Symposium Sive Convivium Decem Virginum
Methodius
Methodius, Symposium Sive Convivium Decem Virginum, Bonwetsch, Hinrichs, 1917
Ὠς οὑν ἀπεπαύσατο καὶ ἡ φέκλα τοσαῦτα εἰποῦσα, ἴφη προστάξαι τὴν Ἀρετὴν ἡ Θεοπάτρα Ι τῇ Τυσιανῇ λέγειν· τὴν δὲ μειδιάσασαν ἀμπροσθεν αὐτῆς παρελθεῖν καὶ φάναι· Ὦ Ἀρετή, παρθενίας [*](1 vgl. Psal. 44, 2 — 8 Ephes. 3, 19 — 11 Paulusakten — 13 Plato Prot. 361 E — 20 Plato Prot. 328 D) [*](2 ἀγασθ)ῆναι unleserl. Ι προσέχ Ο 3 φανταζομένης P, φανταζομένως Po Cb Jh 4 ὑπερ.] ραι undeutl. Ι αἰδοῖ τῆς ἅψεως PJh 6 EYB < Ρ: Μεθ.B, u. am Rd. 7 ἀνδραγαθ)ημάτων unleserl. Ι μῆτιν M Aussg.: μῆκος Ρ, μῆ . . . (am SchluB eher ν als ς) 8 καὶ λέγειν unleserl. Ο, καὶ < MAI Ι κατ(ώρθ)ωσεν unleserl. Ι ὑπερβαλούσης Ο 9 ἐ(π)ίδει(ξιν) — καἰ unleserl. O Ι ποιουμἐνης P AI Ι καὶ vor ὡς < M Ι πολλ. — πρώτοις Ζ. 10 unleserl. O 1 πολλ.] παρθένη M, παρθένος AI 10 ἐν μεγ. M AI Ι μαρτύρ)ων — καὶ Ζ. 11 unleserl. 11 κεκτ.] ποιουμένη MAI Ι βουλ. — καὶ Ζ. 13 unleserl. 13 διατρ)ίβωμεν — πολλάκις Ζ. 14 unleserl. 14 ἡμῖν MAI Ι νῦν — ἐξαγγεῖλαί Ζ. 15 unleserl. 15 καὶ τῶν P 214 Ι σοι] es folgen noch mehrere unleserliche Zeilen in 0, dann endet 16 καθὼς MAlJh: καθ’ οὕς P Ι ὑπεθέμην M ΑΙ 18f Τυσιανὴ. Λόγος Θος nach φάναι P 19 PI τοσαῦτα . . ἐπιδειξάμενος ἀπεπαύσατο)
Ὁ θεὸς τὴν ἑορτὴν τῆς σκηνοπηγίας διδάσκων τῆς ἀληθινῆς τοὺς ἀληθινοὺς Ἰσραηλίτας, πῶς ἑορτάζειν δεῖ καὶ τιμᾶν ἐν τῷ Λευϊτικῷ παρίστησι μᾶλλον τῶν ἄλλων ἁγνείᾳ φάσκων δεῖν τὴν ἑαυτοῦ σκηνὴν ἕκαστον κοσμεῖν. παραθήσομαι δὲ καὶ τὰ ἀπὸ τῆς γραφῆς, ἀφ’ ὧν ἀναμφισβητήτως δειχθήσεται πᾶσιν ὅσον καὶ θεῷ πρόσφορόν ἐστι καὶ προσφιλὲς τὸ κατόρθωμα τοῦτο τῆς ἁγνείας. »καὶ τῇ πεντεκαιδεκάτῃ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς τοῦ ἑβδόμου, ὅταν συντελέσητε τὰ γεννήματα τῆς γῆς, ἑορτάσετε κυρίῳ ἑπτὰ ἡμέρας, καὶ τῇ ἡμέρᾳ τῇ ὀγδόῃ ἀνάπαυσις ἔσται. καὶ λήφεσθε τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ καρπὸν ξύλου ὡραῖον καὶ κάλλυντρα φοινίκων καὶ κλάδους ξύλου ξύλου καὶ ἰτέας καὶ ἄγνου κλάδους ἐκ χειμάρρου, εὐφρανθῆναι ἔναντι κυρίου τοῦ θεοῦ ὑμῶν ἑπτὰ ἡμέρας τοῦ ἐνιαυτοῦ, νόμιμον αἰώνιον εἰς εἰς γενεὰς ὑμῶν. ἐν τῷ μηνὶ τῷ ἑβδόμῳ ἑορτάσετε αὐτήν· ἐν σκηναῖς κατοικήσετε ἑπτὰ ἡμέρας. πᾶς αὐτόχθων ἐν Ἰσραὴλ κατοικήσουσιν ἐν σκηναῖς, ὅπως ἴδωσιν αἱ γενεαὶ ὑμῶν ὅτι ἐν σκηναῖς κατῴκισα τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐν τῷ ἐξαγαγεῖν με ὑμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου. ἐγὼ κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν.‘ πάντως ὑπολήψονται οἱ Ἰουδαῖοι — ψιλῷ τῆς γραψῆς τῷ γράμματι περιπετόμενοι, ὥσπερ καὶ τὰ καλούμενα ψυχία τῶν λαχάνων τοῖς φύλλοις, ἀλλὰ μὴ τοῖς ἄνθεσι καὶ καρποῖς ὡς ἡ μέ- [*](2 Symp. S. 120, 31. Plato Symp. 198 B. 193 E — 8 Job. 1, 47 — vgl. De res. II, 21 — 12 Lev. 23, 39—43 — 23 Symp. 3, 1. De lepra 14, 6. Orig. Ζ. B. Exod. hom. 3 S. 27, 7 Lomm. De princ. IV, 2, 6 (13); s. auch zu S. 115, 6) [*](7 ff Phot. Bibl. S. 237 S. 312 a, 7—11) [*](1 καύχημα am Rand als Corr. 1. Hd. in B, κάλλος (so auch Po) im Text 2 f PI καὶ πῶς . . οὐ μέλλοι ἀπορεῖν . . μετὰ καλὸν οὕτω καὶ παντοδαπὸν λόγον ῥηθέντα; 2 πολλῶν] nicht καλῶν mit PI 4 δὴ < Jh 7 ff ’O θεὸς] Ph ὅτι — παρουσίᾳ < Ph b ) ὅτι τὸ ἐν Λευϊτικῷ περὶ τῆς σκηνοπηγίας λεγό- μενον εἰς τὴν ἐν τῇ β΄ τοῦ κυρίου παρουσίᾳ ἐσομένην τῶν ἀνθρώπων ἀνά- στασιν ἐκδἐχεται, σκηνὴν ἑκάστου τὸ οἰκεῖον τιθεὶς τιθεῖσα Pha) σῶμα, τὰς δὲ ἑπτὰ ἡμέρας εἰς τύπον τῶν ἑπτὰ αἰώνων, καὶ τὰ ἄλλα τ’ ἄλλα Phb) ἀναλόγως 11 πρόσ|φορον P ν 13f γενήματα P 14 ἑορτάσατε Ρ (? B) 16 κάλυνθρα· Ρ 20 Ἰσραὴλ V. 1. Hd. a. Rd. in B, im Text Ἰερουσαλὴμ 22 ἐναγαγεῖν B 23 πάντιμος Cb: πάντες P 24 ψυχία »Schmetterlinge; ψύχιον CI 6309 « Kl): φύκια Po)
Καὶ ταῦτα μὲν οὖν ὡς ἐπὶ παραδείγματος εἰρήσθω δεικνυούσης, ὅτι τὰ παρόντα τύπους ἡγούμενοι τῶν ἤδη γεγονότων οἱ Ἰουδαῖοι τῆς ἐλπίδος τῶν μελλόντων« ἐξώκειλαν »ἀγαθῶν« , μηδὲ τοὺς τύπους τῶν εἰκόνων βουληθέντες εἶναι προκαταγγελτικούς, μηδὲ τὰς εἰκόνας τῆς ἀληθείας. ὁ μὲν γὰρ »νόμος« τῆς εἰκόνος ἐστὶ τύπος καὶ σκιά, τουτέστι τοῦ εὐαγγελίου, ἡ δὲ εἰκών, τὸ εὐαγγέλιον, αὐτῆς τῆς ἀληθείας. οἱ γὰρ παλαιότεροι καὶ ὁ νόμος τοὺς τῆς ἐκκλησίας προεξήγγειλαν ἡμῖν προφητεύοντες χαρακτῆρας, ἡ δὲ ἐκκλη- [*](2 Symp. 5, 7 S. 62, 9ff; vgl. De lepra 13. De sanguis. 9, 1 — 3 Prov. 1, 5. 6 — 6 De res. II, 21, 1. De cib. 8, 6. 10, 1, De lepra 14, 6. De sanguis. 1, 1. Tert., De res. 26. Orig., De princ. IV, 13. In Exod. hom. 5 u. anderw. — 11 Hipp., Seg. Jak. 12, 3 — 12 Exod. 12, 3. 6. 7. 12—14. 23; vgl. S. 68, 23 — 17 Apok. Job. 7, 3. 14. 6, 16. 9, 4 — 19 Röm. 5, 9 — 24 Hebr. 10, 1 — 29 Symp. 5, 7. 8 S. 61, 21ff) [*](26—28 Phot. Bibl. 237 S. 312 a, 3—5) [*](8 καὶ τὸν P 216 13 γεγενημένος B 17 τοῦτον P 20 ἐκτραπησομένων Jb 21 ἐντετυπομένην B 22ff δεικνουύσῃ? KI 25 τῶν P 216 26 ὁ μὲν] Ph | γὰρ < Ph 26f τύπ. ἐστὶν κ. σκιὰ τ. εἰκόνος 27 ἡ] εἰ Phb 28 ἠληθ.] τῆς ἐσομένης ἐν τῇ δευτέρᾳ τοῦ κυρίου παρουσίᾳ + Ph u. endet)
Ὀθεν ἀποθανόντος τοῦ παραπτώματος καὶ διεφθαρμένου πάλιν ἀθάνατος ἀνίπταμαι, καὶ ὑμνῶ τὸν θεὸν τὸν διὰ θανάτου τὰ τέκνα ἐκ θανάτου σῴζοντα, καὶ ἑορτάζω νομίμως αὐτῷ, κοσμήσασα τὴν σκηνήν μου τὴν σάρκα τοῖς ἔργοις τοῖς καλοῖς, ὥσπερ κἀκεῖ ταῖς πενταφώτοις αἱ παρθένοι λαμπάσιν.
