L ἆρα JK: ἄρα LA: ἄρ᾿ v 29 στρατείας Α 30 λοχαγόν, ὀν in ras. A οὕτως om. A)

Ἄλλοι δὲ πολλοὶ πρὸς αὐτὴν ἀμφεσβήτησαν, αὐτόθεν κατηγορουντες τῆς εἰς τοσοῦτον πλῆθος διαιρέσεως, ὥσπερ Ἀθηνόδωρος ἐν τῷ Πρὸς τὰς Ἀριστοτέλους μὲνν Κατηγορίας ἐπιγεγραμμένῳ βιβλίῳ, μόνην δὲ τὴν εἰς τοσοῦτον πλῆθος διαίρεσιν ἐξετάζοντι. καὶ Κορνοῦτος δὲ ἑν οἷς Πρὸς Ἀθηνόδωρον καὶ Ἀριστοτέλην ἐπέγραψεν καὶ οἱ περὶ τὸν Λούκιον δὲ καὶ τὸν Νικόστρατον, ὥσπερ πρὸς τὰ ἄλλα πάντα σχεδόν, σὕτως καὶ πρὸς τὴv διαίρεσιν ἀντεειρήκασιν. ληπτέον δὲ ἐν ὅροις ὡρισμένοις τὰς ἀντιλογίας τριχῇ διαστειλαμένους αὐτά. καὶ γὰρ οἱ μὲν ὡς πλεονάζουσαν αἰτιῶνται τὴν διαίρεσιν, ἔτεροι δὲ ὡς ἐλλιτῆ καταμέμφονται, τρίτοι δέ εἰσιν οἱ ἄλλα ἀντ' ἄλλων εἰσῆχθαι γἐνη νομίζοντες· γεγόνασι δέ τινες καὶ πλείονα ἅμα ἐγκαλοῦντες, οἱ μὲν ἔλλειψιν ἅμα Χαὶ πλεονασμόν, οἱ δὲ πρὸς τούτοις καὶ [*](1 αὑτὴν A τὴν supra Ja : om. K 3 γενῶν alt.] εἰδῶν A 7 οὖν om. Av 11 τὴν alterum om. K 12 ποιησόμεθα, όμεθα e corr. L 13 κατηγορί sic A 14 λέξεως σημαντικῆς v 15 Metaph. E 2 p. 1025 b 33 sqq. Z 1 Ρ. 1028α 10 παράγεσθαι JL: παραγενέσθαι A: προάγεσθαι Kv 17 ἀμφιβάλλοντι] ἀμφιβάλλων τι b 18 γοῦν] δὲ V εἰσὶν om. A 19 τε JLK: δὲ ν: om. A 20 παρὰ Tauta A ὁ λόγος ἐκεὶνα v 24 πρὸς] περὶ L ἀμφισβήτησαν v 25 τοσοῦτον πλῆθος] τοσαῦτα γένη τοῦ ὄντος L 26 μὲν om. L 27 πλῆθος om. L κορνοῦτος in κουρνοῦτος mut. L 2 28 ἀθγ || || || || || || || λην L: ἀθηναίους suppl. L 2 29 τὸν om. A νικόστρατον in lac suppl. L2 31 διαστειλάμενος A 32 ἕτεροι JLA: ἄλλοι Kv ἐλλειπῆ JLA 34 ἅμα JLA: ἄλλα Kv)

Λέγουσι τοίνυν οἱ πλεονασμὸν ἐγκαλοῦντες, ὡς οὐ καλῶς τῷ ποιεῖν τὸ [*](E) πάσχειν ἀντέταξεν· ἐχρῆν γὰρ ἀμφοῖν ἕν κοινὸν γένος ἀφορίσασθαι τὸ κινεῖσθαι. πρὸς οὓς ῥητέον ὅτι τὸ ποιοῦν, καθὸ ποιεῖ, οὐ κινεῖται, ἀλλὰ κινεῖσθαι πολεῖ, ἀχίνητον ὂν αὐτό. ἔνια δὲ τῶν πολούντων ἐν τοῖς αἰσθητοῖς κατὰ συμβεβηχὸςκἴΜ-αι διὰ τὸ συνδραμεῖν εἰς ταὐτὸ τὰς δύο ἀρχάς, τὴν τε τοῦ ποιεῖν καὶ τὴν τοῦ πάσχειν. ἀλλ' ἴσως ἐχρῆν περὶ τοῦ πολεῖν καὶ πάσχειν ἀπορεῖν, πῶς οὐχὶ ὑπὸ τὰ πρός τι ἀνάγεται· τὸ γὰρ ποιοῦν εἰς πάσχον πολεῖ καὶ τὸ πάσχον ὐτὸ πολοῦντος πάσχει. ἢ κατὰ μὲν τὴν συνάρτησιν τησιν ταύτην ὑπὸ τὸ πρός τι ἀναχθήσεται, κατὰ μέντοι τὴν ἐνέργειαν καὶ τὸ πάθος ἄλλην ἔχοντα φύσιν ἄλλα πολεῖ γένη· καὶ γὰρ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων πρός τι, οἷον πατρὸς καὶ υἱοῦ, τὰ αὐτὰ ὡς μὲν καθ' αὑτὰ ὑφεστῶτα ὑπὸ τὴν οὐσίαν ἀνάγεται, κατὰ δὲ τὴν σχέσιν ὑπὸ τὰ πρός τι. ἀλλὰ πῶς τὸ κεῖσθαι οὐκ ἔστιν πάσχειν; πῶς δὲ τὸ ἔχειν οὐκ ἔστιν πολεῖν; ἢ τὸ κεῖσθαι οὐδὲν μᾶλλον πάθος ἐστὶν ἢ ἐωέργεια· κεῖσθαι γάρ ἐστιν τὸ καθῆ- σθαι, τὸ ἐστάναι· λαμβάνεται δὲ ἐν τῇ κατηγορίᾳ οὐ κατὰ τὰ πάσχειν ἢ ποιεῖν, ἀλλὰ κατὰ τὴν ἐν ἄλλφ ἔδρυσιν. οὕτως δὲ καὶ τὸ ἔχειν οὐ κατὰ τὸ πολεῖν, οὐδὲν γὰρ ἧττον πάσχειν ἐστῖν τὸ ὡπλίσθαι ἢ ὑποδεδέσθαι, ἀλλὰ κατὰ τὸ περικεῖσθαι. ἄλλοι δὲ κατ’ ἄλλον τρόπον αἰτιῶνται τὴν περιττότητα. οἱ γὰρ περὶ Ξενοκράτη καὶ Ἀνδρόνικον πάντα τῷ καθ' αὑτὸ καὶ τῷ πρός τι περιλαμβάνειν δοκοῦσιν, ὥστε περιττὸν εἶναι κατ’ αὐτοὺς τὸ τοσοῦτον τῶν γενῶν πλῆθος. ἄλλοι δὲ εἰς οὐσίαν καὶ συμβεβηκὸς διατέμνουσιν· καὶ οὗτοι δὲ ταὐτόν πως δοκοῦσι τοῖς προτέροις λέγειν τὰ συμβεβηκότα πρός τι λέγουσιν, ὡς ἄλλων ἀεὶ ὄντων, καὶ τὴν οὐσίαν καθ' αὑτό. ῥητέον οὖν κοινῇ πρὸς ἀμφοτέρους, ὅτι τὴν εἰς ἐλάχιστα τομὴν τοῦ Αριστοτέλους ζηλώσαντες ἀτελῶς αὐτῆς ὥψαντο, τὸ καθόλου καὶ τὸ μερικὸν παραλείποντες. καὶ μέντοι τὰ συμβεβηκότα πολλὰ ὄντα γένη ἀποστενοῦσιν εἰς ἕν τῶν συμβεβηκότων τὸ πρός τι. διὰ τί δέ, φασίν, ἄλλου ἐστὶν τὰ συμβεβηκότα; καίτοι κυρίως μὲν ἄλλου μόνα τὰ πρός τί ἐστιν, εἰ δὲ ὅτι ὁπωσοῦν τινός ἐστιν, καὶ τὰ καθ' αὑτὸ ἄλλου ἐστίν· ό γὰρ Σωκράτης Σωφρονίσκου ἐστὶν καὶ ὁ ἀγρὸς τοῦ κτήτοπος. εἰ οὖν οὕτως καὶ τὸ συμβεβηκὸς ἀναφέροιμεν πρὸς τὸ ὑπο- [*](Ζ) [*](1 δὲ] γὰρ L 2 καὶ αἱ πρὸς L 4. 5 τὸ ποιεῖν τῶ πάσχειν A 6 κινεῖσθ κινεῖν JA: κινοῦν L 10 οὐχ v 11 τὸ πάσχον LKv. τὸ πάσχειν JA τὴν om. A 13 καὶ post γὰρ om. Kv 17 ante οὐδὲν μὲν αδδ. Kv 20 οὐδὲ K 22 Εενοκράτη] fr. 12 Heinze ξενοκράτη J: ξενοκράτην ceteri 22. 23 τὸ πρός τι A 23 περιττὸν εἶναι] περιστῆναι εἰς δύο L τὸ supra J· om. Kv 25 pπροτέροις] ἐτέροις L post λέγειν τοῖς add. Lv πρός τι λέγουσιν om. A 26 pro ἀεὶ ὄντων καὶ τὴν lac. 6 litt. L ἄντα M, recte opinor 27 ἀμφότερα Kv ὄτι οί τὴν εἰς τὰ ἐλάχιστα Lv 28 παραλείποντες JK: παραλιπόντες LAv 29 ἀποστενοῦσιν JL: ἀποστεροῦσιν ΚΑν 30 δὲ J2 supra, LA: om. J' kv: fort. διότι, φασίν, 31 μόνως, νως in ras. L 31. 32 τὰ καθ' αὑτὰ J. 'αὐ in ras.: τὰ καθόλου KAv: τὸ καθόλου L 32 ἄλλου J: τὸ ἄλλου L: τῶ ἄλλου A: τὸ ἄλλοις Kv: τῶν ἄλλων b in marg.)

Οἱ δὲ ἐλλείπειν ἀποφαινόμενοι τὴν διαίρεσιν, ὠς οἱ περὶ τὸν Νικόστρατον, στρατον, διὰ φασίν, τῷ μὲν ποιεῖν τὸ πάσχειν, τῷ δὲ ἔχειν οὐκ ἀντέθηκεν τὸ ἔχεσθαι; ἢ ἐχρῆν ἐφιστάνειν τοὺς ταῦτα λέγοντας, ὅτι τὸ ἔχεσθαι εἰς τὴν τοῦ κεῖσθαι κατηγορίαν ἐνέπιπτεν ἤδη διωρισμένην· ἔχει μὲv γάρ τις τὴν ἀσπίδα, ἔχεται δὲ ἡ ἀσπὶς ἐν τῷ οὑτωσὶ περικεῖσθαι· θέσις οὖν ἐστιν τοῦτο. ἀλλὰ Ι διὰ τί, φασὶν οἱ περὶ τὸν Λούκιον, τοὺς συνδέμους [*](16r A) παραλέλοιπεν, εἰ λέξεις καὶ οὗτοι σημαντικαί; οὐ γὰρ δὴ ἄσμοι. ἢ ὅτι * * * οὔτε προηγουμένη αὐτῶν ἐστιν ἡ σημασία, ἀλλὰ συσσημαίνουσιν, ὥσπερ τὰς διπλᾶς εἰώθαμεν παραγράφειν καὶ τὰς κορωνίδας, αἵτινες μετὰ τὼν γεγραμμένων σημαίνουσίν τι, αὐταὶ δὲ καθ' ἑαυτὰς οὐδὲν σημαίνουσιν· καὶ οἱ σύνδεσμοι γὰρ μετὰ τῶν ἄλλων μερῶν τοῦ λόγου κόλλῃ ἐοικότες συσσημίνουσιν. τρίτον δὲ οὐδὲ δόγου στοιχεῖά εἰσιν οἱ σύνδεσμοι, ἀλλ' εἴπερ ἄρα, λέξεως μέρη· οὐδὲ γὰρ ἡ κόλλα τοῦ χάρτου μέρος ἐστίν· οὐδὲ λέγονται οὖν, ἀλλ' εἴπερ ἄρα, ἐκφωνοῦνται μόνον. καὶ ἔτι μέντοι ῥητέον ὅτι κἂν σημαίνωσιν οἱ σύνδεσμοι καὶ λεκτικῶς σημαίνειν συγχωρηθῶσιν, κατὰ σύνταξιν σημαίνουσιν καὶ κατὰ συμποκήν· νῦν δὲ περὲ τῶν ἄνευ συμπλοκῆς ὁ λόγος. ἐπιζητοῦσιν δὲ καὶ τὰ ἄρθρα ποῦ ταχθήσεται. καὶ περὶ τούτων δὲ ὁ αὐτὸς λόγος· καὶ γὰρ ταῦτα οἶον σύνδεσμοί εἰσιν τὰ [*](1 αὐτὸ supra Ja: ὸ ιν ras. L: om. K 2 τι supra Ja 3 οὖν om. A 4 τὸ ἄλλου scripsi: τῶ (ι) ἄλλου libri 5 καθῶς JL: καθόσον KAv 6 αὑτὸ alt.] ἑαυτὸ v 7 post καὶ ὁ add. KAv 8 παραλαβὼν· ἐκεῖνο δὲ ὀρθῶς ἴσως ἔχει λέγειν ὅτι καλῶς ὁ ἀριστοτέλης τὴν εἰς δύο ταύτην τομὴν παραλαβὼν· ἐκεῖνο δὲ κτλ. J ἐκεῖνος K ὁ om. Kv 10 περίληψιν JLA: παράλειψιν Kv 11 ὁρισμένον v 12 ἄριστα A 13 τὸν om. L 14 ὦι δὲ ἔχειν οὐκ supra Ja: om. A 15 τὸ pr. supra Ja: om. A 17 οὕτως A 19 παρίλιπεν V ὅτι supra Ja: om. K 20 οὔτε LKv: οὐτι eraso acuto J: οὐ A primum disiunctionis membrum excidisse apparet ex 1. 24 (τρίτον δὲ) et e Dexippo p. 32.18 οὔτε προηγουμένη ἐστὶν αὐτῶν ἡ χρεία τοῦ λόγου ἀλλὰ δευτέρα, οὔτε τελεία ἀλλ' ἀτελής, οὔτε λεκτικὴ συμβολικὴ δὲ μὰλλον, ἀλλ' οὐδὲ σημαίνει προηγουμένως, συσσημαίνει δὲ μᾶλλον κτλ. ἐστὶν αὐτῶν K ἡ σημασία ἐστίν A σημαίνουσιν KA 22 αὗται A αὑτὰς K σημαίνουσι Kv 23 λόγος K 25 μέρος om. L post μέρος τ αυ add. A 26 ἔτι μέντοι] μεν sequ. lac. 4 litt. L 28 περὶ] ἐκ in ras. L 30 post γὰρ καὶ add. A)

Οἱ δέ γε Στωικοὶ εἰς ἐλάττονα συστέλλειν ἀξιοῦσιν τὸν τῶν πρώτων γενῶν ἀριθμὸν καί τινα ἐν τοῖς ἐλάπποσινν ὑπηλλαγμένα παραλαμβάνουσιν. πολοῦνται [*](1 post ἔδει οὖν add. Kv ὅτι (quid) LA: τί J: τί Kv post ὅτι τὰ add. A 4 ἡ om. Kv 5 συνγριθμημένος A post ἐστὶν ὸ (sic) add. A 7 post συνῃρημένου folium deest in A pro ἄντος lacunam K 8 ἢ ὡς] οἰωδ' sic L 11 αὐταί JL: αὖταί Kv 13 οἱ κλεινότεροι] cf. Dexipp. p. 13,7. 33,30 15 ἀφωρισμένη ἐστίν v 18. 19 τὴν κίνησιν ἀνάγειν ἐστὶ δυνατὸν v 20 εἰσὶν ἐν τῶ πάσχειν v 25. 26 ἄλλως δὲ — λεγομένη Ja in marg., ubi Τῶι πο et xai et ο (in λεγομένη) resecta sunt 25 τῷ om. K 26 αὐτῆς L 27 ἀνομάζομεν Kb xal ante ἄλλως om. L 28 οἷόν τε] οἴονται J 1 K, corr. Ja εἶναι κατηγορίαν Kv 28. 29 pro αὐτὴν ὐπάρ — lac. 5 litt. L 30 τις] τι K τὸ ὄντι b 33 ὑπηλαγμένα K παραλαμβάνουσι, παραλαμ e corr. L 1)

Εἰ δέ τις ἐπιθυμεῖ περιληπτικήν τινα διαίρεσιν ἀκοῦσαι τὰ δέκα γένη ταῦτα περιλαμβάνουσαν, τάχα ἃν εἵη τοιαύτη. ἐπειδὴ τὰ ὅντα πάντα ἣ [*](Ε) ὑπάρξεις εἰσὶν καὶ δυνάμεις ἣ ἐνέργειαι, αἱ δὲ δυνάμεις μέσαι οὖσαι ταῖς ὑπάρξεσι μᾶλλον συνθεωροῦνται, διχῇ τὴν πρώτην διαιρετέον εἵς τε τὰς ὑπάρξεις αὐτὰς τὰς ἐνεργούσας ἣ πάσχούσας καὶ εἰς τὰς ἐνεργείας. καὶ τὰς μὲν ἐνεργείας πάσας ἡ τοῦ ποιεῖν κατηγορία περέχει, τὰ δὲ πάθη ἡ τοῦ πάσχειν. τῶν δὲ ὑπάρξεων αὐτῶν αἱ μὲν καθ’ ἑαυτὰς ἕχουσι τὸ εἶναι, ἃς ἡ πάσας περιείληφεν, αἱ δὲ ἐν ἅλλοις ὑφεστήκασιν. καὶ τούτων αἱ μὲν κατὰ σχέσιν θεωροῦνται, αἱ δὲ ἅσχετοί εἰσιν. καὶ τῶν ἀσχέτων αἱ μὲν κατὰ τὸν χαρακτῆρα καὶ τὴν οἶον μορφὴν τῶν σωματικῶν ὑπάρξεων θεωροῦνται, ὥσπερ αἱ κατὰ τὸ ποιὸν ἀφοριζόμεναι πᾶσαι, αἱ δὲ [*](1 τομὴν] διαίρεσιν K 2 τι πῶς semper J 4 ἣ τὸ L, e corr. J: ἥτοι ἐν J ante σ corr., Kv 5 ἣ τὸ ὑποδεδέσθαι v 6 προφέρεται J: προσφέρεται L: ἐκφέρεται Kv 7 τοῦτο τὸ scripsi: τοῦτο LKv: τοῦτο in το mut. J 9 ἀντιλογιῶν v 12 post δεύτερον δὲ add. v, sed cf. p. 74, 6. 81,20 16 πάντως K 19 πρότερον] p. 672 οἱ supra Ja: om. ceteri 21 πρώτως v 22 ταύτην supra Ja 23 ἀριστοτέλη J: ἀριστοτέλην ccteri post Ἀριστ. add. ταύτην Kv πρώτως om L 26 ἀκοῦσαι] ἀνατάξαι L 30 τὰς prius om. L 33 πᾶσα L περιείληφεν JK: συμπεριείληφεν Lv)

Ἀρχύτας δὲ Πυθαγορικῶς ἐπιχειρῶν ἐπὶ τὰς ἀρχὰς ἅγει πάσας τῶν ὅντων τὴν αἰτίαν τοῦ τῶν δέκα άριθμοῦ. τέχνην γὰρ πᾶσαν καὶ ἐπιστήμην φησὶν τεταγμένον τι εἶναι καὶ ὡρισμένον πρᾶγμα· τὸ δὲ τοιοῦτον ἐν ἀριθμῷ ἀφορίζεσθαι· ρίζεσθαι· τὸν δὲ σύμπαντα ἀριθμὸν δεκάδα εἶναι, καὶ εἰκότως ἅρα τὰ πάντα εἰς δέκα διῃρῆσθαι καὶ τὰ εἵδη πάντα δέκα εἶναι καὶ τοὺς εἰδητικοὺς κοὺς ἀριθμοὺς δέκα ὑπάρχειν, ἕτι δὲ καὶ τὰἀκρωτήρια ἀκρωτήρια τοῦ σώματος ἕχειν δέκα μέρη· καὶ τὰ στοιχεῖα οὖν τοῦ παντὸς λόγου δέκα εἶναι. ἀλλὰ καὶ διὰ τῆς ἐπαγωγῆς δυνατὸν τὸ αὐτὸ παραμυθήσασθαι· ἔξεστι ἔξεστι γὰρ ὁτιοῦν τῶν ὄντων ὁρᾶν ὅπως εἰς ἕν τι πάντως ἀναφέρεται.

Ἀλλ’ ἐπειδὴ ταῦτα μετρίας ἔτυχεν διαρθρώσεως, εἰς τὴν λέξιν εἰσελθεῖν εὔκαιρον. καὶ ὅτι μὲν περὶ φωνῶν ἐστι σημαντικῶν ὁ σκοπός, [*](3 λέγεται JL 5 πρὸς τὰ σώματα v et Paraphr. p. 9,10 H. 6 πρὸς τὰ ἀσώματα v et Par. 7 περιέχει κατηγορία Kv 12 οὕτως JL, in margh b: ὅ πως Κν 13 post τοιαύτη τὰρ add. Kv άν (sic) supra J 1 14 ἀνελλειποῦς J 15 αὐτὴ v βουλομένοις ἀκριβολογεῖσθαι Κ 16 ὑφέξουσα] ὑποπεσεῖται L 17 διαρίθμησιν δείκνυσι JL: ἀπαρίθμησιν διαδείκνυσιν K: ἀπαρίθμησιν ἐπιδείκνυσι v ὑπόκειταί τι J: ὑπόκειται ceteri τοῖς πᾶσιν] ἐκεῖνα L 3 in lac. 18 τὰ ἐν αὐτῶ(Ι) J2 L : ἐν αὐτῶ(ι) τὰ J1 Kv μόνω ut vid. ex μόν corr. L 1 ὑφιστάμενα, ὑ in ras. J 20 πληθύνουσα Kv σ σχέδει J1 22 Ἀρχύτας] om. Hart. post ὄντων ἐπι add. supra J, ἐπὶ in lin. L πάσα;] πάντων? 25 δεκάδα|| J: δεκάδας LKv 27 ύπάρχειν] εἷναι K 28 οὖν om. Kv 30 ὁρᾶν] ὅταν K τούτων πάντως Kv 32 εἰς supra Ja: om. ceteri 33 σημαντικῶν ἐστιν Kv)

Ἐπειδὴ δὲ καὶ τῶν ἁπλῶν φωνῶν εἰσίν τινες, αἵτινες κἂν ἁπλαῖ ἀλλ᾿ οὖν οὐδὲν σημαίνουσιν ἄνευ τῆς πρὸς ἄλληλα συμπλοκῆς, ὥσπερ οἱ σύνδεσμοι καὶ τὰ ἄρθρα καὶ αἱ προθέσεις, διὰ τοῦτο εἶπεν τῶν κατὰ μηδεμίαν συμπλοκὴν λεγομένων ἕκαστον ἤτοι οὐσίαν σημαίνειν ἢ ποσὸν ἢ ποιόν, ἵνα μὴ μόνον ἐκείνης τῆς κατὰα συμπλοκὴν σημασίας της καταφασεις ποιουσης καὶ σποφασεις εἰεν κεχωρισμεναι αἱ τῶν γενικῶν σημαντικαὶ φωναί, ἀλλὰ καὶ τῶν ἁπλῶν μέν, κατὰ συμπλοκὴν δὲ μόνην σημαινουσῶν, ὡς τῶν εἰρημένων. ἀλλ᾿ πῶς τὸ ἀσύμπλεκτον δεῖ θεωρεῖν; πότερον τῇ φωνῇ ἢ τῇ δυνάμει καὶ τῷ σημαινομένῳ; εἰ μὲν γὰρ τῇ φωνῇ. συμβήσεται μὴ πᾶσαν ἁπλῆν φωνὴν μίαν μόνην δηλοῦν κατηγορίαν· τὸ γὰρ ζῶ, ὡς εἴρηται πρότερον, καὶ τὸ ἐγὼ προσσημαῖνον οὐσίαν ἅμα καὶ ἐνέργειαν ἢ πάθος δηλοῖ, καὶ τὸ ὕει, ἐπειδὴ καὶ ὅτι ὁ Ζεὺς σημαίνει, εἴς τε οὐσίαν καὶ εἰς τὸ ποιεῖν ἀναχθήσεται. εἰ δὲ πρὸς τὴν δύναμιν τὸ ἀσύμπλεκτον ὑποθοίμεθα, τὴν αὐτὴν λέξιν διαφόρους ἔχουσαν δυνάμεις ὑπὸ διαφόρους κατηγορίας ἀνάξομεν, ὡς τὸ αἰκίζομαι τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν καὶ πάντα τὰ μέσα ῥήματα· καὶ τὸ βορέας δὲ τὸ τὸ τε πνεῦμα | δηλοῦν καὶ τὸ κλίμα ὐπὸ τὴν οὐσίαν ἀνχθήσεται καὶ τὸ ποῦ. μήποτε [*](17v Δ) οὖν πρὸς μὲν τὰς δυνάμεις ἀφορᾶν δεῖ τὰς σημαντικάς, διελόμενον δὲ αὐτὰς οὕτως ἑκάστην ὐπὸ τὴν οἰκείαν ἀνάγειν κατηγορίαν, κἂν ἡ αὐτὴ λέξις ᾖ, μὴ διαφερόμενον· καὶ γὰρ καὶ αἱ λέξεις καθὸ σημαντικαί εἰσιν παραλαμβάνονται. εἰ δὲ τὰ ἄνευ συμπλοκῆς ταῦτά ἐστιν, δηλονότι κατὰ συμπλικήν ἐστι τὰ τούτοις ἀντικείμενα, τὰ ἐν δυοῖν ἢ καὶ πλειόνων τελείων κατηγοριῶν συγκείμενα καὶ λόγον ποιοῦντα ὡς τὸ ‘ἄνθρωπος περιπατεῖ’. οὔτε οὖν τὰ ὁμώνυμα οὔτε τὰ συνώνυμα οὔτε τὰ παρώνυμα, κἂν πλειόνων ἐφάπτεται, κατὰ συμπλοκὴν λέγεται, ἀλλ᾿ οὐδὲ τὰ ὑποσύνθετα λεγόμενα κατὰ συμπλοκὴν ἂν εἴη, ὡς τὸ λιθοβολεῖ ψευδοδοξεῖ βουκολεῖ· οὐδὲ γὰρ ταῦτα ἐκ τελείων συνίσταται τῶν κατηγοριῶν· ἀλλ᾿ οὐδὲ τὸ ἐκ πλειόνων λέξεων, ὅταν ἓν ᾖ καὶ τὸ αὐτὸ σημανινόμενον, ὡς επὶ τῶν ὁρισμῶν. τὸ γὰρ ‘ζῷον λογικὸν θνητόν’ λόγος μέν ἐστιν, ἀλλ᾿ οὔτε πλείονα σημαίων, ἀλλ᾿ ἓν μόνον, τὸν ἄνθρωπον, οὔτε ἐκ πλειόνων κατηγοριῶν συσυγκείμενος· οὐσίαι [*](1 δὲ J supra, LA: om. Kv 3 φωνῶν ἐστὶν L κἂν] οὐκ ἂν A ἁπλαῖ ἐστιν L 4 οὐδὲ Kv ἄλληλα] immo ἄλλα, cf. 64,23 6 σημαίνειν JL: σημαίνει Kb: comp. 8 καταφάσεις ἢ ἀποφάσεις ποιούσης A γενῶν Kv 9 κατὰ Ja in ras., Kv: om. LA 10 et 16 ἀσύπλεκτον A 13 ζῶον KA post εἴρηται καὶ K, ras. J πρότερον] p. 43,25 προσημαῖνον Kv 14 υἵει L post ὕει δὲ add. Kv 15 ποιὸν A 16 ὑποθοίμεθα JL: ἀποθοίμεθα Α: ὑποθώμεθα Kv 18 τὰ om. K τε supra J: om. K 22 ἐστι L 23 post δηλονότι τὰ add. A 24 δυεῖν A 26 κἂν, ν in ras. K ἐφάπτεται JA, ante corr. L: ἐφάπτηται L1 e corr., Kv 27 post λέγεται ras. 10 iitt. J ὑποσύωθετα λεγόμενα JKA: ὑπὸ σύνθεσιν γινόμενα Lv 28 ψευδοδοξεῖ JLAPorph. Porph. p. 87,9 B.: ψευδολογεῖ Kv 28. 211 οὐ γὰρ ταῦτα ἐκ τῶν ὐποκειμένων καὶ τῶν κατηγοριῶν L 29 τῶν om. Kv 30 ᾗ] εἴη K ἐπὶ] τὸ L 31 σημαῖνον A 31. 32 ἓν μόνον τὸν ἄνθρωπον] οὐδ᾿ ἐκ πλειόνων ὑποκειμένων L 32 συγκείμενον A οὐσία A)

Εἰ δὲ ταῦτα ἀληθῆ λέγομεν, ἐπιστῆσαι χρή, πῶς ὁ φιλόσοφος Συριανὸς τὴν εἰς τέσσαρα γενομένην πρότερον τῶν ὄντων διαίρεσιον τῶν κατὰ εἶναί φησιν, ὅταν ἔλεγεν τὰ μὲν καθ’ ὑποκειμένου ὑποκειμένῳ δὲ μηδενὶ εἶναι καὶ τὰ ἐξῆς, τὴν δὲ εἰς δέκα τῶν ἂνευ συμπλοκῆς. πράφει δὲ ὁ Συριανὸς οὕτως· “διελὼν τὰς σημαντικὰς φωνὰς τε τὰς μετὰ συμπλκῆς λεγομένας καὶ εἰς τὰς ἄνευ συμπλοκῆς κατ’ τὰ τμήματα ταύτης τῆς διαιρέσεως τὴν τῶν ὄντων τομὴν τὴν μὲν γὰρ εἰς τέσσαρα κατὰ τὰς συμπεπλεγμένας φωνάς· ἑκάστη γὰρ ἐκείνων κατὰ συμπλοκὴν ἐδηλοῦτο τῶν φωνῶν· τὴν δὲ εἰς τὸν σύμπαντα ἀριθμόν, ἣν νῦν παραθίδωσιν, κατὰ τὰς ἁπλᾶς φωνάς.” πῶς οὖν τὴν [*](E) τετραδικὴν ταύτην συμπλοκὴν τῷ τῶν γενῶν ἀσυμπόκῳ ἀντέθηκεν καίτοι τοῦ Ἀριστοτέλους τὴν κυρίως οὐσίαν, ἥτις ἐστὶ τῶν ἀσυμπλόκων, διὰ τῶν τεσσάρων τούτων συμπλοκῶν ὑπογράψαντοσς, ὡς μαθησόμεθα; “οὐσία γάρ ἐστιν, φησίν, ἡ κυριώτατα καὶ πρώτως καὶ μάλιστα λεγομένη, ἣ μήτε καθ’ ὑποκειμένου τινὸς λέγεται μήτε ἐν ὑποκειμένῳ τινί ἐστιν”. ὅλως γὰρ τὸ καθόλου καὶ τὸ μερικόν, κἂν δοκῇ τοῦ ποσοῦ εἶναι, ἀλλ’ εἰς πάσας ἀνάγεται τὰς κατηγορίας, ὥσπερ τὸ ἑνικὸν καὶ τὸ πληθυντικόν. διὸ ἄνθρωπος εἴπω, κἂν ἕνα λέγω, οὐ γίνεται σύνθεσις οὖν αὐτοῦ τοῦ Ἀριστοτέλους λέγοντος ἀκούειν, τίνα βουλεται εἶναι τὰ κατὰ συμπλοκήν, ὃτι ταῦτα ὃσα κατάφαιν ποιεῖ, ὣσπερ ἄνευ συμπλοκῆς οὐχ τὸ καθ’ ὑποκειμένου ἢ ἐν ὑποκειμένῳ ἢ τὰ τούτοις ἀντικείμενα, ἀλλ’ ὅσα κατάφασιν οὐ ποιεῖ. μετὰ γοῦν τὸ ἐν τύποις παρασειγματικοῖς τὰ δέκα γένη παραδοῦναι ἐπάγει· ἕκαστον δὲ τῶν εἰρημένων ἐν καταφάσει λέγεται, τῇ δὲ πρὸς ἄλληλα τούτων συμπλοκῇ φασις γίνεται. ἡ δὲ μερικὴ οὐσία ἢ τὸ καθόλου συμβεβηκὸς ἢ ὃλως τι τῶν τεσσάρων ἐκείνων οὒτε κατάφασιν οὔτε ἀπόφασιν καθ’ αὑτὴν ἀλλ’ οὐδὲ ἀλήθειαν ἢ ψεῦδος σημαίνει, ὃπερ εἰς τεκμήριον παρέλαβεν ὁ Ἀριστοτέλης τοῦ τὰ ἁπλᾶ καθ’ αὑτὰ μὴ ποιεῖν ἀποφαντικὸν λόγον· συνελογίσατο γὰρ ὃτι αἱ ἁπλαῖ φωναὶ οὔκ εἰσιν ἀποφαντικὸς λόγος, ὃν [*](1 αἱ om. Kv κατὰ supra L1 3 εἴη] ἦ v 4 καὶ ὓει Kv υἵει 7. 18 δ J 8 ἒλεγεν] 2 p. 1a 20 8. 9 ἐν ὑποκειμένω bis, sed corr. A 9 δὲ καὶ μηδενὶ A τὴν JLA: τῶν Kv 10 δὲ A: om. ceteri ὁ φιλόσοφος συριανὸς A ἀνελὼν v 11 μετὰ συμπλοκὴν L 13 δ JA 14 ἐδήλου A 16 ἀντέδεικε L 18 συμπλοκῆς v 19 φησίν] 5 p. 2a 11 κυριώτατα καὶ JL (cf. p. 75,24): κυριώτατά τε καὶ ceteri 22 καὶ πληθυντικόν L 23 post εἴπω erasa, κἀν (sic) supra Ja 24 γέγοντος om. Kv post βούλεται λέγειν add. A 25 οὐχ ὃτι] οὐχϊ sic A 26 post ὑποκειμένου ἢ ἐν ὑποκειμένου (sic) add. K 29 καταφάσει ἢ ἀποφάσει λέγεται A, cf. p. 9,17 31 δ JLA ποιεῖ καθ’ ἑαυτὴν A 33 ἀποφατικὸν A 34 γὰρ JLA: γε Kv)

Εἰ δέ τις ἀπορεῖ, πότερον τὰ αἰσθητὰ μόνα καὶ γενητὰ διεῖλεν ἐν τούτοις ὁ Ἀριστοτέλης καὶ ἀπηριδμήσατο ἢ πάντα τὰ ὁπωσοῦν ὂντα, καὶ ὃλως πότερον ἂλλα ἐστὶ τὰ νοητὰ γένη ἢ τὰ αἰσθητά, ἢ τινὰ μὲν τὰ αὐτά, τινὰ δὲ ἓτερα· καὶ γὰρ εἰ μὲν ἂλλα, παραλέλειπται πάντῃ ἐχεῖνα· εἰ δὲ αὐτά, συνώνυμα ἒσται τὰ αἰσθητὰ τοῖς νοητοῖς· καὶ πῶς ἒσται κοινωνία τῆς αὐτῆς οὐσίας, ἐν οἷς τὸ πρότερον ἒστιν καὶ τὸ ὓστερον, καὶ παράσειγμα, τὸ δὲ εἰκών; εἰ δὲ ὁμωνύμως λέγονται ἐπὶ τῶν νοητῶν αἱ δέκα κατηγορίαι, οὐκ ἒσονται αἱ αὐταί, εἲπερ ὀνόματος μόνου τοῦ αὐτοῦ κοινωνοῦσιν, ἀλλὰ πλείω ἒσται τὰ γένη, ού περιληφθέντων τῶν νοητῶν. ἒτι δὲ πῶς οὐκ ἀπίθανον ἐν ἐκείνοις ἀτρέπτοις οὖσιν εἶναι τὸ πάσχειν καὶ τὰ πρός τι, παραφυάσι ἐοικότα ἐν τοῖς κατὰ τὰ αὐτὰ προηγουμένως ἐστῶσιν; εἰ δὲ μέν ἐστι κοινὰ νοητοῖς καὶ αἰσθητοῖς, τὰ δὲ ἲδια, παραλέλειπται ἡ τούτων διάρθρωσις. ταῦτα μὲν οὖν καὶ ὁ θειότατος Πλωτῖνος ἀπορεῖ καὶ οἱ περὶ τὸν Λούκιον καὶ Νικόστρατον. οἱ δὲ ταῦτα ἀποροῦντες ὑπαλλάττειν ἐοίκασιν τὴν ὑπό|δεσιν. ὡς γὰρ περὶ τῶν ὂντων προηγουμένωνς τοῦ φιλοσόφου [*](18rA A) διδάσκειν ἐπαγγελλομένου, οὓτως προάγουσιν τὴν ἀπορίαν· λέγομεν δὲ οὐ περὶ τῶν ὂντων ῄ ὂντα ποιούμενος τὸν λόγον, ἀλλ’ εἲπερ ἂρα, ᾖ ὑπὸ τοιῶνδε σημαίνεται φωνῶν, προνγουμένως μὲν περὶ τῶν τῇδε διαλέγεται· ταῦτα γάρ ἐστιν τὰ προσεχῶς ὑπὸ τῶν φωνῶν σημαινόμενα, διότι ταῦτα καὶ ἐγνώσθη πρῶτα καὶ πρῶτα τῶν ὀνομάτων τετύχηκεν, τὰ δὲ νοητὰ ἀθέατα. καὶ οἱ θεασάμενοι δὲ ἀπὸ τῶν αἰσθητῶν ὁρμηθέντες ὅτι [*](1 καὶ τὸ ψεύδεσθαι KAv 3 post ὃτι κἂν add. L τῆς om. JA καταφάσεως, κατα in las. L1 5 γίνεται JLKA: λέγεται v, ut p. 72,29 et Arist. 6 αἱ om. L 7 δεσιν γαρ (sic) supia Ja καὶ αὖται γὰρ θέσιν K 9 ἦν om. L 11 εἶπεν ante λέγεσθαι colloo. A 13 ἀδιόριστοι v τῆς om. Kv 15 εἰ] apotiosis deest, cf. 27 sqq. πότερον ex πρότερον ut vid. corr. L1 γεννηκὰ Lv 17 ἢ τὰ αἰθητά siipia Ja: om. K 18 post δὲ priuw τὰ add. v 19 τὰ αἰσθητὰ τοῖς νοητοῖς JL: τοῖς νοντοῖς τὰ αἰσθητὰ K: τὰ νοητὰ τοῖς αἰσθητοῖς Av 20 τῆς οὑσίας αὐτῆς K 21 λέγεται L 22 μόνον ν 23 οὐ in las. L 25 παραφυάσας K 27 δειότατος om. K Πλωτῖνος] Enn. VI 1,1 30 ἀπαγγελλομένου A Kv: om. JLA post ὃτι δὲ add. JLA ὃτι |||| δὲ L))

Περἰ οὐσίας.

Ρ. 2a11 Οὐσία δέ ἐστιν ἡ κυριώτατα καὶ πρώτως καὶ μάλιστα λεγομέη, ἣ μήτε καθ’ ὑποκειμένου τινὸς λέγεται μήτε ἐν ὑποκειμένῳ τινί ἐστιν, οἷον ὁ τὶς ἂνθρωπος ἢ ὁ τὶς Πρότερον μὲν ἐν τάξει πάντα τὰ γένη κατηριθμήσατο, ὑποτυπωτικὴν αὐτῶν τὴν διδασκαλίαν διὰ παραδειγμάτων ποιησάμενος· νῦν δὲ ἓκαστον προχειριζόμενος τὴν ἀκριβεστέραν ὡς οἶόν τε παράδοσιν αὐτοῦ ποιεῖται, τήν τε ἒννοιαν δι’ ὑπογαφῆς ἐπιδεικνύων καὶ τὰ παρακολουθοῦντα καὶ τὰ ἲδια ἀνακαθαιρόμενος. οὓτως δὲ καὶ Ἀρχύτας ἐποίησεν. προτάττει δὲ τῶν [*](1 συγχεῖ τὰ] συγχεῖται Α 3 καὶ 3 iterat L 4 συνέχειαν καὶ κοινωνίαν A 5 ὃλα] ἂλλα K 7 τὴν om. L 10 θεωρεῖν ἐκεὶ A 11 καὶ (ante ἐπ’) om. L 12 ἂλλος LA 16 διὸ Kv 17 Ἀρχύτας p. 814 H. ἐνθείκνυται Lv νοητῶν JLA: ὂντων, supra οὓτως K1: οὓτως v 18 ἁπλουστέροις Lv προσήκοντα JKA: οἰκεῖκ L3 in lac. : ἁρμόζοντα v 20 μὴ μετέχη A: οὺκ ἒχει L ἐλλειπὴς JLA ἡ διαίρεσις ἐλλιπὴς K τι] τινι K 21 ἒξωθεν L πίπτη A pro πίπτει τῆς εἰς τὰ δέκα lac. L1 οὺκ ταῦτα τὰ suppl. L3 ἀναγωγῆς] ἀνακθῆ L, ὸχθῆ in ras. L3 23 Περὶ οὐσίας om. K 24 κυριώτατα JL (cf. ρ. 926. 72,19), Arist. cod. u: κυριώτατά τε KAv cum plorisque plerisque Arist. libris 28 τὴν om. L)

Ἀποροῦσι δὲ καὶ πρὸς τὸν περὶ τῆς οὐσίας λόγον ὅ τε Πλωτῖνος καὶ [*](Ζ) οἱ περὶ τὸν Νικόστοατον, πῶς ἓν γένος ἡ οὐσία· εἰ γὰρ κοινόν τι καὶ τῆς νοητῆς καὶ τῆς αἰσθητῆς εἴη, πρὸ ἀμφοῖν ἔσται καὶ ἀμφοἶν κατηγορηθήσεται, καὶ δῆλον ὅτι οὔτε σῶμα οὔτε ἀσώματον ἔσται, ἵνα μὴ τὸ σῶμα καὶ ἀσώματον γένηται καὶ τὸ ἀσώματον καὶ σῶμα. πρὸς δὴ ταῦτα δυνατὸν μὲν καὶ τὰ πρότερον εἰρημένα λέγειν, ὅτι περὶ τῆς αἰσθητῆς καὶ φυσικῆς οὐσίας ὁ γόγος καὶ τῆς ἐν ταύτῃ διανοητῆς, ὡς καὶ Ἀρχύτας ὁ ταύτης ἄρξας τῆς διδασκαλίας διορίζεται σαφῶς λέγων· “πᾶσα ὦν ὠσία φυσικά τε καὶ αἰσθητὰ ἤτοι ἐν τούτοις ἢ διὰ τούτων ἢ οὐκ ἄνευ τούτων πέφυκεν τᾷ διανοίᾳ τῶν ἀνθρώπων ὑποπίπτειν”. οὐκ ἦν οὖν τοῦ παρόντος λόγου περὶ τῆς κοινῆς οὐσίας τῶν τε νοητῶν καὶ τῶν αἰσθητῶν ἀπορεῖν. πλὴν ἐπειδὴ καὶ καθ᾿ αὑτὸ γνώσεως ἄξιον, ἥτις εἴη κοινὴ οὐσία τῆς τε νοητῆς καὶ τῆς αἰσθητῆς, καὶ ὁ Πλάτων δὲ νοητὸν γένος τῆς οὐσίας ὑποτίθεται, ἰστέον ὅτι ἡ πρώτη καὶ νοητὴ οὐσία πάσας τὰς οὐσίας τάς τε νοητὰς ὑφίστησιν καὶ τὰς αἰσθητάς, [*](1 ἐρεῖ] 5 p. 2 a 34. b 4 ἄλλα] rectius dixisset ὄντα 2 ἐστὶν L εἰ] ἡ L αὐτὴ] αὕτη Kv καθ᾿ ἑαυτὴ sic A 3 ἡ om. K 4 εἰ om. v 5 ἡ οὐσία] αὕτη Α τὰ alterum om. K 6 ἡ e corr. L: ἡ Kv 10 πρώτα JLv: πρώτη Κ: πρῶτον Α τέτακται] γέγραπται Κ ante οὐσία ἡ add. ΚΑv ὠσία c corr. L: οὐσία ceteri μόναν Lv, αν in ras. L: μόνην JK: μόνον Α ταύταν JLv, αν e corr. L: ταύτα η Α:ταύτην Κ 11 τῆς ἄλλης L αὐτὰν καθ᾿ ἐαυτὰν JLv: αὐτὴν καθ᾿ ἑαυτὴν ΚΑ 12 ταύτας Αv: ταύτας ·η· J: ταύτης LK ἤτοι JLA: ἢ Kv αὐτᾶς JLA: αὐτὰς Kv αὐτᾶι J: αὐτᾶ LA: αὐταῖς Kv ὑποκειμέναι J: ὑποκειμένα LA: ὑποκείμεναι Kv κατηγορεῦνται Ja A: κατηγοροῦνται J1LKv 13 περὶ supra K1: om. A Πλωτῖνος] Enn. VI 1,2 15 τῆς om. A 16 ἀσώματον (pr.), ἀσώ ex σῶ corr. L1 18 πρότερον] p. 73,32 sqq. αἰσθητικῆς L καὶ τῆς φυσικῆς Α 19. 20 ὡε ὁ ἀρχύτας ὁ ταύτης τῆς δισκαλίας (sic) ἄρξας Α, ὁ alt. in ras. Ἀρχύτας] fr. 31 H. 20 ὦν] ων J: ὧν Α: οὖν Κ: om. Lv ὠσία JA: οὐσία LKv φυσικά LAv: φυσικά η J: φυσική Κ αἰσθητὰ LAv: αἰσθητὰ η J: αἰσθητὴ Κ 21 ἤτοι, τοι in ras. J ταῖς διανοίαις Κ 25 Πλάτων] Tim. p. 48 E. Rep. VI p. 509 D al. post ἰστέον δὲ add. Kv 26 καὶ τὰς αἰσθητὰς ὑφίστησι Κ)

Ὁ μέντοι Βόηδος ταῦτα μὲν παρέλκειν ἐνταῦθα τὰ ζητήματα βούλεται· μὴ γὰρ εἶναι περὶ τῆς νοητῆς οὐσίας τὸν λόγον· μᾶλλον δὲ ἒδει, προσαπορεῖν ὃτι ἐν ἂλλοις τὴς οὐσίαν διελόμενος εἱς τρεῖς ἂλλως μὲν τὴν ὓλην, ἂλλως δὲ τὸ εἶδος, ἂλλως δὲ τὸ συναμφότερον οὐσίαν λέγεσθαι εἶπεν, ἐνταῦδα δὲ μίαν τίθεται κατηγορίαν τὴν οὐσίαν. τίνα οὖν ταύτην, καὶ τῶς αὐτῇ τὰς τρεῖς ὑποτάξει τὰς μὴ καθ’ ἓνα λόγον λεγομένας; ἀπαντῶν δὲ πρὸς ταῦτα ὁ Βόηθος τὸς τῆς πρώτης οὐσίας λόγον καὶ τῇ [*](Γ) ὓλῃ καὶ τῷ συνθέτῳ ἐφαρμόττειν φησίν. ἑκατέρῳ γὰρ αὐτῶν ὑπάρχει τὀ μήτε καθ’ ὑποκειμεένου τινὸς λεγεσθαι μήτε ἐν ὑποκειμένῳ τινὶ εἶναι· οὐδέτερον γὰρ αὐτῶν ἐν ἁλλῳ ἑστίν. ἁλλὰ τὸ μὲν σύνθετον, κἂν μὴ ἐν ἂλλῳ ἐστίν, ἓχει τὸ εἶδος τὸ ἐν ἑαυτῷ ἐν ἂλλῳ ὂντι τῇ ὓλῃ, ἡ δὲ ἡ ὓλη οὑδὲ ἓχει τι ὃ ἐν ἂλλῳ ἐστίν· καὶ κοινὸν οὖν τι ἒχουσι καὶ διάφορον, καθόσον ἡ μὲν ὓλη τινός ἐστιν ὓλη, καθὸ ὓλη, ὣσπερ καὶ ὑποκείμενον, ἡ δὲ σύνθετος οὐσία οὐκ ἒστιν τινός. ἀλλ’ οὓτως μέν, φησὶν ὁ Βόηδος, ἡ ὓλη καὶ τὸ σύνθετον ὑπαχθήσονται τῇ τῆς οὐσίας κατηλορίᾳ τὸ δὲ εἶσος τῆς μὲν οὐσίας ἐκτὸς ἒσται, ὑπ’ ἀλλην δὲ πεσεῖται κατηλορίαν, ἤτοι τὴν ποιότητα ἢ ποσότητα ἢ ἂλλην τινά. ταῦτα δὲ λέγοντα τὸν Βόηθον σφάλλεσθαί φησιν ὁ Πορφύριος, ὃτι τὸ ἀντιδιαιρεθὲν τῇ ὓλῃ εἶδος καὶ οὐσία ῥηθὲν ὑπὸ Ἀριστοτέλους, τοῦτο ποιότητα καὶ ἂλλο τι τῶν συμβεβηκότων φησίν. τὸ γὰρ ποιωτικὸν οὐσίας οὐσιῶνσες καὶ διὰ τοῦτο οὐσία· καὶ γὰρ τὸ σύνθετον κατὰ τὸ εἶδος μάλιστα οὐσία. ὃλως δὲ εἰ ἡ ὓλη καὶ τὸ σύν- θετον οὐσίαι εἰσίν, διότι κοινὸν αὐταῖς τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι, οὐδὲ τὸ εἶδος ἐν ὑποκειμειμείνῳ ἐστίν· οὐ γὰρ ὠς τὸ λευκὸν ὐπάρχει τῷ συνθέτῳ, οὓτως τὸ εἶδος τῇ ὓλῃ. ἐὰν γάρ τι μετ’ ἂλλου ἀπαρτίζῃ ἓν τι, ὡς τὸ εἶδος μετὰ τῆς ὓλης τὸ σύνθετον, οὐκ ἒστιν τὸ ἓτερον ἐν ὑποκειμένῳ τῷ ἐτέρῳ· ἐν ὐποκειμένῳ γὰρ ἦν, ὃ ἒν τινι μὴ ὡς μέρος ἦν, διὸ καὶ ὁ Ἀριστοτέλης τὴν σύνθετον | οὐσίαν ὁρισάμενος καὶ τὰς ἂλλας τὰς ὡς [*](20v Δ) μέρη αὐτῆς συμπαρέλαβεν. προελθὼν γὰρ ἐπιδείξει ὅτι τὰ μέρη τῶν οὐσιῶν οὐσίαι, καὶ διὰ τοῦτο ἲσως οὐδὲ ἐμνημόνευσεν τῶν ἂλλων, καίτοι τοῦ Ἀρχύτου [*](1 διὸ supra Ja ἂλογον alt] ἂλλος K 2 ἀπόφανσιν L οὐχ ὡς κατὰ τὸ τῶ(ι) JL: οὐχ ὡς τῶ Kv: οὐ κατὰ τῶ A 4 μέντοι, τοι supra Ja μὲν om. LA: ras. 3 litt. J ω ζήματα K 6 ἐν ἂλλοις] cf. p. 74,18 ἂλλους μὲν K 9 ὑποτάξεις A 14 ἐστὶν supra Ja ἒχει, ει in ras. J: ἒχη K αὐτῶ Kv ὂντι] conicio ὂν ἡ δὲ ἡ JL: ἡ δὲ KAv 15 λλω ἐστίν· κοινὸν οὖν in lac. suppl. L4 καὶ ante κοινὸν om. LKv 16 ὡς ὑποκείμενον L 17 ὁ βοηθός φησιν A 18 ὓλη καὶ σύνθετον (om. τὸ) L4 in lac. ἀπαχθήσονται K 19 ὑπ’ ἂλλην δὲ JKA: ὑφ’ ἐτέραν δὲ v: ἂλλη δὲ ὑπο- L3 in lac. κατηγορία L 20 δὲ om. Κ 22 ῥηθὲν] οἰηθὲν V καὶ ἂλλό τι τῶν συμβε- in ras. L1 23 ποιωτικὸν JK: ποιητικὸν LAv post οὐσίας καὶ add. L 24 τὸ εἶσος σύνθετον K εἰ ἡ JA: εἲη K: εἰ L: ἡ V 25 ἐστὶ L αὐτοῖς A 28 ἓτερον, ἓ ex ἐν corr. L1 29 γὰρ ἦ L μέρος ὂν διὸ Α ὁ om. A 31 μέρος Kv προσελθὼν A ἐπιδείξει] 5 p. 3b29)

Πῶς οὖν, φησὶν ὁ Πλωτῖνος, τὰ τρία ἐπίσης οὐσίαλ λέγονται; πρὸς δ ῥητέον ὃτι πρῶντον μὲν ὁ κοινὸς χαρακτὴρ τῆς οὐσίας ὁμοίως ἐφαρμόττει τοῖς τρισίν, τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι· ἒπειτα οὐδὲν δαυμαστόν, εἰ διὰ τὸ ἒσχατον τῆς οἰκείας ὑποστάσεως καὶ ἡ ὓλη καὶ τὰ ἒνυλα τοῦ μᾶλλον καὶ ἦττον μεταλαμβάνει, καὶ δεῖ ὡς πέφυκεν ἓκαστα, οὓτως αὐτὰ παραδεικνύναι καὶ μὴ τὰς ἐσχάτας οὐσίας ζητοῦντα κατὰ τὰς τῶν πρώτων καὶ νοητῶν οὐσιῶν ἐννοίας αὐτὰς μεταδιώκειν. ἀλλ’ ἒστω, φησί, τὸ εἶδος καὶ τὴν ὓλην καὶ τὸ ἑξ αὐτῶν σὐνθετον ὐν τῇ πρώτῃ οὐσίᾳ περιέχεσθαι, διότι κοινὸν αὐτοῖς ὑπάρχει τὸ μήτε καθ’ ὑποκειμένου τινὸς λέγεσθαι μήτε ἐν ὑποκειμένῳ τινὶ εἶναι· περὶ δὲ τῶν δευτέρων οὐσιῶν τί ἐροῦμεν; τί κοινὸν ἒχουσι καὶ αὖται πρὸς τὴς πρώτην οὐσίαν, εἲπερ αἱ δεύτεραι παρὰ τῶν προτέρων ἒχουσιν τὸ λέγεσθαι οὐσίαι; ἢ τοῦτο, ὃπερ Ἀριστοτέλης εἶπεν, τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι ὃπερ κυρίως ἐστὶν οὐσία· διὰ τοῦτο γὰρ καὶ Ἀρχύτας τῷ καθ’ ἑαυτὴν εἶναι τὴν οὐσίαν ἐχαρακτήρισεν. εἰ οὖν καὶ τὰ εἲδη καὶ τὰ γένη ὡς μέρη συντελεῖ εἰς τὴν τοῦ ἀτόμου σύστασιν, οὐκ ἂν εἲη ὠς ἐν ὑποκειμένῳ τῷ ἀτόμῳ. οὐ χρὴ δὲ οὐδὲ ἐπὶ τούτων τὸ ἀραράλλακτον ζητεῖν διὰ τὴν τῶν ἐσχάτων ἀοριστιαν. ἀλλ’ εἰ καθ’ ὑποκειμένου, φασίν, λέγονται αἱ δεύτεραι οὐσίαι, ἐν ἂλλῳ ἒσονται ἐκείνῳ τῷ καθ’ οὖ λέγονται. ἢ οὐδαμῶς τοῦτο· οὐ γὰρ ὡς τὸ ἐν ὑποκειμένῳ, οὓτως τὸ καθ ὑποκειμένου λέγεται, ἀλλ’ ὡς τὸ ἀκατάτακτον κατὰ τοῦ κατατεταγμένου κατηγορεῖται. τὸ γὰρ τὸν τινὰ ἂνθρωπον ἂνθρωπον λέγειν οὐδὲν διαφέρει τοῦ τὸν Σωκράτη Σωκράτη λέγειν· τρόπον οὖν τινα αὐτὸς περὶ αὑτοῦ Ε λέγεται, καὶ οὒτε κατ’ ἂλλου κατηγορηθήσεται οὒτε ἐν ἂλλῳ ἒσται. οὓτως μὲν οὖν καἰ ὁ Πορφύριος λύει τὴν ἀπορίαν καὶ ὁ Ἰάμβλιχος, ἐπ’ αὐτῶν τῶν λέξεων τῷ Πορφυρίῳ κατακολουθῶν. μήποτε δέ, ὃταν τὸν Σωκράτη ἂνθρωπον καὶ ζῷον λέγωμεν, εἰ μὲν ὡς αὐτὸ περὶ αὐτοῦ λέγομεν, ταὐτὸν [*](1 μνημονεῦσαι ex μνημονεύειν corr. L1 4 τοῦ ex τῆς corr. L1 6 Πλωτῖνος Enn. VI 1,2. Πλ ος K λέγονται οὐσίαι Kv 10 καὶ τοῦ ἦττον v 10. 11 παραδείκνυσθαι L 11 τῶν om. LA 16 αὖται J2KAv: αυται JI: αὐταὶ L πρώτην, supra τὴν ἂτομον J2 16. 17 τῶν προτέρων, ω utrumque e corr. L 17 post ὃπερ ὁ add. Kv 18 οὐσία ἐστὶ Kv τοῦτο A: τούτου JLKv 19 Ἀρχύτας] cf. ρ. 61,1 τῷ scripsi: τὸ libri 19. 20 εἰ οὖν ἂν τὰ γένη καὶ τὰ εἲδη ν 20 ἂν om. v 22 post εἰ καὶ add A 23 post τῷ τοῦ add. K 24 οὓτως καὶ τὸ Kv 25 ἀκατάτακτον καὶ κατὰ K 26 τὸ] τὸν L τὸν om. v ἂνθρωπον alternm om. Kv 27 σωκράτη τ΄ τ΄ σωκράτη JK: σωκράτην σωκράτην Av: σωκρα σωκρα L αὑτοῦ v: αὐτοῦ JLKA 29 λύ||ει J: λύσει K 30 τῶ(ι) πορξυρίω(ι) κατακολουθῶν JKA: κολουθῶν post lac. 4 litt. L: τούτω ἀκολουθῶν v σωκράτη J: σωκράτην Kv: comp. LA 31 λέγομεν J1b corr. Ja εἰ—λέγομεν in marg. suppl. Ja)

Οὐσία δέ ἐστιν ·ἡ κυριώτατα καὶ πρώτως καὶ μάλιστα λεγομένη, ἣ μήτε καθ’ ὑποκειμένου τινὸς λέγεται μήτε ἐν ὑποκειμένῳ τινί ἐστιν. τριχῶς τῆς οὐσίας λεγομένης, ὡς εἲρηται, κατά τε τὴν ὓλην καὶ κατὰ τὸ εἶδος καὶ κατὰ τὸ σύνθετον, πρώτην οὐσίαν τὴν σύνθετόν φησιν καὶ ἂτομον· μνημονεύσει δὲ καὶ τῶν ἂλλων δύο, ὃταν τὰ μέρη τῆς οὐσίας καὶ αὐτὰ οὐσίας εἶναι λέγῃ δῆλον δὲ ὃτι τὸ μὲν μὴ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι πάσῃ οὐσίᾳ προσήκει· αὐτὴ γὰρ ὑπόκειται τοῖς ἂλλοις καὶ ἂνευ αὐτῆς οὐδὲ τὰ ἂλλα ἐστίν· τὸ δὲ μὴ καθ’ ὑποκειμένου λέγεσθαι οἰκειότατόν ἐστιν τῆς ἀτόμου οὐσίας· τῷ γὰρ εἶναι ἀδιαίρετος αὐτὴ μὲν κατ’ οὐδενὸς ὑποκειμένου λέγεται, καθ’ ὑποκειμένου δὲ αὐτῆς αἱ δεύτεραι Ζ οὐσίαι κατηγοροῦνται. ἡ οὖν καὶ αὐταῖς ταῖς οὐσίαις ὑποκειμένη, αὓτη προηγουμένως ἂν εἲη καὶ πυρίως οὐσία, εἲπερ ταύτης μὴ οὒσης οὐδεμία τῶν ἂλλων εἶναι δύναται. διελὼν δὲ νῦν τὰς οὐσίας, καθόσον αἱ μὲν πρῶται, αἱ δὲ δεύτεραι λέγονται, πρώτας μὲν τὰς ἀτόμους οὐσίας ἒθετο, δευτερας δὲ τὰς κοινὰς καὶ ἁπλᾶς, διότι πρώτοις τοῖς συνθέτοις καὶ ἀτόμοις, ἒπειτα τοῖς ἀπλοῖς καὶ κοινοῖς ἐπιβάλλομεν, καὶ ὃτι ἑν τῇ ἀτόμῳ καὶ κοινὴν ἒχειν τὸ εἶναί φησιν. πρώτως μὲν οὖν οὐσία διὰ τοῦτο ἡ ἂτομος [*](1 τε om. A post ἂτομον ras. 7 litt. L ἒσται om. A 2 ἢ ὡς γένος Kv συμπληρωματικὸν Kv 3 δὲ om. L 7 διαφορᾶς Lv 8 ὂν ante καὶ Lv: om. K γίνεσθαι τοῦ εἲσους JLv: γίνεται τοῦ εἲδους K: αὐτοῦ γίνεσθαι A 9 φασὶν JLA: φησὶν Kv συμπληρωτικὸς K 10 οὐκ—καὶ (11) in ras. J1 ἂρα] ἒχει K 11 μέρος τῆς οὐσίας Kv 12 αὓτη A 13 καὶ J supra, LA: om. Kv ὓστερον] p. 97,24 sqq. post λέξιν αὐτὴν add. KAv 15 κυριώτατα JLK: κυριώτατά τε Av 15 — 17 λεγομένη ἓως τοῦ τινί ἐστι Kv 17 ὡς εἲρηται λεγομένης Kv 17. 18 κατά τε τὴν ὓλην καὶ κατὰ τὸ εἶδος JLv: κατὰ τὴν τὸ εἶδος A: κατὰ ὓλην εἶδος καὶ τὸ δυναμφότερον K 18 καὶ κατὰ τὸ σύνθετον JLA: καὶ κατὰ σύνθετον v: καὶ σύνθετον Κ πρώτην οὐσίαν om. K 18. 19 τὴν σύνθετόν φησιν JLA: φησὶ τὴν σύνθετον v: φησὶ K 19 καὶ (prius) om. K post ἂτομον οὒσης add. K 20 καὶ αὐτὰ οὐσίας om., sed οὐσίαν supra add. L λέγῳ] 5 p. 3a29 δῆλον JLA: μᾶλλον Kv μὲν μὴ JLA: μὲν K: μὴ v 21 αὐτὴ L: άυτη J: αὓτη KAv itemque v. 23 27 δὲ om. v 30 καὶ ante κοινοῖς om. v 31 τὸ εῖναι ἒχειν A τὸ supra J)

Ἀλλ’ ἐπεὶ καὶ πρὸς τὰ περὶ τῆς πρώτης οὐσίας εἰρημένα πολλά ἐστιν τὰ ἀπορούμενα, ἲδωμεν πάλιν, τίνα ταῦτά ἐστιν καὶ τίνες αἰ προσφόρως αὐταῖς ἐπαλόμεναι λύσεις. οὐ διδάσκει διὰ τούτων, φασίν, τί ἐστιν οὐσία, ἀλλὰ τί οὐκ ἒστιν, ὡς εἲ τις τὸν ἂνθρωπον ἀποδιδοὺς μήτε ἳππον εἲποι μήτε κύνα. ἀλλ’ ἰστέον ὃτι πρῶτον μὲν οὐκ ἒστιν ὃρος τὸ τοιοῦτον, ἀλλ’ ὑπογραξή· ἒπειτα καὶ ὃροι τινὲς δι’ ἀποφάσεως ἀποδίδονται. ἀλλ’ οὐ καλῶς τὸ παράδειγμα ἐπήγαγεν ὁ ἁπορῶν λόγος· εἰ μὲν γὰρ τρία ταῦτα μόνα ἦν εἲδη, ἳππος καὶ κύων καὶ ἂνθρωπος, ἀληθές ἦν εἰπεῖν ὃτι δ μή ἐστι κύων μηδὲ ἳππος, τοῦτο ἂνθρωπός ἐστιν, καὶ ἐγνωσμένων τῶν δύο ἐγινώσκετο καὶ τὸ τρίτον, ὣστε ἐπειδὴ τρία ταῦτα ἒστον, τὸ ἀγαθὸν καὶ τὸ κακὸν τὸ ἀδιάφορον, ἀληθὲς τὸ ἀδιάφορον σημαίνοντα εἰπεῖν ‘ὃ μήτε ἀγαθὸν μήτε κακόν ἐστιν’, καὶ ἐγνωσμένων τῶν δύο γινώσκεται καὶ τὸ ἀδιάφορον. καὶ ἐνταῦδα οὖν τριῶν τούτων πάντα περιειληφότων, τοῦ τε ἐν ὑποκειμένῳ καὶ τοῦ καθ’ ὑποκειμένου καὶ τοῦ μηδέτερα ἒχοντος, διὰ τοῦτο προεδίδαξεν περὶ τοὺ ἐν ὑποκειμένῳ καὶ καθ’ ὑποκειμένου, ἳνα διὰ τῆς ἀποφάσεως αὐτῶν τὴν κυριωτάτην οὐσίαν σημάνῃ. καὶ οὐδὲ ἠρκέσθη μόνῃ τῇ ἀποφάσει, ἀλλὰ καὶ παράδειγμα προσέθηκεν, ὣσπερ εἲ τις λέγων τὸν ἂνθρωπον μήτε ἳππον μήτε βοῦν εῖναι προσθείη ἐφεξῆς ‘οἶον Σωκράτης’. [*](1 καθ’ ἐαυτὴν K αὓτη J2A: αυτη J1: εὐτή Lv 2 αὓτη KAv: ἁυτη J2: αυτη J1: αὐτὴ L 3 τὸ] τοῦ Kv αὓτη KAv : άυτη J: αὐτὴ L 4 τοῖς (prius) om. A post γένεσιν add. πρὸς κατηγορίας A 5 ἐν om. K οὖσιν τοῖς om. A post συμβεβηκόσιν add. πρὸς σύστασιν A 7 λέγομεν L τοῦ om. A 8 εἳτε JLA: εἰ Κν οὖν] γοῦν A 9 οὐσίαι εἲτε (ex ἥτε corr.) ἂν ἡ ἡ supra) ἂτομος ἡ οὐσία καἰ νοητὴ καὶ αἰσθητὴ L αὓτη] ἂν L 10 post νοητὴ add. τῆ A 12 λέλονται οὐσίαι J, sed corr. Ja 13. 14 τὸ (ante καθ’ et post καὶ) KA (altero Ιοcο supra K1): ὦ(ι) JLv 14 παραθεικνῦσα Α: παραδεικνύς JL: παραδεικνύουσα Kv 17 φασίν] cf. Dexipp. p. 44,4 15. 18 εἲποι JL: εἲπη KAv 21 μόνα A 23 ἐγνωμένων A 25 ἀληθὲς τὸ ἀδιάφορον in inarg. Ja 27 πάντα JLA: ταῦτα Kv 28 conicias μηδετέρως coll. Arist. Poet. 14 p. 1453b19, sed cf. p. 96,22 30 τὴν ouaiav τὴν κυριωτάτην K μόνον L 32 σωκράτης JA: δωκρα LK: σωκράτην v)

p. 2a19 Φανερὸν δὲ ἐκ τῶν εἰρημένων, ὃτι τῶν καθ’ καθ’ ὑποκειμένου [*](22r) λεγομένων ἓως τοῦ τὸν δὲ λόγον ἀδύνατον.

Θαυμάστὸν τῶς ἐκ τῶν εἰρημένων φανερὰ λέγει γίνεσθαι τὰ νῦν παραγραφέντα. τῶς γάρ, εἰ δεύτεραι οὐσίαι τὰ εἲση καὶ τὰ γένη, ἐκ τούτου φανερὸν τὸ τὰ μὲν καθ’ ὑποκειμένου συνωνύμως κατηγορεῖσθαι, τὰ δὲ ἐν ὑποκειμένῳ ὁμωνύμως; τίνα δὲ καὶ χρείαν ταῦτα τοῖς νῦν λεγομένοις παρέχεται; ἆρα οὖν μὴ ἐπὶ τὰ πρὸ τούτων ἀναφέρει τὸν λόγον ἐν οἶς ἒλεγεν “ὃταν ἓτερον καθ’ ἑτέρου κατηγορῆται ὡς καθ’ ὑποκειμένου” καὶ τὰ ἑξῆς; ἐπὶ γὰρ τῶν τοιούτων συνωνύμως ἡ κατηγορία γίνεται. ἢ καὶ ἀπὸ τῆς διαιρέσεως τῶν πρώτων καὶ δευτέρων οὐσιῶν τοῦτο ἀποδείκνυται. εἰ γὰρ κοινὸν μὲν ἀμφοῖν τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ, ἲδιον δὲ τῶν μὲν τὸ καθ’ ὑποκειμένου, τῶν δὲ τὸ μὴ καθ’ ὑποκειμένου, ἦσαν δὲ δεύτεραι οὐσίαι τὰ γένη καὶ τὰ εἲδη, ταῦτα δὲ τῶν ὑπ’ αὐτὰ συνωνύμως κατηγορεῖται, τῶν δὲ δυνωνύμων καὶ. τοὒνομα καὶ ὁ λόγος κατηγορεῖται τοῦ οὐ μὴν τῶν ἐν ὑποκειμένῳ· οὒτε γὰρ τὸ ὂνομα. οὒτε ὁ λόγος τῶν ἐν ὑποκειμένῳ λέγεται κατὰ τοῦ ὑποκειμένου· εἰ γὰρ οὐδεμία οὐσία ἐν ὑποκειμένῳ, οὐδὲ τὰ ἐν ὑποκειμένῳ εἶεν ἂν οὐσίαι οὐδὲ μέρη συμπληρωτικὰ τῆς οὐσίας· οὐδὲ ὁ λόγος οὖν τοῦ ἐν ὑποκειμένῳ ῥηθήσεται κατὰ τοῦ ὑποκειμένου, οἶον οὒτε ἐπιστήμη ἡ ψυχὴ λέγεται. ἀλλὰ παρωνύμως ἀπ’ αὐτῆς, οὒτε ὁ λόγος τῆς ἐπιστήμης κατὰ τῆς ψυχῆς λέγεται· οὐ γάρ ἐστιν ἓξις θεωρητικὴ ἡ ψυχή· ἀλλ’ οὐδὲ τὸ χρῶμα κατὰ τοῦ σώματος οὐδὲ ὁ λόγος αὐτοῦ· ὣστε ἐκ τῶν εἰρημένων ταῦτα φανερά. μέλλων δὲ τὴν αἰτιάν ἀποδιδόναι τοῦ τὰς ἀτόμους οὐσίας πρώτας εἶναι, ἐπεὶ πάντα ἢ καθ’ ὑποκειμένων αὐτῶν λέγεται ἢ ἐν ὑποκειμέναις αὐταῖς ἐστιν, μέλλων δὲ καὶ ἀπολογισμὸν ποιήσασθαι τοῦ τὰς δευτέρας οὐσίας εὐλόγως οὐσίας εἶναι, ὃτι δηλοῦσι τὴν τρώτην οὐσίαν καθ’ ὑποκειμένης αὐτῆς λεγομένας, ὑπομιμνῄσκει διὰ τούτων ἡμᾶς, πῶς τὰ καθ’ ὑποκειμένου κατηγορεῖται. διὰ τοῦτο γάρ τοι καὶ τῆς συνωνυμίας ἐδέησεν αὐτῷ, διὰ τὰ καθ’ ὑποκειμένου κατηγορούμενα, τῆς δὲ ὁμωνυμίας καὶ παρωνυμίας διὰ τὰ ἐν ὑποκειμένῳ συμβεβηκότα. ταῦτα γὰρ κατὰ μὲν τὸν λόγον οὐδέποτε ἂν ταῖς οὐσίαις συναρμοσθεῖεν· οὐ γὰρ τὸ δῶμά τις εἲποι χρῶμα διακριτικὸν ὃψεως, καίτοι ἐπονομάζων αὐτὸ γευκόν· τὰ πολλὰ δὲ παρωνύμως λέγεται ἀπὸ τῶν τοιούτων, ὡς ἀπὸ τῆς γραμματικῆς γραμματικός. ταύτην οὖν τὴν χρείαν ἡ ἐπανάληψις ἡ νῦν προκειμένη παρέχεται, ἐφεξῆς δὲ τοιαῦτα προστίθησιν·

p. 2a34 Τὰ δὲ ἂλλα πάντα ἢτοι καθ’ ὑποκειμένων λέγεται τῶν 22r πρώτων οὐσιῶν ἢ ἐν ὑποκειμέναις αὐταῖς ἐστιν. τοῦτο δὲ φανερὸν ἐκ τῶν καθ’ ἓκαστα.

Εἰπὼν τίνες αἰ πρῶται καὶ τίνες αἱ δεύτεραι οὐσίαι δοκεῖ μὲν τὰ ὑπάρχοντα ταῖς πρώταις οὐσίαις παραδιδόναι κατὰ τὸ προφανές· γἐγει γὰρ ὃτι ὑποβάθρα πάλιν εἰσὶν αἱ πρῶται οὐσίαι τοῖς μὲν ὡς καθ’ αὑτῶν λεγομένοις ὑποκείμεναι, ὣσπερ ταῖς δευτέραις οὐσίαις, τοῖς δὲ ὡς ἐν αὐταῖς τὸ εἶναι ἒχουσιν, ὣσπερ τοῖς συμβεβηκόσιν· ἀπορίαν δὲ λύει νῦν περὶ τῶν πρώτων οὐσιῶν. εἰ γὰρ μήτε ἐν ὐποκειμένῳ εἰσὶν μήτε καθ’ ὑποκειμένου τινὸς λέγονται, διμφισβητήσειεν ἂν τις, μήποτε οὐδὲ εἰσὶν ὃλως· πόθεν γὰρ αὐταῖς τὸ εἶναι; τοῦτο δὲ γύων φησὶν ὃτι οὐ μόνον αὐταὶ παρ’ ἐαυτῶν ἒχουσιν τὸ εἶναι, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἂλλοις πᾶσιν παρέχυσι τὴν ὑπόστασιν· τά τε γὰρ καθ’ ὑποκειμένου γεγόμενα καὶ τὰ ἐν ὑποκειμένῳ ὂντα ἀπὸ τοῦ ὑποκειμένου ἒχει τὸ εἶναι. ταῦτα δὲ κατασκευάζων τὸ μὲν τὸ εἶδος ἐν τοῖς ἀτόμοις ἒχειν τὸ εἶναι ὡς γνωριμώτερον παρῆκεν, οἶον τὸν ἂνθρωπον ἐν τοῖς κατὰ μέρος ἀνθρώποις, τὸ δὲ τὸ γένος καίτοι δοκοῦν κατὰ τοῦ ἲδους μάλιστα κατηγορεῖσθαι οὐδὲν ἦττον ἐν ταῖς ἀτόμοις οὐσίαις τὸ εἶναι, τοῦτο ἀπέδειξεν, ὡς καὶ πόρρωθεν δοκοῦν μᾶλλον καὶ ὡς ἅμα καὶ τὸ ἓτερον συναποδεικνύων. ἒστι δὲ ἡ ἀπόδειξις τοιάδε· εἰ γὰρ κατὰ μηδενὸς τῶν τινῶν ἀνθρώπων, οὐδὲ ἁπλῶς κατὰ ἀνθρώπου, ὣσπερ τὸ πτηνὸν εἰ κατὰ μηδενὸς τῶν κατὰ μέρος ἀετῶν, οὐδὲ ἁπλῶς κατὰ ἀετοῦ· διὰ τὴν ἂτομον ἂρα οὐσίαν ὐπόκειται καὶ τὸ εἶδος τῷ γένει. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ἐν ὑποκειμένῳ ἐν πρώτῳ τῷ ἀτόμῳ ἒνεστιν, εἶτα διὰ τούτου καὶ τῷ εἲδει ἐνουπάρχει, οἰον ἡ γραμματικὴ τῷ Ἀριστάρχῳ πρώτως ἐγγίνεται, εἶτα διὰ τούτου καὶ τῷ ἀνθρώπῳ. αἰτία ἂρα ἡ ἂτομος οὐσία ἐστὶν τοῖς ἂλλοις τοῦ εἶναι, καὶ τοῖς καθ’ ὑποκειμένου λεγομένοις καὶ τοῖς ἐν ὑποκει- μένῳ οὖσιν. ὃταν δὲ λέγωμεν ἐν ὑποκειμέναις ταῖς πρώταις οὐσίαις τὰ ἂλλα εἶναι, οἶον ποσόν, ποιόν, πρός τι καὶ τὰ τὰ λοιπά, τοιαῦτα εἶναι τὰ [*](22v Δ) ἐνυπάρχοντα νοητένον, οἶά ἐστιν τὰ πρῶτα, ἀλλ’ οὐχὶ τὰ πεπονδότα ἢδη καὶ διακείμενα, οἶον γευκότητα καὶ θερμότητα. τὰ γὰρ πεπονθότα ἢ διακείμενα καὶ κατὰ ταὺτα λεγόμενα καὶ αὐτὰ λόγῳ καὶ ὀνόματι ἀληδεύεται· ἀγηθὲς γοῦν τὸν κύκνον λευκὸν εἰπόντα ἀποδοῦναι ὃτι λευκότητα ἒχει, λόγος δὲ οὖτος τοῦ ὡς πεπονθότος λευκοῦ, τουτέστιν τοῦ λελευκωμένου. οι [*](4 τίνες αἱ (antc δεύτεραι) in mg. Ja 6 τοῖς] ταῖς A1 καθ’ αὑτῶν JL, supra ὑποκειμένου J2: καθ’ αὑτὸ KAv: καθ’ ὑποκειμένων αὐτῶν in maig. b 6. 7 γεγομένως A1 9 post ὑποκειμένω add τινὶ A 11 αὖται ἀφ’ ἑαυτῶν A 14 ἒχειν K τὸ (ante εἶδος) om. v 15 ἒχει A 16 τὸ (ante γένος) om. Kv: ras 2 litt. L 18 πόρρωθι K 19 συναποδεικνύων JL Urb.: συναποδεικνύον KAv 20 κατὰ ἀνθρώπου ἀπλῶς v 21 εἱ δὲ κατὰ Lv 25 τούτου Kv: touto JLA: cf. 1.23 et Olymp. p. 63,22 sq. B. 26 ὑποκειμένου, υ alt. in ras. J 27 ὑποκειμέναις, at; in ras. JL: ὑποκειμένοις KAv 28 εἶναι καὶ τὰ v 29 ὑπάρχοντα v εἲδη A 31 αὐτὰ τῶ λόγω 32 οὖν v κύκλον K εἰπόντες v 33 δὲ καὶ οὖτος v λελευκομένου v)

Ἀλλ’ εἰ ἡ τομή, φασί, τῆς οὐσίας ὡς γένους εἰς εἲδη γέγονεν εἰς τὰς πρώτας καὶ δευτέρας οὐσίας, αὖται δέ εἰσιν αἱ παραδοθεῖσαι, παρεῖται ἡ κοινὴ οὐσία καὶ γενική. ἢ καὶ αὐτὴ λέγεται ἐν τῷ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ· ἲδιον γὰρ τοῦτο πάσης οὐσίας, διότι αὐτὴ ὑπόκειται καὶ ὣρισται, ὣστε πᾶσα κατὰ τοῦτο ἀφορίζεται. ἳδιον δὲ καὶ τῆς μὲν δευτέρας πρὸς τῷ κοινῷ τὸ καθ’ ὑποκειμένου λέγεσθαι, τῆς δὲ πρώτης πρὸς τῷ κοινῷ τὸ μὴ ὑποκειμένου, ὣστε πασῶν τῶν οὐσιῶν ἡ ὑπογραφικὴ γέγονεν ἀπόδσις. ἀλλὰ πᾶσα τομὴ γένους, φασίν, εἰς εἲδη γίνεται, ἡ δὲ πρώτη οὐσία εἶδος· μία γὰρ ἀριθμῷ ἡ αὐτή, πολλὰ δὲ ἀριθμῷ τὸ εἶδος. λύσις δὲ τούτου, ὃτι αὐτὸ τὸ μίαν εἶναι ἀριθμῷ κοινός ἐστιν λόγος, ἲδιον δέ ἐστιν εἲδους καὶ τὸ μήτε καθ’ ὑποκειμένου μήτε ἐν ὑποκειμένῳ λέγεσθαι. ὡς μὲν οὖν κοινὸς λόγος, κοινὸν ποιεῖ τὸ μίαν ἀριθμῷ εἶναι τὴν πρώτην οὐσίαν· ὁ δὲ λόγος τοῦ ἀτόμου οὐκ ἒστιν εἶδος· ἓν γάρ ἐστιν ἀριθμῷ. ἀλλ’ εἰς ἂνιδα, φησίν, ἡ διαίρεσις γέγονεν, ὃπερ ἀλλότριόν ἐστιν τῆς εἱς εἲδη διαιρέσεως. ἢ οὐδὲ τοῦτο ἀληθές· ἀντίρροπα γάρ ἐστιν τὰ καθόλου καὶ τὰ ἂτομα καὶ ἀλλήλοις συντελεῖ τπὸς τὸ εἶναι. εὑρίσκονται δὲ αἱ μὲν ἂτομοι οὐσίαι κατὰ τὰς ἰδιλοτητας τὰς ἀτμήτους τῶν ἂντων, αἱ δὲ δεύτεραι οὐσίαι κατὰ τοὺς οὐσιώδεις κοινοὺς λόγους τοὺς ἐπὶ τῶν αἰσθητῶν θεωρουμένους. Καὶ τοῦτο δὲ οὐκ ἂξιον παραλιπεῖν, ὃτι δισσογραφία τις ἐν τούτοις συνέβη· οὐδὲν γὰρ Ἀριδτοτέλης ἐκ περιττοῦ τοῖς λόγοις προστίδησιν, ἀλλ’ ἲσως Ε ἒξω παραγεγραμμένης τῆς ἂλλης γραφῆς οἱ γράφοντες τὰ δύο εἰς τὸ ἐδάφιον ἐνέγραψαν. τὸ δὲ ἑξῆς ἑστιν· “ὣστε πάντα τὰ ἂλλα καθ’ ὑποκειμένων τῶν πρώτων οὐσιῶν λέγεται ἢ ἐν ὑποκειμέναις αὐταῖς ἐστιν, ὣστε μὴ οὐσῶν τῶν πρώτων οὐσιῶν ἀδύνατον τῶν ἂλλων τι εἶναι”. ἀλλ’ ἐπὶ τὰ ἑξῆς ἰτέον. p. 2b7 Τῶν δὲ δευτέρων οὐσιῶν μᾶλλον οὐσία τὸ εἶσος τοῦ γένους ἓως τοῦ ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἂλλων. Ἐπειδὴ τὸ εἶσος δαὶ τὸ γένος κοινῶς δευτέρας οὐσίας προσηγόρευσεν, πάντως ἦν ζητεῖν, εἰ ὁμοίως οὐσίαι ἂμφω, καὶ ὁμοίως τῆς πρώτης ἀφεστή- [*](1 τὸ εἶδος] τοῦ εἲδ sic L 2 εἰς τὸ om. L 3 τοῦ τοιούτου] τούτου v ἐπαληθεύει Lv 4 εἲδη v .5 γίνεται] ἒσται in versu, γρ. καὶ γίνεται in marg. A 6 om. Urb., fort. recte 6 ante γέγονεν iterat φασὶ A 9 αὓτη libri 12 ὑπογραφικὴ γέγονεν, φικὴ et γέγον in ras. J2: ὑπογραξὴ γέγονεν ceteri 17 μενοῦν supra J2: om. A κοινὸν—οὐκ ἒστιν (18) J τὸ—οὐσίαν in ras. J2, ὁ δὲ—ἒστιν in marg. J2, μου in ἀτόμου abscisum): κοινοποιεῖται κοινὸν ποιεῖται L · ὃτω ὦν Urb.) μόνω δὲ συμβέβηκεν ὁ λόγος οὐκ ἒστιν LKAv Urb. 19 φασι Urb. recte, ut vid. 27 ἐνεγράψαντο v 28 λέγονται K pro ὣστε lac. 4 litt. L post οὐσῶν οὖν supra L3? 30 post οὐσιῶν add. πάλιν K lemma usque ad τὸ δὲ κοινότερον (p. 2b13) continuat A)

Δοκεῖ δέ τισιν μὴ ὁρθῶς ἡ τάξις ἔχειν ἐνταῦδα τοῦ λόγου. ἔδει γάρ, φησί, πρῶτον εἰπεῖν τὴν αἰτίαν, δἱ ἣν δεύτεραί εἰσιν οὐσίαι, καὶ οὓτως αὐτὴν τὴν σύγκρισιν ποιήσασθαι πρὸς ἀλλήλας. ῥητέον δὲ ὡς εἶχεν τοῦτο προειλημμένον ἐναργῶς ἀπὸ τῆς διαιρέσεως τῶν καθ’ ὑποκειμένου καὶ μὴ καθ᾿ ὑποκειμένου λεγομένων, καὶ ἀπὸ τοῦ κυριωτάτην δεθεῖχθαι οὐσίαν τήν μήτε καθ᾿ ὑποκειμένου μήτε ἐν ὑποκειμένῳ· ἀπὸ γὰρ τούτου συνάγεται τὸ δευτέρας εἶναι οὐσίας τὰς καθ’ ὑποκειμένου μὲν λεγμένας, μὴ B ἐν ὑποκειμένῳ δὲ οὒσας. καὶ τοῦτο δὲ προσαπορεῖ περὶ τῆς τάξεως, ὃτι ἀκόλουθον ἦν δεῖξαι τὴν πρώτην οὐσίαν μὴ οὖσαν μᾶλλον ἢ ἦττον οὐσίαν, [*](1 ζήτησιν JLA: πρώτην Kv ὑπαντῶν φησιν] οἱ πάντων φησι λόγοι A 3 τὴν μὲν] τῆς μὲν K 5 μᾶλλον οὐσίας] πρώτης οὐσίας utroque loco v 7 ἀπόδειξιν A τ΄ 8 τὸν σωκράτη J: τὸν σωκράτην Kv: τὸν σωκρα L: τῶ σωκράτει A 10 ἔγγιον JLA: ἐγγιώτερον Kv 11, 12 ἔχει post γένος pos. Kv 12 τὸ δὲ εἶσος εἴη ἂν A οὐσία μᾶλλον δὲ ὃτι J (pmicta et δὲ J2) 13 post δηλοῖ add. καῖ JL 14 ἡ οὐσία A τοῦ] τὸ v 15 τὴν πρώτην οὐσίαν Urb. ἐν τούτῳ] ἐκ τούτου v 17 οὐδὲν KA 18 ἐλλείπ|| K: ἐλλείπει v οὐδὲν K 19 ἀποδιδοὺς ἢ ὁ κατὰ A 21 βουκεφάλα JKA: βουκεφάλου Lv 22 post ἂν add. ὁ Kv Σωκράτης—ἵππου om. A βουκεφάλα JK: βουκεφάλου Lv 23 τοῦ λόγου om. K 24 φασί b, at cf. 1 30 et Dexipp. p. 46,8B. 25 αὐτὴν] conicio αὐτῶν coll. Dexipp. Ρ. 46,1 B. εἶθ᾿ οὕτως τῶν δευτέρων οὐσιῶν τὴν σύγκρισιν ποιήσασθαι πρὸς 30 προσαπορεῖ] cf. Dexippus p. 46,8 ἔτι προσαπορεῖ Πλωτῖνος, sed locus non invenitur)

Διὰ τί δὲ οὐχὶ καὶ αἱ ἐννέα κατηγορίαι τῶν συμβεβηκότων δεύτεραι ἒσονται οὐσίαι διὰ τὸ κατηγορεῖσθαι τῶν πρώτων οὐσιῶν; ἢ αὐταὶ αἱ δεύτεραι οὐσίαι διὰ τί οὐκ εἰσὶν συμβεβηκότα διὰ τὸ ἐνυπάρχειν ταῖς ἀτόμοις οὐσίαις καὶ κατ’ αὐτῶν λέγεσθαι; ἢ οὐχὶ πάντα τὰ πατηγορούμενα τῶν πρώτων οὐσιῶν ἒσονται δεύτεραι οὐσίαι, ἀλλ’ ἐκεῖνα μόνα, ὃσα ὲν τῷ τί ἦν κατηγοροῦνται, οἶά ἐστιν τὰ εἲδη καὶ τὰ γένη. ἀλλὰ διὰ τί εἶπεν τὸ γὰρ ἲδοιν μᾶλλον, οἶον ἂνθρωπος ἢ ζῷον; οὐ γὰρ ἲδιον ὁ ἂνθρωπος Σωκράτους, ἀλλ’ εἶδος. ἢ οὐχὶ τὸ κυρίως ἲδιον ἐνταῦθα παρείληπται, ἀλλ’ ὣσπερ τὸ ἡττον βαρὺ κοῦφον λέγομεν, οὓτως τὸ ἡττον κοινὸν ἳδιον ἐκάλεσεν.

Αλλ’ οὐδεμία, φασίν, οὐσία μᾶλλον καὶ ἦττον, ὡς ἐρεῖ προϊών· τῶς οὖν τὸ εἶδος τοῦ γένους μᾶλλον οὐσία λέγεται; ἢ ὃτι οὐ καθόσον οὐσίαι εἰσίν, τὸ μᾶλλον ἢ ἦττον αὐτῶν λαμβάνει, ἀλλὰ κατὰ τὴν τῆς αἰσθητῆς οὐσίας ἀπόστασιν. ἀλλ’ ἔτι μοι δοκεῖ μένειν τὸ ἂπορον. ἡ γὰρ αἰσθητὴ οὐσία ἡ μάλιστά ἐστιν οὐσία, καὶ ἐπὶ τῶν ἂλλων δὲ κατηγοριῶν, ἐν αἶς τὸ μᾶλλον καὶ ῆττον ἒστιν, ὣσπερ ἐπὶ τῆς ποιότητος, κατὰ τὴν πρὸς τὸ μάλιστα ἀπόστασιν τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον θεωρεῖται· μᾶλλον γὰρ γευκὸν τὸ τῷ μάλιστα συνεγγίζον· ἐπεὶ οὐδὲ ἐκεῖ καθόσον ποιὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον ἒχει· ὁμοίως γὰρ ἂμφω ποιά. μήποτε οὖν ἡ οὐσία λέγεται ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον, διότι, κἂν τῶν εἰδῶν αὐτῆς τὸ μὲν μᾶλλον οὐσία, τὸ δὲ ἧττον, τὸ δὲ μάλιστα, ἀλλ ἓκαστον ἶδος οὐκ μᾶλλον καὶ ἧττον· οὒτε γὰρ γένος γένους οὒτε εἶδος εἲσους ἀτόμου μᾶλλόν ἐστιν ἢ ἧττον οὐσία. ἐπὶ μέντοι τῆς ποιότητος ἐν τοῖς εἲδεσιν αὐτοῖς τῆς ποιότητος θεωρεῖται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἡττον· λευκὸν γὰρ γευκοῦ μᾶλλόν ἐστι καὶ ἧττον. οὓτως μὲν Πορφύροις καὶ λύουσι τὰς ἀπορίας. ὡς δὲ Ἀλέξανδρος ἐξηγεῖται τὴν ἂτομον οὐσίαν φιλοτιμούμενος τὸ πρώτως κινοῦν ἐν αὐτῇ τιθέναι, καὶ χαλεπώτεραι γίνονται αἱ ἁπορίαι. πῶς γὰρ ἒτι τὸ ἐγγυτέρω τῆς αἰσθητῆς οὐσίας μᾶλλον ἒσται [*](1 καὶ supra J 5 τοῦ μᾶλλον καὶ τοῦ ἦττον Kv 8 αὖται A αἱ om. K 9 διὰ τί om. Kv 10 καὶ κατ’ αὐτῶν λέγεσθαι om. A 11 πρώτων om. 12 post ἦν add. εἶναι A et Urb., fort. recte τὰ εἲδη om. A 12. 13 τὸ μὲν γὰρ A et Arist. 13 ὁ om. K 14 σωκράτε Kv παρείληπται, αρ in ras. J 15 ἐκαλέσαμεν Kv 16 ἀλλ’ εἰ οὐδεμία φησὶν A ἐρεῖ] ρ. 3b33 17 οὐσία μᾶλλον οὖν τὸ εἶδος τοῦ γένους K ἢ om. K 18 ἢ] ἢ τὸ v: καὶ A 19 post οὐσίας add. αὐτῶν Kv: cf. Dex. p. 46,21 B. ὑπόστασιν Kv (non b) ἡ γὰρ] ἦ γὰρ v 20 ἡ J supra, Kv: ἢ L: εἲ A 21 καὶ τὸ ἦττον Av 22 καὶ τὸ ἦττον v 23 ἐπεὶ γὰρ οὐδὲ Kv 23. 25 καὶ τὸ ἢττον utrobique v 26 τὸ δὲ μάλιστα om. A 28 μᾶλλον καὶ ἦττόν ἐστιν Kv 29 αὐτῆς KAv τῆς ποιότητος om. A καὶ ἦττον A 30 Πορφύροις] cf. p. 97,7 sqq. 31 ὡς] ὁ JL 32 καὶ J: om. ceteri post χαλεπώτεραι γοῦν supra L1? 33 τὸ K et Urb.: τῶ(ι) ceteri ἐλλυτέρῳ b)

Ἀρχύτας δὲ ὁ Πυθαγόρειος οὐ προσίεται τὴν νυνὶ προκειμένην τῶν οὐσιῶν διαίρεσιν, ἀλλ᾿ ἄλλην ἀντὶ ταύτης ἐκεῖνος ἐγκρίνει λέγων· | “τᾶς [*](23v Δ) τε γὰρ ὠσίας ἐντὶ διαφοραὶ τρεῖς· ἁ μὲν γὰρ ἐντι ὕλα, ἁ δὲ μορφά, ἁ δὲ συναμφότερον ἐκ τούτων”. αὕτη δὲ ἡ διαίρεσις κατ᾿ αὐτὸν γέγονε τὸν τῆς οὐσίας λόγον καὶ ἐπὶ πάντα διατείνει καὶ κατὰ φύσιν χρῆται τῇ διακρίσει τῶν οὐσιῶν, ἀλλ᾿ οὐχ ὡς ἡ Ἀριστοτελικὴ διαίρεσις τῆς συνηθείας μόνης ἔχεται τῶν σημασιῶν. μαρτυρεῖ δὲ καὶ Ἀριστοτέλης ἐν τοῖς ἀκριβεστάτοις ἑαυτοῦ συγγράμμασιν ταύτῃ χρώμενος τῇ διαιρέσει, ὥσπερ ἔν τε τῇ Φυσικῇ ἀκροάσει καὶ ἐν τῇ Μετὰ τὰ φυσικά. τῶν μέντοι Πυθαγορείων οὐδεὶς ἂν προσοῖτο ταύτην τὴν διαίρεσιν τῶν πρώτων καὶ δευτέρων οὐσιῶν, ὅτι τοῖς καθόλου τὸ πρώτως ὑπάρχειν μαρτυροῦσι, τὸ δὲ ἔσχατον ἐν τοῖς μεριστοῖς ἀπολείπουσιν, καὶ διότι ἐν τοῖς ἁπλουστάτοις τὴν πρώτην καὶ κυριωτάτην οὐσίαν ἀποτίθενται, ἀλλ᾿ οὐχ ὡς νῦν λέγεται ἐν τοις συνθέτοις καὶ αἰσθητοῖς, καὶ διότι τὰ γένη καὶ εἴδη ὄντα νομίζουσιν, ἀλλ᾿ οὐχὶ συγκεφαλαιούμενα ταῖς χωρισταῖς ἐπινοίαις. πῶς οὖν ὁ Ἀριστοτέλης καίτοι γινώσκων καὶ τὴν κατὰ Ἀρχύταν τῆς οὐσίας διαίρεσιν ιὐκ ἐχρήσατο νῦν αὐτῇ; ἢ ὅτι τῆς λογικῆς πραγματείας οἰκεία μᾶλλον ἦν αὕτη ἡ διαίρεσις· ὑποκειμένων γὰρ καὶ κατηγορουμένων ἁπλῶν φωνῶν παράδοσιν ἐν τούτοις ποιούμενος εἰκότως καὶ ἐν τῇ οὐσίᾳ, ἣν ὑποκεῖσθαι πᾶσιν εἶπεν, εὑρών τι κατηγορούμενον τὸ εἶδος καὶ τὸ γένος εἰς ταῦτα τὴν διαίρεσιν ἐποιήσατο.

Ρ. 3a7 Κοινὸν δὲ πάσης οὐσίας τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι [*](23v) ἕως τοῦ ὥστε οὐκ ἂν εἴη ἡ οὐσία τῶν ἐν ὑποκειμένῳ.

Διελὼν πόσαι καὶ τίνες εἰσὶν αἱ οὐσίαι, ἐφεξῆς τὰ ὑπάρχοντα αὐταῖς τά τε κοινὰ καὶ τὰ ἴδια παραδοῦναι προτίθεται εἰκόντως. εἰ μὲν γὰρ ἦν ὅρον ἑκάστου τῶν γενῶν ἀποδιδόναι, ἧττον ἔδει φροντίζειν τῆς τῶν ὑπαρχόντων χόντων αὐτοῖς παραδόσεως· ἐπεὶ δὲ ὁρισμὸν οὐκ ἦν ἀποδιδόναι, ἀλλ᾿ ὑπογραφὴν [*](Ε) μόνον καὶ παραδείγματα, εἰκότως τῆς τῶν ὑπαρχόντων ἔδει κατανοήσεως, τῶν τε κοινῶν καὶ μάλιστα τῶν ἰδίων, ἵνα ἐκ τούτων ὡς ἐκ γένους καὶ διαφορῶν οἷον ὁρισμός τις ἑκάστου τῶν γενῶν ἀποδιδοῖτο. κοινὸς οὖν οὗτος ἀπολογισμὸς ἔστω ἐφ᾿ ἑκάστου τῶν γενῶν μετὰ τὴν διαίρεσιν τὰ ὑπάρχοντα τῷ γένει παραδιδιόναι, τά τε κοινὰ καὶ τὰ ἴδια, καὶ πρῶτον τὰ πρὸς ἄλλα γένη κοινά.

Ο δὲ Ἰάμβλιχος οἴεται προηγουμένως ἐφ᾿ ἑκάστου γένους τὸ ἴδιον ζητεῖν ὡς δυνάμενον ὁπωσοῦν ἀντὶ τοῦ ὁρισμοῦ τὴν φύσιν τοῦ ζητουμένου παραστῆσαι· ἐπειδὴ δὲ συνέβαινεν τὸ κυρίως ἴσιον ζητοῦντα ὃ μόνῳ καὶ παντὶ ὑπάρχει μεριστῶς ἐφάπτεσθαι αὐτοῦ, ποτὲ μὲν τῶν παντὶ μὲν οὐ μόνῳ δὲ ὑπαρχόντων ἀντιλαμβανόμενον, ποτὲ δὲ τῶν μόνῳ μὲν οὐ παντὶ δέ, διὰ τοῦτο τὰ μὲν διῃρημένως τυγχάνοντα τῆς ἰδιότητος ἀποδοκιμάζει λέγων οὐκ ἴδιον δὲ οὐσίας τοῦτο, ὡς τοῦ ἰδίου μάλιστά ζητουμένου, τὰ δὲ ὁλόκληρα καὶ κυρίως ἰδιώματα ὡς προσήκοντα ἐγκρίνει· ζητητικὸς δὲ ὢν ὁ Ἀριστοτέλης καὶ διὰ ζητήσεως τὸ ἀληθὲς εὐρίσκων πρῶτον περιπίπτει τοῖς ὁλοσχερῶς λεγομένοις καὶ διελέγχων αὐτὰ οὕτως ἐπὶ τέλει τὸ ἀληθὲς εὑρίσκει. καὶ λέγοιτο μὲν ἂν καὶ ταῦτα καλῶς, οἰκειότερον δὲ ἴσως καὶ τὰ κονὰ πρὸς ἄλλας κατηγορίας προηγουμένως ἐκτίθεσθαι, ὡς ἐκ τῶν κοινῶν καὶ τῶν ἰδίων ἀκριβεστέρας γινομένης τῆς τοῦ ζητουμένου περιγραφῆς. δηλοῖ δὲ καὶ Ἀρχύτας, οὐ τὰ ἴδια μόνα ζητῶν, ἀλλὰ καὶ τὰ κοινὰ πρὸς τὰς ἄλλας κατηγορίας ἐκτιθέμενος. καὶ παραγεγράφθω πλείονα τῶν Ἀρχυτείων, ἐπειδὴ καὶ ὁ θεῖος Ἰάμβλιχος ὀλίγον τι ῥητὸν καὶ ἀμφιβολίαν καὶ αὐτὸ παρέχον ἀνέγραψεν· “ταῖς δὲ διανοίαις ταύταις καὶ ταῖς κατηγορίαις συνυπάρχει τινὰ μὲν κοινά, τινὰ δὲ ἴδια. λέγω δὲ κοινὰ μὲν τᾶς οὐσίας τὸ μὴ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον· οὐ γὰρ ἐνδέχεται μᾶλλον καὶ ἧσσον ἦμεν ἄνθρωπον, οὐδὲ μὰν θεὸν καὶ φυτόν· καὶ τὸ μηδὲν ἔχεν ἐναντίον· ἀνθρώπῳ γὰρ ἄνθρωπος οὐκ ἔστιν ἐναντίον, οὐδὲ μὰν θεῷ [*](1 κοινὸν δὲ κατὰ πάσης Aristotelis libri, cf. p. 94,38 lemma usque ad καὶ τὸν τοῦ ζῴου (p. 3a20 om. ὡσαύτως) continuat A 2 ἡ om. L ut Arist. codd. une 5 ἔδει] ἦν in versu, γρ καὶ ἔδει in marg. A1 7 ἐφαίνετο Α 9 μάλιστα καὶ Α alt. ἐκ om. A 10 ἀποδίδοιτο JLA 11 ἔστω <τοῦ> ? 17 τῶν] τῶ Kv μὲν alt. om. K 18 ἀντιλαμβανόμενον Kv: ἀντιλαμβανομένων JLA τῶν] τῶ Kv οὐ] μὴ Α 20 οὐσίας τοῦτο] τοῦτο οὐσίας Arist. libri plerique p. 3a21, sed cf. 3b27 21 ἐγκρίνει, γ in ras. L 22 πρῶτα Κ 25 καὶ τὸ τὰ Lv ἄλλας] ἀλλήλας τὰς Α 27 Ἀρχύτας] fr. 33 H. 29 καὶ alt. om. Kv 30 αὐτὸς παρέχων Α ἔγραψε Κ 32.32 ταῖς οὐσίαις Α 33 ἧττον Kv 34 ἔχεν Hartenstein: ἔχον libri)

Καὶ κατὰ τὴν Ἀρχύτειον δὲ τῶν οὐσιῶν διάίρεσιν τὴν εἰς ὓγην καὶ εἶδος καὶ τὸ δύνθετον τὸ αὐτὸ δείκνυσιν ὁ λόγος, ὃτι οὐδεμία οὐσία ἐν ὑποκειμένῳ. ἡ μὲν γὰρ ὓλη ὑποκείμενον οὖσα πᾶσιν καὶ πρῶντον ὑποκείμενον πρόδηλον ὡς οὐκ ἒστιν τῶν ἐν ὑποκειμένῳ. ἀλλ’ οὐδὲ τὸ εἶσός ἐστιν ἐν τῇ ὓτῃ ὡς ἐν ὑποκειμένῳ· μεθ’ οὖ γὰρ συναπαρτίζει ἓν τι κατ’ ἲσην συντέλειαν, οὐκ ἒστιν θάτερον ἐν θατέρῳ, ὣστε οὐδ’ ἂν αὐτὸ εἲη ἐν ὑποκειμένῳ. ἡ δὲ σύνθετος οὐσία περιέχουσα ἐν ἐαυτῇ τὸ εἶδος καὶ τὴν ὓλην εἰκότως οὐκ ἂν εἲη ἐν ὑποκειμένῳ.

Ἀλλὰ τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ ἀποφατικόν, ἀποφατικῶς δέ, φασίν, οὐδὲν οἶόν τε τῇ διανοίᾳ περιλαμβάνειν· ἀόριστος γὰρ ἡ ἀπόφασις, καὶ ὡρισμένην γνῶσιν τῷ ἀορίστῳ συναρμόζειν ἀδύνατον. ἢ τὸ δηλούμενον ἀπὸ τῆς ἀποφατικῆς ταύτης φωνῆς ὡρισμένον πώς ἐστι καὶ καταφατικόν. οὐδὲν γὰρ ἂλλο λέγει τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ ἢ ὃτι αὐτὸ ὃπερ ἐστὶν ἐαυτοῦ ἐστιν ἢ μέρος ἐστὶ συμπληρωτικὸν τοῦ τοιούτου, καὶ ὅτι ὑποκείμενόν ἐστιν· καὶ γὰρ καὶ τοῦτο κοινὸν ὑπάρχει κατὰ πάσης οὐσίας, ἀλλὰ ἂλλως μὲν ἡ ὓλη τῷ εἲδει ὑπό- [*](1 alt. αἱ om. A 1. 2 καθ’ ὑποκειμένου L 2 ἐν ὑποκειμένω Kv 3 ἂνευ] ݲ K 5 τι om. L 9 ἢ ἐν ὑποκειμένω L 11 δύνανται K 12 τὸν λευκὸν L 15 γένη ἢ Ja; γένη J1LKAn 18. 19 ἐν ἂλλω(ι) ἐνυπάρχουσιν JLA: ἐνυπάρχουσιν ἂλλω Kv 23 post οὐσία add. ἐν ὑποκειμένω v 24 Ἀρχύτ.] cf. p. 91,15 25 καὶ σύνθετον Kv 27. 28 ἀλλ’ — ὑποκειμένῳ om. K 32 τὸ] τοῦ L ἀποφα||τικόν J: ἀποφατικά L, deinde in lac. 5 litt. εἰσιν L3 32. 33 τὴν διάνοιαν παραλαμβάνειν A)

Ἀπορήσειε δ’ ἂν τις, πῶς οὐκ ἒσται οὐσία ἐν ὐποκειμένῳ, ὃταν νοῦς ᾖ ἐν τῇ ψυχῇ, ψυχὴ δὲ ἐν σώματι, αἱ δὲ ἱδέαι κατὰ Πλάτωνα ἐν τῷ νῷ. ἢ οὐχ ὡς ἐν ὐποκειμένῳ ἐνυπάρχουσιν οὐδὲ ὡς αυμβεβηκότων ἐοίκασιν μεθέξει, ἀλλ ὡς οὐσία πάρεστιν ἐν ἑτέρᾳ οὐσίᾳ, οὐχ ὡς μέρους τινὸς ἐν ἓλῳ τούτων ἐνόντων, ἀλλ’ ὡς τῆς ἐντελεχείας καὶ τῆς κατ’ ἐνέργειαν οὐσίας ἐν τῇ κατὰ δύναμιν ὑποθοχῇ καὶ ἐν τῇ ἀτελεῖ φύσε(??) ἐνυπαρχούσης χωριστῶς, οἶον ἐν νηὶ κυβερνήτου καὶ καθόλου παντὸς τοῦ χρωμένου ἐν ἐκείνῳ ᾦ χρῆται καὶ πρὸς αὐτὸ παρόντος, ἢ τῖς συνεχούσης αἰτίας πρὸς τὴν συνεχομένην κατ’ ἂλλον τρόπον παραγινομένης, ἢ τῆς ἡνωμένης οὐσίας περιεχούσης ἐν ἑαυτῇ τῆν πεπληθυσμένην, ὣσπερ τοῦ κέντρου ἐν ἐαυτῷ τὸν κύκλον συνειληφότος. κατὰ γὰρ πάντα πάντα καὶ ἒτι ἂλλα τοιαῦτα δύναταί τις ἐξηγεῖσθαι τὴν τῶν οὐσιῶν παρουσίαν ἐν ἑτέραις οὐσίαις, καὶ οὐδὲν ἂτοπον ἐκ τούτου συμβήσεται.

Ἀλλ’ οὐδὲ ὁ χρόνος, φασίν, ἐν ὐποκειμένῳ. ἢ διαιρετέον Ι τὸν [*](24v Δ) χρόνον, ἢτοι κατὰ τὸ μετροῦν ἢ τὸ μετρούμενον. καὶ εἰ μὲν κατὰ τὸ μεμετρημένον τις αὐτὸν λάβῃ, ἒσται ἐν τῇ κινήσει τὸ μέτρον ὡς ἐν ὑποκειμένῳ, ὣσπερ καὶ αὐτὴ ἡ κίνησις ἐν τῷ κινουμένῳ. εἰ δὲ κατὰ τὸ μετροῦν, οἶον τῆν ψυχήν, ὡς ὁ Ἀριστοτέλης φησίν, ἐν τῷ μετροῦντί ἐστιν τὸ μετρον. εἰ μέντοι τις κρόνον λαμβάνοι τὸν καθ’ αὑτὸν ὑφεστῶτα, δῆλον ὡς οὐσία οὐσια ἐστιν, καὶ ἂλλης φιλοσοφίας ὁ τοτοῦτος λόγος. καὶ τὸν τόπον δὲ εἲ τις λέγει ὡς οὐδὲ αὐτὸς ἐν ὑποκειμένῳ, φήσομέν πρὸς αὐτόν, ὃτι πέρας τοῦ περιέχοντος ὢν ὁ τόπος κατὰ τὴν Ἀριστοτέλους περὶ τοῦ τόπου φιλοσοφίαν ἐν ἐκείνῳ ἒσται, καὶ οὓτως ἒσται τῶν ἐν ὑποκειμένῳ. ἀλλὰ ταῦτα μὲν εὐδιάλυτα.

’Εκεῖνο δὲ ἀπορίας ἂξιον, πῶς τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ καὶ τὰ ἂλλα [*](2 εἰ LKv, ex ἡ corr. vid. L: ἡ JA 5 ἑαυτὴν K 6 τῷ] τὸ Lv. cf. Plot. VI 35 8 γέγωμεν JL 9 supra λευκὸν: καθὸ τοῦ ἐν μέρει λευκοῦ J2 περὶ οὖν μὲν οὖν L 11 τῂ om. A κατὰ Πλάτωνα] cf. Zeller Phil. d. Gr. II 14 6645 1.5 ἐν alt. om. A χωριστῆς A 19 ἐαυτῶ Kv 20. 21 ἂλλα καὶ ἒτι v: καὶ ἂλλα ἒτι b 21 ὲν om. K 24 ἢ τὸ JL: ἢ τὸ Kv κατὰ supra K1): καὶ A 25 μεμετρημένον J1LKAv: μετρούμενον J e corr., at cf. Plot. VI 15,5 26 κίνησις JLA: φύσις Kv 27 φησίν] Phys. Δ 14 p. 223a26 28 λαμβάνοι J: λαμβάνει LKv: λάβη A αὐτὸ JL 29 δῆλον ὡς ἢ οὖν JA: ἢ sequ. lac. 3 litt. L 30 λέγοι v αὐτὰ K 31 χρόνος, supra τόπος K τὴν τοῦ ἀριστοτέλους Kv Phyw. Δ 2 p. 209 b1 32 οὓτως KAv: όυτος in δυτος mut. J: οὖτος L 33 ἀδιάλυτα K 34 μὴ supra J: om. A)

Ἀλλὰ διὰ τί ἀπὸ τῶν μὴ ἰδίων τῆς οὐσίας χαρακτηρίζει αὐτήν; [*](E) πρὸς τὸ γνῶναι, φήσομεν, τὰ μὴ ὃντα οὐσίας· ἐκεῖνο γὰρ οὐκ ἒσται οὐσία, ᾦ ἂν μὴ ὑπάρχῃ τὸ μὴ εἶναι ἐν ὑποκειμένῳ. πρὸς τὸ εἰδέναι οὖν τὰς μὴ οὐσίας χρήσιμον τοῦτο· οὐκ εὐθὺς δὲ εἰσόμεθα καὶ τί οὐσία, ἀλλὰ δευτέρας δεόμεθα διδασκαλίας. μήποτε δὲ καὶ αὐτόθεν τῆς οὐσίας ἳδιον τοῦτο τὸ μὴ εἶναι ἐν ὑποκειμένῳ, ἀλλὰ καθ’ ἑαυτὸ εἶναι· κἂν γὰρ κοινὸν ᾖ αὐτῇ τοῦτο πρὸς τὴν διαφοράν, ἀλλὰ καὶ ἡ διαφορὰ καθὸ οὐσιώδης ἐστὶν ἒχει τοῦτο. διὸ καὶ Ἀρχύτας ἐν μὲν τοῖς κοινοῖς τίθησιν “τὸ καθ’ αὑτὸ ἦμεν, ἀλλὰ μὴ ἑτέρῳ τινὶ συνυπάρχειν, ὣσπερ γλαυκότατα καὶ χαροπότατα ὀφθαλμοῖς”, οἰκεῖον δὲ αὐτὸ καλεῖ τῆς οὐσίας, ὃτι καὶ τῇ διαφορᾷ ὡς οὐσίᾳ ὑπάρχει τοῦτο. Ἐπειδὴ λοιπὸν καιρός ἐστιν διατεῖναι τὴν κοινότητα τῆς οὐσίας καὶ [*](1 τὰ om. v συμβεβηκός τι JL —ὸς τί L): συμβεβηκότι KA: συμβεβηκότος τὶ v 2 φασιν] Plotini veiba VI 3,8 liberius reddita 4 συμπαγέντα, παγέντα in ras. L 6 post ἐστι iterant λαμβανόμενον Kv τι ἂλλο] καὶ ἂλλό τι A ἐλλεῖπον A Plot.: ἐκγεῖπον JLKv G. 7 παρέχεται LKv 9 μίγματι τῷ om. v 10 οὐσία ἐστίν] οὐσίας ἐστί A 11 οὐκ οὐσιῶν] ἀκουσιῶν Kv 12 ἀληθὴς LAPlot.: ἀληθὲς JKv ἦν ἡ οὐσία V 14. 15 ὑποβεβλημένον, βεβλημέν in ras. A 15 σκιᾶ libri 16 δὲ JLA Plot.: τὲ Kv ἐπισκιᾶ libri post οὓσῃ add. οἶον Kv ζωγραφία καὶ σκιαγραφία LKv: ζωγραφίαι καὶ σκιαγραφίαι JA: ζωγραφία ἰαὶ τὸ φαίνεσθαι Plot. 19 αὐτοῖς λαυβάνοντος περιλαμβάνειν K 20 ἀλλὰ om. L ante ἀπὸ add. μὴ A 22 ὑπάρχει Av 25 ὲν ὑποκειμένω εἶναι v 26 καθὸ] καὶ K 27 ἒχει καὶ τοῦτο v τοῖ; κοινοῖς μὲν A 27. 28 καθαυτὸν A: καθ’ ἑαυτὸ Lv 28 ἀλλὰ καὶ μὴ A γλαυκότατα L: γλαυκότατα, supra η Ja: γλαυκότητα Kv: κευκότητα A 29 χαροπότατα L : χαροπότατα, supra η Ja: χαροπότητα KAv post ὀφθαλμοῖς Οὐκ ἲδιον δὲ οὐσιας τοῦτο· ἒως τοῦ, τὰ ὡς μέρη ὑπάρχαντα (sic) ἒν τινι (p. 3a21 — 32) interposuit b 31 τὴν κοινότητα διατεῖναι Lv)

Ἐπειδὴ δὲ τῇ οὐσίᾳ ὑπάρχειν εἰπὼν τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ εἶναι κοινὸν αὐτὸ πρὸς τὰς διαφορὰς εὑρίσκει καὶ διὰ τοῦτο ἀξιοῖ μὴ εἶναι ἴδιον τῆ οὐσίας, ῥηττέον οὖν πρῶτον περὶ διαφορᾶς, τί ἐστιν. καὶ γάρ τισιν δοκεῖ διαφορὰ εἶναι τὸ χωρίζειν πεφυκὸς τὰ ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος, καὶ δῆλον ὅτι ὡς πρὸς τὸ γένος αὐτῆς οὕτως ἡ διάκρισις ἀποδέδοται. ὁ μέντοι Βόηθος πρὸς τὸ εἶδος κυρίως συντάττεσθαί φησιν |τὴν διαφοράν, ἀλλ᾿ οὐ πρὸς [*](25 r A) τὸ γένος, διόπερ καὶ πολλάκις ἀντὶ τοῦ εἴδους παραλαμβάνονται αἱ διαφοραί. καὶ σύμπασαι μὲν ὁμοῦ ῥηθεῖεν ἄν περὶ τοῦ γένους, καθ᾿ ἑαυτὴν δὲ ἑκάστη κατὰ μὲν τῶν ὑφ᾿ ἑαυτήν, καθ᾿ ὧν ἄν λέγηται, κατὰ πάντων ῥηθείη ἄν, κατὰ δὲ τοῦ γένους οὐδαμῶς· οὐδὲ γὰρ μορφωτική ἐστιν ἑκάστη τοῦ γένους. διενήνοχεν δὲ τοῦ εἴδους, ὅτι ἡ διαφορά ἐστιν μετὰ τοῦ γένους, καὶ ἔστιν ἡ μὲν διαφορὰ μορφή τις τοῦ γένους, τὸ δὲ γένος ὥσπερ ὑποκεί- [*](1 δὲ]δὴ K A, cf. 19 4 ὑποκειμένω A 8 οὐσίαι J A: οὐσίας LKv (—ας ex αι mut. vid. L1) λέγομεν L (2 p. 1a 24) 11 οὐδέν A 14 post διαφοραῖς ex Arist. p. 3 a 37 sqq. τῶν δὲ δευτέρων οὐσιῶν τὸ μὲν δἶδος, κατὰ τοῦ ἀτόμου κατηγορεῖται. τὸ δὲ γένος, κατὰ τοῦ εἴδους καὶ τὸ]conicio ὥστε 20 αὐτὰ τῶν οὐσιῶν Kv εἶναι JLA: ὄντα K: om. v 21 εἴπερ A 22 ἐμβάλλοντα A 26 οὖν om. L, cf. in Phys. p. 581,29D. 29 φησὶ(v) ante συντάττεσθαι Kv, post διαφορὰν A 32 ἄν prius om. K 33 ἑκάστου v 34 διενή- νοχεν—γένους (35) om. K δὲ om. A εἴδους]γένους L ὅτι supra Ja Comment. Arist. VIII. Simpl. in Cat. 7)

Τοσαῦται μὲν οὖν αἱρέσεις γένοιντο ἂν περὶ τῶν διαφορῶν. χρησίμη [*](25v) δέ ἐστιν ἡ περὶ αὐτῶν θεωρία πρὸς ὃλην τὴν τῶν κατηγοριῶν διδασκαλίαν· ἐν πάσαις γάρ εἰσι ταῖς κατηγορίαις αἱ διαφοραί. ἀλλὰ τίς ἡ βελτίων δόξα περὶ τῆς διαφορᾶς ἐν ταῖς εἰρημέναις, σκοπεῖν ἂξιον. ἢ ὃτι τὸ μέσον ἓξει ποιότητος καὶ οὐσίας, διὸ καὶ συντελεῖ εἰς τὸ ποιὸν εἶναι καὶ λέγεται περὶ οὐσίαν τὸ ποιὸν ἀφορίζειν καὶ οὐχ ὡς ἐν ὑποκειμένῳ. διὸ δεῖ, φησὶν Ἰάμβλιχος, προστιθέναι εἰς τὸν ὃρον τοῦ ἑν ὑποκειμένῳ τὸ ‘οὐδὲν συντελοῦντος εἰς τὴν οὐσίαν τοῦ ὑποκειμένου’· τὸ γὰρ εἶδος συντελεῖ καὶ ἡ διαφορά. μήποτε δὲ ἀρκεῖ προσκείμενον τῷ ὁρισμῷ τὸ “μὴ ὡς μέρος”· ἡ γὰρ διαφορὰ μέρος γίνεται ὣσπερ καὶ τὸ γένος. δεῖ δὲ τὴν διαφορὰν ἒχεσθαι τοῦ εἲδους ὃ συμπλροῖ, τῆς δὲ κατὰ τὸ ἂμορφον τοῦ ἀδιαφόρου ποιώσεως, ἳν’ οὓτως εἴπω, παντελῶςΜΜΜ. καὶ κατ ἂλλον δὲ τρόπον ῥητέον ὡς διαφορὰ κυρίως ἐστὶν ἡ ἡ τὸ γένος εἰς εἲδη διαιροῦσα καὶ ἐν αὐτῷ τῷ διαιρουμένῳ καὶ κατ’ αὐτὴν οὖσα τὴν τοῦ διαι- ρουμένου φύσιν, οἶον ζῴου καθὸ ζῷον, οὐσίας καθὸ οὐσία· κατὰ γὰρ τὸ εἰδος ἡ διαφορὰ καθ’ ἣν τὰ γένη τέμνεται εἰς τὰ εἳδη, ὁ δὲ τὶς τοῦ τινός, οἶον Δίων καὶ Πλάτων, οὐδὲν διαφέρουσιν εἰσικῇ τοῦ ἀνθρώπου I διαφορᾷ.

Ἀλέξανδρος δὲ ἀπορεῖ, ὡς εἰ ποιότης ἐστὶν ἡ διαφορά, ἐν ὑποκειμένῳ τῇ οὐσίᾳ ἐστὶν καὶ οὐκ ἒτι καθ’ ὑποκειμένης αὐτῆς λέγεται. πρὸς ὃν δυνατὸν λέγειν ἀντιστρέφοντα τὸ ὑποθετικόν, ὡς εἰ καθ’ ὑποκειμένου λέγονται αἱ διαφοραί, ἐν ὑποκειμένῳ δὲ οὐδενί εἰσιν, δῆλον ὡς οὐκ ἂν εἶςν ποιότητες τοιαῦται, ὁποίας αὐτὰς οἱ ταῦτα ἀποροῦντες νομίζουσιν. ἀλλ’ εἰ καθ’ ὑπο- κειμένου, φασίν, λέγεται τῆς πρώτης καὶ ἐνύλου οὐσίας, ἡ διαφορὰ ἒσται καὶ αὐτὴ ἒνυλος. ἢ εἰ μὲν ἒνυλόν φασι τὸ μετὰ τῆς ὓλης ὑφιστάμενον ὡς ἒχον τινὰ καὶ καθ’ ἑαυτὸ ὑπόστασιν, οὐδὲν ἂτοπον καὶ τὰς διαφορὰς οὓτως ὑπαρχούσας συνωνύμως κατηγορεῖσθαι· καὶ γὰρ καὶ τὸ εἶσος τὸ μετὰ τῆς ὓλης συμπγηρωτικὸν τῆς ἀτόμου οὐσίας ἒχει καὶ καθ’ ἑαυτὸ ἰδίαν ὑπόστασιν καὶ μετὰ τῆς ὓγης κοινήν, καὶ οὐχ ὃλον ἐστὶν τῆς ὓλης, συντε- λοῦν τε εἰς τὴν οὐσίαν συνωνύμως κατ’ αὐτῆς κατηγορεῖται, αἳ τε δεύτεραι οὐσίαι καθ’ ὐποκειμένου λεγόμεναι οὐκ ἒσονται πάντως ἒνυλοι ὡς ἐν τῇ ὓτῃ τὸ εἶναι ἓχουσαι. παραιτησόμεθα δὲ καὶ τὰς ἁπλᾶς ἐν ποιότητι οἶον λογικότητι προϊούσας διατάξεις περὶ τῶν διαφορῶν καὶ τὰς αυλλαμβανούσας [*](1 οὖν αἱ αἱρέσεις A 2 τῶν κοινῶν κατηγοριῶν Kv 3 ἐστι L αἱ om. A 4 περὶ om. v 6 οὐχ ex οὐκ corr. vid. J οὐχ ὡς] οὓτως A post φησὶν ὁ A 7 προστιθέναι, έναι e corr. L τὸν ὃρον] 2 p. 1 a 24 τὸ δὲ οὐδὲν A 7. 8 conicias συντελοῦν, sed cf. Dex. p. 49,7 B. 8 post τοῦ 2 litt. eras. A 9 δὲ om. L 10 ὣσπερ] ὡς A γένος JKA: μέρος L: εἶδος ν 11 τοῦ in marg. Ja: om. A 12 ποιήσεως libri, sed ποιώσεως ante corr. habuisse vid. J 13 δὲ om. A ἐστὶν om. Kv 17 pro εἰδικῇ lac. T. litt. A τοῦ ex οὐδὲ corr. J: οὐδὲ A 19 ποιότητος Kv ἐν ὑποκειμένη Kv 20 οὐκ ἒτι] οὐ Kv καθ’ ὑποκειμεένου A 8 A 22 εἰ in ras. L 24 λέγονται Kv 27 τὸ post εἶδος om. A 28 ἒχει δὲ καὶ καθ’ αὑτὸ A 29. 30 συντελοῦντες εἰς A 31 οὐκ in mg. add. J 32 ἒχουσι A παραιτησόμεθα JL: παραιτησώμεθα KAv fort. ἀπλῶς 33 προϊούσας JLA: περὶ ὐσίας Kv)

Ἀποροῦσι δέ τινεσ, πῶς τὴν διαφορὰν συνωνύμως κατηγορεῖσθαί φησιν, οἶον τοῦ πεζοῦ καὶ τοὒνομα καὶ τὸν λόγον κατηγορεῖσθαι τοῦ ὑποκειμένου· οὒτε γὰρ τοὒνομα οὒτε τὸν λόγον ἒστι κατηγορεῖν τοῦ ὑποκειμένου. τὸ γὰρ πεζὸν ἓν μὲν σημαίνει τὴν ἓξιν αὐτὴν οἶον τὴν πεζότητα, ἓτερον δὲ τὸ μετέχον τῆς ἓξεως ταύτης καὶ διακείμενον κατὰ ταύτην. ἀλλὰ τοῦτο μὲν οὐκ ἒστιν ἡ διαφορά, διὸ οὐδὲν πρὸς τὸν λόγον· αὐτῆς δὲ τῆς ἥτις ἐστὶν ἡ διαφορά, οὒτε τὸ ὂνομα κατηγορεῖται κατὰ τοῦ ὑποκειμένου· οὐδὲ γὰρ λέγομεν πεζότητα τὸ ὑποκίμενον, οἶον τὸν ἂνθρωπον ἤ τῶν πεζῶν· οὒτε τὸν λόγον τῶν πεζῶν· οὐ γὰρ λέγομεν τὸ ἓξιν εἶναι ἀφ’ ἦς οἱ μετασχόντες πεζοὶ λέγονται. πῶς οὖν εἲρηται καὶ τοὓνομα καὶ τὸν λόγον τῆς διαφορᾶς κατηγορεῖσθαι τοῦ ὑποκειμένου; ὣστε οὐδὲ συνωνύμως ἂν ῥηθείη ἡ διαφροὰ κατὰ τῶν ὑποκειμένων. εἰ δὲ μὴ τοῦτο, οὐδὲ καθ’ ὑποκειμένου λέγεται, εἲπερ τὰ καθ’ ὑποκειμένου συνωνύμως τῶν κατ’ αὐτὰ ἀτόμων κατηγορεῖται. πρὸς δὴ τοῦτο τὸ ἀπόρημα * * * “οἱ συμπληρωτικὴν μὲν τιθέντες τὴν διαφορὰν κατ’ αὐτὸ τὸ εἶναι, E λόγῳ δὲ καὶ ὀνόματι μὴ ἀληθευομένην γέγοντες, ἢ συμπληρωτικὴν μὲν τοῦ κατὰ τὸ ὑποκείμενον λόγου, οὐ μὴν τοῦ ὁριστικοῦ, οὖτοι οὐ συμφωνοῦσι πρὸς Ἀριστοτέλη· περὶ γὰρ τοῦ ὁριστικοῦ λόγου λέγει ἐνταῦδα, καὶ τὸ συνωνύμως κατηγορεῖσθαι ἐπὶ τῶν διαφορῶν καὶ τῶν εἰδῶν καὶ τῶν γενῶν οὒτως εἲρηκεν. διαματάνουσι δὲ καὶ τῆς περὶ τῶν διαφορῶν ἁρίστης [*](1 ὓλην ex ὓλη corr. A2 3 post γε add. οὐ προσίεται v: tu ex παραιτησόμεθα sub- audies παραιτεῖται 8 ἂλογα] ἂλλα A ἀλλὰ om. Kv 9 οὐσιας JK, οὐσ in ras, J: αἰτίας LAv 12 τὸ ὁποῖον τί ἐστιν L post ὁποῖόν τι lemma Ἰπάρχει δὲ ταῖς οὐσίαις— συνωύμως λέγεται (p, 3a33—b9) inserit b 13 φησίν] p. p. 3a25 15 κατηγορεῖν] κατηγορεῖσθαι A 16 οἶον τὴν οἶον τὴν J, priora delevit 19 τοὒνομα A 20 οἶον τὸν ἂνθρωπον in marg, Ja ἂλλο τι A 21 debebat ὁ λόγος, sed cf. Dexipp. p. 50,3 B. τῶν πεζῶν alt. loco ex τὸν πεζὸν corr. J οὐ] οὐδὲ v 23 κατηγορεῖσθαι τῆς διαφορᾶς A 25 γέγεται scripsi: λέγονται libri 26 κατ’ αὐτὰ JL ὑπ’ αὐτὰ Dexipp, p. 50,8): καθ’ αὑτὰ KAv τὸ om. L post ἀπορημα lacunam indicavi, cf. Dex. p. 50,10 πρὸς δὴ τοῦτο τὸ ἀπόρημα οὓτως ἂν ἀπαντήσαιμεν λ' 27 τὴν om, Lv 30 ἀριστοτέλη J: ἀριστοτε L: ἀριστοτέλην KAv 31 καὶ τὼν γενῶν καὶ τῶν εἰδῶν Kv 32 δὲ ora. A)

p. 3b10 Πᾶσα δὲ οὐσία£r τόδε τι σημαίνειν ἓως τοῦ ὁ γὰρ ζῷον εἰπὼν ἐπὶ πλέον περιλαμβάνει ἢ ὁ τὸν ἂνθρωπον.

Δείζας πρότερον, ὅτι οὒτε τὸ μὴ ἐν ὑποκειμένῳ ἲδιόν ἐστιν τῆς οὐσίας, ἀλλὰ καινὸν τοῦτο αὐτῇ πρὸς τὴν διαφοράν ἐστιν, οὒτε τὸ συνωνύμως ἀπ’ αὐτῆς τὰ ἂλλα λέγεσθαι, τῇ γὰρ ἀτόμῳ οὐσίᾳ τοῦτο οὐχ ὑπάρχει, μεταβέβηκεν ἐπὶ τὴν ἀπὸ τῆς δείξεως διάκρισιν. οἰκεῖαι γὰρ εἰσὶν δείξεις ἒν τισι τῶν κατηγοριῶν, ὣσπερ κατὰ τὸ ποιὸν τὸ τοιόνδε καὶ κατὰ τὸ ποσὸν τὸ τοσονδε· οὓτως δὲ καὶ κατὰ τὴν οὐσίαν τὸ τόδε. πλὴν καὶ τοῦτο δείκνυσιν οὐ πάσῃ τῇ οὐσίᾳ ὑπάρχον· ἡ γὰρ δευτέρα οὐσία οὐχ ὡς τόδε, ἀλλ’ ὡς τοιόνδε δείκνυται, διότι περὶ οὐσίαν τὸ ποιὸν ἀφορίζει, οὐ ὡρισμένως τὸ τόδε αὐτῇ προσήκει. οὐδὲν ἂρα τούτων ἲδιον κυρίως τῆς οὐσίας ἐστίν. καλῶς δὲ εἶπεν ὃτι πᾶσα οὐσία δοκεῖ τόδε τι σημαίνειν, σιότι τὴν ἐτέρων δόξαν ἀπαλλέλλει καὶ τὴν ἀνωμαλίαν τῆς αυνηθείας, ἣτις τὰ ἀνόμοια πράγματα ὁμοίοισ σχήμασι λέξεων εἲωθεν πολλάκις αημαίνειν· καὶ γὰρ ἐνταῦθα πιθανὴν φαντασίαν ἐμποιεῖ, ὡς ἂρα ὁ ἂνθρωπος ὃμοιός ἐστιν τῷ Σωκράτει καὶ εἶς ἐριθμῷ, ἐπειθὴ εἲδει ἐστὶν εἶς. ἐξετάζων δὲ τὴν δόξαν ταύτην ἐπὶ μὲν τῶν πρώτων οὐσιῶν ὁμολογουμένην αὐτὴν εὑρίσκει· τόδε γάρ τί ἑστιν ἡ ἂτομος οὐσία, οὐχ ὃτι ἐστὶν ἁπλῶς οὓτως ἓν ἀριθμῷ, ἐπεὶ καὶ τὸ ποιὸν ἓν ἂν γένοιτο τῷ ἀριθμῷ καὶ τὰ ἂλλα τὰ ὑπὸ τὰς ἐννέα κατηγορίας ὅσα καθ ἓν ἀφώρισται, οὐδαμῶς δὲ ταῦτα δέχεται τὴν τοῦ [*](B) [*](1 ταύτης πρώτης L ὑπαρ L: ὑπάρχειν A δὲ om. A 2 οὐσιῶνται A 4 καὶ post λευκὸν delendum vid.: ἐν A 6 post συμβεβηκόσιν add. οὐσιῶν v φησι L ἲδια] χρήσιμα A 9 ὑπάρχει (ante τῇ) Av μὴ] οὐκ L ὑπάρχει τοῦτο V 10 αὐτῶν K προσήκειν JA: προσήκει L: προσῆκον Kv 11 lemma integrum habet A 12 εἰπὼν—περιλαμβάνει in marg. Ja πλεῖον A παραλαμβάνει L 13 δείξας] Ρ. 3a21. 36 post ὑποκειμένῳ add. μέρος Kv, εἶναι in marg. b ἐστὶν ἲδιον K 14 αὓτη A 1.5 post ἀτόμνῳ ras. 4 litt. L 16 δείξεως JKv: ἀποδείξεως A et in ras. L1, sed ἀπο expunxit L2 εἰσι ex ἐστι πο corr. L2 εἰσομ αἱ δείξεις A 17 κατὰ τοσὸν J1 22 ἐστὶ e corr. L 23 ἀνωμαλείαν A 26 ἐστι (post ομοιος), εστ in ras. L 27 ὁμολογημένην L1, corr. L2 28 ἐστὶν] δὲ v ἁπλῶς] ἃπερ K 29 τῷ om. K θ A)

Ἀλλ’ ἀποροῦσί τινες, πῶς τὸν τινὰ ἂνθρωπον καὶ ἂνθρωπον εἶναι λέγομεν καὶ ζῷον καὶ λογικὸν καὶ θνητόν, εἰ μὴ πάντα ταῦτα τάδε ἐστίν. ἢ ὃτι τὰ εἲδη καταταχθέντα λέγομεν τάδε τινὰ εἶναι, ὁ δὲ λόγος ἦν περὶ τῶν καθ’ αὑτὰ ἐπινοουμένων. ἀλλὰ κατὰ τί λέγομεν τόδε τι τὴν ἂτομον οὐσίαν, πότερον κατὰ τὸ εἶδος ἢ τὴν ὓλην ἢ τὸ ἐξ ἀμφοῖν; ἢ φήσομεν κατὰ πάντα, ἀλλὰ κατὰ μὲν τὴν ὓλην, καθόσον ὑπόκειται καὶ εἰς ἐνέργειαν ἣκει τοῦ δέχεσθαι τὸ εἶδος, κατὰ δὲ Πλάτωνα καὶ μὴ ὡς ἐξισταμένην τῆς οἰκείας φύσεως· κατὰ δὲ αὖ τὸ εἶδος, καθόσον ὣρισται καὶ ἓν ἐστιν ἀριθμῷ· καὶ γὰρ ὁ Βόηθος τὸ ἓν κατὰ τόδε ἀφορίζει. εἰ δέ τις τὴν ὓλην ἀόριστον οὖσαν μηδαμῶς τόδε τι εἶναί φησιν, ἀναμνήσομεν αὐτόν, ὡς οὐ περὶ τῆς ἀσχέτου ὓλης ἐστὶν ὁ παρὼν λόγος, ἀλλὰ τῆς ἢδη σχέσιν ἐχούσης πρὸς τὸ εἶδος. τὸ δὲ σύνυετον δηλονότι ὃπερ ἐστὶν τὸ ἂτομον ἐπιδέχεται τὸ τόδε. εἰ δέ τις οὐ πραγματικὴν εἶναι λέγοι διαφορὰν ἐν τῷ τόδε καὶ τοιόνδε, ἀλλὰ σημασίας λεκτικῆς ἰδιώματα, τὸ μὲν τοῦ παρεῖναι τι καὶ ὡρισμένως ἀφορίζειν τὴν διάνοιαν σημεῖν γινόμενον, τὸ δὲ τοιόνδε ὡς ὃμοιον τῷδε δηλοῦν, ἐροῦμεν καὶ πρὸς τοῦτο τὴν ὡρισμένην καθ’sv οὐσίαν προϋπάργειν καὶ τὴν ταὐτότητα καὶ ὁμοιότητα τοῦ λόγου τὴν ἐπὶ ταῖς πολλαῖς οὐσίαις [*](1 ἐστὶν L 2 ἒχοντα A με) om. A ἐστι, ἐστ in ras. L 3 ὁποῖον Kv 5. 6 ἐπὶ πλεῖον τὸν ὀφορισμὸν ποιεῖται Arist., sed sequitur περιλαμβάνει 7 τῆς alt. suppl. L2? 8 γινόμένης L1 e corr. τι om. A 9 συνηδείας, ας in ras. L sequ. ras. 6 litt. οὐτὴν JK: αὓτη LAv δέχεσθαι v 11 καθ’ ὃσων A τοσούτων A 13 τῶν γὰρ γέξεων τῶν σημαντικῶν A 14 οὐκ] ἢ κ’ A καθόσων A, sed corr. vid. 15 τὸ om. L 16 τῶν προτέρως εἰρημένων Kv 21 καταχθέντα Av 22 ἑαυτὰ A 25. Πλάτωνα] Tim. 50 B μὴ ὡς] vid. Dielesii Ind. in Pliys. s. v. οὐ 26 αὖ τὸ JLKv: αὐτὸ τὸ A (hinc coirigendum quod ad Dexipp. p. 51,18 adnotatum est) 27 ὁ om. A 28 αὐτῶ A 33 σημεῖον supra L1 ut vid. 34 post οὐσίαν add. διαφέρουσαν Kv)

Ἄξιον δὲ ζητεῖν κατὰ τοὺς ὑπόστασιν διδόντας τοῖς εἲδεσιν καὶ γένεσιν εἰ ῥηθήσεται τάδε εἶναι· καὶ Τὰρ καὶ Κρύσιππος ἀπορεῖ περὶ τῆς ἱδέας, εἰ τόδε τι ῥηθήσεται. συμπαραληπτέον δὲ καὶτν̀ αυνήθειαν τῶν Στωικῶν περὶ τῶν γενικῶν ποιῶν, πῶς αἱ πτώσεις κατ’ αὐτοὺς προφέρονται, καὶ πῶς οὒτινα τὰ κοινὰ παρ’ αὐτοῖς λέγεται, καὶ ὃπως παρὰ τὴν ἂγνοιαν τοῦ μὴ πᾶσαν οὐσίαν τόδε τι σημαίνειν καὶ τὸ παρὰ τὸν Οὖτιν σόφισμα γίνεται παρὰ τὸ σχῆμα τῆς λέξεως, οἶον ‘εἲ τίς ἐστιν ἐν Ἀθήναις, οὐκ ἒστιν ἐν Μεγάροις * * *’· ὁ γὰρ ἂνθρωπος οὐ τίς ἐστιν· οὐ γάρ ἐστιν τὶς ὁ ὡς τινὰ δὲ αὐτὸν ἐλάβομεν ἐν τῷ λόγῳ, καὶ παρὰ τοῦτο καὶ τὸ ὂνομα τοῦτο ἒσχεν ὁ λόγος Οὖτις κληθείς. τὸ αὐτὸ δὲ καὶ ἐπὶ τοῦδε τοῦ σοφίσματός ἐστιν· ‘ὃ ἐγώ εἰμι, σὺ οὐκ εἶ· ἂνθρωπος δέ εἰμι ἐγώ· ἂρα σὺ οὐκ εἶ’. καὶ γὰρ ἐπὶ τούτου τοῦ σοφίσματος τὸ με) ἐγώ καὶ σύ ἐπὶ τῶν ἀτόμων λέγεται, ὁ δὲ ἂνθρωπος ἐπ’ οὐδενὶ τῶν ἐν μέρει· γέγονεν οὖν ἡ παραγωγή, διότι τῷ οὐ τινὶ ὡς τινὶ ἐχρήσατο. ἀλλὰ τούτων μὲν ἂλις, ἐπὶ δὲ τὰ ἑξῆς ἱτέον.

ρ. 3b24 ‘γπάρχει δὲ ταῖς οὐσίαις καὶ τὸ μηδὲν ἐναντίον αὐταῖς εἶναι ἴως ἓως τοῦ δὲ ἀφωρισμένων οὐδὲν οὐδενί ἐστιν ἐναντίον.

Ἐπ’ ἂλλο μεταβαίνει τῶν κοινῇ καὶ ἂλλοις ὑπαρχόντων, τὸ δέχεσθαι ἢ μὴ δέχεσθαι ἐναντίωσιν, ζητῶν, εἲπερ ὑπάρχει ταῖς οὐσάις τὸ μὴ ἒχειν τι ἐναντίον, καὶ τοῦτο δείξας, ὃτι οὐκ ἒστιν ἲδιον αὐτῆς δείκνυσιν ἐκ τοῦ καὶ τῷ ποσῷ ὑπάρχειν. ἀλλ’ ὃτι μὲν ὑπάρχει τὸ μηδὲν ἐναντίον εἶναι ταῖς οὐσίαις, δείξαις ἂν ἐκ τῶνδε· τὰ ἐναντία ὑφ’ ἓν γένος ἀεὶ ὑποτάττεται, ἡ δὲ οὐσία οὐδὲν ἒχει ἀνωτέρω γένος ἐν ᾦ ὑποταχθήσεται· καὶ τὰ μὲν Ζ ἐναντία σχέσιν ἒχει πρὸς ἂλληλα, ἡ δὲ οὐσία ἂσχετός ἐστιν καὶ οὐδὲν [*](1. 2 ὡρισμένως διατοῦτο om. suppl. Ja 4 ἒθεντο K 5 λέγοντας ἂλλως K 6 post τῶν add. δέκα JL, expunxit J 11 οὒτινα ex δυντινα corr. J: οὒτινα, οὒ in ras. L2 παρὰ ex περὶ corr. L 12 οὖτιν Α: ουτιν J: οὒτιν, u e corr. L: οὒτινα Kv 14 Μεγάροις· <ἂνθρωπος δέ ἐστιν ἐν Ἀθήναις· ἂνθρωπος ἂρα ἐν Μεγάροις> supplehdum ex cod. Marc. 217, cf. Philop. in Cat. p. 72 Busse 15 καὶ om. Kv 16 ἒσχεν, εν in ras. L 17 ἂνθρωπος — ἐγώ bis scripsit, priora del. J 18 καὶ γὰρ καὶ ἐπὶ A 19 nolui οὐδενὸς 20 τῶ(ι) JL: τὸ KAv οὒ in ras. J: μη Urb. ὡς τινὶ] οὐδενὶ K 21 ἐφεξῆς A 22 ἐναντίον αὐταῖς JLK, Arist. cod. n: αὐταῖς ἐναντίον Av cum plerisque Arist. libris lerama usque ad τῷ τινὶ ζῴῳ ρ. 3b26) coutiuuat Α δὲ om. Αv post ἀφωρισμένων add. ποδῶς L2 Αριστ. ἐναντίον ἐστίν Arist. 24 ἂλλο, ο in ras. J: ἂλλω A ἂλλοις JLA, in marg. b: ἀλλήλοις Kv 2.5 ἒχου L 26 dcbcbat αὐτῶν, sed cf. Arist. 28 δείξας b τὰ om. V 30 ἐστι e corr. L οὐδενὸς A)

Ἀποροῦσι δέ τινες, πῶς οὐκ ἒστιν ἒναντίωσις ἐν τῇ οὐσίᾳ· πῶς γὰρ τὸ λογικὸν ζῷον τῷ ἀλόγῳ οὐκ ἒστιν ἐναντίον; πρὸς ὃ φησιν Ἰάμβλιχος, ὃτι “διαφορὰ πρὸς διαφορὰν ἐναντιοῦται, τὸ δὲ ὃλον οὐκ ἒστιν ἐναντίον, καὶ ὃτι τὸ ἐπιδεχόμενον τὰ ἐναντία οὐκ ἐστιν αὐτὸ ἐναντίον· εἰ γὰρ κατέχοιτο ὑφ’ ἑνὸς τῶν ἐναντίων, οὐκ ἂν δύναιτο καὶ πρὸς τὴν τοῦ ἑτέρου ἐναντίου καταδοκὴν ἐπιτηδείως παρεσκευάσθαι, οἶον ψυχὴ ἢ σῶμα ἢ ἂτομος οὐσία ἢ δευτέρα οὐσία, εἲπερ ἐπιδέχοιτο τἀναντία, αὐτὰ καθ’ αὑτὰ οὐκ ἒσται [*](2 αὑτὴν Av 7 post ἀριθμῶν add. ἀριθμός ἐστιν LKv, in marg. Ja; ἐναντίος in marg. b 10 τοῦτο post μόνῃ ponunt Kv: om. L 11 τῶ μέγα L 12 γέγει v 13 ὑπάρχειν Kv ταῦτα post τι coll. A 14 ἐπιδείξει] 6 p. 5b15 sqq. οὐ JKA: ἡ Lv 15 κατὰ τὴν ἐναντίωσιν Kv post ἐναντίωσιν add. οὐ κατὰ ποσὸν L, οὐ κατὰ τὸ ποσὸν v κατὰ πρός τι L ἀντιδέτων A 16 μετ’ ὀλίγον διδάξει] 10 p. 11b16 sqq. 17 ἀμφισβητουμένω A 19 οὖ ex οὐ corr. L: οὐ A γὰρ periit in ima pag. A 20 αὑτῶ L2 21 ἀρωρισμένως A 22 ὁρίζη A 24 οὓτως om. L 24. 25 τὸ ἀπὸ om. A 25 ποσῶν ex ποιὸν ut vid. corr. J 27 τὸ om. KA 31 τἀναντία A 32 τῶν ἐναντίων] ἐναντίου A, sed nescio quid in marg. adscr. 34 ἒστιν L)

Ἄλλον δὲ τρόπον ἐναντιώσεως εἰσάγουσιν οἱ τἀναντία ἐν ταῖς οὐσίαις τιθέντες. διχῇ δὲ οὖτοι διαιροῦνται, καὶ οἱ μὲν περὶ μίαν οὐσίαν τὰναντία ἀφορίζουσιν, ὡς οἱ τὸ θερμὸν καὶ ψυχρὸν καὶ ξηρὸν καὶ ὑγρὸν καὶ τὰς ἄλλας ἐναντίας δυνάμεις περὶ τὴν ὕλην ἐν τῷ σώματι ἐνεῖναι λέγοντες, καὶ δῆλον ὅτι οὖτοι οὐκ οὐσίας ἐναντίας, ἀλλὰ τὰς περὶ τὴν οὐσίαν ποιότητας εἶναι ἀποφαίνονται· οἱ δὲ διεστάναι πάντῃ τὰς ἀρχὰς ἀποφαίνονται καὶ [*](Γ) μηδὲν ἔχειν κοινὸν μηδὲ σχέσιν μηδεμίαν πρὸς ἄλληλα, καθ' αὑτά τε εἶναι ἀπολύτως καὶ μηδὲν προσδεῖσθαι τῆς πρὸς ἄλληλα συντάξεως. οὖτοι δὲ καὶ οὐσίας εὐθὺς τὰναντία τίθενται καὶ τὴν ἐναντιότητα πρὸς τὴν οὐσίαν εἰσάγουσιν, οὐκ ἄλλου μὲν τοῦ δεχομένου τὰναντία ὑπάρχοντος, ἄλλων δὲ ὄντων τῶν ἐναντίων οὐδὲ τὸ εἶναι κοινὸν ἐχόντων, ὥσπερ Πλάτων ἐπὶ κινήσεως καὶ στάσεως συλλουίζεται ἀμφοτέρων καὶ ἑκατέρων εἶναι λεγομένων, ἀλλὰ τὸ ὄν, φασί, πρὸς τὸ μὴ ὂν καὶ ἡ ἀρχὴ πρὸς τὸ ἔσχατον καὶ τὸ ἀγαθὸν πρὸς τὸ κακὸν ἕξει κατὰ παντελῆ ἀπόστασιν καὶ ὕξεσιν τελείαν τὴν ἐναντίωσιν ἀμετρίας πρὸς μέτρον καὶ ἀπειρίας πρὸς πέρας καὶ τῶν τοιούτων ἀντιθέσεων διαιρουμένων, ἐν αἶς ἐναντίωσις μὲν κατὰ τὴν οὐσίαν θεωρεῖται, ἄλλως δὲ ἔχουσα ἢ ὥσπερ πρὸ τούτων ἐλέγετο. ἡ μὲν οὖν δόξα, ἀφ ἦς ὁρμώμενοι ἄλλοι τινὲς καὶ ὁ μέγας Πλωτῖνος ἀντιλέγουσιν, ἐσυὶν τοιαύτη, χρῶνται δὲ λόγοις τοιούτοις· ‘‘ τὸ μὴ εἶναι μηδὲν οὐσίᾳ ἐναντίον ἐπὶ τῶν καθ' ἕκαστα οὐσιῶν ἐστι πιστὸν τῆς τε ἀτόμου καὶ τῆς εἰδικῆς καὶ γενικῆς, τῇ ἐπαγωγῇ δεδειγμένον, ὅλως δὲ οὐκ ἔστι δεδειγμένον”. πρὸς δὲ τοῦτο εἶς μὲν τρόπος ἀντιλογίας γένοιτο ἂν ὑπομνῆσαι τὴν περὶ τῶν καθόλου διδασκαλίαν· τῶν γὰρ γενικωτάτων οὐκ ἔστιν ἐκ προτέρων καὶ αἰτιωτέρων ποιήσασθαι | ἀπόδειξιν, ἀλλ' ἀνάγκη τοὺς] [*](27ν Δ) τελείαις διαιρέσεσιν πάντα διαιρουμένους τὰ ὑπ' αὐτὰ θεωρεῖν τὴν κοινότητα αὐτῶν, μὴ πῃ παραλλάσσῃ τι ἐν τοῖς καθ’ ἕκαστα εἴδεσιν, κἂν εὑρίσκωμεν μηδεμίαν οὖσαν ἐν αὐτοῖς διαφοράν, τὴν ταὐτότητα τοῦ γενικοῦ οὐκ ἐξ ἐπαγωγῆς, ἀλλ' ἐκ τῆς τελείας διαιρέσεως λαμβάνομεν· κἀνταῦθα τοίνυν, εἴπερ αἱ οὐσίαι μὲν πᾶσαι διῇρηνται ἀνελλιπῶν εἰς τὰς πρώτας καὶ δευτέρας οὐσίας, μηδέτεραι δὲ τούτων ἔχουσιν ἐναντίωσιν, οὐδ' ἂν ὅλως ἡ οὐσία ἔχοι ἐναντίωσιν. καὶ ἄλλως δέ· ὅταν τῶν καθ' αὑτὰ ὑπαρχόντων καὶ συμπληρωτικῶν τῆς οὐσίας τι ληφθῇ, εὐθὺς τοῦτο ὅπερ ἐφ' ἑκάστου [*](3 ὡς ante οὐσία om. JL οὖν om. L 5 οὐσίαις, αις e corr. L: ἄλλαις A 6 τὰ ἐναντία K 8 ἐν τῶι σώματι ex εν το σωμα corr. Ja 9 τὰς sic J 11 αὑτά τε] ἑαυτὰ τὸ A 12 post ἀπούτως add. δὲ L 14 μὲν bis A τὰ ἐναντία L 15 ὄντων om. A Πλάτων] Soph. p. 250 A — C 22 Πλωτῖνος] Enn. I 8,6 23 τοιούτοις suppl. L 2 26 μὲν om. Kv 28 τοὺς JLv: om. KA Dexipp. p. 53,9: induxi 30 πῃ] πως L 31 ἐξ] ἐκ τῆς A 32 τῆς om. A λαμβάνωμεν J 33 ἀνελλειπῶς JA 35 ἔχει Α 1: ἔχεἱ v καὶ ἄλλως δέ] cf. Dex. p. 53,20 B.)

p. 3b33 Δοκεῖ δὲ ἡ οὐσία οὐκ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον ἔως τοῦ ὥστε οὐκ ἃν ἐπιδέχοιτο ἡ οὐσία τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον.

Ἐκαστον τῶν ὄντων γινώσκομεν ταῖς οἰκείαις διαφοραῖς καὶ ταῖς ἀντιδιῃρημέναις πρὸς αὐτάς· καὶ γὰρ αἱ μὲν οἰκεῖαι διαφοραὶ τὰ παρόντα καὶ τὰ συμβεβηκότα ἐκάστῳ δηλοῦσιν, αἱ δὲ ἀντιδιαιρούμεναι πρὸς αὑτὰς καὶ ἐν ἑτέραις οὖσαι ταῖς ἰδιότησιν τὰ χωρὶς ὄντα αὐτῶν ἰδιώματα ἐπιδεικνύουσιν, [*](2 ἐπιγινόμενον, Τι in ras. L 4 πρῶτον εἶναι A 6 ἔχη K τοῦ V: om. JLKA 7 οὐδὲ A γὰρ JLA: δὲ Kv 8 τῆς Kv: τὰς JLA 9 λέγοιτο] λέγοι L 11 ἐαυτὸ|| J 13 ἂν supra L 1 τὸ] τῶ K τῷ] τὸ v, sed τῷ in marg. b 15 μέν ἐστι A τὸ δὲ] τόδε b τοῦ, τ et ῦ in ras. J 17 οὐδε J: οὐδὲ A 18 ἐστι in ras. L 2 ἐστι καὶ τούτων u ἀμφότερα· libri: distinxi 19 μὴν L 23 αὐτὸ A 24 καὶ εἰπὲρ A ἂν supra J 1 26 καὶ τὸ ἦττον Kv Arist. 27 ἕως — ἦττον add. L 2 lemma usque ad ὐ λέγεται μᾶλλον καὶ ἦττον (p. 3b37) continuat A 28. 29 ἀντιδιαιρουμέναις A 30 ἀντιδιηρημέναι Lv 31 ἑτέροις A ταῖς supra Ja ἐπιδεικνύουσιν ex ἐπιδείκνυσιν corr. J, — ύουσι in ras. L 1)

Ἀλλὰ καὶ ἡ χιὼν τοῦ κύκνου, φαίη ἄν τις, μᾶλλόν ἐστιν λευκή, καθόσον ἐγγυτέρω ἐστὶν τοῦ λευκοτάτου. ἢ κατὰ τοῦθ' ὀμοίως ἕξει πρὸς τὴν οὐσίαν, κατὰ συμβεβηκὸς ἔχουσα τὸ μᾶλλον· καθόσον δὲ τὸ μετέχον τῆς ποιότητος ἢ μᾶλλον αὐτῆς μετέχει ἢ ἦττον, κατὰ τοσοῦτον αὐτὴ ἡ κατατεταγμένη ποιότης ἔχει τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον. ἐπεισοδιώδης γὰρ ἡ ποιότης τῇ οὐσίᾳ, ἡ μέντοι οὐσία οὐκ ἑν ἄλλῳ γίνεταί τινι ὥστε μᾶλλον ἢ ἦττον μετέχεσθαι, ἀλλ' ἐν αὐτῇ τὰ ἄλλα. διὰ τοῦτο οὖν τὴν μἐν κατὰ συμβεβηκὸς σύγκρισιν ἐῖδέχεται ἡ οὐσία, τὴν δὲ καθ' αὑτό, ἥτις ἐν τοῖς ὁμοειδέσιν γίνεται, οὐκέτι. ὁ γὰρ ἅνθρωπος οὕτε ἅλλου ἀνθρώπου μᾶλλον ἄνθρωπος οὔτε αὐτὸς ἑαυτοῦ, ἀλλ' οὐδὲ ὁ Σωκράτης ἐν Ἀκαδημάᾳ Σωκράτης ἢ ἐν Δηλίῳ· τὸ μέντοι λευκὸν σῶμα καὶ ἄλλου σώματος λευκοῦ λευκότερον ἂν εἴη τῷ μᾶλλον μετέχειν τοῦ λευκοῦ, καὶ αὐτὸ αὑτοῦ μᾶλλον ἂν εἴη καὶ ἦττον λευκόν, κατ' ἄλλον δηλονότι καὶ ἄλλον χρόνον, οὐ γὰρ δὴ κατὰ τὸν αὐτόν. τὸ δὲ λευκὸν τοῦ μέλανος οὐ λέγεται λευκότερον· Β λέγεται μὲν γὰρ ἀεὶ τὸ μᾶλλον πρὸς τὸ ἦττον, ἐπιτεινόμενον δὲ τὸ ἦττον εἰς τὸ ὅμοιον καταντᾷ, ἀλλ' ἡ τοῦ μέλανος ἐπίτασις οὐδέποτε ὅμοιον τὸ μέλαν τῷ λευκῷ ποιεῖ, τοὐναντίον δὲ πλέον αὐτοῦ ἀφίστησιν, ὥστε ἂν τὸ ἐναντίον πρὸς τὸ ἑαυτῷ ἐναντίον λαμβάνοι τὴν τοῦ μᾶλλον καὶ ἦττον [*](2 ἔστι (post οὐκ) in ras. L 2 4 ἐδήλουν b 6 κατ' alt.] καὶ L 8 οἵα libri 10 ἐλέγετο] 5 p. 2b7 11 τὸ alt. om. A 14 ἀλλ' ἢ Κ non necessarium καθό ἐστιν ὄπερ > cf. Dexipp. p. 53,30 sq. 17 τὰ παρόντα τοῖς πρότερον JA: τὰ παρόντα τοῖς προτέροις L: τοῖς προτέροις τὰ παρόντα Kv 19 ἐστι in ras. L 20 ἐγγυτέρωι J τοῦ λευκοτάτου JKA: τῆς λευκοτάτου L: τῆς λευκότητος v τοῦθ'] τοῦ καθ' A 21 To μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον. καθόσον δὲ τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον μετέχον Kv 23 ἔχει—οὐ διαμένει (p. 116,22) desunt in A, periit folium 23 ἐπεισωδιώδης JL: ἐπεισιώδης K 28 αὐτὸ Κ 29 μέντι K 30 αὐτὸ αὐτοῦ)

Οὐ μὴν οὐδὲ τοῦτο ἴδιον τῆς οὐσίας ἐστίν. καὶ γὰρ ἐπὶ τῶν ἀριθμῶν καὶ τοῦ ὡρισμένου ποσοῦ οὐκ ἔστιν μᾶλλον τὰ τρία αὐτὰ ἑαυτῶν οὔτε ἄλλων· αὐτὰ μὲν γὰρ αὑτῶν οὐκ ἂν παραλλάττοι ὡρισμένα ἀεὶ ἐν τῷ αὐτῷ ποσῷ, τῶν δὲ τεσσάρων οὐκ ἔσται μᾶλλον, οὐδὲ γὰρ λέγεται πρὸς αὐτὰ μᾶλλον, καὶ ὅλως πᾶσα προσθήκη καὶ ἀφαίρεσις ποσοῦ ἐτερότητα ποιεῖ παντελῆ· οὐ γίνεται δὲ πρὸς τὸ ἕτερον, ἀλλὰ πρὸς τὸ αὐτὸ καὶ ὅμοιον ἡ ἐπίτασις. καὶ τῶν πρός τι δὲ ἔνια, οἶον τὸ ἴσοv καὶ διπλάσιον καὶ ὁ πατὴρ καὶ τὰ τοιαῦτα, οὐκ ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον. καὶ ἐν τῷ ποιῷ δἐ τὰ σχήματα οὔτε μᾶλλον οὔτε ἦττόν ἐστιν. διὰ πάντα δὴ οὖν ταῦτα οὔτε ὑπάρχει τῇ οὐσίᾳ τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον οὔτε ἴδιον αὐτῆς τὸ μὴ ὑπάρχειν ἐστίν.

