Symposium Sive Convivium Decem Virginum

Methodius

Methodius, Symposium Sive Convivium Decem Virginum, Bonwetsch, Hinrichs, 1917

Ἡ δὲ γεννήσασα καὶ γεννῶσα τὸν ἀρρενωπὸν ἐν καρδίαις τῶν πιστευόντων λόγον, καὶ ἄχραντος καὶ ἀβλαβὴς ἀπὸ τοῦ θηρὸς τῆς ὀργῆς εἰς τὴν ἔρημον παραγεγενημένη, ἡ μήτηρ ἡμῶν ἐστιν, ὡς ἀποδεδώκαμεν, ἡ ἐκκλησία. ἡ δὲ ἔρημος εἰς ἣν ἐλθοῦσα τρέφεται τὰς χιλίας καὶ διακοσίας ἡμέρας καὶ ἑξήκοντα, ἡ κακῶν ἔρημος ἀληθῶς καὶ ἄγονος καὶ στείρα φρορᾶς καὶ δυσπρόσιτος καὶ δύσβατος τοῖς πολλοῖς, εὐκαρπος δὲ καὶ εὔβοτος καὶ εὐθαλὴς καὶ εὐεπίβατος ἁγίοις καὶ πλήθουσα σοφίας καὶ βλαστάνουσα ζωήν ἐστὶ τοῦτο αὐτὸ δὴ τῆς Ἀρετῆς τὸ κάλλιστον καὶ καλλίδενδρον καὶ καλλίπνουν χωρίον, ἔνθα »ἐξηγέρθη ὁ νότος καὶ διέπνευσεν ὁ βορρᾶς, καὶ ῥέουσι τὰ ἀρώματα« καὶ πάντα τῶν ἀμβροσίων πεπλήρωται δρόσων, ἀθα- [*](1 De lepra 11,4 — 12 Symp. S. 86 f — 15 Plato Kritias 111 A — 18 Hohel. 4, 16) [*](1f. –14 Andreas PG 106, 321 C (Arethas, Cramer 8, 355, 31 ff)) [*](1 καὶ 003C; P | τρίτον — διεσφαλμένοι Ζ. 2 Andr 1 f τρίτον δὲ τ. ἀστ. ἐκλήθη μέρος οἱ Andr 2 τῶν ἀριθμῶν Ρ: τὸν ἀριθμὸν Ο: τοῦ ἀριθμοῦ Andr | τ. τρ. διεσφ. auch Andr vgl. Areth 3 ror < Ο b πεφηνέναι Ο: Ρ: πεφυκέναι AI Jh | δὲ < B | vor περὶ in etw. getilgt, darunter Punkte | Ἐμβιωναῖοι Ρ 6 τοὺς P 204 | Ο γεννῶσα κ. γεννήσασα Ρ Jh 9f καρ(δ)ίαις τ)ῶν unleserl. O 10 τὸν π. MAI | πιστευσάντων P AI, πιστεύοντα Μ | ἀπὸ] ἀπὸ] AlJh | τοῦ < AI w. e. seh. auch 0, nicht? M) | θ(η)ρὸς unleserl. 11 παραγεγενημένη PJh: παραγενομένη Ο 12 ἡ δὲ ἔρ. — φθορᾶς Ζ. 14 auch Andr | ἡ ἔρ. δὲ Andr 12 f ἣν (ἐ)λθ. τρε(φ). τὰ(ς) unleserl. 12 ἐλθ. τρ.] ἐλθὼν 2. Hd. MAI 13 τὰς — ἑξήκ.] ἡ ἐκκλησία Andr | ἡμέρας unleserl. O | ἔρημος . . κ. ἄγονος — δυσ(πρόσιτος) Ζ. 14 unleserl. Ο | ἔρημος] πλήρης MAI 13 f ἀλ. κ. ἄγ. < Andr κ. στ. φθ. 2. Hd. in ücke M | καὶ δύσβατος Ο ν 15 εὔβοτος Po Cb Jh: εὔβατος Ρ, üb. α übergeschr. o. O: PI εὔκαρπον . . καὶ τοῖς ζῴοις πᾶσιν εὔβοτον 16 πληθύνουσα Ο 16 f ἔστι τοῦτο αὐτὸ δὴ Ο: αὐτὸ δὴ τοῦτο . . ἐστιν P (ἐστι B) B Jh 18 ἐνθάδ' Ρ 19 καὶ πάντα < P | πεπλήρωνται Ο)

94
νάτου ζωῆς βλάσταις ἀμαράντοις κατεστεμμένα, εἰς ὅ ἐσμεν ἡμεῖς ἀνθολογοῦσαι νῦν καὶ πλέκουσαι τῇ βασιλίσσῃ τὸν ἀλουργῆ στέφανον καὶ ἔκλαμπρον τῆς παρθενίας ἀθίκτοις δακτύλοις· Ἀρετῆς γὰρ κοσμεῖται καρποῖς ἡ νύμφη τοῦ λόγου. αἱ δὲ χίλιαι καὶ διακόσιαι ἡμέραι καὶ ἑξήκοντα, ἃς ἐνθάδε ἐσμὲν εἰς ἐπιδημίαν, ἡ περὶ τοῦ πατρός ἐστιν, ὠ παρθένοι, καὶ τοῦ υἱοῦ καὶ τοῦ πνεύματος κατ' εὐθεῖαν ἀκριβὴς καὶ ἀρίστη σύνεσις, ᾗ γέγηθεν ἡμῶν ἡ μήτηρ αὐξανομένῃ καἰ ἀγάλλεται τουτονὶ τὸν χρόνον, μέχριπερ ἂν τῆς ἀποκαταστάσεως τῶν καινῶν αἰώνων εἰς τὴν ἄγυριν ἐλθοῦσα κατὰ τοὺς οὐρανοὺς μηκέτι δι' ἐπιστήμης