De Resurrectione
Methodius
Methodius, De Resurrectione, Bonwetsch, Hinrichs, 1917
»ἐλθούσης δὲ τῆς ἐντολῆς ἡ ἁμαρτία ἀνέζησεν, ἐγὼ δὲ ἀπέθανον, καὶ ηὑρέθη μοι ἡ ἐντολὴ ἡ εἰς ζωὴν αὕτη εἰς θάνατον«, ὅτι μετὰ τὸ νομοθετῆσαι τὸν θεὸν καὶ διαστείλασθαί μοι ἅ ποιητέον καὶ μὴ ποιητέον, κατειργάσατο ἐν ἐμοὶ τὴν ἐπιθυμίαν ὁ διάβολος.
ἡ γὰρ παραίνεσις τοῦ θεοῦ καὶ παραγγελία ἡ δοθεῖσά μοι αὕτη εἰς ζωὴν καὶ ἀφθαρσίαν, ἵνα πειθόμενος αὐτῇ καὶ κατ’ αὐτὴν βιοὺς ἀπήμονα καὶ μακαριστότατον δι῾ αἰῶνος καὶ ἀεὶ θάλλοντα πρὸς ἀθανασίαν βίον ἔχω καὶ χαράν, ἀθετήσαντί <μοι> αὐτὴν εἰς θάνατον ἀπέβη καὶ ἐπειδὴ ὁ διάβολος, ὅν ἁμαρτίαν νῦν οὗτος ἐκάλεσε διὰ τὸ δημιουργὸν [*](6 öm. 7, 8 — 9 Rom. 7, 9. 10 — 13 vgl. De res. 1, 36, 3. 37, 6. 38, 5. De autex. 18, 5. 19, 9 — 15 vgl. De res. II, 4. I, 41, 1. 53, 1 — 15 f Xenopli. Memor. n, 1, 33) [*](1 τόπον καὶ < S Ph | ἀφορμεῖν U | εἰσελθ. εἰς τὸ < S, εἰσελθ. < Ph | εἰς] πρὸς U 1 f καὶ παρατρέψασθαι < S Ph 3 δοθήσεις U | ἔσκε — ἐντολῆς < V | διὰ τῆς ἐντολῆς < S 4 παρορμήσας — κεκωλυμένων Ζ. 5 < | καὶ παρορμ. w. e. seh. S 4f καὶ προσκαλ. ἐντέχνως < S: U 150v 5 καταπεσεῖν: »zu « S G 6 ἡ < V | οἷον < S 6f οὐδὲ οὔσης < S: auch οὐδέπω Ph 8 ἀμ. S 102: ἄμεμπτον Ph a) nach ἐντολῆς Ph | διορισμ. καὶ S Ph | διαταγὴν VUS: ἐπιταγήν PhJh 9 ἔδει: ἐμοὶ S | πολιτεύσασθαι U | ἦς καὶ διολ. ἁμαρτ. < Ph | ὀλισθήσας U 10 εὑρέθη UPh 11 ἡ vor εἰς < U | αὕτη < S 12 καὶ διαστείλ. — μὴ ποιητέον < S | μοι ἅ] δ V U | κ. μὴ ποιητέον V 13f παραίν. τ. θ. καὶ παραγγ.] ἐπαγγελία τ. θ. Ph: παραγγελία τ. θ. S 14 αὕτη < S 15 καὶ κατ’ — αἰῶνος Ζ. 16 < Ph | ἀπήμονα — θάλλοντα Ζ. 16 < S 15f μακαριστὸν V