Ἀπορήσειε δ' ἄν τις, εἰ ὁ μᾶλλον λογικὸς οὐ μᾶλλόν ἐστιν ἄνθρωπος. ἢ πρῶτον μὲν οὐ κατὰ τὴν οὐσίαν ἔχει τὸ μάλλον λογικόν, ἀλλὰ κατὰ τὴν ἕξιν ἢ κατὰ τὴν ἐνέργειαν. ἔπειτα οὐδὲν ἄτοπον τὰς μὲν συντρεχούσας τοῖς εἴδεσι ποιότητας, οἶον τὴν λογικὴν ἐπὶ ἀνθρώπου καὶ τὴν θερμότητα ἐπὶ πυρός, δέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον, οὐ μέντοι τὸ εἶδος αὺτό, ἐπεὶ καὶ ὁ σπουδαῖος, ὅταν μᾶλλον ἄνθρωπος λέγηται, οὐχ ᾖ ἄνθρωπος, ἀλλ' ᾖ οὕτως διακείμενος, ταύτῃ ἐπιτείνεται· τοῦτο δὲ οὐκ οὐσίαν, ἀλλὰ ποιὸν σημαίνει. ἢ ὁ μὲν σπουδαῖος, ἅτε μὴ κατ’ οὐσίαν οὔσης τῆς διαθέσεως, οὐδὲν δαυμαστὸν εἰ κατὰ τὴν ἐπεισοδιώδη ποιότητα τὸ μᾶλλον ἔχοι· ὁ δὲ ἄνθρωπος λογικὸς καὶ τὸ πῦρ θερμὸν οὐ κατὰ ἐπεισοδιώδη ἀλλὰ κατὰ οὐσιώδη ποιότητά ἐστι τοιαῦτα συμπληρωτικὴν οὖσαν τοῦ εἴδος· καὶ εἴπερ Γ αὕτη τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον επιδέχοιτο, ἀνάγκη καὶ τὸ δἶδος ὅλον αὐτὸ ἐπιδέχεσθαι, ὥστε καὶ τὴν οὐσίαν. μήποτε οὖν, εἰ μὲν κατ’ οὐσίαν ἐστὶν ἡ τοῦ λογικοῦ διαφορά, εἰδητική τίς ἐστιν καὶ οὐ κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον θεωρουμένη, ὥσπερ ἐν ἀνθρώπῳ καὶ δαίμονι· οὐ γὰρ δήποτε τὸ ἦττον τοῦ ἀνθρώπου ἐπιτεινόμενον εἰς δαιμονίαν ἥξει τελειότητα· εἰ δὲ κατὰ ἔξιν ἢ ἐνέργειαν, οὐκέτι περὶ τὴν οὐσίαν ἐστὶν ἡ τοιαύτη διαφορά.

Ἀλλὰ πῶς ἡ ὕλη οὐσία τις οῦσα καὶ αὐτὴ τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον δέχεται καὶ μικρὸν καὶ μέγα καὶ τὰναντία ὄλως φαωτάζεσθαι, καίτοι οὑσία [*](1 ἀνομοειδὲς Urb.: ἀνομοιοειδὲς JLKv ὁμοειδῶν J Urb.: ὁμοιοειδῶν ceteri 2 ὁμοειδέσιν JLK: ὁμοιοδέσιν v: ὁμοιοδέσιν b 6 αὐτῶν L: αὐτῶν JK: ἑαυτῶν v 12 εἰσὶ in ras. L δὴ om. Kv 13 τὸ (ante ἦττον) supra L 1 αὐτῆς ex αὐτοῦ corr. J 17 ἕξιν, ἣ L 18 λογικὴν] conicias λογικότητα, sed dissuadet Dexipp. p. 54,16 ὅπου μὲν ἡ λογική, ὅπου δὲ ἡ θερμότης 19 καὶ τὸ ἦττον v 20. 21 ἀλλ' ἢ K 23 et 24 ἐπεισωδιώδη J 23 ποιότητα — ἐπεισοδιώδη (24) οm. K ἔχοι JL: Τι ἔχει Kv 24. 25 κατὰ τὴν οὐσιώδη Kv 26 αὕτη] αὐτὴ libri 28 εἰδικὴ L 1 32 οὐσία μᾶλλον τις Kv καὶ τὸ ἦττον Kv 33 δέχεται JL: λέγεται K et codices Dexippi p. 54,23: σγμαίνειν λέγεται v φαντάζεσθαι JLKv: φαντάζεται Dexipp. p. 54,24: cf. Paraphr. p. 17,32 H.)

p. 4a10 Μάλιστα δὲ οὐσίας δοκεῖ ἲδιον ἓως τοῦ ἐπὶ δὲ τῶν ἂλλων οὐσενὸς φαίνεται τὸ τοιοῦτον.

Εἰπὼν ὃσα τῇ οὐσίᾳ κοινὰ καὶ πρὸς ἂλλα παρακολουθεῖ καὶ μὴ μόνῃ αὐτῇ ὑπάρχει καὶ ὃσα μὴ πάση καὶ διὰ τοῦτο δείξας μηδὲν τούτων τῆς οὐσίας ἲδιον ὂν ἐπὶ τὸ μάλιστα ἲσιον αὐτῆς δοκοῦν μετελήλυθεν· | τοῦτο δέ ἐστιν τὸ ταὐτὸν καὶ ἓν ἀριθμῷ ὂν τῶν ἐναντίων Δ εἶναι δεκτικόν. καὶ τὸ μὲν μάλιστα δηλοῖ τὴν ὡς πρὸς τὰ εἰρημένα παράθεσιν, ὃτι μᾶλλον ἐκείνων ἲδιον, τὸ δὲ δοκεῖ πάλιν προσκείμενον ἐνδείκνυται ὃτι οὐδὲ τοῦτο κυρίως ἲδιόν ἐστιν, δοκεῖ δὲ ἲδιον διὰ τὸ μόνῃ τῇ οὐσίᾳ ὑπάρχειν· ἃμα δὲ ἐνδείκνυται τὸ δοκεῖ, ὃτι οὐχ οἶόν τε τὸ κυρίως ἳδιον ἐπὶ τῶν πρώτων γενῶν γαβεῖν, διὰ τὴν ἁπλότητα δηλονότι καὶ τὴν ὁλικότητα τῶν πρώτων γενῶν. τῶν δὲ ἐναντίων ἐστὶ δεκτικὸν ἡ οὐσία οὐχ ἃμα δηλονότι· οὐ γὰρ δὴ ἃμα δέξαιτο ἂν τι τὰ ἐναντία (ἀδύνατον γὰρ τοῦτο), ἀλλὰ παρὰ μέρος, τοῦ μὲν ἐξισταμένου τῶν τοῦ δὲ ἐλλινομένου. δηλοῖ δὲ τοῦτο καὶ ἐπὶ τῶν παραδειγμάτων. τὸν δὲ τρόπον τοῦ ἰδίου παρέστησεν, ὅτι ὡς μόνῳ ὑπάρχον ἲδιον αὐτὸ εἶπεν, ἐκ τοῦ ἐπ’ οὐδενὸς τῶν ἂλλων ὃσα μὴ εἰσιν οὐσίαι θεωρεῖσθαι τοῦτο τὸ ἰδίωμα. εἰ ἐπὶ μὲν τῶν ἂλλων οὐκ ἒστιν, ἡ δὲ τὶς οὐσία ἡ ατομος ἀνὰ μέρος τἀναντία δέχεται, δηλονότι ἲδιον ῥηθήσεται τῆς οὐσίας οὑχ ὡς παντί (κρεῖττον γὰρ τοῦ παντὶ καὶ μὴ μόνῳ ἰδίου τὸ μόνῳ καὶ παντί· τὰ γὰρ ἲδια συστέλλεσθαι χαίρουσι), ἀλλ’ ὡς μονῳ ὑπάρχον· καὶ ἐν τῷ πέμπτῳ δὲ τῶν Τοπικῶν οὓτως τὸ ἳδιον ὡρίσατο. ἒστιν δὲ καὶ κατὰ τὴν ἀντιστροφὴν αὐτὸ δεωρεῖν. εἰ γὰρ οὐσία ἐστὶν τὸ γένος, ἓστιν τι πάντως λαβεῖν ὑπὸ τὸ γένος ἓν ἂτομον, ὃ ταὐτὸν ὑπάρχον τῶν ἐναντίων ἐστὶ δεκτικόν, εἲ τε ἓν ὂν καὶ ταὐτὸν τἀναντία δέχεται, οὐσία τὸ τοιοῦτόν ἐστιν· ἲδιον οὖν ὡς ἐπὶ μόνης τῆς ἀτόμου οὐσίας δεωρούμενον. τὰ παραδείγματα ἐπὶ τοῦ τινὸς ἀνθρώπου πρόεισιν ὁτὲ μὲν κατὰ τὸ σῶμα, ὡς ἐπὶ τοῦ λευκοῦ καὶ μέλανος καὶ θερμοῦ καὶ ψυχροῦ, ὁτὲ δὲ κατὰ τὴν ψυχήν, ὡς ἐπὶ τοῦ φαύλου καὶ σπουδαίου. δοκοῦσι δὲ καὶ αἱ δεύτεραι οὐσίαι δεκτικαὶ τῶν ἐναντίων εἶναι· ὡς γὰρ Σωκράτης ἂφρων καὶ φρόνιμος, οὓτω καὶ ὁ ἂνθρωπος καὶ τὸ ζῷόν ἐστιν· ἀλλ’ εἰ διὰ τὸν Σωκράτη καὶ [*](2 ἐστὶν ταὶ ὁσαύτως (sic) καὶ K 3. 4 παρέχεται Dexipp. p. 54,34 aptius 6 δὲ ἱδιον τῆς οὐσίας δοκεῖ vel δὲ δοκεῖ ἳ. τῆς οὐσ. Arist. 8 πρὸς ἂλλα L: πρὸς ἂλλα, inde a ς in ras. J2: πρὸς ἂλληλα Kv παρακο||λουθεῖ J 17 ἘΣΤῚ in ras. L ὃεκτικὴ v 22 ἒστιν, εστ in ras. L 25 ερεῖττον—χαίρουσι (26) in marg. J1 27 Top. E 1 p. 128b43 διωρίσατο Brandis 30 καὶ ταὐτὸν Dexipp. p. 5525 κατ’ αυτὸν J: κατ’ outo Kv: κατὰ ταυτὸν L 32 τὸ om. Kv .36 σωκράτη J: σωκράτην Kv: σωκρἃ L; item Ρ. 114.4)

Ἀλλ’ εἰ τὰ γένη, φασίν, καὶ τὰ εἲδη ἐπιδέχεται τἀναντία, οἶον ἂνθρωπος δειλίαν καὶ θρασύτητα, οὐ μόνον ἐν τῇ οὐσίᾳ ἒσται τοῦτο, ἀλλὰ καὶ ἐν ἂλλοις πλείσιν· κίνησις γὰρ ταχεῖα καὶ βρασεῖα γίεται, καὶ ἓξις καὶ διάθεσις καὶ πρᾶξις ἐπιδέχεται τἀναντία. ἢ πρῶτον μὲν τὰ καθόλου λαμβάνουσιν, ἀλλ’ οὐ τὰ συνυπάρχοντα κοινὰ τοῖς ἀτόμοις· ἔπειτα οὐκ ἓν ἀριθμῷ τούτων ἓκαστόν ἐστιν, ἀλλ’ ἂλλο καὶ ἂλλο, τὸ μὲν τοιονδὶ τὸ δὲ δάτερον τῶν ἐναντίων, καὶ οὐκ αὐτὰ ἐπιδέχεται τὰ ἐναντία, ἀλλὰ τὰ ὑπ’ αὐτά· ἡ μὲν γὰρ γενικὴ ἓξις οὒτε φαύλη οὒτε σπουδαία, αἱ δὲ ὑπ’ αὐτὴν αἱ μὲν σπουδαῖαι, αἱ δὲ φαῦλαι, καὶ οὐχ ὑπομενει τὴν τῶν ἐναντίων μεταβολὴν τὸ κοινὸν δεωρούμενο. ἂλλο τοίνυν ἐστὶ τὸ οἶς πρόσεστιν τὰ ἐναντία, ἂλλο δὲ τὸ ἐπιδεκον εἶναι τῶν ἐναντίων ἀνὰ μέρος καὶ τοῖς μὲν γένεσιν πρόσεστιν τὰ ἐναντία, τὸ δὲ ἐπιδεκτικὸν μόνῃ τῇ ὓλῃ καὶ ταῖς μετὰ τῆς ὓλης συνθέτοις οὐσίαις, τοῖς δὲ γένεσιν κατὰ συμβεβηκός. διὸ προσθετέον τῷ ἱδιώματι τῆς οὐσίας τὸ μὴ κατὰ συμβεβηκὸς τἀναντία δέχεσθαι, προσθετέον δὲ καὶ τὸ “κατὰ τὴν ἐν αὑτῷ μεταβολήν”, ἳνα τὰ ἐπὶ τῶν γενῶν ἠπορημένα μὴ παραδεχώμεθα.

Πάλιν δὲ τὴν νοητὴν οὐσίαν ἐπεισάγουσιν ἐνταῦθα ὡς μὴ ἐπιδεχομένην τἀναντία. ἀλλὰ τὸ αὐτὸ ῥητέον, ὃτι οὐ περὶ ἐκείνης νῦν ὁ λόγος, ἀλλὰ περὶ τῆς λεγομένης. ἀλλὰ τίνος, φασίν, ἐναντίου ὁ ἣλιός ἐστιν δεκτικός, ὃς γε ἐν ἑνὶ εἲδει ἀεί ἐστιν ὡσαύτως; οὐδὲ γὰρ τῇ κινήσει αὐτοῦ οὐδέν ἐστιν ἐναντίον. πῶς δὲ ὃλως ἐπὶ τῶν ἀιδίων οὐσιῶν ἀληθὲς τὸ παρὰ μέρος τἀναντία δέχεσθαι; ὁ γὰρ οὐρανὸς οὐς ἂν σταίη οὐδέποτε· στάσις δὲ κινήσει ἐναντία. ἀλλὰ καὶ τὸ πῦρ τῶν φθαρτῶν ὂν δερμότητος μέν ἐστιν ἐπιδεκτικόν, ψυκρότητος δὲ οὒ, καὶ ἡ χιὼν ἀνάπαλιν. ἢ πρὸς μὲν τὰς ἀπὸ τῶν ἀιδίων οὐσιῶν ἐνστάσεις ῥητέον ὡς τὸ ἱδίωμα ἐνταῦθα πάσης τῆς ἐν μεταβολάῖς δυναμένης γίνεσθαι οὐσίας τίθεται, ἀλλ’ οὐ τῆς κατὰ τὸ ἀμετάβλητον οὐσινμένης. πρὸς δὲ τὰς ἀπὸ τοῦ πυρὸς καὶ τῆς χιόνος, Ζ ὃτι ἐπιδεκτικὴν εἶναι τῶν ἐναντίων φησίν, ἀλλ’ οὐχὶ οὐσιῶνσθαι ἐν τοῖς ἐναντίοις· τὸ δὲ πῦρ οὐκ ἐδέξατο τὴν θερμότητα, ἀλλ’ ἐν τῇ οὐσίᾳ αὐτοῦ ἐστιν. οὐδὲν δὲ ἑαυτὸ ἐπιδέχεται, ἀλλὰ τῶν ἒξωθέν τι, οἶον τὸ ὓδωρ θερμότητα ἐπιδέχεται ἐπίκτητον οὖσαν ποιότητα, ὑγρότητα δὲ οὐκέτι· σύμφυτος γάρ ἐστιν αὐτῷ. καὶ τὰ οὐράνια τοίνυν ἐν τῇ κυκλοφορίᾳ τὸ εἶναι ἔχει καὶ οὐκ ἂν ἒχοι τινὰ παραδοχὴν τοῦ ἐναντίου. εἰ δὲ μήτε ποιότητές [*](3 λαμβάνοι, ο in ras. L 5 φησὶ Kv 7 ταχεᾶ ex τραχεῖα ut vid. corr. L1 8 τἀναντία ἐπιδέχεται Kv 10 post τοιονδὶ add. ov Kv, fort. recte 14 ἐστὶ supra J: om. L πρόσεστι ex πρόεστι corr. Ja 19 τὸ κατὰ τὴν Kv (cf. p. 4b3. 18): τὴν κατὰ τὸ JL ἐν αὐτῶ(ι) libri; ἐαυτῆς Arist. 20 μὴ supra J1 ἐπισεχώμεθα L 22 τὰ ἐναντία L 23 ἐστι in ras. L 24 γὰρ om. L κινήσει] φύσει Dexipp. p. 57,14 37 μήτε JL: μὴ Kv; cf. Dexipp. p. 57,28 ἒτι οὐδὲ ποιότητές εἰσιν αἱ τοιαῦται ἱδιότητες)

Ἀλλὰ τοῦτο, φασίν, συμβεβηκός ἐστιν περὶ τὴν οὐσίαν, ὃ δέ ἐστιν ἡ οὐσία, οὑκ κἲρηται. ἢ τῆς αἰσθητῆς οὐσίας συμπεφορημένης οὒσης καὶ ἐν ἂλλῳ τὸ εἶναι ἐχούσης καὶ τὰ ἰδιώματα ἒσται τοιαῦτα, ὁποία αὐτῆς ἐστιν ἡ φύσις· ὁ δὲ ζητῶν αὐτὸ τὸ εἶναι ἀόρατόν τι ζητεῖ καὶ κρεῖττον ἢ κατὰ τὴν αἰθητὴν οὐσίαν, ὃ ἐπὶ πᾶσι ταὐτὸν ὑπάρχει οὐσίας εἶδος, δι’ ὃπερ ἐφ’ ἑκάστου καὶ ἐπὶ τοῖς κοινοῖς καὶ ἐπὶ τοῖς άπλοῖς καὶ ἐπὶ τοῖς συνδέτοις τὸ εἶναι λέγεται καὶ ἐφ’ ἑκάστου τῶν ἐννέα· τὸ γὰρ γευκὸν κατὰ μετάηψιν τοῦ ὂντος λευκὸν εἶναι γέγεται.

Ἀλλ’ εἰ ἡ αἰσθητή, φασίν, οὐσία οὐκ ἂνευ μεγέθους οὐδὲ ἂνευ ποιότητος, πῶς ἒτι τὰ συμβεβηκότα χωρίζομεν, οἶον δερμόν, ξηρόν; [*](2 ἐξίσταιτο JL, ex ἐξίσταται corr. L1: ἐξίσταταιτο (sio) K: ἐξίσταται τὸ v: ἐξίσταται b 5 ἐφ’ JL: ὑφ’ Kv ὃ] ὃν K 15 οὐδὲ] οὐ L 16 ταῦτα in marg. Ja: om. L post ὑποκείμενον iterat ὑποβάθρας προσδεῖται Κ 17 μένον, εν in ras. L 18 ὑπομένει JLK: ἐνυπομένει v 19 τὰ ἐναντία L ἐστὶν L 21 καὶ alt. in ras. J ἐστί in ras. L 22 χρόα JL: χροιά Kv Pexipp. p. 5818 ἢ in marg. add. Ja ἐστὶν in ras. L ὃτε περ ἐστὶν L: ὃ περ: εστὶν J (??) alio atram.): ὃτε περιέστιν Kv: ὃτε ἐστίν Dexipp. p. 58,18 23 μένον τὸ χρῶμα τὰ Dexipp.: μόνον τὰ χρώματα JLKv δέγετατ Dexipp.: δέχεσθαι JLKv 25 ἡ om. L 26. 27 αὐτῆς ἐστιν ἡ φύσις JL: ἐστὶν ἡ φύσις αὐτῆς αὐτοῖς v) Kv 29 ἐπὶ alt. supra J 30 καὶ JaL: om. J1Kv 32 εἰ Kv Dexipp. ρ. 59,9: om. Jl. οὐσία in marg. Ja)

Καὶ Ἀρχύτας δὲ τὸ αὐτὸ ἴδιον τῆς οὐσίας ἀποδέδωκεν λέγων “τᾶς ὡσίας ἴδιον ὑπάρχειν τὸ τὰν αὐτὰν καὶ μίαν ἀριθμῷ διαμένοισαν τῶν ἐναντίων δεκτικὰν ἦμεν. ἐναντίον γὰρ ὕπνῳ μὲν ἐγρήγορσις, ταχυτᾶτι δὲ βραδυτάς, ὑγιείᾳ δὲ νόσος, καὶ ὁ αὐτὸς ἄνθρωπος καὶ εἷς ἀριθμῷ γίνεται δεκτικὸς τούτων· καὶ γὰρ ἐγρήγορεν καὶ εὕδει, καὶ βραδιόνως καὶ ταχιόνως κινέεται, καὶ ὑγιαίνει δὲ καὶ νοσεῖ, καὶ τῶν τούτοις ὁμοίων δεκτικός ἐντι, οὐ κατὰ τὸν αὐτὸν δὲ χρόνον”, ἐν δὲ τούτοις τό τε ἰδίωμα τῆς οὐσίας εἴρηται τὸ αὐτὸ καὶ τὴν αἰτίαν τῆς ἀνὰ μέρος μεταβολῆς τῶν ἐναντίων εἶπεν διὰ τοῦ “οὐ κατὰ τὸν αὐτὸν δὲ χρόνον”, καὶ ἔτι τὰς ἀπορίας ἔλυσεν τὰς ἀπὸ τῶν συμφύτων καὶ ἀεὶ κινουμένων καὶ ἀεὶ ὄντων προσαγομένας· πᾶσαι γὰρ αὗται οὐ κατὰ χρόνον παραγίνονται. τὰς δὲ ἀπὸ τῶν γενῶν ἀμφισβητήσεις ἔλυσεν προσθεὶς τὸ “διαμένοισαν”, ἐπεὶ ἐκεῖνά γε οὐ διαμένει· οὐ γὰρ τὸ ἐν τῷ λευκῷ χρῶμα δέχεται τὸ μέλαν, ἀλλ᾿ ἐξίσταται μετὰ τοῦ λευκοῦ καὶ οὐκέτι τὸ αὐτὸ διαμένει.

Ὁ δὲ Ἰάμβλιχος Πυθαγορικώτερον καὶ διὰ πάσης οὐσίας κατὰ ἀναλογίαν διατεῖνον τὸ ἰδίωμα τοῦτο τῆς οὐσίας ἐπέδειξεν. “ἐν μὲν γὰρ τῇ νοητῇ, φησίν, οὐσίᾳ κίνησις καὶ στάσις, ταὐτότητες καὶ ἑτερότητες τῇ οὐσίᾳ ἅμα συνυπάρχουσιν, καὶ ἡ ἐναντίωσις ἐνταῦθα ἐν τῇ οὐσίᾳ ὑπάρχει μετὰ τοῦ λευκοῦ καὶ οὐκέτι τὸ αὐτὸ διαμένει. ἐπὶ τῶν συνθέτων θεωρεῖται· ἐνταῦθα μὲν γὰρ διαστάσεως γινομένης ἄλλο μέν ἐστιν τὸ ὑποκειίμενον, ἄλλο δὲ τὸ ἐγγινόμενον· ἐπὶ δὲ τῆς ἁπλουστάτης οὐσίας οὐκ ἄλλο μέν ἐστιν ἐν ᾧ γίνεται, ἄλλο δὲ τὸ ἐγγινόμενον, οὐδὲ ἐν ἄλλῳ καὶ ἄλλῳ, ἀλλ᾿ ἓν πάντα ἐστίν. ἐπὶ δὲ τῆς ἀεικινήτου οὐσίας σύληψις καὶ οἷον συνοχὴ πάσης φύσεως θεωρεῖται κατὰ τὸν οὐρανόν, οὐ μένον ἐκ τοῦ περιέχειν πάσας καὶ μηδεμίαν ἔξω αὐτῆς ὑπάρχειν, ἀλλὰ καὶ ὅτι οὐδενὸς οὔτε ῥοπῇ κινουμένου οὔτε προαιρέσει ἐμψύχου ἢ ἀψύχου ἅμα [*](Γ) δύο τινὰς ὑπομένειν φορὰς δυναμένου ἀντιθέτους ἀλλήλαις (λέγω δὲ οἷον

πρόσω καὶ ὁπίσω ἢ πάλιν εἰς δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ καὶ ἂνω καὶ κάτω), [*](29r) μόνον ὁρᾶται τοῦτο ἒμπαλιν οὐ δυνάμενον μίαν ἡντιναοῦν καθ’ ἑαυτὴν κινεῖσθαι ἢ δύο μόνας ἢ τρεῖς, ἀλλ’ ἃμα πάσας. καὶ ἀμήχανόν τι περὶ αὐτὸ καὶ θαυμαστὸν ὑπάρχει τὸ τῆς ἐναντιώσεως ἑκάστῃ συλληπτικὴν ὑπάρχειν τὴν ἑναντίαν. ἡ γὰρ καθ’ ἓκαστον καὶ σοκοῦσα καὶ φερομένη ἀναφορὰ περὶ τὸ δοχοτόμημα τοῦ ὁρίζοντος καὶ ἂνοδός τις ὑπάρχουσα ἑχ τῶν ὑπὸ γῆν εἰς τὰ ὑπὲρ γῆν εὐδὺς βιαστική ἐστιν τῆς ἐναντίας κινήσεως, τουτέστιν τῆς ἐν θατέρῳ διχοτομήματι τοῦ ὁρίζοντος, λεγομένης δὲ καταδύσεως· προωθεῖ γὰρ καὶ προκυλίνθει τρόπον τινὰ δι’ ἑαυτῆς τὸ σύμπαν κύτος καὶ ἐπείγει, ὣστε ἀποτελεῖν ἐκείνην οὐκ ἒλαττον ἢπερ κἀκείνη δι’ ἑαυτῆς τὴν ταύτης ἀπερλάζεται κίνησιν διὰ τῆς προώσεως. τὸ δὲ ἐοικὸς νοείσθω καὶ ἐπὶ τοῦ πρόσω καὶ ὀπίσω· κατὰ γὰρ τὸ γεγόμενον μεσουράνημα ἐν ἑκάστῳ οἰκήσεως ἀποκλίματι θεωρουμένου τοῦ πρόσω, τοῦ δὲ ὀπίσω κατὰ τὸ ἀντίδετον αὐτοῦ, ὃ λέγεται ἀντιμεσουράνημα, ἡ δι’ ἀλλήλων καὶ ἐξ ἀλλήλων ἒπειξις καὶ ἀντιπερρίστασις ἀκολόύδως ἀποδείκνυσθαι δύναται. τῶν δὲ λεχθεισῶν τεσσάρων περιστάσεων κοινῶς μὲν τῷ σύμπαντι οὐρα|νῷ βραχεῖάν τινα ἒνστασιν λαμβάνει τὰ περὶ τοὺς πόλους, ἀμοιροῦντα [*](29v Δ) ἐκείνων διὰ τὴν τοὺ τόπου παὐτότητα. καὶ ἐπὶ τῶν πλανωμένων δὲ ἒξεστιν τὰ λεχθέντα θεωρεῖν· ἀναφορὰς γὰρ καὶ καταφορὰς καὶ προόδους καὶ ἐπι- στροφὰς ποιοῦνται οὐ μόνον δι’ ὦν εἲπομεν, ἀλλὰ καὶ προποδίζοντες καὶ ἀναποδίζοντες, καὶ τὴν ἐπὶ δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ φορὰν περὶ αὐτοὺς τρανεστέραν ἒστιν ἰδεῖν εἰς βορέαν ἢ εἰς νότον ἀπὸ τοῦ μέσου καὶ ἀνάπαλιν ἐπὶ τὸ μέσον ἀμφοτέρωθεν φερομέων, ὣστε κίνησιν ἐκ κινήσεων καὶ πασῶν κινήσεων συνεκτικὴν προσεῖναι τῷ οὐρανῷ ἅμα τὰς ἐναντίας κινήσεις ἐν ἑαυτῷ περιέχοντι καὶ ἀπεργαζομένῳ τὰ ἐναντία κινήματα ἀπὸ τῶν ἐναντίων. πάρεστιν ἂρα καὶ τῷ οὐρανῷ τἀναντία καὶ ἃμα πάρεστιν καὶ ἐν ἐλλήλοις ὑφέστηκεν καὶ ἀπ’ ἀλλὴλων ἢρτηται. πλὴν τό γε τοσοῦτον διέστηκεν ἦς νοητῆς ἐναντιώσεως, ὃτι ἡ μὲν ἑνὶ ὑπῆρχεν καὶ κατὰ μίαν οὐσίαν, ἡ δὲ ἐν ἂλλῳ καὶ αλλῳ καὶ περὶ ἂλλην καὶ ἂλλην οὐσίαν τὰς ἐναντίας ποιεῖται κινήσεις. ἡ δὲ τελευταία φύσις τῆς οὐσίας οὐδὲ σύμφυτα τὰ ἐναντία ἒχει ἃμα ἀμφότερα, ἀλλ’ εἲ που σύμφὒτόν τι τῶν ἐναντίων ἐν αὐτῇ ὑπάρχει, μεμερισμένον ἒχει τὸ ἓτερον αὐτῶν, τὰ δὲ πολλὰ ὡς ἐπίκτητα ἒξωθεν παραδέχεται καὶ ταῦτα οὐχ ἃμα οὒτε κατὰ τὴν οὐσίαν οὒτε κατὰ τὸν χρόνον, ἀλλ’ ἂλλοτε ἂλλα καὶ ἐν ἂλλῳ μορίῳ τοῦ σώματος μεταλαμβάνουσα, [*](2 verbis ἒμπαλιν οὐ δυνάμενον superscr. ἐπὶ τῶν ἀεὶ κινουμένων J2 3 μόνας in marg. A1 ἀλλ’ ἃμα ex ἀλλὰ corr. Ja 4 ὐπάρχει||J ἑκάστη(ι) JA: ἑκάστης LKv 6 περὶ JLA: παρὰ Kv 7 βιαστικὴ τις ἐστὶ v ἐστὶ in ras. L 9 προκυλινδεῖ Lv 10 πἲπερ Kv 11 πρώσεως K ἐοικὸς Kv: μῆκος ex νῖκος corr. Ja: νεῖκος ex νῖκος L: νίκος A 13 ἀποκλίματι, ἀπο supra A1: ι prius in ras. J 14 αὐτῶν A ἀντιμεσουράνημα, ἀντι om. lineae antepos. J 16 μὲν] ἐν? 17 οὐρανῶ|||||| L: οὐρανῶν K ἀμοιροῦτα JLA: ἀποροῦντα Kv, ἀποροῦντων (sic) τινῶν in marg. b 18 τοῦ om. A 21 δεξιά δ καὶ A sic τρανέστερόν Kv 22 βορὰν v 25 αὐτῶν Kv 26 ἂλλοις A 28 καὶ om. v 29. 30 ποιεῖται κινήσεις JLA: φύσεις ποιεῖται Kv 30. 31 ἃμα ἒχει v 31 ἐν αὐτῆ τῶν ἐναντίων A 34 ἂλλα] ἂμα Α)

p. 4a22 Εἰ μὴ τις ἐνίσταιτο τὸν λόγον καὶ τὴν δόξαν ἕως τοῦ ὥστε ἴδιον οὐσίας εἴη τὸ ταὐτὸν καὶ ἓν εναντιων ειναι οεκτικον.

Ἐπειδὴ καὶ λόγος καὶ δόξα ἀληθὴς καὶ ψευδὴς εἶναι δοκεῖ καὶ ἔστιν ἐναντίον τὸ ἀληθὲς τῷ ψεύδει, ὁ δὲ λόγος οὐκ ἔστιν οὐσία, ἀλλ’ ὁ μὲν προφορᾷ ποσόν, ὁ δὲ ἐν δόξῃ ποιόν, εἰκότως ἀπορεῖ, μήποτε οὐ τῇ οὐσίᾳ προσήκει τὸ τῶν ἐναντίων εἶναι δεκτικόν. καὶ λύει τὴν ἀπορίαν [*](E) κατὰ ἀντιπαράστασιν καὶ ἔνστασιν. πρότερον γὰρ συγχωρήσας δέχεσθαι τὸ ἀληθὲς καὶ ψεῦδος τὸν λόγον καὶ τὴν δόξαν δείκνυσιν ὅτι οὐχ ὡς οὐσία δέχεται· ἐκείνη μὲν γὰρ τῇ ἐαυτῆς μεταβολῇ δέχεται τὰ ἐναντία, ὁ δὲ λόγος καὶ ἡ δόξα οὐ τῇ ἐαυτῶν μεταβολῇ, ἀλλὰ τῇ τοῦ πράγματος. εἶτα καὶ τὸ δέχεσθαι ὅλως ἀναιρεῖ· τὸ μὲν γὰρ δεχόμενον μεταβολήν ὑπομένει, ἐν δὲ τῷ λόγῳ καὶ τῇ δόξῃ οὐδεμία γίνεται μεταβολή, ἀλλὰ τῷ τὸ πρᾶγμα μεταβάλλειν ὁ λόγος καὶ ἡ δόξα ἀληθὴς καὶ ψευδὴς γέγεται· κυρίως δὲ εἶπεν τὸ λέγεσθαι καὶ οὐ γίνεσθαι. ἔστιν δὲ καὶ οὕτως οὐκ ἔστιν εἶς κατ’ ἀριθμὸν ὁ πρότερος ῥηθεὶς λόγος τῷ καὶ κατ’ αὐτὸν τὸν Ἀριστοτέλη· εἴρηται γάρ, φησί, καὶ οὐκέτι ἔσται ῥηθὲν λαβεῖν. τῶν γὰρ κατὰ διέξοδον κινουμένων ἐστὶν ὁ λόγος, καὶ διὰ τοῦτο οὐδὲ τῶν θέσιν ἐχόντων ἐστίν, ὥστε τῷ εἴδει ὁ αὐτὸς πρότερος ῥηθεὶς τῷ δευτέρῳ, ὁ ἀληθὴς τῷ ψευδεῖ, καὶ οὐχὶ τῷ ἀριθμῷ, ὡς εἴρηται ἐπὶ τῆς οὐσίας. καὶ ἡ δόξα δὲ λόγος ἐστὶν ἐντός, ἐν καὶ αὐτὴ ὑπάρχουσα, καὶ τὰ αὐτὰ ἂν καὶ περὶ αὐτῆς γέγοιτο.

Ἀλλ’ ἀποροῦσί τινες καὶ πρὸς ταύτας ἐνιστάμενοι τὰς ἐπιχειβήσεις καὶ γέγουσιν ὡς κἂν μὴ πάσχῃ τὸ τῶν ἐκτὸς πάθος ὁ λόγος καὶ ἡ δόξα, οὐκ ἤδη διὰ τοῦτο οὐδὲ πάσχει, ἀλλὰ πάσχει ὡς ὁ λόγος καὶ δέχεται ἑαυτῷ μεταβολὴν τὴν κατὰ τὸ ἀληθεύειν καὶ ψεύδεσθαι· λόγου γὰρ καὶ δόξης αὕτη αὕτη ἐναντίωσις. ἐπεὶ ὥρα γε, φησί, γέγειν μηδὲ εἶναι τῶν ἐναντίων, ἐπεὶ οὐ δέχεται τὸ λευκὸν καὶ μέλαν· οὐ γὰρ πέφυκεν [*](1 ταύτη(ι) JLA: ταῦτα Kv 2 πέφηνεν οὖν ἄρα τὸ τοῦτο ἱδίωμα A JL: ἐνίσταται A cum aliquot codd. Arist.: ἐνίσταιτο τὸ K: ἐνίστατο τὸ v 5 lemma usque ad ἐπὶ τῆς δόξης (4a26) continuat A ἴδιον ἂν οὐσίας Arist. εἴη 5. 6 δεκτικὸν εἶναι τῶν ἐναντίων Arist. codd. plerique 8 ψεύδει JLA (cf. I. 12 119,3): ψευδεῖ Kv 9 δόξει A μήτε Kv 10 δεκτικὴν KAv 11 ἔνστασιν καὶ ἀντιπαράστασιν v 12 καὶ τὸ ψεῦδος A 19 πρότερον 20 καὶ (prius) om. L κατ’ αὐτὸν τὸν Urb.: κατὰ τὸν αὐτὸν JLKAv ἀριστοτέλη JK: ἀριστοτέλην v: comp. LA φησι] p. 5a34 22 τῶν] τὴν K 23 πρότερον v: comp. L 28 ὡς om. A et Dexipp. p. 60,2, sed cf. p. 119,2.5 ὁ om. K 30 ὅρα A φησὶ sic libri, cf. p. 119,17 31 τῶν ἀναντίων supra Ja Ja οὐ τὸ λευκὸν καὶ τὸ add. A) μέλαν JLA Dex. p. 60,5: οὐ λευκὸν καὶ μέλαν δέχεται Kv)

Ἀλλὰ τίνι, φησίν, ἐπερείσαντες τὴν διάνοιαν τὰ μὲν οὐσίας εἴποιμεν, μὴ ἐν ὑποκειμένῳ καὶ τῷ ὅ ἐστιν μὴ ἄλλου εἶναι; ἀλλ᾿ ἡ δευτέρα οὐσία οὐδὲν τούτων ἔχει σχεδόν· καὶ γὰρ κατ᾿ ἄλλου λέγεται καὶ ἐν ἄλλῳ ἐστὶν καὶ ἄλλου, καὶ τὸ τόδε οὐκ ἐφαρμόττει αὐτῇ. ἢ ὁ ταῦτα λέγων εἰς τὴν ἄσχετον εἰδικὴν καὶ γενικὴν οὐσίαν ἀφορᾷ, ἀλλ᾿ οὐκ εἰς τὴν κατατεταγμένην καὶ ἤδη γενομένην αἰσθητήν, ᾗ πάντα ὑπάρχει τὰ εἰρημένα κατὰ τὴν ἐν τῷ ἀτόμῳ κατάταξιν. τὸ δὲ ἐν ἄλλῳ εἰ πρόσεστιν αὐτῇ | καὶ ἄλλου, οὐχ [*](30r Α) ὡς ἐν ὑποκειμένῳ οὐδὲ ὡς τὸ λευκὸν τοῦ σώματος, ἀλλ᾿ ὡς τὰ μέρη τῆς οὐσίας. χρὴ δὲ καὶ τοῦτο εἰδέναι, ὡς τῶν ἀνωτάτω γενῶν οὐχ οἷόν τε ἀκριβεῖς ὅρους ἀποδιδόναι, ἀλλ᾿ ὑπομνήσει μᾶλλον καὶ ὑπογραφῇ ἐοίκασιν οἱ περὶ αὐτῶν λόγοι, καὶ δεῖ μὴ πλέον οὗ δύνανται παρ᾿ αὐτῶν ἀπαιτεῖν. ἀρκεῖ οὖν καὶ ἴδιόν τι ἀποδοῦναι περὶ αὐτῶν, ἀφ᾿ οὗ δυνατὸν τί ἐστι γινώσκειν.

Aὐτὸ δὲ τοῦτο ἐπιστάσεως ἄξιον, πῶς λέγεται ἡ οὐσία κατὰ τὴν αὑτῆς μεταβολὴν δεκτικὴ τῶν ἐναντίων. οὔτε γὰρ ἡ ὕλη κατὰ τοὺς ἀπαθῆ τὴν ὕλην λέγοντας μεταβάλλει ἢ τρέπεται ἢ πάσχει τἀναντία, ἀλλὰ αὐτὴν [*](1 δεκτικὴ ex δεκτικὴν corr. L1: δεκτικὴν Α ὧν] ὧ Α 3 ψεῦδος JLA Dex. p. 60,9: ψευδὲς Kv τὸ alt.] τοῦ Α 3.4 καὶ μὴ καθῆσθαι in marg. Ja 4 μὲν supra J1 7 ὅτι οm. A ἐστι in ras. L2 8 ἀλλοιωτέραν Κ ὅμως post σχέσιν Kv δέχεται Kv 9 ὂν οm. A 10 καὶ ὁ λόγος δὲ om. A 11 καὶ] ἢ Α 14 τὴν τοῦ λόγου KA, τοῦ expunxit K 17 φασὶν Α 18 τὸ pro tertio τῷ KA 19 post μὴ add. ἐστιν Kv, ἔτι in marg. b ἐστι e corr. L 20 ἐστὶ e corr. L 21 καὶ τῶ τόδε Α 24 ἄλλου scripsi coll. v. 19 et 21: ἄλλω(ι) libri 27 ἀποδοῦναι L μᾶλλον JLA, cf. Dex. p. 61,9: μόνη Kv 28 δεῖ] δὴ L δύναται J, corr. Ja 29 οὖ Dex. p. 62,11 ᾧν JLIAV δυνατὸ τί ἐστι scripi: δυνατόν τι JL: δύναταί τι Α: δυνατόν ἐστι Κv 31 αὐτῆς JLKv ἑαυτῆς Α Arist. 32. 33 τὴν ὕλην] ταύτην Α)

Περὶ ποσοῦ.

p. 4b20 Τοῦ δὲ ποσοῦ τὸ μέν ἐστι διωρισμένον, τὸ δὲ Μετὰ τὴν οὐσίαν περὶ τοῦ ποσοῦ διδάσκειν ὁ Ἀριστοτέλης προτίδεται. καὶ δεῖ πρῶτον τὴν αἰτίαν τῆς τάξεως εὑρεῖν, δι’ ἣν δεύτερον τὸ ποσὸν μετὰ τὴν οὐσίαν ἐτάχθη. λέγουσιν οὖν ὅτι συνυφίσταται τῷ ὄντι τὸ (ἅμα μὰρ ὄν τί ἐστιν καὶ εὐθὺς ἢ ἓν ἢ πολλὰ ἀνάγκη αὐτὸ τὰ πλεῖστα κοινά ἐστιν τῇ τε οὐσίᾳ καὶ τῷ ποσῷ, ὡς τὸ μὴ ἔχειν καὶ τὸ μὴ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον, καίτοι τὸ ποιὸν ἀμφότερα ταῦτα ἔχει, καὶ ὅτι προηγεῖται τὸ ἄποιον διαστατὸν τῆς [*](1 ἀκίνητον, ἀ in ras. L 2 ἐν om. A 3 τὰ ἐναντία A 5 καμιδῇ om. A 6 ἀποκλεισθήσεται, η in ras. J 7 ἀποφαινώμεθα L 11 ἀφ’ ἀ in ras. ἐφ’ J τις ex τι corr. A2 ut vid. ταῦτα] τοῦτο L 12 αὐτὴν] αὐτ|||| K 13 αὐτὴν JLKv, ὴ in ras. J: αὐτῶν A τἀναντία A 14 αὐτοῦ JLA: αὖται Kv 15 διαφορὰς αἱ ἐναντίαι A 16 πανταχοῦ μένον A 17 μεταβολὴν. ὅ (in ἢ b) ἐστιν εἰπεῖν (19) Kv om. cet. 18 δὴ Urb. fort. recte 21. 22 καὶ μήποτε καὶ JKv: καὶ μήποτε L: μήποτε δὲ A 23 μένον] ὂν Arist. 26 lemma usque ad ἐπιφάνεια σῶμα (p. 4b24) continuat Α)

Ὁ μέντοι Ἀρχύτας μετὰ τὴν οὐσίαν τὸ ποιὸν ἒταξεν, ὡδέ πως αὐτῇ τὴν τάξιν παραδιδούς· “ἁ δὲ τάξις αὐτῶν ὦθε ἒχει· πρώτα μὲν τέτακται οὐσία διὰ τὸ μόναν ταύταν ὑποκεῖσθαι τοῖς ἂλλοις καὶ αὐτὰν καθ’ ἑαυτὰν δύνασθαι νοεῖσθαι, τὰς δὲ ἂλλας μὴ ἂνευ ταύτας· ἤτοι ἢτοι γὰρ κατὰ ταύτας ἢ ταύτῃ ἐν ὑποκειμένῳ κατηγορεῦνται· δευτέρα δὲ ἁ ποιότας· ἂνευ γάρ τῶ τί ἐστιν ἦμεν ἀθύνατον ποιόν τι ἦμεν”. ἐν δὲ τούτοις παντός ἐστιν ἐπιζητεῖν τοῦ φιλομαθῶς ἒχοντος, εὶς τί βλέπων ἑκάτερος ὁ μὲν τὸ ποιὸν προέταξεν, ὁ δὲ τὸ ποσόν. ἒοικεν τοίνυν ὁ μὲν Ἀρχύτας τὸ καθ’ αὑτὸ νοητὸν ὂν καὶ ὂντως ἐν τοῖς πᾶσι ἐνεσι τὴν συμπλήρωσιν παρέχον καὶ πᾶσι παρὸν ἀμερίστως καὶ ὐπ’ αὐτῶν μετεχόμενον, τοῦτο προϋπάρχειν ὑποθέμενος κατὰ τὴν πρὸς τοῦτο συγγένειαν τὴν τάξιν τοῖς γέ΄νεσιν ἀποδεδωκέναι. τοιγαροῦν τὴν οὐσίαν προτάττει τῶν ὃλων, διότι τοῖς ἂλλοις ὑποκειμένη πᾶσιν τὸ εἶναι ἀφ’ ἑαυτῆς παρέχει, ὣσπερ καὶ ἡ καθ αὐτὴν οὐσία τοῖς πᾶσιν ἐνδίδωσιτ0̀ εἶναι. ἔτι δὲ ἡ οὐσία, φησίν, αὐτὴ καθ’ αὑτὴν ἒστιν τε καὶ νοεῖται, αἱ δὲ ἂλλαι οὐκ ἂνευ ταύτης· καὶ κατὰ ταῦτα οὖν συγγενῶς ἂν ἒχοι πρὸς τὸ καθ’ αὑτὸ ὂν καὶ ἀπολελυμένον πάσης σχέσεως. οὓτως μὲν οὖν ἡ οὐσία προετάχθη τῶν ἂλλων γενῶν. ἐπειδὴ δὲ τὰς νοητὰς οὐσίας οὐκ ἂλλως ἢ κατὰ τὰ εἲδη γνωρίζομεν, καὶ τὰς αἰσθητὰς δὲ εἰ μέλλοιμεν πρὸς ἐκείνας ἀναφέροντες γνωρίζειν, ἀπὸ τῶν ἱδιωμάτων αὐτὰς καὶ τῶν χαρακτήρων ἐπιγνωσόμεθα τῶν περὶ τὴν οὐσίαν, οἳτινες κατὰ τὴν ποιότητα θεωροῦνται, εἰκότως τὸ ποιὸν προηγουμένην ἓξει τῶν ἂλλων τάξιν [*](2 καταλίποιτο JL συναναιρεῖται L 3 προστιθεὶς Α: προτιδεῖ b 4 κατὰ τὸ ποσὸν Av 5 τῆς alt. supra Ja 6 οὓτως om. Kv 8 ποσότητος J e corr., A, in marg. b: ποιότητος J1LKv 9 αὐτοῦ, υτ in ras. J 11 πάθος] πάθους A 13 Ἀρχύτας] fr. 30 Hartenst., cf. supra p. 76,1) et Dex. p. 65,9B. αὐτοῖς? 14 αὐτῶν om. A πρώτα v: πρώτά JL: πρῶτα KA: πράτα Dex. CR μὲ γὰρ τέτακται p. 76,10 14. 15 τέτακται ἁ οὐσία Dex.: τέτακται ἡ οὐσία A, cf. p. 76,10 15 τὸ] τὰν K μόνον A Dex. καθ’ αὑτὰν K 16 κατ’ αὐτᾶς p. 76,12 et Dex. 17 ταύτῃ ἐν ὑποκειμένῳ] rectius ἐν αὐτᾷ ὑποκειμένᾳ p. 7012 18 τῶ] τῷ b: τὸ A 19 ζητεῖν Kv 21 ὃντως in ὃντος mut. J 24 ὃλων JLKv: ἂλλων A et in marg. b 25 καὶ supra Ja 27 καὶ alt. om. A 28 ἒχει J: ἒχη A ὂν om. A 30 εἲδη] ἲδια L)

Ἀλλὰ πῶς ἡ διαιρεθεῖσα γραμμὴ ἔτι κοινὸν ὅρον ἔχει τὸ σημεῖον, ἡ δὲ διαιρεθεῖσα ἐπιφάνεια κοινὸν ὅρον ἔχει τὴν γραμμὴν ἢ τὸ σῶμα τὴν ἐπιφάνειαν; φάνειαν; τὰ γὰρ διαιρεθέντα οἰκείοις πέρασιν περιγραφόμενα καὶ οἰκείους ἔχοντα ὅρους οὐκέτι κοινὸν ὅρον ἔχει, πρὸς ὃν συνάπτει τὰ μόρια αὐτῶν. ἢ δυνάμει δεῖ θεωρεῖν τὴν διαίρεσιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐνεργείᾳ. καὶ δυνάμει ἐν δὲ τῷ σώματι τὴν ἐπιφάνειαν, εἰ μέλλοι ἓν εἶναι τὸ ἀμφοῖν πέρας, ὅπερ δεῖ προσεῖναι τῷ συνεχεῖ· ἐνεργείᾳ γὰρ ληφθέντα ταῦτα καὶ δύο γενόμενα, εἰ μὲν παρακείμενα εἴη, ἅμα ποιεῖ τὰ τέρατα καὶ ἁπτόμενα τὰ πεπερατωμένα, εἰ δὲ μή, οὐδὲ ἁπτόμενα δύναται εἶναι.

Τὸ δὲ σῶμα, καθόσον μὲν τριχῇ διαστατὸν καὶ μετρεῖσθαι πέφυκεν, ποσὸν ὑπάρχει· καθόσον μέντοι ὑποκείμενόν ἐστιν καὶ ταὐτὸν καὶ ἓν ἀριθμῷ μένον

τῶν ἐναντίων ἐστὶ δεκτικόν, κατὰ τοῦτο οὐσία ἐστίν· ὥστε οὐ καλῶς οἱ περὶ τὸν Λούκιον ἐγκαλοῦσιν ὡς τὸ σῶμα τῆς οὐσίας ὂν εἰς τὸ ποσὸν μετενεγκόντι.

Ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, ὅπως εἶπεν· ἔτι δὲ παρὰ ταῦτα χρόνος καὶ [*](Β) τόπος ἐστὶν ποσά, διότι οὐχ ἥνωται τῷ σώματι οὐδὲ ὁ χρόνος οὐδὲ ὁ τόπος, ἀλλ᾿ ἔξωθεν ταῦτα ἐπακολουθεῖ. καὶ ὁ μὲν τόπος περὶ τὸ σῶμα ὢν καὶ τὴν τοῦ σώματος διάστασιν συνδιέστηκεν τοῖς σώμασιν, καὶ καθόσον εἰ δὲ ἐπιφάνεια ἐστὶν ὁ τόπος τοῦ περιέχοντος καθὸ περιέχει, ἡ δὲ ἐπιφάνεια συνεχής, πρόσηλον ὅτι καὶ ὁ τόπος. Ἀλλ᾿ οὐκ ἐχρήσατο ταύτῃ τῇ ἀποδείξει, διότι οὔπω ἔγνωστο, τί ἐστιν τόπος· φυσικῆς γὰρ ἦν θεωρίας ἡ σκέψις. ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, ὅτι ἐνταῦθα τὰ τοῦ σώματος μόρια τὰ συνεχῆ οὐ καθ᾿ ἑαυτὰ ἐν τόπῳ εἶναί φησι· καὶ γὰρ κατέχει μὲν καὶ αὐτὰ τόπον, οὐ μὴν καθ᾿ αὑτά, ἐπειδὴ οὐδέ ἐστιν ἐν τόπῳ καθ᾿ ἑαυτὰ οὐδὲ περιέχεται καθ᾿ ἑαυτά. ὁ δὲ χρόνος ποσὸν μέν ἐστιν καὶ αὐτός, ὅτι ἐν διαστήματι θεωρεῖται, καὶ ἔστιν ἀριθμὸς κινήσεως· συνεχὲς δὲ ἐστιν, διότι τὸ παρεληλυθὸς αὐτοῦ καὶ τὸ μέλλον πρὸς κοινὸν ὅρον τὸ νῦν συνάπτει καὶ συνδεῖται κατὰ τοῦτο. ἔοικεν δὲ ὁ χρόνος εἶναι κυριώτατα συνεχής· [*](1 παραλληλεπίπεδα J1: παράλληλα ἐπίπεδα J e corr., LKAv 6 αὐτῶν τὰ μόρια Α 8 σημεῖον κοινὸν Α 10 γινόμενα Α 14 μέντοι] δὲ Α 17 παρὰ ex περὶ corr. L 20 ὢν] ὂν L 21 καὶ ἡ ἐπιφάνεια Α 24. 25 ἅτινα καὶ αὐτὰ Α 26 εἰ δὲ JLv: ἡ εἰ δὲ Κ: εἰ δὲ ἡ Α ἐπιφάνεια τίς ἐστιν J ἐστὶν—ἐπιφάνεια (26. 27) om. A ἡ Κ ἡ δὲ in ras. J 28 ἔγνωσται b 29 τὰ prius supra Ja 30 οὐ et φησι b, supra L2 vel 3: om. JL1KAv 31 αὑτὰ (ante ἐπειδὴ) ex ἑαυτὰ ut vid. L ἐν τόπωι in marg. Ja 32 καθ᾿ αὑτὰ περιέχεται Α)

Ἀποροῦσι δέ τινες, πῶς τὸ ποσὸν λέγεται τοῦ διωρισμένου καὶ συνεχοῦς, εἴπερ πρότερόν ἐστιν φύσει τὸ διωρισμένον τοῦ συνεχοῦς. ἐν οἷς γὰρ τὸ μὲν μᾶλλον, τὸ δὲ ἧττον καὶ τὸ μὲν πρότερον, τὸ δὲ ὕστερον, ἐν τούτοις οὐ δύνατοαι εἶναι κοινὸν γένος, διότι τῶν μὲν εἰδῶν ἕκαστον ἀναιρεθὲν οὐ συναναιρεῖ τὸ γένος, τὰ δὲ ἀντικείμενα ἅμα εἴδη ἀναιρεθέντα [*](Γ) ἀναιρεῖ τὸ γένος· ἐφ᾿ οὗν τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον καὶ τὸ πρότερον καὶ ὕστερον, ἀναιρεθέντος τοῦ μᾶλλον καὶ τοῦ προτέρου συναναιρεῖται καὶ τὸ ἧττον καὶ ὕστερον, ὥστε καὶ τὸ γένος. διὰ τοῦτο μὲν οὗν, ἐν οἷς τὸ πρότερον καὶ τὸ ὕστερον ἔστιν, οὑ δύναταί τι ὡς γένος κατηγορεῖσθαι. ὅτι δὲ πρότερον φύσει τὸ διωρισμένον τοῦ συνεχοῦς, δεικνύουσιν ἐκ τοῦ συναναιρεῖν μέν, μὴ συναναιρεῖσθαι δέ· τριῶν μὲν γὰρ ἀναιρεθέντων ἀναιρεῖται τὸ τρίγωνον, τριγώνου δὲ ἀναιρεθέντος οὐκ ἀναιρεῖται τὰ τρία. καὶ τὸ μὲν διωρισμένον συνεπιφέρεται· τῷ γὰρ τριγώνῳ συνεισφέρεται τὰ τρία· τὸ δὲ συνεχὲς συνεπιφέρει· τὸ γὰρ τρίγωνον εἰσάγει τὸν τρία. ἔτι δὲ τὸ μὲν ἁπλοῦν ἐστιν, φασίν, καὶ καθ᾿ ἑαυτὸ ὑφεστηκός τε καὶ νοούμενον, τὸ δὲ καὶ θέσιν προσείληφεν. ἔτι δὲ καὶ ἐκ τῶν ἐπιστημῶν, διότι, φασί, πρεσβυτέρα ἐστὶν ἀριθμητικὴ γεωμετρίας· δῆλον δὲ ὅτι ἂν εἴη τοῦτο ἀληθές, εἰ μὴ καὶ ὁ ἀριθμὸς τοῦ μεγέθους εἴη πρεσβύτερος. τινὲς δὲ τὸ αὐτὸ κατασκευάζουσιν ἐκ τοῦ τὸ συνεχὲς διαιρετὸν εἶναι εἰς ἀεὶ διαιρετά· μὴ ὄντος οὖν τοῦ διωρισμένου οὐδ᾿ ἂν αὐτὸ εἴη. ἔστιν δὲ οἷμαι καὶ τοῦτο λέγειν, ὅτι ποσὸν τὸ μετρόυμενον εἶναί φαμεν, πᾶν δὲ μέτρον κατὰ ἀριθμὸν γίνεται, ὁ δὲ ἀριθμὸς διωρισμένον ποσόν· προηγεῖται ἄρα τοῦτο τοῦ συνεχοῦς. πρὸς δὴ ταῦτα | τὸ μὲν φιλονεικεῖν ὡς οὐκ ἔστιν φύσει πρότερον Δ τὸ διωρισμένον, διότι ἀπὸ τῆς τοῦ συνεχοῦς διαιρέσεως τὸ εἶναι ἔχει διωρισμένον, καὶ ἔστιν τινὰ συνεχῆ ἀδιαίρετα, ὡς αἱ ἄτομοι, βίαιον δοκεῖ. ῥητέον δὲ μᾶλλον, ὅτι καθόσον μὲν τὸ πρότερον ἔχουσιν καὶ ὕστερον, οὐκ ἔστιν ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος, καθ᾿ ὅσον δὲ δι᾿ ἑαυτῶν προσεχῶς ἐπικοινωνεῖ τῷ ποσῷ καὶ οὐδέν ἐστι τὸ κωλῦον ἐπίσης μετέχειν καὶ τὸ συνεχὲς τοῦ ποσοῦ ὥσπερ καὶ τὸ διωρισμένον, κατὰ τοῦτο δὲ γένος ἂν εἴη τὸ ἀμφοῖν· ἀρκεῖ γὰρ πρὸς τοῦτο ἡ ἄμεσος μέθεξις· κἂν γὰρ πρὸ τοῦ [*](1. 2 συνεχὴς ἀεὶ L 2 κατὰ τοῦτο τὖν (om. τε) A 3 ἐκ θέσιν ex ἔκθεσιν corr. L οὐκ ἐξ L: ἐξ οὐκ Av: οὐκ JK 4 τῶν] τὸν J 6 γένος post διωρισμένου ponunt Kv 7 φύσει post τοῦ συνεχοῦς ponit A 9 κοινὸν γένος εἶναι A 11 καὶ ἧττον KA 12 καὶ τὸ ὕστερον K προτέρου JLA πρότερον Kv 14 πρότερον] πρῶτον L 15 δείκνυσιν Kv 19 τὸν τρία JL τὰ τρία KAv 20 ἐστι om. Kv 24 ἀεὶ διαιρετὰ, ὰ in ras. J (cf. Dex. p. 67,10) ἀεὶ διαιρετὸν KAv: ἀδιαίρετον L 25 ouv] δὲ K 26 post ὅτι supra add. εἰ L2 τὸ supra Ja 28 πρὸς μὲν δὴ A ἔστι in ras. L πρότερον φύσει Kv 30 βίαιον] βία A 31 καὶ ὕστερον ἔχουσι A 32 προσεχῶς om. A)

Ἐγκαλοῦσιν δὲ οἱ περὶ τὸν Λούκιον καὶ Νικόστρατον τῇ διαιρέσει πρῶτον μὲν ὡς μὴ δεόντως καὶ τὸ μέγεθος ποσὸν λεγούσῃ· πηλίκον γὰρ ἔδει τοῦτο λέγειν, ποσὸν δὲ τὸν ἀριθμόν, τὸ δὲ κοινὸν ἢ ἄλλο τι ἢ ὁμωνύμως τῷ ἑνὶ τῶν εἰδῶν ποσὸν καὶ αὐτὸ ὀνομάζειν. ἀλλ᾿ ἐπειδὴ κἂν κατὰ τὸ πλεῖστον τὸ μὲν συνεχὲς πηλίκον, τὸ δὲ διωρισμένον ποσόν, ἀλλὰ καὶ ὑπαλλάττει πολλάκις τὸ γοῦν ὕδωρ συνεχὲς ὂν ποσὸν λέγομεν, ἀλλ᾿ [*](2 καὶ ἀποφάσεως in marg. Ja πρότερον Kv 4 ἔχοντα] nolui ἐχούσας 5. 6 καὶ τοῦ συνεχοῦς A 7 ἐστι, ε in ras. L 8 διαριθμήσει, δι supra J1 9 μὲν οἷον οἷον om. n) ἀριθμὸς καὶ καὶ ὁ C) λόγος Arist. 10 ὡς om. Kv ὑπὸ τὸ γένος Kv 12 δὲ καὶ ὁ A Πλωτῖνος] Enn. VI 1,4 14 λέγων] cf. Enn. VI 3,13. 14 15 ὅτι om. L κοινῶν b αὐτοῖς om. A: αὐτῆς K καὶ πέρας A 16 οὐκ om. A 17 ἐνεδόθη in marg. J a 18 xal τοῦ ἀλληλουχουμένου V 19 ἑκάστω Kv 22 τε om. A 23 διατεταγμένος A 25 καὶ ζώων bis Α ἐναντίων L 26 τόσων ἢ τόσων L v (in εἰκόσιν) et οὕτω supra J a 28. 29 τὸ πέρας καὶ μέτρον J 1, sed corr. J a 31 γὰρ om. L)

Αἰτιῶνται δὲ καὶ τὸ εἰς δύο γενέσθαι τὴν διαίρεσιν· ἔδει γὰρ μετὰ τὸν ἀριθμὸν καὶ τὸ μέγεθος τρίτον εἶδος τάτειν τὸ βάρος ἢ τὴν ῥοπήν, ὡς Ἀρχύτας καὶ ὡς ὕστερον Ἀθηνόδωπος ἔταξεν καὶ Πτολεμαῖος ὁ μαθηματικός. ἀλλὰ ῥητέον ὄτι ἡ βαρύτης ποιότητός ἐστιν, ὡς ἡ πυκνότης καὶ παχύτης καὶ παχύτης οὐχὶ κατὰ τὸ ποσόν, ἀλλὰ κατὰ τὸ ποιόν, καὶ τὰ τούτοις ἀντικείμενα. ἀλλ’ ἡ μνὰ καὰ τὸ τάλαντον τὰ ἐπὶ βάρους λεγόμενα ποῦ ἄν περιληφθείη; ἢ εἰς μὲν τὰ προηγούμενα ποσὰ φήσομεν οὐδαμῶς, εἰς δὲ τὰ κατὰ συμβεβηκός· οὔτε γὰρ κατ’ ἀπιθμὸν ἁπλῶς οὔτε κατὰ μέεγεθος. ἀλλ’ ἐπιστήσαι χρή, μήποτε οὐχ ὠς τὸ λευκὸν κατὰ συμβεβηκὸς ποσύν, ὅτι ἡ ἐπιφάνεια ποσόν, οὔτως καὶ ἡ ῥοπή, ἀλλ’ αὐτὴ καθ’ αὑτήν ἐστι ποσόν, [*](Ζ) διότι καθ’ αὐτὴν ἐπιδέχεται τὸ τοῦ ποσοῦ ἴδιον, τὸ ἴσον καὶ ἄνισον, ὡς ἀλλαι τὴν καθ’ αὐτὴν ἐπιδέχεται τὸ τοῦ ποσοῦ ἴδιον, τὸ ἴσον καὶ ἄνισον, ὠς ἄλλαι τὴν ὑπερβολὴν καὶ ἔλλειψιν. δεῖ γὰρ οἶμαι καὶ τῷ Ἀρχύτᾳ προσἐχειν τὸν νοῦν τριχῇ καὶ αὐτῲ διελόντι τὸ ποσόν»· γράφει γὰρ οὔτως· ‘τᾶς ποσύτητος διαφοραὶ τρεῖς· τὸ μὲν γὰρ αὐτᾶς ἐστιν ἐν ῥοπᾷ ὡς τὸ τάλαντον, τὸ δὲ ἐν μεγέθει ὡς τὸ δίπαχυ, τὸ δὲ ἐν πλάθει ὡς τὸ δέκα”. καὶ ταύτην μὲν ὁ Ἰάμβλιχος ἀποδέχεται τὴν διαίρεσιν, καὶ ὡς κατὰ τὸ τελειότατον μέτρον τοῦ ποσοῦ τὴν τριάδα γενομένην καὶ ὡς τοῖς πράγμασι σύμφωνον· “ἡ γὰρ κατὰ ῥοπῆν ποσότης οὔτε τῷ μεγέθει οὔτε τῷ πλήρει καὶ μή. καὶ ἐν τῷ παντὶ δέ, φησίν, ἐναργὴς ἠ διαίρεςις αὔτη φαίνεται τῶν μὲν τεσσάρων στοιχείων ῥοπὴν ἐχόντων, τοῦ δὲ οὐρανοῦ ἀρρεποῦς ὄντος. καὶ ἐν ταῖς κινήσεσιν αἱ μὲν ἐπ' εὐθείας καινήσεις μετὰ ῥοπῆς γίνονται ἀρχὴν ἐχουσαι καὶ τελευτῆν καὶ στάσει μεταξὺ διαλαμβανόμεναι, ἡ δὲ κατὰ κύκλον συνεχὴς καὶ ἄναρχος οὖσα καὶ ἀτελεύτητος, ὡς | ἄν ἀσικίνητος [*](33 r A) oὖσα, ἀρρεπής ἐστιν. καὶ ἐν τοῖς ἀσωμάτοις δέ, φησίν, ποσοῖς ἐναργὴς ἡ τοιαύτη διαφορά· ἐὰν γάρ τις τὴν ψυχὴν ὑπόθηται ὠς καθ’ ἐααυτὸ ποσόν, ᾖ νεύει εἰς τὸ σῦμα, ῥπὶ τὸ ἅνω· ὁ δὲ τὸ κάτω, ᾖ δὲ ἀπὸ τῶν κάτω πρὸς τὸ νοητὸν νεύει, ἐπὶ τὸ ἄνω· ὁ δὲ νοῦς ἀρρεπὲς ποσόν. διὰ ῥοπῆς [*](2 κατηγορίας πεποίηκεν L 3 καὶ τὸ διωρισμένον Α 7 πτολεμαῖος] fort. ἐν τῷ Περὶ ῥοπῶν, ut conicit Heiberg; cf. in l. De caelo p. 710,14 H. 8 ποιότητος Α: ποιότης JLV, sed το supra J: ποιήτης Κ(?)b ὡς πυχνότης L 8.9 καὶ ἡ παχύτης LA 9 οὐχὶ Βrandis: oὐχ ἡ Libri τὸ πριθσ om. L ἀλλὰ in ἀλλ’ ἡ L 16 Ἀρχύτᾳ] fr. 35 H. 18 τᾶς ex τὰς corr. A: τῆς Κ πορότητας Α τὸ JL: τὰ ΚΑν 23 ἐστὶν οm. K 26 post εχουσιν add. eἴτε Κω 28 δὲ οὖν οὐρανοῦ Α 31 ἀεικίνητος, ἀει in ras. J)

κοινῶς μὲν δὴ περὶ τοῦ ποσοῦ ταῦτα διαπορεῖται καὶ οὕτως διαλύεται. Κατ’ ἰδίαν δὲ περὶ ἑκάστου τῶν εἰδῶν τοῦ ποσοῦ διαποροῦντες περὶ τοῦ ἀριθμοῦ πρώτου διαιρούμενοι λέγουσιν ὡς ἄλλη μέν τίς ἐστιν τοῦ ἀριθμοῦ φύσις, καθ’ ἥν ἐστιν ὡρισμένος καὶ πόσος βαρυτόνως, ἄλλη δέ, καθ’ ἣν τὸ ποσὸν αὐτῷ ἀορίστως καὶ ὀξυτόνως ὑπάρχει· καὶ ταύτην εἶναι τὴν δηλουμένην, ὅταν τοσὸν τὸν ἀριθμὸν εἶναι λέγωμεν, τὴν δὲ ἑτέραν παραλελεῖφθαι ταῖς περὶ αὐτοῦ διαλεχθεῖσιν. πρὸς οὓς εὐθὺς ἐνίστασθαι προσήκει· οὐ γὰρ ἄλλο μὲv ὁ ἀριθμὸς ἔχει τὸ πόσος εἶναι, ἄλλο δὲ τὸ τοσόσδε εἶναι· εἰ γὰρ πᾶν τὸ μετασχὸν ἀριθμοῦ τὸ τοσόνδε εἶναι ἔχει, πῶς ἂν ὁ ἀριθμὸς ἄλλο τι εἴη παρὰ τὸ τοσόνδε; οὐ γὰρ τὸ ποσὸν εἴληπται τὸ ὕλῃ ἀναλογοῦν ἐν τῷ ἀριθμῷ, ἀλλὰ τὸ διωρισμένον * *, ὃ ἤδη ἀριθμός ἐστιν· τὸ μὲv γὰρ διωρισμένον μόνον ποσὸν πλῆθος ποιεῖ. τὸ δὲ καὶ ὡρισμένον ἀριθμόν. ἔτι δὲ τῶν συνθέτων καὶ ἐνύλων τοῦτο ἴδιον τὸ ἄλλα μὲν αὐτὰ εἶναι, ἄλλο δὲ τὸ εἶναι αὐτῶν, ὥσπερ ἄλλο μὲν ἄνθρωπος ὁ σύνθετος αὐτός, ἄλλο δὲ τὸ ἀνθρώπῳ εἶναι, ἡ κατὰ τὸ εἶδος ὑπόστασις· τὰ δὲ ἄυλα εἴδη καὶ ἀσύνθετα, ὡς καὶ ’Αριστοτέλης ἀποδείκνυσιν, ταὐτὸν ἔχει τὸ ἕκαστον καὶ τὸ ἑκάστῳ εἶναι. εἰ δέ τις ἕκαστον τῶν ὄντων οὐσιοῦν βουλόμενος ἄλλην B μὲν τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ἀπαιτεῖ εἶναι, ἄλλην δὲ τὴv ἰδιότητα καὶ τὸ εἶδος, ἐννοείτω ὡς ὁ εἰδητικὸς ἀριθμὸς καὶ τῶν ἄλλων εἰδῶν ἕκαστον ταῖς οὐσίαις τῶν ὄντων συνυπάρχουσιν οὔτε πρότερα αὐτῶν οὔτε ὕστερα ὄντα, ἀλλὰ κατὰ τὰς οὐσίας οὐσιωμένα, ὥσπερ αἱ οὐσίαι κατὰ τοὺς ἀριθμοὺς ἠρίθμηνται.

’Αλλὰ διὰ τί, φησὶν ὁ Πλωτῖνος, οὐσιώδους ὄντος ἐκείνου τοῦ ἀριθμοῦ ὁ ἐνταῦθα οὐκ ἔστιν οὐσία; ἢ ὅτι οὐδὲ τὰ ἄλλα, ὅσα ἐστὶν ἐνταῦθα ὡς ἐν ἑτέροις ἕτερα, καὶ ἐν τῷ νῷ ὡς συμβεβηκότα θεωρεῖται, ἀλλ’ αὐτὰ καθ’ αὑτὰ ἕστηκεν, οἷον ἡ δικαιοσύνη ἐνταῦθα μέν ἐστιν ἕξις τῆς ψυχῆς, [*](1 κορνοῦτον JLUvA: κουρνοῦτον L2v 2 θεωρουμένων Ivv ποιότητα JLA, iu marg. b: ποιότητα; K: ποσότητα v 4 ἂν] μὲν A 5 προΐοι scripsi: προΐη Kv: πρόηι J: πρόη L: πρό η sic A ὅρον post ἑαυτῶν L αὑτῶν v G ἐκτέθεικε A 7 μὲν om. A ταῦτα ante περὶ L 8 κατ’] καὶ L 9 τίς om. A ἐστι in ras. L 10 ἄλλη, η in ras. L 12 εἶναι τὸν ἀριθμὸν A 14 ὁ om. A τὸ] τῶ utrobique A πόσος om. Dex. p. 68,23 R. 15 τοσόσδε, ο alt. iu ras. L1 17 ἀναλογοῦν—ἐστιν (18) om. K post διωρισμένον excidisse vid. τε καὶ ὡρισμένον 18 post ποιεῖ itcrat μόνον A 20 ὁ σύνθετος ἄνθρωπος A 21 ἄλλω A τὸ (ante ἀνθρώπῳ) ex τῶ corr. L1: τῶ A 22 ἀποδείκνουσιν] Metaph. Ζ 6 p. 1031a28sqq. ταυτὸν ἔχει τὸ ἔκαστον] ἕκαστον ἔχει ταυτόν A 23 τὸ] τῶ A οὐσιοῦν scripsi: οὐσιῶν JLA: οὐσιῶν παραστῆσαι Kv 26 τῶν ὑπάρχουσιν (om. ὄντων συν—) A ὄντα τὰ ἀλλὰ J 28 φασιν K Πλωτῖνος Enn. VI 1,4 30 ἐν (ante ἑτέροις) om. v ἀλλ’ αὐτὰ ex ἀλλὰ τὰ corr. J: ἀλλὰ τὰ L 31 ἐνταῦθα om. L)

Περὶ δὲ τοῦ μοναδικοῦ ἀριθμοῦ διαπορεῖ πάλιν ὁ Πλωτῖνος, καθ᾿ ὃν πέντε ἵπποι θεωροῦνται καὶ τὰ ἄλλα ὡσαύτως κατὰ σύνθεσιν μονάδων μετρεῖται, πότερον ὐνυπάρχει ἢ χωρὶς ὢς μετρεῖ, ὥσπερ ὁ κανών· ῾καὶ γὰρ εἰ χωρὶς ὢς μετρεῖ, ποσὰ οὐκ ἔσται τὰ ὑποκείμενα μὴ μετέχοντα τοῦ ποσοῦ. ἔπειτα μέτρα μὲν ἔστω τὰ κεχωρισμένα ὡς μετροῦντα, διὰ τί δὲ ποσά; ἡ γὰρ αὐτοποσότης οὐ πάντως ἐστὶ ποσόν᾿. τοῦτο δὲ αὐτὸς μὲν λύων ῾εἰ ἐν τοῖς οὖσιν ὄντες, φησίν, οἱ ἀριθμοὶ εἰς μηδεμίαν ἄλλην κατηγορίαν ἀνάγονται, ποσὸν ἂν εἶεν᾿· ὁ δὲ Ἰάμβλιχός φησιν ὅτι “ὥσπερ τὰ ἄλλα ἔνυλα εἴδη, οὕτως καὶ ὁ ἀριθμὸς πάρεστι μὲν καὶ συνυπάρχει τοῖς διαριθμουμένοις παράγμασιν, οὐ μέντοι ἐν αὐτοῖς ἁπλῶς ἔχει τὴν ὑπόστασιν, οὐδὲ ἐπιγινομένην αὐτοῖς κατ᾿ ἐπακολούθησιν οὐδὲ ἐν συμβεβηκότος τάξει παραγινομένην, ἔχουσαν δέ τινα ἰδίαν μετὰ τῶν πραγμάτων οὐσίαν, καθ᾿ [*](Γ) ἣν ἀφορίζει καὶ πρὸς τὸ οἰκεῖον μέτρον συντάττει τὰ μετέχοντα”. καὶ τὴν ποσότητα δὲ ποσὸν εἶναι οὐκ ἄτοπον ὁ Ἰάμβλιχός φησιν, ὡς καὶ ἑαυτῇ παρέχουσαν ὅπερ τοῖς ἄλλοις δίδωσιν· “καὶ γὰρ πρώτως, φησίν, ἀφ᾿ ἑαυτῶν ἄρχεται τὰ χωριστὰ εἴδη τῆς ὄντως ἰδέας καὶ κατὰ τὴν εἰς ἑαυτὰ ἐνέργειαν ἑαυτοῖς τε παρέχει τὸ οἰκεῖον εἶδος καὶ τοῖς ἄλλοις ἀφ᾿ ἑαυτῶν ὁμοῦ ἐνδίδωσιν”. ἀξιῶ δὲ ἐφιστάνειν ἐγώ, πῶς ἡ ποσότης μετέχειν ἂν ἑαυτῆς λέγοιτο, ὥστε εἶναι ποσόν, καὶ ἡ ἰσότης ἴσον καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὁμοίως· τὸ γὰρ μετέχον ἄλλο τι ὂν ἔπειτα μετέχει. ἀλλ᾿ ὁ ἀριθμὸς ποσὸν εἰκότως κέγεται· διαφορὰ γὰρ τις ἡ τοῦ ὡρισμένου μετὰ τοῦ γένους τῆς ποσότητος ποσὸν ποιεῖ τὸ ὅλον. εἴη δὲ ἂν καὶ ποσότης τις ὁ ἀριθμός, ὅτι τὰ γένη τῶν εἰδῶν συνωνύμως κατηγορεῖται. εἴτε δὲ κατὰ τὸ ἀριθμεῖν εἴτε κατὰ τὸ ἀριθμεῖσθαί ἐστιν ὁ ἀριθμός, πανταχῇ ἂν οὕτως τοῦ ποσῷ, πρῶτον μέν, ὅτι οὖν ἀριθμοῦ τοσαῦτα. Περὶ δὲ λόγου ἀποροῦσιν, πῶς ὁ λόγος ἐν ποσῷ, πρῶτον μέν, ὅτι τὰ ἄνευ συμπλοκῆς εἰς τὰς κατηγορίας ἀνάγεται, λόγος δὲ πᾶς κατὰ συμ- [*](2 καὶ alt. supra Ja 4 ἐν δὲ] οὐδὲ L 5 ἀύλοις] ἄλλοις L εἴδεσιν om. A 5. 6 ἀφωρισμένον b 6 οὖν om. A ἄλλος λόγων ex ἀλόγων corr. L1 (λλος in ras. supra) τρόπος λόγων Α 7 πάλιν om. K Πλωτῖνος] l. c. 8 ὡσαύτως] ὁμοίως Α 10 ποσὰ ex ὥσπερ ut vid. corr. L1 τὰ om. A 11 ἔστω ex ἔσται corr. L1 14 ποσὸν, σ et ν in ras. J Ἰάμβλ.] cf. Dex. p. 69,11 B. 15 παρέστηκε Α 17 ἐπιγινομένοις Κ 21 φησίν supra Ja: om. A 22 ὄντος Α 23 τε om. A 23.24 ὁμοῦ ἐνδίδωσιν, ὁμοῦ ἐν nescio unde corr. J 24 ἐγώ om. L ἂν ante ἡ Kv ἑαυτῆς λέγοιτο] ἑαυταῖς βούλοιτο Κ 25 ποσῶν b 26 λέγονται Α 27 γὰρ τις] γὰρ Kv διωρισμένου v 28 τις ὁ supra Ja: τις ceteri 29 τὸ alterum om. L 30 ὁ om. L ὁ ἀριθμός om. A δυτως ex δυτος corr. J: οὗτος Dex. p. 69,36 post ποσοῦ iterat ἂν Α 31 οὖν] τοῦ v)

Ἀπορίας δὲ ἄξιον οἶμαι, πῶς οὐχὶ τούτῳ τῷ λόγῳ καὶ τὸ τῆς γεύσεως καὶ τὸ τῆς ὀσφρήσεως ἴδιον αἰσθητὸν ποσὸν ἂν εἴη· ἡ γὰρ τοσήδε καὶ

τοιάδε ποιότης τοῦ χυμοῦ καὶ τοῦ ἀτμοῦ ὥστε αἰσθητὴ γενέσθαι, αὕτη ἂν εἴη καὶ γευστὴ καὶ ὀσφραντή. ἀλλ᾿ οὐδὲ Ἀριστοτέλης κατὰ τὸ κοινὸν τοῦτο φαίνεται ποσὸν εἰπὼν τὸν λόγον, ἀλλ᾿ ὅτι κατἂμετρεῖται συλλαβῇ βραχείᾳ καὶ μακρᾷ. τοῦτο δέ φασιν οὐκ αὔταρκες· οὐδὲ γὰρ ὁ λόγος καθὸ λόγος μετρεῖται οὐδὲ ἡ βραχεῖα συλλαβὴ καθὸ συλλαβὴ *, ἀλλ᾿ ὅτι ἐν χρόνῳ πλείονι ἢ ἐλάττοιν, ὥστε ὁ χρόνος ἂς εἴη ὁ μετρῶν τὸν χρόνον, ὁ ἐλάττων τὸν μείζονα, ὁ τῆς συλλαβῆς τὸν τοῦ λόγου· κατὰ συμβεβηκὸς οὖν ἡ συλλαβὴ τὸν λόγον μετρεῖ. πρὸς δὴ ταῦτά φησιν ὁ Πορφύριος, ὅτι οὐκ ἐπειδὴ ἐν βραχεῖ χρόνῳ λέγεται ἡ βραχεῖα συλλαβή, διὰ τοῦτό ἐστι βραχεῖα, ἀλλὰ τῇ ἑαυτῆς φύσει ἔχει τὴν σμικρότητα· ὁμοίως δὲ καὶ ἡ μακρά. καὶ γὰρ ἡ μὲν στενουμένης τῆς ἀρτηρίας δι᾿ ὀλιγότητα πνεύματος λέγεται βραχεῖα, [*](Ε) ἡ δὲ εὐρυνομένης διὰ πλῆθος μακρά, ὥστε ἡ μὲν ὡς βραχεῖα φύσει ἐν βραχεῖ χρόνῳ λέγεται, ἡ δὲ ὡς μακρὰ ἐν μακρῷ. δυνατὸν δὲ καὶ τὴν φύσει βραχεῖαν ἐν μακρῷ χρόνῳ προενέγκασθαι καὶ τὴν φύσει μακρὰν ἐν βραχεῖ. τούτῳ γὰρ διαφέρει μετρικὸς ῥυθμικοῦ· ὁ μὲν γὰρ τοῖς κατὰ φύσιν [*](1 ἔπειτα δὲ εἰ Lv; cf. Plot. Enn. VI 1,5. Dex. p. 70,1 B. τὸ om. A 9 post ἓν ras. 2 litt. J συσημαντικὸν Κ: οὐ σημαντικὸν L καὶ (post ἐνεργοῦν) supra Ja 12 τοσῆδε J: τοσῆσδε Α 13 τοιῶσδε, σ supra Ja ἀκουστὴ, ὴ in ras. A1 14 καὶ ἐλλεῖπον Α Dex. p. 70,12 ἐν αὑτῆ v 15 πληγῆς Dex. p. 70,13: φωνῆς libri 15. 16 καὶ ποσὸν καὶ μέτρον L2v 16 τῆ φωνῆ Α εἶναι εἰκότως v 18 τὸ ex τῶ corr. A1 20 ποσότης Kv ὥστε] ὡς τὸ Α 21 ὀσφρηντή Κ οὐδὲ ὁ ἀριστοτέλης v 22 ποσὸν φαίνεται Lv 24 ἡ om. A καθὸ συλλαβὴ <μετρεῖ> Brandis recte 26 τὴν μείζονα Α 27 ἐν om. v 29 ἑαυτοῦ Kv ἔχει|| J 31 ἡ μὲν] εἰ μὲν Α 32 ἡ] εἰ Α 33 προενέγκασθαι Dex. p. 70,26: προσενέγκασθαι libri 34 τούτω(ι) JA: τούτου Kv: τοῦτο L τοῖς, οι in ras. J)

Διὰ τί δέ, φασίν, οὐ τοῖς γράμμασιν εἶπεν μετρεῖσθαι τὸν λόγον, ταῖς συλλαβαῖς; ἢ ὅτι τὰ μὲν γράμματα κατὰ τὸν χαρακτῆρα θεωρούμενα οὐ ποιεῖ ἐχφώνησιν, τὰ δὲ στοιχεῖα κατὰ τὴν δύναμιν νοούμενα καὶ τὴν ἐκφώνησιν τὸ μῆκος ἔχει * * καθ’ ἃ τὸ πασὸν τοῦ λόγου· διὸ καὶ ἐν ἑνὶ καὶ ἐν πλείοσιν οὐδὲν ἧττον συλλαβὴ γίνεται, καὶ τὸ μῆκος καὶ ἡ βραχύτης τῆς ἐκφωνήσεως γίνεται, ὡς ἂν ἔχῃ φύσεως τὰ στοιχεῖα.

Πῶς δέ, φασίν, βραχείᾳ καὶ μακρᾷ καταμετρεῖσθαι τὸν λόγον εἶπεν; ἤρκει γὰρ ἡ βραχεῖα καταμετροῦσα καὶ τὴν μακράν. ἢ οὐ πᾶσα βραχεῖα δὶς γενομένη καταμετρεῖ τὴν μακράν· καὶ γὰρ καὶ τῆς μακρᾶς μακροτέραν ὑποτίθενται. δεῖ οὖν τὴν μακρὰν μὲν τὰς μακράς, τὴν δὲ βραχεῖαν τὰς βραχείας μετρεῖν. ἢ πᾶσα μὲν βραχεῖα ὑπὸ βραχείας μετρεῖται, οὐχ ἅπαξ δὲ οὐδὲ ἀεὶ τῆς αὐτῆς, ἀλλὰ ἄλλοτε ἄλλης· καὶ ἡ μακρὰ δὲ ὡσαύτως οὐκ ἀεὶ ὑπὸ τῆς αὐτῆς μακρᾶς ἢ ὑπὸ τῆς αὐτῆς βραχείας μετρεῖται, ἀλλ’ ὡς ἂν τύχῃ συναπαρτίζοντα τὰ καταμετροῦντα τῷ μήκει τῶν καταμετρουμένων. τὸ δὲ ‘μετρεῖται’ δύναται δηλοῦν καὶ τὸ ‘ σύγκειται ἐκ τούτων᾿· ᾗ τοίνυν ὁ λόγος ἐκ μέτρων συνέστηκεν τῶν συλλαβῶν, πεσὸν ἂν εἴη κατ’ αὐτὸ τὸ εἶναι, οὐχ ἁπλῶς δὲ ποσόν, ἀλλὰ σημαντικόν, ὥσπερ ὁ τóπος περιεκτικόν. Ζ τὸ οὖν τοσόνδε οὐκ ἐπειδοδιῶδες, ὤσπερ οὐδὲ τῷ ἀριθμῷ ἢ τῷ μεγέθει.

’Αλλ᾿ ἐκεῖνο οἶμαι ἀπορίας ἄξιον, εἰ πᾶν ποσὸν μέτρον ἐστὶν ὡς μετροῦν· ὁ γοῦν ἀριθμὸς μετρεῖ τὰ διωρισμένα καὶ ὁ πῆχυς τὰ συνεχῆ, ὁ δὲ λόγος τί μετρεῖ; ἢ μετροῦσι μὲν τὰ τοῦ λόγου μόρια συλλαβαί, μετρεῖται δὲ ὁ λόγος· οὐ γὰρ τὰ μετροῦντα μόνον ἐστὶν ποσά, ἀλλὰ καὶ τὰ μετρούμενα.

Πρὸς δὲ γε τὸ πρῶτον τῶν ἀπορηθέντων τὸ λέγον ὅτι τὰ ἄνευ συμπλοκῆς εἰς τὰς κατηγορίας ἀνάγεται, λόγος δὲ πᾶς μετὰ συμπλοκῆς θεωρεῖται, ῥητέον ὅτι καὶ τὸ ὄνομα καὶ τὸ ῥῆμα λόγος ἐστὶν κατὰ τοῦτο τοῦ λόγου τὸ σημαινόμενον, μᾶλλον δὲ καὶ πᾶσα λέξις, κἂν ἄσημος εἴη· καὶ [*](2 παιώνιον ex παιόνιον corr. J: παιόνιον v 2. 3 ἐνίοτε χρῆται κατὰ (sic pro καὶ) ἀνάπαλιν A 5 τὸ] τῶν A βραχεῖ Κν καὶ τὸ τῷ Dex. p. 70,29: καὶ ὦ(ι) JLKAv: καὶ τὸ Braiiflis 6 ἀλλὰ τὸ βραχεῖ εἶναι A 9 κατὰ δύναμιν K 10 ante καθ’ ἂ excidisse vid. καὶ τὴν βραχύτητα καθὰ ’KAv: κατὰ L, e corr. J 12 ἔχη K: ἔχει JA: comp. anc. L: ἔχοι v: cf. v. 20 13 κατ’ ἀριθμεῖσθαι A 14 γὰρ καὶ ἡ Kv 16 τὰς μακρὰς] τῆς μακρᾶς K τὰς alt.] τῆς K 17 μετρεῖν—βραχείας ora. K βραχεῖα, β ex μ corr., ραχεῖ in ras. J: μακρὰ A 18 ἀλλὰ supra J2L2: ἀλλ’ A: om. Kv, qui post ἄλλοτε addunt δὲ 20 τύχη(ι) JL: τύχοι KAv τῶ in τὰ mut. L al. atr. μήκη, η alt. in ras. L 21 ᾗ] εἰ A 24 ἐπεισωδιῶδες JK 28 μὲν om. K 31 τὸ λέγον JLA: τὸν λόγον Kv 32 δὲ ὧδε πᾶς A 33 τοῦτο] τούτου A 34 τὸ supra Ja καὶ prius om. A)

Περὶ δὲ τοῦ συνεχοῦς ὁ αὐτὸς ἀνὴρ ἀπορεῖ τοιάδε· ‘τὸ σῶμα, φησίν, ᾗ σῶμα, καὶ ἐπιφάνεια καὶ γραμμὴ καὶ ὅλως μέγεθος, ᾗ τοιαῦτα, οὐκ εστι ποσά, ἀλλὰ ποσὰ λέγεται τῷ μετασχεῖν τοῦ τοσοῦδε καὶ τῷ ἀριθμοῦ μετασχεῖν· μόνος ἄρα ὁ ἀριθμὸς ποσόν’. λύων δὲ ταῦτα πάλιν ἐν τῷ τρίτῳ φησὶν πρόοδον εἶναι τῆς στιγμῆς εἰς τὸ πόρρω, καὶ εἰ μὲν ἐφ’ ἔν, γραμμὴ γίνεται, εἰ δὲ ἐπὶ δύο, ἐπίπεδον, εἰ δὲ ἐπὶ τρία, σῶμα, καὶ εἰ μὲv ἐπὶ πολὺ ἡ διάστασις, μέγα, εἰ δὲ ἐπ᾿ ὀλίγον, μικρόν, καὶ ὅταν μὲv ἰατὰ κοινὸν ὅρον ἡ πρόσοδος γίνεται, συνεχὲς τὸ τοιοῦτον, ὅταν δὲ κατὰ ἴδιον, διῃρημένον· ποσὸv οὖν καὶ τὸ μέγεθος, ἀλλ’ ἀορίστως μὲν μέγα ἢ μικρὸν ἢ ὠς ἐπὶ πλήθους πολὺ ἢ ὀλίγον, ὁρισθὲν δὲ μέτρῳ τινὶ ἢ ἀριθμῷ ἢ πήχει ὡρισμένως λέγεται. ἀλλ’ ἐπιστῆσαι χρή, ὅτι κἂν ὁρισθῇ μέτρῳ ἡ γραμμὴ ἢ ὅλως τὸ συνεχὲς ποσόν, ὡρισμένον μὲν γίνεται ποσόν, ἀλλὰ κατὰ μέθεξιν ἴσχει τοῦτο, τῷ δὲ αὑτῆς λόγῳ διάστασίς ἐστι μόνον καὶ οὐχὶ ποσόν. εἰ γὰρ ποσὸν τοῦτό ἔστι καθ’ ὃ καὶ ποσόν ἐστι, δυνατὸν λέγειν ὅτι αὕτη ἡ διάστασις μεταλαμβάνει μὲν ποσοῦ, οὐ μέντοι ἐστὶν τῷ ἑαυτῆς λόγῳ ποσόν. μήποτε οὖτε καθὸ μετρεῖται ὡρισμένον ποσόν ἐστιν τῷ ἐαυτοῦ λόγῳ τὸ συνεχές, ἀλλὰ κατὰ μέθεξιν, οὔτε μὴ μεμετρημένον ἀόριστον τοσὸν ἢ ὅλως ποσὸν τῷ ἑαυτοῦ λόγῳ, ἀλλὰ ποσόν ἐστιν τὸ συνεχές, καθ’ ὅσον ἢ ἐφ’ ἒν ἢ ἐπὶ δύο ἢ ἐπὶ τρία διέστηκεν τῷ ἑαυτοῦ λόγῳ. ὥσπερ γὰρ ὁ ἀριθμὸς κατὰ τὸν διορισμὸν ἔχει τὸ ποσόν, οὕτως καὶ τὸ μέγεθος κατὰ τὴν διάστασιν· τὸ γὰρ ἀποστὰν εἷμαι τοῦ ἑνὸς καὶ ἀμεροῦς καὶ κινδυνεῦον εἰς ἄπειρον καὶ ἀόριστον ὑπενεχθῆναι, τοῦτο μέτρου ἐδεήθη καθ’ ὃ καὶ ποσὸν ἐγένετο, ἵνα ὁρισθῇ τῷ ποσὸν γενέσθαι· διττὸν δὲ ὂν κατά τε τὸ διμρισμένον καὶ κατὰ τὸ συνεχὲς διττῆς ἐδεήθη ποσότητος. Διὰ τί δέ, φασίν, μὴ προδιδάξας περὶ τόπου ἢ χρόνου ὠς ἐγνωσμένοις [*](1 γὰρ] δὲ L 3 ὥσπερ supra L2 6 φησιν ἐνδυάζων A τὰ πέντε εἰ ἔστι τῶν δέκα μόριον Arist. 7 post τὸ ras. 3 litt. J ποσαχῶς A 9 ἕν J2KAv: ἕν || L: ένα J1 10 διαλέλυται Av 11 ὁ αὐτὸς ἀνὴρ] Plot. Enn. VI 1,4 13 ποσὰ λέγεται] iramo οὐδὲ λέγεται inquit, ἀλλὰ μεγέθη μὲν λέγεται, ποσὰ δὲ οὐ λέγεται τοῦ om. L 15 φησὶν] Euu. VI 3,12. 13 εἰ] ἡ A 18 γένηται Kv 21 ὡρισμένω A ἡ] ἢ A γραμμῆ A: γραμὴ Κ 22 ἢ om. Α 23 αὐτῆς Kv: αὐτῶ(ι), sed supra της JaL1: αὐτῶ A 24 post γὰρ add. τὸ A ποσόν, δυνατόν ἐστι A; an ποσόν ἐστί <τι,> δ. ? 25 ἐστὶν] δὲ Kv ἑαυτοῦ Kv 29 post λόγῳ ras. 6 litt. J γὰρ supra 30 διορισμὸν, ο pr. in ras. A: διωρισμὸν Lv 33 τῷ] τὸ A 34 κατὰ om. Α)

Ἀλλ’ ἄμεινον ἴσως, φασίν, ᾿Ανδρόνικος ἐποίησεν, ἰδίας μὲν ποιήσας κατηγορίας τὸν πόπον καὶ τὸν χρόνον, ὑποτάξας δὲ αὐταῖς τὸ ποῦ καὶ τὸ ποτέ. ἢ καὶ πρὸς τοῦτο ῥητέον ὄτι ἄλλη μέν ἐστιν ἔννοια τοῦ χρόνου, καθ᾿ ἥν ἐστιν διάστημα ὁ χρόνος, ἄλλη δὲ τοῦ ποτέ, καθ’ ἣν ἡ σχέσις τῶν ἐν τῷ χρόνῳ θεωρεῖται πρὸς τὸν χρόνον· καὶ ἐπὶ τόπου δὲ καὶ τῶν ἐν τόπῳ ὁ ἁρμόσει λόγος. διόπερ ’Αριστοτέλης ὀρθῶς ἀλλαχοῦ μὲν τίθησι τὰ ποσά, ἀλλαχοῦ δὲ τὴν πρὸς τὰ ποσὰ ταῦτα σχέσιν κατέταξεν.

’Αλλὰ ζητήσοι ἄν τις οἶμαι δικαίως, διὰ τί ὤσπερ τὴν τοῦ χρόνου καὶ τοῦ τόπου μέθεξιν ἐν ἄλλαις τέθεικεν κατηγορίαις, οὐχ οὕτως καὶ τὴν τῆς οὐσίας ἢ τοῦ ποιοῦ ἢ ἄλλου τινὸς ποσοῦ, οἷον ἀριθμοῦ ἢ μεγέθους μέθεξιν, ἰδίας πεποίηκεν κατηγορίας; ἢ κἂν τὰ συμβεβηκότα ἐν τῇ οὐσίᾳ θεωρῆται κἂν ἡ οὐσία ἐν τοῖς συμβεβηκόσιν, ἐνυπάρχει ταῦτα ἀλλήλοις, καὶ διὰ τοῦτο καὶ ἡ σχέσις αὐτῶν συνῄρηται, καὶ οὐκ ἄλλο μέν τί ἐστιν ἡ οὐσία, ἄλλο δὲ ἡ πρὸς τὴν οὐσίαν σχέσις· ὁ δὲ χρόνος καὶ ὁ τόπος ἔξωθέν πως θεωρούμενοι ἄλλοι μὲν αὐτοί εἰσιν, ἄλλη δὲ ἡ πρὸς ταῦτα σχέσις τῶν ἐν τόπῳ καὶ χρόνῳ ὄντων. καὶ γὰρ ἐν τῇ φύσει τῶν ἔξωθεν παρακολουθούντων ὁ χρόνος καὶ ὁ τόπος δοκεῖ, ὥσπερ τῶν συμπληρούντων ὕλη καὶ εἶδος καὶ κίνησις. μήποτε δὲ τὸ ποτὲ οὐχ ἁπλῶς τὸ ἐν χρόνῳ δηλοῖ οὐδὲ τὸ ποῦ τὸ ἐν τόπῳ, ἀλλὰ τὴν τοῦ χρόνου καὶ τὴv τοῦ τόπου ἰδιότητα, καθὸ τοιοῦτοι, ὥσπερ καθὸ διαστάσεις καὶ ποσὰ ἐν τῷ ποσῷ κατηριθμήθησαν.

Εἰ δέ τις τὸν χρόνον ὡς μέτρον κινήσεως τῷ πρός τι νομίζει δεῖν ὑπάγειν, τὸ μέτρον διχῇ διαιρετέον, ἢ αὐτὸ καθ’ αὑτὸ ἢ κατὰ τὴν πρὸς τὸ μετρούμενον ἀναφοράν, καὶ ὡς μὲν καθ’ αὑτὸ τὸ μέτρον ποσὸν καὶ Γ ἀρχὴ καὶ γένος ἐστὶ τῶν ποσῶν πάντων ὡς δὲ πρὸς τὸ μετρούμενον, πρός τι ἂν εἴη· οὕτως δὲ καὶ τὸ τῆς κινήσεως μέτρον ὁ χρόνος ὡς μὲv καθ’ αὑτὸ ποσὸν ἂν εἴη τι καθότι μέτρον, ὠς δὲ πρὸς τὴv κίνησιν πρός τι, καὶ οὐδὲν ἄτοπον κατ’ ἄλλας καὶ ἄλλας ἐννοίας εἰς διαφόρους κατηγορίας ἀνάγεσθαι.

Μετὰ δὲ τὸν χρόνον περὶ τοῦ τόπου διαποροῦσιν· εἰ περιεκτικός ἐστι σώματος, ἢ ὡς οὐσιώδης ποιότης συμπληρωτικὴ τῆς οὐσίας ἐστὶν [*](1 κέχρηται Lv οὐ om. JL 4 ἀναγωγὴν τῶν αὐτῶν Kv 5 ἰδίας JLA, in marg. b: ἰδέας Kv 5. 6 κατηγορίας μὲν ποιήσας A, μὲν supra A1 8 ὁ χρόνος διάστημα A 9 ἐπὶ τοῦ τόπου L 10 ἐν τῶ τόπω A 10. 11 μὲμ ἀλλαχοῦ A 11 post τα alterum ras. b litt. L 12 ζητήση Lv 12. 13 καὶ τόπου A 13 κατηγορείαις v 15 ἰδίας JLA, in marg. b: ἰδέας Kv δεωρεῖται J 17 συνήιρηται in συνήιρτηται (sic) mut. Ja, sed cf. in Phys. p. 708,4. 709,16. 1336,33 D. τι] τοι A 18 τόπος καὶ ὁ χρόνος A 19 εἰσιν e corr. L ταῦτα Kv: ταύτα sic L2: ταύτας JL1: αὐτοὺς A 23 τὴν τόπου LA 24 καθὸ om. L διάστασις A κατηρίθμησαν Av 25 νομίζει ex νομίζειν corr. L1 27 τὸ alt. om. L 29 post τι add. ποσὸν A 30 τί (sic, post εἴη) supra Ja post κίνησιν ras. 5 litt. L)

῾Ο δὲ θεῖος ’ιάμβλιχος κἀνταῦθα τὴν ἑαυτοῦ θεωρητικὴν ἐπιστήμην παραδεικνὺς τὰς πρώτας ἀρχὰς ἡμῖν τῶν τε δύο τοῦ ποσοῦ εἰδῶν καὶ τῆς μιᾶς ἀμφοῖν περιοχῆς ἐκφαίνων ὡδί πως γέγραφεν· “ἐπειδὴ γὰρ ἡ τοῦ ἑνὸς δύναμις, ἀφ’ οὗ πᾶν | τὸ ποσὸν ἀπογεννᾶται, διατείνεται δι’ ὄλων [*](34v Δ) ἡ αὐτὴ καὶ ὁρίζει ἔκαστον προϊοῦσα ἀφ’ ἑαυτῆς, ᾗ μὲv δι’ ὅλων διήκει παντάπασιν ἀδιαιρέτως, τὸ συνεχὲς ὑφίστησιν, καὶ ᾗ τὴν πρόοδον μίαν καὶ ἀδιαίρετον καὶ ἄνευ διορισμοῦ· ᾗ δὲ προϊοῦσα ἵσταται καθ’ ἕκαστον τῶν εἰδῶν καὶ ᾗ ὁρίζει ἕκαστον καὶ ἕκαστον ἓν ποιεῖ, ταύτῃ τὸ διωρισμένον παράγει· κατὰ δὲ τὴν περιέχουσαν ἅμα τὰς δύο ταύτας ἐνεργείας μίαν κυριωτάτην αἰτίαν τὰ δύο ποσὰ παράγει. καὶ κατὰ μὲv τὴν πανταχοῦ ταὐτότητα καὶ ὅλην ἐφ᾿ ἑκάστων τε τῶν μορίων καὶ ἐπὶ πάντων τὸ συνεχὲς ἀπεργάζεται, κατὰ δὲ τὴν ἐφ’ ἕκαστον αὐτῶν πρὸς ἑαυτὰ ταὐτότητα καὶ κατὰ τὸ ἐν ἑνὶ ἑκάστῳ ὅλην εἶναι τὸ διωρισμένον ἀπογεννᾷ. καὶ κατὰ μὲv τὴν ἐν ἀλλήλοις ἕνωσιν τῶν νοητῶν ποσῶν τὸ συνεχές, κατὰ δὲ τὴν διακεκριμένην αὐτῶν ἀπ’ ἀλλήλων ἕνωσιν τὸ διωρισμένον ὑφίστησιν. καὶ κατὰ μὲν τὴν ἑστῶσαν αὐτοῦ ἐνέργειαν τὸ διωρισμένον, κατὰ δὲ τὴν προϊοῦσαν τὸ συνεχὲς δημιουργεῖ· ἐπεὶ δὲ ἅμα καὶ μένει καὶ πρόεισιν, τὰ δύο ἀπογεννᾷ. περιέχει γὰρ ἡ τῶν νοητῶν μέτρων δύναμις ἅμα ἀμφότερα τὰ μένοντα καὶ κροϊόντα ἐν ἑνὶ τῷ αὐτῷ· ὅθεν δή, εἴ τις τοῖς νοητοῖς καὶ θείοις μέτροις τὰ ἕτερα τούτων νέμει, εἰ μὲν τὰ ἀκίνητα μόνα, ὑπὸ Περιπατητικῶν παρακρουσμάτων ἐξηπάτηται, εἰ δὲ τὰ προϊόντα, ὑπὸ Στωικῶν.”

p. 5a15 Ἔτι τὰ μὲν ἐκ θέσιν ἐχόντων πρὸς ἄλληλα ἕως τοῦ τῶν δὲ ἄλλων οὐδὲν αὐτὸ καθ’ ἐαυτό, ἀλλ᾿ ἢ ἄρα κατὰ συμβεβηκός.

Μετὰ τὴν πρώτην τοῦ ποσοῦ διαίρεσιν καὶ ἐτέραν ἐπάγει, καθ᾿ ἣν τὰ μὲν ἐκ θέσιν ἐχόντων πρὸς ἄλληλα τῶρ ἐν αὐτοῖς μορίων συνέστηκεν, τὰ δὲ οὐκ ἐξ ἐχόντων θέσιν. ἐδεήθη δὲ καὶ ταύτης διὰ τὸ μίαν μὴ ἐπιδέχεσθαι τὰς ὅλας διαφοράς. καὶ γὰρ πᾶν μὲν τὸ ἐκ θέσιν [*](3 καθ᾿ ὅσον] καθὸ A ὢν K: ὼν J: ὄν KAv καθὸ] καθ᾿ ὅσον L 4 post τόπος add. καὶ v 9 εἰδῶν τοῦ ποσοῦ L 10 ἐμφαίνων Kv ὧδέ πως A 11 διατείνεται, εται e corr. J2 14 διωρισμοῦ b: δι’ ορισμου A ἵσταται καὶ καθ᾿ A 15 ταύτῃ] κατὰ τοῦτο ταυτὴ A 20 ἀπογεννᾶται JL, of. v. 25 23 ἑστῶσαν ex ἐνεστῶσαν corr. J: || || ἑστῶσαν L 28 παρακουσμάτων Α 30 ἔτι δὲ τὰ pierique Arist. liltri ἐκ θέσιν ex ἔκθεσιν oorr. L πρὸς ἄλληλα iterat Α ἕως τοῦ supra L1 lcinina usquc ad τάξιν ἄν τινα τινὰ ἂν plcriqtie Arist. libri) ἔχοι (p. 5a32) continuat A 31 ἢ] rectius εἰ multi Arist. libri)

Ζητεῖν δὲ ἄξιον, τί τὸ θέσιν ἔχον. ἆρα, ὥς τινες οἴονται, τριῶν τούτων δεῖται τὸ θέσιν ἔχον, τοῦ τε τόπου ἐν ᾧ κεῖται καὶ τοῦ τὰ μόρια συνυπάρχειν, ἀλλὰ μὴ τῶν ἑτέρων γινομένων τὰ ἕτερα ἀφανίζεσθαι, καὶ τοῦ συνέχειαν καὶ ἀλληλουχίαν ἔχειν πρὸς ἄλληλα; ἢ τὸ μὲν συνυπάρχειν ἀλλήλοις τὰ μόρια πάντως προσεῖναι δεῖ τοῖς θέσιν ἔχουσιν, τὸ δὲ ἐν τόπῳ εἶναι οὐ πάντως οὔτε κατὰ τὴv φύσιν τῶν πραγμάτων οὔτε κατὰ τὴv τοῦ ᾿Αριστοτέλους παράδοσιν. τὰ γὰρ μὴ διεστηκότα πλεοναχῶς, οἷον ἡ γραμμή, ἐν τόπω μὲν οὐκ ἔστιν, ὥστε οὐδὲ ἐν τόπω̣ τεθήσεται, θέσιν δὲ λέγεται. καὶ ὁ ’Αριστοτέλης δὲ οὐχ ἁπλῶς εἶπεν θέσιν ἔχοντα αὐτὰ ἐν τόπῳ, ἀλλὰ πρὸς ἄλληλα τῶν ἐν ἑαυτοῖς μορίων· τοῦτο ἐστιν, ὤς φησιν ’Ιάμβλιχος, ὧς τὰ μόρια πάνα συνυπάρχει ἀλλήλοις, καὶ τῇ τούτων ἀθρόᾳ λήψει τῷ ὅλῳ τῷ ἐξ αὐτῶν τὸ εἶναι ὑπάρχει. διὰ γὰρ τοῦ πρὸς ἄλληλα εἰπεῖν δείκνυσιν ὅτι οὐ τὴν κατὰ τόπον θέσιν λέγει, ἀλλὰ τὴν κατὰ σχέσιν, ἀντιδιαστέλλων ταῦτα τοῖς πρὸς τῷ γίνεσθαι τὸ εἶναι ἔχουσιν, ὦν τὰ μόρια οὐδέποτε ὑπομένει. κυρίως μὲv γὰρ θέσις ἐπὶ τῶν ἐν τόπῳ λέγεται, ἤδη δὲ καὶ ἐφ’ ἑκάστου τῶν ποσῶν, ὧν τὰ μόρια συνυπάρχει, κεῖσθαι ἐν ἐκείνῳ ἐν ᾧ ἐστι λέγεται, ὥσπερ γραμμὴ ἐν τῇ ἐπιφανείᾳ καὶ ἐπιφάνεια ἐν τῷ σώματι· καὶ τὸ σημεῖον γάρ, ὅταν μονάδα θέσιν ἔχουσαν λέγωσιν, οὐχ ὡς ἐν τόπῳ κεῖται, ἀλλ’ ὡς ἐν γραμμῇ. ἕκαστον οὖν τῶν συνεχῶν ποσῶν, ὡς ἔχει φύσεως, οὕτως ἔχει καὶ τὴν οἰκείαν θέσιν· τὸ Ζ μὲν σῶμα, ἐπειδὴ ἐν τόπῳ ἐστίν, ἐν τόπῳ καὶ τὴν θέσιν ἔχει, ἡ δὲ ἐπιφάνεια ἐν τῷ σώματι, ἡ δὲ γραμμὴ ἐν τῇ ἐπιφανείᾳ, τὸ δὲ σημεῖον ἐν τῇ γραμμῇ· καὶ γὰρ σαφῶς καὶ ’Αριστοτέλης εἶπεν ὅτι τὰ τῆς γραμμῆς [*](4 ἔχων ex ἔχον corr. L1 γοῦν v 5 παραληφθείσας Av, sed corr. A 6 προτεθείναι A 7 διαφορᾶς JL 12 τί om. L ἔχον] ἐχόντων utrobique A τινες] cf. Porph. p. 104,12 B. 13 δεῖται τούτων Kv 16 προεῖναι A 19 post οὐδὲ ras. 2 litt. A 20 καὶ ἀοριστίαν ὁ K δὲ om. L ἐχόντων αὐτῶν A 21 αὐτοῖς KAv 23 τῶ ἐξ αὐτῶν ὅλω A τοῦ || 24 εἰπεῖν, εῖ in ras. τὴν pr. iu marg. suppl. J1 25 κατὰ σχέσιν—τὰ δὲ (p. 137,30) spatio vacuo relicto om. JKA, postea suppl. A (cf. Praefatio), πρὸς ἄλλα τῶν μορίων ἀλληλουχίαν τὲ καὶ συνέχειαν add. man. rec. J πρὸς] ἐν in marg. b, cf. p. 138,6. 17 τῶ ex τὸ ut vid. corr. L1 30 ὡς ἐν γραμμῇ scripsi: ὡς γραμμῆ LA: ἐν γραμμῆ v 34 καὶ ὁ ἀριστοτέλης L)

Τὰ δὲ μὴ ἔχοντα θέσιν ἀπαριθμούμενος πρῶτον ἔταξε τὸν λόγον καί φησιν αὐτὸν μήτε κεῖσθαί που μήτε τὰ μόρια θέσιν ἔχειν πρὸς ἄλληλα. εἰ γὰρ ὑπομένειν δεῖ τὰ θέσιν ἔχοντα, ὁ δὲ λόγος ἅμα τε εἴρηται καὶ οὐκ ἔτι ἔστιν, πῶς ἂν ἔχοι θέσιν; καὶ ἐπὶ τοῦ χρόνου δὲ τὸ αὐτὸ ἀξιοῖ, ἀφ’ [*](2 ἔχειν om. A ἐλέγετο A 3 ἐν τόπω L: ἐν τῶ τόπω Av 4 ζητῶμεν LA: ζητήσωμεν V 5 οὖ πέρας L: οὗπερ Av 6 φησὶν] ubinam ? θαυμάσοι L: θαυμάσει A: θαυμάση v 7 ταῦτα περὶ τόπου L: περὶ τόπου ταῦτα A: περὶ τοῦ τόπου (om. ταῦτα) v 8 οὗ πέρας L: οὗπερ Av 9 δι’ ὃ scripsi: 616 L: διὰ Av αὐτῶ L: αὐτὸ τῶ Av ὑπάρχοι L 10 γὰρ delcvi (cxpuiixit V): jtossis γε καὶ om. Av Tov 0111. Av post τόπον ras. 4 litt. L 11 γὰρ om. A 12 πῶς δὲ οὐ V 13 ὁ τόπος— συμβεβηκὸς (14) om. v τῶ oin. A ἔχειν] ἔχει A 16 περὶ om. Av λέγοι A 19 λέγοιτο] λέγοι τὸ L τε] δὲ A συνυπάρχον τὰ ἔχοντα L 20 ἐστὶ in ras. L 22 ἔκστασιν, κ stipra L 24 καὶ κατὰ τὰ A 26 συμπεφυρμένα L: συμπεφορημένα A: συμπεφορημένη v γε scripsi: τε liliri 28 ἔκστασιν A 30 πρῶτον] immo ultimum 31 μήτι priore loco K)

Ἀλλὰ διὰ τί ὁ ἀριθμὸς οὐκ ἔχει θέσιν; ὑπομένειν γὰρ αὐτοῦ δοκεῖ τὰ μόρια. “ὅτι, φησὶν ὁ ᾿Ιάμβλιχος, ἡ μονὰς σημεῖον ἄθετόν ἐστιν, ὁ δὲ ἀριθμὸς ἐκ μονάδων συνέστηκεν, καὶ ὅτι οὐδὲ τὰ μόρια ὑπομένει· οὐδὲ γὰρ [*](B) εἰ ἔστιν τὰ διηριθμημένα, ἔστιν που ὁ ἀριθμός, ἐπεὶ οὐδὲ ὁ λόγος ἔστιν που, ὅτι ἔστιν τὰ ὑπ᾿ αὐτοῦ λεγόμενα. ὡς δὲ ὁ λόγας ἐν τῷ λέγεσθαι, οὕτως καὶ ὁ ἀριθμὸς ἐν τῷ ἀριθμεῖσθαι ὑφέστηκεν, καὶ διὰ τοῦτο οὐχ ὑπομένει οὐδετέρου τὰ μόρια, ὥστε οὐκ ἔχουσιν θέσιν”. ταῦτα μὲν ὁ θεῖός φησιν ᾿Ιάμβλιχος. θαυμάζω δέ, εἰ ὁ ἀριθμὸς διὰ τὸ μὴ ὑπομένειν τὰ μόριαν λέγεται μὴ ἔχειν θέσιν· οὐ γὰρ ὡς ὁ λόγος ἐν τῷ λέγεσθαι ἔχει τὸ εἶναι, οὕτως καὶ ὁ ἀριθμὸς ἐν τῷ ἀριθμεῖσθαι· κἂν γὰρ μὴ ἀριθμῆται τοὺς πέντε μου δακτύλους, ἠρίθμηνται κατὰ τὸ ἑαυτῶν εἶδος. ἀλλὰ μᾶλλον διὰ τὸ μὴ συνεχὴς εἶναι· δεῖ γὰρ καὶ συνεχῆ εἶναι καὶ ἐκτετάσθαι τὰ θέσιν ἔχοντα· οὕτως γὰρ καὶ ἡ πρὸς ἄλληλα τῶν μορίων θέσις ὁραθήσεται, τίνα τίσιν τῶν μορίων συνάπτεται. ἐν γὰρ τῇ τριάδι ποία μονὰς πρὸς ποίαν σύγκειται, οὐκ ἔστιν εἰπεῖν, ὥσπερ ἐπὶ τῆς γραμμῆς ποῖον μόριον ποίῳ συνάπτει, ἐναργές ἐστιν ἰδεῖν. Διὰ τί δὲ οὐχ ὡς ἐπὶ τοῦ λόγου καὶ ἐπὶ τοῦ χρόνου σαφῶς δἀνεῖλεν τὸ θέσιν ἔχειν, αὔτως καὶ ἐπὶ τοῦ ἀριθμοῦ, ἀλλ᾿ ὅτι θέσιν οὐ πάνυ λάβοις ἂν αὐτοῦ; ἢ ὡς οἱ ἐξηγηταί φασιν, ὅτι δοκεῖ καὶ ὁ ἀριθμὸς ἐπιδέχεσθαι θέσιν διὰ τὰ ἀριθμούμενα. μήποτε δὲ χαρακτηριστικοῦ ὄντος τῶν θέσιν ἐχόντων μάλιστα τοῦ τὰ μόρια ὑπομένειν, ὁ μὲν λόγος καὶ ὁ χρόνος οὐκ ἔχει τοῦτο, ὁ δὲ ἀριθμὸς ἔχει, καὶ εἴπερ εἶχεν τὴν συνέχειαν, ἦν ἂν τῶν θέσιν ἐχόντων. κἂν θέσιν δὲ μὴ ἔχῃ ὅ τε λόγος καὶ ὁ χρόνος καὶ ὁ ἀριθμός, ἀλλὰ τάξιν ἔχει, ὡς εἴρηται, ταῦτα ἀντὶ τῆς θέσεως. ἡ δὲ τάξις κυρίως μὲν ὡς ἐπὶ διωρισμένων θεωρεῖται κατὰ τὸ πρότερον καὶ ὕστερον λαμβανομένη, καὶ ἐπὶ τοῦ χρόνου δέ, καθ᾿ ὅσον προηγεῖται τὸ παρεληλυθὸς τοῦ ἐνεστῶτος καὶ τοῦτο τοῦ μέλλοντος, ὥστε καὶ ἐπὶ τούτου [*](3 τάξιν, τα in ras. J ταῦτα ἔχειν A τοῦ τε λόγου] τοῦτο λέγεται A 4 λέγεται om. A: γίνεται L ὑστέρα] δευτέρα A post ὑστέρα add. λέγεται K 4. 5 γίνεται πρότερον A 8 ὅτι οὐχ ὑπομένει αὐτοῦ] ὑπομένειν γὰρ αὐτοῦ δοκεῖ A (cf. V. 9) αὐτῶ K 10 6 om. Kv 12 ὁ prius om. K 13 ὅτι in ras. J 14 ἀριθμῆσθαι v 15 μὲν οὖν ὁ A 16 φησιν om. A 18 ἀριθμεῖται (post μὴ) J: an ἀριθμῇ τις ? 20 συνεχὴς JLK: συνεχῆς A: συνεχεῖς v 21 ὁραθήσεται om. A 24 συνάπτει A: συνάπτειν ceteri 26 ἀλλ᾿ <εἶπεν> ὅτι ? 29 τῶν, ῶν in ras. L 30 συγγένειαν A 31 ἦν ex εἴη corr. Ja 33. 34 πρῶτον καὶ τὸ ὕστερον K 34 λαμβανόμενα Kv 35 μένοντος b)

Ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, ὅτι κατὰ μὲν τὴν πρώτην διαίρεσιν πέντε μὲv ἦν συνεχῆ, δύο δὲ διωρισμένα· κατὰ δὲ τὴν δευτέραν τέτταρα μὲν τὰ θέσιν ἔχοντα, γραμμή, ἐπιφάνεια, σῶμα, τόπος, τρία Γε τὰ μὴ ἔχοντα, ἀριθμός, χρόνος, λόγος, ὧν δύο μέν, φησὶν Ἰάμβλιχος, τάξιν ἔγει, ἀριθ|μὸς καὶ [*](35ν Δ) χρόνος· λόγος δὲ πῶς μὲν ἔχει τάξιν, πῶς δὲ οὐκ ἔχει, φησίν, ὡς ἐν τοῖς πρὸ τούτων διώρισται, ὥστε καὶ ἄλλη τρίτη γέγονεν διαίρεσις, καθ’ ἣν τῶν ποσῶν τὰ μὲν ἔχει τάξιν, τὰ εὲ οὐκ ἔχει. καὶ ἄλλην δὲ τετάρτην ἐφεξῆς πρστίθησιν διαίρεσιν, καθ’ ἣν τῶν ποσῶν τὰ μέν ἐστι προηγουμένως ποσά, ὅσα καθ’ αὑτά ἐστιν τοιαῦτα, ὡς ἀριθμὸς καὶ μέγεθος καὶ χρόνος καὶ τὰ τοιαῦτα, ὧν τὸ ποσὸν ἐν τῷ τί ἐστιν κατηγορεῖται· τὰ δὲ κατὰ συμβεβηκός, ὅσα κατ’ ἄλλο τι ποσὰ εἶναι λέγεται, οἷον τὸ λευκὸν πολὺ λέγεται ἢ μέγα, οὐ καθὸ λευκόν, ἀλλὰ κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν, καὶ ὁ ἄνθρωπος μακρὸς κατὰ τὸ μῆκος, καὶ ἡ κίνησις δὲ πολλὴ ἢ διὰ τὸν χρόνον ἡ διὰ τὸν τόπον· ἐὰν γὰρ ἀποδιδῷ τις τὸ ποσὸν αὐτῆς, ἢ ἐνιαυσιαίαν λέγων κατὰ τὸν χρόνον ἀποδώσει ἢ σταδιαίαν κατὰ τὸν τόπον. δοκεῖ οὖν κατὰ ταῦτα καὶ ἡ κίνησις μετέχειν τοῦ ποσοῦ, ἀλλ’ οὐκ εἶναι ποσόν. Καὶ ἔοικεν πολλή τις ἀμφιβολία γεγονέναι περὶ τὴν κίνησιν, εἴπερ οἱ μὲν ὑπὸ τὸ πρός τι αὐτὴν ἀνάγεσθαί φασιν, οἱ δὲ ὑπὸ πλείονας κατηγορίας [*](1 τὸν om. L διωρισμὸν Ab 3 δυάδος, δυ in ras. L 5 καὶ at αἱ L 8 ἄσημα K πάντηι J: πάντη L 9 ἔστι e corr. L 10 ݲ|| J: om. A προσενεγκάμενος A 11 post γένος inser. οἶμαι τὴν θέσιν λέγει comp. λ΄ LA. λέγειν v) γένος LAv, eadem praemisso σχο, sed in linea K: οἶμαι τὴν θέσιν || || λέγει in marg. J οἶμαι et λέγει J 2) 13 άπλοῦ JLA: ἁπλῶς Kv 14 ὑπ’] ἐπ’ A 15 τῶ(ι) σώματι JLA, in marg. b: τῶ σωκράτει Κ: τῶ σωκράτης v: desidero τοῖς συνθέτοις οἶον > τῷ σώματι 18 τὴν om. K 21 φησὶ ὁ ἰάμβλιχος v; cf. Porph. p. 105,5 sqq, Β. 22 φησίν] φύσιν A 23 ἄλη K 34 πολλή τι ] πολλάκις Α 35 ἀνάγεσθαι αὐτὴν A ὑπὸ] περὶ A)

Ἀποροῦσι δὲ καὶ πρὸς τὰ ἐνταῦθα λεγόμενα οἱ αὐτοὶ ἄνδρες οὐδὲν ἔχειν θέσιν λέγοντες. εἰ Τὰρ θέσιν ἔχειν ἐκεῖνα λέγεται, ὧν τὸ μόρια ὑπομένει, πάντων δὲ ῥεόντων οὐδὲν ὑπομένοι, οὐδὲ θέσιν ἄν τι κυρίως ἔχοι. ἢ κἂν ἡ ὕλη ῥέῃ συνεχῶς καὶ τοῦτο δοίη τις καὶ τὰ σώματα ἐπ’ ἄπειρον ἔχει προσθήκας καὶ ἀφαιρέσεις, ἀλλ’ ὅμως ἔστιν τι καὶ τὸ ἐναργῶς, εἴτε τὸ δεύτερον ὑποκείμενον, ὥς τινες λέγουσιν, εἴτε τὸ ἰδίως ποιόν, ὡς ἄλλοι, εἴτε ἡ κατὰ τὸ εἶδος οὐσία ἢ ἡ ἄτομος καὶ σύνθετος οὐσία ἢ καὶ ἄλλο τι τοιοῦτον, ὃ καὶ ἐν ταῖς μεταβολαῖς ὑπομένει καὶ ἀπ’ ἀρχῆς ἄχρι τέλους γνωρίζεται· περὶ γὰρ τῶν ἐναργῶν ὁ λόγος, ἀλλ’ οὐχὶ περὶ τῶν ἀφανῶν καὶ ἀμφισβητουμένων. δεύτερον δέ, ᾧ λόγῳ, φασίν, τὸ λευκὸν κατὰ συμβεβηκὸς εἶναι ποσὸν ὡς] ὁ Ἀριστοτέλης λέγει, τῷ τὴν ἐπιφάνειαν ποσὸν εἶναι, τούτῳ τῷ λόγῳ καὶ ἡ ἐπιφάνεια κατὰ συμβεβηκὸς ἔσται ποσὸν τῷ πλήθους μετέχειν. ἀλλ’ ὑπομνηστέον τῶν ἔμπροσθεν [*](5 Ἀριστοτέλους] Phys. Γ 1 p. 201 a 10. 27. 2 p. 202 a 7 al. 6 κατατάττουσι, τάττ e corr. LA (ex κατάγουσιν Α 1) Πλωτῖνος] Enn. VI 1,15. 3,21 8 γὰρ] γὰ sic K 9 ὑφέστηκε post διαστήματι A 9. 10 καθ’ ἑαυτὴν A 12 τῷ om. A 14 θεωρεῖται v 17 ἄλλη, η in ras. L οὔσῃ] οὐσία A 19 τὸν τόπον, τὸν et τόπ in ras. A 20 εἰδιτικὴν A γενητὴν K: γενετὴν J: γενετὴν Lv: γενητικὴν A 21 ὑποβαίνουσιν JLA, ὑ in ras. L: ὑπομένουσι Kv 24 ὑπομένοι (post οὐδὲν) JLK: ὑπομένει Av κυρίως, κυρι in ras. L 25 δοίη] δέοι A 26 προσθήκης ut vid. A 27. 28 et δὲ . . . . εἰ δὲ . . . . εἴτε A 28 ἡ post ἢ om. A 29 οὐσία om. A 32 ὡς supra Ja: delevi τὸ τὴν A)

p. 5 b 11 Ἔτι τῷ ποσῷ οὐδέν ἐναντίον ἐναντίον ἕως τοῦ οὐκ ἔστιν [*](Ζ) ἄρα τὸ μέγα τῷ μικρῷ ἐναντίον οὐδὲ τὸ πολὺ τῷ ὀλίγῳ. Ὤσπερ ἐπὶ τῆς οὐσίας μετὰ τὴν διαίρεσιν τῶν εἰδῶν αὐτῆς καὶ τῶν διαφορῶν ἐπὶ τὸ ἴδια αὐτῆς καὶ τὸ παρακολουθοῦντα μεταβέβηκεν, οὕτως καὶ ἐπὶ τοῦ ποσοῦ ποιεῖ. καὶ πρῶτον τίνα τὰ κοινῇ ὑπάρχοντα τῷ ποσῷ πρὸς ἄλλας κατηγορίας παραδίδωσιν, εἶθ’ οὕτως τὰ ἴδια αὐτοῦ λέγει δὴ οὖν, ὅτι τῷ ποσῷ οὐδέν ἐστιν ἐναντίον. καὶ κάλλιον ἴσως πρὸ τῆς τῶν Ἀριστοτέλους ἐξεργασίας ἕκαστον τῶν εἰδῶν τοῦ ποσοῦ προχειρισάμενον ἰδεῖν, ὅπως οὐκ ἔχει ἐναντίον καὶ ὅπως τὰ δοκοῦντα εἶναι ἐν ἑκάστῳ εἴδει τοῦ ποσοῦ ἐναντία οὐ καθὸ ποσὸν ὑπάρχει αὐτῷ, ἀλλὰ κατ’ ἄλλην κατηγορίαν, ὑφ’ ὑπάγεται. αὐτίκα ἡ γραμμή, καθ’ ὅσον ἐστιν γραμμή, οὐδεμίαν ἔχει ἐναντίωσιν· καθ’ ὅσον δὲ ποιὰ γραμμή, κατὰ τοσοῦτον τὸ εὐθὺ καὶ τὸ κυρτὸν ἔχει περὶ τὴν γραμμὴν θεωρούμενα. πάλιν ἡ ἐπιφάνεια, καθὸ μὲν διχῇ διέστηκεν, οὐδὲν ἔχει ἐναντίον· τραχύτης δὲ καὶ λειότης περὶ αὐτὴν οὐχ ᾗ ἐπιφάνεια ἀλλ’ ᾗ τοιάδε ἐπιφάνεια θεωρεῖται κατὰ τὸ ποιὸν αὐτῆς, ὡς λευκὴ καὶ μέλαινα οὐ καθὸ ἐπιφάνεια, | ἀλλὰ [*](36r A) καθὸ ποιὰ ἐπιφάνεια. καὶ τὸ σῶμα δὲ καθὸ σῶμα, τουτέστιν καθὸ τρεῖς ἔχει διαστάσεις, οὐδὲν ἔχει ἀναντίον· τὸ γὰρ ἀσώματον οὐκ ἔστιν τῷ σώματι ἑναντιον, ὡς μὲν ὁ Ἰάμβλιχός φησιν, διότι τὰ ἐναντία ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος ἐστίν, ταῦτα δὲ οὐκ ἔστιν ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος. μήποτε δὲ γένος μὲv αὐτῶν οὐδὲν κωλύει τὸ αὐτὸ εἶναι τὴν οὐσίαν· τῆς γὰρ οὐσίας τὸ μὲν σῶμά φαμεν, τὸ δὲ ἀσώματον· ἀλλὰ τὸ ἀσώματον, εἰ μὲν ἀπόφασιν καὶ στέρησιν [*](1 ἐλέγομεν] p. 123,1 εἶναι om. L τὸ (aute κατὰ) ex τοῦ corr. L 1 1. 2 κατὰ πλῆθος Kv 3 κατὰ πλῆθος Av 3. 4 τῶν ἀριθμῶν L 6 καθαυτὰ ex κατ’αυτὰ corr. J 7 τὴν προηγουμένην Kv 8 προγουμένως L 9 τῷ ποσῷ om. A 10 lemma usque ad τὸ δὲ ἔλαττον τῶν ὁμογενῶν (p. 5 b 20) continuat A 11 τῷ πολὺ b 15 πρὸς τὰς ἄλλας A 17 τῆς τῶν JLA: τῆς τοῦ Kv 17. 18 προχειρισάμενον Kv: προχειρισαμένων JLA 19 εἴδει, ει alt. in ras. J: om. A ἐναν K: ἐναντίως v 22 τὸ εὐθὺ] καὶ εὐθὺ L θεωρούμενον A Paraphr. p. 23,17 H. 24 ἀλλ’ ἡ L 25 ἐπιφάνεια (post καθὸ) in marg. b: γραμμὴ JLKAv 26 καθὸ (post δὲ et post τυτέστι) supra L 1 28 ο om. L Ἰάμβλιχος] cf. Porph. 106,26 B. 29 δὲ alt. in ras. A)

Ὁ μέντοι Ἀριστοτέλης εἰ μὴ τις, φησίν, τὸ πολὺ τῷ ὀλίγῳ φαίη ἐναντίον ἤ τὸ μέγα τῷ μικρῷ· δοκεῖ γὰρ ταῦτα ποσὰ ὄντα ἐναντία εἶναι. ἀλλὰ δείκνυσιν πρῶτον μέν, ὅτι οὐκ ἔστιν ποσά, ἀλλὰ πρός τι, ἔπειτα ὅτι, κἄν ποσὰ ᾖ κἂν μὴ ποσά, οὐκ ἔστιν ἐναντία. καὶ ὅτι μὲν οὐκ [*](Γ) ἔστιν ποσά, ἀλλὰ πρός τι τὸ μέγα καὶ τὸ μικρόν, δείκνυσιν οὕτως· εἰ τὰ μικρὰ μεγάλα λέγεται καὶ τὰ μεγάλα μικρὰ πρὸς τὰ ὁμογενῆ παραβαλλόμενα, οὐδὲν ἔσται καθ' αὑτὸ μέγα ἢ μικορόν, ἀλλὰ πρὸς ἕτερα ἕξει τὴν ἀναφορὰν καὶ πρός τι ἔσται· ἀλλὰ μὴν τὸ ἡγούμενον, τὸ ἄρα λῆγον'. ἐν δὴ τούτῳ συλλογισμῷ τὸ μὲν συνημμένον ὡς σαφὲς παρῆκεν· εἰ γὰρ τὸ μεγάλα μικρὰ λέγεται καὶ τὰ μικρὰ μεγάλα, δῆλον ὅτι οὐδὲν ἔσται καθ' αὐτὸ τοιοῦτο· τὴν δὲ πρόσληψιν ἀποδείκνυσιν ἐκ τοῦ καὶ ὄρος μικρὸν λέγεσθαι καὶ κέγχρον μεγάλην πρὸς τὰ ὁμογενῆ παραβαλλόμενα. εἶτα τὸ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τοῦ πολλοῦ καὶ ὀλίγου δείκνυδιν, πολλοὺς μὲv ἐν τῇ κώμῃ λέγων ἤ ἐν τῷ οἴκῳ ὡς πρὸς κώμην καὶ οἶκον, ὀλλίγους δὲ ἐν τῷ ἄστει καὶ τῷ θεάτρῳ ὡς πρὸς αὐτά. δεύτερον δὲ ἐπιχείρημα ἀπὸ τῆς ἐνεργείας ἐπάγει τῆς σημαντικῆς· οὐ γὰρ ὅμοιόν τι σημαίνει τὸ τρίπηχυ καὶ τὸ μέγα, ἀλλὰ τὸ μὲν τρίπηχυ ποσόν, τὸ δὲ μέγα πρός τι. καὶ οἰκείως ἀπὸ τῶν σημασιῶν ποιεῖται τὴν ἐπειδὴ ἐπειδὴ κατ’ αὐτὰς αἱ κατηγορίαι διεστήκασιν. καὶ ἔστιν καὶ οὖτος ὁ συλλογισμὸς τοιοῦτος· πᾶν ὅ δηλοῖ ποσόν, ἐκεῖνό ἐστι ποσόν· τὸ δὲ πολὺ καὶ ὀλίγον ἤ τὸ μέγα καὶ μικρὸν οὐ δηλοῖ ποσόν· οὐκ ἄρα ἐστὶν ποσά'. εἶτα κατασκευάζει ἐκ περιουσίας, ὅτι, κἄν τε ποσὰ ᾖ κἄν τε μή, ἔστιν ἐναντία. δείκνυσιν δὲ αὐτὸ οὕτως· ‘ τὸ Ι μέγα [*](36v Δ) καὶ μικρὸν καὶ πολὺ καὶ ἀλίγον οὐκ ἔστι καθ' αὑτά, ἀλλὰ πρὸς ἕτερον ἀναφέρεται· τὰ δὲ τοιαῦτα οὐκ ἔστιν ἐναντία • τὰ γὰρ ἐναντία καθ’ ἑαυτά ἐστιν καὶ ἐπὶ τῆς οἰκείας φύσεως ὑφέστηκεν’. εἶτα τὸ αύτὸ καὶ διὰ τῆς εἰς ἀδύνατον ἀπαγωγῆς ἐπιδείκνυσιν· ‘εἰ γὰρ ἔσται τὸ μέγα καὶ τὸ μικρὸν ἐναντία, συμβήσεται ἅμα τὰ ἐναντία ἐπιδέχεσθαι· ἀλλὰ μὴν τοῦτο ἀδύνατου’. τὸ δὲ συνημένον πρόδηλον ἐκ τοῦ τὸ αὐτοὺ μέγα [*](5 καὶ μικρὸν εἶναι. εἶτα καὶ ἄλλο επάγει συμπέρασμα τοῖς αὐτοῖς λήμμασιν 1 τῷ om. A 2 ἐστιν L 3 καὶ χρόνος A 4 τοῦ οm. A ὁ δὲ om. Ι 7 τῇ τοῦ Κν 8 τοιόνδε ποσόν ΚΑν, in marg. J a : ποιόν J 1 : τοιόνδε ποσόν ποιὸν L 9 μή] μέν A τις post φαίη Arist. 10 ante ἐναντίον add. εἶναι Arist. 13 καἰ μικρὸν A 19 τοιοῦτον Κ Α ν 20 λέγεται A κέχρον A 21 κόμη A 22 κόμῆν sic A 23 αὺτὰ ex ταυτά oorr. Α 1 27 ἐκεῖνό J L A: τοῦτό Κ ν 29 ἐστὶ e corr. L 30 τε καὶ μὴ A 32 γὰρ] δὲ K 33 ἐστι in ras. L 34 εἰς τὸ ἀδύνατον Α ἀποδείκνυσιν Κ ν 35 ἐναντίον (pr. loco) K)

“Μήποτε δέ, φησὶν ᾿Ιάμβλιχος τῷ ᾿Ανδρονίκῳ κατα<κολουθῶν>, τὸ μέγα καὶ μικρὸν καὶ τὸ πολὺ καὶ ὀλίγον οὐ μόνον πρός τί ἐστιν, ἀλλὰ καὶ ποσὸν ἀόριστον. ὅταν γὰρ λέγωμεν μέγα, ποσὸν ἀόριστον δηλοῦμεν· οὐ γὰρ δηλοῦται πόσῳ ἢ τίνι μεγέθει γέγα ἐστὶν ἢ πόσῳ πλήθει πολύ· ὅταν δὲ μεῖζον καὶ μικρότερον λέγωμεν, κατὰ τὴν πρὸς ἄλληλα σχέσιν θεωρεῖται. ὁ δέ γε ’Αριστοτέλης κατὰ τὸ πρός τι μόνον τὸ μέγα καὶ μικρὸν ἐθεώρησεν, ὥσπερ ὁ Πλωτῖνος κατὰ τὸ ἁπλῶς μόνον· τὸ γὰρ πρός τι μέγα ἀντὶ τοῦ μεῖζον λέγεσθαί φησιν.”

Εἰπόντος δὲ τοῦ ’Αριστοτέλους, ὄτι ὃ μὴ ἔστι καθ᾿ αὑτὸ λαβεῖν, ἀλλὰ πρὸς ἕτερον ἀναφέρεται, τοῦτο οὐκ ἔχει ἐναντίον, ἐνίστανταί τινες πολλὰ καὶ ἐν τοῖς πρός τι ἐναντία λέγοντες εἶναι, οἷον τὴν ἐπιστήμην τῇ ἀγνοίᾳ καὶ τὴν ἀρετὴν τῇ κακίᾳ. “μήποτε οὖν, φησὶν ’Ιάμβλιχος, ἐλλιπῶς εἴρηται, τὸ δὲ πλῆρές ἐστιν τοιοῦτον· ὃ μὴ ἔστιν καθ᾿ αὑτό, ἀλλὰ πρὸς ἕτερον ἀναφέρεται, οὐδενὶ τούτων τῶν πρὸς ἃ ἀναφέρεταί ἐστιν ἐναντίον· ἡ γὰρ μεγάλη κέγχρος πρὸς τὴν μικὰν κέγχρον ἀναφέρεται καὶ οὐκ ἔστιν τὸ μέγα τῷ μικρῷ ἐναντίον”. μήποτε δὲ ἄμεινον λέγειν ὅτι οὐ πᾶσαν ἀντίθεσιν ἀνεῖλεν ἀπὸ τοῦ ποσοῦ ὁ ᾿Αριστοτέλης· οὐ γὰρ καὶ τὴv κατὰ τὸ [*](E) πρός τι, ἀλλὰ μόνην τὴν κατὰ τὸ ἐναντίον, ὥστε κἂν εἴη τις ἐν τῷ ποσῷ κατὰ τὸ πρός τι ἀντίθεσις, οὐ σαλεύεται διὰ τοῦτο ὁ ’Αριστοτέλους λόγος λέγων τῷ ποσῷ οὐδὲν εἶναι ἐναντίον.

Εἰδέναι δὲ χρή, ὅτι τοῦ ποσοῦ τὸ μέv ἐστιν ὡρισμένον, τὸ δὲ ἀόριστον· καὶ ὡρισμένον μὲν τὸ περιγεγραμμένον ἤδη καὶ κατὰ μέτρον ὡρισμένον νοούμενον, οἷον δύο ἢ τρία ἢ πηχυαῖον· ἀόριστον δὲ τὸ ἄνευ περιγραφῆς καὶ ἄδηλον κατὰ τίνα ὑπεροχὴν ὑπερέχει ἢ κατὰ τίνα ἔλλειψιν ἐλλείπει· τοιαῦτα δὲ τὰ πολλὰ ἢ ὀλίγα καὶ τὸ μέγα καὶ μικρόν. καὶ αὐτὸ δὲ τὸ ἀόριστον ποσὸν διχῶς λέγεται, τὸ μὲν ἁπλῶς, τὸ δὲ πρός τι. τὸ μὲν μὴ ἀναφερόμενον ἐφ’ ἕτερον ὁμογενές, κατὰ δὲ τὴν οἰκείαν διαφορὰν νοούμενον τὴv πρὸς τὰ ἀνομοιογενῆ ἁπλῶς λέγεται, οἷον ὅταν τὸ μικρὸν ὄρος [*](1 ἑαυτῶ, ῶ in ras. L καὶ τοῦτο—ἐναντίον εἶναι (2) om. L 7 κατακολουθῶν b (cf. p. 154,4): κατὰ JKAv: om. L: καὶ Brandis; cf. Porph. 108,15 B. 10 πόσωι ex ποσῶι corr. J: ποσῶ L ἢ pr. supra J πόσω(ι) ex ποσῶ(ι) corr. JL 12 καὶ τὸ μικρὸν Kv 13 μόνον] in marg. ποσὸν b 14 φησιν] Plol. Eun. VI 311 19 ἐλλειπῶς JA 20 οὐδενὶ Kv: οὐδὲν JLA: possis οὐδὲν τούτῳ ἃ Kv: ὃ JLA 21 κέχρος A κέχρον A: om. v 23 ἀνῆλον A 25 ἀντίθεσις ex ἀντιθέσεις corr. vid. J τοῦτο ὁ ἀριστοτέλους λόγος ex τοὺς ἀριστοτέλους λόγους corr. J 27 ὡρισμένον, τὸ δὲ ἀόριστον A: ddptaTov, τὸ δὲ ὡρισμένον JLKv, sed corr. J, qui post δὲ ras. hab. 2 litt. 28 καὶ pr. in ras. J καὶ alt. om. A 30 κατά τινα utrobique libri; cf. Paraphr. p. 24,28 H. 33 ὑφ’ v)

Βούλεται δὲ ὁ θεῖος ᾿Ιάμβλιχος τὰ μὲv καθ’ αὑτὰ μέγα καὶ μικρὸν καὶ πολὺ καὶ ὀλίγον ἐν τοῖς καθ’ αὐτὰ καὶ ἀύλοις εἴδεσιν θεωρεῖσθαι, τὰ μὲν κατὰ τὴν ὑπεροχὴν τῆς δυνάμεως, τὰ δὲ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν καθαρῶν λόγων, τὰ δὲ πρός τι, ἅπερ καὶ κατὰ σύγκρισιν λέγεται, ἐν τοῖς ἐνύλοις ὁρᾶν ἐν οἷς καὶ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον καὶ τἀναντία ἅμα κατὰ τὴν πρὸς ἕτερον καὶ ἕτερον ἀναφοράν. “προσιόντος γὰρ τοῦ εἴδους τῇ ὕλῃ σύμμικτός τις ἀπ’ ἀμφοῖν γίνεται δύναμις· καθ’ ὅσον μὲν γὰρ μεταλαμβάνει τοῦ εἴδους, ὁμοιοῦται πρὸς αὐτὸ καὶ γένεται πολὺ καὶ μέγα τὸ ἔνθλον, κατὰ δὲ Ζ τὴν οἰκείαν ἀπειρίαν τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον καὶ τῆς πρός τι σχέσεως καὶ τῆς ἐπὶ τὸ ἐναντία μεταβολῆς μεταλαμβάνει. τούτου δὴ οὖν, φησίν, οὕτως ἔχοντος οὐκ ὀρθῶς ὑπολαμβάνουσιν οἱ ἁπλῶς ταῦτα πάντα ἡγούμενοι λέγεσθαι, ὥσπερ ὁ Πλωτῖονς· καὶ γὰρ ἡ συνήθεια ἐπὶ τῶν πρός τι πολλάκις αὐτοῖς χρῆται, καὶ οἱ κέγχρον μεγάλην λέγοντες κατὰ τὴν πρὸς τὸ ὁμογενὲς σύγκρισιν ὡς τὸ μεῖζον δηλοῦσαν κατὰ τὸ πρός τι λέγουσιν. ‘ἀλλὰ τὸ μέγεθος, φησὶν ὁ Πλωτῖνος, οὐκ ἔστιν τῶν πρός τι, ἀλλὰ τὸ μεῖζον, ὥσπερ καὶ τὸ διπλάσιον’. ἢ οὐχ οὕτως ἔχει· διατείνει γὰρ ἡ τοῦ μεγέθους ἔννοια ἐπί τε τὰ καθ’ αὑτὰ μεγέθη καὶ τὰ πρὸς ἄλληλα· οὐδὲ γὰρ ἂν μεῖζον ἐλέγετο μὴ μετέχον τοῦ μεγέθους καὶ παραδηλοῦν τὴν κατὰ τὸ μέγεθος ὑπεροχήν. ’ἀλλὰ τὰ πολλά, φασίν, οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ πολὺ πλῆθος ἐν ἀριθμῷ θεωρούμενον, ὥστε οὐκ ἂν εἴη πρός τι’. ἢ ἁᾴδιον ἄλλο εἶδος ἀριθμοῦ ἀντιθεῖναι, ὃ καὶ πρός τι ποσὸν λέγεται, ἐν ᾧ αἱ δέκα σχέσεις τῶν λόγων περιέχονται· ἐν τούτῳ γάρ ἐστιν καὶ τὸ πλεῖον καὶ τὸ ἔλαττον. εἰ δὲ καὶ ἀριθμοῦ ἐπέκτασίν τις ἁπλῶς λέγοι τὸ πλῆθος, τὸ δὲ ὀλίγον ἀριθμοῦ συστολήν, οὐδὲν ἧττόν ἐστιν καὶ ἐν ταῖς προόδοις τῶν δια|φόρων [*](37r A) ἀριθμῶν ἐναρμόνιός τις πρὸς ἀλλήλους διαφορά, καθ’ ἣν ὑπερέχουσίν τε καὶ ὑπερέχονται καὶ πλείονές εἰσιν καὶ ἐλάττονες. καὶ ἐπὶ τοῦ συνεχοῦς δὲ τοῦ σημείου ἢ πόρρω ἢ ἐγγὺς προϊόντος πολλαὶ γίνονται διαφορότητες [*](2 τιθέμενοι Kv λέγωμεν ex λέγομεν corr. L: λέγομεν A λέγομεν] λέγωμεν K τῶ] τὸ A 4 μέγα καὶ bis K καὶ τὸ μικρὸν v 5 πρός τι] πρώτην A σχέσιν, σχέ in ras. L1 6 τῶν supra Ja ἐστι in ras. L 8 καὶ τὸ ἧττον Kv 11 καὶ ante πολὺ om. L 12 κατὰ pr.] καθαυτὰ K 13 καὶ om. Kv 15 προιόντος A 10 ἀπ’] ἐπ’ Α 19 τούτου e corr. L 24 Πλωτῖνος] Enn. VI 3,11 26 ἑαυτὰ v 27 μὴ|| || J μετέχοντος τοῦ 1, 28 φασίν] Plot. VI 3,12 30 εἶδος τοῦ ἀριθμοῦ ν 32 τις] cf. Plot. Ι. c. Τὸ πλῆθος in marg. suppl. Ja 33 ταῖς in ras. A1 προόδοις, προο in ras. A1: προσόδοις Kv 35 εἰσι in ras. L)

Θεωρητικώτερον δὲ τοῖς εἰρημένοις περὶ τοῦ ποσοῦ ἐπιβάλλων ὁ θεῖος Ἰάμβλιχος “παντός, φησίν, ποσοῦ κοινὴ ἔννοια τοιάδε ἐστίν· ποσὸν ὑπάρχει τὸ διαιρετὸν εἰς ἐνυπάρχοντα μέρη· τοῦτο γὰρ ἐπὶ πλήθους καὶ μεγέθους [*](Β) ὡσαύτως διατείνει. τούτου δὲ τὸ μὲν ἀριθμητόν ἐστιν, τὸ δὲ μετρητον, καὶ ἑκάτερον λέγεται καὶ ἀορίστως πως καὶ ὡρισμένως, οἷον τὸ μῆκος ὡρισμένως, ὅτι μετὰ περάτων, ἀορίστως δέ, ὅτι ἄδηλον μέχρι πόσου τὰ πέρατα ἀφορίζονται. εἰ δὲ πάντα τὰ κατὰ τὴν κοινωνίαν τοῦ αὐτοῦ γένους [ἤτοι τοῦ ποσοῦ] ἀφώρισται, οὐδὲν διαφέρει, εἰ τὸ μὲν ἐφ᾿ ἕν, τὸ δὲ ἐπὶ δύο, τὸ δὲ ἐπὶ τρία διέστηκεν· οὐ γὰρ διὰ τοῦτο ἀπογνωστέον τὴν μετουσίαν τοῦ κοινοῦ γένους, οὐδὲ ἐπὶ τῶν ἀριθμῶν, ὅτι ἡ δυὰς τῆς τριάδος προηγεῖται καὶ αὕτη τῆς τετράδος καὶ ἐφεξῆς· οὐ γὰρ ἡ δυὰς τὴν τριάδα ποιεῖ ὡς προτέρα οὖσα τὴν δευτέραν, ἀλλὰ κατ᾿ ἄλλο μὲν τὸ πρότερον αὐτοῖς καὶ ὕστερον διηρίθμηνται, κατ᾿ ἄλλο δὲ ἡ κοινωνία αὐτοῖς τοῦ γένους ἐνυπάρχει, [*](2 καὶ ἢ Kv: καὶ JLA 2. 3 ἀφορίζοντες Α 4 τῶ ἀριθμῶ L1, corr. L2 5 ἀλλὰ] cf. Plot. 6 καὶ τὸ ὀλίγον v 8 τῆς om. A καὶ om. L ποσοῦ τι JLKv, γρ πιούσηι in marg. Ja: ποιοῦσι ex ποιούση mut. A 12 πρὸς pr.] παρὰ Α 13 ἡμῖν Α 14 νάνοι L: ἄνݲοݲιݲ Α 15 καὶ κατέλλειψει Α 16 μεταλειφθέντες Α 17 οἷοιπέρ εἰσιν, οἷοι in ras. A1: ex οἷονπέρ ἐστιν corr. L2 καὶ post καλοῦ supra Ja: om. A 18 ἔσται, αι in ras. J 20 τῶν] τῶ v 22 εἰρημένοι Κ 24 supra τοῦτο scr. τὸ ποσὸν L2 26 γέγεται ἀορίστως Α 27 μετὰ τῶν περάτων Α 28 τὰ om. Kv 29 ἤτοι τοῦ ποσοῦ in marg. Ja, in lin. ceteri: glossema delevi 30 ἀπογνωστέον] ἀπογνω sequ. lac. 3 litt. A 32 αὐτὴ libri 33 αὐτοῖς JK: αὐτῆς LAv 34 αὐτοῖς JLK: αὐτῆς Av)

p. 6a12 Μάλιστα δὲ ἡ ἐναντιότης τοῦ ποσοῦ περὶ τόπον δοκεῖ ὑπάρχειν ἕως τοῦ ἐναντία ὁρίζονται.

Εἰπὼν τῷ ποσῷ μηδὲν εἶναι ἐναντίον πάνυ ἐπιστημονικῶς παρατίθεται τὰ δοκοῦντα ποσὰ καὶ ἐναντία· τούτων γὰρ διελεγχθέντων ἀσφαλὴς λοιπὸν ὁ λόγος ὁ καθόλου δεικνὺς τῷ ποσῷ μηδὲν εἶναι ἐναντίον. καὶ πρότερον μὲν τὸ μέγα καὶ μικρὸν ὡς ποσὰ ἐναντία παραγαγὼν ἔδειξεν ὅτι οὐ ἐστιν, ἀλλὰ πρός τι, οὐδὲ εἰ ποσά τις αὐτὰ συγχωρήσει εἶναι, ἐναντία ἐστίν. νῦν δὲ τὸν τόπον παρατιθεται, τὴν ἐναντιότητα τοῦ ποσοῦ λέγων περὶ τὸv τόπον μάλιστα δοκεῖν ὑπάρχειν, οὐκ ἀρεσκόμενος τούτῳ, ὡς † οἴε|ται· 37v Δ αὐτὸς γὰρ εἶπεν σαφῶς, ὅτι τῷ ἀφωρισμένῳ ποσῷ οὐδὲν ἐστιν ἐναντίον· [*](1 οὐδὲν μᾶλλον JLK: οὐδὲ μᾶλλον Av αὐτῶ(ι) JLK: ἑαυτῶ A: αὐτῆ ν 2 δοκεῖ φανερὰ A 3 φασὶ LA εἰς τὰ ἐνυπάρχοντα A 4 ἀλλ’ om. Av 5 τὰ μέρη libri: correxi 6 ὑπάρχειν libri: correxi 7 φησίν] 5 p. 3a29 ἡμᾶς in ὑμᾶς corr. vid. A1 12 ἴδιον τοῦ ποσοῦ A: scribendum puto > τοῦ π. ἴ καθὸ libri ποσόν libri 15 ὠς om. A ἀδιεξητήτως A 16 πρότερον] p. 133,21 sqq. 16. 17 καθ᾿ αὑτὴν δοκεῖ μοι JL: δοκεῖ μοι καθ’ αὑτὴν A: καθ’ αὑτὴν μόνη δοκεῖ K: καθ’ αὑτὴν μόνη δοκεῖ μοι v 20. 21 lualim οὐχ ὡς ὅ. μ. εἰς τὰ μ. 22 ποσῶν K 23 τόπον] τὸ ποσὸν K: τὸν τόπον Arist. lemma integrum hab. A 24 διορίζονται KA διωρίζονται Arist. cod. g) 26 διελεχθέντων K 28 ὅτι] ὡς A 30 ποσοῦ JKA: ποῦ Lv 31 τούτω(ι) JK, in marg. b: τοῦτο LAv οἴεται] immo aut οἶμαι (cf. in Pbys. p. 80,23 D.) aut οἴονται, uisi forte ὡς <ὁ δεῖνα> οἴεται 32 εἶπεν] p. 5b11 ἀφωρισμένῳ om. A)

᾿Αλλ᾿ εἰ τὸ πλεῖστον διεστηκὸς ἐναντίον, πλεῖστον δὲ διέστηκεν ἐν [*](37v) σφαίρᾳ τὰ κατὰ διάμετρον, πῶς οὐ ταῦτά φησιv ἐναντία, ἀλλὰ τὸ μέσον τῷ πέριξ; ἢ ὅτι ὡς μὲν κατὰ διάστασιν τὸ κατὰ διάμετρον ἠναντίωται, ὡς δὲ ἐν σφαίρᾳ καὶ ἐν κόσμῳ καὶ κατὰ τὸ εἶδος αὐτὸ τὸ μὲν κατὰ διά μετρον ἐν τῷ πέριξ ὄντα ἄμφω τῆς αὐτῆς ἐστι φύσεως καὶ οὐδὲν ἀλλήλων διαφέρει, τὸ δὲ μέσον τοῦ πέριξ κατ’ αὐτὸ τὸ εἶδος διέστηκεν· διὸ καὶ αὐτὸς εἶπεν τῷ μέσῳ διάστασιν πλείστην εἶναι πρὸς τὰ πέρατα τοῦ κόσμου, ἵνα ὅλον τὸ ἄνω λαμβάνῃ ὡς ὁμοφυὲς πρὸς ὅλον τὸ ἵνα δὲ μὴ τὸ ὡς πρὸς ἡμᾶς ἄνω καὶ κάτω νομίζῃ τις λέγεσθαι, τὸ μέσον καὶ τὸ πέριξ παρεθετο κατὰ φύσιν καὶ ἀμετάβλητον ἔχοντα τὴν διαφοράν.

Αλλὰ πῶς ἄvω τὸ κυκλοφορητικὸν ἔσται σῶμα; κούφου γὰρ καὶ πυρὸς ἡ χώρα αὕτη. ἢ ἐστιν μὲν φύσει τοῦ πυρὸς ὁ ἄνω τόπος, κατὰ συμβεβηκὸς δὲ ἔσται καὶ τῆς πέμπτης οὐσίας. ἰδία μὲv Τὰρ αὐτῆς ἡ κύκλῳ, αὕτη δὲ τοῦ πέριξ· συμβέηκεν δὲ αὐτῇ ἀνωτέρων εἶναι τοῦ πυρός, ὥς φησιν ᾿Ιάμβλιχος, ἄλλο τοῦτο συμβεβηκὸς λέγων καὶ οὐχ οἷον τὸ ἐν τῇ γενέσει παρυφιστάμενον, ἀλλ’ ἐπειδὴ καὶ τοῦ ἄνω ἐπέκεινα καὶ περιεκτικόν ἐστιν τοῦ ἄνω, διὰ τοῦτο ἀνωτάτω ἂν λέγοιτο δικαίως.

’Αλλὰ τὸ ἄνω καὶ κάτω, φασίν, ὅσα μὴ πρός τι λέγεται, αὐτόθεν ἐναντία ἐστὶν μέρη τόπου ὄντα καὶ οὐ διαφοραὶ κατὰ μερῶν κατηγορούμεναι· κάτω μὲν γάρ ἐστιν τὸ μέσον, ἄνω δὲ τὸ πέριξ· ὁρίζει δὲ ταῦτα τὴν τῶν Ζ κούφων καὶ βαρέων φυσικὴν κατὰ τόπον κίνησιν πλεῖστον ἀλλήλων διεστηκότα. ἀλλ᾿ εἰ μὲν ἦν, φασίν, ὁ τόπος αἴτιος τῆς ἐπὶ τοσόνδε κινήσεως καὶ τῆς ἐν τῇ συστάσει καὶ φορᾷ τῶν σωμάτων ἀποπερατώσεως, ἠδύνατό τις λέγειν ὅτι ὁ τόπος καθ’ αὑτὸν ὁρίζει τὰ κινούμενα· εἰ δὲ ἡ τῶν σωμάτων καὶ ἡ κατὰ τὴν οὐσίαν κίνησις τὰ πέρατα ἀφορίζει τοῦ τόπου, οὐκ ἂν εἴη καθ’ ἑαυτὸν ὁ τόπος οὐδ’ ἂν ἔχοι μέρη ταῦτα.

Πολλὴ δὲ καὶ περὶ τόπου γέγονε τῶν δοξασμάτων διαφορά. οἱ μὲν γὰρ κατὰ τὸ πρός τί φασιν αὐτὸν ἀφορίζεσθαι· καθὸ γὰρ περιεκτικόν ἐστιv τοῦ σώματος, νενόηται ὡς τόπος, τὸ δὲ περιέχον πρὸς τὸ περιεχόμενον λέγεται ὡς πρός τι· οἱ δὲ διάστημα αὐτὸν λέγοντες ποσὸν εἶναί φασιν, ἀλλ’ οὐ πρός τι. καὶ τὸ ἄνω δὲ καὶ κάτω οἱ μὲν ἐν τῷ παντὶ ἀπολείπουσιν καὶ ἐναντία αὐτὰ τίθενται, οἱ δὲ οὔτε ἐναντία ταῦτα εἶναι συγχωροῦσιν οὔτε ἐν τῷ παντὶ ὅλως ὑφεστάναι λέγουσιν· εἶναι γὰρ τῶν πρός τι, ὥσπερ καὶ τὸ δεξιὸν καὶ ἀριστερόν. οἱ δὲ Πυθαγόρειοι τὸν τόπον πέρας [*](1 διεστὸς A 2 φησιν οὐ ταῦτα v οὐ in ras. L 3 ὅτι om. K 5 ὄντι K φύσεώς ἐστι K 6 κατ᾿ αὐτὸ] κατὰ A 7 αὐτὸς εἶπεν in ras. J1 πλ. τῷ μ. διάστ. πρὸς τὰ π. τοῦ κ. εἶναι Arist. 8 λαμβάνηι, ἡ in ras. J 9 νομίζει A τις] τι L 11 κυκλοφορητικὸν JLK, ητ ex ικ corr. L1: κυκλοφορικὸν φορικὸν Av 12 φύσει JK: φ L: φύσις Kv 13. 14 ἡ κύκλῳ scil. φορά, quod subaudiendum ex κυκλοφορητικόν 19 ἐστι in ras. L 23 τῆς] τοῖς ut vid. A τῇ om. A στάσει v ἐδύναιτό sic L, e ex ου corr. 24 ἡ in ras. L 25 καὶ om. K 26 ἔχη v 27 πολὺ A περὶ τοῦ τόπου L 28 τὸ om. L περιεκτικὸς L, ὁ in ras. 29 τοῦ om. A ὡς] ὁ A 30 post αὐτὸν add. εἶναι v 31 καὶ τὸ κάτω v 32 αὐτὰ] ταῦτα L 32. 33 συγχωροῦσιν, σιν in ras. L 34 καὶ post ὥσπερ supra J1: om. v)

p. 6a19 Οὐ δοκεῖ δὲ τὸ ποσὸν ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον ἔως τοῦ ὥστε τὸ ποσὸν οὐκ ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον.

Καὶ τοῦτο τῇ οὐσίᾳ προσεοικὸς ἔχει τὸ ποσόν, φημὶ δὲ τὸ μὴ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον· καὶ γὰρ καὶ αὐτὸ ὥσπερ ἡ οὐσία οὐ μετέχει τῆς κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον ἀπειρίας, διότι ἐν ὡρισμένω εἴδει κεκράτηται. καὶ διὰ τούτου δὲ δείκνυται τὸ μὴ εἶναι ἐναντίωσιν ἐν τῷ ποσῷ· τὰ γὰρ μὴ ἐπιδεχόμενα τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον οὐδ’ ἂν ἐναντίωσιν ἔχειν λέγοιτο. ἁρχὴ γὰρ τῆς ἐπὶ τὸ ἐναντίον μεταβολῆς ἡ ὕφεσις καὶ ἡ ἐλάττωσις τοῦ προϋπάρχοντος εἴδους· μίξει γὰρ τοῦ ἐναντίου ἡ ἀμύδρωσις. διὸ οἷς ἐστιν ἐναντίον, τούτοις ὑπάρχει τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον, καὶ ἀνάπαλιν. τὴν δὲ ἀπόδειξιν ἐκ τῆς ἐπαγωγῆς ὁ ᾿Αριστοτέλης ἐποιήσατο τοῦ μὴ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ ἡττον, ἐπί τε τὰ ἀφωρισμένα ποσὰ ἐπιών, ὅταν λέγῃ τὸ δίπηχυ καὶ τὰ τρία, καὶ ἐπὶ τὰ ἀόριστα, ὅταν λέγῃ οὔτε χρόνος ἑτέρου μᾶλλον χρόνος. αἴτιον δὲ οἶμαι τοῦ τὸ ποσὸν μὴ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον τὸ καὶ τὰ κατὰ ποσὸν ὁρίζεσθαι καὶ καὶ μετρεῖσθαι· εἰ οὖν καὶ τῶν ἄλλων ὅρος γίνεται τὸ ποσόv, πῶς ἂν αὐτὸ τῆς κατὰ τὸ B μᾶλλον καὶ ἧττον ἀοριστίας μεταλαμβάνι; εἰ δὲ μεῖζον μέγεθος μεγέθους λέγομεν καὶ πλείονα ἀριθμὸν ἀριθμοῦ, καὶ ἐν τούτῳ πολὺ τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον θεωροῦμεν μᾶλλον γὰρ μείζων τοῦ Ὑμηττοῦ ὁ Καύκασος ἢ ὁ [*](1 ὄντων] ὄν A ἀριστοτέλη K 3 φησίν] Phys. Δ 4 p. 212a5 3. 4 τὸν ἐξωτάτον sic, ον al. atram., supra τον et ἐξω ras. L 5 πέρας εἶναι λέγουσι Kv τὸν ἑκάστου] τοῦ ἑκάστου L 6 ὑφ᾿] ἀφ᾿ A Paraphr. p. 25,30 H. ἀνέχεται, έχ iu ras. L2 10 ἰδέαν A ἑκάστων, ων e corr. L-: ἐκάστου v 11 ἡ ἐν τῶ παντὶ ἀνέχουσα KAv Par. 15 τοῦ ὥστε om. A ὥστε καὶ τὸ plerique Arist. libri 15. 16 καὶ ἧττον A 18 καὶ τὸ ἧττον Kv 21 καὶ ἧττον A 22 ἡ ante ὕφεσις om. JL 26 ἰαὶ τὸ ἧττον v τε om. K τὰ om. A 27 οὐδέ γε χρ. ἕτερος ἑτέρου Arist. 29 καὶ ἧττον L κατὰ τὸ ποσὸν Av 30. 31 κατὰ μᾶλλον K 31 μεταλαμβάνει Av 32. 33 καὶ ἧττον Lv 33 μεῖζον JA ὑμητοῦ LKv: ἡμμήττου JA)

p. 6a26 Ἴδιον δὲ μάλιστα τοῦ ποσοῦ τὸ ἴσοv τε καὶ ἄνισον λέγεσθαι ἕως τοῦ ὥστε τοῦ ποσοῦ μάλιστα ἂν εἴη ἴδιον τὸ ἴσοv τε καὶ ἄνισον λέγεσθαι.