ἐξεταζομένη τῇ πρώτῃ τῆς ἀναστάσεως ἡμέρᾳ εἰσφέρω τὰ προστεταγμένα, εἰ κεκόσμημαι τοῖς τῆς ἀρετῆς καρποῖς, εἰ τοῖς κλάδοις τῆς ἁγνείας κατασκιάζεται. νόει γάρ μοι τὴν ἀνάστασιν εἶναι τὴν σκηνοπηγίαν, νόει μοι καὶ τὰ εἰς τὴν σύνθεσιν παραλαμβανόμενα τῆς σκηνῆς τὰς πράξεις εἶναι τῆς δικαιοσύνης. λαμβάνω οὖν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πρώτῃ τὰ ὑποτεταγμένα, οἱονεὶ τῇ ἡμέρᾳ ᾑ κρίνομαι, εἰ τὴν σκηνὴν ἐκόσμησά μου τοῖς προστεταγμένοις, εἰ εὑρίσκονται ταῦτα ἐν αὐτῇ, ἅπερ ἐνταῦθα μὲν ἐν τῷ κόσμῳ κτήσασθαι προστασσόμεθα, [*](2 Joh. 14, 6 — 4 I Kor. 13, 9. 12. 10 — 7 De res. II, 21, 2 — 9 vgl. Barn. 15, 7 — 11 Dan. 12, 2 — 13 De res. I, 32, 7. 38, 5. 42, 3. 43, 3. II, 6, 3. Theoph. Ad Autol. 11, 26. 44 — 22 Mt. 25, 7) [*](7f τῶν ἀστῶν, ω u. ων in συγκολλ. u. μένων in συμπ. auf Rasur in P 10 ἀποληψ(όμεθα B Ι θνιξομένας B 13 μὴ P 217 22 καλλοῖς B, aber unter d. 2. λ ein Punkt 24 κεκ. corr. aus κεκόσμηται B)
Καὶ λήψεσθε ἑαυτοῖς τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ καρπὸν ξύλου ὡραῖον καὶ κάλλυντρα φοινίκων‘ «, λέγων τὴν ἄσκησιν τῶν θείων μαθημάτων, οἷς ἀκκαθαίρεται καὶ κασμεῖται ψυχὴ ψυχὴ τὰ πάθη, ἀποσαρουμένων ἀπ' αὐτῆς καὶ ἐκβαλλομένων τῶν ἁμαρτημάτων δεῖ γὰρ καθαροὺς καὶ κεκοσμημένους ἤσκειν εἰς τὴν ἑορτήν, ὥσπερ κοσμήτρῳ ταῖς ἀσκήσεσι καὶ μελέταις τῆς ἀρετῆς πεφιλοπονημένους· ὅτι μελέταις ἐπιπόνοις καὶ ἀσκήσεσι καθαιρόμενος ὁ νοῦς τῶν ἐπικαλυπτόντων αὐτὸν ἀλλοίων διανοημάτων ὀξυδερκεῖ πρὸ·ς τὴν ἀλήθειαν, καθάπερ καὶ ἡ χήρα τὸν κοδράντην ἐν τοῖς εὐαγγελίοις ἀνεύρατο μετὰ τὸ σαρῶσαι τὸν οἶκον καὶ ῥῖψαι τὰ κόπρια, τὰ ἐπισκοτοῦντα καὶ καλύπτοντα πάθη τὴν ψυχήν, τὰ ἀπὸ τῆς θρύψεως ἡμῶν καὶ τῆς ἀμελείας πληθύνοντα. καὶ τοίνυν ὁ σπουδάζων εἰς τὴν ἑορτὴν τῶν σκηνῶν ἐκείνων φθάσαι καὶ τοῖς ἀνίοις συγκαταλεχθῆναι πρῶτον τὸν ὡραῖον τὴν πίστιν κτησάσθω καρπόν , εἶτα τὰ κάλλυντρα, τὴν ἄσκησιν καὶ μελέτην τῶν γραφῶν· εἶτα τοὺς ἐριθηλέας ἐφεξῆς κλάδους τῆς ἀγάπης καὶ δασεῖς. οὓς καὶ μετὰ τὰ κάλλυντρα παρεγγυᾷ λαμβάνεσθαι, κλάδους δασεῖς εὐθυβολώτατα τὴν ἀπάπην φράσας· τὸ γὰρ δασὺ κατάκαρπον ὅλον ἐστὶ καὶ πυκνόν, μηδὲν ψιλὸν ἢ διάκενον ἔχον, ἀλλὰ πάντα πεπληρωμένα, καὶ τοὺς ὄρπηκας καὶ τὰ στελέχη. τοιοῦτον γάρ ἐστιν ἡ ἀπάπη, μηδαμόθεν ὑπόκενος ἢ ἄκαρπος οὐσα. ἦ γάρ, »ἐὰν πωλήσω τὰ ὑπάρχοντά μου καὶ δώσω πτωχοῖς, καὶ ἐὰν τὸ σῶμά μου πυρὶ παραδώσω , καὶ ἐὰν τοσαύτην πίστιν, ὥστε ὅρη μεθιστᾶν, κτήσωμαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδέν εἰμι.. ἡ ἀγάπη ἄρα τὸ κατάκαρπόν ἐστι καὶ δασύτατον ξύλον πάντων, ἡ γέμουσα καὶ πεπληρωμένη τῶν χαρισμάτων. — εἶτα τί παραλαμβάνεσθαι βούλεται [*](1 Psal. 44, 2 — 3 Hebr. 10, 1 — 4 Joh. 1, 17 — 7 Lev. 23, 40 — 8 Symp. S. 8, 17. 59, 4. Plato Pol. VII, 527 D — 12 De lepra 18, 5; vgl. Symp. 5, 4 — 13 De lepra 9, 1 — 15 Luk. 15, 8 — 27 I Kor. 13, 3. 2) [*](4 δὲ B, δ’ P Ι ὡραῖος P 218v 8 κάλυνθρα stets P 8f PI μαθήμασιν . . ὄργανόν τι ψυχῆς ἐκκαθαίρεται 9f ἀποσαρκουμένων P 10 ἀπ ] ἐξ Β 14 ὀξυδορκεῖ (nicht B) 21 ἐριθηλέας P 219 25 πεπλ. Wd: πεπληρωμένον P 29 ἔχων B 31 χαρίτων, Cb Jh)
Διὰ τοῦτο πάντων μάλιστα τοὺς τῶν ἀγώνων ἐφιεμένους καὶ μεγάλῃ φρονήσει χρωμένους τὴν ἁγνείαν ἀμελλητί φημι εῖν καὶ τιμᾶν ὡς ὠφελιμωτάτην καὶ ἐπίδοξον. ἐν γὰρ τῇ καινῇ καὶ ἀλύπῳ κτίσει, ὅς ἂν ἁγνείας μὴ εὑρεθῇ κλάδοις κέκοσμημένος, οὐ [*](1 Lev. 23, 40 — 2 Jes. 44, 4 — 8. 11 Mt. 25, 10 — 10 vgl. Symp. S. 83, 5. 94, 9 — 11 Luk. 12, 35 — 25 I Kor. 7, 29 — 28 Plato Symp. 212 B) [*](1f κλάδους ἰτείνους κικλήσκων B Jh 6 ἐρρέτωσαν P ν 11 ἀναδήσασθαι Po: ἀναδέξασθαι P: ἀναδεῖσθαι Cb Jh 12 ὦ < B Jh Ι ἐπισκέψασθαι P 22 τὴν] καὶ Cb Jh Ι ἔννομον P 220 23 ἑορτάζουσι im Text B, corr. v. 1. Hd. am Rand 28 f PI διὸ δὴ ἔγωγέ φημι χρῆναι πόντα ἄνδρα τὸν Ἕρωτα τιμᾶν 28 ἀμελητί V B | αἰνεῖν (od. φιλεῖν od. ἀσκεῖν) wie S. 129, 5 Bo: δεῖν PJh; nach δεῖν sei etwa ein ἀσκεῖν ausgefallen Jh 30 ἀλύπῳ] ἀλύτῳ CbJh, aber vgl. oben S. 114, 9. De res. I, 55, 1. II, 15, 8)
Τούτῳ κἀγώ, ὦ Ἀρετή, κατὰ τὴν ἐμαυτῆς, δέσποινα, δύναμιν δωροῦμαί σε τῷ πέπλῳ.