κατασκέψηται τὸ ὄν, ἀλλὰ τρανῶς ἐποπτεύσῃ Χριστῷ συνεισβᾶσα. τὰ γὰρ χίλια ἐν ἑκατοντάσι δεκαπλασιασθέντα τέλειον ἀριθμὸν καὶ πλήρη περιέχει, ὃ δή ἐστι σύμβολον αὐτοῦ τοῦ πατρὸς τοῦ ἀφ' ἑαυτοῦ δημιουργήσαντος καὶ ἐν ἑαυτῷ συγκρατοῦντος τὸ πᾶν, τὰ δὲ διακόσια τὸν ἐκ δύο τελείων ἀριθμῶν συνεζευγμένον, ὃ δή ἐστι σύμβολον τοῦ ἁγίου πνεύματος, καθὸ τῆς γνώσεώς ἐστι τοῦ υἱοῦ τοῦτο καὶ τοῦ πατρὸς παρεκτικόν. τὰ δὲ ἑξήκοντα τὸν ἐξ ἀριθμὸν ἐν δεκάσιν ἔχει, ὃ δή ἐστι σύμβολον τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδήπερ ὁ τῶν ἓξ ἀπὸ μονάδος προϊὼν ἀριθμὸς ἐκ τῶν ἰδίων συντίθεται μερῶν, ὥστε μήτε λείπειν ἐν αὐτῷ τι μήτε πλεονάζειν· εἰς τὰ ἑαυτοῦ γὰρ μέρη ἀναλυόμενος συμπληροῦται, οἷον τῶν ἓξ εἰς ἔσα μέρη ἐξ ἴσων τεμνομένων μερῶν ἀνάγκη τὴν αὐτὴν ἐκ τῶν διαμερισθέντων τμημάτων πάλιν ποσότητα πληροῦσθαι. πρῶτον γὰρ μέρος κατὰ μέσον [*](1 Symp. 6, 5 ob. S. 70, 8 — De sanguis. 1. Eurip. Hipp. 73 — 8 vgl. Act. 3, 21 — 9 Symp. 8, 2 S. 88, 5 f — 10 vgl. I Kor. 13, 12 — De res. I, 30, 5) [*](II f Andreas PG 106, 321 D — – S. 96, 10 vgl. Theophan. Keram. hom. 18. PGr 132, 405 AB; vgl. ders. hom. 53 zu S. 95, 15) [*](1 βλαστοῖς 4 αἱ δὲ P ν 5 περὶ + 9 κατὰ τ. οὐρ. < Ο κατὰ Po Jh, vgl. S. 83, 5 f: καὶ Ρ 10 κατασκέπτηται P 11 γὰρ] δὲ Audr | τὸν ἐν ἑκ. πολλαπλ. Andr 14 ἀριθμὸν P | (συνεζευγ)μένον ὃ undeutl. 15 f τοῦτο τοῦ vi . . Ο 16 τοῦ vor πατρ. < P | περιεκτικόν CbJh: ον unleserl. Ο 17 ἐπειδήπερ — συγκείμενος S. 96, 10 auszugsweise bei Theoph. | ἐπειδὴ γὰρ Theoph. 17 f ὁ ἀπὸ τῶν μονάδων τῶν ἓξ Theoph. 18 ἐκ unleserl. Ο | ἰδίων συντίθεται undeutl. Ο | μερῶν συντιθέμενος ὡς Theopli. 19 (μή)τε . . ἐν — (μή)τε (πλε)ονά(ζ)ειν unleserl. Ο | Theoph. | ἑαυτῷ Theoph. Cb Jh | τι < Theoph. | εἰς γὰρ ἑ. Theoph. | γὰρ nach μέρη 20 (ἀνα)λυόμενος unleserl. Ο | συμπλ.. — ἑαυτὸν S. 95, 3 < | συμπληροῦται οἷον Ο | τῶν . . εἰς unleserl. Ο | τῶν Jh: τὰ P: τὸν Al Po Cb | καὶ εἰς Μ AI | ἴσον μέρος P | μέρ)η unleserl. ἐξ ἴσων 71 22 πρῶτον P 205)
95
διαιρούμενος ποιεῖ τὸν τρία, εἶτα εἰς τρία διαιρούμενος μέρη ποιεῖ τὸν δύο, εἶτα εἰς ἓξ μερισθεὶς ποιεῖ τὸν ἕναι κοὶ συμπληροῦται πάλιν εἰς ἑ αυτόν· εἰς γὰρ δὶς τρία καὶ τρὶς δύο καὶ ἑξάκις ὲν διαιρούμενος, συντιθεμένων τῶν τριῶν καὶ τῶν δύο καὶ τοῦ ἑνός, πάλιν ἀναπληροῖ τὸν ἕξ. τέλειον δὲ πᾶν ἐξ ἀνάγκης ἐστὶ τὸ μήτε προσδεόμενον εἰς συμπλήρωσιν ἑτέρου μήτε πλεονάζον ἑαυτοῦ πώποτε. τῶν δὲ ἄλλων ἀριθμῶν οἱ μὲν ὑπερτέλειοί εἰσιν, ὡς ὁ δώδεκα (τὸ γὰρ ἴσον αὐτοῦ μέρος τὰ ἕξ, καὶ τὸ τρίτον τὰ τέσσαρα, καὶ τὸ τέταρτον τὰ τρία, καὶ τὸ ἔκτον τὰ δύο, καὶ τὸ δωδέκατον τὸ ἕν, εἰς ἃ δύναται μερίζεσθαι, συντεθέντα ὑπερβάλλουσι τὸν δώδεκα, οὐ τηρήσαντος ἑαυτὸν ἴσον τοῖς ἑαυτοῦ μέρεσιν , ὡς ὁ ἕξ), οἱ δὲ ὑποτέλειοι, ὡς ὁ ὀκτώ. τὸ γὰρ ἥμισυ αὐτοῦ τὰ τέσσαρα, καὶ τὸ τέταρτον τὰ δύο, καὶ τὸ ὄγδοον τὸ ἴν, εἰς ἃ τέμνεται μέρη, συντεθέντα ποιεὶ τὸν ἑπτά, καὶ προσδεῖται μονάδος εἰς τὴν ἑαυτοῦ συμπλήρωσιν , οὐχ ὡς ὁ ἓξ παντοίως ἑαυτῷ σύμφωνος ὤν. διὸ καὶ τὴν ἀναφορὰν εἰς τὸν υἱὸν ἀνείληφε τοῦ θεοῦ, ἀπὸ τοῦ πληρώματος »τῆς θεότητος« εἰς τὸν βίον ἐληυθότος· κενωθεὶς γὰρ καὶ τὴν »μορφὴν« τοῦ »δούλου« προσλαβὼν εἰς τὴν ἑαυτοῦ τελειότητα πόλιν ἀνεποληρώθη κοὶ τὴν [*](16 Kol. 2, 9 — 17 rhil. 2, 7) [*](15–S. 96, 4 Theophan. Keram. hora. 53 PGr 132 S. 982 f) [*](1 εἶτα τὸν 2 εἶτα τὸν Ρ 3 εἰς — διαιρούμενος] φημὶ γε εἰς τρὶς δύο, καὶ δὶς τρεῖς, καὶ ἑξάκις ἓν ἐ·ξ αὐτῶν πάλιν συνίσταται Theoph. 4 τῶν τριῶν Ο, ab. üb. δύο καὶ steht καὶ τριῶν τ. δύο καὶ τριῶν MAI) | τοῖν δυοῖν Theoph. | πάλιν — ἴξ Z. 5] τέλειός ἐστι Theoph. 5 δὲ] γὰρ Theoph. 5 f μήτε πλεον. ἑ. π. vor μήτε — συμπλ. ἑ. Theoph. | τινὸς ἑτέρου προσδ. εἰς συμπλ. Theoph. 7 εἰσιν ὑπερτ. Theoph. | ὁ δωδέκατος Theoph. | τὸ γὰρ — ὁ ἕξ Ζ. 11] ου τὰ μέρη συντιθέμενα ὑπερεκπίπτει τὰ δώδεκα Theopli. 8 τὸ vor τέταρτον < P 11 αὐτοῦ μέρ. Cb Jh | οἱ Γε εἰσιν ἀτέλειοι Theoph. | ὁ 2 < Theoph. 12 τὸ γὰρ — ἑπτά, καὶ Ζ. 14] or τὰ μέρη συντιθέντα Theoph. 14 τὸν ἑ. συμπλ.] τὸ γενέσθαι ὄκτω Theoph. | οὐχ ὡς –ποιητική S. 96, 8 anders Theoph. hom. 18 (doch s. S. 96, 4) 15 ff διὸ καὶ etc. vgl. Theoph. hom. 53 φασὶ δὲ καὶ τὸν ἕκτον ἀριθμὸν τέλειον ὄντα, ὡς ἐκ τῶν ἰδίων μερῶν τὴν ἀναφορὰν ἔχειν εἰς τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ, θεὸν τέλειον ὄντα καὶ τέλειον ἄνθρωπον. καὶ ὥσπερ οὖτος ὁ ἀριθμὸς εἰς τὰ ἴδια μέρη ἀναλυόμενος, συντεθέντων αὖθις τῶν μερῶν εἰς ἑαυτὸν πάλιν ἀποκαθίσταται, οὕτως ὁ τοῦ θεοῦ μονογενὴς υἱός, κενωθεὶς καὶ δούλου μοφὴν λαβὼν καὶ οἱονεὶ σμικρυνθείς, εἰς τὴν ἑαυτοῦ τελειότητα καὶ ἀξίαν πάλιν ἀνεπληρώθη, οὐδέποτε τοῦ τέλειος εἶναι ζημιωθείς 16 εἴληφε Jh | (θεό)_τη(τος) undeutl. 18 (προσ)λαβὼν εἰς unleserl. O | προσλα|βῶν P205v)
96
ἀξιαν. αὐτὸς γὰρ ἐν ἑαυτῷ σμικρυνθείς, καὶ ἐν τοῖς ἑαυτοῦ μέρεσιν ἀναλυθείς, ἐκ τῆς ἑαυτοῦ σμικρότητος καὶ τῶν ἑαυτοῦ μερῶν εἰς τὴν συμπλήρωσιν πάλιν τὴν ἑαυτοῦ καὶ τὸ μέγεθος κατέστη, οὐδέποτε τοῦ τέλειος εἶναι μειωθείς. ἀλλὰ καὶ ἡ τοῦ κόσμου κτίσις ἐκ τούτου φαίνεται πᾶσα συγκειμένη τοῦ ἀριθοῦ καὶ τῆς ἁρμονίας, ἐν ἓξ ἡμέραις‘ ποιήσαντος τοῦ θεοῦ τόν τε οὐρανὸν καὶ τὴν γῆς καὶ τὰ ἐν αὐτοῖς«, τῆς ποιητικῆς δυνάμεως τοῦ λόγου τὸν ἕξ ἐμπεριέχοντος ἀριθμόν, καθ' ὃν ἡ τριὰς σωμάτων ἐστὶ ποιητική· μῆκος γὰρ καὶ πλάτος καὶ βάθος σῶμα ἐργάζεται, ὁ δὲ ἓς ἐκ τῶν τριγώνων ἐστὶ συγκείμενος. — καὶ περὶ μὲν τούτων οὐκ ἔστι καιρὸς πρέπων ἐν τῷ παρόντι δι᾿ ἀκριβείας διεξελθεῖν, ἵνα μὴ τὸ προκείμενον ἐάσαντες τὸ πάρεργον σκοπῶμεν.