’Αποδοὺς τῶν παρακολουθούντων τῷ ποσῷ τὰ κοινὰ καὶ πρὸς ἄλλας κατηγορίας τὸ ἴδιον νῦν ἀποδίδωσιν, ὃ καὶ παντὶ καὶ μόνῳ τῷ ποσῷ ὑπάρχει· τοῦτο δέ ἐστιν τὸ ἴσον τε καὶ ἄνισον λέγεσθαι. πάλιv διὰ τῆς ἐπαγωγῆς ἀποδείκνυσιν ἐπί τε τὰ συνεχῆ καὶ ἐπὶ τὰ διωρισμένα ποσὰ καθ’ ἕκαστον ἐπιών. ὅτι δὲ ἴδιον τοῦτο τοῦ ποσοῦ, δείξαις ἂν οὕτως· τὸ ποσὸν καθὸ ποσὸν μετρητόν ἐστιν· τὸ μετρητὸν ποτὲ μὲν τοῖς αὐτοῖς μέτροις μετρεῖσθαι πέφυκεν, ποτὲ δὲ πλείοσιν ἢ ἐλάττοσιν· ἔστιν δὲ τὸ μὲν τοῖς αὐτοῖς μέτροις μετρούμενον ἴσον, τὸ δὲ πλείοσιν ἢ ἐλάττοσιν ἄνισον· τὸ ἄρα ποσὸν καθὸ ποσὸν ἴσον τε καὶ ἄνισον λέγεται. καθὸ γὰρ ποσόν, μετρητόν· καθὸ δὲ μετρητόν, ταῦτα αὐτῷ ὑπάρχει· καὶ γὰρ καὶ τοῖς [*](Γ) ἄλλοις τὸ μετρητοῖς εἶναι διὰ τὸ ποσὸν ὑπαρχει· οὐ γὰρ ᾗ ξύλον μετρεῖται τὸ ξύλον, ἀλλ᾿ ᾗ μέγεθος καὶ ποσόν. κυρίως οὖν ἐπὶ τοῦ ποσοῦ τὸ ἴσον τε καὶ ἄνισον λέγεται, ἐπὶ δὲ τῶν ἄλλων οὐ κυρίως· λευκὸν γὰρ λευκῷ ἴσον οὐ κυρίως, ἀλλὰ καταχρηστικῶς λέγεται, κυρίως δὲ ὅμοια τὰ λευκὰ καὶ πάντα τὰ κατὰ ποιότητα ἀφωρισμένα· οὕτως γοῦν καὶ διάθεσις διαθέσει ἴση μὲν κυρίως οὐκ ἂν λέγοιτο, ὁμοία δέ. εἰ οὖν καὶ πᾶσιν ὑπάρχει τοῖς ποσοῖς, ὡς διὰ τῆς ἐπαγωγῆς ἔδειξεν, καὶ μόνοις, ὡς νῦν ἐδήλωσεν οὔτε γὰρ ἐπὶ ποιότητος κυρίως λέγεται τὸ ἴσον ἀλλὰ τὸ ὅμοιον, οὔτε ἐπὶ οὐσίας καθὸ οὐσία, ἀλλὰ καθὸ μεγεθους καὶ ποσοῦ μετέχει), εἰκότως ἴδιον λέγεται τοῦ ποσοῦ.

᾿Αρχύτας δὲ καὶ αὐτὸς τὸ ἴσοv καὶ ἄνισον ἴδιον τοῦ ποσοῦ λέγων ἐν πλήθει καὶ μεγέθει θεωρεῖσθαί φησιv αὐτὸ καὶ ἐν ῥοπῇ, οὔτε δὲ οὐδίᾳ οὔτε ποιότητι τούτων τι παρέπεσθαι. τριχῶς οὖν αὐτὸς τὸ ἴσοv καὶ ἄνισον ἀφορίζεται κατὰ τὰς τρεῖς τοῦ ποσοῦ διαφοράς. ὁ μέντοι ᾿Αλέξανδρος [*](2 μέγας JLA: μείζων Kv 3 ἧττον utrobiquo JKA, sed ω supra K: ἥττων Lv ὑμηττὸς Kv: ὕμμηττος J: ὕμμητος A: ὑμητός, ὑ e corr. L 4 συγχωρήση K: συγχωρήσει A 7 Πλωτῖνος] Knn. VI 3,11 9 Icmma integrum A 10 ὥστε τοῦ om. L 10. 11 τὸ—λέγεσθαι om. L 13 τὸ om. A 14 ἐστι in ras. L fort. <ὃ> vel πάλιν <δὲ> 16 οὕτως e corr. L 17 ἐστι in ras. L τὸ δὲ μετρητὸν 18. 19 ἐλάττωσιν A utrobique 19 τὸ alt.] καὶ K 20 τε om. L 22 μέτροις v 24 τε om. A 32 ᾿Αρχύτας] om. Hartenst., cf. p. 128,18 (fr. 35 11.) 36 ἀφωρίζεται A)

Ἀπροῦσι δέ τινες πρὸς τὰ ὑπ’ Ἀριστοτέλους εἰρημένα, εἰ τὸ ὅμοιον [*](Ε) καὶ ἀνόμοιον μὴ ἔστιν ποσοῦ ἴδιον ποσοῦ ἴδιον, ἀλλὰ ποιοῦ, πῶς ὄμοια μεγέθη λέγεται· ὅμοια γὰρ τρίγωνα καὶ τετράγωνα ἔχομεν πάρὰ τοῖς γεωμέτραις ἀναγεγραμ- [*](1 ἀριστοτέλη Κ 4 ὥσπερ καὶ ἐπὶ Α 5 γᾶρ] σψιλιψεετ λέγεται JLA: λέγει Κv λευκότερον οm. A 6 τῶ (ante τοῦ) ex τὸ corr. J 6.7 ἀλλὰ τὸ τῆς Α 8 δὲ] cf. Wallies. Ind. in Alex. Top. S.V. 8.9 τῷ γᾶρ τὸ] οὐκ Lv 12 καὶ τὸ ἄνισον v 13 τὸ οm. Kv ἐξηγηταὶ] τῶν ἐξηγητῶν ν; cf. p. 128, 20 17 καὶ post meg;euei supra L 22 pήχεως, ω in ras. L ῇ] εἰ Α post ὑπὸ supra oὖ L 23 ποσῶν] ποιῶν Α περιέχεται, εριώ in ras. A 23 24 προσλαβὼν Lv, σ supra L 24 τὸ κατὰ] πῶν κατὰ Lv μόνον supra L1 25 καὶ οm. L συνῆγε Α 28 ποιότητι b παραλλάττει ν 29 τῶ(ι) JLK: τὸ Αν 30 συνεύσεως L, corr, L 2 52 τινες] cf. Plot. Enn. VI 3,15 33 ἔστι in ras. L 34 γεωμότροις v)

Ἄλλοι δὲ ἀποροῦσιν, πῶς ἐναντιότητα ἀπὸ τοῦ ποσοῦ ἀνελὼν ἐν τῷ ἰδίῳ αὐτοῦ ἐναντίωσιν ὑπέθετο τοῦ ἴσου καὶ ἀνίσου. καὶ λύουσιν λέγοντες τὴν τοῦ ἴσου καὶ ἀνίσου ἀντίθεσιν μὴ εἶναι ὡς ἐναντίων, ἀλλ᾿ ὡς πρός τι περὶ ποσὸν θεωρούμενον, ὥσπερ τὸ ὅμοιον καὶ ἀνόμοιον πρός τι περὶ ποιόν. ὅλως δέ, ὅπως ἂν ἔχῃ τὸ ἴσον καὶ ἄνισον, οὐ ταὐτόν ἐστιν τῷ ποσῷ, ἵνα καὶ ἐναντίωσιν ἔχῃ ἐν ἑαυτῷ τὸ ἀλλ᾿ ἐπισυμβαίνει τῷ ποσῷ· εἰ δέ τις ἐπὶ οὐσιῶν τὸ ἴσοv καὶ ἄνισον τάττων τὸν πύργον τῷ πύργῳ ἴσον λέγοι, ἢ ἐπὶ διαθέσεων ἢ ἐνεργειῶν, οὐ καθὸ οὐσίαι οὐδὲ καθὸ ποιά, ἀλλὰ καθὸ ποσοῦ μετέχουσιν, ὑπάρχει αὐτοῖς. ποῖον δέ ἐστιν τὸ μέτρον ἐπὶ δυνάμεων καὶ ἐνεργειῶν, ἆρα ἀριθμὸς ἢ τὸ τῆς ῥοπῆς ποσόν, ἄξιον ἂν εἴη ἐπιζητήσεως.

᾿Εκ δὲ τρίτων ἀποροῦσι, πῶς ἴδιον λέγεται τοῦ ποσοῦ τὸ ἴσον καὶ ἄνισον, εἴπερ μὴ παντὶ τῷ ποσῷ ὑπάρχει· οὔτε γὰρ ἡ μονὰς οὔτε ἡ στιγμὴ ἴσα ἢ ἄνισα λέγεται· εἰ γὰρ ἴσα μὲν τὰ τῷ αὐτῷ μέτρῳ ἰσάκις μετρούμενα, ἄνισα δὲ τὰ ἀνισάκις, οὔτε δὲ ἰσάκις οὔτε ἀνισάκις τῷ αὐτῷ μέτρῳ μετρεῖται ὁποτερονοῦν τούτων ἦν γὰρ ἂν οὐκέτι ἀμερές), δῆλον ὅτι οὐδὲ ἴσον οὔτε ἄνισόν ἐστιν οὐδέτερον. ταύτην δὲ τὴv ἀπορίαν οἱ μὲν λύουσιν καὶ ποσὰ ὑποτιθέμενοι ταῦτα καὶ ἴσα καὶ ἄνισα δεικνύντες. καὶ εἴη ἂν οἶμαι τοιαύτη τις δεῖξις· ἡ μονὰς καὶ ἑαυτὴν καὶ τὰς ἄλλας μονάδας ἰσάκις [*](Ζ) μετρεῖ, ἅπαξ γάρ· ὥστε ἴσαι ἔσονται αἱ μονάδες. καὶ τὸ σημεῖον ὁμοίως· εἰ γὰρ ἐφαρμόττει πᾶν σημεῖον παντί, ἅπαξ ἑαυτό τε μετρεῖ καὶ τὰ ἄλλα. τινὲς δὲ λυουσιν τὴν ἀπορίαν μὴ προσιέμενοι τὸ ποσὰ εἶναι τὴv μονάδα καὶ τὸ σημεῖον· εἰ γὰρ μήτε συνεχῆ ἐστιν ποσὰ μήτε διωρισμένα, ἐν δὲ τούτοις πάντα ἐστὶν τὰ ποσά, οὐκ ἂν εἴη ποσά, οὐδὲ μετρητὰ ἄρα, ὤστε οὐχ ἁρμόσει αὐτοῖς οὐδὲ τὸ ἴσον οὐδὲ τὸ ἄνισον λέγεσθαι. καὶ γὰρ ἡ μὲν μονὰς ἁρχή ἐστιν ἀριθμοῦ καὶ οὐκ ἀριθμός, ἡ δὲ στιγμὴ ἁρχὴ μεγέθους καὶ οὐ μέγεθος, ὥστε ἁρχὴ ποσῶν ἄμφω καὶ οὐ ποσά. καὶ τοῦ ἴσου [*](6 μὲν καὶ αὐτοῖς A 6. 7 τὴν ὁμοιότητα K 7 ἀνισότητος v 9 αὐτοῦ JLA: αὐ K: αὐτῶ v ἴσου ἀνίσου A 10 ἐναντίον L 11 θεωρούμενα Kv: aa θεωρουμένων? 12 ἴχη KA: ἔχει J: ἔχοι Lv 13 ἐν αὐαὐτῶ (sic) τὸ ποσά A 14 ἐπὶ τῶν οὐσιῶν v 15 λέγει K 17 ἂν otn. A 11) τρίτων JLK: τρίτου v: τριῶν A: γρ τριων in marg. Ja, γρ΄ ἐκ τριῶν supra L1 20 ὑπάρχη A 21 μετρούμενα μενα ἰσάκις Kv 22 post alt. οὔτε add. δὲ JK 23 ὁποτερονῦν sic, ον in ras. L οὐδὲ J2LKA: ου ε sic J1: οὔτε v 25 δεικνύοντες v 27 post γὰρ add. μία v, μία μία supra L ὥστε] ὡς A 28 ἑαυτῶ A 29 τὸ] τὰ Kv 34 τοῦ om. L)

᾿Επειδὴ δὲ ἐνταῦθα διαρθροῦν ὁ Πορφύριος ἐπιχειρεῖ τῷ ᾿Ανδρονίκῳ κατακολουθῶν τὴν ἔννοιαν τοῦ τε ἑνὸς καὶ τῆς μονάδος καὶ τῆς στιγμῆς, οὐ τῶν κατ᾿ ἰδέας λεγομένων, ἀλλὰ τῶν κατ᾿ αἴσθησιν ἢ διάνοιαν ἐναργῶν, περὶ ὧν καὶ ἡ παροῦσα πρόεσις πραγματεύεται, φέρε καὶ ἡμεῖς τοῖς λεγομένοις παρακολουθήσωμεν. “ὅταν γάρ, φησίν, ἓν λέγωμεν ἢ μῆκος ἢ πλάτος ἢ βάθος, σκεπτέον πῶς τὸ ἔν φαμεν. ἢ δῆλον ὡς ὁπόταν τις σῶμα θέασηται συνεχὲς μὲν ὅλον ἑαυτῷ περὶ πάντα τὰ μόρια, περι|γεγραμμένον δὲ ἰδίᾳ [*](39r A) καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων κεχωρισμένον, ἓν τὸ τοιοῦτον συνεχὲς ὀνομάζομεν καὶ τὴν τῶν μορίων αὐτοῦ πρὸς ἄλληλα συνέχειαν ἕνωσιν. καὶ οὕτως τὸ τῷ ἀριθμῷ ἓν νοοῦμεν, τὸ δὲ τῷ εἴδει ἒν καὶ ὁμοειδὲς γινώσκομεν τὰ συμβεβηκότα τοῖς ἀτόμοις κατὰ τὰς ἐνούσας διαφορὰς χωρίζοντες. ὅταν δὲ μὴ μόνον ἔη ἀλλὰ καὶ χωρὶς ἄλλου παντὸς ὁμογενοῦς ἢ ὁμοειδοῦς ἢ ὅλως συζύγου ὑπάρχει, τηνικαῦτα μένον ὀνομάζομεν, σύνθετον ἤδη τι τοῦ μένον σημαίνοντος ἔκ τε τοῦ ἐνὸς καὶ τῆς κατὰ τὸ ἀπηρημῶσθαι τῶν ἄλλων καὶ μεμονῶσθαι σχέσεως· μόνωσις γὰρ συνελθοῦσα τῷ ἐνὶ ὀνομάζεται μόνον. οὐ διαφέρει δὲ μόνωσιν εἰπεῖν ἢ μονάδα· καθ᾿ ἑνὸς γὰρ ὑποκειμένου πράγματος ἄμφω ταῦτα λέγεται· οὐκέτι μέντοι ἔπὶ τῶν δύο καὶ τριῶν καὶ τῶν ἐφεξῆς τὸ ἀνάλογον τῇ μονώσει λέγεται, διότι ἐν πλήθει ἐστὶν ἕκαστος ἀριθμός. ἔστιν οὖν αχέσις τῷ ἑνὶ κατὰ τὴν πρὸς τὰ ἄλλα πάντα ἀντίθεσιν, ὅταν ἐκείνων μονωθῇ. ἐπειδὴ δὲ τὴν στιγμὴν μονάδα τεθεῖσαν λέγουσί τινες, τὴν δὲ μονάδα στιγμὴν ἄθετον, οὕτως ἀκουστέον τούτων οὐχὶ τῆς μονάδος στιγμῆς γενομένης κατὰ προσθήκην τῆς θέσεως· οὔτε γὰρ ἡ μονὰς μένουσα ἔτι μονὰς θέσιν προσλαμβάνει οὔτε ἡ στιγμὴ μένουσα στιγμὴ τὴν θέσιν ἀποβάλλει. ἔοικεν οὖν ἀναλογίαν ταὐτότητος ἐμφαίνειν μόνην, τὴν δὲ ὑπόστασιν ἑτέραν τῆς στιγμῆς ἀπὸ τῆς μονάδος, καὶ οὐχ ἧττόν γε τὸ σημεῖον ἀρχὴ καὶ πέρας ἐστὶ τῶν μεγεθῶν ἤπερ ἡ μονὰς τῶν ἀριθμῶν. λάβοι δὲ ἄν τις στιγμῆς ἐναργῆ νόησιν ἐξ ἀναλύσεως· ἡ δὲ ἀρχὴ τῆς ἀναλύσεως ἐξ ἐννοίας γίνεται φυσικῆς ὑπαρχούσης ἅπασιν. τὸ σῶμα μῆκος ἔχει καὶ πλάτος καὶ βάθος, καὶ καθ᾿ ἓν ἕτερον μὲν τὸ μέρος τινός, ἔτερον δὲ τὸ πέρας λαμβάνεται. καὶ τὸ μὲν μέρος τὰς αὐτὰς ἔχει τῷ ὅλῳ διαστάσεις, τὸ μὲν τοῦ σώματος μέρος τριχῇ διεστώς, τὸ δὲ τῆς ἐπιφανείας διχῇ, τὸ δὲ τῆς γραμμῆς μοναχῇ· τὸ δὲ πέρας ἀεὶ μιᾷ δια- [*](1 εἰσιν in ras. L 2 εἰσιν ex ἐστιν corr. L 4 τε om. K 5 ἰδέας JKv, ex ἰδίας corr. J: ἰδίας LA 9 ἑαυτὸ v 12 νοοῦμεν ex νοούμενον corr. vid. L 15 ὑπάρχει JKv: ὑπάρχη L: ὑπάρχοι A τι τοῦ scripsi: τοῦτο τὸ ex τοῦ τί corr. J: τουτὶ LKAv, ex τοῦ τὶ corr. A 16 σημαίνοντος A: σημαίνον K: σημαίνοντες JLv, ες in ras. J τῆς μονάδος, κατὰ v 17 σχέσεως JA: τῆς σχέσεως L (τῆς supra L2): λέγει Kv 18 οὐ om. A 21 ἕκαστος ex ἕκαστον corr. J 22 ἐπεὶ v 24 θέσεως Lv, θε in ras. L: σχέσεως JKA 27 ἑτέραν, αν ex ας L2 ut vid. καὶ om. J1, suppl. J2 29 ἄν τις] ἀντὶ A ἐναργῶς Kv 33 διεστώς, ώς in ras. L 34 διχῶς, sed supra η L1 μοναχ L)

Αἱ δὲ ἀποφάσεις τοῦ ποσοῦ καὶ αἱ πτώσεις ὅμοιαι ταῖς ἐπὶ τῆς οὐσίας, ἐπὶ μέντοι τῶν πληθῶν διαφωνεῖ· οὔτε γὰρ ἐπὶ τοῦ ἑνὸς πληθυντικῶς ἔστιν ἐξενεγκεῖν οὔτε ἐπὶ τοῦ πλήθους ἑνικῶς, διπήχη δὲ καὶ πολλὰ καὶ μεγάλα λέγεται καθάπερ δίπηχυ καὶ μέγα καὶ πολύ. λέγεται δὲ καὶ στερητικῶς ἐν τῷ ποσῷ· τὸ γὰρ ἄπειρον κατὰ στέρησιν λέγεται τοῦ πέρας ἔχειν, ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ἀμερές, ὅτι τοῦ γένους ὄντα τῶν ἐχόντων οὐκ ἔχει, τὸ μὲν ἐπὶ τοῦ ἀριθμοῦ, τὸ δὲ ἐπὶ τῆς γραμμῆς. ὡς δὲ ἀπὸ τοῦ ποιοῦ τὸ πῶς παρεγκέκλιται, οἷον δικαίως, καλῶς, οὕτως ἀπὸ τοῦ ποσοῦ τὸ ποσαχῶς, οἷον τριχῶς, καὶ ἔτι ποσάκις, δίς, τρίς, πολλάκις, ὀλιγάκις. ἕκαστον δὲ τῶν ὄντων ἕν καὶ ὅλον λέγεται, στιγμὴ δὲ καὶ μονὰς ὅλα οὐ λέγεται· ὅλον γὰρ ἐστι τὸ συμπεπληρωμένον πᾶσι τοῖς μέρεσι, ταῦτα δὲ ἀμερῆ ἐστιν. Ἐπὶ δὲ τούτοις ὁ Ἰάμβλιχος τύποις τισὶν παραδίδωσιν, πῶς ἔνεστιν τοῦ τε ποσοῦ καὶ τῶν ἄλλων κατηγοριῶν τὸ ἴδιον καθ᾿ ἑκάστην εὑρίσκειν. συμβεβηκότα καὶ ταῦτα κοινῶς ἐπὶ πάντων τῶν εἰδῶν ἑκάστης ἐνυπάρχοντα θεωρεῖν, οἷον ἐπὶ παντὶ ποσῷ σύνεστιν ὑπερχὴ καὶ ἔλλειψις συμφυῆ συνυπάρχοντα κοινῶς τε ἐπὶ πᾶσιν τοῖς εἴδεσιν τοῦ ποσοῦ ἐνυπάρχει, καὶ κατὰ ταῦτα ζητεῖν μάλιστα δεῖ τὸ ἴδιον τοῦ ποσοῦ. καὶ ἐπειδὴ τὸ μὲν ὑπερέχον καὶ ἐλλεῖπον ὡς ἓν τὸ συναμφότερον ἄνισον τιθέμεθα, τούτῳ δὲ ἀντιτίθεμεν τὸ ἴσον, εἰκότως διὰ τοῦτο ἔσται ἴδιον τοῦ ποσοῦ τὸ ἴσον τε καὶ ἄνισον λέγεσθαι. καὶ ἐπὶ τῆς οὐσίας δὲ συμφυὲς καὶ κοινὸν τὸ αὐτὸ θεωρεῖται ἰδίωμα ἐπὶ πασῶν τῶν ἐν γενέσει οὐσιῶν τὸ τῆς δυνάμεως ἐπιτηδείως πρὸς ὑποδοχὴν τῶν ἐναντίων παρεσκευασμένον, καὶ ἐπὶ τῆς ποιότητος δὲ τὸ τῆς ὁμοιότητος καὶ ἀνομοιότητος ὡσαύτως ἐνυπάρχει, καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων κατηγοριῶν παραπλησίως ἔνεστιν ἀνευρίσκειν τὰ ἑκάστης ἴδια”. ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν ἑξῆς κατηγορίαν τῷ Ἀριστοτέλει συμμεταβαίνωμεν.

Περὶ τῶν πρός τι.

p. 6a36 Πρός τι δὲ τὰ τοιαῦτα λέγεται ἕως τοῦ παρωνύμως δὲ ἀπὸ τῶν εἰρημένων θέσεων δέγονται.

Τινὲς μὲν φεύγοντες τὰς ἐπαγομένας ἀπορίας τῇ ἀποδοθείσῃ τῶν κατηγοριῶν τάξει ἄτακτόν φασιν αὐτῶν τὴν διδασκαλίαν καὶ κατὰ τὸ ἐπι- [*](3 ἐστι L 4 τῆς] ταῖς L 5 ἐστι πληθυντικῶς v 6 δίπηχυ Kv 9 ὄν,τα (sic) J2: ὂν,τὰ J1: ὂν τὰ ceteri 11 παρεγκέκλιται JL: παρεγκέκληται Α: παρεγκέκληται Kv 13 δῖς, ς in ras. L 14 ἐστιν (post ἀμερῆ) in εἰσιν mut. L 15 post ἰάμβλιχος add. ἐν Α τύπους τινὰς L ἔνεστιν] ἕν ἐστι Α 18 ἑκάστοις v 19 ἔλλειψιν συμφυεῖ Α 22 τούτου Kv 23 εἰκότως ad apodosin trahit J recte. cf. Jambl. De comm. math. sc. c. 7. 16 p. 30,16 57,19 Festa 27 ἀνομοιότητος] ὀνομοιότητος L 28 ἴδια om. v 32 λέγεται Arist. libri exceptis fn)

Ἐπὶ δὲ τὴν λέξιν ἰόντες λέγομεν ὅτι ὅρον μὲν ἀποδιδόναι τῶν πρός τι ἀδύνατον ἦν· τῶν γὰρ πρώτων γενῶν ὅρους ἀποδιδόναι ἀμήχανον ἦν διὰ τὰς εἰρημένας πρότερον αἰτίας· δι' ὑπογραφῆς δέ τινος τὴν ἡμετέραν ἔννοιαν ἀνακινεῖν τὴν συναρμόζουσαν τοῖς πρὸς τι δυνατὸν ἦν. καὶ τοῦτο ποιεῖ τῷ Πλάτωνι κατὰ τὴν ξἀπόδοσιν τὴν πρώτην ἀκολουθῶν, ὥς φησιν Βόηθος· λέγεται γὰρ καὶ ὁ Πλάτων οὕτως ὑπ' αὐτοῦ ἀποδοῦναι περὶ τῶν πρός τι· “ὅσα αὐτὸ ἅπερ ἐστὶν ἑτέρων λέγεται”. καὶ ὡς ἔοικεν ἐπιλέλησται τῶν ὑπὸ τοῦ Πλάτωνος εἰρημένων ὁ Βόηθος (οὐ γὰρ δὴ εἴποιμι ἄν ὅτι ἠγνόει ἐλλόγιμος ἀνὴρ γεγονώς)· ὅτι γὰρ οὐ τῷ λέγεσθαι πρὸς ἄλληλα, ἀλλὰ τῷ εἶναι τὰ πρός τι χαρακτηρίζει, ὡς καὶ τῷ Ἀριστοτέλει δοκεῖ, δηλοῖ μὲν καὶ ἐν Πολιτείᾳ τι χαρακτηρίζει, ὡς καὶ τῷ Ἀριστοτέλει δοκεῖ, δηλοῖ μὲν καὶ ἐν Πολιτείᾳ λέγων “ἀλλὰ μέντοι, ἦν δὲ ἐγώ, ὅσα γέ ἐστιν τοιαῦτα οἷα † αὐτὰ μὲν ποιὰ ἄττα ποιοῦ τινος”, καὶ ἐν Σοφιστῇ δὲ βουληθεὶς το ἕτερον τῶν πρός τι ὄν ἐπιδεῖξαι οὕτως φησίν· “ὅτιπερ ἄν Γ ἕτερον ᾖ, συμβέβηκεν ἐξ ἀνάγκης ἑτερου τοῦτο αὐτὸ ὅπερ ἐστὶν εἶναι”.

Πληθυντικῶς δὲ εἰπόντος τοῦ Ἀριστοτέλους πρός τι δὲ τὰ τοιαῦτα λέγεται, οἱ περὶ τὸν Ἀχαϊκὸν καὶ Σωτίωνα ᾠήθησαν μὴ ὥσπερ οὐσίαν καὶ οὐσίας καὶ ποσὸν καὶ ποσὰ καὶ ἑωικῶς καὶ πληθυντικῶς λέγομεν, οὕτως καὶ ἐπὶ τῶν πρός τι τὸ πρός τι καὶ τὰ πρός τι λέγεσθαι, ἀλλὰ μόνον πληθυντικῶς. οὐδὲ γὰρ ὡς μία οὐσία τὸ ζῷόν ἐστιν, οὕτως καὶ τὰ πρός τι ἐν ἑνί ἐστιν, ἀλλ' ἐν πλείοσιν, οἷον πατὴρ υἱὸς, ἥμισυ διπλάσιον· τὰ γὰρ πρὸς ἄλληλα οὐκ ἔστιν ἕν οὐδ' ἄν τις εἴποι τὸ πρὸς ἄλληλα, ἀλλὰ μόνως τὰ πρὸς ἄλληλα· οὕτως οὖν οὐδὲ τὸ πρός τι, ἀλλὰ μόνως τὰ πρός τι. ταῦτα δὲ ἐπιστήσαντες οὗτοι τοὺς παλαιοὺς τῶν κατηγοριῶν ἐξηγητὰς αἰτιῶνται, Βόηθον καὶ Ἀρίστωνα καὶ Ἀνδρόνικον καὶ Εὔδωρον καὶ Ἀθηνόδωρον, μήτε ἐπιστήσαντας μήτε ἐπισημναμένους, ἀλλὰ καὶ τοῖς ὀνόμασι [*](4 δεῖ LA: δὴ JKv αἰτίας λόγω(ι) JLA: κίτίοις λόγ|||| Κ: αἰτίοις λόγοις ν 7 τοῦ om. v ταῦτα Α 9 ἀνιόντες Α λέγωμεν Brandis 10 ἀδύνατον— ἀποδιδόναι om. A 11 πρότερον] p. 29,16 sqq. 14 ὁ βοηθός ν περὶ supra L 15 post ἐστιν add. ἐν Κ ἑτέρων εἶναι λέγεται ν ἐπιλέληπται Α 17 ἐλλόγημος Α τῷ] τὸ Α 18 τὸ εἶναι Α 19 ἐν Πολιτείᾳ] ΙV p. 438 A γέ ἐστιν] λέγεται Α 20 εἶναι αὐτὰ JLKAv: legendum εἶναί του, τὰ sec. Platonem ἐν Σοφιστῇ] p. 255 D 21 τῶν JLA: αὐτῶν Κν 22 αὐτὸ etiam Plat. cod. Vindob. suppl. 7 et supra t: om. BT 23 τὰ om. K 24 χαϊκὸν Κ σατίωνα Κν 26 τὸ πρός τι om. JL sed supra voculis sequentibus ras. 6 litt. hab. L τὰ in τὸ mut. L 27 ἐστὰ τὸ ζῶον ν 29 εἴκπη τὰ Κ 31 τῶν παλαιῶν Κ 32 καὶ εὔδωρον καὶ ἀνδρόνικον ν ἀνδρόνικον, ον in ras. L 32. 33 καὶ ἀθηνόδωρον KAv, ἀ ex εὐ corr. vid. A: om. JL.)

Τὴν δὲ διαίρεσιν τῶν πρός τι οἰκείως τῇ ἀλλαχοῦ παρ'αὐτοῦ γενομένῃ καὶ νῦν πεποίηται εἴς τε τὸ μεῖξον καὶ βραχύτερον καὶ πλέον καὶ ἔλαττον καὶ διπλάσιον καὶ ἥμισυ καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα. ταῦτα γὰρ πάντα τῶν διπλάσιον. καὶ ἕξις δέ, φησίν, καὶ διάθεσις * * * . πάντα γὰρ τὰ εἰρημένα τοῦτο ὅπερ ἐστὶν ἑτέρωνλέγεται. ὁ δὲ θεῖος Ἰάμβλιχος “ἡ διαίρεσις, φησίν, τοῦ πρός τι εἴς τε τὰ καθ'ὑπεροχὴν καὶ ἔλλειψιν τέμνεται, ὥν ἐστι τὸ διπλάσιον, τὸ πολυπλάσιον, ὅλως τὸ πολύ. καὶ εἰς τὰ κατ'ἰσότητα, ὥν ἐστιν τὸ ἴσον, τὸ ὅμοιον, τὸ ταὐτόν. καὶ εἰς τὰ ἐν τῷ ποιεῖν καὶ πάσχειν, ὡς τὸ θερμαντικὸν καὶ τὸ θερμαινόμενον, τὸ μὲν κατὰ δύναμιν, τὸ δὲ κατ'ἐνέργειαν. καὶ εἰς τὰ κατὰ στέρησιν δυνάμεως, ὡς τὸ ἀδύνατον ὁραθῆναι πρὸς τὸ ἀδύνατον ἰδεῖν. τὸ δὲ κατὰ τὸ κρῖνόν τε καὶ κρινόμενον, ὡς μέτρον, αἴσθησις, ἐπιστήμη. πάντα γὰρ ταῦτα ὡς κρίνοντά ἐστιν πρὸς κρινόμενα. τὸ δὲ κατὰ τὴν ὡς ἐπὶ τὸ γένος ἀναφοράν, ὡς ἡ γραμματικὴ πρός τί ἐστιν κατὰ τὴν ἀναφορὰν τὴν ἐπὶ τὸ γένος, τουτέστιν τὴν ἐπιστήμν, καὶ ἡ ἀρετὴ καὶ κακία κατὰ τὴν ἐπὶ τὴν ἕξιν ἀναφορὰν πρός τι οὖσαν. ὑπὸ δὲ ταύτην, φησίν, τὴν διαίρεσιν ὑποπίπτει τὰ νῦν εἰρημένα. καὶ τὰ μὲν ἄλλα πρόδηλα, τὴν δὲ θέσιν καὶ τὴν διάδεσιν ἔνεστιν ὑπάγειν ὑπὸ τὸ πάσχειν, τὴν δὲ ἕξιν κατὰ τὸ κρίνειν”. ταῦτα δὲ τοῦ Ἰαμβλίχου λέγοντος ἄξιον ζητεῖν, κἂν ἀνάγωνται πάντα ὑπὸ τὰ εἰρημένα, τίς ἀνάγκη ἢ τῆς ὑπ' αὐτοῦ ἢ τῆς ὑπ' Ἀριστοτέλους παραδοθείσης διαιρέσεως. ἀπαρίθημσις γάρ τις ἔοικεν εἶναι αὕτη, ἀλλ'οὐχὶ διαίρεσις. [*](Ζ) μήποτε οὖν κατὰ τὰς κατηγορίας ἐποιήσατο τὴν διαίρεσιν ὁ Ἀριστοτέλης, πρπωτον μὲν κατὰ τὸ ποσὸν καὶ τούτου πρῶτον κατὰ τὸ ἀόριστον. τοιοῦτον γὰρ τὸ μεῖζον. εἶτα κατὰ τὸ ὡρισμένον, οἶόν ἐστιν τὸ διπλάσιον. ἐφεξῆς δὲ κατὰ τὸ ποιόν. τοῦ γὰρ ποιοῦ καὶ ἡ ἔξις καὶ ἡ διάθεσις. εἴη δὲ ἂν [*](2 καὶ ante κἂν om. b 2.3 ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἑνικῶς LA 3 ἐκφέρεσθαι Α 4 μὲν (post ἐκεῖ) om. A ἓν om. L αὐτὸ]ἀπὸ Α 6 καὶ ἐν οἶς ἡ σχέσις om. k 9 τινα om. L πρὸς bis L κατὰ ex kaὶ corr. J 11 ἔχουσα b: ἔχουσαν JLA: ἔχουσαι Kv 12 ἀλλαχοῦ] cf. Bonitz. Ind. p. 642b2 13 τὸ om. A 15 πάντα et δὲ supra Ja καὶ διάθεσις φησί coll. Lv supple <kaὶ αἴσθησις καὶ ἐπιστήμη καὶ θέσις>16 τοῦθ'ὅπερ Arist. codd. en: αὐτὰ ἅπερ ceteri fere omnes ut infra p. 162,12 ἐτέρων εἶναι λ. Arist. codd. exc. n 29 κατὰ]ὑπὸ?sed vereor ne quid εχψιδεριτ 30 ξητεῖν, ν in ras. J ἀνάγονται J 31 ὐπ'Ἀ.]ὑπὸ τοῦ ἀ. v 32 αὔτη Kv:αὐτὴ JL: αὐτῆ Α 36 ἠ alterum supra J1 δὲ om. Kv comment. Arist. VIII. Simpl. in Cat. 11)

Ἀλλὰ καὶ τὸν πλήρη ὄρον ὁ Βόηθος αἰτιᾶται λέγων. “ἔοικεν δὲ ἡμαρτῆσθαι καὶ ὁ οὕτως ἔχεν λόγος. οὐ γὰρ ἐχρῆν τὸ πρός τί πως ἔχον ὁριζόμενον ἐμπεριλαμβάνειν τὸ πῶς ἔχον πρὸς ἄλλο. τοῦτο γὰρ ἦν ὃ καὶ προέκειτο ὁρίσασθαι. οὐκ ἐχρῆν δὲ οὐδὲ τὸ ἕτερον ἢ τὸ ἄλλο περιλαμβάνειν τῷ ὅρῳ τὸ πρός τι ὁριζόμενον. καὶ γὰρ ταῦτα τῶν πρός τι”. ἀγνοεῖν δὲ δοκεῖ, ὅτι μοχθηρὸς ὁ ὅρος οὐχ ὅταν διὰ τῶν ὁμογενῶν γράφηται τῶν 30 εἰς τὸν λόγον παραλαμβανομένων (καὶ γὰρ τοῦ ἀνθρώπου οὐσίας ὅντος ὁ ἀποδοθεὶς ὅρος 'ζῷον λογικὸν θνητόν'διὰ οὐσιωδῶν ἀποδέδοται), ἀλλ' ὅταν ὅνομα ἀντ'ὀνόματος ἀποδοθῇ, οἶον εἴ τις ὁριζόμενος τὸν ἄνθρωπον μέροπα ἀποδιδοίη. ὥστε εἰ μὲν τὰ πρός τι πρὸς ἄλλο εἶναι εἶπεν, ἦν ἂν ὅνομα ἀντὶ ὁνόματος. εἰ δὲ αὐτὰ ἅπερ ἐστὶν ἐτέρων λέγεσθαι ἁφωρίσατο αὐτά, ὑπογραφὴ τοῦτό ἐστιν καὶ οὐχὶ ὀνόματος μετάληψις. οὐδὲν οὖν ἄτοπον ἐκ τῶν τοῦ πρός τι μορίων τὴν ὑπογραφὴν συμπεπληρῶσθαι. καὶ αὐτὸς δὲ προελθὼν ἀπολογεῖται ὅτι τῶν πρώτων γενῶν ἀνάγκη διὰ τῶν ὑστέρων καὶ δἰ αὐτῶν τὰς ὑπογραφὰς ἀποδιδόναι.

Ἐπειδὴ δὲ καὶ τὴν ἔξιν καὶ τὴν διάθεσιν τῶν πρός τί φησιν εἶναι, ζητεῖν ἄξιον, πότερον πρὸς τὸ ἐκτὸν καὶ ἐχόμενον λέγεται ἡ ἔξις, ἡ δὲ διάθεσις πρὸς τὸ διαθετόν, ὥσπερ ἡ αἴσθησις πρὸς τὸ αἰσθητὸν καὶ ἡ διάθεσις πρὸς τὸ διαθετόν, ὥσπερ ἡ αἴσθησις πρὸς τὸ αἰσθητὸν καὶ ἡ ἐπιστήμη πρὸς τὸ ἐπιστητόν, ἢ ἡ μὲν ἔξις πρὸς τὸν ἔχοντα (τοῦ γὰρ [*](1 τὴν]ταύτην L τοῦ supra Ja: om. L kαὶ]immo ἢ 4 ἀποδίδοσθαι in ἀποδεδόσθαι corr. K ἀλλὰ καὶ κατ'J 5 δὲ om. libri Arist. excepto f καὶ om. A 7 ὑπὸ JL: ἀπὸ ΚΑv ἀποδιδόσθαιsic Κ 8 ὑπὸ τοῦ ἀριστοτέλους Κv 9 ἔνεκεν JLA,ex ἕνεκα corr. A1: ἕνεκα Κv ὅλος JL: ὅλως ΚΑv ὁ οm. A 9.10 ἀποδεδοκότος v 11 τῶ(ι) JLA: τῶν Κv ἑτέρω L 12 τῶι ex τῶν corr. vid. J:τὸ Α 13 ἄλλω Κ αὐτά scil. τὰ ἔτερα:ἔτερον Αrist. 15 πλήρη|| J post δὲ add. καὶ Α 16 ἔχον Α post πως add. προσέκειτο, sed del. A 17 kαὶ οm. A 18 προσέκειτο Α ἢ τὸ ἄλλο om. A 18. 19 περιλαβεῖν Α 20 ὁ om. Α 21 ὁ om. A 22 διὰ τῶν οὐσιωδῶν L 24 μέροπα in marg. b (cf. Alex. in Top. p. 478,15sqq. W.):μέρος τι libri ἀποδοίη L 26 ὑπογραφῆ Κ 28 αὐτὸς]scil. ὁ Βόηθος 29 ἀπογραφὰς Κv 30 φασιν Α 31 λέγει Κ)

Ἑτέρων δὲ λέγεσθαι εἰπὼν προσέθηκεν καὶ οὐκ ἄλλο τι διὰ τὰ ἐναντία. ἐκεῖνα γάρ ἐστιν μὲν καὶ αὐτὰ ἑτέρων, τῶν ἐναντίων· τὸ γὰρ ἐναντίον ἐναντίου ἐστὶν ἐναντίον, καὶ κατὰ τοῦτο καὶ πρός τί ἐστιν, ἀλλὰ καὶ ἄλλο τί ἐστιν· λευκὸν γάρ ἐστιν ἢ θερμόν, τὸ μέντοι πρός τι ὡς πρός τι οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ τοῦτο ὅ λέγεται· δεξιὸν γὰρ ἢ πατὴρ ἢ μεῖζον, καθὸ πρός τι, καὶ οὐδὲν ἄλλο, ὥσπερ ἐκεῖ λευκὸν ἢ θερμόν. καὶ τὴν [*](1 ἕξις JA, ex ἡ ἕξις corr. A: ἡ ἕξις LKv (intellege ἡ ἕξις τοῦ ἔχοντός ἐστιν ἕξις) θέσις] αἴσθησις L 2 μᾶλλον οὕτως, sed corr. J 4 ἢ libri: μᾶλλον ἢ b (cf. p. 23,15): fort. ἢ in οὐ corr. τὸ b: τὸ|| J: τὸν LKAv συριανὸς JLA: ἀδριανὸς Kv 7 αἰσθητὸν in marg. suppl. L1 <ἡ> ἐπιστήμη? 8 ἐπιστατόν L τέταται J, κ supra, sed eras.: τέτακται ceteri ἡ (tert.) supra L1 9 σώματος <θέσις> ? 10 τοῦτο e corr. L1 11. 12 καὶ διάθεσις Α 12 αὐτὴ Α Τορ. Δ 4 p. 124b33. 125a33 13 παρακολουθεῖ L Metaph. Δ 20 p. 1022b4sqq. 16 κατὰ JLAv: καὶ Κb 17. 18 τὸ σῶμα in marg. Ja: om. A 19 μετέχεται JLA: μάχεται Κν 21 ᾖ οm. A: conicias ἴῃ, at cf. Bonitz. Ind. p. 74b54 22 ἡ pr. om. L καὶ ἡ θέσις expunxit JA τὸ bis L 23 post τινος add. καὶ Κν, sed cf. Alex in An. pr. p. 300,30. 354,11 W. 25 ἦ καὶ πρός τι Α 26 ἀφορίζοντες Κν 30 ἐναντίον (post ἐστὶν), ἐν in ras. JA 33 post ἄλλο add. ἐστὶν v)

Οἱ δὲ Στωικοὶ ἀνθ' ἑνὸς γένους δύο κατὰ τὸν τόπον τοὐτον ἀριθμοῦνται, τὰ μὲν ἐν τοῖς πρός τι τιθέντες, τὰ δὲ ἐν τοῖς πρός τί πως ἔχουσιν. καὶ τὰ μὲν πρός τι ἀντιδιαιροῦσιν τοῖς καθ' αὑτά, τὰ δὲ πρός τί πως ἔχοντα 35 τοῖς κατὰ κεαφοράν, πρός τι μὲν λέγοντες τὸ γλυκὺ καὶ πικρὸν καὶ τὰ τοιαῦτα, ὅσα τοιῶσδε διατίθησιν, πρός τι δέ πως ἔχοντα οἶον δεξιόν, 35 πατέρα καὶ τὰ τοιαῦτα· κατὰ διαφορὰν δέ φασιν τὰ κατά τι εἶδος χορα- [*](2. 3 ἡ δέ θέσεις sic A 3 ἡ γὰρ—θέσεως τῶν πρός τι (4) οm. A 5 non necessarium ἀνακειμένου <ἀνάκλισις> ὁ ἀνακλίμενος L ἀνακλήσει Α 12 ἐκεῖνα Α 14 αὐτὴ codd. 16 γοῦν ν 17 δι' αὐτῶν L: δι' αὐτῶν JA, ex διατῶν corr. J: δι' αὐτὰ Κν 18 ἔστι θέσις Lv 19 post pr. τι litt. eras. J 21 λέγωνται Α ἐστιν supra J1 23 τοῦ οm. Kv 26 ἐξίσταται A: ἐξίσταται J: ἐξίατανται L: ἐξίστηται Κν 31 ἕξιν Α 32 στοϊκοὶ Α 36 τοιαῦτα καὶ ὅσα ν 37 κατὰ (pr.) supra Ja)

Πρὸς δὲ τὴν τοιαύτην ἀκριβολογίαν τῆς τοῦ ἑνὸς γένους διαιρέσεως ῥητέον ὅτι οὐ κατὰ τὰ πράγματά ἐστιν ἡ διαφορὰ τοῦ πρός τι καὶ τοῦ πρός τί τως ἔχοντος, ἀλλὰ κατὰ τὴν λέξιν μόνην· ἐπ' ἴσης γὰρ ἄμφω κατά τε διαφοράν τινα ὑποῦσαν καὶ κατὰ τὴν πρὸς ἄλλο σχέσιν ὑφίστανται· τὸ δὲ ὅπου μὲν τὴν διαφορὰν μᾶλλον προσπίπτειν, ὅπου δὲ τὴν σχέσιν μᾶλλον [*](3 ἀνεστραμμένη Α τῶν bis A 9 μετὰ τοῦ πρός τί πως Α 10 ἐστὶ L δὲ οm. Kv post ὄντα add. οὐκέτι LA, καὶ supra L3: ras. 5 litt. J 12 ἀδύνατον καθ' αὐτὰ εἶναι ἢ] ἐναντία τοῖς Α 16 μεταλαβεῖν ex μεταβαλεῖν corr. L 18 αὐτὰ] cf. p. 172,3 sqq. post μεταβολῆσ ex lin. 24 sq. γένοιτο ἂν—ἀποθανόντος anti- cipavit A 19. 20 ὅτε μέν τι κατὰ διαφορὰν Α 20 πρὸς, ς supra K2 νεύση ex νεύσει corr. L: νεύσει Α τοῦτο ἔσται ν 22 θεωρεῖται Α 23 καὶ δεξιὸς Α 24 γινομένης Κν nolui αὐτοὺς γένοιτο in λέγοιτο mut. L 25 exspectaveris oὐκέτι υἱὸς τοῦ πατρὸς ἀποθανόντος (cf. Plot Enn. VI 1, 7 extr.) οὐδὲ scripsi: ὁ δὲ libri 26. 27 συμμεταβάλοι Α 27. 28 μεταβάλλοι Jv, sed corr. J 28 τὴν τοῦ ἄλλου ν 30 τὴν om. JL fort. recte, cf. in Phys. p. 750,26 D. 32 μόνον Α 33 σχέσιν om. L ὑξίσταται Α1)

Αὐτὸ δὲ καθ’ αὑτὸ τὸ πρόλβλημα ζητεῖ ὁ Ἰάμβλιχος, πότερον πιεῖ [*](3 ἀνάγκη ἀνάγκη χαρακτῆραν sic A fort. ἐνυπάρχειν <ἐν> Ut 1. 6 4 πρόδηλοντρ, τοῦτο Κν 5 ἡ supra Ja post ἔτερον litt. eras. J 8 Πλείω καὶ μακρο Α 11 φαίνεται Α 14 αὐτοῦ Kv 18 κάκεῖνο] ἐκεῖνο Α σύνθετα post γένη coll. A 20 στοϊκοὶ Α τῶ (ante μὲν) in ras. L 1, ex τὸ eorr. A 1 21 τὸ pr.] τῶ L τῷ] τὸ Α τὸ (alt.) in τῶ mut. L1 22 οὔθ’ ὡς ex όυτως corr. J: οὔτως Α 24 προσήλειφε Α 25 συνάπτεται Κν ὑπάρχει scripsi: ὑπάρχειν libri τοῖς supra Ja: om. A 26 τε λέγεσθαι τῆι supra Ja: om. A 35 ὡς om. A στοϊκὰς Α 37 πρότερον Κv)

Πλειόνων δὲ τῶν πρός τι λεγομένων ὑπὸ τοῦη Ἀριστοτέλους καὶ ἐνταῦθα ὡς τὸ μεῖζον καὶ διπλάσιον καὶ ἔξις καὶ ἀνάκλισις καὶ τὰ λοιπά, καὶ ἄλλων δὲ ὑπ’ αὐτοῦ πραδοθέντων, ὦν πρότερον ἐμνημονεύσαμεν, τῶν τε καθ’ ὑπεροχὴν καὶ ἔλλειψιν καὶ τῶν κατὰ δύναμιν καὶ ἀδυναμίαν καὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιοόυτων,ἀπορεῖ ὁ Πλωτῖνος, τίς ἡ ἐν πᾶσι τούτιος κοινότης, ἆρα γενική τις ἢ κατ' ἄλλον τρόπον, κατὰ τὴν εἰς ἔν ἀναφοράν, ὡς τοὺς Ἡρακλείδας εἰς ἔνα ὑποκειμένων καὶ ἐχόντων τὴν σχέσιν, ὦν τὰ μέν ἐστιν ἐν οὐσίᾳ, τὰ δὲ ἐν ποσῷ, τὰ δὲ ἐν τοῖς ἄλλοις, συναλλοιωθήσεται τοῖς ἄλλοις τὰ πρός τι· εἰ δὲ μηδεμίαν ἔχει κοινωνίαν πρὸς τὰ ἔχοντα τὴν σχέσιν, ἀλλὰ ἄσχετός ἐστιν ἡ τῶν πρός τι κατηγορία, οὐχ ἔξει σχέσιν ἐκεῖνα οὐδὲ ἔσται πρός τι, οὐδὲ τούτων κοινότης ἐκείνη. μήποτε οὖν ούδὲ συναλλοιοῦσθαι δεῖ τοῖς πράγμασιν οὔτε παντάπασιν αὐτῶν ἀπεσχίσθαι, ἀλλ' ἄμα ἐξῃρη|μένον τῶν διαφερόντων τὴν πρὸς ἄλληλα κοινωνίαν [*](43v Δ) συνἐχει κατ' αὐτὴν τῆς σχέσως ἰδιότητα· καὶ γὰρ εἰ τοῖς διαφέρουσι καὶ ἀντιδιαιρουμένοις ἔν ὄν τὸ αὐτὸ πανταχοῦ παρεστιν, χωριστὸν ἔσται καὶ κρεῖττον τῶν ἐναντίων, ὤστε οὐκ ἄν ὑφ' ἑνὸς αὐτῶν κατέχοιτο οὐδὲ ἐμποδίζοιτο καὶ τῷ ἑτέρῳ παρεῖναι. εἰ δὲ ταῦτα ἀληθῆ λέγομεν, ὄσαι ἄν ὦσιν καὶ ὁποῖαι διαφοραὶ τῶν πρός τι, πᾶσαι ὑπὸ μίαν τὴν χωριστὴν ὑποταχθήσονται κατηγορίαν, μηδαμῶς ἐκείνης ὑπὸ τῆς διαφορᾶς τῶν μετεχόντων αὐτῆς ἐξισταμένης ἀφ’ ἑαυτῆς.

Ἕτερον δὲ ἀποροῦσι, πότερον ὑπόστασίς ἐστιν ἡ σχέσις αὔτη ἥ ὄνομα [*](43v) μόνον συνεχφερόμενον. ἀνάγκη τοίνυν ἤ μηδεμίαν σχέσιν τῶν ὄντων εἶναι ἤ τινὰς μὲν ὑφεστάναι, τινὰς δὲ ἀνυποστάτους ὑπάρχειν. ἀλλ’ ὄτι μὲν οὐ πᾶσαν σχέσιν ἀναιρετέον, δῆλον ἐκ τοῦ δεῖν ὡς τὴν οὐσίαν καὶ ποσότητα καὶ ποιότητα καὶ τῶν ἄλλων γενῶν ἔκαστον, οὔτως καὶ τὴν σχέσιν ἐν τοῖς οὖσι τίθεσθαι, πολλὴν χρείαν καὶ αὐτὴν παρεχομένην. οὔτε γὰρ τὰ γένη οὔτε τὰ ὑπ’ αὐτὰ ὄντα κοινωνίαν ἔξει τινὰ πρὸς ἄλληλα, εἰ μή τις σχέσεως ᾖ λόγος ἐν τοῖς οὖσιν. ἄτοπον δὲ τὴν κοινωνίαν ἀναιρεῖν τῶν διαφερόντων πρὸς ἄλληλα, ἄτοπον δὲ καὶ ἁρμονίαν ἀναιρεῖν· οὐ τὴν ἐν τοῖς φθόγγοις μόνην οὐδὲ τὴν ἐν τοῖς ἀριθμοῖς, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐν ταῖς οὐσίαις καὶ δυνάμεσι πάσαις καὶ ἐνεργείαις, ἤτις ἐγγενομένη τοῖς οὖσιν συνήγαγεν εἰς ταὐτὸ καὶ σχέσιν ἔχειν πρὸς ἄλληλα ἀπειργάσατο. ἀναιρεθήσεται δὲ καὶ τὸ σύμμετρον καὶ ἴσον καὶ ἐπιστηστὸν καὶ ἐπιστήμη· εἰ δὲ καὶ γεωμετρία καὶ μουσικὴ περὶ σχέσεις ἔχουσιν, ἀνυπόστατοι δὲ αὖται, καταγέλαστοι ἄν εἶεν ἐκεῖναι περὶ τὰ ἀνυπόστατα κατατριβόμεναι. πῶς δὲ καὶ ἐφετὸν πᾶσιν ὁ θεὸς λέγεται, εἰ μηδεμία σχέσις ἐστὶν πρὸς τὸ ἐφετὸν τῷ ἐφιεμέῳ; ἔτι δὲ τῶν μὲν ὄντων προτέρων ἐν τοῖς οὖσιν, τῶν δὲ δευτέρων, εἰ μηδεμία σχέσις ἔστιν, ἀναιρεθήσεται καὶ ἡ τῶν πρώτων πρός τὰ δεύτερα σχέσις καὶ ἡ τῶν δευτέρων πρὸς τὰ πρῶτα, ταύτης δὲ ἀνῃρημένης οὐδεμία αὐτοῖς ἔτι κοινωνία περιλείπεται· οὔτε γὰρ ἔνωσιν αὐτοῖς πρὸς ἄλληλα δυνατὸν ὑπάρχειν (οὐ γάρ ἐστιν ὁμοούσια ἀλλήλοις σῶμα καὶ ψυχὴ καὶ νοῦς καὶ [*](Ε) θεός) οὔτε σύμφυσιν (οὐ γάρ ἐστιν ὁμοφυῆ), ἀλλὰ κατὰ σχέσιν μόνην ἀνάγκη τὴν τῶν οὔτως διαφερόντων κοινωνίαν ὑφίστασθαι. εἰ οὖν ταὺτα ἄτοπα, πολύ τί ἐστιν τὸ τῆς σχέσεως γένος οὐκ ἐν τοῖς αἰσθητοῖς μόνοις, ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς νοητοῖς καὶ ἐν τοῖς μετὰ τὰ νοητὰ ἀσωμάτοις· τοιγαροῦν καὶ χρῶνται πάντες αὐτῷ καὶ ἀδύνατον ὁτιοῦν χωρὶς σχέσεως διαλεχθῆναι. ἀναιροιῦσι δὲ οὐκ οἶδα ὄπως αὐτὸ καὶ δυσχεραίνουσιν αὐτοῦ τὴν ὐπόστασιν, οὐκ ἐννοοῦντες ὄτι τὸ ταὐτὸν καὶ ἔτερον, ὦν οὐδὲν χωρὶς φθέγγεσθαι δυνάμεθα, τῆς τοῦ πρός τι σχέσεώς ἐστιν ἴδια καὶ ὄτι ἡ τῶν συνθέτων σύστασις κατὰ σύνοδον τῶν διαφερόντων γινομένη κατὰ σχέσιν ὑφέστηκεν.

Ἀλλ’ ἔσται, φασίν, περὶ τὸ αὐτὸ τἀναντία, ἐὰν ἐν ὑποστάσει τὰ πρός τι λέγωμεν· ὄταν γὰρ τὸ αὐτὸ πρὸς ἄλλο καὶ ἄλλο μεῖζον ᾖ καὶ ἔλαττον, ἔσιαι τὸ αὐτὸ μεῖζον καὶ ἔλαττον. τοῦτο δὲ οὐδὲν ἄτοπον, εἰ πρὸς ἄλλο καὶ ἄλλο· ἐναντία γὰρ † πρὸς τὸ αὐτὸ ἄν εἴη, εἰ τοῦ αὐτοῦ τὸ αὐτὸ καὶ ἴσον καὶ ἄνισον εἴη. ἀλλὰ δυνατόν, φαῖεν ἄν, γίνεσθαι τοῦ αὐτοῦ μεῖζον [*](1 ἀποροῦσι] cf. Plot. Enn. VI 1,6 ἡ]ἢ L 2 σχέσις Κ 3 μέν (pr.) om.A ὑπάρχειν] εἶναι Α 7 αὐτὰ Paraphr. p. 28,38 H.: αὐτῶν JLKAv, ῶν in ras. J τις] τι JLKAv 9 προσάλληλα διαφερόντων Α, sed corr. A 1 καὶ τὴν ἁρμονίαν v 11 ἐγγινομένη Kv 12 ταυτὸν Α 14 σχέσις Κ: σχέσεως ν, sed σχέσεις in marg. b post αὖται καὶ J 16 πρὸς—ἔστιν (18) οm. L 17 post δευτέρων add. πρὸς τὰ πρῶτα Α, sed del. 20 παραλείπεται Lv 21 οὐ] οὔτε Α νοῦς] ἄνݲοݲςݲ Α 22 οὐ] οὔτε Κν 23 οὔτως] ὄντως ex ούτως mut. Ja, ex ὄντων L1 29 post δυνάμεθα add. ἄ Ja supra, LKv, ἐν Α 31 ἔστι Kv τὰ ἐναντία Α 32 καὶ ἄλλο om. v ἤ Lv καὶ om. L 34 πρὸς] immo περὶ ἄν om. A τοῦ αὐτοῦ] immo τῷ αὐτῷ, nisi quid excidit 35 ἀλλὰ δυνατὸν ex ἀλλ’ ἀδύνατον corr. J τοῦ αὐτοῦ γίνεσθαι J, sed corr. J 1 γίνεσθαι] δύνασθαι ut vid. A)

Ἀλλὰ διὰ τί, φασίν, Ἀριστοτέλης ἔν τε τοῖς Εὐδημίοις ἠθικοῖς καὶ ἐν τῇ Μετὰ τὰ φυσικὰ τὰς κατηγορίας ἐκτιθέμενος οὐ μνημονεύςι τῶν πρός τι, εἴπερ καὶ τοῦτο τὸ γένος ὁμοίως ὑφεστάναι τοῖς ἄλλοις ἐνόμιζεν; ἢ ὅτι ὅπου μὴ προηγουμένως περὶ τῶν γενῶν πάντων ἦν ὁ λόγος, οὐκ ἀκριβολογεῖται περὶ πάντα, ἀλλ' ἐκείνοις χρῆται μάλιστα, ὧν δεῖται πρὸς τὸ προκείμενον· ἴσως δὲ καὶ ὅτι τὰ πρός τι ἐν τοῖς ἄλλοις γένεσιν ὑφέστηκεν, διὰ τοῦτο σὺν αὐτοῖς θεωρεῖται, κἂν μὴ προηγουμένης ἔτυχεν μνήμης.

Ἔτι δὲ καὶ οὕτως περὶ τῆς κοινῆς κατὰ τὴν σχέσιν ὑποστάσεως ἀποροῦσιν· ‘οὐκ εἰ ἐπεννοεῖται, φασίν, τὰ κατὰ σχέσιν, ἤδη καὶ ἔστιν, οὐδὲ εἰ τῶν ἀνυποστάτων κοινὴ σημασία γίνεται, ἤδη καὶ ὑφέστηκεν ταῦτα. δῆλον δὲ τοῦτο καὶ ἐφ' ὧν ἀναφορά τις μόνη διαμένει ἐπὶ τὸ ποτὲ γεγονὸς [*](Z) καὶ οὕτως ἐπινοεῖται ἡ σχέσις ὡς τεθνηκότος, καίτοι μὴ ὄντος τοῦ παιδός· ἀπὸ γὰρ τῆς μνήμης τῶν ἰδόντων τὸν τεθνηκότα ἢ ἀκουσάντων περὶ αὐτοῦ οὕτως λέγεται. εἰ τοίνυν ὄντος πρὸς μὴ ὂν οὐ δύναται εἶναι ὑπόστασις σχέσεως, κἂν δοκῇ, οὐδὲ ἐπὶ τῶν ὄντων ἀρκεῖ πρὸς ὑπόστασιν ἡ ἡμετέρα δόκησις. τινῶν δὲ ἄχρι μέν τινος διαμένει ἡ σχέσις, εἶτα παύεται, ὡς ἐπὶ τοῦ ὀρφανοῦ ἄχρι ὀκτωκαίδεκα ἐτῶν· ἀφ' οὗ γὰρ ἂν ἄρξηται τίκτειν, οὐκέτι καλεῖται ὀρφανός. εἰ οὖν ἄνευ τῆς περὶ ἑαυτὴν διαφορᾶς μεταβάλλουσαν εἶχεν σχέσιν πρότερον ἐκ μόνης τῆς τοῦ χρόνου παραλλαγῆς, πῶς ἂν ἔχοι τὴν κατὰ τὸ εἶναι σχέσιν; καὶ ὁ πρότερον δεξιὸς ὢν αὐτὸς μηδὲν μεταβάλλων ἄλλου μεθισταμένου ἀριστερὸς γίνεται καὶ μεταβάλλει τὴν σχέσιν. δύσκολον οὖν παραδέξασθαι τὴν τῆς σχέσεως ὑπόστασιν, δύσκολον δὲ καὶ ὑποδεῖξαι, τί τὸ κοινὸν ὃ παρ' ἀλλήλων ἔχουσιν αἱ σχέσεις. οὔτε γὰρ σῶμα οὔτε ἀσώματον εἶναι τοῦτο δυνατόν. εἰ μὲν γὰρ σῶμα ἦν, οὐκ ἂν ἐπὶ τοῖς διαφέρουσιν σώμασιν ἐθεωρεῖτο· εἰ δὲ ἀσώματον, ἤτοι ἐν αὐτοῖς τοῖς ἔχουσιν ἢ ἔξωθεν. καὶ εἰ μὲν ἄλλη καὶ ἄλλη ἐφ' ἑκάστου τῶν μετεχόντων ἡ σχέσις, ὁμώνυμος ἂν εἴη, καὶ οὐκέτι γένος ἓν τὸ πρός τι· εἰ δὲ ἡ αὐτὴ πανταχοῦ, συνώνυμος μὲν καὶ γένος ἓν εἶναι δύναται διαφοραῖς χωρι|ζόμενον, ἀλλὰ πῶς διαιρήσομεν αὐτὸ χαλεπὸν διαγνῶναι. [*](44r A) πῶς γὰρ τὰ μὲν τῶν πρός τι οὐδὲν πλέον ἐνδείκνυται τῶν ὑποκειμένων αὐτοῖς, ὡς τὰ ὅμοια καὶ ἴσα, τὰ δὲ ἐνεργητικὰ μέν, διαφόρως δὲ ταῖς [*](1 μένοντος] μόνον A 4 παραδεξόμεθα LKv, ο in ras. L: παραδεξώμεθα JA 6 Εὐδ. ἠθ.] A 8 p. 1217 b 26 sqq. 7 Μετὰ τὰ φυσ.] Z 4 p. 1029 b 23. Θ 1 p. 1045 b32. I 2 p. 1054 a 4. Λ 1 p. 1069 a 19 8 ὁμοίως, ως in ras. L 9 περὶ JLA: παρὰ Kv, sed περὶ in marg. b 10 χρεῖται A 13 τῆς om. A 14 ἐπεννοεῖται J: ἐπενοεῖται LK, sed corr. L: ἐπινοεῖται Av, ex ἀπονοεῖται corr. A 16 sqq.] cf. Plot. Enn. VI 1, 7 16 ||π(??)τὲ J: ὁπότε A 17 ὡς—παιδός fort. non integra 23 αὐτὴν Av 24 μεταλλαγῆς A 25 malis κατὰ τὸ εἶναι τὴν τὸ om. Av πρότερος L 28 sqq.] cf. Plot. Enn. VI 1, 8 δὲ in ras. J 1 31 ἄλληι utrobique J καὶ (post ἄλλη) om. A 33 συνωνύμως Lv)

Τούτων οὖν ἀπορουμένων περὶ μὲν τῆς ὑποστάσεως ῥητέον ὅτι ὥσπερ αἱ ποιότητες κατὰ τὴν αὑτῶν φύσιν χωρὶς τῶν σωμάτων νοούμεναι ἀσώματοί εἰσιν, οὕτως καὶ αἱ σχέσεις κατὰ τὴν αὑτῶν φύσιν χωρὶς τῶν συνθέτων νοούμεναι ἀσώματοί εἰσιν· λόγος γάρ ἐστιν καθ' ἑαυτὴν ἡ σχέσις, ἰδιότητα δὲ ὁ λόγος οὗτος ἔχει τὴν οὐσιώδη τῆς οἰκείας διαφορᾶς πρὸς ἕτερον ἀπόνευσιν. τὴν δὲ διαφορὰν ληπτέον οὐ καθ' ὅσον τὸ πρός τι τῶν ποιῶν καὶ τῶν οὐσιῶν διενήνοχεν μόνον, ἀλλὰ καθ' ὅσον πάντων τῶν ὁπωσοῦν ὄντων· κατὰ γὰρ τὸν τῆς διαφορᾶς σχετικὸν λόγον τὸ εἶδος ἀφορίζεται τῶν πρός τι. ᾗ μὲν οὖν καὶ αὐτὰ ἔχει οἰκείαν διαφοράν, προσέοικεν τοῖς ἄλλοις γένεσιν, ᾗ δὲ πρὸς ἕτερα ἀπονεύει καὶ οὐκ ἐν αύτοῖς ἵσταται, τῇ ἰδιότητι ταύτῃ διενήνοχε τῶν ἄλλων. δεῖ δὲ οὐ τὸ ἀπονεῦον, ἀλλ' αὐτὴν τὴν πρὸς ἕτερον ἀπόνευσιν τὴν σχέσιν λαβεῖν ἢ ἐν ἑτέροις οὖσαν καὶ πρὸς ἔτερον ἢ ἐν ἑαυτοῖς ὡς πρὸς ἕτερον. περὶ μὲν οὖν τῆς ὑποστάσεως αὐτῶν ταῦτα ῥητέον.

Ἐπειδὴ δὲ ἐν ἑτέροις ἐστὶν καὶ πρὸς ἕτερα ἡ σχέσις, διὰ τοῦτο καὶ ἡ γένεσις τῶν πρός τι καὶ ἡ φθορὰ ἐκείνων ἔχεται πρὸς ἅ πως ἔχει, καὶ κἂν μηδὲν αὐτὰ καθ' ἑαυτὰ πάσχῃ, ἐκείνων μεταβαλλόντων συμμεταβάλλει. οὕτως οὖν μεταβάλλει τὰ πρός τι ὡς πέφυκεν. τοῦ οὖν ἐκ δεξιᾶς καὶ τοῦ πατρὸς καὶ υἱοῦ ληψόμεθα τὴν μεταβολὴν καθ'ὅσον εἰσὶν τοτοῦτοι· [*](B) τοῦ μὲν γὰρ πατρός ἐστιν ἡ μεταβολὴ ἡ τοῦ υἱοῦ ἀλλοίωσις, καὶ τοῦ ἐκ δεξιᾶς ὡσαύτως. καὶ ἐπὶ πάντων δὲ τῶν πρός τι ὁ αὐτὸς ἐξαρκεῖ λόγος· εἴπερ γὰρ ἡ φύσις αὐτῶν ἐν ἑτέρῳ τέ ἐστιν καὶ πρὸς ἕτερον, ἐκείνου τοῦ ἑτέρου μεταβαλλομένου καὶ αὐτὰ συμμεταβάλλει. ταράττει δὲ τοὺς πολλοὺς τὸ μὴ περὶ αὐτὰ τὴν μεταβολὴν ὁρᾶν. τοῦτο δὲ οὐκ ἄξιον ἀπαιτεῖν· οὐ γὰρ ᾗ καθ' ἑαυτά ἐστιν, ἀλλ' ᾗ πρός τι, δεῖ θεωρεῖν περὶ αὐτὰ τὴν μεταβολήν. εἰ γὰρ τῶν ὄντων ἐστὶν διὰ τὸ πρὸς ἕτερον εἶναι, τί θαυμαστὸν εἰ ἡ ἐκείνου τοῦ ἑτέρου μεταβολὴ καὶ ἀλλοίωσις αὐτοῦ γίνεται μεταβολὴ τοῦ πρός τί πως ἔχοντος; οὐ γὰρ ᾗ ποιὸς οὐδὲ ᾗ ποσός, ἀλλ' ᾗ πρός τι θεωρητέον αὐτοῦ τὴν μεταβολήν, ὥστε καὶ γίνεται καὶ φθείρεται μετὰ [*](1 τῶ μὲν L 2 τὸ εἰς A τὸν μὲν] το μὲν sic A 4 τὸ δὲ JLA Plot.: τὸν δὲ Kv 5 πρότερον L 6 τὸ διπλάσιον (Pr.) om. A 7 συνυπάρχουσι ex -σα corr. A 1 10 et 11 αὐτῶν libri 11 et 12 εἰσιν in ras. L 12 ἑαυτὸν libri: correxi 14 τὸ] τῶ A 17 ἧι ex εἰ corr. J: εἰ ceteri καὶ αὐτὰ JL: καθ'αὑτὰ KAv 18 μέρεσι A ἧ (sic) ex εἰ corr. J: εἰ ceteri αὐτοῖς libri 19 post ἀπονεῦον ras. 4 litt. L 25. 26 συμμεταβάλλει JLA: μεταβάλλει Kv 26 τοῦ] τὸ L 27 ἐστὶν τοιούτοι sic L, ο ult. in ras. 28 ἀλλοίωσις ex ἠλλοίωσις corr. J 1 30 ἡ supra J 1 33 καθ' αὑτά A 35 μεταβολὴ (pr.), o in ras. L 37 γίγνεται JL)

Περὶ δὲ τοῦ τί τὸ κοινὸν ἐπὶ πάντων τῶν πρός τι τοσαύτην ἐχόντων διαφοράν, τινὲς λύουσιν λέγοντες ὅτι εἰς μίαν ὁμοιότητα λέξεως ἀνάγεται καὶ σημασίας ἰδιότητα, καὶ διὰ τοῦτο τὸ κοινὸν ἐπ' αὐτοῖς λέγεται κατὰ τὰς ὁπωσοῦν ἐνθεωρουμένας κοινότητας τῶν σημασιῶν, ὡς τὸ ἑτέρου λέγεσθαι σθαι ἢ ὁπωσοῦν πρὸς ἕτερον λέγεσθαι, εἴτε τῷ ἑτέρου εἶναι ἢ ἄλλο πρὸς αὐτό πως ἔχειν· καὶ γὰρ τὰ καθ' ὁμοιότητα σημασίας ὑπὸ τὴν αὐτὴν ἀνάγεται κοινότητα, κἂν μὴ τὴν αὐτὴν ἔχῃ φύσιν, καὶ διὰ τοῦτο καὶ [*](Γ) τὰς ἀποφάσεις καὶ τὰ παρονομαζόμενα ἔστιν ὅτε ἐν τῷ αὐτῷ γένει τιθέμεθα, ἐπειδὴ περὶ τὸ αὐτό εἰσιν ταῖς καταφάσεσιν, καὶ ὃ σημαίνει ἡ κατάμασις ἐν τῷ εἶναι, τοῦτο ἡ ἀπόφασις ἐν τῷ μὴ εἶναι· τοῦτο δὲ ὑποστάσει μὲν οὐδαμῶς, ὁμοιότητι δὲ σημασίας εἰς τὴν αὐτὴν κατηγορίαν ἀνάγεται. τὴν δὲ τοιαύτην λύσιν ἀποδοκιμάζουσιν ὡς ἐνδιδοῦσαν τῇ ἀπορίᾳ κατὰ λέξεως ὁμοιότητα καὶ αὐτῇ λεγούσῃ ὑφ' ἕν τι κοινὸν ἀνάγεσθαι· δεῖ δὲ καὶ γένος τι εἶναι τῶν πρός τι, ἀφ'οὗ αἱ τῶν κατ' εἴδη θεωρούμεναι πρός τί πως ἐχόντων ἀπομερίζονται παραλλαί· οὐ γὰρ ἀφ' ἑνὸς καὶ πρὸς ἕν, ἀλλ' ᾗ ὁ λόγος τῆς σχέσεως ὁ αὐτὸς ἐν πᾶσιν νοεῖται, καθ' ὃν τὸ κοινὸν γένος ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων κατηγοριῶν ἀφορίζεται. δεῖ δὲ διαιρεῖσθαι τό τε καθ' αὑτὸ πρός τι καὶ τὸ κατὰ συμβεβηκός, ἵνα μὴ πλανώμεθα πολλάκις εἰς ἄλλο γένος ἀπ' ἄλλου παραγόμενοι. διότι γὰρ τὸ κατὰ συμβεβηκὸς ἀεὶ περί τι προηγούμενον παρακολουθεῖ, διὰ τοῦτο ἐκεῖνο ἕξει τὸ κῦρος, ὅπερ προηγεῖται· τὸ δὲ συμβεβηκὸς ἄλλως ἐπακολουθήσει καὶ οὐκέτι ἂν εἴη τοιοῦτον, ὁποῖον εἶναι καταφαίνεται. καθ' αὑτὰ μὲν οὖν λεγέσθω πρός τι, οἷον τὸ ἴσον καὶ ὅμοιον· προηγουμένην γὰρ ἔχει ταῦτα τὴν σχέσιν καὶ κατὰ ταύτην ὑφέστηκεν, ἀλλ' οὐ δι' ἄλλο τι ἐν σχέσει θεωρεῖται· κατὰ συμβεβηκὸς δὲ πρός τι |λέγοιτο ἂν ἄνθρωπος, [*](44 v Δ) διότι συμβέβηκεν αὐτῷ διπλασίῳ εἶναι.

Μεδὲ τὰς χοινὰς ἀπορίας τε καὶ λύσεις μηδὲ τὰς κατὰ μέρος [*](44v) ἐπαχθείσας παραλείπωμεν. ‘τὸ γὰρ ὅμοιον, φασίν, οὐδέν ἐστιν παρὰ τὸ ἐν ἑκατέρῳ ποιόν, ἅπερ προὔπάρχει τῆς σχέσεως· ἡ δὲ σχέσις οὐδὲν ἂν εἴη ἢ ἡμετέρα τις κρίσις παραβαλλόντων τὰ ἀφ' ἑαυτῶν ὄντα καὶ λεγόντων ‘τοῦτο καὶ τοῦτο τὸ αὐτὸ μέγεθος ἔχει καὶ τὴν αὐτὴν ποιότητα’·καὶ ἡ κάθισις δέ, φασί, καὶ ἡ στάσις τί ἂν εἴη παρὰ τὸ καθήμενον καὶ ἑστώς;’ πρὸς δὲ τὰ τοιαῦτα πάντα κοινῶς ὑπαντᾶν χρἡ, ὡς εἰ μὲν ψεύδεται ἡ κρίσις καὶ διάκενός ἐστιν ἡ τούτων ἔννοια, οὐδὲν ἂν εἴη ἡ σχέσις· εἰ δὲ ἀληθεύει καί τι τὸ ὅμοιον καὶ τὸ ἴσον ἐννοοῦμεν καὶ τὴν θέσιν, πιστεύειν δεῖ καὶ ταῖς νοήσεσιν ἡμῶν ὡς τὰ ὄντα ἀπαγγελούσαις καὶ τίθεσθαι τῶν ὄντων τὴν σχέσιν καὶ τὸ πρός τι ἐν ἰδίᾳ ὑποστάσει. τὸ γὰρ ποιὸν καὶ ποσὸν καθ' αὑτὰ μέν ἐστιν τοιαῦτα, ὅμοια δὲ καὶ ἴσα οὐ λέγεται πρὸ τοῦ τῶν κατ' αὐτὰ σχέσεων μετασχεῖν. ἄλλο γὰρ τὸ ἴσον παρὰ τὸ ποσὸν καὶ ἄλλο τὸ ὅμοιον παρὰ τὸ ποιόν, τὸ αὐτὸ ἐπὶ διαφερόντων ἴσως ἢ ὁμοίως λεγόμενον, ἔχον καὶ αὐτὸ ὑπόστασιν οὐκ ἐπιγεννηματικήν, ἀλλὰ προηγουμένην μετὰ τῶν προηγουμένων γενῶν, κατὰ ταύτην καὶ τούτων εἰδοποιουμένων, κατὰ μὲν τὸ ἴσον τῶν ποσῶν εἰς συμμετρίαν ἀναγομένων, κατὰ δὲ τὸ ὅμοιον συμπεραινομένων τῶν ποιῶν, περὶ δὲ τὸ ταὐτὸν τῶν ὄντων ἀφοριζομένων, οὐ κατὰ τὰς ἐπισυνισταμένας σχέσεις, ἀλλὰ κατὰ τὰς προηγουμένας τῶν ὄντων ἢ συνυφισταμένας μετ' αὐτῶν. ἐφ' ὦν δὲ λέγομεν ὅτι οὖτος πεποίηκεν τοῦτον καὶ οὖτος κρατεῖ τούτου, οὐ ψιλὰ τὰ πράγματα παραλαμβάνομεν, ἀλλὰ καὶ ἔργον τι ἐν μένσῳ θεωροῦμεν, ὃ συνάπτει τὸ ποιοῦν πρὸς τὸ ποιούμενον καὶ τὸ κρατοῦν πρὸς τὸ κρατούμενον· ἔδει γὰρε εἶναι τῶν ποιητικῶν πρὸς τὰ ἀποτελέσματα κοινὴν ἐπιπλοκήν. ὁ δὲ τὴν στάσιν καὶ τὴν κάθισιν μὴ προσποιούμενος ἔοικεν Στωικῇ τινι συνηθείᾳ συνέπεσθαι, οὐδὲ ἓν ἄλλο ἢ τὸ ὑποκείμενον εἶναι νομίζων, τὰς δὲ περὶ αὐτὸ διαφορὰς ἀνυποστάτους ἡγούμενος καὶ πῶς ἔχοντα αὐτὰ ἀποκαλῶν, ὡς ἐν [*](Ε) τοῖς ὑποκειμένοις ἔχοντα αὐτὸ τοῦτο τὸ πῶς ἔχειν. εἰ γάρ ἐστιν στάσις ἓν γένος τῶν ὄντων, ἔστιν δὲ ἡ ἑτέρου ἐν ἑτέρῳ ἵδρυσις † ἔχοντα ἰδίας ὑποστάσεις, ἔσται καὶ ἡ στάσις ἑτέρα τοῦ ἑστηκότος καὶ ἡ κάθισις ἑτέρα τοῦ καθημένου καὶ πρότερα τὰ μετεχόμενα τῶν μετεχόντων καὶ τὰ καθ' ἑαυτὰ τῶν ἐν ἄλλοις.

‘’Αλλ' ἡ ἕξις, φασίν, ἡ μὲν κατὰ τὸ ἐχόμενον λεγομένη, ὡς ἡ ὁπλιτῶν ἕξις, φησὶ Πλάτων, ποιὸν ἂν εἴη, Ἡ δὲ κατὰ τὸ ἔχειν ἔχειν ἂν μᾶλλον [*](2 παραλείπωμεν L: καταλείπωμεν, sed supra aut περι aut παρα Α: παραλείπομεν ex ἀπολείπομεν ut vid. corr. J: παραλίπωμεν Kv φασίν] Plot. Enn. VI 1,6 3 ὅπερ v fort. recte 4 ἐφ' Plot. rectius 8 διακείμενός Α Ἡ (alt.) supra L2 ἡ τούτων σχέσις, sed τούτων del. A 9 ἀλληθεύει Α καὶ τί libri θέσιν] σχέσιν, σχ in ras. L 10 ὡς in ras. L1 ἀπαγγελούσαις Αv: ἀπαγγελούσας JLK 12 ἐστι τὰ τοιαῦτα Α 13 καθ' αὑτὰ Kv 15 λεγόμενον, ον in ras. L ἐπιγενηματικὴν L 20 συνυφισταστοἴκῆ 25 Α 26 οὐδὲ ἓν K: οὐδὲν JLAv, ex oὐδὲ ἓν corr. J, v in ras. L τὸ om. A 29 ἔχοντα corruptum. sensus hic fere ἔχει δὲ τὰ γένη 31 μετεχόντων, ον in ras. L 33 φασίν] Plot. l. c. 34 Πλάτων] ubinam? (cf. Reip. III p. 403 E ἡ τῶνδε τῶν ἀσκητῶν ἕξις et Leg. I p. 625 C τὴν τῶν ὅπλων ἕξιν))

Αἰτιᾶται δὲ ὁ Εὔδωρος, διὰ τί ἀντιδιῃρημένου τοῦ καθ' αὑτὸ τῷ πρός τι περὶ μὲν τοῦ πρός τι διείλεκται ὁ Ἀριστοτέλης, περὶ δὲ τοῦ καθ' αὑτὸ οὐκέτι. καὶ ῥητέον ὅτι ἐν τῷ καθ' αὑτὸ αἱ ἐννέα κατηγορίαι θεωροῦνται· τὸ οὖν καθ' αὑτὸ λαβὼν κατὰ τὰς ἐννέα κατηγορίας τὴν τοῦ πρός τι προστίθησιν ὡς παραφυομένην ταῖς ἐννέα. καὶ γὰρ ἐν ταῖς ἐννέα θεωρεῖται, ἐπὶ μὲν τῆς οὐσίας ἀμφιβόλως ὡς ἐρεῖ, ἐπὶ δὲ τῶν ἄλλων ἐναργῶς, ὡς ἐπὶ μὲν τοῦ ποιοῦ ἡ ἕξις, ἐπὶ δὲ τοῦ ποσοῦ διπλάσιον, ἐπὶ δὲ τοῦ ποῦ ἐπέκεινα, ἐπὶ τάδε, ἐπὶ δὲ τοῦ ποτὲ πρεσβύτερον, νώτερον, ἐπὶ δὲ τοῦ Ζ ποιεῖν καὶ πάσχειν καῦσις, τμπησις, ἐφ' ὦν καὶ ἡ ἐνέργεια καὶ ἡ πεῖσις ὁμώνυμοι, ἐπὶ δὲ τοῦ κεῖσθαι ἐπίκειται, ὑπόκειται, ἐπὶ δὲ τοῦ ἔχειν, ἀφ' ὦν τὸ ἔχειν παρωνύμως λέγεται, ὡς ὑπόδεσις· καὶ ἐπὶ τῆς οὐσίας δὲ πατήρ, υἱός. διὰ ταῦτα δὲ ὡς παραφυομένην ταῖς ἄλλαις κατηγορίαις τὴν τοῦ πρός τι ἐπεισοδιώδη νομίζουσιν καίτοι προηγουμένην οὖσαν καὶ κατὰ διαφορὰν οἰκείαν θεωρουμένην· αὕτη γὰρ κοινότης ἐστὶν διὰ πάντων διήκουσα τῶν ὑπ' αὐτὰ τεταγμένων, ἥτις εἰ μὴ παρῆν, διεσπάσθη ἂν πάντα ἀπὸ πάντων. καὶ Ἡ μέν τίς ἐστιν σχέσις ἐν εἴδει καὶ λόγῳ ὑφεστῶσα, ἡ δὲ μετάσχεσις αὐτῆς ἐν τοῖς μετειληφόσιν, οὐκ ἀπὸ γενέσεως ἢ κινήσεως ἢ ἄλλον τρόπον ἐπεισοδίώδη τὴν εἰς τὸ εἶναι πάροδον ἔχουσα· οὔτε γὰρ ἀπόστασις οὔτε παράθεσις οὔτε ἢ συναγωγὴ ἢ διάσχισις ἢ προσθήκη ἢ ἀφαίρεσις ἢ θέσις μορίων ἢ ὅλως τι τῶν τοιούτων τὴν σχέσιν ὑφίστησιν, ἐπεὶ [*](1 ἀλλ' οὐ] ἀλλ] Κ ἀποδιαλαμβάνοντος Α καὶ τὸ ἔχον Α 3 θεωρούμενον, ο alt. in ras. L 4 ὦ(ι)περ JaLKv: όπερ J1: ὅπερ Α 5 αὐτῶν? Ὑφεστῶς L2 3 corr.: ὑφεστός Αv 6 καὶ ὁ ὄπισθεν Α κινεῖσθαι Kv, corr. K 7 Ζἐννοήσαμεν b 8 ἡμεῖς om. A προστεθείκαμεν, ει in ras. J 9 ἀληθεύομεν, ομεν e corr. L 11 τινὰ ταῦτα Α 14 διὰ τί οm. JL 16 αἱ om. Kv 19 ἀναμφιβόλως Lv ἐρεῖ] p. 8a13sqq. 20 δὲ (alt.) om. A ποῦ] τόπου JL 22 πεῖσις, ωδιώδη JL 29 ἤτις, ἥ in ras. L: ἥτι Κ1, corr. K2 30 λώγω Κ 31 αὐτοῖς Α Par. P. 29,24 32 ἐπεισωδιώδη J: ἐπισωδιώδη Α 33 παράθεσις e corr. L οὔτε ἢ scripsi: οὔτε ἡ JLA: οὔτε Κv, Par. συναγωγὴ] εἰσαγωγὴ Kv διάσχισις Αv, Par.: διάσχεισς JLK 34 σχέσιν Lv, Par., σχ in ras. L: σχέσιν in marg. K: θέσιν J, K in lin.: φύσιν A)

p. 6b15 ‘Υπάρχει δὲ καὶ ἐναντιότης ἐν τοῖς πρός τι ἕως τοῦ οὐδὲ τῶν τοιούτων οὐδεν<ί>.

Μετὰ τὸν ὁρισμὸν ἤτοι τὴν ὑπογραφὴν τῶν πρός τι ἐπὶ τὰ παρακολουθοῦντα κὰνταῦθα μεταβαίνειν καιρὸς ἦν. τούτων δὲ τὰ μὲν ἦν κοινὰ καὶ πρὸς ἄλλας κατηγορίας, τὰ δὲ ἴδια, καὶ πρῶτον τὰ κοινὰ παραδίδωσιν, εἶθ' οὕτως τὰ ἴδια, διότι ἕκαστον τῶν ὄντων τοῖς τε κοινοῖς καὶ τοῖς ἰδίοις λόγοις κατ' οὐσίαν περιλαμβάνεται. πρῶτον δὲ τὸ ἐναντίον ὑπάρχειν τοῖς πρός τί φησιν, ὅπερ ἐν μὲν τῇ οὐσίᾳ καὶ ἐν τῷ ποσῷ ἐλέγετο μὴ ὑπάρχειν, ἐν δὲ τῷ ποιῷ καὶ ἄλλαις κατηγορίαις πλείστην ἔχον ἐπικράτειαν δειχθήσεται. λέγει δὲ ὑπάρχειν ἐναντιότητα ἐν τοῖς πρός τι οὐχ ὅτι τὸ πρός τι ἐναντίον ἐστὶν ἐκείνῳ πρὸς ὃ λέγεται (ἄλλη γὰρ ἀντίθεσις ἡ τῶν πρός τι καὶ ἄλλη ἡ τῶν ἐναντίων, ὡς ἐν τῷ περὶ τῆς ἀντιθέσεως λόγῳ μαθησόμεθα), ἀλλ' ὅτι τινὰ πρός τι ὄντα καὶ ἐναντία ἐστὶν ἀλλήλοις, οὐ κατὰ τὸν πρός τι λόγον, ἀλλ' ὅτι πρός τι οὖσιν αὐτοῖς ὑπάρχει τὸ καὶ ἐναντίοις εἶναι· ἐναντία δέ φησιν τῶν πρός τι ὄντα ἀρετὴν καὶ κακίαν καὶ ἐπιστήμην καὶ ἄγνοιαν, οὐχ ὅτι ἡ ἀρετὴ καὶ Ἡ κακία πρὸς ἄλλο τὸ εἶναι ἔχουσιν οὔτε ἡ ἐπιστήμη καὶ ἄγνοια, ἀλλ' ὅτι κατὰ τὴν ἐπὶ τὸ γένος ἀναφοράν, τουτέστι τὴν ἕξιν, καὶ αὐτὰ τῶν πρός τι ἂν εἴη· ἡ γὰρ ἕξις [*](Β) τῶν πρός τι. πῶς οὖν προελθών, φαίη τις ἄν, τὴν ἐπιστήμην καὶ τὴν ἀρετὴν καὶ τὰ τούτοις ἀντικείμενα ποιότητας τίθεται; ἢ ὅτι τὸ αὐτὸ καθ' ἕτερον καὶ ἕτερον ὑπ' ἄλλην καὶ ἄλλην γίνεται κατηγορίαν· καὶ ταῦτα οὖν ὡς μὲν ποιοὺς παρεχόμενα ποιότητες ἔσονται, καθὸ δὲ πρὸς ἕτερον [*](3 ἀνιχνευέσθω] ἂν χνευέσθω Α 4 ὦν supra Ja 5 συνουσίων L 7.8 ἐπιτηδίως ἔχη Α 8 ἔστιν L 9 malim πρότερον 10 post διότι add. καὶ J, sed expunxit 11 αἱ σχέσεις λόγους Α 12 ἐπισκεπέον L 14 οὐδενί Arist., b in marg.: οὐδὲν JLKAv, sed cf. p. 176,3 20 ἐλέγετο] 5 P. 3b24. 6 p. 5b 10 22 δειχθήσεται] 8 p. 10b 12.9 p.11b 1. 10 p. 13b36 24 τῆς om. A 25 μαθυησόμεθα] 10 p. 11 b 32 sqq. 27 ἐναντίοις] ἐναντίον L 29 ἄγνοια, α pr. e corr. L 29. 30 ὅτι τὴν ἐπὶ τὸ κατὰ γένος ἀναφορὰν Α 31 προελθών] 8 p. 8b29sqq.; cf. Porph. p. 114,7 B. 32 τίθεται LA: τίθε||ται J: τίθεσθαι K1v, sed ται supra K2 34 οὖν] μὲν Κν πρὸς Κ1, corr. K2)

Ἰστέον δὲ ὅτι ὁ Ἀρχύτας τούτων τῶν παρακολουθημάτων τὸ μὲν τὰ ἐναντία ἐπιδέχεσθαι παρῆκεν, καίτοι καὶ ἐπὶ τῆς οὐσίας καὶ ἐπὶ τῆς ποιότητος μνημονεύσας αὐτοῦ “ καὶ γὰρ τᾷ ποιοτητι, φησίν, κοινά τινα συνρατητέον, τὸ τε ἐναντιότατά τινα ἐπιδέχεσθαι καὶ στέργσιν”), τὸ δὲ μᾶλλον καὶ ἧττον προσήκατο λέγων· “καὶ τὸ ποτ’ ἄλλο δὲ πως ἔχον ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον· μᾶλλον μὲν γὰρ ἔστιν ἦμεν μεῖζόν τινος καὶ μεῖον πάλιν τῶ αὐτῶ τούτω, πλάν οὐκ ἐπὶ πάντων τῶν <ποτ’> ἄλλο πως οὐ γὰρ ἔστιν μᾶλλον πατέρα ἦμεν οὐδὲ ἧσσον, οὐδὲ μὰν ἀδελφὸν ἢ υἱόν. λέγω δὲ ταῦτα ἐπιλογιζόμενος οὐκ ἐπὶ τὰς διαθέσιας ἀμφοτέρων τῶν ἠθέων, πῶς ἔχοντι εὐνοίας ποτ’ ἀλλήλως τοὶ συγγενέες καὶ τοὶ ὁμάδελφοι, ἀλλ’ ἐπ’ αὐτὰν τὰν τᾶς φύσιος ἔννοιαν”. διὰ τί οὖν παρῆκεν τὰ ἐναντία ; ἢ ὄτι οὐ καθ’ αὐτὸ ὑπῆρχεν τοῖς πρός τι, ἀλλὰ κατὰ συμβεβηκός, διότι ἐν τοῖς ὑποκειμένοις· ηὐλαβήθη οὖν, ἴνα μὴ τις εἰς ταὐτὸ συγχέῃ τὰς μεσότητας καὶ τὰ ὑποκείμενα αὐταῖς καὶ ἤτοι ἀναιρῇ τὰς μεσότητας μηδὲν ἄλλο [*](Ζ) [*](3 ἐπιστήμην δὲ καὶ τὴv A 4 conicio ταύτης 5 ἐπιδέχεσθαι Kv 6 σχέσεις J : σχέσις ceteri 7 ὶ τὸ ἧττον A τοῖς supra J a: om. A 8 αἰτοῖς supra J a 9 μακροτέρω A 10 ἢ JLA, in marg. b: ἧ Kv αὗται KAv: αὐταὶ JL ἐστὶ L 11 τε om. JL 12 ὥστε] ὡς A 16 ἰστέον ex ἰδέον corr. L 2 17 καὶ post καίτοι om. A 18 τᾷ] τὰ A φησίν] fr. 37 H. τιvα om. Kv 18. 19 συναρτητέον] rectius συνήρτηται οἷον f. ν29 19 ἐναντιότατα JLA, sed ·η· supra J 1: ἐναντιότητα Kv 20 ποτ’ L 1, πρὸς supra L 2 21 ἰαὶ τὸ ἧττον LA, τὸ in ras. L ἦμεν K, in marg. b: ῆμεν J: ἧ μὲν Lv, acc. grav. add. al. atr. L: ἡ μὲν A 22 τῶι αὐτῶι τούτωι Jb πλὰν JL: πλὴν KAv ποτ’ ἄλλο b in marg.: ἄλλως ·ουσι· ceteri 23 ἧ με) L ἧσσον] ἶσον A 25 ἐχοντι J 1: ἔχοντι, supra ουσιν L 1 πρὸς ἀντὶ τοῦ ἔχ- add. in ras. L 2 ποτ L ἀλλήλκως, deinde ἀλλήλους ex ἄλλους ut vid. ·ους· ·η· fecit L: άλλως J 1: ἄλλως KAv, cf. p. 179,18 26 αὐτν J1 φύσιως A ἔννοιαν KAv: εὔνοιαν JL, o in ras. L 28 ηὐλαβήθη, u in ras. J συγχέει A 29 ἀναιρῇ scripsi: ἀναιρεῖ libri)

p. 6b27 Πάντα δὲ πρὸς ἀντιστρέφοντα λέγεται ἕως τοῦ καὶ τὸ αἰσθητὸν αἰσθήσει αἰσθητόν.

Μετὰ τὰ κοινὰ πρὸς ἄλλα γένη παρακολουθήματα τῶν πρός τι τὸ ἴδιον αὐτῶν νῦν ἀποδοῦναι προτίθεται. τοῦτο δέ έστιν τὸ πρὸς ἀντιστρέφοντα λέγεσθαι, ὅταν τὸ πρὸς ὅ λέγεται καὶ αὐτὸ πρὸς αὐτὸ τὸ πρὸς αὐτὸ λεγόμενον λέγηται ἀντικατηγορούμενον αὐτοῦ, ὡς ἐπὶ̓τΛ̀ τῶν παρατεθέντων [*](2 ὑπάρχειν, ειν in ras. L καίτοι — ὐπάρχον (15) om. L 4 τὴν om. Kv 5 καὶ τὸ ἧττον L 9 ante εἰκότως add. καὶ Kv αὐτὸ τὸ JL 10 αὐτίκα τὸ JLA: αὐτίκα καὶ τὸ Kv μεῖζον, εῖζ in ras. J 11 προεβάλλετο LA ἅ LKAv, supra J a: delevi 13 εἰσιν Kv 14 ὄσα om. A 15 ἴσον] ἧσσον Kv, sed ἶσον in marg. b 16 ἀποφαίνονται A 18 ἀλλήλους A (cf. p. 178,25): ἀλλήλας JLKv 19 τὴν om. Kv 20 φύσεωε A 22 οὗτος] αὐτὸς JL 23 ἢ om. A 24 τἄλλα JL: τὰ ἄλλα KAv 25 δὲ τὰ πρός τι πρὸς b ex Arist. καὶ τὸ om. Kv 28 αὐτοῦ A ἀποδοῦναι, ἀπο in ras. J τὸ b: τὰ ceteri 211 λέγεται, καὶ αὑτὸ πρὸς αὐτὸ τὸ πρὸς αὑτὸ λεγόμενον Kv (cf. p. 182,9): λεγεται προς προς fort. non J 1, postea eras.) ἀυτὸ τὸ τὸ eras.) πρὸς αυτὸ λεγόμενον .1 : λέγεται καὶ αὐτὸ τὸ πρὸς αὐτὸ λεγόμενον A: λέγεται πρὸς αὐτὸ τὸ πρὸς αὐτὸ λεγόμενον L 30 λέγηται KAv: λέγεται J : comp. anc. L παρατεθέντων, ων in ras. L)

Πολλαχῶς δὲ γινομένης τῆς ἀντιστροφῆς δεῖ τὴν ἰδιάζουσαν τοῦ προκειμένου κειμένου λαβεῖν. ἔστιν γὰρ καὶ συλλογισμοῦ ἀντιστροφή, ὅταν τοῦ συμπεράσματος ἀντιστραφέντος καὶ τῆς ἑτέρας προτάσεως τῆς αὐτῆς μενούσης ἡ ἑτέρα ἀντιστρέφηται, πάντως. ἐὰν γάρ, ὡς ὁ Ἀριστοτέλης φησὶν ἐν τῷ δευτέτῳ τῶν πρώτων Ἀναλυτικῶν, δεδειγμένον ᾖ τὸ ᾱ κατὰ τοῦ γݲ διὰ μέσου τοῦ βݲ, τὸ δὲ ᾱ ληφθῇ μηδενὶ τῶν γݲ ἢ μὴ παντὶ ὑπάρχον δι᾿ ἀντιστροφῆς στροφῆς ἢ τῆς εἰς τὸ ἐναντίον ἢ δύο προτάσεων τῆς ἑτέρας ὁποισσοῦν, ὡς μία πρότασις μενούσης τῶν δύο προτάσεως τῆς ἑτέρας ὁποιασοῦν, ἡ λοιπὴ τὴν αὐτὴν ἀντιστροφὴν ἀντιστρέφεται συμπέρασμα γινομένη. ἐὰν γὰρ ληφθῇ τὸ ᾱ κατὰ παντὸς τοῦ βݲ καὶ τὸ βݲ κατὰ παντὸς τοῦ γݲ, συνάγεται συμπέρασμα τὸ ᾱ κατὰ παντὸς τοῦ γݲ· ἐὰν δὲ τοῦτο ἀντιστραφῇ καὶ γένηται πρότασις λέγουσα τὸ ᾱ κατ᾿ οὐδενὸς * * * τοῦ γݲ καὶ προσληφθῇ τῶν ἐξ ἀρχῆς ἡ μείζων πρότασις ἡ γέγουσα τὸ ᾱ κατὰ παντὸς τοῦ βݲ τὸ βݲ κατ᾿ οὐδενὸς ἢ οὐ κατὰ παντὸς τοῦ γݲ ἐν τρίτῳ σχήματι μερικὸν πάντως, τὸ ᾱ οὐ κατὰ παντὸς τοῦ βݲ. ἔστιν δὲ καὶ προτάσεως ἀντιστροφὴ κατὰ ἐνάλλαξιν τῶν ὅρων γινομένη μετὰ τοῦ συναληθεύειν καὶ συμψεύδεσθαι· ῾οὐδεὶς ἄνθρωπος λίθος, οὐδεὶς λίθος ἄνθρωπος· πᾶς ἄνθρωπος ζῷον, τὶ ζῷον ἄνθρωπος᾿. [*](2 λέγεται om. A 3 ἡ ante ἀφ᾿ collocant KAv 4 ἀντικατηγορεῖται Α: ἀντικατικατηγορῆται sic K 5 ἐπειδὴ] ἐπεὶ δὲ JL 7 καὶ om. A 8 τὸ om. Kv 14. 15 πρὸς —ἐπιστητοῦ ante οὔτε iterat K 15 exspectes ἐκφορὰν πτωτικὴν (Porph. p. 112,17 B.), ·ε· ·ο· sed cf. Porph. p. 115,31 14 ἐπὶ om. A 18 τῆς om. A 20 ἀντιστραφέντος J: ἀντιστρέφοντος Α 21 ἀντιστρέφεται Α ὡς om. Kv ὁ om. A ὁ ||||||||||τέλης Κ φησὶν] Anal. pr. B 8 p. 59b 11 24 αὐτὴ Α 28 τοῦ γݲ παντὸς Α 29 post οὐδενὸς excidisse puto ἢ oὐ κατὰ παντὸς coll. l. 23 et 31 ληφθῆ Kv 32 πρότασις JLA: πρότερον Kv 34 συμψεύδεσθαι Α 35 ἄνθρωπος (post λίθος), ἄνθρω in ras. J)

Ἀπορήσειε δ’ ἄν τις, μήποτε οὐκ ἴδιον τῶν πρός τι τὸ τῆς ἀντιστροφῆς· οὐ γὰρ μόνῳ αὐτῷ ὑπάρχει, ἀλλὰ καὶ ἄλλοις πολλοῖς· καὶ γὰρ εἴ τι καλόν ἐστιν, καὶ ἀγαθὸν ὑπάρχει, καὶ εἴ τι ἀγαθόν, καὶ καλόν. ταύτης δὲ τῆς ἀκρίας ἀκούοντες οἱ μὲν πρὸς τὸ παράδειγμα ἐνίστανται ὡς Στωικοῖς μᾶλλον, ἀλλ’ οὐχὶ Περιπατητικοῖς ἀρέσκον, οἳ τὸ μὲν καλὸν τὸ δι’ αὑτὸ αἱρετὸν λέγουσιν, τὸ δὲ ἀγαθόν τὸ Ι κατὰ φύσιν, καὶ διὰ τοῦτο εἴ τι μὲν ν Δ καλόν, καὶ ἀγαθὸ εὐθὺς εἶναι τίθενται, οὐκ ἀνάπαλιν δέ· τὴν γοῦν ὑγίειαν ἀγαθὸν μέν φασιν ὡς κατὰ φύσιν καὶ ὠφέλιμον, καλὸν δὲ οὐκέτι, ὡς οὐ δι’ αὑτὸ αἱρετὸν ὀργάνου πλεονέκτημα ὄν. τινὲς δὲ ταύτην μὲν ἀποδοκιμάζουσιν τὴν ἔνστασιν ὡς οὐ πρὸς τὴν ἀπορίαν, ἀλλὰ πρὸς τὸ παράδειγμα γενομένην· κἂν γὰρ ἐπὶ τούτου τοῦ παραδείγματος συγχωρήσῃ τις μὴ ὑγιῶς ἔχειν τὴν ἀντακολουθίαν ἀλλ’ ἔΜ αλλα πολλά συνυπάρχοντα, τὰ μὲν ὡς οὐσίαι, ὡς τὸ κέτρον τῆς σφαίρας καὶ ἡ περιφέρεια, τὰ δὲ ὡς δεύτερα καὶ πρῶτα, ὡς τῷ ἡλίῳ συνυπάρχει τὸ φῶς, τὰ δὲ ἀχώριστα συμβεβηκότα, ὡς τῷ πυρὶ ἡ θερμότης, καὶ οἱ ὅροι δὲ τῷ κεφαλαιώδει συνυφεστήκασιν καὶ ἀντακολουθοῦσιν. οἱ δὲ ταῦτα αἰτιώμενοι οὐδὲ οὐτοὶ λύουσιν τὴν ἀπορίαν, ἀλλ’ ἐνδεδώκασιν αὐτῇ λέγοντες μὴ κυρίως ἴδιον εἶναι τῶν πρός τι τὸ ἀντιστρέφειν φειν καὶ πᾶσιν καὶ μόνοις ὑπάρχον, ἀλλὰ πᾶσιν μέν, οὐκέτι δὲ καὶ [*](1 δὲ καὶ om. A ἀντακολούθησις Kv 3 ἡ] ἢ L τὰ JLA: τὸ Kv 4 ού] ὁ A Α καὶ τὸ δέδε τοῦδε A sic: καὶ τοῦδε τόδε Par. p. 32,30 11. 6 ὁ uUuui- que om. A > addidi 13 φησιν] fr. 39 Η., cf. p. 182,23 ταν ἀντιστροφαν J 1 14 ἂν om. A 15 Πω alt. om. J 16 ἁμίλικες A 18 θεωρεῖται A 19. 20 aut τοῦ πρός τι aut μόνοις αὐτοῖς scribendum erat 22 ατοϊκοῖς A 23 et 27 αὐτὸ L: αὐτὸ ceteri 25 ὑγείαν Kv 26 οὐκ ἔτι, ἔτι in ras. A 2(). 27 οὐ δι’] οὐδὲ A 29 λεγομένην L 30 ἄλλα] ἅμα A 31 ὡς (ante οὐσίαι) om. Kv 33 κεφαλαίω Kv 33 συνεφεστήκασι A 31 λέγουσι A 36 post ὡς supra οὐχι L 2)

Καὶ Ἀρχύτας δὲ τὴν ἀντιστροφὴν ἀποδίδωσιν τῶν πρός τι λέγων· “ἐπιδέχεται τὰν ἀντιστροφὰν ὁμοίαν μὲν οἷον ὡς τὸ ἴσον καὶ ἀδελφόν, ἀνομοίαν δὲ ὡς τὸ μεῖζον καὶ μεῖον.” ἀποδίδωσιν δὲ αὐτοῖς καὶ τὸ ἀντίστροφον οὕτω λέγων περὶ τῶν εἰδῶν τοῦ πρός τι· “τὸ μὲν γὰρ τι αὐτῶν * * * οὐκ ἔστιν ἀντίστροφον, οἷον ἐπιστάμα καὶ αἴσθασις· ἐπιστάμα μὲν γὰρ λέγεται τῶ ἐπιστατῶ καὶ αἴσθασις τῶ αἰσθατῶ, τὸ δὲ ἐπιστατὸν οὐκέτι λέγεται τᾶς ἐπιστήμας οὐδὲ τὸ αἲσθατὸν τᾶς αἰσθήσιος. τὸ δὲ αἴτιον, οτι τὸ μὲν ἐπιστατὸν καὶ αἰσθατὸν καὶ ἄνευ τᾶς αἰσθήσιος καὶ ἐπιστάμας [*](1 τὰ abesse malim 2 τὰ supra L 2 om. ceteri ἴδιον scripsi: ἴδια libri 3 ἴδια KAv, e corr. L: ἰδίαν J 7 ante pr. πρὸς lit. eras. L καὶ αὐτὰ] αὐτὰ καὶ L 9 πρὸ 8 K τὸ (alt.) e corr. L πρὸς, ς al. atr. L 17 ὅτι delevi τε om. L 20 ἀπὸ τοῦ corruptum 21 τὸ LA: τὰ, supra ·ο· J: τὰ Kv 22 τῶν] malim τοῖ; λέγων] fr. 39 H. 23 ταν ἀντιστροφαν J1 οἷον om. Ρ. 181,13 24 ἀνομίαν A 25. 26 οὕτω — ἀντίστροφον alio atr. suppl. L 26 excidit membrum affirmativum, cf. f. 97v 10 ἤη ·η· ·η· ἐπισταμα καὶ αἴσθασις J 1, sequ. ras. 8 litt. αἴσθησις A 27 τῶι ἐπιστατῶι J1: τῷ ἐπιστατῷ b αἴσθασις τῶ] αὶσθητῶ A τῶι αἰσθατῶι Jb ἐπιστατὸν Jb 28 τὰς A ἐπιστήμας K: ἐπιστήμας J1: ἐπιστήμης LA: ἒπιστάμας v τὸ om. v ·η· ·η· αἰσθατὸν J1: αἰσθητὸν L τας J 1: τὰς A 29 ἐπιστατὸν ’ αἰσθητὸν JL τᾶς JLA: τῆς Kv αἰσθάσιος LA: αἰσθασιος J1: αἰσθήσιος Kv ἐπιστάμας A: ἐπιστήμας J 1 : ἐῖστήμας LKv)

p. 6b36 Οὐ μὴν ἀλλ’ ένίοτε οὐ δόξει ἀντιστρέφειν ἴως τοῦ φανερὸν [*](Ζ) ὅτι πάντα τὰ πρός τι πρὸς ἀντιστρέφοντα ῥηθήσεται.

Εἰπὼν πάντα τὰ πρός τι πρὸς ἀντιστρέφοντα λέγεσθαι, ἐπειδή τινα δοκεῖ μὴ ἀντιστρέφειν, ὡς τὸ πτερὸν ὄρνιθος λεγόμενον οὐκ ἀντισρέφει πρὸς τὸ, ὄρνιν οὐ γὰρ λέγομεν ‘ὁ ὄρνις πτεροῦ ὄρνις’ ἢ ‘πτερῷ ὄρνις ἐστίν’ ἔστιν γὰρ καὶ ἄλλα πτερωτά, ἅ οὔκ είσιν ὄρνιθες· τῶν γὰρ πτερωτῶν τὰ μέν ἐστιν σαρκόπτερα, τὰ δὲ κολεόπτερα, τὰ δὲ σχιζόπτερα, ὧν τὰ σχιζόπτερα μόνα ὄρνιθές εἰσιν), βούλεται ἐν τούτοις ἅμα μὲν τὴν αἰτίαν εἰπεῖν τοῦ τινα δοκεῖν μὴ ἀντιστρέφειν καίτοι πάντων ἀντιστρερφόντων, ἅμα δὲ τοὺς τρόπους παραδοῦναι τῆς ἀποδόσεως, ὧν οἱ μὲν ὀρθῶς γινόμενοι σᾠζουσιν τὴν ἀντιστροφήν, οἱ δὲ μὴ ὀρθῶς οὐκέτι. καὶ τὸ μὲν αἴτιον τοῦ ποτὲ δοκεῖν μὴ ἀντιστρέφειν τὸ μὴ οἰκείως πρὸς ὅ λέγεται ἀποδίδοσθαι· τρόποι δὲ τῆς μὲν ὀρθὴς ἀποδόσεως τὸ πρὸς 8 λέγεται κατὰ φύσιν, πρὸς τοῦτο ποιεῖσθαι τὴν ἀπόδοσιν καὶ τὸ ἐξισάζειν · τὰ γὰρ τοιαῦτα ἀκολουθεῖ τε ἀλλήλοις καὶ ἀντιστρέφει· τῆς δὲ οὐκ ὀρθῆς ἀποδόσεως τρόποι, ἐὰν μὴ πρὸς 8 λέγεται κατὰ φύσιν, πρὸς τοῦτο ποιῆται τὴν ἀπόδοσιν, καὶ ὅταν ὑπερβάλλῃ ἢ ἐλλείπῃ, Ι ἀλλὰ μὴ ἐξισάζῃ τὰ ἀποδιδόμενα. παράδειγμα δὲ ἦν τοῦ μὲν [*](47r A) [*](1 ἐπιστήμα A: ἐπιστήμα JL, a ex η corr. L: ἐπιστήμη Kv αἴσθασις ex αἴσθησις corr. L L 2 τῶ ἐπιστατῶ A: τῶ ἐπιστητῶ L: τῶι ἐπιστητῶι J : τοῦ ἐπιστατοῦ Kv 2 τῶ αἰσθατῶ A: τῶ αἰσθητῶ L: τῶι αίσθητῶι J: τοῦ αἰσθατοῦ Kv 3. 4 ποτ’ ἕτερόν A: πότερον JL 1: ποτέτερον ut vid., πρὸς supra L 2: πρὸς ετερον Kv 7 καὶ καθ’ om, JL 13 ἀριστοτέλη K (p. 7v15) 15 δόξειεν KAv 19 ὄρνιν A (cf. p. 186,10.18) ·ν· ὄρνιθα J a: ὄρνιθα LKv λέγομεν in marg. J a 20 εἰσιν] ἔστιν L 21 κολεόπτερα b: κωλεόπτερα JKAv: κουλεόπτερα, ου in ras. L 22 εἰσιν] ἐστὶ L 23 δοκεῖ A 24 post ὀρθῶς add. τῶν ἀντιστρεφόντων, sed del. L 28 post prius καὶ add. ὅταν ὑπερbβάλλη ἢ ἐλλείπη, sed del. L τὸ ἐξισάζειν — ἀπόδοσιν καὶ (30) om. A 30 ποιῆται Kv; ποιῆσθαι L: ποιεῖσθαι J ὑπερβάλλει A 31 ἐξισάζει LA ἧν in lit. J)

Ἐνίοτε δέ, φησίν, καὶ ὀνοματοποιεῖν ἴσως ἀναγκαῖον, οὐχ ὅτι καινοτομεῖν δεῖ τῶν κειμένων ὁνομάτων τὴν συνήθειαν δηλοῖ δὲ τὴν ἐυλάβειαν αὐτοῦ τὸ ἐνίοτε καὶ τὸ ἵσως καὶ τὸ ἀναγκαῖον), ἀλλ’ ὅτι, ἡνίκα μὴ ᾗ κείμενον ὄνομα τῷ ἀντιστρέφοντι, τότε δεῖ θεῖναι όνομα, πρὸς οἰκείως ἂν ἀποδοθείη ἡ ἀντιστροφή, οὐκ εἰς χρῆσιν ἁπλῶς τὸ ὄνομα τιθέντας, ἀλλ’ εἰς ἔνδειξιν τοῦ κατὰ τὰ πράγματα ἀντιστρέφοντος. μεταβαίνει δὲ ἐξῆς ἐπὶ τὸ τοῦ πλοίου καὶ πηδαλίου παράδειγμα,. ἐφ’ οὗ ἀνάπαλιν ούκέτι τὸ ἐχόμενον πλεονάζει, ὡς τὸ πτερὸν τοῦ ὄρνιθος ἐπλεόαζεν, ἐπλεόναζεν, ἀλλὰ τὸ εἴχου· ἐπὶ πλέον γὰρ τὸ πλοῖόν ἐστι τοῦ πηδαλίου, ὥσπερ ἐκεῖ ἐπὶ πλέον τὸ πτερὸν τοῦ ὄρνιθος. ὀρθῶς οὖν εἶπεν ὅτι οὐχ ᾗ πλοπιον, ταύτῃ αὐτοῦ τὸ πηδάλιον λέγεται, καὶ καθ’ ὅσον οὐκ οὐσιωσῶς ὑπάρχει καὶ καθ’ ὄσον οὐκ ἐξισάζει. τὸ μέντοι ‘οὐδὲ ᾗ πηδάλιον πλοίου’ ψεδδος· ἀδύνατον γὰρ εἶναι πηδάλιον ὃ μὴ πλοίου ἐστίν. εἰ οὖν ἐπὶ πλέον τὸ πλοῖον τοῦ πηδαλίου, εἰκότως εἴρηται μὴ ἀντιστρέφειν· εἰ δὲ τὸ πηδαλιωτὸν ληφθῇ, οἰκαία τε γέγονεν ἡ λῆψις ᾗ γὰρ πηδάλιον, πηδαλιωτοῦ, καὶ ᾗ πηδαλιωτὸν, πηδαλίῳ τοιοῦτον) καὶ ἐξισάζει πρὸς ἄλληλα, καὶ διὰ τοῦ τοῦτο εἰπότως ἀντιστρέφει. τρίτον δὲ παράδειγμα τίθησιν ζῷον καὶ κεφαλήν. καὶ ἐπὶ τούτου δὲ ὁμοίως ὡς ἐπὶ τοῦ πλοίου καὶ τοῦ πηδαλίου περιττεύει [*](Γ) τὸ ζῷον τῆς κεφαλῆς πολλὰ γὰρ ζῷα κεφαλὴν οὐκ ἔχει, ὡς τῶν ἐν θαλάττῃ πνεύμονες ἰαὶ λοπάδες καὶ ὄστρεα πάντα, καὶ καρκινοι δέ. πάλιν οὖν τὸ οὐχ ᾗ ζῷον, κεφαλὴν ἔχει κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον ὅν ἑπὶ τοῦ πλοίου καὶ τοῦ πηδαλίου ἀκουσόμεθα, ὅτι οὔτε οὐσιωδῶς οὔτε ἐξισαζόντως· τὸ γὰρ ‘ οὐχ ᾗ ὄρνις πτερὸν ἔχει ’ οὐκ ὅτι οὐκ ούσιωδῶς, ἀλλ’ ὅτι μόνον οὐκ ἐξισάζει· κατ’ οὐσίαν γὰρ τῷ ὄρνιθι τὸ πτερὸν ὑπάρχει. δῆλον οὖν ἀπὸ τούτων, ὅτι οἰκείως γινομένης τῆς ἀποδόσεως πρὸς ἀντιστροφὴν τοῦτο λέγεται· εἰ δὲ μὴ οἰκείως ἀποδοθῇ, οὐκ ἀντιστρέψει οὐδὲ ἐπὶ τῶν ὁμολογουμένως πρὸς ἀντιστρέφοντα λεγομένων καὶ ὀνόματα ἐχόντων κείμενα. ὅταν γὰρ μὴ αὐτὸ ληφθῇ πρὸς ὃ λέγεται οἰκείως, ἀλλά τι τῶν συμβεβηκότων ἐκείνῳ, οἷον ἐὰν μὴ ὁ δεσπότης ληφθῇ, ἀλλ’ ἄνθρωπος ἢ δίπουν, κἂν ἀληθὲς εἰπεῖν ’ὁ δοῦλος ἀνθρώπου δοῦλος’ , ἀλλ’ οὐκ ἀντιστρέφει οὐ γὰρ ὁ ἄνθρωπος δούλου ἄνθρωπος ἢ τὸ δίπουν, διότι οὐκ οἰκείως, ἀλλὰ κατὰ συμβεβηκὸς εγένετο ἐξ ἀρχῆς ὁ τῆς κατηγορίας τρόπος. καὶ κανόνα δέ τινα κριτικόν παραδίδωσιν τοῦ οἰκείου τρόπου τῆς ἀποδόσεως· [*](1 ἐξισάξη ex ζει ut vid. mut. A 2 πτερὀν] πρότερον A καὶ om. L 6 alt ·τ· τὸ om. A 7 τόδε J 1: τόδε L 10. 11 ἀνάπαλιν JLA: ἀνάγκη πάλιν Kv: πάλιν b 11 οὐκέτι] οὐκ ἔχει A 12 alt. τὸ ex τοῦ corr. L 1 14 καὶ JL, del. J: om. KAv 19 καὶ post τοιοῦτον supra J a 21 τούτοις L 23 λεπάδες potius L 29 τοῦτο ex τὸ corr. J a ἀποδοθῆ(ι) JLK: ἀποδο A: ἀποδοθοῖ v ἀντιστρέφει Α et Porph. p. 117,3 Β. 30 πρὸς om. K 32 ἀλλ’ om. Α)

Τῶν δὲ ἀντιλεγόντων τινές εὐθὺς διασύρουσιν τὰ ὀνόματα, τὸ κεφαλωτὸν καὶ πηδαλιωτὸν καὶ πτερωτόν. καὶ ἐκείνων μὲν ἔδει καταφρονεῖν, ἀλλ’ ἐπειδὴ συνέβη τῶν ἐξηγητῶν τοὺς φιλοσοφωτέρους ἀντιλέγοντας αὐτοῖς πολλῶν καὶ καλῶν λόγων ἐσμὸν ἀνακινῆσαι, διὰ τοῦτο καὶ ἐγὼ τῶν ἀντιρρήσεων συντόμως μνημονεύσω. καὶ πρῶτον μὲν ἀγνοουσιν ὡς οὐκ ἐμήσατο τούτοις τοῖς ὀνόμασιν, ἄχρι δὲ παραδείγματος ὑπέδειξεν οἷα ἂν ἦν, εἰ ἔκειτο τοῖς θεαθεῖσιν ὑπ’ αὐτοῦ πράγμασιν ὀνόματα. ἔπειτα τὸ τῷ εὑρεθέντι πράγματι τὸ οἰκεῖον ὄνομα ἀποδοῦναι, ὅπερ ἂν καὶ αὐτὸς ὁ ὀνοματοθέτης ἔθετο, εἰ τοῦ πράγματος ἔννοιαν ἔλαβεν, σπουσῆς ἄξιον. ἀλλ’ οὐ γέλωτος ἂν εἴη. πρὸς δὲ τούτοις καὶ αυτὴν τὴν ὀνοματοποιίαν οὐκ ἐπὶ ξενασσ ὀνόματα παρήγαγεν, ἀλλ’ ἀπὸ τῶν κειμένων ἐν τῇ συνηθείᾳ [*](E) μικρὸν παρακλίνας τοῖς στήθεσι μέν, οὑ συνήθως δὲ ἐχρήσατο, οἷον τῷ πηδαλιωτῷ ἀπὸ τοῦ πηδαλίου· οὕτως ἔσπευδεν πανταχοῦ τὴν συνήθειαν φυλάττειν. καὶ γὰρ ἀσφαλέστατος τρόπος ὁνοματοποιίας ὁ ἀπὸ τῶν ἤδη κειμένων καὶ τῆς κρατούσης συνηθείας· και γὰρ οἱ πρῶτοι ὁνοματοθέται φαίνονται ἀπὸ τῶν συνήθων καὶ ἁπλουστέρων τὰ ἄλλα συντιθέντες, ὡς αἱ ἐτυμολογίαι δηλοῦσι, καὶ μέντοι ὁ οὕτως ποιῶν περὶ τὴν λέξιν ὀλίγον [*](1 ἄν Arist. codd. Cd: ἐὰν ceteri Ar. codd. ἀποδεδομένον Arist.: ἀποδεδομένον JLKAv 2 καταλειπομένου δὲ μόνου τούτου Arist. μόνου supra J 1 3 ἀπεδόθη οίκείως ·ο· Arist. ἀποδοθh J a: ἀποδοθῆ A αὐτὸ Kv: αὑτὰ JLA 6 ἐὰν] ἐ L 1. ἐι L 2 16 ἔχον K: ἔχοντες v 18 ἀποδείκνυσιν ἀπόδοσιν Kv 20 post σαφήνειαν add. ὀρθῶς JKv, sed del. J 26 ἀπέδιξεν L 33 ὄντως A)

Εὔδωρος 61 ὁ Ἀκαδημαϊκὸς έγκαλεῖ ὠς οὐ συντάττεται τὸ πτερὸν τῷ πτερωτῷ· τὸ μὲν γὰρ πτερὸν ἐνεργείᾳ λέγεται, τὸ δὲ πτερωτὸν δυνάμει, ὡς δυνάμενον πτερωθῆναι· εἰ δὲ ἐνεργέᾳ γένοιτο, οὐ πτερωτόν, ἀλλ’ ἐπτερωμένον λέγεται. ομοίως δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ πηδαλίου διορίζεται, ὅτι οὐ πρὸς πηδαλιωτόν, ἀλλὰ παὸς πεπηδαλιωμένον ἂν λέγοιτο, καὶ ἡ κεφαλὴ πρὸς κεκεφαλωμένον. ὁ ταῦτα ἀπορῶν ἀγνοεῖ ὅτι διχῶς τούτων ἕκαστον λέγεται, καὶ ὡς δυνάμει καὶ ὡς ἐνεργείᾳ, ὥσπερ καὶ τὸ ὑφαντὸν καὶ τὸ ἐνδυτὸν καὶ ἐπὶ τοῦ ἤδη ὄντος ἱματίου λέγεται καὶ ἐπὶ τοῦ δυναμένου γενέσθαι· ἐπὶ δὲ τῶν μὴ ὄντων έν χρήσει ἔτι μᾶλλον ὡς ἂν βούληται ὁ τιθεὶς χρὴσαιτο ἂν προσεκτέον δέ, φασὶv οἱ ἐξηγηταί, μήποτε καὶ τὴν ἀρχὴν ἡμᾶς ἡ ἀπορία παραλογίζεται· εἰ γὰρ ἠ πρώτη θέσις τοῦ πτερωτοῦ πρὸς τὸ πτερὸν συντάττερται καὶ τοῦ πηδλιωτοῦ πρὸς τὸ πηδάλιον, καὶ ἀπ’ ἐκείνων παρωνόμασται, πῶς οὐχ ὁμοίως συνέζευκται πρὸς ἄλληλα, εἴπερ [*](Ζ) ἡ πρώτη σύστασις αὐτῶν εἶχεν τὸ κοινὸν καὶ συνηρμοσμένον;

Ἄλλοι δὲ λέγουσιν ἄτοπον εῑναι τὸν διορισμὸν τῆς τοιαύτης ἀποξξδόσεως· τὸ γὰρ πτεὸν καὶ τὸ πηδάλιον καὶ τὴν κεφαλήν, ὅπως ἂν ἀποδοθῇ, μὴ δεόντως ἀποδίδοσθαι· μηδὲ γὰρ εἶναι ὅλως τῶν πρός τι, διλοτι ἕκαστον αὐτῶν μέρος ἐστὶν οὐσίας καὶ οὐσία, οὐδεμία δὲ οὐσία τῶν πρός τι, ὡς καὶ αὐτῷ δοκεῖ τῷ Ἀριστοτέλει. εἴτε οὖν ὡς Ἀθηνόδωρος οἴεται πρός τι εἶναι κατὰ Ἀριστοτέλη, έφ’ οὗ ἡ προσηγορία ἐπιζητεῖ τὸ πρὸς λέγεται ὁ γὰρ δοῦλον ἀκούσας ἐπιζητεῖ τὸν οὗ ἐστι δοῦλος), εἴτε ὡς Κορνοῦτος πρός τι εἶναὶ φησιν οἷς συμπροσπίπτει πρὸς ἕτερον ἡ σχέσις, οὐ μέντοι ἡ συντακτική, ὡς ἐπὶ τῶν ἐχόντων καὶ ἐχομένων, ἀλλ’ ἡ πρὸς ὑπόστασιν, ὅταν αὐτῷ τῷ ᾧ εἶναι τὴν πρὸς ἕτερον ἀπόνευσιν ἔχἡ, κατ’ οὐδένα τρόπον τὸ πηδάκιον ἢ τὸ πτερὸν πρός τί ἐστιν. οὔτε γὰρ ἐπιζητεῖ τι πρὸς 6 λέγεται οὔτε κατὰ τὴν πρὸς ἕτερον ὑποστατικὴν σχέσιν λέγεται· οὐσάι γὰρ τὸ κηδάλιον καὶ ἡ κεφαλὴ καὶ τὸ πτερόν. δεῖ δὲ μὴ τὴν μὲ ν συνσυνήθη [*](4 J a: συνήθη ceteri 6 διαιρέσει A 7 ἐξευρηκότες A 9 συντάττον K: συντάτοντες V 15 κεκφαλαιωμένον LKv 16 τὸ ante ἐνδυτὸν supia J a 20 παλογίζεται A 21 πτερωτὸν A απ’] ἐπ’ A 29 ἀριστοτέλη J: ἀριστο L: ἀριστοτέλην KAv 31 κορνοῦτος in κουρνοῦτος mut. L ἡ (ante σχέσις) supra J a: om. A 33 ὅτι L ὧ LA, cf. p. 188,5. 39: om. JKv ἔχη KAv: ἔχει JL 35 ante κατὰ add. τὴν A 36 μὲν abundat 36. 188,1 συντακτικὴν Kv, supra J a L 1: συστατικήν JL in lin., A)

Ἀπολλώνιος δὲ ὁ Ἀλεξεανδρεὺς ἀκαταλλήλως φησὶν εἰρῆσθαι τῶν δύο παραδειγμάτων τὴν ἀπόδοσιν, διότι ὅπου μὲν εἴρηκεν ῾οὐχ ᾗ ὄρνις ἐστίν, πτερὰ ἔχει· πολλῶν γάρ ἐστιν πτερὰ οὐκ ὀρνίθων᾿, ὅπου δὲ οὐχ ᾗ ζῷον, κεφαλὴν ἔχει· πολλὰ τῶν ζῷων κεφαλὴν οὐκ ἔχει, δέον εἰπεῖν ῾πολλαὶ γὰρ κεφαλαί εἰσιν οὐ ζῷων᾿, ὡς ἐκεῖ ῾πολλὰ γὰρ πτερὰ οὐκ ὀρνίθων᾿. εὔκολον δὲ εἰπεῖν ὅτι ἄμφω μὲν παραδείματα παρέθετο τοῦ πλεονάζειν καὶ ἐλλέπειν καὶ διὰ τοῦτο μὴ ἀντιστρέφειν, καὶ ὅπου μὲν τὸ πτερὸν πλεονάζει τοῦ ὄρνιθος, τουτέστιν τὸ ἐχόμενον τοῦ ἔχοντος, ὅπου δὲ ἀνάπαλιν τὸ ἔχον τοῦ ἐχομένου, ὡς τὸ ζῷον τῆς κεφαλῆς. τὸ γὰρ λέγειν ὅτι ὥσπερ τὸ πτερὸν ἐπὶ πλέον τοῦ ὄρωιθος, οὕτως καὶ ἡ κεφαλὴ τοῦ ζῲου, διότι καὶ σκορόδων εἰσὶν κεφαλαὶ καὶ φοινίκων, πολλῇ τῇ ὁμωνυμίᾳ καὶ τῇ μεταφορᾷ χρωμένων ἐστίν. δεῖ δὲ τὰ πρός τι κυρίως ἀντιστρέφοντα λαμβάνειν, ἀλλ᾿ οὐχ ὁμωνύμως ἢ κατὰ μεταφοράν. οὕτως δὲ λαμβανομένων τὸ ζῷον ἔσται ἐπὶ πλέον τῆς κεφαλῆς, ἀφ᾿ οὗ τὸ μὴ ἀντιστρέφειν διελέγχεται, ὥσπερ ἐπὶ τῆς ἄλλης συζυγίας ἀπὸ τοῦ πτεροῦ.

Ὁ δὲ Ἀρίστων τοιαύτην ἀπορίαν τοῖς εἰρημένοις ἐπάγει· “εἰ πᾶν πρός τι ὡς πρὸς ἕτερόν τι ἀπολελυμένον ἑαυτοῦ πρός τι λέγεται, οἷον ὁ πατὴρ πρὸς υἱόν, ὁ δὲ κόσμος οὐδὲν ἀπολελυμένον ἑαυτοῦ ἔχει (οὐ γὰρ ἔστιν τι [*](B) τοῦ κόσμου ἐκτός), οὑκ ἔσται πρός τι ὀ κόσμος. καιτοι τῶν πρός τί ἐστιν· ὡς γὰρ τὸ πτερὸν πτερωτοῦ πτερόν, οὕτως καὶ τὸ ἐν κόσμῳ κοσμωτοῦ καὶ τὸ ἐν γῇ γεωτοῦ καὶ τὸ ἐν ἀέρι ἀερωτοῦ”. πρὸς δὴ τοῦτο ῥητέον ὅτι κακῶς εἴηπται ἐν ἀρχῇ τὸ πᾶν πρός τι ἀπολελυμένον πρὸς ἕτερον λέγεσθαι· τὸ γὰρ ὅλον καὶ τὸ μέρος τῶν πτός τι ὄντα οὐ λέγεται πρὸς ἀπολελυμενα. καὶ ὁ κόσμος οὖν ὡς μὲν οὐσία καὶ ὅ ἐστιν οὐκ ἔστιν πρός τι, ὡς [*](2 supra κατὰ λαθυπολλ JaL1 (id est καθ᾿ ὑπόστασιν, haud recte, cf. 79,20) 3 κατ᾿ αὐτὸ JL: καθ᾿ αὑτὸ KAv καθὸ] οὐ A 8 ὡς] ὅτι L 14 οὐκ ἄρα] οὐ γὰρ ἔτι codd. Arist. 17 εἴρηκεν] cf. p. 7a 1 19 οὐκ e corr. L1 20 εἰσιν, εἰσ in ras. L 26 εἰσὶν] ἐστὶ L 29 τὸ ζῶ(ι)ον J in lin., LKv: τῶν ζῶ(ι)ον Α, supra J 36 γαιωτοῦ L)

Ἀλλὰ διὰ τί Ἀρχύτας καίτοι μηδὲν ἔλαττον τοῦ Ἀριστοτέλους ἀκριβολογούμενος παρῆκεν τοῦτο τὸ ἴδιον τῶν πρός τι, τὸ πρὸς ἀντιστρέφοντα λέγεσθαι; ἢ ὅτι συνυπάρχειν αὐτὰ θέμενος καὶ αἴτια εἶναι ἀλλήλων, τὴν κατὰ τὸ εἶναι ἀντιστροφὴν αὐτῶν παρεδέξατο τῆς κατὰ τὴν λέγιν καὶ τὸ λέγεσθαι καταφρονήσας, ἢ καὶ ὡς συνυπαγομένην αὐτὴν ἐκείνῃ παραλιπών.

p. 7b15 Δοκεῖ δὲ τὰ πρός τι ἅμα τῇ φύσει ἕως τοῦ ὥστε πρότερον ἂν τῆς αἰσθήσεως τὸ αἰσθητὸν εἶναι δόξειεν.

Τὸ μάλιστα ἴδιον τῶν πρός τι νῦν ἀποδίδωσιν τὸ ἅμα εἶναι τῇ φύσει.

οἰκειότερον γὰρ ἐστιν πρὸς ἐπιστήμην τὸ διὰ τῶν κατ᾿ ἰδίαν ὑπαρχόντων τὴν θήραν τοῦ γωνστοῦ ποιεῖσθαι, ἐπὶ δὲ τῶν πρώτων γενῶν καὶ ἀναγκαῖόν ἐστιν τοῦτο· οὕτως γὰρ μόνως ἕκαστον αὐτῶν αὐτὸ καθ᾿ ἑαυτὸ θεωρεῖν δυνατόν. οὕτω δὲ καὶ ὁ Ἀρχύτας ὡς ἴδιον ἀποδίδωσιν τῶν πρός τι “τό τε συνυπάρχειν ἅμα ἀλλήλοις καὶ ἀλλάλων δὲ αἴτια ἦμεν· ἐὰν γὰρ διπλάσιον ᾖ, ἀνάγκα καὶ ἥμισυ ἦμεν, εἰ δὲ καὶ ἡμίσεον, ἀνάγκα καὶ διπλάσιον, καὶ ἔστιν καὶ τὸ διπλάσιον αἴτιον τῶ ἠμισέω ἦμεν καὶ τὸ ἡμίσεον τῶ διπλασίω ἦμεν”. δοκεῖν δέ <φησιν> κἀριστοτέλης τὰ πρός τι ἅμα τῇ φύσει εἶναι, ἢ διὰ τὴν ἀμφιβολίαν τῆς περὶ τοῦτο δόξης τὸ δοκεῖ προσθεὶς ἢ διὰ τὸ καὶ πάλαι τοῖς φιλοσόφοις τοῦτο δεδόχθαι· καὶ γὰρ Ἀρχύτας, ὡς εἴρηται, τοῦτο ἴδιον ἔθετο τῶν πρός τι, καὶ Πλάτων ἀρεσκόμενος αὐτῷ φαίνεται· ἢ ὅτι ἔχει τινὰ διορισμόν, πότε καὶ πῶς ἀληθὲς εἶναι δύναται τὸ [*]()2. 3 κοσμήματος Α 3 κεχωρισμένως Α 4 τὸ bis A κοσμητόν v 5 οὐκέτι] οὐκ ἔστι Α τὸ post οὐκέτι supra Ja 6 πτερὸν bis A 8 ἐν κόσμω L 9 ἐν τῶ ἑαυτοῦ μέρει L, sed ῶ et οῦ in ras. L4 ἑαυτῷ] αὐτῶ Α ἔτι] ἔστι Kv 10 γαιωτοῦ L: γετῶ Κ 11 γαιωτῶ L 21 θήραν, θήκη in lit. L 23 ὁ supra Ja: om. A Ἀρχύτας] fr. 39 H., cf. p. 183,3 25 ἀνάγκη altero loco K 26 καὶ ἔστιν καὶ τὸ διπλάσιον om. v τῶι ἡμισέωι Jb, sed cf. ἀλλάλων τὸ] τῶ L et ante corr. A ἡμίσεον, σεον in ras. L 26.27 τῶι διπλασίωι J: τῷ διπλασίω b 27 δοκεῖν JA: δοκεῖ LKv, e corr. L φησιν hic asterisco posito in marg. b: post ἅμα in fine lineae L3: om. JL1KAv καὶ ἀριστοτέλης Kv: κἀριστοτέλει J: ||ἀριστοτέλης L, ης in ras.: ἀριστοτλ Α 28 τούτου Α 29 δεδέχθαι Α 30 Πλάτων] Rep. IV p. 438 B

Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ χρὴ καὶ τοὺς ἐναντίους λόγους ἐπισκοπεῖν, κἂν μὴ ἀληθεῖς ὦσιν, ὅπως ὑπὸ τῶν ἐπιστημόνων διελεγχόμενοι μὴ ἀπατῶσι τοὺς ἐπιπολαιοτέρους, ἀνασκευὴν τοῦ εἰρημένου λόγου ἔνδοξον προτείνει. οὐ γὰρ ἐπὶ πάντων, φησίν, ἀληθὲς δοκεῖ τὸ ἅμα τῇ φύσει εἶναι τὰ πρός τι· γὰρ αἰσθητὸν καὶ ἐπιστητὸν πρότερα δοκεῖ, τὸ μὲν τῆς αἰσθή- [*](1 malim τῷ δὲ ἅμα τὸ τῇ om. Kv 2 αὐτὸ Α ἐπιδείζει] 13 p. 14b24 4 συναναιρεῖν, ν alt. in ras. L 5 καὶ alt. om. A 7 ἀναμφιβόλως in marg. b: ἀμφιβόλως ceteri τριχῶς JLA: ||||ιχῶς Κ: διχῶς v 8. 9 διπλάσιόν τέ ἐστι καὶ ἥμισυ Arist., sed ἐστι post ἥμ. add. cod. n 10 καὶ (post τοῦ) om. L ἡμίσεος, ος ex ες corr. J 17 λέγηται KAv: γέγτ L: λέγεται J λέγεται] λέγηται Α 21 εἰ om. A 22 ἐν om. L ἑνὶ ἡ σχέσις L 25 ἔστιν Kv δὲ] οὖν Kv 28 λαμβάνοντα JL: λαβόντα Α:λαμβάνοντες Kv συλλογισμοῦ JL: συλλο A: συλλογῆς Κv 29 ἐξ] οὐκ Α 30 ἐπιβουλήν Α 32 ὑπὸ JLA, sed ὑ et ὸ in lit. J: ἐπὶ Kv 33 ἐπιπαλαιωτέρους Α)

Κατὰ δευτέραν δὲ ἐπιβολὴν πολλαχῶς τοῦ προτέρου λεγομένου, ὡς καὶ αὐτὸς ὕστερον διδάξει, καθ’ ἕνα τρόπον νῦν αὐτῷ χρῆται, καθ’ ὅσον τὸ μὲν φύσει πρότερον συναναιρεῖ μέν, οὐ συναναιρεῖται δέ· μονάδος γὰρ μὴ οὔσης δυὰς οὐκ ἔστιν καὶ ζῳου μὴ ὄντος οὐδὲ ἄνθρωπος ἔστιν, οὐ μὴν ἐὰν ἀναιρεθῇ δυάς, ἤδη καὶ μονάς ἀναιρεῖται· οὐ γὰρ ἐν τῇ δυάδι ἔχει τὸ εἶναι ἡ μονὰς καθ’ ἑαυτὴν ὑφεστῶσα· τὰ δὲ τῇ φύσει δεύτερα οὐ κατὰ τὴν ἀναίρεσιν, ἀλλὰ κατὰ τὸ εἶναι τὴν ἀκολουθίαν ἔχει· τὸ γὰρ δεύτερον συνεπιφέρει μὲν ἑαθυτῷ τὸ πρῶτον, οὐ συνεπιφέρεται δὲ ὑπ’ αὐτοῦ· δυάδος γὰρ οὔσης ἀνάγκη καὶ μονάδα εἶναι καὶ ἀνθρώπου ὄντος ἀνάγκη ζῷον εἶναι, Ζ οὐ μὴν μονάδος οὔσης ἀνάκη δυάδα εἶναι οὐδὲ ζᾠου ὄντος ἀνάγκη εἶναι ἄνθρωπον. οὕτως δὲ συμβεβηκότος μὲν ὄντος ἀνάγκη οὐσίαν εἶναι, οὐσίας δὲ οὔσης ούκ ἀνάγκη εἶναι συμβεβηκός, διότι πρότερον καὶ ἁπλούστερον ἡ οὐσία τοῦ συμβεβηκότος. τοῦτον τοίνυν τὸν κανόνα τῷ ἐπιστητῷ καὶ τῇ ἐπιστήμῃ προσαγαγὼν τὸ μὲν ἐπιστητόν, φησίν, ἀναιρεθὲν συναναιρεῖ [*](1 τῆς post δὲ om. A 1.2 ἐναργείας Kv: ἐνεργείας J : ἐνεργείας LA 4 κομηδὴ A 7. 8 τὰ et ἐστὶν om. JL 8 ἡ ἐπιστήμη ἐστί Kv 10 Πλωτίνῳ] Enn. III 4,3 al. 11 pr. καὶ om. 1) νῶ KAv: άνω J: ἄνω L 13 ἀφαιρέσεως, ἀ supra, φαιρέσε in ras. A 15 τεχνιτῶν Brandis haud recle, cf. Philop. p. 119,4 Β. (differt Paraphr. p. 35,2(1 Η.) χείμαιρα A καὶ ἡ ἐπιστήμη L τῆς] τίς A χειμαίρας Α 10 τὸ om. A 17 ἦν] ἦ V 22 δευτέραν ex δεύτερον corr. L 1 23 διδάξει] 12 p. 14a26 αυτὸ A 25 διὰς A 26 καὶ ἡ μονὰς b διάδι, sed corr. A 1 27 μονὰς καὶ καθ’ A 29 ἑαυτῷ] ἑαυτοῦ Kv 30 ἀνάγκη καὶ ζῶον A 31 ἀνάγκη καὶ δυάδα A 32 δὲ > ? 33 οὐκ om. L 1 K. suppl. L 2 35 συναναιρεῖ] ἀναιρεῖ Α)

Κατὰ δὲ τὴν αὐτὴν ἔφοδον δείκνυσιν ὅτι πρῶτόν ἐστιν τὸ αἰσθητὸν τῆς αἰσθήσεως, διότι συναναιρεῖ μέν, οὐ συναναιρεῖται δέ. εἰ γὰρ τὸ σῶμα τῶν αἰσθητῶν τί ἐστιν, τοῦ αἰσθητοῦ ἀναιρεθέντος ἀνῄρηται τὸ σῶμα, σώματος δὲ ἀναιρεθέντος ἀνῄρηται ἡαἴσθησις· αἱ γὰρ αἰσθήσεις περὶ σῶμα καὶ ἐν σώματι, ὥς φησιν· σωματικὰι γάρ εἰσιν γνώσεις αἱ αἱσθήσεις. ἡ δὲ αἴσθησις ἀναιρεθεῖσα τὸ αἰσθητὸνοὐσυναναιρεῖ· ἀναιρεθέντος γὰρ πάλιν καθ᾿ ὑπλοθεσιν τοῦ ζῴου ἀναιρεῖται καὶ ἡ αἴσθησις (ζῴου γὰρ [*](Β) ἴδιον καὶ ἐν ζῴω ἡ αἴσθησις), αἰσθητὰ δὲ εἶναι οὐ κωλύεται τὰ ἁπλᾶ σώματα, ἐξ ὧν τὸ ζῴον. εἶτα ὥσπερ ἐπὶ τῆς ἐπιστήμης καὶ τοῦ ἐπιστητοῦ αὐτόθεν ἐδείκνυτο πρότερον εἶναι τὸ ἐπιστητὸν καὶ οὐ μόνον ἐπιστητοῦ αὐτόθεν ἐδείκνυτο πρότερον εἶναι τὸ ἐπιστητὸν καὶ οὐ μόνον ἀπὸ τοῦ συναναιρεῖν μὲν μὴ συναναιρεῖσθαι δέ, οὕτως καὶ ἐπὶ τοῦ αἰσθητοῦ καὶ τῆς αἰσθήσως· καὶ γὰρ ἡ μὲν αἴσθησις ἅμα τῷ αἰσθητικῷ ἐστιν, τουτέστιν τῷ ζῴω, τὸ δὲ αἰσθητὸν προϋπάρχει, ὥσπερ τὰ ἁπλῆ σώματα, ἀφ᾿ ὧν τὸ ζῷον, προϋπάρχει τῇ φύσει πρὸ τοῦ γενέσθαι τὸ αἰσθητικόν.

Ἐπειδὴ δὲ ἐπὶ μὲν τῆς ἐπιστήμης καὶ τοῦ ἐπιστητοῦ πρῶτον μὲν ἔσειξεν ὅτι μὴ συνυπάρχει, εἶτα ὅτι μὴ συναναιρεῖ ἄλληλα, ἐπὶ δὲ τῆς αἰσθήσεως ἀνάπαλιν πρῶτον μέν, ὅτι μὴ συναναιρεῖ, δεύτερον δέ, ὅτι μὴ συναπάρχει, οὐδὲ ταύτην τὴν διαφορὰν ἀνεξετάστως ἤκουσαν οἱ ἐξηγηταί, ἀλλ᾿ αἴτιόν φασιν εἶναι τοῦ μεταθεῖναι τὴν τάξιν τὸ βούλεσθαι ἀπὸ τῶν γνωριμωτέρων καὶ ἐναργεστέρων ποιεῖσθαι τὰς ἀρχὰς τῶν ἐπιχειρήσεων. ἦν δὲ κατὰ μὲν τὴν ἀντίθεσιν τῆς ἐπιστήμης καὶ τοῦ ἐπιστητοῦ τὸ προϋπάρχειν γνωριμέτερον, διότι ἀγαπητὸν ὅτῳ κἂν εἰς γῆρας ἐπιστήμη παραγένηται, κατὰ δὲ τὴν ἑτέραν τὸ συνανιρεῖν καὶ μὴ συναναιρεῖσθαι προχειρότερον· τὴν μὲν γὰρ αἴσθησιν εὐθὺς γενόμενοι ἔχομεν καὶ ταύτῃ οὐκ ἐναργὲς τὸ προϋπάρχειν τὸ αἰσθητὸν ὥσπερ τὸ ἐπιστητόν, τὸ μέντοι τῷ μὲν αἰσθητῷ, ἐν ᾧ καὶ τὸ σῶμα, τὴν αἴσθησιν συναναιρεῖσθαι σωματικὴν οὖσαν γνῶσιν πρόχειρον ἦν καὶ τὸ τῇ αἰσθήσει ζῴου οὔσῃ γνώσει συνθέτου πράγματος τὸ αἰσθητὸν μὴ συναναιρεῖσθαι, καὶ ἐν ἁπλουστέροις θεωρούμενον, ἐξ ὧν τὸ ζῴον. ταῦτα μὲν οὖν εἴρηται δηλοῦν δοκοῦντα, ὅτι οὐκ ἐπὶ πάντων ἀληθὲς τῶν πρός τι τὸ ἅμα τῇ φύσει εἶναι.

Χρὴ μέντοι γνώσκειν ὅτι οὐκ ἀρέσκεται τούτοις τοῖς ἐπιχειρήμασιν, διὰ καὶ συνεχῶς τὸ δοκεῖν προσέθηκεν. πρόχειρον δὲ λέγειν πρὸς τὴν [*](2 ἄλλα ἁπλᾶ JLKv: ἁπλά ἄλλα sic A: ἄλλα οὐχ ἁπλᾶ b: ἁπλᾶ delevi 3 πρῶτόν] immo πρότερόν 4 δέ om. L 5 τῶν αἰσθητῶν] αἰσθητὸν Α 7 post σώματι ras. 4 litt. J: σώματί εἰσιν Arist. ὥς ex ἐστι corr. A1 φασι Kv om. A 16 τὸ post ὧν om. A αἰσθητικόν JaL, in marg. b: αἰσθητόν J1KAv 18 συνυπάρχηι J1, corr. J2: συνυπάρχη A1 e corr. 18. 19 εἶτα—συνυπάρχει om. J1, suppl. in marg. m. rec. 19 μὴ prius om. A μὴ alt. om. LA 20 ἀνετάσττως Kv 22 ἐναργεστέρων. ων in ras. L δὲ κατὰ e corr. L 23 προϋπάρχειν KAv: ὑπάρχειν J1L, μὴ συν supra J2 24 οὕτω Kv εἰς bis A 26 μὲν οm. A γινόμενοι Κv ταύτης L 27 τῷ] τὸ A μὲν] respondet καὶ (29) pro δὲ 29 οὔσηι. acut. ex circumfl. corr., ηι in ras. J 32 τὸ om. KAv 34 πρόδηλον Kv)

‘Αλλ’ ὁ μὲν Ἀριστοτέλης πρὸς τὸ μὴ εἶναι ἴδιον τῶν πρός τι τὸ ἅμα ὑπάρχειν τὸ μὴ πᾶσιν προσεῖναι τοῦτο τοῖς πρός τι παρήγαγεν, ἄλλοι δὲ τὸ μὲν πᾶσιν ὑπάρχειν συγχωροῦσιν, ὅτι δὲ οὑ μόνοις ὑπάρχει τοῖς πρός τι δεικνύουσιν ἐκ τούτου τὸ μὴ μὴ ἴδιον εἶναι κατασκευάζουσιν “πᾶσιν γάρ, τοῖς ἀντικειμένοις τὸ ἅμα εἶναι συνθεωρεῖται. καὶ γὰρ [*](1 evoTaatv in ras. L μέν (pr.) om. A 2 αἰσθητικοῖς τικοῖς in ras. L οὐ supra J: om. A 4 πραγματειωδέστερον (sic) ex τιω- corr. L: πραγματιωδέστερον JKAv: πραγματωδέστερον b ἐν τοῖς Μετὰ τὰ φυσικὰ] cf. Γ 5 p. 1010b30 sqq. De an. B 5 p. 417a9. F 3 p. 426a23 5 αἰσθητὰ ταῖς ἐνεργείαι in marg. J a: om. A αἰσθήσει A 6 δὲ Kv: om. JLA 7 ἀνεβάλλετο LA 8 ὡς om. A ἀπορίας, ἀπορί in ras. L 9 ἀδιαρέννητον A 10 προκεκινεῖσθαι A προπαρεσκευάσθαι JA, ex προπαρεσκευάσθαι corr. A: προπαρεσκευάσθαι LKv 11 ουχότι J: οὐχ ὅτι L 12 μὲν supra Ja 13 ἕλλησι τὸ πρὸ A 14 παρ’ ἐκείνοις om. A 16 αὐτὸν, ὸν in ras. J post ἐνδεικνύμενος ras. 2 litt. J: δὲ A 18 τῶ Kv: τὸ JLA ἡ in ras. L 22 ἐπιστήμηι J μερικῷ] μικρῶ Kv 23 ὅλως JLA, in marg. b: ὅλου Kv 25 ἔστω] ἐστι L 26 γευτὸν A 28 ἴδιον εἶναι L 29 τὸ] fort. τῷ προσεῖναι, προσ e corr. J; παρεῖναι A 30 ὄτι οὐ ·υ· ΙΙ δε μόνοις J 31 τὸ Kv: τὸ J: τοῦ LA post εἶναι add. καὶ JKAv, eras. J ἐγκατασκευάζουσι L 32 φησι Kv (corr. b))

Ἀποροῦσι δὲ καὶ ἄλλας ἀπορίας οἰκείας τῷ περὶ δυνατῶν λεγομένῳ σκάμματι καὶ ἐξ ἐκείνου δυναμένας διακρίνεσθαι. “πῶς γὰρ δή, φασίν, τὸ αἰσθητὸν καὶ τὸ ἐπιστητὸν κρινοῦμεν; πότερον τῇ ἐπιτηδειότητι μόνῃ, ὥσπερ Φίλων ἔλεγεν, κἂν μήτε ᾖ μήτε μέλλῃ γίνεσθαι αὐτοῦ ἐπιστήμη, [*](2 αὐτοῦ Kv 5 παροῦσαν K 7 ὅπου δὲ ἐν τῷ μὴ μετέχεσθαι om. A στέρησι K 8 συνεμφαίνεται L τὴν om. A ἧς] ἥν L 9 μὲν om. V 11 συνεμφαίνεται L 14 γὰρ τοῦτο] γὰρ του Kv ἀντιθέσεσιν JLA in marg. b: αίσθήσεσιν Kv 15 μόνον L 16 ἦν om. L 17 οἶμαι scripsi coll. p. 203,17: εἶναι JKAv: om. L 21 ἀδύνατον om. L 23 συνεμφαίνεσθαι νε supra L 24 αὐτὸ ὸ ex ῶ corr. L) τοῦτο τὸ JL: αὐτῶ τούτω τὸ A: αὐτῶ τούτω τῶ Kv, fort. recte 25 συνέμφασιν, συν supra L 26 ἰσοσθενῆ ex ἰσοσθενεῖ corr. Α 1 ἡ om. Kv τὴν om. Kv 29 τῷ] τὸ A 32 supra ἐξ et post ἐξ ras. J ἐκείνας A γὰρ in ras. J 33 κρινοῦμεν, μεν in ras. J ἐπιτηδιότητι A 34 Φίλων] Zeiler Phil. d. Gr. II Ι 4 270 ἔλεγεν, ἔ in ras. J ᾗ Hrandis (cf. p. 196,5) ἦν libri γίγνεσθαι J, e corr. L)

p. S a 13 Ἔχει δὲ ἀπορίαν, πότερον οὐδεμία οὐσία τῶν πρός τι [*](50r) λέγεται ἕως τοῦ τὸ μέντοι διηπορηκέναι ἕκαστον αὐτῶν οὐκ ἄχρηστόν ἐστιν.