ΒΥΒΟΥΛ. Λίαν ἀγωνιῶ, ὦ Γρηγόριον, κατ' ἐμαυτὴν ἐννοουμένη έν ὁποίῳ θορύβῳ νῦν ἄρα ἡ Δομνίνα ἦν, ταρασσομένης αὐτῇ τῆς καρδίας καὶ φοβουμένης μὴ ἀπορήσῃ λόγων καὶ ἐνδεέστερόν τι τῶν [*](5 Hebr. 12, 22. Apok. Joh. 21, 2 — 14 Barn. 15, 7 — Symp. S. 114, 18 — 16 Hebr. 4, 14 — 25 Psal. 41, 5 — 31 Symp. S. 113, 2. 121, 6. Plato Symp. 193 E) [*]( ἀπαιρούμενοι Cb 5 von ἐστ’ an w. e. seh. v. neuer Hand B 149 ff 9 πάλιν P 220v 14 χιλιονταεταιρίδα hier u. Ζ. 20 P (nicht B) 19 μου nach ἀπομ. + Ρ (nicht B) 22 ὦ Kl: αἰ P 22 f συμπερανθῆναι B 25 ἤχου B 27 Τούτῳ] P 221 Ι ἐμαυτὴν B 29 ον in Γρηγ. auf Rasur in P Ι ἀμαυτὸν Jh Ι ἐννοουμένα P, α(?) auf Rasur: ἐννοούμενος Jh 30 ἆρα P Ι αὐτῇ Po Cb Jh: αὐτῆς P 31 PI ἐφοβούμην μὴ ἀπορήσωσι λόγων)
ΓΡΗΓΟΡ. Τεταράχθαι μὲν αὐτήν, ὠ Εὐβούλιον, καὶ σφόδρα, ἔφη μοι ἡ Θεοπάτρα, οὐ μὴν ἠπορηκέναι λόγων. μετὰ <δὲ> τὸ τὴν Τυᾶιανὴν ἡ Ἀρετὴ τὸν ὀφθαλμὸν εἰς αὐτὴν ἐπιβαλοῦσα , Δεῦρο δὴ καὶ σὺ θύγατερ, ἔφη, τὸν λόγον ἀπόδος, ἴνα πληρώσωμεν ἐντελῆ την ευωχιαν.
Τὴν οὖν Δομνίναν ἐρυθριάσασαν ἐπιπολὺ μόλις ἀναπνεῦσαι καὶ εἰς εὐχὴν ἐξαναστᾶσαν τραπῆναι καὶ καλεῖν τὴν σοφίαν παραστῆναί οἱ βοηθόν. εὐξαμένῃ δὲ αὐτῇ θάρσος, φησίν, εὐθέως ἐγγίγνεται, γνεται, καί τις αὐτὴν θεία ἀνακωχὴ κατέλαβε, καὶ ἴφη , Ὦ Ἀρετή, κἀγὼ παραλείψασα τὰς μακρολογίας τῶν προεξηγημάτων εἰς αὐτὰ τὰ προκείμενα κατὰ δύναμιν εἰπεῖν πειράσομαι, ἴνα δὴ μὴ τῷ μηκύ- νεσθαι τὰ πάρεργα πλείονα χρόνον ὧν ἕνεκα λέγονται παράσχω· ἡγοῦμαι γὰρ μέγιστον μέρος φρονήσεως εἶναι τὸ μὴ μακροὺς ἐκ πε | - ριόδων πρὸ τῶν ἀπερωτηθέντων ποιεῖσθαι τοὺς λόγους κηλοῦντας τὰ ὦτα, ἀλλ' αὐτόθεν εὐθέως περὶ ὅτου τὸ ἐπερώτημά ἐστιν ἄρχεσθαι. διὸ ἐνθένδε κἀγὼ κατάρξομαι· καιρὸς γάρ.
Οὐδὲν οὕτως ὀνῆσαι δυνήσεται πρὸς τὸ καλὸν τὸν ἄνθρωπον, ὠ καλλιπάρθενοι, ὡς ἁγνεία· τὸ γὰρ κάλλιστα καὶ ἄριστα διακυβερνηθῆναι τὴν ψυχὴν καὶ κηλίδων καὶ μιασμάτων καθαρὰν ἀπολου- [*](8 vgl. z. B. Plato Symp. 194 D — 15 vgl. Plato Phaedr. 245 A. Ion 536 C — 17 Symp. S. 110, 16f — 23 Plato Pol. X, 600D — 24 Plato Pol. IX, 573 D) [*](19—21 SS Parall. S. 207 Holl) [*](3 πεποίωσαι P, περαίωσε B 5 Εὐβ. auf Rasur in P, Εὐβούλιε Jh 6 δὲ + Kl 10f Δομνίνα. Λόγος ῖτος nach ἔφη Ζ. 15 in P 12 ἀνανεῦσαι Ρ, aber vgl. S. 19, 6 u. De res. I, 27, 1 14 f ἐγγίγνεται P: ἐγγίνεσθαι B Jh 15 ἀνακωχὴ über d. Lin. P: κατοκωχὴ Cb Jh, vgl. PI Ion. θείᾳ . . κατοκωχῇ 16 τῶν P ν | προεξηγησαμένων? Kl 19 μέγ. μέρος ἡγοῦμαι C (H = Hieros. s. Sep. 15), ohne Lemma 20 ἐρωτηθέντων Cb Jh Ι ποιεῖσθαι] ἀποτείνεσθαι viell. richtig C Ι τοὺς < C Ι κηλοῦντες C 21 f ἄρχ.] es endet C 22 κατάρξομαι < B PI πρὸς ἀρετὴν ὀνῆσαι (od. ὀνεῖναι) ἀνθρώπους 24 f PI διακυβερνᾷ τὰ τῆς ψυχῆς 25 f ἀπολουθῆναι Bo: ἀπολυθῆναι PJh)
Ἀλλ’ ἴνα μὴ δόξω τισὶ σοφίζεσθαι καὶ ἀπὸ τῶν εἰκότων τεκμαίρεσθαι ταῦτα καὶ φληναφᾶν, ἐκ τῆς παλαιᾶς ὑμῖν, ὠ παρθένοι, κἀγὼ παρέζομαι διαθήκης ἔγγραφον προφητείαν, ὡς ἀληθῆ λέγω, τοὺς Κριτάς, ἔνθα φανερῶς ἡ βασιλεία τῆς ἁγνείας ἤδη προκατήγγελτο. φησὶ γάρ πορευόμενα ἐπορεύθησαν τὰ ξύλα τοῦ χρίσαι ἐφ ἑαυτῶν βασιλέα, καὶ εἶπαν τῇ ἐλαίᾳ· βασίλευσον ἐφ' ἠμᾶς. καὶ εἷπεν αὐτοῖς ἡ ἐλαία· ἀφεῖσα τὴν πιότητά μου, ἥν ἐδόξασεν ὁ θεὸς καὶ οἱ ἄνθρωποι, πορευθῶ ἄρχειν τῶν φύλων; καὶ εἶπαν τὰ ξύλα πάντα τῇ συκῇ· δεῦρο βασίλευσον ἐφ’ ἡμᾶς. καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ συκῆ· ἀφεῖσα τὴν γλυκύτητά μου καὶ τὸ γέννημά μου τὸ ἀγαθὸν πορευθῶ ἄρχειν τῶν ξύλων; καὶ εἶπαν τὰ ξύλα τῇ ἀμπέλῳ· βασίλευσον ἐφ ἡμᾶς. καὶ εἶπεν αὐτοῖς ἡ ἄμπελος· ἀφεῖσα τὸν οἶνόν μου, τὴν εὐφρο- σύνην τῶν ἀυθρώπων, πορευθῶ ἄρχεῖν τῶν ξύλων; καὶ εἶπαν τὰ [*](3 vgl. Ignat. Ad Ephes. 19 — 10 vgl. Gal. 3, 21 — 13 vgl. Symp. S.136, 10 — 16 Symp. 1, 3 S. 11, ff — 20 Rieht. 9, 8—15) [*](20— S. 126, 19 Phot. Bibl. 237 S. 312 a, — 313a, 10) [*](7 διαδεξομένη B 8 οὕτως P 222 9 εἰδωλολατρίας P 10 συνηλαύνοντο P (nicht B) 12 ἐνανθρώπισε P (nicht B) 15 εἰδωλολατρίαν P Ι προ- κατηγγέλλετο P 20 φησὶ γάρ] Ph ὅτι ἀναγωγικῶς ἀναλόγως Pha) ἀκδέχεται τὰ εἰς τοὺς Κριτὰς εἰρημένον etc. Ι ἐπορεύοντο Ph 21 ἑαυτῶν auch Ph Ι εἰπον stets d. Ausgg. Ι ἐφ’ ἡμῶν Ph 23 πάντα < Phb 24 σὺ βασίλ. Ph | ἐφ' ἡμῶν Ph 25 γένημα Ph 26 τῇ P ν Ι βασίλευσον — Λιβάνου S. 123, 4] κ. ἕως οὗ κ. ἕ. < Ph a) εἶπαν τῇ ῥάμνῳ (τὴν ῥάμνον Pha) ἑξῆς . φησὶν γάρ Ph)
Ἡ δὲ ῥάμνος τὴν ἁγνείαν συνίστησι· τὸ γὰρ αὐτὸ δένδρον ῥάμνος καὶ ἄγιος ἐστίν, ὑφ' ὦν μὲν ῥάμνος καλούμενον, ὑφ' ὧν δὲ ἄγνος. καὶ τάχα διὰ τὸ συγγενὲς τὸ φυτὸν τοῦτο τῇ παρθενίᾳ πεφυκέναι, ταύτῃ ῥάμνος καὶ ἄγνος προσηγορεύθη, ῥάμνος μὲν παρὰ τὸ στερέμνιον καὶ καρτερὸν πρὸς τὰς ἡδονάς, ἄγνος δὲ παρὰ τὸ διὰ παντὸς ἁγνεύειν. ὅθεν καὶ τὸν Ἡλίαν, ἐκ προσώπου τῆς Ἰεζάβελ γυναικὸς φεύγοντα, λόγος ὑπὸ ῥάμνον ἐλθεῖν πρῶτον, καὶ εἰσακουσθέντα ἐνισχῦσαι καὶ λαβεῖν τροφήν, ὅτι τῶν φευγόντων τὸν οἶστρον καὶ τὴν γυναῖκα τὴν ἡδονὴν τὸ καταγώγιον καὶ ἡ σκέπη τὸ τῆς ἁμνείας ἐβλάστησε ξύλον, ἀπὸ τῆς παρουσίας τοῦ ἀρχιπαρθένου Χρι- [*](8 vgl. c. ·5 — 9 Psal. 103, 15 — vgl. Rom. 5, 9. I Thess. 1, 10 22 I Kön. 19, 4) [*](1 καὶ vor διὰ + Ph 1f τέτρασιν Pha, τοῖς τέτρασι Phb 4 διὰ + P 5 τὸν ὠραϊσμὸν <; Ph 5f ἐν παραδ. < Ph 6f δὴ κ. σφ. πολλ. < Ph 7 τὸν κ. — ἅγιον] ὁ καρπὸς τῇ γραφῇ Ph Ι ἄλγιον P ν 7f ἐ. τὸ κρεῖττον ἐκλαμβάβάνεται Ph 8 καθ. ἀποδ. ὕστ. < Ph 9 τὴν ἐκ Ph: < Ρ 11 τὴν vor εἰς < JhBekker 12 ἐλέου Pha Ι τοῦ θεοῦ Β Ρh: αὐτοῦ Ρ 13 τοῦ θεοῦ + Ph 15 καὶ ὥσπερ — λιπᾶναι Z. 16 < Ph 18 ὑφ' ὧν — ἄγνος Z. 19 < Ph 19 τὸ vor φυτὸν < P 20 πεφυκέναι < Ph 23 f εἰσακ. ἐν.] εἰσακουσθῆναι Ph 24 ὄτι P 224 Ι ὅτι τὸν φεύγοντα οἶστρον P 25 τὴν ἡδονὴν P: καὶ τὴν ἡδ. Ph)
Καὶ δὴ καὶ τούτων οὕτως ἀπαξιωθέντων τῆς θείας κηδεμονίας καὶ πάλιν τῆς ἀνθρωπότητος εἰς πλάνην κεχυμένης αὐθις ὁ θεὸς ἀπέστειλε βασιλεύσοντα νόμον καὶ ὑπομνήσοντα δικαιοσύνην ἐπὶ Μωσέως. οἱ δὲ μακρὰν καὶ τούτῳ χαίρειν φράσαντες εἰς εἰδωλολατρείαν μετέστησαν. ὅθεν ὁ θεὸς εἰς ἀλληλοφονίας καὶ δρασμοὺς καὶ αἰχμαλωσίας παρέδωκε καὶ τούτους ἀποδοξήσαντος αὐτοὺς σᾠζειν τοῦ νόμου, οἳ μετὰ τὸ συνελαθῆναι τοῖς κακοῖς ποτνιώμενοι πάλιν ἀπηγγέλλοντο πειθαρχεῖν ταῖς ἐντολαῖς, μέχρις ὁ θεὸς τέταρτον κατελεήσας τὸν ἄνθρωπον τὴν ἁγνείαν ἀπέστειλε βασιλεῦσαι, ἥν ῥάμνον ἀκολούθως ἐκάλεσεν ἡ γραφή· ἥτις καταναλώσασα τὰς ἡδονὰς καὶ ἀπειλήσασα λοιπόν, εἰ μὴ αὐτῇ πείθοιντο πάντες ἀνενδοιάστως καὶ ἐν ἀληθείᾳ προσέρχοιντο , πυρὶ καταδαπανῆσαι πάντας· οὐκέτι γὰρ μετὰ ταύτην ἔσεσθαι νόμον ἢ διδασκαλίαν ἑτέραν, ἀλλὰ κρίσιν καὶ πῦρ. καὶ διὰ τοῦτο λοιπὸν ἀπεντεῦθεν δικαιοπραγεῖν ὁ ἄνθρωπος ἤρξατο καὶ πιστεύειν βεβαίως τῷ θεῷ καὶ ἀποσχίζεσθαι τοῦ διαβόλου. οὕτως ὠφελιμώτατον καὶ ἀρωγὸν κατεπέμφθη τοῖς ἀνθρώποις ἁγνεία· μόνης γὰρ αὐτῆς ἀντίμιμον οὐκ ἴσχυσεν ἐργάσασθαι πρὸς ἀπάτην ὁ διάβολος, ὥσπερ καὶ τῶν ἄλλων νομοθετημάτων.
Τῆς γὰρ συκῆς, διὰ ἔφην, διὰ τὴν γλυκασίαν τοῦ καρποῦ καὶ τὸν ὡραϊσμὸν ἐν τύπῳ τῆς ἐν παραδείσῳ τρυφῆς παραληφθείσης, τοῖς ἀντιμίμοις αὐτῆς ἀποβουκολήσας τὸν ἄνθρωπον ὁ διάβολος ἠγρευσε, τὴν γύμνωσιν καλύψαι πείσας τοῦ σώματος πετάλοις συκῆς, ὅ ἐστι διὰ τὸ κνησμῶδες τρυφῇ φιληδόνῳ τοὺς δὲ περισωθέντας αὖθις ἐκ τοῦ κατακλυσμοῦ διὰ τὴν τῆς πνευματικῆς εὐφροσύνης ἄμπελον ἀντιμίμῳ πόματι μεθύσας κατεχλεύασε πάλιν ἀπογυμνώσας τὸν ἄνθρωπον ἀρετῆς. ἔσται δὲ σαφέστερον μᾶλλον ἐντεῦθεν ὄ λέγω. ἡ ἀντικειμένη· δύναμις ἀεὶ μιμεῖται τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς δι [*](4 vgl. Plato Pol. V, 463 D — 25 Gen. 3, 7 — 28 Gen. 9, 21. 22 — 30 Τertull. De spect. 2. De bapt. 5. De ieiim. 16. De exhort. cast. 13) [*](11—19 Phot. Bibl. 237 S. 313a, 1—10) [*](3 πιστεῦσαι· P 7f εἰδωλολατρίαν P 10 οἵ P 225 Ι συνελασθῆναι P (nicht B) 14 πείθονται Ph:< BJh Ι ἀνενδυάστως P, e. Strich unter υ Β: < Ph 16 nach ἀλλὰ + καὶ Ph 19 διαβόλου] es endet Ph 20 αὐτῆς: ταύτης? Kl 26 τοὺς δὲ P 225ν)
Ὅτι δὲ καὶ ἡ ἐλαία τὴν ἐπὶ Μωσέως αἰνίσσεται νομοθεσίαν ὁ Ζαχαρίας παρίστησιν οὕτω λέγων· »καὶ ἀπέστρεψεν ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν ἐν ἐμοί, καὶ ἐξήγειρέ με ὂν τρόπον ὅταν ἐξεγερθῇ ἄνθρωπος ἐξ ὕπνου αὐτοῦ, καὶ εἶπε πρός με· τί σὺ βλέπεις; καὶ εἶπα· ἑώρακα, καὶ ἰδοὺ λυχνία χρυσῆ ὅλη καὶ τὸ λαμπάδιον ἐπάνω αὐτῆς, καὶ δύο ἐλαῖαι, μία ἐκ δεξιῶν τοῦ λαμπαδίου αὐτῆς καὶ μία ἐξ εὐωνύμων«. καὶ μετ' ἀλίγα· »καὶ τίνες εἰσίν« ἐρομένου αἱ ἀλαῖαι« τοῦ προφήτου »αἱ ἐκ δεξιῶν τῆς λυχνίας καὶ αἱ ἐξ εὐωνύμων‘ καὶ οἱ δύο κλάδοι τῶν ἐλαιῶν οἱ ἐν ταῖς χερσὶ τῶν δύο μυξωτήρων;‘ ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος »οὗτοι οἱ δύο υἱοὶ τῆς πιότητος, οἳ παρεστήκασι τῷ κυρίῳ πάσης τῆς γῆς«, τὰς δύο λέγων ἀρχεγόνους δυνάμεις εἶναι τὰς δορυφορούσας τὸν θεόν, αἳ ἐν τῷ οἴκῳ περὶ τὸ σχοίνισμα διὰ τῶν κλάδων ἐπιχορηγοῦσαι τὸ πνευματικὸν ἔλαιον τοῦ θεοῦ, ἵνα φῶς ἔχῃ θείας γνώσεως. οἱ γὰρ δύο κλάδοι τῶν δύο ἐλαιῶν ὁ νόμος εἰσὶ καὶ οἱ προφῆται οἱ περὶ τὸ σχοίνισμα τῆς κληρονομίας ἀπικληθέντες, οὓς ἐβλάτησεν ὁ Χριστὸς καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, οὔπω δυναμένων ἡμῶν χωρῆσαι τὸν καρπὸν ὅλον καὶ τὸ μέγεθος τῶν φυτῶν τούτων, πρὶν ἄρξαι τοῦ κόσμου καὶ βασιλεῦσαι τὴν ἁγνείαν· ἀλλὰ τοὺς κλάδους αὐτῶν μόνους ·τὸν νόμον οἱονεὶ καὶ τὴν προφητείαν πρόσθεν ἐγεωργήσαμεν, καὶ ταῦτα μετρίως, πολλάκις διολισθήσαντες. τίς γὰρ Χριστὸν ἢ τὸ πνεῦμα τέλειον ἴσχυσε χωρῆσαί ποτε, μὴ καθαρεύσς [*](1 Psal. 103, 15 — 2 ΙΙ ön. 20, 7. Jes. 38, 21 — 4 Gal. 5, 22 — 7 Mich. 4, 4 — 14 Sachar. 4, —3. 11. 12. 14 — 24 vgl. Plato Pol. IX, 574 D — 27 vgl. Deut. 32, 9) [*](1 ἱλαρύν. ντος B 9 ὃν] ὦν Ρ 7 ἀναπαύσεται P (nicht B) 10 ἀνα- παυσάμενοι Po Cb Jh Ι καὶ] κατὰ B 14 ὁ ἄγγελος P 227 15 ἐξήγ. K: ἐξέγειρε P 19 ἐρωμένου B 20 αἱ vor ἐξ εὐων. < P (nicht B) 25 ἀπιχορηγοῦσι Jh Ι τῷ θεῷ P 32 ταῦτα P 227ν)
Οὗτος, ὦ Ἀρετή καὶ ὁ παρ’ ἐμοῦ σοι, καθ’ ὅσον ἐγὼ δύναμαι, λόγος ὑπὲρ ἁγνείας, ὂν ἀξιῶ, κἂν μέτριος ᾖ, δέσποινα, καὶ ὀλίγος, προθυμότατά σε δέξασθαι παρ’ ἐμοῦ τελευταίαν εἰπεῖν ᾑρημένην.