Οὐκοῦν δεῦρο εἰς τὴν ἔρημον ἐλθοῦσα ταύτην καὶ ἄγονον κακῶν, καθὼς καὶ πρόσθεν εἰρήκαμεν, ἡ ἐκκλησία τρέφεται, πτερουμένη τοῖς οὐρανοπόροις τῆς παρθενίας πτεροῖς, ἃς ἀετοῦ μεγάλου πτέρυγας ὁ λόγος ἔφη, νικήσασα τὸν ὄφιν καὶ τῆς πληροσελήνου τῆς ἑαυτῆς τὰς νεφέλας τὰς δυσχειμέρους ἀπωσαμένη. τούτων γὰρ χάριν οἱ μεταξὺ πάντες οὗτοι παρηνέχθησαν λόγοι, διδάσκοντες ὑμᾶς ὠ καλλιπάρθενοι, κατὰ κράτος μιμεῖσθαι τὴν μητέρα, μὴ ἐπιθολοῦσθαι δὲ ταῖς ἀχθηδόσι καὶ τροπαῖς καὶ θλίψεσι τοῦ βίου, ἵνα συνεισέλθητε γαῦροι μετ᾿ αὐτῆς εἰς τὸν νυμφῶνα, παραφαίνουσαι τἀς λαμπάδας. μὴ οὖν ἀποδειλιάσητε πρὸς τὰς μεθοδείας« καὶ διαβολὰς τοῦ θηρός, ἀλλὰ καρτερῶς ἐνσκευάσασθε πρὸς τὴν μάχην, τὴν κόρυν [*](5 Exod. 20, 11 — 8 Plato Legg. X, 896 D — 14 Symp. S. 93, 9ff — 15 Symp. S. 82, 1. 83, 7 — Ezech. 17, 3 — 16 vgl. Symp. S. 85. 12ff — 21 Mt. 25, 10 — 22 Ephes. 6, 11. 17. 19) [*](4ff. 8ff Theophan. Keram. hom. 18 PGr 132 S. 405 B) [*](1 γὰρ ἐν ἑαυτῷ σμικρ)υνθείς, καὶ unleserl. Ο | ἐ(ν) — ἑαυτοῦ) σμι(κρότητος) Ζ. 2 unleserl. Ο 3 τὴν ἑαυτοῦ unleserl. Ο 4 μειωθείς unleserl. Ο | ἀλλὰ — αὐτοῖς Z. 7] ὅθεν καὶ ἡ τοῦ κόσμου κτίσις τὴν τῆς ἑξάδος ἁρμονίαν οὐκ ἔφευγεν. ἐν γὰρ ἓξ ἡμέραις ὁ δημ. πᾶν τὸ φαινόμ. ἐτεκτήνατο Theoph. S. 405 B | καὶ ἡ τοῦ κ)όσμου unleserl. Ο 5 (σ)υγκ(ειμ). τ. ἀριθμοῦ unleserl. Ο | συνεστεικέναι MAI 6 ποιήσαντος Ο 71v | τε < P Jh 7 περιέχοντος P 8 ἡ τριὰς < P | ἐστι σωμ. P 8f PI μήκους σωμάτων κ. πλάτους κ. βάθους 8 μῆκος — συγκ. Z. 10] μῆκος κ. βάθος κ. πλάτος, ὡς ἐκ τριγ. συγκείμενος· ἐκ τούτων δὲ πάντων τὸ σῶμα Theoph. hom. 18 S. 405 B 11 διεξ. δι᾿ ἀκριβείας B 11f τὰ πάρεργα P 13 ἐλθοῦσαν P 14 καθὼς — εἰρήκαμεν < Po Cb Jh 15 ἃς] αἳ B 16 προσελήνου Ο, üb. π e. Punkt 17 ἀπεωσαμένη HSS 18 οἱ < Ο Jh | πάντες P 206 | ἡμᾶς Ο 23 f (κό)ρυν τοῦ unleserl. O)

97
»τοῦ σωτηρίου« καὶ »τὸν θώρακα« καὶ τὰς κνημῖδας ἐξωπλισμέναι. μυρίαν γὰρ αὐτῷ κατάπληξιν παρέξετε μετὰ πολλοῦ λήμματος καὶ εὐψυχίας προσβάλλουσαι, οὐδὲ στήσεται πάντως ἐκ τοῦ κρείττονος ὁρῶν τὰς ἀντιπάλους παρατεταγμένας, ἀλλ᾿ αὐτόθεν ἄρασθαι τῶν ἑπτὰ παλαισμάτων ὑμᾶς συγχωρήσει τὰ ἀριστεῖα ὁ πολυκέφαλος κοὶ πολυπρόσωπος θήρ,

  • πρόσθε λέων, ὄπιθεν δὲ δράκων, μέσση δὲ Χίμαιρα.