Dd, aber Jh vergleicht Xenoph. ἐὶ θάλλουσι . . ἔξεστι . . τὴν μακαριστοτάτην εὐδαιμονίαν κεκτῆσθαι 16 f καὶ χαράν χαράν S 17 17 ἀθετ. δὲ καὶ U, ἀθετ. δέ μοι S | αὐτὴν — καταδίκην] »sterblich und traurig das Leben « S | αὐτὴν U: αὐτὸν V | θάνα|τον V 376V | καὶ < Ph 18 καὶ ἐπειδὴ S | ὁ διάβ. ὅν] τοῦ διαβόλου S | ἁμαρτία V | οὕτως V S)
»ὥστε ὁ μὲν νόμος ἄγιος καὶ ἡ ἐντολὴ« τοῦ θεοῦ »ἁγία δικαία καὶ ἁγαθή« ὅτι μὴ ἐπὶ τῷ βλάψαι, ἀλλ᾿ ἐπὶ τῷ σῷσαι ἐδόθη. μὴ γὰρ οἰώμεθα ὅλως ἀνωφελές τι ποιεῖν ἢ βλαβερὸν τὸν θεόν. τί οὖν;
»τὸ ἀγαθὸν ἐμοὶ ἐγένετο θάνατος«, ὅ τοῦ μεγίστου ἐμοὶ ὡς αἴτιον ἐσόμενον άγαθοῦ νομοθέτημα ἐδόθη; »μὴ γένοιτο«, ὅτι μὴ μὴ ἡ ἐντολὴ τοῦ θεοῦ εἰς τὸ καταδουλωθῆναί με ἐγένετο τῇ φθορᾷ καὶ ἐναπομάξασθαι κῆρας ὀλέθρου αἰτία· ἀλλὰ ὁ διόβολος, ἵνα φανερωθῇ διὰ τοῦ ἀγαθοῦ τὸ κακὸν ἐμοὶ κατασκευάσας, ἴνα γένηται καὶ ἐλεγχθῇ καθ’ ὑπερβολὴν ὁ εὑρετὴς καὶ τέκτων τῆς ἁμαρτίας ἁμαρτωλός, καὶ διορισθᾖ ἀπὸ τοῦ καλοῦ ὁ τἀναντία τῆς ἐντολῆς τοῦ θεοῦ ἐπιτροπεύσας.
»οἴδαμεν γὰρ ὅτι ὁ νόμος ἐστὶ πνευματικός«, διὸ καὶ οὐδὲν αἴτιος βλάβης οὐδενί· πόρρω γὰρ ἐπιθυμίας ἀλόγου καὶ ἁμαρτίας ἐσκήνωται τὰ πνευματικά. »ἐγὼ δὲ σάρκινός εἰμι, πεπραμένος ὑπὸ τὴν ἁμαρτίαν‘. οἶον, ἐγὼ δὲ »σάρκινος« ὢν καὶ έν μέσῳ τοῦ πονηροῦ καὶ ἀγαθοῦ κατασταθεὶς ὡς αύτεξούσιος, έν ἐπ᾿ ἐμοὶ <τὸ> ἑλέσθαι ὅ βούλομαι ᾖ »τέθεικα« γάρ φησι »πρὸ [*](3 Gen. 2, 17 — 4 Röm. 7, 12 — 7. 9 Röm. 7, 13 — 10 vgl. XI, 937 D — 14 öm. 7, 14 — Plato Pol. X, 610 E — 18 De res. I, 38, 3. 