Ἀλλὰ δέχομαι, τὴν Ἀρετὴν ἡ Θεοπάτρα ἔφη φάναι, καὶ πάσας ἐπαινῶ· κράτιστα γὰρ δή, κἂν οὕτω μὴ φανερῶς, ἀλλὰ μετὰ σπουδῆς τὰ λεχθέντα δεχομένη διεξελήλυθας, οὐ γλυκυμυθίαν πρὸς τέρψιν ·τῶν ἀκουόντων συσκευασαμένη , ἀλλὰ πρὸς ἐπανόρθωσιν ὑπόμνημα καὶ νῆψιν. προτάττειν γὰρ τῶν ἐμῶν ἐπιτηδευμάτων ἁγνείαν ὁ λέγων δεῖν καὶ ἀσπάζεσθαι πρώτην τῶν ἄλλων ὀρθῶς παρακελεύεται· ἥν τιμᾶν μὲν νομίζουσι καὶ θεραπεύειν πολλοί, τιμῶσι δ' αὐτὴν ὡς ἔπος εἰπεῖν ὀλίγοι. οὐ γὰρ ὁπόταν τὴν ἑαυτοῦ σάρκα τῆς κατὰ συνουσίαν ἄγευστον ἡδονῆς φιλοτιμῆται τηρεῖν ἄνθρωπος, τῶν ἄλλων μὴ κρατῶν, ἁγνείαν τιμᾷ· ἀτιμάζει μὲν οὖν αὐτὴν μᾶλλον οὐχ ἥκιστα βαναύσοις ἐπιθυμίαις, ἡδονὰς ἀντικαταλλασσόμενος ἡδοναῖς. οὐδέ γε ὁπόταν πρὸς τὰς ἔξω μὲν ἐπιθυμίας διαπονῇ καρτερῶν, ὑπεραίρηται δὲ φυσιούμενος, αὐτῷ δὴ τούτῳ τῷ δύνασθαι τῶν τῆς σαρκὸς ὑπεκκαυμάτων κρατεῖν, καὶ πάντας ὡς οὐδὲν ἐξουδενῶν ἡγῆται, ἁγνείαν τιμᾷ · ἀτιμάζει γὰρ αὐτὴν ὑβρίζων ὑψηλοφροσύνῃ, τῷ τὸ μὲν ἕξωθεν τοῦ [*](5 Symp. 4, 1. 9, 5 S. 46, 5f. 119, 28f. Plato Symp. 212 B — 7 Gen. 3, 19 — 15 De res. I, 28, 3; vgl. Symp. S. 101, If — 18 Plato Legg. V, 727 A C E. 728 A — 20 Symp. 1, 1. 5, 4. 9, 4 — 23 Plato Phaed. 69 A — 27 Mt. 23, 25) [*](9 ὁ üb. d. Lin. P 11 εἰπεῖν] λέγειν B 12 Ἀρετή. Λόγος ιά Cb Jh 13 πᾶσαν B Jh 15 πρὸς P 228 18ff PI τὴν αὑτοῦ ψυχὴν . . τιμᾶν δεῖν λέγων δευτέραν ὀρθῶς παρακελεύομαι. τιμᾶ δ’ ὡς ἔπος εἰπεῖν ἡμῶν οὐδεὶς ἀρθῶς, . . οὐδ’ ὁπόταν . . τότε οὐδαμῶς τιμᾷ, ἀτιμάζει δὲ 23 PI ἡδονὰς πρὸς ἡδονὰς . . καταλλάττεσθαι 24 ὅτων B Ι ἔξω μὲν] μὲν] B 26 ὡς u. ἐξουδενῶν < Jh Ι ἡγεῖται Ρ 27 τιμᾶν P)
Ταῦτα οὖν εἰποῦσαν ἔφη κελεῦσαι πάσας ἀναστῆναι τὴν Ἀρετὴν ἡ Θεοπάτρα, καὶ στάσας ὑπὸ τὴν ἄγνον εὐχαριστήριον πρεπόντως ὕμνον ἀναπέμψαι τῷ κυρίῳ , ἐξάρχειν δὲ τὴν Θέκλαν καὶ προϋφηγεῖσθαι. ὡς οὖν ἀνέστησαν, τὴν Θέκλαν μέσην μὲν τῶν παρθένων ἔφη, ἐκ δεξιῶν δὲ τῆς Ἀρετῆς στᾶσαν κοσμίως ψάλλειν, τὰς δὲ λοιπὰς ἐν κύκλῳ καθάπερ ἐν χοροῦ σχῆματι συστάσας ὑπακούειν αὐτῇ.
πασσυδὶ ὑπαντάνειν λευκαῖσιν ἐν στολαῖς καὶ λαμπάσι πρὸς ἀντολάς· ἔγρεσθε πρὶν φθάσῃ μολεῖν εἴσω θυρῶν ἄναξ.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Βροτῶν παλυστένακτον ὄλβον ἐκφυγοῦσα βίου τρυφῆς ἁδονὰς ἔρωτα, σαῖς ὑπ' ἀγκάλαις ζωηφόροις ποθῶ σκέπεσθαι καὶ βλέπειν τὸ σὸν κάλλος διηνεκῶς, μάκαρ.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Γάμων λιποῦσα θνητὰ λέκτρα καὶ . . ἄναξ, διὰ σὲ πολύχρυσον, ἠλθον ἀσπίλοις ἐν εἴμασιν, ὅπως φθάσω κἀγὼ πανολβίων θαλάμων εἴσω σὺν σοὶ μολεῖν.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ φαεσφόρους φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Δόλους δράκοντος <ἠλθον> ἐκψυγοῦσα μυρίους, μάκαρ, θελδτηρίους· ἔτλην δὲ καὶ πυρὸς φλόγα καὶ θηρίων ἀνημέρων ὁρμὰς βροτοφθόρους, σὲ προσμένουσ' ἀπ' οὐρανῶν.
<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ἐλαθόμην πάτρας, ποθοῦσα σὴν χάριν, ἐλαθόμην <καὶ> παρθένων ὁμηλίκων χορούς, [*](12 vgl. Paulusacten 20 — 19 Paulusacten 22. 28. —35 — 24 vgl. Psal. 44, 10) [*](1 <νῦν> πασσυδὶ stellt Meyer zur ägung Ι λευκέσιν P: λευκοῖσι Christ Ι ἐν στολαῖς <; Jh 2 φθάσει P 7 βίου τρυφῆς ἁδονὰς P: ἁδονὰς < Jh: der Text fordert eine Emendation, doch wage ich nicht einfach τρυφὴν ἡδύν τε, das Meyer S. 46 empfiehlt, als Text zu bieten Ι μωρόν nach ἔρωτα Christ 10 die Worte der ë werden in P von καὶ λαμπάδας oder φαεσφόρους oder κρατοῦσα oder etwa νυμφίε Ζ. 12 an meist nicht ändig mitgeteilt, sondern nur markiert 12 die Einteilung der Strophen nach Meyer S. 46f Ι τὰ θνητὰ Po Cb Ι β vor δόμον etwas ausgefallen, mit Recht Meyer; δόμον bedarf auch eines Beiworts 14 f θαλάμων τῶν πανολβίων Christ 15 μολεῖν] ἄναξ öchte Christ ügen 18 Δόλους P 230 Ι <ἦλθον> ἐκφυγοῦσα 19 ἔτι δὲ Po Ι <ἥκω> θελκτ. Havet; καὶ δεινὴν πυρ. φλ. Christ 21 Β 25 καὶ vor παρθένων + Jh)
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> > Ζωῆς Χριστέ, τυγχάνεις,] χαῖρε φῶς ταύτην δέδεξο τὴν βοήν· χορός σε παρθένων προσεννέπει, τέλειον ἄνθος, ἀγάπη, χαρά, φρόνησις, σοφία, λόγε.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ἠνοιγμέναις θύραις, ἄνασσα φαιδρόκοσμε, ἐδέξω θαλάμων εἴσω χ' ἠμᾶς, ἀχραντόσωμε, Καλλίνικε νύμφα, καλλίπνου· ὁμόστολοι παρήμεθα Χριστῷ, πανόλβιον μέλπουσαι σὸν γάμον, θάλος.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Θρηνοῦσι νῦν βαρύστονοι κόραι πυλῶν νυμφῶνος ἔξω καὶ βοῶσι γοερῶς, ὅτι τὸ λαμπάδων ἀποοβέσασαι φῶς οὐκ ἔφθασαν χαρᾶς ταμεῖον εἰσιδεῖν.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ φαεσφόρους φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ἱρᾶς ὁδοῦ γὰρ ἐκτραπεῖσαι πρὸς βίου κτήσασθ’ ἔλαιον ἠμέλησαν ἄθλιαι πλέον· νεκρὰς δὲ φλογεροῦ πυρὸς φέρουσαι λαμπάδας στένουσιν ἔνδον ἐκ φρενῶν.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Κροτῆρες ἁδυπληθέες πρόκεινται νέκταρος· πίνωμεν· οὐράνιόν ἐστι πόμα, παρθένοι, [*](1 vgl. Paulusakten — 18 Mt. 25, 11 — 25 Mt. 25, 3) [*](5 τυγχάνεις < Jh ; Meyer machte mich darauf aufmerksam, β es aus Z. 2 übergenommen 7 προσενέπει B 8 φρόνησι Havet 11 Ἠνοιγμ. — ἄνασσα Vorschlag, vgl. Meyer S. 45 12 μαιδρόκοσμ' ἡμᾶς δέδεξο Christ Ι ἐδέξω Meyer: δέδεξο P, δέδεξ' Jh Ι θαλάμων εἴσω χ' < Jh 14 πανόλβιε AI Christ; πανόλβιαι P Jh; πανόλβιον Po, vgl. S. 132, 14f 19 νυμφῶνος < Β 21 ταμεῖον Jh Meyer: ταμιεῖον P 24 Ἱρᾶς wegen des Rhythmus Meyer (auch Havet): Ἱερᾶς PJh 26 φλογ. π. φερ. P: φλογεροῦ nach φέροισαι Jh 31 πίν. P 230V Ι οὐρ. γάρ ὲστι Jh Ι ἐστι <Β<)
<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Λαμπρῶς σου τὸν <φονὸν> Ἄβελ ἔλεξεν αὑματοσταγὴς βλέπων εἰς οὐρανόν. ἀνηλεῶς με συγγόνου τετρωμένον χειρὶ δέξαι, λιτάζομαι, λόγε.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ φαεσξόρους φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Μέγιστον ἀθλον ὁ κάρτερος σου παῖς, λόγε, Ἰωσὴφ ἀνείλετο· γυνὴ γὰρ αὐτὸν εἰς ἄθεσμα λέκτρα βιαίως εἷλκε φλογωμένη πόθοις, ὁ δ’ οὐδὲν ἐντραπεὶς ἔφευγε γυμνὸς ἐκβοῶν·
<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Νεοσφαγῆ ὁ Ἰεφθάε κόρην ἀνῆγε θυσίαν θεῷ, ἄπειρον ἄπειρον ἀμφὶ βωμὸν ἀμνάδος δίκην ἡ δ' εὐγενῶς σου τὸν τύπον τῆς σαρκός, ὦ μάκαρ, τελοῦσ' ἔκραζε καρτερῶς·
<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντόνω σοι.