Ἐπειδὴ ἡ μὲν οὐσία ὡς καθ’ αὑτὸ οὖσα ἀναδέδοται, τὰ δὲ πρός τι κατὰ τὴν πρὸς ἕτερον ἀπόνευσιν τὸ εἶναι ἔχει, ἀντίκειται δὲ τὸ καθ’ αὑτὸ καὶ τὸ πρὸς ἕτερον, δὴλον ὅτι οὐδεμία ἂν οὐσία τῶν πρός τι εἶη· καὶ γὰρ τὰ μὲν πρὸς τι συμβεβηκότα, ἡ δὲ οὑσία οὐ συμβεβηκός. ἀπορίαν οὖν ἔχειν εἰκότως φησίν, πῶς τινες οὐσίαι δοκοῦσιν τῶν πρός τι· ἡ γὰρ χεὶρ οὐσία οὖσα τινὸς λέγεται χεὶρ καὶ 6 ποὺς τινὸς λέγεται πούς, τὰ δὲ τινός λέγόμενα τῶν πρός τι ἐδόκει. ἀνάγκη οὖν ἢ τὰ μέρη τῶν οὐσιῶν μὴ λέγειν οὐσίας, ὅπερ ἄτοπον, τὸ ἐκ μὴ οὐσίας εἶναι τὴν οὐσιαν, καὶ μέντοι καὶ τοῖς προειρημενοις ἐστὶν ὑπεναντίον αὐτὸς γὰρ εἶπεν ὅτι τὰ μέρη τῶν οὐσιῶν οὐσίαι), ἢ τὸν ἀποδιδόμενον τῶν πρός τι λόγον ἐπανορθπῶσαι τὸν ἄσα ἑτέρων εἶναι λέγεαι, ταῦτα εἰπόντα πρὸς τι· τι· καὶ ἡ χεὶρ τοῦ χειρωτοῦ λέγεται καὶ ἡ κεφαλὴ τοῦ κεφαλωτοῦ. αὐτὸς δὲ καθολικώτερον ποιῶν τὸν λόγον περὶ πάσης οὐσίας ζητεῖ, ἐι ἔστι τῶν πρός τι, τῆς τε πρώτης καὶ τῆς δευτέρας καὶ τῶν ἐν ταύταις μερῶν καὶ τὴν μὲν πρώτην καὶ ἄτομον οὐσίαν ἰαὶ τὰ ταύτης μέρη ἐναργῶς φησιν μὴ λέγεσθαι τῶς πρός τι κατὰ τὸν ὁρισμόν. ὁ γὰρ ἄτομος ἄνθρωπος οὐ λέγεται [*](B) τινός τις ἄνθρωπος· εἰ δὲ ἦν πρός τι, οὕτως ἂν ἐλέγετο, ὥσπερ τὸ δεξιὸν ἀριστεροῦ δεξιόν· εἰ οὖν τὸ ἐτέρου λέγεσθαι αὐτὸ τοῦτο ὅπερ ἐστίν, τοῦτό ἐστιν τὸ πρός τι, ἰαὶ ὁ τὶς ἄνθρωπος τινός τις ἄνθρωπος ἂν λέγοιτο· εἰ δὲ μὴ λέγεται οὕτως, οὐκ ἔστιν τῶν πρὸς τι. ὁμοίως 81 δὲ τὸ ἄτομον μέρος· οὐδὲ γὰρ ἡ χεὶρ τινός τις τις χεὶρ λέγεται, ἔδει δὲ εἴπερ ἦν πρός τι, διότι τὰ ὄτομα ταύτῃ διαφέρει τῶν κοινῶν ἐν τῇ κατηγορίᾳ, καθ’ ὄσον προστίθεται αὐτοῖς τὸ τὶ ἔν ἀριθμῷ· ὅταν οὖν περὶ τῆς ἀτόμου οὐσίας κατηγορῶμεν, ‘τὶς ἄνθρωπος’ λέγομεν, καὶ ἡ κατηγορία γίνεται ‘τινός τις ἄνθρμπος’. ἐπὶ 60 τῶν δευτέρων οὐσιῶν ἐπὶ μὲν τῶν ὅλων πάλιν διαφαίνεται τὸ μὴ εἶναι πρὸς τι· ὁ γὰρ ἄνθρωπος οὐ λέγεται τινὸς ἄνθρωπος οὐδὲ ὁ βοῦς τινὸς βοῦς οὐδὲ τὸ ξύλον τινὸς Μου οὐσίαν γὰρ ἔχουσιν καθ’ αὐτά. εἰ μέντοι τὸν ἄνθρωπον ἢ τὸν βοῦν τινὸς λέγοιμεν ὡς κτῆμα ὥσπερ τὸν ἀργόν, οὑ καθὸ εἰσὶν ἀποδίδομεν, ἀλλὰ καθὸ συμβέβηκεν αὐτοῖς κτήμασιν εἶναι. αλλ’ ἐπιστάσεως ἄξιον, διὰ τί τοῦτο οὐκ εἶπεν καὶ ἐπὶ τῆς ἀτόμου οὐσίας τῆς ὅλης· καὶ γὰρ ἐπὶ ταὐτης δυνατὸν ἦν εἰπεῖν ὅτι ὁ τὶς ἄνθρωπος ἢ ἢ οἷον ὁ Δάος τινὸς [*](2 ἕκαστον] ἐφ’ ἑκάστου Arist. 3 ἀχρεῖον A 5 ἀπόνευσιν JLA: om. Kv: σχέσιν b τὸ εἶναι — ἕτερον (0) om. Kv 12 αὐτὸ Kv εἶπεν] .3 p. 3a29 sqq. τῶν Α 13 malim ἀποδεδομένον 17 τῆς post καὶ supra L 1 αὐταῖς A 19 κατὰ τὸν supra J a: om. A ἄνθρωπος om. A οὐ in ras. 1 litt. L: καὶ οὐ JKAv, sed καὶ eras. J 21 τὸ|| J: τῶ A 22 ὁ τίς JL; ὅ τις in marg. b: ὅτι Kv: ὁ Τὸ A ἂν supra J a 23 λέγηται A 30 ὁ om. A 32 λέγοιμεν A: λέγομεν J a: λέγομεν LKv 33 κτήματα Α 35 ἢ supra J a δάος JLKA : δοῦλος v)

Ταῦτα οὖν εἰπὼν συνορᾷ ὅτι διορθώσεως δεῖταί τινος ὁ ἀποδοθεὶς τῶν [*](Γ) πρός τι ὁρισμὸς πρὸς τὸ λυθῆναι τὸ ἄπορον· εἰ γὰρ ἱκανῶς, φησίν, ἀποδέδοται, ἢ τῶν χαλεπῶν ἢ τῶν ἀδυνάτων ἐστὶν τὸ δεῖξαι ὡς οὐδεμία οὐσία τῶν πρός τί ἐστιν· τὰ γὰρ μέρη τῶν δευτέρων οὐσιῶν τινὸς λέγονται τοῦ ὅλου, καὶ διὰ τοῦτο τῷ ἀποδοθέντι ὁρισμῷ τῶν πρός τι ὑποπίπτουσιν. διὰ τοῦτο οὖν, ἵνα μὴ εὑρεθῇ τις οὐσία τῶν πρός τι οὖσα, ἕτερον ὁρισμὸν αὐτῶν ἀποδίδωσιν τὸν λέγοντα ὅτι ἔστιν τὰ πρός τι οἷς τὸ εἶναι ταὐτόν ἐστιν τῷ πρός τί πως ἔχειν, οὐκέτι τὸ λέγεσθαι πρὸς ἕτερον, ἀλλὰ τὸ εἶναι τοῖς πρός τι ἀποδούς. καὶ γὰρ τὸ μὲν λέγεσθαι τὴν οὐσίαν αὐτῶν οὐ δηλοῖ, τὸ δὲ εἶναι πρὸς ἕτερον αὐτὴν τὴν οὐσίαν παρίστησιν καὶ τὸ μὲν λέγεσθαι καὶ ἄλλοις συμβέβηκεν ὥσπερ τοῖς μερεσιν, τὸ δὲ εἶναι τοῖς πρός τι μένοις, διὸ ἡ κεφαλὴ λέγεται μὲν τινός, ἐπειδὴ δὲ οὐκ ἕστιν τὸ εἶναι αὐτῆς ἐν τῇ σχέσει τοῦ πρὸς 8 λέγεται ἔστιν γὰρ κεφαλὴ ὡς ὑποκείμενόν τι πρᾶγμα καὶ ἔστιν λόγον αὐτῆς ἀποδοῦναι καθ’ ἑαθυτήν, οὐδὲν δὲ πρὸς τι καθὸ πρός τι ὑπόκειται καθ’ ἑαυτό), οὐκ ἂν εἴη τῶν πρός τι ἡ κεφαλή· οὖσα γὰρ καθ’ ἑαυτὴν οὕτως καὶ ἄλλων λέγεται, ὧν ἔστι μέρος· τὰ δὲ πρός τι οὐκ ὄντα τι ἄλλο καθ’ αὑτὰ ἔπειτα πρὸς τι λέγεται, ἀλλ’ αὐτὸ τὸ εἶναι ἐν τοὐτῳ ἔχει ἐν τῷ πρὸς ἕτερόν πως ἔΜ. οὐ γὰρ εἴ τι μετ’ ἄλλου ὑφέστηκεν, ἤδη καὶ πρός τί εστιν ὡς πρὸς ἐκεῖνο· καὶ γὰρ ἡ γραμμὴ μετὰ τοῦ ἐπιπέδου ὑφέστηεκν καὶ οὐκ ἔστιν πρός τι ὡς γραμμὴ πρὸς ἐπίπεδον· Ι καθὸ δὲ πέρας, πρός τί [*](50v Δ) ἐστιν πρὸς τὸ πεπρατωμένον, καὶ καθὸ δὲ μέρος τι, πρὸς ὄλον. οὕτως δὲ καὶ ἡ κεφαλὴ ὡς μὲν οὐσία καθ’ αὑτὴν οὐκ ἔστιν τῶν πρός τι, ὡς δὲ μέρος πρὸς ὅλον ἔχει τὸ εἶναι· ὅλου γὰρ μέρος καὶ τὸ ὅλον μερῶν ὅλον. εἰ μέντοι κατὰ τὸ λέγεσθαι χαρακτηρίζοιτο τὰ πρὸς τι, καὶ ἡ κεφαλὴ τοῦ [*](2 τις] τι ? 3 alt. αἱ om. A 4 ἐνίων, νι in ras L 10 pro ἐστίν ras. L ·σ· 11 ἐκείνας A: εκεῖνα J a ἐκεῖνα LKv 12 οὖν om. A 13 ἄπορον JLA, in marg. b: ἄπειρον Kv 14 ἀποδίδοται Kv τῶν πάνυ χαλεπῶν Arist. 15 ἐστιν] λέγεται Arist. 18 αὐτὸν J 20 ἀποδιδοῦς A 25 ἔσται γὰρ Kv 25. 26 ἀποδοῦναι supra L manu ant. 26 δὲ] γὰρ L καθὸ πρός τι om. Kv 30 ἄλλο A 31 post ἐπιπέδου ἐστὶ K 33 oe supra Ja 35 fort. ὅλου γὰρ μέρος τὸ > μερῶν ὅλων LA)

Ὁ δὲ κριτικώτατος Συριανὸς “ὅτι μέν, φησίν , οὔτε τὴν πρώτην οὐσίαν οὔτε τὴν δευτέραν πρός τι εἶναι ἀνέχεται, πάνυ κατορθοῖ· πᾶσα μὲν γὰρ οὐσία καθ’ αὑτήν ἐστιν καὶ ἑαυτῆς, ὡς καὶ Ἀρχύτᾳ δοκεῖ, τὰ δὲ πρός τι τᾖ πρὸς ἄλληλα σχέσει δέδεται καὶ ἀλλήλων ἐστίν. ὅτι δὲ παρέπεστθαί φησι τῷ ἀποδοθέντι λόγῳ τῶν πρός τι τὸ τινὰς τῶν δευτέρων οὐσιῶν εἶναι πρός τι, τοῦτο οὐκέτι ὀρῶ πῶς γίνεται. εἰ μὲν γὰρ ἁπλῶς εἴρητο πρός τι τὰ τινὸς λεγόμενα, ἴσως ἂν ἦν εἰπεῖν ὄτι ἡ χεὶρ τινὸς λεγομένη πρός [*](E) τί ἐστιν· ἐπειδὴ δὲ σαφῶς εἴρηται ὅσα αὐτὰ ἅπερ ἐστὶν ἑτέρων εἶναι λέγεται, ἐξετάζειν ἔδει, εἰ ἡ χεὶρ ὡς χεὶρ καὶ καθὸ χεὶρ ἑτέρου λέγεται ἢ ὡς μέρος καὶ οὐχ ᾗ αὐτὸ ὅπερ ἐστίν. ὥσπερ οὖν ὅταν 6 βοῦς ἢ τὸ ξύλον τινὸς εἶναι λέγεται, οὐχ ᾗ ἐστιν ἅ ἐστιν, ἀλλ’ ᾗ κτήματά ἐστίν τινος, οὕτως οὐδ’ ἂv ἡ κεφαλὴ τινὸς λέγηται, ᾗ τοιόνδε εἶδος ἔχει, τινὸς λέγεται εἶναι, ἀλλ’ ᾗ μέρος ἐστὶν ζῲου καὶ συμβέβηκεν αὐτῷ ὥσπερ ἄλλα τινὰ οὕτως καὶ ἡ σχέσις τῶν πρός τι, καὶ οὐκ α'ναγκάζεται ἐκ τοῦ ἀποδοθέντος ὁρισμοῦ καὶ τὸ καθ’ ἑαυτὸ τοῖς πρός τι συντάττεσθαι. καὶ γὰρ ὅν αὐτὸς ἀποδίδωσιν οἷς τὸ εἶναι ταὐτόν ἐστι τῷ πρός τί πως ἔχειν, ἰσοδυναμεῖ καὶ κατὰ Πορφύριον τῷ προτέρῳ, ὅς κατά τὴν αὐτὴν ἔννοιαν ἀποδέδοται· οὐδὲ γὰρ τὰ αὐτὰ ἄπερ ἐστὶν ἑτέρων εἶναι λεγόμενα δι’ ἄλλο τι ἔχει τοῦτο ἢ διὰ τὸ εἶναι αὐτῶν ταὐτὸν τὸ εἶναι τῷ πρός τί πω; ἔχειν”. ἴσως δὲ ἡ [*](l χειρωτοῦ JL, sed 2 litt. inter ρ et ω eras. J, ρω in ras. L: χειροδωτοῦ A: χειρισωτοῦ K; cf. p. 197,15 5 τὰ Kv 6 τῷ] τὸ A 9 καὶ om. A 10 παρηκολούθη A 13 ἀφωρήσατο A 14 post λέγεται Kv inserunt ἐπειδὴ ἑτέρων λέγονται καὶ τὰ ἴδια καὶ τὰ μέρη. τὸ γὰρ γελαστικὸν ἀνθρώπου λέγεται. πάλιν δὲ ἡ χεὶρ τινὸς λέγεται: haec in textu iterat K, praemisso σχο in marg. habet J a 19 Ἀρχύτᾳ] fr. 30. 33 Η. 22 εἴρητο, ο in rus. J: ο ex αι corr. L 1 25 καὶ om. L 27 κτήματά ex κτῆαμα corr. J a 28 λέγεται (ante ᾗ) Kv 21) αὐτῷ] immo αὐτῇ 31 τὰ supra J a: om. A ἑαυτὰ Kv, fort. recto τοῖς JLA: τ|||| K: τῶν v 33 πορφυρίω K αὐτὴν om. Kv 35 τὸ alt.] τῶ Kv (corr. b) ἴσω A)

Ἐπὶ δὲ τοῖς εἰρημένοις ὁ Ἀριστοτέλης ὥσπερ πόρισμά τι ἀναφαινόμενον παραδίδωσιν ὅτι ἄν τις εἰδῇ τι τῶν πρός τι ὡρισμένως, καὶ τὸ πρὸς ὃ λέγεται ὡρισμένως εἴσεται. τούτῳ δὲ ἑπόμενον δείκνυσιν τὸ τὴν κεφαλὴν καὶ τὴν χεῖρα μὴ εἶναι τῶν πρός τι· τοῦ γὰρ τὸ ἄλλο σῶμα ἐγκεκαλυμμένου γινώσκειν μὲν ἔστιν καὶ τὴν κεφαλὴν καὶ τὴν χεῖρα, ὅτου δέ έστιν, οὐκ ἔστιν εἰδέναι· καίτοι γε εἰ ἦν πρός τι, πάντως ἂν ἔγωνμεν, ὥσπερ ἐπὶ τοῦ διπλασίου ὅτι ἡμίσεος. καὶ ὅτι μὲν ὁ τὸ ἕτερον ὡρισμένως εἰδὼς καὶ τὸ ἕτερον ὡρισμένως οἶδεν, δείκνυσιν ἐκ τοῦ τὸ πρός τι κατὰ τὴν σχέσιν τὴν πρὸς ἕτερον θεωρεῖσθαι καὶ διὰ τοῦτο ἐνυπάρχειν τῇ σχέσει καὶ συμπληροῦν αὐτὴν καὶ τὸ ἕτερον, πρὸς ὃ ἡ σχέσις· ὁ οὖν εἰδὼς τὸ ἕτερον ὡρισμένως οἶδεν καὶ τὸ λοιπόν, πρὸς ὅ πως εἶχεν τὸ ἕτερον τῶν πρός τι. μετὰ δὲ τὴν ἀπὸ τῆς ἐννοίας ἔφοδον καὶ ἐκ τῆς ἐπαγωγῆς τὸ αὐτὸ παραδίδωσιν. ὁ γὰρ εἰδὼς ὅτι τὰ τέσσαρα διπλάσιά ἐστιν ὡρισμένως, οἶδεν καὶ τὰ δύο ὡρισμένως ὧν ἐστι διπλάσια τὸ τέσσαρα καὶ οὐχὶ μόνον τὸ κοινὸν ὃν οἶδεν τοῦ διπλασίου καὶ τοῦ ἡμίσεος λόγον. καὶ [*](Z) κάλλιόν ἐστι οἶδεν. εἰ δὲ νομίζοι τις τὸ μὲν κάλλιον ἀφωρισμένως εἰδέναι, τὸ δὲ χεῖρον οὗ ἐστιν κάλλιον οὐκ ἀφωρισμένως, οὐδὲν κωλύει τοῦτο ὃ κάλλιον ὑπολαμβάνει, πάντων εἶναι χεῖρον ὑπόληψις οὖν, φησίν, τοῦτό ἐστιν, οὐκ ἐπιστήμη, ἐπιστήμῃ χρησάμενος, ἥτις ἐπὶ τῶν καθόλου μόνων κυρίως λέγεται· καὶ αὐτὸς δὲ δῆλον ἐποίησεν ὅτι τὴν ἀκριβῆ καὶ ἐπὶ τῶν αἰσθητῶν γνῶσει ἐπιστήμην ἐκάλεσεν, εἰπὼν οὐ γὰρ ἔτι εἴσεται ἀκριβῶς. εἰ δὲ τοῦτο οὕτως ἔχει, οὐδὲ ἡ χεὶρ οὐδὲ ἡ κεφαλὴ οὐδὲ ἄλλη τις οὐσία ἔσται τῶν πρός τι. εἰ γὰρ ἐγκεκαλυμμένος τις προτείνει χεῖρα ἢ ἄλλο μέρος, ὅτι μὲν χεὶρ ὡρισμένως εἰσόμεθα, τίνος δέ ἐστιν χεὶρ οὐκέτι ὡρισμένως ἴσμεν· τὸ δὲ αἴτιον, ὅτι ἕκαστον τούτων ἐστὶν ὅπερ ἐστὶν οὐκ ἐκ τοῦ πρὸς ἕτερόν τως ἔχειν, ἀλλ᾿ ἐκ τοῦ τοιάνδε ἔχειν οὐσίαν καὶ τοιάνδε ποιότητα. εἰ οὖν τὰ μὲν μέρη ὡρισμένως γινώσκομεν, πρὸς ἃ δὲ λέγεται οὐκέτι ὡρισμένως, οὐκ ἔστιν τὰ μέρη τῆς οὐσίας πρός τι. εἰ δὲ ταῦτα μὴ ἔστιν πρός τι, οὐδὲ ἄλλη οὐσία ἔσται τῶν πρός τι· αὕτη γὰρ μόνη δοκεῖ τῶν πρός τι εἶναι. χρὴ δὲ ἐφιστάνειν ὅτι διὰ τούτου τοῦ ἐπιχειρήματος τὰ ἄτομα μέρη δείκυνται μὴ ὄντα τῶν πρός τι καθὸ οὐσία· ταῦτα γὰρ ἐστιν τὰ ὡρισμένα· | πῶς οὖν καθόλου ἐπήνεγκεν ὡε εἰ μὴ ἔστιν αὕτη [*](51r A) τῶν πρός τι, οὐδεμία οὐσία τῶν πρός τί ἐστιν; ἢ ὅτι ὡς ἂς ἔχῃ τὰ [*](5 ἐὰν libri Arist. excepto n ὡρισμένως ante τῶν collocat Arist. 5. 6 καὶ τὸ] κἀκεῖνο Arist. 5. 6 καὶ—ὡρισμένω(ς periit) in marg. Ja: om. A 7 ἄλλον Kv 10 ἡμίσεως Α 11 εἰδὼς—ὡρισμένως om. A 12 τοῦτο τὸ ἐνυπάρχειν Α 14 καὶ om. A 18 ὃν fort. delendum 19 ἐπὶ supra Ja 20 νομίζει Kv 21 oὗ om. A κάλλιον in marg. Ja: om. A 23 μόνον L 23. 24 κυρίως λέγεται μόνων Α 24 κυριως supra Ja 25 ἀκριβως εἴσεται libri Arist. exc. en 27 προτείνηι J: προτείνηι Α 28 ἐστιν] ἡ L 29 ἔσμεν] εἰσόμεθα Kv 32 οὐκ ἔστιν] οὐκέτι Α 33 αὐτὴ|| J: αὐτῆς Α μόνης JA 36 αὐτὴ Α: ταῦτα Arist. 37 ἔχη καὶ τὰ v)

Ἀλλὰ καιρὸς ἂν εἴη λοιπὸν μετὰ τὴν τῆς λέφεως διερμήνευσιν τὰς ἐπαχθείσας ἀπορίας ἰδεῖν καὶ τὰς λύσεις αὐτῶν ἐπισκέψασθαι. λέγουσιν δὲ τινες, ὅτι καὶ ἡ ἄτομος οὐσία τοῦτο ὄπερ ἑστὶν ἐτέρου καὶ λέγεται καὶ ἔστιν ὁ γὰρ Σωκράτης ὅπερ ἐστὶν τοῦ θεοῦ ἐστιν. ἀλλ’ ὡς κτῆμα δηλονότι καὶ ὡς πρός τι· κατὰ συμβεβηκὸς οὖν. ὥστε καὶ ἐπὶ πάντων τῶν κατὰ συμβεβηκὸς λέγομένων ἡ αὐτὴ λύσις ἁρμόσει· ἐάν τις ἀντὶ τοῦ καθ’ αὐτὸ προηγουμένως λεγομένου τὸ κατὰ συμβεβηκὸς μεταλάβῃ, καὶ τὸ μὴ λεγόμενον ἑτέρου λεχθήσεται. εἰ δὲ ἄνθρωπος ὅμοιος θεῷ λέγεται καὶ ὅκως εἰκὼν παραδείγματι, ἆρα καὶ τὰ τοιαῦτα πρός τί ἐστιν τῆς σχέσεως οὐκ ἀντιστρεφούσης; οὐ γὰρ δὴ καὶ ὁ θεὸς ὄμοιος ἀνθρώπῶ ἢ τὸ παράδειγμα τῇ εἰκόνι. ἢ τὸ μὲν παράδειγμα ἀντιστρέφει ὡς γὰρ εἰκὼν παραδείγματὸς [*](Β) ἐστιν, οὕτως καὶ παράδειγμα εἰκόνος), τὸ δἐ ὅμοιον οὐκέτι, ἀλλ’ ἡ μὲν εἰκὼν ὁμοία τῷ παραδείγματι, τὸ δὲ παράδειγμα όμοίας εἰκόνος παράδειγμα. εἰ δὲ δυσχεαίνει τις τὴν ὁποιανοῦν ἀπ’ ἐκείνων σχέσιν πρὸς τὰ τῇδε, ἐννοείτω τὴν ἄσχετον καλουμένην σχέσιν καὶ τὴν ἀνεπίκλιτον πρόνοιαν, καθ’ ἥν δεσπόζουσιν ἡμῶν οἱ θεοί, κτήματα δὲ ἡμεῖς αὐτῶν ἐσμεν, καὶ προνοοῦσιν μὲν ἐκεῖνοι, κατευθυνόμεθα δὲ ἡμεῖς.

Τινὲς δὲ τὸν νῦν ὡς ἀκριβέστερον ἀποδοθέντα ὀρισμὸν τοῦτον ἐπιχειροῦσιν διασύρειν ὡς τὸ ὁριστὸν ἑν ἑαυτῷ περιλαβόντα· τὰ γὰρ πρός τι ὁριζόμενος οἶς τὸ εἶναι, φησίν, ταὐτόν ἐστιν τῷ πρός τί πως ἔχειν. [*](3 περὶ] ὑπὲρ Arist. libri praeter en 4 ἐπεσκεμμένους JLA. ut Arist. cod. e: ἐπεσκεμμένους Kv: ἐσκεμμένον ceteri Arist. libri 6 περὶ] παρα 7 ἑτοιμότεροι A 9 τοῦ] τὸ Kv 10 δὲ om. L 11 τὸν λόγον L τῶν πρός τι ούσία coll. Kv 13 τὸ ἀνωτέρω JL: τῶ ἀνωτέρω A: τὸ ανώτερον Kv 14 τοῦ] τὴν L ἐγκεκαλλυμένου A 15 εἰ scripsi: ἢ libri 19 τοῦτο] τὸ L 21 pr. καὶ om. v 25 ἄρα libri 26 καὶὁ om. A Setb A 27 ὡς] οὐ Kv (corr. b) 34 81 om. JL ὡς om. Kv 34 35 ἐπιχειροῦσιν om. L 35 περιλαμβάνόντα K: περβάλλοντα Α: παραλαβόντα Brandis probabiliter, cf. p. 202,30 γὰρ] δὲ Kv 3() τῷ] τὸ A)

Πρὸς δὲ τοὺς ζητοῦτας, τίνα ἔσχεν χρείαν ἡ τοῦ δευτέρου ὁρισμοῦ προσθήκη, ὁ θεῖος Ἰάμβλιχος ὑπαντῶν “διότι, φησίν, ὁ πρῶτος περιελάμβανεν δικαιοσύνην, λευκότητα· τινῶν γὰρ λέγονται καὶ αὗται”. πρὸς ὃ ῥητέον οἶμαι τὰ αὐτοῦ, ὅτι ἄλλο ἐστὶν τὸ ἐν ἑτέροις εἶναι καὶ μετὰ ἑτέρων καὶ ἄλλο τὸ αὐτὰ ἅπερ ἐστὶν ἑτέρων λέγεσθαι· δικαιοσύνη γὰρ καὶ λευκότης, κἂν ἐν ἑτέροις ὦσιν ἀλλ’ ἔχουσιν οἰκείους λόγους καθ’ οὓς ἀφοριίζονται, εἰ μὴ ἄρα τις λαμβάνοι καθὸ ἕξις ἐστὶν ἡ δικαιοσύνη· κατὰ τοῦτο δὲ καὶ πρός τί ἐστιν. “ ἔτι, φησίν, ὁ λέγων πρός τι τὸ ἑτέρου λεγόμενον τὴν τοῦ ἑνὸς μόνην σχέσιν παρίστησιν, τὴν δὲ τῶν δύο πρὸς ἄλληλα οὐκέτι ἐπιδείκνυσιν, ἀλλ’ οἷον ἐφ’ ἡμισείας ἀποδίδωσιν τὸν ὅρον, διὸ καὶ ἄλλα περιλαμβάνει τῶν μὴ πρός τι· ὁ μέντοι δεύτερος τὰς τῶν δύο σχέσεις συλλαμβάνει πρὸς ἄλληλα”. καὶ ταῦτα δὲ ἐπιστάσεως ἄξια νομίζω· πῶς γὰρ τὴν τοῦ ἑνὸς μόνην παρίστησιν ὁ πληθυντικῶς εἰπών; εἰ γὰρ μὴ ἐπ’ ἀμφοῖν ἀκούειν τις βούλεται τοῦτο, οὐδὲ τὸ οἷς τὸ εἶναι ταὐτόν ἐστιν τῷ πρός τί πως εχειν ἐπ’ ἀμφοῖν ἀκούσει· οὐ γὰρ ἐἶπεν ‘πρὸς ἄλληλα’, ἀλλὰ πρός τι. “τρίτον δὲ ἐκεῖνος μὲν ὁ ὅρος λέγεσθαι ἑτέρου φησί τὰ πρός τι, οὗτος δὲ αὐτὸ τὸ εἶναι τῶν πρός τι καὶ τὴν οὐσίαν ἀφορίζει· καὶ κατ’ ἐκεῖνον ἡ χείρ, φησίν, πρός τί έστιν, ὅτι ἑτέρου λέγεται τοῦ ἔχοντος, κατὰ δὲ τοῦτον οὐ ταὐτόν ἐστιν τὸ εἶναι χεὶρ τῷ πρός τί Πως ἔχειν”. καὶ πρὸς ταῦτα δὲ οἶμαι ῥᾲδιον εἰπεῖν ὡς ὡς εἰ ἀληθῶς λέγοιοτ, πάντως καὶ ἔστιν ὅπερ λέγεται· τὸ μὲν γὰρ εἶναι τοῦ λέγεσθαι αἴτιον, τὸ δὲ λέγεσθαι τοῦ εἶναι τεκμήριον, ὥστε ἀπ’ αἰτίας μὲν οὗτος ὁ ὅρος, σαφέστερος δὲ [*](3 τὴν ἔννοιαν ταύτην A 4 Tio προστίπως in lin., τῶ προσοτοιοῦν πως in luarg. A καὶ ὁ ἁνδρονίκου ὁ Kv 5 τῷ] τὸ A 6 ἀφοριζομένοις JA, corr. J a 8 τὰ add. b τῶ Kv: τὸ JLA 11 συνακέκραται L exspectes αὐτὸ . . ἑαυτῷ . . ἔχον 12 εν sic (aute ἐκείνοις) J: om. A 16 αὖται Kv: αὐταί JLA A 17 τὰ αὐτοῦ] cf p. 182,11. 190,12 198,30 18 τὸ] τὰ Kv 19 ἐν in marg. add. J a 21 τὸ] τοῦ Kv 22 μόνην JL, cf. v. 26: μονου KAv 24 περιλαμβάνει, ερι in ras. A: παραλαμβανει L alt. τῶν om. Kv 27 ἀκούει A pr. Τὸ om. A 28 τῷ] τὸ Α ἀκούσει, ει 10 ras. J 32 ταὐτό v 34 τὸ μὲν γὰρ εἶναι τοῦ] καὶ ἔστι τὸ μὲν εἶναι τὸ A)

Προσκείσθω δὲ καὶ ἄλλη τις ἀπορία περὶ τῶν πρός τι ταῖς εἰρημέναις τοιάδε· τὰς δέκα κατηγορίας δέκα γένη λέγομεν καὶ ἑκάστην αὐτῶν εἰς οἰκεια ειδη διῃρησθαι γαμεν, ἐν δέ τῶν δεκα γενων εἰναι τὰ πρός τι τιθέμεθα· ἀλλὰ μὴν τὸ γένος εἰδῶν ἐστι γένος, καὶ τὸ εἶδος δὲ γένους ἐστίν, ὥστε τῶν πρός τι ἂν εἴη τὸ γἐνος καὶ εἶδος ἕν τῶν πρός τι. τούτων δὴ οὕτως εχόντων πολλὰ ἄτοπα δοκεῖ ἀναφαίνεσθαι. πρῶτον μὲν καὶ τὸ ἀνωτάτων γένος εἶδος ἔσται· ὅπερ γὰρ ἂν εἴπῃς ἀνωτάτω, ἕν εἶδος τοῦτο τῶν πρός τί ἐστιν. ἔπειτα τὸ πρός τι γένος λέγοντες εἶναι, ἓν δὲ εἶδος τοῦ πρός τι τὸ γένος, ἐπεὶ δὲ τὰ γένη φύσει προϋπάρχει τῶν εἰδῶν, αὐτὸ ἑαυτοῦ τὸ γένος πρότερον ἔσται καὶ πρὸ τοῦ εἶναι ὑφέστηκεν καὶ μήπω ἐκφανέν ἐστιν. τρίτον δὲ λεγέσθω ὅτι ἀναιρουμένου τοῦ πρός τι ἀνῂρηται καὶ τὰ τοῦ πρός τι εἴδη, ἓν δὲ τούτων ἐστὶ τὸ γενος, ἀναιρουμένου δὲ τοῦ γένους ἀνῂρηται τὰ δέκα γένη· τὸ ἄρα πρός τι σναναιρεῖ ἑαυτῷ καὶ τὴν ούσίαν καὶ τὰ ἄλλα γένη, ἄτοπον δὲ τὸ τῆς σχέσεως ἀναιρουμένης τὴν οὐσίαν ἀναιρεῖσθαι φύσει προτέραν οὖσαν. τέταρτον, εἰ τὸ γένος ἕν ἐστι τῶν τοῦ πρός τι εἰδῶν, καὶ πᾶν γένος ὑπὸ τὸ πρός τι ἔσται· μία ἄρα πάντων ἀρχὴ τὰ πρός τι, ἅπερ παραφυάδι ἐοικέναι φασὶν καὶ ἐπεισοδιώδη τὴν φύσιν ἔχειν καὶ μὴ δύνασθαι καθ’ αὑτὸ ὑποστῆναι, ἀλλ’ ἐν ἄλλῳ τὸ εἶναι ἔχειν. τούτων οὖν καὶ ἄλλων ποολῶν ἀπόρων ἀναφαινομένων Ζ ἐν τοῦ λόγου κάλλιον ἴσως ἰαὶ ἄλλου τὴν αὐτὴν ἀπορίαν ποθιησαμένους τὴν ἐπ’ ἐκείνης ἁρμόττουσαν λύσιν καὶ ταύτῃ προσαγαγεῖν. ἐζητεῖτο τοίνυν πρότερον περὶ τοῦ τὸ ἕν ἐν τίνι ταχθήσεται τῶν κατηγοριῶν, πότερον ὡς ἀσὠματον καὶ καθ’ ἑαυτὸ οὐσία ἂν εἴη ἢ ὡς μέτρον καὶ ἀρχὴ τῶν ἀριθμῶν [*](3 ὐ οε Ja ἐκεῖνο Kv εἴη ἂν] εἶ κἂν A 7 φασι Kv 12 προκείσθω LKv 16 post ἐστὶν add. εἶδος Lb τῶν (prius) bis A post γένος add. ἕν A και τὸ εἶδος v 18 εἴπῃς scripsi: εἴπη libri ἀνωτάτω ἕν γένος, εἶδος b 19 λέγοντες . . . . ἔσται (21) anacoluthon 20 τὸ supra Ja ἐπεὶ γε, δὲ, in ras. J: malim ἐπειδὴ τὰ, α in ras. J: τὰ om. v 21 τὸ om. A 21. 22 καὶ μήπω ἐκφανέν ἐστιν nescio an non integra 25 τἄλλα Kv 26. 27 ἕν ἐστι JKv: ἔνεστι L: ἔστιν Iv A 28. 29 ἐπεισωδιώδη JA, ω alt. in ras. J 29 αὑτὰ ? ὑποστῆσαι L 30 ἀπόρων JA, ex ἀποριῶν alio atr. corr. J: ἀποριῶν ceteri ἀπόρων ἀναφαινομένων] ἀναφυομένων ἀπορων A 32 ἐκείνης, ης in ras. L: ἐκείνους A: nolui ἐκείνου λύσιν, σιν in ras. L 33 πρότερον] p. 65,13 sqq. πότερον] πρότερον A 34 ἢ supra J a)

Περὶ ποιότητος.

p. 8b25 Ποιότητα δὲ λέγω, καθ’ ἣν ποιοί τινες λέγονται.

Περὶ ποιότητος εὐτθὺς μετὰ τὸ πρός τι μέλλοντας διαλαμβάνειν ἢ ὡς ἐπιγέγραπται περὶ ποιοῦ καὶ ποιότητος δεῖ πρῶτον περὶ τῆς τάξεως 255 εἰπεῖν, εἰ καὶ προείρηται περὶ αὐτῆς οὐκ ὀλιγα, εἶθ’ οὕτως περὶ τῆς ἐπιγραφῆς ἐχούσης τι καὶ αὐτῆς ξενίζον, εἴπερ περὶ ποιοῦ καὶ ποιότητοςἐπι γέγραπται, καὶ τότε τ«λέξει τοῦ Ἀριστοτέλους συνακολουθῆσαι.

Ὁ μὲν οὖν Ἀρχύτας, ὡς καὶ πρότερον εἴρηται, μετὰ τὴν οὐσίαν εὐθὺς τάττει τὴν ποιότητα λέγων· “δευτέρα δὲ ἁ ποιότας· ἄνευ γὰρ τῶ τί ἐστιν ἦ μεν ἀδύνατον ποιόν τι ἦμνε. τρίτα δέ, φησίν,, ἁ ποσότας”. καὶ Εὔδωρος δὲ τῷ περὶ τῆς οὐσίας λόγῳ τὸν περὶ τῆς γὰρ ούσίαν ἅμα τῷ ποιῷ καὶ ποσῷ συνυφίστασθαι, μετὰ δὲ ταῦτα τὴν χρονικήν τε καὶ τοπικὴν κατηγορίαν παραλαμβάνεσθαι· πᾶσαν γὰρ οὐσίαν ποῦ τε εἶναι καὶ ποτέ, δηλονότι τὴν αἰσθητήν. λεγέσθω δὲ καὶ ὅτι εἰ πρῶτον γένος ἐστὶν ἡ οὐσία καὶἀπ’ ἀπ’αὐτῆς αἱ ἄλλαι κατηγορίαι τὸ εἶναι καὶ τὴν τάξιν παραδέχονται, τῆς δὲ ούσίας κυριωτάτη ἐστὶν ἡ κατὰ τὸ εἶδος, εἶδος δέ τι καὶ μόρφωμα ἡ ποιότης ἐστὶν ἐπ’ αὐτῆς, ὡς μέτρῳ λοιπὸν ὁριζομένων τῶν κατὰ τὰ εἴδη διακριθέντων, † πῶς ὁ Ἀρχύτας * * * φησίν, ἐπειδῆ ἡ φυσικὴ οὐσία οὐκ ἄνευ σώματος, τὸ δὲ σῶμα οὐκ ἄνευ μεγέθους, τοῦτο δὲ συνεχὲς ποσόν, ὑστέρα δὲ ἐν τῇ φυσικῇ οὐσίᾳ προηγεῖσθαι τῆς ἐπινοίας τῆς ποιότητος τὸ ποσὸν λέγουσιν· οὐ γὰρ ὡς ἄποιός ἐστιν ἡ ὕλη, καθο ὕλη ἐστίν, οὕτως ποτὲ καὶ ἄποσος ὑπάρχει. πρὸς οὕς ῥητέον ὅτι καθ’ ἣν αἰτίαν ἄποιος ἡ ἣλη δείκνυται, κατὰ τὴν αὐτὴν καὶ ἄποσος ἀναφαίνεται, ἵνα πᾶν μέγεθος ἑτοίμως ὑποδέχηται· εἰ γὰρ εἶδος ὅλως ἐστὶν τὸ ποσόν, καὶ τούτου δεκτικὴν τὴν ὕλην ῥητέον. τούτοις γὰρ ἐλέγχονται τοῖς λόγοις καὶ οἱ σῶμα τὴν πρώτην [*](Ζ) ὕλην ὑπολαμβάνοντες. ἀλλὰ τὸ σῶμα, φησίν, μέγεθος, τὸ δὲ μέγεθος ποσὸς καὶ πεπερσμένον πρός τι, ὥστε κατὰ λόγον ἡκολούθησε τῷ ποσῷ ποσὸν καὶ πεπερασμένον πρός τι, ὡ τὰ πρὸς τι, μεθ’ ἃ τὰ λοιπὰ γένη, ὡς καὶ Ἀριστοτέλης συνέταξεν. ῥητέον τὴν τῶν ἁπλῶν τάξιν λαμβάνεσθαι, ἀλλὰ τοὐνατίον ἀπὸ τῶν ἁπλῶν [*](1 περὶ ποιοῦ καὶ ποιότητος Kv 2 τινες εἶναι λέγονται Arist. libri exceptis en) [*](3 μένοντας b 4 ἐπιγέγραπτια] scil. in Arist. codd., cf. Porph. p. 127,22. Amm. p. 80, 18. Philop. p. 133,22 B. al. 5 ὀλί γ K: ὀλίγον v 5.6 γραφῆς Α 7 συνακολουθῆσαι, συανκολου In ras. L 8 Ἀρχύτας] fr. 30 Η. πρότερον] p. 121, 13 9 ἁ ποιότης Kv τῶ]τὸ Α: τῷ b 10 τρία Α ποσότης L 12 φασί Α 18 ὁριζομένων ex ὁρίζομεν corr. J: ὡριζομένων ν 19 πῶς] ὡς in ras. L 3. locus corruptus et mutilus; desidero haec fere: ὀρθπως ὁ Ἀρχύτας τὸ ποιὸν προτάττει. ὁ δὲ δεῖν τὸ ποσὸν καὶ τὸ πρός τι πρότερα εἶναί φησιν, ἐπειδὴ post φησὶν supra καὶ L 3 21 δὲ τούτοις L 1: διὰ τοῦτο L 3)

Τὰ δὲ ἀπὸ τῆς ἱστορίας χρήσιμα πρὸς τὸν παρόντα λόγον προσθέντες ἐπὶ τὴν τοῦ Ἀριστοτέλους λέξιν μεταβησόμεθα. τὸ μὲν οὖν ὄνομα τῆς ποιότητος δοκεῖ πρῶτος ὁ Πλάτων πεποιηκέναι, ὡς αὐτὸς ἐν Θεαιτήτῳ ἐπισημαίνεται καὶ παράγει τὸ ονομα πεποιηκέναι· λέγει δὲ οὕτως· “τὸ μὲν πάσχον αἰσθητὸν ἀλλ’ ούκ αἴσθησιν γίνεσθαι, τὸν δὲ ποιοῦν ποιόν τι, ἀλλ’ οὐ ποιότητα. ἴσως οὖν ἡ ποιότης ἀλλόκοτόν τι φαίνεται ὄνομα καὶ οὐ μανθάνεις ἀθρόον λεγόμενον”. τῶν δὲ παλαιῶν οἱ μὲν ἀνῂρουν τὰς ποιότητας τελέως, τὸ ποιὸν συγχωροῦντες εἶναι. ὤσπερ Ἀντισθένης, ὅς ποτε Πλάτωνι διαμφισβητῶν “ὦ Πλάτων, ἔφη, ἵππον μὲν ὁρῶ, ἱππότητα δὲ οὐκ ὁρῶ· καὶ ὄς εἶπεν· “ὅτι ἔχεις μὲν ᾧ ἴππος ὁρᾶται τέδε τὸ ὄμμα, ᾧ δὲ ἱππότης θεωρεῖται, οὐδέπω κέκτησαι.” καὶ ἄλλοι δὲ ἦσάν τινες ταύτης τῆς δόξης. οἱ δὲ τινὰς μὲν ἀνῂρουν ποιότητας, τινὰς δὲ κατελίμ- [*](1 αὕτη A 2 ἀρχαῖοι] παλαιοὶ A 3 ποιοῦ καὶ ποιότητος v accuratius fort. quam ipse Simpl. 5 ἐπὶ τῶν ἄλλων om. suppl. L 2 6 post ἁμάρτημα add. τοῦτο Kv 8 καὶ om. A 10 ἐν τοῖς θεολογικοῖς] Metaph. Δ 14 p. 1020a33 sqq, 11 κατὰ post καὶ addendum putes, cf. f. 63r23. 72v31. 74r34 11. 12 θέμενος A 15 ποιὸν, οι in ras. A 17 εἴρηται] p. 65,2 sqq. 155,4 sqq. 19 καὶ ἀποφάσεων καὶ οἷον v ante ἄδικος add. ὁ Kv 20 οὐ δικαίως Kv 23 τοῦ om. Kv 24 πρῶτον v πλάτων] Theaet. p. 182 A 25 ἐπισημαίνεται, ι prim. in ras. J καὶ—πεποιηκέναι suspecta pr. τὸ] τῶ, ῶ in 26 αἴσθησιν ἔτι γίγνεσθαι Platonis libri BT: ἔτι om. Vindob. suppl. 7 λέγεσθαι Kv 27 τι] Τε Plat. 28 τῶ K 29 ποιὸν, ν in ras. A: ποιοῦν Kv (corr. b) 30 ᾧ b 31 ὅτι om. Kv 32 κεκτῆσθαι Kv 33 καταλίμπανον Kb)

Ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λέξιν ἰτέον· ποιότητα δὲ λέγω καθ’ ἥν ποιοί τινες λέγονται· τῇ μεθέξει τῆς ποιότητος ποιὸν γίνεται τὸ μετέχον, ὥσπερ τῇ μεθέξει τῆς λευκότητος λευκόν. ‘άλλ’ ἄτοπον, φασίν, ἀπὸ τοῦ [*](Ζ) ὑστέρου τὸ πρότερον διδάσκειν καὶ ἀπὸ τοῦ ὁμοίως ἀγνοουμένου, καὶ τὸ αὐτὸ δι’ ἐαυτοῦ ἀποδιδόναι· εἰ γὰρ ποιότης μέν ἐστιν ἣν ἔχει ὁ ποιός, ποιός δὲ ὀ ἔχων τὴν ποιότητα, αὐτὴ δι’ αὑτῆς ἀπεδόθη’. πρὸς οὓς ῥητέον ὅτι οὐχ οἷόν τε τῶν πρωτίστων γενῶν ἐκ προτέρων ποιεῖσθαι τὴν διδασκαλίαν λίαν οὐδὲ δυνατὸν κατὰ τὴν ἐν τῇ φύσει τάξιν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων αἰτιωτέρων ποιεῖσθαι τὴν περί αὐτῶν παράδοσιν οὐδὲν γὰρ ἐστιν αὐτῶν πρότερον), ἀλλ’ ἀπὸ τῶν ἡμῖν προσεχεστέρων καὶ γνωριμωτέρων ἀνάγκη ποιεπῖσθαι τὴν ὑπόμνησιν. γνωριμώτερον δὲ καὶ προσεχέτερον ἡμῖν τῆς ποιότητος τὸ ποιόν, εἴπερ τὴν μὲν πιότητα καὶ ἀναιρουσὶ τινες ὡς μηδὲ ὑφεστῶσαν ὅλως, τὸ δὲ ποιὸν οὐδεὶς ἀναιρεῖ, καὶ τὸν μὲν ἵππον ὁρᾶν ὁμολογεῖ ὁ Ἀντισθένης, τὴν δὲ ἰππότητα μὴ ὀρᾶν καὶ τὸ μὲν ἐν 69 ὀφθαλμοῖς ὁρᾶται, ἡ δὲ λογισμῷ καταλαμβάνεται, καὶ τὸ μὲν ἐν αἰτίου τάξει προηγεῖται, τὸ δὲ ὡς ἀποτέλεσμα ἕπεταί, καὶ τὸ μέν ἐστι σῶμα καὶ σύνθετον, τὸ δὲ ἁπλοῦν καὶ ἀσώμαον. μαρτυρεῖ δὲ καὶ Πλάτων τῇ ἀσαφείᾳ τοῦ τῆς ποιότητος ὀνόματος ἐν Θεαιτήτῳ λέγων· “ἴσως οὖν ἡ ποιότης ἅμα ἀλλόκοτόν τι φαίνεται ἄνομα καὶ οὐ μανθάνεις ἀθρόον λεγόμενον”. ἔτι δέ, εἴτε ἐνέργεια τῆς ποιότητός ἐστιν τὸ ποιόν εἴτε μετοχή, φανερώτερόν ἐστιν τὸ κατ’ ἐνέργειαν Ι ὑφιστάμενον τοῦ κατὰ τὴν ἀφανῆ προηγουμένου 55r καὶ τὸ μετέχον τοῦ μετεχομένου· διὸ τὸ λευκὸν τῆς λευκότητος καὶ ὁ γραμματικὸς τῆς γραμματικῆς ἐστι σαφέστερα· κἂν γὰρ κατὰ τὴν ποιότητα τὸ ποιὸν λέγηται, ἀλλ’ ἐν τῷ ποιῷ ἡ ποιότης ἐκφανεστέρα γίνεται. εἰ οὖν γνωριμώτερον τὸ ποιὸν τῆς ποιότητος, οὐ κακῶς διὰ τούτου ἀποδέδοται. οὐ γὰρ ὅτι ὅρος οὗτός ἐστιν τῆς ποιότητος ‘ἧς τῇ παρουσίᾳ ποιὸν λέγεται τὸ μετέχον, τοῦτο πιότης ἐστίν’· οὐδὲ γὰρ ἄλλο τι τῶν πρώτων γενῶν ὁριστὸν ἦν. οἰκεῖος δέ, φασίν, ὀ ἀπὸ τοῦ λέγεσθαι τῆς διδασκαλίας τρόπος τῇ τῶν Κατηγοριῶν ἐστιν προθέσει· ἀπὸ γὰρ τοῦ λέγεσθαι αὐτὰ τὴν ποιότητα τὸ ποιὸν ἐνδείκνυσθαι αὐτὴν πειρᾶται. καὶ ἐξ αὐτῆς δὲ τῆς κατὰ τὴν ποιότητα φύσεως ὁ τρόπος εἴληπται τῆς διδασκαλίας· ἐν γὰρ τῷ μετέχεσθαι ἠ ποιότης καὶ ἐν τῷ ποιὸν ἀποτελεῖν· ἐν ᾧ οὖν ὑφέστηκεν, διὰ τούτου καὶ γνωρίζεται, καὶ οὐκ ἀπὸ τῶν ὑστέρων ἁπλῶς, ἀλλ’ ἀπ’ [*](1 τῶ ex τὸ corr. J 3: ||τὸ|| J: om. Kv 2 fort. > οὐδὲ 3 ἐστὶ supra αἰτίων v: αἰτιων sic J: αἰτιῶν LK 6 μετέχον, ν in ras. A 10 αὐτῆς JK: ἑαυτῆς Lv 16 μηδὲ JL: μὴ Kv 17. 18 ὁμολογεῖν K 18 ἐν om. Kv 21 ἀσώματον, ώματον e corr. L 1 Πλάτων] Theaet. p. 182 A 23 τι] τε Plato ἔτι scripsi: ὅτι libri 24 ἐστὶ τῆς ποιότητος v 26 διὸ καὶ τὸ v 27 σαφέστερα JLK, ex σαφεστέρα corr. J: σαφέστερον v 32 φασίν] scil. οἱ ἐξηγηταί, cf. ρ. 1211. 13,12 36 ἐν (post καὶ) ex ἔστι corr. L 3)

Τῶν δὲ Στωικῶν τινες τριχῶς τὸ ποιὸν ἀφοριζόμενοι τὰ μὲν δύο σημαινόμενα ἐπὶ πλέον τῆς ποιότητος λέγουσιν, τὸ δὲ ἕν ἤτοι τοῦ ἑνὸς μέρος συναπαρτίζειν αὐτῇ φασιν. λέγουσιν γὰρ ποιὸν καθ’ ἓν μὲν σημαινόμενον πᾶν τὸ κατὰ διαφοράν, εἴτε κινούμενον εἴη εἴτε ἰσχόμενον καὶ εἴτε δυσαναλύτως εἴτε εὐαναλύτως ἔχει· κατὰ τοῦτο δὲ οὐ μόνον ὁ φρόνιμος ὁ [*](B) πὺξ προείνων, ἀλλὰ καὶ ὁ τρέχων ποιοί. καθ’ ἕτερον δὲ καθ’ ὃ οὐκέτι τὰς κινήσεις περιελάμβανον, ἀλλὰ μόνον τὰς σχέσεις, ὃ δὴ καὶ ὡρίζοντο τὸ ἰσχόμενον κατὰ διαφοράν, οἷός ἐστιν ὁ φρόνιμος καὶ ὁ προβεβλημένος. τρίτον δὲ εἰσῆγον εἰδικώτατον ποιὸν καθ’ ὅτι οὐκέτι τοὺς μὴ ἐμμόνως ἰσχομένους περιελάμβανον οὐδὲ ἦσαν ποιοὶ κατ’ αὐτοὺς ὁ πὺξ προτείνων καὶ ὁ προβεβλημένος· καὶ τούτων δὲ τῶν ἐμμόνως ἰσχομένων κατὰ διαφορὰν οἱ μὲν ἀπηρτισμένως κατὰ τὴν ἐκφορὰν αὐτῶν καὶ τὴν ἐπίνοιάν εἰσι τοιοῦτοι, οἱ δὲ οὐκ ἀπηρτισμένως, καὶ τούτους μὲν παρ}ητοῦντο, τοὺς δὲ ἀπαρτίζοντας καὶ ἐμμόνους ὄντας κατὰ διαφορὰν ποιοὺς ἐτίθεντο. ἀπαρτίζειν δὲ κατὰ τὴν ἐκφορὰν ἔλεγον τοὺς τῇ ποιότητι συνεξισουμένους, ὡς τὸv γραμματικὸν καὶ τὸν φρόνιμον οὔτε γὰρ πλεονάζει οὔτε ἐλλείπει τούτων ἑκάτερος παρὰ τὴν ποιότητα· ὁμοίως δὲ καὶ ὁ φίλοψος καὶ ὀ φίλοινος. οἱ μέντοι μετὰ τῆς ἐνεργείας τοιοῦτοι, ὥσπερ ὁ ὀψοφάγος καὶ ὁ οἰνόφλυξ, ἔχοντες μέρη τοιαῦτα δι’ ὦν ἀπολαύουσιν οὕτως λέγονται. διὸ καὶ εἰ μέν τις ὀψοφάγος, καὶ φίλοψος πάντως· εἰ δὲ φίλοψος, οὐ πάντως ὀψοφάγος· ἐπιλειπόντων γὰρ τῶν μερῶν δι’ ὧν ὀψοφαγεῖ τῆς μὲν ὀψοφαγίας ἀπολέλυται, τὴν δὲ φίλοψον ἕξιν οὐκ ἀνῂρηκεν. τριχῶς οὖν τοῦ ποιοῦ λεγομένου ἡ ποιότης κατὰ τὸ τελευταῖον ποιὸν συναπαρτίζει πρὸς τὸ ποιόν. διὸ καὶ ὄταν ὁρίζωνται τὴν ποιότητα σχέσιν ποιοῦ, οὕτως ακουστέον τοῦ ὅρου ὡς τοῦ τρίτου ποιοῦ παρλαμβανομένου· μαναχῶς μὲν γὰρ ἡ ποιότης λέγεται κατ’ αὐτοὺς τοὺς [*](1 τὸ addidi, cf. p. 211,8 2 d εἰ Kv 3 συνυπάρχειν K 4 αὐτὴ libri 7 εἰ 6 ἀριστοτέλης v 9 ἀφότερα K 10 post ἑαυτῷ add. ὁ v 11 ὄν ὅταν K 15 ἰσχόμενον ex ἐχόμενον corr. L: σχόμενον praeced. spatiolo J: ἐχόμενον Kv 16 δὲ] δὲ ? 18 τὸ om. L 19 τρίτον δὲ — προβεβλημένος (22) om. Kv 23 ἑαυτῶν L εIσὶ, εἰς in ras. L 27 παρὰ, αρὰ in ras. Ja 28 μετα JLK : περὶ V 32 δι’ ὧν] διὸ K 33 τὸ (post κατὰ) v: τὸν JK: om. L 34 ὄτ ταν in ras. L 36. 213,1 τοὺς στωϊκοὺς in marg. add. Ja οταν.)

Ἐρωτᾷ δὲ ὁ Πλωτῖνος, τί ἄρα οὖσα ἡ ποιότης τοὺς λεγομένους ποιοὺς παρέχεται· ὅτι μὲν γὰρ κατὰ τὴν ποιότητα οἱ ποιοὶ λέγονται, εἵρηται, τίς δέ ἐστιν αὐτὴ ἡ ποιότης κατὰ τὸν οἰκεῖον λόγον, οὐ διώρισται. πρὸς ὅ [*](Γ) φησιν ὁ πορφύριος, ὅτι “ὁ περὶ τῆς ποιότητος λόγος έννοηματικός εστιν ἀλλ’ οὐκ ούσιώδης. ἔστιν δὲ ἐννοηματικὸς ὁ ἀπὸ τῶν γνωρίμων τοῖς πᾶσιν εἰλημμένος καὶ κοινῇ παρὰ πᾶσιν ὁμολογούμενος, οἷον ὅτι ‘ἀγθόν ἐστιν ἀφ’ οὗ στμβαίνει ὠφελεῖσθαι, ψυχή ἐστιν ἀφ’ ἧς ὑπάρχει τὸ ζῆν, φωνή ἐστιν τὸ ἴδιον αἰσθητὸν ἀκοῆς’. οὐσιώδεις δέ εἰσιν ὅροι οἱ καὶ τὴν οὐσίαν αὐτὴν τῶν ὀριζομένων διδάσκοντες, οἷον ‘ αγαθόν ἐστιν ἡ ἀρετὴ ἢ τὸ μετέχον ἀρετῆς, ψυχή ἐστιν οὐσία αὐτοκίνητος, φωνή ἐστιν ἀὴρ πεπληγμένος’. καὶ οἱ μὲν ἐννοηματικοὶ ὅροι ἅτε κοινῇ παρὰ πᾶσιν ὁμολογούμενοι οἱ αὐτοί εἰσιν, οἱ δὲ οὐσιώδεις κατὰ αἱρέσεις ἰδίας προαγόμενοι ἀντικέγονται ὑπὸ τῶν ἑτεροδόξων· τοῖς γοῦν λέγουσιν ἀέρα τὴν φωνὴν καὶ σῶμα οὐχ ὁμογνωμονοῦσιν οἱ ἀρχαῖοι κατ’ ἐνέργειαν αὐτὴν ἀσώματον ἀφοριζόμενοι καὶ πληγήν, καὶ τοῖς τὸ ἀγαθὸν ἐν ἀρετῇ καὶ μόνῳ τῷ καλῷ τιθεμένοις ἀμφισβητοῦσιν οἱ διὰ πάντων αὐτὸ διατείνοντες. δέδοκται οὖν ἐν ταῖς πρώταις εἰσαγωγαῖς τοῖς παρὰ πᾶσιν ὁμολογουμένοις ὅροις κεχρῆσθαι· αὐτοὶ γάρ εἰσιν γνωριμώτεροι καὶ πρὸς τὴν πρώτην ἀκρόασιν ἐπιτηδειότεροι, οἱ δὲ ἕτεροι τῆς πρώτης δέονται φιλοσοφίας, ἥτις τὰ ὄντα ᾗ ὄντα θεωρεῖ. διόπερ τὸν μὲν οὐσιώδη λόγον τῆς ποιότητος ἐν τοῖς Μετὰ τὰ φυσικὰ ὁ Ἀριστοτέλης ἀποδέδωκεν, τὸν δὲ ἐννοηματικὸν ἐνταῦθα”. Ι καὶ λέγεται μὲν καὶ ταῦτα ν Δ καλῶς, ἔτι δὲ καλλίων ἀπολογισμὸς ὁ λέγων ὡς εἰ μὲν καθ᾿ ἑαυτὴν ἦν ἡ ποιότης, ἔδει ζητεῖν, τίς οὖσα μετέχεται· εἰ δὲ ἐν ἡμῖν ἐστιν καὶ οὐκ ἐκτὸς τῶν ποιῶν ὑφέστηκεν, δῆλον ὡς οὐκ ἄλλο μὲν αὐτῇ τὸ εἶναι, ἄλλο δὲ τὸ μετέχεσθαι, οὐδὲ καθ᾿ ἕτερον μὲν τρόπον ἐστὶ καθ᾿ ἑαυτήν, κατ᾿ ἄλλον δὲ τῷ ποιῷ παρέχει τὸ εἶναί τε καὶ λέγεσθαι, ἀλλ᾿ ἐν τῷ αὐτῷ τό τε ἔχεσθαι καὶ τὸ εἶναι καὶ τὸ ποιὸν παρέχεσθαι ἐπὶ τῆς ποιότητος θεωρεῖται· εἶδος γὰρ ἐστιν ἡ ποιότης τοῦ ἔχοντος. ὁ τοίνυν διὰ τοῦ ποιοῦ [*](1 τριχὸς L 3 οὔτε τὸ μὲν ἐκτὸς in marg. J a 5 σημαινόμενον (anfe ἢ) Kv 8 ὀ om. L Πλωτῖνος] Enn. VI 1,10 ἄρα L: ἆρα Jv: ἆρα ἡ, sed ἡ exp. K 9 τι Ja 15 εἰσιν Jv: εἰσιν LK καὶ J 1 Lb, cx κατὰ ut vid. corr. L (cf. Gal. VIII 704,10. 705,7. 18 K.): κατὰ JaKv 16 αὐτῶν Kv 18 ἐστιν L 19 προηγούμενοι Kv 20 τῆς γοῦν λέγξεως ἀέρα K 23 πρώταις bis J 24 αὐτοὶ] οὖτοι ? ἐστι L 25 ἐπιτηδειότεροι, η ex ει corr. L 27 Ἀριστοτέλης] Metaph. Δ 14 p. 1020a33 28 ἀποδέδωκε ex ἀκέδωκε L1 ἐννοματικὸν K 29 ἔτι JLK: ἔστι v ἀπολογησμὸς L ἐαυτὴν JL: ἑαυτὸν Kv 30 ὑμῖν L καὶ supra L 1 33 ἄλλο Kv 35 διὰ] δὴ L)

῾Ἀλλ᾿ εἰ κατὰ τὴν ποιότητα, φασί, τὸ ποιόν ἐστιν, ὁ ἀγνοῶν τὴν ποιότητα καὶ τὸ ποιὸν ἀγνοήσειεν᾿. ἀλλὰ κἂν κατὰ τὴν ποιότητα τὸ ποιόν ἐστιν, προδηλότερόν ἔστι τὸ ποιὸν τῆς ποότητος καὶ μάλιστα κατὰ τὰς ὁλοσχερεστέρας καὶ ταῖς εἰσαγωγαῖς πρεπούσας ἐννοίας· καὶ γὰρ κατὰ τὴν ἀνθρωπότητα ὁ ἄνθρωπος καὶ ὅμως γνωριμώτερός ἐστι τῆς ἀνθρωπότητος ὁ ἄνθρωπος ὡς αἰσθητὸς νοητῆς. διὸ οὐδὲ ἀληθὲς τὸ ὁμοίως ἀγνοεῖσθαι· αἰσθητὸν γὰρ τὸ ποιὸν καὶ γνώριμον τοῖς ἔχουσιν αἴσθησιν, πάντες δὲ σχεδὸν ἔχομεν· νοητὸν δὲ ἡ ποιότης καὶ μόνοις τοῖς νοῦν ἔχουσι γνώριμος, νοῦ δὲ ὀλίγοις μέτεστιν ἀνθρώποις. ἀλλ᾿ ὅμως ἀγνοεῖσθαι δοκεῖ διὰ τὴν τῶν ὀνομάτων ὁμοιότητα, ἐπεὶ τίς ἀγνοεῖν δοκεῖ τὸ λευκὸν καὶ τὸ θερμὸν ἢ τὸ καλόν, ἅπερ πάντα ποιά ἐστιν; ὅταν δὲ ἀκριβῶς ἕκαστον τούτων θελήσωμεν γνῶναι, τότε καὶ τὴν ποιότητα καθ᾿ ἣν ταῦτά ἐστιν ἀναζητοῦμεν.

Ἅλλὰ πῶς, φασίν, ὁ ὅρος ὑγιής, εἴπερ τινὲς ποιοὶ λέγονται τῆς ποιότητος μηδὲ ὠνομασμένης; οὐκέτι γὰρ ἀληθές, ὅτι κατὰ ποιότητά εἰσιν ἐκεῖνοι ποιοί. ὁ γὰρ πυκτικὸς καὶ ὁ δρομικὸς οὐκ ἀπὸ ὡνομασμένων ποιοτήτων λέγονται· οὐ γὰρ εἴρηται πυκτικότης ἢ δρομικότης᾿ . πρόχειρον δὲ εἰπεῖν ὅτι εἰ καὶ μὴ ὠνόμασται, οὐ διὰ τοῦτο ἡ τῶν πραγμάτων φύσις ἐπιλέλοιπεν, καίτοι καὶ ὀνομάσαι δυνατὸν ἦν ὁμωνύμως τὸ δυνάμει τῷ κατ’ ἐνέργειαν, πυκτικὴν καὶ πυκτικὸν ἄμφω λέγοντας, ἢ εἰ φυλαττοίμεθα τὴν ὁμωνυμίαν, [*](E) ἄλλα ποήσωμεν ὀνόματα. οἱ δὲ περὶ τὸν Ἀνδρόνικον ἠξίουν οὐκ ἀφ᾿ ἧς ἔχουσιν δυνάμεως ὠνομάσθαι αὐτούς, ἀλλ᾿ ἀφ᾿ ἧς ἔξουσιν· τοὺς γὰρ εὖ πρὸς τὰς μελλούσας ἕξεις διακειμένους οὕτως καλεῖσθαι. καὶ οἱ Στωικοὶ δὲ κατὰ τὰς αὑτῶν ὑποθέσεις τὴν αὐτὴν ἂν ἀπορίαν προσαγάγοιεν τῷ λέγοντι λόγῳ κατὰ ποιότητα πάντα τὰ ποιὰ λέγεσθαι. τὰς γὰρ ποιότητας ἑκτὰ λέγοντες οὗτοι ἐπὶ τῶν ἡνωμένων μόνων τὰ ἑκτὰ ἀπολείπουσιν, ἐπὶ δὲ τῶν κατὰ συναφὴν οἷον νεὼς καὶ ἐπὶ τῶν κατὰ διάστασιν οἷον στρατοῦ μηδὲν εἶναι ἑκτὸν μηδὲ εὑρίσκεσθαι πνευματικόν τι ἓν ἐπ᾿ αὐτῶν μηδὲ ἕνα λόγον ἔχον, ὥστε ἐπί τινα ὑπόστασιν ἐλθεῖν μιᾶς ἔξεως. τὸ δὲ ποιὸν καὶ ἐν τοῖς ἐκ συναπτομένων θεωρεῖται καὶ ἐν τοῖς ἐκ διεστώτων· ὡς γὰρ εἷς γραμματικκὸς ἔκ ποιᾶς ἀναλήψεως καὶ συγγυμνασίας ἐμμόνως ἔχει κατὰ διαφοράν, οὕτως καὶ ὁ χορὸς ἐκ ποιᾶς μελέτης ἐμμόνως ἔχει κατὰ διαφοράν. διὸ ποιὰ μὲν ὑπάρχει διὰ τὴν κατάταξιν καὶ τὴν πρὸς ἓν ἔργον συνεργίαν, δίχα δὲ ποιότητός ἐτστιν ποιά· ἕξις γὰρ ἐν τούτοις οὐκ ἔστιν· οὐδὲ γὰρ ὅλως ἐν διεστώσαις οὐσίαις καὶ μηδεμίαν ἐχούσαις συμφυῦ πρὸς ἀλλήλας ἕνωσίν ἐστιν ποιότης ἢ ἔξις. εἰ δὲ ποιοῦ ὄντος οὐκ ἔστιν ποιότης, [*](3 φασί JL: φησὶ K: φησὶ καὶ v 5 ἐστι καὶ τὸ Kv 9 τὸ ποιὸν καὶ ex καὶ ποιὸν τὸ corr. L1 10 νοῦν om. K 11 ὅμως] ὁμοίως, opinor 15 ποιοί τινες Kv 16 ἐστιν L 21 πυκτικὴν rad. in πυκτικὸν mut. L πυκτικὸν] πυκτὸν K τῆς ὁμωνυμίας L 22 ποιήσομεν Kv 25 αὐτῶν libri ἂν om. L 26 κατὰ τὴν ποιότητα L 27 τὰ om. V 28 alt. τῶν om. L 34 ἒν ἔργον Arnim (cf. in Phys. p. 671,9 D.): ἐνὸς ἔργου libri 35 συνεργίαν LK, om. acc. J: συνέργειαν v 37 ἡ L)

Εἰ δὲ δεῖ μετὰ κλεινοὺς οὕτως ἄνδρας καὶ ἐμέ τι προσαπορῆσαι περὶ τῆς κατὰ τὴν ποιότητα ἀποδόσεως, εἴποιμι ἂν πάσαις ταῖς κατηγορίαις ἁρμόττειν τὸν τοιοῦτον τρόπον τῆς ἀποδόσεως· καὶ γὰρ ποσότητα εἶναι φήσαιμεν, καθ᾿ ἣν ποσοί τινες λέγονται, καὶ πρός τι, καθ᾿ ὃ πρός τι, καὶ οὐσίαν, καθ᾿ ὃ οὐσίαι. κἂν γὰρ ἐπὶ ποιότητος καὶ ποσότητος ἄλλως μὲν καλεῖται τὸ μετεχόμενον, ἄλλως δὲ τὸ μετέχον, οἷον ποιότης καὶ ποιόν, ἐπὶ δὲ τῆς οὐσίας καὶ τῶν ἄλλων ὁμοίως ἑκάτερον καλεῖται, οὐ δεῖ τῇ τῶν ὀνομάτων ἐπιλείψει συναπολλύναι τὸ πράγματα, ἀλλ᾿ ἐννοεῖν ὅτι πολλαχοῦ τὰ ὀνόματα ἐλλείπει τῶν πραγμάτων οὐδὲν ἧττον ὑφεστηκότων. διὰ τὶ οὖν ἐπὶ τῆς ποιότητος μόνης οὕτως αὐτῆς ἀποδέδωκε τὸν λόγον ; κἂν γὰρ γνωριμώτερόν ἐστι τὸ ποιὸν τῆς ποιόοτητος, ἀλλὰ καὶ τὸ ποσὸν τῆς ποσότητος καὶ τὰ ἄλλα ὁμοίως, κἂν συνυπάρχωσιν ἥ τε ποιό|της [*](56r A) καὶ τὸ ποιὸν ἐν ταὐτῷ ὄντα κατὰ τοὺς Περιπατητικούς, ἀλλὰ καὶ ἡ ποσότης καὶ τὸ ποσὸν ὁμοίως ἔχουσιν καὶ τῶν ἄλλων κατηγοριῶν ἑκάστη πρὸς τὰ μετέχοντα. τί οὖν ἔσχεν ἡ ποιότης ἰδικώτερον, καθ᾿ ὃ μόνη τῶν ἄλλων κατηγοριῶν ἠξιώθη τῆς τοιαύτης ἀποδόσεως; μήποτε οὖν πᾶσα κατὰ μέθεξιν γινομένη διαφορὰ χαρακτῆρα ἴδιον ἐμποιεῖ καὶ εἶδος ἄλλο· εἰ οὖν πᾶς χαρακτὴρ καὶ πᾶν εἶδος κατὰ ποιότητα ἀφορίζεται, δῆλον ὅτι καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων αἱ μεθέξεις κατὰ τὴν ποιὰν μετάδοσίν τε καὶ μετάληψιν γίνονται. [*](1 συναπαρτίζειν Prantl 3 ἐπὶ τοῖς πολλοῖς Kv 5 συνδιεστηκότων libri: correxi coll. p. 214,31.36 ποιῶ K ταύτην JL: τοιαύτην Kv 6 ἔστιν supra L1 9 τούτω(ι) τὸ JLK: τοῦτο τῶ v, fort. recte 10 προτουργόν K 13 καὶ ὡς μὴ v 14 ab ἀμερίστως denuo incipit A 18 οὔτε alterum om. A 23 οὐσίαι] οὐσία|| L 25 τῆς JLv: τὸ Kb: om. A aute οὐ add. καὶ v 29 κἂν γὰρ JA: καὶ γὰρ Kv: κἂν μὴ L, sed μὴ cancellis incl. L3 30 τῆς ποσότητος om. L 32 ποσὸν] ποιὸν A ἔχει K 33 ἰδιώτερον b)

Ζητῶν δὲ τὰς νοερωτέρας περὶ τῆς ποιότητος αἰτίας ὁ Ἰάμβλιχος πρῶτον μὲν ἀποσκευάζεται τὰς μὴ καλῶς εἰρημένας, εἶθ᾿ οὕτως τῷ Ἀριστοτέλει συμφιλοσοφῶν τὰς καθαρωτέρας ἐννοίας ἐκφαίνει περὶ αὐτάς. καὶ πρῶτον οὐκ ἀποδέχεται τοὺς κατὰ τὴν κοινότητα τὴν ἐκ πολλῶν καὶ κεχωρισμένων παρ᾿ ἡμῶν ἐννοουμένην ὑφιστάνοντας τὴν ποιότητα. κινδυνεύει γὰρ οὕτως ἀνυπόστατος εἶναι καὶ ἡ ποιότης καὶ τὰ ἑκτά· οὐδεμία γὰρ κατὰ τὰς τοιαύτας ἐπινοίας ὑπόστασις εἰσάγεται. διὸ καὶ οἱ ἀπὸ τῆς Ἐρετρίας ἀνῄρουν τὰς ποιότητας ὡς οὐδαμῶς ἐχούσας τι κοινὸν οὐσιῶδες, ἐν δὲ τοῖς καθ᾿ ἕκαστα καὶ συνθέτοις ὑπαρχούσας· καὶ Δικαίαρχος δὲ ἀπὸ τῆς αὐτῆς αἰτίας τὸ μὲν ζῷον συνεχώρει εἶναι, τὴν δὲ αἰτίαν αὐτοῦ ψυχὴν ἀνῄρει· καὶ Θεόπομπος δὲ τὸ μὲν γλυκὺ σῶμα διὰ ταῦτα ἀπεφήνατο συνεστηκέναι, τὴν δὲ γλυκύτητα οὐκέτι. οὔτε γὰρ σώματα οὔτε ἀσώματα ἐτίθεντο εἶναι τὰς ποιότητας, ψιλὰς δὲ μόνας ἐννοίας αὐτὰς ὑπελάμβανον διακένως λεγομένας κατ᾿ οὐδεμιᾶς ὑποστάσεως, οἷον ἀνθρωπότητα ἢ ἱππότητα. οὐ μὴν οὐδὲ εἴ τινες ἀπὸ τῶν εἰωθότων λέγεσθαι κατηγορημάτων † ὁμοίως μὲν ἐπὶ τῶν ὑπαρ- [*](B) χόντων κατά τε τὰ κοινὰ συμπτώματα σωμάτων καὶ ἀσωμάτων παράγουσι τὰς ποιότητας, οἷον ἀπὸ τοῦ δεδοκῶσθαι δόκωσιν καὶ ἀπὸ τοῦ ἰσῶσθαι ἰδότητα καὶ ἀπὸ τοῦ σῶμα ὑπάρχειν σωματότητα, οὐδὲ οὗτοι ὀρθῶς ἀποφαίνονται. οὐ γὰρ ἀπὸ τῆς συμβάσεως τῶν κατηγορημάτων αἱ ἕξεις ὑπάρχουσιν, οἷον οὐκ ἐπειδὴ τὸ διεστάναι τοῖς κίοσι συμβέβηκεν, διὰ τοῦτο καὶ ἡ διάστασις περὶ αὐτοὺς βλέπεται· τὸ μὲν γὰρ πατηγόρημα ἄχρι τοῦ λέγεσθαι μόνως θεωρούμενον δύναται καὶ ἐπὶ τῶν μὴ ὑφφεστώτων θεωρεῖσθαι, αἱ μέντοι ποιότητες κατ᾿ αἰτίαν τινὰ πρωτουργὸν προϋπάρχουσαι τοσοῦτον ἀπέχουσι τοῦ συνακολουθεῖν τοῖς κατηγορήμασιν, ὥστε αὐταὶ τὰ ὑπάρχοντα κατηγορήματα ἐπιφέρουσιν, οἷον ἡ φρόνησις τὸ φρονεῖν, ἤτοι κατ᾿ ἐνέργειαν ἢ ἐν τῷ μετέχεσθαι. καὶ πρὸς Δημόκριτον δὲ καὶ Ἐπίκουρον δικαιολογεῖται, τί δήποτε τινὰς μὲν διαφορὰς περὶ τὰς ἀτόμους ἀπολεί\πουσιν, οἷον σχημάτων ράρους, ναστότητος, σωματότητος, περάτων, μεγέθους, κινήσεως, οὔτε δὲ χρόαν οὔτε γλυκύτητα οὔτε ζωὴν ἔχειν > τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων λόγους προϋφεστηκέναι ἀποφαίνονται· κοινοῦ γὰρ ὄντος τοῦ περὶ τῶν ασ [*](1 μετασχὸν KAv: μετεχον J: μετέχον L 2 αὕτη A 3 ποιότητος. εἰ οὖν] ποιότης οὖν A 6 τῆς περὶ Kv 8 ἐμφαίνει V αὐτῆς Kv 9 καὶ om. L 10 ἐφιστάνοντος A 12 ὑποστάεις A οἱ] ἡ L 13 δὲ om. A 16 θεόπεμπτος A δὲ in ras. A ἀπεφήνετο A 17 ἀσωμάτους ἔθεντο v 18 διακένας L 19 ἢ] καὶ A 20 ὀμοίως—ὑπαρχόντων non intellego 20 et 21 μὲν et τε expunxit L (3ut vid.) 24 οὐ] οὐδὲ A 27 αἱ om. A 29 αὐταὶ A: αὗται ceteri 31 Δημόκρ. κ. Ἐπίκουρον] fr. 288 Usener 33 νοστότητος Kv 34 δὲ om. JL οὐδὲ Paraphr. p. 39,22 H.: οὔτε b: οὐ JLKAv 35 τῶν] τοῦ K)

Τὴν δὲ Ἀριστοτέλους περὶ τῆς ποιότητος δόξαν ὡς θαυμασίαν πασῶν προκρίνομεν, ᾗ οὐ μόνον ἀσώματος οὖσα ἡ ποιότης διηγόρευται, ἄτε ταῖς διαφοραῖς κατ᾿ αὐτὴν διωρισμένων τῶν σωμάτων, ἀλλὰ καὶ ὅταν μὲν λέγεσθαι κατὰ τὰς ποιότητας εἴπῃ τοὺς ποιούς, λόγους εἶναι τὰς ποιότητας διορίζεται τοὺς εἰδοποιοῦντας τὰ ποιά, ὅταν δὲ ἐν τοῖς ποιοῖς αὐτοῖς παρεῖναι κέγῃ, ἐν ὕλῃ τότε αὐτοὺς καὶ μετὰ τῆς ὕλης διισχυρίζεται συνυπάρχειν, ἔχοντας μέντοι καθ᾿ ἑαυτοὺς ὑπόστασιν· οὐ γὰρ ἂν κατ᾿ αὐτοὺς ἐλέγετο τὸ ποιόν, εἴπερ ὅλοι τῆς ὕλης ἦσαν καὶ μὴ ἑστηκότες ἐν ἐαυτοῖς παρεῖχον αὐτῇ τὸ εἶναι καὶ οὕτως αὐτῇ συνῆσαν χωριστῶς. ἐπεὶ δὲ ποιοὶ τινὲς κατὰ τὴν ποιότητα λέγεσθαι εἴρηνται καθ᾿ ἕκαστον ἄτομον διακεκριμένοι ἐν μερισμῷ, διὰ τοῦτο καὶ ἐν διαιρέσει ἔσται ὁ τῶν ποιοτήτων λόγος. διότι δὲ λέγονται, ἔοικεν τῷ λεγομένῳ, καὶ ἐν παρατάσει πᾶς ἑαυτὸν ἐπιτίθησιν ἄλλοις, ἐπειδὴ καὶ πᾶς λόγος ἐν ἐξόδῳ τέ ἐστιν καὶ περὶ ἑτέρων λέγεται. τὸ δὲ ποιητικὸν τῆς ποιότητος ἡ αἰτία ἡ πρὸς τὸ ποιὸν συνεζευγμένη παρίστησιν. διότι δὲ κατὰ τὴν ποιότητα ὑφίσταται τὸ ποιόν, ὁμοῦ μὲν δίδωσιν ἑαυτὴν ὡς ἄλλοις τοῖς ποιοῖς, ὁμοῦ δὲ καὶ μένει ἀκίνητος, κατὰ συμβεβηκὸς μέντοι κινεῖται τῷ γίνεσθαι τῶν κινουμένων καὶ ἐν αὐτοῖς εἶναι. [*](E) καὶ περὶ τῆς ὑποστάσεως δὲ τῶν ποιοτήτων σαφέστατος ὅρος διώρισται παρ᾿ αὐτῷ. εἰ μὲν γάρ τις αὐτὰς χωριστὰς ὥσπερ τὰς ἰδέας Πλάτων ἀφορίζοιτο, οὐκ ἔστιν ὕπαρξις αὐτῶν· πῶς γὰρ δὴ ἡ ἡμετέρα ἕξις ἔσται χωριστὴ καὶ ἡ μετεχομένη καθ᾿ ἑαυτήν; εἰ δὲ οὕτως τις αὐτὴν λαμβάνοι ὡς καὶ ἡμῖν παροῦσαν καὶ ὡς μετεχομένην ἐν τοῖς ποιοῖς καὶ οὕτως ἐχομένην ὡς τῶν μετεχομένων γίνεσθαι, ἔσται αὐτῶν ἡ ἀληθὴς ὑπόστασις. εἰ γὰρ ποιότης ἐστὶν καθ᾿ ἣν ποιοί τινές ἐσμεν, ποιοὶ δὲ κατὰ τὸ ἐνυπάρχον ἐσμέν (λευκὸν γὰρ λέγω κατὰ τὴν ἐν αὐτῷ ὁρωμένην λευκότητα), δῆλον ὅτι τὸ ἐξῃρημένον εἶδος, κἄν ἔστι λευκότης ἢ ἀνθρωπότης, ἀλλὰ ποιότης οὐκ ἔστιν· μετεχόμενον γὰρ ἡ ποιότης. διὰ δὲ ταῦτα οὐκ ἔσονται λόγοι ἑαυτῶν αἱ ποιότητες· τῶν γὰρ ποιῶν προηγουμένως εἰσὶν οἱ λόγοι· ἀλλ᾿ οὐδὲ λόγοι εἰσὶν αἱ ποιότητες διδόντες ἀφ᾿ ἑαυτῶν λόγους ἑτέρους γεννήματα ἀφ᾿ ἑαυτῶν, εἴπερ ὅλοι τῶν ποιῶν εἰσιν· ἀλλ᾿ οὐδὲ μένει ἕτερος, ὁ δὲ προέβη [*](3 ἔχειν b τὸ] τοῦ A ἐφ᾿ ἑαυτοῦ A, οῦ e corr. Α1 4 τοῖς bis A τοῦτο in marg. Ja παρέχοι τὸ, οι in ras. J: παρέχεται A 6 ᾗ] ἢ v: ἣ b 7 ἀλλὰ in marg. Ja: om. A 8 εἴποι Av 9 τοὺς εἴδη ποιοῦντας K αὐτοῖς] αὐτὰ A 12 παρῆχον K 13 ἐπεὶ δὲ] ἐπειδὴ A 15 ποιητῶν A 16 δὲ om. A παρατάξεσι Kv 21 γενέσθαι K ἑαυτοῖς v 22 σαφέστερος A 23 ἰδίας K 24 ἀφορίζοιτο ex ἀφωρίζοιτο corr. L 25 τις] τὴν L αὐτῶν A: αὐτὰς Paraplir. p. 40,1 H., accuratius fort. quam ipse Simpl. λαμβάνει b 26 παρούσας καὶ μετεχομένας Par. 28 ἐσμεν] λέγονται A 30 λευκότης ἡ ἀνθροπότης A 31 pro ἡ rasuram K ἑαυτῶ A 32 ἐστὶν L οἱ om. A 33 εἰσὶν, εἰσ e corr. L hic et v. 34 ἀφ᾿ (post γεννήματα) om. Kv 34 προέβη JLv: προεκινήθη K, γρ JL: πρὸ ἐκείνης A)

p. 8b26 Ἔστιν δὲ ἡ ποιότης τῶν πλεοναχῶς λεγομένων.

Μετὰ τὴν οὐσίαν τῆς ποιότητος τὴν διαίρεσιν αὐτῆς παραδοῦναι προτίθεται ὁ Ἀριστοτέλης καὶ τὰ εἴδη καὶ ταύτης ὥσπερ τῶν ἄλλων γενῶν διαιρεῖται· ἡ γὰρ ἐπιστημονικὴ γνῶσις αὐτό τε εκαστον ὅτι ποτέ ἐστιν ἐπισκεπτεται καὶ τα εἴδη αὐτου διαιρειται κατὰ τροπον. εἰποντος δὲ αὐτοῦ τὴν ποιότητα τῶν πολλαχῶς λεγομένων εἶναι, ἐπειδὴ τὰ πλεοναχῶς λε;γομενα τὰ ὁμώνυμα δοκεῖ εἰναι, συνάγεται τὴν ποιότητα ὁμώνυμον εἶναι· τὸ δὲ ὁμώνυμον οὐκ ἔστιν γένος, ἐπειδὴ τὰ γένη συνώνυμά ἐστιν, ὥστε οὐδὲ εἰς εἴδη διαιρεῖται ἡ ποιότης, καθάπερ τὰ γένη, ἀλλ᾿ εἰς τέσσαρα σημαινόμενα, ὥσπερ τὰ ὁμώνυμα. ῥητέον οὖν ὅτι πολλὰ σημαίνει τὸ πλεοναχῶς· καὶ γὰρ κοινῶς μὲν τὸ κατὰ πλειόνων λεγόμενον ὁπωσδήποτε πλεοναχῶς λέγεται, ἰδίως δὲ καὶ τὰ ὁμωνύμως καὶ τὰ συνωνύμως λεγόμενα πλεοναχῶς λέγεται ὡς διαφόρως λεγόμενα. ταὐτα τοίνυν δύναται ἢ κατὰ τὸ κοινὸν εἰρῆσθαι ὡς κατὰ πλειόνων λεγόμενα ἢ μᾶλλον κατὰ τὸ συνωνύμως καὶ κατὰ διαφορὰν λεγόμενον. δηλοῖ δὲ αὐτὸς ἐπαγαγὼν ἓν μὲv οὖν εἶδος, καὶ οὐχὶ ἓν σημαινόμενον, ποιότητος αἱ ἕξεις καὶ διαθέσεις λεγέσθωσαν. δοκεῖ δὲ τοῖς περὶ Ἀλέξανδρον τὸ πλεοναχῶς δύνασθαι κυρίως ἐπὶ τῆς ποιότητος εἰρῆσθαι ὡς οὐκ οὔσης ἐν μόνῳ τῷ εἰρημένῳ γένει, ἐν ᾧ εἴσιν αἱ ἕξεις καὶ αἱ διαθέσις, ἀλλὰ καὶ ἐν ταῖς ἄλλαις κατηγορίαις· ἐν πάσαις γὰρ τὰ γένη καὶ τὰ εἴδη ποιότητα σημαίνει τὴν περὶ ταῦτα, ὧν ἐστιν γέην καὶ εἴδη, ὥσπερ τὸ περὶ οὐσίαν ποιὸν ἢ τῶν ἄλλων τι γενῶν· τοῦτο οὖν ἐνδείξασθαι βουλόμενον εἰπεῖν ἔστιν δὲ ἡ ποιότης B τῶν πολλαχῶς λεγομένων, εἰπόντα δὲ τοῦτο τὴν διαίρεσιν ποιήσασθαι οὐ τῆς πολλαχῶς, ἀλλὰ τῆς κυρίως λεγομένης ποιότητος τῆς ὡς γένος τῶν δέκα γενῶν. ἀλλ᾿ ἐφιστάνουσιν οἱ ἀκριβέστεροι τῶν ἐξηγητῶν, ὡς οὐ καλῶς λέγονται τὰ γένη καὶ τὰ εἴδη ποιότητες εἶναι καὶ ποαὶ ἐν ταῖς δέκα κατηγορίαις· οὐσίαι γὰρ ταὐτα καθ’ ἕκαστον καὶ συμπληροῖ τὸ εἶναι, τὸ δὲ ποιὸν πανταχοῦ μετὰ τὴν οὐσίαν εἰς προσθήκην τῆς τοιᾶσδε φύσεως συντελοῦν. μήποτε δὲ πλεοναχῶς λέγεται ἡ ποιότης, διότι οὐκ ἔστιν ἴσα τὰ ἐν αὐτῇ εἴδη, ἀλλὰ τὰ μὲν ὑπέρτερα, τὰ δὲ καταδεέστερα, καὶ τὰ μὲν τελειότερα, τὰ δὲ ἀτελέστερα, καὶ τὰ μὲν ἐν τῷ δύνασθαι, τὰ δὲ ἐν τῷ ἐνεργεῖν ἔχοι ἂν κατὰ πάντα ταῦτα τὸ πρότερόν τε καὶ ὕστερον ὡς ἂν ἀφ’ ἑνὸς καὶ περὶ ἓν ὑφέσει τῆς πρώτης δυνάμεως πληθυόμενά τε καὶ διαφορούμενα πρὸς ἄλληλα. δύναται οὖν ταύτῃ πλεοναχῶς λέγεσθαι ἡ ποιότης· οὐ γὰρ τὴν ἴσην ἔχει τάξιν ἕξις τε καὶ δύναμις καὶ παθητικὴ [*](2. 3 προτίθεται προ in ras.) παραδοῦναι A 3 καὶ ταύτης] αὐτῆς v ὥσπερ καὶ τῶν V 6 πολλαχῶς JKA, Arist. cod. e: πλεοναχῶς Lv cum plerisque Arist. codd., cf. 1. 23 15 λεγόμενον Kb: λεγόμενα JLAv, fort. ἢ μᾶλλον κατὰ τὸ Ε; . . λεγόμενα 16 ἕξις καὶ διάθεσις Arist. 19 ἔστιν L 21 ποιῶν sic A 22 ἡ om. A 23 πλεοναχῶς v 28 εἰ A 29 δὲ om. A 32 ἂν in οὖν corr. vid. A: fort. ἔχοι ἂν Ε;, an praestat antea (post ὑπέπτερα vel post ἐνεργεῖν) addere ὄντα ταῦτα πάντα A 33 ἀφ᾿] ἐφ’ A πληθυόμενα J: πληθυνόμενα ceteri, cf. f. 78r41)

῾Ἀλλ᾿ εἰ μία καὶ ἡ αὐτή, φασίν, ἐστὶ κοινότης, διαφοραῖς δὲ εἰδοποιοῖς τὰ πλείω εἴδη παρέχεται καὶ τῷ καὰ πλειόνων εἰδῶν κατηγορεῖσθαι, ταύτῃ πλεοναχῶς εἴρηται, λε;γεσθω, τί τὸ κοινόν ἐστιν ἐπὶ τῶν τεσσάρων εἰδῶν τῆς ποιότητος᾿. πρὸς δὴ τοῦτο τὴν δυσκολίαν τῆς εὑρέσεως ἐννοητέον· [*](Γ) οὔτε γὰρ ποιότητα ποιότητος εὑπεῖν ῥᾴδιον οὐδὲ γὰρ χρεία ἐστίν, εἰ μέλλοιμεν τὴν κοινὴν ἰδιότητα τῆν ποιότητος εὑρίσκειν) οὔτε διαφορὰν διαφορᾶς· διαφορὰ γὰρ ἡ ποιότης. δεῖ οὖν τῇ φύσει τοῦ πράγματος συγχωρεῖν καὶ μὴ πλέον φιλονεικεῖν ἀνευρίσκειν ἕκαστον ἢ ἐφ᾿ ὅσον πρόδηλον εἶναι πέφυκεν. τὸ δὲ αἴτιον φησὶν Ἰάμβλιχος τῆς περὶ τοῦτο δυσκολίας εἶναι, διότι ὅταν ἐνύλου καὶ μεριστοῦ πράγματος κοινότητα ζητῶμεν, τότε διὰ μὲν τὴν ἑτερότητα τῆς ὕλης καὶ τὴν διαίρεσιν τῶν καθ᾿ ἕκαστον ἐπὶ τὰς διωρισμένας ἰδιότητας φερόμεθα, ἐν αἷς ενυπάρχει τὸ κοινόν οὐ γὰρ ἔχει καθ᾿ ἑαυτὸ ὑπόστασιν)· πάλιν δὲ αὖ διὰ τὴν τοῦ κοινοῦ ἐπίνοιαν, καθ᾿ ὅσον ἐστὶ καθόλου, χωρίζομεν τῶν ἐν μέρει αὐτὸ καὶ καθ᾿ αὑτὸ νοοῦμεν τὸ γένος. ὁμοῦ οὖν εἰς τἀναντία περιέλκεται ἡ ἐπίνοια καὶ ὦν ἔχεται, τούτων ἀφίστασθαι προσαναγκάζεται καὶ ἀφισταμένη ἀπ᾿ αὐτῶν οὐδὲν ἧττον μένει ἐν αὐτοῖς· οὐ γὰρ οἶόν τε χωρὶς τούτων εἶναι τὸ κοινὸν οὐδὲ ἐπινοεῖσθαι. διὰ δὴ τὴν αἰτίαν ταύτην δύσκολός ἐστιν ἣ τε νόησις αὐτοῦ καὶ ἡ ἐξήγησις· τό τε γὰρ κοινὸν διαφορεῖται καὶ ἡ διαφορὰ μετὰ τοῦ κοινοῦ ὑφέστηκεν καὶ οὐδέτερον ὑπάρχει τοῦ ἑτέρου χωρίς. ὁ μέντοι λόγος καὶ πρὸ τοῦ λόγου ἡ ἔννοια τὰς μὲν συμμίκτους ταύ|τας φύσεις δυσκόλως αἱρεῖ, τὰς ν Δ δὲ πολὺ διεστώσας ἀλλήλων εὐκολώτερον καταμανθάνει, διότι καὶ τὴν κοινότητα ιδίως αἱρεῖν προθυμεῖται καὶ τὴν διαφορὰν ἰδίως. κοινὸν δὴ [*](3 οὐδὲ (cf. p. 124,7)] οὕτε v ὁμωνύμοις εχ ὁμωνύμως corr. L 4 λέγει] Met. Γ 2 p. α 33 K 3 p. 1060b32. cf. Δ 6 Ι 1 6 ὁμωνύμω κατηγορούμενον A 9 κατ᾿ αὐτῶν, κατ' ἀ in ras. L 1 ἀντιδιηρημένα Kv 12 ἡ om. A φη, η e corr. A 13 τῷ] τὸ Av 14 εἴρηται] λέγεται A λεγέσθω JLA, in marg. b: λέγεσθαι Kv 15 δυσκολίαν JLA: διδασκαλίαν Kv 16 οὐδε γαρ, δε γαρ supra J 1 οὐ (om. δὲ γὰρ A ἔσται A 19 εὙρίσκειν A 20 ὅταν om. A 21 μὲν, ὲν in ras. A 24 ἐπίνοιαν καὶ καθόσον J 25 χωριζόμ ε sic A 29 δὴ] δὲ A 32 δυσκόλως, δυσ in ras. J 1 ἐπεῖ LA 33 ἑστώσας A ἀλλήλων in marg. J 1 34 ἰδίως (prius) om. A ἑπεῖν A, sed in marg. αι ut vid.)

Οἱ δὲ Στωικοὶ τὸ κοινὸν τῆς ποιότητος τὸ ἐπὶ τῶν σωμάτων λέγουσιν διαφορὰν εἶναι οὐσίας οὐκ ἀποδιαληπτὴν καθ᾿ ἑαυτήν, ἀλλ᾿ εἰς ἐννόημα καὶ ἰδιότητα ἀπολήγουσαν, οὔτε χρόνῳ οὕτε ἰσχύι εἰδοποιουμένην, ἀλλὰ τῇ ἐξ αὑτῆς τοιουτότητι, καθ’ ἣν ποιοῦ ὑφίσταται γένεσις. ἐν δὲ τούτοις εἰ μὴ οἷόν τε κατὰ τὸν ἐκείνων λόγον κοινὸν εἶναι σύμπτωμα σωμάτων καὶ ἀσωμάτων, οὐκέτι ἐσται ἓν γένος ἡ ποιότης, ἀλλ᾿ ἑτέρως μὲν ἐπὶ τῶν [*](1 τεσσάρων K τοῦ λόγου A 2 ἐπιπολλῆς A 3 οὖτος Kv 4 τετραχῶς L 5 παρὰ JA, in marg. b: περὶ LKv 9 τὸν JLA: τὸν λόγον τὸν K: τὸν λόγον V 10 εἰ τοῖς L: ἐπεἰ τοις J: ἐπὶ τοῖς A: τοῖς γὰρ Kv 11 alt. τὰ abesse malim αἰτιατὰ (ante κυρίως) L 16 θεωρούμενος sic Α 1 ἀποστερημένος v ὄντως in marg. add. Ja: ὄντος A 18 τις JLA: τε Kv 23 εἶδος ex εἴδους corr. L 1 24 ἔστω] ἔσται v 25 οἰκεῖος J διώρισται, αι in ras. A 30 στοϊκοὶ A 31 ἐννόημα Petersen: ἓν νόημα libri, defendit Zeller III 1 3 96, sed cf. p. 223,6 33 αὐτῆς libri: cf. p. 223,6 35 ἓν om. v)

Ὁ δὲ Πλωτῖνος τὸ κοινὸν τῆς ποιότητος δύναμιν εἶναι ἔθετο, ἀφ’ ἦς τὸ ἔχον δύναται δύναται· πάσαις γὰρ ἐραρμόζειν τοῦτο ταῖς τέτρασιν ποιότησιν. καὶ ὅτι μὲν ὡς μοναχῶς χρῆται τῇ δυνάμει καὶ τῷ δύνασθαι καίτοι πλεοναχῶς αὐτῶν εἰωθότων κατηγορεῖσθαι. πρόδδηλον· ἐκάστῃ γὰρ τῶν κατηγοριῶν ἐφαρμόττει τοῦτο. ἐκεῖνο δὲ ἐπιστῆσαι χρή, μήποτε εἰς τὸ αὐτὸ περιδεδράμηκεν ἡμῖν ἡ ἀπορία. ἦν μὲν γὰρ τὸ ζητούμενον, εἰ πολλαχῶς λεγομένης αὐτῆς οὐδέν ἐστι κοινόν, τὴν δὲ δύναμιν ἀντὶ τῆς ποιότητος μεταλαβόντες πλέον πεποιηκέναι δοκοῦμεν, εἴπερ γὰρ Ζ ὁμωνύμως καὶ αὐτὴ λέγεται, καὶ πάλιν ὤσπερ τῆς ποιότητος τὸ κοινὸν δύσκολον εὑρεῖν, οὕτω καὶ δυνάμεως τί ἐστι τὸ γένος, οὐ ῥᾲδιον συλλογίσασθαι. καὶ ἴσως ἀληθὴς καὶ ὀ Πλωτίνου λόγος· διότι γὰρ μέση ἐστὶν ἡ ποιότης τῶν τε ἐπικτήτων συμβεβηκότων καὶ τῶν αὐτοφυῶν οὐσιῶν, διὰ τοῦτο τῇ δυνάμει ἔοικεν μέσην καὶ αἰτῇ τὴν φύσιν ἐχούσῃ. καὶ διότι μὲν κοινωνεῖ τῆς τοῦ εἴδους οὐσίας ὁπωσοῦν, διὰ τοῦτο καθ’ ἔνα καοινὸν λόγον χαρακτηρίζεται· ἐπεὶ δὲ καὶ τῆς ἐπιγεννηματικῆς κατηγορίας συμμεετέεσκηκεν, ὥσπερ ἡ τοῦ κεῖσθαι καὶ ἔκειν κατηγορία, διὰ τοῦτο καὶ αὐτὴ προσλαμβάνει τὸ πλεοναχῶς λέγεσθαι, ἔστερ καὶ ἡ δύναμις· καὶ γὰρ ἐπὶ ταύτης τὸ πλεοναχῶς λεγόμενον ἀπ ’ αὐτῆς ἔχει τὸ κοινὸν συνυπάρκον ἢ τῷ ἀφ’ ἐνὸς ἢ πρὸς συντετάχθαι ἢ τῷ περὶ τὸ αὐτὸ ποιεῖσθαι τὴν ὕφεσιν τῆς δυνὰμεως. ἐπεὶ δὲ τῶν δυνάμεων αἱ μὲν ἅμα ταῖς οὐσίαις ὑπάρχουσι καὶ ταῖς κατ’ αὐτὰς ἐνεργείαις, αἱ δὲ οὔτε σμπληρωτικαὶ τῆς οὐσίας ὑπάρχουσιν οὔτε οἱονεὶ μέρη τῶν οὐσιῶν εἰσιν, τὰς ποιότητας δυνάμεις ῥητέον τὰς ἐπεισιούσας ταῖς οὐσίαις, ὅσαι μὴ εἰδοποιοὶ διαφοραί εἰσιν, ἐπίκτητοι δέ τινες δυνάμεις. οὔτω τὸ λογικὸν τοῦ ἀνθρώπου συμπληρωτικὸν [*](1 ἀσωμάτων αὔτη] σωματων αὐτῆ A ἄλληλα KA 3 ἐννόημα scripsi (aute αὐτὰς): ἔν νοήμα libri, ἔν supra L 4 ἐννόημα (ante καὶ) Α: ἔν νόημα ceteri ἀπονυποστάτου A 6 αὐτῆς ΚΑν 7 ἤπερ ex εἴπερ corr. L 8 τὸ (ante τοῦτο) supra L 9 — 11 εἰσι et εἰσίν e corr. tribus locis L 10 et 11 αὖται libri 12 Πλωτῖνος] cf. Enu. VI 1,10 13 ἐφαρμόζει A 14 με) μὲν A tio ex τὸ corr. Α 1: τὸ v 16 τούτω A 17 αὐτοῦ A 19 γὰρ] cf. Dielesii Ιnd. in IMiys. p. 1382 23 τε] δ’ A 2(5 ἐπιγεννηματικῆς b: ἐπιγενηματικῆς cetcri 29 απ’ αυτης Ja in marg.: αὐτῆς A: άπ’ αὐτῆς Kv 30 τῶν ἀφ’ Α το περὶ τὸ L 33 εἰσι e corr. L 34 ἐπιούσας Kv εἰσιν e corr. L)

Ἅλλ᾿ εἰ ἡ δύναμις τοιαύτη, φησὶν 6 Πλωτῖνος, αἱ ἀδυναμίαι οὐκέτι ἔσονται ποιότητες· εἰ δὲ ποιότητες καὶ αὐταί, οὐκ ἐφαρμόσει κατὰ πασῶν τῆς ποιότητος διορισμός᾿. πρὸς δὴ τοῦτο ἀναγκαῖον διελέσθαι, πῶς λέγεται δύναμις καὶ ἀδυναμία. εἰ μὲν γάρ, ὡς οἱ Στωικοὶ ἀποδιδόασιν, ἡ δύναμις ἐστὶν ἡ πλειόνων ἐποιστικὴ συμπτωμάτων, ὡς ἡ φρονησις τοῦ τε φρονίμως περιπατεῖν καὶ τοῦ φρονίμως διαλέγεσθαι, ἔσονται κατὰ τὸν τοιοῦτον διορισμὸν καὶ αἱ νῦν λεγόμεναι ἀδυναμίαι δυνάμεις· καὶ γὰρ αἱ ἀτεχνίαι πλείονα διαπτώματα ἐπιφέρουσιν. εἰ μέντοι κατ᾿ ἄλλην διάταξιν τῶν Στωικῶν λέγοιτο δύναμις ἡ πλειόνων ἐποιστικὴ συμπτωμάτων καὶ κατακρατοῦσα τῶν ὑποτασσομένων ἐνεργειῶν, καὶ οὕτως ἐφαρμότττει ὁ τοῦ Πλωτίνου ὅρος· καὶ γὰ ἡ κακία ἀδυναμία οὖσα κατὰ τὸν τῶν Στωικῶν Β ὅρον κατακρατεῖ τῶν οἰκείων ἐνεργειῶν· καὶ αἱ μέσαι τέχναι ὡς ἂν ἀποπίπτουσαι τοῦ βεβαίως ἐνεγρεῖν ὅμως τοιαῦταί εἰσιν, ἀφ᾿ ὤ τὸ ἔχον δύναται ἂ δύναται, ὥστε αἱ τοιαῦται ἀδυναμίαι περιέχονται ἐν τῇ κατὰ τὴν ποιότητα δυνάμει. εἰ δὲ καὶ κατὰ Ἀριστοτέλη τὸ πολλαχῶς τῆς δυνάμεως διελώμεθα, καὶ οὕτως ὁ τοῦ Πλωτίνου λόγος καὶ ἐπὶ τῆς δυνάμεως σωθήσεται [*](7 εἰσὶ, εἰσ e corr. L 10 εἰσιν, εἰσ e corr. L αἰεὶ A 10. 11 εἰδοποιοῦσα καὶ τὸ A 11 12. ἐπεισιούσας, ει et ι in ras. L 13 ἑτέρων A 14 τῆς οὐσίας] αὐτῆς A μάλι || || K 15 ἀπτώμεθα KAv 15. 16 προστιθεῖσα Plot.: προστεθεῖσα JLKAv 16 τὸ KAv: ὦ(ι) JL πρὸ Kv U τὸ A: τῶ(ι) JLKv αὐτὸν A διότι καὶ τὸ v 17. 18 ἐπιγε||νηματικὸν L 19 Πλωτῖνος] Euu. VI 1,10 21 διαλέγεσθαι A 22 σταϊκοὶ A ἡ ante δύναμις om. Lv, fort. recte, cf. 1. 27 23 ἐποιστικὴ, οι in ras. A 26. 27 et 29 στοϊκῶν A 30 όρων J κατακρατεῖ m marg. Ja ἂν supra J1 31 εἰσιν, εἰσ e corr. L 33 ἀριστοτέλει J: ἀριστοτέλην Av. comp. LK; cf. Metaph. Δ 12 p. 1019a15 38. 34 διελόμεθα KAv)

Ἀλλ᾿ εἰ ἑξαχῶς ἡ δύναμις λέγεται, κατὰ ποῖον σημαινόμενον αἱ ποιότητες εἴρηνται δυνάμεις, ἆρα κατὰ τὴν ἐπιτηδειότητα τὴν κοινήν, καθ᾿ ἣν καὶ πρὸς πάσας τὰς τέχνας ἐπιτηδείως ἔχειν λεγόμεθα, κἂν μὴ ἀναλαμβάνωμεν αὐτάς, ἢ καθ᾿ ἣν Ἀριστοτέλης ἔθηκεν ἐν ταῖς ποιότησιν ; λέγω δὲ τὴν ἰδίως προκοπὴν πρός τινα ἐκ φύσεως· σωφρονικὸς γὰρ ὁ ἤδη πολλὰ [*](1 αὐτοῦ Kv 6. 7 περιεχομένη δυνάμεως A 8 pr. ὅτι] οὖν L αὐτῆς Kv 9 ἀδυναμία Lv, α ult. in las. L: ἀδυναμίας JKA 11 ἢ] ἦ Α 12 debebat τὴν ἀντίθετον 14 immo τὸν ἄνθρωπον 15 καὶ οὕτως καὶ ἡ Α 18 ἀτελεῖ A 19 αἱ om. L 23 ἢ — δυνάμεις om. L 24 post τοῦτο supra add. γὰρ L3 27 ἀποτελοῦσι v 28 ἐλέγοντο] cf. p. 208,17 29 alt. αἱ om. .1 post καὶ add. ὁ Av 30 ποιοῦν] nolui ποιὸν 31 λέγων Ρ. 9a15 32 ἀλλ᾿ — λέγεται om. L post supra supra add. δὲ L3 31. 3) ἀντιλαμβάνωμεν JL, cf. ρ. 229,33. 231,7 35 posl ἣν add. ὁ A)

Εἰ δέ τις ἀπορεῖ, πῶς τὸ σχῆμα καὶ ἡ περὶ ἕκαστον μορφὴ δύναμις ἔσται, ἐροῦμεν ὅτι τῶν ποιητικῶν δυνάμεων αἱ μὲν εἰς ἄλλα τινὰ ἔξωθεν ἐνεργοῦσιν ὡς ἡ θερμότης εἰς τὸ θερμαινόμενον, αἱ δὲ εἰς τὰ μετέχοντα ἑαυτῶν κατὰ ἀκίνητον ἐνέργειαν τοιαῦτα αὐτὰ παρεχόμεναι, ὁποῖά ποτε αὐταί εἰσιν. ἣν οὖν αἰτίαν ἐνδιδόασιν αὐτοῖς εἰς τὸ εἶναι, ταύτην δύναμιν καλοῦμεν, οὐ τὴν ἔξω προϊοῦσαν, ἀλλὰ τὴν μένουσαν ἐν αὐτοῖς ἐκείνοις τοῖς μεταλαμβάνουσιν. τῶν δὲ τοιούτων αἰτίων τὰ μὲν ὅλα δι᾿ ὅλων τῶν [*](Ε) μετεχόντων διήκει ὥσπερ ἡ λευκότης δι᾿ ὅλου τοῦ γάλακτος καὶ ἁπλῶς ὅσα ὁρῶμεν δι᾿ ὅλου ὄντα ποιά, τὰ δὲ ἐπιπολῆς καὶ ἔξωθεν δέχεται τὴν [*](1 ταύτα, α alt. e corr. L1 ὁ supra J1: om. L 4 αἱ (ante ποιητικαὶ) supra J1 ἅπασι Κ 5 ἄλλους ex ἄλλας ut vid. corr. J 6 αὐτῶν JKAv: αὐτῶ L 7 δὲ JLA: αἱ Kv οὐδὲ] οὐδ᾿ αἱ v 8 τὰς om. A τοῦ om. L 12 οὐκ supra L1 τὸ supra J1: τὸ|| L 14 δρώιη|| J 15 ἀπὸ ex ὑπὸ corr. L2 16 εὖ μόνον KAv: εὖμονόν J: εὔμονόν L: an εὖ ἢ μόνον ? cf. p. 225,11 17 πανταχῆ Kv 21 ἐπιτηδείας L 24 πρὸ K 25 τοῦ Α 28 ποιοτικῶν Α 30 τοαῦτα LKAv, —α ex —αι corr. vid. L1: τοιαῦται J αὐτὰ scripsi (cf. p. 227,6.7): αυται J: αἷται LA: ἄττα Kv 31 αὐταὶ] αὗται libri εἰσίν, εἰσ in ras. L 32 προϊοῦσαν JLA: ποιοῦσαν Kv 33 ἀιτιων sic J: αἰτιῶν ceteri)

Ἀλλὰ πῶς τὸ ὂν καὶ αἱ οὐσίαι ἐνεργειῶν καθ᾿ ἑαυτὰς ἀποδοτικαί; κατὰ τὰς δυνάμεις δηλονότι, οὐ ποιοτήτων μετοχῇ δὲ ταύτας ἔχουσι τὰς δυνάμεις, καὶ εἰσὶν μὲν αἱ ποιότητες δυνάμεις καὶ διὰ τοῦτο ποιητικαί, οὐ μέντοι πρώτως ποιητικαὶ οὐδὲ μόνως ποιοῦσαι, ὥστε οὐκ εἴ τι ποιητικόν, ποιότης, Μ’ εἴ τι ποιότης, ποιητικόν. ὁμοίως δὲ οὐχὶ ἁπλῶς δύναμις λέγεται εἶναι ἡ ποιότης, ἀλλὰ τὶς δύναμις, ὥστε εἴ τις μὲν ποιότης ἐστίν, δύναμις ἔσται, εἴ τις δὲ δύναμις, οὐ πάντως ποιότης. καὶ τὸ ὂν οὖν ᾗ ὂν καθ᾿ αὑτὸ δύναμιν ἕξει, ἀλλ᾿ οὐ ποιότητος μετοχῇ ἔσται ἐν δυνάμει, ἐπειδὴ ἡ ἀπλῶς δύναμις ἄλλη τις ἦν καὶ οὐχ ὅπερ ἡ ποιότης. καὶ εἰκότως προείληπται δυνατώτατον τὸ ὄν, διότι τὴν κυριωτάτην καὶ πρωτίστην ἔχει δύναμιν. καὶ αἱ οὐσίαι δέ, ὅσαι τῇ ἐνεργείᾳ εἰσὶ ταὐτόν, οὐδὲν προσδέονται ποιότητος καίτοι δυνάμεις οὖσαι, ἐπειδὴ πρεσβυτέραν αὐτῶν προσειλήφεισαν δύναμιν καὶ καθ᾿ αὑτάς εἰσιν δυνάμεις. ὅλως γὰρ ἄνωθεν κάτεισιν ἡ τῆς δυνάμεως αἰτία δι᾿ ὅλων τῶν ὄντων διατείνουσα καὶ πληροῦσα πάντα καὶ συνέχουσα καὶ μέχρι τῶν ἐσχάτων οἷον τῶν στερήσεων ἀποτελευτῶσα.

Ἀλλ᾿ εἰ κατὰ τὸν χαρακτῆρα μάχιστα τὴν ποιότητα ἀφορίζομεν, Πῶς αὕτη ἡ ἔννοια τῇ τῆς δυνάμεως ἐννοίᾳ συνᾴσεται; ἢ καὶ οὗτος 6 χαρακτὴρ οὐ μάχεται πρὸς τὴν δύναμιν· κατὰ γὰρ τὸν χαρακτῆρα τὸν ἐαυτοῦ ἕκαστον [*](Ζ) δύναται ποιεῖν ἂ ποιεῖ. ἀλλὰ πῶς ἡ ποιότης κατὰ τὸν χαρακτῆρα λέγεται οὐσιῶσθαι, εἴπερ καὶ ἐκάστη τῶν κατηγοριῶν ἴδιον ἔχει χαρακτῆρα, καθ᾿ ὃν ὑφέστηκεν καὶ διαφέρει τῶν ἄλλων ; ἢ καὶ ἐκεῖναι κατὰ τὴν ποιότητα τὴν τε πρὸς ἀλλήλας ἔχουσιν διαφορὰν καὶ τὸν χαρακτῆρα, ὥσπερ τὴν ὑπόστασον αὐτὴν κατὰ τὴν οὐσίαν· τῆς γὰρ ποιότητος ἴδιον τὸ διορίζειν τὰς οὐσίας πρὸς ἀλλήλας καὶ τὸ πρὸς ἑαυτὰς ἴδιον χαρακτῆρα ἐμποιεῖν καὶ τὸ τὴν ἐνέργειαν περὶ τὸ οἷον καὶ τὸν χαρακτῆρα συντείνειν, ὤσπερ ἡ ποσότης περὶ τὸ ὅσον μόνον ἐνεργεῖ καὶ ἡ οὐσία περὶ τὸ οὐσιῶδες εἶδος [*](5 οὖν om. K 6 post δύναται add. τὸ A 7 παρέχεσθαι A αὐτό] immo αὐτή, cf. p. 226,30 sqq 8 αἱ om. ΚΑ ἀποδοτικὸν K: ἀποδεικτικαὶ v 9 οὐ supra Ja μετοχῆ, acc. in ras. L om. L: om. JKAv ἔχουσαι K, f. recte 10 καὶ (pr.) KAv: αἱ J: αἳ L1, del. L3 μὲν in marg. Ja post μὲν supra add. γὰρ L3 δυνάμει K 12 οὐχὶ A: οὐχ ἧ(ι) JL: οὐχ ἡ Kv 15 μετοχῆ ex μετοχή corr. L 18 αἱ om. K ταυτόν εἰσιν Lv, eia in ras. L 19 aut ποιοτήτων exspectaveris aut αὐτῆς 20 προειληφθεῖσαν A post δύναμιν add. ἔσχον A ἐστι L ἐστι L in ras. L 21 τῶν om. L ἀποπληροῦσα v 25 αὐτὴ A συνάισεται J: συνάσεται, σ alt. in ras. L: συνέσεται A: συνάγεται Kv ὁ χαρακτὴρ om. A 32 καὶ τό πρὸς Α ἑαυτὰ JK: αὐτὰ A 33 τὸ (ante τὴν) om. L παρὰ Kv (corr. b) 34 ||ἡ|| J: ἡ Α)

p. 8b26 Ἕν μὲ οὖν εἶδος ποιότητος ἕξις καὶ διάθεσις ἕως τοῦ 01 δὲ διακείμενοι οὐ πάντως ἕξεις ἔχουσιν. |

Ὄτι μὲν τὸ πλεοναχῶς τῆς ποιότητος οὐχ ὡς ὁμωνύμως εἰρημένον [*](59r A) παρείληπται, δηλοῖ τὸ ἓν μὲν οὖν εἶδος ποιότητος. εἰ δέ τις καὶ πρὸς τὸ γένος εἶναι καὶ συνωνύμως κατηγορεῖσθαι φιλονεικεῖ διὰ τὴν τάξιν, ἐκλεγέσθω τὸ μέσον τῶν τε συνωνύμων καὶ ὁμωνύμων τὸ ἀφ’ ἐνός, οὐ μόνον ἐπὶ τῆς ποιότητος, ἀλλὰ ἰαὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἐννέα γενῶν· οὐδὲ γὰρ ἐκεῖνα κυρίως ἐστὶν γένη οὐδὲ ὠς γένη τῶν ὑπ᾿ αὐτὰ κατηγορεῖται, τάξεως οὔσης πανταχοῦ πρώτων ἰαὶ δευτέρων. ὤσπερ δὲ ἐπὶ τῶν ἄλλων, οὕτως καὶ ἐνταῦθα μετὰ τὴν ὑπογραφὴν τῆς φύσεως αὐτῶν ἐπὶ τὴν διαίρεσιν τρέπεται καὶ οὕτως ἐπὶ τὰ παρακολουθοῦντα.

Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ τετραδικὴν τῶν ποιοτήτων διαίρεσιν Ἀριστοτέλης παραδέδωκεν ἐμφαίνουσάν τι καὶ δυαδικὸν πρὸ τοῦ τετραδικοῦ, δεῖ τὴν ἀκολουθίαν ἐκφῆναι τῆς διαιρέσεως ἀπὸ τοῦ δυαδικοῦ τὴν ἀρχὴν ποιησάμενον, ὡσπερ καὶ 6 Πλάτων παρακελεύεται κατὰ τοὺς ἐλάττονας τέμνειν ἀριθμοὺς πρότερον, εἴ πη δυνατόν. τῶν γὰρ ποιοτήτων αἱ μέν εἰσιν φυσικαί, αἱ δὲ ἐπίκτητοι, φυσικαὶ μὲν αἱ κατὰ φύσιν ἐγγινόμεναι καὶ ἀεὶ ἐνοῦσαι, ἐπίκτητοι δὲ αἱ ἔξωθεν ἀποτελούμεναι καὶ δυνάμεναι ἀποβάλλεσθαι· καὶ τούτων μὲν ἔστωσαν αἱ ἕξεις καὶ διαθέσεις τῷ πολυχρονιωτέρῳ τε καὶ ὀλιγοχρονιωτέρῳ καὶ δυσαποβλήτῳ τε καὶ εὐαποβλήτῳ διαφέρουσαι, τῶν δὲ φυσικῶν ποιοτήτων αἱ μὲν ἔστωσαν κατὰ τὸ δυνάμει, αἱ δὲ κατὰ τὸ ἐνεργείᾳ, αἱ μὲν κατὰ τὸ δυνάμει καθ᾿ ἃς ἐπιτήδειοι πρός τι λεγόμεθα, τῶν δὲ κατ’ ἐνεγργειαν τὸ μὲν διὰ βάθους, ὅπερ κατὰ τὰς παθητικὰς ποιότητας ὑπάρχει, διττῶς καὶ τοῦτο λεγόμεν<ον>, ἢ ἀπὸ τοῦ πάθος ἐμποιεῖν τοῖς αἰσθνομένοις ἢ ἀπὸ τοῦ αὐτὰς ἀπὸ πάθους ἐγγίνεσθαι, οἷον γλυκύτης καὶ θερμότης καὶ λευκότης καὶ τὸ τούτοις συγγενῆ· ποιότητες γὰρ αὗται, εἴπερ ποιὰ κατὰ ταῦτα λέγεται τὰ ἔχοντα, παθητικαὶ δέ, ὅτι πάθος ἐμποιοῦσιν ταῖς αἰσθήσεσιν ἢ ἀπὸ τοῦ πάθους ἐγγίνονται· “αἰσχυνθεὶς γὰρ ἐρυθρός τις ἐγένετο καὶ φοβηθεὶς ὠχρός”. τὸ δὲ ἐπιπολῆς ἐστι τῶν κατ᾿ ἐνέργειαν ποιοτήτων ὥσπερ τὸ σχῆμα καὶ ἡ μορφή, ἥτις ἐστὶν σχῆμα ἐμψύχου, καὶ χρῶμα, οὐ B καθὸ χρῶμα ἁπλῶς (ἤδη γὰρ ἐκεῖνο προείληπται), ἀλλὰ καθὸ τὴν μορφὴν συμπληροῖ, καὶ πᾶσαι αἱ ἐπιπολῆς φαινόμεναι κατὰ περιγραφὴν ἐμφάσεις. παντὸς δὲ ἂν εἴη ἐπιστῆσαι, ὠς καὶ αὐτὸς ἐπισημαίνεται 6 Ἰάμβλιχος, ὡς [*](1 ταῦτα μὲν suppl. L3 2 δὲ om. K τοῦ om. v 4 ἕξεις ἰαὶ διαθέσεις A | 5 ἕξεις] καὶ ἕξεις, u, καὶ ἕξιν ceteri Arist. codd. 9 τὸ μέσον e corr. L1 11 ὡς | om. JL1A, suppL L3 13 αὐτῶν] sc. τῶι ποιοτήτων, cf. 15 17 ἐμφῆναι, μ in ras. L τοῦ om. A ποιησάμενος L 18 Πλάτων] Polit. p. 262 B. 265 A. 287 C 19 siat in ras. L 20 ἐγγενόμεναι A 21 ἀπ||βάλλεσθαι K 26. 27 ὑπάρχει διττῶς· καὶ τοῦτο γέγομεν libri: correxi 29 συγγενεῖ in linea, ῆ in marg. A1 31 τις ἐρυθρὸς Av ut Arist. p. 9b13 32 ἐστι om. A 35 ||μφάσεις K 36 ὁ om. A)

Τῶν δὲ ἕξεων καὶ διαθέσεων οὐχ ὠς δύο εἰδῶν ἀκούειν χρὴ διαφοραῖς εἰδοποιοῖς διωρισμένων, ὡς ἄνθρωπος διώρισται ἰαὶ βοῦς,ἀλλ᾿ ἀλλ᾿ ὡς ὁ ἀρτίτοκος πρὸς τὸν ἀκμάζοντα διενήνοχεν. οὐ γὰρ τῷ εἴδει ταῦτα διαφέρει· ὁ γὰρ λόγος εἷς ἐπ᾿ ἀμφοτέρων, ὅτι χρῶμα διακριτικὸν ὄψεως τὸ λευκόν, κἂν τε κατὰ ἕξιν ᾖ κἂν τε κατὰ διάθεσιν· ἀλλ᾿ οὐδὲ ἀριθμῷ διαφέρει ἀλλήλων, ὥσπερ Σωκράτης Πλάτωνος οὐδὲν γὰρ ἰδιάζον πλῆθος συνδραμὸν τὴν κατ’ ἀριθμὸν διάστασιν ἀπειργάσατο· ἀλλὰ χρόνῳ διαφέρει, ὡς τὸ ὀλιγοχρόνιον λευκὸν τοῦ πολυχρονίου, καὶ τῷ μονιμωτέρῳ ἢ μή, ὥσπερ ἡ πεπηγυῖα οἰκοδομία τῆς ἀρτιπαγοῦς· 6 ὁ δὲ τῆς ποιότητος λόγος εἷς ἐπ᾿ ἀμφοτέρων· ποιοὶ γὰρ ἀέ ἑκατέρας παρονομάζονται. ἔστω δὲ ἕξεως μὲν παράδειγμα αἱ τέχναι καὶ ἐπιστῆμαι καὶ ἀρεταί. πᾶσαι γὰρ δυσκίνητοι καὶ τὸ μόνιμον ἔχουσαι, ἐὰν μὴ ὑπὸ νόσου ἢ ἄλλου τοιούτου ἢ ὑπὸ συνεχοῦς ῤᾳθυμίας ἐκκρουσθῶσιν. αἱ μέντοι ἀρεταὶ καὶ ἔτι μονιμώτεραι, [*](Γ) διότι κατὰ πᾶσαν ἐνέργειαν ταύταις χρώμεθα, οὐ μέντοι ταῖς τέχναις, καὶ διότι ἐν προαιρέσεσιν αἱ ἀρεταὶ καὶ τῷ ἐφ᾿ ἡμῖν, οὐκέτι δὲ αἱ τέχναι. αὐτὸς δὲ πάσας τὰς τέχνας ἐπίστήμας νῦν προσηγόρευσεν κατὰ τι κοινὸν ἦς ἐπιστήμης σημαινόμενον. τῶν δὲ δυσκινήτων τὴν ἐπιστήμην φησίν, ἐὰν καὶ μετρίως τις ἐπιστήμην λάβῃ, τοῦ μετρίως οὐ τὸ ἐπιπόλαιον δηλοῦντος (οὐδὲ γὰρ ἐπιστήμη οὐδὲ ἕξις τὸ τοιοῦτον), ἀλλ᾿ ἐπεί εἰσί τινες τῶν ἐπιστημῶν οὐ πάνυ ἀποδεικτικαὶ καὶ διὰ τοῦτο οὐδὲ κυρίως ἐπιστῆμαι, ὡς τὰς μαθηματικὰς ἀπέδειξεν ὁ Πλάτων, λέγει ὅτι καὶ οἱ τοιαύτην ἐπιστήμην ἀναλαβόντες δυσκίνητοί εἰσιν, καὶ εἴη ἂν τὸ μετρίως ἴσον τῷ ῾μετρίαν οὖσαν᾿ ἐπιστήμην. μήποτε μήποτε δὲ καὶ ἐν τῇ ἐπιστήμῃ ἔΜ τις ἐπίτασις καὶ ἄνεσις, ὥσπερ καὶ ἐν τῇ ἕξει καὶ τῇ διαθέσει· κἂν μὴ κατὰ τὸ ἄκρον οὖν <τις εἴη> τῆς ἐπιστήμης, ἀλλὰ μετρίως αὐτὴν ἔχοι, ὡς ἐπιστήμων [*](2 μεταπλαττώμενον Α 3 δηλῶν A ὠχρός libri 4 ὑγείαν JKA tert. καὶ om. A 7 δὲ (post ἕτερον) om. Kv 8 καὶ ante τὰ delevi τὰ εἴδη ταῦτα καὶ γένη] τὰ γένη καὶ τὰ εἴδη A ἄλλων] ἀλλήλων L καθολικώτερον K 9. 10 ἐπηλλαγμένος K: ἀπηλλαγμένως A 10 τῷ] τὸ A 14 εἴδη A 17 συνδραμὸν ex -ὼν corr. J 21 παρ νομάζονται sic A 24 ἐκκρουθῶσιν A 26 αἱ τέχναι] ἐτέχναι L 29 τις] τὶ v λάβη ex λάβοι corr. Α1: λάβοι v 30 εἰσί, εἰσ in ras. L 31 οὐδὲ] οὐ v 32 μαθητικὰς Av Πλάτων] Rep. VII p. 533 BC 33 εἰσι, εἰσ e corr. L οἶ scripsi: τὸ libri 34 δὲ om. A 36 τις εἴη addidi ἔχει Kv ἐπιστήμων JLA: ἐπιστήμην Kv)

“Δεῖ δὲ μὴ νομίζειν γένος τὴν διάθεσιν τῆς ἕξεως, φησίν Ἰάμβλιχος· πάντως μὲν γὰρ εἰδοποιὸν διαφορὰν προσιέναι δεῖ τῷ γένει εἰς τὴν τῶν εἰδῶν σύστασιν, οὐδεμία δὲ τοιαύτη πρόσεισιν, ὅταν ἡ ἀπαγὴς ποιότης πεπηγυῖα γένηται. πῶς οὖν εἶπεν ὅτι εἰσὶν αἱ μὲν ἕξεις καὶ διαθέσεις, αἱ διαθέσεις δὲ οὐ πάντως ἕξεις; τοῦτο γὰρ τὰ γένη πρὸς τὰ εἴδη πεπονθέναι δοκεῖ. ἀλλὰ τὰ μὲν γένη, φησίν, τοῦτο πέπονθεν πρὸς τὰ εἴδη τῷ ἐπὶ πλεον τὰ [*](1 μεγάλη γένη γένηται K 1. 2 μεταβολὴ γένηται Arist. 2 νοήσαντες K 3 ἀπέβαλλον A 7 ἀντωνίου JL (cf. Plut. Ant. 45): ἀντωνίνου KAv 8 ἀρριανὸς J: ἀριανὸς ceteri: fragm. a Duebn. et Muell. omissum 9 ἐς v 10 πό||ματος J 11 εὑρέθη Lv 13 εἰσὶν, εἰσ in ras. L ὅτε K 14 εἴρηται] p. 229,25 16 καὶ ἐν πάση ἐνεργεία v 17 θερμότητα τίθησιν v: θερμότητος τίθησιν K οἵα utrobique JL: οἶα KAv 18 κατάψυξις Arist. τῆς om. L 19 προσκαίρων Kv 20 alt. ἡ om. L ὑγίεια A: ὑγεία ceteri 21 φυσιωθῆ A 22 ὑγείας LKv 23 ὅτι Kv οὐδὲ A τὰς τοιαύτας προσήκει v 24 εἰσὶ, εἰσ in ras. L 26 διάκεινταί γέ πως Arist. διακεῖσθαι με) μὲν v 28 μὴ om. L, οὐ aute δεῖ supra add. L3 31 εἰσιν ex ἐστιν corr., αἱ supra add. L1 31. 32 διαθέσεις δὲ JLK, δια ex δε corr. L: δὲ διάθέσεις Av cum Arist. 32 οὐ πάντως] οὐκ ἐξ ἀνάγκης Arist., cf. p. 228,5 33 τῷ] τῶν K)

Αἰτιᾶται δὲ ὁ Νικόστρατος, ὅτι εἰπὼν ἓν εἶδος ποιότητος οὐχ ἓν ἐπήγαγεν, ἀλλὰ δύο, τὴν τε ἕξιν καὶ τὴν διάθεσιν. ἀγνοεῖ δέ, φασίν, ὅτι τὸ ἓν εἶδος τὴν διάθεσιν λαμβάνει, ὑφ᾿ τάττει τὴν ἕξιν καὶ τὴν διάθεσιν τὴν ὁμώνυμον τῷ κοινῷ, ὥσπερ ὑπὸ τὴν κοινὴν δικαιοσύνην ἥ τε μερικωτέρα δικαιοσύνη τέτακται καὶ ἡ ὁσιότης. καὶ ἐνταῦθα 6 Ἰάμβλιχος τὴν μὲν τινα διάθεσιν ἐν γένει φησὶν καὶ κοινήν, τὴν δὲ ἐν εἴδει, οὐχ ὅτι γένος κυρίως εἶναι βούλεται, ἀλλὰ τὴν κοινὴν γένος καλῶν. καὶ κατ’ ἄλλον δὲ τρόπον λύων τὴν ἀπορίαν ὁ Ἰάμβλιχὸς φησιν ἓν εἶδος εἶναι ἄμφω τὴν [*](Ζ) ἕξιν καὶ τὴν διάθεσιν· οὐ γὰρ ἔχουσι τοὺς γενικοὺς καὶ εἰδικοὺς λόγους πρὸς ἀλλήλας χρόνῳ μόνῳ καὶ τῷ εὐμεταβόλῳ καὶ δυσμεταβόλῳ διαφέρουσαι· διὸ καὶ ἐν τῷ αὐτῷ εἴδει θεωροῦνται καὶ οὐδετέρα αὐτῶν προέχει τῆς λοιπῆς. καὶ ὑπομιμνῄσκει τοῦ καθόλου διορισμοῦ, ὃν Ἀριστοτέλης διωρίσατο, πότε εἰς ἄλλο εἶδος ἡ φαινομένη παραλλαγὴ μαθίσταται καὶ πότε εν ἑνὶ ποιεῖται τὴν μετάστασιν, τὰς μὲν κατὰ τὸ σῶμα καὶ τὴν ὕλην [*](1 τοῦτο JL: τούτου Kv: τοῦ τοῦ A 4 ἔχειν A post ἔχει add. ἀλλὰ καὶ οὕτως ἐπιπλέον ἡ διάθεσις τῆς ἕξεως ἀποδείκνυται v, eadera in marg. habet J m. rec. οὑ] εἰ K 5 οἱ om. A 6 οὖν om. Kv 8 ἀλλὰ καὶ κατὰ L 9 ἐπιτεθὲν 10 οὖν om. v 14 εἰσὶ, εἰσ in ras. I, alt. τῆς] τὸ K 15 τὸ μόνον] || || μόνον το L, τὸ superscr. L2 τῷ] τὸ A 16 διάθεσις ex διαίρεσις corr. L1 17 μονύμως v 18 αὐτὴ libri 20 δὲ supra L3, γὰρ in lin. L1 εἰπὼν ὅτι Kv 21 ὑπήγαγεν v φησιν A, fort. recte (scil. ὁ Ἰάμβλιχος, cf. 24) 23 τὸ κοινόν A ὑπὸ] ἐπὶ A 24 καὶ (ante ἐνταῦθα) om. L 25 καὶ (antc κοινὴν) supra L1 26 γένος prius in raarg. suppl. Ja 27 ἄμφω εἶναι v 20. 30 οια φέρουσαι K 31 Ἀριστοτέλης] Met. I 9 p. 1058a29 sqq. 32 διωρίσατό ποτε Kv μεθίστασθαι Kv 33 ποτέ A: τότε K)

Ζητεῖ δὲ ὁ Ἀλέξανδρος, “τί διαφέρει ἡ διάθεσις αἥτη καὶ ἡ ἔξις ὦν μετ’ ὀλίγον ἐρεῖ παθῶν καὶ παθητικῶν ποιοτήτων. ἡ γὰρ θερμότης ὄταν εὐμετάβολος ᾗ πάθος φησὶν αὐτὴν εἰναι, τὸ δὲ εὐμεταβολον διάθεσιν νῶν καλεῖ· χρονιζόμενα δὲ τὸ πάθη παθητικᾶς γενέσθαι ποιότητάς φησιν, τὰ δὲ χρονιζόμενα καὶ δυσκίνητα ἔξεις νῦν καλεῖ. τίνι οὖν διαφέρουσιν αἱ ἔξεις αὖται καὶ διαθέσεις τῶν ταθητικῶν ἐκείνων ποιοτήτων καὶ τῶν παθῶν;” λύων δὲ τῆν τοιαύτην ζήτησιν αὐτὸς “μήποτε, φησίν, τὴν ἔξιν καὶ τὴν διάθεσιν ἐπὶ ταῖς τῆς ψυχῆς ποιότησιν, ὄσαι ἐπίκτητοι καὶ ἔξωθεν καὶ διὰ διδασκαλίας ἐγγίνονται, χρὴ τάττειν”. ἐπεὶ δὲ ἐνίστατο αὐτῷ τὰ τὴς παραδείγματα, θερμότης καὶ ψύξις καὶ νόσος καὶ ὑγίεια, οὐκ ὄντα ψυχικά, καινότερον αὐτόν φησι τοῖς παραδείγμασι χρήσασθαι, ”ἢ τὸ οἶον θερμότης λέγοι ἂν ὡς ἴσον τῷ ‘οἶον ὡς θερμότης’· ὡς φὰρ ταῦτα εὐκίνητα, οὔτως καὶ ἡ διάθεσις”. ταύτην δὲ τὴν λύσιν οὐκ ἀποδέχονται οἱ μετ’ αὐτὸν ἐξηγηταί, ἀλλὰ πρῶτον μὲν θαυμάζουσιν, εἴ τινας ἰδίας ἔξεις καὶ διαθέσεις ταῖς ψυχαῖς ἀφορίζεται ἀσυμφώνως τῷ Ἀτιδτοτέλει καὶ μὴ κοινὰς αὐτὰς ποιεῖ εἶναι καὶ τοῦ ἔχοντος· ἔπειτα, πῶν οὐχὶ καὶ ἐπὶ τοῦ σώματος τὰς ἔξεις ἀκούει καὶ διαθέσεις, ὄταν εἰδοποιοί τινες διαφοραὶ γίνωνται κατὰ τὸ σῶμα, ὡς τὸ λευκὸν τῆς χιόνος συμπληρωτικόν τε αὐτῆς ἐστιν τοῦ καὶ ἕξιν ἐν αὐτῇ ἐμποιεῖ τῆς λευκότητος; εἰ μὴ ἄρα ἐπίκτητον εἶναι καὶ τὴν ἔξιν δεῖ, ἀλλ’ οὐ συμφυῆ, καὶ εἴη ἄν ἔξις κατὰ τὸ λευκὸν ἡ τοῦ λευ- λανθέντος μονίμως λίνου διάθεσις. βιάζεται δέ, φασίν, καὶ τὰ παραδείγματα τοῦ Ἀριστοτέλους τὰ κυρίως εἰρημένα ἐν ἀκριβεῖ καὶ ἀκροαματικῷ βιβλίῳ μὴ κυρίως εἰρῆσθαι λέγων, καὶ παρεξηγεῖται τὸ οἶον ἡ θερμότης ἴσον νομίξων τῷ ‘οἶον ὡς θερμότης’, ἵνα ὥσπερ ταῦτα εὐκίνητα, οὕτως Γ [*](1 συμπλοκῆς JLv, γρ A: συμβολῆς K, γρ Ja L 1: ἐμβολῆς A 2 εἰδικῶς, εἰ in ras. J: ἰδικῶς A 3. 4 Ἀριστοτέλης] Μεταph. Δ 19 p. 1022 b 1 5 ὄς addidi μέντοι JA: μέντι Κν: μέν L 6 alt. κατὰ om. L 7 ἀνερευνεῖν L: εὑρεῖν A 9 τὴν post μόνην οm. L 10 ὁ om. v αυτὴ J: αὐτὴ L 11 μετ’ ὀλίγον] p. 9 α 28 ἀλίγο||ν J 12 εὐμετάβλητος Kv εὐμετάβλητον Κν 13 παθητικαὶ γενέσθαι ποιότητες K: παθητικὰς ποιότητας γίνεσθαι v 17 τῆς e corr. L 1 διὰ supra Ja: om. KA 18. 19 διαθέσεως scripsi: δρά|| ||σεως J: δράσεως LKAv 19 ὐγίεια A: ὐγεία ceteri 21 θερμότητα Κν τῶ Lv, ex τὸ ut vid. corr. τὸ JKA ταῦτα τὰ εὐκίνητα A 22 οὐκ ἀποδέχονται, litt. κ et ἀ postea add. L 25 τοῦ ἔχοντος] cf. f. 66 v 42 12 27 τε supra L1 30 βιάζεται L 2 e corr. 31 εἰρημένα] ὡρισμένα, ὡ ex ὠ corr. A 32 ἡ om. Arist.)

Εἰ δέ τινες ἐπιλαμβάνονται τῆς διαιρέσεως μὴ τὸ ἕν πολλὰ ποιούσης, ὅπερ ἔδει, αλλὰ πολλὰ συμφορούσης εἰς ἓν καὶ ἔν εἶδος τιθεμένης ἓξεως καὶ διαθέσεως, διότι τὸ μὲν ἐπιτείνεται, τὸ δὲ ἀνίεται μένον ἐν αὐτῇ ἰδιότητι, καὶ λέγοιεν δυνατὸν ἐἶναι καὶ κατ’ εἶδος διαφέροντά τινα μηδὲν κωλύειν ἔχειν τὴν κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον διαφορὰν διαφορὰν καὶ παραδείγματα ἐπάγοιεν τὴν μέμψιν καὶ τὴν ὁργὴν καὶ τὸν θυμόν, ἄπερ φησὶν ὁ Θεόφραστος ἐν τῷ Περὶ παθῶν κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον ἔχειν τὴν διαφορὰν φορὰν καὶ μὴ εἶναι ὁμοειδῆ· ὀμοίως δὲ καὶ φιλία καὶ εὔνοια ἐπιτείνεται [*](E) καὶ ἀνίεται καὶ ἄλλο εἶδος ἑκατέρα εκατέρα ἐστίν, ὠμότης τε καὶ καὶ ὀργὴν ἐπιθμία τε καὶ ἔρως ὡσαυτως διέστηκεν, καὶ καθόλου τὰ δυσφημότερα τῶν παθῶν ἐπιτεινόμενα εἰς ἄλλο μεταβάλει εἶδος — εἰ οὖν ταῦτα λέγοι <εν> ῥητέον ὅτι εὶ τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον κατὰ τὸ ἀόριστον ὑφίσταται τῆς ὕλης, πῶς ἄν εἶεν εἰδητικαὶ διαφοραὶ κατὰ μηδὲν ἄλλο τῆς διαστάσεως ὑφισταμένης; εἰ γὰρ ἦν τι ἄλλο τὸ διάφορον κατ’ εἶδος θεωρούμενον, ἐξ ἐκείνου ἄν μᾶλλον διωρίζετο καὶ οὐχὶ ἀπὸ μόνου τοῦ μᾶλλον καὶ ἦττον, ὥστε καὶ ὅταν ἐπὶ τῶν παθῶν λέγωνται, ὠς ἐπὶ ἐνύλων φύσεων ῥηθήσονται, ται, τῶν ἀλογίστων παρατροπῶν οὖσαι παραλλαγαί, ὡς ἄδικος πῆκυς λέγεται τὸ ὄλον τοῦτο, οὐχ ὅτι πῆκυς καὶ ἄδικος. καὶ ἐνταυθα οὖν ἀτάκτου καὶ ἐνύλου φύσεώς διαφορά, ἀλλ’ οὐχὶ καὶ κυρίως καὶ κατ’ εἶδος διαφορά· ὥσπερ γὰρ κοινωνίαι τινὲς εἰσὶν τὴν διάκρισιν τῶν εἰδῶν ἐφ’ ἐαυταῖς φυλάσσουσαι, οἶον ἡ τοῦ δεξιοῦ καὶ ἀριστεροῦ, οὕτως καὶ διαφοραὶ εἰσῖν ἐν τῷ αὐτῷ εἴδει μένουσαι, ὥσπερ αἱ κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον.

Εἰς τοῦναντίον δὲ τούτοις ὁ Πλωτῖνος ἀπορῶν ‘εἰ κοινόν, φησίν, ἐστὶ πασης ποιοπητος τὸ εἰναι χαρακτῆρα ἔξωθεν οὐσίας καὶ τὸ ἐπιγινόμενον μετὰ τὴv οὐσίαν εἰς τὸ πῶς διακεῖσθαι τὸ ὑποκείμενον , διὰ τί πλείω εἴδη καταριθμεῖται ποιότητος ἕξις καὶ διάθεσις; ἄλλου γὰρ διαφορὰ καὶ οὐ ποιότητος τὸ μόνιμον καὶ μὴ, ἀλλ’ ἀρκεῖ ἡ διάθεσις ὁπωσοῦν ἔχουσα πρὸς τὸ παρασχέσθαι ποιόν, προσθήκη δὲ καὶ ἔξωθέν ἐστιν τὸ μόνιμον μένειν’. ἀλλ’ εἴπερ τὸ μόνιμον καὶ δυσκίνητον καὶ τὸ συέχεεσθαι ἐν τῷ αὐτῷ εἴδει ἐστὶν τῶν οὐσιῶν ἢ τοῦ λόγου τῆς οὐσίας νὴ Δία, πῶς οὐχὶ καὶ ἐν ταὶς ποιότησιν ἡ κατὰ ταῦτα διαφορὰ ποιότητος ποιεῖ εἶδος ἐν ἐνὶ εἴδει ἔχον [*](1 alt. τὴν JL Porph., sed expunxit J: om. KAv 4 ἀλλὰ τὰ πολλὰ v 5 μόνον Βrandis: cf. 24 6 post εῖδος add. καὶ A 8 ad μέμψιν in marg. μῆνιν b, recte, opinor 9 Θεόφραστος] fr. LXXII W. 10 καὶ ἡ εὔνοια JLA 11 ὠμότης ex ὁμοιότης corr. L 1 13 μεταβάλει A 14 Xiyot libri: correxi xoi τὸ ἦττον v 15 εἰδητικαὶ] εἴδη τε καὶ Brandis 17 διορίζετο A καὶ τοῦ ἦττον v 18. 19 ῥηθήσεται Kv 19 ἀλ||ογίστων L: ἀλλογίστων v 20 καὶ (ante ἐνταῦθα) .supra L 2 21 ἀλλ’ — διαφορά (22) om. A 22 εἰσι in ras. L itemque 24 ἐφ‘ JLA: ἀφ’ Kv: ὑφ‘ b 22. 23 ἑαυτὰς φυλάττουσαι A 24 αὐτῷ οm. K κατὰ μᾶλλον καὶ ἦττον L 26 Πλωτῖνος] Εnn. V1 1,11 27 ἔξω K 28 εἴδη in εἴδει inut. L 31 παραδέχεθαι A καὶ om. Plot. μόνιμον suspeclum: om. Plot. 32 ἀὐτῶι in marg. Ja 33 οὐσιῶν, supra v (??) (= καὶ) Ja)

Ἀλλὰ διὰ τί, φασίν, ἐν τοῖς πρός τι τάξας πρότερον τὴν ἔξιν καὶ τὴν διάθεσιν νῦν ἐν τῇ ποιότητι τάττει αὐτάς; ἢ πολλάκις εἴρηται πρὸς τοῦτο, ὠς οὐδἐν κωλύει τὸ αὐτὸ κατ’ ἄλλο καὶ ἄλλο ὑπ’ ἄλλῃ τάττεσθαι κατηγορίᾳ ἢ καὶ μάλιστα ὑπὸ τὰ πρός τι καὶ ἄλλην τινά, εἴπερ οὐ καθ’ ἐαυτά ἐστιν τὰ πρός τι, ἀλλ’ ἐν ταῖς ἄλλαις κατηγορίαις ὑφέστηκεν.

Αἰτιῶνται δέ τινες τὸν Ἀριστοτέλη τὴν διάθεσιν ἐπὶ τοῦ ὀλιγοχρονίου τάξαντα, τὴν συνήθειαν καὶ αὐτοὶ παραφέροντες ὠς ὡς τὸ πολυχρόνιον σαν, ὥσπερ καὶ αὐτὸς τὴν συνήθειαν ἐπὶ τῆς ἔξεως ἐμαρτύρατο· ἐπὶ γοῦν τῶν ἀδιαλλάκτων ἐχθρῶν λέγειν εἰώθαμεν ὃτι διάθεσις ἤδη γέγονεν ἐπὶ τῶν ἐσκιρρωμένων νόσων. ἀλλὰ τὴν μὲν συνήθειαν ταραιτητέον ὡς οὐκ ἐν πᾶσιν τυγχάνουσαν τοῦ ἀληθοῦς· ἐν οἶς δὲ τυγχάνει, ἐν τούτοις μένοις ἐπιαρτύρεσθαι αὐτὴν ἄξιον. | καὶ οὕτως τὴν διάθεσιν ἀντὶ τῆς [*](61r A) ἔξεως εἰώθαμεν παραλαμβάνειν, ἐπειδὴ εἰς ἔν εἰδος ταῦτα συντέτακται. δηλοῖ δὲ ἡ διάθεσις δέσιν τινὰ κατ’ εἶδος, ἡ δὲ ἔξις ἐνέργειαν τοῦ ἔχοντος ἢ ἐχομένου, καὶ διὰ τοῦτο ἡ μὲν ἔστω εὐμεετάπτωτος, ἡ ἡ δὲ δυσμόχλευτος.

Εὔδωρος δὲ ἐγκαλεῖ ὄτι εἰπὼν ἴδιον εἶναι τῆς διαθέσεως τὸ εὐκίνητον φησὶ πάλιν † εἴπερ εἴδη αἱ ἔξεις καὶ διαθέσεις· “οὐκέτι γὰρ ἴδιον ἔσται τὸ εὐκίηντον τῆς διαθέσεως· καὶ γὲρ ἡ ἔξις εὐκίνητος ἔσται· καὶ γὰρ εἰ ἴδον ζῲου ἦν τὸ λογικόν, οὐκ ἄν ἦν ὁ κύων ζῷον ὄλογος ὤν. καὶ εἰ πᾶσα ἔξις καὶ διάθεσις, οὐδεμία δὲ διάθεσις ἕξις, πῶς οὐ συναχθήσεται τὸ τὰς ἕξεις μὴ εἶναι ἔξεις;” πρὸς δὴ ταῦτα ῥητέον ὠς οὐ πάσης διαθέσεως ἵδιον Ἀριστοτέλης ἔφη τὸ εὐκίνητον, εἰ γὰρ ἡ μὲν γενική ἐστιν διάθεσις, ἡ δὲ εἰδική, καὶ ἡ μὲν εὐκίνητος ἡ κατὰ τὸ εἶδος θεωρουμένη, ἡ δὲ γενικὴ [*](1 αὐτὸ K περιττήν KAv : περὶ τὴν JL 2 ἡ supra Ja 3 τῷ] τὸ v 4 εἰδικῆς A 5 εἰσιν in ras. L αὖται A 6 τοῦ εἴδους τοῦ αὐτοῦ JKA: τοῦ αὐτοῦ εἴδους Lv 7 ταῦτα libri ταῦτα γὰρ in marg. suppl. Ja 9 ἡ om. A 12 η A πρότερον] 7 ρ. 6 b 2 13 εἴρηται] p. 134,21. 140,12. 148,7 al. 17 ἀριστοτέλη J: ἀριστοτέλην KAv: comp. L 18 τάξαντος K καὶ οm. Kv 19 αὐτὸ A 21 ἐσκειρωμένων J 22 prim. ἐν] ἐπὶ A 23 αὐτὴν] ταύτην v 28 τῶν διαθέσεων L 29 εἴπερ εἴδη] leg. leg. εἰσὶ (Arist. p. 9 a 10; εἰσὶ δὲ αἱ μὲν in marg. b) καὶ αἱ διαθέσεις A 34 εἰ γὰρ] cf. p. 22319)

Ἀλλ’ ἐπειδὴ πολὺ μερος εἰς άλλθειαν συμβάλλεται ἡ τῶν σημαινομένων διάκρισις, δεὶ καὶ ταῦτα ἐπὶ τῶν εἰρημένων ἔχοντά τινα ἀμφιβλόαν διαστείλασθαι. διχῶς τοίνυν λευομένης τῦς ἀρετῆς παρ’ αὐτῷ, τῆς μὲν ἀτελοῦς, ἤτις λόγῳ μόνον ἤ ἔθει ἢ φυσει πρὸς τὸ καλῶς ἔχειν παρεσκεύασται (λόγῳ δὲ μόνῳ λέγω, ὡς εἰδέναι μὲν τὸ δέον, μήτε δὲ μήτε πεφυκέναι πρὸς αὐτὸ καὶ διὰ τοῦτο τᾶ τῆς Μηδείας φθέγγεσθαι·

Ἄξιον δὲ καὶ τὴν τῶν Στωικῶν συνήθειαν περὶ τὰ ὁνόματα καταμαθεῖν. δοκοῦσι γᾶρ οὖτοί τισιν ἀνάπαλιν τῷ Ἀριστοτέλει τὴν διάθεσιν τῆς ἔξεως μονιμωτέραν ἡγεῖσθαι· τὸ τὸ δὲ ἀφορμὴν μὲν τῆς τοιαύτης ὑπονοίας, οὐ μέντοι κατὰ τὸ μονιμώτερον ἢ μὴ παρὰ τοῖς Στωικοῖς ἡ τούτων εἴληπται διαφορά, ἀλλὰ κατ’ ἄλλας διαθέσεις· καὶ γὰρ τὰς μὲν ἔξεις ἐπιτείνεσθαί φασιν δύνασθαι καὶ ἀνίεσθαι, τὰς δὲ διαθέσεις ἀνειπάτους εἶναι καὶ ἀνανέτους, διὸ καὶ τὴν εὐθύτητα τῆς ῥάβδου, κἄν εὐμετάβολος ᾖ δυναμένη κάμπτεσθαι, διάθεσιν εἶναί φασιν· μὴ γὰρ ἄν ἄνεθῆναι ἢ ἐπιταθῆναι τὴν εὐθύτητα μηδὲ ἔχειν τὸ μἄλλον ἢ ἦττον, διόπερ εἶναι διάδθςιν. θεσιν. οὑτωσὶ δὲ καὶ τὰς ἀρετὰς διαθέσεις εἶναι , οὑ κατὰ τὸ μόνιμον [*](1 ὐπάρχει om. L 2 ὑπολαμβάνει Kv 5 καὶ ante κατὰ οm. A 7 πολὺ μέρος ex πολυμερις (sic ut vid.) corr. J (cf. Jambl. De omm. m. sc. p. 86,1 F.): πολυμερῶς ceteri 9 αὐτῶν A 10 εἴ τις K λόγωι μόνον J: μόνον λόγω A: λέγω μόνον K: λόγω μόνω Lv, par. p. 41,27 H., ω alt. e corr. L 11 τὸ δέον] τόδε L 12 τὰ] τὰς K 13 καὶ μανθάνω κτλ.] Εurip. Med. 1078 N. 17 τῶν om. Kv ὠς ὄντων in marg. snppi. Ja κοινοτέρας K 19 Ta; om. K oe suina Ja 22 τοῦ om. Kv 25 post συνήθειαν add. πάντων Lv Tiept om. L 26 ἀριστοτέλη K 27 ἡγεῖσθαι] διακεῖσθαι L 29 διαθέσεις] an Siaipdaei; ? 30 φησι K διαθέσεις Kv : μαθήσεις in lin., supra διαθέσεις Ja L 1: μαθήσεις A 31 ἀνέτους Kv 32 av ἄνεθῆναι JLK: ἀνανεθῆναι A: ἀνεεθῆναι v ἢ supra, καὶ in linea L 1 34 ὔτως A δὲ ομ. L)

Τὸ δὲ βαθυτέρας ἐν τούτοις δεόμενον ἐπιβλέψεως ἐκεῖνό ἐστιν· ἆρα ἡ ἔξις οὐχ ἄλλη τίς ἐστιν τῆς διαθέσεως πλὴν τῷ προσειληφέναι τὸ μόνιμον [*](2 καίτοι Αrnim: ἤτοι libri ἢ del. Arnim καὶ om. L post ἐοίκασιν add. οὖν L 3 διάθεσιν L 3, θέσιν L 1 4 μεταβάλοι A 5 ἐκείνω A περὶ L 8. 9 ὑγίειαν utrobique A: ὑγείαν ceteri 12 ἰσχύει v 14 ἐρρίζωνται A 16 πολλὰ om. A ε || || || ποιεῖται K 17 ἀμίγδαλα K 17. 18 μελιεταῖος A 18. 19 ἀνειμένος L 20 αυτη J: αὐτὴ L 22 ὁ ἀριστοτέλης Lv καὶ ταύτας ἡγοῦται om. A πολὺ ex πολλὺ ut vid. corr. L 23 ὑγειαν J: ὑγείαν LK 24 ἄριξοι JKA 25 ἐστι L 26 ἐφ’ ἐαυτῶ L 28 ἔξοθεν A ἔχει KAv: an ἔχοι > ? 29 δακτυλίθρα ὄν A 31 μεταβάλλων L 32 οὕτων K ἱστορείσθω libri: corr. Brandis 33 ἆρα J: ἄρα ceteri (ut vid.): fort. <εἰ> ἄρα, cf. Paraphr. p. 42,4 H. 34 τᾷ] τοῦ ν)

ἔχοντος ἐσθῆτα καὶ τῆς ἐχομένης ἐσθῆτος μεταξὺ ἡ ἕξις ἔστίν, ἄνευ διαφορᾶς [*](62 r) oὕτω νοουμένη, διὸ οὐδὲ ποιότης αὔτη, ἀλλ’ ἐν ἄλλῃ κατηγορίᾳ τῇ τοῦ ἕχειν κατατέτακται. ἄλλον δὲ τρόπον ἕξις λέγεται διάθεσις μόνιμος, καθ’ ἥν εὖ ἤ κακῶς διάκειται τὸ διακείμενον, καὶ ἤ καθ’ αὑτὸ ἤ πρὸς ἄλλο, οἷον ἡ ὑγεία ἕξις· διάθεσις γάρ ἐστιν τοιαύτη διαφορὰν ἐμφαίνουσα, διὸ καὶ ποιότης. ἔτι ἕξις λέγεται, ὅ ἄν ᾖ μόριον τοιαύτης διαθέσεως· διὸ καὶ ἡ τῶν μερῶν ἀρετὴ ἕξις τίς ἐστιν. πάλιν οὖν καὶ ἐνταῦθα ἐν τῷ ἑνὶ πολλαὶ θεωροῦνται ἑτερότητες· ἕξεων διαστάσεις, καὶ ἔτι πρόσκειται ἡ κατ’ ἐνέργειαν τελειότης καὶ ἡ κατὰ τὸ εὖ θεωρουμένη ἥ τε καθ’ αὐτὸ καὶ ἡ πρὸς ἄλλο συμπαραδηλοῦται, ὅμες μέντοι ἐν τῷ τῆς ἕξεως λόγῳ περιέχονται. καὶ ἔτι μέντοι συναμφότεραι αἵ τε ἕξεις καὶ αἱ διαθέσεις πολυειδῶς ἑκάτεραι θεωρούμεναι ὑφ’ ἑνὸς κρατοῦνται λόγου τελειοτάτου τῆς ποιότητος, ἐπειδὴ οὗτος αὐτὰς ἐν ἑαυτῷ συνέχει. οὐ μέντοι διὰ τοῦτο νοητὸν εἶδος ἤ γένος ἕν τοῦ ὄντος τὴν ποιότητα θετέον· οὐ γὰρ ἐν τοῖς πρώτοις γένεσιν ἐν τῷ ὅπερ ὄντι ὑφέστηκεν ἡ ποιόρα καὶ μετὰ τὴν οὐσίαν ὑφέστηκεν. δεῖ δὲ τὴν ὄντως οὐσία παρακολουθοῦντα ταῦτα ἔχειν ὥσπερ πρώτην αὐτῶν, μὴ ἐκ τούτων δὲ τὴν σύστασιν ἔχειν μηδὲ διὰ τούτων συμπληροῦσθαι· εἴη γὰρ ἄν ὑστέρα τῆς ποιότητος. τὴν μὲν γὰρ τινὰ οὐσίαν συμπληροῦσθαι καὶ ἐκ ποιότητος οὐδὲν ἴσως ἄτοπον, ἐχούσης ἤδη τὴν οὐσίαν πρὸ τῆς ποιότητος, τὸ δὲ τοιόνδε ἔξωθεν, αὐτὴν δὲ τὴν οὐδίαν ἅ ἔχει οὐσιώδη ἔχειν.

Οὐκ ὀρθῶς οὖν ἐπιζητοῦσί τινες, εἰ αἱ ἐνθάδε ποιότητες καὶ ἐκεῖ ὑφ’ ἕν γένος· οὐδὲ γὰρ ὅλως εἰσὶν αἱ ἐκεὶ ποιότητες, ἀλλὰ πάντα τὰ ἐν τῷ ὄντι οὐσίαι εἰσίν, εἴπερ αἱ ποιότητες κατὰ τὴν τῶν ἰδιοτήτων ἐν τῇ ὕλῃ μέθεξιν θεωποῦνται. ἀλλ’ εἰ ὁ νοῦς ὁ τῇδε ἕξις, κοινῶς, φασίν, ἐπ’ ἐκείνη, τῆς οὐσίας καὶ ταύτης ἡ ἕξις κατηγορηθήσεται. ἤ καὶ ὁ ἐνθάδε νοῦς ἄλλως λέγεται ἕξις καὶ οὐκ ἀφομοιωτέον αὐτὸν ταῖς τῇδε ἕξεσιν, ἀλλὰ μᾶλλον τοῖς ἁπλοῖς καὶ ἀμίκτοις εἴδεσιν, ἅ περιέχει ὅ νοῦς ἐν ἑαυτῷ. καὶ ἡ σοφία δὲ ἄλλη μὲν ἡ τοῦ νοῦ,ἄλλη δὲ ἡ τῆς ψυχῆς, καὶ ἡ μὲν ἐν τῇ ψυχῇ ἕξις, ἡ δὲ ἐν τῷ νῷ οὐσία. οὐ ζητητέον δέ, εἰ κοινὸν τὸ ποιὸν ἐνταῦθα κἀκεῖ καὶ συνωνύμως ὑπάρχον· πάντα γὰρ τὰ ἐκεῖ θεῖα καὶ αὐτάρκη καὶ αὐτὰ ἐπ’ ἐκείνων καὶ τούτων ἔσται κοινῶς ποιτόν. ἀλλὰ τούτων μὲν ἅλις, ἐπὶ δὲ τὰ ἑξῆς εἴδη τῆς ποιότητος ἰτέον.

p. 9a14 Ἕτερον δὲ γένος καθ᾿ ὃ δρομικοὺς ἢ πυκτικοὺς ἢ ὑγιεινοὺς [*](62r) ἢ νοσώδεις λέγομεν ἕως τοῦ τὸ δὲ μαλακὸν τῷ ἀδυναμίαν εχειν του αυτου τουτου. Μεταβέβηκεν ἐπὶ τὸ δεύτερον τῆς ποιότητος εἶδος κατὰ τὸ δυνάμει καὶ τὴν ἐπιτηδειότητα ἤ, ὡς αὐτός φησιν, κατὰ φυσικὴν δύναμιν ἢ ἀδυναμίαν λέγεται, πολλὰ μὲν τῆς δυνάμεως σημαινούσης, ὡς εἴρηται πρότερον, νῦν δὲ τὸ κατὰ τὴν ἐπιτηδειότητα τὴν φυσικὴν δηλούσης. διττῆς δὲ οὔσης ταύτης, τῆς μὲν ἁπλῶς, τῆς δὲ κατὰ προκοπήν τινα θεωρουμένης, καθ’ ἣν ἤδη προφανής ἐστιν καὶ ἕτοιμος ἡ ἐπιτηδειότης ὠς ἐν τῷ πυκτικῷ λεγομένῳ, ταύτην νῦν παραλαμβάνει· διὸ τῷ ποιῆσαί ποιῆσαί τι ἢ παθεῖν τὸ ῥᾳδίως προσέθηκεν· τοῦτο γὰρ τῆς δυνάμεως τῆς προκεικοφυίας ἴδιόν ἐστιν, ὅπερ καὶ εὐαρίθμητον ὑπάρχει. καὶ γὰρ καὶ οἱ ἀπὸ τῆς Στοᾶς πρὸς μὲν τὰς τέχνας ἐπιτηδειότητα μόνην ἀπέλιπον τὴν ἁπλῶς οὐτωσὶ θεωρουμένην, πρὸς δὲ τὰς ἀρετὰς τὴν ἀξιόλογον προκοπὴν ἐκ φύσεως προϋπάρχειν [*](Γ) ἀπεφήναντο, ἣν καὶ οἱ ἀπὸ τοῦ Περιπάτου φυσικὴν ἀρετὴν ἐκάλουν. μήποτε δὲ οὐ μόνον ἐπὶ τῶν ἀρετῶν, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῶν τεχνῶν τὴν ἐκ φύσεως ἐπιτηδειότητα θεωρητέον καὶ τὴν ἐφ᾿ ὁσονοῦν ἢ καὶ τὴν ἄξιόλογον ἐκ φύσεως προκοπήν. δρομικοὺς δὲ ἢ πυκτικοὺς λέγομεν τοὺς μήπω ἐν ἕξει ταῦτα ἔχοντας, Μ’ ἐπιτηδειότητα μόνην ἤδη προαχθεῖσαν καὶ ἕτοιμον πρὸς τὸ γενέσθαι τοιούτους· καὶ ὑγιεινοὺς δὲ καὶ νοσώδεις ὁμοίως καλοῦμεν ἀπὸ τοῦ πρὸς ὑγείαν καὶ νόσον ἐπιτηδείως ἔχειν· καὶ αἱ φυσικαὶ δὲ ἀρεταὶ καὶ κακίαι εἰς τὴν αὐτὴν ἐπιτηδειότητα ὑπάγονται. ἐν δὲ τῷ εἴδει τούτῳ τῷ περὶ ποιοτήτων ἔταξεν καὶ τὸ σκληρὸν καὶ μαλακόν, ὅτι τὸ μὲν σκληρὸν δύναμιν ἔχει τοῦ μὴ διακοπῆναι ῤᾳδίως (οὐδὲν γὰρ τῶν γενέσει σῶμα οὐκ ἂν διακοπείη), τὸ 61 μαλακὸν ἀδυναμίαν ἔχει τοῦ αὐτοῦ τούτου, δύναμιν δὲ τοῦ ῥᾳδίως ἂν διαιρεθῆναι. Ἐπισημήνασθαι δὲ ἄξιον, ὅτι δυνατόν ἐστι, καθ’ ὧν ἡ δύναμις λέγεται, κατὰ τούτων καὶ τὴν ἀδυναμίαν ῥηθῆναι. εἰ γὰρ δύναμιν ἔχει τὸ μὲν ὑγιεινὸν τοῦ μηδὲν πάσχειν ὑπὸ τῶν τυχόντων ῥᾳδίως, τὸ δὲ σκληρὸν τοῦ μὴ ῥᾳδίως διαιρεῖσθαι, καὶ ἀδυναμίαν ἔχει τὸ μὲν τοῦ πάσχειν ῤᾳδίως ὑπὸ τῶν τυχόντων, τὸ δὲ τοῦ ῤᾳδίως διαιρεθῆναι. καὶ τὸ ἀνάπαλιν, εἰ τὸ νοσῶδες ἀδυναμίαν ἔχει τοῦ μὴ πάσχειν καὶ | τὸ μαλακὸν ἀδυναμίαν ἔχει [*](62v Δ) τοῦ μὴ διαιρεθῆναι, δύναμιν ἔχει τὸ μὲν τοῦ πάσχειν, τὸ δὲ τοῦ διαιρεθῆναι. ἀλλ᾿ ἐπειδὴ τὸ δυσπαθὲς τοῦ εὐπαθοῦς τελειότερον καὶ τὸ ὑγιεινὸν [*](1 γένος] γένος ποιότητος Arist. πυκτ. ἢ δρομ. Arist. 2 51 μαλακὸν om. L τῷ] τὸ KA ἀδυναμία K 4 δεύτερον || || J 5 φησιν, η in ras. J δύναμιν φυσικὴν Arist. 6 τῆς δυνάμεως JLA, in marg. b: τῆ δυνάμει Kv 7 πρότερον] p. 225,1 9 ἐστιν om. K ἔτυμος Kv πυκτῶ L 10 τῷ] τὸ KA . ἢ μηδὲν πάσχειν Arist., sed παθεῖν cod. C, cf. p. 246,21 11 alt. τῆς] ταύτης A 12 καὶ ante οἱ om. K 13 ἀπέλιπε L 15 ἀπεφήνατο Kv 16. 17 ἡ ἐκ φύσεως ἐπιτηδειότης JA, sed corr. J 17 θεωρεῖτέον, έον e corr. J: θεωρεῖται A 19 ἐπιτηδιότητα A 21 ὑγείαν ex ὑγίειαν fecit A 22 κακίαι, ι in ras. J ὑπάγονται, ὑ in ras. J 23 τῷ περὶ] τῶν? καὶ τὸ μαλακὸν L cum plerisque Arist. codd. 24 ῥᾳδίως διαιρεῖσθαι Arist. ut v. 30 ὑγιὲς Kv)

Μετὰ δὲ τὴν τῆς λέξεως σαφήνειαν ἐπὶ τὰς ἐνστάσεις καὶ τῶν ἐνστάσεων τὰς λύσεις μετίωμεν, καὶ τὸ μὲν εἶδος εἰπόντα τὸ πρότερον τὸ δεύτερον γένος καλέσαι καὶ ἐπιστάσεως ἴδη καὶ διαλύσεως ἔτυχεν, ὡς οὐδὲν ἄτοπον τὰ μέσα καὶ μήτε εἰδικώτατα μήτε γενικώτατα καὶ γένη καὶ εἴδη καλεῖν. τὰ γὰρ νῦν ἀπαριθμούμενα εἴδη μὲν ὄντα τῆς πρώτης ποιότητος, γένη Ε δὲ τῶν ὑφ᾿ ἑαυτὰ εἰδῶν τῶν ὑπαλλήλων λεγομένων ἐΜ, καὶ διὰ τοῦτο καὶ γένη καὶ εἴδη γέγεται εἰκότως.