57, 6 — 19 Deut. 30, 5) [*](1 καὶ εὑρετήν < S Ph 2 πρ.] καὶ Phb | εξηπ. με καὶ < S: ἀπατῆσαί τε Ph 2f ὐπεύθ. nach κατακρίματι Ζ. 4 Ph: καὶ ὑπεύθ. w. e. seh. S 3 τῷ] »dem Worte, welches er sagte: « S 4 κατακρίμ. γεν. < S | κατειργάσατο schwer!. S (i . . stvori wohl aus i . . stvoriy) 5 δικ. κ. ἁγία U | καὶ δικαία < S | ἐπὶ] ἐν U 5f τὸ . . τὸ Phb 6 ἀλλὰ U I μὴ γὰρ U 152 | οἰόμεθα V Phb | ὅλως < Ph 6f ἀνωφελές . . ἢ < S 6 ποιεῖν nach βλαβ. Z. 7 Ph 8 μοι ὡς Ph: ὁμοίως US 102v | ἐσόμενον < S 9 εἰς καταδούλωσιν ὤστε καταδουλωθῆναι w. e. seh. S 10 ἢ φθορᾶς corr. Pha | κ. ἐναπ. κῆρας ὀλέθρου < Ph: »und . . Unreinheit zu « S | αἰτίας U Jh | ἀλλ’ Ph 11 φανερωθῇ] ἐλεγχθῇ S τὸ κακὸν = zlo: zelo S 12 γέν. καὶ < S | εὑρετὴς καὶ < S | κ. τέκτων < Ph 13 κ. διορισθῇ — ἐπιτροπ. Ζ. 14 < Ph | καὶ διολισθῇ V, ἵνα διορισθῇ S | ὁ τὰναντία U Holl Kl, τὰ ἐναντία V 14 καὶ ἐπιτροπ. las schwerl. S | γὰρ < S 15 οὐδὲν αἴτιος] κατ’ οὐδὲν αἴτιον U 16 ἀλόγου) »böser« S | καὶ ἁμαρτ. < S | ἐσκήνηνται Ph: ἐστὶ S 17 τὴν < V 18 ἀγαθοῦ καὶ πονηροῦ Ph Ι ὡς αὐτεξ.] αὐτεξούσιος ὤν? S 19 ἵαν Ph | τὸ + KI (S?) | δ βούλ.] »des Guten und ösen« S | φησὶν nach σου S. 333, 1 Phb)
διὸ καὶ »οὐ γινώσκω ὅ κατεργάζομαι«, λογζόμενος ὅ μὴ θέλω. τὸ γάρ »ὅ κατεργάζομαι οὐ γινώσκω« καὶ ποιῶ ὅ μισῶ« λεγόμενον οὐκ ἐπὶ τοῦ τελεσιουργῆσαι τὸ φαῦλον καὶ δρᾶσαι παραληπτέον, ἀλλ’ ἐπὶ τοῦ μόνον ἐνθυμηθῆναι, λογισμῶν ἀνοικείων ἡμῖν προσιπταμένων πλεονάκις καὶ ἐμφανταζόντων ἡμᾶς πρὸς ἄ μὴ θέλομεν, τῆς ψυχῆς τοῖς λογισμοῖς περὶ πολλὰ περιαγομένης.
Οὐ γὰρ ἐφ’ ἡμῖν ὅγως τὸ ἐνθυμεῖθαι ἢ μὴ ἐνθυμεῖσθαι κεῖται τὰ ἄτοπα, ἀλλὰ τὸ χρῆσθαι ἢ μὴ χρῆσθαι τοῖς ἐνθυμήμασι. κωλῦσαι μὲν γὰρ μὴ ἐμπίπτειν εἰς ἡμᾶς τοὺς λογισμοὺς οὐ δυνάμεθα, πρὸς δοκιμὴν ἡμῶν ἔξωθεν εἰσπνεομένους, μὴ πεισθῆναι μέντοι ἢ μὴ χρῆσθαι αὐτοῖς δυνάμεθα.