<Ψ.> Ξένων στρατηλάταν ὄχλων εὔτολμος εὐστόχοις Ἰουδὴθ δόλοις καρατόμησε, κάλλεος τύποις [*](5 Gen. 4, 9. 10 — 7 De autex. 3, 3. De res. I, 37, 6. Syrnp. 5, 5 S. 59, 16 f — 11 Gen. 39,7ff — 18 Richt. 11, 31. 38 — 26 Judith 13, 8. Tert. De monog. 17) [*](5 ὁ σου Havet Ι σου τὸν] σὸν Meyer Ι φονὸν + Bo: θάνατον + Po Cb Jh, τὸν θάν. σου Christ Ι προτυπῶν Christ Ι die Namen Ἀβελ, Ἐωσήφ etc. ärt Havet ür Glssen 6 ἐς Havet Ι οὐρανοὺς (aber übergeschr. ὁν) V Jh 11 Μέγ. ἆθλον ἁγνείας Vorschlag, vgl. Meyer S. 45. 47 12 ὁ κάρτερος < Jh Ι λόγε < Jh Ι ἀνείλατο P (nicht V) 13 < Jh 14 εἵλκυσεν Jh. Ι φλεγουμένη Cb, φλεγομένη Jh Ι αἰσχροῖς φλεγομένη πόθοις vermutet Christ Ι δὲ B ἐκτραπεὶς P 18 Νεοσφαγῆ ὁ Ἰεφθάε?) Vorschlag, vgl. Meyer S. 45 »ein ück von unsicherer änge geht « 19 κόραν ἦγε Jh Ι θυσίαν tilgt Christ 21 δὲ B 25 Ὁρῶντες etc. (S. 135, 5) vor Ξένων etc. in B, aber die versehentliche Versetzung ist angedeutet Ι Ξένον P 26 καρατόμησε Christ: καρατομήσασα PJh: καρατομήσασα καλλοῦς)? Meyer: κόρα κόρα ἥ Havet)
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ὁρῶντες εἶδος εὐπρεπὲς ὑφῆς δύο Σουσάννας, ἐμμανεῖς ἔρωτι λέξαν· ὠ γύναι, κρυπτῶν [σου] γάμων λέχη ποθοῦντες ἥκομεν, φίλα. ἡ δ’ ἐντρόμοις ἴφη βοαῖς·
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Πολλῷ με κατθανεῖν ἄμεινόν ἐστιν ἢ λέχη προδοῦσαν, ὠ γυναιμανεῖς, ὑμῖν αἰωνίαν δίκην ὑπ΄ ἐμπύροις θεοῦ τιμωρίαις παθεῖν· σῶσόν με, Χριστέ, τῶνδε νῦν.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόροις νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ῥοαῖς καθαρσίοις λούων πλήθη βροτῶν ὁ πρόδρομος ἀνόμως κακοῦ πρὸς ἀνδρὸς εἰς σφαγὴν ἤχθη δι’ ἁγνείαν, λύθρῳ δὲ φοινίω̣ κόνιν δεύων ἔκραζέ σοι, μάκαρ·
<῾Υπ> ἁγνεύω σοι καὶ φαεσφόρους φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Σοῦ καὶ ζωητόκος χάρις ἄθικτος,] ἄτεγκτος, ἀσπίλους τὰς σὰς γονὰς ἐν ἀσπόρῳ φέρουσα νηδύι, μορφὴν ὑπέσχεν ὡς προδοῦσα λέκτρα παρθένος· ἔλεξε δ' ἔγκυος, μάκαρ·
<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Τὴν σήν, μάκαρ, γαμήλιον ποθοῦντες ἁμέραν ἰδεῖν, ὅσους ἄνωθεν αὐτὸς ἀγγέλων ἅναξ κέκληκας, ἥκουσιν μέγιστα δῶρά σοι, λόγε, φέροντες ἀσπίλοις στολαῖς.
[*](5 Dan. 13, 19f — 19 De res. I, 37, 6. Symp. 5, 5 S..59, 17 — 25 Mt. 1, 18f — 29 I Petr. 1, 12; vgl. Luk. 17, 22. 10, 24. Joh. 8, 56 — 31 Mt. 2, 11 — 32 vgl. Apok. Joh. 7, 9. 18)[*](1 οὐ Jh: οὐδὲ P 2 δ’ < Jli 1 σου < Jh Meyer Ι λέχ B 8 δὲ B | ἔφησε Ρ: ἔφη Jh Meyer 11 Πολλῷ] Ρ 231 13 ἐμπυρίοις Ρ 19 φονίω P; aber φοινίῳ λύθρῳ De res. I, 37, 6 23 ἄθικτος tilgt Christ; ebenso, da drei Silben zu viel, Meyer, Havet ἄτεγκτος 31 ἥκουσιν Jh: ἥκασι P)<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καἰ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ὑμνοις, μάκαιρα θεόνυμφε, θαλαμηπόλοι αἱ σαὶ γεραίρομεν σὲ νῦν, ἄθικτα παρθένε, ἐκκλησία χιονόσωμε, κυανοβόστρυχε, σῶφρον, ἄμωμ΄, ἀρασμία.
<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Φθορὰ πέφευγε καὶ νόσων πόνοι δακρυσταγεῖς, θάνατος ᾐρέθη, ὄλωλε πᾶσα ἀφροσύνη, λύπη τέθνηκε τηξίφρων, ἔλαμψε δ' ἠ τοῦ] θεοῦ Χριστοῦ] χαρὰ βροτοῖς ἄφνω πόλιν.
<῾Υπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Χῆρος ὁ] βροτῶν παράδεισός ἐστιν πάλιν γὰρ αὐτὸν ἐκ θείας ὤσπερ τὸ πρὶν ταγῆς οἰκεῖ τέχναις ὁ ποικίλαις δράκοντος ἐκπεσών, ἄφθαρτος ἄφοβος, μάκαρ.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ψάλλων τὸ καινὸν ᾆσμα νῦν χορός σε καθιστάνει πρὸς οὐρανούς, ἄνασσα, φῶς ὅλη, ἐστεμμένος λευκοῖς κρίνων κάλυξι καὶ φλόγας χερσὶ σελασφόρους φέρων.
<Ὑπ.> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
<Ψ.> Ὠ τὰς ἀχράντους οὐρανοῦ, μάκαρ, ναίων ἄναρχε, πάντα συγκροτῶν αἰωνίῳ κράτει, δέξαι σὺν παιδὶ σῷ, πάρεσμεν, ἔνδον εἰς ζωῆς πύλας, πάτερ, καὶ ὴμέας.
[*](10 Tgl. Symp. 10, 1 S. 122, 13f — 21 vgl. Apok. Joh. 5, 9)[*](3 θεόνυμφε CbJh: νεόνυμφε P: θεόνυμφ' αἱ? Meyer 4 αἱ σαὶ Meyer S. 47: αἵ σε P, αἰέν σε Jh, αἰὲν Christ 5 ἰοβόστρυχε? Christ 6 σώ΄φρων P 10 ἠρέθη VBAI 11 τοῦ < Jh Ι Χριστοῦ tilgen Christ, Havet, Meyer 12 χαρὰ vgl. S. 77, 12. 85, 8: χαρὶς Jb, vgl. S. 69, 23 15 Χῆρος P ν Ι ὁ < Jh, vor παράδ. setzt es Christ 22 φῶς ὅλη Meyer (vgl. dazu S. 51, 21. 87, 21f): σαφῶς ὅλη P: σαφῶς ὅλος Jh ἄναξ σ. ὅ. Hav.): φωσφόρος? Christ 24 σελασφόροις V B (? P) 28 συγκρατῶν Jh 29 σὺν π. σῷ δέξαι Hav.)<> ἁγνεύω σοι καὶ λαμπάδας φαεσφόρους κρατοῦσα, νυμφίε, ὑπαντάνω σοι.