  • δεινὸν ἀποπνείουσα πυρὸς μένος αἰθομένοιο·
  • καὶ τὴν μὲν κατέπεφνε πατρὸς τεράεσσι πιθήσας
  • Χριστὸς ἄναξ· πολλοὺς γὰρ ἀπώλεσεν, οὐδέ τις ἔτλη
  • λοίγιον ἐκ γενύων ἀφρὸν ἐρευγομέναν,
  • εἰ μὴ πρότερον ἐκλύσας αὐτὴν κατειργάσατο καὶ ἀσθενῆ καὶ εὐκαταφρόνητον ἡμῖν παντελῶς ἐποίησε Χριστός.

    Διὸ θυμὸν ἄρρενα λαβοῦσαι καὶ νήφοντα ἐναντία θέσθε τῷ θηρὶ σφριγῶντι τὰ ὅπλα, μηδὲ ὑποχωρήσητε τὸ σύνολον, ἐφ᾿ οἷς θρασύνεται ταραχθεῖσαι· μυρίον γὰρ ἕξετε κλέος, ἐὰν ἀφέλητε νικήσασαι τοὺς ἐπ᾿ αὐτῷ στεφάνους ἑπτά, δι᾿ οὓς ὁ ἀγὼν ἡμῖν πρόκειται καὶ ἡ πάλη κατὰ τὸν διδάσκαλον Παῦλον. ἡ γὰρ καταγωνισαμένη τὸν διάβολον πρότερον καὶ νεκρώσασα τὰς ἑπτὰ κεφαλὰς τῶν ἑπτὰ στεφάνων τῆς ἀρετῆς ἐγκρατὴς γίνεται, τοὺς ἑπτὰ μεγάλους ἀγῶνας διαθλήσασα τῆς ἁγνείας. κεφαλὴ γὰρ τοῦ δράκοντός ἐστιν ἡ ἀκρασία καὶ ἡ τρυφή· ὁ ταύτην θλάσας ἀναδεῖται τὸν στέφανον [*](5 Plato Pol. IX, 588 C — 7ff Ilias 6, —183 — 14 vgl. Apok. Joh. 12, 5 — 17 I Kor. 10, 24f — 18 Ephes. 6, 12 — 19 Apok. Joh. 13, 1) [*](18—20 Andreas PG 106, 321 D) [*](1 κνυμήδας B 2 (μυρ)ίαν γὰρ unleserl. Ο | κατάπλ. αὐτῶ Ο | πολλοῦ unleserl. Ο 3 εὐψυ(χ)ίας undeutl. Ο | κρ)είττονος unleserl. Ο 5 παλαισμ)άτων unleserl. Ο | τὰ ἀρίστια P: unleserl. Ο 5f PI θηρίου ποικίλου κ. πολυκεφάλου 7 πρ)όσθε λέων unleserl. Ο (a. Rd. v. 2. Hd. in M, ν ἐὼν im Text) 8 διε(νὸν ἀπο)πνείουσα πυρὸς μένος unleserl. Ο 9 κατέπ)εφνε πατρὸς) — πιθήσας unleserl. Ο: κατέπ. πρὶν ὁ Πέρσευς, τὴν δὲ v. 2. Hd. in MAI | τετράεσι Β: τεράτεσσι Po Jh 10 ἄναξ undeutl. Ο | γὰρ auch Ο: δὲ MAI | Με Ο 72 11 ἐρευγόμενον F AI 12f εὐκατα)φ(ρόνη)το(ν) nndewtl. Ο 14 Διὸ] P 206v | ἄρσενα O 15 σφρίνοντι P, am Rand corr. | ὑταναχω . . . w. e. seh. Ο, ὑπαναχωρήσητε viell. richtig M 15f ἐφ’ οἷς undeutl. Ο 16 θρασύνεται — γὰρ < P | ἕξ)ετε κλέος unleserl. Ο | ἀφέλησθε Ο 17 αὐτοῦ Ρ Jh | (στεφ)άνους unleserl. Ο | δι’ οὕς ὁ) ἀγὼ(ν) unleserl. ο 18 ἡ δὲ καταγ. γίνεται Ζ. 20 Andr 19 τοῦ διαβόλου P: κατὰ τοῦ διαβ. Andr | κεφαλὰς undeutl. Ο 20 γέγνεται P μεγάλους P: unleserl. O: μεγίστους M AL Jh 22 συνθλάσας BJh)

    98