Περὶ δὲ τῆς τάξεως ἐγκαλοῦσιν τῶν εἰδῶν τῆς ποιότητος· ἔδει γάρ, φασίν, πρῶτον μνημονεῦσαι τῶν φυσικῶν δυνάμεων, καθ᾿ πυκτικοὶ ἢ δρομικοὶ γίνονταί τινες, εἶθ᾿ οὕτως τὰ ἐκ μελέτης καὶ διδασκαλίας ἐπιγινομένας ταῖς φυσικαῖς δυνάμεσιν ἕξεις καὶ διαθέσεις ἀναδιδάξαι. ἀλλ᾿ οἱ ταῦτα ἐγκαλοῦντες ἐννοείτωσαν τὴν τοῦ Ἀριστοτέλους πρὸς ἑαυτὸν συμφωνίαν. αὐτὸς γὰρ ἐν τοῖς Φυσικοῖς τὸ τέλειον πρότερον τῇ φύσει τοῦ ἀτελοῦς εἶναί φησιν· [*](3 τῆς ἐνεργείας om. K γὰρ om. v 9 πυκτικὴ] πυκτὴ K 10 ταῦτα in marg. suppl. J1 10. 11 ἀκατωνόμαστα .11- 12 αὐτή Α 13 post ἐπιτηδειότης add. αὕτη ἐστὶν ἡ ποιότης v ὁ πυκτικὸς ex τὸ πυκτικὸν corr. Κ ὅμως K: desidero <οὐδ᾿> ὅλως τελοῦνται, sed ει supra Ja 15 τοῦ supra ὁτιοῦν Kv: ὁτοιοῦν A: ὅτ’ οὖν JE αὕτη A 1(1 τὴν supra Ja ποιότης Kv 19 πυκτοῖς K 21. 22 στάσεων K 22 εἰπόντες Kv aute πρότερον scr. δεύτερον, sed del. A 23 ἔτυχεν] p. 229,6 26 ὑφ᾿] ἐφ᾿ JE 27 εἴδη καὶ γένη Α 29 πρώτων b μνημονεύσας A: ἀπομνημονεῦσαι L fort. <τοῦ> τῶν τῶν τῶν φυσικῶν Kv 32 ἐννοείτωσαν, ννο in ras. Α 33 Φυσικ.] 8 9 p. 265a22 -aφησιν] ᾷ)

Πλωτῖνος δὲ ἀπορεῖ, ῾πῶς ἕτερον εἶδος αἱ φυσικαὶ δυνάμεις· εἰ γὰρ κατὰ τὰς δυνάμεις αἱ ποιότητες, οὐκ ἐφαρμόττει πάσαις τὸ τῆς δυνάμεως᾿, ὅπερ ἐν ἑνὶ εἴδει περιέχεται τῆς ποιότητος. πρὸς ὃ ῥητέον ὅτι πᾶσι μὲν Ζ τοῖς εἴδεσι τῆς ποιότητος ἡ δύναμις προσήκουσα ἀποδέδεικται καὶ τῷ ὅλῳ γένει συμπαρατείνουσα, πλεοναχῶς δὲ λεγομένης τῆς δυνάμεως, διχῶς δὲ τοὐλάχιστον, ἓν εἶδος ἀποδιδοὺς αὐτῆς τὸ κατ’ ἐντελέχειαν εἰκοτως ἕτερον ἀντιδιαιρεῖ τὸ κατὰ τὴν ἀτελῆ θεωρούμενον ἐπιτηδειότητα, ἥτις κατὰ τὸ δυνάμει νοεῖται, διπλῆ καὶ αὐτὴ θεωρουμένη, ἡ μὲν κατὰ τὴν τυχοῦσαν ἐπιτηδειότητα καὶ ἐν πᾶσιν ὡς ἔπος εἰπεῖν θεωρουμένην, ἡ δὲ κατὰ τὴν ἤδη προκοπήν τινα ἐκ φύσεως λαβοῦσαν, ὅπερ εὐαριθμήτοις ὑπάρχει. ῾ἀλλ᾿ εἰ τῷ διακεῖσθαι, φησί, τὸν φύσει πυκτικὸν ποιὸν λέγομεν, οὐδὲν ἡ δύναμις αὐτὴ προστεθεῖσα ποιεῖ· καὶ γὰρ ἐν ταῖς ἕξεσιν καὶ διαθέσεσιν ταῖς ἀποδοθείσαις ἦν δύναμις᾿. πρὸς ῥητέον ὅτι πρὸς μὲν τὸ ποιὸν εἶναι οὐδὲν διαφέρει ἢ ἀπὸ ἕξεως ἢ ἀπὸ διαθέσεως ἢ ἀπὸ φυσικῆς ἐπιτηδειότητος λέγεσθαι, διότι 6 γενικὸς ποιὸς κατὰ τὸ γένος τῆς ποιότητος κοινῶς θεωρεῖται, τοῖς δὲ εἴδεσιν διαφέρει καὶ ταῖς διαφοραῖς πρὸς τῷ [ἤδη] ἤτοι καθ᾿ ἕξιν ἢ κατὰ διάθεσιν, ἅπερ ἤδη προείληφεν, τὸ ἐκ φύσεως εἶναι· νῦν δὲ προόκειται οὐ περὶ ποιότητος ἁπλῶς εἰπεῖν, ἀλλ᾿ εἴδη ποιότητος [*](1 alt. ἐκ om. A 4 alt. τὸ om. A 6 τὸν] τῶν A κἂν] καὶ A προϋπαρ, superscr. χ΄, L: προϋπάρχη Kv 8 post γὰρ add. τὸ K ὑπὸ τοῦ τελείου L 9 ἄγεται bis A 14 ἐστὶ L τε om. Kv 16 δεύτερον A ἐνέργεια L 18 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,11 22 συνπαρατείνουσα A 24 ἀτελεῖ A 28 τῶι JLK, b in marg., Plot.: τὸ Av φησὶ supra Ja 29 αὐτῆ A προτεθεῖσα Lv ἐν ἕξεσι καὶ ταῖς διαθέσεσι v 30 δύναμις ex δυνάμεως corr. L1 31 ἀπὸ ante διαθέσεως om. K 33 διαφέρει in ras. Α1 τῷ scripsi: τὸ libri ἤδη JLA: δη K: εἴδη v: delevi correctionem ad v. 34 pertinentem 34 ἢ ex ἤτου corr. J (post ἕξιν) ἤδη v: εἴδη JLKA προσείληφεν libri: correxi)

Ἄξιον δὲ ἔτι μοι δοκεῖ ζητήσεως, πῶς τὸ ἀτελὲς καὶ καὶ τέλειον διεστήκασιν ἀλλήλων. εἰ γὰρ τοῦτο, ἐπειδὴ ἀτελὲς οὐ μόνον κατὰ τὴν φυσικὴν ἐπιτηδειότητα, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐκ ταύτης μεταβολὴν καὶ τὴν εἰς τὸ εἶδος προκοπὴν τὸ ἀτελές ἐστιν, ἐν κινήσει τῇ ἐπὶ τὸ εἶδος θεωρούμενον, [*](4 ἧ LKAv, acc. et spir. in ras. L: ἢ εἰ vel ἢ ἧ libri Plot., qui pergit ποιοί, οὐδὲ διαφοραὶ ποιότητος αὗται ποιοὶ ex ποιεῖ corr. A1 ποιεῖ (post μὲν) A 4. 5 διήσουσιν K 7. 8 εἰδητικαῖς Kv 11 τὴν δύναμιν τὴν φυσικὴν K 12 τὸ JLK: τῶ Av ἐγγυτέρωι J 14 ὁ ante ἐπιτήδειος om. A 16 τεχυικῆς A 20 τὸ (ante εἶδος) om. Kv παραγενόμενον K 21 οὐκ] οὐ b: om. ceteri διακεῖσθαι λέγειν ἠξίου Kv τοὺς JLA: τὰ Kv 22 τῷ] τὸ A διακεῖσθαί γέ πω; plerique Arist. codd. 23 τὸ om. A κοινώτερον v τῆς διαθέσεως σημαινόμενον om. K 26 εἰ in ras. L 32 πῶς] πρὸς A καὶ Τὸ τέλειον A 33 διέστηκεν A 34 ἀλλὰ καὶ τὴν] cf. p. 208,11 cum adnot.)

Ἀλλὰ πῶς ὁ Ἀριστοτέλης εἶπεν ὅτι δρομικοὶ λέγονται οὐ τῷ διακεῖσθαί πως, ἀλλὰ τῷ δύναμιν ἔχειν τοῦ ποιῆσαί τι ῤᾳδίως; τὸ γὰρ μηδὲ ὅλως αὐτὰς διακεῖσθαι ἄτοπον ὑπονοεῖν· ἔχουσιν γὰρ τοῦ πῶς ἔχοντος διάθεσιν. ἢ κατὰ μὲν τὴν τοῦ εἴδους διάθεσιν τοῦ τελείου οὐ διάκεινται οὔτε ὡς εὐκίνητον οὔτε ὡς μόνιμον ἔχοντες τὴν διάθεσιν, κατὰ δὲ τὴν ἐπιτηδειότητα διάκεινται· πρὸς ἐκεῖνο οὖν τὸ σημαινόμενον λέγονται μὴ διακεῖσθαι. ἢ μᾶλλον ῥητέον ὅτι οὐ κατὰ τὸ διακεῖσθαι ὅλως τὸ τοιοῦτον εἶδος χαρακτηρίζεται, κἂν διακείμενον πάντως τυγχάνῃ, ἀλλὰ κατὰ τὸ ῥᾴδιον ἔχειν τὴν ἐπιτηδειότητα τοῦ ποιῆσαί τι ἢ μὴ παθεῖν.

Ἀλλ᾿ εἰ ὁ πυκτικὸς ποιός, πῶς οὐχὶ κατὰ τοῦτον τὸν λόγον καὶ ὁ ποιητικὸς ἔσται ποιός. ἀλλὰ δοκεῖ πρός τι εἶναι τὸ ποιητικόν; ἢ εἰ μὲν κατὰ δύναμιν λέγοιτο τὸ ποιητικόν, ποιότης ἂν εἴη κατὰ τὸ δεύτερον εἶδος τῆς ποιότητος τὸ ἐν τῷ δυνάμει θεωρούμενον, ὥσπερ καὶ τὸ πυκτικόν. εἰ δὲ κατ᾿ ἐνέργειαν, καθ᾿ ὅσον μὲν διατίθησιν τὴν ψυχήν, ποιότης ἂν εἴη καὶ ἐν τῷ πρώτῳ τῆς ποιότητος εἴδει ταχθήσεται, καθὸ δὲ ποιεῖ, οὐχ ὑπὸ τὰ πρὸς τι, ἀλλὰ μᾶλλον ὑπὸ τὸ ποιεῖν ἀναχθήσεται. ἐπὶ δὲ τῶν ἀψύχων [*](E) οὐκ αὐτῶν αἱ νεύσεις, ἀλλὰ τῶν ἔξωθεν προσιόντων τὸ συντυχὸν ἀπετέλεσαν, οὑπερ † εἴδους ἦσαν ἐκεῖνα ποιητικα. τὸ δὲ ῥᾴδιον οὐ τὸ κοινῶς ἐπιτήδειόν ἐστιν, ὡς εἴρηται πρότερον· οὐδέπω γὰρ ἔχει τοῦτο ῥᾳστώνην εἰς ἀπεργασίαν, ἀλλὰ τὸ προκοπὴν ἔχον τινὰ εἰς τὸ πρόσω· αὕτη δέ ἐστιν ἡ πρὸ τοῦ εἴδους καταδεκτικὴ τοῦ τελείου λόγου καὶ οἷον μέρος μέν τι αὐτοῦ παρασπασαμένη, τὸ δὲ ὅλον οὔπω ἔχουσα.

Ἀλλὰ διὰ τί τὴν τοῦ παθεῖν τι οὐκέτι δύναμιν, ἀλλ’ ἀδυναμίαν ἴφη [*](63v) εἶναι; ἢ αὐτὸς ἐν τοῖς Μρυ]σ τὰ φυσικὰ τοῦτο διέλυσεν, διελών τὰ μὲν ἐν τῷ ποιεῖν, τὰ δὲ ἐν τῷ παθεῖν, καὶ τὸ μὲν ποιεῖν τὸ ἐν ἑτέρῳ ἢ <ᾖ> ἔτερον ποιεῖν ἀποδούς, τὸ δὲ πάσχειν τὸ ὐφ’ ἐτέρου πάσχειν ἢ <ᾖ> ἔτερον. κοινότερον μέντοι δύναμις ἐπ’ ἀμφότερα ταῦτα ταῦτα διατείνει, ἰδίως δὲ τὴν ἀδυναμίαν ἀπολογίζεται εἶναι ἐν τῷ πάσχειν. ἀλλὰ πῶς τὴν ἀδυναμίαν ἐν τῷ πἀσχειν ἔθετο; εἰ γάρ τις ἐπαλλάττων προσβιάζοιτο τὴν τοῦ πάσχειν δύναμιν ἀδυναμίαν εἶναι τοῦ ποιεῖν, ὥσπερ τὴν τοῦ ποιεῖν δύναμιν ἀδυναμίαν εἶναι τοῦ πάσχειν, ἔξει τι ἀμφισβητεῖν. ἢ καινότερον μὲν ταῦτα ἐλίσσεται ἀπὸ τῶν ἐτέρων ἐπὶ τὰ ἔτερα, κυρίως μέντοι ἡ μὲν δύναμις ἐπὶ τοῦ ποιῆσαί τι ἢ μὴ παθεῖν ἀρμόττει, ἡ δὲ ἀδυναμία ἐπὶ τοῦ παθεῖν. τῶν μὲν γὰρ βελτιόνων εἰσὶν αἱ δυνάμεις, ὦν καὶ ἡ φύσις ἐξ ἀρχῆς, τῶν δὲ χειρόνων αἱ ἀδυναμίαι. ἀλλὰ εἰ αἱ ἀδυναμίαι στερήσεις, αἱ δὲ στερήσεις οὐκ ἔχονται, πῶς οὖν ἔφη ἔχειν ἀδυναμίαν τοῦ πάσχειν; ἢ τὸ ἔχειν ἀδυνα- μίαν καταχρηστικώτερον εἴρηται ἀντὶ τοῦ ἐστερῆσθαι δυνάμεως. ἤ ἐπειδὴ σύνεισιν αἱ ἀδυναμίαι ταῖς δυνάμεσιν (ἡ γὰρ ὑγεία δύναμιν ἔχει τοῦ ποιῆσαι τὰ ὑγιεινὰ καὶ ἀδυναμίαν τοῦ παθεῖν τὰ νοσώδη), νοσώδη) διὰ τοῦτο οὐδὲν ἄτοπον ἔχεσθαι καὶ τὰς ἀδυναμίας ὡς συνυπαρχούσας ταῖς δυνάμεσιν. ἀλλὰ πῶς τὸ μαλακὸν κατὰ ἀδυναμίαν ἀφωρίσατο τοῦ μὴ διαιρεῖσθαι, εἴπερ ἡ μὲν ἀδυναμία στέρησίς ἐστιν, τὸ δὲ μαλακὸν εἶδός τί ἐστιν, ὤσπερ καὶ τὸ σκληρόν; ἢ δυνατὸν τὸ αὐτὸ καὶ ὡς εἶδος θεωρεῖσθαι, ὅταν κατὰ τὸ εὐδιαίρετον λαμβάνηται, καὶ ὡς ἀδυναμίαν τοῦ μὴ διαιρεῖσθαι.

Μετὰ δὲ τὰς ἐνστάσεις καὶ διαλύσεις καιρὸς ἄν εἴη καὶ ἐμοὶ τὰς νοερωτέρας τῶν ἐξηγητῶν ἐπιιβολὰς περὶ τὴς φυσικὴς ταύτης δυνάμεως παραγράφειν, τίς τέ ἐστιν λέγοντι καὶ ἐν τίσι θεωρεῖται τῶν ὄντων. ἔστιν δὲ καθόλου τοῦτο τὸ γένος πᾶσιν ὑπάρχον τοῖς ὁπωσοῦν τελειουμένοις· οὐ γὰρ ὅλως ἀπὸ τοῦ ἀτελοῦς ἐπὶ τὸ τέλειον παραγίνεταί τι, εἰ μὴ μέση δόναπλμις παρείη ἐπιδιδοῦσα μὲν τὸ ἐνδεὲς εἰς τελείωσιν, δεχομένη δὲ τὴν ἀποπλήρωσιν ἀπὸ τοῦ τελειοτάτου. συναγωγὸς οὖν ἐστι τῶν ἄκρων καὶ ὁδὸν παρέχει τὴν ἀπὸ τῶν ὑποδεεστέρων ἐπὶ τὰ κρείττονα καὶ παρασκευὴν ἐντίθησι καὶ ἀφορμὴν εἰς τελείωσιν μοῖράν τέ τινα προείληφεν ἀπὸ τῆς ἐνεργείας καὶ οἶον ἔλλαμψίς τίς ἐστιν απὸ τῆς τελείας οὐσίας καὶ ἔξεως καὶ προθέρμανσίς τις ὡς ἐλλυχνίου πρὸ τῆς τοῦ πυρὸς θερμότητος· καὶ εἴδους δὲ μετρία μετουσία ἀπομεριζομένη κατἂ μέτρα καὶ οὐχ ὅλη παροῦςα νοείσθω ἡ τοιαύτη σύναμις. τοιαύτη δὲ οὖσα ἐν ταῖς ψυχαῖς θεωρεῖται ταῖς μερι- [*](2 Μετὰ τὰ φυσ.] Δ 12 p. 1019 a 15 3 τὸ μὲν JLK: τῶ μὲν Av τὸ] τὸ] A 4"ᾖ ex Arist. add. b utrobique τοιεῖν om. JL τὸ δὲ JLK: τῶ δὲ Av πάσχει (post δὲ) K 6 post πάσχειν add. ἔθετο L, sed del. 12 ἐστὶν L 15 καταχρηστικότερον, ό ex ώ fec. vid. Α 1 16 τοῦ] τὰ L 19 ἀφορίσατο A μὴ supra Ja 23 λύσεις, sed δια supra J 1 25 λέγοντι] λέγων τι b 26 τὸ γένος τοῦτο colloc, deinde τοῖς add. A 30 τὰ] τὴν K 32 32 ἔλλαμψις scripsi (idem coniecit Hayduck ad Paraphr. p. 44,21): ἔλλειψις libri 33 πρὸ] πρὸς L 34 μετουσία ex οὐσία corr. vid. J)

Ἐπιστημονικώτεδρον δὲ ἀν εἴη καὶ τὰς δόξας ἀναζητῆσαι τὰς περὶ τῆς τοιαύτης δυνάμεως τῆς κατ’ ἐπιτηδειότητα, εἴτε ἐν ποιότησιν αὐτὴ φυσικῶς θεωρεῖται εἴτε ἐν οὐσιαις εἴτε ἐν ἄλλῳ ὁτῳοῦν ἑτερῳ γένει τῶν ὅντων. ἆρα οὖν ἀπὸ τῆς ὕλης τὸ δυνάμει καὶ ἠ δύναμις αὐτή, ὥς τινες οἴονται, ἢ αὐτὴ ἡ ὕλη τὸ δυνάμει, ὡς ἄλλοις δοκεῖ; ἢ τοῦτο ἄτοπον· οὔτε γὰρ παρέχεταί τινα αἰτίαν ἡ ὕλη ἀφ’ ἑαυτῦς ἀσθενής οὖσα πάντῃ οὔτε οὐσίαν ἐνδίδωσιν ἐκπεπτωκυῖα τοῦ ὄντος οὔτε δυνάμεως ἀρχὴν παντελῶς οὖσα ἀδύναμος οὔτε ποιότητος ἀφορμὴν ἄποιος οὖσα καθ’ ἑαυτήν, ἀλλ’ οὔτε εχει τι γόνιμον ἐστερημένη πάντων καὶ ἐν ἐνδείᾳ οὖσα καὶ πενίᾳ καθ’ ἑαυτῆν. ἀλλ’ οὐδὲ σχέσις ὕλης τὸ δυνάμει τῆς πάντῃ ἀσχέτου οὐδὲ πλεονασμὸς ονασμὸς τοῦ πρώτου ὐπικειμένου τοῦ μηδεμίαν ἔχοντος διαφορότητα ἐν έαυτῷ οὐδὲ ἔκτασις ἢ συστολὴ ἢ μάνωσις ἢ πύκνωσις τῆς ἀπεστερημένης πάσης κινήσεως ὕλης οὔτε ἄλλο οὐδὲν πῶν περὶ τὴν ὕλην ἐπινοουμένων B αἴτιον γίνεται τῆς τῶν δυνάμεων ὑποστάσεως· εἴδους ΤὰΡ εωΡέͅἆι πΡο0- ποκατασκευή τις ἡ δύναμις αὔτη, οὐκ ἀποίων τινῶν σχέσις. ἀλλὰ μὲν οὐδὲ τὸ καθ’ ἐστὶν ὅσον ἐστὶν εἶδος καὶ ἔστηκεν ἐν τῇ οἰκείᾳ τελειότητι καθ’ ἑαυτό, οὐκ ἄν ταύτῃ τε τῇ οὐσίᾳ παράγοι τὴν δύναμιν· τέλειον γὰρ καὶ [*](1 ὑπὸ] ἀπὸ V χωριστοῦ A, Par. p, 44,25 Η.: χωριστικοῦ JLKv 5 λέγων K 8 ἐφισταμένη A 12 φύσει add. b ἀφωρισης, sed μέν supra A 13 ἄλλως ex ἄλλων corr. K 14 οὐκ ἄλλως] οὐ καλῶς A σιὰ supra K 15 δέχεσθαι] ἐνδέχεσθαι L 16 εἰς] πρὸς A αὐτὸ] αὐτὴν? 16 πρασριάζεσθαι v 18 τις, ις in ras. J 19 ἐαυτοῦ K 21 αὐυὴ om. A 23 ἆρα J: ἄρα LA: ἄρ’ Kv 24 pr. ἢ] καὶ A 26 ἐκπεπτωκυῖαν L ἀρχὴ A 28 γώνιμον K ἐν om. A 29 οὐδὲ ἡ σχέσις v σχέσεις A 32 ἄλλον A 34 ἢ L 36 παράγοι JKA, οι e corr. J: παράγει L: παράγη v)

Ἐπιστάσεως δ’ ἄν εἴη ἄξιον, μήποτε ταῦτα μὲν περὶ τὰ σύνθετα καὶ μετεχόμενα τῶν δυνάμεων πρώτως ὑφέστηκεν, αὐταὶ δὲ αἱ δυνάμεις οὐδὲν τοιοῦτον πάσχουσιν· ἤδη γὰρ ἔχουσί τινα ἄπὸ τὼν εἰδῶν μετουσίαν. ἢ μὰλλον τὰ μὲv μεγέχοντα τῶν δυνάμεων αὐτὰ καθ’ αὐτὰ ἀδύνμα ὄντα οὐδὲ μεταπεριέχει [*](1 A απομερισμῶν L: ἀπὸ μερισμῶν A 9 ἐαυτῶν ex ἀυτῶν corr. J 1 συνταττομέηνη Kv 10 πρώτης L ἐαυτῦν σψριπσπςι: ἐαυτῆς libri 14 πρὸ ἄλλης J: προάλλης A: πρὸς ἄλλης LKv 15 πρὸ J: προ A: πρὸ in πρὸς mut. L: πρὸς Kv ὑποδέχεσθαι Kv 16 τῶν (post ἀπὸ) om. L 17 ἐστιν L ἀσώματι A 25 alt. τὰ om. LA 26 πρόδηλα Kv: πρόδηλον JLA, sed (???) in lin. et in marg. A 26. 27 δι’ ηκριβωμένης scripsi: διηκριβωμένης JLK: διακεεκριμένοις A 27 τῆς] τοῖς A μεταβολῆ K 28 προσάγεσθαι A 33 τῶν δυνάμεων] τῆς δυνάμεως A αὖται LAv 34 ἤδη] εἴδη A 35 μὲν om. Kv αδύνατα Kv 35. 251,1 μεταβο(??) τὸ ἐπὶ τὸ A)

p. 9 a 28 Tρίτον δὲ γένος ποιίτητος παθητικαὶ ποιότητες καὶ πάθη ὤως τοῦ ὥςτε πάθη μὲν λέγεται τὰ τοιαῦτα, ποιότητες δὲ οὕ.

Γένος τρίτον πάλιν λέγει ποιότητος ἀντὶ τοῦ εἴδους τῷ γένει χρησάμενος [*](Ζ) ἢ καὶ χυρίως γένος εἰπών· κἄν γὰρ μὴ τὸ ἀνωτάτω γένος ἐστίν, ὥσπερ ἡ ἀπλῶς ποιότης ἢ τὸ συμβεβηκός, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ γένος ὡς et? εἴδη οἰκεῖα διαιρούμενον, γένος δὲ τῶν ὑπαλλήλων λεγομένων γενῶ. εἰς δύο δὲ διαιρεῖ τὸ τρίτον τοῦτο γένος, εἴς τε τὰς παθητικὰς ποιότητας καὶ τὰ πάθη.ι oU κοινὸν μέν ἐστι τὸ ποιὸν ὁπωσοῦν (ποιὰ γὰρ καθ’ ἑκάτερον λέγεται τὰ ἔχοντα) καὶ μέντοι τὸ πάθος, κοινὸν δὲ τὸ ἐν ἐκατέρῳ τούτων διαφόρως θεωρπισθαι τὸ πάθος, ἢ ὡς πάθος ἐμποιοῦν τῇ αἰσθήσει, ὤσπερ ἡ γλυκύτης πάθος τι κατὰ τὴν γεῦσιν ἐεμποιεῖ καὶ ἡ θερμότης κατὰ τὴν ἁφήν, ἢ ὡς ἀπὸ πάθους ἐγγινόμενον, ὤσπερ ὠχρότης τοῖς φορηθεῖσιν καὶ ἔρευθος τοῖς αἰδεσθεῖσιν ἐγγίνεται· ἰδία δὲ τῆς παθητικῆς ποιότητος καὶ τοῦ πάθους διάκρισις, ἥν ἐφεεξῆς ὁ Ἀριστοτέλης ἐπά- [*](3 ante ἀδυναμίας supra τούτων Α 1 διὰ τούτων οm. A 6 ̔φεστὸς ὑφεστὸς L τοῦ] τὸ A 7 ὥσπερ] οὕτως Kv, cf. Ρ. 20,11 8 ἀφορίσθη b καὶ] κατὰ A 11 μὲν om. A 13 τὰ] τὴν K ὑφεστηκότα Kv 14 ἔχοι v 14. 15 καὶ ἀδυναμία A 17 τοιούτων in marg. suppl. Ja 18 post ἀλλὰ αdd. δὴ v 21 δὲ οm. A ut Arist. Cod. e 22 τὰ δὲ τοιαῦτα ποιότητες οὔ K 24 τὸ ex τῶ corr. L: xto A 25 ὡς εἰς JLA: ὡς Kv: εἰς b 26 γενῶν in marg. suppl. Ja 27 δὲ om. Kv διαιρεῖ] διαιρεῖται A 29 κοινὸν δὲ[ τὸ κοινόν δὲ καὶ A τὸ, ὸ in ras. L 4 τῶι J ἐν in ras. L 4 33 ἔρυθος A αἰδαισθεῖσιν v)

Πάντως δέ τις καὶ ἐνταῦθα ἐπιζητήσειεν, πῶς πρότερον μὲν τὴν διάθεσιν καὶ τὴν ἕξιν ἐχαρακτήριζεν τῷ εὐμεταβόλῳ τε καὶ δυσμεταβολῳ νῦν δὲ τούτοις αὐτοῖς τὰ πάθη διακρίνει καὶ τὰς παθητικὰς ποιότητας. καὶ εἴρηται μὲν καὶ ἐν ἐκείνοις τινὰ πρὸς ταύτην τὴν ζήτησιν, ὅτι ἐκεῖ μὲν ἕξεις καὶ διαθέσεις τὰς ἐκ διδασκαλίας καὶ ἔξωθεν ἐγγινομένας παραδίδωσιν ὡς δυσκινήτους τε καὶ εὐκινήτους τελειότητας, ἐνταῦθα δὲ παθητικὰς ποιότητας καὶ πάθη τὰ φύσει. εἰ δέ τῳ μὴ ἀρκεῖ ταῦτα, λεγέσθω καὶ νῦν συντόμως, ὅτι ἡ θερμότης, καθὸ μὲν διατίθησιν ὁπωσοῦν τὸ ὑποκείμενον, διάθεσις λέγεται· καθὸ δὲ μόνιμον ἔχει τὴν διάθεσιν, ἕξις καλεῖται· καθὸ δὲ ἀπό τινος ποιήσαντος, ὃ ἐπιπολαίως ἐνεγένετο, πάθος λέγεται· καθὸ δὲ δευσοποιῶς καὶ μονίμως ἐνεγένετο τὸ πάθος, παθητικὴ λέγεται ποιότης. ἄμφω δὲ ταῦτα κατὰ πάθος θεωρεῖται, ὡς ἀπὸ πάθους γενόμενα καὶ ὡς πάθος ταῖς αἰσθήσεσιν ἐμποιοῦντα· κατ᾿ ἄμφω γὰρ τὸ πάθος θεωρητέον ἐν αὐτοῖς, ὥστε ἡ θερμότης, εἰ πρόσκαιρος εἴη, τοῦ μὲν ἔχοντος σώματος καὶ ἐπάγοντος ἄλλῳ διάθεσις ἂν εἴη, τοῦ δὲ θερμαινομένου οὕτως, ὡς ἔχειν μὲν ἤδη τὸ εἶδος τῆς θερμότητος, μὴ δύνασθαι δὲ ἄλλο θερμᾶναι, παθητικὴ ποιότης· εἰ δὲ ἐν τῷ γίνεσθαι τὸ εἶδος θεωροῖτο, [*](1 ἀπό τινων παθῶν δυσκ. Arist. παρωνύμων v 2 παθητικαὶ om. plerique Arist. cοdd. 3 αἱ om. v αἰ (sic) διὰ ν (in νόσον) ex αἰδὼς corr. L1 6 ἢ ex καὶ corr. Ja 7 ὁπωσοῦν post μετέχοντες coll. A 8 π||πόνθασιν K ὠχριάνσαι K ἐλέγομεν A 9 ποιούς, ποι in ras., ούς supra Ja γὰρ supra Ja ταυτὰ (sic) πάθη A 11 ἠρυθρίασαν v 14 καὶ (ante ἐν) om. A 15 ὀλίγων JL 16 ὀργησθείς K 18 πρότερον] p. 8b27 20 post αὐτοῖς add.εἰς A 21 εἴρηται] p. 233,10 sqq. 25 σύντομον JL 27 ἐγένετο A 28 δὲ om. L δευτοποιῶς K ἐγένετο A τὸ om. L 31 αὐτοῖς v: αὐταῖς JLA: αὐτ|||||| K 33 ἤδη ex εἴδη corr. L: εἴδη Kv )

Ἀλλὰ πῶς τὰς φύσει ὑπαρχούσας παθητικὰς εἶναί φησιν, ἀπὸ συμβεβηκότος τινὸς αὐτὰς τοῦ πάθος ἐμποιεῖν ταῖς αἰσθήσεσι χαρακτηρίσας, καίτοι οὐδὲ ποιότητας ἀπλῶς οὔσας, ἀλλ’ οὐσίας μᾶλλον, εἴπερ μέρη οὐσιῶν τὰ δὲ μέρη ρῶν οὐσιῶν οὐσίαι; ἢ ὄτι κατὰ μὲν τὸν λόγον αὐτὸν καὶ τὸ εἶδος καὶ τὴν οὐσιώδη μέθεξιν οὐ ῥητέον τὴν θερμότητα τοῦ πυρὸς παθητικὴν ποιότητα, ἀλλὰ μέρος οὐσίας, τὴν δὲ ἀπ’ αὐτῆς ἐν τοῖς σύμασιν ἐγγινομένην ποίωσιν, ταύτην παθητικὴν ποιότητα ῥητέον. τεκμήριον ριον δὲ τούτου μέγιστον, ὄτι τὰ μὲν τῶν οὐσιῶν εἴδη οὐ συνέζεκται πρὸς τὴν αἴσθησιν οὐδὲ κινεῖ αἰτήν· οὐ γάρ ἐστιν οὐσιῶν ἀντιληπτικὴ ἡ αἴσθησις, μόγις γὰρ αὐτῶν ὁ λογος ἀντιλαμβάνεται· ἀλλὰ τὰ ποιώματα τὰ ἀπὸ τῶν λόγων, ἄ καὶ πέφυκεν τὸ σῶμα παραδδέχεσθαι, ταῦτα κινεῖ τὴν αἴσθησιν καὶ ἀπ’ αὐτῶν μεμερισμένως ἄλλη ἄλλως αἴσθησις διατίθεται. διὰ τοῦτο οὖν τὰ πρὸς τὴν αἴσθησιν συνεζευγμένα καινητκῶς ἀπὸ τοῦ ποιεῖν <πάθη> παθητικὰς ποιότητας λέγομεν, καὶ διότι συγγενεῖς ἔχουσι τὰς ἰδίας φύσεις πρὸς τὰς τῶν αἰσθήσεων παθητικὰς κινήσεις.

Ἀντιλαμβάνονται δέ τινες, πῶς τὸ μέλι τῷ γλυκύτητα δεκέχθαι λέγεται γλυκύ· μέλι γὰρ ὄλως οὐκ ἄν εἴη χωρὶς γλυκύτητος· πῶς οὖν δύχεται ὄπεερ ἔχει; ἀλλ’ ὅπως αὐτὸ εἶπεν, αὐτὸς ἐσαφήνισεν διὰ τοῦ ἐφεξῆς παραδείγμετος, εἰπὼν καὶ τὸ σῶμα λευκὸν τῷ λευκότητα δελέχθαι· ὤστε καὶ τὸ μέλι ὡς σῶμα δέδεκται τὴν γλυκύτητα. ἀλλὰ πῶς εἰπὼν οἶον τὸ μέλι τῷ γλυκύτητα δεδέχθαι λέγεται γλυκὺ ἐπήγαγεν οὐ γὰρ τὸ μέλι τῷ πεπ[ονθέναι τι λέγεται γλυκὺ οὐδὲ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων οὐδέν; εἰ γὰρ ἐδέξατο τὴν γλυκύτητα, πῶς οὐ πέπονθεν αὐτήν; ἢ ἐδέξατο μὲν τὸ μέλι τὴν γλυκύτητα τὴν εἰς πάθος ἄγουσαν τὴν γεῦσιν, αὐτὸ δὲ οὐ πέπονθεν τὸ γλυκύ, ἀλλὰ κατ’ οὐσίαν αὐτὸ ὑπάρχον ἔχει. τὸ δὲ ἴδιον τῆς παθητικῆς ποιότητος ἔχει τὸ πάθος ταῖς αἰσθήσεσιν ἐμποιεῖν, οὐδὲν πολυπραγμονούντων ἡμῶν, εἴτε διὰ πάθους ἐγγίνεται τοῖς ὑποκειμένοις εἴτε ἄνευ τροπῆς καὶ ἀλλοιώσεως. καλοῦνται δὲ ποιότητες [*](Γ) μὲν ἀπὸ τῶν ἐχόντων αὐτὰς καὶ ποιῶν κατ’ αὐτὰς λεγομένων, εἴγε ποιότης ἐστὶν καθ’ ἥν ἔκατον ποιὸν λέγεται· παθητικαὶ δέ, ἐπειδὴ προσειλήφασιν τὸ πάθος ἐμποιεῖν ταῖς αἰσθήσεσιν.

Ἀλλὰ πῶς φησι λευκότης καὶ μελανία καὶ ἄλλαι χροιαὶ οὐ κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον παθητικαὶ ποιότητες λέγονται, ἀλλὰ τῷ αὐτὰς ἀπὸ πάθους γεγενῆσθαι, καἰτοι καὶ αὸταὶ δρῶσιν εἰς τὴν αἴσθησιη ηαΧΡkoοσαι Αι σοΠΡίvο0σαι τῆν ὄψιν, καὶ ἄλλαι μέντοι ποιότητες [*](2 ἀμεταβόλω Av 3 ψύσεις Α 4 πάθο0; Kv 16 πάθη addihi 18 ίο ex t(L corr. L 1 δεδέχθαι Ar. libri exc. di: δέχεσθαι JLKAv, sed χεσ in ras. J 19 γλυκὺ λέγεται Arist. libri exc. Cefn λέγεται γλυκύ· λέλι scripsi: Υεται· λγυκὺ μὲν JLKAv: δέχεσθαι corr. Ja: δέχεσθαι KAv ut Ar. codd. di 23 δεδέχθαι cum Ar. plerisque JL, ex οὔτε . . οὔτε plerique Ar. codd. 24 καὶ αἱ ἄλλαι Ar. codd. exc. ei χρόαι Α 35 κατὰ om. Ar. 36 γεγονέναι Ar. codd. exc. Cefnu αὗται Α 37 καὶ αἱ ἄλλαι Α)

Ἀλλὰ πῶς, φησὶν Εὔδωρος, ἐν μὲν τῷ πρώτῳ εἴδει τῆς ποιότητος θερμότητας καὶ ψύξεις καὶ νόσον καὶ ὑγείαν ἐν ταῖς διαθέσεσι κατηρίθμησεν, ἐνταῦθα δὲ ὡς εἰς ἄλλο εἶδος τὴν παθητικὴν ποιότητα αὐτὰς καταλέγει; ἢ φήσομεν ὡς ἐκεῖ μὲν κατὰ τὸ διακεῖσθαι οὕτω καὶ πῶς ἔχειν θέσεως κατὰ τὸ θερμὸν καὶ φυχρὸν ἐλαμβάνετο, ἐνταῦθα δὲ κατὰ τὸ πάθος ἐμποιεῖν εἰς ἄλλος ἡ παθητικὴ ποιότης θεωρεῖται. τὸ δὲ αὐτὸ κατ’ ἄλλο καὶ ἄλλο λαμβανόμενον οὐδὲν κωλύει ὑπ' ἄλλο τάττεσθαι καὶ ἄλλο εἶδος, ὡς ὁ Σωκράτης καθὸ μὲν ἄνθρωπος οὐσία ἂν εἴη, καθὸ δὲ πατὴρ τῶν πρός τι· καὶ ἡ θερμότης οὖν, καθὸ μὲν διατίθησί πως τὸ ὑποκείμενον, διάθεσις ἂν εἴη, καθὸ δὲ θερμαίνει τὴν αἴσθησιν, παθητικὴ ποιότης. καὶ κατ' ἄλλον δὲ τρόπον ἐν διαφόροις εἴδεσίν ἐστιν ἡ αὐτή, διότι κατὰ μὲν τὴν ἰδιότητα καὶ τὸν χαρακτῆρα ἡ διάθεσις θεωρεῖται, κατὰ δὲ τὴν ἔμμονον τροπὴν τοῦ πάθους ἡ παθητικὴποιóτης.

Ἀλλὰ πῶς ἐκεῖ τὰ ταχὺ μεταβάλλοντα εἰπὼν διαθέσεις ἐνταῦθα τὰ ταχὺ Ζ μεταβάλλοντα πάθη μὲν λέγει, οὐκέτι δὲ ποιότητας; ἢ ὅτι τῶν εὐκινήτων τὰ μέν ἐστιν διαθέσεις, αἵτινες διὰ τοῦτο καῖ ποιότητές εἰσιν καὶ χαρακτῆρα φέρουσιν τοῦ διακειμένου, αἱ δὲ εὐανάλυτοι κινήσεις, αἵτινες ἐν τοῖς πάθεσιν θεωροῦνται μόνοις· διὸ καὶ πάθη καλοῦνται καὶ οὐκ ἀξιοῦνται τοῦ τῆς ποιότητος ὀνόματος, ἐπειδὴ οὐδὲ λέγονται κατ’ αὐτὰς ποιοὶ οἱ πάσχοντες. οὐδὲν οὖν ἄτοπον, εἰ τὸ μὲv ὑπὸ τὴν ποιότητα τάττεται, τὸ δὲ οὔ. Ἐπιστάσεως δὲ καὶ πάλιν ἄξιον, πῶς ὑπὸ τὴν ποιότητα τάξας τὰ πάθη, εἴπερ τρίτον εἶδος ποιότητος παθητικαὶ ποιότητές φησιν [*](1 ἐστι L 3 ὃ καὶ ἐν v προϋπάρχει A, sed corr. 4 ἠ (post αὕτη) om. Lv 5 φυσικῆ Lv 8 ad ὑποκείμενον in marg. ὑπομένον b ἁπλῶς v 10 πάθη A 14 σώματα, σώ e corr. A1 17 θερμότητ || || Κ 18 αὐταῖς v 22 ὑπ' ἄλλο τάττεσθαι καὶ A (cf. Porph. p. 132,6 B.): ὑπαλλάττεσθαι πρὸς JLKv, sed καὶ supra Ja 24 διατίθησιν ὡς τὸ A 31 εἰσιν] ἐστιν L 32 πάθεσιθεσι sic A 33 τῆς om. A 34 καθ’ αὑτὰς v 36 καὶ om. Α 37 εἶδος] γένος Arist. ποιότητος in marg. add. Ja)

Λέγοντος δὲ τοῦ Ἀριστοτέλους ὥσπερ τὰ ὀλιγοχρόνια χρώματα ἀπὸ πάθους γίνεται, οὕτως καὶ τὰ πολυχρονια ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ συμβαίνειν, ἄλογον νομίζουσιν οἱ περὶ τὸν Νικόστρατον τὸ πάντα τὰ χρώματα πάθους ἐγγινομένου γίνεσθαι καὶ μάλιστα τὰ σύμφυτα καὶ οὐσιδη, ὥσπερ τὸ τῆς χιόνος· ἐν γὰρ τοῖς παραδείγμασιν τοῖς ἀπὸ τοῦ φόβου καὶ τῆς αἰσχύνης ὡς ἐπιγινόμενα τὸ πάθη παρέθετο, ὥστε καὶ ἐπὶ πάντων οὕτως ἔοικεν δοξάζειν. [*](1 λέγεται τὰ τοιαῦτα Arist. 1. 2 ποιότητες δὲ JLv, Arist.: πάθη δὲ K: παθητικαὶ δὲ ποιότητες A 2 ἐλλειπῶς JA 3 ἐστὶ L αὐτὰ A 5 διορίζονται Kv 7 αυτῆι in marg. add. Ja 7. 8 ἀλλέξανδρος A 8 εἰ om. L 10 || || τρίτον J δὲ supra Ja 14 post μὲν add. τὰς A 17 τῷ] τὸ K post γένος add. τῆς v 19 αὐτὸ libri: correxi 24 κἀνταῦθα A 26 καθὸ A 27 αὐτοτελῆ A ἐπέκεινα A αὕτη A 29 τῆς τε φ' Α 32 συμβαίνει ν ἀνάλογον A 33 post νομίζουσι add. δὲ Α τὸ πάντα τὸ] τὰ πάντα A)

Ἀνδρόνικος δὲ ἠξίου μὴ διαιρεῖσθαι τὰς παθητικὰς ποιότητας εἰς τὸ ἐμποιεῖν πάθη καὶ εἰς τὸ ἐκ πάθους συνίστασθαι, ἀλλὰ πάσας ὡς ἐκ πάθους συνισταμένας παθητικὰς εἶναι, τὸ δὲ πάθους ποιητικαῖς εἶναι συμβαίνειν αὐταῖς· “τὸ γὰρ θερμὸν θερμαίνειν δύναται· ἀλλὰ καθ' ὅσον εἰς ἄλλα ποιεῖ, οὐ ποιὰ ἀλλὰ ποιητικὰ καλοῦμεν αὐτά, οἷον οὐ θερμὰ ἀλλὰ θερμαντικά, ἅπερ ἤδη πρός τι, καθάπερ τὸ καυστικὸν καὶ τὸ καυστὸν καὶ τὰ ὅμοια. διὸ θερμὸν μὲν ἔστιν καὶ μηδενὸς ὄντος θερμαντοῦ, θερμαντικὸν δὲ οὐκέτι· ποιὰ γὰρ κατὰ τὸ πῶς ἔχειν, ἀλλ' οὐ κατὰ τὸ πρός τι λέγεται”. πρὸς δὴ τοῦτο καλῶς ἠπορημένον ῥητέον ὅτι τὰς ἐν ταῖς αἰσθήσεσι γινομένας παθητικὰς ποιότητας οὐ καθ' ὅσον ἐκ ποιοῦντός τινος καὶ πάσχοντος συνίστανται, κατὰ τοῦτο δεῖ θεωρεῖν, οὐδὲ καθ' ὅσον πρὸς ἀντισρέφοντα λέγονται, ἀλλὰ τὸ ἁπλοῦν καὶ ἁπλωτὸν εἶδος τοῦ πάθους αὑτὸ καθ' αὑτὸ νοεῖν ὡς ποιότητα, μηδὲν ἐφαπτομένους τῆς τοῦ ποιοῦντος εἰς αὐτὸ ἐνεργείας καὶ συζεύξεως· ποιὸν γὰρ τοῦτο τὸ εἶδος κεχωρισμένον τῶν πρός τι καὶ ἄλλο εἶδος παρὰ τὰ δεδεγμένα τὸ πάθος, αἰσθητικόν τι καὶ ἀφομοιωτικὸν τικὸν πρὸς τὰ πρωτουργὰ πάθη, διὸ καὶ ἀντιδιαιρεῖται πρὸς τὰς ἀπὸ παθους ἐγγινομένας παθητικὰς ποιότητας.

Φέρεται δέ τις καὶ τοιαύτη πρὸς τὰ εἰρημένα ἀντίληψις, τὸ πάθος Γ ἐμποιεῖν ἢ καὶ ἐκ πάθους ἐγγεγονέναι τὴν παθητικὴν ποιότητα σχέσιν μόνον ἐμφαίνειν κατὰ τὸ ἔκ τινος ἐγγεγονέναι ἢ εἴς τι ἐμποιεῖν, αὐτὸ δὲ μὴ λέγειν ὅτι ποτέ ἐστιν ἡ παθητικὴ ποιότης. ἡμεῖς δὲ καὶ πρὸς τοῦτο ἐροῦμεν ὡς οὐκ ἔστιν ἐκ τῆς σχέσεως ἠτημένη ἡ παθητικὴ ποιότης, ἀλλ' αὕτη [*](3 εὔλογον ὅτϊ καὶ A 5 οἶον ο|| |||ν K 7 καὶ (ante ὑποκεέμενον) om. Lv 8 εἰληφὼς A ὑπομνήσει JL 10 ἀφομοιοῦνται LA 11 γίνωνται JL, e γίνονται corr. L: γίνονται A: γἐνωνται Kv 13 περὶ] παρὰ A 18 ἄλλα] ἀλλὰ b 20 ἤδη] εἴδη Kv 21 οὐκέτι] οὐκ ἔστι A 22 ἀλλ' οὐ] ἄλλου K 23 ἐν ταῖς om. v ἐσθήσσι v (corr. b) 26 λέγονται ex λέγεσθαι corr. L1 26 ἁπλωτὸν JLA, ἁ e corr. L: ἁπλῶς τὸ Kv 29 post πάθος add. καὶ V 29. 30 ἀφομοιωματικὸν A 30 ἀντιδιαιρεῖ A 31 προσγινομένας sed ἐγ supra Α1 34 μὴ om. A 36 αὐτὴ libri)

Ἀλλὰ τί μετοχὴ ἐν τὸ πάθος τοῦτο, ζητεῖν ἄξιον. λλέγεται γὰρ πάθος ἢ τὸ ἀναιρετικὸν τῆς οὐσίας, ὡς ἡ σῆψις σώματος φθορὰν ἐπάγουσα τῷ σηπομένῳ, ἢ τὸ τούτῳ ἀντίθετον τὸ συνέχον διὰ τῆς μεταβολῆς ἐν τῷ κατὰ φύσιν τὸ ὑποκείμενον, ὡς τὰς αἰσθήσεις τὰ κατ᾿ αὐτὰς πάθη συνέχει [*](E) ὡς αἰσθητικάς· ἄλλως δὲ πάθος λέγεται καὶ ἡ ἀπὸ τοῦ δυνάμει εἰς ἐνέργειαν μεταβολή, ὡς ὅταν ὁ κηρὸς εἰς παντοῖα σχήματα μεταπλαττόμενος πάσχειν λέγηται. δυνατὸν δὲ τὰ πάθη καὶ κατὰ τὰ εἴδη τῶν κινήσεων διαιρεῖν· ἢ γὰρ κατ᾿ οὐσίαν γίνεται τὰ πάθη ἢ κατὰ τὸ ποσόν, οὔτε τὸ κατ᾿ οὐσίαν οὔτε τὸ κατὰ ποσὸν προσήκει τῷ νῦν ζητουμένῳ πάθει, ἀλλ᾿ οὐδὲ πᾶν τὸ κατὰ ποιόν, εἴπερ ἓν εἶδος ποιότητος ἀφώρισται τοῦτο· ἀλλ᾿, εἴπερ ἄρα, ἐν τῷ γίνεσθαι τὰ τοιαῦτά ἐστιν πάθη καὶ ἐν τῷ μεταβάλλειν εἰς τὰς κατ᾿ ἐνέργειαν παθητικὰς ποιότητας· ἐφορμαὶ ἀφορμαὶ γάρ εἰσιν καὶ οἷον ὑποκατασκευαὶ τῶν παθητικῶν ποιοτήτων. διὸ καὶ ἐν τῇ Μετὰ τὰ φυσικὰ τὸ πάθος διαιρούμενος “πάθος, φησίν, λέγεται ἕνα μὲν τρόπον ἡ ποιότης, καθ᾿ ἣν ἀλλοιοῦσθαι ἐνδέχεται, οἷον τὸ λευκὸν καὶ τὸ μέλαν καὶ γλυκὺ καὶ πικρὸν καὶ βαρύτης καὶ κουφότης καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα· ἕνα δὲ αἱ τούτων ἐνέργειαι καὶ ἀλλοιώσεις· ἔτι δὲ τούτων μᾶλλον αἱ βλαβεραὶ ἀλλοιώσεις καὶ κινήσεις, καὶ μάλιστα αἱ λυπηραὶ βλάβαι· ἔτι τὰ μεγέθη τῶν συμφορῶν καὶ λυπηρῶν πάθη λέγεται”. ἐν γὰρ ρούτοις ὀρθῶς τὴν ἀλλοίωσιν καὶ τὴν κατ᾿ ἐνέργειαν ἀλλοωσιν βλάβην τε καὶ κίνησιν καὶ τὰ τοιαῦτα ὡς κινήσεις ὑπήγαγεν ὑπὸ τὸ πάθος. καὶ ἐντεῦθεν δὲ καταφαίνεται ὡς εἰκότως οὐκ ἀπέκρινεν τὰ πάθη τῶν ποιοτήτων· περὶ γὰρ τὴν ἀλλοίωσιν καὶ κίνησιν τῶν παθῶν ὑφίστανται αἱ παθητικαὶ ποιότητες καὶ συμπληροῦνται καὶ εἰδοποιοῦνται ὑπ᾿ αὐτῶν, τὸ δὲ ἀτελὲς καὶ ὡς ἐν ὕλης τάξει προκαταβεβλημένον καὶ συγγενὲς πρὸς ποιότητας ἀπὸ τῶν παθῶν θεωρεῖται.

Ἐπεὶ δὲ τὸ μονιμον καὶ δυσκίνητον χαρακτηριστικὸν εἶναι δοκεῖ τῆς παθητικῆς ποιότητος καὶ διακριτικὸν αὐτῆς ἀπὸ τοῦ πάθους, οὐχ οὕτως ἀκουστέον τοῦ μονίμου ὡς ἐπὶ τῆς ἔξεως, ἀλλ᾿ ὡς πρὸς τὸ πάθος δεῖ τὸ [*](1 ὡς—αἰτίᾳ (2) om. K 3 αὐτὴ Α: αὕτη ceteri 7 σύνθετον supra L1 ὧν] ὧ Α 12 μεταπλαττόμενος JLA: μετα διαιρέσεις τῶν παθῶν πλαττόμενος Κ: πλαττόμενος v 16 κατὰ ποσὸν Α 17 τὸ κατὰ τὸ ποσὸν LA 19 ante πάθη add. τᾶ LA, ·τα· supra Ja: 22 φησίν] Metaph. Δ 21 p. 1022 b 15 sqq. ἡ om. Arist. et Simpl. ipse f. 84 r 18 25 post ἀλλοιώσεις ex Arist. ἤδη add. b 25. 26 κινήσεις καὶ ἀλλοιώσεις ἀλλοιώσεις Α 26 βλέβαι JLKAv cum Arist. cod. Ab: καὶ αἱ βλαβεραί in marg. b (βλαβεραὶ Ε, καὶ βλαβεραὶ Bessarion; cf. infra p. 84 r 21) 27 sq. vide ne quid turbatum sit 34 ἐπεὶ δὲ] ἐπειδ’ A)

Ἐπειδὴ δὲ τὰς παθητικὰς ποιότητας εἴς τε ψυχὴν καὶ σῶμα διεῖλεν, δεῖ [*](Ζ) ζητεῖν, εἰ αἱ ἐκστάσεις Καὶ ὀργαὶ καὶ τὰ τοιαῦτα τῆς ψυχῆς ἐστιν ἴδια ἢ κοινὰ καὶ τοῦ ἔχοντος. ἐι τοίνυν ἀρεέσκει αὐτῷ ἐν τῷ πρώτῳ περὶ ψυχῆς ἀπὸ τοῦσώματος ὡρμῆσθαι τὰ τοιαῦτα, ὥστε πολλάκις μὲν εὐκινήτους ἡμᾶς γίνεσθαι πρὸς ὀργὴν μικρῶν ὄντων τῶν παροξυνόντων, πολλάκις δὲ καίτοι μεγάλων ὄντων μὴ κινεῖσθαι, ὅταν μὴ ὀργᾷ τὰ σῶμα μηδὲ ᾖ ἀφ' ἑαυτοῦ πρὸς τὸ πάθος ἠρεθισμένον — εἰ τοίνυν τοῦτο οὕτως ἔχει, τῆς ψυχῆς εἶπεν τὰ πάθη κατὰ τὸ ἐπικρατοῦν αὐτῆς καὶ πλεονάζον ἐν τῷ συνθέρῳ ζῴῳ· αἱ γὰρ πρὸς τὸ σῶμα συγγενεῖς τῆς ψυχῇ καταστάσεις καὶ αἱ ῥἐπουσαι εἰς γένεσιν καὶ μὴ κρατοῦσαι ἑαυτῶν καὶ αἰ παραγόμεναι ὑπὸ τοῦ σώματος καὶ ὑλικώτεραι, αὗται τῶν ψυχικῶν τούτων παθῶν εἰσιν αἰτίαι. ταῦτα μὲν οὖν καὶ περὶ τούτων εἰρήσθω. μεταβαίνειν δὲ ἤδη καιρὸς ἐπὶ τὸ τέταρτον τῆς ποιότητος εἶδος τῷ Ἀριστοτέλει παρακολουθοῦντα. ρ. 10α11 Τέταρτον δὲ γένος ποιότητος ἕως τοῦ ποιὰ οὖν λέγεται τὰ παρωνύμως ἀπὸ τῶν εἰρημένων ποιοτήτων λεγόμενα ἢ ὁπωςοῦν ἄλλως ἀπ’ αὐτῶν.

Τετάρτην εἰκότως καὶ τελευταίαν αποδίδωσιν τούτῳ τῷ γένει ἤτοι [*](67r A) εἴδει τῆς ποιότητος τάξιν, διότι ἐπιπολῆς καὶ οἶον ἔξωθεν ἐπ' ἐσχάτῳ τοῦ σώματος συνίσταται. πολυμερὲς δέ ἐστιν καὶ πολυειδὲς τὸ γένος τοῦτο. καὶ ἔστιν ἐν αὐτῷ σχῆμα μὲν τὸ ὐπὸ τινὸς ἢ τινῶν ὅρων περιεχόμενον, ὃ καὶ ἐπιπέδου καὶ στερεοῦ πέρας ἐστίν· ληπτέον δὲ αὐτὸ οὐ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν γραμμῶν καὶ τῶν ἐπιπέδων (ποσὸν) γὰρ οὕτως ἔσται), ἀλλὰ οὐδὲ κατὰ τὸ χρῶμα, ἀλλὰ κατὰ τὸν τῆς ἐπιφανείας ποιὸν σχηματισμὸν κατὰ τὸ γεγωνιῶσθαι ἢ ἀγώνιον εἶναι. ἡ δὲ περὶ ἕκαστον μορφὴ διχῶς λέγεται παρὰ τῷ Ἀριστοτέλει, κατά γε τὰ οὐσιώδη εἴδη καὶ κατὰ τὰ τῆς ἐπιφανείας ποιὰ τυπώματα. νῦν οὖν θεωρεῖται οὐ κατὰ τὸ οὐσιῶδες εἶδος (οὐδὲ γάρ ἐστι ποιότης τὸ τοιοῦτον), ἀλλὰ κατὰ τὸ ἐπιφαινόμενον τοῖς οὐσιώδσιν περὶ τὴν ἐπιφάνειαν εἴδεσιν, καθ' ὃ καλἀ τινα καὶ εὔμορφα λέγομεν ἢ δυσειδῆ καὶ ἄμορφα· αἱ γὰρ τοιαῦται μορφαὶ ποιότητές εἰσιν, ἄλλαι μὲν παρὰ τὸ χρῶμα καὶ τὸ σχῆμα, ἐπιστῆσαι δὲ ἔξιον, μήποτε καὶ ἐκείνων περεκτικαί, κἂν μὴ προσιῆται τοῦτο Ἰάμβλιχος. τινὲς δὲ τὴν μὲν μορφὴν [*](4 παθητικὰς supra L1 6 περὶ τῆς ψυχῆς A: De an. A 1 ρ. 403 a16 sqq. 7 μὲν] μὴ K γίνεσθαι ἡμᾶς v 9 κινῆσθαι v 10 ἔχει JLK: ἔχοι v: nou liquet A 11 αὐτοῦς A πλεονάζων L 12 αἱ (post καὶ) om. K τῆς ψυχῆς? 13 αἱ om. L 14 τούτων om. A αἴτιαι LKv 16 τοῦ ἀριστοτέλους K 17 τέραρτον δὲ γένος ποιότητος σχημα καὶ ἡ περὶ ἕκαστον μέρος φὴ (!) καὶ τὰ ἑξῆς A (sequitur τετάρτην εἰκότως κτλ.) οὖν JKv cum Arist. codd. Cgn: τοίνυν cet. Arist. libri: eivai L 18 παρωνύμως τὰ Arist. libri exc. Cygnu εἰρημένων sic J 20 ἤτοι] ἢ τῶν A 24 ἐπίπε A 28 γε] τε ἤδη L τῆς om. L 30 τοῖς] τοι Α 32 ἀλλ' αἱ μὲν Α 34 προσίηται KAv: προσίεται JL)

Τὸ δὲ μανὸν καὶ πυκνὸν οὐχ ὡς ἀπὸ μανότητος καὶ πυκνότητος παρωνομάσθαι φησὶν οὐδὲ πῶς ἔχοντα παρέχεσθαι τὸ μανὸν καὶ πυκνόν, ἀλλὰ τῷ τὰ μόρια διεστηκέναι ἀπ' ἀλλήλων, ὡς παρεμπίπτειν τι ἑτερογενὲς σῶμα, τούτῳ λέγεται μανόν, ὡς σπογγιαὶ καὶ κισσήρεις, πυκνὸν δὲ τὸ τὰ μόρια σύνεγγυς ἔχον, ὡς μηδὲν ἑτερογενὲς μεταξὺ παρεμπίπτειν, ὡς [*](1 ἐπὶ τοῦ ζώου Kv 2 οὔτε τὴν] cf. p. 208,11 cum adnot. 3 ἐπὶ om. A 4 καὶ (pr.) om. A λέγουσι v 6 ἐμφανίζει v 7 ὅ τε] οὕτε A 9 et] ἢ A 11 ἐπιφανείᾳ] ἀποφάσει K τοῦ om. A 14 μαθητικῶν v 18 διατεῖνον] διά τινων A 19 αὕτη A 22 ἐπίπεδος δὲ A 23 γοῦν A 25 καθόσον ἄρα οἶμαι A, sed ἄρα del. 26 ἄλλος ετιαμ Arist. codd. en, om. ceteri 27 λέγων τῶν] λεγόντων A 30 ἀφ' (post γὰρ) JA, in marg. b: ἐφ’ LKv 31 ἑκάστου v 33 παρωνομάσαι Α 34 τῷ] τὸ A 35 τοῦτο Av 36 post ἑτερογενὲς σώ K)

Πληρώσας δὲ τὰ εἴδη τῆς ποιότητος ἐπήγαγεν ἴσως μὲν οὖν καὶ ἄλλος ἂν φανείη τρόπος ποιότητος, οὐχ ὡς φιλόσοφον εὐλάβειαν ἐνδεικνύμενος, ὥς τινες οἴονται, οὐδὲ ὅτι δυσδιαίρετος ὁ περὶ τῶν πρώτων γενῶν λόγος, ὡς ἀλλοι, οὐδὲ ὅτι τὰς διαφορὰς ἐνδείκνυται, καθ' ἃς λογικὸν καὶ ἄλογον καὶ τὰ ἄλλα θεωρεῖται ποιὰ τὰ οὐσιώδη καὶ διαιρετικὰ τῶν γενῶν· οὐσίαι γάρ εἰσιν ἐκεῖνα μᾶλλον, ἀλλ' οὐ ποιότητες· εἰ δὲ ποιότητες ἦσαν, οὑκ ἂν οὕτως εἰς ἐσχάτην τάξιν ἀπερρίφησαν. Ἀνδρόνικος δὲ πέμπτον εἰσάγει γένος, ἐν ᾧ τάττει μανότητα πυκνότητα, κουφότητα βαρύτητα, λεπτότητα παχύτηα, οὐ τὴν κατὰ τὸν ὄγκον, ἀλλὰ καθὸ ἀέρα λέγομεν λεπτὸν εἶναι καὶ τοῦ ὕδατος λεπτότερον· “ ποιὰ γάρ, | φησί, λέγομεν πάντα τὰ τοιαῦτα τῷ [*](67v Δ) ἀπὸ ποιότητος εἶναι αὐτά, ὁμοίως δὲ καὶ τὸ διαφανὲς καὶ τὸ σκοτεινόν, ὥστε, φησίν, ἢ ἄλλο τι γένος ποιότητος τοῦτο θετέον ἢ συζευκτέον αὐτὰ ταῖς παθητικαῖς· τῷ γὰρ παθεῖν τι τὸ σῶμα τούτων ἕκαστον τοιοῦτον γέγονεν, διαφέρει δὲ ἐκενων, ὅτι πάθους οὔκ εἰσιν ἐμποιητικαὶ αὖται”. Εὔδωρος δὲ τὴν παχύτητα καὶ λεπτότητα εἰς ἕτερον τάττει γένος, τὰς δὲ ἄλλας οὔ. οἱ δὲ περὶ τὸν Ἀχαϊκὸν ταύτας μὲν εἰς τὸ τέταρτον γένος τάττουσιν συνεπομένας τῷ μανῷ καὶ πυκνῷ, ἐκείνας δὲ μᾶλλον αἰνίττεσθαι τὸν Ἀριτοτέλη φασὶν ἐν τῷ ἴσως δὲ καὶ ἄλλο γένος, ἃς ἒν τῇ Περὶ γενέσεως καὶ φθορᾶς τῷ θερμῷ καὶ ὑγρῷ καὶ φυχρῷ καὶ ξηρῷ συνέταξεν· εἰσὶν δὲ αὖται βαθὺ κοῦφον, σκληρὸν μαλακόν, τραχὺ λεῖον, παχὺ λεπτόν. ἀλλὰ πῶς ἄν τις ταῦτα παραδέξαιτο μηδενὸς ὐπ' αὐτοῦ λεγομένου ἑνὸς γένους, ὑφ' ὃ ταῦτα ταχθήσεται, ὡς ἐν μὲν τῲ πρώτῳ ἕξις ἦν καὶ διάτῶν [*](1 μορίων μᾶλλον A 3. 4 ἀποτεταγμένων b 4 ὑπερέχειν A 5 ἐλλείπειν A 6 τῆς om. A εἴρηται] 7 p. 6 b 2 sq. 7 ἢ om. A 9 ἐσσι L 11. 12 καὶ ἄλλην κατηγορίαν ἀνάγεσθαι A: κατηγορίαν καὶ ἄλλην ἀνάγεσθαι J (corr. J1): καὶ ἄλλην ἀνάγεσθαι κατηγορίαν ν: κατηγορίαν ἀνάγεσθαι (om. καὶ ἄλλην) Κ 14 ἄν τις φ. plerique Ar. codd. 16 οὐδὲ L1, ἀλλ' L3 20 μανότητα καὶ πυκνότητα Kv 20. 21 λεπτότητα om. v: post παχύτητα coll. b 21 λεπτὸν in marg. suppl. J1 23 τὸ (ante σκοτεινὸν) J1 supra, Lv: om. KA 24 τοῦτο om. L 25 τῶ μὲν γὰρ V τοιούτων L 28 οὔ e corr. L1 29 τῶ μανῶ iterat L 30 ἀριστοτέλη J: compend. anc. LA: ἀριστοτέλην v: ἀριστοτέλους K 30. 31 Περὶ γεν. χ. φθ.] B 2 p. 329 b 18 32 post μαλακόν add. ογλίσχρον κραῦτον Arist.)

Κοινῶς δὲ περὶ πάντων τῶν εἰδῶν ἐπάγει ὅτι ποιότητές εἰσιν αἱ εἰρημέναι, ποιὰ δὲ τὰ κατ’ αὐτὰς παρωνύμως λεγόμενα ἢ ὁπωσοῦν ἀέ αὐτῶν. τοῦτο δὲ εἶπεν, ἐπειδὴ τινὰ μὲν παρωνύμως λέγεται, ὡς ἀπὸ τῆς λευκότητος τὸ λευκόν, ἔνια δὲ ὁμωνύμως, ὡς τρίγωνον καὶ τετράγωνον καὶ ἄλλων σχημάτων ἕκαστον· ἐπὶ γὰρ τούτων τρίγωνον καὶ ἡ ποιότης καὶ τὸ μετέχον καλεῖται. ἔτι δὲ ἐπ’ μὲν ἀμφότερα ὠνόμασται, ὡς γραμματικὴ καὶ ὁ γραμματικός, ἐπ’ ἐνίων δὲ οὐθέτερον, ὡς ἡ πρὸς γραμματικὴν ἐπιτηδειότης καὶ ὁ κατ’ αὐτὴν εὐφυῶς διακείμενος, ἐπ’ ἐνίων δὲ τὸ ἕτερον μόνον ὠνόμασται, τὸ ποιὸν μέν, ὡς ἐπὶ τοῦ δρομικοῦ καὶ πυκτικοῦ· ἀνώνυμοι γὰρ αἱ ἐπιτηδειότητες· ἡ γὰρ πυκτικὴ καὶ δρομικὴν αἱ κατ’ ἐνέργειάν εἰσιν ἐπιστῆμαι, ἀφ’ πύκται καὶ δρομεῖς οἱ [*](Ε) ποιοὶ λέγονται· οἱ γὰρ πυκτικοὶ καὶ δρομικοὶ τοὺς δυνάμει ποιοὺς σημαίνουσιν ἀπὸ ἐλπίδος ἧς ἕξουσιν ἕξεως παρωνομασμένους. ἔστιν δὲ ὅπου τῇ μὲν ἕξει κεῖται ὄνομα, ὡς τῇ ἀρετῇ, τῷ δὲ κατ’ αὐτὴν τοιῷ οὐκέτι· οὐδὲ γὰρ λέγεται ἐνάρετος, ὁ δὲ σπουδαῖος οὐκ ἀπὸ τῆς ἀρετῆς παρωνόμασται οὐδὲ ὁ ἐνάρετος, ὥσπερ οὐδὲ ὁ ἐγγράμματος ἀπὸ τῆς γραμματικῆς. ἐπ’ ἐνίων δὲ καὶ παραλλάττουσιν αἱ τῶν ἀνομάτων σημασίαι παρὰ τὴν τῶν παργμάτων δήλωσιν διὰ τὴν ἀνωμαλίαν τῆς χρήσεως. ὁ γὰρ δικαιος κατὰ μὲν τὸ ὄνομα ἀπὸ τῆς δίκης παρωνόμασται, κατὰ δὲ τὰ πράγματα ἀπὸ τῆς δικαιοσύνης· ὁ δὲ δικαιόσυνος κατὰ μὲν τὴν λέξιν ἀπὸ τῆς δικαιοσύνης, ὥσπερ καὶ ὁ εὐφρόσυνος ἀπὸ τῆς εὐφροσύνης, κατὰ δὲ τὰ πράγματα οὐκ ἔχει παράθεσιν. διὰ ταῦτα οὖν πάντα προσέθηκεν τὸ ἢ ὁπωσοῦν ἄλλως ἀέ αὐτῶν. ἀνήγαγεν δὲ ταῦτα ἢ εἰς τὸ μὴ κεῖσθαι ταῖς ποιότησιν ὀνόματα, ὡς ἐπὶ τῶν φυσικῶν δυνάμεων, ἢ εἰς τὴν συνήθειαν μὴ ἔχουσαν ἐν χρήσει τὸ ἕτερον, ὡς ἐπὶ τῆς ἀρετῆς καὶ ἐναρέτου. καὶ δῆλον ὅτι ἐπ’ ὀλίγων μὲν ταῦτα συμπίπτει, τὰ δὲ πλλὰ παρωνόμασται ταῖς ποιότησιν, ἀφ’ ὧν ἔχει τὸ ποιὰ εἶναι. αὕτη μὲν ἡ τῆς λέξεως ασφήνεια.

Τρεπτέον δὲ λοιπὸν τὰς καθ’ ἕκαστα ζητήσεις τε τε καὶ διαλύσεις· πρὸ τούτου δὲ ἀκριβέστερον ἔτι τῶν εἰρημένων ποιητέον διάκρισιν. τὸ τοίνον σχήμα οἱ Στωικοὶ τὴν τάσιν παρέχεσθαι λέγουσιν, ὥσπερ καὶ τὴν μεταξὺ τῶν σημείων διάστασιν· διὸ καὶ εὐθεῖαν ὁρίζονται γραμμὴν τὴν εἰς ἄκρον τεταμένην. ἀλλ’ οὕτως ἀναιρεθήσεται ἡ μαθηματικὴ οὐσία, ἥτις [*](1 ἐν δὲ τῷ δευτέρῳ] γρ ὡς εν τ β in marg. Ja ἕν τι post λέγειν ponuut Kv 3 Μετὰ τὰ φυσικὰ] Δ 14 p. 1020 α 33 sqq. 6 κατ’ αὐτὰς etiam Arist. codd. Cf: κατὰ ταύτας ceteri 6. 7 post ὁπωσοῦν ex Arist. vel ex Ι. 26 ἄλλως add. A, sed cf. Porph. p. 134,31 B. 8 τῆς om. Lv 116 om. v οὐδέτερον b 12 ἡ om. L 13. 14 tiuxtixou καὶ δρομικοῦ v 14 ἐπιτειδιότητες A 19 ad ἐνάρετος in marg. ἀρετικὸς b, sed cf. Porph. p. 135,20 B. Parapbr. ρ. 50,8 H. 21 καὶ supra Ja συμμασίαι A παρὰ] περὶ v 22 ἀνομαλίαν A 26 γοῦν A 29 ad ἐναρέτου in marg. ἀρετικοῦ b ὀλίγων A: ὀλίγον ceteri 34 στάσιν A)

“Περὶ δὲ τῆς μορφῆς ἐπισκεπτέον, εἰ κατὰ τὸ ποιὸν σχήμα ἡ μορφὴ ὑφίσταται, ὥς τινες οἴονται, καὶ διὰ τοῦτο συνέταξεν αὐτὴν τῷ σχήματι. οὔτε γὰρ τῷ † Ἀνδρονίκῳ τοῦτο οὔτε ἀληθές ἐστιν. οὐ δοκεῖ μὲν γάρ, διότι τὸ σχῆμα ἁπλῶς εἰπὼν τὴν μορφὴν οὐχ ἁπλῶς εἶπεν, ἀλλὰ τὴν περὶ ἕκαστον ὑπάρχουσαν μορφήν. ἡ γὰρ ἐν τούτοις ἀκριβολογία διίστησιν αὐτὰ σαφῶς ἀπ’ ἀλλήλων. τὸ μὲv γὰρ σχῆμα παρίστησιν ὡς κοινόν τι καὶ πλείοσιν ὑπάρχον κατ’ ἀριθμὸν ἢ κατ’ εἶδος διαφέρουσιν, τὴν δὲ μορφὴν ἐνδείκνυται ὡς μετὰ τῶν καθ’ ἕκαστα σωμάτων φυσικῶν ἀποτελευτῶσαν, ὅταν οἱ μεριζόμενοι περὶ τοῖς αἰσθητοῖς τῶν γινομένων λόγοι ἔσχατον ἴχνος ἀφ’ ἑαυτῶν ἀποτυπώσωνται ἐν τοῖς σώμασιν οἰκεῖον καὶ πρόσφορον αὐτῷ τῷ καθ’ ἕκαστον λόγῳ. διὰ ταῦτα μὲν οὐκ ἄν τις ἀρέσκειν αὐτῷ φαίη τὸ μετὰ τοῦ σχήματος συνυφίστασθαι καὶ τὴν μορφήν· ὅτι δὲ οὔτε ἔχει ὀρθότητα ἡ τοιαύτη δόξα, ῥᾴδιον ἐντεῦθεν καταμαθεῖν. τὸ μὲv γὰρ σχῆμα κατὰ τὸ πέρας τοῦ ὄγκου νοεῖται, ἡ δὲ μορφὴ κατὰ τὴν ἀποτελεύτησιν τοῦ εἴδους, καὶ μὲν σχήματος ἡ συμμετρία καὶ ἡ ἀσυμμετρία κατὰ τὰ μήκη καὶ πλάτη νοεῖται, τῆς δὲ μορφῆς κατὰ τὴν εὐμορφίαν ἢ ἀμορφίαν, οὐκ ἀπηλλαγμένης τῆς ἐπὶ τὸ εἶδος ἀναφορᾶς· δι’ ἃ δὴ οὐδὲ τὰ αὐτὰ B νομιστέον ταῦτα ἀλλήλοις οὔτε ἐκ θατέρου τὸ ἕτερον ἐξηρτῆσθαι. ἐὰν οὐν λέγωμεν ὅτι κατὰ τὰ ἀποτυπώματα τοῦ εἴδους καὶ τὰ ἔξωθεν φαινόμενα εἴδωλα τὸ εὔπλαστον αὐτῶν καὶ διασῷζον τοῦ εἴδους ἴχνος καὶ δυνάμενον συντάττεσθαι πρὸς τὸν λόγον ἐστὶ σύμμετρον, τὸ δὲ ἐναντίον τούτου ἀσύμμετρον, καὶ κατὰ τὴν τοιαύτην συμμετρίαν τε καὶ ἀσυμμετρίαν ἡ μορφὴ θεωρεῖται, οἰκειότερον ἂν ἀποδοίημεν τὸν περὶ αὐτῆς λόγον. οὐ μέντοι τοῦτο, φησὶν ὁ Ἰάμβλιχος, συμπληροῦσθαι τὴν μορφὴν εἴποιμεν ἂν ἔκ ποιῶν σχημάτων τε καὶ συμμετριῶν καὶ ἐκ ποιᾶς χροιᾶς καὶ μανότητος καὶ πυκνότητος· ἡ γὰρ τοιαύτη διάταξις συνάγει πολλὰ εἰς ταὐτό, ἅπερ Ἀριστοτέλης διακεκριμένως διέταξεν, οὐκ ἐᾷ τε ἡμᾶς καθαρὰν τῆς μορφῆς τὴν ἰδιότητα ἡπολαβεῖν”. ταῦτα πάντα καὶ κατὰ λέξιν οὕτω περὶ τῆς μορφῆς τοῦ Ἰαμβλίχου διαταττομένου ἀξιῶ προσέχειν τὸν νοῦν, μήποτε ἀκόλουθόν ἐστιν καὶ τοῖς ὑπ’ αὐτοῦ λεγομένοις τὸ τὴν μορφὴν καὶ τοῦ σχήματος καὶ τοῦ χρώματος περιεκτικὴν λέγειν. εἰ γὰρ κατὰ τὴν ἀποτελεύτησιν τελεύτησιν καὶ τὴν ἐπιφάνειαν εἴδους θεωρεῖται, τὸ δὲ εἶδος πάντων [*](6 Ἀνδρονίκῳ] Αριστοτέλει in marg. b, recte puto coll. Ι. 14 sqq. 14 μὲν οὖν οὐκ v, sed cf. f. 78 r 39 adnot. ἀρέσκη A αὐτῶ om. A 18 post σχήματος add. καὶ Kv 20 ἀπηλλαγμένης A: ἐπηλλαγμένης JL, sed sed a in marg. Ja, ης ex ως corr. L 1: ἀπηλλαγμένως Kv ἃ ex ὃ corr. Ja 21 ἐκ θατέρου] καθ’ ἑτέρου A 25 post τοιαύτην add. δὲ v ἀσυμμετρίαν] ἀμετρίαν v 26. 27 intellege οὐ μέντοι τοῦτο εἴποιμεν ἄν, συμπληροῦσθαι τὴν μορφὴν κτλ. 27 ὁ om. Lv εἵποιμεν JLA: εἴποι μὲν Kv 28 τε om. L καὶ (post συμμετριῶν) om. L 29 τοιαύτη] γάρ τοι ταύτη v 32 μορφῆς iu marg. suppl. J 1 33 αὐτῶν V καὶ (post μορφὴν) in ras. L 1)

Καὶ περὶ τοῦ μανοῦ δὲ καὶ πυκνοῦ ἔχοι ἄν τις πρὸς τὴν αἰτίαν τοῦ Ἀριστοτέλους ἀντιλέγειν. τὸ γὰρ διαστάσει τῶν μορίων ἀπ’ ἀλλήλων ἢ τῇ σύνεγγυς θέσει τὸ μανὸν ἢ καὶ τὸ πυκνὸν ἀφορίζεσθαι τὴν Δημοκρίτου αἵρεσιν βεβαιοῖ· καὶ γὰρ ἐκεῖνος συνιόντα εἰς ταὐτὸ τὰ ἄτομα σώματα συνιστᾶν τὸ πυκνόν φησιν, διιστάμενα δὲ ἀπ’ ἀλλήλων καὶ μεταξὺ πολλῷ κενῷ διαλαμβανόμενα τὸ ἀραιὸν ἀπεργάζεσθαι. ταῦτα δέ ἐστιν ἄτοπα· εἰ γὰρ ἥνωται ἡ ὕλη καὶ συμπαθής ἐστι πρὸς ἑαυτὴν καὶ δι’ ὅλου ποιά ἐστιν τὰ ποιά, δῆλον ὅτι καὶ ἀραιὰ καὶ πυκνὰ δι’ ὅλων ἡνωμένα συμπαθῆ ἐστιν πρὸς ἑαυτά· ὁ δὲ τοῖς διαστήμασιν τὴν αἰτίαν ἀποδιδοὺς ἐπιγέννημα ποιεῖ τὸ ποιὸν τῆς κατὰ σχέσιν θέσεως. “ πρὸς δὴ ταῦτα, φησὶν Ἰάμβλιχος, διττὸν εἶναι τίθεμεν τὸ μανὸν καὶ πυκνόν, τὸ μὲν ἐν τοῖς εἴδεσιν, ὃ καὶ δι’ ὅλου πάρεστιν καὶ οὐσιῶδές ἐστιν καὶ ἕξως μᾶλλον οἰκεῖον θεωρεῖται, ὁποῖον τὸ Ι μανὸν τοῦ ἀέρος καὶ τοῦ πυρός, κατ’ οὐσίαν αὐτοῖς ὑπάρχον· [*](68ν Δ) ἄλλο δὲ ἐπίκτητον καὶ ἔξωθεν ὡς ἐν σχήματι θεωρεῖται, ὅπερ ἐν τοῖς σπόγγοις καὶ κισσήρει φαίνεται, οὐ κενοῦ τινος τοῦ μεταξὺ παρεμπίπτοντος, ἀλλὰ τῶν στερεῶν σωμάτων κατὰ σχῆμα περιγραφομένων καὶ ἐν ταύταις ταῖς περιγραφαῖς τὰ λεπτότερα σώματα περιεχόντων. ὥστε οὐ πᾶσα μανότης καὶ πυκνότης ἀπήλλακται θέσεως, ἐπειδὴ ἡ οὐσιώδης μανό- [*](1 post περιεκτικὸν add. καὶ JLA 2 ὡς] οὐκ Kv 3 λέγοιτο v 5 ὅτι addidi: cf. adn. ad I. 10 μορφῶν K: μορφῶν ἣν A: μορφὴν JLv εἶπεν] cf. p. 26216 6 κοινῶς τὸ V ἀποδεῖξαι A 7. 8 προηγουμένως εἰς τὴν μορφὴν v 9 ὡς JLA, sed ὅτι in marg. Ja: ὅτι Kv 11 ἀπὸ v Ι2 προκείμενον b παραληπτέον A 113 εἰρημένοις Kv: εἰρημένον JLA 15 τοιαύτη] καὶ αὕτη v 16 καὶ (post τοῦτο) supra Ja τουτὶ Kv 19 ἐπ’ b 21 ταυτὸν v 23 ἁραιὸν J saepe ἐστι τὰ ἄτοπα A 25 καὶ τὰ πυκνὰ ὅλου A 26 εἰσι A 32 κισσίρει J 33 σωμάτων Par. p. 49,15 H.: σχημάτων JLKAv περιγραφόμενον K 35 πικνότης A μονότης K)

Εὔδωρος δὲ ἀπορεῖ, τί δήποτε τὸ μὲν μανὸν καὶ τυκνὸν καὶ λεῖον καὶ τραχὺ θέσιν σημαίνει, οὐκέτι δὲ καὶ ἡ καμπυλότης καὶ ἡ εὐθὐτης. πρὸς ὃ ῥητέον ὅτι περὶ ἄλλα μὲν θεωρεῖται ἡ θέσις τὰ ἐν τόπῳ ὄντα σώματα ἢ περὶ τὰς γραμμὰς τὰς ἐν τῇ ἐπιφανείᾳ οὔσας, ἡ μέντοι εὐθύτης καὶ ἡ καμπυλότης περὶ τὰ θέσιν ἔχοντα τὸ ποιὸν ἀφορίζει, οὔτε ἐν θέσει οὖσα οὔτε κατὰ τοῦτο εἰδοποιουμένη.

Οἱ δὲ περὶ Νικόστρατον καὶ τὴν μανότητα καὶ πυκνότητα ποιότητας φιλονεικοῦσιν δεικνύναι, τὸ πῦρ μανὸν εἶναι παρατιθέμενοι καὶ τὸν ἀέρα, τὴν δὲ γῆν πυκνὴν οὐ κατὰ θέσιν, ἀλλὰ κατὰ ποιότητα. ῥητέον δὲ πρὸς αὐτούς, ὡς καὶ ἐν τούτοις κατὰ τὸν θεῖον Ἰάμβλιχον “ ἑκάτερον τούτων δύο σημαίνει, καὶ θέσιν μορίων καὶ ποιότητα, θέσιν μὲν ὡς ἐπὶ τῶν ὑφασμά- [*](E) των, ποιότητα δὲ ὡς ἐπὶ τοῦ ἀέρος, διακρίνειν δὲ ταῦτα ἐν εἰσαγωγῇ οὐκ ἦν ἀναγκαῖον. καὶ γὰρ ἄλλο μέν ἐστι μανόν, οὗ τὰ μόρια ἀφέστηκεν ἀπ’ ἀλλήλων, οὐχ ὅτι κενόν μεταξύ, ἀλλ’ ὅτι ἑτερουενὲς σῶμα λεπτότερον· ὁ μέντοι ἀὴρ οὐ τῷ ἀφεστάναι ἀπ’ ἀλλήλων τὰ μόρια αὐτοῦ μανός ἐστιν, ἀλλὰ τῷ κοῦφος εἶναι καὶ εὐδιαίρετος, διόπερ τῶν κατὰ ποιότητα ἂν εἴη τοιούτων, ἀλλ’ οὐ τῶν κατὰ θέσιν. τῷ δὲ τοιούτῳ μανῷ, φησὶν Ἰάμβλιχος, οὐ τὸ πυκνόν, ἀλλὰ τὸ στερεὸν ἀντιτάξομεν, ᾦ τὸ δυσδιαίρετον ὑπάρχει καὶ βαρύ, καὶ τὸ μὲν τοιοῦτον κατὰ ποιότητα ἔσται, τὸ δὲ κατὰ θέσιν ὑπὸ τὰ πρός τι ἀναχθήσεται” ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, ποῖον τοῦ στερεοῦ σημαινόμενον ἀντίκειται τῷ μανῷ. εἰ μὲv γὰρ τὸ τριχῇ διαστατόν, ἡ ἐπιφανεια τούτῳ καὶ ἡ γραμμὴ ἀντίκειται· εἰ δὲ τὸ ἰσχυρόν, τὸ σαθρὸν ἂν εἴη τούτῳ ἀντικείμενον· εἰ δὲ τὸ δυσδιαίρετον, εἰ μὲν διὰ τὴν σκληρότητα ἔχοι τοῦτο, τὸ μαλακὸν αὐτῷ ἀντίκειται, εἰ δὲ διὰ τὴν πυκνότητα, τὸ [*](5 τῆς] τοῖς A om. LKv 9 δεύτερα v τὸ JA, corr. J 1 10 ὐχὶ ποιό τητος Kv 11 post δὲ add. καὶ v τραχέως A 12 ἠπορημένα, ἠ e corr. L1 14 τραχὺν A 15 post ὅτι add. οὐ, post θέσις add. κατὰ b 19 ποιότητα A 20 post ἀέρα καὶ K 21 alt. δὲ] οὖν A 23 σημαίνειν L 24 ποιότη sic L 26 ἀλλό||τι J (ex ἀλλὰ τί ut vid.) 28 τῶ ex τὸ ’ 30 Α1 30 ὧι in ras. τ (in τὸ) in ras. J 33 μανῶ ex μεννῶ corr. A1 33. 34 ἡ ἐπιφάνεια ex ἢ ἐπιφανείαι corr. vid. J 36 ἔχει v)

Οἱ δὲ Στωικοὶ δύναμιν ἢ μᾶλλον κίνησιν τὴν μανωτικὴν καὶ πυκνωτικὴν τικὴν τίθενται, τὴν μὲv ἐπὶ τὰ ἔσω, τὴν δὲ ἐπὶ τὰ ἔξω, καὶ τὴν μὲv τοῦ εἶναι, τὴν τοῦ ποιὸν εἶναι νομίζουσιν αἰτίαν. ἀλλ’ οὐδὲν ταῦτα τοῖς [*](Ζ) νῦν λεγομένοις ἐνίσταται, ἕως ἂν μὴ περὶ τῶν ἐν τῇ φύσει εἰδῶν, ἀλλὰ περὶ τῆς ἐπισκευαστῆς μανότητος τῆς κατὰ διάστασιν θεωρουμένης ἐστὶν νῦν ὁ λόγος. οἱ δὲ τὸν Ἀχαϊκὸν παραιτοῦνται καὶ εἰς τὸ πρός τι ἀνάγειν τὴν μανότητα <καὶ πυκνότητα> καὶ εἰς ἕτερόν τι πέμπτον εἶδος ποιότητος, οὐδὲ εἰς τὰς παθητικὰς αὐτὰς τιθέασιν, ὡς Ἀνδρόνικος, ἀλλ’ εἰς τὰς ἐν τῷ τετάρτῳ γένει, λεπτότητα μὲν καὶ κουφότητα ἕπεσθαι μανότητι λέγοντες, παχύτητα δὲ καὶ βαρύτητα πυκνότητι. ἀλλὰ πῶς μανότητα καὶ πυκνότητα εἰς τὸ τέταρτον εἶδος ἀνάξουσιν κατὰ τὰς Ἀριστοτελικὰς ἐννοίας, ἄδηλον, τοῦ Ἀριστοτέλους σαφῶς αὐτὰς τῆς ποιότητος ἐξοικίσαντος. εἰ δὲ καὶ ποιότητές εἰσιν, πῶς ὑπὸ τὸ τέταρτον γένος ἀναχθήσονται, αὗται μὲν ὅλαι δι’ ὅλου χωροῦσαι τοῦ ὑποκειμένου, τοῦ δὲ τετάρτου γένους κατὰ τὸ ἐπιπολῆς θεωρουμένου;

Ἐπεὶ δέ τινες ἐνταῦθα καὶ τὸν περὶ βαρύτητος καὶ κουφότητος λόγον ἐπειστήγαγον, ἀνάγκη καὶ περὶ τούτων ὀλίγα διελθεῖν καὶ φάναι ὅτι τὸ μὲν κατὰ τὸν σταθμὸν βαρὺ καὶ κοῦφον τῇ ῥοπῇ πλείονι καὶ ἐλάττονι χρώμενον ποσὸν ἂν εἴη, εἴπερ καὶ Ἀρχύτας ἓν εἶδος τοῦ ποσοῦ κατὰ τὴν ῥοπὴν καὶ τὸν σταθμὸν ἀφωρίσατο· αἱ δὲ περὶ τοῖς σώμασιν ἰδιότητες, καθ’ ἃς κοῦφος ὁ ἀὴρ λέγεται καὶ κουφότερον τὸ πῦρ τοῦ ἀέρος, βαρεῖα δὲ ἡ γῆ καὶ βαρυτέρα τοῦ ὕδατος, αὗται ποιότητα ἐμφαίνουσι. ὡσαύτως δὲ καὶ τὸ ἰσχνὸν | καὶ παχὺ τὰ μὲν ἐν τῷ ὄγκῳ καὶ μετρούμενα κατ’ αὐτὸν ἐν [*](69r A) τῷ ποσῷ θεωροῦνται, τὰ δὲ ἐν τῇ ἰδιότητι τοῦ χαρακτῆρος κατὰ τὸ ποιόν. ὅσα οὖν τούτων μὴ τῷ ποσῷ συντάττεται, ἀλλὰ τῷ χαρακτῆρι καὶ τῷ [*](2 Πλωτῖνος] Ean. Vi 1,11 4 διαστάσεσιν, στάσεσιν in las. L τοῦτο K 6 πρὸς ὃ ex προς corr. Ja 7 ἐστιν ἀνδρός A 10 πρότερον] p. 267,29 sqq. 13 τὸ] τῶ(ι) τῇ om. v 18 περὶ supra Ja σκευαστῆς A: ἐπισκευαστικῆς v 20 καὶ πυκνότητα addidi coll. Ι. 21 sqq. 21 αὐτὴν Kv 25 ἐξοικήσαντος JL 27 χωροῦσι Kv τοῦ δὲ] τοῦδε L τὸ] τοῦ A 30 διεξελθεῖν A 32 Ἀρχύτας] fr. 35 H.)

Δοκεῖ δέ οὕτως πολύχουν εἶναι τὸ τῆς ποιότητος ποιότητος γένος, ὡς πάσαις ταῖς κατηγορίαις συνυπάρχειν. εἶναι γὰρ τὰς μὲν οὐσιώδεις, ὡς ἀνθρωπότητα καὶ Σωκρατότητα, τὰς δὲ ἀπὶ τοῦ ποσοῦ οἷον γραμμῆς τὴν εὐθύτητα καὶ καμπυλότητα καὶ ἐπ’ ἀριθμῶν τοὺς τριγώνους καὶ τετραγώνους ἀριθμούς· καὶ ἐν ποιότητι δὲ ποιότης θεωρεῖται, ὡς ἐν χρώματι τὸ διαδριτικὸν καὶ συγκριτικόν, καὶ ἐν τοῖς πρός τι ἡ σχέσις τοῦ διπλασίονός σίονός τε καὶ ἡμίσεος, ἐν τῷ ὅταν εὐάερον τόπον λέγωμεν καὶ δυσάερον, καὶ ἐν τῷ ποτὲ ὁ καιρὸς καὶ ἡ εὐκαιρία, ἐν τῷ ποιεῖν δὲ καὶ πάσχειν αἱ ποιητικαὶ καὶ παθητικαὶ ποιότητες, καὶ ἐν τῷ κεῖσθαι δὲ τὸ εὔθετον καὶ μὴ, καὶ τῷ ἔχειν τὸ εὐπερίβλητον καὶ μὴ τοιοῦτον. φθάνειν δέ φασιν καὶ ἐπὶ τὰ ἀνύπαρκτα ὡς τὴν ἱπποκενταυρότητα καὶ ἐπὶ τὰ μὴ ὄντα ὡς τὴν τεττιγότητα χειμῶνος· μὴ ὑπαρκτὰ δὲ [*](B) λέγουσιν τὰ πεφυκότα μὲv εἶναι, οὐ μέντοι κατὰ τόνδε τὸν καιρὸν ἢ τόνδε τὸν τόπον. τούτων δὲ τὰ μὲν τῷ σχήματι μόνῳ τῆς λέξεως ἐμφαίνει τὴν ποιότητα, ὡς ἡ ἀνθρωπότης καὶ ἡ Σωκρατότης, οὐκ ὄντα ποιά, τὰ δὲ ὅλως οὐδὲ ὑφέστηκεν οὔτε ἔχει τινὰ διάνοιαν, ὡς ἡ ἱπποκενταυρότης καὶ ἐν χειμῶνι ἡ τεττιγότης τίς γὰρ ἂν γένοιτο τῶν μὴ ὄντων ποιότης τοιάδε ταῦτα παρεχομένη; περὶ δὲ τῶν ἄλλων ῥητέον τὰς μὲν ἐν ποιότητι διαφορὰς ποιότητος εἶναι μόνης οἰκείας, τὰς δὲ ἐπὶ τῶν ἄλλων κατηγοριῶν θεωρουμένας, ἧς ἂν ἑκάστης κατηγορίας ὑπάρχωσιν συμπληρωτικαὶ τοῦ οἰκείου ἑκάστης λόγου, μηδαμῶς ἐκβαίνειν ἀπὸ τῆς ἐν ἑκάστῃ ἰδιότητος ἐπὶ τὸ τῆς ποιότητος γένος· ἐπειδὰν δὲ συμβαίνωσιν ἄλλως, ὡς ἔξωθεν αὐτῶν ἀφορίζουσαι τὸν [*](2 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,11 extr. 3 ἐστι Av 5 post ἑαυτῇ anticipata ex v. 6 τὸ βαρὺ εἰς τὰς παθητικὰς del. L τὸ κοῦφον—ἑαυτῇ (6) om. K 7 ἀπαχθήσεται libri: correxi μὲν om. L 7. 8 ἡ ποιότης κουφότης K 17 ἀνθρωπότητα e corr. L1 18. 19 καὶ τοὺς τετραγώνους v 19 iv ποιότησι L χρώμασι 21 ποῦ] ποσῶ A 22 δὲ om. Kv 25 ὡς — τὰ μὴ ὑπαρκτὰ (26) om. A 28 τόπον Kv: πρόπον JLA 30 ἱπποκενταρότης L 31 ταῦτα] αὐτὰ A 33 μόνης εἶναι v 36 ἀφορίζουσι Kv)

Ἀλλ’ ἐπεὶ καὶ τὰς ἀπορίας καὶ τὰς λύσεις τῶν ἀποριῶν διεληλύθαμεν, καλῶς ἂν ἔχοι καὶ τὰς θεωρητικωτέρας ἐπιστάσεις τοῦ Ἰαμβλίχου περὶ τοῦ τετάρτου εἴδους τῆς ποιότητος πρὸς τὸ σαφέστερον ἀναγράψαι. καὶ γὰρ ἐφιστάνει ὅτι Πλάτων μὲv τὰ σχήματα προηγούμενα τῆς συστάσεως τῶν σωμάτων ὡς αἴτια τοῖς σώμασι τοῦ εἶναι καὶ τῶν ποιοτήτων τὰς διαφορὰς ἀπὸ τῆς τῶν σχημάτων διαφορᾶς ἀπολογίζεται, θερμὸν λέγων εἶναι τὸ ἀπὸ τῶν ὀξυγωνίων σχημάτων συγκείμενον, οἷαί εἰσιν αἱ πυραμίδες, καὶ ψυχρὸν τὸ ἀπὸ τῶν ἧττον τοιούτων, οἷον τὸ τὸ εἰκοσάσεδρον, καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὡσαύτως, τὰ μαθηματικαὶ σχήματα παραλαβμάνων· ἐκεῖνα γὰρ οὔτε ἔνυλά ἐστιν φυσικὰ οὔτε ἐν κινήσει θεωρούμενα, ὥσπερ τὰ Πλάτωνος ἐπίπεδα· ταῦτα καὶ ἔνυλα καὶ φυσικὰ τίθησιν ὁ Πλάτων· ὁ μέντοι Ἀριστοτέλης οὔτε ἀρχὰς τῶν στοιχείων ὑποτίθεται εἶναι τὰ σχήματα, ὥσπερ ὁ Πλάτων, οὔτε ἀκίνητα καὶ ἀσώματα καὶ ἄυλα, ὥσπερ οἱ [*](Γ) μαθηματικοί, ἀλλ’ ἔνυλα μὲν ἐπισυνιστάμενα δὲ τοῖς σώμασιν καὶ τὴν ἐπιφάνειαν αὐτῶν ὁρίζοντα καὶ μορφοῦντα ὑποτίθεται. ἀλλ’ οὐδὲ ἡ τῶν Στωικῶν δόξα λεγόντων σώματα εἶναι καὶ τὰ σχήματα, ὥσπερ καὶ τὰ ἄλλα ποιά, συμφωνεῖ τῇ Ἀριστοτέλους δόξῃ περὶ σχημάτων, διότι τὸ μὲν σῶμα ἐν ποσότητι θεωρεῖται, ἡ δὲ ποιότης ἑτέρα τοῦ ποσοῦ ὑπάρχει. μέση τοίνυν ἐστὶν ἡ Ἀριστοτέλους δόξα τῶν τε ἀσώματα τὰ σχήματα λεγόντων πάντῃ καὶ τῶν σωματικά. Ἀρχύτας δὲ καλῶς τὴν τοιαύτην δόξαν διεσάφησεν, οὐκ ἐν σχήματι εἶναι τὴν τοιαύτην εἰπὼν ποιότητα, ἀλλ’ ἐν σχηματισμῷ, ἐνδεικνύμενος τὸ περὶ τοῖς σώμασιν ὑφεστηκὸς τοῦ γένους τῆς τοιαύτης ποιότητος καὶ ὅτι μετασχηματιζομένων ἤδη τῶν σωμάτων αἱ τοιαῦται ποιότητες ἐπισυνίσταται, ἄλλων μὲν ὄντων τῶν μετασχηματιζομένων, κατ’ ἄλλα δὲ ἱσταμένων τῶν ποιοτήτων, κατὰ τὰ σχήματα καὶ τὰς μορφὰς μετὰ τὴν πλάσιν ἢ ἐπ’ αὐταῖς ταῖς τροπαῖς τὸ πέρας αὐτῶν ἀφοριζουσῶν. ἔτι δὲ δηλοῖ καὶ τὸ μὴ ὅλου εἶναι τὰ τὰ σχήματα, ἀλλ’ ἀπιπολῆς μόνον· τὰ γὰρ σχηματιζόμενα καὶ μὴ ὄντα σχήματα ἔξωθεν ἔχει περικείμενον ἑαυτοῖς τὸ σχῆμα. ἔτι τοίνυν τὸ μὴ κατ’ ἐνέργειαν ἐξ ἑαυτῶν, ἀλλὰ κατὰ παραδοχὴν ἀπ’ ἄλλου συνίστασθαι τὰς τοιαύτας ποιότητας, ἱκανῶς ἐμφαίνει τὸ | σχηματιζομένας λέγεσθαι, ἀλλὰ μὴ σχηματιζούσας. διαφαίνεται δὲ ἀπὸ [*](69v Δ) [*](6 ἀπορειῶν A 9 Πλάτων] Τim. 12 ὀφυγώνων ΚΑν 19 ἀλλ’ om. L 21 καὶ (post εἶναι) ν Ἀρχύτας] om. H. διεσάφησεν, supra η scr. ειεν A 27 τὸ bis K 20 ποιότητος I. συνίστανται Κ ν 30 τῶν om. L To supra J a: om. A 32 ἐπιπολοῖς A 34 σχῆμα in lin., σῶμα supra Α 1 ἐξ om. Κ αὐτῶν K 1 τὰς supra Ja 2 τῶν om. Lv p. 55 D sqq. 11. 12 εἶναι λέγων ΚΑ ν σχημάτων L 18 ὁ] ἁ L sic om. Α ν 22 δόξει Α1 25 τῶν)

Ἀλλὰ τί τὸ γένος τοῦτο τῆς ποιότητός ἐστιν καὶ πῶς ἓν ὂν περιέχει πολλὰς ἐν ἑαυτῷ διαφοράς; ἢ ὥσπερ καὶ πρότερον εἴρηται, περιγραφὴ περὶ τοῖς σώμασίν ἐστιν συμφυὴς τοῖς σώμασιν ἡ τῶν σχημάτων ἀποπεράτωσις, κατὰ τὴν οὐσιώδη διάστασιν καὶ φυσικὴν καὶ ἀντίτυπον ἀφοριζομένη, ἥτις καὶ ἐν κινήσει καὶ ἐν ὕλῃ νοεῖται. ὥσπερ δὲ τῆς διαστάσεως τὸ τέλος ἐστὶν τὸ σχῆμα, οὕτως ἡ τοῦ ὅλου εἴδους ἀποτελεύτησις ἄχρι τῆς ἐπιφανείας τὴν μορφὴν ἀπεγέννησεν οὖσαν αὐτὴν τὸ φαινόμενον ἴχνος τοῦ εἴδους καὶ τελευταίαν ἔκτασιν τῆς τοῦ λόγου ἐπὶ τὰ ἐκτὸς προόδου. ὁμοίως δὲ καὶ ἡ εὐθύτης τῆς ἰσότητος τῶν λόγων τὸ ἔσχατον εἶδος συνεμφαίνει καὶ ἡ καμπυλότης τῆς ἀνισότητος. εἰ μέντοι καμπυλότητά τις λαμβάνοι τὴν περιφερῆ γραμμήν, καὶ οὕτως τῆς εἰς ἑαυτὸν ἐπιστροφῆς τοῦ λόγου ἔλλαμψιν ἐμφαίνει. καὶ πάντα ταῦτα κατὰ τὴν ἔξω προελθοῦσαν ἀποπεράτωσιν, καὶ ὅρα ὅπως σύνεγγύς ἐστι ταῦτα καὶ οὐ πόρρω ἀλλήλων, κατὰ τὸ ἔσχατον καὶ ἐπιπολῆς εἴδωλον καὶ τὸ περιωρισμένον τῆς περιγραφῆς θεωρούμενα, διὸ καὶ ὑφ᾿ ἓν τάττεται γένος· καθ᾿ ὅσον δὲ ἰδιοτρόπως τῆς τῶν ἐσχάτων ἰδιότητος διώρισται καθ᾿ ἓν ἕκαστον ἑτερότητι, κατὰ τοῦτο ἴδιον εἶδος ἑφ᾿ ἑκάστων τούτων χωρὶς ἀναπέφηνεν καὶ πλειονα θεωρεῖται. καὶ οὕτως ἀμφότερα σῴζεται, ἥ τε τῶν πλειόνων διαφορότης κατ᾿ εἴδη καὶ ἡ πρὸς ἓν γένος αὐτῶν ἀναγωγή. ἀλλὰ πόθεν γίνεται τὸ ἓν τοῦτο γένος τὸ ἐν ἑαυτῷ πολλὰ περιέχον εἴδη; ἢ ἀπὸ τῆς ἐν ἄλλῳ ἕδρας τοῦ εἴδους ἐπακολουθεῖ τι ἐν τοῖς σώμασιν πέρας ἀνάλογον τῷ τοῦ εἴδους πέρατι, καὶ [*](E) τοῦτο τὰ σώματα ἀφορίζει κατ᾿ εἰκόνα τῶν ἐν τοῖς λόγοις πρεσβυτέρων καὶ κυριωτέρων ὅρων, ἀφ᾿ ἧς αἰτίας ἐγγίνεται τοῖς σώμασιν ἡ τοῦ τετάρτου γένους τῆς ποιότητος ὑπόστασις. παρέχεταί γε μὴν δευτέραν ὑπουργίαν καὶ ἡ τοῦ δεχομένου φύσις ἔνυλος οὖσα καὶ διαστατὴ καὶ σύνθετος καὶ δεομένη περιγραφῆς τῆς ἀφοριζούσης αὐτὴν κατὰ πάσας τὰς περὶ αὐτὴν θεωρουμένας ἰδιότητας, οὐκ ἔλαττον δὲ τούτων καὶ ἡ εἰς ἕκαστον τῶν εἰδῶν πρόοδος ἔχρι τῶν εἰδώλων τῶν περὶ τοῖς σώμασιν ἐμφανιζομένων καὶ ἡ τῶν ὄγκων καὶ τῆς ὕλης καὶ τῆς αἰσθητῆς διαστάσεως ἑτερότης· ἡ γὰρ ἐν πᾶσι τούτοις τελευτὴ ἀφορίζουσα τὸ πέρας πάντων τῶν τοιούτων ὑφί- [*](1 πρὸς] εἰς v 8 πρότερον] p. 267,12 11 ἐν (ante ὕλη) om. v. 12 τὸ (ante σχῆμα) om. L τοῦ ὅλου εἴδους ἡ A et Par. p. 48,26 H. 13 οὖσα K 17 οὗτος Kv 20 καὶ τὸ] κατὰ τὸ Kv περιωρισμένων b 20.21 θεωρούμενα scripsi: θεωρούμενον libri: om. Par. 21 δὲ om. A ἰδιοτρόπως J1APar.: ὁ τρόπος JaLKv 22 κατὰ τὸ τοῦτο K 23 ἑκάστων ex έκαστον corr. J: ἑκάστω A 26 αὑτῶ v εἴδη] ἤδη L 26.27 ἐπακολουθῆ A 28 ἐκόνα k 31 καὶ ἡ διαστατὴ Kv 35 αἰσθητικῆς LA ante ἑτερότης add. ἡ LKA, supra Ja)

Ἀλλ’ ἐπει καὶ ταῦτα περὶ τοῦ τετάρτου καὶ τελευταίου γένους τῆς ποιότητος εἴρηται, καλῶς ἄν ἔχοι τοὺς ἐπιχειρήσαντας ἄλλως διελεῖν τὰ γένη τῆς ποιότητος ἱστορῆσαι καὶ κατὰ τί τοῦ ἀκριβοῦς παραλλάττουσιν ἐπιστῆσαι. Πλωτῖνος μὲν οὖν διαιρεῖ τὰς μὲν σώματος ποιότητας, τὰς δὲ ψυχῆς λέγων, οὐ ποιότητος κατὰ ἀλήθειαν ποιούμενος οὕτως διαίρεσιν, ἀλλὰ διάστασιν μόνην παραδεικνὺς τῶν ἐν οἷς ἐστιν ἡ ποιότης· τοῦτο δὲ οὐ δείκνυσιν ποιότητος διαφοράν. διὸ καὶ Ἀριστοτέλης ἐν ταῖς ποιότησιν τὰς μὲν ψυχῆς εἰπών, τὰς δὲ σώματος, οὐ παρεξῆλθεν εῖς ἄλλο γένος ποιότητος, ἀλλ’ ἐν τῷ αὐτῷ μεμένηκεν, καλῶς εἰδὼς ὡς ἡ ὑποδοχὴ τῶν εἰδῶν ἐναλλαττομένη τῆς μὲν ὑποκειμένης χώρας ποιεῖται ἑτερότητα, τοῦ δὲ ἐνυπάρχοντος εἴδους ἢ χαρακτῆρος οὐδεμίαν ποιεῖ διαφοράν. πάλιν δὲ τὰς τοῦ σώματος κατὰ τὰς αἰσθησεις διαιρεῖ, τῷ τε αὐτῷ περιπίπτων ἀτόπῳ καὶ ἔτι μέντοι τὸ ἕν, φησὶν Ἰάμβλιχος, κατακερματίζων εἰς τὰ κατὰ ἀριθμὸν ἕτερα καὶ οὐχὶ τὰ εἴδει διαφέροντα· τὸ γὰρ αἰσθητὸν ᾗ αἰσθητὸν [*](Ζ) ἕν ἐστιν εἶδος, κἄν τις τὸ συνεζευγμένον ἑκάστῃ αἰσθήσει ὡς ἴδιον αἰσθητὸν λαμβάνῃ, κατ’ ἀριθμὸν αὐτὰ διακρίνει. δηλοῖ δὲ τοῦτο καὶ Ἀριστοτέλης· τὰς γὰρ παθητικὰς ποιότητας ὡς αἴσθητὰρ συντάττων πρὸς τὴν αἴσθησιν κοινῶς αὐτὰς πρὸς ὅλας τὰς αἰσθήσεις ἀνήγαγεν, τὰς δὲ πρὸς ἐκάστην συνεζευγμένας οὐκέτι προσέθηκεν ὡς μὴ ποιούσας γὴν κατ’ εἶδος ἑτερότητα, ἀλλ’ ἀριθμῷ μόνον διαφερούσας. ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, εἰ μὴ καὶ αἱ αἰσθήσεις κατ’ εἶδος ἀλλήλων διαφέρουσιν καὶ τὰ ἴδια τῶν αἰσθήσεων αἰσθητά, ὦν ὁ Πλωτῖνος τὴν κατ' εἶδος διαφορὰν ἐκ τῶν αἰσθήσεων ἐπεχείρησεν ὐποδεῖξαι· οὐ γάρ ἐστιν κατ’ ἀριθμὸν ἡ τοιαύτη διαφορά, εἰς ἄτομα καὶ αὐτὴ διαιρουμένη τόδε τὸ ὁρατὸν καὶ τόδε. εἰ δὲ Ἀριστοτέλης μὴ μέχρι τοῦδε διεῖλεν, οὐδὲν θαυμαστόν, μέχρι τῆς πρώτης εἰς εἴδη τῶν ἀνωτάτω γενῶν διαιρέσεως προάγων τὸν λόγον, ὅπερ ἔδει ἰαὶ τὸν Πλωτῖνον φυλάξαι τὴν τῶν ἀνωτάτω γενῶν ποιούμενον διαίρεσιν. τὰς δὲ τῆς ψυχῆς ποιότητας κατὰ τὰ μόρια τῆς ψυχῆς διίστησιν ὁ Πλωτῖνος, καίτοι δυνατὸν καὶ ἐν πλείοσιν μορίοις τὴν αὐτὴν εἶναι ποιότητα, ὡς τὸ εὐήνιον καὶ σκληρόν, καὶ ἐν ἑνὶ πολλάς, ὅταν ᾖ πολυδύναμον, ὡς ἐν τῷ λογιστικῷ πολλὰς ἐπιστήμας καὶ διαφόρους τοῖς εἴδεσιν. μετὰ δὲ τοῦτο τὰς τοῦ λογιστικοῦ πλείους οὔσας κατὰ τὰς ἐπιστήμας διαιρεῖ καὶ κατὰ | τὰς τεχνας, εἰς τὰ ἔσχατα [*](70r A) ἀποπίπτων καὶ οὐκ ἐμμένων τῇ τοῦ Ἀριστοτέλους τούτων περιλήψει καθ’ ἔ γένος γινομένῃ τὸ τῆς ἕξεως οὐδὲ ἔννοῶν ὅτι οὐ πρόκειται νῦν μέχρι [*](2 διωρίζον Α1 corr. A1 ἕκαστον Κ 3 περιέχον Kv, sed παρέχον in marg. b 8 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,12 σώματι Κ 9 διαιαίρεσιν Α 10 ἐστιν om. A 14 ἐπικειμένης v 15 ποιεῖται A 18 τὰ τῶ εἴδει v εἴδη Α 19 ἕν om. Α 20 λαμβάνει L 23 ποιήσας A 24 αἱ om. LKv 27 ὑποδεῖξαι, ὑπο in ras. A : ἐπιδεῖξαι v 30 προσάγων Α 32 τῆς ψυχῆς] αὐτῆς A 32. 33 ἐν τοῖς πλείοσι, sed corr. K 34 λογικῶ Kv 38 γενομένη K)

Ἐπεὶ δὲ καὶ τὴν οὐσίαν ταῖς κατὰ ποιότητα διαφοραῖς διαιροῦμεν, οἷον τοῦ ζῴου τὸ μὲν λογικόν, τὸ δὲ ἄλογον λέγοτες καὶ τὰς πράξεις τὰς μὲν καλάς, τὰς δὲ αἰσχρὰς τιθέμενοι, ζητεῖν χρή, πῶς ἄν τις τὸ ποιὸν διέλοι κατ’ εἴδη καὶ ποίαις χρώμενος διαφοραῖς καὶ ἐκ ποίου γένους. τὸ γὰρ ποιότητι λέγειν ἑαυτῷ ἐστι λέγειν καὶ ὅμοιον ὡς εἴ τις διαφορὰς <οὐσίας> ἐποιεῖτο καὶ τὴν διαφορὰν λέγοι διαφέρειν, ἐπειδὴ πᾶν τὸ διαφέρον διαφορᾷ διαφέρει, καὶ οὕτως ἐπ’ ἄπειρον ἀνάγκη ἐέναι. τίνι οὖν διαιροῦμεν τοὺς χυμοὺς ἀπὸ τῶν χρωμάτων; εἰ γὰρ τοῖς διαφόροις αἰσθητηρίοις, οὐκ ἔσται | ἐν τοῖς ὑποκειτούτοις [*](70v) [*](1 post add. αἱ Kv καὶ τὸ] κατὰ τὸ L 1 ποιοῦ Α παραγγελόμενα A 6 ὠφελοῦσ || || L βλάπτουσ || || L τὸ Α 8 ἀνοίκιοί L 10 μέγα KA καὶ supra Ja ἦν L ἐν ἄλλοις] Metaph. Θ 1 p. 1046a 19 sqq. 12 ἀλόγους αναλόγους L 13 θερμάναι, ά e corr. L3 11 nate ἐν ἰατρικήν Α μόνου om. K 16 πρακτικαί sic J: πρακτικαί L 19 συμβεξησότος Α ἰτρική L 22 περὶ LK 23 φυλλάττειν L 29 πῶς ἄv τις κτλ.] cf. Plot. Εnn. VI 3017 30 ποίαις] ποῖος L 31 ποιότητα v 32 οὐσίας addidi ex Plotino: οὐσίᾳ add. b λέγει Kv 34 εἶναι A)

Ἐπιστῆσαι δὲ καὶ τοῦτο χρή, εἰ πᾶσα ποιότης δύναται γενέσθαι οὐσιώδης διαφορά. ἤ ἐπὶ μὲν τῶν σωμάτων ἀνάγκη συγχωρεῖν· ἡ γὰρ λευκότης συμβεβηκὸς οὖσα οὐσιώδης διαφορὰ γίνεται ἐπὶ ψιμυθίου· ἐπὶ δὲ τῶν ἐπιστημῶν πῶς ἔχει; ἢ καὶ ἡ γραμματική, ἥτις εἴη ψυχῆς ἥ φύσει [*](2 τὰ] τῆ V 3 τὸ (post καὶ) supra L1: om. A στῦφον ex στιφον corr. A: στίφον K συγκριτικόν, τὸ δὲ διακριτικόν A 7 malim αὐτοῖς 8 ταυτότης, s in ras. J οἱ τ’αυτοὶ A 12 ἔστιν A 16 ἔχει KAv 18 ἐπ’ A 23 αὐταὶ ex αῦται corr. J1: αὗται LKAv an διαφοροῦσιν coll. 1. 24 ? 27 οἷον bis L τις om. A κεκαλύνθαι LKA 29 αὐτὰ v ἑαυτῆς K 31 ποιοῦν L ἑκτὰς libri: correxi 32 αὐταὶ scripsi: οὔτε libri 34 τούτο 1 πᾶσι Kv 36 ψιμμυθίου Av 37 π||ς K ἣ scripsi: ἤ libri)

Ἀλλὰ διὰ τί εἶπεν εἰ ἔστιν ἡ δικαιοσύνη τῇ ἀδικίᾳ ἐναντίον; διὰ τί γὰρ τὸ εἰ τὸ ὐποθετικόν; ἢ ὅτι τινὲς οὐ συεχώρουν τῇ δικαιοσύνῃ ἐναντίον εἶναι τὴν ἀδικίαν, ἀλλὰ τὴν μὲν ἐναντίαν ἕξιν ἀνώνυμον ἔλεγον, τὴν δὲ ἀδικίαν στέρησιν, τὰς γὰρ ἕξεις καταφατικῶς δεῖν προσαγορεύειν καὶ τὰς στερήσεις ἀρνητικῶς, οὐ καλῶς τοῦτο λέγοντες· καὶ γὰρ ἕξεις ἀποφατικῶς προσαγορεύομεν, ὡς τὴν τῇ σωφροσύνῃ ἀντικειμένην ἀκολασίαν, καὶ στερήσεις καταφατικῶς, ὡς τὴν τυφλότητα καὶ χωλότητα. καὶ τοῦτο μὲν ἀληθές, μήποτε δὲ διὰ τοῦτο εἶπεν ὁ Ἀριστοτέλης εἰ ἔστιv ἡ δικαιοσύνη τῇ ἀδικίᾳ ἐναντίον, ὅτι οὔπω τίνα ἐστὶν τὰ ἐναντία παραδέδωκεν, καὶ ὅτι κατ’ ἀλήθειαν οὐχ ὡς ἐναντία ταῦτα ἀντίκειται, ἀλλ’ ὡς ἕξις καὶ στέρησις. διὸ καὶ ἀκριβέστερον εἶπεν Ἀρχύτας οὐ μόνον ἐναντίωσιν εἰπὼν ὑπάρχειν τῇ ποιότητι, ἀλλὰ καὶ στέρησιν, γράφων οὕτως· “καὶ τᾷ ποιότητι δὲ κοινά τινα συνήρτηται, οἷον το τε ἐναντιότατά τινα ἐπιδέχεσθαι καὶ στέρησιν”.

Ἀποροῦσι δέ τινες πρὸς τὸ ἀπὸ τῶν ἐναντίων θεώρημα οὕτως. “εἰ B γὰρ τοῦτο, φησίν, ὑγιές ἐστιν, ἔσται καὶ ἡ στέρησις ἡ τῷ εἴδει [*](2. 3 θάτερον ᾖ ποιόν, καὶ τὸ λοιπὸν ἔσται ποιόν Arist. 4 ἐναντίον Lv, sed corr. L1 ὑπάρχει K 5 ὑπάρξει, ει in ras. J 6 προχειριζόμεθα L 5. 6 τοῦτο δὲ δῆλον προχειριζομένῳ Arist. 10 τῶν om. L 11. 12 supplenda vid. haec fere: ὁτι<οῦν ἐν τίνι ἐστὶ>, cf. Porph. p. 137,5 B. 14 ἐν] ἐ L 16 ζητοῦμεν v 17 ἡ (post εἰ) om. A 21 διὰ—ὑποθετικόν;] μετὰ τοῦ ὑποθετικοῦ εݲιݲ A 21 (post εἰ) supra J1 23 δεῖ KAv, cf. Porph. p. 136,26 Β. 24 στερήσεις ἀρνητικῶς in ras. Α1 27 ὁ om. A εἰ] ἡ L post ἡ lit. erasam J 30 Ἀρχύτας] fr. 37 H. 31 καὶ (post ἀλλὰ) om. v καὶ τᾶι, αὶ et τ e corr. J τὰ LKA 32 ἐγαντιότατα J: ἐναντιώτατα LA: ἐναντιότητα Kv 35 φησίν sic)

Ἀλλὰ διὰ τί τὰ μεταξὺ οὔτε ἀλλήλοις ἐστὶν ἐναντία οὔτε τοῖς ἄκροις; ὅτι ἔσται ἑνὶ πλείονα ἀντικείμενα καὶ οὐκέτι ἔσται ἕν ἐνὶ ἐναντίον, ἐὰν ᾖ καὶ τὰ μεταξὺ ἐναντία. ὁ δὲ Πλωτῖνος ἀπορεῖ, μήποτε πάση ποιότητί ἐστίν τις ἐναντίωσις· καὶ γὰρ τὸ μέσον τοῖς ἄκροις ἐστὶν ἐναντίον· γὰρ οὖσα κατὰ Ἀριστοτέλην ἡ ἀρετὴ ἐναντία ἐστὶν ταῖς ὐπερβολαῖς καὶ ἐλλείψεσιν οὔσαις κακίαις. ῥητέον δὲ πρὸς τοῦτο, ὄτι ἄλλως μὲν ὡς μεσότης ἡ ποιότης ἐπινοεῖται, ἄλλως δὲ ὡς ἀρετή, καὶ κατὰ μὲν τὴν μεσότητα οὐκέτι ἔχει ἐναντίωσιν, κατὰ δὲ τὴν ἀρετὴν ἔχει. ἔτι δὲ τὴν μὲν μεσότητα θεωροῦμεν καὶ ὡς ἰσότητα, τὴν δὲ ὑπερβολὴν καὶ ἔλλειψιν ὡς ἀνισότητα· στοτητα· ὅταν οὖν τὴν μεσότητα λέγωμεν ἐναντίαν εἶναι τῇ ὑπερβολῇ καὶ τῇ ἐλλείψει, οὐδὲν ἄλλο λέγομεν ἤ ὅτι ἰσότης τῇ ἀνισότητι ἀντίκειται, καὶ οὕτως ἐπ’ ἄλλων, ἀλλ’ οὐκ ἐπὶ τοῦ μέσου ἡ ἀντίθεσις γίνεται. ‘ἀλλ’ ἐπὶ τῶν χρωμάτων, φαίη ἄν τις, οὐχ οὕτως γίνεται ἡ ἀντίθεσις τῶν ἄκρων πρὸς τὸ μέσον· τὸ γὰρ φαιὸν εἰ ἀντίκειται τῷ λευκῷ, ἤτοι κατὰ τὸ ἐνὸν μῖγμα τοῦ λευκοῦ ἀντίκειται αὐτῷ ἤ κατὰ τὸ ἐνὸν μῖγμα τοῦ μέλανος. ἀλλ’ εἰ μὲν κατὰ τὸ λευκοῦ μῖγμα, λευκὸν λευκῷ ἀντίκειται, ὅπερ ἀδύνατον· [*](1 post ποιότητι add. ὑπάρχει τἀναντία A 2 post ἐσσὶ add. ἢ A καὶ (ante ἐπ’) supra Ja 3 ἄλλα ὑποστάσει JLA: ἄλλας ὑποστάσεις Kv: desidero haec fere: ἄλλα <ὑπόστασιν ἔχει· ὥστε ἐν τῇ> ὑποστάσει 5 ἡ addidi 7 πορρωτέρα K: ποῤῥώτερον αὐτῆ A 9 εὑρίσκειν K 12 τοῦτο] τούτω(ι) JL 17 οὕτως v 21 alt. οὔτε om. A 22 ἕν] ἐν L 23 Πλωτῖνος] Enn. VI 3,20 Πόσῃ b Plot.: ποσῆ(ι) JLKAv ·α· τλ 24 ἐναντίωσις Ja: ἐναντία etiam Plot., sed cf. Ι. 28 25 ἀριστο LA 27 ἤ L 28 οὐκέτι] οὐκ A μὲν om. Av 35 μέλαν K 36 τὸ τοῦ λευκοῦ A)

Ἀλλ’ ἐπειδὴ τὸ μὲν λευκὸν τῷ μέλανι εἶπεν ἐναντίον, τῷ δὲ πυρρῷ [*](Ζ) καὶ ὠχρῷ μηδὲν εἶναι ἐναντίον, ἄξιον ἄν εἴη προλαβόντας ὀλίγον τὸν ὅρον τῶν ἐναντίων καὶ τίνα ἔχει τὴν ὀρθότητα· ἀπὸ γὰρ τούπερὶ [*](5 L 6 post οὐχὶ add. καὶ A 7. 8 χρήματα v 9 ἁπλῆ Lv: ἁπλῆν 10 ἐγγενῶντες JLKv, corr. L1 αὐτοις J, sed ·ὴν· supra Ja 11 post τὴν add. αὐτὴν JLKv, expunxit J: cf. Ι. 10 14 ταῦτα πάντα A ἐν τοῖς Περὶ αἰσθήσεως καὶ αἰσθητῶν] 3 p. 439b18 sqq. τοῖς] τῶ v περὶ αἰσθήσεων A 17 τι om. K 20 κράμματος K τῶν Lv Plot.: τῶ(ι) JKA μαξὺ A 21 λέγοντες v 24 φησὶν sic libri 20 ἀλλ’ ἀσώματα v 27 ἐν ὦ(ι) περιέχει libri: corrcxi 21) ἀσωμάτου οὐσίαν K: οὐσίαν ἀσωμάτου v: οὐσίαν ἀσώματον b προειληφὼς A που om. Κ, ad sequentia trahit L τοῦτο in marg. Ja 30 post διάφορον <οὐκ ἂν> add. b, recte puto, sed praeterea ἄν (post ἄρδην) in ὄν corrigendum πάθη Av 32 pr. τῶ ex τὸ corr. L1 τῶ δὲ—ἐναντίον (33) om. L 33 προλαβόντας ὀλίγον] μικρὸν προλαβόντας A)

p. 10b26 Ἐπιδέχεται δὲ καὶ τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον τὰ ποιά ἕως τοῦ ὥστε ἴδιον ἄν εἴη ποιότητος τὸ ὅμοιον ἤ ἀνόμοιον λέγεσθαι κατα ταυτην.

Καὶ περὶ τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον ἐν πάσαις ταῖς κατηγορίαις ζητήσας, εἰτε ὑπάρχει αὐταῖς εἴτε μή, ἀκολούθως καὶ ἐπὶ τῆς ποιότητός φησιν ἐπιδέχεσθαι δέχεσθαι τὰ ποιὰ τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον, ποιὰ τὰς ποιότητας λέγων, ὡς δηλοῖ τὰ παραδείγματα· δικαιοσύνην γὰρ ἔλαβεν καίτοι πρότερον τὸ [*](2. 3 ἐν δὲ τούτω(ι) JLA: ἕν δὲ τοῦτο Kv 3 τινὰ παρακειμένην A 9 εἶδος Kv ἐπαμφοτερίζοντα Kv: ἔτι ἀμφοτερίζοντα JLA 10 λόγων] ὅλων v 12 τὰ ἐναντία v 13 γε om. L 14 ἄτοπόν ἐστιν Kv 16 οἰκειότερον 0111. L ἐρήθη Α 19 ἀριστοτέλην KAv: comp. anc. L 20 γῆν] γῆ v 21 pro ἰστέον ὅτι καὶ lac. 3 vol 4 litt. L ταῦτα, τ pr. in ras. J 24 οὖν om. L ἔχουσαι L 25 συνιστάσας v αὐτὰς Av 2(1 καὶ (post δὲ) om. Kv cum plerisque Arist. codd. ἕως—ταύτην (28) om. Α 27 εἴη τῆς ποιότητος plerique Arist. codd. 27 ἤ] καὶ Arist. codd. exceptis Cen 28 κατὰ ταύτην JL: καὶ ταύτην K: ταύτην Αν: κατ’ αὐτὴν Arist. 29 κατηγορίας L 31 ποιὰ, ι in ras. (ante τὰς) J 32 δηλοῖ, δη in ras. Α)

Γέσσαρες δὲ εἰσὶν αἱρέσεις περὶ τῆς ἐπιτάσεως καὶ ἀνεσεως τῶν τε ποιοτήτων καὶ τῶν ποιῶν. καὶ γὰρ οἱ μὲν καὶ τὰς ποιότητας πάσας καὶ τὰ ποιὰ δέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον ἀποφαίνονται, ὥσπερ Πλωτίνῳ καὶ ἄλλοις δοκεῖ Πλατωνικοῖς, διότι πᾶν ἔνυλον ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον, τῆς ὕλης τὸ μᾶλλον ἐχούσης καὶ τὸ ἧττον διὰ τὴν σύμφυτον αὐτῆς ἀπειρίαν. ἄλλη δέ ἐστιν δόξα ὑπεναντία ταύτῃ, ἥτις ἐν μὲν ταῖς ποιότησιν αὐταῖς, οἷον ἐν δικαιοσύνῃ καὶ λευκότητι, οὐδαμῶς εἶναι τὸ μᾶλλον καὶ ἧττόν φησιν· ἑκάστην γὰρ ὅλον τι εἶναι καὶ καθ’ ἕνα λόγον ἑστάναι, καὶ διὰ τοῦτο μὴ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον· ἐν δὲ τοῖς μετέχουσιν εἶναι ἐπίτασιν καὶ ἄνεσιν· πλάτος γὰρ ἔχουσιν αἱ μετοχαί, καὶ μὲv μᾶλλον μετέχουσιν, οἱ δὲ ἧττον, ἰαὶ διὰ τοῦτο καὶ αἱ ἕξεις αὐταὶ νομίζονται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον ἐπιδέχεσθαι, καίτοι τῶν ποιῶν ὄντων τῶν ἐπιδεχομένων. ταύτης δὲ ἔοικεν | τῆς δόξης ὁ Ἀριστοτέλης μνημονεύσιν, [*](72v Δ) ὅταν λέγῃ δικαιοσύνη γὰρ δικαιοσύνης εἰ λἰλέγεται μᾶλλον, ἀπορήσειεν ἄν τις, καὶ ἐφεξῆς δὲ δικαιοσύνη μὲν δικαιοσύνης οὐ πάνυ τι μᾶλλον καὶ ἧττον λέγεται· τὰ δὲ κατ’ αὐτὰς λεγόμενα ποιὰ ἀναμφισβητήτως ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλόν φησι· γραμματικώτερον γὰρ ἕτερον ἑτέρου μᾶλλον λέγεσθαι καὶ δικαιότερον καὶ ὑγιεινότερον. ὅταν λέγῃ ὡσαύτως δὲ καὶ γραμματικὴν καὶ τὰς ἄλλας διαθέσεις, κοινότερον τὰς τὰς ἕξεις διαθέσεις ἐκάλεσεν, ὥσπερ καὶ ἐν τοῖς πρὸ τούτων ποιὰ τὰς ποιότητας. τρίτη δὲ αἴρεσις ἡ τῶν Στωικῶν, οἵτινες διελόμενοι χωρὶς τὰς ἀρετὰς ἀπὸ τῶν μέσων τεχνῶν ταύτας οὔτε ἐπιτείνεσθαι οὔτε ἀνίεσθαι, τὰς δὲ μέσας τέχνας καὶ ἐπίτασιν καὶ ἄνεσιν δέχεσθαί φασιν. τῶν οὖν ἕξεων καὶ τῶν ποιὼν κατὰ τούτους τὰ με) οὔτε ἐπιτείνεται οὔτε [*](3 προστιθείς J 4 ἐπίτασιν v 6 ψυχαῖ K post δίκαιον add. καὶ v 7 λαμβάνει καὶ ἄνεσιν A 8 καὶ ἧττον A ἐλέγετο] 7 p. 6b20 9 πᾶσα σ Porph. p. 137,19 B.: πάση·ι· J: πάσης A: πάση LKv 10 ἢ JKA: καὶ Lv 12 δὲ om. L 14 καὶ ἧττον A Πλωτίνῳ] Enn. VI 3.20 15. 16 καὶ ἧττον A 19 καὶ τὸ ἦττον v 20 καὶ ἧττον LKA 24. 25 μνημονεύειν ἀριστοτέλης (om. ὁ) A 25 λέγεται] λέγοιτο v cum nonnullis Arist. codd. 26. 27 δικαιοσύνην με) γὰρ δ. οὐ π. φασὶ δεῖν λέγεσθαι μ. κ. ἧ. Arist. 27 τι JL Porph., del. J: om. KAv Arist. κατὰ ταύτας 29 λέγεσθαι μᾶλλον Kv λέγεσθαι in lin., γτ (= λέγεται) snpra L1 ὑγ. ἰαὶ δικ. Arist. codd. exc. Cenu 30 δὲ (post ὅταν0 supra Ja)

Διωρισμένων δὲ τῶν αἱρέσεων ἴδωμεν ὅπως κατασκευάζει μὴ ἴδιον εἶναι τῆς ποιότητος τὸ ἐπιδέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον. τρίγωνον δέ, φησί, καὶ τεράγωνον οὐ δοκεῖ τὸ μᾶλλον ἐπιδέχεσθαι οὐδὲ τῶν ἄλλων σχημάτων οὐδέν· διὸ οὐκ ἔστιν ἴδιον πάσης ποιότητος τὸ ἐπι δέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον. ἀποδείκνυσιν δὲ τὸ τὰ σχήματα μὴ ἐπιδέχεσθαι καθολικὸν θεώρημα προλαβών, ποῖα ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον καὶ ποῖα οὔ. ὅσα μὲν γὰρ ἐπιδέχεται τὸν τοῦ προκειμένου λόγον, καθ’ ὅ μἀλλον ἤ ἧττον λέγεται, ταῦτα ῥηθήσεται μᾶλλον· ἐὰν δὲ μὴ ἐπιδέχηται, οὐ ῥηθήσεται τὸ ἕτερον τοῦ ἑτέρου μᾶλλον. οὐκ ἐπιδέχεται μὲν οὖν τὸ τρίγωνον τὸν τοῦ κύκλου λόγον, καὶ διὰ τοῦτο οὐκ ἄν εἴη τὸ τρίγωνον τοῦ τετραγώνου μᾶλλον κύκλος. τὸ μέντοι λευκὸν [*](Ε) ἱμάτιον καὶ ἡ χιὼν καὶ πολλὰ λευκὰ ἐπιδέχεται τὸν τοῦ λευκοῦ λόγον, καὶ διὰ τοῦτο λευκὸν ἄλλο ἄλλου μᾶλλον εἶναι λέγεται. τί οὖν; ἆρα ὅσα ἐπιδέχεται τὸν αὐτὸν λόγον, ταῦτα καὶ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον ἐπιδέχεται; ἢ οὐ πάντα· καὶ γὰρ πάντες μὲν οἱ κατὰ μέρος ἄνθρωποι ἐπιδέχονται τὸν τοῦ ἀνθρώπου λόγον, ἄνθρωπος δὲ ἀνθρώπου οὐκ ἔστι μᾶλλον ἄνθρωπος, ὥστε τῶν μὲν μὴ ἐπιδεχομένων τὸν αὐτὸν λόγον οὐδὲν ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον, τῶν δὲ ἐπιδεχομένων τὰ μὲν <ἐπι>δέχεται, τὰ δὲ οὐκ εἰ μὲν γὰρ οὐσίας ἐστὶν ὁ λόγος, οὐκ ἐπιδέχεται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον, διότι οὐδὲ ἡ οὐσία ἐπιδέχεται. ὁμοίως δὲ οὐδὲ ὁ ποσότητος ὡρισμένης ἢ τῶν πρός τι· τὸν γὰρ τοῦ διπλασίου λόγον ἐπιδέχεται τὰ τέσσαρα τρὸς δύο καὶ τὰ δύο πρὸς ἴη καὶ οὐδέτερόν ἐστι μᾶλλον ἢ ἧττον οὐδετέρου διπλάσιον. εἰ μέντοι ποιότητός ἐστιν ὁ λόγος, οἷον λέυκότητος ἢ γλυκύτητος, ἐπιδέχεται. εἰκότως δὲ ἐν τοῖς ὑπὸ τὸν αὐτὸν λόγον ἐστὶν τὸ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον ἐπιδεχόμενα, διότι ἐν τούτοις ἡ σύγκρισις, ἀλλ’ οὐχὶ τοῖς ἐκβεβηκόσι τὸν αὐτὸν λόγον. εἰ οὖν μηδὲν τῶν σχημάτων [*](1 ἐπιδέχεται, ται ex σθαι corr. L 2. 3 καὶ ἧττον A 3 τοὺς] τὰς A καθ’ αὑτὰς Α 5 Πορφύριος] p. 138,30 Β. 6. 7 φησί, οὐσίαι εἰσί A 8 αἱ om. Kv 9 ὅπως om. L1: πῶς supra L3 κατασκευάζη Kv 10 ἐπιδέχεσθαι post ἧττον coll. Kv 13 μὴ om. L 14 conicias προσλαβών vel προβαλών, sed vide ne ipsum auctorem corrigas: cf. Jambl. in Nic. p. 51,23 cum adnot. Pist. 15 τὸ om. LA 17 ἐπιδέχηται JL Αrist.: ἐπιδέχεται KAv 18 οὖν om. Κ 22 καὶ (post ταῦτα) om. v καὶ τὸ ἧττον v 25 οὐδὲν om. A 2() καὶ τὸ ἧττον V μὲν δέχεται JLKA: corr. v 28 ὁ om. A 29 ἤ—λόγον in marg. suppl. Ja 20. 30 καὶ τὰ] κατὰ K 30 τέτταρα Kv: δ JL ἕν] τέσσαρα K μᾶλλον ἐστὶν Kv 31 ἧττον om. JLA οὐδετέρου JLA. in marg. b: οὐδέτερον Kv 31. 32 λευκότης ἢ γλυκύτης K 33 τὸ τὰ)

Ζητεῖ δὲ ὁ Ἰάμβλιχος, διὰ τί τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον ὡς κοινὸν τίθησι πλειόνων κατηγοριῶν, καί φησιν, ὅτι ἐν μετοχῇ ταῦτα θεωρεῖται, ἄλλου μὲν ὄντος τοῦ μεταλαμβάνοντος, ἑτέρου δὲ τοῦ μετεχομένου. καὶ εἰ μὲν μέθεξιν τὴν ἐν τῇ ὕλῃ λέγει, ἔδει καὶ τὴν οὐσίαν καὶ τὸ ποσὸν ναὶ τὰς ἄλλας κατηγορίας καθ᾿ ὅλας ἑαυτὰς δέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον· πᾶσαι γὰρ εἰς ὕλην προέρχονται. εἰ δὲ μετέχεσθαι τὰς ἐπεισιύσας λέγοι κατηγορίας, οἵα καὶ ἡ ποιότης ἐστὶν καὶ τὰ πρός τι, ἕδει καθ᾿ ὁλην ἑαυτὴν τὴν ποιότητα καὶ τὰ πρός τι δέχεσθαι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον. μήποτε οὖν τὸ μὲν ταῖς ἐπεισάκτοις ὑπάρχειν ἀληθές· καὶ ἐν τῇ ποιότητι [*](Ζ) δὲ τὰ οὐσιωδέστερα εἴδη, ὥσπερ τὰ σχήματα καὶ τὰ κατὰ τὸ μάλιστα θεωρούμενα, ὡς ἡ ἀρετή, ταῦτα τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον οὐκ ἐπιδέχεται.

Ἀλλὰ διὰ τί, φασίν, εἰς πολλὰς δόξας διαιρεῖται ἡ κατὰ τὰς ποιότητας τοῦ μᾶλλον καὶ ἦττον ἐπίτασίς τε καὶ ἄνεσις; ἤ καὶ ὁ λόγος αὐτὸς τῆς ποιότητος καὶ τὸ μετέχον καὶ τὸ σύνθετον τῆς τοιαύτης τῶν δοξῶν διαφορᾶς γέγονεν αἴτια, πολλὴν ἐν ἑαυτοῖς ἔχοντα τὴν διαφορὰν καὶ διαφόρους ἐννοίας ἀνακινοῦντα. καὶ γὰρ τὸς γόγον αὐτὸν τῆς ποιότητος οἱ μὲν ἑστάναι καθ᾿ ἕνα ὅρον νομίζουσιν, οἱ δὲ ἐπὶ μὲν τινῶν ἑστάναι, ἐπὶ δὲ τινῶν μή, οἱ δὲ μηδὲ ὅλως αὐτὸν ἑστάναι· ἔνυλον γὰρ αὐτὸν εἶναι καὶ μετὰ τῆς ὕλης, συναλλοιούμενον αὐτῆς τῇ ἀπεράντῳ φύσει· οἱ δὲ διαιροῦσιν αὐτόν, ἄλλον μὲν τὸν ἄυλον τιθέμενοι, ἄλλον δὲ τὸν ἔνυλον. καὶ πάντες οὖτοι περὶ τὰς διαφορὰς τῆς ποιότητος διακρίνονται· κατ᾿ ἄλλον δὲ τρόπον κατὰ τὰ μετέ- χοντα καὶ ὑποδεχόμενα τὸν λογον γίνεται τῶν δοξῶν ἡ διαίρεσις, ὅταν λέγωμεν ‘πλατέως ἤ ἐν πλάτει μετέχει᾿, καὶ ὅτι μᾶλλον καὶ ἦττον μετέχει. τρίτη δὲ ἄν ἄλλη γένοιτο διαφορὰ κατὰ τὸ κοινὸν ἐξ ἀμφοῖν. δύο γάρ τινων συνιόντων ἡ τοῦ ἑτέρου ἐπικράτεια ἀπίτασιν ποιεῖ καὶ ἄνεσιν· ἐπι- κρατοῦντος μὲν γὰρ τοῦ εἴδους τὸ μᾶλλον συμβαίνει, ἐπικρατούσης δὲ τῆς ὕλης τὸ | ἦττον. καὶ ὅταν μὲν τὸ εἶδος ἐπικρατῇ, ἕστηκεν καὶ ὁ λόγος [*](73r A) ἐν ἑνὶ εἴδει ὡρισμένος καθ᾿ ἑαυτόν· ὅταν δὲ τὸ ὑποδεχόμενον, τότε ἀλλοίωσις μορίων, τὰ δὲ οὕτως, καὶ οὕτως αἱ διάφοροι γίνονται δόξαι.

Μετὰ δὲ τὴν κοινὴν τῶν αἱρέσεων ἐπίβλεψιν καὶ ἑκάστην ἰδίᾳ πολυπραγμονῆσαι καλόν. πρὸς μὲν γὰρ τοὺς ἀπὸ τῆς Στοᾶς τὸ μὲν σπουδαῖον γένος βέβαιον γέγοντας, τὸ δὲ μέσον ἐπίτασιν καὶ ἄνεσιν ἐπιδέχεσθαι, ἀπο- [*](1 καὶ τὸ ἦττον v 2 ἐστιν αὐτοῖς K: αὐτῆς ἐστι v καὶ (post γὰρ) om. v 3 κατηγορεῖτε L 4 αὐτάρκως Kv 5 καὶ τὸ ἦττον v 9 καθ᾿ ὅλας] καθόλου v καὶ =htton Α 10 εἰς τὴν ὕλην v λέγει K 11 οἶα A 12 τὴν om. Κ τὸ (ante ἦττον) supra L1 15 καὶ τὸ ἦττον v 16 φησιν A 17 τε om. Α 18 τὸ ante σύνθετον erasit J 19 αἰτία JA , corr. J πολλὰ Kv 27 μετέχει καὶ ἦττον L 29 καὶ ἄνεσιν ποιεῖ A 30 post συμβαίνει add. καὶ L 35 διαιρέσεων v 36 τοὺς om. A)

Θαυμαστῶς δὲδ ὁ Ἀρχύτας βραχεῖ λόγῳ τὴν αἰτίαν τοῦ μᾶλλον ἧττον ἐνεδείξατο εἰπών· “ καὶ τῇ ποιότητι δὲ κοινά τινα συνήρτηται, οἷον τό τε ἐναντιότατά τινα ἐπιδέχεσθαι καὶ στέρησιν, καὶ τὸ μᾶλλον δὲ καὶ ἧσσον, οἷον ἐν τοῖς πάθεσιν· διότι γὰρ ἀπειρίας τινὸς μετέχει τὰ πάθη, [*](Ζ) διὰ τοῦτο μετείληφέν τιονς ἐπιτάσεως ἀορίστου κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον”. καὶ οὕτως κατὰ τὸν ἑαυτοῦ λόγον, ὃ ποιότης, τὸ μᾶλλον ἕξει καὶ τὸ καὶ οὐκ ἀπὸ τῶν μετεχόντων. καὶ γὰρ ἐν τοῖς μετέχουσι θεωρουμένη ἐπίτασις καὶ ἄνεσις, νῦν μὲν λευκοῦ μόνου ὄντος, εἰ τύχοι, ὅταν δὲδ ἐπικαυθῇ ὑπὸ ἡλίου ἧττον γενομένου λευκοῦ, κἄν κατ’ ἐπιτηδειότητα ἢ ἀνεπιτηδειότητα γίνηται τοῦ μετέχοντος κατὰ σύμμιξιν τοῦ μὴ τοιούτου, ἔχει ὅμως καὶ αὐτὴ ἐν τοῖς μετεχομένοις λόγοις τὴν ὑπεροχήν· οὗτοι γὰρ διαφόρως ἐγγίνοται προηγησαμένων τῶν ἑτέρων παθημάτων. οὐ μὴν ἀλλ’ ἔχει γε ἀμφισβήτησιν, μήποτε ἐν τοῖς ὑποδεχομένοις ἐστὶ τὸ διάφορον· ἐπὶ δὲ τῶν συμφύτων χρωμάτων, οἷον τοῦ ἐν γάλακτι καὶ χιόνι λευκοῦ, φανερά ἐστιν ἡ κατ’ αὐτὸν τὸν φυσικὸν λόγον κατὰ τὸ μᾶλλον ὑπεροχή.

Ἀλλὰ πῶς ἴδιον τῆς ποιότητος τὸ ὅμοιον καὶ ἀνόμοιον εἶναί φησιν; ἢ ὅτι, ὡς εἴρηται πολλάκις, ἐπείσακτός ἐστιν ἡ ποιότης καὶ κιὰ τοῦτο οἷον παράχρωσιν ποιεῖ ἡ κατ’ αὐτὴν κοινωνία. ἕκαστον γὰρ τῶν γενῶν ἰδίαν ἔχει τῆς κοινωνίας τὴν φύσιν, καὶ τὰ μὲν κατ’ οὐσίαν κοινωνοῦντα ταὐτότητι συνδέδεται, διότι τὸ αὐτὸ γίνεται· τὸ δὲ κατὰ ποσότητα ἴσον, τὸ δὲ κατὰ ποιότητα ὅμοιον. ὡς γὰρ ἐπεισοδιώδης ἡ ποιότης ἔστιν ὅλον καὶ πᾶν ὅπερ ἐστὶ τὸ δεχόμενον, ἀλλὰ περί τι αὐτοῦ ἐγγίνεται χαρακτήρ τις περὶ τὴν οὐσίαν, ὄπερ τὴν ὁμοιότητα ποιεῖ· καὶ γὰρ ὁμοιότης [*](1 εὕρεσιν L 2 ἀνεπιτάτους in marg. suppl. Ja 3 Πορφυρίου] p. 13830 ἅπερ ν 4 καὶ ἧττον LA 6 εἰ om. K 11 Ἀρχύτας] fr. 38 βραχὺ L 11. 12 ἧττον καὶ μᾶλλον v 12 ἐδεδείξατο L 13 ἐναντιώτατα (sic) A: ἐναντιότητα JLKv τινα J: om. LKAv, sed cf. p. 178,19. 278,31 δὲ om. L 14 ἧττον Av οἷον om. v 15 ἀορίστου ἐπιτάσεως Kv 16 8 ποιότης in liu. J, expunxit Ja: τὸ ποιὸν Ja in marg., LKAv 18. 19 ἐπικαυθῶ A 19 ὑπὸ τοῦ ἡλίου v 20 γένηται Lv 21 post ὅμως add. γὰρ A 25 ἡ Kv: μὴ JKA 27 εἴρηται] p. 279,34, 288,85 cf. p. 216,5 28 τοῦτον L 29 τὰ] ταῦτα L 30 ταυτότη K: ταυτότητα V 30. 31 exspectaveris τὰ δὲ κατὰ ποσότητα ἰσότητι, διότι ἴσον, τὰ δὲ κατὰ ποιότητα ὁμοιότητι, διότι ὅμοιον 31 et p. 291,1 ἐπεισωδιώδης J 32 περὶ Τὸ αὐτὸ v)

p. 11a20 Οὐ δεῖ δὲ ταράττεσθαι ἕως τοῦ οὐδὲν ἄτοπον ἐν ἀμφοτέροις τοῖς γένεσιν αὐτὸ καταριθμεῖσθαι.

Φιλανθρώπου διδασκαλίας ἐστὶν τὸ λύειν τὰς ἀναφυομένας ἐκ τῶν εἰρημένων ἀπορίας. ἐμνημόνευσεν οὖν ὁ Ἀριστοτέλης, ὅτι τὰς ἕξεις καὶ διαθέσεις πρότερον μὲν ἐν τοῖς πρός τι κατηρίθμησεν, περὶ ποιότητος δὲ λέγων πρῶτον εἶδος αὐτὰς τῆς ποιότητος ἐλογίσατο, καὶ ὅτι ταραχθῆναι εἰκὸν ἦν ἐκ τούτου τοὺς ἀκούοντας. εἰ γὰρ δύο κατηγοριῶν ἐστιν ἡ ἕξις, συμβήσεται μίαν οὖσαν αὐτὴν ἑτέραις τῷ εἴδει χρήσασθαι διαφοραῖς· τῶν [*](Β) γὰρ ἑτέρων γενῶν καὶ μὴ ὑπάλληλα τεταγμένων ἐτέρας αὐτὸς ἔφατο τῷ εἴδει τὰς διαφοράς. λύει οὖν ταύτην τὴν ἀπορίαν διχῶς, καθ’ ἕνα μὲν τρόπον δεικνὺς ἐπὶ πάντων τῶν τοιούτων τὰ μὲν γένη πρός τι λεγόμεναν, οἷον τὴν ἐπιστήμην τοῦ ἐπιστητοῦ, τὰ δὲ εἴδη καὶ τὸ καθ’ ἕκαστον οὐκέτι τῶν πρός τι. ἡ γὰρ γραμματικὴ καὶ ἡ Ἀριστάρχου γραμματικὴ [*](1 εἴδους in marg. suppl. Ja 1. 2 ἐν τῷ Παρμενίδῃ] p. 139 E. 140 Α, cf. 128 E 2 ἀνομοιότης] ἀνομοιότητα K 5 Ἀρχύτας] 0111. Hartenst. ποιότατος L: ποιότατος J: ποιότητος KAv τὸ (post καὶ) supra J1: om. v 6 λέγομες J: λέγομεν ceteri 9 ἀναφέρει A 10 μετεχόμενα v μὲν om. A κατὰ ταυτὸν in marg. b, falso 13 ἀφιστάμενον A 14 post ἀνόμοιον inserunt διὸ καὶ πάσης ποιότητος LKv, eadem in marg. Ja, cf. I. 17 15 καθόσον A 16 περὶ v 17 πάσης ποιότητος A1, cf. p. 115,9sq, 19. 20 ἕως—καταριθμεῖσθαι om. A 21 post φιλανθρώπου add. δὲ A 23 πρότερον] 7 p. 01)2 20 χρῆσθαι A 27 ἑτερογενῶν Porph. p. 139, 26 Β., sed cf. p. 57,21 ἔφατο] 3 p. 1b16 28 εἴδη v τῆς διαφορᾶς A τὴν ἀπορίαν ταύτην v 31 καὶ om. K)

Ἀλλ’ ἀπορήσειεν ἄν τις, ὡς οἶμαι, πῶς φησιν ὁ Ἀριστοτέλης τὰ μὲν γένη πρὸς τι λέγεσθαι, τὰ δὲ καθ’ ἕκαστα ποιὰ εἶναι· δῆλον γὰρ ὅτι ἧσπερ ἄν ᾖ κατηγορίας τὸ γένος, τῆς αὐτῆς ἄν εἴη κατηγορίας καὶ τὰ ἐν τῷ γένει ἐκεινῳ καθ’ ἕκαστα. εἰ γὰρ οὐσία τὸ γένος, καὶ τὰ ὑπὸ τὸ γένος καθ’ ἕκαστα οὐσίαι, καὶ εἰ ποιότης τὸ γένος, καὶ τὰ καθ’ ἕκαστα ποιότητες· τὸ γὰρ γένος οὐ μόνον τῶν εἰδῶν, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀτόμων συνωνύμως κατηγορεῖται. πῶς οὖν τὸ μὲν γένος πρός τι εἶναίφησιv, τὰ δὲ καθ’ ἕκαστα μὴ εἶναι τῶν πρός τι, ἀλλὰ ποιότητας; ἔτι δὲ οἶμαι καὶ τοῦτο ἀπορίας ἄξιον, ποίας ἕξεις καὶ διαθέσεις ἐν εῷ εἴδει τῆς ποιότητος ἔθετο ὁ Ἀριστοτέλης. εἰ μὲν γὰρ τὰς ὡς γένος, πῶς νῦν πρός τι ταύτας εἶναί φησιν, ἀλλ’ οὐ ποιότητας; εἰ δὲ τὰς καθ’ ἕκαστα, πῶς οὐχὶ καὶ τὰς ὡς γένος; ἡ γὰρ τὶς ἕξις καὶ ἕξις καὶ ἡ τὶς διάθεσις καὶ διάξεσις, ὥσπερ καὶ ὁ τὶς ἄνθρωπος καὶ ἄνθρωπος. ῥητέον δὴ οἶμαι πρὸς ταῦτα, ὅτι οὐκ εἶπεν τὰ γένη μὴ εἶναι ποιότητας οὐδὲ ὅτι ἡ γενικὴ ἕξις καὶ διάθεσις οὐκ ἔστιν ποιότης, ἀλλ’ ὅτι, εἰ καὶ εἴρηται πρός τι ἡ ἕξις καὶ ἡ διάθεσις, οὐ πᾶσα ἔχει τοῦτο, ἀλλ’ ἡ γενικὴ μόνον· ποιότης μέντοι πᾶσα, καὶ ἡ γενικὴ καὶ ἡ καθ’ ἕκαστα. καὶ οὐδὲν ἄτοπov τὴν μὲν γενικὴν ἕξιν καὶ πρóς τι εἶναι, τὰς δὲ καθ’ ἕκαστα ποιότητας μόνον, διότι οὐχὶ τοῦ ὡς πρός τι γένους ἐδόθησαν αἱ καθ’ ἕκαστα ἕξεις, ἀλλὰ τῆς ὡς ποιότητος. καὶ γὰρ ἡ ἐπιστήμη ὡς μὲν πρός τι οὐ τέμνεται εἰς εἴδη, ὡς δὲ ποιότης διαιρεῖται εἰς τὰς κατὰ μέρος ἐπιστήμας, αἵτινες πρός τι μὲν οὔκ εἰσιν, ὡς ἀποδέδεικται, ποιότητες δέ εἰσιν.

Εἰ δὲ χρὴ καὶ κοινούς τινας ἐκθέσθαι διορισμούς, πῶς οἷόν τε ἐπ’ ἄλλην καὶ ἄλλην κατηγορίαν τὸ αὐτὸ ἀναφέρειν, ῥητέον ὅτι δεῖ τὰ προτιθέμενα ὡς σύνθετα ἀναλύειν, μέχρι τῶν ἄνευ συμπλοκῆς ἀναγόντων ἡμῶν ἕκαστα, καὶ τότε ἤ ἀπὸ τῶν σημαινομένων τῆς ἑτερότητος ἢ ἀπὸ τῆς τῶν [*](1 τι] τοι A ἑαυτῶ Kv, sed cf. p. 18,21. 299,21 sq. 2 μὲν supra L1 3 ἀλεξάνδρου A 4 ἄνευ τῆς τοῦ συνθέτου συμπλοκῆς Α 4. 5 κατηγορίαν ἀναχθήσεται v 8 φιλόσοφος V 12 ἧπερ K 13 τὰ in lin. J1, exp. Ja: αἱ in marg. Ja LKAv 14 ποιότητες] ποιότητας Κ 16 τὰ δεκαστα J1, corr. Ja 17 τῶν om. v 20 ποιότητος K 21 διάθεσις (prius) in marg. b: θέσις v καὶ ante ὁ om. A 22 δὲ Kv τὰ om. V 24 ἡ (post καὶ) om. A 27 τὰς] τὴν Kv ποιότητα Kv 28 τῆς] scil. ἕξεως: τοῦ in marg. b ποιότητα Kv 21) ὡς δὲ scripsi: ἡ δὲ libri 30 ἔστιν L ἀποδέδεικται] p. 291,31 sqq. 31 ἐστιν L 32 κοινωνοὺς L 33 τὸ αὐτὸ om. v 33. 34 προστιθέμενα KAv)

p. 11b1 Ἐπιδέχεται δὲδ καὶ τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν ἐναντιότητα ἕως τοῦ ὐπὲρμἒ́ οὖν τῶν γενῶν ἱκανὰ τὰ εἰρημένα.

Τῶν δέκα γενῶν τὰ μὲν τέσσαρα, περὶ ὧν ἤδη διῆλθεν, ὁλικώτερα ὄντα καὶ πλείονα θεωρίαν ἐπιδεχόμενα πολλῶν ἠξίωται λόγων ὐπὸ τοῦ Ἀριστοτέλους, περὶ δὲ τῶν λοιπῶν λέξει, εἰ καὶ ὐφειμένως. ἀλλὰ δυνατὸν ἦν καὶ περὶ ἐκείνων πολλοῦς εἰπεῖν καὶ καλοὺς λόγους, ἀρκεῖται δὲ ὡς ἐν εἰσαγωγῇ τῷ τὴν ἔννοιαν ἀυτῶν παραστῆσαι, ἵνα ἔχωσιν οἱ νέοι τὰ ἁπλᾶ εὶς τὰ οἰκεῖα γένη ἀνάγοντες οὐκείως ποιεῖσθαι τὰς κατηγορίας, ὅπερ ἐν ἀρχῇ διὰ τῶν παραδειγμάτων ἐποίησεν. ἐδίᾳ μέντοι περὶ ἑκάστου τούτων ἀκριβεῖς ἐποιήσατο λόγους· περὶ μὲν τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν ἐν τῇ Περὶ γενέσεως καὶ φθορᾶς, περὶ δὲ τοῦ ποτὲ καὶ τοῦ ποῦ ἐν τῇ Φυσικῇ ἀκροάσει, ἔνθα καὶ περὶ χρόνου καὶ τόπου τελέως ἐδίδαξεν, περὶ πάντων δὲ ἐν τῇ Μετὰ τὰ φυσικὰ τοὺς τελεωτάτους πεποίηται λόγους· αἱ γὰρ ἀρχαὶ κατὰ μὲν τὴv σημαντικὴν αὔτῶν λέξιν ἐν τῇ λογικῇ πραγματείᾳ δηλοῦνται, κατὰ δὲ τὰ σημαινόμενα πράγματα ἐν τῇ Μετὰ τὰ φυσικὰ οἰκείως.