ΕΥΒΟΥΛ. Ἀξίως ἀπηνέγκατο τὰ πρῶτα τῶν ἄθλων ἡ Θέκλα, ὠ Γρηγόριον.
ΓΡΗΓ. Ἀξίως μὲν οὖν.
ΕΥΒΟΥΛ. Τί δαί; ἡ Τελμησιακὴ ξένη, εἰπέ μοι, κἂν ἀξωθεν οὐκ ἐπηκροᾶτο; θαυμάζω γὰρ εἰ ἡσυχίαν εἶχεν ἐκείνη μαθοῦσα τὸ συσσίτιον τοῦτο , καὶ οὐκ εὐθέως ὥσπερ ὄρνεον ἐπὶ τροφὴν ἐφίπτατο τῶν λεγομένων ἀκουσομένη.
ΓΡΗΓ. Οὐ· λόγος γὰρ αὐτὴν Μεθοδίῳ συμπαραγεγονέναι αὐτὰ δὴ ταῦτα τὴν Ἀρετὴν πυνθανομένῳ. ἀλλὰ καλὸν καὶ μακάριον τοι. αύτῃ διδασκάλῳ χρήσασθαι καὶ ὁδηγῷ, τῇ Ἀρετῇ.
ΕΥΒΟΓΛ. Ἀτάρ, ὦ Γρηγόριον, ποτέρους ἀμείνους λέγομεν, τοὺς μὴ ἐπιθυμοῦντας μέν, κρατοῦντας δὲ τῆς ἐπιθυμίας, ἢ τοὺς ἐπιθυμοῦντας καὶ παρθενεύοντας;
ΓΡΗΙ. Τοὺς μὴ ἐπιθυμοῦντας καὶ παρθενεύοντας > ἐπειδὴ καὶ τὴν διάνοιαν οὗτοι καὶ τὴν αἴσθησιν ἀμόλυντον κέκτηνται καί εἰσιν ὁλοτελῶς ἀδιάφθοροι, κατὰ μηδὲν ἀξημαρτηκότες.
ΕΥΒΟΥΛ. Εὐγε νὴ τὴν σωφροσύνην, ὠ Γρηγόριον, καὶ συνετῶς. ἀτὰρ μή τι κωλύω, ἐὰν ἀντιλαμβάνωμαι τῶν λόγων, ἵνα ἐρρωμενέστερον μάθω καὶ σηθεὶς ἐξελέγξῃ με ἔτι;
ΓΡΗΓ. Ἀλλ' ἀντιλαμβάνου, ὅπῃ καὶ θέλεις· ἐγὼ γὰρ ἱκανῶς, ὠ Εὐβούλιον, διδάξαι σε ἔχω, ὅτι τοῦ ἐπιθυμοῦντος ὁ μὴ ἐπιθυμῶν χρείσσων ἐστί, καὶ οὐδεὶς οὐ μή σε ἐλέγξῃ.
ΕΥΒΟΥΛ. Βαβαί· χαίρω τάρ, ὅτι μοι μεγαλοφρόνως ἀποκρίνῃ καὶ δεικνύεις ὅσον πεπλούτηκας ἐπὶ σοφίᾳ.
ΓΡΗΓ. Κωτίλος τις ὡς ἔοικεν ἄνθρωπος εἶναι δοκεῖς, ὠ Εὐβούλιον. ΕΥΒΟΥΛ. Τίνος δὴ χάριν;
ΓΡΗΓ. Ὅτι τωθαζομένη με ταῦτα λέγεις μᾶλλον ἢ ἀληθεύουσα.
[*](6 vgl. De res. I, 13, 1 —19 —24 Plato Hipp. Mai. 287 A — 25 vgl. Plato Euthyd. 293 A. Euthyphr. 12 A)[*](3 Εὐβούλιον B: st. Εὐβ. u. Γρηγ. immer Α u. B in P 6 Τἱ δὲ B Ι Τελμισιακὴ B 8 ἵπτατο Jh 9 ἀκουσαμένη B 10 οὐ λόγος Ρ: Εὐλόγος B, aber mit e. Strich unter ο 11 πυνθ. P 232 12 χρῆσθαι Jh 13 γρηγόριε P (nicht B) 14 τὴν ἐπιθυμίαν Β 16 Γρηγόριον Β | Τ. μὴ ἐ. δηλονότι + Cb Jh, κ. π. + KlBo 19 Εὐβ. fortan stets B Ι Εὖ γε νὴ τὴν u. ἀτὰρ — μάθω u. Ἀλλ' ἀντ. auch PI Ι γρηγόριε P 23 εὐβούλιε P 23f PI ἐγώ σε διδάξαιμι. ὥστε μηδένα 29 ΓΡΗΓ.] P ν Ι τωθαζόμενος P, τωθαζόμενον B Ι ἀληθεύων P, ἀληθεῦον B)ΕΥΒΟΓΛ. Εὐφήμησον, ὦ μακαρία· θαυμάζω γὰρ σφόδρα σου τὸ συνετὸν καὶ μεγαλόδοξον. ἐγὼ τοῦ το ἔφην, ὄτι περὶ ὡν πολλοὶ πρὸς ἑαυτοὺς πολλάκις ἀμφισβητοῦσι σοφοί, ταῦτα οὐ μόνον ἐπίστασθαι σὺ λέγεις, ἀλλὰ καὶ διδάσκειν ἑτέρους σεμνύνῃ.
ΓΡΗΓ. Σὺ γὰρ ἐξ ἀληθείας, εἰπέ μοι, δυσχεραίνεις, εἰ διαφέρουσιν ὅλως οἱ μὴ ἐπιθυμοῦντες τῶν ἐπιθυμούντων τε καὶ ἐγκρατευομένων; ἢ πάντως ἐμοῦ ταῦτα προσπαίζεις;
ΕΥΒΟΥΛ. Καὶ πῶς ἀποπειρωμένη, ἥ ὁμολογῶ μὴ εἰδέναι; ἀλλ’ ἴθι φράσον ἐμοί, ὠ σοφωτάτη, τίνι διαφέρουσιν οἱ μὴ ἀπιθυμοῦντες καὶ ἁγνεύοντες τῶν ἐπιθυμούντων τε καὶ παρθενευόντων.
ΓΡΗΓ. Ὅτι πρῶτον μὲν καθαρὰν ἔχουσιν αὐτὴν τὴν ψυχὴν καὶ ἀεὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἄλγιον ἐν αὐτῇ κατοικεῖ, μὴ περιελκομένης αὐτῆς καὶ ἐπιθολουμενης φαντασίαις καὶ λογισμοῖς ἀκρασίας, ὥστε καὶ διὰ τῆς ἐνθυμήσεως ἐπιλωβηθῆναί ποτε· ἀλλ' εἰσὶν ἀνεπίδεκτοι πάντῃ καὶ κατὰ τὴν σάρκα καὶ κατὰ τὴν καρδίαν οὗτοι τῆς ἐπιθυμίας, γαλήνην ἄγοντες τῶν παθημάτων. οἱ δὲ διὰ τῆς οψεως ἔξωθεν δελεαζόμενοι ταῖς φαντασίαις καὶ ἐπεισρέουσαν δεχόμενοι τὴν ἐπιθυ- μίαν δίκην ῥεύματος εἰς τὴν καρδίαν οὐδὲν ἧσσον μολύνονται πολλάκις, κἂν νομίζωσιν ἀντιφιλονεικεῖν καὶ μάχεσθαι πρὸς τὰς ἡδονάς, ἡττώμενοι τὸν λογισμόν.
ΕΥΒΟΥΛ. Οὐκοῦν γαλήνην τοὺς ἄγοντας καὶ μὴ διοχλουμένους ὑπὸ τῆς ἐπιθυμίας λέξομεν καθαρούς;
ΓΡΗΓ. Καὶ σφόδρα. τούτους γὰρ τοιούτους ὁ καὶ θεοὺς διὰ τῶν μακαρισμῶν ἀπεργαζόμενος τοὺς ἀνενδοιάστως αὐτῷ πιστεύοντας θεὸς »ὄψεσθαι« μετὰ παρρησίας ἀποφθέγγεται τὸν θεόν‘, ὅτι μηδὲν ἐπισκοτοῦν ἢ συνταράσσον τὸν ὀφθαλμὸν τῆς Ψυχῆς πρὸς τὴν θείαν ἐπιφέρονται θεωρίαν, ἀλλ’ ἐκτὸς γεγονότες τῶν ὀρέξεων πάντῃ τῶν κοσμικῶν τὴν σάρκα καθαρὰν οὐ μόνον, ὡς ἔφην, μίξεως τηροῦσιν, ἀλλ' ἤδη καὶ τὴν καρδίαν ἀνεπίδεκτον λογισμῶν ἀκρασίας, ἐν ᾗ μέλιστα καὶ τὸ ἅγιον ὡς ἐν ναῷ κατοικοῦν ἀναπαύεται πνεῦμα.
ΕΥΒΟΥΛ. Ἔχε δὴ οἶμαι γὰρ ἐπὶ τὴν εὕρεσιν τῶν ὄντως κρειτ- [*](7 vgl. Plato, Menex. 235 C — 12. 30 Hermas ΙΙ, 5, 2ff — 16 De res. II, 25, 5 — 17 De res. II, 7, 2 (vgl. Symp. S. 7, 18ff. 46, 17. 47, 18) — 19 Plato Lach. 191 D — 20 Plato Prot. 355 B — 25 Mt. 5, 8 — vgl. Plato Phaed. 66 A. 65 E — 30 vgl. I Kor. 3, 16. 6, 19. Ephes. 3, 17. Jak. 4, 5) [*](8 ἀποπειρωμένη ἥ Β: ἀποπειρώμενος ὃς P Jh 14 ἐπιθυμήσεως Β 17 ταῖς P 233 18 ἦττον B 20 PI ὑπὸ τούτων τῶν ἡδονῶν) ἡττώμενος 21 τοὺς γαλήνην B Jh 22 τῆς < B 23 σφόδρα] μάλα B Ι θεοὺς καἰ P (nicht B) 24 ἀνενδυάστως P)
ΓΡΗΓ. Ἔγωγε.