    τῆς σωφροσύνης. κεφαλή ἐστι καὶ ἡ δειλία καὶ ἡ θρύφις· ὁ ταύτην πατήσας τὸν στέφανον ἀναιρεῖταιτοῦ μαρτυρίου. κεφαλή ἐστι καὶ ἡ ἀπιστία καὶ ἡ ἄνοια καὶ τὰ ἄλλα ὡσαύτως τῆς πονηρίας πλεονεκτήματα· ματα· ὁ ταῦτα κατεργασάμενος καὶ ἀνελὼν τὰς ἐπ᾿ αὐτοῖς τιμὰς ἀποφέρεται, πολυτρόπως ἐκκεραϊζομένης τοῦ δράκοντος τῆς ἰσχύος. καὶ γὰρ καὶ τὰ δέκα κέρατα καὶ κέντρα, ἅπερ ἐπὶ ταῖς κεφαλαῖς ἐλέχθη φέρειν, αἱ δέκα ἀντιθέσεις εἰσίν, ὦ καλλιπάρθενοι, τῆς δεκαλόγου, αἷς ἀνακερατίζειν εἴωθε καὶ βάλλειν τὰς τῶν πλείστων ψυχάς, τῇ »ἀγαπήσεις« ἐντολῇ »κύριον τὸν θεόν σου« τὰ ἐναντία φρονῶν καὶ τεκταινόμενος καὶ τοῖς ἑξῆς νομοθετήμασιν. ἰδὲ γὰρ κέρας αὐτοῦ διάπυρον καὶ πικρὸν τὴν πορνείαν, ᾧ τοὺς ἀκράτορας βάλλει, ἰδὲ τὴν μοιχείαν, ἰδὲ τὸ ψεῦδος, ἰδὲ τὴν φιλαργυρίαν, ἰδὲ τὴν κλοπὴν καὶ τὰ ἄλλα τούτων ἀδελφὰ καὶ συγγενῆ, ὁπόσα ἐξισχύουσιν ἀμφὶ ταῖς κεφαλαῖς αὐτοῦ ταῖς ἀνθρωποκτόνοις πεφυκότα· ἃς ὑμεῖς συμμαχήσαντος μαχήσαντος Χριστοῦ ἐκκεραΐσασαι λήψεσθε, τοῖς κατὰ τοῦ δράκοντος κατανθεμοῦσαι στεφανώμασιν ὑμῶν τὰς θείας κεφαλάς. ἡμέτερον κροκρίνειν γὰρ τὰ κρείττω καὶ προτάσσειν πρὸ τῶν γηγενῶν, αὐτοκράτορα καὶ αὐτεξούσιον τὸν λογισμὸν εἰληφότας καὶ πάσης ἀνάγκης ἐκτὸς εἰς τὸ αὐτοδεσπότως αἱρεῖσθαι τὰ ἀρέσκοντα, οὐ δουλεύοντας εἱμαρμένῃ καὶ τύχαις . . . ὡς οὐκ ἄνθρωπος ἀλλ᾿ ὡς μακάριος ἔσοιτο καὶ ἀγαθός, εἰ [μὴ] τῷ ἀνθρωπίνῳ παραδείγματι χρώμενος τοῦ Χρι- [*](6 Apok. Job. 12, 3 — 9 Deut. 6, 5 — 17 De autex. 16, 2. 5. 7. 17, 1. De res. I, 38, 3) [*](2 zu ἀναιρ. vgl. S. 134, 12 (Kl) 2f ἐστιν ηι ἀπιστ. Ο 8 αἷς] ἧς Ρ | ἀνακ. εἴωθε unleser. O 9 (ἀγαπ)ήσεις — τὰ unleserl. O 10 (τεκ)ταιν. (καὶ) — (μ)οι(χείαν) Ζ. 12 außer τὶν πορ fast ganz unleserl. O | τὴν ἑξῆς Μ | νομοθ.] τήμα anders Μ Ι ἴδε stets B, Ρ 207 | γὰρ . < MAl 11 καὶ διάπυρον P | ἀκρατεῖς ἀναβάλλει viell. richtig P 12 ἴδε τὴν — ἄλλα Ζ. 13 unleserl. Ο 13 καὶ συγγ- — κεφαλαῖς Z. 14 unleserl. Ο | ὑπερεξισχύουσιν MAl 14 ἀνθρωπ. — ἐ(κκεραΐσασαι) Ζ. 15 unleserl.Ο | πεφἱκότα 2. Hd. in Lücke in M 14f συμμαχίᾳ MAl 15 λήψεσθε Ο 72 v | δρακῶντος O 16 κατανθ. Wd: καθανθεμῶσαι OP 17 γὰρ προκρίνειν καὶ Β, aber καὶ a. Rd. corr. in γὰρ | πρὸ < Po Jh | τῶ(ν) unleserl. Ο 18 . άσης Ο 19 οὐ δ(ουλ.) unleserl. Ο 20 nacb τύχαις wohl etwas ausgefallen | οὐκ — μα(κ)άρι(ος) unleserl. Ο | ἀλλ᾿ ὡς μακάριος] αὐτοῦ (αὐτοῦ Jh) κύριος, v. 2. Hd. in Lücke in M, AlJh | /εστω P 21 ἀγα- θός . . μι) unleserl. Ο | μὴ < Po | ἀνθρωπίων w. e. sch. O: ἀνθρωπείω P 21f (χρ)ώμενος τοῦ Χριστοῦ unleserl. O)
    99
