De Resurrectione

διὸ ἐπειδὴ μεθόριος τῆς ἀφθαρσίας ἐγενήθη καὶ τῆς φθορᾶς ἡ σάρξ, οὐκ οὖσα οὔτε φθορὰ οὔτε ἀφθαρσία, ἐκρατήθη δὲ διὰ τὴν ἡδονὴν ὑπὸ τῆς φθορᾶς, ποίημα τῆς ἀφθαρσίας καὶ κτῆμα ὑπάρχουσα, διὰ τοῦτο γεγένηται φθαρτὴ καὶ »εἰς γῆν« ἐκλίθη »χώματος«.

καὶ ἐπεὶ συνεκρατήθη ὑπὸ τῆς φθορᾶς καὶ θανάτῳ διὰ παιδείαν παρεδόθη, εἰς νῖκος αὐτὴν ὁ θεὸς τῇ φθορᾷ καθάπερ κληρονομίαν οὐ κατέλιπεν, [*](2 Gen. 6,3 — 4 I Kor. 15,50 — 7 vgl. I Petr. 2,11 —8 vgl. Iren. Adv. haer. V, 12,3 — 12 vgl. Symp. 3,7 S. 34, 10f — 16 vgl. Dan. 12, 2; Symp. S. 34, 8f. De res. I, 51,5. II, 21,2 — 17 vgl. De res. I, 43,3. 44, 2 S. 291, 4ff.292,2ff) [*](4—S. 371,9 Phot. Bibl. 234 S. 298a, 8—298b, 13 — 12 — S. 371,9 S. Parall. 428 S. 179 Holl) [*](4 Τοῦτο — ἡδονάς Z. 7: »Daher hat auch der Apostel >Fleisch und Blut kann das Reich Gottes nicht empfangen‹ nicht von diesem Fleisch gesagt (reče: rek S), sondern von den Lüsten des fleisches, welche die Seele verderben« S 7 τὰς <Ph a 8 ὅτι < Ph a | καὶ αἷμα < S | θεοῦ Ph a 310r a 9 οὐσὲ ni: οὐ ne S 10 αὐτό < S | φθεῖρον: »wie auch Tod ist nicht das Sterbende, sondern das sterben Machende« + richtig S | ἐπικρατήσαντος — χώματος Z. 16 < S 12 διὸ < Ph a | ἐπειδὴ] es beginnt C in C 82v — 83v und R 90v— 91r; Lemma ἐκ τοῦ αὐτοῦ C, ohne Lemma R; vorausgeht in C und R De res. I,48,4—52,1 13 μεθόριον Ph | ἐγενήθη καὶ] καὶ κατῆμα ὑπάρχουσα C | τῆς < C 14 οὐδὲ.. οὐδὲ Ph 16 γεγένηται] ἐγένετο Cr | φθαρτὴ C: εἰς φθορὰν Ph | καὶ εἰς —χώματος < Ph 16f συνεκροτήθη Ph, οὖν ἐκρατήθη C, ἐκρατήθη w. e. sch. S 17 φθορᾶς] hier aus Z. 14 διὰ τὴν ἡδονὴν + S | παιδαίαν Ph: παιδαγωγίαν C c, παρακοὴν C r 17f εἰς νῖκος] »völlig« S S, vgl. zu De res. I, 44, 1 18 αὐτὴν < S | ὁ θεὸς < Ph | τῇ φθορᾷ] τῷ θανάτῳ oder (S a) ἐν τῷ θανάτῳ S | καθάπερ κληρονομίαν < S | οὐ < Ph a)

ἐπαποκρίνεται γοῦν »δεῖ γὰρ τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν, καὶ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀθανασίαν«. φθαρτὸν δὲ καὶ θνητὸν ἐνδυόμενον ἀθανασίαν καὶ ἀφθαρσίαν τί ἄν ἕτερον εἴη παρὰ τὸ σπειρόμενον »ἐν φθορᾷ« καὶ ἀνιστάμενον ἐν »ἀφθαρσίᾳ« (ὅτι μὴ φθαρτή ἐστιν ἢ θνητὴ ἡ ψυχή, ἀλλὰ τὸ θνητὸν τοῦτο καὶ φθειρόμενον σαρκίον), ἵνα »καθὼς ἐφορέσαμεν τὴν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ, φορέσωμεν καὶ τὴν εἰκόνα τοῦ ἐπουρανίου;« τό »γῆ εἶ καὶ εἰς

τό »γῆ εἶ καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσῃ« ἐστίν, ἡ δὲ εἰκὼν τοῦ ἐπουρανίου ἡ ἐκ νεκρῶν ἀνάστασις καὶ ἡ ἀφθαρσία, ἵν᾿ »ὥσπερ ἠγέρθη ὁ Χριστὸς ἐκ νεκρῶν διὰ τῆς δόξης τοῦ πατρός, οὕτως καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν«.