Πρώτων δὲ ἐν πούτοις ἐμνημόνευσεν τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν, διότι, φασίν, κατὰ τὴν ποιότητα τὸ ποιεῖν ἐστι καὶ πάσχειν· εἰκότως οὖν μετὰ τὴν ποιότητα εὐθὺς προεβλήθη. καίτοι καὶ κατ’ οὐσίαν ἔστιν ποιεῖν, ὥσπερ τὸ γεννᾶν καὶ οἰκοδομεῖν, καὶ κατὰ ποσότητα, ὡς τὸ ἀριθμεῖν, καὶ πρὸς τὰ πρός τι δὲ οἰκείως ἔχει, εἴπερ τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν πρός τί ἐστιν. κάλλιον οὖν λέγειν ὅτι πρὸς τὰς τέσσαρας κατηγορίας οὐκείως ἔχον τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν ὡς πρὸς ὕπαρξιν ἐνέργεια καὶ πάθος εἰκότως μετὰ τὰς τέσσαρας [*](Ε) ἔτυχεν λόγου, καὶ διότι καὶ τοῖς ἀσωμάτοις ὑπάρχει ταῦτα, τῶν ἐφεξῆς [*](1 καὶ τοῦ πάσχειν Α 2 τὸ alt. om. A 3 ἕως—εἰρημένα om. A τῶν προτεθέντων γενῶν Arist. itemque infra p. 298,30 7 καὶ καλοὺς εἰπεῖν A 8 τῷ] τὸ V 9 post ἀνάγοντες add. ὡς A 11. 12 Περὶ γεν. καὶ φθ.] Α 7 p. 323b 1 sqq. 12 καὶ ποῦ v Φυσ. ἀκρ.] impr. Δ 13 καὶ περὶ τόπου KA 14 Μετὰ τὰ φυσικὰ] Δ 21.23. Θ 1sqq. K 12 al. 17 πρῶτον v 18 φασίν om. A 22 δ΄ JL 23 καὶ τὸ πάσχειν A ἐνερ Κ: ἐνεργείας v πάθους v δ΄ JL)

Σημαίνει δὲ τὸ μὲν ποιεῖν ἐνέργειαν, τὸ δὲ πάσχειν πάθος, οὐ κατὰ τὸν χαρακτὴρα τῆς πείσεως (τοῦτο γὰρ ποιότης ἐστίν), ἀλλὰ κατὰ τὴν τῷ πάθει κίνησιν. καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ περὶ αὐτῶν προχειρος ἔννοια, διὸ ταύτην μὲν ὡς σαφῆ παρῆκεν εἰπεῖν, τὰ δὲ παρακολουθοῦντα καὶ τούτοις ἐπάγει, ὧν πρῶτον τὸ ἐναντιότητα ἐπιδέχεσθαι τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν. τὸ γὰρ θερμαίνειν καὶ τὸ ψύχειν ἐναντίον, ἑκάτερον δὲ ἐν τῷ ποιεῖν, καὶ ὸ θερμαίνεσθαι τῷ ψύχεσθαι, ἑκάτερον δὲ ἐν τῷ πάσχειν, ὥσπερ καὶ τὸ ἥδεσθαι καὶ τὸ λυπεῖσθαι. εἰ γὰρ κατὰ ποιότητας αἱ ποιαῦται ἐναντιώσεις (τὸ γὰρ θερμὸν τῷ ψυχρῷ ἐστιv ἐναντίον), τὰ δὲ ἐναντία ἐναντίων ἐστὶν ποιητικά, εἴη ἄν καὶ ἐν τῷ ποιεῖν ἐναντίωσις, ὅταν ὡς ἐνέργεια λαμβάνηται τῶν ἐναντιότητα ἐπιδεχομένων γενῶν· εἰ δὲ ἐν τῷ ποιεῖν, καὶ ἐν τῷ πάσχειν· ὅ γὰρ τὸ ποιοῦν ποιεῖ, τοῦτο πάσχει τὸ πάσχον. καὶ τῶν ἐναντέων δὲ τὰ μὲν ἔνι τι μεταξύ, τὰ δὲ οὐκ ἔχει· ὧν μὲν γὰρ ἄν αἱ ποιότητες ἔχωσίν τι μεταξύ, τούτων ἰαὶ ἡ κατὰ τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν ἐναντίωσις ἔχει τι μεταξύ, ὡς τὸ χλιαίνειν καὶ ἐρυθαίνειν, ἐπειδὴ τὸ χλιαρὸν μεταξὺ ἦν θερμοῦ καὶ ψυχροῦ καὶ τὸ ἐρυθραῖον ἢ τὸ φαιὸν λευκοῦ καὶ μέλανος· ὧν δὲ αἱ ποιότητες οὐκ ἔχουσί τι μεταξύ, οὕτε τὰ ἐνεργητικὰ τούτων οὔτε τὰ παθητικά, ὡς τὸ ὑριάζειν καὶ νοσάζειν. διπλοῦς δὲ ὁ λόγος ἐστίν· τῶν [*](Ζ) γὰρ ποιήσεων αἱ μέν εἰσιν πρὸς ἕτερον τὸ πάσχον ἀντιτιθέμεναι, ὥσπερ ἡ τοῦ θερμαίνειν (τὸ γὰρ θερμαῖνον θερμαινόμενον θερμαίνει), αἱ ἀπόλυτοι, ὥσπερ ἡ τοῦ λέγειν. οὐκ ἔστιν δὲ ἴδιον τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν τὰ ἐναντία· οὔτε γὰρ μόνοις οὔτε πᾶσιν ὑπάρχει τοῦτο, οὐδὲ γὰρδ τῷ λέγειν ἢ γράφειν ἤ τεκταίνεσθαι, ὅτι μηδὲν τούτων ἐν ἐναντιότητι θεωρεῖται, ἀλλ’ ἐκείνοις μόνοις, ὅσα κατ’ ἐνέργειαν ἢ πάθος ἦν [*](3 κατηγορίας αὐτοῖς A 4 ἀρχύτας] fr. 40 Η. 6 κινεῖται τινὶ Kv post δὲ add. τὰ A ποιὲν JL, e ποιεῖν corr. L: ποιεῖν KAv post τινές add. εἰσι v 7 ὑπέ|| ||μεν J: ὑπέμεν L: ὑπίεμεν A: εἰπέμεν Kv πρᾶττον (sic) A: πρῶτον JLKv 11 ἡ om. K περὶ αὔτῶν in marg. Ja: περὶ αὐτὸν A 12 καὶ om. A 15 θερμαίνεσθαι καὶ τῶ A 16 κατὰ τὴν ποιότητα v 17 τῶ γὰρ θερμῶ τὸ ψυχρόν v ἐναντία τῶν ἐναντίων v 20 ποιοῦν] ποιὸν A 21 alt. μὲν om. L αἱ om, A 23 ἐρυθαίνειν JA, e corr. K: εῤυθραίνειν Lv 24 ἐρυθρὸν Kv 25 οὐδὲ, supra τε (pr. loco) A1 οὔτε alt. supra pr. m., ἠ in lin. A 26 ἰαὶ τὸ νοσάζειν v 27 ἐστὶ L 29. 30 καὶ τοῦ πάσχειν A 31 τὸ λέγειν ἤ γράφειν ἐναντία ἤ A ὅτι ἐν μηδενὶ τούτων ἐναντιότης b ἐν om. LKv 32 θεωροῖτο A)

Περὶ δὲ τοῦ κεῖσθαι | εἰς τὰ πρότερον τὸν ἀκροατὴν ἀνέπεμψεν. [*](76r A) εἴρηται δὲ ὅτι ἡ μὲν θέσις τινὸς οὖσα τοῦ κειμένου τῶν πρός τί ἐστιν, τὸ δὲ κεῖσθαι παρωνύμως ἀπὸ τῆς θέσεως λεγόμενον ἄλλης εστὶν κατηγορίας, οἷον τὸ ἀνακεῖσθαι, ἑστάναι, καθῆσθαι· οὐ θέσεις γὰρ ταῦτα, ἀλλ’ ἀπὸ τῆς θέσεως παρωνόμασται. καὶ ἔχομεν ἀπ’ αὐτοῦ καὶ τὴν τοῦ κεῖδθαι διαίρεσιν παραδεδομένην. περὶ μέντοι τῶν λοιπῶν τριῶν, τοῦ τε ποῦ καὶ τοῦ ποτὲ καὶ τοῦ ἔχειν, διὰ τὸ προφανῆ εἶναί φησιν οὐδὲν ἄλλο περὶ αὔτῶν ἤ ὅσα ἐν ἀρχῇ εἴρηται· καὶ ἐκεὶ δὲ οὐδὲν ἄλλο ἤ παραδείγματα αὐτῶν παρέθετο “ποῦ, λέγων, οἷον ἐν Λυκείῳ· ποτὲ δὲ οἷον ἐχθές, πέρυσιν· ἔχειν δὲ οἷον ὑποδέδεται, ὥπλισται”. προϊὼν δὲ καὶ διαίρεσίν τινα τοῦ ἔχειν ὡς πλεοναχῶς λεγομένου παραδώσει.

Αλλ’ ἐπεὶ ταῦτα παρὰ τῷ Ἀριστοτέλει καταπεφρόνηται, καλῶς ἄν ἔχοι τὰ παρὰ Πορφυρίῳ καὶ Ἰαμβλιχῳ περὶ αὔτῶν φιλοτεχνούμενα καταμαθεῖν. τὸ δὴ ποῦ καὶ ποτέ φασιν ὥσπερ καὶ τὰ πρός τι μὴ εἶναι τῶν προηγουμένως ἐπὶ τῶν πραγμάτων θεωρουμένων, ἀλλὰ τῶν ἄλλοις ἐπιγινομένων· τοῦ γὰρ ποσοῦ ὐποκειμένου καὶ τῶν ἐπ’ αὐτῷ, τόπου τε καὶ χρόνου, ἐπισυνίσταται τὸ ποῦ καὶ τὸ ποτέ· οὔτε δὲ τὸ ποῦ ὁ τόπος ἐστὶν οὔτε τὸ ποτὲ ὁ χρόνος, ἀλλὰ προϋπάρχοντος τόπου καὶ χρόνου, εἶτα ἑτέρου ἐν τούτῳ ὄντος ποῦ εἶναι λέγεται τὸ ἐν τόπῳ ὄν καὶ ποτὲ τὸ ἐν χρόνῳ, ὡς Σωκράτης ἐν Λυκείῳ ἢ χθές * * δοκεῖ δὲ μονοειδὲς εἶναι τὸ ποῦ καὶ μὴ ἐπιδέχεσθαι διαφοράς· καὶ γὰρ τὸ μὲν ἀορίστως λέγεται ἐν τόπῳ, οἷον ἐν τῇ πόλει, τὸ δὲ ὡρισμένως, οἷον ἐν τῇ ποικίηῃ στοᾷ ἢ ἐν τῷδε τῆς στοᾶς [*](1 ἐπιδέχεται δὲ καὶ τὸ in marg. Ja: om. A καὶ τὸ ἧττον Kv 2 καὶ τὸ πάσχειν Kv 3 καὶ ante μᾶλλον om. L καὶ quart.] γὰρ ? 4 καὶ ἧττον Α 5. 6 καὶ Τὸ ἧττον L 6 καὶ πάσχειν τι 7 καὶ τὸ ἧττον Av 9 καὶ ἧττον Α 10 καὶ τοῦ πάσχειν L τε] τι K 12 ἀνέπεμφψεν, v pr. in ras. J : ἀνέπεμψαν A 13 εἴρηται] 7 p. 6b3. 12 14 ἀπὸ τῶν θέσεων A ex Arist. λεγομένων K 15. 16 ἀλλὰ παρωνύμως ἀπὸ τῶν θέσεων A Arist. 17. 18 τοῦ τε ποτὲ καὶ τοῦ ποῦ Arist. 18 καὶ ποτὲ JL 19 post pr. ἄλλο add. ἤ v περὶ—ἄλλο om. K ἐν ἀρχῇ] 4 p. 2a1sqq. δὲ om. A 20 παρέθετο· τὸ ποῦ JL, τὸ expunxit J ἐχθές J: χθὲς LKAv cum aliquot Arist. libris 21 ὑποδεδέσθαι ὡπλίσθαι v 22 παραδώσει] c. 15 24 Πορφυρίῳ] [1. 142,9 Β. 26 τῶν ἐν ἄλλοις v 27outiov JL 28 τὸ alt. supra Ja post ποτέ iterat φασιν, ὥσπερ καὶ τὰ πρός τι μὴ εἶναι (1. 25) v τὸ tert.] τοῦ L 29 τὸ] τοῦ L 31 ἤ] ἧν V post χθὲς desidero haec fere: Διονύσια, οὐ τὸ εἶναι v)

Τὸ Γε ἔχειν σημαίνει, ὅταν ὑπάρχον τινὶ ἐπίκτητόν τι καὶ κεχωρισμένον τῆς οὐσίας τοῦ σώματος συνυπάρχῃ αὐτῷ· σχέσις οὖν ἐπικτήτων τινῶν ἐστι τὸ ἔχειν. τὸ γὰρ ἐνδεδύσθαι ἔχειν ἐστὶ χιτῶνα καὶ τὸ ὑποδεδέσθαι ἔχειν ὑποδήματα· ταῦτα δὲ ἕτερα τοῦ ἔχοντός ἐστιν καὶ κεχωρισμένα τῆς οὐσίας αὐτοῦ, οὔτε κατ’ οὐσίαν οὔτε ὡς συμβεβηκότα αὐτῷ ὑπάρχοντα, ὥσπερ μελανία καὶ χαροπότης. ιδαφορὰς δὲ εἰδοποιοὺς τὸ ἔχειν καθ’ αὑτὸ μὲν οὐκ ἔχει, δύναται δὲ κατὰ τὰςT(ov ἐχομένων διαφορὰς ἐπιδέχεσθαι τὴν διαίρεσιν, εἰ τὰ μὲν ἔμψυχα εἴη, οἷον οἰκέτης καὶ βοῦς, τὰ δὲ ἄψυχα, οἷον ἱμάτιον ἢ ὅπλα. δύναται δὲ καὶ κατὰ τὴν διαφορὰν τῶνδ καθ’ ἅ ἔχει ἐπιδέχεσθαι τὴν διαίρεσιν, οἷον εἰ ἐν ψυχῇ ἔχειν φασὶν τὰς ἐπικτήτους ἕξεις ἢ ἐν σώματι τὰ περὶ σῶμα ἐπίκτητα, κατ’ αὐτὸ μέντοι τὸ ἔχειν ἢ ἐχεσθαι οὐδεμία ἄν γένοιτο διαφορά. ἀλλ’ ἐπεὶ καὶ Πορφύριος καὶ Ἰάμβλιχος τὸ ἐν ψυχῇ ἔχειν παρέλαβον ἐπὶ τῶν ἐπικτήτων ἕξεων, ἐΠιστήσοι ἄν τις, μήποττε ποιότητές εἰσιν ἐκεῖναι καὶ ποιὰ τὰ ἀπ’ αὐτῶν, ὥσπερ καὶ τὰ μελανίας ἐπικτήτου μετέχοντα σώματα· οὐ γὰρ ὡς τὰ ὑποδήματα, οὕτως περίκεινται αἱ ἕξεις τῇ ψυχῇ, ἀλλὰ διαθέσεις τινές εἰσι περὶ αὐτὴν αἱ μᾶλλον ἤ ἧττον αὐτὴν ἀλλοιώσασαι.

Ἐκ δὴ τῶν εἰρημένων λέλυνται αἱ τοιαῦται ἀπορίαι, πῶς γένη αἱ ἕξ κατηγορίαι, εἴπερ μὴ ἔστιν αὐτῶν εἴδη· τὰ γὰτ γένη πρὸς εἴδη λέγεται καὶ εἰδῶν ἔστι γένη. ὅτι δὲ γένη εἰδὶν αἱ κατηγορίαι, αὐτὸς ἐδήλωσεν ὁ Ἀριστοτέλης εἰπών· περὶ μὲv οὖν τῶν προτεθέντων γενῶν ἱκανὰ τὰ εἰρημένα. εἰ τοίνυν ἐστὶ καὶ τούτωνέͅ6 εἴδη τινὰ ὡς ἐδείξαμεν, οὐκέτι χώραν ἔχει ἡ ἀπορία· κἄν γὰρ γένη ταῦτα τοιαῦτά ἐστιν, κατ’ εἰδῶν λέγεται τῶν εἰρημένων. ἴσως δέ τις ἐρεῖ ὅτι οὐχ οὕτως λέγεται γένη Γ ταῦτα ὡς κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ εἴδει ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορούμενα, ἀλλ’ ὅτι μάλιστα σημαίνει τὰς διαφερούσας φύσεις ἰαὶ ἀλλήλων κεχωρισμένας, ὡς λέγομεν καὶ ἐπὶ τῶν ἐπιστημῶν ἑκάστην αὐτῶν εἶναι περί τι γένος ἀφωρισμένον, ἴσον λέγοντες * περί τινα φύσιν τῶν ἄλλων κεχωρισμένην· διὸ καὶ κατηγορίας αὐτὰς ὀνομάζει. [*](2 ἰαὶ aute κατὰ om. LKv 3 καὶ τὸν κατὰ Kv 5 ἐς Av 10 τι L: τε JKAv 11 συνυπάρχει A 18 ἱμάτια v καὶ om. A ἔχειv ν 19 ἐχειν L: ἔχει JKAv 20 καθ’ αὑτὸ v ad τὸ in marg. τοῦ b 22 περιέλανον K 23 ἐστὶν L 25 post ἕξεις add. ἐν Lv ἐστὶ L 27 et 29 εἰσὶν] ἐστὶν L 30 ὐπὲρ Arist., cf. p. 295,3 32 ταῦτα JLA: τὰ Kv 37 ἴσον λέγοντες <ὡσπερανεὶ>)

Ἀλλ’ εἴποι ἄv τις ὅτι τὰ μὲν κοινὰ εἶπεν τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν, τὸ δὲ ἴδια οὐκ ἀπέδειξεν. πρὸς ὅ φησιν Ἰάμβλιχος, ὡς “ἐν αὐτοῖς τοῖς κοινοῖς νομιζομένοις καὶ τὰ ἴδια αὐτῶν ἐπιδέδεικται· οὐ γὰρ ἁπλῶς ἐναντία λαμβάνει καὶ μᾶλλον καὶ ἧττον, ἀλλὰ τὰ μὲν ἐν τῇ ἐνεργείᾳ, τὰ δὲ ἐν τῷ πάθει”. ῥᾴδιον δὲ πρὸς τοῦτο λέγειν ὡς καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων κατηγοριῶν τὰ ἐναντία καὶ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον οὐ τὰ τυχόντα ἐλαμβάνετο, ἀλλὰ τὰ οἰκεῖα ἑκάστων, καὶ ὅμως οὐδὲν ἧττον ἐδόκει δεῖν τὰ ἴδια τοῖς κοινοῖς προστιθέναι. τὸ οὖν ἐξ ἀρχῆς μᾶλλον ἀληθές, ὅτι ἐπὶ τούτων τοῖ; ὁλοσχεστέροις ἠρκέσθη. ἀλλὰ πῶς οὐχί, εἰ τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν ἀμφότερα γένη, τοῦ ἔχειν γένους ὄντος καὶ τὸ ἔχεσθαι γένος ἐστίν; τὸ γὰρ ἔχειν πρὸς τὸ [*](2 post εἶναι add. καὶ μὴ εἶναι Kv 4 ἐν om. A 6 τι om. K 8 ποιὸν Kv, sed τοῦ ποιεῖν in marg. b 9 ἐν ἐπιστήμῃ] ἡ ἐπιστήμη b ὄ in lin., ἦν in marg. b 13 πάσχει A 17 εἴδη A 18 ἐστιν om. K 19 ἴδιαι KAv: ἐδία (sic) ex ἰδιαι fecit J: ἰδία L 21 ἕκαστον A 22 ἕκαστα Kv, cf. p. 18,21. 293,1 24 μελαίνειν, μελ e corr. ’ ἔχει om. L 25 ἐνέργειαν Κ 26 κατὰ τὰ] καὶ κατὰ A ὡς τὸ φιλεῖν om. Α 28 εἴποι] εἴπη v 29 ὁ ἐάμβλιχος V ἐαυτοῖς A 30 ἐπιδείκνυται A 36 καὶ τὸ πάσχειν Av)

Ἐγκαλοῦσι δέ τινες τῷ Ἀριστοτέλει ὡς ὀλίγα εἰρήκότι περὶ τῶν ἕξ 10 κατηγοριῶν καὶ μήτε τὴν φύσιν αὐτῶν ἥτις ἐστὶν ὑπογράψαντι μήτε εἰς τὰς διαφορὰς διελόντι, καίτοι δυνατὸν ὄν, ὡς παρ᾿ ἡμῶν εἴπρηται, τὸ μὲν ποῦ εἰς τὰς τοῦ τόπου διαφορὰς διελεῖν, τὸ δὲ ποτὲ εἰς τὰς τοῦ χρόνου. καὶ ὅτι μὲν ἐλλιπῶς εἴρηται, πρόδηλον καὶ ἐξ ὦν Ἀρχύτας περὶ αὐτῶν μακρόντερα διδάσκει, τὰ ἴδια καὶ τούτων ἑκάστου ὥσπερ τῶν προτέρων παρα- διδούς. ὑπὲρ δὲ Ἀριστοτέλους ἀπολογοῦνται λέγοντες τὰ μὲν ἐν ταῖς κοιναῖος ἐννοίαις μὴ πάνυ ὑπειλημμένα, ταῦτα αὐτὸν διδάξαι δι᾿ ἀκριβείας· ὅσα δὲ ὑπείληπται καὶ φανερὰ ἦν, ταῦτα παρῆκεν διὰ τὸ φανερὰ εἶναι. δηλοῖ δὲ καὶ αὐτὸς λέγων· διαὰ τὸ προφανῆ εἶναι οὐδὲν ὑπὲρ αὐτῶν λέγεται ἤ ὅσα ὲν ἀρχῇ ἐρρήθη. καὶ γὰρ γὰρ εἰ φυσικῆς ἔχοιτο θεωρίας ἕκαστον τούτων, οἶον κινήσεως μὲν τὸ ποιεῖν, τόπου δὲ καὶ χρόνου τὸ ποῦ καὶ ποτέ, οὐδὲν δεῖ πλέον ἐν λογικῇ πραγματείᾳ περιεργάζεσθαι τῆς κατὰ τὴν σνμασίαν φαινομένης αὐτόθεν νοήσεως, διότι καὶ δύσκολος ἦν ἡ ἀκριβὴς περὶ τοῦ τόπου καὶ χρόνου θεωρία. ἔτι δὲ καὶ ταῦτα γέγουσιν, ὅτι ταῦτα τὰ ἕξ γένη ἐπείσακτον ἔχοντα τὴν φύσιν εἰκότως παρεργοτέρας ἔτυχεν διδασκαλίας. τῇ γὰρ αἰσθητῇ καὶ φυσικῇ οὐσίᾳ τὰ μὲν συνεισῆλθεν ὡς ποιότης καὶ πρός τι, τὰ δὲ ἐπεισῆλθεν ὡς τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν, κινηθείσης ἤδη πρὸς ἅ ἠδύνατο, τούτοις δὲ ἐπηκολούθησαν τὸ ἐν χρόνῳ καὶ ἐν τόπῳ καὶ τὸ κεῖσθαι καὶ τὸ ἔχειν. καὶ γὰρ ποιῶν τις ἐν χρόνῳ ποιεῖ καὶ κινεῖται κατὰ τόπον, καὶ ὁ πάσχων πολλάκις ἐν χρόνῳ πάσχει, καὶ κεῖται τὸ γινόμενον ἤ ἔχει τι.

Ἀποροῦσι δέ τινες καὶ διὰ τί οὐ συνῆψεν τὸν περὶ τοῦ ἔχειν λόγον [*](Z) ταῖς ἁπλαῖς κατηγορίαις, ἀλλὰ μεταξὺ περὶ ἀντικειμένου καὶ προτέρου καὶ ὑστέρου καὶ τοῦ ἅμα καὶ κινήσεως καὶ ἄλλων τινῶν μνημονεύσας, οὕτως τὴν τοῦ ἔχειν διαίρεσιν ἐποιήσατο. ἀλλὰ καὶ λύουσιν ἕτεροι καλῶς, ὅτι τὸ ἔχειν τῷ ποῦ καὶ ποτὲ συντάξας ὡς περὶ προφανῶν εῖπεν μηδὲν ἄλλο [*](3 μέντοι om. A πάσχειν, πά supra J1: πάσχειν καὶ K 4 γράφειν καὶ τρέχειν A 5 post ἔχει add. πρὸς K πάσχειν A 8 ταυτὸ v 10. 11 μήτε τὰς εἰς τὰς A 11 εἴρηται]ρ. 298,1.7 13 ἐλλειπῶς JLA Ἀρχύτας fr. 41 sqq. H. 14 μακρότερον v καὶ om. A ἔκαστα v 18 post αὐτῶν add. ἄλλο Arist. 19 ἐρρήθη etiam Arist. codd. nu, plerique ἐρρέθη 22 καὶ om. v 24 περιεργοτέρας Kv 26 fort. <ποσότης καὶ> ποτότης ut Par. p. 53,13 H. τὸ om. K 26. 27 κινηθείσης]ης non agnoseitur in A: κινηθείσῃ Par., sed cf. p. 241,21 27 ἤδη] εἰς εἴδη Kv δὲ om. v 29 πολλάκις] exspectes πάντως 30 ἥ A, sed corr.: ἦ ν, καὶ in marg. b 32 ἀντικειμένων v, fort. recte 33 τινῶν || J 34 ὅτι] cf. p. 28815)

Ἀλλὰ πῶς, φασίν, οὐχὶ αἱ ἕξ τελευταῖαι κατηγορίαι εἰς τὰς φθανούσας ἀναχθήσονται, ἡ μὲν τοῦ ποτὲ εἰς τὸν χρόνονμ, οὗτος δὲ εἰς τὸ ποσόν ἡ δὲ τοῦ ποῦ εἰς τὸν τόποv, καὶ οὗτος δὲ εἰς τὸ ποσόν, ἡ δὲ τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν καὶ τοῦ κεῖσθαι καὶ τοῦ ἔχειν εἰς τὸ πρός τι; ἔστι δὲ καὶ πρὸς ταῦτα σαφὴς ἐκ τῶν εἰρημένων ἡ ἀντίρρησις. ἄλλο γὰρ τὸ ἔν τινι καὶ ἄλλο ἐκεῖνο τὸ τὸ ᾧ ἐστιν τὸ ἔν τινι· εἰ δὲ τοῦτο, καὶ τὸ ἐν τόπῳ διοίσει τοῦ τόπου καὶ τὸ ἐν χρόνῳ τοῦ χρόνου· ἄλλα οὖν ἔσται γένη τοῦ ποὺ καὶ ποτὲ παρὰ τὸν τόπον καὶ τὸν χρόνον. καὶ τὸ ποιεῖν δὲ καὶ πάσχειν ἐδείχθη πρότερον ἰδίας ἔχοντα φύσεις παρὰ τὰ πρός τι, ὥσπερ | καὶ τὸ [*](77r A) κεῖσθαι καὶ ἔχειν· καὶ γὰρ τὰ πρός τι] σχέσεις μὲν ἔχει διαφόρους τὸ μὲν γὰρ κεῖσθαι τινὸς πρὸς ἕτερον, τὸ δὲ ἔχειν ἑτέρου πρός τι), αὐτὸ δὲ τὸ πρός τι κοινὴν ἔχει τὴν πρὸς ἄλληλα σχέσιν· διώρισται ἄρα ἰδίαις διαφοραῖς ταῦτα τὰ γένη καὶ οὐκ ἀνάγεται εἰς τὰ πρός τι. ἀλλὰ ταῦτα μὲν ἔστω κοινῶς τε καὶ σποράδην ἠπορημένα τε καὶ λελυμένα.

Τὸ δὲ ἐντεῦθεν περὶ ἑκάστου διευκρινημένως τὰ προσήκοντα ζητήματα ἐπισκεπτέον. καὶ πρῶτον, ὅτι ἀκόλουθόν ἐστιν εἶναι γένη τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν, ἐντεῦθεν δῆλον. ὡς γὰρ μετὰ τὴν οὐσίαν ἦν ποσότης καὶ διὰ τοῦτο ἕν γένος ἐτέθη ἡ ποσότης, καὶ πάλιν μετὰ τὴν οὐσίαν περὶ τὴν οὐσίαν ποιότης καὶ γέγονεν ἕτερον γένος ἡ ποιότης, οὕτως καὶ ἡ ἐνέργεια καὶ τὸ ποιεῖν μετὰ τὴν οὐσίαν, καὶ χρὴ καὶ ἰατὰ ταῦτα γένος τίθεσθαι μετὰ τὴν ὕπαρξιν τὴν ἐνέργειαν καὶ τὸ ταύτης συγγενὲς πάθος ἢ τὸ πάσχειν. ἀλλ’ ἆρα τὸ ποειῖν ἦν τίθεσθαι γένος ἢ τὸ ποιοῦν ἢ τὴν ποίησιν, ὥσπερ καὶ ἡ ποιότης ἦν γένος καὶ τὸ ἀπ’ αὐτῆς ποιόν; ἤ σύζυγα μὲν ὑπάρχει καὶ ἐνταῦθα ποίησις ποιεῖν ποιοῦν, ἀλλὰ τὸ μὲν ποιοῦν συμπεριλαμβάνει καὶ τὸ ὑποκείμενον καὶ σύνθετον ὑπόνοιαν ἔκ τε τοῦ ἐνεργοῦντος καὶ τῆς ἐνεργείας ἐμποιεῖ, ἡ δὲ ποίησις καὶ τὸ ποιεῖν ἁπλούστερα καὶ οὐδὲν συνθέσεως ἐφαπτόμενα, ὥστε οἰκειότρα ταῦτα τοῦ ποιοῦντος εἰς γένους ἀφορισμόν. τούτων δὲ πάλιν τὸ ποιεῖν καὶ τῆς ποιήσεως προετίμησεν, διότι διχῶς λέγεται ἡ ποίησις· καὶ γὰρ καὶ ἡ ἐνέργεια ποίησις λέγεται καὶ τὸ ἀποτέλεσμα τῆς ἐνεργείας, ὡς λέγομεν τὴν ‘Ομήρου ποίησιν· χρεία δὲ οὐ [*](1 αὐτοῦ V 2 τε om. A 4 τὸ om. A αὐτὸν JA: αὐτὸ K: αὐτῶν Lv C. φανούσας 1, 10 εἰρημένων] p. 297,13. 28. 299,1. 300,5 12 ἐστι A τοῦ ex τὸ corr. J 13 παρὰ τὸν χρόνον καὶ τόπον A 14 ὥσπερ καὶ in marg. Ja: om. Α 15 γὰρ supra Ja glossema delevi 20 διευκρινημένως JK, γρ΄ A: διηυκρινημένως v: διευκρινημένου L: διευκρινήσεως A in lin. 22 fort. οὐσίαν <περὶ τὴν οὐσίαν> coll. Plot. VI 1,15 23 ἡ om. A 25 καὶ ante κατὰ om. L γένη L 27 ᾶρα ἄρα ἄρα LKAv: cf. Paraphr. p. 60,4 11. ἦν] οὖν A 29 ποιοῦν alt.] ποιοῦν, supra εῖν L1: ποιεῖν, snpra ου A1 31 τὸ om. A ποιεῖν, supra οῦν L1: ποιοῦν, supra ειν 1 οὐδὲ|| J 32 ἐφαπτόμεθα A 33 καὶ supra Ja 34 ποίησις pr.] ποιότης v, sed ποίησις in marg. b καὶ post γὰρ om. KAv)

Ἀλλ’ εἰ τὸ ποιεῖν τὸ ἐνεργεῖν παρίστησιν, διὰ τί τὸ γένος οὐκ ἐνέργειαν μᾶλλον τίθεμεν, ἀλλὰ τὸ ποιεῖν; εἰ δὲ ἰαὶ ἡ ἐνέργεια διὰ τοῦτοδ οἰκειοτέρα τῆς ποιήσεως, διότι τὸ κατὰ κίνησιν ἐμφαίνει, ἀλλ’ οὐ τὸ μετὰ τὴν κίνησιν, ὥσπερ ἡ ποίησις, ἔδει κίνησιν θέσθαι ἕν γένος ἐν ταῖς κατηγορίαις· [*](B) ὥσπερ γὰρ τὰ ἄλλα περὶ τὴν οὐσίαν, οὕτως καὶ ἡ κίνησις, ἐν ᾗ καὶ τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν ἐστίν· ἄμφω τὰρ ἐν κινήσει. ἀλλ’ οἱ ταῦτα λέγοντες, ὡσπερ Πλωτῖνος, οὐ ταῖς Ἀριστοτέλους ὑποθέσεσι προσχρῶνται. ἐκεῖνος γὰρ τὸ πρώτως κινοῦν καὶ ποιοῦν ἀκίνητον εἶναί φησιν· διὰ τοῦτο καὶ τὸ ποιεῖν παρ’ αὐτῷ κεχώρισται τοῦ πάσχειν καὶ οὐχ ὑφ’ ἕν ἄμφω τέτακται γένος, ὥστε οὔτε εἰς ἕν ἄμφω ταῦτα ἀνάγειν χρή, ἀλλὰ δύο ἀφορίζεσθαι, ὥσπερ καὶ Ἀριστοτέλης αὐτὰ χωρὶς διέστησεν. οὕτως μὲν καὶ Βόηθος καὶ ’lάμβλιχος πρὸς τὴν ἀπορίαν ἐνέστησαν τὴν ἕν γένος ἀξιοῦσαν τὴν κίνησιν τοῦ τε ποιεῖν καὶ τοῦ πάσχειν προϋποτίθεσθαι. Πορφύριος δέ φησιν· “ἔν τισι δοκεῖ τὴν κίνησιν ἐπί τε τοῦ ποιεῖν καὶ τοῦ πάσχειν μίαν καὶ συνεχῆ εἶναι, ὡς ἐπὶ τῶν κατὰ πληγὴρ κινήσεων, οἷον ῥίψεως καὶ ὤσεως· οἵα γὰρ ἡ τοῦ ῥιπτοῦντος τὸ ξύλον κίνησις, τοιαύτη καὶ ἡ τοῦ ῥιπτουμένου, καὶ οἵα ἡ ὦσις τοῦ ὠθοῦντος, τοιαύτη καὶ ἡ τοῦ ὠθουμένου, διὸ καὶ μία καὶ συνεχὴς ἑκατέρα· τὸ δὲ εἶναι οὐ τὸ αὐτὸ ἔχει πρὸς τὸ πλῆττον καὶ τὸ πληττόμενον, ἀλλὰ τοῦ μὲν πληττομένου πάθος γίνεται, τοῦ δὲ πλήττοντος ποίησις. καὶ αὕτως τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν οὐκ ἔστιν ἁπλῶς ἑνὸς γένους τῆς κινήσεως, ἀλλ’ ἔχει διαφοράν”. ταύτην δὲ τὴν τῆς ἀπορίας λύσιν αἰτιᾶται ὁ Ἰάμβλιχος ὡς πόρρωθεν ἀναγομένην καὶ μὴ ἀπὸ πάνυ γνωρίμων προϊοῦσαν μήτε ἀπὸ τῶν δοκούντων Ἀριστοτέλει· “οὐ γὰρ εἰ ἡ τὶς ποίησις οὕτως ἔχει, ἤση καὶ πᾶσα, οὐδὲ ἔδει ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἄρχεσθαι ποιήσεων λέγω δὲ τῶν κατὰ πληγὴν καὶ ὦσιν) οὐδὲ τοῖς Στωϊκοῖς συγχωρεῖν περὶ οὖ διατελοῦμεν αὐτοῖς διαφερόμενοι, ὡς τὸ ποιοῦν πελάσει τινὶ ποιεῖ καὶ ἅψει. βέλτιον γὰρ λέγειν ὡς οὐ πάντα πλάσει καὶ ἅψει ποιεῖ, ἀλλὰ κατὰ τὴν ἐπιτηδειότητα τοῦ ποιοῦντος πρὸς τὸ πάσχον γίνεται ἡ ποίησις, καὶ ὡς πολλὰ ἀναφῶς δρᾷ, ἅπερ ἅπαντες ἐπιστάμεθα, καὶ ὅτι καὶ ἐφ’ ὧν δεόμενα ὁρῶμεν παραθέσεως τὰ ποιοῦντα, κατὰ συμβεβηκὸς γίνεται ἡ ἐπαφή, διότι ἐν τόπῳ ἐστὶν τὰ μετέχοντα τῆς τοῦ πάσχειν ἢ ποιεῖν δυνάμεως· τοιαῦτα γάρ ἐστιν τὰ σώ ματα καὶ τὰ [*](Γ) μετέχοντα τῶν ποιητικῶν ἢ παθητικῶν δυνάμεων· ἐφ’ ὦν δὲ οὐδὲν ἐμπο [*](1 ἥν] ἦν A 3 ἀποτέλεσμα Kv: τέλεσμα JLA 5 τί om. L 7 alt. τὸ om. A 11 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,15 12 ποιοῦν καὶ κινοῦν Kv φησιν] Phys. 6 p. 258b10sqq. Met. Γ 8 p. 1012b31 al., cf. Bonitz. Ind. p. 25a11 15 ταῦτα A 16 καὶ (post οὖν)] ὁ V 17 ποιεῖν supra L1 18 ἔν τισι δοκεῖ ἔν τισιν δοκεῖν b: τίς ἄν δοκεῖ JA: τίς ἄν δοκῆ L 21 οἷα δὴ ἡ A 22 pro οὐ lac. 3 litt. A 25 ἕν γένος JA, corr. Ja τῆς om. A 28 εἰ ἡ ex εἴη corr. L ἤδη] ἰδοὺ A 29 δὴ v 31 ποιεῖ om. A 35. 36 τῆς τοῦ ποιεῖν ἢ τοῦ πάσχειν v)

Ἐx δὲ τούτων συνακτέον ὅτι Πλωτῖνος καὶ οἱ ἄλλοι οἱ ἀπὸ τῆς τῶν Στωικῶν συνηθείας εἰς τὴν Ἀριστοτέλους αἵρεσιν μεταφέροντες τὸ κοινὸν [*](B) τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν εἶναι τὴν κίνησιν, οὗτοι συγχίουσιν εἰς ταὐτὸ κίνησίν τε καὶ ἐνέργειαν, καὶ τὴν ποίησιν οὐ τηροῦσιν καθαρὰν ἀπηλλαγμένην τοῦ πάθους, εἴπερ μετὰ κινήσεως αὐτὴν ὁρῶσιν, καὶ ἔτι μέντοι τὴν ἀρχὴν τῆς κινήσεως οὐ τηροῦσιν ἀκίνητον, ὡς Ἀριστοτέλει δοκεῖ. καὶ γὰρ ἰαὶ ὅταν οἱ Στωικοὶ διαφορὰς γενῶν λέγωσιν τὸ ἐξ ἑαυτοῦ κινεῖσθαι, ὡς ἡ μάχαιρα τὸ τέμνειν ἐκ τῆς οἰκείας ἔχει κατασκευῆς (κατὰ γὰρ τὸ σχῆμα καὶ τὸ εἶδος ἡ ποίησις ἐπιτελεῖται), τὸ δὲ δι’ ἑαυτοῦ ἐνεργεῖν τὴν κίνησιν, ὡς αἱ φύσεις καὶ αἱ ἰατρικαὶ δυνάμεις τὴν ποίησιν ἀπεργάζονται (καταβληθὲν γὰρ τὸ σπέρμα ἀναπλοῖ τοὺς οἰκείους λόγους καὶ τὴν παρακειμένην ὕλην καὶ διαμορφοῖ τοὺς ἐν ἑαυτῷ λόγους), ἀλλὰ μὴν καὶ τὸ ἀφ’ ἑαυτοῦ ποιεῖν, ὅ ἐστι κοινῶς μὲν ἀπὸ ἰδίας ὁρμῆς ποιεῖν, ἕτερον δὲ ἀπὸ λογικῆς ὁρμῆς, καὶ πλάττειν καλεῖται, τούτου δὲ ἔτι εἰδικώτερον τὸ κατὰ ἀρετὴν ἐνεργεῖν — ὅταν οὖν ταῦτα διαιρῶνται, τοὐναντίον ἁμάρτημα ποιοῦσιν ἢ ὅπερ ἐν τοῖς ἔμπροσθεν· πάντα γὰρ ταῦτα ὐφ’ ἕ ὀφείλοντα γένος τετάχθαι, διότι ἐν τῷ ποιεῖν ἐστι πάντα, οὐ καλῶς εἰς πολλὰ γένη διακρίνουσιν, διότι πολλαί εἰσιν αἱ ἀρχαί, ἀφ’ ὧν αἱ ποιήσεις γίνονται. καὶ ὁ τῆς ἐνεργείας δὲ ὅρος συγκεχυμένος ἐστὶν παρ’ αὐτοῖς· διὰ τῆς ἐνεργείας γὰρ αὐτὸν ἀποδιδόασιν. καὶ ὅταν δὲ τὸ ποιεῖν καὶ γένος ποιῶσιν, μὲν καλῶς λέγουσιν· ὅταν δὲ τὸ κινεῖσθαι περιέχειν τὸ κινεῖν διατάττωνται, μάχονται πρὸς ἑαυτούς, καὶ γένος τὸ κινεῖσθαι τοῦ κινεῖν ποιοῦντες, διότι περιέχει αὐτό, καὶ οὐ γένος, διότι πρὸς αὐτὸ [*](1 οὐ om. L 5 πρὸ] περὶ L 5. 6 πρὸς δὲ A, γρ JaL: πῶς δὲ JL in lin., Kv 6 τά τε ἐν τῶ(ι) πάσχειν καὶ τὰ J e corr., LKv: ἔν τε τῶ(ι) πάσχειν καὶ ἐπὶ τὰ J1A 12 ἔστι L 13 συντακτέον L πλωτῖνος, πλω in ras. J καὶ ἄλλοι ἀπὸ τῶν στ. A 15 πάσχειν καὶ ποιεῖν A τὰς κινήσεις v 19 καὶ om. v λέγουσι(ν) JLA ἑαυτοῦ JLA, ἑ postea add. J: αὐτῶν Kv 20 κατὰ ex καὶ corr. J: καὶ A 21 δὲ] τε ? ἑαυτοῦ, ἑ supra Α1 23 ἀναπληροῖ Av οὐκείους L 24 αὐτῶ Kv 26 ἕτερον] ἰδιαίτερον ? μορφῆς, sed ὁρμῆς supra Α1 29 ὀφείλονται v, sed ὀφείλοντα in marg. b ἐστι om. Kv 30 ἐστιν L 32 διὰ — ποιῶσιν (33) om. K καὶ τὸ πάσχειν A)

Ὁ δὲ πλωτῖνος οὐδὲ τὴν κίνησιν ἀτελῆ συγχωρεῖ εἶναι οὐδὲ τελειοῦσθαί φησιv αὐτήν, ἀλλὰ τὸ πρᾶγμα οὖ ἐστοχάζετο, οἶον τὴν βάδισιν ἐξ ἀρχῆς μὲν εἶναι β΄άδισιν· βάδισιν· ‘εἰ δὲ ἔδει στάδιον βαδίσαι, οὕπω δὲ ἦν διανύσας, οὐ τῆς βαδίσεως οὐδὲ τῆς κινήσεώς ἐστιν τὸ ἐλλεῖπον, ἀλλὰ τῆς ποσῆς βαδίσεως· βάδισις γὰρ ἦν καὶ κίνησις ἥδη κἅν ὁποσηοῦν’. ὁ δὲ [*](1 ἀντιδιαιρεῖται, ἀντι in ras. J1 2 οἱ Στωικοὶ] cf. Plot. Enn. VI 116 4 φησὶν A ἕχη K 6 post μὲν add. οὖν Av, sed cf. in Phys. Ρ. 83510. 1218,36. 1325,24 D. 6. 7 ἁτέλεστον Kv: ανεστι|| || J: ἀνέστιον LA 8 πληθύνεται Kv, cf. p. 38,14 et Jambi. De comm. math. sc. 33 p. 96,1 Festa 9 οὐ JA, del. J: om. LKv 12 ἁναγωγὴ v 14 τόρνεσις A 16 Ἀριστοτέλης] Phys. Γ 1 p. 201 a 27 al. 17 ἀεὶ μένουσα (ex μένουσα αεὶ corr. J1) ἐντελέχεια JLA: ἀεὶ μένουσαν ἐντελέχειαν Kv 18 ἀτελής ἐστιν A 19 ἐν τέλει] ἐντελέχεια A 20 συγχεόμενον καὶ εἰς K 23 γενόμενος v 25 τὸ] τὰ A 28 ἀλλὰ καὶ τὴν Kv 30 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,16 30. 31 τελεοῦσθαι J 31 φησιν αὐτὴν] αὐτὴν συγχωρεῖ φησὶν A 33 τὀ ἐλλεῖπον ἐστί K)

Ἐπεὶ δὲ τὴν κίνησιν ἐδόκει τοῖς ἀπὸ τοῦ Περιπάτου εἰς τὸ ποσὸν ἀνάγειν, βοὐλεται ὁ Πλωτῖνος εἰς τὴν ἐνέργειαν αὐτὴν ἀνάγειν, ἵνα ὡς ἡ ἐνέργειά ἐστιν οὐ ποσόν, οὕτως καὶ ἡ κίνησις οὐ ποσὴ οὖσα ἀποδειχθῇ καὶ ὅτι μὲν ποσὸν ἡ κίνησις, δῆλον, οὐκ ἐκ τοῦ ἐν χρόνῳ εἶναι τοῦτο γὰρ κατὰ συμβεβηκὸς αὐτῇ ὑπάρχει), ἀλλ᾿ ἐκ τῆς διαστάσεως αὐτῆς καὶ καθὸ ἑτερότης ἦν, ὥς φησι Πλάτων, καὶ ἀνομοιότης· μέχρι μὲν γὰρ ἕν καὶ ταὐτόν ἐστιν, πάντα ἠρεμεῖ· καθὸ δ᾿ ἄν λάβῃ τῆν διαφοράν, κεκίνηται· ἐπεὶ οὖν τὴν μὲν ἡρεμίαν ἕν, τὴν δὲ κίνησιν πολλὰ ἀναγκαῖον εἶναι, ποσόν ἐστιν ἡ κίνησις. ἐνέργεια δὲ ὅτι μὲν οὐ πᾶσα κίνησίς ἐστι, πρόδηλον· οὐ γὰρ δὴ καὶ ἡ τοῦ νοῦ ἐνέργεια ἀκίνητος οὖσα· περὶ δέ τινων γεγένηται E ζήτησις, εἰ κινήσεις χρὴ λέγειν, οἷον τήν τε αἴσθησιν καὶ τὴν τῆς ψυχῆς νόησιν, ἅς δοκεῖ τισιν οὐκ ἄνευ μὲν κινήσεως, οὐ μὴν κινήσεις εἶναι, ἀμέριστοί εἰσιν, ὡς ἐν τοῖς Περὶ ψυχῆς δέδεικται, κίνησις δὲ πᾶσα μεριστή· εἰ δὲ καὶ ἐν τῷ νῦν ἥ τε αἴσθησις καὶ ἡ νόησις ἐπιτελοῦνται, οὐδὲ οὕτως ἄν εἶεν κινήσεις, ἀλλ᾿ ἐνέργειαι ἄν ὀρθότερον καλοῖντο. Μελίσσου δὲ εἰπόντος παντὸς τοῦ γινομένου ἀρχὴν εἶναι, φησὶν ’ Ἀριστοτέλης μὴ ἐπὶ πάντων τῶν γενομένων ἀρχὴν εἶναι τοῦ πράγματος, ἀλλὰ τοῦ χρόνου μὲν εἶναι ἀρχήν, οὐκέτι μὴν καὶ τοῦ πράγματος· δύνασθαι γὰρ ἀθρόως μεταβάλλειν, ὡς ἐπὶ τοῦ φωτιζομένου ἀέρος· ἀθρόως γὰρ πᾶς φωτίζεται, οὐ μέντοι καὶ ἀχρόνως· ἐν γὰρ τῇ ἀνατολῇ ἐφωτίσθη, οὐ μέντοι καὶ ἄχρονός ἐστιν ἡ ἀνατολή· οὐ γὰρ κατὰ τὸ νῦν ἐστιν, οὐδὲ ὁ φωτισμὸς κατὰ τὸ νῦν, κἄν ἀθρόως ὁ ἀὴρ καὶ οὐ τόδε μετὰ τόδε φωτίζεται. τοῦ τοίνυν Ἀριστοτέλους ἀθρόαν οὕτως εἰπόντος μεταβολὴν ὁ Πλωτῖνος ῾ εἰ ἀθόα, φησίν, ἔστιν μεταβολή, ἔστιν καὶ ἀθρόα κίνησις καὶ ἄχρονος᾿ . φαίη φαίη οὖν ’ Αριστοτέλης τὴν μὲν κατὰ τὸ μεταβάλλειν εἶναι μεταβολήν, τὴν δὲ κατὰ τὸ μεταβεβωληκέναι· καὶ ἡ μὲν κατὰ τὸ μεταβάλλειν κίνησίς ἐστιν, ἡ δὲ [*](1 ἑαυτὸν A 7 ἀμόσφου K 9 κοινὸν] κινητὸν v 10 ὑπερέχει ex ὑπάρχει Οv corr. Ja 11 ἐπει τὴν A 15 ὑπάρχει αὐτῆ Κν 16 Πλάτων] cf. Parm. p. 163 A ἕν] ὄν K 17 καὶ om. L πάντως v τὴν bis A 22 εἴτε JA, corr. J 23 ἐστιν L Περὶ ψυχῆς] B 12 p. 424 a 27. Α 3 p. 407 a 6 sqq. 24 καὶ νόησις A 25 Μελίσσου] fr. 2 Diels 26 φησὶν] Phys. A 3 p. 186 a 10 sqq. 27 γινομένων Av, corr. A 28 μεταβαλεῖν A 30 ἐφωτίσθην K ἀχρόνως A 33 εἰπόντος οὕτως L 84 alt. καὶ om. K post οὖν add. ὁ LAv)

Πολλὰ δὲ τῶν ὑπὸ Πλωτίνου περὶ κινήσεως λεγομένων οὐκ ἐφαρμόζει ταῖς κινήσεσιν. τό τε γὰρ ἄχρονον λέγεσθαι κίνησιν μάχεται πρὸς τὴν διάνυσιν αὐτῆς καὶ τὴν διέξοδον, τό τε ἐν ἀχρόνῳ αὐτὴν ἄρχεσθαί ποτε τὴν συνέχειαν τῆς φύσεως αὐτῆς ἀναιρεῖ, τό τε νομίζειν πάλιν καὶ πάλιν τὴν Ζ αὐτὴν συμπεραίνεσθαι κίνησιν ἀδύνατον ἐπὶ συνεχοῦς· ἐπὶ γὰρ τῶν κατ’ ἀριθμὸν διωρισμένων μόνων δυνατὸν μονάδα καὶ ἄλλην μονάδα ἐπινοεῖν καὶ οὕτως συντάττειν εἰς ταὐτὸ τὸ διωρισμένον πλῆθος· ἐφ᾿ ὧν δὲ συνέχειά ἐστιν ἀπεριόριστος, οὐκ ἔνεστιν ἐπὶ τούτων ὥσπερ διωρισμένον τι πλῆθος εἰς ταὐτὸ συγκεφαλαιοῦσθαι. οὐκ ὀρθῶς δὲ λέγεται καὶ εἰ ἀθρόα γίνεται μεταβολὴ καὶ ἄχρονος, γίνεσθαι καὶ κίνησιν τοιαύτην· εἰ γὰρ κατ᾿ εἶδος γίνονται ἀκίνητοι παρουσίαι εἰδῶν, μεταβολαὶ μὲν ἄχρονοι ἔσονται, κινήσεις δὲ οὔ. ἀλλ᾿ οὐδὲ τοῦτο ὀρθῶς ὑπολαμβάνουσιν, ὡς εἶς ἐστιν [ὁ] λόγος κινήσεων καὶ τῶν ἐνεργειῶν, καὶ εἰ ἄχρονος ἔστιν ἐνέργεια, ἄχρονον εἶναι καὶ κίνησιν ὡσαύτως· καὶ γὰρ ἡ μὲν ἐνέργεια κατὰ τὴν ἀκίνητον εἴδους παρουσίαν καὶ τελειότητα ἕστηκεν ἡ αὐτή, ἡ δὲ κίνησις πρόεισιν ἀεί, ἕως ἄν εἰς τὴν ἐντελέχειαν ἀφίκηται. καὶ τὸ ποσὸν δὲ ἐπὶ τῆς κινήσεως οὐ κατὰ τὸ πλῆθος τὸ διηριθμημένον ληπτέον οὐ γὰρ ἔχει συνέχειαν τὸ τοιοῦτον), ἀλλὰ μᾶλλον κατὰ τὴν διέξοδον, παραπλησίως τῇ διαστάσει τοῦ σώματος. εἰ οὖν ποσή ἐστιν ἡ κίνησις, εἰς ἴδιον γένος οὐ δύναται τάττεσθαι. ἀλλά ταῦτα μὲν ἀρκούντως.

Τινῶν δὲ λεγόντων ὅτι διὰ τοῦτο οὐκ ἔθετο γένος τὴν κίνησιν καὶ τὴν ἐνέργειαν ἐν ταῖς κατηγορίαις ὁ Ἀριστοτέλης, ὅτι ταῦτα ὑπὸ τὰ πρός τι ἀνάγεται τῷ τὴν μὲν ἐνέργειαν τοῦ δυνάμει | εἶναι ἐνεργητικοῦ, τὴν [*](79r A) δὲ κίνησιν τοῦ δυνάμει κινητοῦ, καλῶς ὀ Πλωτῖνος ἀντιλέγων φησὶν ὅτι “ τὰ μὲν πρός τι αὐτὴ ἡ σχέσις ἐγέννα, ἀλλ᾿ οὐ τὸ πρὸς ἕτερον μόνον λέγεσθαι· ὅταν δὲ ᾖ τις ὑπόστασις, κἄν ἑτέρου ᾖ κἄν πρὸς ἕτερον, τήν γε πρό τοῦ πρός τι εἴληχε φύσιν. αὕτη τοίνυν ἡ ἐνέργεια καὶ ἡ κίνησις [*](1 ἡ om. A 2 μεταβολῆς ν 4 ἵσταται L 5 post μὴν add. δὲ A 8 ἐστιν L 9 πολλαὶ A 11 ἔξοδον JA, corr. Ja 12 αὐτῆς supra A1 τε K: γε ceteri καὶ πάλιν om. v 13 ἐμπεραίνεσθαι A 14 διωρισμένον Ab || δυνατὸν L 15 αὐτὸ A 16 τούτου A διωρισμένων K 17 εἰ Kv: εἰ ἡ J : L, corr. J: ἡ A γίνεσθαι Α 18 ἄχρονος, c ex v corr. χρόνον A 20 ὁ JLK v: del. J: om. Α : cf. Bonitz. Ind. Arist. p. 436 a 11. 34 22 τὴν] τὸ A 30 ὑπὸ τὰ] ὑπὲρ τὸ A 32 κινητικοῦ Plot. Πλωτῖνος] Enn. VI 1,17 33 αὔτη ν 34 η τις L1: ἡ τίς A 35 πρὸ om. 1, εἴληχε JLK Plot., χ e corr. J1: εἴληφε Av ἡ ante κίνησις om. A)

* * * καὶ μάλιστα οὕτω συνεζευγμένον ὑπ᾿ αὐτοῦ τὸ ποιεῖν τῷ πάσχειν διὰ τὴν πρὸς αὐτὸ σχέσιν, ὡς περὶ ἀμφοτέρων ἕνα ποιήσασθαι λόγον τὸν Ἀριστοτέλη, καὶ εἰ μὴ ὁ τῆς δεκάδος τῶν γενῶν ἀριθμὸς ἀπῄτει διῃρῆσθαι, ᾠήθησαν ἄν τινες, ὅτι εἰς μίαν τὰ δύο ἀνάγει κατηγορίαν. ἢ ἅτι τὸ ὡς γένος λαμβανόμενον ποιεῖν κατὰ τὴν καθαρῶς ποίησιν ἱστάμενον κεχώρισται τελέως τοῦ πάσχειν· καὶ γὰρ τὸ θερμαίνειν καὶ ψύχειν παρέλαβεν ὁ Ἀριστοτέλης οὐχ ὡς τὰ ὀρθὰ παρὰ τοῖς Στωικοῖς λεγόμενα, ἅπερ ὡς εἰς ἕτερον ῥέπουσαν ἔχει τὴν κίνησιν, ἀλλὰ κατ᾿ αὐτὴν τὴν πρωτουργὸν αἰτίαν τῆς κινήσεως, ἥτις ἐν αὐτῷ τῷ εἴδει τῆς θερμότητος καὶ ψυχρότητος προϋπάρχει· οὕτω γὰρ καὶ καθαρῶς ποίησις ἔσται κεχωρισμένη πάντῃ τοῦ πάσχειν. ἀλλ᾿ οὐδὲ τὸ θερμαίνεσθαι καὶ ψύχεσθαι ταῦτά ἐστιν ἅπερ ὕπτια καλοῦσιν κατὰ τὴν πρὸς τὸ θερμαῖνον σχέσιν θεωρούμενα· ἀλλὰ σημαίνεσθαι μὲν καὶ τοιαῦτά τινα ἀπὸ τῶν φωνῶν τούτων οὐκ ἄν ἀντείποιμεν, οὐ μὴν ταῦτά γε εἶναι τὰ ἐν τῷ πάσχειν ὑπ᾿ Ἀριστοτέλους τιθέμενα. ὡς γὰρ ἔστιν καθαρὰ ποίησις ἄλλη παρὰ τὴν ῥέπουσαν εἰς τὸ πάσχον καὶ ἄμικτος πάντῃ πρὸς αὐτήν, οὕτως ἔστιν καὶ καθαρὰ πεῖσις τὴν ἐν τῷ πάσχοντι μόνην πεῖσιν περιειληφυῖα, μήτε ἀναφορὰς μήτε σχέσεως μήτε συζεύξεως πρὸς τὴν ποίησιν ἐφαπτομένη, ὥστε οὐδὲ ὀρθὰ οὐδὲ ὕπτια ταῦτά ἐστιν, ὡς τοῖς Στωικοῖς καλεὶν ἄθος. ἐφ᾿ ὧν γὰρ οὐκ ἔστω τὸ πάθος ἀπολελυ- [*](B) μένον τῆς πρὸς τὸ ποιοῦν σχἐσεως. ἐπὶ τούτων καὶ τὰ ὀρθὰ καὶ τὰ ὕπτια εἰκότως ἐνομίζετο, τὰ μὲν τῆν ἐνέργειαν εἰς ἕτερον συντάττοντα, τὰ δὲ ὑφ᾿ ἑτέρου τὴν κίνησιν ἐν τῷ πάσχοντι συναρμόζοντα καὶ ἀναφέροντα αὐτὴν πρὸς ἕτερον· ἅπερ εἰ καὶ τῷ ὄντι ἔστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἔστι γε ἁπλᾶ καὶ ἄμικτα καὶ πρῶτα γένη καὶ καθ᾿ ἑαυτὰ ὑφεστηκότα καὶ μὴ ἐν ἀλλήλοις ἔχοντα τὸ εἶναι. καὶ τοῦτο γὰρ ὀρθῶς λέγεται, ὡς οὐ τοῖς κατηγορήμασιν πρώτοις δεῖ προσεῖναι τὸ πρός τι εἶναι, ἀλλὰ τοῖς συνυφισταμένοις πῶς ἔχουσιν, οἷον τῷ κάοντι καὶ τύπτοντι· οὗτος γάρ ἐστιν ὁ τόνδε τύπτων καὶ τόνδε [*](1 καὶ ἡ ἕξις δὲ ἑτἐρου οὖσα οὐκ ἀφῄρηται τοῦ πρὸ τοῦ πρός τι εἷναί τε καὶ νοεῖσθαι καθ᾿ αὑτά Plot. ἔστιν L τὸ] τοῦ v 2 αὑτὸ K ἀφήρηται A 3 θεωρεῖται ν alt. ἡ om. A 4 τὰ om. Kv ὥσπερ ἐν A 6 αἱ μετοχαὶ δὲ Α 7 ἐστι v 8 lacunam agnovit b, desiderantur haec fere: Ἀλλὰ διὰ τί, φασίν, ὁ Ἀριστοτέλης οὐχ ἔν ἔθετο γένος τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν; τὸ ποιεῖν om. A 9 ώς περὶ ex ώσπερ corr. J1: ὥσπερ Α 10 ἀριστοτέλην Kv: com anc. LA διηρεῖσθαι v 14 ὅπερ libri: corr. b 18 τὸ scripsi: τοῦ libri ταὐτά A 19 θερμὸν A 21 τιθέμενοι K ὡς] οὐ K 23 ποίησις A 24 μόνον V πεῖσιν, εῖ e corr. J1 30 οὐκ ἔστι] οὐκέτι Kv 31 αὑτὰ A ἄλλοις Kv 34 οὐτως J: οὕτως A τόνδε κάων καὶ τόνδε τόνδε A)

Ἀλλὰ διὰ τί, φασίν, οὐχ ἕν μὲν γένος τὸ κινεῖσθαι, εἴδη δὲ τούτου δύο, τὸ κινεῖν, ὅπερ ταὐτόν ἐστιν τῷ ποιεὶν, καὶ τὸ ὁμωνύμως τῷ γένει κινεῖσθαι λεγόμενον, ἐν ᾧ τὸ πάσχειν, ὥστε μίαν κατηγορίαν εἶναι τοῦ κινεῖσθαι, ἀλλὰ μὴ δύο, τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν; λύσις δὲ τούτου καὶ πρόσθεν μὲν ἐπεδείχθη διὰ πλειόνων καὶ νῦν δὲ λεγέσθω ἅτι ἐν τῷ κινεῖσθαι οὐ περιέχεται τὸ ποιεῖν εἴ τις τὰς καθαρὰς λαμβάνει ποιήσεις, μόνον δὲ τὸ πάσχειν περιείληπται· οὐ δύναται οὖν γένος εἶναι τὸ κινεῖσθαι τῶν ποιήσεων, ὧν οὐδὲ ὅλως ἐν τῷ εἶναι κατηγορεῖται. ἡ μὲν γὰρ κίνησις ἐτεροιώσει Γ τινὶ καὶ μεταβολῇ σύνεστιν, ἡ δὲ ποίησις ἡ καθαρά, ἥτις καὶ ἀντιδιαιρεῖται πρὸς τὸ πάσχειν ὡς μηδὲν ἔχουσα κοινὸν πρὸς αὐτήν, ἀπαθής ἐστιν καὶ ἄτρεπτος καὶ ἀμετάβλητος· ποιεῖ οὖν μόνως οὐδὲν αὐτὴ εἰσδεχομένη πάθος, ἀκινήτως ἄρα ποιήσει· οὐκ ἄρα ἐν τῷ κινεῖσθαί ἐστιν τὸ πρώτως ποιεῖν ὡς ἐν γένει, ἀλλὰ μᾶλλον ἐν τῷ μὴ κινεῖσθαι. αὕτη μὲν οὖν ἀκριβὴς λύσις τῆς ἐνστάσεως· εἰ δέ τις τὸ ποιεῖν διατείνοι καὶ ἐπὶ τὰς κινήσεις, λεγέτω ὡς κατὰ τοὺς παλαιοὺς ἀπὸ τῆς κινήσεως ὑφίσταται τὸ κινεῖσθαι, τοιοῦτον δὲ ὄν οὐκ ἑπὶ πασῶν τῶν ἐνεργειῶν τάττεσθαι, ἀλλ᾿ ἐπὶ μόνων ὅσαι κινήσεσιν ἦσαν αἱ αὐταί. τὸ μέντοι ποιεῖν οὐ κινήσεως μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐνεργειῶν ἦν περιληπτικόν · οἰκείως οὖν ἔθετο αὐτὸ εἰς γένους ἰδίου θέσιν, οἰκεῖον ὑπάρχον τῶν τε ἐνεργειῶν, ἅς οὐ περιεῖχεν τὸ κινεῖσθαι, καὶ κινήσεων δραστικῶν κεχωρισμένων παντελῶς ἀπὸ πείσεων, διὸ ἀκολούθως ἕτερον ἔθετο γένος τὸ ποιεῖν τοῦ πάσχειν· τὸ δὲ κινεῖσθαι μηδὲ ὅκως εἶναι ἐπ᾿ αὐτοῖς γένος, οὐχ ὅτι οὐδ᾿ ὅλως λέγεται ἐπὶ τῶν ποιήσεων τὸ κινεῖσθαι, ὡς ἡ πρώτη λύσις ἐβούλετο ἀπολογίζεσθαι, ἀλλ᾿ ἐπειδὴ τὸ ποιεῖν περιεῖχεν καὶ τὰς κατ᾿ ἐνέργειαν κινήσεις, αἵτινες οὐ περιέχονται ἐν τῶ κινεῖσθαι.

'Υπομνήσειε δ’ ἄν τις τὸ δύο εἶναι γένη τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν | καὶ ἀπὸ τῆς ἐν τῷ παντὶ φύσεως. εἰ γὰρ τὸ μὲν γεννᾷ, τὸ δὲ ὑποδέχεται [*](79v Δ) τὴν γένεσιν, καὶ τὸ μέν ἐστι δραστικόν, τὸ δὲ παθητικόν, ἐξ ἀνάγκης δεῖ ταῖς ἀρχαῖς ὁμολογουμένως καὶ τὰ γένη εἶναι διττά. καὶ ἐπεὶ πανταχοῦ τὸ ἄμικτον τοῦ μικτοῦ προηγεῖται, ἐξ ἀνάγκης καὶ τὸ καθαρῶς ποιεῖν καὶ πάσψειν τοῦ μικτοῦ τῆν κινήσεως γένους προϋπάρχει· αὕτη γὰρ ἡ] ὑπὸ ἄλλο γινομέην εἰς ἄλλο ποιεῖ, καὶ εἴπερ εἴη γένος, ἐν τοῖς μετεχουσι καὶ μικτοῖς ἔσται τὰ γένη, ὅπερ ἄτοπον. πολλὰ μέντοι τῶν ποιούντων καὶ πάσχει ὑπὸ τοῦ δύο ἀρχάς, τήν τε παθητικὴν καὶ τὴν δραστικην, εἰς μίαν πολλαχοῦ συμπίπτειν, φύσιν, ἐπεὶ καθαρῶς γε διορίζοντι τὰ πράγματα οὔτε τὸ ποιοῦν ᾗ ποιεῖ καὶ πάσχει οὔτε τὸ πάσχον ᾗ πάσχει ποιεῖ. διὸ τὰ μὲv πρῶτα τῶν αἰτίων ἀκίνητά ἐΜ ὧν κινήσεων αἴτια γίνεται, τινὰ δὲ τῶν ἑξῆς κινοῦντα καὶ κινεῖται ὑπὸ τοῦ ἀμφοτέρας ἔχειν ἐν ἑαυτοῖς τὰς ἀρχὰς καὶ εἶναι μέν τι αὐτῶν κινοῦν, εἶναι δὲ καὶ κινούμενον ἕτερον, καὶ οὕτως τὸ ὅλον κινεῖν καὶ κινεῖσθαι δοκεῖ. περισπᾷ δὲτ0ὸς πολλοὺς εἰς τὸ καὶ ἐν ταῖς ποιήσεσιν κινήσεις τίθεσθαι τὸ νομίζειν ὤσεσι καὶ μοχλείαις τὰς ποιήσεις γίνεσθαι, ἀλλὰ μὴ ὡς τοῖς παλαιοῖς ἐδόκει τῇ δραστηρίῳ δυνάμει καὶ τῇ ἐπιτηδειότητι τοῦ ποιοῦντοςσ καὶ πάσχοντος. τὰ γὰρ ὠθοῦντα καὶ ἕλκοντα καὶ τὰ τοιαῦτα σύμμικτά ἐστιν ἔκ τε τοῦ ποιεῖν ἔκ τε τοῦ πάσχειν· εἴτε οὖν τὴν αἰτίαν τοῦ ποιεῖν καὶ τοῦ πάσχειν εἴτε τὴv μορφὴν διακρίνοι τις ὡς ἑτέραν, οὐδὲν αὐτοῖς ἔσται κοινὸν γένος. ἀπὸ δὲ τῆς αὐτῆς αἰτίας δείκνυται ὅτι καὶ τὸ νοεῖσθαι καὶ τὸ ὁρᾶσθαι τῆς τοῦ ποιεῖν ἔστι κατηγορίας, ἀλλ’ οὐ τῆς τοῦ πάσχειν. οὐ γὰρ πάσχει τι τὸ νοητὸν εἰς νόησιν, ἀλλ’ ἔστιν τὸ νοεῖσθαι τὸ νόησιν ποιεῖν καὶ τὸ ὀρᾶσθαι τὸ ὅρασιν, τῆς λέξεως τὸ σχῆμα μόνον ἐχούσης τοῦ πάσχειν. δεῖ οὖν μὴ εἰς τὸ σχῆμα τῆς λέξεως ἀφορᾶν, ἀλλ’ εἰς τὰ πράγματα. καὶ γὰρ τινὰ μέν ἐστιν καὶ τῷ πράγματι καὶ τῷ σχήματι τῆς λέξεως τὸ ποιεῖν ἔχοντα, ὡς τὸ ἰατρεύειν· τινὰ δὲ τῷ μὲv πράγματι ποιητικά ἐστιν, τῷ δὲ σχήματι τῆς λέξεως παθητικά, ὡς τὸ νοεῖσθαι καὶ [*](E) τὸ ὁρᾶσθαι τυποῦν γάρ ἐστιν τοῦτο, τὸ δὲ τυποῦν ποιεῖν)· τινὰ δὲ ἀνάπαλιν, ὡς τὸ ὁρᾶν καὶ νοεῖν τυποῦσθαι γάρ ἐστιν, τὸ δὲ τυποῦσθαι πάσχειν). ἐπιτάσεως δὲ ἄξιον, μήποτε τὸ νοεῖν καὶ τὸ ὀρᾶν οὐκ ἔστιν πάσχειν μόνον καὶ τυποῦσθαι, ἀλλ’ ἔχει τινὰ καὶ ἔνδοθεν ἀνεγειρομένην ἐνέργειαν, καθ’ ἥν ἡ ἀντίληψις γίνεται. καὶ οὐδὲν οἶμαι θαυμαστόν, εἰ συμμιγές τι ἐπὶ τούτων συμβαίνει· καὶ γὰρ ἀκόλουθον τὰ μὲν ποιεῖν μόνως, τὰ δὲ πάσχειν μόνως, τὰ δὲ ποιεῖν ἅμα καὶ πάσχειν, ὥσπερ τὸ νοεῖν καὶ τὸ ὀρᾶν. Πάλιν δὲ 6 Πλωτῖνος “ἐπισκεπτέον, φησίν, εἰ ἐν τῷ ποιεῖν τὰς μὲν [*](2 τῷ om. K 4 δεῖ JLA: δεῖται Kv 6 προϋπάρχειν K ἡ induxi: om. Paraphr. p. 60,29 H. 8 μικτοῖς scripsi: ἀμίκτοις libri 10 συμπίπτει L διορίζονται Kv 13 καὶ supra J1 ἀπὸ A τὰς om. v 20 post ποιεῖν (pr.) add. ἰαὶ A 21 διᾶκρίνοι τι;] διακρίνοντι K αὐτῆς v 22 δὲ om. A 31 τυποῦσθαι γὰρ—νοεῖν (32) om. K 34 εὶ] εἰς K 38 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,18)

Τοιαῦτα δὲ πρὸς τὸν Πλωτῖνον ἀντιδιαταξάμενος ὁ Ἰάμβλιχος “ τεχνικώτερον, φησίν, ἐστὶν πρότερον διελέσθαι τὴν ἰδιότητα τούτων τῶν γενῶν, τοῦ τε ποιεῖν καὶ τοῦ πάσχειν, καὶ τὴν διαφορὰν αὐτῶν τὴν πρὸς ἄλληλα ἐπιδεῖξαι· ἀπὸ γὰρ τούτου φανήσεται καὶ τίνα ὑποτάττειν αὐτοῖς δεῖ καὶ ποῖα τὰ μεταξὺ αὐτῶν ἐστι σύμμικτα”. εἰ δὲ δεῖ πρὸ τῶν Ἰαμβλίχου τὰ Ἀρχύτου παραθέσθαι, ὅσα ἐκεῖνος ἴδια τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν ἀνέγραψεν (καὶ γὰρ καὶ Ἰάμβλιχος ἐκεῖνα ἐπεξηγεῖται), γράφει τοίνυν ὁ οὕτως· “τῶ δὲ ποιέοντος ἴδιόν ἐστιν τὸ ἐν αὑτῷ τὰν αἰτίαν ἔχεν τᾶς κινάσιος, τῶ δὲ ποιωμένω καὶ τῶ πάσχοντος τὸ ἐν ἑτέρῳ. ὁ μὲν γὰρ ἀνδριαντοποιὸς ἐν ἑαυτῷ τὰν αἰτίαν ἔχει τῶ ποιὲν τὸν ἀνδριάντα, ὁ δὲ χαλκὸς τῶ ποιεῖσθαι ἐν αὑτῷ τε καὶ τῷ ἀνδριαντοποιῷ. καὶ ἐπὶ τῶν παθέων δὲ τᾶς ψυχᾶς ὁ αὐτὸς λόγος· ὁ γὰρ θυμὸς ἐφ’ ἑτέρῳ τινὶ πέφυκεν ἀνεγείρεσθαι καὶ ὑφ’ ἑτέρω τινὸς ἔξωθεν ἐρεθίζεσθαι, οἷον ὀλιγωρίας, ἀτιμέας, ὕβριος, ὁ δὲ ταῦτα δρῶν ἐν ἑαυτῷ τὰν αἰτίαν ἔχει τῶ ταῦτα δρᾶν”. ταῦτα τοίνυν ἐξηγούμενος ὁ Ἰάμβλιχός φησι τὸ ποιεῖν ἐν ἑαυτῷ ἔχειν τὴν αἰτίαν τῆς ἐνεργείας, τὸ δὲ πάσχειν τὴν τῆς κινήσεως ἐν ἑτέρῳ καὶ ἐν ἑαυτῷ, ὡς ὁ χαλκὸς ἐν ἑαυτῷ καὶ τῷ ἀνδριαντοποιῷ, διότι καὶ ἰδίαν τινὰ ἔχει βεβαιότητα τῆς ἑαυτοῦ οὐσίας τὸ πάσχειν καὶ οὐχ ὅλον ἐξήρτηται ἀπὸ τοῦ ποιοῦντος. καὶ λοιπὸν τὰς πρὸς τὸν λόγον ἐνστάσεις ἐπάγει. καὶ γὰρ “ἀντιλέγουσι, φησί, τινές, ὡς καὶ τοῦ ποιεῖν τινά ἐστιν ἐν ἑτέρῳ ἔχοντα τὴv αἰτίαν, οἷον τὸ νοεῖν· ἢ εἰ μὴ τὸ νοεῖν τις ἐν τῷ ποιεῖν τιθείη, ἀλλὰ τὸ νοεῖσθαι ὡς τοῦ νοεῖν ἐν τῷ πάσχειν ὄντος, οὐδὲ οὕτως τὸ νοεῖσθαι τὴν πᾶσαν αἰτίαν παρέχει τῷ νοοῦντι τοῦ κινεῖσθαι. ἢ οὐ τοιοῦτός ἐστιν 6 τρόπος τῆς κοινωνίας, οἷον ὑπολαμβάνουσιν οἱ ἀποροῦντες, ἐπί τε [*](5 λέγοντες Kv 7 συμπλέκεται Kv 8 alt. τῶν om. L 10 ἀντιταξάμενος v 11 τῶν γενῶν τούτων V 12 τοῦ post καὶ om. A 15 ἀρχύτα K 16 ὁ ἰάμβλικος V Ἀρχύτας] fr. 41 H., cf. Par. p. 59,33 H. 17 τῶ δὲ LAv, τῶδε J, sed ου supra L1J1: τοῦδε K ποιέοντι A ἕν L αὐτῶ JLKAv, cf. p. 31524 τὰν] τὴν A ἔχον A: εἶχε K 17. 18 τᾶς κινάσιος Jv, utrobique ·η· supra J1: τὰς κινάσιος LA: τᾶς κινήσιος K 18 πάσχοντι Kv 19 τὰν] τὴv A ἔχοι L τῶ JLAv, ου supra J1L1: τοῦ, sed ῶ supra K 20 τῶ, ου supra JLK, post τῶ littera erasa in J αὐτῶι J: αὐτῶ LA: ἑαυτῶ Kv τε om. A 21 τὰ; KA ψυχὰς K et fort. A 22 ἑτέρου A 23 ἐν] ἐ sic L αὐτῶ A τὰν] τὴν A τῶ JLAv, ου supra JaL1: τοῦ, sed ῶ supra K 26 post alt. καὶ add. ἐν A 27 βεβαιοτάτην K malim πάσχον 28 ἐπάγει ἐνστάσεις Kv 29 τινές φησι A 30 οἷον τοῦ A τιθῆ, sed ειη supra Α1 31 ἀλλὰ τοῦ ν. A 32 τοῦ in marg. b: τῶ(ι) JLKAv)

Ἀπορεῖ δὲ καὶ πρὸς τοῦτο 6 Πλωτῖνος, πῶς ἐστιν ἀπόλυτά τινα καὶ ἐν τῷ πάσχειν οὐκ ὄντα ἐξ ἄλλων, οἷον τὸ σήπεσθαι καὶ ἰοῦσθαι· πολλὰ δὲ καὶ ἐν ἄλλῳ τὴν αἰτίαν ἔχοντα τῆς κινήσεως οὐ πάσχει, ὥσπερ ὁ κύκνος φέρε ἐκ τοῦ ἐν αὑτῷ λόγου λευκαινόμενος ἄγεται μὲν εἰς τὴν οἰκείαν [*](2 λυπτέον K 3 ἀπελογήσατο A 8 αὐτοῖς JLKv: ἑαυτοῖς A 9 τὴν ἀπορίαν λύων V 11 καθόλα JLA: καθόλου ὅτι K: καθόλου ν κυρίαν Kv 12 αὐτοῖς JKA, ex ἑαυτοῖς corr. J: ἑαυτοῖς Lv δυνάμει K 13 συνεργίας K ἔξωθεν A 14 post ἤ add συμβαλλούσης ἤ v κινήσει τε παθητικῆ K 15 γενομένη K λέγει utrobique K 16 δὲ om. K δυνάμεων L 17 ταύτην L 18 αὐτοῦ Kv 20. 21 παρεχομένου K 21 μόνος K ἔχων K αὐτοτελῆ Kv 22 προϊέμενος Κ 23 ταῦτα πάντα A 24 καὶ ante κυρίως om. Kv 25 φησὶν ἴδιον A ἤ γὰρ JLKA: εὶ γὰρ v: εἰ γὰρ μὴ b 27 ἢ μὴ ἔχον b ἑαυτῶ L 31 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,20, sed primum argumentum non invenio 33 ὥσπερ ὁ] ὡς Kv 34 ἐκ] ἐν L αὑτῶ v: αὐτῶι J: αὐτῶ KA: ἐαυτῶ L)

Ἀλλ’ ἐπεὶ καθόλου διώρισται, τί μέν ἐστι τὸ ποιεῖν, τί δὲ τὸ πάσχειν, [*](Ε) καὶ τίνα τὸ ἑκατέρου ἰδιώματα, ἐπανιτέον λοιπὸν ἐπὶ τὸ διαστήσασθαι τὰ εἴδη τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν, ὧν ἀφοριζομένων εὔδηλον ἔσται, τίνα οὐκ ὀρθῶς ἀναφέρεται εἰς τὰ κυριώτατα γένη καὶ τίνα ὀρθῶς, τίνα τέ ἐστιν σύμμικτα ἐπ’ ἀμφοτέρων καὶ τίνα ἁπλῶς εἰς τὸ ἕτερον ἀναφέρεται. ἀφ ὧν καὶ τὰ Πλωτίνου εὔδηλα φανεῖται, εἰ ὀρθῶς ὑποτάττει τινὰ ὑπὸ τὸ ποιεῖν καὶ οὐχ ὑποτάττει. δεῖ δὲ κἀνταῦθα τὴν Ἀρχύτου παραθέσθαι τοῦ ποιεῖν διαίρεσιν λέγοντος οὕτως· “τῶ δὲ ποιὲν ἀνωτάτω μὲν ἀ ἐνέργεια, τᾶς δὲ ἐνεργείας διαφοραὶ τρεῖς. τὸ μὲν γὰρ τί ἐστιν αὐτᾶς ἐν τῷ θεωρέν, οἷον <γεμετρέν>, ἀστρονομέν· τὸ δὲ ἐν τῷ ποιέν, οἷον ὑγιάζεν, τεκταίνεν· δὲ ἐν τῷ πράσσεν, οἷον στραταγέν, πολιτεύσεθαι. γίνεται δὲ ἁ μὲν ἐνέργεια καὶ ἄνευ διανοίας, οἷον ἐν τοῖς ἀλόγοις ζῴοις, γενικωτάτα δὲ αὕτα”. ἐν δὲ τούτοις τὸ μὲν ἀνωτάτω καὶ κοινὸν τοῦ ποιεῖν κατὰ τὴν ἐνέργειαν ἀφορίζεται τὴν ἁπλῶς, ἥτις ἐν ἐαυτῇ συνείληφεν πάντα ὁπόσα ἐστὶν κατ’ εἴδη διακεκριμένα ἐνεργήματα, κινήσεως πάσης ἀπολελυμένη καὶ τὸ κινητικὸν ἔχουσα καθαρὸν καὶ τὸ αἴτιον ἐξ ἑαυτῆς καὶ οὐκ ἀπ’ ἄλλου τινὸς προκατάρχοντος ἢ συνεργοῦτος. ἀπὸ δὲ τούτου μεριστῶς πλείονα πρόεισιν εἴδη ποιήσεων, ὧν πρῶτόν ἐστι τὸ θεωρητικὸν ἀύλοις ἐνεργειάις χρώμενον καὶ ἀτρέπτοις, καὶ αὐτὸ εἰς πλείονα μεριζόμενον εἴδη· ὧν τὸ πρῶτον ὁμώνυμον ἄν εἴη τῷ προσεχεῖ ἑαυτοῦ γένει, θεωρητικὸν καὶ αὐτὸ καὶ κυρίως τοῦτο θεωρητικὸν καλούμενον· τοῦτο δέ ἐστιν τὸ περὶ τῶν νοητῶι καὶ ἀμερίστων οὐσιῶν ἐπισκοπούμενον ἁπλαῖς νοήσεσιν, οἷόν ἐστιν τὸ νοερόν. τοῦτο δὲ παρῆκεν ὁ Ἀρχύτας, καίτοι τῆς Πυθαγορικῆς ὄν διαιρέσεως, διὰ τὸ πρὸς εἰσαγωγὴν ἴσως ἀσύμμετρον τῆς τοιαύτης θεωρίας. τὸ δὲ περὶ τῶν ἀκινήτων καὶ μαθηματικῶν οὐσιῶν ποιεῖται τὴν διανόησιν, οἷόν ἐστι τὸ γεωμετρεῖν. ὡρισμέναις μὲν οὐ μὴν ἁπλαῖς ἔτι χρώμενον ταῖς ἐπιβολαῖς, ἀλλὰ συνθέτοις [*](1 υποβάλλων A αὐτῆ (post τῇ) Kv 3 κασσίτηρος v post μὲν add. γὰρ A 4 καθαίρων τὸ φθεῖρον τὸν J ἁλισκόμενος A 5 τὸ ἀναλίσκειν A 6 τῶ ποιεῖν K 8 ποιεῖν καὶ supra Ja καὶ τοῦ πάσχειν Av 12 καὶ cx ἤ corr. Ja: καὶ sequ. 3 lilteris erasis, quarum prima τ fuit A ἀρχύτα Kv: fr. 42 H. 13 τῶ, supra ου J1L1K ποιεν, supra ει J1: ποιὲν, supra εῖν L1: ποιεῖν KAv ἁ, supra ἡ J1K: ἁ om. A 14 τᾶς, supra η vel ῆς J1L1K: τὰς A αὐτᾶς, supra η vel ῆς J1K: αὐτὰς A θεωρὲν, supra ει J: θεωρεῖν, supra ὲ Κ: θεωρεν sic A 15 γεωμετρὲν ex v. 30 add. b ἀστρονομέν, supra ει J: ἀστρονομεῖν, supra ὲ K ποιὲν supra ει J: ποιεῖν KA, supra ὲ K 16 πράσσεν, supra ει vel ειν JL1: πράσεν A στραταγὲν, supra ει J: στρατηγὲν Α ἐνεργεία A 17 γενικώτατα δὲ αὐτά libri: cf. p. 318,30 sqq. 19 20 κινητὸν εἴτις Α 20 κινητὸν A 22 sqq.] p. 61,19 sqq. 11. 23 ποιήσεως JKv, corr. Ja 24 τὸ oiu. A 25 ἑαυτοῦ JLA: ἐν ἑαυτῶ K alt, καὶ om. L 29 εἰσαγωγικὸν Kv 30 διαίρεσιν J1, corr. Ja)

Τούτων δὲ διαιρεθέντων καιρὸς ἄν εἴη λοιπὸν τὰ ὑπὸ τοῦ Πλωτίνου λεγόμενα ἐπισκέψασθαι. τὸ τοίνυν τὰς πρὸς τὸ πάσχειν ῥεπούσας κινήσεις λέγειν ποιήσεις συγχεῖ τὰ δύο γένη πρὸς ἄλληλα· οὐ γάρ εἰσιν ἁπλῶς ἐν τῷ ποιεῖν αἱ συμπλεκόμεναι πρὸς τὸ πάσχειν κινήσεις. εἰ δέ τις καὶ τὰς κινήσεις περιέχεσθαι λέγοι ἐν τῷ ποιεῖν, τὰς κατὰ τὸ κινεῖν δηλονότι λήψεται αἰτίας τοῦ κινεῖσθαι, αἵτινες ὡς ἐν αἰτίας λόγῳ περιέχουσι τὰς ἀρχὰς ὅλας τῶν κινήσεων. ἀλλ’ οὐδὲδ τὰς ἐνεργείας τῷ ἀπολύτῳ τρόπῳ δεῖ χαρακτηρίζειν· καὶ γὰρ κινήσεσιν τὸ ἀπόλυτον ὑπάρχει, ὡς τῷ βαδίζειν, καὶ ἐνεργείαις οὐχ ὑπάρχει, ὡς ἐν τῷ νοεῖν, ἐπειδὴ τὸ νοεῖσθαί ἐστιν ἢ ποιεῖν ἢ πάσχειν. τὸ δὲ λέγειν, μήποτε οὐδὲ τοῦ ποιεῖν ἐστι τὸ νοεῖν καὶ τὸ βαδίζειν διὰ τὸ εἶναι ἀπόλυτα, τοὐναντίον μᾶλλον κατασκευάζει δικαίως· πολὺ γὰρ μᾶλλον ἔσται ἐν τῷ ποιεῖν, διότι αἱ προηγούμεναι ἐν αὐτῷ ποιήσεις ἦσαν ἀπόλυτοι. ‘ἀλλὰ μᾶλλον, φησί, τὸ νοεῖν τῶν πρός τι’. ἢ πρῶτον μὲν οὐδὲ ἡ νόησις πᾶσα πρός τι ἁπλῶς· εἰ γὰρ καὶ πρός τι τιθείη τις αὐτήν, οὖσα γε πρότερον καθ’ ἑαυτὴν προσλαμβάνει τὴν σχέσιν· καὶ γὰρ περὶ τῆς αἰσθήσεως αὐτὸς ὁ Πλωτῖνος ‘καὶ αἴσθησις, φησί, πρὸ τῆς σχέσεως ἐνέργειά ἐστιν ἤ πάθος’· ὡσαύτως δὲ καὶ ἡ νόησις. εἰ δὲ καὶ τὴν νόησίν τις τῶν πρός τι νομίζοι, ἀλλὰ τό γε νοεῖν ἐν τῷ ποιεῖν ἔσται, ἐπεὶ καὶ ἡ ἀρχὴ τῶν πρός τί ἐστιν, ἀλλὰ τὸ ἄρχειν τοῦ ποιεῖν.

Ἐπειδὴ δὲ τὴν αὐτὴν κίνησιν καὶ ἐνέργειαν ὁ Πλωτῖνος ὑποθέμενος [*](81r) ἕνδ γένος τὴν κίνησιν ἐπεφήνατο, ἴδωμεν πῶς διαιρεῖ τὸ γένος τοῦτο. φησὶν δὴ τὰς μὲν σωματικὰς εἶναι, τὰς δὲ ψυχικὰς κινήσεις, καὶ τῶν ψυχικῶν τὰς τὲν λογικάς, τὰς δὲ ἀλόγους. καὶ δῆλον ὅτι παρὰ τὰ μετέχοντα, ἐν [*](Γ) οἷς ἐγγίνονται, ἐστὶν ἡ τοιαύτη διαφορὰ κατὰ συμβεβηκὸς ἑπομένη, ἀλλ’ οὐ κατὰ τὴν τοῦ γένους οἰκείαν διαφορὰν γενομένη. εἰσὶν δὲ σωματικαὶ μὲν κινήσεις ἐν τῷ ποιεῖν αἵ τε ὀργάνῳ τῷ σώματι χρώμεναι, ὡς ἐν τῷ τύπτειν, καὶ ὅσαι τοῦ σώματός εἰσιν ἴδιαι, ὥσπερ τὸ βαβεῖν· ἐπὶ ψυχῆς δὲ ἐν τῷ ποιεῖν κίνησις διὰ ψυχῆς μὲν τὸ γεωμετρεῖν, ψυχῆς δὲ οἰκεία ἐνέργεια ἡ ζωή. σύνται δέ τις καὶ τὰ μὲν ἐν ψυχῇ, τὰ δὲ ἐν σώματι ριθέναι, κατὰ τοὺς τιθεμένους καὶ περὶ ψυχὴν γίνεσθαι πάθη. πάλιν δὲ τὰς μὲν παρ’ ἑαυτῶν εἰς ἄλλα φησὶ κινήσεις, τὰς δὲ ὑπ’ ἄλλων εἰς αὐτά. καὶ δῆλον ὅτι τὴν ποιητικὴν καὶ παθητικὴν κίνησιν διορίζει ταῦτα ἀπ’ ἀλλήλων, καθ’ ὅσον ἡ μὲν παρ’ ἑαυτῶν ἔχει τὸ ἐνεργεῖν ἐπ’ ἄλλα (τοῦτο γάρ ἐστι Ποίησις), ἡ δὲ ὑπ’ ἄλλων ἤ ἐξ ἄλλων ἐξ εἰς ἑαυτὴν αὕτη δέ ἡ παθητική). ἀλλὰ τὸ μὲν εἱλικρινὲς καὶ καθαρὸν ἰδίωμα τοῦ ποιεῖν ἐστιν ἐν τῷ ἐξ ἑαυτοῦ, τοῦ δὲ πάσχειν τὸ ἐν ἄλλῳ ἔχειν τὴν αἰτίαν· ὁ δὲ οὐ τηρεῖ τὸ καθαρὸν ἀυτῶν, προστιθεὶς τῷ μὲν ἐξ ἑαυτοῦ τὸ εἰς ἄλλα ἐνεργεῖν διὰ γὰρ τὴν σίμμιξιν καὶ τὴν εἰς ἄλλο ῥοπὴν οὐ ιδασῴζει τὴν καθαρὰν ἐνέργεεαν), τῷ δὲ ἐξ ἄλλου τὸ εἰς αὐτά, σύνθεσίν τινα ἐργαζόμενος. πολὺ γὰρ διαφέρει ἤ ἐν ἄλλῳ ἔχειν τὴν αἰτίαν τοῦ πάθους κεχωρισμένῳ ἤ συνῆφθαι πρὸς τὴν αἰτίαν τοῦ πάθους· τρόπον γάρ τινα ἐπὶ τούτων αἱ δύο | ἀρχαὶ εἰς ταὐτὸ συγχέονται. αἰτία δὲ τούτου γέγονεν ἡ τῆς κινήσεως [*](81v) ὡς κοινοῦ γένους προτίμησις, δι’ ἥν οὐχ οἷόν τε καθαρῶς λοιπὸν τὸ πάσχειν καὶ ποιεῖνοηαστήσασθαι. ὅθεν καὶ ἐπὶ τῆς τμήσεως συγχεῖ ὁ λόγος ταῦτα, τὰς εἰς ἄλλα κινήσεις τὰς αὐτὰς ταῖς ἐξ ἄλλων κινήσεσιν τιθέμενος· ἔσται γὰρ ‘ἡ μὲν τμῆσις μία, τὸ μέντοι τέμνειν καὶ τέμνεσθαι ἕτερον’, τοῦτο δὲ οὐδαμῶς συγχωρητέον. ὡς γὰρ ἔχει ἡ τμῆσις, οὕτως καὶ τὸ τεμνειν καὶ τὸ τέμνεσθαι·σ ὥσπερ οὖν ἡ ἀπὸ τοῦ τέμνοντος ἐνέργεια τῆς ἐν τῷ τεμνομένῳ πρίσεως κεχώρισται, οὕτως καὶ ἡ κατὰ τὸ τέμνειν τομὴ τῆς κατὰ τὸ τέμνεσθαι διέστηκεν. ἔστιν γὰρ ἡ μὲν ἐκ τῆς ἐνεργείας καὶ τῆς δραστικῆς κινήσεως προκατάρχουσα αἰτία, ἑτέρα δὲ καὶ διάδοχος ταύτης ἐν τῷ τεμνομένῳ παθητικὴ γινομένη τροπή, ἐπεὶ καὶ ἐπὶ τῆς τριχὸς ἄλλη μέν ἐστιν ἡ τῶν χειρῶν διάστασις τῶν ἐκτεινουσῶν τὴν τρίχα,δ ἄλλη δὲ ἡ τῆς τριχὸς ἀνάπλωσις. οὕτως οὖν καὶ ἐπὶ τῆς τομῆς ἄλλη μὲν [*](2 φησὶν] Enn. VI 1,18 6 γινομένη A ἔστι L 8 πίπτειν K ἐστιν L 9 οἰκείαν A 10 ζωή] ψυχή A ἐν τῆ ψυχῆ A 12 τὰ δὲ V αὐτάς V 14 ἡ b in marg.: ἧ(ι) JLKAv εαυτοῦ J: comp. anc. K 15 ἡ in marg. Jb: ἧι al. atr. ex ἡ factum J in lin.: ἧ LKAv ὑπ’] ἐπ’ A 16 ἡ om. A 17 ἕν τῶ ἐξ αὐτοῦ A 18 τῶ JL: τὸ KAv ad τὸ in marg. τῷ b 20 τῷ] τὸ V τὸ] τῶ Kv ἀυτά ex εαυτά corr. J 23 ταυτὸν v 25 ποιεῖν καὶ πάσχειν A 27 ἔστω libri: correxi τέμνον A 28 ἕτερον JLA Plot,.: ἕτερα Kv 29 τὸ ante τέμνειν om. L 30 τῆς om. A πείσεως] φύσεως v, sed πείσεως in marg. b 33 f. <ἡ> ἐν γενομένη v 35 καὶ om.)

Ἐπειδὴ δὲ ἀντὶ τοῦ ἀποδοθέντος ὁρισμοῦ τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν ὐπὸ τῶν Πυθαγορείων ἄλλον ὁ Πλωτῖνος ἐνέκρινεν, πειραθῶμεν καὶ τοῦτον νοῆσαι, γράφοντες καὶ τὰ πρὸς ἀυτὸν εἰρημένα τῷ Ἰαμβλίχῳ καὶ τοῖς ἄλλοις συντόμως. λέγει τοίνυν ὁ Πλωτῖνος, ὅτι ἐδόκει τισὶν μὴ ἐκ τοῦ ἀφ’ ἑαυτοῦ ἢ ἀπ’ ἄλλου χαρακτηρίζειν τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν, ἀλλ’ ἐκ τοῦ κατὰ φύσιν ἤ παρὰ φύσιν· τὰ μὲν τὰρ τοῦ οἰκείου τέλους τυγχάνοντα ἐν τῷ ποιεῖν εἶναι, τὰ δὲ ἐναντία τούτων ἐν τῷ πάσχειν. τὸν γοῦν ὑπὲρ πατρίδος ἀποθνῄσκοντα οὐ πάσχειν ἀλλὰ ἐνεργεῖν φησι, σῴζοντα τὸ κατὰ λόγον καὶ τὸ κατὰ τὴν οἰκείαν τελειότητα, τὸν δὲ ἀδικοῦντα, κἄν πάντας ἀνθρώπους ἀναιρῇ, φθείροντα τὸ κατὰ λόγον ἰαὶ τὰς κατὰ φύσιν ἀφορμὰς πάσχειν ἀλλ’ οὐ ποιεῖν φησιν. διὸ καὶ τὴν αὐτὴν κίνησιν συμβαίνει τοῦ ποιεῖν καὶ τοῦ πάσχειν εἶναι· τὸ γὰρ αὐτὸ ὡς μὲν τεχνητὸν κατὰ φύσιν ποιεῖ, ὡς δὲδ φυσικὸν παρὰ φύσιν, οἷον τὸ ἐν τοῖς ζῴοις πῦρ κάτω κινούμενον καὶ ἡ γῆ ἄνω κατὰ μὲν τὴν τέχνην τοῦ δημιουργοῦ κατὰ φύσιν κινοῦνται, διὸ οὐκ ἔστιν παθητικὴ ἀλλὰ δραστικὴ ἡ ποιαύτη κίνησις, πρὸς δὲ τὴν ἐξ [*](1 alt. τὸ om. L 2 ἐπεὶ δὲ Kv: ἐπειδὴ JLA ἤ ἐγγὺς om. K: ἡ ἐγγὺς A: delevi 2. 3 τὸ διττὸν αὐτῶν Kv: τὸ δὴ τὸν αὐτὸν JLA 3 παράσχει ut vid. A: παράσχη v 4 ὄν τὸ] ὄντος A 6 ταυτὸν v δὲ supra Ji: om. A διά τε JLA, in marp. b: διατί Kv 8 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,19 20 14 οὐκ e corr. J1 17 ὑπὸ τοῦ ποιοῦντος Kv 18 ὑπὸ τοῦ φθείροντος v 20 ἤγαγον A 24 συντόμως Kv: συντέμνωμεν JLA Πλωτῖνος] cf. Enn. VI Ι,21 ἐκ τοῦ om., sed μὴ ἐκ τοῦ ἀφ’ ἑαυτοῦ in marg. A 25 καὶ πάσχειν A 28 ἀποθνήκοντα L φασι A 29. 30 ἀνθρώπους ἀναιρῆ(ι) JLA: ἀναιρῆ φησιν ἀνθρώπους Kv 31 συμβαίνειν γὰρ τοῦ A 32 τοῦ om. A)

Ἀπὸ δὲ τῆς αὐτῆς ἐννοίας καὶ ταῦτα ὁ πλωτῖνος ἐπάγει. ‘ἆρα ὅπου μὴ ἐνέργεια, πεῖσις δὲ μόνον, ταῦτα ἔσται ἐν τῷ πάσχειν; τί οὖν εἰ [*](Γ) κάλλιον γίνοιτο τὸ πάσχον ἡ δὲ ἐνέργεια τὸ χεῖρον ἔχοι; > ἢ> εἰ κατὰ κακίαν ἐνεργοίη τις καὶ ἄρχοι εἰς ἄλλον ἀκολάστως; μόνως δὴ ταῦτα ἐν τῷ πάσχειν θήσομεν;’ καὶ εἴρηται μὲν ταῦτα ἀπὸ τῆς ἔννοίας τοῦ πάσχειν καὶ ποιεῖν σωςτικὸν μὲν τὸ ποιεῖν, φθαρτικὸν δὲ τὸ πάσχειν λεγούσης καὶ τὸ μὲν κάλλιον, τὸ δὲ χεῖρον, μἀχεται δὲ τῇ συνηθείᾳ ἐνεργείας καὶ ποιήσεις καὶ φαύλας καὶ παρὰ φύσιν λεγούσῃ καὶ αὖ πάλιν πάθη τελειωτικὰ καὶ κατὰ φύσιν λογιξομένῃ ἡ γὰρ ἁπλῶς ποίησις οὑχ ἕν τι γένος ἐστὶν ἐνεργειῶν, ὰλλ' ὅσαι ποτὲ εἰσὶν διαφοραὶ τῶν ποιήσεων κατ’ εἴδη διωρισμέναι, πᾶσαι περιέχονται ὑφ' ἓν τὸ ποιεῖν. ὡσαύτως δὲ καὶ ὑπὸ τὸ πάσχειν ἔστι μὲν τελεσιουργὰ πάθη, ἔστιν δὲ καὶ τὰ ἀτελῆ, καὶ τὰ μὲν καλά, τὰ δὲ αἰσχρά, καὶ τὰ μὲν κατὰ φύσιν ἐν ἑκατέρῳ, τὰ δὲ παρὰ φύσιν. εἰ δέ τις τὰ ἕτερα μόνον τῶν ἀντικειμένων ἐπ' αὐτῶν λαμβανει, οὖτος ἐπὶ βραχὺ συστέλλει τὰ γένη ταῦτα, ὥσπερ ἂν εἴ τις ὅλην τὴν ποιότητα τὴν κατὰ φύσιν ἔξιν λέγοι μόνην ἢ μόνην τὴν παρὰ φύσιν. ‘ἀλλ' οὑδὲ πᾶν, φησί, τὸ ποιεῖν’ ἑαυτοῦ, ἀλλὰ καὶ παρ' ἑρέρου, παρ' ἐαυτοῦ μὲν τὸ ἀπόλυτον, ὡς τὸ βαδίξειν, καὶ τὸ ὁρθόν, ὡς τὸ τύπτειν, παρ' ἐτέρου δὲ ὡς τὸ ὀρέγεσθαι. ὅταν γὰρ τὸ ὀρεκτόν, φησί, βιάξηται τὴν ἐπιθυμίαν, τί διαφέρει τοῦ πεπλῆχθαι ἢ ὡσθέντα κατενεχθῆναι;’ ἐν δὲ| τούτοις τὰς [*](82v Δ) ὁρέξεις ἐνεργείας οὔσας οὑκ ἐξ ἑαυτῶν, ἐκ δὲ τοῦ ὁρεκτοῦ φησιν ὡρμῆσθαι. καίτοι ἐξ ἑαυτῶν εἰσιν ὡρμημέναι, τὸ δὲ ὁρεκτὸν ἄλλως προηγεῖται, οὐ μοχλεῦον οὑδὲ ὡθοῦν τἠν ὄρεξιν, ἀλλὰ προκαλούμενον αὐτὴν τῇ ἐπιτηδετότητι. καὶ γὰρ ἄτοπον τοιαύτην εῖναι τὴν ὄρεξιν ἐπὶ τῆς αὐτοκινήτου ψυχῆς ἢ ἀκινήτου κατὰ Ἀριστοτέλη. εἱ μέντοι πάθημά ἐστιν ἡ ὄρεξις, ὡς αὐτός φησιν, οὑδὲν ἂτοπον, εί ἔξωθεν ἔχει τὸ κινοῦν. καίτοι ἂτοπον τὸ απροαίρετον εἰσάγειν ὄρεξιν καὶ οὐκ ἐξ αὐτῆς ἔχουσαν τὴν ἀρχήν, πολὺ δὲ [*](6 οἰκείας K ἐπιδέξηται, sed παρα supra ’ 9 αὐτῆς bis K Πλωτῖνος] Enn, VI 1,21 10 πάσχειν ex πάσχον corr. ’ 11 ἢ add. b e Plot. (aut Ficinus) 12 ἐνεργοίη ex ἐνεργείη corr, L1 : ἐνεργοῖ A Plot. ἄρχει Κ μόνα A 16 xat primuuQ om. b xal alt. om. Kv (babet b) 18 ὅσα A Isti L 18, 19 διωρισμένα A 20 τὰ ante ἀτελῆ om. v 22 μόνα A 24 λέγει K 27 φησὶ ante τὸ τὸ A 28 πεπῆχθαι A ὠσθέντος Kv 30 aOTdiv v ἐστὶν L 33 ad ἢ ἀκινήτου in marg. οἴα ἑτεροκινήτου b perperam ἀριστοτέλην Kv: comp. anc. LA: De an. Α 3 p. 406 a 2 μέντι L 33 αὐτός] cf. Ρ. 31614 34 ἔχοι v 35 οὑκ ἐξ om. A)

Περὶ δὲ τοῦ πάσχειν ἐφξῆς επειδὴ καὶ καὶ αὐτὸς ὁ Πλωτῖνος ἱδίᾳ ἀπολαβὼν αὐτὸ σκοπεῖ. ‘μὴ γὰρ οὐδὲ ᾖ, φησίν, τῷ παρ' ἐτέρου χαρακτηρίξειν τὸ πάσχειν. ἔστι γὰρ τι καὶ παρ' ἐαυτοῦ καὶ οὐ πᾶν παρ' ἑτέρου, παρ' ἑαυτοῦ μὲν τὸ σήπεσθαι, παρ' ἐτέρου δὲ τὸ τύπτεσθαι, καὶ οὕτως οὑδὲν διαφέρει τοῦ ποιεῖν, εἴπερ καὶ ἐκεῖνο παρ' ἑαυτοῦ ἦν καὶ παρ' ἑτέρου’. ἀλλ' πρότερον, ὅτι οὐδὲ ἐπὶ τοῦ ποιεῖν τὸ παρ' ἐτέρου προστίθεσθαι δεῖ οὔτε ἐπὶ τοῦ πάσχειν τὸ παρ' ἐαυτοῦ, καὶ περὶ τῆς σήψεως ὅπως ἔξωθεν γίνται, πρότερον εἴρηται. ‘ ἀλλ' ὅταν, φησί, μηδὲν συμβαλλόμενον αὐτὸ ὑπομένῃ ἀλλοίωσιν τὴν μὴ εἰς οὐδίαν ἄγουσαν, ἥτις ἐξίστησιν αὐτὸ πρὸς τὸ χεῖρον ἢ μὴ πρὸς τὸ βέλτιον, τὴν τοιαύτην ἀλλοίωσιν πεῖσιν εἶναι’. τοῦτο δὲ οὔτε διδάσκει τὴν αἰτίαν τοῦ πάθους καὶ τούναντίον ἢ βούλεται συνάγει. εἰ γὰρ μηδὲν αὐτὸ συμβάλλεται εἰς τὸ πάσχειν, ἢ ἀναιτιον ἔσται τὸ πάθος ἢ ἀπ' ἄλλου τινὸς ἔξωθεν. κἂν τῶν ἐν αὐτῷ δὲ ὄντων τὰ μὲν ποιεῖ, τὰ δὲ πάσχει, καὶ οὕτως ἔσται ὡς ἀπ' ἄλλου τὸ πάθος. “πῶς δὲ δεῖ, μησὶν Ἰάμβλιχος, μὴ ἄγειν εἰς οὐσίαν τὰ πάθη, εἴπερ ἔνια τῶν παθῶν καὶ εἰς οὐσίαν προάγει, ὄσα ἐστὶν γενεσιουργά;” μήποτε δὲ τοῦτο οἰκεῖόν ἐστιν τῷ πάθει. εἰ γὰρ δεὶ προüπάρχειν τὴν οὐσίαν τὴν δεξομένην τὸ πάθος, οὐκ ἔστιν τὸ πάθος, ὥσπερ οὐδὲ ἡ ἀλλοίωσις ἴδιον. ἀλλοίωσιν δὲ εἶπεν ὑπομένειν τὸ πάσχον τὴν μὴ εἰς οὐσίαν ἄγουσαν. ἀλλὰ πῶς πρὸς τὸ χεῖρον ἢ μὴ πρὸς τὸ βέλτιον δοκιμάξομεν τὰ [*](Ε) πάθη συντελεῖν, ὅταν ἔνια αὐτῶν τὸ κάλλιον ἐν ἡμῖν ἀπεργάξηται; ἣ ἐπειδὴ καὶ αὐτὸς ὁ Πλωτῖνος ἡπόρησεν πρὸς τοῦτο, ἴδωμεν τί πρὸς ἐαυτὸν ἀντιτίθησιν. ‘ ἀλλ' εἰ κάλλιον ὁ χαλκὸς ἀπὸ τοῦ θερμαίνεσθαι, οὐδὲν κωλύει τὸ πάσχειν. διττὸν γὰρ εἶναι τὸ πάσχειν, τὸ μὲν ἐν τῷ χεῖρον γίνεσθαι, τὸ δὲ ἐν τῷ βέλτιον ἢ οὐδέτερον’. καὶ δῆλον ὅτι πρότερον μὲν τῷ χεῖρον γίνεσθαι τὸ πάσχειν ἐτίθετο, ἐνταῦθα δὲ ἐνδίδωσιν εἶναί τινα πάθη καὶ πρὸς τὸ βέλτιον ἄγοντα. “τεθείσης δέ, φησὶν Ἰάμβλιχος, τῆς ἐπ' ἄμφω ῥοπῆς ἐν τῷ πάσχειν οὐκ ὁρθῶς ἐπήχθη τὸ “ ἢ οὐδέτερον” μαχομένως γὰρ γέγεται πρὸς τὴν ὑπόθεσιν τὴν τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν, εἴπερ τὸ μὲν ἐν τῷ κατὰ φύσιν καὶ βελτίονι ἐτίθετο, τὸ δὲ ἐν τῷ παρὰ φύσιν καὶ χείρονι”. καίτοι εἰ ὅμοιον γίνοιτο τὸ πάσχον, οὐδὲ χεῖρον δηλονότι οὐδὲ βέλτιον [*](1 τῷ] τὸ V οὖν om. Kv 4 οὐδὲ ᾖ] οὐ δέη A cpTjatv] cf. p. 31.5,01 et Eun. VI 1,2 τῷ] τὸ ν τὸ|| J 7 οὐδὲν in marg. Ja: om. A 8 TrptjTepov] p. 316,3 10 φησί] Εnn. VI 1,21 αὐτῶ A εἰς om. A 12 ἢ]εἰ Α 12. 13 acc. c. iuf. apud Plot. pcudet a λέγοντα, cf. 1. 26 14 ἢ] εἰ A αὐτὸ b: αὐτῶ(ι) JLKA: αὐτὸς v 15 ἀναίτιον JLA: ἐναντίον Kv 16 δὲ ὄντων] δεόντων A ποιῆ Lv πάσχοι JL: πάσχη v 18 xai ef; bis A 19 δεῖ] δὴ A 20 οὐδὲν b 21 δὲ om. A 22 post χεῖρον add. ἦν A 23 ἀπεργάξεται, sed η supra A 1 24 πλωτῖνος] Enn. VI 1,21 25 καλλίων Plot. post θερμαίνεσθαι add. ἢ κατὰ τὸ θερμαίνεσθαι Plot., ἢ κατὰ τὴν θέρμανσιν b ex Ficini Interpertatione (uel secundum ipsam calcfacttoncm) 25. 26 κωλύει πάσχειν λέγειν Plot. 26 γὰρ et τὸ πάσχειν om. A 32 βέλτιον JKAv, corr. J a A1 χεῖρον Kv)

Μετὰ δὲ τὰς τοιαύτας ἀπορίας τε καὶ λύσεις ἐπὶ τὴν θεωρητικωτέραν τεχνολογίαν μετελθὼν ὁ Ἰάμβλιχος * περὶ τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν, τίνα τε ἔχει καθ' αὐτὰ ὑπόστασιν καὶ ὅπως συνήρμοσται πρὸς ἄλληλα καὶ ἑπὶ ποῖα καὶ τίνα διατείνει ἑκάτερον. ἄρχεται δὲ ἀπὸ τῆς Πλάτωνος περὶ τοῦ ποιεῖν ἐννοίας, ὃς τὸ ποιοῦν τοῦ αἰτίου ὀνόματι διαφέρειν φησίν. καὶ ὅτι μὲν τὸ ποιητικὸν αἴτιον τὸ ποιοῦν ἐστι, πρόδηλον. πῶς δὲ οὐχὶ τινὸς αἰτίου, ἀλλὰ τοῦ αἰτίου ἁπλῶς οὐδὲν διαφέρειν φησὶν τὸ ποιοῦν; ἢ ὅτι κυρίως αἴτιον τὸ ποιοῦν ἐστιν. ὓλη μὲν γὰρ εἶδος συναίτια μᾶλλόν ἐστιν, ἀλλ' οὐχὶ αἴτια, τὸ δὲ παράδειγμα καὶ τὸ τέλος οὐ τοῦ ἀποτελέσματος προσεχῶς, ἀλλὰ τῷ ποιοῦντι τοῦ ποιεῖν ὄντα αἴτια πρός τι ἂν λέγοιτο τοῦ γινομένου κυρίως. τὸ οὖν ποιοῦν ἂν εἴη τὸ μάλιστα αἴτιον, ὥστε ἀκριβεῖ λόγῳ ἡ περὶ τοῦ ποιεῖν θεωρία περὶ αἰτίου ἔστίν. ὄσα οὖν τὰ αἴτια καὶ ὀποῖα, καὶ ὅσους ἔχει διαφέροντας τρόπους, καὶ τίνα μὲν αὐτῶν πρῶτα, τίνα δὲ δεύτερα ἢ τρίτα, πάντα ταῦτα καὶ ἐπὶ τὸ ποιεῖν οἰκείως μετενεκτέον. πάλιν τοίνυν, ἐπειδὴ αἱ τῶν ἀσωμάτων αἰτίων εἰσὶν ἐνέργειαι, ἥτοι τῶν καθ' αὑτὰ κεχωρισμένων ἢ τῶν τῷ κόσμῳ ὑπαρχόντων καὶ καὶ ἀχωρίστων τοῦ παντός, ὥσπερ αἱ τοῦ οὐρανοῦ εἰς ἄπαντα τὰ ὑπὸ σελήνην γιγνόμενα, αἱ δὲ τῆς φύσεως κατὰ τοὺς οἰκείους λόγους, αἱ δὲ τῶν μεριστῶν εἰδῶν, διήκει καὶ διὰ τούτων ὄλων τὸ ποιεῖν καὶ ἡ περὶ αὐτοῦ θεωρία. καθ' ἔτερον δὲ διορισμόν, ἐπειδὴ τῶν ἐνεργειῶν αἱ μέν εἰσι καθαραὶ καὶ ἄμικτοι πρὸς πάντα τὰ ἄλλα γένη, αἱ δὲ σύμμικτοι πρὸς τὰ ἄλλα, αἴτινες καὶ τὴν συμπλοκὴν ποιοῦνται πολυειδῶς, αἱ δὲ ἔσχατοι οὖσαι πρὸς τὰ παθήματα ἐπικοινωνοῦσιν, ἔσται καὶ τοῦ ποιεῖν ἀρχὴ τε καὶ μέσα καὶ τέλη κατὰ πάσας τὰς τοιαύτας διαφοράς. ἐπεὶ δὲ τῶν ποιούντων τὰ μὲν τἦν γεννητικά, τὰ δὲ εἰδοποιά, τὰ δὲ τελεσιουργά, καὶ τούτων τὰ μὲν ἑνωτικά, τὰ δὲ διακριτικά, τὰ δὲ Β ἄλλην τινὰ ἔχοντα ἐν τοῖς οὖσι ποίησιν, ἔσται καὶ κατὰ πάντων τούτων τὸ ποιεῖν κυρίως λεγόμενον. ἔτι δὲ τὰ μέν ἐστι φυσικά, ὡς τὸ θερμαίνειν, ψύχειν, τὰ δὲ τεσχνικά, οἶον ἰατρεύειν, τεκταίνειν, καὶ τὰ μὲν πεπερασμένα, ὡς τὰ ἐν ταῖς τέχναις, τὰ δὲ ἄπειρα καὶ ἀκατάπαυστα, ὡς ἐπὶ τῶν θείων ποιήσεων καὶ τῶν οὐρανίων, εἴπερ ἀίδιος ὁ κόσμος ἐστίν. ἀλλὰ καὶ εἰ ’to [*](4 sauxd Av 6 τὰς e corr. J 1 7 post Ἰάμβλιχος αdd. καὶ v: decst praedi- catuin quale παραδίδωσι, cf. p. 15.5,15 9 Πλάτωνος] Phil. p. 26 E 10 ὄς Kv: ὡς JLA ποιοῦν e ποιεῖν corr. Α 1 ὀνόματα K καὶ ὅτι — φησὶν (12) bis J, sed corr. 11 τινὸς αἰτίας Kv 12 otacpEpei L 14 post προδεχῶς add. δὲ V, Τε ’i marg. b 15 τοῦ γενομένου v: cf. Paraphr. p. 61,14 11. 16 τὸ οῦν Κv: Ti οὖν JLA ποιεῖν A 17 αἰτίου] aiTta K oaou;] ooa v 19 τὀ] tou K ἐστιν L αἰτιῶν libri: corrcxi 24 τὀ ex τοῦ corr. A 1 25 ἐστι L 26 ἄλλα (prius) b iu ἄυλα JLKAv 27 ἐπικοινωνοῦσαι L 29 ἐπεὶ δὲ] ἐπειδὴ A γενητικὰ JKA, corr. JK 31 ἔχοντα om. L 35 εἰ om. A)

Δεῖ δὲ καὶ τοῦ πάσχειν μὲν κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον τὸ παντελὲς περιλαβεῖν. τοῦτο δὲ ἐναντίωσιν μὲν πρὸς τὸ ποιεῖν οὐκ ἔχει, κἂν ὅτι μάλιστα ἀντιθέτοις χρῆται φωναῖς· ὡς δὲ συνεζευγμένον αὐτὸ ταῖς κατιούσαις ἀπὸ τῶν ποιούντων ἐνεργείαις συνθεωρεῖν ὀφείλομεν. ὅταν οὖν αἱ ἐνέργειαι προϊοῦσαι ἐπὶ τὰ ἐκτὸς μετὰ σχέσεως δύνανται καθομοιοῦν πρὸς ἑαυτὰ τὰ δυνάμενα αὐτῶν μετέχειν οὐ κατὰ τὴν ἐνέργειαν, ἀλλὰ κατὰ τὴν ἀδιάδοχον τοῦ ἐνεργήματος κίνησιν, τότε αἱ κινήσεις αὗται τὸ κοινὸν τοῦ πάθους ἡ ἐν τῷ παντὶ τὸ μὲν ἔχει κινητικὸν καὶ γενεσιουργόν, τὸ δὲ κινούμενον καὶ γινόμενον καὶ ὡς ἐν ἀποτελέσματος τάξει θεωρούμενον. εἰ τοίνυν τὸ δι᾿ ὅλων τούτων διῆκον γένος ἐν παντὶ τῷ κόσμῳ καὶ καθ᾿ ὅλας τὰς [*](2 παντὸ sic K 3 εἰσιν] ἐστιν L 4 ante καθ᾿ add. καὶ Α post ὥσπερ add. καὶ Α 7 αὑτα corr. ex ἀυτα J: αὐτὰ LKAv, corr. L1 9 αὐτά Kv ἕτερα v 10 ἄλλην Κ 12 διατέτακται v, Paraphr. p. 63,2 H. 15 ἢ μειοῦν] εἰ μὴ οὖν Α ἡ] ἢ Κ πάντων v 16 αἴτια Κ 17 νοήσωμεν, ω in ras. J 17.18 τελειοτάτας ex τελειότητας ut vid. corr. J: τελειωτάτας Α 18 ἀπηλαγμένας L 20 ἂν] οὖν Α 21 post ἐνεργεῖν add. καὶ Κv 23 αἱ om. A 25 ante περὶ inserit περὶ τοῦ πάσχειν: ~L 27 κἂν] καὶ Α 28 αὐτῷ b in marg., Par. p. 63,14 30 μετὰ σχέσεως Kv: μετασχέσθαι JLA)

Ἐπειδὴ δὲ διάκρισιν Ἀρχύτας τοῦ πάθους καὶ τοῦ πεπονθότος καὶ [*](83 v) τοῦ ποιήματος καὶ παθήματος παραδέδωκεν, ἄξιόν ἔστιν μηδὲ ταύτην παραλιπεῖν ἀνεξέταστον. λέγει δὲ ὦδε. “τὸ δὲ πάθος τοῦ πεπονθότος διαφέρει. πάθος μὲν γὰρ γίνεται μετ’ αἰσθήσεως, οἶον θυμός, ἀδονά, φόβος, πεπονθέναι δὲ δύναταί τι καὶ ἄνευ αἰσθήσεως, οἶον ὁ κηρὸς τακεὶς καὶ ὁ πηλὸς ξηρανθείς. ὀμοίως δὲ καὶ τὸ ποίημα τοῦ πεπονθότος. τὸ μὲν γὰρ ποιηθὲν καὶ πέπονθέ πως, τὸ δὲ πεπονθὸς οὐκ εὐθέως πεποίηται. δύναται γὰρ πεπονθέναι τι καὶ κατ’ ἔνδειαν καὶ κατὰ στέρησιν”. ἐν δὲ τούτοις πάθος μὲν ό Ἰάμβλιχος ἀκούει τὸ μετ’ αἰσθήσεως καὶ ἀντιλήψεως ἐν τῷ ἀλλοιοῦσθαι σθαι [τὰ] μένον τά τε τῆς ψυχῆς καὶ τῶν ξᾠων καὶ εἴ τινα τούτων ἀνωτέρω μετὰ συναθήσεως ἢ ἄλλης τινὸς παρακολουθήσεως γινόμενα πάθη περιέχον, ὅπερ καὶ ἀντιτίθεσθαί φησιν τῷ πρώτῳ γένει τοῦ ποιεῖν. ὡς γὰρ ἐκεῖνο ἐν τῷ θεωρεῖν προετάττετο, οὕτως τοῦτο ἐν τῷ πάσχειν μετὰ τῆς ὠκείας γνώσεως ὑποτίθεται, ὑποτίθεται, ἣν καλεῖ συναίσθησιν. δὲ τοῦτο κατ' εἴδη τῆς συναισθήσεως πολυειδῶς. καὶ γὰρ ταῖς δυνάμεσι τῆς ἐν τῇ ψυχῇ ξωῇς παρακολουθήσεις ἀποδιδόναι χρὴ καὶ ταῖς τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν ἄλλων ξᾠων αἰσθήσεσιν τὴν ἐπιβάλλουσαν ἀποδιδόναι χρὴ καὶ ἐπὶ τῶν ἀμυδρὰν ἐχόντων φυσικὴν ἀντίληψιν τοῦ παάσχειν ἐσχάτην τινὰ τίθεσθαι δεῖ συναίσθησιν. καὶ οὕτως, φησίν, ὄλον ἡμῖν τοῦτο τὸ γένος τοῦ πάσχειν παρ' ἐκεῖνο τὸ πρῶτοντοο͂ ποιεῖν γἐνος εἴληφε τὴν ἀντίθεσιν. τὸ δὲ πεπνθός ξησιν εἶναι ὅπερ ἐν μὲν τῷ γίνεσθαι οὑ συνεμφαίνει τὸ πάθος, μετὰ δὲ τὸ γεγονέναι ἔνδηλος αὐτοῦ γίνεται ἡ τροπή, ὥσπερ τὸ τετηκέναι τὸν κηρὸν ἢ τὸν πηλὸν ἐξηράνθαι. διόπερ καίτοι διὰ πάθους ὁδεῦσαν καὶ [*](Ζ) τοῦτο ὅμως κατὰ τὸ πεπονθέναι αὐτὸ χαρακτηρίξει. ἔστιν δὲ τοῦτο ἄνευ αἰσθήσεως, πάντα περιέχον οἶά τε ἔστιν ἐν τῇ φύσει παθήματα καὶ ὅσα * ἐν τοῖς φυσικοῖς στοιχείοις ἔν τε τοῖς συνθέτοις καὶ τοῖς ἁπλοῖς σώμασιν αἱ ἁπαρακολούθητοι γίνονται ἀλλοιώσεις, πᾶσαι σὖται κατὰ τὸ πεπονθέναι χαρακτηρίξονται. γένοιντο δὲ ὰν καὶ τούτων πολυειδεῖς διαιρέσεις, εἴγε τὰ τεμνόμενα καὶ αὐξόμενα καὶ ἀλλοιούμενα καὶ ἄλλως πολλαχῶς ἐν τῷ πεπονθέναι θεωρούμενα, καθ' ὅσον ἐστὶν σώματα, ἐννοεῖν ἐθέλοιμεν. ἀντιτίθεται δὲ τοῦτο τὸ γἐνος πρὸς τὰς τῶν ἀψύχων ποιήσεις. τὸ δὲ ποίημαξ τοῦ πάθους διαφέρειν φησὶν οὐχ ᾖ τινες οἴονται, τῷ τὸ μὲν ἀπ' ἄλλου ἐνεργήσαντος γίνεσθαι, τὸ δὲ οὐδαμῶς ( οὐ γὰρ ἔστιν τι ὅλως πάθος ἐαυτοῦ), α'λλ' τὰ ποιήματα εἰς οὐσίνα συντελεῖ, τὰ τούτοις ἀντιδιαστελλόμενα παθήματα εἰς οὐδὲν ἀποτέλεσμα ἀποτελευτῶντα ἐξίστησιν ἀπὸ τοῦ εἶναι. διττῆς δὲ οὔσης οὐσίας, τῆς μὲν κατὰ τὸ εἶδος, τῆς δὲ κατὰ τὸ ὑλικὸν καὶ ὑποκείμενον, διτταὶ καὶ αἰ φθοραὶ ’-covTaf ἡ μὲν κατὰ [*](1 ἐπεὶ V ’AppTtt?] fr. 43 IL, cf. Paraplir. p. 64,10 11. 4 ἀδονὰ J: aoova L 6 πεπονθότος] παθ΄ληματος Par. 7 εὐθέως δύναται K 7. 8 γὰρ τι πεπονθέναι A 0. 10 dXXotoijaSat b: ἀλλοιοῦσθαι τὰ JLKAv 10 μένον τό Jv: μένοντά LKA 16 παρακολουθέσης L: παρακολουθούσης v παραδιδόναι Kv 22 εὔδηλος Lv, corr. L 1 αὐτῶν JLA 23 πάθος A 25. 26 καὶ ὅσα, καὶ > ? 28 εἴγε Kv: εἴτε JL: εἰς A 29 αὐξανόμενα Av 30 ἐθέλομεν JA, corr. J 36 post οὔσης add. τῆς v)

Ἀριστοτέλης δὲ ἐν τῇ Μετὰ τὰ φυσικὰ τὰ πάθη ὦδέ πως διαιρεῖ. “πάθος λέγεται ἔνα τρόπον ποιότης, καθ' ἥν ἀλλοιοῦσθαι ἐνδέχεται, οἶον τὸ λευκὸν καὶ τὸ μέλαν καὶ γλυκὺ καὶ πικρὸν καὶ βαρύτης καὶ κουμότης καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα. ἕνα δὲ αἱ τούτων ἐνέργειαι καὶ ἀλλοιώσεις, ’Jo καὶ μάλιστα ὅσαι βλαβεραί. ἔτι τὰ μεγέθη τῶν συμφορῶν καὶ λυπηρῶν πάθη [*](B) [*](4 ἐν τοῖς Φυσικοῖς] cf. A 7 p. 191 a 7. 14. B 1 p. 193 b 19 6 αυτη J: αὕτη v ἦ A 6. 7 ad ἐπὶ ταύτης in marg. ἐπεὶ αὕτη b 7 καὶ] an ἡ? του ut vid. J 1 post lacunam 3 litt.: ὁρᾶται JaLKAv 8 ποιητικ||οῦ J 9 ὁ αὐτός supra Ja τὸ ἀποπηλροῦν in marg. Ja 10 τὸ ἀποπληροῦσθαι — ἐν ἄλλῳ δὲ om. K μὲν om. A 11 ἀπεργάξεσθαι LAv, cf. p. 329,19 12 ποιητικῆς libri: correxi 14 κατὰ τὸ συμβεβηκός JL posl ὶ add. τῆς K τῷ] τῇ Kv 15 ἀπαιτεῖ supra J1 16 post τοῖς add. μυθικοῖς v 16. 17 εἰς πόλεμον αἰτίοις Αv 17 πρώτῳ, in marg. δευτέρῳ b recte, cf. p. 318,6 18 τῷ] τὸ A 19 εἰς οὐσίαν ex ἑκούσιον corr. J: γρ καὶ ἐκούσιον in tnarg. Α 1 20 τε] δὲ v 22. 23 τοσαῦτα καὶ ToiauTa v 23 ἀπομένειν K 25 ἀπὸ LA 27 ttj] toT; A MeTa τὰ cpua.] Δ 21 p. 1022b 15 sqq. 28 post TrdSo; add. μὲν b 29 καὶ τὸ γλυκὺ xat τὸ πικρὸν b 30 post dXXoKoaet; ex Aristotele ἤδη. ἔτι τούτων μᾶλλον αἰ βλαβεραὶ ἀλλοιώσεις καὶ κινήσεις add. b, sed videtur ipsc Simpl. liic neglegentior fuisse 31 ὅσαι] αἰ λυπηραὶ Αrist.: αἱ λυπηραὶ καὶ αἱ b, cf. supra p. 260,26 βλαβεραὶ eliam Arist. cod. E: βλάβαι Ab)

Δεῖ δὲ καὶ τὴν πρὸς ἄλληλα αὐτῶν σύμμιξιν ἰδεῖν. καὶ γὰρ καὶ ταύτην σὺν τοῖς ἁπλοῖς Ἀρχύτας παραδέδωκεν λέγων. “τὸ μέν ἐντι ποιέον, τὸ πάσχον, τὸ δὲ καὶ ποιέον καὶ πάσχον, οἶον ἐν τοῖς φυσικοῖς ποιέον μὲν ὁ θεός, πάσχον δὲ ἀ ὕλα, καὶ ποιέον δὲ καὶ πάσχον τὰ στοιχεῖα”. σαφοῦς δὲ ὄντος τοῦ λεγομένου παραδείγματα ἀρχηγικώτατα παρέθετο, ποιεῖν μὲν τὸν θεὸν εἰπών, ῷ καὶ τὰ ἄλλα τὰ ποιητικὰ αἴτια συνέπεται, πάσχειν δὲ τὴν ὕλην, δι' ἣν καὶ τὰ ἄλλα τοῦ πάσχειν, καὶ ποιεῖν καὶ δὲ καὶ πάσχειν τὰ στοιχεῖα, ὡς ἂν δὴ μετέχοντα καὶ ὕλης καὶ εἴδους. περὶ δὲ τῆς πρὸς ἄλληλα αὐτῶν σχέσεως ξητοῦντες λέγουσιν ὅτι ἀντιθέτως μὲν λέγεται, ἐναντία δὲ οὐκ ἔστιν, ὥσπερ Ἀνδρόντκος ᾠήθη. πῶς γὰρ οἶόν τε τὸ ἐναντίον ἀποτέλεσμα τοῦ ἐναντίου γίνεσθαι;

Δοιπὸν δὲ ἄξιον, κἂν εἴρηται πρότερον, ἀλλὰ καὶ ἐνταῦθα ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων γενῶν, οὕτως καὶ ἐπὶ τούτων μετὰ τὴν ἄλλην τεχνολογίαν τὰ παρακολουθοῦντα θεωρῆσαι. ἔστι τοίνυν ἐναντίωσις ἐν τῷ ποιεῖν καὶ ἐν τῷ πάσχειν, καὶ τῶν ἐν αὐτοῖς ἐναντίων τὰ μὲν ἔχει μεταξύ, τὰ δὲ οὐκ ἔχει. τὰ μὲν οὖν κατὰ ἐναντίας ποιότητας ἐναντία, ὡς τὸ θερμαίνειν τῷ ψύχειν καὶ τὸ θερμαίνεσθαι τῷ ψύχεσθαι, καὶ ὦν αἱ ποιότητες ἔχουσί τι μεταξύ, τούτων καὶ τὰ ἐν τῷ ποιεῖν καὶ τῷ πάσχειν ἔχει τι μεταξύ, ὡς τὸ χλιαίνειν καὶ ἐρυθαίνειν. ὦν δὲ οὐκ ἔχουσιν, οὐδὲ ταῦτα, ὡς τὸ ὑγιάξειν καὶ νοσάξειν. καίτοι γε οἱ ἰατροὶ καὶ ὑγιείας καὶ νόσου μέσην τίθενται τὴν οὐδετέραν κατάστασιν. ἐπιδέχεται δὲ καὶ τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν, οὐκ ἐπὶ πάντων δὲ ἔστιν ταῦτα. “ἐπὶ γὰρ τοῦ φρονεῖν, Ἰάμβλιχος, τοῦ ἐπὶ τῆς τελείας φρονήσεως [*](Γ) οὐκ ἄν εἴη ταῦτα. τὸ γὰρ ἐπὶ τῆς ἀτελοῦς ἔπιδέχεται”. μήποτε δὲ καὶ ἐπὶ πάντων τῶν τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον ἐπιδεχομένων τὰ μὲν μάλιστα οὐκ ἐπιδέχεται, τὰ δὲ ἀτελῆ, ταὺτά ἐστι τὰ δεχόμενα. ἀλλ' ἴσως ὦδε διαιρετέον. τὰ μὲν ἐν τοῖς γένεσιν ἐκείνοις ἔχοντα τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν, ἐν οἶς ἐστι τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον, ἐπιδέχεται, ὥσπερ ἐν ποιότητι τὸ λευκαίνειν λευκαίνεσθαι. ὅσα δὲ ἐν γένεσίν ἐστιν τοῖς μὴ ἐπιδεχομένοις τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἦττον, οἶον ἐπὶ ποσῷ τὸ ἀριθμεῖν καὶ μετρεῖν, ταῦτα οὑκ ἐπιδέχεται, [*](2 γε om. A 3 τῇ] τὴν A (supra versum) 7 διπλοῖς A Ἀρχύτας om. A: fr. 44 H. ἐντὶ ex ἔντι corr. J: svn A 8 τὸ δἒ καὶ ποιέον πάσχον A τὸ δἒ καὶ in ras.) et Paraphr. p. 65,7 Η.: om. JLKv ὁ θεός] ὅ θ΄ἔ L 9 ἁ in lin., supra η vel ἡ J 1 L1 ὕλα, η supra J1 9. 10 λεγομένου] ουμένου post lacunam 3 litt. L 13 δὴ] δὲ JK, sed η. supra Ja 15. 16 γίνεσθαι τοῦ ἐναντίου A 17 πρότερον] Ρ. 296,12 sqq. 18 ἄλλην ex όλην corr. J 23 τι om. A τούτων — μεταξὺ (24) iterat K καὶ τῷ] καὶ ἐν τῶ LAv 24 xai] ἢ v ἐρυθραίνειν Lv 25 uyiafvEtv L ὑγείας Kv 27 τὸ ante πάσχειν om. K 32 καὶ τὸ πάσχειν Av post οῖς add. δέ A)

Καὶ καθ' ἑκάστην δὲ τῶν κατηγοριῶν θεωρεῖται τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν. καὶ γὰρ ἑκάστη ὥσπερ οὐσία τις οὖσα καὶ ὕπαρξις ἔχει τινὰ οἰκείαν τῆς ἑαυτῆς ὑπάρξεως ἐνέργειαν. καὶ τὸ μὲν κατ' οὐσίαν ποιεῖν ὡς τὸ ἀνθρωποποιεῖν οἰκοδομεῖν, ναυπηγεῖν, τὸ δὲ κατ' οὐσίαν πάσχειν ἀνθρωποποιεῖσθαι, οἰκοδομεῖσθαι. ἐνταῦθα δὲ ἐφιστάνει ὁ Ἱάμβλιχος, μήποτε ταῦτα εἰς οὐσίαν ἄγεσθαι ῥητέον, ἁλλ' οὑ πάσχειν κατ' οὐσίαν, διότι, ὡς ἔλεγον πρότερον, εἶναι δεῖ πρότερον καὶ οὕτως πάσχειν. κατὰ ποσὸν δὲ ποιεῖν ἐστι καὶ πάσχειν οἶον μεγεθύνειν μεγεθύνεσθαι, πλατύνειν πλατύνεσθαι, βα|θύνειν βαθύνεσθαι, [*](84v Δ) αὶ ἁριθμεῖν καὶ χρονίξειν καὶ κινεῖν καὶ λέγειν καὶ τὰ τούτοις παθητικῶς ἀντικίμενα. κατα δὲ ποιότητα λευκαίνειν λευκαίνεσθαι, ὑγάξειν ὑγιάξεσθαι.

Κατὰ δὲ τὸ πρός τι διπλασιάξειν διπλασιάξεσθαι. κατὰ δὲ τὸ κεὶσθαιξ ἀνακλίνειν ἀνακλίνεσθαι. κατὰ δὲ τὸ ἔχειν θωρακίξειν θωρακίξεσθαι.

Πέρας δὲ τοῦ μὲν ποιεῖν ἔργον ἢ εἶδος. ἔργον μὲν τὸ ἐν τῷ γίνεσθαι τὸ εἶναι ἔχον, ὡς ἡ ὄρχησις τοῦ ὁρχουμένου εἶδος δὲ τὸ ἐπιδιαμένον ἀποτέλεσμα, ὡς τοῦ ξωγραφοῦντος ἡ μορφή. τοῦ δὲ πάσχειν πέρας, ὅπερ καὶ τοῦ ποιεῖν. ξητεῖται δὲ πότε περιγράφεται τὸ ποιεῖν καὶ μεταβάλλει εἰς τὸ πεποιηκέναι, καὶ οἱ μὲν ἐν τῷ ἐσχάτῳ χρόνῳ ἔθεσαν τὸ πέας> τοῦ ποιεῖν, οἱ δὲ ἐν τῷ μετὰ τὸν ἔσχατον πρῶτῳ. τὸν γὰρ ἔσχατον ἔτι ἐν τῷ ποιεῖν εἶναι. κοινὴ δὲ ξήτησις περὶ τοῦ ἐσταδιευκότος καὶ ἱατρευκότος καὶ τεθνηκότος. μήποτε δὲ τὸ πέρας τοῦ ποιεῖν ἐστι τὸ πρώτως πεποιηκέναι οὐκ ἐν χρόνῳ, ὥσπερ οὑδὲ τὸ τῆς κινήσεως πέρας, ὃ κίνημα καλοῦμεν. παράκειται δὲ παρὰ μὲν τὸ ποιεῖν ποίησις, ποιοῦν, παρὰ δὲ τὸ πασχειν πεῖσις, πάσχον. καὶ ὲπὶ μὲν τῶν πάντων ἡ ποίησις καὶ ἡ πεῖσις ἤδη τῷ πρός τι κατηρίθμηται, ὡς καὶ ἐπὶ τοῦ κεῖσθαι ἡ θέσις. παρατηρεῖν δὲ δεῖ πότε ὁρθόν ἐστιν καὶ πότε ὕπτιον τὸ ἐνέργημα ἢ πάθος. αὐτίκα τὸ μὲν λυπεῖν ὁρθὸν τοῖς πολλοῖς δοκεῖ, τὸ δὲ λυπεῖσθαι ὐπτιον, οὐ μὴν ἀεὶ τοῦτο συμβαίνει, ὤσπερ ἐπὶ τοῦ τύπτοντος καὶ τυπτομένου. ἐνδέχεται γὰρ μὴ ὰεὶ συνεῖναι τον λυποῦντα, οἶον τὸν ἀποθανόντα υἰόν, εἰ ἐπ' αὐτῷ τις λυποῖτο, ἐνδέχεται δὲ καὶ μὴ λυπεῖσθαι, εἰ μὴ ἄρα ἡ φαντασία ποιητικὸν οὖσα καὶ αὐτὴ αἴτιον ἐπιμένει. ἔστιν δὲ ὄταν καὶ παυσαμένου τοῦ ποιοῦντος πάσχει τὸ πάσχον ἐπιμενούσης τῆς διαθέσεως, ὡς ἐπὶ τοῦ ὑπὸ πυρὸς θερμαινομένου καὶ μετὰ τὴν αναχώρησιν τοῦ πυρὸς ἔτι πάσψοντος τὸ θερμαίνεσθαι. διττὸν γὰρ τὸ πάσχειν, τὸ μὲν τῷ ποιεῖν συνηρτημένον, τὸ δὲ κατὰ τὴν διάθεσιν θεωρούμενον. ὄσως δε καὶ ἐνταῦθα ἔνδον συνέξευκται τὸ ποιοῦν. ἤτοι ἡ φαντασία ἢ τὸ ἔξωθεν ἐγγενόμενον πῦρ. τοῖς οὖν πράγμασιν ἀλλ' [*](1 ἤτοι τι] ἤτοι Α 4 xal τὸ πασχειν A 9 πρότερον] p. 325,19 10 oei] δὴ V πρότερον m. KAv κατὰ τὸ ποσόν A Ι1 πλατύνειν πλατύνεσθαι om. K 14 pr. τὸ] τὰ K κινεῖσθαι A 17 ὀρχομένου J 19 μεταβάλλειν libri: correxi 20 τὸ πέρας addidi coll. 1. 23 25 περὶ A utrobique 27 καὶ om. LA τοῦ scripsi: τὸ libri 29 ὀρθῶς A 33 post oi add. καὶ Brandis πάσχη KA, corr. A 38 ἐγγινόμενον Av)

Περὶ τοῦ κεῖσθαι.

Μετὰ δὴ τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν μὲν Ἀριστοτέλης τὸ κεῖσθαι τέθεικεν, [*](Ζ) ὁ δὲ Αρχύτας τὸ ἔχειν. ὁ μὲν γὰρ ἀπεῖδεν εἰς τὸ τέλος εἶναι τοῦ ποιεῖν ἢ τοῦ πάσχειν τὸ κεῖσθαι· ἢ γὰρ τίθησίν τι ἢ τίθεται, ἵνα οὕτως τὸ κεῖσθαι γένηται· ἔστιν δὲ τὸ μὲν τιθέναι ποιεῖν, τὸ δὲ τίθεσθαι πάσχειν. ἢ ἐπειδὴ κατὰ φύσιν ἕκαστα ἐν τοῖς οἰκείοις ἢ ἀλλοτρίοις τόποις κείμενα ποιεῖ καὶ πάσχει, διὰ τοῦτο ποιεῖν καὶ πάσχειν συνῆψε τὸ κεῖσθαι, κστά γε τοῦτο καὶ προηγεῖσθαι ὀφεῖλον αὐτῶν, καὶ διότι πρώτη σχέσις ἐστὶν παντὸς σώματος ἡ πρὸς τὸ δεχόμενον αὐτοῦ τὴν θέσιν, ἔπειτα οὕτως δέχεται τὴν τῶν ἐπικτήτων ἕξιν. Ἀρχύτας δὲ ἀπιδὼν εἰς τὰς σχέσεις, τήν τε ἀφ᾿ ἑαυτοῦ πρὸς ἕτερον καὶ τὴν ἀφ᾿ ἑτέρων πρὸς αὐτό, καὶ ὅτι κατὰ ταύτην μὲν τὸ ἔχειν, κατ᾿ ἐκείνην δὲ τὸ κεῖσθαι γίνεται, προετίμησε τὸ ἔχειν τοῦ κεῖσθαι, διότι ἀσχετωτέρα πώς ἐστιν ἡ ἀφ᾿ ἑτέρων πρὸς ἑαυτὰ σχέσις τῆς ἀφ᾿ ἑαυτῶν πρὸς ἕτερα, καὶ διότι ἐνέργειαν μᾶλλον ἐμφαίνει τὸ ἔχειν ἤπερ τὸ κεῖσθαι, καὶ διότι κοινότερόν ἐστι τὸ ἔχειν τοῦ κεῖσθαι. οἰκείως δὲ ἑκάτερος ταῖς ἑαυτοῦ περὶ τῶν γενῶν τούτων ὐποθέσεσιν καὶ τὴν τάξιν αὐτοῖς ἐπιτέθεικεν. ὁ μὲν γὰρ Ἀρχύτας τὰ καθαρὰ γένη τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν ἐν τοῖς ἀρχηγικωτάτοις θέμενος, τοῦ μὲν ποιεῖν ἐν τῷ θεῷ, τοῦ δὲ πάσχειν ἐν τῇ | ὕλῃ, εὐλόγως συνέταξεν τὸ ἔχειν, ὕπερ ἐγγίνεται τῇ [*](85r Α) ὕλῃ ἀπὸ τοῦ θεοῦ· ἐγγινομένου δὲ τοῦ ἔχειν τῇ ὕλῃ ἀπὸ τοῦ θεοῦ, τὸ εἶδος τότε γίνεται τὸ σύνθετον, σῶμα ἤδη ὂν καὶ τοῦ κεῖσθαι δεόμενον· ἔστιν οὖν ἀρχηγικὸν καὶ τὸ ἔχειν. ἔστιν δὲ καὶ κοινότερον τοῦ κεῖσθαι· τὸ μὲν γὰρ ἔχειν καὶ ἀσωμάτοις ὑπάρχει, ὡς τῇ ψυχῇ τὸ μὴ ποιωτικὸν αὐτῆς ἄκουσμα, τὸ δὲ κεῖσθαι σώμασιν μόνοις καὶ τοῖς τῶν μεγεθῶν πέρασιν, ὡς ἐπιφανείᾳ καὶ γραμμῇ καὶ σημείῳ. ὁ δὲ Ἀριστοτέλης φυσικὰς τὰς ποιήσεις παραδοὺς τὰς κατὰ τὸ θερμαίνειν καὶ ψύχειν, αἵτινες περὶ τὰ σώματα καὶ ἐν σώμασιν ὑπάρχουσιν, συμφώνως ἑαυτῷ τὸ κεῖσθαι τῷ ποιεῖν καὶ πάσχειν συνέταξεν, τὸ δὲ ἔχειν ἐν μόνοις τοῖς μεριστοῖς κτήμασιν οἷον ὑποδήμασιν καὶ ὅπλοις ἀφοριζόμενος εἰκότως ὕστερον τέθεικεν, τὸ ὅλον αὐτοῦ καὶ ἀρχηγικὸν γένος μηδέπω παραδοὺς ἐν ταῖς Κατηγορίαις. ὅτι δὲ [*](1 πολλοὺς A 2 τῶν τοιούτων] τούτων A 4 ἤδη om. A 5 λοιπὰ A 6 περὶ τοῦ κεῖσθαι J1 in marg.: om. KA 7 Γε Av τὸ κεῖσθαι τέθεικεν] ἔθηκε τὸ κεῖσθαι K 9 τί supra Ja: om. A 12 τὸ] τῶι J 14 ἡ scripsi: ἢ libri 16 ἕτερον] ἕτερα A f. recte 25 ἐγγενομένου JL 26 δεόμενον ex δε οὐ μόνον corr. vid. Ja 27 οὖν supra Ja 28 ποιωτικὸν JLK, ω e corr. JL: ποιητικὸν Av 31 περὶ] παρὰ K 32 τῶ ex τὸ corr. J)

Περὶ δὲ τῆς ἐννοίας αὐτοῦ τὸ μὲν διὰ παραδειγμάτων ὑπογράφειν, οἷον κάθηται, ἀνάκειται ἢ τὰ ἀπαρέμφατα λέγοντα οἷον τὸ καθῆσαι, ἑστάναι, ἔχει μὲν τὴν ὑπόμνησιν, οὐ μὴν αὔταρκες εἰς ἀκριβῆ γνῶσιν, ἀλλὰ διαρίθμησιν μᾶλλον ποιεῖται τῶν ἐν τῷ κεῖσθαι περιεχομένων. βέλτιον οὖν διακαθαίρειν τὴν περὶ αὐτοῦ ἔννοιαν ἀφαιροῦντα τὴν ἐπεισιοῦσαν τοῦ πρός τι σχέσιν, ἀφαιροῦντα δὲ καὶ κίνησιν καὶ στάσιν, ἔτι δὲ καὶ τὸ ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν, καὶ μόνην ἁπλῆν θεωροῦντα τὴν τῆς θέσεως σχέσιν. ὡς γὰρ ἡ πρὸς τὸν τόπον σχέσις ποιεῖ τὸ ποῦ καὶ ἡ πρὸς τὸν χρόνον τὸ οὕτως ἡ πρὸς τὴν θέσιν ποιεῖ κεῖσθαι. οὔτε οὖν τὸ κείμενον σῶμα σῶμα οὔτε τὸν τόπον ἐν ᾦ κεῖται τῇ διανοίᾳ περιλαμβάνοντα δεῖ νοεῖν τὸ κεῖσθαι, μόνην δὲ τὴν ἔχουσάν πως θέσιν ἐν τῷ γένει τοῦ κεῖσθαι λογιζόμενον κατὰ πάντα τὰ ὄντα, ὅσα πέφυκεν ἕτερα ὑφ᾿ ἑτέρων ἀνέχεσθαι ἢ ἐνιδρύεσθαι B τὰ ἕτερα ἐν τοῖς ἑτέροις· ἡ γὰρ τοιάδε συμπλοκὴ τῶν ἐνιδρυμένων καὶ τῶν τὴν ἔδραν πανρεχόντων κυριωτάτη καὶ πρωτίστη ἐστὶν τοῦ κεῖσθαι ὑπογραφή. ἐὰν μέντοι σχέσιν τις προσάψῃ ἢ τὸ ποιεῖν ἦ τὸ πάσχειν ἦ ποιότητα ἤ τι ἄλλο τῶν τοιούτων, ἐὰν μὲν ἐπικρατῇ καὶ ἐν τοῖς συμμίκτοις τὸ τοῦ κεῖσθαι γένος, ὥστε οὕτως ἐπινοεῖσθαι κατὰ τὴν πρώτην προσβολήν, οὐδὲν ἧττον ἔσται ἐν τῷ κεῖσθαι· ἐὰν δὲ ἄλλο τι τῶν γενῶν προχειροτέραν ποιῆται τὴν φαινομένην εἰδοποιίαν, κατὰ τὰ νικῶντα γένη ἔσται ἡ ἐπικράτεια τοῦ εἴδους ἀφωρισμένη.

Ἀλλὰ δεῖ λοιπὸν καὶ ἐπὶ τοῦ κεῖσθαι, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων γενῶν, τὰ παρακολουθοῦντα αὐτῷ διελθεῖν. δοκεῖ δὴ ἐναντίωσις εἶναι τῶν ἐν τῷ κεῖσθαι· ὁ γὰρ ὕπτιος τῷ πρηνεῖ ἐναντίαν ἔχων θέσιν ἐναντίως κεῖται. ἡ δὲ ἐναντίωσις αὕτη παρά τε τὴν θέσιν συμβαίνει (ἡ γὰρ θέσις τῇ ὑπτίᾳ ἐστὶν ἐναντία) καὶ παρὰ τὸν τόπον (ἔστιν γὰρ καὶ ἐν ἐναντίωσις· διὸ ὁ ἄνω κείμενος τῷ κάτω κειμένῳ ἐναντίως κεῖται, προσειληφὼς τὴν κατὰ τὸν τόπον ἐναντίωσιν). καὶ ταύτην μὲν πάντα δέχεται ὡς οἶμαι τὰ ἐν τῷ κεῖσθαι ὄντα, ἐπειδὴ καὶ πάντα ἔν τινι τόπῳ ἔχοντι πρὸς ἄλλον τόπον ἀντίθεσιν, ἡ δὲ παρὰ τὴν θέσιν ἐναντίωσις οὐκ ἐπὶ πάντων ἐστίν· ὁ γὰρ κύβος καὶ ἡ σφαῖρα καὶ ἄλλα πολλὰ τῶν ἀψύχων, κἆν διαφορὰν ἔχῃ θέσεων, οἷον κατὰ γωνίαν ἢ κατὰ πλευράν, ἀλλ᾿ οὐκ ἤδη καὶ [*](4 κείμενον A 9 τὴν] τινα Paraphr. p. 65,37 H. 12 ἀφαιροῦντος A καὶ ante κίνησιν om. Kv 12. 13 καὶ πάσχειν Kv 14 τρόπον A 16 post τῆι ras. 2 litt. J περιλαμβάνοντα JKv, Par. p. 66,6: παραλαμβάνοντα LA 18 ἐνιδρύεσθαι ex ἐνυδρίεσθαι corr. Α1 25 ποιεῖται JK ἔσται bis L 26 ἀφορισμένη v 27 λοιπὸν JLA: τοίνυν Kv 28 τῶν A: τῶ(ι) JLKv 29 πρηνεῖ ex πρηνῆ corr. J1 33 τὸν JL: om. KAv ταύτηι J, sed ·ν· supra Ja: ταύτη LKAv 34 ἔχουι Av 35 ἐναντίωσις in marg. Ja: ἀντίθεσις A)

Δεῖ δὲ λοιπὸν καὶ τὴν διαίρεσιν τοῦ κεῖσθαι τήν τε ἰατὰ τὰς εἰδοποιοὺς διαφορὰς ἐπισκέψασθαι καὶ τὴν κατ' ἄλλους τρόπους κἂν μὴ εἰδοποιούς, ἀλλὰ χωρίξοντάς γε τὰ ὑπ' αὐτὸ τεταγμένα. τῶν τοίνυν ἐν τῷ κεῖσθαι θεωρουμένων τὰ μέν ἐστιν φύσει, ὡς τὰ τέσσαρα στοιχεῖα ἐν τοῖς οἱκείοις ἱδρυμένα τόποις καὶ ὁ οὐρανὸς τὴν ἀνωτάτω χώραν ἐπέχων, τὰ δὲ θεσει, ὡς ἀνδριάντες καὶ εἰκόνες καὶ σκεύη καὶ ὅλως τὰ κατὰ τέχνην τινὰ ἢ χρείαν τιθέμενα. ἔτι ἔτι δὲ τὰ μὲν ἐν στάσει ἔχει τὴν θέσιν, ὡς ἡ γῆ καὶ τὰ ἑστῶτα τῶν στοιχείων, τὰ δὲ ἐν κινήσει, ὡς αἵ τε τοῦ οὐρανοῦ περιφοραὶ ἐν ἀλλήλαις ἱδρυμέναι καὶ τῶν στοιχείων τὰ κινούμενα. καὶ τῶν κινουμένων δὲ καὶ ἑστώτων τὰ μὲν ἀίδιον ἔχει τὸ κεῖσθαι, ὡς τὰ ἀίδια τῶν σωμάτων, τὰ δὲ ἔγχρονον, ὡς τὰ ἐν μέρει χρόνου ὑφεστῶτα.

“Δοκεῖ δέ, φησὶν Ἰάμβλιχος, πᾶν τὸ ἐν τῷ κεῖσθαι ἐν τόπῳ τινὶ τὴν ἵδρυσιν ἔχειν, οὑ μὴν ἀλλ' ἔχει γε τὴν αὐτὴν τοῦ γένους φύσιν καὶ τὰ ἐν δυνάμεσιν ἱδρυμένα (κεῖται γὰρ ἐν ταῖς δυνάμεσιν καὶ ἐν ξωῇ ἕδραν ἔχοντα. καὶ γὰρ ταῦτα ὑπὸ τῆς ξωῆς ἀνέχεται), ὅσα τε ἑν τοῖς κυριωτάτοις αἰτίοις πανταχόθεν συνέχεται, κεὶσθαι ἐν αὐτοῖς εἰκότως ἂν νομισθείη”. μήποτε δὲ οὑ πὰσαν Ι ἐνίδρυσιν τὸ κεῖσθαι σημαίνει, εἰ μὴ [*](85vA) τις κατὰ μεταφορὰν ἐκδέχοιτο, ἀλλὰ τὴν οἶον πτῶσιν τῶν σωμάτων, ἣν ἔσχον ἀποστάντα τῆς αὐτοκρατοῦς τῶν ἀμερίστων εἰδῶν φύσεως καὶ δεηθέντα τῶν τὴν πιωσιν αὐτῶν ὑποδεχομένων καὶ εὐθετιξόντων. καὶ γὰρ τόπος ταύτην παρέχεται τὴν χρείαν, τὸ δποδέχεσθαι, τὸ εὐθετίξειν τὰ μὴ ἀνέχοντα ἑαυτά, ἀλλὰ πεπτωκότα καὶ ἐσκορπισμένα. ἀμφότερα γὰρ ἔσχεν τὰ τῆς ἀμερίστου φύσεως ἀποστάντα, καὶ τὸ ἐν ἄλλῳ εἶναι ἀλλὰ μὴ ἐν ἑαυτῷ καὶ τὸ διεσπάσθαι ἀλλὰ μὴ μένειν ἀμέριστον, διὸ καὶ ἐδεήθη τόπου καὶ ὑποδεχομένου αὐτὰ καὶ τάξιν τοῖς μορίοις καὶ εὐθετισμὸν παρεχομένου. [*](2 καὶ τὸ ὄπισθεν K ἢ in lin., καὶ in marg. b καὶ κάτω Av 4 ἐπιδέχεται A ὡς] καὶ A 6 ὑποβολὴν A 7 ὑπτιώτερος JLK: ὑπτιώτερον v: comp. anc. A λέγηται Av 8 καὶ ἦττον v 9 ἀσωμάτων libri: correxi 10 ἦν om. A 11 post οὕτως acld. καὶ, sed adrasit L 18 ὁ om. JLA ἐπέχων, ω in ras. L1 19 τινὰ om. A 25 ὁ om. LA τὸ om. b 29 συνέχεται πανταχόθεν A eauToI; v 34 τὸ] tiu utrobique b 35 ἐαυτῶν A 37 αὐτῶ A)

Ὁμολογεῖται δὲ παρὰ πᾶσιν παντὶ σώματι τὸ κεῖσθαι συμβεβηκέναι, διὶ πᾶν σῶμα ἐν τόπῳ ἐστὶν καὶ θέσιν ἔχει κατὰ τόπον, πλὴν τό Τε τῆς ἀπλανοῦς σὼμα καὶ τὸ τοῦ παντὸς οὐκ ἔστιν ἐν τῷ κεῖσθαι. οὐδὲ γὰρ ἐν τόπῳ ἐστὶν κατὰ τὴν Ἀριστοτέλους περὶ τόπου διάταξιν, διότι οὐκ ἔστιν τὸ περιέχον αὐτὸ σῶμα, ὁ δὲ τόπος τὸ πέρας ἦν τοῦ περιέχοντος, καθ' ὅ περιέχει τὸ περιεχόμενον. καὶ ἀσωμάτοις δὲ τὸ κεῖσθαι ἐφαρμόξει, ὥσπερ τοῖς τῶν σωμάτων πέρασιν. καὶ γὰρ τῷ τόπῳ προσήκει καὶ ἁπλῶς ἐπιφανείᾳ καὶ γραμμῇ καὶ σημείῳ. θέσιν γὰρ ἔχει πάντα ταῦτα. τοῖς δὲ καθ' αὑτὰ ἀσωμάτοις τὸ κεῖσθαί που οὐχ ὑπάρχει, εἰ μή τις κατὰ μεταφορὰν ἐν νῷ καὶ θεῷ λέγοι κεῖσθαι πάντα ὡς ἐν ἀρχῇ καὶ αἰτίᾳ συνεχόμενα.

Τῶν δὲ κειμένων τὰ μὲν ἁπλοῦν ἔχει τὸ κεῖσθαι, τὰ δὲ διπλοῆν. ὁ [*](3 Ἐμπεδοκλῆς] fr. 57,1 D. (232 K., 244 St.) 4 Ὅμηρος] Σ 20 9 δἰὸ ex δἰότι corr. J 10 καὶ τὸ τοῦ παντός om. in marg. suppl. J 1 τὸ om. A post παντὸς add. σῶμα Kv 11 Ἀριστοτέλους] Phys. Phys. Δ 4 ρ. 212 a 5 περὶ tou τόπου LA διότι] 016 Ji 12 alt. τὸ om. Av 15 ταῦτα πάντα A 16 οὑχ om. A 17 πάντα JLA: ταῦτα Kv 19 τὸ λόγιον] cf. KroU De oraculis Chaldaicis p. 54 21 xai τὸ κάτω Kv 22. 23 τόπου γὰρ τόπος V 25 βούλεσθαι K εἶναι λέγων Av 26 at om. LA 27 κεῖται L ἐστι LA 28 λέγει Kv 32 Ἀρχύτας] fr. 8 Η 33 ἀνάγκα addidi e p. 36324 34 tiotI, tI ia ras. J 35 τῶν JLA (cf. Paraphr. p. 66,26 H.): τούτων Kv)

Ἀλλ' ἐπὶ τὰς ἀπορίας λοιπὸν τὰς ὑπὸ Πλωτίνου πρὸς τὸ κεῖσθαι ἰτέον λεγομένας. λέγει τοίνυν ἐν ὀλόγοις εἶναι τὸ κεῖσθαι καὶ διὰ τοῦτο μὴ ἄξιον ἐν οἰκείῳ γένει καταχωρίξεσθαι. ἀλλ' εἰ πᾶσιν ὑπάρχει τοῖς σώμασιν τοῖς τε ἀιδίοις καὶ τοῖς ὑπὸ σελήνην, πῶς οὐκ ἄξιον καὶ τοῦτο γένους οἰκείου τυγχάνειν; καὶ Ἀρχύτας δὲ ἐπὶ πολλὰ διατείνειν αὐτό φησιν. ’ ἀλλὰ τὸ ἀνακεῖσθαι, φησίν, καὶ καθῆσθαι οὐκ ἔστιν ἁπλοῦν, σημαίνει δὲ τὸ ἐν σχήματι τοιῷδε κεῖσθαι, τουτέστιν ἐν τόπῳ εἶναι. ἔστιν τὸ μὲν αχῆμα ἄλλο, ὁ δὲ τόπος ἄλλο, καὶ εἴρηται περὶ ἀμφοῖν, καὶ οὐδὲν ἔδει λοιπὸν εἰς ἓν δύο κατηγορίας συνάπτειν'. πρὸς ἃ ῥητέον ὅτι αἱ τῶν σχημάτων αὖται *, οἶον ἡ τοῦ καθὴσθαι καὶ ἀνακεὶσθαι, οὐχ ἁπλῶς σχημάτων ἀλλὰ τῶν κατὰ τὴν θέσιν σχημάτων σημαίνουσι τὰς διαφοράς. κἂν ποιότητα δὲ δηλῶσιν, ἐπειδὴ τὸ σχῆμα ποιότης, οὑ τὴν ἁπλῶς ποιότητα ἐροὺσιν, ἀλλὰ τὴν τοῦ δεὶσθαι. ἡξίου δὲ καὶ αὐτὸς τὰς συμπληρωτικάς Ι τινος ποιότητας [*](86r A) εἰς ἐκεῖνο τὸ γένος ἀνάγειν, ὑφ' ὃ καὶ τὸ συμπληρούμενον ἀνάγεται, οἶον περὶ γραμμήν ἐστιν εὐθύτης, ἡ δὲ γραμμὴ τοῦ ποσοῦ. ἔσται οὖν καὶ ἡ εὐθύτης τοῦ ποσοῦ, καὶ τὸ ὅλον τοῦτο ποσοῦ ποιότης. ὥσπερ οὖν τὸ [*](2 τῷ om. V 4 καὶ ὁ—ὅλῳ (5) om. A 7 καὶ om. Kv 8 tio om. A 9 Ἀρχύτας] om. II. 10 μέν τι JLA: μέντοι Kv cj-d) scripsi: Ta-jxd) L1 supra γρ ταυτῶ Ja in marg. (cf. 1. 12): αὐτοῦ JL in lin., KAv 11 στάσει] διαστάσει A 13 περὶ] παρὰ A 15 καὶ (post κινεῖσθαι) delevi 16 τὰ ἐναντία Av εἰ] ἐ K λαμβάνει LAv, corr. L1 17 ἀνέχει v et fort. A 18 ἀρχηγικωτάτας A 22 Xeyei] Enn. YI 1,24 26 xai τὸ καθῆσθαι A 27 τοιῶδε Kv, ΡΙοt.: τοιῶσδε JLA 29 post αὖται deest aliquid, fort. φωναί 30 ἡ] at K 33 ἠξίου] Enn. VI 314)

Φησὶν δὲ Ἰάμβλιχος ἄλλως μὲν ἐπὶ τῶν σωμάτων θεωρεῖσθαι τὸ κεῖσθαι, ὡς ἂν διαστατῶν ὄντων καὶ μεριστῶν καὶ τόπον διαστατὸν ἐχόντων, ἄλλως δὲ ἐπὶ ψυχῆς· “καὶ γὰρ αὕτη τόπος λέγεται τῶν ἐν αὐτῇ λόγων, ὡς χώραν αὐτοῖς παρέχουσα εἰς τὸ ἐνδρύεσθαι καὶ ἐνργεῖν ἐν αὐτῇ· ἄλλως [*](3 ἐφάπτεται ex ἐφάπτεσθαι corr. J 5 συνθεωρεῖται om. LA 9 εἰ δὲ] οὐδὲ Α 11 σωμάτων εἴτε ἀσωμάτων scripsi: σωμάτων JLKA: ἀσωμάτων v 12 μὲν om. A 14 τὸ supra J1 16 λέγει om. LA 17 ξυνυπάρχει Α 18 post δὲ add. καὶ Α 21 pr. τὸ, ὁ in ras. J 22 μὲν om. A 24 δὲ corr. ex δη J 25 συνεπιφαίνεται Kv 27 παρὰ] περὶ Α 28 παραφύεται Α 31 καθὼς Α 31.32 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,17 34 post δὲ add. ὁ Av 37 αὐτοῖς] αὐτῆ L: αὐτὴ Α)

Περὶ τοῦ ποτὲ κα ὶ ποῦ.