    στοῦ καὶ πρὸς ἐκεῖνον ἑαυτὸν ζωγραφῶν κἀκεῖνον μιμούμενος βιώσει. πάντων γὰρ κακῶν μέγιστον ἔμφυτον τοῖς πολλοῖς τὸ τὰς αἰτίας τῶν ἁμαρτημάτων εἰς τὰς τῶν ἀστέρων κινήσεις ἀναφέρειν καὶ τὸν βίον ἡμῶν οἰακίζεσθαι τῆς εἱμαρμένης ταῖς ἀνάγκαις λέγειν, καθάπερ οἱ μετὰ ἀλαζονείας πολλῆς ἀστεροσκοπήσαντες· ὑπονοίᾳ γὰρ μᾶλλον ἢ τῷ φρονεῖν πεπιστευκότες, ὃ μεταξὺ τῆς ἀληθείας ἐστὶ καὶ τοῦ ψεύδους, πολὺ τῆς τῶν ὄντως ὄντων θέας ἐξηπατήθησαν. ὅθεν εἰ παρείης, ὦ Ἀρετή, πληρωθέντος ἤδη μοι τοῦ λόγου, ὃν αὐτὴ προσέταξας, δέσποινα, ῥηθῆναι, πειράσομαι δὴ συναγωνιζομένης σου καὶ συμπνεούσης πρὸς τοὺς χαλεπαίνοντας καὶ ἀμφισβητοῦντας, ὡς οὐκ ἀληθῆ λέγομεν αὐτεξούσιον εἶναι φάσκουσαι τὸν ἄνθρωπον, διευκρινήσασθαι ὅτι

    σφῇσιν ἀτασθαλίῃσιν ὑπέρμορον ἄλγε᾿ ἔχουσιν, αἱρούμενοι τὰ ἡδέα πρὸ τῶν συμφερόντων.

    ΑΡΕΤΗ. Ἀλλὰ παρίημι καὶ συναγωνίζομαι· τελέως γὰρ ὁ λόγος κεκοσμήσεται καὶ τούτων προσαφθέντων.

    ΘΕΚΛΑ. Πάλιν οὖν δὴ πρῶτον περὶ τῶν τοιούτων εἰς δύναμιν εἴπωμεν, τὴν γοητείαν αὐτῶν, ἐφ᾿ ᾑ θρασύνονται, γυμνώ- [*](13 Odyss. 1, 34, vgl. Symp. S. 107, 14) [*](2—S. 107, 14 SS Parall. S. 200—205 Holl) [*](1 πρὸς uncleutl. Ο | βιώσει M AI Jh: βιώση Ρ: βιώ)σει unleserl. Ο 2 πάντων] es beginnt C in K (Vat. 1553) Bl. ν—98r; Lemma τοῦ ἁγίου Μεθοδίου ἐκ τῶν περὶ ἁγνείας συμποσίου (so) | γὰρ] τῶν C | τοῖς < C | αἰ(τίας) Ο 3 ἁμαρτη)μάτων unleserl. Ο | φέρειν C 4 τῆ(ς) εἱμαρμ. unleserl. Ο 5 μετ’ C | π)ολλ(ῆ)ς unleserl. Ο: < C | ἀστ . . ο . . . πήσαντος 6 τῷ] τὸ C | πεπιστευ)κότες ὁ μεταξὺ unleserl. Ο | ὃ] ἃ C 7 ὄντων ὄντως C | ὄντως < P | ὄντων P 207v | θέας ἐ unleserl. Ο: ἀληθείας 2. Hd. ücke MAI | ὅθεν — χαλεπ. καὶ Ζ. 10 < C 8 παρείης OP περείης Ρ): παρίῃς Jh | (λό)γου unleserl. Ο 9 (συν)αγωνι(ζομένης) unleserl. Ο . ητοῦν . . . Ο, ἀμφισβητοῦντες C 11 φάσκουσαι < C | τὸν διευ unleserl. Ο 11f διευκρ. < C: PI mir Parm. 135 B 12 ὅτι unleserl. Ο 13 σφίσιν C | ἀτασθαλ . . σ . . Ο 13f (ἄλ)γε' αἱρ(ού)μεν(οι) unleserl. Ο 14 (συμφερ0όντ(ων) unleserl. Ο 15 Ἀρετή unleserl. | Ἀλλὰ — ὑποθέσεις S. 100, 2 < C | παρίημι κ. συναγ. unleserl. Ο (st. συναγ. ücke in Μ) | παρίημι Jh: πάρειμι PAl | γὰρ — Πόλ(ιν) Z. 17 unleserl. Ο Παλ. οὖν ücke in Μ) 17 πρ)ῶτον — γοητεί(αν) Ζ. 18 unleserl. O | τῶν — δύν. Ζ. 18 in ücke in Μ | τῶν τοιούτων] τούτων Cb Jh 18 εἴπ. τ. γοητ. Lücke in M | ᾑ — κατειλη(φότων) S. 100, 1 unleserl. Ο 18 f μώσαντες (so) — οὐρανὸς S. 100, 1 in Lücke in M)

    100