εἰ δέ τις εἰκόνα μὲν χοϊκὴν τὴν σάρκα αὐτὴν οἴοιτο λέγεσθαι, εἰκόνα δὲ ἐπουράνιον ἅλλο παρὰ τὴν σάρκα σῶμα πνευματικόν, ἐνθυμηθήτω δὴ οὗτος πρότερον ὅτι Χριστός, ὁ οὐράνιος ἄνθρωπος, τὸ αὐτὸ σχῆμα <τοῦ σώματος καὶ>τῶν μελῶν καὶ εἰκόνα καὶ σάρκα τὴν αὐτὴν τῇ ἡμετέρᾳ φορέσας ἐφάνη, δι᾿ ἣν καί, ἄνθρωπος [*](3 I Kor.15,53—6I Kor.15,42 — 7 vgl. De res. I, 52, 2f —8 I Kor. 15,49 — 10 Gen. 3,19 — 12Röm. 6,4 — 15 vgl. De res. I, 62, 1 u. zu S. 388, 15 — 16 vgl. I Kor. 15, 47) [*](10ff Oekumenius zu I Kor. 15,49 PGr 118, 889 B) [*](1 παρέδωκε C r 2 τὴν C c 83 3 τὸ φθ.1] τὴν φθοράν S | γοῦν] ὁ ἀπόστολος + C r 4f τὴν ἀφθ... τὴν ἀθ. Ph 4 τοῦτο ἐνδύσασθαι2< Ph 5f ἀθα- »<ist> das oben Gesagte« S | δ᾿ ἂν ἕτερον Ph: ἄλλο ἄν C r 7 ὅτι—σαρκίον Z.8 < Ph | ἢ θνητὴ < S 8 καὶ φθειρόμενον < S | ἵνα] καὶ S; vor καὶ »Welcherlei das Bild des Irdischen, welcherlei das des Himmlischen« + S 8f ἐφορέσαμεν S 126v 9 εἰκόνα Ph a 130b | τὴν< Ph a 10 ἡ εἰκὼν τοῦ ἐπουρανίου Χριστοῦ ἡ ἐκ ωεκρῶν ἀνάστασις καὶ ἀφθαρσία. οὕτως ὁ ἐν ἁγίοις μεθόδιος ἐν τῷ περὶ ἀωαστάσεως λόγῳ | γὰρ < S | ἣν ἐφορ. < S Oekum. 12 ἡ < Oekum. | ἵν᾿ ὥσπερ — εἰς ἐθάνατον S. 370,11 < Ph | ἵνα C r | ὁ < C c | ἐκ ωεκρῶν < c r 13 ἐν vielleicht < S 14 δὲ]γοῦν S | χοϊκὴν] τοῦ (?) χοϊκοῦ S | αὐτὴν< S 16 δὴ οὗτος < S 17 τοῦ σώματος καὶ + S | τ. μελῶν] ἡμετέρων + S | καὶ εἰκόνα — ἡμετέρᾳ Ζ. 18 < S 18 φορέσας] λαβὼν übersetzt, aber las scherlich S)

εἰ γὰρ μὴ διὰ τὸ ἐλευθερῶσαι τὴν σάρκα καὶ ἀναστῆσαι σάρκα ἐφόρεσε, τί καὶ περισσῶς σάρκα ἐφόρει, ἣν οὔτε σῷσαι οὔτε ἀναστῆσαι προῄρητο; ἀλλ᾿ οὐδὲν περισσῶς ποιεῖ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ. οὐκ ἄρα ἀνωφελῶς τὴν »μορφὴν« τοῦ »δούλου« ἀνέλαβεν, ἀλλὰ πρὸς τὸ ἀναστῆσαι καὶ σῷσαι. ἀληθῶς γὰρ ἄνθρωπος ἐγένετο καὶ <ἀληθῶς> ἀπέθανε, καὶ οὐ τῷ δοκεῖν, ὅπερ ἐστὶν οὔ — ἦν γὰρ »ἐν αὐτῷ« πάντα »ναί« — ,ἵνα ἀληθῶς »πρωτότοκος« ἀναφανῇ »τῶν νεκρῶν«, τὸν χοϊκὸν ἀληθῶς μεταβαλὼν εἰς οὐράνιον καὶ τὸν θνητὸν εἰς ἀθάνατον.