ἐπεὶ πῶς ὁ ἀπόστολος τὸ μὲν κακὸν οὐχ [*](3 Röm. 7, 14 — 6 Plato Pol. VIII, 552 C — 8 Röm. 7, 15) [*](1 ωεύσας] »mich « S, am Rd. »wandte « wohl in d. Vorlage als Correctur von »abkehrend« 2 ἐπακοῦσαι Ph: ὑπακούσας δὲ ὑποκοῦσαι S, ὑπακούσας am Rd., vgl. Ζ. 1 3 ὑλικοῦ] σαρκικοῦ S | τὴν συμβουλίαν U | οὕτως διὰ S | τοι. V 377 4 αἵρεσιν] »guter freier « S 103 | V U | τῷ διαβ. = dijavolju: dijavolj S | ὅθεν — σαρκί μου Ζ. 6 < S 5 καὶ vor ἐνιζ. < U Ph | εἰσοικῖσθαι U Phb, εἰσοικίσθαι Phb 6 καθάπερ — βομβῶν Z. 7 < Ph | κηφήν τις S | περὶ ἰπτάμενος U | πολλάκις — βομβῶν Ζ. 7 < S 7 αὐτὸν VU | μου V 8 καὶ τὸ οὐ Ph 8f λογιζόμενος — οὐ γινώσκω Ζ. 9 < Ph 9 θέλω: »liebe« S | ὅ γάρ φησιν S | δ1 < V 9f δ μισῶ] νομίσω V 10 λεγόμενόν ἐστιν S | τελεσ. — δρᾶσαι] δρᾶσαι τὸ φαῦλον Ph: δρᾶσαι τὸ ἐνθυμηθῆναι (am Rd. noch »der «) τὸ φ. S 11 παραληπτέον < S | ἀλλὰ V | μόνον < S | λογισμῶν — περιαγομένης Ζ. 13 < Ph 11 f λογισμῶν . . ἡμῖν — πλεονάκις Ζ. 12 < S 12 ενφανταζόντων V: φαντασίας S | ἡμᾶς] καὶ S 13 θέλωμεν VU | περὶ πολλὰ < S 14 ὅλως < Ph: τοῦτο S | ἢ μὴ ἐνθυμ. < S 15 χρῆσθαι ἢ — ἐνθυμήμασι] »Vollbringen oder « S 16 μὲν < S | γὰρ πίπτειν Ph 17 πρὸς δοκ.] προσδεχομένων Ph | μὴ πεισθῆναι — χρῆσθαι αὐτοῖς Ζ. 18] »aber sie nicht vollbringen oder « S 18 αὐτοῖς < Ph | ἐπεὶ — ἐμπιμπλάντα S. 834, 14 < Ph | ἐπεὶ — αἰτίας S. 334, 3 < S | οὐκ V)
»οὐ γὰρ ὅ θέλω, <τοῦτο> πράσσω, ἀλλ᾿ ὅ μισῶ, τοῦτο ποιῶ«. θέλομεν γὰρ τὰ μὴ προσήκοντα καὶ ἅμὴ μὴ θέμις μηδ’ ἐνθυμεῖσθαι, ἐπειδὴ τοῦτο ἀγαθὸν τέλειον, μὴ μόνον τοῦ ποιῆ σαι αὐτὰ ἐγκρατεύεσθαι, ἀλλὰ καὶ τοῦ ἐνθυμηθῆναι, καὶ ὅ θέλομεν, τοῦτο ἀγαθὸν οὐ γίνεται, ἀλλ᾿ ὅ οὐ θέλομεν, πονηρόν. ἐπιφοιτῶσι γὰρ ἐπὶ τὴν καρδίαν ἡμῶν καὶ ἐπιβαίνουσι, καὶ μὴ βουλομένων ἡμῶν, πολλάκις μυρία τε περὶ μυρίων, περιεργίας ἡμᾶς καὶ φιλοπραγμοσύνης ἀλόγου ἐμπιπλάντα.
διὸ τὸ μὲν δέλειν αὐτὰ μὴ ἐνθυμεῖσθαι παρά- κειται, τὸ δὲ κατεργάζεσθαι εἰς τὸ ἀφανίσαι, ἵνα μὴ καὶ αὖθις περὶ τὸν λογισμὸν ἀνέλθωσιν, οὔ, ὅτι μὴ κεῖται τοῦτο ἐφ’ ἠμῖν, ὡς ἐξην, ἀλλὰ τὸ χρήσασθαι μόνον αὐτοῖς πως, ἢ μὴ χρήσασθαι. ὡς εἶναι τὸν νοῦν τοιοῦτον τοῦ ῥητοῦ »οὐ γὰρ ὅ θέλω ποιῶ ἀγαθόν«·
θέλω γὰρ μὴ ἐνθυμεῖσθαι ἃ βλάπτει με, ἐπειδὴ τοῦτο τὸ ἀγαθὸν πανάμωμον. κατὰ τὸ λεγόμενον