Μετὰ δὲ τὸ κεῖσθαι ἀμφίβολος ἡ τάξις ἐστὶν τῶν λοιπῶν κατηγοριῶν. καὶ γὰρ Ἀριστοτέλης ἄλλοτε ἄλλως μνημονεύει τῆς τάξεως, ἐν ἀρχῇ μὲν τὸ ποῦ καὶ ποτὲ προτάξας τοῦ κεῖσθαι καὶ τοῦ ἔχειν, ὕστατα δὲ πάντων θεὶς τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν. προϊὼν δὲ τὸ ποιεῖν μὲν καὶ πάσχειν προτίθησιν, τὸ δὲ κεῖσθαι προτάττει τοῦ ποτὲ καὶ ποῦ, οἶς αὐτὸ πρότερον ὑπέταξεν. καὶ τὰ ἄλλα δὲ ἄλλοτε ἄλλως τίθησιν, ἐνίοτε δὲ καὶ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ ἐναλλάττων φαίνεται τὴν τάξιν. ἐν μὲν γὰρ τῷ φάναι περὶ μὲν τοῦ ποτὲ καὶ τοῦ ποῦ καὶ τοῦ ἔχειν ἄλλως φαίνεται διορίξων, ἐν δὲ τῷ ἐπεκδιηγεῖσθαι ἑτέρως διορίξει τὴν τάξιν. ἀλλ' οὐδὲ ἐπὶ τῶν προτέρων κατηγοριῶν, ἐφ' ὦν πὸν πολὺν ποιεῖται λόγον, φαίνεται τηρῶν τὴν αὐτὴν τάξιν, ἀλλ' ὅπου μὲν τὸ ποιὸν προτάττει τοῦ πρός τι, ἐν δὲ τῷ διαπραγματεύσθαι περὶ αὐτῶν τὸ πρός τι τοῦ ποιοῦ. καὶ καὶ ὅλως οὐδαμοῦ περὶ τῆς τάξεως τῶν γενῶν οὐδεμίαν αἰτίαν Ἀριστοτέλης ἁπεφήνατο, ό μέντοι Ἀρχύτας μετ’ αἰτίας τὴν τάξιν τῶν κατηγοριῶν ἀποδοὺς φυλάττει τὴν αὐτὴν ἐν τοῖς πλείοσι, πλὴν ὅτι καὶ αὐτὸς ἔστιν ὅπου τὴν τάξιν έναλλάττει. ἐν μὲν γὰρ τῷ περὶ τῆς τάξεως λόγῳ ”ἐπειδὴ πᾶν τὸ κινούμενον, φησίν, [*](E) ἐν τόπῳ τινὶ κινεῖται, τὸ δέ γε ποιεῖν καὶ τὸ πάσχειν κινάσιές τινες κατ’ ἐνέργειαν, φανερὸν ὅτι τόπον ὑπῆμεν δεῖ πρῶτον, ἐν ᾦπέρ ἐστι τὸ ποιέον ἢ τὸ πάσχον”, τὰς δὲ διαφορὰς αὐτῶν καὶ τὰ ἴδια παραδιδοὺς τὸ ποιεῖν [*](2 κυριωτάτως A 3 λέγεται κεῖσθαι A || αὐτῶι J 6 ἡ addidi, cf. Paraphr. p. 67,13 H. 7 ἀναλογία om. A post alt. τὸ add. τὴν v 10 παρὰ JLK: Trepl Av, Par. H. 12 ἐξ ἑαυτοῦ τοῦ κεῖσθαι LA 14 περὶ τοῦ ποῦ καὶ ποτέ v: om. KA 16 ἐν ἀρχῇ] 4 p. 2 a 1 19 τοῦ ποῦ καὶ ποτὲ A: Toii ποτὶ xal τοῦ Troij V 21 τῶι ex τὸ corr. J: τὸ KA περὶ με)] ὑπὲρ δὲ τῶν λοιπῶν Arist. 21. 22 τοῦ τε ποτὲ Arist. 25 ὄπου μὲν] 4 p. 1b 29 30 φησὶν fr. 40 Η., cf. p. 357,23. 361,21 31 Tioiev v τὸ om. A πάσχεν v κινάσιες, supra η J1 32 ἐπῆμεν v 33 ἀποδιδοὺς Kv)

Δοκεῖ μέντοι τισὶν καὶ συνηγορεῖν τῇ τάξει ταύτῃ, καὶ λέγουσιν ὅτι πᾶν μὲν τὸ κινούμενον ἐν χρόνῳ καὶ ἐν τόπῳ κινεῖται, πρότερον δέ ἐστιν τὸ ποτὲ τοῦ ποῦ, ὅτι τῶν γενητῶν οὐδὲν ἄνευ χρόνου οὔτε εἶναι οὔτε γεγονέναι οὔτε ἔσεσθαι δύναται, πολλὰ δὲ ἄτερ τόπου, ὥσπερ αὐτὸς ὁ τόπος· καὶ αἱ πράξεις δὲ οὐκ ἐν τόπῳ ἀλλ᾿ ἐν χρόνῳ, κἂν ὁ πράττων ἐν τόπῳ. πρὸς δὴ ταῦτα ὁ Ἰάμβλιχος καίτοι φυλάττων τὴν συνήθειαν καὶ περὶ προτέρου τοῦ ποτὲ διαλεγόμενος ἀντιλέγων “οὐ δεῖ, φησίν, πρὸς κίνησιν ἀναφέρειν τὴν αἰτίαν τῆς τάξεως τῶν γενῶν· ἀλλ᾿ εἴπερ τὰ γένη περὶ τὴν οὐσίαν ὑφίσταται, ὡς ἐκείνης μὲν καθ᾿ ἑαυτὴν ἐχούσης τὸ εἶναι, τούτων δὲ περὶ αὐτὴν ὑφισταμένων καὶ πρὸς αὐτὴν εἰς μίαν σύνταξιν συντελούντων, ἐκ τῆς πρὸς τὴν οὐσίαν τάξεως τὴν τάξιν συλλογισώμεθα τῶν γενῶν. εἰ τοίνυν ὁ μὲν τόπος τῇ οὐσίᾳ τῶν σωμάτων συνυπάρχει, ὁ δὲ χρόνος τῇ κινήσει συνυφίσταται, πρότερον δέ ἐστιν τὸ εἶναι τῶν γινομένων ἢ τὸ κινεῖσθαι, πρότερον ἔσται γένος τὸ τῇ ὑποστάσει τῶν γινομένων συνυφιστάμενον, ὕστερον δὲ τὸ τῇ κινήσει συνακολουθοῦν”. μήποτε δὲ καὶ ὁ χρόνος οὐ τὴν κατ᾿ ἐνέργειαν μόνην κίνησιν τῶν γινομένων μετρεῖ, ἀλλὰ καὶ τὴν οὐσιώδη (κίνησις γὰρ ἡ ὅλη γένεσίς ἐστιν), ὥσπερ καὶ ὁ τόπος οὐ τὴν κατ᾿ οὐσίαν μόνην διάστασιν ἀλλὰ καὶ τὴν κατ᾿ ἐνέργειαν συνέχει. ἔοικεν δὲ ὁ μὲν τόπος κατὰ τὴν στάσιν μᾶλλον θεωρεῖσθαι, ὁ δὲ χρόνος [*](Ζ) κατὰ τὴν κίνησιν, διότι κἂν ἠρεμίαν ὁ χρόνος μετρῇ, ἀλλὰ κατὰ τὴν παράτασιν καὶ ῥοὴν τοῦ εἶναι καὶ ἡ ἠρεμία μετρεῖται ὑπὸ τοῦ χρόνου. καὶ ἄλλως δὲ τοῦ μὲν τόπου πάντα ἅμα τὰ μόρια ὑπάρχει, τοῦ δὲ χρόνου οὐκέτι, καὶ ὁ μὲν τόπος ἐναργῆ τὴν ὑπόστασιν ἔχει, ὁ δὲ χρόνος ἀμυδράν, ἅτε λόγῳ μόνῳ ληπτὸς ὑπάρχων. ἴσως δὲ ἀληθὲς εἰπεῖν ὅτι ὥσπερ τοῦ χρόνου τὰ μόρια οὐκ ἔστιν ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ, οὕτως καὶ τοῦ τόπου οὐκ ἔστιν ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ διὰ τὴν διάστασιν, κἂν ἐν χρόνῳ τῶ αὐτῷ ᾖ. ἐι δὲ λέγοι τις, ὅτι πλείοσιν ὁ χρόνος ἤπερ ὁ τόπος ὑπάρχει, εἴπερ πάντα μὲν ἐν χρόνῳ τὰ γενητά, οὐ πάντα δὲ ἐν τόπῳ (οὔτε γὰρ ὁ τόπος ἐν τόπῳ ἐστὶν οὔτε αἱ πράξεις πολλαὶ οὖσαι καὶ ποικίλαι), πρῶτον μὲν ἐννοείτω ὅτι κἂν πλείοσιν ὁ χρόνος ὑπάρχῃ, οὐκ ἀρκεῖ τοῦτο πρὸς τὴν τῆς τάξεως [*](1 τοῦ] τὸ JL, corr. J αἴτιον ἴσως Α 2 διαφορίας Α 4 ὥστε] ὡς Κ 5 περὶ] ὑπὲρ Arist. 7 μέντοι] μέν A 8 ἐν τόπω καὶ ἐν χρόνω Α: ἐν τόπω καὶ χρόνω v 9 γεννητῶν LAv 11 οὐκ ἐν χρόνω ἀλλ᾿ ἐν τόπω Α κἂν ex καὶ corr. J τόπῳ] χρόνω in ras. A1 11. 12 πρὸ δὲ Κ 15 ὑφίστανται Α ἑαυτῆς Α 16 τελούντων LA 17 πρὸς JLA: περὶ Kv 24 συνέχειαν Kv 30 post ἅτε add. τῶ Α λόγωι supra Ja 31 τοῦ αὐτοῦ τόπου Α: an τὰ τοῦ τόπου ? sed cf. p. 342,15 33 χρόνος, χρόν in ras. A 34 γενητὰ in γεννητὰ mut. A: γεννητὰ Lv 36 post πλείοσι add. καὶ Α ὑπάρχει Κ: comp. anc. L)

Ἰστέον δὲ ὅτι ὁ μὲν Ἀριστοτέλης τὸν χρόνον καὶ τὸν τόπον τοῦ ποσοῦ θεὶς τὸ ποτὲ καὶ ποῦ ἰσίας ἐποιήσατο κατηγορίας, ὁ μέντοι Ἀρχύτας καὶ Ἀνδρόνικος ἀκολουθῶν τῷ Ἀρχύτᾳ τῷ μὲν χρόνῳ τὸ ποτὲ συντάξαντες, τῷ δὲ τότῳ τὸ ποῦ, οὕτως ἔθεντο τὰς δύο κατηγορίας, φυλάξαντες τὴν δεκάδα καὶ οὗτοι τῶν γενῶν. γενῶν. δεῖ δὲ τοὺς ἑπομένους τῷ Ἀριστοτέλει δεῖξαι πρῶτον μὲν ὅτι τοῦ ποσοῦ ὁ χρόνος ἐστὶν καὶ ὁ τόπος, ἔπειτα <ὅτι> τὸ ποτὲ καὶ ποῦ οὐ χρόνον καὶ τόπον ἀλλὰ σχέσιν πρὸς χρόνον καὶ τόπον δηλοῦσιν, καὶ ὅτι ἄξιά ἐστιν εἰς ἀριθμὸν τῶν γενικωτάτων παραλαμβάνεσθαι. ὁ μέντοι Πλωτῖνος συντάττων μὲν τὸ ποτὲ τῷ χρόνῳ, πέντέ δὲ λέγων τὰς πάσας κατηγορίας, οὐσίαν, ποσόν, ποιόν, πρός τι, κίνησιν, ὤφελεν ἢ τοῦ ποσοῦ δεῖξαι τὸν χρόνον ἤ τινος ἄλλης τῶν πέντε τούτων κατηγοριῶν, εἰ μὴ μέλλοι τελέως ὁ χρόνος τῶν ὄντων ἐκβάλλεσθαι. ἀλλ᾿ ὅτι μὲν ποσὸν <οὐ> βούλεται αὐτὸν εἶναι, ἐδήλωσεν ἐν τοῖς περὶ τοῦ ποσοῦ λέγων· “ὁ δὲ χρόνος εἰ μὲν κατὰ τὸ μετροῦν λαμβάνοιτο, τί ποτε τὸ μετροῦν ληπτέον· [*](2 προσθεὶν Av 3 οὐ Om. A post ὅλων add. οὐ Av διήκουσιν, supra ·σαι· Ja, f. recte 6 δύνανται JL: δύναται Kv: comp. anc. A 6. 7 δεικνύναι καθ᾿ αὑτὸ Α 7 διὰ om. LA 8 πάντων οm. A 12 καὶ οm. K αἱ supra Ja 15 alt. τοῦ supra J ἡ b: ἢ JLKAv 21 αῤιστοτέλους Α 22 Ἀρχύτας καὶ om., post Ἀρχύτᾳ (23) add. καὶ αὐτὸς ἀρχύτας Α 23 ἀρχύτη(ι) JL 26 ὅτι add. Brandis 28 ad δηλοῦσι In marg. δηλοῦ b εἰσιν Av 29 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,13 3,2 sqq. τῶι In marg. suppl. Ja δὲ οm. Kv 30 ὤφειλεν Av 32 τελείως Α μὲν] μὴ b 33 οὐ addidi αὐτὸν βούλεται v: αὐτὸ βούλεται Α post ποσοῦ add. εἶναι Α λέγων] Enn. VI 1,5)

Ὁ δὲ Ἀριστοτέλης πεπεισμένος μὲν εἶναι τὸν χρόνον ἐκ τῆς ἐνεργείας αὐτοῦ, ἀσαφῆ δὲ τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ὁρῶν πολλαχῇ μὲν ἐπ' αὐτὸν ἦλθεν, ποτὲ μὲν ὡς ἐπ' ἀριθμὸν κινήσεως, ποτὲ δὲ ὡς ἐπὶ μέτρον, ποτὲ δὲ ὡς ἐπὶ κινήσεώς τι, ποτὲ δὲ ὠς καὶ ἡρεμίας. λαβὼν δὲ τὴν ὡς συνεχοῦς πᾶςι προσπίπτουσαν ἔν|νοιαν ἐν τῷ γένει αὐτὸν ἔθετο ἐκείνῳ, ἐν ᾦ τὸ συνεχὲς [*](87v Δ) καὶ τὸ πηλίκον. τοῦτο δὲ ἦν το ποσόν. ὥσπερ οὖν τὰ ἄλλα πάντα πηλίκα τε καὶ ποσὰ τὰ ὑπὸ τῶν καθ' ἔνα ἐν ἐαυτοῖς μετρεῖται, ὡς ὠς ἄνθρωποι δέκα ὑπὸ τῶν καθ' ἕνα, τὰ δὲ θεμένων τι μέτρον ἐπ' αὐτοῖς ἡμῶν οἶον πόδα καὶ χόα καὶ μέδιμνον, κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ ὁ χρόνος ἕν τι ὢν τῶν συνεχῶν ποσῶν τοῖς ἑαυτοῦ μέρεσι μετρεῖται. ὥσπερ ἐν ἐπιφανείᾳ πολλῇ μέρος μὲν οὐδὲν ἀποτειμημένον οὐδὲ περιγεγραμμένον θεωρεῖται, θερένων δὲ ἡμῶν τι μέτρον ἐν αὐτῷ ἔχει καὶ αὐτὸ περιγραφὴν τὴν κατ’ ἐνεῖνο τὸ μέτρον, οἶον πόδα καὶ τὰ ἄλλα μέτρα, οὕτω καὶ ὁ χρόνος τιθεμένων ἡμῶν ἐλάχιστον πρὸς αἴσθησιν χρόνον τὸν τοῖς ἀπλατέσι νῦν ὁριξόμενον, οἶον ὥραν ἢ τὸν καλούμενον ὑπὸ τῶν γνωμονικῶν χρόνον, τούτῳ μετρεῖται. τινὰ δὲ καὶ μείξοσιν ὄροις περιγράφομεν φυσικῶς, οἶον ἡμέρᾳ, νυκτὶ καὶ τῇ ἐξ ἀμφοῖν τοῦ ἡλίου περιόδῳ καὶ μηνὶ καὶ ἐνιαυτῷ καὶ τοῖς ἄλλοις τοῖς τοιούτοις. ἔστιν οὖν συμφυὲς μὲν αὐτῷ τὸ πηλίκον <ἢ> ποσόν, κἂν μὴ αὐτὸς ποσόν, τὸ δὲ μετρεῖν καὶ μετρεὶσθαι καὶ ὅλως τὸ πρὸς τι ἐπείσακτον ἔσχεν. διὰ τοῦτο οὖν οὐκ ἐν τῷ πρός τι ἀλλ' ἐν τῷ ποσῷ τῷ συμφυεῖ τὸv χρόνον ἔταξεν, ὅσα δὲ πρὸς τὰ μέτρα τὰ χρονικὰ τὴν σχέσιν ἔχει, ταῦτα [*](1 καὶ γὰρ JLA: κἂν γὰρ Kv 3 ὑπὸ (alt.), ὑ in ras. J 1 4 pr. κίνησιν] οὐσίαν (sic) K κατὰ ex καὶ corr. J 5 ἐστὶ L ἰαὶ ante κατ' om. LAv 7 λέγοι τὸ] XEyoiTo Av, corr. in marg. b προτίθεσθαι L 10 post εἰ xat add. μὴ JLKv (om. Ab) διεστήκασι v 12 Ἀριστοτέλης] Phys. Δ 11 ρ. 219a9sqq. 12. 13 ἐναργείας αὐτῆς conicit in marg. b 15 τι om. Kv καὶ] ἐπὶ v συνεχῆ Av 18 ἔνα] an ἓν? αὐτοῖς A 19 δέκα ex δε καὶ corr. J 20 πόδας K 21 ὤσπερ <γὰρ?> 22 παραγεγραμμένον A 23 αὐτῶ(ι) ἔχε καὶ αὐτὸ (ad μέρος JLKAv: αὐτῇ ἔχει καὶ αὐτὴ fort. recte 26 χρόνων LK, corr. ’ 28 τοῦ ἡλίου JLAb: τοῦ ἤλιος K: τοῦ, ὁ ἥλιος sic v xal τοῖ K 29 μὲν ante ouv Av αὐτῶ Kv (cf. p. 345,13. 346,32): αὐτοῦ JLA ἢ addidi: καὶ add. b 29. 30 μὴ ᾖ αὐτὸς scripsi coll. p. 345,12: μὴν ἢ ἐνιαυτός JLA: με) ἢ ἐνιαυτός K: με) ἦ ἐνιαυτὸς v: μὴ ᾖ ἡ οὐσία αὐτοῦ in marg. b 32 post χρονικὰ add. καὶ K)

“Ταύτην μὲν οὖν τὴν λύσιν, φησὶν Ἰἀμβλιχος, συνευπορησάντων ἐτέρων παρειλήφαμεν, ἡμεῖς δέ, φησίν, καθ' ἑαυτοὺς μετιόντες τὴν περὶ πούτων πραγματείαν οὔτε ἀκατάληπτον τὴν οὐσίαν φαμὲν τοῦ χρόνου, αλλὰ προδήλως ἐν τῷ ποσῷ κειμένην. πρὸς γὰρ τοῖς ἄλλοις καὶ μάχεται πρὸς [*](E) ἑαυτ[ο τὸ εἰρημένον, ὅτι ἡ οὐσία μὲν τοῦ χρόνου οὐκ ἔστιν ποσόν, ἰδίως αὐτῷ συμφυές ἐστιν τὸ ποσόν. πᾶν γὰρ τὸ συμφυὲς κατ' οὐσίαν ἐνυπάρχει, καὶ τὸ κατ' ἰδιότητα τοῦ εἶναι συνυπάρχον οὐκ ἔξω τῆς οὐσίας ἀφέστηκεν. οὐ μέντοι οὔτε τῷ χρόνῳ ταὐτὸν τὸ ποτέ, ἀλλ' εἴπερ εἴπερ ἄρα, τῇ σχέσει τῇ πρὸς τὸν χρόνον. κυρίως Τὰρ εἰδοποιείται ἐν τῷ διίστασθαι μὲν τοῦ χρόνου, κατὰ τὸ ἐν χρόνῳ δὲ θεωρεὶσθαι. ὁ δὲ χρόνος ὅτι ποσόν, δεικτέον οὕτως. οὐ μόνον μετρεῖ τὴν κίνησιν, ἀλλὰ καὶ μετρεῖται ὑπ' αὐτῆς, ὤσπερ Ἀριστοτέλης φησίν. εἰς γὰρ τἀ μεταξὺ σύμπαντα καὶ τὸ τούτων πλῆθος καὶ μῆκος καὶ τὰς μακρὰς καὶ βραχείας κινήσεις ἀποβλέποντες τὸν πλείω καὶ ἐλάττω χρόνον ὁρίξομεν, ὥσπερ καὶ τὸ μέγεθος πάλιν καὶ τὴν κίνησιν ἀλλήλοις μετροῦμεν. πολλὴν γὰρ φαμεν ὁδόν, ἦς ἡ πορεία πολλή, πολλὴν δὲ πάλιν πορείαν, ὄταν ἡ οδὸς μῆκος ἰκανὸν ἔχῃ. καὶ τοῦτο συμβαίνει εὐλόγως. ἀκολουθεῖ γὰρ τῷ μὲν μεγάθει κίνησις, ταύτῃ δὲ ὁ χρόνος· συνεχῆ γὰρ καὶ διαιρετὰ ὁμοίως τὰ τρία. ποσὸν ἄρα καὶ ὁ χρόνος, ἐπειδὴ ἕκαστα συγγενεῖ μετρεῖται· μονάδες γὰρ μονάδι καὶ αἱ πᾶσαι κινήσεις μετρηθήσονται κινήσει. τίς οὖν ἥδε, εἰ μὴ γὰρ ἡ κυκλοφορία; ὁμαλὴς γὰρ αὕτη, καὶ δεῖ τὸ μέτρον ὁμαλές τε καὶ ὡρισμένον ὑπάρχειν. ἐπεὶ οὖν ὁ χρόνος κινήσει μετρεῖται, ἡ κυκλοφορία καὶ τοῦ χρόνου ὥσπερ καὶ τῶν κινήσεων ἔσται μέτρον. τούτῳ δὲ ὁμολογεῖ καὶ τὰ εἰωθότα λέγεσθαι, ὅτι κύκλῳ τὰ ἀνθρώπεια καὶ τὰ γινόμενα πάντα, καὶ ὡς ὁ χρόνος κύκλος τις καὶ περίοδος, ὥσπερ καὶ τὰ ἐν αὐτῷ· καὶ γὰρ τοιαύτης ἐστὶ φορᾶς μέτρον καὶ μετρεῖται καὶ αὐτὸς ὑπὸ τοιαύτης. καὶ ὁ Ἀριστοτέλης οὖν εἰδὼς ἐν ταῖς κοιναῖς ἐννοίαις σαφῶς τοῦτο διωρισμένον, τὸ συνεχῆ εἶναι τὸν χρόνον καὶ ποσόν, ἐχρήσατο αὐτῷ ὡς κοινῷ ἀξιώματι. ὅθεν δὴ καὶ τὰ μὴ πεφυκότα κινεῖσθαι μηδὲ ἠρεμεῖν, ἀλλὰ φύσει ἀκίνητα [*](4 πέρισυ A 8 post φησὶν add. ὁ v συναπορησάντων A 10 φαμὲν τὴν οὐσίαν A 11 κείμενον JLK 12 οὐκ ἔστιν om. A 13 αὐτὸ A 16 γὰρ] μὲν A 17 post ποσὸν add. οὐ A 19 φησίν] Phys. Δ 12 p. 220b23 23 ἔχη ἱκανόν Kv 24 post μεγέθει add. ἡ Par. p. 54,8 H., f. recte 25 διαιρετὰ A, in marg. Ja L 1b: διαίρετα L1, ἀδιαίρετα L in lin.: ἀδιαίρετα Kv 26 συγγενεῖ JLA, in marg. b: συγγενῆ Kv 26 27 μονάδι καὶ] μοναδικαὶ L 27 γὰρ om. Kv 29 post κυκλοφρία add. ὥσπερ, sed del. A 30 ἔσται, αι in ras. J δὲ om. L 31 post κύκλῳ add. καὶ A 32 τὰ] τὸ A)

Ἀρχύτας δὲ καὶ Ἀνδρόντκος ἰδίαν τινὰ φύσιν τὴν τοῦ χρόνου θέμενοι ὁμοῦ τούτῳ συνέταξαν τὸ ποτὲ ὡς περὶ τὸν χρόνον ὑφιστάμενον. αὐτὰ γὰρ τὰ προηγούμενα τῆς ὑποστάσεως πρῶτα γένη, περὶ ἃ τὰ ἄλλα ὑφίσταται, πρόκειται αὐτῷ ὡς ἀρχηγικώτατα λαμβάνειν· ἐπεὶ τοίνον ὁ μὲν χρόνος τοῦ ποτέ, ὁ τόπος τοῦ ποῦ κατ᾿ αὐτὸ τὸ εἶναι προτέτακται, εἰκότως αὐτοῖς ὡς προηγουμένως γένεσι χρῆται παραλιπὼν τὰ ἐν αὐτοῖς περιεχόμενα ὡς δεύτερα ἐκείνων ὄντα. δέδεικται οὖν ἐκ τῶν εἰημένων, ὅπως μὲν Ἀριστοτέλης ἐν ἄλλῃ κατηγορίᾳ τὸ ποτὲ τίθεται ταῖς διαφοραῖς τῶν σημασιῶν προσέχων, ὅπως δὲ Ἀρχύτας τῷ χρόνῳ συνέταξεν τὸ ποτὲ πρὸς τὴν κατὰ [*](Β) τὰ πράγματα συγγένειαν ἀποβλέπων, πῶς δὲ Πλωτῖνος ἀνεῖλεν τὴν τοῦ ποτὲ κατηγορίαν διὰ τὸ συνάγειν εἰς βραχύτατον ἀριθμὸν τὰ πρῶτα γένη καὶ μὴ πάνυ τι διδόναι ταῖς τῶν νοήσεων καὶ σημασιῶν παραλλαγαῖς. Ἀλλὰ ἐπὶ τὰς ἀπορίας λοιπὸν ἰτέον τὰς φερομένας πρὸς τὸ ποτὲ καὶ τὰς λύσεις αὐταῖς ἐπακτέον. ὅταν οὖν οἱ περὶ Πλωτῖνον καὶ Ἀνδρόνικον τὸ χθὲς καὶ αὔριον καὶ πέρουσιν μέρη χρόνου λέγωσιν καὶ διὰ τοῦτο ἀξιῶσιν τῷ χρόνῳ συντετάχθαι, φήσομεν οὐκ εἶναι αὐτὰ μέρη χρόνου, ἀλλὰ σχέσιν περεέχειν τῶν ἐν τῷ χρόνῳ ὄντων πραγμάτων πρὸς τὸν χρόνον, ἄλλο δὲ ἐστιν τοῦτων ἑκάτερον. ῾ἀλλ᾿ εἰ χρόνος, φασίν, παρεληλυθὼς τὸ χθὲς ἢ μέτρον χρόνου, σύνθετόν τι ἔσται, εἰ ἕτερον τὸ παρεληλυθὸς καὶ ἕτερον ὁ χρόνος, καὶ δύο κατηγορίαι ἔσονται καὶ οὐχ ἓν ἁπλοῦν τὸ ποτέ᾿. ἢ τῷ αὐτῷ λόγῳ φήσομεν, εἰ ἕτερον τὸ ζῷ ον καὶ ἕτερον τὸ λογικὸν καὶ ἕτρον τὸ θνητόν, οὐχ ἁπλοῦν ἔσται, ἀλλὰ τρεῖς κατηγορίαι· ἐι δὲ ἐπὶ τούτου ἑνὶ τῷ εἴδει τὰ τρία συλλαμβάνομεν, καὶ ὁ χρόνος καὶ τὸ παρεληλυθὸς εἰς ἕν πρᾶγμα συντελεῖ καὶ οὐ ποιεῖ δύο κατηγορίας. μήποτε δὲ οὐδὲ χρόνος ἁπλῶς παρεληλουθώς ἐστι τὸ χθὲς οὐδὲ ἔννοιαι πλείονες εἰς ταὐτὸ συντρέχουσιν ἐπὶ τούτου· κατ᾿ αὐτὴν γὰρ μόνην τὴν σχέσιν τοῦ πράγματος πρὸς τὸν χρόνον τὸ χθὲς εἰδοποιεῖται. ῾ἀλλ᾿ εἰ τὸ ποτέ, φασί, τὸ χρόνῳ λέγεται, τοῦ τὸ ἐν χρόνῳ, εἰ μὲν πρᾶγμά τί φατε, οἷον τὸν Σωκράτην, ὅτι πέρυσιν ἦν ὁ Σωκράτης, ἄλλης ἐστὶ κατηγορίας· εἰ δὲ τὸν χρόνον, καὶ οὗτος ἄλλης· ἐι δὲ τὸ σύνθετον, οὐκ ἔσται μία κατηγορία᾿. ἢ οὔτε τὰ πράγματα τὰ ἐν χρόνῳ οὔτε αὐτὸς ὁ χρόνος οὔτε τὸ σύνθετον ἐξ ἀμφοῖν εἰδοποιεῖ τὴν τοῦ ποτὲ κατηγορίαν, ψιλὴ δὲ ἡ σχέσις τοῦ πράγματος πρὸς τὸν χρόνον· διὰ [*](1 πραλαμβάνει L καὶ Om. A 2 ἔχει v 4 alt. ἄλλη] ἑτέρα Α 7 τοῦτο Α 9 ἀρχηγώτατα Κ: ἀρχικώτατα Α 10 ποῦ] ποτὲ Α 11 ὡς προηγουμένοις v: ὡς προηγουμένοις ὡς K 16 βραχύτητος K 18 ποιπὸν om. L 19 Πλωτῖνον] Enn. VI 1,13 22 πρὸς τὸν χρόνον Om. Kv 23 φασὶν, α in ras. J1 παρεληλυθὼς, sed o supra A 24 εἰ b in marg., Plot.: ἢ JLKAv 28 πρᾶγμα οm. A 29 post οὐδὲ add. ὁ Kv 30 ἐς Κv ταυτὸν Α 32 λέγεται om. A 33 σωκράτην sic etiam J)

Ἐπεὶ δέ τινες ἐκ τῆς τοῦ πράγματος ἀσαφείας διεστηκότα ταῦτα εἰς ταὐτὸ συγχέουσιν, λεγέσθω τι καὶ πρὸς τούτους παραμύθιον, ὅτι τὸ ποτὲ διττόν ἐστι, τὸ μὲν χρόνος, τὸ δὲ ἰδίως ἐν χρόνῳ· ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ἀεί, τὸ μὲν ἐν χρόνῳ, καθ᾿ ὃ λέγομεν ῾ἀεί ἐστι πρᾶξις᾿, τὸ δὲ χρόνος, παρώνυμον τοῦ αἰῶνος· ὁμοίως δὲ καὶ τὸ πέρυσιν διττόν· τὸ δὲ εἰς νέωτα καὶ τῆτες οὐκέτι, ἀλλὰ τὸ ἐν χρόνῳ μόνον δηλοῦσιν. καὶ χρόνου μὲν διαφορὰς τίθενται παρεληλυθότα, ἐνεστῶτα, μέλλοντα, τοῦ ποτὲ δὲ διαφορὰς τὸ πέρυσιν, εἰς νέωτα, τῆτες. τὸ δὲ πάλαι, ὅταν μὲν λέγωμεν ῾ὁ πάλαι ὤν᾿, χρόνον δηλοῖ, ὅταν δὲ ‘πάλαι ἔπραξεν᾿, ἐν χρόνῳ· ὁμοίως δὲ καὶ τὸ ἄρτι καὶ νῦν καὶ τὸ ἤδη καὶ χρόνον δηλοῦν καὶ ἐν χρόνῳ. τὸ δὲ χρονίζειν τὸ ἐν χρόνῳ, οὐ τὸν χρόνον· οὐ γὰρ χρονίζει χρόνος, ὅτι μὴ ἔστιν ἐν χρόνῳ χρόνος, καὶ ἔστι τοῦ ποτὲ τὸ χρονίζειν, κἂν σχήματι χρῆται τοῦ ποιεῖν (καὶ γὰρ ὁ τεμνόμενος χρονίζει καὶ ὁ τέμνων), ὥσπερ καὶ ταχύνειν βραδύνειν λέγομεν. καὶ ὁ μὲν χρόνος ἄπειρος, τὸ δὲ ποτὲ πεπέρασται, ὅτι καὶ | ἡ ἐν αὐτῷ πρᾶξις πεπέρασται, διὸ τῶν θείων τὸ ποτὲ ἐξώρισται. [*](88v Δ) ἀλλὰ ταῦτα μὲν προσιστορήσθω τῆς συνηθείας τῶν ὀνομάτων ἕνεκεν.

Περὶ δὲ τοῦ ποτὲ καὶ τοῦ ποῦ θαυμάζω μὲν ἐγὼ τὴν Ἀριστοτέλους ἀγχίνοιαν, ὅπως καίτοι τὰ ἄλλα τῷ Ἀρχύτᾳ κατακολουθῶν ὅμως τὴν ἐν χρόνῳ καὶ ἐν τόπῳ διαφορὰν ἐθεάσατο δυνάμενα εἰς γένη διάφορα τίθεσθαι. ἀλλ᾿ ἐκεῖνο πρόχειρον ἀπορεῖν, πῶς πολλῶν ὄντων τῶν ἔν τινι καὶ τό γε ἐλάχιστον ἑνδεκαχῶς λεγομένων δύο μόνα ταῦτα τῶν ἔν τινι, τὸ ἐν χρόνῳ καὶ ἐν τόπῳ, ἰδίας ἡμῖν κατηγορίας ἐχαρακτήρισεν. λέγεται δὲ ἔν τινι ὡς τὸ συμβεβηκὸς ἐν τῇ οὐσίᾳ καὶ ὅλως τὸ ἐν ὑποκειμένῳ, καὶ ὡς τὰ μέρη ἐν τῷ ὅλῳ καὶ τὸ ὅλον ἐν τοῖς μέρεσι, καὶ ὡς τὸ εἶδος ἐν τῇ ὕλῃ, καὶ ἔτι μέντοι ὡς τὸ γένος ἐν τοῖς εἴδεσι καὶ τὰ εἴδη ἐν τῷ γένει, καὶ πρὸς τούτοις τὰ τῶν ἀρχομένων ἐν τῷ ἄρχοντι καὶ τὰ τοῦ ἄρχοντος ἐν τοῖς ἀρχομένοις, καὶ τὸ ὡς ἐν ἀγγείῳ, καὶ ταῦτα τὰ νῦν προκείμενα, τό τε ἐν τόπῳ καὶ τὸ ἐν χρόνῳ. τοσαυταχῶς οὖν λεγομένου τοῦ ἔν τινι, διὰ τί κατὰ μόνας τὰς δύο σχέσεις ταύτας ἴδιαι κατηγορίαι συνέ- [*](1 παραληψόμεθα, ψόμεθα in ras. A1 post πράγματα add. τὰ ἐν χρόνω, sed del. A 4 post μῆνα add. καὶ Kv 5 χρόνου ex χρόνον corr. L 8 ἐπεὶ δὲ Ja L: ἐπεὶ δὴ J1: ἐπειδὴ KAv 15 ἐς v ὅταν — χρόνω (16) bis scripsit, posteriora del. L μὲν in prioribus om. L 16 καὶ post ἄρτι supra L1 17 prim. τὸ om. K δηλοῖ b, at cf. Par. p. 53, 26 H. (cod. B) 18 μὴ JLA, in marg. b: μὲν Kv 23 προσιστορείσθω Av 24 τοῦ ποῦ καὶ ποτὲ A τὴν ex τοῦ corr. L1 26 δυνάμενα sic libri γένη om. L 27 τῶν ἔν τινι] τινι] cf. p. 46,5 sqq. 28 δύο 29 τὸ] τὸν A: τὰ v 32 ἔτι] εἰ K 35 alt. τὸ om. A)

Τὴν δὲ τοῦ χρόνου, φύσιν θεωρητικώτερον παραδιδοὺς ὁ Ἰάμβλιχος τὸν Ἀρχύταν πάλιν ἡγεμόνα προΐσταται, ὅς φησιν ὅτι “ἐστὶν ὁ χρόνος κινάσιός τινος ἀριθμὸς ἢ καὶ καθόλω διάστημα τᾶς τοῦ παντὸς φύσιος”, οὐ τὴν Ἀριστοτέλους καὶ τῶν Στωικῶν δόξαν εἰς ταὐτὸ συλλαμβάνων, ὥς τινες οἴονται, διότι ὁ μὲν Ἀριστοτέλης ἀριθμὸν κινήσεως εἶναί φησι χρόνον, τῶν δὲ Στωικῶν Ζήνων μὲν πάσης ἁπλῶς κινήσεως διάστημα τὸν χρόνον εἶπεν, Χρύσιππος δὲ διάστημα τῆς τοῦ κόσμου κινήσεως. οὐ γὰρ δύο ὅρους εἰς ταὐτὸν συνάπτει, ἀλλ᾿ ἕνα ὁρισμὸν ποιεῖται καὶ ἰδιάζοντα τοῦτον παρὰ τὰς τῶν ἄλλων ἀποφάσεις· οὐ γὰρ εἶπεν κινήσεως ἀριθμὸν τῆς πάσης, ὥσπερ Ἀριστοτέλης ἀφωρίσατο, ἀλλὰ κινήσεως τινός, οὐ τῶν ἐν μέρει, οἷον τῆς τοῦ οὐρανοῦ ἢ τῆς τοῦ ἡλίου ἢ ἄλλης τινὸς ἐν τοῖς καθ᾿ ἕκαστα διωρισμένης, ἐπεὶ οὕτως οὔτε ἀρχοειδὴς ἔσται ὁ χρόνος οὔτε κοινὸς ἐπὶ πάντα διατείνων οὔτε ἐν τοῖς πρώτοις γένεσιν ἀφορίζεσθαι ἄξιος, ἀλλ᾿ ἐμφαίνει πάντως διὰ τοῦτο κίνησιν ἀρχοειδῆς καὶ ταῖς ἄλλαις κινήσεσι τοῦ εἶναι αἰτίαν. καὶ γὰρ εἰώθασι πανταχοῦ προτάττειν τὰ καθ’ ἓν εἶδος προϋπάρχοντα καὶ ὁμωνύμως τῶν μεθ᾿ ἑαυτὰ κατηγορούμενα, οἷον | τὸν [*](89r Α) λόγον αὐτὸν τοῦ ἀνθρώπου τῶν πολλῶν ἀνθρώπων· οὕτως οὖν καὶ μίαν κίνησιν προτάττει τῶν πολλῶν κινήσεων αἰτίαν, ἣν αὐτοκίνητον κατὰ Πλάτωνα ἢ ἀκίνητον κατὰ Ἀριστοτέλη πάντως εἶναι, ἀρχὴν οὖσαν κινήσεων, ὥστε ἔοικεν διὰ τούτων τὴν οὐσιώδη τῆς ψυχῆς κίνησιν ἐμφαίνειν καὶ τὴν τῶν κατ’ οὐσίαν ὑπαρχόντων αὐτῇ λόγων προβολὴν καὶ μετάβασιν ἀπ᾿ ἄλλων εἰς ἄλλους· ταύτην γὰρ μίαν καὶ τινὰ κίνησιν τῷ χρόνῳ φησὶ προσήκειν. ἀριθμὸν δὲ αὐτῆς λέγει τὸν ἤδη γενεσιουργὸν καὶ προϊόντα εἰς ποίησιν τῶν ἐν τῷ κόσμῳ, ὅστις διεξόδους ἢ μεταβάσεις ποιεῖται ἀεὶ κατὰ τὰς προβολὰς τῶν φυομένων ἐξ αὐτοῦ, ὃς καὶ ἐναργής ἐστιν χρόνος. οὗτος [*](1 αὐτὰ ἀριθμῷ] αὐτῶ A 2 ἄλλῳ] ἄλλο L 5 ἐς Av 10 χρόνου] γένους A Ἰάμβλιχος] cf. in Phys. p. 786,11 sqq. D. 11 ἀρχύτα K; cf. Hart. p. 36 7 12 τις Phys., sed cf. 1. 19 et Phys. p. 786,14. 787,30 καθόλω, ου supra J1L1: καθόλου A τας, ·ῆ. supra J1 14 Ἀριστοτέλης] Phys. Δ 11 p. 219b1 15 Ζήνων] fr. 17 Troost πάσης ἁπλῆς (sic) κινήσεως in ras. L1 19 ἀλλὰ καὶ κινήσεως Av 21 διωρισμένης ex —νοις corr. L1 22 κοινῶς L 24 προστάττειν A τὰ] τὸ K 25 προϋπάρχοντες K 28 Πλάτωνα] Phaedr. p. 245 C. Leg. X p. 895 B ἀεικίνητον K, sed corr. ἀριστοτέλην KAv: compend. L: cf. Ind. Arist. Bonitz. p. 25a11 sqq. 29 κίνησιν τῆς ψυχῆς A ἐμφαίνει L 32 προσήκει e corr. L1 33 ἀεὶ om. A 34 προσβολὰς v τῶν ex αὐτῶν corr. K οὕτως K)

Τὸ δὲ ἴδιον αὐτοῦ διὰ πλειόνων Ἀρχύτας παραδέδωκεν, καὶ οὐδὲν ἄτοπον καὶ διὰ τὴν τῶν Πυθαγορικῶν συγγραμμάτων σπάνιν ὅλην αὐτοῦ τὴν περὶ τούτου παραθέσθαι λέξιν· “τὸ δὲ ποκὰ καὶ ὁ χρόνος καθόλου μὲν ἴδιον ἔχει τὸ ἀμερὲς καὶ τὸ ἀνυπόστατον. τὸ γὰρ νῦν ἀμερὲς † λεγόμενον ἅμα νοούμενον καὶ λεγόμενον παρελήλυθεν καὶ οὐκ ἔστιν παραμένον. γινόμενον γὰρ συνεχῶς τὸ αὐτὸ μὲν οὐδέποκα σῴζεται κατ᾿ ἀριθμόν, κατὰ μέντοι γε τὸ εἶδος. ὁ γὰρ ἐνεστὼς νῦν χρόνος καὶ ὁ μέλλων οὐκ ἔστιν ὁ αὐτὸς τῷ προγεγονόει· ὁ μὲν γὰρ ἀπογέγονεν καὶ οὐκέτι ἔστιν, ὁ δὲ ἅμα νοούμενος καὶ ἐνεστακὼς παρῴχηκεν. καὶ οὕτως ἀεὶ συνάπτει τὸ νῦν συνεχῶς ἄλλο καὶ ἄλλο γινόμενόν τε καὶ φθειρόμενον, κατὰ μέντοι γε τὸ | εἶδος τὸ αὐτό. πᾶν γὰρ τὸ νῦν ἀμερὲς καὶ ἀδιαίρετον καὶ πέρας μέν [*](89v Δ) ἐστι τῶ προγεγονότος, ἀρχά δὲ τῶ μέλλοντος, ὥσπερ καὶ γραμμᾶς εὐθείας [*](2 διάστημα om. A 3 αὐτὸ Kv: αὕτη A 5 διήκοντα om. K 6 γένεσι Kv, corr. in marg. b 7 αὕτη v (cf. ταύτης in Phys. p. 786,26 D.): αυτὴ J: αὐτὴ LK: non liquet A πρώτην] rectius πρόσθεν Phys. 8 ἐπιδεικύουσιν Kv 9 προϋπάρχων LK 10 πάντων om. L 14 ὁ γενεσιουργὸς ὁ χρόνος A λόγων om. L 15 pr. τὸ om. L 18 οὐ γὰρ v 20 μὲν om. L τοῦ χρόνου om. A 22 Ἀρχύτας] fr. 10 H., cf. Simpl. in Phys. p. 785,16 D. παρέδωκε A 24 πόκα Av 25 τὸ ante ἀνυπόστ. om. K 25. 26 λεγόμενον ἅμα νοούμενον καὶ λεγόμενον JLKAv (cf. Par. p. 54,20H.): ὄν, λεγόμενον ἅμα καὶ νοούμενον Simpl. Phys. (cod. E), unde ὄν hic quoque restituendum vid.: de ordine cf. p. 353,18 et 354,20 27 οὐδὲ ποκὰ JK, supra τὲ J1: οὐδὲ ποκὰ τὲ L: οὐδπωκὰ A 32 καὶ ante πέρας om. Simpl. Phys. 33 τῶ, supra ου J1L1 προγεγονότος JLA, tert. ο in ras. J: προγεγονότι Kv μέλλοντι Kv γραμμᾶς JLKv, supra ·η· J1, ῆς L1: γραμμὰς A)

Ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, ὃτι καὶ ὁ Πλάτων κινουμένην κατ’ ἀριδμὸν εἰκόνα τοῦ αἰῶνος εἶπεν τὸν χρόνον, ὡς μονάδος τοῦ αἰῶνος ἀριθμὸν τὸν χρόνον θεασάμενος. καὶ μήποτε καὶ τὸ Ἀρχύτειον αὐτοφυέστερον οὕτως ἀκούειν, ὅτι ἐστὶν κινήσεώς τινος ἀριθμὸς οὐχ ὡς ἄλλον μὲν χρόνον τῆς κινήσεως δηλούσης, ἄλλον δὲ τοῦ ἀριθμοῦ, ἀλλ' ὡς ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ πάντων ῥηθέντων. ὠς γὰρ ὁ αἰὼν μονίμως τὸ ἓν εἶχεν καὶ οὐκ ἀλλος μὲν αἰὼν ἦν ὁ κατὰ τὸ ἑστώς, ἄλλος δὲ ὁ κατὰ τὸ ἕν, οὕτως καὶ ὁ χρόνος, καὶ ὁ ἐν τῇ ψυχῇ πρώτως ὑποστὰς καὶ ὁ ἐκείνου προελθὼν εἰς τὴν γένεσιν, ἀριθμὸς ἦν ἐν κινήσει, ὁ δὲ αὐτὸς καὶ διάστημα τῆς τοῦ παντὸς φύσεως ἦν. ὡς γὰρ ὁ αἰὼν τῷ ὄντι συνυπῆρχεν κατὰ τὴν ἀμέριστον αὐτοῦ καὶ ἀκίνητον ὁμοῦ ὅλην οὐσίαν θεωρούμενος, οὕτως ὁ χρόνος τῷ γενητῷ παντὶ συνυπέστη κατὰ τὴν κινουμένην καὶ ἀεὶ ἄλλοτε ἄλλην διάστασιν τῆς γενέσεως θεωρούμενος. καὶ ἐκεῖνο δὲ ἄξιον ἐπιστῆσαι, εἰ ἐν ψυχῇ πρώτως ὁ χρόνος ὑπέστη ἢ ἀπὸ ψυχὴς. εἰ γὰρ μέση τῆς ἀμερίστου καὶ μεριστῆς οὐσίας ἐστὶν ἡ ψυχή, καὶ μέτρον ἂν ἔχοι συμφυὲς τὸ μέσον αἰῶνός τε καὶ χρόνου κατ' οὐσίαν ταύτῃ συνυφεστηκός, καὶ ἀπ' ἐκείνου προσεχῶς ὁ χρόνος ὁ κυρίως ἐν τοῖς δυρίως γενητοῖς ὑφίσταται. ἀλλὰ τοῦτο μὲν καὶ αὖθις ξητείσθω.

Τὴν δὲ χρείαν, ἥν ὁ χρόνος τῷ παντὶ παρέχεται, δικαιον ἂν εἴη προσθεῖναι. ὡς γὰρ τὸ ὂν διὰ τὸν αἰῶνα ἅμα ὅλον ἐστὶν ἐν ἑνὶ συνῃρημένον, οὕτως ἡ γένεσις διὰ τὸν χρόνον ἐν τάξει διακέκριται, καὶ εἴπερ μὴ ἦν χρόνος, σύγχυσις ἄν ἦν καὶ τῶν γενέσεων καὶ τῶν πράξεων, ὡς συγκεχύσθαι τοῖς ἐπὶ τῶν Τρωικῶν τὰ νῦν. ἀλλὰ πῶς τοσαύτην ἔχοντος δύναμιν τοῦ χρόνου ὁ Ἀρχύτας ἤτοι τὸ παράπαν οὐκ εἶναί φησιν αὐτὸν ἢ ἀμυδρὸν καὶ μόλις εἶναι; ἢ ὅτι ὡς πρὸς τὰ κυρίως καὶ ἀληθῶς ὄντα παραβάλλων αὐτὸν ταύτην αὐτοῦ τὴν μοῖραν κατεψηφίστο, διότι ἐν τῷ γίνεσθαι τὸ εἶναι ἔχει καὶ τὸ μὲν παρεληλυθὸς οὐκέτι ἔστιν, τὸ δὲ μέλλον οὐδέπω, [*](Γ) τὸ δὲ νῦν ἀμερὲς καὶ ἀδιαίρετον. πῶς οὖν ἄν, φησίν, ὑπάρχοι τοῦτο, οὑχ ἁπλῶς, ἀλλὰ κατ' ἀλήθειαν; οὐ γὰρ προσήκει τὸ ὄντως εἶναι τῷ χρόνῳ, ὥσπερ οὐδὲ τῇ γενέσει. δοκεῖ δὲ καὶ τῶν ἄλλων συνεχῶν ἀμενηνοτέραν [*](2 ἀφώριστο A 4 μόνον Kv, cf. in Phys. p. 793,15 καὶ] πρὸς b χρόνου] νοῦ Kv: Μ’ Τὸ b 4. 5 πρὸς Τὸ ἐκείνου supplevi ex Phys. p. 79.3,16 sq., unde fort. etiam τὰ ὄντα post ἀεὶ addendum 5 to om. K κινουμένου K 8 Πλάτων] Tim. p. 37 D κατ’ ἀριθμὸν κινουμένην A 11 ἄλλου μὲν χρόνου A χρόνον in marg. Ja 12 δηλούση K 16 tjv Iv] ἡ (xev A 17 ὁ ora. A 18 γενητῶ(ι) JL: γεννητῶ A, in marg. b: γένει τῶ Kv 20 πρώτως ἐν ψυχῆ A 23 αὐτῆ A 24 κυρίοις (post τοῖς) A γεννητοῖς Av)

Περὶ τῆς ποῦ κατηγορὶας.

Δοκεῖ δὲ μετὰ τὸ ποτὲ τὸ ποῦ τάττεσθαι διὰ τὴν πρὸς ἄλληλα τούτων συγγένειαν. ὡς γὰρ ὁ τόπος καὶ ὁ χρόνος συγγενεῖς εἰσιν μέτρα ὄντες ἄμφω συνεκτικὰ τῆς γενέσεως, ὁ μὲν κατὰ τὸν ὄγκον, ὁ δὲ κατὰ τὴν τοῦ εἶναι διάστασιν, καὶ τοῦ αἰῶνος ἄμφω τὴν τε ἅμα καὶ ὁμοῦ συνῃρημένην [*](E) ἀμέρειαν ἔνεικονίσαντο, οὕτω καὶ τὸ ποτὲ καὶ τὸ ποῦ συγγενῶς ἔχει πρὸς ἄλληλα. ἐν ὑστέρῳ δὲ τἐτακται τὸ ποῦ, διότι καὶ ὁ τόπος πέρας τῶν γινομένων ἐστὶν καὶ ὡς περιέχων τὸ ἄλλα, οὕτως θεωρεῖται, καὶ διότι προηγεῖται μὲν τὸ ποιεῖν τῶν κινουμένων, τοῖς δὲ κινουμένοις ὁ χρόνος ὡς μέτρον αὐτῶν συνέξευκται, ἀποτελευτᾷ δὲ τὰ κινούμενα εἰς τὴν ἐν τόπῳ θέσιν, “ἐπεὶ ἕως Τε, φησὶν Ἰάμβλιχος, κινεῖται, οὑδέπω ἔστιν ἐν τόπῳ, ἀλλὰ κινεῖται μὲν κατὰ τόπον, οὐδέπω δὲ ἤδη ἔστιν ἐν τόπῳ”. ὅλως δὲ τόπου μὲν δεῖται τὸ γεγονὸς ἤδη καὶ περιεχόμενον, ὁ δὲ χρόνος αὐτὴν μετρεῖ τὴν εὶς τὸ εἶναι φέρουσαν ὁδόν. καἂν γὰρ ἐν τόπῳ γίνοιτο τὸ γινόμενον, ἀλλὰ τὸ ἀεὶ γεγονός ἐστιν τὸ ἐν τόπῳ. ὁ μέντοι Ἀρχύτας τῆς κινήσεως προϋπάρχειν τὸν τόπον φησὶν καὶ δηλονότι καὶ τὸν χρόνον, ἐν οἶς φησιν. “ἐπειδὴ πᾶν τὸ κινούμενον ἐν τόπῳ τινὶ κινεῖται, τὸ δὲ γε ποιεῖν καὶ πάσχειν κινήσιές τινες, φανερὸν ὅτι τόπον ὑπέμεν δεῖ πρᾶτον, ἐν ῷπέρ ἔστι τὸ ποιέον ἢ τὸ πάσχον”. ὥστε ὁ λέγων τὰ κινούμενα μὴ εἶναι ἐν τόπῳ οὐ δόξει τῷ Ἀρχύτᾳ συμφωνεῖν, εἰ μὴ ἄρα κινεῖται μὲν ἐν τόπῳ, οὐκ ἔστιν δὲ ἐν τόπῳ. εἰ μὴ καθ’ ὅσον κείνηται ἕκαστον. εἴρηται δὲ ἤδη, ὅτι Ἀρχύτας μὲν καὶ Ἀνδρόνικος συνέταξαν τῷ μὲν χρόνῳ τὸ ποτέ, τῷ δὲ τὸ ποῦ, καὶ οὕτως ἔθεντο τὰς δύο κατηγορίας, Ἀριστοτέλης δὲ τὸν μὲν χρόνον καὶ τὸν τόπον τοῦ ποσοῦ τέθεικεν διὰ τὰς εἰρημένας ἔμπροσθεν αἰτίας, τοῦ δὲ ποτὲ καὶ τοῦ ποῦ ἄλλας ὑπεστήσατο κατηγορίας. ὡς τὰ πρός τι προϋποκειμένοις ἄλλοις γένεσιν παρεφύετο οἶον τῇ οὐσίᾳ καὶ τῷ ποσῷ κατὰ τὴν αντιστρέφουσαν καὶ ἐξισάξουσαν σχέσιν θεωρούμενον, οὕτως καὶ τὸ ποτὲ καὶ τὸ ποῦ κἂν ἄλλοις ἐπισυνίσταται [*](2 τὰ m. A 3 γεννητά Av 5 χρόνου καὶ τοῦ ποτέ καὶ J περὶ μὲν om. A 7 Περὶ τοῦ ποῦ inscr. v: om. A 9 ἐστι L 12 ἐνεικονήσαντο Lv 13 ἔχει, sed ο supra Α1 14 περιέχων τὰ] περιέχοντα Α 15. 16 ὡς μέτρον ὁ χρόνος K 17 κινεῖται ante φησὶν coll. JL 21 Ἀρχύτας] fr. 40 H., cf. p. 340,30 361,21 23 το, supra ὰ. Ja (ante δέ): τὰ A 24 κινήσιές τινες] κίνησίς ἐστιν εἰς Α τόπον] τὸ πᾶν A ὑπέμεν JLA: ὑπῆμεν v: εἰπέμεν K πρᾶτον A: rpcoTov JLKv 27 εἴρηται] p. 342,21 28 συνέταξε Kv 32 ὡς <γὰρ> τὸ ? 34 ali. om. om.)

Δύο δὲ σημαίνει τὸ ποῦ, τόν τε τόπον καὶ τὸ ἐν τόπῳ, ὥσπερ καὶ τὸ ποτὲ ἔλέγετο δύο σημαινειν, τόν τε παρεληλυθότα χρόνον καὶ τὸ ἐν χρόνῳ. ἡ δὲ τοῦ ποῦ κατηγορία κατὰ τὸ δεύτερον σημαινόμενον ἀφώρισται. τὸ μὲν γὰρ ὡς τόπος λεγόμενον ποσὸν ἄν εἴη κατὰ Ἀριστοτέλη, τὸ δὲ ἐν τόπῳ τῆς τοῦ ποῦ κατηγορίας. κἂν σύνθετος δέ τις ᾖ ἡ ἐν τόπῳ καὶ ἐν φωνή, ἁπλοῦν τι δεῖ ἐκδέχεσθαι ἀπὸ τῆς συνθέτου λέξεως, ὡς ἀπὸ τοῦ Ἀγαθὸς δαίμων καὶ Ἰερὰ πόλις ἕν τι ἁπλοῦν ὑπολαμβάνομεν. διήκει δὲ ἡ διττὴ σημασία αὕτη καὶ ἐπὶ πάσας πάσας τὰς τοῦ τόπου διαφοράς. καὶ γὰρ τὸ ἄνω καὶ κάτω καὶ πρόσω καὶ ὀπίσω καὶ δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ διττάἐστιν, τὰ μὲν ὡς τόποι, τὰ δὲ ὡς ἐν τόπῳ ὄντα, καὶ δῆλον ὅτι τὰ μὲν τόπον δηλοῦντα ποσά ἐστιν, τὰ δὲ τὰ δὲ ἐν τόπῳ τῇ τοῦ κατηγορίᾳ ὑποταχθήσεται. διατείνει δὲ ἡ τοῦ ποῦ σημασία καὶ εἰς τὸ πόθεν, ὡς τὸ Ἀθήνηθεν, καὶ εἰς τὸ ποῖ, ὡς τὸ Ἀθήναξε. Ι καὶ ταῦτα δὲ ἄμφω δηλοῖ, [*](91r A) αὶ τόπον καὶ τὴν ἐν τόπῳ σχέσιν. καὶ μετὰ συνδέσμων λεγόμενα τὰ αὐτὰ σημαίνει, οἶον ἐκ Δυκείου καὶ εἰς Δύκειον καὶ ἐν Δυκείῳ. ἰσοδυναμεῖ γὰρ τῷ Ἀθήνηθεν καὶ Ἀθήναξε καὶ Ἀθήνησι. καὶ τὰ δεικτικὰ δὲ συντακτέον τούτοις, οἶον ἐκεῖ ἐνθάδε, πάρρω ἐγγὺς καὶ τὰ τοιαῦτα. τὸ δὲ Ἀθηναῖος καὶ τὸ Ῥόδιος οὑ τὸν τόπον ἀλλὰ τὸ ὅθεν παρίστησιν, καὶ σχλεσις πρὸς τὸς τόπον σημαίνεται, οὑ τόπος.

Ἐπιδέχεται δὲ καὶ ἐναντίωσιν τὸ ποῦ κατὰ τὰς τοῦ τόπου διαφοράς, οἶον ἄνω κάτω, πρόσω ὁπίσω, εἰς δεξιὰ εἰς ἀριστερά. ἐπιδέχεται δὲ καὶ τὸ μᾶλλον καὶ ἦττον. ἕτερον γὰρ ἑτέρου μᾶλλόν ἔστιν ἄνω καὶ μᾶλλον κάτω καὶ μᾶλλον πρόσω καὶ ἦττον, ὅσα μὴ ἀποκλίνει πρὸς τὸ πλάγιον, καὶ εἰς δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ ὁμοίως. ἔτι δὲ τὰ μὲν ἀορίστως λέγεται, τὰ δὲ ὡρισμένως. ἢ γὰρ ἄπλῶς ἐν τόπῳ ἢ ἐν τινὶ τόπῳ. καὶ τὰ μὲν ἐν πλάτει, οἶον ἐν Ἀθήναις, τὰ δὲ κατὰ περιγραφὴν ἀφώρισται, οἶον ἑν Δυκείῳ ἢ τῷδε τοῦ δυκείου τῷ τόπῳ. ἀλλὰ ταῦτα μὲν οὕτως. [*](3 τοῦ ποῦ L 6 τι] τὸ A 7 alt. τὸ om. A 8 Πλωτῖνος] Enn. VI 114 τελέως Kv 13 ἐλέγετο] p. 348,9 15 ἀριστοτέλην Kv: compend. L 16 ἡ om. v 16. 17 ἐν χρόνω καὶ iv τόπω L 19 ’pou; K 20 δεξιᾶ ι) ἀριστερᾶ(ι) JK 22 τὰ ante ἐν om. Α 1 ν, suppl. Α2 23 ὡς e corr. J: eU A 24 ποῖ b in marg.: πόσε Par. p. 56,14 H: ποῦ JLKAv 27 τῷ] τὸ Av ἀθήνηισι J 28 ἔνθα A τὸ] tA A 32 εἰς δεξιὰ b: ἐν δεξια v: ἐν δεξιᾶ J: ἐν δεξιᾶ LKA 34 ἀποκλίνη(ι) JLK 35 καὶ έἰς ἀ. A 38 Ttij om. v)

Πάλιν δὲ ὁ αὐτὸς ἀνὴρ τὸ πόρρω καὶ ἐγγὺς εἰς τὸ πρός τι ανάρειν ἀξιοῖ τοπικὸν ἔχοντα τὸ ὑποκείμενον, Ἀνδρόνικος δὲ εἰς τὸ ποῦ τίθησιν [*](Β) αὐτὰ ἀόριστα κατὰ τόπον ὄντα. καὶ εἴπερ ἡ τοῦ τόπου διαφορὰ ἐπικρατοῦσα φαίνεται ἐν αὐτοῖς, εἰς τὸ ποῦ μᾶλλον ἀνενεκτέα, ἀλλ' οὐκ εἰς ἔτερον γένος. οὐ γὰρ τὴν ἀντίστροφον σχέσιν ἔχει πρόχειρον, ὡς τὸ πορρώτερον καὶ ἐγγέτερον, ἀλλὰ τὴν τοῦ τόπου διάστασιν. ἐφιστάνει 61 καὶ περὶ τοῦ ἁμα καὶ χωρὶς καὶ συνεγγίξον καὶ διεστηκὸς καὶ παρακείμενον καὶ > εἰ δεῖ ταῦτα τῆς τοῦ ποῦ κατηγορίας τίθεσθαι ἢ τοῦ κεῖσθαι ἢ μᾶλλον τοῦ πρός τι· ὑπὸ γὰρ τούτου κρατεῖσθαι, καθάπερ τὸ διπλάσιον καίτοι ποσὸν ἐμφαῖνον. μήποτε δὲ οὑ πάντα ταῦτα ἕνα ἔχει λόγον, ἀλλὰ τὰ μὲν ἅμα καὶ τὰ συνεγγίξοντα τὸ πρός τι μᾶλλον ἐμφαίνει. κοινὴν γὰρ σχέσιν καὶ ταῦτα καὶ ἀντιστρέφουσαν συμπαρίστησιν. τὰ δὲ χωρὶς καὶ διεστηκότα τὴν τοῦ ποῦ. πλεονάξει γὰρ ἐν αὐτοῖς ἡ πρὸς τὸν τόπον σχέσις τῶν χωρὶς ὄντων καὶ τῶν διεστηκότων. τὰ μέντοι παρακείμενα καὶ ὑποκείμενα τῆς τοῦ κεῖσθαί ἐστιν κατηγορίας. προηγεῖται γὰρ ἐν αὐτοῖς ἡ δέσις καὶ ἔξωθεν ἡ σχέσις ἐπισυμβαίνει. καὶ τὰ ἄλλα δὲ οὕτως χρὴ διακρίνειν τῷ πλεονάξοντι καὶ ἐπικρατοῦντι καὶ τὴν ἔννοιαν προβάλλοντι πρόχειρον, τούῳ τὸ βραβεῖον τοῦ γένους ἀπονέμοντας.

Ὁ δὲ Πλωτῖνος προβαλλόμενος τὸ ἐν Ἀκαδημίᾳ ἐν Δυκείῳ, ἄνω κάτω, ξητεῖ, πότερον τόπους διαφέροντας ταῦτα δηλοῖ ἢ ἄλλα ἐν ἄλλῳ. ‘εἰ’ μὲν γὰρ τόπους, τί δεῖ παρὰ τὸv τόπον ἄλλο ξητεῖν τὸ ποῦ; εἰ δὲ ἄλλο ἐν ἄλλῳ, οὑχ ἓν οὐδὲ ἁπλοῦν τὸ τοιοῦτον’. πρὸς καὶ νῦν ῥητέον ὅτι [*](1 εἰ om. A 2 κατατετάχθαι Av 4 τῆς κατηγορίας ταύτης A 7 διαλεκτικὰς JLKAv: corr. b 9 δεῖ] δὴ L 13 εἰσὶ] ἐστι L 1.5 πόρω|| J 17 κατὰ τὸν τόπον A 18 ἀνεκτέα KA: ἀνακτέκ v; cf. p. 360,29 19 ἔχει σχέσιν K πρόχειρον supra Α1 πρώτερον, supra ορ K 20 καὶ ἐγγύτερον om. A pr. τοῦ om. A 21 ἅμα τε καὶ Av 21. 22 καὶ ὑποκείμενον ex v. 28. 29 suppl. b: καὶ συγκείμενον Par. p. 56,20 Η. 22 τοῦ ποῦ] τούτου A 23 τούτου] τόπου Kv 24 ταῦτα πάντα A 25 ἐμφαίνειν JLKAv: corr. b 27 τὸν om. K 33 nXtoTivot] Enn. VI 1,14 34 ἄλω A 35 ἄλλο ξητεῖν scripsi: ἄλλα ξητεῖν libri)

Τούτοις δὲ πᾶσι νοερὰν θεωρίαν προστιθεὶς ὁ Ἰάμβλιχος ξητεῖ πρῶτον, πότερον αὐτὰ τὰ πράγματα ἐν τόπῳ ὅντα ἀφορίξει τὸν τόπον περὶ ἐαυτὰ σὺν αὑτοῖς, ἢ ὁ ἀφορίξει τὰ πράγματα ὡς ἂν αὐτὸς αὐτὰ συμπερίνων. καὶ φησιν ὅτι, εἰ μὲν ὡς οἱ Στωικοὶ λέγουσιν, παρυφίσταται τοῖς σώμασιν ὁ τόπος, καὶ τὸν ὅρον ἀπ’ αὐτῶν προσλαμβάνει τὸν μέχρι τοσοῦδε, καθ᾿ ὅσον συμπληροῦται ὑπὸ τῶν σωμάτων· εἰ μέντοι οὐσίαν ἔχει καθ᾿ αὑτὸν ὁ τόπος καὶ οὐδὲ ὅλως εἶναί τι τῶν σωμάτων δύναται, ἐὰν μὴ ᾖ ἐν τόπῳ, ὥσπερ ἔοικεν Ἀρχύτας βούλεσθαι σημαίνειν, αὐτὸς ὁ τόπος ἀφορίζει τὰ σώματα καὶ ἐν ἑαυτῷ συμπεραίνει. εἰ μὲν γὰρ ἦν ἀδρανὴς ὁ τόπος ἐν ἀπείρῳ κενῷ καὶ διαστήματι ἄνευ τινὸς ὑποστάσεως ἔχων τὸ εἶναι, καὶ τὸν ὅρον ἂν ἔξωθεν παρεδέχετο· εἰ δὲ καὶ δραστήριον ἔχει δύναμιν καὶ οὐσίαν ἀσώματον ὡρισμένην καὶ τὴ τῶν σωμάτων διάστασιν οὐκ ἐᾷ μᾶλλον καὶ ἧττον εἰς ἄπειρον προχωρεῖν, ἀλλ᾿ ἑαυτῷ ὁρίζει, εἰκότως ἂν καὶ τὸ πέρας ἀφ᾿ ἑαυτοῦ τοῖς σώμασιν ἐπάγοι. ταῦτα δὲ καὶ Ἀρχύτας ἐδήλωσεν εἰπών· “ἐπεὶ γὰρ πᾶν τὸ κινεόμενον ἐν τόπῳ τινὶ κινεῖται, φανερὸν ὅτι τόπον ὑπῆμεν δεῖ πρότερον, ἐν ᾡπερ ἐσσεῖται τὸ [*](E) κινέον ἢ τὸ πάσχον. ἴσως δὲ τᾷ καὶ πρᾶτον τοῦτο ἁπάντων, ἐπειδήπερ τὰ ὄντα πάντα ἤτοι ἐν τόπῳ ἐντὶ ἢ οὐκ ἄνευ τόπω”. σαφῶς δὲ πρεσβύτερον ὑποτίθεται τὸν τόπον τῶν ποιούντων καὶ πασχόντων, ἐπειδὴ > συνυφέστηκεν ἀεὶ τῷ τόπῳ τὰ ἐν τόπῳ, διὰ τοῦτο εἶπεν “ἴσως δὲ πρᾶτον”. εἰ δὲ τὰ ὄντα ἢ ἐν τόπῳ ἐστὶν ἢ οὐκ ἄνευ τόπου, δῆλον ὅτι οὐ παρυφίσταται ὁ τόπος τοῖς οὖσι. καὶ εἰ μὲν τὸν οὐσιώδη τις ἢ τὸν τῆς ζωῆς ἢ τὸν εἰδητικὸν ἢ τὸν κατὰ δύναμιν συνεκτικὸν τόπον λαμβάνοι, ἐν τῷ τοιούτῳ τόπῳ τὰ ὄντα πάντα ἔχει τὸ εἶναι· εἰ δὲ τὸ πέρας τοῦ περιέχοντος ψιλὸν καὶ τὴν ἀφώματον ἐπιφάνειαν νοεῖ τις τὸν τόπον, οὐκ ἄνευ τόπου ἐστι τὰ ὄντα ὅτι συμβέβηκεν ἄλλως αὐτοῖς τὸ πέρας οὐδ᾿ ὅτι ὕστερόν ἐστι τοῦ τριχῇ διαστατοῦ τὰ ἐφ᾿ ἓν ἢ ἐπὶ δύο διαστατά, ἀλλ᾿ ὅτι ἡ περιέ- [*](1 Ἀθήναις ἐστίν] ἀθήναισι || || || A; cf. Plot. Enn. VI 1,14 προσκατηγορεῖται, προσ supra J1: προκατηγορεῖται Kv (corr. b) 4 ἔστι L ὡς] ὥσπερ Av 8 αὐτὰ, spir. in ras., acc. man. rec. J post πράγματα add. t]a A 9 ἑαυτὰ] αὐτὰ Kv σὺν αὐτοῖς iibri 12 συμπληροῦνται v 13 κατ᾿ Α αὑτὸν ex αὐτὸν corr. A1: ἑαυτὸν L 16 διαστήματι om. L τινὸς om. L 19 ἑν ἑαυτῷ] ἐὰν ἑναυτῶ (sic) A: ἐὰν ἑαυτῶ v 20 ὁρίζει, supra η A1: ὁρίζη v ἐπάγει A 21 Ἀρχύτας] fr. 40 ΙΙ., cf. p. 357,23 ἐπειδὴ γὰρ L κινεόμενον, ε prius in ras. A: κινούμενον Kv 22 ὑπῆμεν] ὑπ sequ. spatio 3 litt. K πρῶτον L ἐσ||εῖται A: ἐσεῖται Kv 23 κινέον, έον in ras. A: ποιέων (sic) in marg. b τᾶι (id est sic, opinor) J: τᾶ K: τὸ LA, in τῶ corr. L1: om. v πρᾶτον, ω supra J1L1 24 ἐντι, supra ·σ· J1 τόπω A: τόπου JLKv 25 aut ἐπειδὴ <δὲ> aut ἐπεὶ δὲ corr. 26 συνυφέστηκεν—τὰ ὄντα (27) om. K πρῶτον JLA 30 ἔχοι v)

Ἡμεῖς δὲ συμμετρότερον τήν τε χρείαν καὶ τὴν φύσιν τοῦ τόπου ζητοῦντες τοῦ κυρίως καὶ οὐχὶ κατὰ μεταφορὰν λεγομένου φαμὲν ὅτι τὰ μὲν ἀγένητα καὶ ἀμέριστα πάντα τήν τε οὐσίαν καὶ τὴν τοῦ εἶναι παράτασιν ἡνωμένην ἔχοντα ὅλα ἄμα ἐν ἑαυτοῖς ἐστιν καὶ διὰ τοῦτο οὐδὲ τόπου ἐδεήθη οὔτε χρόνου, ἀρκεῖ δὲ ὁ αἰὼν ἐκεῖ ἐν ἑνὶ μένειν πάντα ποιῶν· τὰ δὲ γενητὰ καὶ μεριστὴν ἔχοντα τήν τε οὐσίαν αὐτὴν καὶ τὴν τοῦ εἶναι παράτασιν, ταῦτα τοῦ μὲν χρόνου ἐδεήθη μὴ συγχωροῦντος μήτε σκεδάννυσθαι μήτε συγχεῖσθαι τὴν τοῦ εἶναι παράτασιν, ἀλλ᾿ ὡς δυνατὸν ἐν τάξει κατὰ τὸ πρότερον καὶ ὕστερον συνάγοντος αὐτὴν καὶ συνεχίζοντος. διὸ οὐδὲ συμπέφυρται εἰς ταὐτὸν ὁ τῶν Τρωικῶν καὶ τῶν νῦν χρόνος, οὔτε μέντοι ἀπέσπασται πάντῃ ἀλλήλων τὰ μέρη, ἀλλ᾿ ἐν τάξει διασῴζει τὴν πρὸς ἄλληλα συνέχειαν. οὕτως δὲ καὶ ὁ τόπος τὰ μὴ ἐν ἀμερεῖ μείναντα τῶν σωμάτων μέρη ἀλλ᾿ εἰς ὄγκον διαστάντα καὶ πεσόντα ἐκ τῆς ἑαυτῶν ἀμερείας ἅμα μὲν ὑποδέχεται, ἅμα δὲ εὐθετίζει καὶ τάττει καῖ ὁρίζει, ὡς μήτε συμφύρεσθαι τὰς χεῖρας τοῖς ποσὶν μήτε διασπάσθαι πάντῃ ἀπ᾿ Γ ἀλλήλων, διότι τὸν οἰκεῖον ἕκαστα κατέχει τόπον. διττὸς δὲ ὁ χρόνος καὶ διττὸς ὁ τόπος ἐστίν· ὁ μὲν συμφυὴς καὶ ἴδιος ἑκάστου, ὁ τήνδε μὲν τὴν χεῖρα καὶ τόδε τὸ σπλάγχνον ἐν τοῖς δεξιοῖς συνέχων, τήνδε δὲ καὶ τόδε ἐν τοῖς ἀριστεροῖς, καὶ τὴν μὲν κεφαλὴν ὑπὲρ τὸν τράχηλον ἄνω, τοὺς δὲ πόδας μετὰ τὴν ἥβην κάτω, ὁ δὲ κοινός, καὶ ἄλλος ἄλλου κοινότερος· καὶ γὰρ τῶν χερσαίων πάντων τόπος ἡ γῆ καὶ ὁ ἀὴρ καὶ τόδε τὸ μέρος τῆς καὶ τοῦ ἀέρος, καὶ ἔτι μᾶλλον ὁ προσεχῶς περιέχων , ὃν καὶ Ἀριστοτέλης ἀποδέδωκεν καὶ Ἀρχύτας· τὸν μέντοι ἴδιον ἑκάστου καὶ συμφυᾶ οὐκ ἔστιν εὑρεῖν σαφῶς παραδεδομένον. καίτοι χρόνον ἀνάγκη ὥσπερ κοινόν, οὕτως καὶ ἴδιον ἀποδιδόναι, εἴπερ καὶ κίνησιν. καὶ ὁ κοινότερος δὲ τόος ὁ κατὰ τὸ πέρας τοῦ περιέχοντος οὐχ ὡς πέρας ἁπλῶς ἔχει τὸ τόπος εἶναι, ἀλλὰ κατὰ τὸ δραστικὸν καὶ ὑποδεκτικὸν καὶ ὁριστικόν, ὡς καὶ Ἰάμβλιχος εἶπεν· τὰ γὰρ περιέχοντα ἀεὶ δραστικὴν ἔχει καὶ περιεκτικὴν κὴν καὶ ὁριστικὴν τῶν ἐν αὐτοῖς δύναμιν. ἀλλὰ ταῦτα μὲν ἀρκείτω πρὸς τὸ παρόν. |

Περὶ τῆς ιݲ τοῦ ἔχειν κατηγορίας.

Επὶ δὲ τὴν λοιπὴν κατηγορίαν τὴν τοῦ ἔχειν ἰόντες πρῶτον πάλιν [*](Δ) περὶ τῆς τάξεως ζητῶμεν. καὶ γὰρ Ἀρχύτας μὲν μετὰ τὴν οὐσίαν καὶ τὰ συνυπάρχοντα τῇ οὐσίᾳ, τήν τε ποιότητα καὶ ποσότητα, καὶ μετὰ τὰ πρός τι ἐφεξῆς τὴν τοῦ ἔχειν κατηγορίαν τίθησι λέγων· “μετὰ δὲ ταῦτα ἡ τῶν ἐπικτάτων σχέσις· φανερὸν δὲ ὅτι καὶ ἁ κράτησις ὁποίων ἂν ᾖ τινων ἐπικτάτων ἀπὸ ταὐτομάτου ὑπὸ ταύταν ἐντί”· μετὰ γὰρ τὴν πρὸς ἄλληλα ἐξισάζουσαν σχέσιν οἰκείως ἐνόμισεν εὐδὺς τὴν τῶν ἐπικτήτων σχέσιν διηριθμῆσθαι, οὕτως ἔχουσαν συγγενῶς πρὸς ἐκείνην. ὁ δέ γε Ἀριστοτέλης τὸ ἐξ ἑαυτοῦ πᾶν ἀρχηγικώτερον οἰόμενος εἶναι τοῦ ἔξωθεν προσγινομένου καὶ ἐπικτήτου, ἐπειδὴ τὰ μὲν ἄλλα πάντα γένη ἢ ἐν οὐσίᾳ ἢ ἐν σχέσεσίν τισιν ὄντα ἀφ᾿ ἑαυτῶν τινα μοῖραν εἰς τὸ εἶναι συμβάλλεται, τὸ δὲ ἔχειν ἔξωθεν ὅλον καὶ ἐπίκτητον περὶ ἡμᾶς γίνεται, διὰ τοῦτο τελευταῖον αὐτὸ τίθησιν. καὶ τὸ πολλαχῶς δὲ λέγεσθαι τὸν ἔχειν ἐναργέστερον τοῦ ποῦ καὶ ποτέ (καὶ γὰρ ἐκεῖνα πολλαχῶς ἐλέγετο ἐπί τε τοῦ τόπου καὶ τοῦ ἐν καὶ τοῦ χρόνου καὶ τοῦ ἐν χρόνῳ), καὶ τοῦτο οὖν ἀφορμὴν παρέχει τῆς ἐπὶ τῷ τέλει θέσεως αὐτῆς. δῆλον δὲ ὅτι κἂν πολλαχῶς λέγηται τὸ ἔχειν, οὐ τὸ ὁμώνυμόν ἐστιν τὸ γένος, ἀλλὰ τὸ ἐκ τῆς ὁμωνυμίας διακρινόμενον. ἐν μέντοι ταῖς τῶν ἰδίων ἀποδόσεσιν καὶ ὁ Ἀρχύτας οὐ μετὰ τὰ πρός τι ἀλλὰ μετὰ τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν ἔταξεν τὸ ἔχειν ἑβδόμην αὐτῷ τάξιν ἀποδούς. καὶ | ἴσως ἐνδείκνυται διὰ τούτου, ὅτι κἂν ἔχῃ [*](93r Α) τινὰ τάξιν τὰ γένη, ἣν ἐν τῷ περὶ τῆς τάξεως λόγῳ παραδέδωκεν, ἀλλὰ τὰ γε ἔσχατα καὶ ἀδιαφορεῖ πως κατὰ τὴν τάξιν διὰ τὴν ἀρχηγὸν καὶ γενικὴν ἁπάντων ὕπαρξιν. ἀλλὰ περὶ τῆς τάξεως ἀρκεῖ τοσαῦτα.

Τὴν δὲ φύσιν αὐτοῦ καλῶς ὁ Ἀρχύτας παρέστησεν εἰπών· “τῶ δὲ ἔχεν ἴδιόν ἐστιν τὸ ἐπίκτατον καὶ τὸ κεχωρισμένον τᾶς οὐσίας σωματῶδες ὑπάρχον. τό τε λώπιον καὶ τὰ ὑποδήματα ἕτερα τῶ ἔχοντός ἐστιν οὔτε συμπεφύκαντι αὐτῷ οὔτε μὰν συμβεβήκαντι ὥσπερ χαρωπότας καὶ μανότας (γούτων γὰρ ἀσώματον), ἀλλ᾿ ὥσπερ τὸ σῶμα καὶ τὸ ἐπίκτατον”. ἐπικτήτου οὖν τινος μετουσία καὶ τοῦ κεχωρισμένου τῆς οὐσίας καὶ μὴ διατιθέντος αὐτὴν καθ᾿ αὑτὸ μηδὲ ὀνομάζεσθαι ἀφ᾿ ἑαυτοῦ ποιοῦντος καὶ περικειμένου τὸ ἴδιόν [*](1 περὶ τοῦ ἔχειν Av: tit. om. K 4 τὰ om. K 5 λέγων] om. H. 6 ἐπικτάτων, ·η· supra J1 ἁ κράτητις, ·η· supra ἁ J1: ἀκράτησις A ὁποῖον Av 7 ἐντί J1L in lin., Kv: ἔντι J2 A: ·σ· supra J1: ἐστὶ supra L1 8 ἐπικτάτων JLA 9 διηριθμεῖσθαι K 12. 13 ἔξωθεν ἔχειν Kv 15 τόπου καὶ sic J 17 αὐτῆς] scil. τῆς τοῦ ἔχειν κατηγορίας. an αὐτοῦ ? 19 ὁ om. L 21 ἐνδείκνυσι v 22 παρέδωκεν A 23 ἀρχηγικὴν v 24 πάντων A post περὶ add. μὲν Av 25 Ἀρχύτας] fr. 45 H. τῶ] τὸ K ἔχειν L 26 επίκτατον, ·η· supra J1: ἐπίκτητον A τας, ·η· supra J1: τὰς Α an ὑπάρχον, <οἶον> ? 27 τῶ, supra ου J1L1 ἐντὶ συμπεφύκαντι, ·σ· vel σι supra J1L1: συμπέφυκαν τί A 28 μὴν K συμβεβήκαντι, ·σι· vel σι supra J1L1: συμβέβηκάν τι A χαρωπότας, ·η· supra J1: χαρωπότης K: χαροπότας L μανότας, ·η· supra J1: μανότης K 29 ἐπίκτατον, ·η· supra J1)

Επεὶ δὲ δεῖ καὶ τούτου τοῦ γένους παραδοῦναι τὰς κατ’ εἴδη διαφοράς, ὡς καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων γενῶν αὑτός τε ὁ Ἀριστοτέλης ἐποίει καὶ ἡμεῖς κατακολουθεῖν ἐπειρώμεθα, λέγεται δὲ πολλαχῶς τοῦτο, φυλακτέον μὴ λάθωμεν εἱς ἄλλο τι σημαινόμενον μεταχωρήσαντες. καὶ γὰρ καὶ αὐτὸς ὁ Ἀρχύτας ἀντὶ τῶν κατ’ εἴδη διαφορῶν τὰς πολλὰς σημασίας ἀπαριθμεῖται λέγων. “τὸ δὲ ἔχειν διαφορὰς μὲν οὑκ ἐπιδέχεται πλέονας εἰδέων, λέγεται δὲ πολλαχῶς. καὶ γἀρ οἱ ἐπιστάμονες ἔχεν λέγονται τὰν ἐπιστάμαν καὶ τοὶ νοέοντες τὰν νόασιν καὶ τοὶ κεκτημένοι τὰν κτᾶσιν”. καὶ Ἀριστοτέλης δὲ ἑπὶ τέλει τοῦ συγγράμματος τὸ ἔχειν εἰπὼν κατὰ πλείους τρόπους λέγεσθαι οὑ τὰς κατ' εἴδη διαφορὰς ἀλλὰ τὰς πολλὰς αὐτοῦ σημασίας παραδίδωσιν. ὁ μέντοι Ἰάμβλιχος πειρᾶται καὶ τοῦτο κατ’ εἴδη διακρίνειν, κατ’ αὐτὸ τοῦτο μόνον τὸ τοῦ ἔχειν γένος ἀποδιδοὺς τὰς διαφοράς. “ἔστιν δέ, φησίν, τοῦ ἔχειν τά τε περικείμενα περὶ τοῖς σώμασιν μεριστῶς, ὥσπερ δακτύλιος περὶ δάκτυλον, καὶ τὰ περὶ ὅλον τὸ σῶμα, [*](Γ) ὥσπερ ἱμάτια. τὸ δὲ ἀμυντήριά ἔστιν ὄργανα, ὥσπερ ὅπλα. τὰ δὲ προβέβληται τοῦ σώματος, ἢ ὡς κόσμον τινὰ παρεχόμενα αὐτῷ ἢ ἄλλης ἕνεκεν χρείας. ἔνεστιν δέ, φησίν, καὶ κατὰ τὰς σχέσεις τὰς περὶ τὸν βίον διαιρεῖσθαι τὰς τοῦ ἔχειν διαφοράς, οἶον εἰ τὰ μὲν εἰς εἰρήνην, τὰ δὲ εἰς πόλεμόν ἐστι χρήσιμα, ὡς κόσμια καὶ ὄπλα, καὶ τὰ μὲν κατὰ προαίρεσιν ἡμῖν περίκειται, ὡς ἱμάτια καὶ ὅπλα, τὰ 61 ἄνευ προαιρέσεως, ὡς δεσμοί. καὶ τὰ μὲν κρατοῦμεν, ὡς δόρυ καὶ βακτηρίαν, ὑπὸ δὲ τινῶν κρατούμεθα, ὡς ὑπὸ τῶν ὑποδημάτων. καὶ ἤτοι διὰ σπουδῆς παραγίνεται ἡμῖν τὸ ἔχειν ἢ ἄνευ τινὸς πραγματείας”. ταύτας μὲν οὖν ὡς εἰδητικὰς διαφορὰς τοῦ ἔχειν ὁ Ἰάμβλιχος ἁπηριθμήσατο. ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, μήποτε τὰ πλεῖσα τούτων οὑ τῆς τοῦ ἔχειν διαφορᾶς δηλωτικά, ἀλλὰ τοῦ τοῦ ἔχοντος καὶ τοῦ ἐχομένου καὶ τοῦ τρόπου. εἱ γὰρ ὅλον ἢ μέρος τὸ ἔχον καὶ εἱ ἐκουσίως ἢ ἀκουσίως καὶ εἰ ἄνευ σπουδῆς ἢ μετὰ σπουδῆς καὶ αὖ πάλιν εἰ κόσμια ἢ ἀμυντήρια καὶ τὸ ἐν εἰρήνῃ δὲ ἢ ἐν πολέμῳ οὑ τοῦ ἔχειν ἀλλὰ τοῦ καιροῦ καὶ τῆς περιστάσεως, ἐν ᾖ ἔχει τὸ ἔχον, τούτων λέγει τὴν διαφοράν. τὸ μέντοι κρατεῖν ἢ κρατεῖσθαι δοκεῖ μοι τοῦ ἔχειν αὐτοῦ διαφορὰν σηλοῦν. ἐφιστάνει δὲ Ἰάμβλιχος ἐκ τῶν εἰρημένων τῇ αἰτίᾳ, δι' ἥν ἐπ' ὁλίγα διατείνει τὸ γένος Ι τοῦτο. τὰ γὰρ ἐπίκτητα σώματα καὶ σωμάτων περιβλήματα [*](93v) βλήματα ὁλίγα ἐστίν. ἔτι δὲ καὶ ὅτι ἐπὶ μόνων ἐμφύχων θεωρεῖται, ὡς δειχθήσεται.

Ἀπορίαι δὲ πολλῶν καὶ πρὸς τοῦτο γεγόνασι τὸ γένος. καὶ γὰρ [*](93v) Πλωτῖνος ἀπορεῖ λέγων. “περὶ δὲ τοῦ ἔχειν, εἰ τὸ ἔχειν πολλαχῶς, διὰ τί οὑ πάντες οἱ τρόποι εἰς ταύτην τὴν κατηρογίαν ἀναχθήσονται; ὥστε καὶ τὸ ποσόν, ὄτι ἔχει μέγεθος, καὶ τὸ ποιόν, ὅτι ἔχει χρῶμα, καὶ ὁ πατήρ, ὅτι ἔχει υἰόν, καὶ ὁ υἱός, ὅτι ἔχει πατέρα, καὶ ὅτι κτήματα”. πρὸς ὅ ῥητέον ὅτι οὑχ οἶόν τε τῶν ὁμωνύμων καὶ κατὰ γένος ἐξηλλαγμένων μίαν εἶναι κατηγορίαν καὶ ἓν γένος. οὑ μέντοι οὔτε τὸ ποσὸν ἐν τῷ ἔχειν τούτῷ ἐστίν, διότι ἔχει μέγεθος, οὔτε τὸ ποιόν, ὅτι ἔχει χρῶμα. ἀσώματα γὰρ τὸ ποιὸν καὶ τὸ ποσόν, ἡ δὲ κατηγορία αὕτη τῶν περὶ ἡμᾶς ἐπικτήτων σωμάτων ἦν. ὁ δὲ πατήρ, εἰ μὲν καθὸ σῶμα, ἀλλ' οὐ περίθετος ἦν. εἰ δὲ καθὸ σχέσιν ἔχει πρὸς υἱόν, ἀλλ' ἀσώματος ἡ σχέσις.

Ὁ δὲ Νικόστρατος ἐγκαλεῖ. “διὰ τι, φησίν, οὐκ ἔθηκας τὰ ὁκτὼ σημαινομένα τοῦ ἔχειν, ἅπερ ἐν τέλει τοῦ βιβλίου διηριθμήσω, καὶ διὰ τί οὐκ ἀπέκρινας τὰ ἀλλότρια τῆς προκειμένης κατηγορίας, ὅπερ ποιοῦσιν οἱ πολύσημον φωνὴν διαιρούμενοι; οὐ γὰρ ἴσμεν νῦν, τί ποτέ ἐστιν τῶν κατηριθμένων τὸ δέκατον τοῦτο γένος. ἐὰν γὰρ ἀκριβολογῆταί τις, οὐδὲν τῶν ἐκκειμένων τὸ ἔχειν τὸ ὡς γένος σημαίνει. προκείσθω δὲ αὐτὴ ἡ ἐπὶ τέλει τοῦ Ἀριστοτέλους ῥῆσις οὕτως ἔχουσα. “τὸ ἔχειν κατὰ πλείους τρόπους λέγεται. ἢ γὰρ ὡς ἕξιν ἰαὶ διάθεσιν ἢ ἄλλην τινὰ ποιότητα. λεγόμεθα γὰρ ἐπιστήμην ἔχειν καὶ ἀρετήν. ἢ ὡς ποσόν, οἶον ὅ τυγχάνει τις ἔχων μέγεθος. λέγεται γὰρ τρίπηχυς. ἢ ὡς τὰ περὶ τῷ σώματι, οἶον ἱμάτιον ἢ χιτῶνα. ἢ ὡς ἐν μορίῳ, οἶον ἐν χειρὶ δικτύλιον. ἢ ὠς μέρος, οἶον πόδα ἢ χεῖρα. ὠς ἐν ἀρρείῳ, οἶον ὁ μέδιμνος πυροῦ. ἢ ὡς κτῆμα. ἔχειν γὰρ οἰκίαν καὶ ἀγρὸν λεγόμεθα. λεγόμεθα δὲ καὶ γυναῖκα ἔχειν καὶ η γυνὴ ἄνδρα. ἔοικεν δὲ ἀλλοτριώτατος ὁ νῦν ῥηθεὶς τρόπος τοῦ ἔχειν [*](E) εἶναι. οὐθὲν γὰρ ἄλλο τῷ ἔχειν γυναῖκα σημαίνομεν ἢ ὅτι συνοικεῖ” ἐν δὴ τούτοις τὸ μὲν ὄγδοον τὸ ἔχειν γυναῖκα ἢ ἄνδρα καὶ αὐτὸς παρῃτήσατο ὠς μήτε τοῦ ὑμωνύμως λεγομένου ἔχειν ἀπτόμενον, ἀλλὰ μᾶλλον τὸ συνεῖναι δηλοῦν. τὸ δὲ πρῶτον σαφῶς ἐστιν τοῦ ποιοῦ. τὸ γὰρ ἓξιν ἔχειν καὶ διάθεσιν οὐδὲν ἄλλο, φησὶν ὁ Νικόστρατος, σημαίνει, ἐὰν μεταλάβωμεν [*](2 Πλωτῖνος] Enn. VI 1,23 εἰ] ἢ A 4 post πατὴρ add. καὶ τὰ τοιαῦτα Plot. 5 ὁ ante υἱός om. JK ὅλως oXtos κτήματα Plot. 8 τούτων v 9 τὸ ποσὸν καὶ τὸ ποιόν K 11 ἀλλὰ σώματος v, in marg. corr. b 13 ἐν τέλει] c. 15 διὰ τί scripsi: ὅτι libri 14 ἐπέκρινας J, sed απ supra Ja 1,5 πολύφημον K τῶν ex τὸ corr. J 1 17 ἐγκειμένων A: ἀντικεμένων v, αὖ τι κειμένων in marg. b pr. τὸ JLA: τοῦ Kv προσκείσθω Kv αὔτη Av 18 πλείονας Arist. codd. exc. fn 20 post ἐπιστήμην add. Tivd Arist. codd. exc. nu JL Arist., expunxit J: om. KAv post τι; add. ὁ v 21 post μέγεθος add. h σώματι b ydp om. L τρίπηχυς JLKA: τρίπηχυ ἢ τετράπηχυ b: τρίπηχυ μέγεθος ἔχειν ἢ τετράπηχυ Arist. τῷ σώματι] τὸ σῶμα b et Arist. codd. exc. e et G, qni habet τὸ σῶμα τί 22 δακτύλιος Kv (corr. b) 23 χεῖρα ἢ πόδα Arist. πυροῦ JLKAv: Tous (om. un) πυροὺς, ἢ τὸ κεράμιον τὸν οἶνον. οἶνον γὰρ ἔχειν λέγεται τὸ κεράμιον καὶ ὁ μέδιμνος τοὺς πυροὺς b ex Arist., qui praeterea addit ταῦτ' οὖν πάντα ἔχειν λέγεται ὡς ἐν ἀγγείῳ, sed ἢ τὸ — τοὺς πυροὺς om. Arist. cod. e 26 εἶναι om. Arist. codd. exc. efgu τῷ] τὸ V)

Ἅλλ' εἰ τὸ τὰ σωματικά, φησὶν ὁ Πλωτῖνος, ἔχειν περὶ τὸ σῶμα καὶ μὴ ἀσώματα ἄλλην ποιεῖ κατηγορίαν, διὰ τί καὶ ἐπὶ τοῦ ποιεῖν πολλῆς οὕσης διαφορᾶς οὑκ ἄλλη μὲν κατηγορία γίνεται κατὰ τὸ τέμνειν, ἄλλη δὲ κατὰ τὸ κάειν ἢ κατορύττειν ἢ ἀποβάλλειν;’ ἢ ἡ μὲν τοῦ ποιεῖν ἐνέργεια μία ἔστὶν καὶ ἕνα ἔχουσα λόγον καὶ οὐδὲν δεομένη τῆς διαφόρου ὑποδοχῆς τῶν τὸ ποιεῖν ὑποδεχομένων. καὶ ὁ τέμνων γὰρ καὶ ὁ κάων καὶ οἱ ἄλλοι οὑδὲν κατὰ τὸ ποιεῖν διαφέρουσιν. ἡ μέντοι τοῦ ἔχειν κατηγορία ἐν τούτῳ τὴv ὅλην ἔχει ἱδιότητα ἐν τῷ μὴ ἀσώματον, σῶμα δὲ εἶναι τὸ περικείμενον, ἥ ἀπὸ τῆς τυούσης σχέσεως χαρακτηρίξεται, ἀλλ' ἐκ τῆς πρὸς ἄλλο εἰς ἑαυτὸ κυρίως θεωρεῖται. ‘ἀλλ' εἰ τὸ περικείμενον, φησίν, ἱμάτιον ἄλλην κατηγορίαν ποιεῖ, διὰ τί μὴ καὶ τὸ κείμενον ἐπὶ κλίνης ἄλλην ποιήσει;’ ἢ τὸ μὲν κεῖσθαι ἱμάτιον ἐπὶ κλίνης τῆς τοῦ κεῖσθαί ἐστιν κατηγορίας ἢ τῆς ἐν τόπῳ. οὐδεμίαν γὰρ ἐνέργειαν παρέχεται ἡ κλίνη εἰς τὸ ἔχειν. ἔξιν γὰρ καὶ κράτησιν ἐμφαίνει τινὰ ἡ τοῦ ἔχειν κατηγορία, ἀλλὰ σωμάτων ἐπικτήτων. εἰ δὲ τοῦτο ἀληθές, ἐπὶ μόνων τῶν ἐμψύχων τὸ ἔχειν ἐπαληθεύεται, ὥστε κἂν ἀγάλματι κόσμος περίκειται, ὡς μὲν ἄψυχον οὐκ ἂν λέγοιτο ἔχειν τὸ ἄγαλμα, ἀλλὰ κεῖσθαι ἐν τῷ ἀγάλματι ὁ κόσμος. εἰ δὲ ὡς ἔμψυχόν τι θεωροῖτο, κατὰ τὴν πρὸς τὸ ἔμψυχον ἀναφορὰν ἔχειν ἂν λέγοιτο τὸν κόσμον. ‘ἀλλ' εἰ κατὰ τὴν κἀθεξιν τὸ ἔχειν χαρακτηρίξεται, εἰς ἔξιν ἀναχθήσεται, φησίν, ἡ δὲ ἕξις ἐν τῇ ποιότητἰ. ἢ ὁμώνυμος αὕτη ἡ ἔξις. ἡ μὲν γὰρ ἦν αἀωμάτων συνοχή, αὕτη δὲ ἐπικτήτων σωμάτων κράτησις, καὶ ἡ μὲν τοῦ ἔχειν δι' ἐνεργείας τῶν ἐχόντων παραγίνεται, [*](B) ἡ δὲ ποιοτήτων οὑ δι' ἐνεργείας οὔτε τῶν μετεχομένων οὔτε τῶν μεταλαμβανόντων. διαφέρουσιν δὲ καὶ κατὰ τὰ ἐχόμενα, ὅτι ἐκεῖ μὲν ἀσώματά ἐστιν, ἐνταῦθα δὲ σώματα, καὶ καὶ κατὰ τὰ ἔχοντα, ὁτι ἐκεῖ μὲν ἐν τῇ οὐσίᾳ, ἐνταῦθα δὲ περὶ τὴν οὐσίαν ἔξωθεν. ‘ ἀλλ' εἰ ποιότητα, [*](2 ὁ supra J 1 3 αὶ || || A 4 ἔστιν L 6 ἦν] οὖν K 9 περὶ Oectv V 10 Πλάτωνι] cf. p. 366,8 sqq. fort. γίνεται 11 κατηγορίαν A 12 nXtuttvo;] Enn. VI 1,23 13 tiatojjiaTov Kv 15 ἡ] εἰ L 20 ἢ KAv, corr. in marg. b pr. τῆν om. JLA 21 ἐαυτὸ JLK, ex αὐτὸ corr. J1: αὐτὸ Av, cf. p. 366,21 rapaxeiixevov L 28 τὸ supra L1 κείσθω L 80 κάθεξιν] καθ' ἕξι libri 31. 32 ὑμωνύμως A 32 ἡ (post ἕξις)] εἰ A ἀσωμάτων scripsi: σωμάτων libri 33 ad σωμάτων in marg. ποιοτήτων b, falso)

Ἀλλὰ διὰ τί μὴ συνῆψεν τὸν περὶ τοῦ ἔχειν λόγον ταῖς ἄλλαις κατηγορίαις, ἀλλ' ὥσπερ ἐκ μετανοίας μετὰ τὸv περὶ τῶν ἀντικειμένων καὶ περὶ τῶν ἅμα καὶ περὶ κινήσεως λόγον περὶ τοῦ ἔχειν ἐμνημόνευσεν; ἢ συμπληρώσας τὸν περὶ τῶν κατηγοριῶν λόγον, ἐπειδή τινων κατὰ παραδρομὴν ἐν αὐτῷ ἐμνήσθη, ἐξεργάξεται καὶ ἐκεῖνα. τελευταίας δὲ οὕσης τῆς τοῦ ἔχειν κατηγορίας, φροντίξων τάξεως εἰκότως τελευταίας <τῆς> τοῦ ἔχειν ἑμνημόνεθεν, οὑ μόνον αὐταῖς ταῖς κατηγορίαις τὴν προσήκουσαν ἀποδιδοὺς τάξιν, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἔξωθεν ἐπιλεγομένοις καὶ ἐξεργαξομένοις τὴν αὐτὴν ἀποδικούς. ‘ ἀλλ' ἄτοπος, φησίν, ἀποδοκιμάξων ἀποδοκιμάξων τὸ λέγειν ἔχεσθαι [*](Γ) γυναῖκα σύνηθες ὅν'. ἀλλ' εἰ μὲν μὴ ἐμνήσθη, ἄτοπος ἦν παρεὶς τὸ ἐν τῷ ἔθει, ὁ δὲ μνησθεὶς καὶ ἐπικρίνας διαλεκτικοῦ ἔργον ἐποίησεν, ᾦ μάλιστα διαφέρει ἡ τῆς ἀληθείας κρίσις. ταῦτα μὲν οὖν καὶ πρὸς τὰς ἀπορίας εἰρήσθω.

Ἀκριβέστερον δὲ ὁ Ἀριστοτέλης ἐν τῷ Δ τῶν Μετὰ τὰ φυσικὰ τοῖς τοῦ ἔχειν σημαινομένοις ἐπεξῆλθεν. ἔχειν, γὰρ φησιν, λέγεται πολλαχῶς. καὶ γὰρ > κατὰ τὴν ἐν αὐτῷ φύσιν καὶ ὁρμὴν καὶ ὅλως ἐν ᾢ ἡ ἀρχὴ τῆς τοῦ ἔχομένου κινήσεως, οἶον ὁ τύραννος ἔχει τὴν πόλιν καὶ ὁ πυρετὸς τόνδε τινὰ ἢ βήξ. καὶ ἐπὶ τῶν ἐναντίων. καὶ γὰρ ἡ πόλις ἔχειν τύραννον λέγεται καὶ ὅλως ἄρχοντα κάὶ ἡ ναῦς κυβερνήτην καὶ ὁ παῖς παιδαγωγόν. ταῦτα μὲν οὖν οὕτως ἔχειν λέγεται, ὅτι ἢ ἄγει κατὰ τὴν ἑαυτοῦ ἀρχὴν [*](1 ἤδη] ὴ δὲ A 2 τί om. L 6 αυτὰ supra ’ 7 αὕτη A: αὐτὴ JLKv post ποιεῖ add. εισ. stipraJa. εἰς in Ιἰn. A 8 ἀσωμάτων] σωμάτων A 13 οὐ om. V 14 eIoo; in ras. ’ 15 μὴ JLA: οὐ Kv 17 Tiepl antc κινήσεως om. L κινήσεων K 17. 18 συμπληρῶσαι A 18 ἐπειδὴ τινῶν κατὰ περιδρο- in ras. J1 παρδρομὴν K: περιδρομὴν JLAv 19 ἐαυτῶ Av ἐμνήσθην K δὲ supra ’ 20 τῆς addidi ὁμωνυμίας, ὁμων in ras. ’ 23 ἄτοπον Kv 24 ἐμνήσθην K 28 δ JLA: τετάρτω Kv: cf. Δ 23 p. 1023 a 8 sqq., quae liberriuic redduntur admixtis alienis 29 ὑπεξῆλθεν A ante ἔχειν ex Arist. add. τὸ b 30 τὸ ἄγον addidi e Par. p. 68,29 IL: ὁ oytov add. b 32 \h ὴ βὴξ Par. φ recte ἔχει L 34 ὅτι] ὅτη J: ὅταν L)

Δόξειε δ' ἂν ἐναντίον εἶναι τῷ ἔχειν τὸ ἔχεσθαι καὶ ἑτέρα κατηγορία, ὡς τὸ ποιεῖν καὶ πάσχειν ἔτεραι, δεῖ δὲ εἰδέναι ὅτι κοινῶς τοῦ ἔχειν λεγομένου, τούτου τὸ μέν ἐστιν ἔχειν εἰδικόν, τὸ δὲ ἔχεαθαι, τὸ δὲ κοινόν ἐστιν ἡ κατηγορία, ὑφ' ἥν καὶ τὰ εἰδικῶς ἔχειν λεγόμενα, ὡς τὸ ὐποδέσεται, καὶ τὸ ἔχεσθαι, ὁμωνύμως καὶ τοῦτο. ὑποδέδεται γὰρ καἰ ὁ ἄυθρωπος καὶ τὸ ὑπόδημα. ἔτι δὲ καὶ τοῦτο ῥητέον, ὅτι ἔχειν ἐπί τινων ὁμωνύμως λέγεται τῷ ἐνηργηκέναι. τὸ γὰρ ὑποδεδέσθαι καὶ τὸ ἔχειν ὑποδήματα δηλοῖ [*](3 ὑγείαν K 4 ante καθ' add. αὶ v 5 οὖτος A 6 λήκυθος v: λέκυθος A et ut vid. L: κλεξθος J: λίκιθος K 7 τὸ in ras. J1 : fort. τὰ τοῦ om. JL 8 ἔχει A βοῦν probabiliter Par. 10 ἑαυτοῦ Kv αὐτὰ Par.: αὐτὸ JLKAv 10 11 καὶ τὰ] κατὰ K 12 ad εἰ in marg. ἢ b 13 τοῦτον J 15 τούτων δὴ ? 16 ἀχθήσεται A Par. πράττειν v 17 ἐαυτοῖς v 19 καὶ τὸ ὑποδεδέσθαι Kv 20 ἀπὸ, ἀ in ras. A1 ἡ ἕξις in ras. ’ 21 τῷ] τὸ utrobique v ὡς τὸ A 24 τῷ τὴν] πρῶτον A 25 post γὰρ add. ἐστι Kv 27. 28 ἀντιτίθεται τῆ δὲ ὡς K 29 τὸ ἔχειν τῶ ἔχεσθαι Av 31 ἰδικὸν A alt. τὸ γε] τόδε Av καινόν K 32 ἰδικῶς, sed et supra Α1 33 καὶ aute ὁ om. A 34 τοῦτο] τοῦ K 35 τῷ] τὸ Av)

Τῶν δὲ ἀπὸ τῆς Στοᾶς ἀξιούντων εἰς τὸ πῶς ἔχειν ἀναφέρειν τὸ τὸ ὁ Βόηθος ἐνατιοῦται, οὔτε εἰς τὸ πῶς ἔχον ἡγούμενος δεῖν οὔτε εἰς τὸ πρός τι τι ἀνάγειν αὐτό, ἰδίαν δὲ εἶναι κατηγορίαν· εἶναι μὲν γὰρ αὐτήν, τριχῶς δὲ μάλιστα καὶ ὁμωνύμως τὴν σχέσιν λέγεσθαι· τὴν μὲν γὰρ εἶναι ἐν ἑαυτῷ καὶ καθ' ἑαυτό, τὴν δὲ πρὸς πρὸς ἕτερον, τὴν δὲ ἑτέρου πρὸς ἑαυτό. ἡ μὲν οὖν ἐν ἑαυτῷ θεωρεῖται κατὰ τὸν πῶς ἔχοντα, οἶος ὁ προβεβλημένος· σχέσις γάρ ἐστιν αὐτοῦ πρὸς ἑαυτόν. ἡ δὲ πρὸς ἔτερον ἡ τῶν λεγομένων πρὸς τι· ό γὰρ πατὴρ καὶ ό δεξιὸς κατὰ σχέσιν λέγται οὐ τὴν αὐτοῦ τινος πρὸς ἑαυτόν, ἀλλὰ τὴν πρὸς ἑτερον. ἡ δὲ ἀφ' ἑτέρου πρὸς ἑαυτό. οἵα ἡ τοῦ ὡπλισμένου καὶ ὑποδεδεμένου· ἔστιν γὰρ ἄλλου σχέσις πρὸς αὐτός, τῶν μὲν ὅπλων πρὸς πρὸς τὸν ὡπλισμένον, τῶν δὲ πρὸς τὸv ὑποδεδεμένον. μηποτε δέ, φησὶν ὁ Βόηθος, τοῦ ἔχειν ἐστὶ σημαινόμενα τὸ μὲv ὅ ἐσοδυναμεῖ τῷ ἔχειν ὁτιοῦν ὁτιοῦν εἴτε εἴτε ὅ δὴ καὶ τάχα ὁπὸ τῆς λέξεως καθ' σὐτὴν προταθείσης σημαίνεται, τὸ δὲ πλείω ἐκεῖνα καὶ ἕτερα ἐν τῇ συντάξει· ό γὰρ ἀγρὸς προταθεὶς ἤ ό πατὴρ ἢ τὸ μέρος τὴv διαφορὰν ποιεῖ" ὑπὸ δὲ ταύτην ἄλλην εἶναι τοῦ ἔχειν σημασίαν τῆν ἰδὶως ἐπὶ τοῦ κρατεῖν τεταγμένην. ἐὰν μὲν οὖν τὴν κατηγρίαν κατὰ τὸ πρῶτον σημαινόμενον τιθῇ τις, καὶ τὸ φρονεῖν καὶ τὸ σωφρονεῖν καὶ τὸ ὑγιαίνειν εἰς ταύτην τὴν κατηγορίαν ἀναχθήσεται φρόνησιν γὰρ ἔχειν τὸ φρονεῖν ἐστιν), ὑπεξαιρεθήσεται δὲ ἀπὸ ταύτης ἡ κατὰ τὸ ποιεῖν καὶ καὶ πάσχειν κατηγορία· διακριθήσεται δὲ καὶ τοῦ πρός τι· ὁ μὲν γὰρ κεκτημένος τοῦ πρός τι ἔσται, τὸ τὸ δὲ κεκτῆσθαι τοῦ ἔχειν, καὶ ὁ πατὴρ τοῦ πρός τι, τι, τὸ δὲ πατέρα εἶναι ἐν τῷ υἱὸν ἔχειν. ἐὰν δὲ κατὰ δεύτερον, τὰ μὲv ἄλλα τοῦ ἔχειν σημαινόμενα εἰς τὰς ἄλλας κατηγορίας ἀναχθήσεται, ὅσα δὲ κατὰ κράτησιν ἐπικτήτου τινός, εἰς ταύτην μόνα" τοιαῦτα μὲv οὖν καὶ τὸ τοῦ γενναίου Βοήθου προσιστορήσθω.

Εἰ δὲ καὶ διαίρεσίν τις ἐθέλοι τοῦ οὕτως ἀφωρισμένου γένους ποιεῖσθαι, λεγέτω ὅτι τὰ οὕτως ἐχόμενα ἤ ἢ κατὰ πόλεμον ἐχεται ἢ ἐν εἰρήνῃ, τῶν κατὰ πόλεμον τὸ τὰ μὲν περικείμενά εστιν, τὰ δὲ κρατούμενα, καὶ ἑκατέρων τὸ μὲv φυλάγματά ἐστιν, ὡς θώραξ περικείμενος καὶ ἀσπὶς κρατουμένη, τὰ δὲ ἀμυντήρια, ὡς ξίφος περικείμενον καὶ δόρυ κρατούμενον· τῶν δὲ ἐν εἰρήνῃ τὰ μὲν κόσμου ἕνεκα κατὰ διάφορα μέρη τοῦ σώματος, [*](1 τῷ] τὸ A 2 ἐστερεῖσθαι A 3 τι] τοι Α 6 δεδηλώκαμεν] p. 365,3. 25. 367,6 8 τὰ] τὰ‘ K 12 ἑαυτό] ἑαυτοῦ K οἶον Kv 15 οὐ om. A ἀλλὰ — ἑαυτὸ (16) om. A 16 οἶα A 17 αὐτὸν ex ἑαυτὸν corr. L 20 δὴ] δὲ A 21 συνάξει K 25 ἀχθήσεαι A 27 κὰὶ τὸ πάσχειν K τῶ I, 28 ἑστὶ A 31 μόνην V 32 προσιστορείσθω JLKv. προιστορείσθω Α: conexi. cf. Ρ. 348,23 34 alt. ἤ] δὲ Κ 38 ἕνεκεν K κατὰ τα J)

Μετὰ δὲ τὴν τοῦ ἔχειν τεχνολογίαν τῆς νοερᾶς περὶ αὐτοῦ θεωρίας ἀντιλαβόμενος ὁ Ἰάμβλεχος αὐτὸ τοῦτο ζητεῖ πρῶτον, πόθεν ὑφίσταται καὶ τίνα ἔχει χρείαν ἐν τῷ παντί, καί φησιν ὅτι πολλὰ τῶν ἐν τῷ παντί ἐστιν μὴ συνυπάρχοντα ἀλλὴλοις μηδὲ συμπεφυκότα, δυνάμενα δέ τινα ὠφέλειαν ἀπ' ἀλλήλων παραδέχεσθαι. τῆς οὖν τοῦ παντὸς φύσεως μηχανησαμένης ἐπίκτητα καὶ τούτων τὰ ἑτερα τοῖς ἑτέροις ἐγένετο, ὥστε ἐπιπλοκὴν εἶναι καὶ τοῖς πόρρωθεν ἀλλήλων διῳκσμένοις καὶ δύναμιν τῆς κτήσεως τῶν μήπω παρόντων, ὠφελίμων δὲ ὄντων. οὐ γὰρ ἔδει τὴν ἐν γενίσει φερομένην <οὐσίαν> πολλῶν οὖσαν καθ' αὑτὴν ἐπιδεῆ διὰ τὸν ἔσχατον μερισμὸν ἄμοιρον αὐτῶν τελέως τῆς μετουσίας ἀτολείπεσθαι. πόρον οὖν τινα ἐκτήσατο καὶ ἰσχὺν εἰς τὴν ράτησιν τῶν ὠφελίμων ἐγειρόμενα, καὶ τῶν ἐχομένων διδόντων ἑαυτὰ ἑτοίμως εἰς τὰ ἀντιλαμβανόμενα ἑαυτῶν. πολὺ δὲ πρὸ τῆς φύσεως ἡ τοῦ παντὸς πρώτη αἰτία τὰ τὰ γινόμενα κατευθύνει, συναρμόζουσα οἰκείως τὰ οἰκεῖα κτήματα εἰς τῆν προσήκουσαν χρῆσιν τοῖς ἔχουσιν καὶ τοὺς ἔχοντας ἐπ' αὐτὴν ἀνεγείρουσα. χρείαν μὲν οὖν τῷ παντὶ τοιαύτην τοῦτο τὸ γένος παρέχεται, πρὸς αὐτάρκειαν τῶν ἐνδεῶν καὶ ἕνωσιν τὴν δυνατὴν καὶ τῶν πάντῃ διεστηκότων εἰς τὰ ὄντα προελθόν. τὴν δὲ ὅλην αὐτοῦ φύσιν, φησὶν Ἰάμβλιχος, οὐκ ἐφ' ἡμῶν καὶ τοῦ ἡμετέρου σώματος ἱστάνειν χρή· εἰς στενὸν γὰρ αὐτῷ κατακλεισθήσεται· ἀνωτέρω δὲ ἔτι, περὶ τὴν ψυχὴν τὴν ἡμετέραν καὶ τὴν φύσιν, κατὰ τὰς ἐπικτήτους καὶ μὴ συμφυεῖς περικρατήσεις τὸ ἔχειν θεωρητέον. οὐ γὰρ δὴ τῷ μὲν σώματι περίκειται ὁμοφυῆ πρὸς αὐτὸ σώματα, τῇ δὲ ψυχῇ πολοειδεῖς ἐχούσῃ δυνάμεις οὐκ ἔσονται ἐπίκτητοί τινες ζωαί, αἱ μὲν ὁμοφυεῖς, αἱ δὲ ὑποδεέστεραι τῶν οἰκείων ἐν αὐτῇ μέτρων. ἴδοι δὲ ἄν τις ὅ λέγω, ξησίν, καὶ ἀπὸ τῶν ἐνοργῶς φαινομένων· εἰ γὰρ εἰς τὸ σῶμα κατιοῦσα προβάλλει τινὰς ζωὰς περὶ ἑαυτὴν ὤσπερ ἐπικτήτους, ἄλλας δὲ ἀπὸ τοῦ σώματος παραδέχεται, ἕσαι ἐν τροπῇ καὶ ἐκστάσει θεωροῦνται, πῶς οὐκ ἄν λέγοιτο ταύτας ἔχειν; ἀλλὰ καὶ εἰς ἕκαστα μέρη τοῦ κόσμου παπαγινομένη ζωάς τινας ἰαὶ δυνάμεις παραδέχεται, τὰς μὲν αὐτὴ προβάλλουσα, [*](Β) τὰς δὲ λαμβάνουσα ἀπὸ τοῦ δόσμου, σώματά τε οἰκεῖα ἐν ἑκάστῳ μέρει τοῦ παντὸς τὰ μὲν ἀπὸ τοῦ κόσμου λαμβάνει, τὸ δὲ αὐ [*](1 περιδέρραιον Lv 3 pr. ὡς om. Kv ἔχεται scripsi: ἔχει libri, ἐστίν in marg. b 9 post χρείαν add. ὁ A ait. τῷ om. v 13 τοῖς] τῶν οἶς A ἀλλήλων, sed οις supra Α 1 14 κτήσεως, sed ι supra Α1 15 οὐσίαν addidi e Par. p. 70,3 H. ὡς] εἰς Par. 16 αὐτῶν A: αὐτὸν JLKv 17 ἐγειρόμενον v: comp. anc. K 20 κτῆσιν K 23. 24 προσελθών A 24 post φησιν add. ὁ Av 25 αὐτῷ] οὕτω? 27 περικρατήσεις, περι in ras. J 28 αὐτὸ Par. : αὐτὰ JLKAv 34 οὐκ, κ in ras. J : οὖν A 35 αὐτῆ v 37 αὐτῆ Av, ex αὐτὴ fecisse vid. A)

Τολμητέον δὲ ἐφιστάνειν τοῖς εἱρημένοις, ἐπειδὴ καὶ αὐτῷ φίλον μὴ ἀπερισκέπτως ἐκδέχεσθαι τὰ λεγόμενα. καὶ τὰ μὲν περὶ τῆς χρείας τοῦ ἔχειν εἱρημένα θαυμαστῶς ὅπως καὶ ἀξίως τῆς τοῦ ἀνδρὸς μεγαλονοίας εἰρῆσθαί μοι δοδεῖ, πῶς δὲ τὰς προβαλλομένας ὑπὸ τῆς ψυχῆς ζωὰς καὶ τὰς ἀπò τοῦ σώματος ἐνδιδομένας αὐτῇ δυνάμεις ἔχειν τὴν ψυχήν φησιν, εἴπερ καὶ αὐτὸς ὁμολογεῖ σώματα εἶναι τὰ ἐχόμενα καὶ περὶ σώματα τὰ ἔχοντα κατὰ τὴν τοῦ ἔχειν κατηγορίαν; πῶς δὲ τὰ γινόμενα ὑπὸ τῆς ὅλης φύσεως ἔχεσθαί φησιν ὑπ' αὐτῆς; οὐ γὰρ ταὐτὸν ἦν τὸ κατ’ αἰτίαν καὶ τὸ ἔχον κατὰ τὸ τοῦ ἔχειν γένος. ἔτι δὲ μᾶλλον ἀπορῶ, πῶς τὸv ὅλον κόσμον τὸν κατὰ τὸς ζωὰς πάσας νοούμενον καὶ τὰ στοιχεῖα καὶ τὰς φύσεις, εἴτε σύμφυτα εἴη ταῦτα, μετέχειν αὀτῶv φησιν, εἴτε ἐπίκτητα, περικρατεῖν ἀῦτῶν. καὶ γὰρ ταῦτα πρῶτον μὲν κατὰ τὰς ζωὰς οὐ δύναται ἔχειν, εἴπερ ἀσώματοι αἱ ζωαί, σώματα δὲ ἦν τὰ ἐχόμενα· ἔπειτα εἰ μὲν συμφυῆ ἤ μέρη ὁπωσοῦν τοῦ παντός, οὐκ ἄν εἴη ἐχόμενα, ὡς αὀτὸς διετάττετο, εἰ δὲ γεννήματα, ἄλλος ὁ τῆς συνοχῆς τρόπος. καὶ τὰ ἐν τῇ γῇ δὲ καὶ τὰ ἐν ἄλλοις στοιχείοις ζῷα, εἴτε ὡς μἐρη θεωροῖτο τῆς ὅλης γῆς εἴτε ὡς ὡς γεννήματα, οὐκ ἄν ἔχεσθαι λέγοιτο ὑπ' αὐτῆς. δὲ καὶ ὁ οὐρανὸς τὰς ἐν ἑαυτῷ σφαίρας ἔχει, ἔχει, εἰ μὴ ώς μέρη; γὰρ αὗται καὶ οὑκ ἐπίκτητοι. πῶς δὲ τὸ κοινὸν ζῷον μικρότερα τὰ] ζῷα ἐν ἑαυτῷ περιείληφεν, εἰ μὴ ὡς μέρη ἥ ὡς γεννήματα; ταῦτα μὲv οὖν ἄν τις ἐπιστήσοι καὶ ἄλλα τοιαῦτα προχείρως. δυνατὸν δὲ οἶμαι λέγειν ὅτι ἐπίκτητον μὲν εἶναι δεῖ καὶ κεχωρισμένον τῆς οὐσίας τὸ ἐχόμενον, οὐ πάωτως δὲ σῶμα, ἀλλὰ σωματοειδές· καὶ γὰρ καὶ Ἀρχύτας οὐ σῶμα εἶπεν, ἀλλὰ σωματῶδες, διότι τοῦτό ἐστιν τὸ ἐπίκτητον καὶ κεχωρισμένον· τὰ γὰρ ἀσώματα τελέως συμφύεται. καὶ ἡ ζωὴ οὖν ἡ σωματοειδὴς, κεχωαἱ E [*](2 om. K 3 αἱ ante θεῖαι om. A 6 ούτω J1, σ supra Ja μεστὰ Par. p. 71,22 H.: μετὰ JLKAv πάντων v 8 αὐταῖς] αὐτῆς v 13 δὲ om. K 15 ὄντως Kv 20. 21 τὸ ἔχειν κατ' αἰ. κ. τὸ ἔχειν Par. 21 τὸ ante τοῦ om. A τὸ ὅλον A 23 αὐτὸν φησὶν K: φησὶν αὐτῶν A 26 ὡς αὐτός] ὡσαύτως A 27 τὰ om. K 31 μικρότερα v, Par. (cf. 1. 10): μικρότερα τὰ JLKA: possis τὰ μικρότερα 34 δεῖ ex δὴ corr. A 35 alt. καὶ supra Α1 Ἀρχύτας] fr. 45 H., cf. p. 365,26 37 σωματειδὴς K)

Συμπληρωθέντος δὲ τοῦ περὶ τῶν δέκα κατηγορτῶν λόγου ὁ Ἀρχότας [*](95v) προστίθησιν ὅτι ἡ τῶν ἄλλων κατηγοριῶν ὑπόστασις πλὴν τῆς οὐσιας περὶ τὸ ἄτομον θεωρεῖται καὶ αἰσθητὸν καὶ οὐ περὶ τὸ καθόλου καὶ νοητόν· γράφει δὲ οὑτως· ἐπεὶ δὲ τέλος ἔχοντι τὰ σημαίνοντα καὶ τὰ σημαινόμενα, οἷς ποτε χρεόμενος ἄνθρωπος ἐκπληροῖ τὸ τέλεον τῶν λόγων σόσταμα, ποτιδιωρίσθω ποτί γε τοῖς εἰρημένοις, ὅτι τὰν ἐφαρμογὰν τούτων πάντων οὐκ αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος ἀλλὰ ὁ ἄνθρωπος ἐπιδέχεται. καὶ γὰρ ποιὸν ἀνάγκα καὶ πάλιν ποσὸν καὶ ποτί τί πως ἔχεν τὸν τινὰ ἄνθρωπον, ἔτι δὲ ποιὲν καὶ πάσχεν καὶ κεῖσθαι καὶ ἔχεν καὶ ἐν τόπῳ ἦμεν καὶ ποκά. αὐτὸς δὲ ό ἄνθρωπος. ὅς τὰν πράταν ἐπιδέχεται σημασίαν, λέγω δὲ τὸ τί ἐστιν κατὰ τὰν ἰδέαν, οὔτε ποιός τίς ἐστιν οὔτε παλίκος οὔτε ποτὲ γεροντικῶς ἔχων, οὐδὲ μὰν ποιέων τι ἢ πάσχων τι οὐδὲ κείμενος οὐδὲ ἔχων τι οὐδὲ ἐν τόπῳ καὶ ποκὰ ὑπάρχων· πάωτα γὰρ ταῦτα φυσικᾶς οὐσίας καὶ σωματικᾶς συμβάματά ἐντι, ἀλλ' οὐ νοατᾶς καὶ ἀκινήτω καὶ καὶ προσέτι ἀμερέος". εἶτα ὀλέγα περὶ συνθέσεως εἰπὼν τῶν άπλῶv φωνῶν, ἅπερ ό Ἀριστοτέλης ἐν Περὶ ἑρμηνείας βιβλίῳ κατέταξεν, ἐπὶ τέλει δὲ τὴν εἰς δέκα διαίρεσιν τῶν γενῶν ὡς οἰκείαν ταῖς ἀρχαῖς καὶ καὶ τῇ [*](1 τοῦ] τῶ A Ἀρχύτας] fr. 46 H. 2 ἀπόστασις Kv 3 ἄτομον] αὐτόματον Kv 4 γράφει δὲ οὕτως supra Α 1 alt. δὲ om. K τελέως L ἔχοωτε, ουσι supra J1 A1 L1 : ἔχουσι Kv 5 χρώμενος Kv ante ἄνθρωπος littera erasa J σύσταμα JL, ·η· supra J1: σύστημα K: σύνταγμα Av, γρ Ja 6 ποτι (supra ορὸς) διωρίσθω L: ποτιδιορισθω, supra ·προσ· J1: ποτιδιορίσθω Av: ποτὶ διορίσθω Kb ποτί, supra προς J1L1 ἐφαρμογὰν, supra ·η· J1 8 ἀνάγκα JLKv, supra η J1L1: ἀνάγκη A καὶ ante πάλιν om. A ποσὸν >? ποτὶ τί πως v: ποῦ τι πος A: πρός τί πως JLK τὸν supra J1 post ἄνθρωπον add. καὶ ποῦ v 9 ποιὲν, supra ει J1 ἦμεν LKv, supra εἷναι L: ῆμεν, supra ειναι J: εἰ ἦμεν A ποκά, supra ·τε· J1: ποκάτε L 10 αὐτὸς Av: αὐτὸ JLK πράταν A: πρώταν JLKv ἐστιν] ἐντὶ v τὰν Av: ἦι JLK ποιός τίς JL: ποί τις K: ποιότης Av, γρ JaL1 ἐντὶ V 12 ἔγον A μὰν] μίαν A ποιέοντι ἤ πάσχοντι οὐδὲ A 13 φυσικὰς A 14 σωματικὰς A συμβάμματα J οὐ νοατᾶς η supra) JL, ex δῦν ὀυ τᾶς ut vid. corr. J1: οὐ νοητὰς A καὶ ἀκινήτω om. A ἀκινήτω, ου supra L1 γε Av: om. JLK 15 ἀμερέος scripsi coll. p. 392,9 f. 103v6: ἀμερές JA: ἀμερεῦς L, sed εῦς in ras. L3, qui in marg. adnotavit ση(μείωσ)αι δωρικῶς ἀμερεῦς (corr. ex ἀμερὲς) ἀντὶ τοῦ ἀμεροῦς: ἐμεροῦς Kv 16 Περὶ ἑρμηνείας] 1 Ρ. 16 a 12 17 οἰκείων A τῇ] τῆς K)

Ὁ μέντοι Ἀριστοτέλης μετὰ τὰς κατηγορίας ἐξετάζει τὰ οἰκείως [*](Ζ) ἔχοντα πρὸς αὐτάς, ὡς αὐτίκα μάλα εἰσόμεθα· ἔστιν δὲ ταῦτα περὶ ἀντικειμένων εἰπεῖν καὶ περὶ προτέρου καὶ ὑστέρου καὶ περὶ τοῦ ἅμα καὶ περὶ τῶν εἰκῶν τῆς κινήσεως καὶ περὶ τῆς τοῦ ὔχειν ὁμωνυμίας. ἀλλὰ κοινῶς πρῶτον περὶ αυτῶν ζητητέον, τί δήποτε ἐπὶ τῷ τέλει τῶν Κατηγοριῶν ταῦτα πρόσκειται καὶ τίνα χρείαν παρεχόμενα. τινὲς μὲν γάρ, ὧν καὶ Ἀνδρόνικός ἐστιν, παρὰ τὴν πρόθεσιν τοῦ βιβλίου προσκεῖσθαί φασιν ὑπό τινος ταῦτα τοῦ τὸ τῶν Κατηγοριῶν βιβλίον Πρὸ τῶν τόπων ἐπιγράψαντος, οὐκ ἐννοοῦντες οὗτοι, πόσην χρείαν οὐ τῇ τοπικῇ πραγματείᾳ μόνον ἀλλὰ καὶ τῷ περὶ τῶν κατηγοριῶν λόγῳ εἰσάγει τὰ εἰρημένα. ἄλλοις δὲ καὶ Πορφυρίῳ ἀρέσκει πρὸς σαφήνειαν συντελεῖν τὰ θεωρήματα ταῦτα, διότι τῶν ἐν ταὶς κατηγορίαις μνήμης τυχόντων ὀνομάτων, ὅσα μὲν οὐκ ἧν κατὰ τὰς κοινὰς ἐννοίας προειλημένα, ταῦτα ἐν ἀρχῇ προὔλαβεν ὁ Ἀριστοτέλης στοτέλης καὶ διήρθρωσεν, ὥσπερ τὸν περὶ τῶν ὁμωνύμων καὶ συνωνύμων λόγον, ὅσα δὲ ἦν μὲν ἐν ταῖς κοιναῖς ἐννοίαις προειλημμένα, διαρθρώσεως δὲ πλείονος δδεῖτο, τούτων τὸ συγκεχυμένον τῆς προλήψεως μετὰ τὴv συμπλήρωσιν διήρθρωσεν πρὸς πρὸς τὸ μὴ διακόπτειν τὸ τοῦ λόγου συνεχὲς μεταξὺ τὴν τούτων διάρθρωσιν παρεμβάλλοβτα. οἱ δὲ ταῦτα λέγοντες λέγουσιν μέν τι, οὐ μέν|τοι γε τῆς ὅλης αἰτίας περικρατοῦσιν. πολὺ γὰρ τούτων, πρὸ τούτων, 96r ὥς φησιν Ἱάμβλιχος, τὴν ἐπίκρισιν περιέχει ταῦτα πάντων πάντων οἷς οἰς ἐχρήσατο, τουτέστιν τῶν ἀντικειμένων καὶ τῶν λοιπῶν. ἐπεὶ γὰρ χρήσιμα ταῦτα ἦν εἰς τὴν τῶν κατηγοριῶν εὕρεσίν τε καὶ βεβαίωσιν, ταῦτα δὲ οὐκ ἦν ὀρθῶς ἐπικρίνειν μὴ τοὺς μὴ τοὺς ἀκριβεῖς περὶ αὐτῶν λόγους ἐπὶ τέλει καὶ τούτους. καὶ οὐκ ἀδιατάκτως ἀλλὰ διατεταγμένως αὐτοῦς ἐξέθετο. ἐπεὶ γὰρ καὶ ἐν τῷ περὶ τῆς οὐσίας λόγῳ καὶ ἐν ταῖς ἄλλαις κατηγορίαις ἐζήτησεν, εἰ ἐπιδέχονται τὸ ἐναντίον, ἐν δὲ τοῖς περὶ τοῦ πρός τι. εἰ τὸ μέγα τῷ μικρῷ ἐναντίον ἤ ἀντίκειται μᾶλλον, μνημονεύσας δὲ τούτων τίνι διαφέρει τὰ ἐναωτία τὰ ἐναντία τῶν ἀντικειμένων ἀκολούθως μετὰ μετὰ τὴν συμπλήρωσιν τῶν κατηγοριῶν τὸν περὶ ἀντικειμένων λόγον ποιεῖται ἕνεκα τῆς ἐπικρίσεως τοῦ κοινῶς συνυπάρχοντος χοντος ἢ μὴ ὑπάρχοντος πάσαις ταῖς κατηγορίαις. πάλιν δὲ μετὰ τὴν αὐσίαν καὶ τὸ ποσὸν τὴν τοῦ πρός τι φόσιv ὑποδεικνὺς ἀπέδειξεν ὅτι τὰ [*](1 ὡρισμέναις, ὡ ex ὁ corr. J1 τῷ παντὶ ἀριθμῷ] cf. lambl. in Nicom. p. 118,13 Pist. 3 τὰ|| οἰκ. Α. 5 παρὰ ante προτέρου et ante τοῦ K καὶ ὑστέρου om. K 7 τῶι supra J1 8 post ὧν lac. 2 litt., deinde τῶ τέλει τῶν κατηγοριῶν ταῦτα πρόσκειται add. A 8. 9 κἀνδρόνικος A 9 φησὶν K 10 τοῦ τὸ] τοῦτο Kv 11 οὐ τῆ(ι) JKA, in marg. b: ἐν τῆ Lv 12 ἄλλοις, οι in ras. J 13 πορφυρίω ex πορφύριος corr. L3 18 τοῦτο τὸ A 21 γε om. A 23 χρῆμα K 26 οὐ διατάκτως A 28 ἐζήτησεν] 5 p. 3 b 24. 6 p. 5 b 11. 7 p. 6 b 15. 8 p. 10 b 12. 9 p. 11 b 1 28. 29 ἐν δὲ τοῖς περὶ τοῦ πρός τι] immo 6 ρ. 5 b 14 31 τὸν e corr. L1 32. 33 συνυπάρχοντος ἤ μὴ in inarg. Ja 34 τοῦ om. K ἀποκεικνὺς Lv ἀπέδειξεν] 7 p. 7 b 15)

Περὶ τῶν ἀντικειμένων.

Περὶ δὲ τῶν ἀντικειμένων ἀρξάμενος ζητεῖ ὁ Ἰάμβλιχος, πόθεν πρώτως ἐνοήσαμεν. ἆρα τὰ ἀναιρετικὰ ἀλλήλων κατανοήσαντες ζῷα καὶ φυτὰ οὕτως τὴν ἀντίθεσιν αὐτῶν διεστησάμεθα ἢ τὰ μὴ συνυπάρχοντα πράγματα, καθ᾿ ὅσον οὐ συνυπάρχει, μαχόμενα ὑπελάβομεν; ἀλλ᾿ οὔτε [*](Z) ἀναίρεσις οὔτε ἀνυπαρξία τινῶν εἰσάγει τὴν ἀντίθεσιν· καὶ γὰρ καὶ συνυπάρχουσιν ἔν τισιν, ὥσπερ ἐν τοῖς πρός τι θεωρεῖται τὰ ἀντικείμενα. οὐ μέντοι οὐδὲ γένος τι κοινόν ἐστι τὸ τῶν ἀντικειμένων, ὡς δοκεῖ τισιν τῶν Περιπατητικῶν, ἀλλὰ φωνὴν μίαν κοινὴν τὴν τῶν ἀντικειμένων λαβὼν ὁ Ἀριστοτέλης οὐ κατὰ μαχομένων καὶ ἀσυντροχάστων μόνον τὴν ὁμωνυμίαν ἔταξεν, ἀλλὰ καὶ κατά τινων συνυπαρχόντων μὲν ἀντιθέτως δὲ ἀλλήλοις συνυπαρχόντων, ὥσπερ τὰ πρός τι. ὅταν γὰρ ἥμισυ πρὸς διπλάσιον λέγωμεν, μαχητικὴ μὲν σχέσις οὐδεμία ἐστίν, ὑποτρέχει δέ τις κἔν μὴ ἐναντίωσις ἀλλ᾿ ἀντιθέσεως πάντως διαφορὰ κατά τινα ἰδιότροπον ἀντίθεσιν. διὸ ὑφ᾿ ἓν γένος ὑπάγεται πρὸς τὰ ἄλλα τὰ τριχῶς ἀντικείμενα. ἀλλ᾿ τὰ μὲν πρός τι ὁμώνυμα, τὰ δὲ ἄλλα τὰ τρία ὑφ᾿ ἓν γένος τὸ καὶ μάχης τάττεται· οὐδὲν γὰρ ἔχει κοινὸν γένος πρὸς ἀλληλα, ἀλλ᾿ ὁμωνύμως ἀντίκειται τὰ κοινῶς ἀντικεῖσθαι λεγόμενα. διὸ καὶ [*](2 προ in ras. J: ὕστερα A 4 ἐπεὶ v 5 ἀνεδίδαξεν] 9 p. 11b1 6 δέδωκε, sed παρα supra A1 8 alt. τοῦ om. K 9 ἐμνημόνευσεν] 9 p. 11b11 11 ἐπιταραττόμεθα A 14 οῖς in τοῖς et αὐτοῖς e corr. A1 16 περὶ τῶν ἀντικειμένων JL in marg., ἰδίως add. L3: om. K et A, qui p. 379,1 ante συμπληρωθέντος in marg. habet περὶ ἀντικειμένων 21 ἐπεισάγει A alt. καὶ om. Kv 22 τοῖς] τῶ A 23 γένος ex γέ τινός corr. J 25 μόνων v 26 καὶ supra Ja 28 οὐδὲ μιᾶς A 29 ἀλ᾿ A ἀλλ᾿ ἀντιθέτως K 31 τὰ post ἄλλα om. Av post τρία add. γένη v 32 γὰρ Lv: δὲ JK: δ᾿ A 33 post καὶ add. ὁ A)

p. 11b16 Περὶ δὲ τῶν ἀντικειμένων ποσαχῶς εἴωθεν ἀντιτίθεσθαι 97r ἕως τοῦ ὥστε διαφέρουσιν αὗται αἱ ἀντιθέσεις ἀλλήλων.

Ὥσπερ ἐπὶ τῶν ἄλλων τὴν διαίρεσιν πρώτην διὰ παραδειγμάτων παραδοὺς τότε τὸν ἑκάστου λόγον ἀποδέδωκεν, οὕτως καὶ ἐνταῦθα τὴν διαίρεσιν τῶν ἀντικειμένγων τετραχῇ γενομένην παραδοὺς καὶ διὰ τῶν παραδειγμάτων τὰς διαφορὰς αὐτῶν ὑποδείξας γνωρίμως τοῖς ἀκούουσιν, οὕτως ἑκάστου τὸν λόγον ἔπιφέρει καὶ ὁρισμοῖς αὐτὰ περιλαμβάνει. φαίνεται δὲ καὶ περὶ ἀντικειμέων Ἀριστοτέλης ἐκ τοῦ Ἀρχυτείου βιβλίου μεταλβὼν τοῦ Περὶ ἀντικειμένων ἐπιγεγραμμένου, ὅπερ ἐκεῖνος οὐ συνέταξεν τῷ περὶ γενῶν λόγῳ, αλλ᾿ ἰδίας πραγματείας ἠξίωσεν. καὶ γὰρ τὴν διαίρεσιν Ἀρχύτας οὑτωσὶ παραδίδωσιν· “καὶ κατὰ νόμον καὶ κατὰ φύσιν ἀντικεῖσθαι ἀλλήλοις λέγεται τὰ μὲν <ὡς> ἐναντία, οἷον ἀγαθὸν κακῷ καὶ ὑγιὲς κάμνοντι καὶ ἀληθὲς ψευδεῖ· τὰ δὲ ὡς ἕξις στερήσει, οἷον ζωὴ θανάτῳ καὶ ὅρασις τυφλότατι καὶ ἐπιστάμα λάθᾳ· τὰ δὲ ὡς πρός τί πως ἔχοντα, οἷον διπλάσιον ἡμίσει, ἄρχον ἀρχομένῳ καὶ δεσπόζον δεσποζομένῳ· τὰ δὲ ὡς κατάφασις ἀποφάσει, οἷον τὸ ἄνθρωπον ἦμεν τῷ μὴ ἦμεν καὶ τὸ σπουδαῖον ἦμεν τῷ μὴ ¿hmen”.

Πρώτην δἐ Ἀριστοτέλης ὠρίσατο τῶν ἄλλων τὴν κατὰ τὸ πρὸς τι ἀντίθεσιν, διότι οἶμαι ἴδιον ἔχει τι αὕτη παρὰ τὰς ἄλλας, τὸ συνυπαρχειν ἀλλήλοις τὰ ἀντικείμενα. Ἀρχύτας δὲ τρίτα τέθεικεν τὰ πρὸς τι Γ ὡς κατὰ σχέσιν ὑφεστῶτα, καὶ περὶ τῆς κατὰ τὸ πρὸς τι ἀντιθέσεως τάδε γέγραφεν· “τὰ δὲ πρὸς τι ὅμα ἀνάγκα γίνεσθαι καὶ φθείρεσθαι. ἀδύνατον γὰρ διπλάσιον μὲν ἦμεν, ἡμίσεον δὲ μὴ ἢ ἡμίσεον μὲν ἦμεν, διπλάσιον δὲ μὴ. καὶ αἴκα τι γίνεται σιπλάσιον, ἅμα καὶ ἡμίσεον γίνεται., καὶ αἴκα τι φθείρεται θιπλάσιον, ἅμα καὶ ἡμίσεον φθείρεται”. ὁρίζεται δὲ αὐτὴν Ἀριστοτέλης τῷ κοινοτέρῳ τῶν πρὸς τι ὁρισμῷ τῷ λέγοντι “ὅσα αὐτὰ ἅπερ ἐστὶν ἑτέρων, τῶν ἀντικειμένων, εἶναι λέγεται ἢ ὁπωσοῦν ἄλλως πρὸς ἕτερον”· δεῖ γὰρ καὶ ταύτης τῆς προσθήκης διὰ τὰς διαφόρους τῶν πρὸς τι ἀποδόσεις, ὡς ἐν ἐκείνοις εἴρηται. καὶ μάλα εἰκότως· πρὸς γὰρ τὴν ἀντίθεσιν ἐξαρκεῖ καὶ οὗτος ὁ ὁρισμός· συνεισάγει γὰρ καὶ ποιεῖ ἀντικατηγορεῖσθαι ἀλλήλων σαφῶς, καὶ οὐδεμιᾶς ἄλλης ἀκριβείας πρὸς τοῦτο δεῖται. ἅμα δὲ καὶ ὅτι τὰ πρὸς τι οὐκ ἀντίκειται ὁμοίως τοῖς ἄλλοις ἀντικειμένοις, [*](1 ἀντικεῖσθαι Arist., cf. p. 381,1 27 3 πρῶτον Lv 3. 4 παραδιδοὺς 4 ἀπέδωκεν Lv 5 τετραχῶς Lv 8 μεταβαλὼν A 9 ἀντιγεγραμμένου A 11 Αρχύτας] fr. 47 H. 12 ἀλλάλοις v ὡς addidi e f. 103r45 οἷον] υἱὸν ut vid. A 13 ψεύδει JKv, cf. f. 103v7 ἕξεις v ζωὴ in ζωῆ tnut. A: Ctud v 14 τυφλότατι JLv, η supra J: τθφλότητι KA J: ἐπιστήμα K 15 ὡς om. K 16 ημεν] εἰ ἦμεν quater A τὸ μὴ utrobique A supra all. ῆμεν (sic) ειναι J post alt. ἦμεν add. ἄνθρωπον Kv 18 ἔχειν, sed corr. K 19 81 in ras. A τρία Kv 20 τὸ A (cf. 1. 17): τὰ Kv: τὴς JL 21 γέγραφεν] fr. 48 H. ἀνάγκα JLv, supra η J1: ἀνάγκη KA 22 ἧμεν] εἶναι A utrobique post μὴ add. ἦμεν Kv 23 αἴκα τι Kv: αἰ κά τι, supra eav J1: αἵ κάτι L, κάτι corr. ex κατὰ τι, supra Idv L1: αἰκατι A γένεται (pr. loco) A αἵ κά τι JL: αἱκατι A 24 post αὐτὴν add. ὁ v 25 κοινοτέρω, ω e corr. L 28 ἀποδόσεις om. L εἴρηται] 7 p. 6b6)

Τὸ δὲ αὐτὰ ἅπερ ἐστὶν ἑτέρων τῶν ἀντικειμένων λέγεσθαι ἢ ὁπωσοῦν ἄλλως πρὸς αὐτὰ δύναται | μὴ διὰ τὰς πτώσεις μόνον [*](97v) εἰρῆσθαι, πρὸς ἃς ἀποδίδοται ἕκαστον τῶν πρὸς τι, ἀλλὰ καὶ πρὸς αὐτὰ τὰ λαμβανόμενα, ὧν ἡ ἀπόδοσις γίνεται. οὐ γὰρ πὰντα οὕτως λέγεται ὡς τοῦτο ὅ ἐστιν πρὸς ἄλλο γέγεσθαι, ὥσπερ τὸ διπλάσιον καὶ τὸ ἥμισυ καὶ ἡ ἑπιστήμη· ἕκαστον γὰρ τούτων τοῦτο ὅ ἐστιν πρὸς ἄλλο λέγεται, καθ᾿ ἣν ἂν πτῶσιν ἡ ἀπόδοσις ἐκείνου γένοιτο, κἂν μὴ κατὰ πτῶσιν δὲ ἡ ἀπόδοσις, ὥσπερ τὸ μέγα καὶ μικρὸν ἀντικείμενα κατὰ τὸ πρὸς τι ἀλλήλοις οὐ κατὰ πτῶσιν ἀποδίδοται οὐδὲ ἐστιν τοῦ ἑτέρου τὸ ἕτερον, ἀλλὰ μόνον πρὸς τὸ ἕτερον λέγεται, οὐδὲ τὸ ἐπιστητὸν καὶ τὸ αἰσθητὸν καὶ τὸ νοητὸν ὁμοίως οὐδὲ ἄλλο τι τῶν τοιούτων ἔκείνων ἐστίν τῶν πρὸς ἃ λέγεται· τὸ γὰρ ἐπιστητὸν οὐκ αὐτὸ ἄλλου ἐστίν, ἀλλ᾿ αὐτοῦ ἄλλο· πρὸς γὰρ τὴν ἐπιστήμην λέγεται οὐχ ὅτι ἐστὶν τῆς ἐπιστήμης, ἀλλ᾿ ὅτι αὐτοῦ ἐστιν ἡ ἐπιστήμη. τὴν δὲ αἰτίαν τούτου γέγραφεν Ἀρχύτας ἐν οἷς τὰς διαφορὰς τῶν κατὰ τὰ πρός τι ἀντικειμένων παραδίδωσιν, καὶ κάλλιον ὅλην ἐκείνην παραγράψαι τὴν λέξιν· “τῶν δὲ πρὸς τι τὰ μὲν ἀντιστρέφει ἀλλάλοις ὡς τὸ μέζον καὶ τὸ μεῖον καὶ τὸ ἀδελφὸν καὶ τὸ ὅμοιον· τὰ δὲ ἔχει μὲν ἀντιστροφάν, οὐ μὰν ἐξ ἀμφοτέρων γε τῶν μερῶν· ἁ μὲν γὰρ ἐπιστάμα λέγεται τῶ ἐπιστατῶ καὶ ἁ αἴσθασις τῶ αἰσθατῶ, οὐ μὰν ἀνάπαλιν τὸ ἐπιστατὸν τᾶς ἐπιστάμας καὶ τὸ αἰσθατὸν τᾶς αἰσθάσιος. τὸ δὲ αἴτιον, ὅτι τὸ μὲν κρινόμενον ἄνευκ τοῦ κρίνοντος δυνατὸν ἦμεν, οἷον τὸ αἰσθατὸν ἄνευ αἰσθάσιος καὶ τὸ ἐπιστατὸν ἄνευ ἐπιστάμας, τὸ δὲ κρῖνον ἄνευ τῶν χρινομένων ἀδύνατον ἦμεν, οἷον τὰν αἴσθαιν ἄνευ τῶ καὶ τὰν ἐπιστάμαν ἄνευ τῶ ἐπιστατῶ. τῶν δὲ ἐξ ἀμφοτέρων ἑχόντων τῶν [*](2 post πῶς add. ἐστιν Lv 5 τὸ post περὶ om. A 7 τὸ] τὰ v 8 ἄλλως in marg. Ja 10 τὰ expunxit J: om. A 11 ἄλλο K: ἄλλα JLA: ἀλληλα v post ὥσπερ littera eras. J 12 τούτων τῦτο JaLA: τοῦτο J1: τούτων Kv 13 γένηται (post δὲ) A 14 alt. τὸ] τὰ v 20 Ἀρχύτας] fr. 49 H., cf. p. 22 ἀλλάλοις, η supra J1L1: ἀλλήλοις A 23 μέζον] μεῖζον A pro καὶ τὸ ἀδελφὸν καὶ lac. 8 litt. L 24 ἀντιστροφὰν, η supra J1L1 μὴν A ἑκατέρων pro μερῶν ἁ μὲν lac. 5 litt. L ἁ μέν scripsi: ἅμα JKAv 25 ἐπιστάμα, η supra α΄ J1 ἐπιστατῶι, η supra J: ἐπιστητῶ A ἁ JLK: ἡ A: om. v αἴσθασις, η supra J1A1 αἰσθατῶι, η supra J1: αἰσθητῶ A μὴν A 26 ἐπιστατὸν, η supra J1: ἐπιστητὸν A τὰς A ἐπιστάμας JLv, η alt. α J1, η supra pr. α L1: ἐπιστήμας KA τᾶς αἰσθάσιος, η supra αἰσθησίας A 27 ῆμεν, supra ·ειναι· J1 εἶναι A 28 αἰσθητὸν A ἐπιστάμας Kv: ἐπιστήμας JLA, ex ἐπιστάμας fecit L 20 ἦμεν LKv: εΐμεν, ·ναι· J1: εἶναι A τὴν Kv αἴσθασιν KAv: αίσθησιν J, add. spir. L αἰσθητῶ A 30 τὴν K ἐπιστήμαν A)

Ἰστέον δὲ ὅτι ὁ μὲν Ἀριστοτέλης μεσότητα τῶν πρός τι οὐ παραδέδωκεν, [*](Ε) ὁ δὲ Ἀρχύτας περὶ Ἀρχύτας; περὶ αὐτῶν τάδε γέγραφεν· "τὰ δὲ πρός τι ἐπιδέχεται μεσότατας· μεταξὺ γὰρ τοῦ δεσπόζοντος καὶ δούλω τὸ ἐλεύθεπον, καὶ μεταξὺ τοῦ μείζονος καὶ μείονος τὸ ἴσον, καὶ μεταξὺ τοῦ πλατέος καὶ στενοῦ τὸ ἐφαρμόζον”. εἰ δὲ καὶ Ἀριστοτέλης μὴ συνεχώρει ταύτῃ τῇ μεσότητι, διαφέρειν ἄν εἶπεν τὴν κατὰ τὸ πρός τι ἀντίθεσιν τῆς κατὰ τὸ ἐναντίον καὶ τῷ μὴ ἐπιδέχεσθαι μεσόητα.

Διαφέρει δὲ τῶρ ἐναντίων τὰ πρός τι τῷ τρόπῳ τῆς κατηγορίας. τὰ μὲν γὰρ πρός τι αὐτὰ ἅπερ ἐστὶ πρὸς ἄλληλα λέγεται· τὸ δὲ ἐναντία ἀντίκειται μέν, οὐ μέντοι ἀντισρέφει πρὸς ἄλληλα· τὸ γὰρ ἀγαθὸν οὐ λέγεται τοῦ κακοῦ οὐδὲ τὸ κακὸν ἀγαθοῦ κακόν, ἀλλ'ἐναντία μόνον ἀλλήλοις. φυλάττεσθαι δὲ δεῖ, μήποτε ἀπὸ τῶν πρός τι μεταπέσωμεν εἰς τὴν τῶν ἐναντίων ἤ εἰς ἄλλην ἀντίθεσιν. τὰ μὲν γάρ πρός τι οὐκ ἦν μαχητικὰ οὐδὲ ἀναιρετικὰ ἀλλήλων, ἀλλὰ μᾶλλον καὶ θετικά, τῆς ἐτερότητος μόνης εἰσαγούσης συνυπάρχουσαν ἀντίθεσιν. ἡ γοῦν ἐπιστήμη πρὸς μὲν τὸ ἐπιστητὸν ἀντίθσιν ἔχει συνυπαρκτικὴν τὴν κατὰ τὸ πρός τι,πρὸς δὲ τὴν ἄγνοιαν ἀντίθεσιν μεχητικὴν καὶ ἀσύνακτον· οὐ γὰρ λέγεται ἐπισήμη ἀγνοίας, ἀλλ᾿ ἐπιστητοῦ μὲν ἐπιστήν καὶ ἀσύνακτον· οὐ γὰρ λέγεται ἐπιστήμη τῶν πρός τι ἀντίθεσιν συναγωγὸν τῶν ὑποκειμένων νοεῖν μετά τιvος ἀντιθέσεως ἐξ ἀλλήλων καὶ μὴ ἐξ ἑαυτῶν τὴν διαφορὰν λαμβανούσης· διὰ τοῦτο γὰρ τὰ μὲν ἐναντία ἐξωθεῖ ἄλληλα, τὰ δὲ πρός τι ἐκ τῆν πρὸς ἄλληλα οἰκειότητος τὴν ἑτερότητα συναγει. διὸ καὶ τὰ μὲν μᾶλλον ἐμφαίνει τὴν ἑτερότα, ὡς τὸ διπλάσιον πρὸς τὸ ἥμισυ, τὰ δὲ ἧττον, ὡς ἐπιστήμη πρὸς ἐπιστητόν, τὰ δὲ οὐδὲ ὅλως σχεδόν, ὡς οἱ ἔσοι πρὸς ἀλλήλους. ὅσα οὖν ἀντιθεσιν ἔχοντα τοῦ ἀντικειμένου λέγεται αὐτὸ ὅπερ ἐστίν, ταῦτα τῶν πρός τί ἐστιν, ἕσπερ τὸ μεῖζον τὸ μεῖζον, αὐτὸ τοῦτο ὃ λέγεται τοῦ ἀντικειμένου λέγεται, καὶ τὸ αὐτὸ πρὸς μὲν τὸ μεῖζον, πρὸς δὲ ἕτερον ἔλαττον· διὰ οὐδὲ μυχητικὴ ἡ τοιαύτη ἀντίθεσις. καὶ τὸ ὀρθὸν δὲ τὸ τύπτειν πρὸς τὸ ὕπτιον τὸ τύπτεσθαι ὡς πρός τι ἀντίκειται· διὰ καὶ Ἀριστοτέλης τὸ ποιεῖν καὶτὸ [*](Ζ) [*](1 ἀντιστροφαν, supra ·η· J 0 2 τούτω (post γὰρ) ex τοῦτο corr. J1 3 τούτω (ante pr. πάλιν) supra A1 καὶ τοῦτο τούτω πάλιν (post ἴσον et post ἀδελφὸν)) om. ν 4 ἃ] τὰ Α ἀλλήλοις Α 5 μὰν] μήν Α τούτω (ante μέζον et ante μεῖον) A: τούτου JLKv μέζον] μεῖζον A 6 οὕτως, sed ο supra A1 τούτω (ante πατήΡ et υἱός), ου supra J1L1 7 fort. μεσότητα: 8 Ἀρχύτας] om. H. 9 μεσότατα v τοῦ tribus locis JLKA: τῶ v 11 γὴ v 13 τῷ] τὸ v, corr. b in marg. 16 οὐκ ἀντιστρέφει δὲ πρὸς ἄλλα A 17 κακοῦ <ἀγαθὸν> 23 ἀσύνακτον J1: ἀσύντακτον Ja LKAv 26 αὑτῶν ν 30 πρὸς τὸ ἐπιστήτόν Κν 31 αὐτ᾿ sequ. lac. 1 litt. A 34 μαχτῆ Κ)

p. 11b33 Τὰ δὲ ὡς τὰ ἀναντία αὐτὰ μὲν ἅπερ ἐστὶν οὐδαμῶς πρὸς ἄλληλα λέγεται ἕως τοῦ οἶον τὸ οὔτε ἀγθὸν οὔτε κακόν, οὔτε δίκαιον οὔτε ἄδικον.

Μετὰ τὰ πρός τι περὶ τῶν ἐναντίων εἰπεῖν προτίθεται, διότι ἀντικειμένων τὰ ἐναντία εἴδη ἐστὶν ἑκάτερα, ἐπὶ δὲ τῆς ἕξεως καὶ [*](1 εἰπὼν] 9 p. 11b1 2 ἑτέρω A 4 τὸ ante πάσχειν supra J 1 οὕτω A 7 τὸ ante μέλαν supra J1 13 τὸ om. v αὐτὸ Kv (cf. 1. 11. 15. αὐτοῦ JLA 15 αὐτοῦ v 16 αὐτῶ A τὰ ἐναντία, ὰ in ras. A 18 τῷ] τὸ A 21 μὲν om. v post ἰδιότητα add. τὰ Kv οὖν ὑπάρχει A 23 καὶ post γὰρ om. Lv αὕτη A 24 pos t μία add. μὲν v 30 αὐτὰ Arist. (cf. p. 386,4): αὐτῶν JLKAv 31 τὸ om. A post κακὸν add. καὶ Arist. codd. excepto e 34 ἑκατέρου v: ἑκάτερον b)

Διελόντος δὲ τοῦ Ἀριστοτέλους τὰ ἐναντία εἴς τε τὰ ἄμεσα καὶ τἀ ἔμμεσα καὶ ἄμεσα μὲν λέγοντος ἐκεῖνα ὧν ἐξ ἀνάγκης θάτερον τῷ δεκτικῷ καὶ ἀνὰ μέρος πάρεστιν τῷ ὑποκειμένῳ, εἰ μὴ τῶν συμφυῶν εἴη ὡς ἡ θερμότης τῷ πυρί, ἀλλὰ τῶν συμβεβηκότων, γίνεται λόγος ἀμέσων τοιοῦτος, ὅτι ἐστὶν ἄμεσα ἐναντία ἐν οἷς τὸ ἕτερον ἐξ ὑπάρχει περὶ τὸ δεκτικόν, ἔμμεσα δὲ ὧν οὐκ ἐξ ἀνάγκης εἰπόντος δὲ Ἀριστοτέλους τῇ τῶν ἄκρων ἀφποφάσει τὰ μέσα χαρακτηρίζεσθαι, ἀνιτιλέγει Νικόστρατος, ὡς “εἰ ἡ ἀπόφασις τὸ μέσον δηλοῖ, καὶ τὸ ἄνθρωπος καὶ οὐχ ἵππος μεσότητα δηλώσει· δεῖ οὖν, φησίν, ῾ἐν τῷ αὐτῷ γένει λαμβανομένου τοῦ μέσου, ἐν ᾧπέρ ἐστιν αὐτοῦ τὰ ἄκρα᾿”. ἀλλ᾿ οὐ προστποιεῖται ὁ ταῦτα λέγων, ὅτι οὔτε ἄκρα ἐστὶν ἵππος καὶ ἄνθρωπος οὔτε ἐναντία, περὶ δὲ ἄκρων καὶ ἐναντίων ἦν ὁ λόγος. αὐτὸς δὲ ὁ Ἀριστοτέλης ἐν τῷ Περὶ τῶν ἀντικειμένων βιβλίῳ ἐζήτησεν, εἰ θάτερον ἀποβαλών τις μὴ ἐξ ἀνάγκης θάτερον λαμβάνῃ, ἆρά ἐστίν τι τούτων ἀνὰ μέσον ἢ οὐ πάντως· ὁ γὰρ καὶ ἀληθῆ δόξαν ἀποβαλὼν οὐκ ἐξ ἀνάγκης ψευδῆ δόξαν λαμβάνει οὐδὲ ὁ ψευδῆ ἀληθῆ, ἀλλ᾿ ἐνίοτε ἐκ τῆς δόξης ταύτης ἢ εἰς τὸ μηδὲν ὅλως ὑπολαμβάνειν ἢ εἰς ἐπιστήμην μεταβάλλει, δόξης δὲ ἀληθοῦς καὶ ψευδοῦς οὐδέν ἐστιν ἀνὰ μέσον, εἰ οὐκ ἄγνοια οὐδὲ ἐπιστήμη. εἰσὶν δὲ καὶ ἄλλαι διαφοραὶ τῶν ἐναντίων, ὧν καὶ αὐτὸς προϊὼν ἐφάψεται· τοὺτων δὲ μάλιστα ἐμνήσθη, τῆς τε ἀμέσου καὶ καὶ ἐμμέσου, ὅτι ἔκ τούτων [*](B) τὸ πρὸς τὰ ἄλλα ἀντικείμενα διάφορον τῶν ἐναντίων παρίστησιν· καὶ γὰρ πρόκειται μὴ πᾶσι τοῖς προσοῦσι καθ᾿ ἕκαστον τῶν ἀντικειμένων ἐπεξελθεῖν, τοῖς δὲ κυριωτάτοις αὐτῶν μόνοις, ἕνεκα τοῦ τὰς πρὸς ἄλληλα διαφορὰς αὐτῶν παραδεῖξαι. δείξει δὲ ὅτι τὰ τέσσαρα γένη τῶν ἀντικειμένων ἀλλήλων διενήνοχε, καὶ ὅπως μὲν τὰ ὡς πρός τι τῶν ἐναντίων διαφέρει, δεδήλωκεν, ὅπως δὲ ἄμφω ταῦτα τῶν ὡς στέρησις καὶ ἕξις, δηλώσει τὰ ἴδια ἑκάστων προσθείς, καὶ τότε πάντων τὴν διαφορὰν τὴν πρὸς τὴν ὡς καὶ ἀπόφασιν ἀποδείξει. [*](1 τούτω in ras. A τούτωι—ἄλληλα (2) in marg. Ja 5 κἂν] καὶ Kv 6 ἔναντίοι ἔσονται Kv 8 τὰ post τε om. L ἄμεσα] μέσα A 11 ante λόγος add. ὁ V 14 post δὲ add. τοῦ Lv 16 προκεὶσθαι A 19. 20 Ἀριστοτέλης] fr. 121 (118) Rose 21 λαμβάνει v 22. 23 λαμβάνει δόξαν A 24 εἰς om. A 25 εἰ Rose: ἢ libri ἔστιν L 26 ἐφάψεται] 11 p. 14a15 sqq. 28 διάφορον A: διαφέρον JLKv, sed ·ο· supra J 29 ἐξελθεῖν A 30 τοῦ om. K 31 τὰ om. A δݲ δݲ L 33 ὡς στέρησιν καὶ ἕξιν v: ὡς κατὰ στέρησιν δηλώσει] p. 12b16 sqq. 34 πάντων om. v 34.35 fort. πρὸς τὰ ὡς κατάφασις καὶ ἀπόφασις 35 ἀποδείξει] p. 13a37 sqq.)

p. 12a26 Στέρησις δὲ καὶ ἕξις λέγεται μέν περὶ ταὐτό τι ἕως 99v Δ τοῦ οὕτω καὶ τὸ τυφλὸν εἶναι τῷ ὄψιν ἔχειν ἀντίκειται.