Ἰουστῖνος δὲ ὁ Νεαπολίτης, ἀνὴρ οὔτε τῷ χρόνῳ πόρρω ὢν τῶν ἀποστόλων οὔτε τῇ ἀρετῇ, κληρονομεῖσθαι μὲν τὸ ἀποθνῇσκον, κληρονομεῖν δὲ τὸ ζῶν λέγει, καὶ ἀποθνῄσκειν μὲν σάρκα, ζῆν δὲ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.

ὁπόταν οὖν σάρκα ὁ Παῦλος [*](1 I Kor. 15,22; vgl. C. Porph. I, 1—3 vgl. Iren. Adv. haer. V, 14,1—6 Phil. 2,7 — 7 vgl. Ignat. Ad Smyrn. 2. De res. II, 8,7. III, 5,4. De cibis 12,7 — 8f II Kor. 1,20—9 Kol.1,18.Apok.Joh.1,5;vgl. De res. III,5,3f—10 vgl. I Kor.15,49 —12 vgl. I Kor. 15,50) [*](3—S. 371,11 Pitra Anal. s. IV, 201f.435—7 vgl. z.B. Athanas. De incernat. 18,1—12ff Cramer, Catene zu I Kor. 15,50) [*](1f ἐν .. ἐν fehlte viell. in der Vorlage von S | ἀποθνῄσκ.: ἀπεθάνομεν S 2 ζωοποιηθήσωνται C r: ζῳοποιηθήσομεν S 3 εἰ γὰρ — ἀφθαρσία S. 371,11 Syr: bei Zahn, Ztschr. f. KG VIII, 5ff | διὰ τὸ μὴ C r | καὶ ἀναστῆσαι < S 4 ἐφόρεσε] ἔλαβε las schwerl. S, vgl. S. 369, 18 | τί C r 91 | περισσῶς (< Syr)— σῷσαι] »Fleisch zu werden, welches er nicht zu retten hatte« S | οὔτε ἀναστῆσαι < S 5 ἀλλ᾿ — θεοῦ < S | οὐδὲν] οὐδὲ ἕν Syr | ὁ υἱὸς ποιεῖ C c 6 τ. μορφὴν τ. δούλου] σάρκα ἡμῶν S | ἔλαβεν C c | ἀλλὰ —σῷσαι Z.7< S 7 καὶ ἀληθῶς S Syr Zahn, vgl. III, 5,4 8 ἀπέθανε: »litt« übersetzt S 127 | ὅπερ ἐστὶν] ἀλλ᾿ C r: < S | οὔ — ναί Ζ.9 < C r 9 πάντα ἡμῶν ναί S, viell. richtig 10 τὸν C c 83v | ἀληθῶς < C r 11 Ἰουστῖνος etc. wieder Ph S. 298a, 37ff; vor Ἰουστ. Von Justin, dem Philosophen« + S | Ἰουστῖνος —οὐρανῶν Ζ.14 < C | δὲ] γοῦν S 11f τῇ ἀρετῇ.. τῷ χρόνῳ S 12 οὔτε τῇ ἐρ.— οὐρανῶν Z.14< Syr b | Catene Mεθοδίου. Τὸ ἀποθνῆσκον κληροναμεῖται, τὸ δὲ ζῶν κληρονομεῖ· διὸ οὐ τὸ ἀποθνῆσκον σῶμα κληρονομεῖ τὴν ἀφθαρσίαν καὶ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ αὐτὸ ὑπὸ τούτων κληρονομεῖται εἰς τὸ γενέσθαι ἄφθαρτον καὶ δεκτικὸν τῆς βασιλείας | κλ. μὲν] κληρονομεῖν γὴ S 13 κληρονομεῖν — ἀποθνῄσκειν] θνήσκειν Ph a | κληρονομίας δὲ ἄξιον εἶναι S | μὲν < S 14 ζῆν: ζωὴν Ph a S | τ. οὐρανῶν: τοῦ θεοῦ S | ὁπόταν — τῆς ζωῆς S.371,4 < S | οὖν C Syr: δὲ Ph a, δὴ Ph b)