ΕΥΒΟΥΛ. Πότερον τὸν ἐν μεγάλαις καὶ ἀμηχάνοις περισώσαντα ζάλαις τὸ σκάφος ἢ τὸν ἐν γαλήνῃ καὶ νηνεμέᾳ;
ΓΡΗΓ. Τὸν ἐν μεγάλαις καὶ ἀμηχάνοις.
ΕΥΒΟΥΛ. Οὐκοῦν καὶ ψυχὴν τὴν περιαντλουμένην ταῖς τρικυ- μίαις τῶν παθημάτων καὶ μὴ ἀποκάμνουσαν ἢ ἐκλυομένην, ἀλλὰ τὸ σκάφος, τὴν σάρκα, γενναίως εἰς λιμένα τὸν τῆς σωφροσύνης ἀπευθύνουσαν λέξομεν τῆς ἐν εὐδίᾳ πλοϊζομένης κρείττονα καἰ δοκιμωτεραν;
ΓΡΗΓ. Λέξομεν.
ΕΥΒΟΥΛ. Τὸ γὰρ ἁρμόζεσθαι πρὸς τὰς ἐμβολὰς τῶν καταφυσημάτων τοῦ πονηροῦ πνεύματος καὶ μὴ ἀπορρίπτεσθαι ἢ νικᾶσθαι, ἀλλὰ πάντα πρὸς Χριστὸν ἀνανεύοντα καρτερῶς μάχεσθαι ταῖς ἡδοναῖς μείζονα τὸν ἔπαινον φέρει τοῦ μετὰ ῥᾳστώνης ἀχειμαστὶ παρθενεύοντος.
ΓΡΗΓ. Ἐοικεν.
ΕΥΒΟΥΛ. Τί δαὶ καὶ ὁ κύριος; οὐ δοκεῖ δεικνύναι διαφέρειν τὸν ἐπιθυμοῦντα μᾶλλον καὶ ἐγκρατευόμενον τοῦ μὴ ἐπιθυμοῦντός τε καὶ παρθενεύοντος;
ΓΡΗΓ. Ποῦ δή;
ΕΥΒΟΓΛ. Ἐνθα τὸν φρόνιμον παραβάλλων οἰκίᾳ τεθεμελιωμένῃ καλῶς ἄπτωτον αὐτὸν ἀποφαίνεται, μὴ δυνάμενον ὑπὸ τῆς βροχῆς καὶ τῶν ποταμῶν καὶ τῶν ἀνέμων καταβληθῆναι, ταῖς μὲν ἐπιθυ- μίαις ὡς ἔοικέν ἀπεικάζων τοὺς χειμῶνας, τῇ δὲ πέτρᾳ τὴν ἀκίνητον ἔνστασιν καὶ ἀδιάπτωτον τῆς ψυχῆς περὶ τὴν ἁγνείαν.
ΓΡΗΓ. Ἀληθῆ λέγειν δόξαις.
ΕΥΒΟΥΛ. Τί δαὶ καὶ ἰατρόν; οὐ τὸν ἐπὶ μεγάλαις ἤδη δεδοκιμασμένον νόσοις καὶ πολλοὺς ἰασάμενον ἄριστον καλεῖς;
ΓΡΗΓ. Ἕγωγε.
ΕΥΒΟΥΛ. Τὸν δὲ μηδὲν μηδέπω διαπραξάμενον, μηδὲ νοσοῦντας ὅλως ἐν χερσὶν ἐσχηκότα οὐ πάντως ἀδοκιμώτερον ἔτι;
[*](19 Tgl. z. B. Plato Erat. 423 E — 23 Mt. 7, 24)[*](4 ΕΥΒ.] P 233ν 4 u. 5 αι in μεγάλαις und ν in νηνεμίᾳ erneuert in Ρ 6 Γρηγόριον B 19 PI τί Τε δὴ τόδε; οὐ καὶ οὐσία δοκεῖ σοι νἶναι; Ι δαὶ] δὲ B Jh 20 ἐγχρατεύοντα Po Cb Jh 24 αὐτὸν P 234 Ι δυν.] α u. ον erneuert in P Ι ὑπὸ] ὑ erneuert in P, ἀπὸ B 29 δαὶ B : δὲ P Jh)ΓΡΗΓ. Ναί.
ΕΥΒΟΥΛ. Οὐκοῦν καὶ Ψυχὴν τὴν ἀνεχομένην ὑγροτέρου σώματος καὶ τὰς περὶ τὰς ἡδονὰς αὐτοῦ νόσους καταπραϋνουσαν σωφρο- σύνης φαρμάκοις ἰατρικωτέραν λεκτέον τῆς ὑγιεινὸν διοικεῖν κεκληρωμένης σῶμα καὶ ἀπαθές;
ΓΡΗΓ. Λεκτέον γάρ.
ΕΥΒΟΓΛ. Τί δαὶ καὶ ἐν πάλῃ; πότερον παλαιστὴς ἀμείνων ὁ ἀνταγωνιστὰς ἔχων μεγάλους καὶ ἰσχυρούς, καὶ προσπαλαίων ἀεὶ καὶ μὴ καθαιρούμενος, ἢ ὁ μὴ ἔχων ἀνταγωνιστάς;
ΓΡΗΓ. Δῆλον ὡς ὁ ἔχων.
ΕΥΒΟΥΛ. Καὶ ἐν πάλῃ ἄρα δοκιμώτερος ἀθλητὴς ὁ τοὺς ἀνταγωνιστας ἔχων;
ΓΡΗΓ. Ἀνάγκη.
ΕΥΒΟΥΛ. Οὐκοῦν καὶ ψυχὴν ἀνάγκη πᾶσα τὴν μηχανωμένην πρὸς τὰς ἐφόδους τῆς ἐπιθυμίας καὶ μὴ κατασπωμένην, ἀλλ' ἀνθέλκουσαν καὶ ἀντιτασσομένην, ἰσχυροτέραν φαίνεσθαι τῆς μὴ ἐπιθυμούσης;
ΓΡΗΓ. Ἀληθῆ.
ΕΓΒΟΥΛ. Τί δαὶ τὸ καρτερῶς ἔχειν πρὸς τὰς ὁρμάς, Γρηγόριον, τῶν φαύλων ὀρέξεων; δοκεῖ σοι μᾶλλον ἀνδρείας εἶναι;
ΓΡΗΓ. Καὶ σψόδρα.
ΕΥΒΟΥΛ. Ἡ δὲ ἀνδρεία αὕτη δύναμις ἀρετῆς;
ΓΡΗΓ. Δῆλον.
ΕΥΒΟΥΛ. Οὐκοῦν εἰ δύναμις ἀρετῆς ἐστιν ἡ ὑπομονή, ἡ διοχλουμένη ἄρα ψυχὴ καὶ καρτεροῦσα πρὸς τὰς ἐπιθυμίας δυνατωτέρα φαίνεται τῆς μὴ ὀχλουμένης;
ΓΡΗΓ. Ναί.
ΕΥΒΟΥΛ. Εἰ δὲ δυνατωτέρα, καὶ κρείσσων;
ΓΡΗΓ. Ναί.
ΕΥΒΟΥΛ. Κρείσσων ἄρα ἡ ἐπιθυμοῦσα καὶ ἐγκρατευομένη τῆς μὴ ἐπιθυμούσης ἐστὶν ἐκ τῶν προωμολογημένων καὶ ἐγκρατευομενης.
[*](2 ob. S. 39, 18. Plato Tim. 86 D — 3 Plato Tim. 67 A. Hipp. Min. 375 B; ob. S. 102, 17 f — 14 vgl. Plato Pol. IV, 441 D — 24 Plato Hipp Min. 375 E)[*](3 καταπραύνουσιν P: καταπραϋνον PI 4 ἰατρικώτερον P: ἰατρικντέρα PI Ι ὑγιηνὸν P (nicht B) 7 δαὶ Ρ: δὲ Jh 10 Γρηγ.] P 234ν 11 δοκιμώ- τερος undeutl. in P 14 PI κ. τοῦτο πᾶσα ἀνάγκη 19 δαὶ P: δὲ Jh 31 προομολογουμένων B)ΓΡΗΓ. Ἀληθῆ λέγεις, καὶ ἐπιθυμήσω πληρέστερον ἔτι περὶ τούτων διαλεχθῆναί σοι. εἰ οὖν σοι φίλον, αὔριον ἀφίξομαι πάλιν ἀκουσομένη τούτων. νῦν γάρ, ὡς ὁρᾷς, ὥρα λοιπὸν τραπέσθαι καὶ περὶ τὸ τοῦ ἔξωθεν ἀσχολεῖν ἡμᾶς ἀνθρώπου.
[*](2 vgl. Plato Piot. 353 B. Lach. 201 BC — ob. S. 45, 16f)[*](2 διαλ . σε P 8 ὡς — ἀνθρ. Ζ. 4 von and. Hd. P 4 ἐπὶ τὴν + vor π. τὸ Jh Ι περὶ τὸ] πρὸς τὴν (. . ἀσχολίαν) Kl Ι τὸ τοῦ Bo : τὸν τοῦ P, τὴν τοῦ B: τὸν Jh Ι ἀσχολεῖν (od. ἀσχολεῖσθαι) Bo: ἀσχολίαν P Ausgg. Ι ἀνθρώπου P: τέλος καὶ τῷ θεῷ δόξα + B: τέλος τοῦ περὶ ἁγνείας συμποσίου τοῦ ἁγίου μεθοδίου ἐπισκόπου πατάρων + V)