Τρίτον εἶδος τῶν ἀντικειμένων τὸ κατὰ ἕξιν καὶ στέρησιν παρατίθεται, προηγούμενον τῇ φύσει τοῦ κατὰ κατάφασιν καὶ ἀπόφασιν, διότι ἐκεῖνο μὲν ἐν λόγοις ἔχει τὴν ὑπόστασιν, τοῦτο δὲ ἐν πράγμασιν. καὶ λέγηετα μὲν ἡ στέρησις πλεοναχῶς, ἧς δὲ νῦν ἐμνημόνευσεν, ἀπουσία τίς ἐστι παντελὴς ἀπὸ τοῦ πεφυκότος ἔχειν καὶ ἐν ᾧ πέφυκεν καὶ ὅτε πέφυκεν καὶ ὅπου. [*](E) τοῦ μὲν πεφυκότος, ἐπειδὴ τὸν τοῖχον οὐκ ἄν τις εἴποι τυφλόν, ἐπεὶ μηδὲ ὅλως πέφυκεν ὁρᾶν· ὅτε δὲ πέφυκεν, διότι τὰ σκυλάκια τὰ ἄρτι τεχθέντα οὐκ ἄν τις εἴποι τυφλά, ὅτι μήπω πέφυκεν ὁρᾶν, οὐδὲ παιδία ἄν τις εἴποι τὰ ἀρτιγενῆ, ὅτι μήπω ὀδόντας ἔχει· τὸ δὲ ἐν ᾧ πρόσκειται, ἵνα τὸ οἰκεῖον μόριον λαμβάνωμεν, ἐν ᾧ ἐγγίνεται ἡ ἕξις· οὐ γὰρ εἴ τις [*](1 post μὲν add. γὰρ JKA τῶν ἀρετῶν om. A κακιῶν b in marg. (cf. p. 416,11): κακῶν· JLKAv γενεσιν ιν, in ras. J: γενέσει A 3 κακία Ab: om. JLKv ἀφροσύνας, supra ·η· J1 4 ἀνδρείαι J δειλίας A ἀδικίᾳ b: ἀδικία JLKv: ἀδικίας καὶ add. b, cf. p. 416,14 ἔντι] ἐναντίον Kv (corr. b) εἴδεα b, cf. p. 416,14 εἰ δὲ ἁ JLKAv 5 ἀνδρεία scripsi coll. p. 416,14: ἀδικία libri τᾶς, η supra L: τὰς A ἀρετᾶς, η supra J1L1: ἀρετὰς A ἀκολασία] debebat δειλία τὰς A πρᾶτα JLA, ω supra J1L1 πρῶτα Kv 6 καὶ in ras. J: δὲ A ὀνυμάζομεν A: ὀνομάζομεν JLKv μὲν om. L: desidero μόνον τὰν εἰς γένη 7 post αἴσθασιν add. εἴδεα μόνον, τὰ δὲ μέσα b, cf. Addenda γένη om. L ἐντὶ in ras. J 8 τοῦ] τὸ A ὀρθογωνίω, supra ου J1L1 ἰσοπλεύρω, ου supra J1L1 ἰσοπλἁ K 9 σκαλανέος v: σκαλη sequ. lac. 3 litt. A lacunam statui, cf. Addenda ἀγαθῶ, ου supra J1L1 11 γένεσι ex γενέσει corr. A1 γενέσεσιν A 12 ὑπὸ τοῦ K ὐπ᾿ αὐτοῦ JLA: ὑπ᾿ αὐτοῦ τοῦ v παντὶ JA, corr. Ja ante πραγματιώδης (sic libri) add. πράγματι JA, expunxit J 13 παραλέλειπται post Ἀριστοτέλους ponit v τρίτην om. A τῶν] τὴν vel τὴν τῶν? 15 ταυτόν τι v ut Arist.: ταυτότητι A post τι Aristotelis verba οἷον ἡ ὄψις—οὐ στέρησίς ἐστιν (p. 12a39) inserit v 17 om. K 18 προηγουμένην A 21 ὅπου] ὅπως? cf. p. 398,4 sqq. 22 τύχον μηδὲ] οὐδ᾿ V 24 post ὅτι add. δὲ A ἄνωδα J)

Τά δὲ πραγματικώτερα περὶ τούτων ὧδέ πως ὁ Ἰάμβλιχος παραδίδωσιν. ἓν δόγμα κοινὸν τῶν τε ἀρχαίων ἐστὶ καὶ τῶν νεωτέρων τὸ μὴ εἶναι ἐναντία τὰ κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν λεγόμενα, οὐ μὴν ἔτι εἰς ἴδιον γένος ἀντιθέσεως τὸ κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν οἱ παλαιοῖ κατέταξαν, ὥσπερ Ἀριστοτέλης. ὅτι δέ ἐστιν ἄλλη, δῆλον γίνεται διελομένοις, ποσαχῶς στέρησις λέγεται καὶ κατὰ ποῖα μάλιστα σημανινόμενα ἡ τῶν καθ᾿ ἕξιν καὶ στέρησιν ἀντίθεσις γίνεται. λέγουσιν οὖν ὡς καθ᾿ ἕνα μὲν τρόπον ἕξις λέγεται ἡ ἐνέργεια τοῦ ἔχοντος καὶ ἐχομένου· ἕξις γὰρ ἱματίου λέγεται, ὅταν ὁ μὲν ἔχῃ, τὸ δὲ ἔχηται ὑπὸ τοῦ ἔχοντος, καὶ ἕξιν ὅπλων εἶπέν που Πλάτων ἐπὶ τοῦ ἔχοντος τὰ ὅπλα. καθ’ ἕτερον δὲ τρόπον ἕξεις λέγομεν τὰς ἐπικτήτους ποιότητας ἐμμόνους γεγονυίας, τὰς τε φυσικὰς καὶ τὰς κατὰ τὰς τέχνας κακὶ κὰς ἐπιστήμας, καθ᾿ ἃς καὶ ἑκτικοὶ οἱ ἐν αὐταῖς λέγονται· καὶ ἕξεις λέγονται κατὰ τοῦτο καὶ αἱ τέλειαι ἀρεταί· καὶ γὰρ λόγου ἀνάληψις ἐπ᾿ αὐτῶν θεωρεῖται. ἔτι δὲ ἕξις λέγεται ἡ φυσικὴ κατασκευή, ὅταν ἔμμονος ᾑ ὥσπερ σωματικὰς ἕξεις καὶ ψυχικὰς καὶ ἀρετὰς ἐκ φύσεως ἢ κακίας ἐπὶ πινων νοοῦμεν· καὶ τὴν φυσικὴν δὲ δύναμιν αὐτὴν ἕξιν λέγεσθαί φασιν καὶ ταύτῃ τὴν στέγησιν ἀντικεῖσθαι πήρωσιν οὖσαν αὐτῆς. ἔνιοι δὲ οὐ τὴνκ φυσικὴν δύναμιν λαμβάνεσθαι ἐν τῇ ἕξεως καὶ στερήσεως ἀντιθέσει φασίν, ἀλλὰ μᾶλλον τὴν κατὰ τὸ πρῶτον σημαινόμενον ῥηθεῖσαν, ἥτις παρὰ τὸ ἔχειν ἕξις ὡνόμασται· καὶ γὰρ καὶ Αριστοτέλει ἑπόμενον στερητικὰ λέγειν ταῦτα, ὅσα ἀναιρεῖ παρεμφαίνοντα τὴν τοῦ ἔχειν φύσιν, οὐχ ἀπλῶς, ἀλλ᾿ ὅταν ἐμφαίνῃ τὸ πεφυκὸς καὶ ὅτε πέφυκεν, ὡς εἴρηται πρότερον. καὶ ἀντίκειται τῇ ἀπὸ τοῦ ἔχειν λεγομένῃ ἕξει ἡ στέρησις, καὶ οὐ μόνον ποιοτήτων αἱ στερήσεις, ἀλλὰ καὶ ἐνεργειῶν, ὡς ἡ τυφλότης τῆς τοῦ ὁρᾶν ἐνεργείας καὶ ἡ χωλότης τῆς τοῦ βαδίζειν. ἄλλως δὲ λέγεται στέρησις ἡ ἀπουσία τούτου οὗ δύναται ἔχειν ἐν δυνάμει θεωρουμένη, ἧς ἐν Φυσικοῖς μνημονεύει· τὸ γὰρ ὃ δύναται ἔχειν [*](4 τὸν προκείμενον A ἔχειν <ἕτερα ὄντα>? 5 ὅτι om. L 6 ὁ om. A 9 ὅσπερ LK: ὥσπερ LAv 11 πρὸ K ταῦτα A 15 ὁ ἀριστοτέλης 21 Πλάτων] Leg. I p. 625 C 22 καὶ Ab: om. JLKv 23 τὰς (post κατὰ) om. Lv 25 θεωρεῖται ἐπ᾿ αὐτῶν K post δὲ add. καὶ A 28 πλήρωσιν A αὐτοῖς A 31 περὶ A 32 ἀριστοτέλης K 34 πρότερον] p. 392,21 37 οὐ A 38 ἐν Φυσικοῖς] A 4 p. 191b15 al.)

Καὶ τοῦτο δὲ ἰστέον, ὅτι ἐνίοτε μὲν οὐ στερητικὰ ὀνόματα στέρησιν δηλοῖ, ὡς ἡ πενία τὴν στέρησιν τῶν χρημάτων καὶ ὁ τυφλὸς στέρησιν ἄψεως, ἐνίοτε δὲ στερητικὰ ἀνόματα οὐ στέρησιν δηλοῖ· τὸ γὰρ ἀθάνατον στερητικὸν ἔχον τὸ σχῆμα τῆς λέξεως οὐ σημαίνει στέρησιν· οὐ γὰρ ἐπὶ πεφυκότος ἀποθνῄσκειν, εἶτα μὴ ἀποθνῄσκοντος χρώμεθα τῷ ὀνόματι. πολλὴ δὲ ταραχὴ κατὰ τὰς φωνάς ἐστιν τὰς στερητικάς. διὰ γὰρ τοῦ ᾱ καὶ αݲνݲ προαγομένων αὐτῶν ὥσπερ ἄοικος καὶ ἀνέστιος, συμβαίνει ποτὲ μὲν ταῖς ἀποφάσεσιν, ποτὲ δὲ τοῖς ἐναντίοις συμφύρεσθαι αὐτὰς. καὶ γὰρ ὥσπερ ταῖς ἀνδρείᾳ ἡ δειλία ἐναντίον ἐστίν, οὕτω καὶ τῇ δικαιοσύνῃ ἡ ἀδικία, ἐναντία μεν τραγῳδὸν τὸν κακόφωνον· καὶ ἀποφάσεις δὲ δηλοῦνται διὰ ἄφωνον λέγομεν τραγῳδὸν τὸν κακόφωνον· καὶ ἀποφάσεις δὲ δηλοῦνται διὰ στερητικῶν φωνῶν, ὥσπερ τὸ διάφορα ἀδιάφορα, λυσιτελῆ ἀλοσιτελῆ. πολλάκις δὲ καὶ πλείω σημαίνουσιν, ὡς καὶ ἀπόφασιν καὶ στέρησιν καὶ ἐναντίωσιν δηλοῦσθαι ὑπ' αὐτῶν, ὡς τὸ ἄφωνος· αἰ δὲ καὶ διάφορα ἐναντία σημαίνουσιν, ὡς ἡ ἀκιρία καὶ τὸ ἐναντίον τῷ καιρῷ δηλοῖ, στερητικὸν δὲ οὐδὲν ὅλως ἐμφαίνει, ἐπεὶ καὶ χρηστότητι μὲν ἐναντἰα ἡ πονηρὶα, ἡ ἀπονηρία δὲ στέρησις τῆ πονηρίας, ἔστιν δὲ ὅτε καὶ τὴν χρηστότητα ἐμφαίνει. πολλῆς δὲ οὔσης τῆς ἀνωμαλίας Χρύσιππος μὲν ἐν τοῖς Περὶ τῶν στερητικῶν λεγομένοις ἐπεξῆλθεν αὐτῇ, Ἀριστοτέλει δὲ οὐ τοῦτο προὔκειτο, ἀλλὰ μόνον διελθεῖν περὶ τῶν κατὰ τὴν ἕξιν καὶ στέρησιν. κἂν λέγηται οὖν στερητικῶς πολλὰ καὶ τῶν ἐναντίων καὶ τῶν ἀποφατικῶν, ἀλλὰ δεῖ τὰς στερητικὰς τῶν ἕξεων ἀντιθέσεις κατὰ τὸν οἰκεῖον τρόπον λαμβάνειν· ἔστιν δὲ οὖτος ὁ τῆς ἐπιβαλλούσης ἕξεως τὴν οἰκείαν στέρησιν ἐν τῇ ἀντιθέσει λαμβάνων. γίνεται δὲ πεὶ τὸ αὐτὸ ὑποκείμενον ἥ τε τοιαύτη ἕξις καὶ ἡ ἀντίθετος αὐτῇ στέρησις, οὐχ ἅμα δέ, οἶον περὶ ὀφθαλμύτη τυφλότης, περὶ ὃ καὶ ἡ ὄψις.

p. 12b6 Οὐκ ἔστιν δὲ οὐδὲ τὸ ὑπὸ τὴν κατάφασιν καὶ ἀπόφασιν κατάφασις καὶ ἀπόφασις ἕως τοῦ οὕτως καὶ τ]ξο ὑφ' ἑκάτερα [*](Ε) πρᾶγμα ἀντίκειται, τὸ καθῆσθαι τῷ μὴ καθῆσθαι.

Δείξας ὅτι ὅλλο ἐστὶν ἕξις καὶ ἄλλο τὸ ἕξιν ἔχειν, καὶ ἄλλο ὑπὸ τὴν τὸ στέρησιν ἔχειν, καὶ ὅμως καὶ τὸ ἕξιν ἔχον καὶ στέρησιν ἔχον ὑτὸ τὴν αὐτὴν ἀντίθεσίν ἐστιν τὴν τῆς ἕξεως καὶ τῆς στερήσεως, * * * πιστοῦται [*](2 φωνάν, supra h J1 6 ἔχων Α στέρησιν οὐ σημαίνει Α 7 κέχρηνται1 Κ 8 post καὶ add. τὸ Κ 9 προαγομένων J1 (cf. in phys. 1093,13 D. et in l. de caelo p. 90,28 H.): προσαγομένων Ja LKav 12. 13 ἐλέγομεν ν 13 post διὰ add. τῶν ν 14 post ἀδιάφορα add.καὶ ν πολλαὶ Α καὶ] αἱ μὲν ν 17 καὶτὸ]τὸ μὲν ν ἐνφαίνει Α 18 ἐπειδὴ ν ἐναντίον Κν 21αὐτὴν Κν, sed cf. p. 390,29 24,25 ἐπιβαλούσης Κ 26 ἑκάτερον ν Αrist. 27 ἡ om. A 28 ἔτι Α τὸ Κν, Αrist.: ἡ JLA 29 ἑκάτερον ν Αrist. 31 ἡ om. Α: ἡ ἕξις Κ ἔχειν, χ in ras. J 32 ante pr. τὸ αdd. ἄλλο L καὶ ante alt. τὸ om. Kv 33 alt. τὴν Α (cf. p. 397,5): om. JLKv lacunam statui, desiderantur haec fere ταὐτὸ Πάλιν εἰπὼν καὶ πεὶ τῆς καταφάσεως καὶ ἀποφάσεως πιστοῦται om. K)

p. 12b 16 Ὅτι δὲ ἡ στέρησις καὶ ἡ ἕξις οὐκ ἀντίκειται ὡς τὰ πρός τι, φανερόν ἕως τοῦ οὐ γὰρ λέγεται ἡ ὅψις τυφλότητος ὄψις.

Τεσσάρων οὐδῶν τῶν ἀντιθέσων καὶ διαφερουσῶν ἀλλήλων ἕξ αί πᾶσαι γίνονται διαφοραί. καθόλου γάρ, ὅσα ποτὲ ἄν ᾖ τὰ διαφέροντα, δεῖ 6 τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν ἐπὶ τὸν παρὰ μονάδα πολλαπλασιάζειν καὶ <τοῦ> γενο- [*](3 λόγοι μὲν] λέγοιμεν Α καὶ ἡ ἀπόφασις ν 5 ὡσαύτως om. A: fort. ὡσαύτως ὡς 7 σωκράτη J: σωκράτην LKAv, itemque 1. 14 9 καὶ ῥήματος addidi 11 προθέσεις L1, προτάσεις L3 14 φασί om. Kv 15 φαμὲν ex μὲν corr. Ja: μὲν Α 16 τὴν om. L 17 ἀντιξάσεως, γρ ἀποφάνσεως Ja L1 τψ <γὰρ>? τὰ om. A 19 τῶ JLKA: τὸ ν, sed τῷ in marg. b 20, 21 πρᾶγμα πρὸς τὸ-6 δηλούμενον bis A 21 τὸν] τὸ Κν, corr. in marg. b 21. 22 ἀνάπαλιν—λαμβάνοιμεν om. K 22 kἂν]καὶ ν λαμβάνομεν ν 23 ἐστιν L 25 τα γὰρ in ras. supra A 25 δηλῶν] δι' ὧν in marg. b 29 ἡ (post δὲ) om. K 33τοῦ addidi coll. p. 45,12.)

p. 12b26 Ὅτι δὲ οὐδ᾿ ὡς τἀναντία ἀνντίκειται τὰ κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν λεγόμενα ἕως τοῦ οὔτε νωδὸς ὢν ὀδόντας ἔφυσεν.

Δείκνυσιν ἐν τούτοις, ὅτι τὸ κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν λεγόμενα ἀντικεῖσθαι διαφέρει τῶν ὡς ἐναντίων ἀντικειμένων τῶν τε ἀμέσων καὶ τῶν ἐμμέσων, ὧν τὴν διαφορὰν ἀναγκαίως προέλαβεν, ἵνα κατ᾿ ἄμφω τὴν τῶν ἐναντίων πρὸς τὰς ἄλλας ἀντιθέσεις διαφορὰν ἐπιδείξῃ· καὶ πρὼτον μὲν τῶν ἀμέσων ἐναντίων χωρίζων τὰ κατὰ ἕξιν καὶ στέρησιν ἀμφοέρων τῶν τοῦ ἀμέσου τρόπων ἐμνημόνευσεν, τῶν τε ἐν ὑποκειμένῳ ὄντων καὶ τῶν καθ᾿ ὑποκειμένου λεγομένων, εἰπὼν ἐν οἷς πέφυκεν γίνεσθαι ἢ ὧν κατηγορεῖται. παραδείγματα δὲ τῶν μὲν ἐν ὑποκειμένῳ ὑγίειαν καὶ νόσον παρέθετο ἐν σώματι γινόμενα, τῶν δέ καθ᾿ ὑποκειμένου περιττὸν καὶ ἄρτιον κατὰ τοῦ ἀριθμοῦ λεγόμενα, ἢ ὡς εἶπον πρότερον, τὸ δίχα διαιρεὶσθαι κατὰ τοῦ ἀρτίου ἀριθμοῦ· τὸ γὰρ εἴδη οὐ λέγεται καθ᾿ ὑποκειμένων τῶν γενῶν, ἀλλ᾿ αἱ διαφοραὶ καθ᾿ ὑποκειμένων τῶν εἰδῶν. ἀμφοῖν δὲ | τούτοιν 101v Δ τῶν ἐναντίων χωρίζει τὰ κατὰ στέρησιν καὶ ἕξιν, ὅτι τούτων μὲν ἀεὶ θάτερον τῷ δεκτικῷ ὐπάρχειν τὸ γὰρ σῶμα ἢ ὑγιαίνει ἣ νοσεῖ, καὶ ὁ ἀριθμὸς ὁ ἐν τοῖς εἴδεσιν ἢ δίχα διαιρεῖται ἢ οὔ· τῆς δὲ στερήσεως καὶ ἕξεως οὐκ ἀνάγκη ἀεὶ θάτερον τῷ δεκτικῷ ὑπάρχειν· οὐ γὰρ ἁπλῶς ἀντέκειτο, ἀλλ᾿ ὅτε ἐπεφύκει· τὰ γοῦν κυνίδια, ὅταν μήπω πεφυκότα ᾖ ἔχειν ὄψιν, οὐδέτερον λέγεται, οὔτε ὄψιν ἔχειν οὔτε τυφλὰ εἶναι, καὶ τὰ παιδία τὰ μήπω πεφυκότα ὀδόντας ἔχειν οὔτε ὀδόντας ἔχειν ῥηθείη οὔτε νωδὰ εἶναι· αφ᾿ οὗ δ᾿ ἂν ἔχειν πεφυκότα ᾖ, ἀπ᾿ ἐκείνου τὰ μὲν ὁρᾶν λέγεται ἢ τυφλὰ εἶναι, τὰ δὲ ὀδόντας ἔχειν ἢ νωδὰ εἶναι. γέγονεν οὖν ἡ διαφορὰ παρὰ τὸ ἀεὶ ἢ ποτέ· τὰ μὲν γὰρ ἄμεσα ἐναντία εὐθὺς ἀπὸ πρὼτης γε ἔχει τὴν διάστασιν, ἡ δὲ στέρησις καὶ ἡ ἕξις οὐκ εὐιθὺς ἀπ’ ἀρχῆς [*](4 καὶ μὴ A γε scripsi: τε libri 6 πράγματι] πρόσταγμά τι A τὴν om. L τῆς om. JKAv 7 δὲ om. L 8 αὐτὴν πρὸς τὴν bis K 9 τὰ ἐναντία K. ἐναντία V 10 post λεγόμενα verba Aristotelis ἐκ τῶνδε—θάτερον ὑπάρχειν (p. 12b36) add. V ὢν supra Ja 12 τε om. L 14 post ἐναντίων ex l. 12 sq. καὶ τῶν ἐμμέσων ὦν τὴν διαφορὰν ἀναγκαίως add. del K πρώτων I, 18 ὑγείαν A 20 πρότερον] p. 387,15 δί || χα J διαιρεῖσθαι ex κατηγορεῖσθαι corr. K 22 ἀλλ᾿ αἱ] ἀλλὰ A 23 χωρίζει JLK, εται supra JaL1 χωρίζεται Av 24 ὑπάρχει K pr. ἢ om. A 27 κυνήδια J ἢ A 29 οὔτε ὀδόντας ἔχειν om. KA 30 ἧν K 33 ἡ ante ἕξις om. L)

Τί οὖν εἰ ἀπὸ γεννήσεως ἐγγίνοιτο ἡ ὅρασις ὡς ἐπ᾿ ἀνθρώπων οὐχὶ καὶ ἐπὶ τούτων ἔσται ἢ ἕφις ἢ στέρησις, καὶ οὐδὲν διοίσει τῶν ἀμέσων [*](3 ἔχειν A 5 εἰξ K ἡ om. L 10 ἀναγκαῖον Tiav A 11 καὶ (post alt. γὰρ)] τὸ A 12 ἰαὶ τῆς στερήσεως Lv 13 ἢ εστέρηται ἐξαναγκης JK, corr. J1: ἐξ ἀνάγκης ἡ στέρησις, ἢ ἐστέρηται A ἕξιν in ras. A 14 ἐναντία 15 δεήσει A 17 πρότερον K 20 tert. κατὰ om. v 22 πάντως in marg. Ja ὑγιαίνειν ἢ νοσεῖν v 24 τῶ A 25 ὑπάρχει θάτερον K 26. 27 τὸ ἐνυπάρχειν A 27 τὸ ἀφωρισμένως JL 28 θάτερον — ἀφωρισμένως (29) bis K 29 τούτων δὲ v 32 ἓν om. K: εν, ε in ras. J1 34 ἐγγένοιτο v ἀεί in marg. Ja 35 ἢ ἕξις ἢ] ἡ ἕξις A: ἢ ἕξις)

Τούτων δὲ προειλημμένων ῥᾴδιον λοιπὸν καὶ τὰς διαλύενι, ὅς φησιν μὴ ἀκριβῶς ταύτην ἀποδεδόσθαι τὴν διαφοράν· μήτε γὰρ τὰ ἐναντία εἰς ἄλληλα πάντως μεταβαλλειν, διότι ἀπὸ σπουδαίου φαῦλος οὐ γίνεται, μήτε πᾶσαν στέρησιν ἀμεάβλητον εἶναι εἰς ἕξιν· “καὶ γὰρ ἐκ πεφωτισμένου καὶ ὡπλισμένου καὶ ἠμφιεσμένου γένοιτο ἂν καὶ ἄνοπλον καὶ γυμνόν, καὶ ἐκ τῶν στερήσεων αὖθις ἡ ἕξις· ἄτοπον B οὖν τὰ ἀμφοτέροις ὑπάρχοντα διακρίνειν καὶ τὰ μὲν προσνέμειν τῷ ἑτέρῳ, τὰ δὲ τῷ λοιπῷ". πρὸς δὴ ταῦτα ῥᾴδιον λέγειν ὡς προχείρως τὸ ἀναπόβλητον εἶναι τὴν ἀρετήν. καὶ γὰρ Θεόφραστος περὶ τῆς μεταβολῆς αὐτῆς ἱκανῶς ἀπέδειξεν καὶ Ἀριστοτέλει δοκεῖ οὐκ ἀνθρώπειον εἶναι τὰ ἀναπόβλητον· ἔτι δὲ καὶ οἱ Στωικοὶ ἐν κάροις καὶ μελαγχολίαις καὶ ληθάργοις καὶ φαρμάκων λήψεσι συγχωροῦσιν ἀπρβολὴν γίνεσθαι γίνεσθαι ὅλης τῆς λογικῆς ἕξεως καὶ αὐτῆς τῆς ἀρετῆς, κακίας μὲν οὐκ ἀντεισαγομένης, τῆς δὲ βεβαιότητος χαλωμένης καὶ εἰς ἣν λέουσιν ἔξιν ἕξιν μέσην παλαιοὶ μεταπιπτούσης. τοῦτο μὲv οὖν οὕτως· ἀτόπως δὲ ἐκ τῶν κατὰ ἔθος στερήσεων τὰς ἐπιχειρήσεις ποιούμενος καὶ στέρησιν εἰς ἕξιν μεταβάλλειν φησίν. ὁ γὰρ ἀνάριστος καὶ ἄοπλος κατὰ συνήθειαν ὄντες ἐν στερήσει ῥᾳδίως μεταβάλλουσιν εἰς τὰς ἕξεις, ὁ μὲν ἀριστήσας, ὁ δὲ ὁπλισάμενος· ὁ δὲ Ἀριστοτέλης οὐκ ἐπὶ τῶν ἐξ ἔθους ἀλλ ἀλλ᾿ ἐπὶ τῶν ἕξιν καὶ τὴν στέρησιν παρέλαβεν, ἐφ᾿ ὧν καὶ κυρίως ἡ κατὰ ἕξιν καὶ ἀντίθεσις λέγεται. χρησώμεθα οὖν αὐτοῖς Ἀριστοτέλους πρὸς τὸν Νικόστρατον. στρατον. ἐν γὰρ τῷ Περὶ τῶν ἀντικειμένων αὐτός φησιν ὡς αἱ μὲν στερήσεις τῶν κατὰ φύσιν λέγονται, αἱ δὲ τῶν ἐν ἔθει, αἱ δὲ τῶν κτημάτων. αἱ δὲ ἄλλων τινῶν· τυφλότης μὲν τῶν φύσει, γυμνότης δὲ <τῶν> ἐν ἔθει, δὲ στέρησις τῶν ἐν χρήσει παραγινομένων· εἰσὶv δὲ καὶ ἄλλαι στερήσεις [*](1 ἐν τοῖς ἔμπροσθεν] 8 p. 8b29 sqq. 2 χαλεπῆς A 3 συμπίπτει ἠθικοῖς JLKA (Eth. Nic. A 11 p. 1100b14 sqq. al.): φυσικοῖς v 3. 4 εἶναι τὴν ἀρετὴν K 6 γενέσθαι Arist. codd. exc. inu ὑπάρχοι JL 8 γενέσθαι Arist. codd. exc. iu ἐστιν ἡ ? 10 ἀφωισμένοις Kv: ἀφωρισμένως b 14 πάντως εἰς ἄλληλα v 15 οὐ φαῦλος V 19 πρόχειρον v 20 Θεόφραστος] om. W. 22 κάροις in marg. b: καιροῖς JLKAv μελαγχολίαις καὶ καιροῖς Lv 30 post alt. τῶν add. στερήσεων A 32 χρησόμεθα A 33 φησιν] fr. 122. 123 (119. 120) Rose 34 κτημάτων JLA: κατηγορημάτων Kv 35 <τῶν> ἐν Rose: ἐν JLKAv, deterso τῶν A 36 ἔστι)

p. 13a37 Ὅσα δὲ ὡς κατάφασις καὶ ἀπόφασις ἀντίκειται ἕως [*](102v Δ) τοῦ ὥστε ἐπὶ μόνων τούτων ἴδιον ἄν εἴη τὸ ἀεὶ θάτερον αὐτῶν ἢ ἀληθὲς ἢ ψεῦδος εἶναι.

Ὅτι μὲν καὶ ταῦτα τῶν ἀντικειμένων ἐστὶν καὶ ἃ μάλιστα ἀντικείμενα, πράδηλον· ἀναιρετικὰ γὰρ μάλιστα ἀλλήλων ἐστὶν καὶ ἀσυνύπαρκτα, ἡ μὲν καθόλου ἀποφατικὴ τῇ μερικῇ καταφατικῇ, ἡ δὲ καθόλου καταφατικὴ τῇ μερικῇ ἀποφατικῇ· οἱ γοῦν Στωικοὶ μόνα τὰ ἀποφατικὰ τοῖς καταφατικοῖς ἀντικεῖσθαι νομίζουσιν. τὴν δὲ διαφορὰν αὐτῶν τὴν πρὸς [*](4 ἀλλοτρίων ν ἐλέγχειν ex ἐλείχειν corr. Α 6 καὶ (post δὲ) om. b 7 ἐπέγραψεν Α 9 οὐκέτι] οὐκ ἔστι Α post καὶ add. οὐκ ν (corr. b) 10 καλοῦ Α λέγοιτο] γένοιτο ν 12 ὁ Rose: ὡς ὁ JA: ὡς LKv 15 ἤτοι] εἴτι Α 17 ἐν τῆ ψυχῆ Κν 19 ὁ εἰπῶν] Stilpon cf. Zeller II 14 274 ἐπιστάμαν η η J1L1 20 post τιμῆς αdd. καὶ b 21 ἐστιν L 24 ἀρκοῦντος Α 25 τὴν corr. ex τῆς J1 27 ἀεὶ om. v 28 pr. ἢ om. Arist. εἶναι om. K 29 μὲν καὶ] μὲν γὰρ ν 31 καταφατικῇ οm. A 32 ἀποφατικῇ] καταφατικῆ (supcrscr. ἀπο), ἡ δὲ καταφατικὴ τῆ μερικη ἀποφατικῆ L 32 στωικοι, alt, t in ras. J 33 pro πρὸς lac. 2 vel 3 litt. L)

Πῶς δὲ περὶ Σωκράτους λέγων ὅτε μήπω φησὶν πέφυκεν ἔχειν ὄψιν, ἀμφότερα ψευδῆ ἐστιν, καὶ τὸ ὁρᾶν καὶ τὸ τυφλὸν εἶναι; ἅμα τῷ γενέσθαι τὸν Σωκράτη πέφυκεν ὁρᾶν, καὶ εὐθὺς ἐπ' αὐτοῦ τὸ ἀληθές ἐστιν, τὸ δὲ ψεῦδος. λέγουσιν δὲ πρὸς τοῦτο, ὡς τοῦ Σωκράτους καὶ ἐπὶ τῶν ἐναντίων καὶ ἐπὶ τῶν κατὰ κατάφασιν καὶ ἀπόφασιν εἰς παράδιεγμα [*](Ζ) παραληφθέντος μεταβὰς ἐπὶ τὴν στέρησιν καὶ ἕξιν τῷ αὐτῷ πάλιν ἀντὶ τοῦ κυνιδίου ἐχρήσατο, εἰς ἐκεῖνο ἀναφέρων τὴν ἐπὶ τῶν ἅμα τῇ γενέσει μηδετέραν ἐχόντων διάταξιν, ἅμα μὲν ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ πάντα ἀποδεικνύναι βουλόμενος ὡς ἐπιστημονικωτέρου τούτου ὅταν ᾖ δυνατόν, δὲ ὥσπερ εἴωθεν καταφρονεῖ τῶν παραδειγμάτων, ὅταν τὸ πρᾶγμα ὑπάρχῃ. μήποτε δὲ, φασίν, οὐδὲ ὁ ἄνθρωπος ἐξ ἀρχῆς ἔχει τὴν ὄψιν ἔχει τὴv ἁφὴν οὐδὲ χρώμενος εὐθὺς αὐτῇ φαίνεται, ἕως διανοίξῃ τὰ βλέφαρα ἡ μαῖα καὶ ἀπομάῃ· κατὰ δὲ τὴν ἁφὴν εὐθὺς ἅμα τῷ πεσεῖν τοῦ ἔξω ἀέρος πληροῦντος αἰσθόμενον τὸ βρέφος κλαίει. εἰ δὲ τοῦτο, καὶ ἐπὶ τούτου ἁρμόσει λέγειν ὅτι ἅμα τῇ γίνεσθαι αὐτὸν ἀμφότερα ἐπ᾿ ψευδῆ ἐστιν. φανερὸν οὖν ὅτι μόνα τὸ ἀληθὲς ἢ ψεῦδος διαιρεὶ, ὅσα ὡς κατάφασις καὶ ἀπόφασις ἀντίκειται· εἰ δὲ τοῦτο, διαφέροι ἂν τῶν τριῶν εἰδῶν τοῦ ἀντικειμένου.

Καὶ οἱ ἀπὸ τῆς Στοᾶς δὲ διισχυρίζονται ὅτι οὐδὲν τῶν κατὰ ἀπόφασιν λεγομένων οὐδενί ἐστιν ἐναντίον· ἦν γὰρ ἄν τῇ ἀρετῇ ἐναντία ἡ οὐκ ἀρετὴ καὶ τῇ κακὶᾳ ἐναντήα ή οὐ κακία, ὑπὸ μὲv τὴν οὐκ ἀρετὴν καὶ τῆς κακίας πιπτούσης καὶ ἄλλων πολλῶν καὶ γὰρ ἵππου καὶ λίθου καὶ πάντων τῶν παρὰ τὴν ἀρετήν), ὑπὸ δὲ τὴv οὐ κακαίαν καὶ τῆς ἀρετῆς καὶ τῶν ἄλ|λων πάντων· ἔσται οὖν ἑνὶ πάντα ἐναντία, καὶ τὰ αὐτὰ τῇ 103r ἀρετῇ καὶ τῇ κακίᾳ ἐναντία. ἔτι δὲ εἰ μὴ ἡ ἀρετὴ τῇ κακίᾳ ἀλλ᾿ ἡ οὐ κακία, συμβήσεται καὶ σπουδαίοις μέσα ἐναντία εἶναι καὶ ἄτοπον δὲ τοῦτο, καὶ μάλιστα εἰ καὶ τὰ αὐτά. καὶ μὴν καὶ δυεῖν ἐναντίων ὑφ᾿ ὃ μὲν πάντα τὰ ὑποπίπτοντα ποιότητας εἶναι, [*](1 ὄντος V 5 prius ἢ om. A 6 πρότερον] p. 404,30 7 πέφυκε corr. A1 9 σωκράτην LKAv αὐτῶ Κ 11 κατὰ om. v εἰ 12 τὴν om. V 13 κινδύνου LKv (corr. b) 14. 15 δεικνύναι Κ: ἐπιδεικνύναι v 15 ἐπιστημονικώτερος Kv (corr. b) 18 post ἕως add. οὖ Lv διανοίξει A 19 an ἐκπεσεῖν? cf. Gal. IV 247,19. 248,4 K. 20 αἰσθανόμενον Α κλάει Α τοῦτο καὶ JKA: καὶ τοῦτο καὶ L: καὶ τοῦτο v 21 τῷ] 10 A 22 ἢ τὸ ψεῦδος 24 εἰδῶν τριῶν K 26 ἦν γὰρ—ἐναντία om. J, corr. J1, ἦν γὰρ 27 ἐναντίον JLK ἢ L 28 λίθου καὶ ἵππου v 29 περὶ v, sed παρὰ marg. b οὐ om. v (corr. b) 31 ἔτι δὲ JLA: ἔστι δὲ K: om. v 33 μὴ v 34 δυοῦν V ὅ] ὦν A πιότητας A)

Ὁ δὲ Νικόστρατος αἰτιᾶται κἀνταῦθα λέγων μὴ ἴδιον εἶναι τῶν ἀντίφασιν ἀντικειμένων τὸ διαιρεῖν τὸ ἀληθὲς καὶ τὸ ψεῦδος. “οὔτε μόνοις οὔτε πᾶσιν αὐτοῖς ὑπάρχει· οὐ μόνοις μέν, ὅτι καὶ τοῖς καὶ τοῖς ἀπομοτικοῖς λόγοις ὑπάρχει τὸ ἐξ ἀνάγκης θάτερον, οἷον ῾νὴ τὴν Ἀθηνᾶν ἔπραξα τάδε᾿· ῾οὐ μὰ τὴν Ἀθηνᾶν οὐκ ἔπραξα᾿. θαυμαστικοῖς, φησί, τὸ αὐτὸ ὑπάρχει· ‘ὡς καλός γε ό Πειραιεύς᾿, ψεκτικοῖς, οἷον ῾φαῦλός ἐστιν᾿, ῾οὐ φαῦλός ἐστιν᾿. οὐκ ἄρα τοῖς κατὰ ἀντίφασιν τοῦτο, ἀλλ᾿ οὐδὲ πᾶσιν, φησίν. αἱ γὰρ εἰς τὸν χρόνον ἐγκεκλιμέναι προτάσεις οὔτε ἀληθεῖς εἰσιν οὔτε ψευδεῖς διὰ τὴν ἐνδεχομένου φύσιν· οὔτε γὰρ τὸ ῾ἔσται ναυμαχία᾿ ἀληθὲς ἔσται᾿, ἀλλ᾿ ὁπότερον ἔτυχεν”. “πρὸς δὴ ταῦτα ἔνεστι μέν, φασί, ὅτι τεττάρων ὄντων ἀντικειμένων τοῦ ἑνὸς ἴδιον τοῦτο οὐ πρὸς πάντα ἀλλ᾿ ὡς πρὸς τὰ τρία ἀποδέδωκεν· ὁ γὰρ εἰπὼν ὅτι τῶν τεττάρων τὸ ἕν μερίζει τὸ ἀληθὲς καὶ τὸ ψεῦδος, οὐ καθάπαξ τοῦτο ἀπεφηνατο, ἀλλ᾿ μόνων τῶν ἀντικειμένων τοῦτο ἀποίησεν. χωρὶς δὲ τούτων, φασίν, πάλαι λελυται ταῦτα ἐν ταῖς ἐξηγήσεσιν τοῦ ὅρου τοῦ ἀξιώματος τοῦ ἀφοριζομένου τὸ ἀξίωμα ὅ ἐστιν ἀληθὲς ἢ ψεῦδος. οὐδὲ γὰρ τὸ ὀμοτικὸν οἶόν τε ἀληθὲν εἶναι ἢ ψεῦδος, ἀλλ᾿ εὐορκεῖν μὲν ἢ ἐπιορκεῖν ἐν τοῖς ὅρκοις εἰκός, δὲ ἢ ψεύδεσθαι ἐν αὐτοῖς οὐχ οἷόν τε, κἂν περὶ ἀληθῶν ὀμόσῃ τις ψευδῶν. καὶ τὸ θαομαστικòv δὲ πλεονάζον τῷ θαύματι παρὰ τὸ ἀξίωμα καὶ τὸ ψεκτικὸν τῷ μώμῳ οὔτε ἀληθές ἐστιν ἢ ψευδές, ἀλλὰ ὅμοια ἀληθέσιν ἢ ψευδέσιν”. ἀλλ᾿ αὗται μὲν ἀπὸ τῆς Στωικῆς αἱ λύσεις. μήποτε δὲ ἁπλοϊκώτερον ἐπελθεῖν δεῖ τῷ λογῳ· τὸ γὰρ ὀμοτικὸν νὴ τὴν Ἀθηνᾶν᾿ οὔτε ἀληθὲς οὔτε ψεῦδος δηλοῖ, συμπλεκόμενον δὲ πάντως προτάσει ἢ ἀληθεῖ ἢ ψευδεῖ, εἰ μὲν ἀληθὴς ἡ πρότασις, ἀλλ᾿ οὐκ ἀληθεύειν ἡ γὰρ πρότασις εἶχεν τὸ ἀληθές,) ψευδεῖ ἐπιορκεῖν ἀναγκάζει, οὐ ψεύδεσθαι. καὶ τὸ θαυμαστικὸν δὲ τὸ ῾ὡς᾿ προτάσει συνάπτεται τῇ ῾καλὸς ὁ Πειραιεύς ὁμοίως, τῶν προτάσεων τὸ ἀληθὲς ἐχουσῶν ἢ τὸ ψεῦδος. περὶ δὲ τὸν μέλλοντα χρόνον ἀντιφάσεων οἱ μὲν Στωικοὶ τὰ αὐτὰ δοκιμάζουσιν, καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. “ὡς γὰρ τὰ περὶ τὼν παρόντων καὶ [*](1 καὶ ante τὴν om. A 2 οὐκ om. v (corr. b) 3 τοῦτό ἐστι Arnim: ἔστι(ν) τοῦτο libri 4 ἀποφατικῶς Aruim haud recte, cf. 1. 7 et p. 404,2 11 ὡς supra J: om. A: exspectaveris οἶον ὡς, cf. 1.33 14 ἑγκλινόμεναι Lv να ἐστιv L 17 post ὄντων add. τῶν v post πάντα add. ἀλλ᾿ ὡς πρὸς πάντα del. 18 ὅτι om. Kv 20 μόνων ex μόνον corr. L1 21 ἀφωριζομένου 22 οὐδὲ γὰρ—ψεῦδος (23) in marg. Ja οὐδὲ] οὐ Kv οἶον τὸ A 23 ψευδὲς v 26 τὸ om. A μώμῳ b in marg.: μονίμω(ι) JLKAv: μωμίμῳ b in lin. ἢ] οὔτε Arnim, sed cf. p. 51,12 34 alt. τῶν] τὸν v 35 τὸν supra J1)

Συρπληρωθέντος δὲ τοῦ παρὰ Ἀριστοτέλει περὶ τῆς τῶν ἀντικειμένων διαφορᾶς λόγου καλῶς ἄν ἔχοι καὶ τὰ Ἀρχύτου περὶ αὐτῶν ἐν τῷ Περὶ [*](Γ) ἀντικειμένων βιβλίῳ ἀρχέτοπα τῶν εἰρημένων ὄντα παραγεγράφθαι, καὶ ψάλιστα, ὅτι οὐδὲ ό θεῖς Ἰάμβλιχος ἀπὸ τούτου τοῦ βιβλίου τι τοῖς ὑπομνήμασιν ἐνεταξεν, καὶ ἴσως οὐκ ἦλθεν εἰς αὐτόν· οὐ γὰρ ἄν αὐτὸ παρῆκεν ὁ τὸ τοῦ Ἀριστοτέλους Περὶ ἀντικειμένων βιβλίον ἐπισκεψάψενος. ἔχει δὲ οὕτως· "καὶ κατὰ νόμον καὶ κατὰ φύσιν ἀντικεῖσθαι ἀλλήλοις λέγεται τὰ μὲν ὡς ἐναωτία, οἶον ἀγαθὸν κακῷ καὶ ὑγιὲς κάμνοντι καὶ ἀληθὲς ψευδεῖ· τὰ δὲ ὡς ἕξις στερήσει, οἷον ζωὰ θανάτῳ καὶ ὅψις τυφλότητι καὶ ἐπιστάμα λάθᾳ· τὰ δὲ ὡς πρός τί πως ἔχοντα, οἷον διπλάσιον ἡμίσει, ἄρχον ἀρχομένῳ καὶ δεσπόζον δεσποζομένῳ· τὰ δὲ ὡς κατάφασις καὶ ἀπόφασις, οἶον τὸ ἄνθρωπον ἦμεν τῷ μὴ ἦμεν καὶ τὸ σπουδαῖον ἦμεν τῷ μὴ ἦμεν". ἐκθέμενος οὕτως τὰς τέσσαρας ἀνιθέσεις ἐπάγει ταῦτα περὶ τῆς διαξορᾶς αὐτῶν· διαφέροντι δὲ ταῦτα ἀλλάλων, ὅτι τὰ μὲν ἐναντία οὑκ ἀναγκαία ὅμα γίνεσθαι οὐδ' ἅμα φθείρεσθαι· ὑγίεια γὰρ νόσῳ ἐναντίον καὶ ἀρεμία κινήσει, ἀλλ' οὔτε ὑγεία νόσῳ συνυπάρχει οὔτε ἀρεμία κινήσει, οὐδὲ μὰν ἅμα γίνεται οὐδὲ μὰν ἅμα φθείρεται ἑκάτερον αὐτῶν· ἕξις δὲ [γενέσιος] καὶ στέρησις διαφέροντι τούτῳ, [*](1 ' f. καὶ τὰ <κατὰ τὰ> μέλλοντα Gercke 2 εἰ δεῖ Kv: ἤδη JLA 3 ὥρισται Usener: ὡρίστη Α: ὡρίσθαι JLKv κατ’ αὐτοὺς JL: καθ' αὐτοὺς KA: κατ' αὐτά v ἔστι v (corr. b) 4 εἰ δὲ — ὅτι ἕσται (5) om. K 4. 5 ὅτι ἔσται v: ὅτι ἕστιν LA: ὅτι εστίν J 5 δὲ om. V 7 ἔστι A malis αὐτῆς 11 ἤ om. v 12 ἀποφαίνει A 15 τοῦ παρὰ ἀριστοτέλει] παρὰ τοῦ ἀριστοτέλους v 16 Ἀρχύτου] f, 47 H., cf. p. 382,11 αὐτοῦ V 22 ψεύδει JLKv, cf. p. 408,12 23 τὰ] τὸ A ζωὰ v: ζῶ(ι)ον JLKA, sed ·α· supra J a ὄψις v: ἕξις JLKA (cf. p. 416,26): ὅρασις p. 382,13 επιστήμα v 24 λάθαι, supra η utrobique J ἔχοντι A ἡμίσυ L 25 καὶ ἀπόφασις] ἀποφάσει ρ. 382, 15 25. 2() τὸν ἄνθρωπον K 26 εἶμεν ubique A σπουδαῖον, supra α J 27 ἐπάγει] fr. ’)1 II. τῆς διαφορᾶς Kv: τας διαφορας J: τὰς διαφορὰς L A 27. 28 διαφέροντι Av: διαφέρουσι JLK, οντι supra J a L 1 28 ἀνάγκα, supra ·αια· J: ἀναγκαῖα A: ἀνάγκα LKv, cf. p. 408,(5 29 ὑγεία KA ἀλλ' — κινήσει (30) om. in marg. add. Ja: bis scripsit K ουτ (post ἀλλ') sio J 31 γενέσιος dclovi: γε ἐναντιώσιος iu marg. b τούτω(ι) JLKAv: an τούτων ?)

p.13b36 Ἐναντίον δέ ἐστιν ἀγαθῷ μὲν ἐξ ἀνάγκης κακὸν ἕως τοῦ ἐπὶ δὲ τῶν πλείστων ἀεὶ τῷ κακῷ ἀγαθὸν ἐναντίον ἐστίν.

Ταῦτα τοῖς περὶ τῶν ἐναντίων εἰρημένοις προστίθησιν χρήσιμα ὄντα πρός τε τὴν ὅλην τῶν ἐναντίων θεωρίαν καὶ πρὸς τὴν τῶν τόπων εὕρεσιν· ἔστιν δὲ ταῦτα, ὅτι τῷ μὲν ἀγαθῷ κακὸν πάντως ἐναντίον, τῷ δὲ κακῷ ποτὲ μὲν ἀγαθόν, ποτὲ δὲ κακόν· δεύτερον ὅτι οὐκ ἀνάγκη τοῦ ἑτέρου τῶν ἐναντίων ὄντος καὶ τὸ ἕτερον πάντως εἶναι, ἐπὶ μέντοι τῶν ἀντόμων πάντως οὐκ ἔστιν· τρίτον ὅτι περὶ ὑποκείμενον τὸ αὐτὸ ἢ τῷ γένει ἢ τῷ εἴδει ἐστὶν τὰ ἐναντία, καὶ τέταρτον ὅτι τὰ ἐναντία ἢ ἐν τῷ αὐτῷ γένει ἐστὶν ἢ ἐν ἐναντίοις γένεσιν, ἢ αὐτὰ γένη ἐστίν. τούτων δὲ τοῦ μὲν πρώτου τοῦ ὅτι ἀγαθῷ κακὸν ἐξ ἀνάγκης ἐναντίον ἐστὶν δι᾿ ἐπαγωγῆς τὴν πίστιν ἐποιήσατο· διὰ γὰρ ὑγείας καὶ νόσου καὶ δικαιοσύνης καὶ ἀδικίας τὸ καθόλου κατεσκεύασεν. τὸ δὲ ὅτι τῷ κακῷ ποτὲ μὲν ἀγαθὸν ἐναντίον, ποτὲ δὲ κακὸν ἀπὸ τῶν κατ᾿ ἔνδειαν καὶ ὑπερβολὴν καὶ μεσότητα συνελογίσατο· τῇ γὰρ ἐνδείᾳ ἣ τε μεσότης ἐναντιοῦται καὶ [*](Ζ) ἡ ὑπερβολή, ὡς τῇ δειλίᾳ καὶ ἡ ἀνδρεία καὶ ἡ θρασύτης, καὶ τῇ ψυχροτέρᾳ τοῦ σώματος ἀσυμμετρίᾳ ἥ τε σύμμετρος κρᾶσις καὶ ἡ θερμοτέρα. ἐν δὲ τῷ Περὶ τῶν ἀντικειμένων βιβλίῳ προσέθηκεν τοῖς τρόποις τούτοις τῶν ἐναντιώσεων καὶ τὸν τῶν μήτε ἀγαθῶν μήτε κακῶν πρὸς τὰ μήτε [*](1 λέγονται Kv παρά Lv 2 συνυπάρχον τί JL: συνυπάρχοντι KAv, itemque v.4: an συνυπάρχεν τι? ἀνθρώπω om. ι etiam J τῶ Α μουσικῶ Kv 3 πολεμιστᾶι, supra η J1 δαλοῖτο, supra η J1L1: δαλοῖ τὸ Α 4 εἶμεν (ante ἄνθρωπον) Α 5 πολεμιστάν, supra η J1 6 γε om. A τᾶς, supra η J1L1 αὐτᾶς, supra η J1L1 8 ἔγραψεν Α 9 ὑπ᾿ Kv (cf. 1. 12): ὑπὲρ JLA 11 παρέδωκεν Α ἄλλα scripsi: ἄλλην libri περὶ Om. v: περὶ δὲ Κ 12 ὑπὸ delevi, cf. 1.9 τοῦ Om. KAv 13 ἀγαθὸν Κ ἐξ ἀνάγκης ἀγαθῷ μὲν Arist. libri excepto n 14 τὸ ἀγ. Arist. 17 κακῶ L 18 post δεύτερον add. δὲ Α 22 ἐν Om. KA γένη] γένει L 23 τοῦ post πρώτου supra Ja 24.25 καὶ δικαιοσύνης καὶ ἀδικίας] καὶ (τῇ) δικαιοσύνῃ (ἡ) ἀδικία Arist. codd. cegn, om. ceteri 26 τῶν om. K 28 ἀνδρία v 28.29 ψυχρότητι Kv 29 κρῆσις Α 20 Περὶ τῶν ἀντικειμένων] fr. 124 (121) Rose τῶν om. Lv)

Ἀλλὰ πῶς ἓν ἑνὶ δοκεῖ ἐναντίον εἶναι, νῶν δὲ τῷ κακῷ δύο φησὶν ἐναντία εἶναι, τὸ τε ἀγαθὸν καὶ τὸ ἀντικείμενον κακόν, ὡς τῇ θρασύτητι ἥ τε ἀνδρεία καὶ ἡ δειλία, καὶ τῷ ἀγαθῷ δύο κακὰ φαίνεται ἐνατία, ὡς τῇ ἀνδρείᾳ ἡ θρασύτης καὶ ἡ δειλία καὶ τῇ μεσότητι ἣ τε ὑπερβολὴ καὶ ἡ ἔλλειψις; ῥητέον δὲ πρὸς μὲν τὸ πρῶτον, ὡς εἰ μὲν κατὰ τὸ αὐτ[ο τῇ θρασύτητι ἑκατερον ἀντέκειτο, ἄτοπος ἂν ἦν ὁ λόγος· εἰ δὲ ὡς μὲν κακῷ τὸ ἀγαθὸν ἀντίκειται καὶ ὡς ἀσυμμέτρῳ τὸ σύμμετρον, ἓν ἑνί, ὡς δὲ ὑπερβολῇ τῇ θρασύτητι ἀντίκειται ἡ ἔλλειψις ἡ ἰατὰ τὴν δεικίαν, οὐδὲν ἄτοπον. τρὸς δὲ τὸ δεύτερον, ὅτι καὶ ὡς ἀγαθῷ ἓν ἐστιν ἀντικείμενον τὸ κακὸν καὶ ὡς συμμέτρῳ ἓν τὸ ἀσύμμετρον, ὅπερ κοινῶς καὶ ἐν ὑπερβολῇ θεωρεῖται καὶ ἐν ἐλλείψει. οὐ | γὰρ ὡς ὑπερβολὴ καὶ ἔλλειψις πρὸς [*](104r A) τὸ σύμμετρον ἀντίκειται, ἀλλ᾿ ὠς ἀσυμμετρία· ἡ δὲ ἔλλειψις πρὸς τὴν ὑπερβολὴν κατὸ τὸ ποσὸν ἀντίκειται καὶ γὰρ καὶ τὰ πάθη, καθ᾿ ὅσον ἐστὶ διαιρετά, πεσόν εστι. καὶ Ἀριστοτέλης δὲ ἐνδείκνυται τὴν κατ᾿ κατ᾿ καὶ ἄλλο ἀντίθεσιν εἰπών· κακῷ δὲ ὁτὲ μὲν ἀγαθ[ον ἐστιν ἐναντίον, ὁτὲ δὲ κακόν· οὐ γὰρ ταὐτὸν τοῦτο τῷ ‘καὶ ἀγαθὸν καὶ κακόν’, ἀλλά μᾶλλον τῷ ‘κατὰ μὲν τό, ἀγαθόν, κατὰ δὲ τὸ, κακόν’. ὥστε τοῖς μὲν ἄκροις δύτο τὰ ἐναντία, τὸ μὲν ἕτερον ἄκρον κατὰ τὸ ποσόν, τὸ δὲ μέσον κατὰ τὸ ποιόν, ὡς σύμμετρον ἀσυμμέτρῳ τὸ γὰρ μέσον ποσὸν οὐκ ἔστιν τῷ ἄκρῳ ἐναντίον ὡς ποσόν· οὐ γὰρ πλεῖστον διεστήκατον κατὰ ποσόν), τῷ δὲ μέσῳ ὡς ἓν ἄμφω τὰ ἄκρα ἐναντία· ὡς γὰρ ἀσύμμετρον πρὸς σύμμετρον καὶ ὡς κακία πρὸς ἀρετὴν.

Νικόστρατος δὲ αἰτιᾶται ἓν μὲν ὅτι ἀτελῶς ἔχει ἡ τῶν ἐναντίων διαίρεσις· οὐ γὰρ προσέθηκεν ὅτι ἀδιάφορον ἀδιαφόρῳ ἀντίκειται. ὅπερ ἐν μὲν τῷκ Περὶ τῶν ἀντικειμένων βιβλίῳ προσέθηκεν εἰπὼν εἶναί τινα τρόπον ἀντιθέσεως τῶν μήτε ἀγαθῶν μήτε κακῶν πρὸς τὰ μήτε ἀγαθὰ μήτε κακά, ὡς εἴρηται πρότερον· ἀδιαφορα δὲ αὐτὰ οὐκ ἐκάλεσεν, ὡς οἶμαι, διότι νεύτερον ἦν τὸ τοῦ ἀδιαφόρου ἄνομα παρὰ τῶν Στωικῶν τεθέν. ἐνταῦθα δὲ αὐτῶν οὐκ ἐμνήσθη, διότι ἀμφισβητήσιμον ἦν, μμήποτε οὐ μόνον ἀδιάφορον φορον ἀδιαφόρῳ, ἀλλὰ καὶ ἀδιάφορον κακῷ ἀντίκειται, ὡς δοκεῖ τὸ τεχνικὸν μέσον ὂν τῷ ἀτέχνῳ κακῷ ὄντι ἐναντιοῦσθαι καὶ τὸ τὸ νήφειν μεθύειν, καὶ αὖ πάλιν ἀγαθῷ ἐναντίον, μέσον ὡς τὸ οἰνῶσθαι τῷ νήφειν. ἀκατ- [*](1 τὸ ante γλυκὺ in ras. A 2 βαρὺ A 3 ἓν πῶς ἑνὶ v 6 ἤ τε om. A 7 ἡ supra A1 8 ἑκατέρα v 9 ἓν ex ἐν corr. L3 10 ὑπερβολὴ A ἢ κατὰ Kv: ἣ κατὰ b 11 ἕν ἐστιν] ἔνεστιν K 12 συμμέτρω L άμετρον J, sed σύμ in marg. Ja 15 καὶ post γὰρ om. L 18 δὲ om. A 19 τῷ μὲν κατὰ μὲν K 20 ante ὡς add. οὐχ Ja in marg. 22 διεστήκα τὸν κατὰ A κατὰ τὸ ποσόν v τῷ δὲ μέσῳ] τὸ δὲ μέσον v: πρὸς δὲ τὸ μέσον b ἐν A 27 περὶ om. v: περὶ τῶ περὶ K 28 μήτε κακῶν om. v 29 πρότερον] p. 409,30 διὸ v 30 ἦν om. K τὸ in ras. J ἀδιαφόρου, ἀ in ras. J1 περὶ K 33 ἐν b: ev JLKAv ἀ||τέχνω cum ras. supra χ J τὸ in ras. A τῶ ex τὸ corr. A 34 τῷ] τὸ A)

Καὶ ταύτην δὲ τῶν ἐναντίων τὴν διαφορὰν ὁ Ἀριστοτέλης τῷ Ἀρχύτᾳ κατακολουθῶν προτέθεικεν. γράφει γὰρ οὕτως ἐκεῖνος ἐν τῷ Περὶ τῶν ἀντικειμένων βιβλίῳ [τάδε]· “ἔτι τῶν ἐναντίων διαφοραί τρεῖς· τὰ γὰρ ὡς ἀγαθὸν κακῷ ἀνντίκειται, οἷον ὑγίεια νόσῳ, τὰ δὲ ὡς κακὸν κακῷ, οἰον ἀνελευθερία ἀσωτίᾳ, τὰ δὲ ὡς οὐδέτερον οὐδετέρῳ, οἷον λευκὸν μέλανι, [*](2 μὴ supra in ras. J 3 καὶ τὸ—δηλοῖ (4) in inarg. Ja μεθύειν] μὲν θύειν L 4 μὲν μέσα K δὲ om. KA ἀντιτιθῆναι A προσήκει] δεῖ A 5 ἢ scripsi: εἰ JLKA: oin. v post μνημονεύσας add. δ᾿ post φρονίμην add. ἐναντίωσιν del. A 8 ἐναντία K 10 συμφρονοῦντα v 12 οὐχ ὡς b in marg.: ὡς οὐκ JLKAv 14. 15 μέσον μέσω, ἀγαθὸν δὲ ἀγαθῶ v 15 ἓν ἐστι] ἔνεστι KA 17 καθ᾿ || J, spir. al. atram. 18 ἓν, ἓ e corr. J1 21 ἐστίν om. K 22 ἄλλο] ἂ sic A καὶ τὴν ἔλλειψιν v 24 ἀγαθὸν μὲν ἀγαθῶ v 25 κακὸν δὲ κακῶ v 26 καίτοι] καὶ K 30 παρακολουθῶν v προστεθεικεν J οὗτος JK εκείνως L: fr. 50 H., cf. p. 391,19 31 τάδε JLKv: τὰ δὲ A: delevi coll. l. 32 32 ὑγεία KA τὰ δὲ v: τὸ δὲ JLK A, sed cf. I. 31 33 ἀσωτία J τὰ] τὸ A)

p. 14a7 Ἔτι δὲ τῶν ἐναντί|ων οὐκ ἀναγκαῖον, ἂνκ θάτερον ᾖ, καὶ τὸ λοιπὸν εἶναι ἕως τοῦ οὐκ ἂν εἴη τὸ νοσεῖν Σωκράτη.

Δεύτερον θεώρημα περὶ τῶν ἐναντίων παραδίδωσιν, ᾧ πρότερον ἐχρησάμεθα τὴν διαφορὰν τῶν ἐναντίων πρὸς τὰ πρὸς τι δηλοῦντες, διότι ἐπὶ μὲν τῶν ἄνευ συμπλοκῆς ἐναντίων οὐκ ἀναγκαῖον, ἂν θάτερον ᾖ, καὶ τὸ λοιπὸν εἶναι (οὐ γὰρ εἰ ὐγεία ἔστιν, ἀνάγκη καὶ νόσον εἶναι), δὲ πρός τι ἅμα συνυπάρχει. ἐπὶ δὲ τῶν συνειλημμένων ἐναντίων ταῦτα δέ ἐστιν τὰ ἄτομα, ὡς ὅταν λέγω | Σωκράτη ὑγιαίνειν, Σωκράτη [*](104v Δ) νοσεῖν), ἐπὶ τούτων οὐκ ἐνδεχομένως ἀλλὰ ἀναγκαίως θάτερον μόνον ὑπάρχει. τοῦτων δὲ τὸ πρῶτον Ἀριστοτέλης μὲν καθ᾿ ὑπόθεσιν ἔλαβεν τὸ πάντας ὑγιαίνειν καὶ πάντας λευκοὺς γενέσθαι, τὸ μὴ ἐξ ἀλλήλων ἡρτῆσθαι τἀναντία ὥσπερ τὰ πρός τι δηλῶν. οὐ συχωρήσουσι δὲ ὅσοι τἀναντία ἀρχὰς ἔθεντο, οἵ τε ἄλλοι καὶ οἱ Ἡρακλείτειοι· εἰ γὰρ τὸ ετερον τῶν ἐναντίων ἐπιλείψει, οἴχοιτο ἂν πάντα ἀφανισθέντα. διὸ καὶ μέμφεται τῷ Ὁμήρῳ Ἡράκλειτος εἰπόντι·

Εἰπόντος δὲ αὐτοῦ περὶ τὸ αὐτὸ τῷ ἀριθμῷ μὴ ἂν τάναντία γενέσθαι, [*](104v) ἀντιτίθενταί τινες τὸ ἡδονὴν καὶ λύπην ἅμα γίνσθαι ἐπὶ τοῦ θερμὸν γλυκὺκ πίνοντος. ἢ πρῶτον μὲν οὐ κατὰ τὸ αὐτὸ συμβαίνει, ἀλλ᾿ ἡ μὲν ἁφὴ ἀνιᾶται, ἡ δὲ γεῦσις ἥδεται. ἔπειτα δὲ ἐκ τοῦ συνυπάρχειν ἀλλήλοις ἡδονὴν καὶ λύπην ἐν τῷ διψῶντι καὶ πίνοντι δείκνυσιν ὁ Πλάτων, εἴ τι μέμνηαι, ὅτι οὐκ ἔστιν ταῦτα ἀγαθὸν καὶ κακόν· οὐδὲ γὰρ ἐναντία. ὁ δὲ Ἰάμβλιχος ἐπὶ πὰντων τῶν ἐναντίων ἐκτείνων τὸν λόγον τὰ μὲν μίγνυσθαί φησιν τῶν ἐναντίων, ὡς λευκὸν καὶ μέλαν ἐν τῷ φαιῷ καὶ γλυκὺ καὶ πιδρὸν ἐν τῷ ἀψινθάτῳ, τὰ δὲ ἄματα εἶναι, ὡς ὑγείαν καὶ νόσον, τῶν ἰατρῶν καὶ ταύ΄τας ἐν τῇ οὐδετέρᾳ λεγομένῃ καταστάσει μιγνύντων. “ἔτι δέ, φησί, τῶν ἐναντίων ὅσα γεννᾷ τι ἕν, τοῦτο τὸ γεννηθὲν ὅπου μὲν τοῦ μὲν μᾶλλόν ἐστι τῶν γεννησάντων, τοῦ δὲ ἧττον, ὡς τὸ φαιόν, ὅπου δὲ ἀμφοῖν μεῖζον, ὡς τὸ ἐκ μείζονος καὶ ἐλάττονος συντιθέμενον, ὅπου δὲ ἀμφοῖν ἔλαττον, ὡς τὸ ἐξ εὐθέος καὶ καμπύλου· καὶ γὰρ τοῦ εὐθέος ἧττόν ἐστιν εὐθὺ καὶ τοῦ κσμπύλου ἧττον καμπύλον”.

p. 14a15 Δῆλον δὲ ὅτι καὶ περὶ ταὐτὸν ἢ εἴδει ἢ γένει πέφυκεν γίνεσθαι τἀναντία ἕως τοῦ δικαιοσύνη δὲ καὶ ἀδικία ἐν ψυχῇ.

Ἐπειδὴ περὶ τῶν ἐμμέσων καὶ ἀμέσων ἐναντίων λέγων ἐχχρήσατο τῷ “ἐν πέφυκεν γίνεσθαι ἢ ὧν κατηγορεισθαι”, διδάσκει, τίνα ἐστὶν τὰ ἐν οἷς πέφυκεν γίνεσθαι τὰ ἐναντία· τριχῶς δὲ τοῦ ταὐτοῦ λεγομένου, ἢ γένει ἢ εἴδει ἢ ἀριθμῷ, ἐν τοῦς αὐτοῖς τῷ γένει καὶ ἐν τοῖς αὐτοῖς τῷ εἴδει λέγει γίνεσθαι. ὅταν μὲν γὰρ τὸ σῶμα ἁπλῶς λάβωμεν περὶ ὃ τἀναντία λευκότης καὶ μελανία, γένος τὸ αὐτὸ ἐλάβομεν· ἐὰν δὲε ζῴου σῶμα ἐν ᾧ νόσος καὶ ὐγεία, εἶδος ἐλάβομεν ὐπὸ τὸ γένος. κἂν μὲν πάσας ψυχὰς ὡς τῷ γένει τὰς αὐτάς, ἔσται περὶ αὐτὰς ἐνατία τὸ λογικὸν καὶ τὸ ἄλογον· ἂν δὲ τὰς ἀνθρωπίνας ψυχὰς ὡς εἶδος, ἔσται περὶ αὐτὰς ἀρετὴ καὶ κακία. περὶ μέντοι τὸ αὐτὸ τῷ ἀριθμῷ γίνεσθαι τάναντία οὐ προσέθηκεν· τινὲς μὲν γὰρ ὠρισμένως τὴνδε τὴν φρόνησιν, οἷον τὴν Σόλωνος, τῇ αὐτοῦ ἀφροσύνῃ εἴπερ γένοιτο ἐναντίαν εἶναί ψσαιν καὶ τὴν τοῦδε ὑγείαν τῇ αὐτοῦ ἐκείνου νόσῳ ἀλλ᾿ οὐ τὴν τυχοῦσαν τῇ τυχούσῃ, οὐ μέντοι ὁ Αριστοτέλης οὕτως ἔοικεν τίθεσθαι· διὸ ἐν γένει μόνῳ καὶ ἐν εἴδει τῷ αὐτῳ [*](1, γίνεσθαι A 2 ἀντιτίθενταί Kv: ἀντιτίθεσθαι, sed ·νι· supra Ja: ἀντιτίθεσθε A: ἀντιτίθησθαι (?) L τοῦ K: τὸ JLA: τῶ v θερμῶ v 3 πίνοντες libri: correxi οὐ κατὰ] οὐκ αὐτὰ K 5 Πλάτων] (Jorg. p. 496C 9 ἀψινθίω v 11 ἔστι A γεννα τιεν A 12 τὸ μὲν— τὸ δὲ v 15 καμπύλον] καμπύλου A 16 εἴδη ἢ γένη V δὲ om. A: τὲ K ἐν ωυχῆ(ι) JLA ut Arist. cod. υ: ἐν ψυχῇ ἀνθρώπου cet. Arist. codd.: ἐμψυχῆ K: ἐν τῆ ψυχῆ ἀνθρώπου v 18 ἐναντίων post ἐχρήσατο A ἐχρήσατο] p. 12b28 19 τῷ om. A: τὸ J κατηγορεῖται Arist. τὰ om. A 21 pr. σὐτοῖς supra A1 21. 22 τῶ γένει et τῶ εἴδει commutat v 23 δὲ om. K 25 τὰς αὐτὰς] τοσαῦτα A 26 ἐὰν v 27 τοῦ αὐτῶ Kv: τοῦ ἐν b τὰ ἐν. A 28 τῆ σόλωνος A 29 αὐτῆ Kv τοῦδε] τοῦ K 30 pr. τῇ] τὴν J ωόσου K alt. οὐ om. A ὁ μέντοι A 31 post γένει add. μὲν A)

p. 14a19 Ἀναγκαῖον δὲ πάντα τὰ ἐναντία ἕως τοῦ ἀλλ᾿ αὐτὰ τυγχάνει γένη ὅντα.

Τέταρτον θεώρημα παραδίδωσιν ὅτι πάντα τὰ ἐναντία ἢ ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος ἐστίν, ὥσπερ τὸ λευκὸν καὶ τὸ μέλαν ὑπὸ τὸ χρῶμα, ἢ ὐπὸ ἐναντία γένη, ὡσπερ δικαιοσύνη καὶ ἀδικία, εἴπερ τῆς μὲν ἀρετή, τῆς δὲ κακιία τὸ γένος, ἢ αὐτὰ γένη ἐΜ, ὥσπερ τὸ ἀγαθὸν καὶ τὸ κακόν, ἃ οὐκ ἔστιν ἐν γένει ἄλλῳ, ἀλλ᾿ αὐτὰ τυγχάνειγέηνένη ὄντα. ταύτης ταύτης δὲ τῆς διαιρέσεως ὁ Νικόστρατος λαμβάνεται, | ἀνύπαρκτον λέγων τὸ τρίτον ἐν αὐτῇ τμῆμα· [*](105r A) μὴ γὰρ εἶναί τινα ἐναντία, ἅπερ ἐστὶν μόνον γένη, οὐχί δὲ καὶ εἴδη τινὸς ἢ τινῶν. “αὐτίκα γοῦν τὸ ἀγαθ[ον καὶ τὸ κακὸν ὑπὸ τὴν ποιότητα τάττεται, καὶ ἤτοι τὴν διαθεσιν ἢ τὴν ἕξιν. ἄλλως δὲ πῶν ἐναντίον ἤτοι ὑπό τι τῶν δέκα γενῶν ταχθήσεται καὶ ἔσται πάντως ὐπὸ γένος καὶ μάτην εἴρηται τὸ αὐτὰ γὲνη εἶναι, ἢ ἔξω τῶν δέκα κατηγοριῶν ἐστιν καὶ ἀτελὴς ἔσται ἡ εἰς δέκα διαίρεσις”. ταύτην δὲ τὴν ἀπορίαν καλῶς ὁρμηθεῖσαν οἱ περὶ τὸν Πορφύριον λόυσι λέγοντες τῶν ἐναντίων τὰ μὲν ὁμωνυμα εἶναι, τὰ δὲ [*](2 μέσως libri: correxi coll. p. 388,28. 389,3 4 μέσα libri: correxi ἢ τῇ ἐν τούτῳ om. V 5 ἢ J: ἢ LKAv 9 ἀφωρίσατο] 5 p. 4a10 ἐν A 10 οὐχὶ τὸ] οὐχ K 11 ἐν pro ἓν supra A1 post tb; add. περὶ dei. K 12 τῆς om. V 13 τὸ delevi 14 τὴν] ἐστὶ τὸ L Iv ἀναντίωσιν L ἔχει JLA 15 ἀφροσύνηι J παρὰ τοῦ ἰαμβλίχου v 16 pr. τὸ om. A 18 post καὶ add. ht A αὐτῶι J 20 ἀνάγκη Arist. codd. exc. Cefu τὰ om. K 21 τθγχάνοι K γένη ex γένει corr. L: γένη τινῶν Arist., cf. l. 26 et p. 415,11 22 ἢ supra Ja 23 καὶ μέλαν A ὑπό τὰ ἐναντία v 27 ἀντιλαμβάνεται b 28 post μόνο ras. G litt. A γένει L 30 ἠτοι] εἴ τι A 32 γένει L 34 λέγονται K)

Ὁ μέντοι Ἀρχύτας μηδὲ ταύτην παραλιπὼν τῶν ἐναντίων τὴν διαφορὰν ἀσφαλέστερον αὐτὴν ἔοικεν ἐκθέσθαι λέγων οὕτως· “ἔτι τῶν ἐναντίων ἃ μὲν ἐν γένεσι γενῶν ἐγγίνεται· ἀγαθὸν γὰρ κακῷ ἐναντίον, καὶ γένος τὸ μὲν ἀγαθὸν τῶν ἀρετῶν, τὸ δὲ κακὸν τῶν κακιῶν· ἃ δὲ ἐν γε΄νεσιν εἰδῶν· ἀρετὰ γὰρ καὶ κακία ἐναντίον, καὶ γένος ἁ μὲν ἀρετὰ φρονάσιος καὶ σωφροσύνας, [*](Γ) ἁ δὲ καὶ τᾶς ἀφροσύνας καὶ ἀκολασίας· ἃ δὲ ἐν εἴδεσιν· ἐναντία γὰρ ἀνδρεία δειλίᾳ καὶ δικαιοσύνα ἀδικίᾳ, καὶ ἔντι εἴδεα δικαιοσύνα μὲν καὶ ἀνδρεία τᾶς ἀρετὰς, ἀλδικία δὲ καὶ ἀκολασία τᾶς κακίας”. ἐν δὲ τούτοις Ἀρχύτας τῶν ἐναντίων τὰ μὲν γὰνη γενῶν εἶπεν οὐ χωλυόμενα οὐδὲ αὐτὰ ὑφ᾿ ἕν τι γένος ἀνάγεσθαι, ὡς τὸ ἀγαθὸν καὶ τὸ κακὸν ὐπὸ τὴν ποιότητα, τὰ δὲ γένη εἰδῶν, τὰ δὲ εἴδη, καὶ προστίθησιν αὐτός, ὅτι καὶ τὰ πρῶτα γένη πώτως καὶ εἴδη ἐστίν· “οὐ, γὰρ φησιν, γένη μόνον ἐντί, ἀλλὰ καὶ εἴδεα”.

Ἀλλ᾿ ἐπεὶ τὸν περὶ τῶν ἐναντίων καὶ τῶν ἀντικειμένων ὅλων συνεπερανάμεθα λόγον, καλῶς ἂν ἔχοι το τηλικοῦτον ζήτημα μὴ παραλιπεῖν. ὁ γὰρ Ἀριστοτέλης πανταχοῦ ἐν τούτοις καὶ πρὸ τοῦ Ἀριστοτέλους Ἀρχύτας ἐναντίων παραδείγματα τὸ ἀγαθὸν καὶ κακὸν τίθησιν καὶ ὑγείαν καὶ νόσον καὶ ἀληθὲς καὶ ψεῦδος, καὶ διακαιοσύνην δὲ καὶ ἀδικίαν καὶ ἀρετὴν καὶ κακίαν ἤτοι σπουδαιότητα καὶ φαυλότητα, ἕξεως δὲ καὶ στερήσεως παραδείγματα ἄψιν καὶ πυφλότητα. ζητεῖν οὖν οἶμαι ἄξιον, εἰ τὸ ἀγαθὸν καὶ κακὸν καὶ δικαιοσύνην καὶ ἀδικίαν καὶ ὑγείαν καὶ νόσον ὡς ἐναντία δεὶ τίθεσθαι ἢ ὡς ἕξιν καὶ στέρησιν· εἰ γὰρ τὰ ἐναντία ἰσοσθενῆ βούλεται <εἶναι> καἲ ὁμοίως προηγούμενα κατὰ φύσιν ἄμφω, ταῦτα δέ, τὸ κακόν φημι ἰαὶ ἀδικία καὶ νόσος καὶ τὰ | τοιαῦτα, ἀποτυχίαι μᾶλλὸν εἰσιν καὶ παραλάξεις καὶ παρατροπαί ἀπὸ [*](105v Δ) τοῦ κατὰ φύσιν καὶ παρυποστάσεις, πῶς ἂν εἴη προηγούμενα ἄμφω ἢ ἰσοσθενῆ ἢ κατὰ φύσιν ὁμοίως; εἰ γὰρ ἔστιν ὅλως τὸ παρὰ φύσιν, ἐν [*](1 alt. ὑπὸ] ἐπὶ v 2 et 5. 6 ὑπὸ τὰ ἐναντία v παραλείπω A 7 ὑπὸ scripsi: ἐπὶ libri 8 μέντοι JLA: με) v Ἀρχύτας] fr. 50 H., cf. p. 391,21 9 ἔοικεν om. V ὅπως A 10 γενέσει A 11 κακιῶν ex κακῶν corr. Ja 12 φρονήσιος A ἀφροσύνας A 13 γὰρ in ras. A 14 ἀνδρείαι δειλία J δικαιοσύνα JLA, η supra J1: δικαιοσύνη v ἀδικία (om. ι muto) etiam J καὶ om. A ἔντι] ἐν τῆ A 15 τὰ; ἀρετὰς A ἀκολασία] cf. p. 392,5 adn. τὰς κακίας A 17 καὶ τὸ κακὸν JL: καὶ κακὸν A: om. v 18 καὶ post οτι om. v 19 post μόνον add. γένη v 21 καὶ περὶ τῶν v 21. 22 συνεπεραναμεθα J: συνεπεραινάμεθα A: συνεπεράναμεν L: συνεπέσαμεν v 24 καὶ τὸ κακὸν LA 25 δὲ om. V 26 ἄψιν v: ἕξιν JLA 27 εἰ om. v 29 post ἰσοσθενῆ add. οὐ A εἷναι v: om. JLA 30 δὲ v: δὴ JLA 31 ἀποτυχία Lv 32 πῶς scripsi: πάντως iibri 33 κατὰ, in marg. παρὰ b)

Περὲ προτέρουκαὶ ὑστέρου.

p. 14a26 Πρότερον ἕτερον ἑτέρου λέγεται τετραχῶς ἔως τοῦ ὥστε κατὰ πέντε τρόπους πρότερον ἔτερον ἐτέρου λέγεται.

Ἑχρήσατο καὶ τῷ προτέρῳ ἔν τε τῷ περὶ τῆς οὐσέας λόγῳ καὶ ἐν τοῖς πρός τι εἰπών· τὸ γὰρ ἐπιστητὸν τῆς ἐπιστήμεης πρότερον ἄν δόξειεν εἶναι". διὰ τοῦτο οὖν καὶ τοῦ προτέρου πρλλαχῶς λεγομένου τὴν διαίρεσιν ποιεῖται, οὐ πάντας τοὺς πρόπους παραδιδούς (καὶ ἄλλους γοῦν οὑκ προστίθησιν καὶ αὐτὸς ἐν ἄλλοις καὶ ὁ Στράτων ἐν τῷ Περὶ τοῦ προτέρου καὶ ὑστέρου μονοβιβλίῳ), ἀρκοῦντας δὲ πρὸς εἰσαγωγὴν καὶ τοὺς ἐκτεθέωτας οιομενος.

Πρῶτον μὲν γὰρ τρόπον τοῦ προτέρου καὶ κυριώτατον τὸν κατὰ τὸν χρόνον εἶναί φησιν, καθὸ τὸ πρῶτον τῷ χρόνῳ πρεσβύτερον καὶ [*](3 εὐωδοθήσεται v αἴτιον φαίη τις τῆς scripsi: αἴτιον φαίη τῆς JLA: φαίη τὶς αἴτινο Kv 6 ἥ JA, εἰ supra add. Ja : ἢ εἰ LKv, ἤ ex εἰ corr. L1 παραδώσει L 8 ἐντιθεμένους v 10 ἐναντίων e corr. Α1: ἐναντίας v 13 καὶ τὸ κακὸν v 14 οὐχ] de J cf. Praefatio 14. 15 ἀντίκεινται om. A 15 πρᾡην] p. 416,29 μὲν supra L1 16 καὶ ante κατὰ om. K 18 τοῦ om. L 19 περὶ προτέρου καὶ ὑστέρου JLA: περὶ τοῦ προτέρου v: om. JpK (de Jp cf. Praef.) 20 post πρότερον add. δὲ v ut Arist. cod. e 22 τε om. JpA περὶ τῆς οὐσίας] 5 p. 2 a 12 sqq. (cf. Olymp. p. 144,6 B.) 23 εἰπών] 7 p. 7 b 23 26 dv ἄλλοις] imprimis Met. Δ 11, cf. Ind. Arist. p. α 7 sqq. τῶ Α1 in ras.: τῆ Kv τοῦ A: om. ceteri, cf. p. 423,1 et Diog. V 60 27 μονοβιβλίῳ scripsi: μόνωιβιβλίωι J: μονωβιβλίω Jp: μόνω βιβλόω LA: μονοβίβλω Kv, cf. p. 423,2 ἐκτιθέντας Kv 29 καὶ κυριώτατον τοῦ προτέρου L alt. τὸν supra L 1: om. Av)

Δεύτερον δὲ τρόπον τοῦ προτέρου φησὶν τὸ μὴ ἀντιστρέφον κατὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν, ὅταν ἄλλῳ μὲν τεθέντι αὐτὸ ἕπηται, αὐτῷ δὲ τεθέντι τὸ ἄλλο μὴ ἕπηται, ὡς δυεῖν μὲν ὄντων ἕν πάντως ἔστιν, ἑνὸς δὲ ὅντος οὐκ ἀνάγκη δύο εἶναι. ἀφ' οὖ οὖν οὐχ ἕπεται ἡ ἀκολούθησις, πρότερον ἐκεῖνο, καὶ ᾡ τεθέντι ἕπεται τὸ ἕτερον, ὕστερον ἐκεῖνο. καλεῖν δὲ εἰώθασιν οἱ ωεώτεροι τὸ τοιοῦτον πρότερον συνεπιφερόμενον μὲν μὴ συνεπιφέρον δὲ καὶ συναναιροῦν μὲν μὴ συναναιρούμενον δέ', ἅπερ Ἀριστοτέλης συνέλαβεν ἐν τῷ μὴ ἀντιστρέφειν κακὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούφησιν. οὐκ ἀντιστρέφειν δὲ εἶπεν κατὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν, διότι οὐχ ὥσπερ ὄντων τῶν δύο ἔστι τὸ ἔv, οὕτως ὅντος τοῦ ἑνὸς ἕστιν τὸ δύο· οὐκ ἐξισάζει οὖν τὸ ἕν πρὸς τὰ δύο κατὰ τὸ ἀκολουθεῖν τῷ εἶναι τοῦ ἑνὸς τὸ εἶναι τῶν δύο, ὥσπερ ἠκολούθει τῷ εἶναι τῶν δύο τὸ εἶναι τοῦ ἑνός. πρότερον οὖν τὸ μὴ ἀντιστρέφον κακὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν. οὕτως [*](Γ) δὲ καὶ τὸ γένος πρότερον δείκνυται τῇ φύσει τοῦ εἴδους, ὡς συναναιροῦν [*](1 θέντες A 4 ἀψύχων, ἀ in ras. A 5 ante δῆλον add. καὶ Lv παραλαμβάνοντα v 6 ἡγεῖθαι] ποιεῖσθαι ? 9 τὶ post αὐτῶ Jp ἑαυτῶ Kv κυριώτατα K 10 εἴρηται] p. 32,22 sqq. 11 ἤ add. b κυριωτάτη A 12 εἴρηται] 5 p. 2 a 12 κατ' αὐτῆς] λέγνται A (sic) at in marg. Ja: om. A 14 post ὡς add. τὸ V 18 προτέρων] πρότερον Jp A 19 γνώριμον K 20 γενοίμην V Ὅμηρος] Τ 219. Φ 440 21 ἀντιστρέφειν v 22 τοῦ om. L τιθέντι Jp αὐτῶ Jp 22. 23 αὐτῶ δὲ bis A αὐτῷ δὲ—ἕπηται (1. 23) om. Jp 23 δυοῖν JpLK, sed εῖν supra L1 μὲν ὀντοιν Jp: μενόντων e λεγόωτων corr. Α 1 26 μὴ] οὐ Jp 27 ἅπερ ὁ ἁ. Jp 29 κατὰ — ἀκολούθησιν om. Kv 30 οὐχ om. Jp ὅντος] ἐν τοῖς JpA 31 ἀκοκουθεῖν scripsi: ἀκόλουθον libri τοῦ ἑνὸς bis L)

Τρίτον δὲ τρόπον τοῦ προτέρου τὸν κατὰ τὴν τάξιν ἀπαριθμεῖται, καὶ πιστοῦται τοῦτον ἔκ τε τῶν ἀποδεικτικῶν ἐπιστημῶν, οἷον ἐπὶ γεωμετρίας· πρότεροι γὰρ ἐν αὐτῇ τῶν διαγραμμάτων οἱ ὅροι καὶ τὰ ἀξιώματα καὶ τὰ αἰτήατα καὶ αἱ ὑποθέσεις ὡς τῇ τάξει πρωτεύοντα, καὶ ἐπὶ τῆς γραμματικῆς πρότερά ἐστι τὰ στοιχεῖα τῶν συλλαβῶν ὁμοίως τῇ τάξει· καὶ ἐπὶ τοῦ λόγου δὲ τοῦ δικανικοῦ καὶ δημηγορικοῦ τὸ αὐτὸ δείκνυται· τὰ γὰρ προοίμια τῶν διηγήσεων πρότερα καὶ αἱ διηγήσεις τῶν πίστεων. καὶ μήποτε τοῦτο κυρίως τὸ παράδειγμα | κατὰ μόνην τὴν [*](106v Δ) τάξιν πρότερον ἐνδείκνυται· ἐπὶ μὲν γὰρ τῶν ἄλλων καὶ ὡς αἴτια πρότερα ἦν, ἐνταῦθα δὲ τὸ προοίμιον οὐκ ἔστιν αἴτιον τῆς διηγήσεως, ἀλλὰ τῇ τάξει μόνῃ προϋπάρχει.

Tέταρτον τίθησι τοῦ προτέρου τρόπον, καθ᾿ ὃν τὸ βέλτιον καὶ τιμιώτερον πρότερον εἶναι καὶ δυνάμει καὶ ὑπεροχῇ λέγομεν, ὥσπερ τὰ θεῖα τῶν θνητῶν· οὕτως δὲ καὶ ἐν ταῖς πόλεσι καὶ ἐν τοῖς φίλοις οἱ τιμιώτεροι πρότεροι λέγονται. τοῦτον δὲ τὸν τρόπον ἀλλοτριώτατον εἶναί φησι τῆς κατὰ τὸ πρῶτον σημασίας, οὐχ ὅτι οὐκ ἔστι πρῶτα τῷ ὄντι τῇ φύσει τὰ βέλτιστα καὶ τιμιώτερα, ἀλλ᾿ ὅτι οὐ πάνυ συνείθισται τὸ πρότερον ἐπὶ τῶν τοιούτων· τοὺς γοῦν πατέρας καὶ διδασκάλους καίτοι τιμιωτέρους ὄντας οὐκ εἰώθαμεν κατὰ τοῦτο προτέρους λέγειν, οὐδὲ συμπέφυκε τὸ τοῦ προτέρου ὄνομα, ὡς ἐπὶ τῶν ἄλλων εἶχε τρόπων. μήποτε δὲ οὐ διὰ τὴν συνήθειαν ἀλλοτριώτατον εἶπεν εἶναι τοῦ προτέρου καὶ ὑστέρου τὸν τρόπον τοῦτον (ἔv γὰρ τῇ συνηθείᾳ πολλάκις πρῶτον τὸ τιμιώτερον λέγομεν), ἀλλ᾿ ὅτι τὸ πρότερον καὶ ὕστερον ἐν τοιαύτῃ φύσει βούλεται εἶναι ὡς ἐν χρόνῳ καὶ ἐν ἀριθμῷ τὸ ἓν καὶ δύο καὶ ἐν λόγῳ τὸ προοίμιον καὶ ἡ διήγησις, καὶ τὸ ἐφεξῆς δὲ ἐπαχθησόμενον ἐπὶ τῶν ἐξισαζόντων τίθεται καὶ οὐχὶ βελτιόνων καὶ χειρόνων, καθὸ τοιαῦτα. καίτοι τὰ τῇ αἰτίᾳ πρότερα βελτίονα, ἀλλ᾿ οὐ κατὰ τὸ βέλτιον τὸ πρότερον ἔχει καὶ ὕστερον, ἀλλὰ καθὸ τῆς αὐτῆς πως ὄντα φύσεως προτερεύει καὶ ὑστερεῖ.

Προστίθησι δὲ καὶ πέμπτον τοῖς εἰρημένοις τρόπον τοῦ προτέρου, [*](106v) καθ' δν καὶ ἐν τοῖς ἀντιστρέφουσι κατὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν καὶ ἅμα ὑπάρχειν δοκοῦσιν ὅμως πρότερον λέγεται τὸ τὴν αἰτίαν περιέχον, ὡς ἀφ' οὗ παρίθερο παραδειγματος· τὸ γὰρ πρᾶγμα αἴτιόν ἐστι τοῦ ἀληθοῦς λόγου, ἀλλ' οὐχὶ ὁ λόγος τοῦ πράγματος. γίωεται δὲ ἐπὶ τῶν ἀντακολουθούντων ποτὲ μὲν ὡς ποιητικόν, ὡς ἐπί τε τοῦ εἰρημένου παραδείγματος καὶ μέντοι πατρὸς ὄντος καὶ υἱὸς ἔστι καὶ ἀνάπαλιν, αἴτιον δὲ ποιητικὸν ὁ πατήρ· ποτὲ δὲ ὡς ὐλικόν, ὡς ὁ κέραμος· ἅμα γὰρ ὕδωρ καὶ γῆ, μικτὸν δέ, ώς ἐκ γῆς καὶ πηλοῦ, ἀλλὰ τὸ μὲν ὕδνρ καὶ ἡ γῆ ὑλικὸν αἴτιον, ἡ δὲ μίξις εἰδικὸν [*](Ε) τουτου.

Πέντε μὲν οὖν αὐτὸς ἐνταῦθα τοῦ προτέρου τοὺς τρόπους ἐξέθετο, τον κατα χρονον, τον κατα φυσιν, τον κατα ταξιν, τον κατα ουναμιν, τον κατὰ αἰτίαν. δῆλον δὲ ὅτι ὁσαχῶς τὸ πρῦτον, τοσαυταχῶς ἄν καὶ τὸ ὕστερον λέγοιτο. ό δὲ τῇ θέσει τὸ πρῶτον ἀφορίζων, οἷον πρῶτον τῶν κιόνων τὸν ἀνατολικὸν λέγοιμεν, εἰ μὲν κατ' ἐπίνοιαν ἔχει τὸ πρῶτον, οὐδεὶς λόγος τὸ γὰρ αὐτὸ πρῶτον ἔσται καὶ ὕστερον)· εἰ δέ τι καὶ φύσει ἔχει, ὑπὸ τὴν τάξιν ἀναχθήσεται. τὸ δὲ τῇ ε'πινοίᾳ πρῶτον ὥσπερ τὸ τέλος, διότι προεννοῦμεν τὸ τελος, ὥσπερ τὴν σκέπην πρὸ τῶν τοίχων καὶ τῶν θεμελίων καὶ τῆς ὁρύξεως — τοῦτο δ' οὖν ὑπὸ τὸ τῷ χρονῳ πρῶτον ἀναχθήσεται· χρόνῳ γὰρ ἡ τοῦ τέλους ἔννοια προτερεύει, ἡ δὲ ὕπαρξις αὐτοῦ χρόνῳ μὲν ὑστέρα, τῇ δὲ οὐσίᾳ πρώτη· πρῶτα γὰρ τῇ οὐσίᾳ τὰ τελειότερα. ὅπερ τοῦ πρώτου σημαινόμενον οὐ δοκεῖ μοι παραλελεῖφθαι ὡς ὁ Ἰάμβλιχός φησιν, ἀλλ' ἐν τῷ τετάρτῳ τρόπῳ περιέχεσθαι, ἐν ᾧ τὸ τιμιώτερον καὶ βέλτιστον πρῶτον ἐλέγετο. ἐν ἄλλοις δὲ πρότερον λέγει καὶ τὸ μέρος τὸ ἐν τῷ ὁρισμῷ τοῦ πράγματος, ὅπερ οἶμαι ὡς ὑλικὸν λαμβανόμενον αἴτιον ἐν τῷ πέμπτῳ τρόπῳ περισχεθήσεται, τῷ αὐτῷ μὲν τρότῳ ὡς ἡ ἥλη τῷ ὄλῳ ἑπόμενον, οὐ μέντοι ἀντιστρέφει κατὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν. λέγει δὲ καὶ τὸ τέλος πρότερόν τε εἶναι καὶ γνωριμώτερον αὐτοῖς, κἄν ὕστερον ᾖ τῇ φύσει.

Ἐν δὲ τοῖς Μετὰ τὰ φυσικὰ οὕτως τὸ πρότερον καὶ ὕστερον διαιρεῖται· πρῶτον, φησίν, ἀστὶν τὸ ἐγγύτερον ἀρχῆς τινος ὡρισμένης, ἢ ἁπλῶς καὶ τῇ φύσει ἢ πρός τι ἢ ποῦ ἢ ὑπό τινων, οἶον τὸ μὲν κατὰ τόπον τῷ εἶναι ἐγγύτερον ἢ φύσει τινὸς τόπου ὡρισμένου, οἶον τοῦ μέσου ἢ τοῦ ἐσχάτου, [*](1 πρότερον L 3 πρότερον om. Kv 7 ποιητικὸς Α 8 ἐκ ἐκ γῆς] Jp 9 πηλός JpA 10 τοῦτο L 11 πἐvτε post αὐτὸς cullocat Jp τοῦ προτέρου τοὺς] τοὺς προτέρους A 12 τὸν κατὰ τάξιν iteiat A 13 ὄτι om. Jp ἄν om. A 14 ὕστερον] αἴτιον Jp τῶν] τὸν Jp 15 λέγομεν Kv ἔχοι LK 18 προσεπινοοῦμεν Jp: προσεννοοῦμεν Α ante τὴν add. καὶ v πρὸς V 19 τὸ τῶ L: τῶ JpA: τὸ Kv 21 τελεώτερα Jp 22 οὐ om. Jp ὀ om. Av 23 περιέχεται Jp 24 ἐν ἄλλοις] Metaph. Ζ 10 p. 1035 b 4 τὸ ἐν] τῶ ἐν Jp 25 τοῦ πράγματος om. Jp: lac. 4 litt. A οἶμαι post ὑλικὸν Kv ὕλη JpA 26 πεσχεθήσεται L αὐτῶ om. Jp: lac. 3 lilt. A ἡ om. Jp 26. 27 τὸ ὅλον JpA 27 ἕπεται Jp: ἔπι ται A (lac. 2 vol 3 litt.) 28 λέγει] cf. Eth. Nic. Γ 5 p. 1112 b 15 sqq, pro καὶ — εἶναι lac. Jp, τὴν τοῦ sequ. lac. 5 litt. Α καὶ τὸ γνωρ. Jp 30 Μετὰ τὰ φυσικὰ] Δ 11 liberius redditur 32 τῷ] to Jp)

Καὶ Στράτων δὲ ὁ Λαμψακηνὸς ἐν τῷ Ηερὶ τοῦ προτέρου καὶ ὑστέρου [*](107v) μονοβιβλίῳ πολλοὺς ἀπηριθμήσατο τρόπους, οὓς νομίζω δυνατὸν εἶναι ὑπὸ τοὺς πέντε τοὺς ἐνταῦθα λεγομένους ἀναγαγεῖν οἷον μερισμὸν ἐκείνων ὄντας. ὑπὸ μὲν γὰρ τὸ τῷ χρόνῳ πρότερον ταχθήσεται τὸ ἀτελὲς τοῦ τελείου λεγόμενον, διότι ἔσχατον ἐν πᾶσι τὸ τέλος· τὸ δὲ αὐτὸ καὶ ὑπὸ τὴν τάξιν. ἔτι δὲ ὑπ᾿ ἄμφω ταῦτα καὶ ὑπὸ <τὸ> τῇ ἀξίᾳ καὶ δυνάμει καὶ τῇ πρότερόν ἐστιν, οὗ ἐπιστήμη πρότερον, οἷον μονάδος ἢ δυάδος καὶ πλήθους ἤ ἀρτίου καὶ περιττοῦ· ταῦτα γὰρ οὐδὲ ἀντιστρέφει κατὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν, ὥσπερ οὐδὲ ἡ ἐπιστήμη αὐτῶν. πρῶτον δὲ καὶ τῷ χρόνῳ καὶ τῇ ἀξίᾳ, ὧν τὸ ἔργον πρότερον, οἷον τὸ ἀγαθὸν τοῦ κακοῦ· τὸ μὲν γὰρ σωτηρίας, τὸ δὲ φθορᾶς αἴτιον, πρῶτον δὲ τὸ εἶναι τοῦ φθείρεσθαι καὶ χρόνῳ καὶ ἀξίᾳ. πρῶτον δὲ τῇ φύσει ὡς μὴ ἀντιστρέφον κατὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν, ὅπερ δυνατὸν εἶναι θατέρου μὴ ὄντος, ὡς τόπος σώματος καὶ σῶμα χρώματος, ὁμοίως δὲ καὶ εἰ θάτερον ἐν θατέρῳ πέφυκε γίνεσθαι, οἷον ἡ οὐσία ποιοῦ καὶ ποσοῦ· οὕτως δὲ καὶ τὸ κατὰ φύσιν πρότερον τοῦ παρὰ φύσιν καὶ ὁ νόμος τῆς παρανομίας καὶ ἡ ἕξις τῆς στερήσεως. ὑπὸ δὲ τὸ τῇ ἀξίᾳ πρότερον καὶ τὸ δυνάμει τάττοιτο ἂν τὰ τῷ τιμιωτέρῳ συγγενέστερα, ὡς τὸ ποσὸν τοῦ ποιοῦ προτάττοιτο ἄη διότι τὸ μὲν ποσὸν μέρος τῆς οὐσίας, τὸ δὲ ποιὸν οὔ· καὶ εἰ τὸ μὲν μετέχει γενέσεως καὶ φθορᾶς, ὡς ὁ χρόνος, τὸ δὲ οὔ, ὡς ὁ τόπος, καὶ τὸ μὲν χωριστόν, τὸ δὲ [*](B) οὔ· ἄνευ μὲν γὰρ αἰσθήσεως εἶναι τὴν ψυχὴν ἀδύνατον, ἄνευ δὲ ἐπιθυμίας εἶναι δυνατόν· καὶ τὸ ἀμερὲς τοῦ μεριστοῦ· ἀρχῇ γὰρ ὁμοιότερον, ὥστε καὶ κύκλου τὸ κέντρον· καὶ τὸ μᾶλλον τοῦ προτέρου μετέχον, ὡς τὸ ἀίδιον μὲν τοῦ ἀγαθοῦ, τὸ φθαρτὸν δὲ τοῦ κακοῦ καὶ τὸ ἄρτιον δυάδος, τὸ δὲ περιττὸν τριάδος· καὶ εἰ τὸ μὲv μένει χρόνον τινά τὸ δὲ οὐ μένει, οἷον σῶμα κινήσεως καὶ χρόνου. ὑπὸ δὲ τὸ τῇ τάξει πρότερον εἴη ἂν τὸ τοῦ μεταξὺ πρότερον, ὕστερον δὲ τὸ τοῦ μεταξὺ ὕστερον. ὑπὸ δὲ τὸ <τὸ ἐν> τοῖς ἀντιστρέφουσιν ὡς αἰτιῶδες πρότερον ἂν εἴη τὸ στοιχεῖον· καὶ γὰρ αὖ καὶ τὸ μέρος τοῦ ὅλου, ὡς τὸ πεπερασμένον τοῦ ἀπείρου, καὶ εἰ θάτερον ἐκ θατέρου, οἷον ὁ χαλκὸς τοῦ ἀνδριάντος· ὑλικὸν γὰρ καὶ οὗτος αἴτιον. ὅτι δὲ καὶ <τὸ> αὐτὸ κατ᾿ ἄλλο καὶ ἄλλο καὶ πρότερον καὶ ὕστερον εἶναι καὶ αὐτὸς ὁ Στράτων ἐνεδείξατο, τὸν χρόνον καὶ τὸν τόπον πρότερα καὶ ὕστερα ἀλλήλων δεικνύς.

Περὶ τοῦ ἅμα.

p. 14b24 Ἅμα δὲ λέγεται ἕως τοῦ ἁπλῶς δὲ ἅμα ὧν ἡ γένεσις ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ ἔστί.

Χρησάμενος καὶ τῷ ἅμα ἐν τῷ περὶ τῶν πρός τι λόγῳ εἰκότως καὶ περὶ αὐτοῦ προτίθεται διδάξαι. μετὰ τὸ πρότερον δὲ καὶ ὕστερον τάττει τὸ ἅμα, διότι ἀντίκειται πρὸς ἐκεῖνα, ὡς δηλοῖ τὸ τῇ ἀποφάσει αὐτῶν δηλοῦσθαι· διὸ καὶ τρόπους τοῦ ἅμα σχεδὸν τοὺς ἀντιθέτους τοῖς ἐκείνων τρόποις καὶ κατὰ τάξιν πως ἀπηριθμήσατο τὴν αὐτήν.

Πρῶτον μὲν γὰρ τίθησι καθ’ ὃν ἁπλῶς καὶ κυριώτατα λέγεσθαί φησιν ἅμα, ὧν ἡ γένεσις ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ ἐστί· καὶ γὰρ ἐκεῖ τὸ κατὰ χρόνον πρότερον προέταξε, καθ᾿ ὃ πρεσβύτερον ἕτερον ἑτέρου καὶ παλαιότερον ἐλέγετο. ἁπλῶς δὲ καὶ κυρίως καὶ τὸ ἅμα τοῦτό φησι λέγεσθαι τὸ κατὰ χρόνον ὡς ἐν τῇ χρήσει κατημαξευμένον.

Δεύτερον δὲ σημαινόμενον τοῦ ἅμα τίθησιν, ὅπερ τῷ δευτέρῳ καὶ τῷ πέμπτῳ τοῦ προτέρου καὶ ὑστέρου σημαινομένῳ ἀντέθηκεν εἰκότως τὸ μὲν γὰρ | ἦν μὴ ἀντιστρέφον κατὰ τὴν τοῦ εἶναι ἀκολούθησιν, καὶ ταύτῃ τὸ [*](107v Δ) πρότερον εἶχε· τὸ δὲ ἀντέστρεφε μέν, ἀλλ᾿ ὡς αἰτίου καὶ αἰτιατοῦ ἦν ἡ ἀντιστροφή, καὶ ταύτῃ πάλιν τὸ μὲν πρότερον ἦν, τὸ δὲ ὕστερον. ἐπὶ δὲ τοῦ ἅμα, καθ᾿ ὅσον μὲν ἀντιστρέφει, ἀντίκειται τῷ μὴ ἀντιστρέφοντι· καθ᾿ ὅσον δὲ ὡς ἐξισαζόντων, <τῷ> ὡς αἰτίῳ καὶ αἰτιατῷ, ὡς ἔχει τὸ καὶ ἥμισυ. κατὰ δὲ τοῦτο ἅμα τὸ σημαινόμενον τὰ πρός τι ἅμα ἐλέγετο· καὶ γὰρ συνεισάγει καὶ συναναιρεῖ ἀεὶ ἄλληλα τὸ διπλάσιον καὶ τὸ ἥμισυ, καὶ οὐδέτερον θατέρου αἴτιόν ἐστι.

Τρίτον τοῦ ἅμα σημαινόμενον παραδίδωσιν ἅμα λέγων τὰ ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένους ἀντιδιῃρημένα ἀλλήλοις· ἀντιδιῃρῆσθαι δὲ λέγετα τὰ κατὰ μίαν καὶ τὴv αὐτὴν διαίρεσιν ἀναφερόμενα. ἑνὸς γὰρ ἔστιν ὅτε γένους πλείονες γίνονται διαιρέσεις· αἱ μὲν καὶ ἰσοστοίχως, ὡς ὅταν τῶν σωμάτων τὰ μὲν θερμά, τὰ δὲ ψυχρὰ λέγωμεν ἢ τὰ μὲv ἔμψυχα, τὰ δὲ ἄψυχα, καὶ καλοῦσι ταύτας ἐπιδιαιρέσεις, αἱ δε τὸ πρότερον ἔχουσαι καὶ ὕστερον, ὡς ὅταν τὸ ἔμψυχον, ταὐτὸν δὲ εἰπεῖν τὸ ζῷον διέλωμεν εἰς τὸ πτηνὸν καὶ τὸ χερσαῖον καὶ τὸ ἔνυδρον, καὶ καλοῦσι ταύτην τοῦ ζῴου ὑποδιαίρεσιν. ἀντιδιαίρεσις μέντοι ἐστὶν ἡ κατὰ τὴν αὐτὴν καὶ μίαν τομὴν [*](1 περὶ τοῦ ἅμα in marg. L1: om. spatio relicto Jp 3 ἐστί om. Arist. 4 χρησάμενος] 7 p. 7b15 pr. καὶ bis A pr. τῷ] τὸ A post ἐν add. δὲ K alt. τῷ] τοῖς Lv λόγων Kv καὶ om. Jp 5 δὲ om. Jp 7 τρόπους JpLK, in marg. b: πρότερον Av τοὺς ἀντιθέτους τοῖς] τοῖς ἀντιθέτοις v 9 καθ᾿ ὃν] καθὸ Jp 10 ἐστί om. A et Arist. cod. n: ante ἐν ponunt ceteri Ar. codd. 13 κατημαξευμένον mutare nolui 15 ἀντέθεικεν JpA 16 τοῦ om. L 17 ἀντιστρέφον JpA 19 ἀντιστρέφει bis A 20 τῷ addidi 20. 21 καὶ τὸ ἥμισυ ν 22 συναναιρεῖ ἄλληλα ἀεὶ Jp, sed corr. 23 οὐδετέρου θάτερον v 26 post κατὰ add. τὴν v 27 ὅτε] ὁ τοῦ Jp 28 λέγωμεν post ὅταν A 31 Τὸ ante ἔνυδρον om. v)

“Δοκεῖ δέ. φησί, καὶ τῇ τάξει εἶναί τινα ἅμα τοῖς κατὰ τάξιν προτέροις καὶ ὑστέροις ἀντικείμενα, ὥσπερ τὰ ἰσότιμα καὶ ἰσάξια. ἢ δύναται τὰ ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένους ἀντιδιῃρημένα κοινότερον ἅμα καὶ τῇ φύσει καὶ τῇ τάξει εἰρηκέναι· μᾶλλον γὰρ τῇ τάξει ταῦτα ἅμα ἤπερ τῇ φύσει, εἴγε τῇ φύσει ἅμα τὰ συνυπάρχοντα ἀλλήλοις καὶ συναναιρούμενα, ὡς ἔχει ἐπὶ τῶν πρός τι· οὐχ οὕτως δὲ ἔχει πρὸς ἄλληλα τὰ ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένους ἀντιδιῃρημένα”. ἐπιστῆσαι δὲ ἄξιον, ὅτι καὶ τὸ ἰσάξιον καὶ τὸ ἰσότιμον οὐκ ἂν κατὰ τάξιν ἔχοι τὸ ἅμα. οὐδὲ γὰρ τὸ κατὰ τάξιν πρότερον καὶ ὕστερον ἐν ἀξίας ἢ τιμῆς ὑπεροχῇ καὶ ἐνδείᾳ τὸ πρότερον καὶ ὕστερον [*](1 ἀντιδιαίρεσις K 2 γενόμενα L: γινόμενα Jp A: γενομένη Kv: γενόμενον Brandis f. recte 3 δὲ om. JpA τοῦτον L 4 ἀντιδιαιρούμενα Jp 6 ἦν] ἢ Jp 7 συναναιρῶντα Jp: συναναιροῦνται A οὐ] μὴ K 8 pr. μὴ] οὐ Jp τοῦ om. LK 11 ἀναιρεθέντος (post δὲ) Jp τὸ om. Jp A τοῦτο δὲ τὸ Jp δὲ etiam Brandis 13 τοῦτο Jp γενόμενα διαίρεσις (sic) L: γινόμενα διαίρεσιν v: διαίρεσιν γενόμενα KA: διαίρεσιν γινόμενα Jp 14 ληφθὲν — διαιρέσεως (15) om. Jp 15 ταῦτα om. Jp 16 τούτου τὸ Jp 17. 18 τὰ εἴδη καὶ γένη, sed corr. Α: τὰ εἴδη καὶ τὰ γένη v 19. 20 τὸ λογικὸν τοῦ πτηνοῦ, sed supra υ ου ὸ L1: τοῦ λογικοῦ Τὸ πτηνὸν K 21 τὸ ἅμα v 22 τὰ post καὶ om. v 23 καὶ om. Jp 23. 24 καὶ τὸ] καὶ οὐ Jp: καὶ A 25 κατὰ τὴν τάξιν Jp 26 ἢ om. Jp 27 κοινότερα Kv 29 συναιρούμενα Κ 31 καὶ post ὅτι bis Jp τὸ aute ἰσότιμον om. Jpv 32 ἔχει Jp καὶ om. JpA)

Ἔστι δὲ ἅμα καὶ τὰ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ ἐγγινόμενα ἀλλήλοις, ὥσπερ καὶ πρότερον καὶ ὕστερον ἐλέγετο κατὰ τόπον· τὰ γὰρ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ καὶ ἐν τῷ αὐτῷ ἀγγείῳ ὄντα ἅμα λέγομεν καὶ ὁμοῦ· τὸ δὲ ἅμα τῷ ὁμοῦ ὡσαύτως λέγεται· εἰ δὴ ἅμα πόλεμός τε δαμᾷ καὶ λοιμὸς Ἀχαιούς, φησὶν Ὅμηρος. καὶ κεῖσθαι δὲ ἅμα φαμὲν τὰ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ κείμενα καὶ οἰκεῖν ὁμοῦ τοὺς ἐν τῇ αὐτῇ οἰκίᾳ οἰκοῦντας. καταχρῶνται δὲ τῷ ἅμα καὶ ἐπὶ τῶν κοινῇ τι πραττόντων, ὡς ἐπὶ τοῦ ἅμα πολιτεύεσθαι. μήποτε δὲ οὐδὲν τούτων τῶν εἰρημένων ἅμα κυρίως δυνατὸν λέγειν, εἰ μὴ ἄρα πλατικῶς· οὔτε γὰρ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ δύο σώματα εἶναι οὔτε κεῖσθαι δυνατόν, ἵνα καὶ ἅμα λέγηται κυρίως· διὸ καὶ παρῆκεν αὐτὰ Ἀριστοτέλης. “ἐπισημαντέον δὲ καὶ τοῦτο, φησὶν Ἰάμβλιχος, ὅτι τῷ μὲν κατὰ χρόνον ἅμα ἀντιτίθεμεν τὸ κατὰ χρόνον πρότερον καὶ ὕστερον, ἐπὶ δὲ τῶν κατὰ τόπον ἀντιτίθεται τὸ χωρίς· διττὸν δὲ τοῦτο, τὸ μὲν ἐν ἄλλῳ καὶ ἄλλῳ τόπῳ, τὸ δὲ καθ᾿ ἕνα, ᾦ ἀντιτίθεται τὸ κοινῇ, οἷον ‘βαστάσωμεν τοῦτο κοινῇ᾿, οὔτε κατὰ τόπον οὔτε κατὰ χρόνον τὸ κοινῇ λέγοντες, | ἀλλὰ [*](108r A) κατὰ τὴν ἐνέργειαν”. μήποτε δέ, εἰ ἐν τῇ Μετὰ τὰ φυσικὰ τὸ πρότερον καὶ ὕστερον καὶ κατὰ τόπον ἀφωρίζετο, πρότερον μὲν καὶ κατὰ τόπον λέγων τὸ τῇ ὡρισμένῃ ἀρχῇ κατὰ τόπον πλησιαίτερον, ὕστερον δὲ τὸ πορρώτερον, ἔστι τι καὶ ἅμα κατὰ τόπον τῷ προτέρῳ τούτῳ καὶ ὑστέρῳ ἀντικείμενον, ἔστι δὲ καὶ ἄλλο ἅμα κατὰ τόπον τῷ κατὰ τόπον χωρὶς ἀντικείμενον. εἰ δέ τις ἀπορεῖ, διὰ τί μὴ πᾶσι τούτοις ἐπεξῆλθεν ὁ Ἀριστοτέλης, ἀρκεῖ λέγειν ὅτι ὅσας [*](2 ἰσότιμον καὶ ἰσάξιον Jp 3 alt. τῷ] τὸ JpA 6 ἅμα om. L 7 μήτε K τὰ om. Jp διηρημένα v 14 ἀλλήλων libri: correxi 16 λέγεται, sed ομεν supra 1 18 εἰ δὴ] Ηδη ν ἅμα L1KAv: ὁμοῦ JpL3 Hom. possis πτόλεμος τε οm. JpA 19 Ὅμηρος] A 61 20 τῷ] τὸ Jp 23 ἁπλατικῶς JpA 24 λέγοιτο Jp post αὐτὰ add. 6 Av 25 post φησὶν supra ὁ Κ1 τῷ] τὰ Jp: τὸ A 26 τὸ κατὰ— ἀντιτίθεται (27) om. Jp 28 alt. τὸ] τῶ Jp βαστάσομεν K 29 λέγοντες quasi praecederet ἀντιτίθεμεν 30 κατ᾿ ἐνέργειαν Jp εἰ om. Kv Mετὰ τὰ φυσ.] Δ 11 p. 1018b9 sqq. 31 pr. καὶ om. v ἀφορίζεται v 32 κατὰ τόπον ἀρχῆ JpA πορώτερον Jp: πρότερον V, προσώτερον in marg. b τι ἰαὶ scripsi: τὸ καὶ libri, καὶ τὸ in marg. b 33 post τοπον add. τὸ b 34 τῶ JpL: τὸ Av: τοῦ K 35 ὅση K)

Περὶ κινήσεως.

p. 15a13 Kινήσεως δέ ἐστιν εἴδη ἕξ ἔως τοῦ ὥστε ἕτεραι ἂν εἴησαν αἱ κινήσεις ἀλλήλων.

Ἐμνημόνευσε μὲν τῆς κινήσεως καὶ ἐν τῷ περὶ τοῦ ποσοῦ λόγῳ, αἱ δὲ περὶ τοῦ ποιεῖν καὶ πάσχειν κατηγορίαι οὕτως εἶχον συγγενῶς πρὸς τὴν [*](Γ) κίνησιν, ὡς καὶ γένος ἀμφοῖν δόξαι τὴν κίνησιν οὐ τοῖς τυχοῦσι τῶν φιλοσόφων. εἰκότως οὖν καὶ περὶ κινήσεως διαλέγεται τὰ εἴδη τῆς κινήσεως διαιρούμενος, τουτέστι τῆς μεταβολῆς· κοινότερον γὰρ κινήσεως εἶπεν ἀντὶ τῆς μεταβολῆς· ἐπειδὴ γὰρ ἐν τοῖς περὶ τῆς οὐσίας λόγοις τὴν ἄτομον οὐσίαν κατὰ τὴν ἑαυτῆς μεταβολὴν ἔλεγε δέχεσθαι τὰ ἐναντία, εἰκότως διαιρεῖται τὴν μεταβολήν. καὶ εἴδη δὲ κοινότερον εἶπεν· οὐ γὰρ δοκεῖ αὐτῷ γένος εἶναι ἡ μεταβολή, ἣν διαιρεῖ ἐν τῷ πέμπτῳ τῆς Φυσικῆς ἀκροάσεως εἴς τε γένεσιν καὶ φθορὰν καὶ εἰς τὰς ἄλλας μεταβολάς, ἃς κινήσεις καλεῖ, αὔξησιν μείωσιν, ἀλλοίωσιν καὶ τὴν κατὰ τόπον μεταβολήν. ἀλλὰ τίς μὲν ἡ οὐσία τῆς κινήσεως καὶ τίς ὁ ὅρος αὐτῆς, καὶ εἰ γένος ἐστὶν ἢ οὔ, καὶ τὰ ἄλλα περὶ αὐτῆς ἀκριβῆ θεωρήματα ἐν ἄλλοις ἐξήτασται, τῆς φυσικῆς ὄντα πραγματείας οἰκεῖα· διαιρέσεις δέ τινας αὐτῆς παραδέδωκεν, ὅπερ εἴωθεν ἐν ταῖς εἰσαγωγαῖς γίνεσθαι, καὶ ταύτας ἐπισκεπτέον, τοσοῦτον προειποῦσιν, ὡς νῦν περὶ κινήσεως οὐ νοερᾶς ἢ ψυχικῆς ὁ λόγος, ἀλλὰ τῆς φοσικης και σωματικης.

Επεὶ οὖν τὸ κινούμενον ὡς σῶμα τοῦ ἐν ᾦ ἦν πρότερον ἐξίσταται, ἐξίσταται δὲ τὰ μὲv κατ’ οὐσίαν, τὰ δὲ κατὰ ποσότητα, τὰ δὲ κατὰ ποιότητα, τὰ δὲ κατὰ τόπον ποιούμενα τὴν μεταβολήν, κοινῶς πανταχοῦ τοῦ μεταβάλλειν θεωρουμένου, τέσσαρες γίνονται διαφοραί, ὧν τινες διπλαῖ· ἡ μὲν γὰρ κατ᾿ | οὐσίαν γένεσίς ἐστι καὶ φθορά, ἡ δὲ κατὰ ποσότητα αὔξησις [*](108ν Δ) [*](1 αὐτῷ] ἐν τῶ Jp διήρθρωσαν J διώρθωσε v 3 εἰς] ὡς Jp ἐκεῖνα] 3 p. 1b16 4 ὅτι κτλ.] 5 p. 3b33 sqq. 6 δὲ om. K ἐλέγετο] 7 p. 6b27. 7b15 7 ἅμα εἶναι] εἶναι ἅμα Κ 9 περὶ κινήσεως in marg. L1: spatio relicto om. Jp 12 ποσοῦ] τόπου A: 6 p. 5b 3 14 οὐ] ὡς ν 17 περὶ οὐσίας v: 5 p. 4a29 sqq. 19 ἤδη JpA κοινότερα Kv αὐτῶν b 20 ante ἡ add. καὶ Jp Φυσ. ἀκρ.] E 1 p. 224b35 sqq. 24 ἐν ἄλλοις] Phys. 25 αὐτοῖς JpL, corr. L1 ὥσπερ v 27 προειποῦσιν scripsi: προσειποῦσιν LAv: προειποῦσα K: προιοῦσιν Jp 28 καὶ] ἢ Κ 32 ἡ] αἱ LK)

Ἰστέον δὲ ὅτι Δημόκριτος ἀρχὰς τῶν ὄντων τὰς ἀτόμους ὑποθέμενος μόνην τὴν κατὰ τόπον εἰσῆγε χίνησιν· καὶ γὰρ καὶ τὰ ἀλλοιούμενα κατὰ τόπον ἡγεῖτο κινεῖσθαι, λανθάνειν δὲ ἐν τῷ μὴ ὅλα τὰ μέρη τόπον ἀμείβειν, ἀλλά τιvα ἀφανῆ ἡμῖν ὄντα· διὸ μόνα δοκεῖ κατὰ τόπον κινεῖσθαι τὰ αἰσθητὰ συγκρίματα μεταβαίνοντα τόπον ἐκ τόπου, ἢ ὅλα ὁμοῦ ἢ ὧν ἀνὰ μέρος αἰσθητὰ μέρη κινεῖται τοὺς ἀλλήλων μεταλαμβάνοντα τόπους, ὡς τὰ τοῦ ἡμικυκλίου καὶ τῆς σφαίρας μέρη, ὅταν περὶ ἄξονα ἡ στροφὴ γίνεται. Πλάτων δὲ συνιδὼν ὅτι πολλὰ τῶν κινουμένων οὐ κατὰ τόπον κινεῖται, ὡς τὰ θερμαινόμενα καὶ λευκαινόμενα, δευτέραν εἰσήγαγε τὴν ἀλλοίωσιν ὡς ἑτέραν τῆς κατὰ τόπον καὶ μήτε κατὰ ἀντιμετάστασιν μερῶν μήτε κατὰ τῆν τῶν ὅλων ἔκστασιν γινομένην. Ἀριστοτέλης δὲ καὶ τὴν κατὰ τὸ ποσὸν προσέθηκεν, ὡς μὲν ἀξιοῦσί τινες μικτὴν οὖσαν ἐξ ἀλλοιώσεως καὶ φορᾶς, μᾶλλος δὲ ἁπλῆν οὖσαν· τῆς γὰρ ἀλλοιώσεως διαφέρει ὅσον τὸ ποσὸν τοῦ ποιοῦ διενήνοχε, τῆς δὲ φορᾶς, ὅτι οὐκ ἀπολείπει τόπον ὡς τὰ φερόμενα· εἰ δὲ ἐπιλαμβάνει τόπον πλείω τοῦ ἐξ ἀρχῆς τὸ αὐξόμενον ἢ ἀπολείπει τὸ μειούμενον, ἡ ἐπίληψις καὶ ἀπόλειψις τοῦ τόπου κατὰ συμβεβηκὸς E γίνεται, προηγουμένως δὲ ἡ κατὰ τὸ ποσὸν συνίσταται κίνησις. ὁ μέντοι Πλάτων πᾶσαν τὴν κατ᾿ εἶδος διαφορὰν μένοντος τοῦ ὑποκειμένου ὡς [*](1 διαφορὰ A 2 αὕτη Jp post alt. καὶ add. εἰς A 3 Φοσ. ἀκρ.] E 1 p. 225a25 sq. 32 ἀκράσει L γέννησιν A 4 αὐτὰς JP εἰς τὰς JPAb: μικτὰς LKv 6 post ἦν add. καὶ Jp τῆ κινήσει K 7 ταυτὸ delevi 10 κινεπισθαι λέγειν A, sed corr. Α1 ἡ κίνησις om. A 11 μεταβάλλειν JP διὸ om. K 14 θέμενος K 15 καὶ post γὰρ om. LKv 16 ἐν abesse malis τόπον om. JpK 17 ἀφανῆ] κοινῆ K δοκεῖν Brandis probabiliter 18 μεταβαίνειν K: μεταβάντα v ἀνὰ JPA: ἂv v: om. K μέρος] μέρη ν 19 μέρη] μέρος v: κατὰ μέρος b κινῆται v τοῦ om. v 20 περὶ τὸν ἄξονα Jp γίνηται v 21 Πλάτων] Theaet. p. 181 D. Parm. p. 138 B κινεῖται om. K 22 δεύτερον LKv 24 ἔκτασιν A γινομένη Jp: comp. anc. K: γινομένων V κατὰ τὸ ποσὸν JpKL3: κατὰ τόπον L1v, sed ποσὸν in marg. b: κατόπον A 25 μικρὰν K φορᾶς LK, ex φθορᾶς corr. L: φθορᾶς JPAv 26 ἁπλῆ v (corr. b) 27 φθορᾶς Jp φθειρόμενα .JpKA 28 ἢ] ἢ] K 29 ἡ] ἢ JpA ἐπιλείψει A ἀπόληψις v 30 προηγούμενος JP)

Λαμβάνεται δὲ τοῦ Ἀριστοτέλους ὁ Νικόστρατος ὡς οὐ καλῶς διάφορον τῆς αὐξήσεως τὴν ἀλλοίωσιν διὰ τοῦ παραδείγματος ἀποδίξαντος τοῦ κατὰ τὸ τετράγωνον καὶ τὴν τοῦ γνώμονος περίθεσιν ὡς αὐξομένου μέν, οὐ μέντοι ἀλλοιουμένου. διπλᾶ γάρ φησιν εἶναι τὰ σχήματα, “τὰ μὲν σωματικὰ καὶ ἔνυλα, τὰ δὲ μαθηματικὰ καὶ ἄλυα, καὶ εἰ μὲν περὶ τοῦ ἀύλου λέγοι τετραγώνου, οὔτε ἀλλοιοῦται οὔτε αὔξεται ἐκεῖνο, ἄτρεπτα ὄντα ἐκεῖνα καὶ ἀναλλοίωτα, ἄτε ἔξω ποσότητος ὄντα καὶ ὕλης· εἰ δὲ περὶ τοῦ ἐνύλου, φησί, λέγοι τοῦτο, ὥσπερ αὔξεται, οὕτε καὶ ἠλλοίωται”. ὁ δὴ ταῦτα λέγων ἔοικε μὴ διορίζειν κατὰ Ἀριστοτέλη τὴν μὲν ἀλλοίωσιν ἐπὶ τῆς κατὰ ποιότητα μεταβολῆς, τὴν δὲ αὔξησιν ἐπὶ τῆς κατὰ ποσότητα, ἀλλ᾿ ὡς εἴρηται πρότερον, πᾶσαν τὴν κατὰ τὸ εἶδος μεταβολὴν μένοντος τοῦ ὑποκειμένου ἀλλοίωσιν καλεῖ, διότι καὶ τὸ αὐξανόμενον εὐθὺς ἀλλοιοῦσθαί φησιν. ἔδει δὲ ἐννοεῖν ὅτι καὶ αὐξάνεσθαι δυνατὸν ἐν τῇ αὐτῇ μορφῇ μένον καὶ τῇ αὐτῇ ποιότητι, κατὰ μέγεθος μόνον γινομένης τῆς διαφορᾶ, ὡς ὅταν τὸ Ἀλεξάνδρου εἶδος καὶ ἐν σφενδόνῃ δακτυλίου γένοιτο καὶ ἐν τῷ Ἄθῳ εἰς κολοσσὸν Ἀλεξάνδρου σχηματισθέντι. διὸ καὶ ὁ ἰδίως [*](Ζ) [*](1 post οὐχὶ add. ὡς v ἄλλον Α 3 τε Om. Jp 4 καθέκαστον Jp οὐσίας JpKA: οὐσίας οὐσίας L: οὐσία οὐσίας v: oὐσίᾳ οὐσίας b 5 εἴοικε v μέντοι] δὲ Jp 7 Πλάτων] Leg. X p. 893E πρὸς ἀριστοτέλην Κ 8 καὶ μὴν καὶ Plat. et Simpl. in Phys. p. 1267,26 et p. 1273,9D. αὐτῶν corruptum, μὲν b, Plat., Simpl. in Phys. p. 1267 (om. p. 1273) 9 τάξις ἑκάστων] ἑκάστων ἕξις b: Plat., Simpl. in Phys. διαμείνη Jp 11 προστιθεὶς] Leg. X p. 894B. 897A τὴν σύγκρισιν τούτοις Κ 12 ante ἄλλην add. οὐκ Lv (om. b) 13 ἀντιλαμβάνεται b 14 τῆς] τὴν Jp 15 τὴν om. v περίθεσιν, περί in ras. A (cf. Arist. p. 15a30): παράθεσιν v αὐξομένη Κ 16 ἀλλοιουμένη K 17 σωματικὰ] συνθετικὰ Jp post δὲ add. καὶ Α παρὰ Κ 18 λέγοι LK λέγει Jp: λέγοιτο Αv τετράγωνον Α 19 ἐκεῖνα Om. K post ἔξω add. τῆς Jp ποιότητος v τοῦ] τῆς Kv 20 fort. ηὔξηται ὃ L δὲ Jp 21 μὴ Om. K ἀριστοτέλην ΚAv: comp. L: ἀριστοτέλους Jp 23 πρότερον] p. 428,31 post πρότερον add. ἢ Jp τὸ om. JpL μεταβλοήν—ὑποκειμένου bis A 24 αὐξόμενον Jpv 26 κατὰ τὸ μέγεθος Α μόνης v τῆς γινομένης Κ 27 τὸ] τοῦ Jpv δακτύλου v γένοιτο in lin., γρ΄ λέγοτο in marg. L1 28 ἀλεξάνδρω Κv)

Ἀλλὰ τίς ὁ γνώμων καὶ πῶς τὸ τετράγωνον αὔξεται τῇ περιθέσει τοῦ γνώμονος, σαφέστερον διὰ τοὺς τοῦσ ῥητέον. τετράγωνον σχῆμα θ καλεῖται τὸ τὰς τέσσαρας πλευράς τε | (??) καὶ καὶγωνίας ἴσας ἀλλήλαις ἔχον, οἷον τὸ αβγδ. τούτου διάμετρος ἤχθω ἡ βγ καὶ εἰλήφθω ἐπὶ τῆς αβ τυχὸν σημεῖον τὸ εݲ καὶ διὰ τοῦ εݲ τῶν αݲγݲ βδ παράλληλος ἤχθω ἡ | διὰ δὲ τοῦ κݲ ὅπερ ἐστὶ κοινὴ τομὴ τῆς τε διαμέτρου καὶ τῆς ἀχθείσης παραλλήλου, ὁποτέρᾳ τῶν αβ γδ παράλ ληλος ἤχθω ἡ ηθ. καὶ ἐν τῷ αβγδ χωρίῳ τεσσάρων ὄντων τετραπλεύρων, τοῦ κݲαݲ καὶ ἔτι τοῦ βκ καὶ κݲγݲ καὶ κδ, <τὰ μὲν βκ κݲγݲ> τετράγωνά ἐστι, τὰ δὲ αݲκݲ κδ, ἅπερ παραπληρώματα λέγεται ὡς συμπληροῦντα τὸ ὅλον σχῆμα μετὰ τῶν δύο τετραγώνων προηγουμένην ἐχόντων τάξιν διὰ τὸ ὡρισμένον — ταῦτα οὖν τὰ δύο παραπληρώματα, τὰ αݲαݲ, κδ, μεθ᾿ ἑνὸς τῶν τετραγώνων ὁποιουοῦν γνώμων καλεῖται, καὶ ὅτι τῷ Γ στοιχείῳ ἔοικε τὸ σχῆμα καὶ ὅτι γνωματεύει καὶ κρίνει τὸ λοιπόν· | καὶ γὰρ ἀφαιρού- [*](108ν Δ) μενος ὁμοιόσχημον τῷ ὅλῳ Τὸ καταλειπόμενον ποιεῖ καὶ προστιθέμενος ὁμοιόσχημον τὸ ὅλον τῷ ἐξ ἀρχῆς. ἐπεὶ οὖν τετράγωνόν ἐστι τὸ καταλειπόμενον ἀφαιρουμένου τοῦ γνώμονος, δῆλον ὅτι κἂν τετραγώνῳ γνώ- [*](1 γήρους Jp: γήρου LA 3 τραπεὶς] εἰ K 4 κατὰ om. JpA τὸ om. v ὁ om. L 5 sqq. figuram om. JpA: ex Eucl. El. (11 def. 2) adscribunt παντὸς παραλληλογράμμου τῶν περὶ τὴv διάμετρον αὐτοῦ παραλληλογράμμων ἓν ὁποιονοῦν σὺν τοῖς δυσὶ παραπληρώμασι γνώμων καλείσθω LKv, quae cum non satis apta sint (nam pro παραλληλογράμμου et παραλληλογράμμων hic quidem exspectaveris τετραγώνου et τετραγώνων), a Simplicio aliena esse videntur 7. 8 ἀγεωμετρήτους] d τους K, cf. Praef. 9 τὰς om. A δ Jp 10 ἀλλήλας v 11 βγδ] τὸ βݲ τὸ τρίτον καὶ τὸ 5 A 13 τοῦ] τὸ ν ὁπότεραι JpA: ὁπότερον K 14 αݲγݲ, βδ] αβ, γδ JP ἤχθω] χθω praecedente spatiolo K ἡ — ἤχθω (18) om. K ἡ] ἢ L 15 δὲ om. v 16 καὶ in ras. Α1 τῆς om. v 17 ὁπότεραι JpA τῶ Jp 17. 18 παραλλήλοις LAv 18 ηݲ om. L καὶ om. JpKA 19 καὶ κݲγݲ om. JP: καὶ αݲκ΄ K τὰ μὲν βκ, κݲγݲ add. b 20 τὸ ὅλον spatio relicto om. K 22 ταῦτα] αὖ τὰ K οὖν τὰ om. K: τὰ om. A alt. τὰ LK: τὸ v: om. JPA κδ om. JpA τῶν om. Lv 23 τετραγώνου v ὁποίου οὖν ου in ras. Α1: ὁποιονοῦν L γνω sequente spatiolo K καλεῖται JpA: λεῖται praecedente spatiolo K: καλείτω L: καλείσθω v γݲ JpLKA: τρίτω v τὸ] τῶ Jp 24 τὸ λοιπὸν spatio relicto om. K 25 τῷ ὅλῳ spatio relicto om. K post ὅλῳ add. τῶ ἐξ ἀρχῆς ν προστιθέμενον Jp 26 ὁμοιόσχημον] hinc deest K τῶ ὅλω v (corr. b))

Εἰπὼν δὲ περὶ τῶν ἄλλων μεταβολῶν ὡς ἐναργῶς διαφερουσῶν ἀλλήλων ἐπὶ τῆς ἀλλοιώσεως ἀπορίαν εἶναί φησι, μήποτε τὸ ἀλλοιούμενον καὶ κατ᾿ ἄλλην πάντως κινεῖται κίνησιν αὐτῷ τῷ ἀλλοιοῦσθαι, ὥσπερ λέγουσί τινες κατὰ τόπον κινεῖσθαι· οὗτοι δὲ Δημοκρίτῳ κατακολουθοῦντες καὶ περὶ τῶν ἄλλων ἀμφισβητοῦσι κινήσεων, μὴ δέοι πάσας εἰς φορὰν ἀνάγειν. ἀλλ᾿ εἰ καὶ συγχωρηθεῖεν οἱ τοῦτο λέγοντες τῇ τῶν μορίων μεταβάσει ποιεῖν τὴν ἀλλοίωσιν, καὶ οὕτως ἄλλο μέν ἡ κατὰ τόπον μεταβολὴ μορίων οὖσα, ἄλλο δὲ ἡ ἀλλοίωσις τῷ ὅλῳ ὑπάρχουσα μὴ μεταβαίνοντι κατὰ τὸν τόπον. καὶ ἐπὶ τῆς αὐξήσεως δὲ ὁμοίως ἄλλο μὲν ἡ τῶν μορίων φορά, ἄλλο δὲ ἡ τοῦ αὐξομένου κίνησις οὐδαμοῦ μεταβαίνοντος. εἰ οὖν ἄλλοιώσεως μὲν ἡ φορά, ἄλλο δὲ τὸ ἀλλοοιούμενον καὶ αὐξόμενον καὶ μειούμενον, οὐκ ἂν εἴη ταὐτὸν ἡ φορὰ ταῖς τοιαύταις κινήσεσιν. εἰκότως δὲ ἐπὶ ἀλλοιώσεως εἶναι μάλιστα τὴν ἀπορίαν φησί, διότι ταῖς ἄλλαις κινήσεσιν εἴωθε [*](B) παρακολουθεῖν ἡ ἀλλοίωσις· καὶ γὰρ τοῖς αὐξομένοις καὶ μειουμένοις καὶ τοῖς γινομένοις καὶ φθειρομένοις (ἀλλοιουμένων γὰρ τινων ἡ καθ᾿ ἕκαστον τούτων γίνεται), καὶ τὰ κατὰ τόπον κινούμενα ἢ ἠρεμοῦντα θερμαίνεται καὶ ψύχεται καὶ χρωμάτων ἴσχει διαφοράς. εἰ οὖν ἄλλῃ τινὶ κινήσει ἢ ἄλλαις ἀεὶ παρακολουθεῖ ἡ ἀλλοίωσις, οὐκ ἂν εἴη, φαῖεν ἄν, καθ᾿ ἑαυτὴν κίνησις ἀφωρισμένη. καὶ οἱ περὶ Δημόκριτον δὲ καὶ ὕστερον οἱ περὶ Ἐπίκουρον τὰς ἀτόμους ἀπαθεῖς καὶ ἀποίους ὑποτιθέμενοι τῶν ἄλλων ποιοτήτων παρὰ τὰ σχήματα καὶ τὴν ποιὰν αὐτῶν σύνθεσιν ἐπιγίνεσθαι λέγουσι τὰς ἄλλας ποιότητας, τάς τε ἁπλᾶς, οἷον θερμότητας καὶ λειότητας, καὶ τὰς κατὰ τὰ χρώματα καὶ τοὺς χυμούς. εἰ δὲ ἐν τῇ ποτᾷ συνθέσει τῶν ἀτόμων ταῦτα, καὶ ἡ ἀλλοίωσις ἐν τῇ κατ᾿ αὐτὰ ἂν εἴη μεταβολῇ· ἠ δὲ ποιὰ σύνθεσις αὐτῶν καὶ μετάθεσις καὶ τάξις οὐκ ἀλλαχόθεν ἢ ἐκ τῆς φορᾶς καὶ τῆς τοπικῆς κινήσεώς ἐστιν, ὥστε ἡ ἀλλοίωσις τῇ φορᾷ ἡ αὐτὴ ἢ καρακολουθοῦν γε ταύτῃ καὶ ταύτὴ καὶ ταύτης τι. ἀλλ᾿ εἴπερ, φησίν, ἡ ἀλλοίωσις τῶν ἄλλων κινήσεών τινι ἡ αὐτὴ ἦν, ἔδει τὸ ἀλλοιούμενον καὶ ἐκείνην πάντως κινεῖσθαι τὴν κίνησιν· νῦν δὲ πολλὰ ὁρῶμεν λευκαινόμενα καὶ θερμαινόμενα [*](1 προστηθῆ v: προστιθῆ b 4 καὶ μείωσιν om. Jp 7 εἶναι] οὖν L 8 καὶ Om. Jp 10 δέοι] δὲ Jp πάντας v εἰς φορὰν Lb: εἰς φθορὰν JpA: εἰσορᾶν v. 11 τούτω Α post λέγοντες add. καὶ v 12.13 ἄλλη utrobique v 13 τῷ] τὸ L 14 τὸν om. Av ἄλλο Jp: ἄλλη LAv 15 ἄλλη ν αὐξανομένου v 16 ἄλλων (ante μὲν) Jp (cf. p. 432,13): ἄλλο LAv 17 post δὲ add/ καὶ Jpv 18 εἶναι] ἦν v τὴν] ἣν b φασί v 20 ἢ JpAv (corr. b) 21 τὰ Om. JbA κινούμενον Jp 23 ἂν post φαῖεν Om. v κίνησις e κινήσεις corr. Jp 24 Ἐπίκουρον] fr. 288 Us. 27 ἁπτὰς L τὰ Om. Lv 29 ἐν τῇ] αὐτὴ v fort. αὐτὰς scil. τὰς ἄτόμους (25) μεταβολὴ v 30 ἄλλοθεν Jp φθορᾶς Α 31 φθορᾶ LA ἢ] ἡ Jp 31.32 παρακολουθοῦσα v 32 γε LA: δὲ Jp: om. v)

p. 15b1 Ἔστι δὲ ἁπλῶς μὲv κίνησις ἠρεμίᾳ ἐναντίον ἕως τοῦ ἀλλοιοῦται γὰρ εἰς τοὐναντίον τοῦ ποιοῦ μεταβολῆς γινομένης.

Ὥσπερ τινὰς τῶν κατηγοριῶν, οὕτως καὶ τὴν κίνησιν ἐπιδεκτικὴν τοῦ ἐναντίου θεασάμενος ἁπλῶς μὲν τῇ κινήσει τὴν ἠρεμίαν ἐναντίον εἶναί φησιν, ἠρεμίαν οὐ τὴν στάσιν καλῶν, ἀλλὰ τὴv τῆς κινήσεως ἀπόφασιν καὶ στέρησιν· ταῖς δὲ καθ᾿ εκαστα κινήσεσι τὰς καθ’ ἕκαστα κινήσεις, γενέσει μὲν φθοράν, αὐξήσει δὲ μείωσιν· αὗται γὰρ καὶ κατὰ συζυγίας ἀντιθέτους προηνέχθησαν· ἡ δὲ κατὰ τόπον μία εἶναι δοκοῦσα τί ἂν ἔχοι ἐναντίον ; ἢ καθ᾿ ὅσον μὲν κίνησις κατὰ τόπον, τὴν κατὰ τόπον ἠρεμίαν, καθ᾿ ὅσον δὲ ἐναντιώσεις εἰσὶ τοπικαί ἐναντίον γὰρ τὸ ἄνω τῷ κάτω), [*](1. 2 μήτε μειούμενα] ἢ μειούμενα Jp L 3 εἰ in ras. A1: ἣ v 5 παραθέσει v ante αὐξ. add. τὸ v (om. b) 6 μὴ δὲ LA: μὴ Jp : om. v: οὐκ b συνοῦσαν] ἐπισυμβᾶσαν v 7 post καὶ add. τὸ A 10 κινεῖ JP ἀπορίαν LA 11 οὐ διὰ τοῦτο JPA: om. Lv: οὐχ b 12 διαφορὰν Av (corr. b) ἐστιν om. Jp 13 alt. ἄλλου] ἄλλο JP 14 ὅλου JpA, in marg. b: ἄλλου Lv ἄλλο JP 15 τοῦ om. v 16 μὲν om. JP 17 pr. δὲ om. v (add. b) ὂν in ras. A1 18 τοῦτο JP: τούτων ν καὶ φθορὰ A 19 ᾦ] ὧδε Jp 20 αἱ addidi ταύτας scripsi: τάστας sic A: ταύτας τὰς JpLv 21 διοίκουσιν v: διοικοῦσιν b 22 κινήσεις A ἐναντία V cum nonnullis Arist. codd. 23 τὰ ἐναντία Arist. ποιοῦ] ποῦ v, corr. in marg. b 25 τῇ] τῶ v, corr. in marg. b 25. 26 ἐναντίαν εἶναι φησὶν Α: εἶναι φησὶν ἐναντίαν v 26 ἠρεμίαν om. v τὴν (ante τῆς) om. v 28 καὶ οm. Jp V συζυγίαν Lv, corr. L 29 ἀντίθετοι προήχθησαν v 31 ἐστὶ L τῶ ex τὸ corr. L: τῶν A κάτω om. Jp)

Ὁ μέντοι Βόηθος τὴν ἀντικειμένην ἠρεμίαν τῇ κατὰ ποιότητα κινήσει οὐκ ἀξιοῖ ποιότητα εἶναι οὐδὲ τὴν κατὰ μέγεθος > οὐδὲ τὴν κατ οὐσίαν >, ἐναργὲς τοῦτο λέγων εἶναι ἐκ τῆς κατὰ τόπον· ἄλογον γὰρ τὴν ἐν τόπῳ ἠρέμησιν τόπον καλεῖν. οὐ μέντοι οὐδὲ ἀποφάσεις τῶν κατ αὐτὰς κινήσεων τὰς ἠρεμίας εἶναι συγχωρεῖ, ἀλλὰ σχέσιν εἶναι τὴν ἠρέ- [*](2 τῆ ἐπὶ τὸ ἄ- periit in A, item in proximis ἀποδοῦναι, ἡ κατὰ τοῦτο, ἐπιστήσασι, τὸ ποιὸν (8), ἐναντί (10) 3 τὸ om. A 4 ἔστι L 6 ἐναργῶς Jp 7 μετάγειν om. A 9. 10 τῶ μεταβάλλοντι libri: correxi 11 pr. ἐκ om. v τὸ om. v post μέλαν add. κινήσει del. Α1 μελάνησιν v καὶ om. JpA 12 λεύκανσι A lac. statui, desidero haec fere: καὶ τὴν ἐν τῷ λευκῷ ἠρεμίαν· ἡ γὰρ ἐν τῷ μέλανι ἠρεμία ἀντίκειται τῃ λευκάνσει, τῇ] μὴ v 14 εἰς τὸ αὐτὸ v 1.5 ἐναντίαν v 16 ἐπὶ τῆς γενέσεως v 17 ἐν τῷ] τῶ ν, τοῦ in marg. b τῷ πρωτεύειν — εἶναι (18) om. v τῷ πρ.] τὸ πρ. A: conicio τῷ πρὸ τοῦ εἶναι 19 pr. τὸ om. Lv 20 Πλωτῖνος] Enn. VI 327 ἀποφάσεως V 21 διότι] διὸ Jp A διὰ τί] διὸτι Jp: διότι καὶ A ἡ om. v 22 post στάσεως add. ὡς Jp ἡ ἐκεῖ φέρουσά τι τι om. Jp Lv) ἡ (om. ν) κίνησίς ἐστι ἐστι om. Jp)] recte ἥκει τι φέρουσα ἡ κίνησις Plot. 23 καὶ ὅτι ἡ κίνησις om. Jp Plot., praeterea ἔργον om. Plot. 24 φθῖνον Jp 26 τῷ] τὸ Jp θατέρω v 29 noluisse vid. τὴν τῇ alt. μέγεθος add. b 30 alt. οὐσίαν add. b λέγων τοῦτο v 31 καλεῖ A)

Οἱ μέντοι Στωικοὶ διαφέρειν ἀλλήλων ἡγοῦνται τὸ μένειν, τὸ ἠρεμεῖν, τὸ ἡσυχάζειν, τὸ ἀκινητεῖν, τὸ ἀκινητίζειν· μένειν μὲν γὰρ μὴ ἂν ῥηθῆναι πρὸς ἕνα χρόνον, ἀλλὰ πρὸς τὸν ἐνεστῶτα καὶ τὸν μέλλοντα· μένειν γὰρ λέγομεν τὸ κατέχον τὸν αὐτὸν τόπον καὶ καθέξον· τὸ γὰρ κατεσχηκὸς μεμενηκέναι λέγομεν. “χρώμεθα δέ, φασί, καὶ ἐπὶ τοῦ μὴ κινεῖσθαι τῷ μένειν, ὥστε καταχρηστικῶς εἰπεῖν ἄν τινα καὶ ἐπὶ τῶν ἀσωμάτων τὸ μένειν ἀντὶ τοῦ μὴ κινεῖσθαι. κοινὸν μὲν οὖν πάντων σωμάτων τὸ μένειν, τὸ δὲ ἠρεμεῖν, φασί, μήποτε ζῴων ἐστὶ σύμπτωμ· λίθος γὰρ οὐκ ἠρεμεῖ. ζῴων δὲ καὶ τὸ ἡσυχάζειν. τὸ δὲ ἀκινητεῖν καὶ ἀκινητίζειν ἐπὶ ὦρ σωμάτων λέγεται ἃ πέφυκε μὴ κινεῖσθαι, ἀντὶ τοῦ μὴ κινεῖσθαι δὲ λέγεται”.

Περὶ τοῦ ἔχειν.

p. 15b17 Τὸ ἔχειν κατὰ πλείους τρόπους λέγεται ἓως τοῦ τέλους. Καὶ περὶ τοῦ ἔχειν εἰκότως διδάσκει, διότι περὶ τῶν γενῶν διαλεγόμενος [*](Δ) τὸ γένος τοῦτο συντόμως παρῆλθε· τελευταῖον δὲ τέθεικεν αὐτό, διότι καὶ ἐν τοῖς γένεσι τελυταίαν αὐτῷ τάξιν αὐτὸς ἀποδέδωκε, τοῦ Ἀρχύτου μετὰ τὰ( τέσσαρας τὰς πρώτας τὴν τοῦ ἔχειν κατηγορίαν τάξαντος, ὡς εἴρηται. λέγει δὲ ὁμώνυμον εἶναι τὸ ἔχειν καὶ ὀκταχῶς λέγεσθαι. ὅ τε γὰρ ποιὸς καθ᾿ ὁτιοῦν, εἴτε κατὰ ἕξιν εἴτε κατὰ διάθεσιν εἴτε κατὰ σχῆμα ἢ χρῶμα δηλονότι ἢ πάθος ὁποιονοῦν ἄν, ἔχειν λέγεται τὴν ποιότητα, καθ᾿ ἥν ἐστι ποιός, καὶ ὁ πεποσωμένος λέγεται ἔχειν ποσότητα, οἷον τετράπηχυ μέγεθος. “καὶ ὁ ὀκτώ, φησὶν Ἰάμβλιχος, ἔχων οἰκέτας λέγεται ὑπὸ ὐκτὼ δουλεύεσθαι”· μήποτε δὲ τοῦ † ζῴου τοῦτό ἐστι σημαινόμενον τοῦ ὡς κτήματος. λεγόμεθα δὲ καὶ τὰ περὶ τὸ σῶμα ὅλον ἔχειν, ὡς ἱμάτιον, οὐκ ἀναγκαίου ὄντος τοῦ πᾶν τὸ σῶμα περιβεβηῆσθαι, τὸ μεῖζον δὲ πάντως, ἵνα οὕτως ἀληθεύῃ ὡς ἐπὶ ὅλου. ἔτι λέγεται ἔχειν τὸ ἐν μορίῳ, ὥσπερ περιδέραιον ἢ ψέλλιον ἢ δακτύλιον. ἔτι δὲ καὶ τὰ μόρια ἔχειν λεγόμεθα, ὡς χεῖρας καὶ πόδας. καὶ τὸ ἐν [*](2 δὲ om. LA τυγχάνωσιν v 3 μέντοι] μὲν Jp 4 μὲν om. v μὴ om. Lv 5 τὸν post καὶ om. v 6 τόπον scripsi (item Arnim): χρόνον LAv: ora. JP καθέξον scripsi (item Arnim): καθ᾿ ἕξιν libri 7 μεμενηκέναι] καὶ μενηκέναι A δὲ om. Jp 8 τὸ] τῶ v, corr. in marg. b 10 post ἠρεμεῖν add. καὶ ἠσυχάζειν b φασὶ Jp: φησὶ LAv μήποτε om. Jp εἰσὶ v σύμπτωμα Jp: συμπτώματα LAv οὐχ ἡρεμεῖ L 11 alt. δὲ om. v 12 pr. μὴ Av: με) JpL 13 περὶ τοῦ ἔχειν in marg. L1: spatio relicto om. Jp 14 πλείους Jp LA ut Arist. codd. fn: πλείονας ceteri Arist. codd.: πολλοὺς v 16 παρῆλθε, παρῆλ in ras. A τέθεικεν e τεθείκασιν corr. L1 17 τάξιν om. A 18 δ΄ Jp 19 εἴρηται] p. 365,3 20 διάστασιν v, corr. in marg. b 21 post Πῶμα add. ἢ σχῆμα ν ἄν] cf. Aiex. in An. pr. p. 253,15 W. 23 ὀ om. v 24 ἐστη L 24. 25 conicio μήποτε δὲ τοῦ ἑβδόμου ζ°) τοῦτό ἐστι σημαινομένον τοῦ ὡς κτῆμα 26. 27 πεβεβλῆσθαι sic L: ὑποβεβλῆσθαι v 27 ἀληθεύει L 28 περιδέραιον JPb: περιδέρραιον LAv ἢ ψέλλιον bis JP)

Ζητητέον δέ, πῶς τὴν διαίρεσιν τοῦ ἔχειν ὡς πολλαχῶς λεγομένου πεποίηται εἰ γὰρ τοῦτο, πῶς γὲνος τὸ ἔχειν;) καὶ ἔτι μέντοι δι᾿ ἣν αἰτίαν ἐπὶ τῷ τέλει ταύτην τὴν διαίρεσιν παραδέδωκε καὶ οὐκ ἐν τῇ τοῦ γένους τάξει. ἀλλ᾿ ὅτι μὲν οὐχὶ τὸ ὡς γένος ἐστὶ τὸ νῦν διαιρούμενον, δῆλον. ἐκείνου μὲν γὰρ παράδειγματα ἐπῆγε τὸ ὑποδέδεται, τὸ ὥπλισται, τὰ δὲ ἐνταῦθα τῇ αὐτῇ κατηγορίᾳ ὑποτάσσεται, ᾗ καὶ τὰ ἐχόμενα· ὁ γὰρ ποιότητα ἔχων ποιός ἐστι καὶ ὁ ποσότητα ἔχων ποσός ἐστι. ἔτι δὲ οὐδὲ ἄνευ συμπλοκῆς ταῦτα ἔχειν ἐστί· τὸ γὰρ ἐν μορίῳ ἔχειν ἢ μόριον ἔχειν μετὰ συμπλοκῆς, καὶ τὸ περιέχειν δὲ ἀψύχως, ὅθεν οὐχ ὡς ὁ μέδιμνος καὶ ὁ κέραμος περιέχει, ἀλλὰ τὸ κυρίως ἔχειν ἄνευ συμπλοκῆς, ὥσπερ τὸ ὥπλισται καὶ ὑποδέδεται καὶ ἠμφίεσται, ἅπερ ἐν τῷ τρίτῳ καὶ τετάρτῳ τρόπῳ μόνῳ περιέχεται. οἷς οὖν εἴωθε τὸ ἔχειν συντάττεσθαι καὶ ὧν κατηγορεῖσθαι, ταῦτα ἀπηριθμήσατο, ἀλλ᾿ οὐ τὴν τοῦ γένους λεγομένου ἔχειν διαίρεσιν ἐποιήσατο, εἰ μὴ ἄρα καὶ τὸ λελευκάνθαι καὶ τὸ μεμεγεθύνθαι οὐδὲν κωλύει δι᾿ ἑνὸς ὀνόματος εἰπεῖν, καὶ τὰ ἄλλα δέ, κἂν μὴ κεῖται ὀνόματα. μήποτε οὖν ἐπιμνησθῆναι τῶν πρότερον εἰρημένων κάλλιον, ὅτι ἡ τοῦ ἔχει κατηγορία σώματος ἦν ἐπικτήτου περὶ ζῴου σῶμα περίθεσις ἐμφαίνουσα τὴν τοῦ ἔχοντος κράτησιν· τούτῳ γὰρ τῷ λόγῳ καὶ τὰ ἀσώματα ἀποκριθήσεται καὶ τῶν σωμάτων τά τε μεριστὰ καὶ τὰ ἀπεσπασμένα καὶ τὰ τοῖς ἀψύχοις περικείμενα. εἰκότως δὴ οὐκ ἐν ἐκείνῳ τῷ τόπῳ ἀλλ᾿ ἐπὶ τέλει τὴν διαίρεσιν πεποίηκεν.

“Οὐ διεῖλε δέ, φησὶν Ἰάμβλιχος, εἰς εἴδη τὸ κατὰ τὸ γένος ἔχειν, διότι ὁμοίως ἂν αὐτὸ διεῖλε τῷ ποιεῖν καὶ τῷ πάσχειν καὶ τῷ κεῖσθαι. [*](1 λέγεται om. Jp 2 ὡς τὸ Jp 3 τὸν om. v καὶ τὴν γυναῖκα ἄνδρα om. v 4 ἀλλοτριώτερον V γὰρ om. Jp μᾶλλον om. A 5 alt. τὸ om. Lv 6 Ὅμηρος] B 581. 603 8 εἶχον LAv 10 Μετὰ τὰ φυσ.] Δ 23 ἐμνήσθην] p. 37128 16 ἐκεῖνο V παράδειγμα V ὑποδεδέχθαι v ὡπλίσθαι v 17 αὐτοῦ Jp ὑποτάττεται, ττ ex χ corr. L ἢ v (corr. b) ποιότητα, ὄτητα in ras. A 18 ἔστι ante ἔτι om. Lv 20 οὐχ ὡς om. Jp κέραμος] κύαθος v 21 post ἔχειν adil. καὶ οὐκ Jp καὶ ὑποδέδεται JpL: καὶ τὸ ὐποδέδεται A: τὸ ὑποδέδεται v 22 καὶ ἠμφίεσται στ in ras. Α1) om. v τόπω LAv 25 μεμελάνθαι v 27 πρότερον Jp (p. 365,2o sqq.): προτέρων LAv 28 παράθεσις v 29 ἀποκριθήσονται A 30 τό ante τε in ras. A 31 παρακείμενα A δὲ libri: correxi 33 τὸ post κατὰ om. A ἔχειν γένος Jp, cf. p. 438,12 34 ἁμοίως Jp αὐτὸ Jp L: αὐτῶ A: αὐτὸς v τὸ ποιεῖν A)

Τὰ δὲ ἐφεξῆς τῷ Ἰαμβλίχῳ εἰρημένα παραγραπτέον. “μήποτε, γάρ φησι, τὸ κατὰ πλείους τρόπους λέγεσθαι τὸ ἔχειν οὐ σημαίνει τὸ πολλαχῶς καὶ ὁμωνύμως· πάντας γάρ, φησίν, οὓς καταλέγει τρόπους, ὡς ὑπὸ γένος τὸ ἔχειν τάττονται. ἀλλ᾿ ὠς ἐπὶ τῆς ποιότητος εἶπεν “ἔστι δὲ ἡ ποιότης τῶν πολλαχῶς λεγομένων” οὐχ ὁμώνυμον αὐτὴν λέγων, οὕτως καὶ τοῦ ἔχειν ὡς γένους διαφοράς τινας ἐκτίθεται· ἔχει μὲν γὰρ καὶ τὸ ὁποῖον ἔχον τὸ ποιὸν | καὶ τὸ ὁπόσον τὸ ποσόν, πλὴν διαφόρως καὶ οὐ κατὰ τὸν [*](111r A) αὐτὸν τρόπον. ὁρῶν οὖν καὶ ἐν τῷ ἔχειν οὖσαν διαφοράν, οὐδὲ ταύτην ἀδιόριστον ἡγήσατο δεῖν παρελθεῖν, ἅμα δεικνὺς καὶ ὅτι γένος ἐστίν, εἴγε κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων κατηγορεῖται· ἐδόκει γὰρ ἁπλοῦν τι εἶναι, ὂν δὲ τοιοῦτον οὐκ ἂν ἦν γένος τοῦ ἔχοντος”. οὔτε δὲ τὰ ἀσώματα παραληπτέον οὔτε τὰ μόρια· τὸ γὰρ λευκὸν καὶ τρίπηχυ καὶ πόδας ἔχον ἕν τι μετὰ τῶν ἐχομένων ἐστίν. ἀλλ᾿ οὔτε ὁ υἰὸς ἢ ὁ ἀγρὸς † πρὸς τῷ ἀψύχῳ περικείμενον κρατεῖται. διὸ καὶ Ἀρχύτας τὸ ἔχειν κράτησίν τινα τῶν ἐπικτήτων σημαίνειν φησὶν ἐν οἷς περὶ τοῦ ὡς γένους ἀκριβολογεῖται.

Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ μέχρι τοῦδε καὶ ὁ θεῖος προῆλθεν Ἰάμβλιχος, καὶ ἐγὼ καταπαύω τὸν λόγον, εὐχόμενος τοῖς τῶν λόγων ἐφόροις τούτων τε ἀκριβεστέραν ἐνδοῦναι κατανόησιν καὶ ταύτην ἐφόδιόν μοι πρὸς τὰς ὑψηλοτέρας θεωρίας χαρίσασθαι καὶ σχολὴν παρασχεῖν ἀπὸ τῶν ἐν τῷ βίῳ περιελκόντων.