εἰ γὰρ ἐκλρονομεῖτο ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ ὑπὸ τοῦ σώματος, ζωὴ ὑπάρχουσα, συνέβαινεν ἂν τὴν ζωὴν ὑπὸ τῆς φθορᾶς καταπίνεσθαι. νῦν δὲ τὸ τεθνῃκὸς ἡ ζωὴ κληρονομεῖ, ἵνα »εἰς νῖκος καταποθῇ ὁ θάνατος« ὑπὸ τῆς ζωῆς καὶ τὸ φθαρτὸν τῆς ἀφθαρσίας κτῆμα καὶ τῆς ἀθανασίας ἀναφανῇ, ἄφετον μὲν καὶ ἐλεύθερον θανάτου γενόμενον καὶ ἁμαρτίας, δοῦλον δὲ καὶ ὑπήκοον ἀθανασίας, ὅπως τῆς ἀφθαρσίας ᾖ τὸ σῶμα κτῆμα, καὶ γὴ τοῦ σώματος ἡ ἀφθαρσία. Diese Worte nun zerstören nicht nur die Worte des Aglaophon, sondern auch anderer Irrgläubiger.

Daher gehen wir nun hiernach zum folgenden über. Denn wer, der zum Himmel geschaut und gesehen die Natur der Sterne so hell und wohlgeordnet, möchte nicht sofort denken, entweder sie seien ungeschaffen, oder hätten Langlebigkeit (bleibende Dauer).

Wenn aber nun die aus denselben Elementen, aus welchen auch wir, Gemachten, durch den befehl Gottes wunderbar erscheinen, große Äonen habend und nicht alternd noch sich wandelnd, so werden auch unsere Leiber wieder unsterblich auferstehen, indem nichts zu widerstehen vermag jenem Befehl, der aus Nichtseiendem die Dinge geschaffen und mit seiner Weisheit alles geschmückt.

Gemäß dem seligen Salomo: »Der [*](2 vgl. Just. De res. (S. Parall. 107, 187.294 S.42.46 Holl) — 7 I Kor. 15,54 — 8 vgl. Iren. V, 13,3— 10 vgl. Plato legg. IX, 875C — 15 vgl. De sanguis. 5,2—22 vgl. De res. II, 23,7 — 23 Weish. Sal. 11, 18. 22f) [*](1 μὴ δύνασθαι nach κληρονομῆσαι C r | τὴν und τοῦ < C r | λέγει C c 2 ἐκφαυλίζων] ἐκ φαύλης Cr | φησί < C (dem ja Ἰουστῖνος etc. S. 370, 11 fehlt): aber mit Recht dafür Jh Zahn, vgl. § 12 | τ. παλιγγενεσ. auch Justin S. Parall. 107, 187.294 3 ἀλλὰ] ἀλλ᾿ ὡς C r | οὐ κληρ. βασ.] κληρονομίαν C c (auch C r 1.Hd.) 4 σώματος μόνον Syrb | ἀλλὰ] καὶ C c 6 καταπίνεσθαι] κληρονομεῖσθαι w. e. sch. S (»überkommen«) 7 τεθνηκὸς Ph S: θνῆσκον C Syr Zahn 7f ὁ θάνατος καταποθῆ C: εἰς νῖκος nach θάνατος S 8f καὶ τῆς ἀθανασίας C Syr: < S Ph Zahn | ἐλεύθ. μὲν Ph 9f καὶ ἁμαρτίας γεγενημένον Ph | γεν. καὶ ἁμαρτίας < S 10 δοῦλον δὲ κ. ὑπήκοον: ὑπήκοον δὲ S | ἀθανασίας Ph): εἴη C r, vgl. Syr | ἀφθαρσία] es enden C Ph Syr 14 »Daher« S 127v | »gehen wir über«: proidem A, prěidem B 23f »Der geschaffen«: κτίσασα Weish. Sal. 11, 18)