    σαντες, ὡς μόνοιν κατειληφότων ἐς οἵων ὁ οὐρανὸς κεόσμηται σχημάτων κατὰ τὰς Χαλδαϊκὰς ὑποθέσεις. φάσκουσι γὰρ ὥσπερ σφαίρας ἐντόρνου στροφαῖς ἀπεικάζεσθαι τὴν περιφέρειαν τοῦ κόσμου, τῆς γῆς κέντρου καὶ σημείου τόπον ἐχούσης. περιφορᾶς γὰρ οὔσης σφαι- ρικῆς, ἀνάγκη, φασί, κατὰ τὰς ὁμοίας διαστάσεις τῶν αὐτῶν ὄντων διαστημάτων μέσην τοῦ παντὸς τὴν γῆν τυγχάνειν, περὶ ἣν ὁ οὐρανὸς περιδινεῖται προγενεστέραν οὐσαν. εἰ γὰρ ἐκ σημείου καὶ κέντρου περιφέρεια συνέστηκεν, ὃ δὴ κύκλος εἶναι δοκεῖ, ἀδύνατον δὲ χωρὶς σημείου καταγραφῆναι κύκλον, κύκλον δ’ ἔσεσθαι ἀδύνατον ἄνευ σημείου, πῶς οὐ πρὸ πάντων ἡ γῆ, φασί, συνέστηκε καὶ τὸ κατ’ αὐτὴν χάος καὶ βάθος; εἰς χάος γὰρ ὄντως καὶ βάθος κατωλίσθησαν οἱ σχέτλιοι πλάνης, ὅτι »γνόντες τὸν θεὸν οὐχ ὡς θεὸν ἐδόξασαν ἢ ηὐχαρίστησαν, ἀλλ᾿ ἐματαιώθησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν, καὶ ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύνετος αὐτῶν καρδία«, καὶ ταῦτα καὶ τῶν παρ᾿ αὐτοῖς εἰρηκότων σοφῶν ὡς οὐδὲν Ὀλυμπίων ἐντιμότερον γηγενὲς καὶ πρεσβύτερον. ὅθεν οὐκ ἀεὶ παῖδες ὄντως οἱ Χριστὸν ἐγνωκότες, [*](2 Plato Legg. X, 898 B — 6 vgl. Plato Phaed. 108 E — Plato Tim. 40 BC — 12 Röm. 1, 21 — 15 Plato Legg. V, 727 E — 16 Plato Tim. 22B; vgl. I Kor. 14, 20 — vgl. Gal. 4, 9) [*](1 μόνον B AI: < M | ὑπειληφότων M AI | οἵων — τὰς Ζ. 2 unleserl. Ο 2χαλδαϊκὰς Ο: αἰγυπτιακὰς P: Αἰγυπτίων καὶ Χαλδαίων M Ausgg., schwerl. ist Αἰγυπτιακὰς καὶ Χαλδαϊκὰς zu lesen | ὑποθ. — ἀπεικά(ζεσθαι) Ζ. 3 unleserl. Ο | φάσκοντες | γὰρ ὥ. σφ. < Μ | γὰρ] τοίνυν C 2f PI σφαίρας ἐντόρνου ἀπεικασμένα φοραῖς 3 ἐκτόρν. στρ. ἀπ. in Lücke in M | ἐντόρνους P: ἐν τόρνῳ C | στροφὰς C | τὴν — τόπον Ζ. 4 unleserl. Ο 3f τῆς γῆς κ. in Lücke in Μ, κ. σημ. < Μ 4 σκοπὸν M | ἐπεχούσης B Jh (ἰχούσης M): ἔχονσιν C | περιφορᾶς — τυγχάνειν Ζ. 6 außer (ὁμ)οίας διαστ(άσεις) unleserl. Ο 5 ἀνάγκη in Lücke in Μ | φησίν C M | κατὰ] καὶ C | τ. ὁμ. u. ὄντ. — τυγχ. Z. 6 Lücke in Μ 6 περὶ O 73 | ijv P 208 7 περιδ . νεῖται Ο, περιδίνεται P, περιδείνεται C | προγενέστερον P 8 περιφερείας C | συνέστηκεν — φασί Ζ. 10 < Ο P 9 κύκλος δὲ C | δυνατὸν C 10 φασί Bo: φησίν C Jh 11 βάθος undeutl. Ο | εἰς χάος γὰρ ὄντως καὶ βάθος C: εἰς χ. γὰρ καὶ β . . ος ὄντως Ο: εἰς βάθος γὰρ καὶ χάος ὄντως P Jh 12 ὅτι] οἳ O | γνῶντες C | ὡς n. ἢ unleserl. Ο 13 διαλογισμοῖς (w. e. seh. Ο) C: λογισμοῖς P | αὐτῶν nach διαλ. + C 14 (ἐσκοτί)σθη ἡ unleserl. Ο | παρ’ αὐτ(οῖς) unleserl. Ο 15 σο)φῶν ὡς οὐδ(ὲν) unleserl. Ο | οὐδὲν — γηγ. PI | . λ . . πίων Ο | γηγενὲς — οὐκ Ζ. 16 unleserl. Ο | γηγενοῦς MAI: γενέσθαι C 15f κ. πρεσβ. ὅθεν < C 16 ὄντως undeutl. Ο: < C | (ἐ)γνω(κότες) unleserl. Ο)
    101
    καθάπερ Ἕλληνες οἱ μύθοις μᾶλλον καὶ πλάσμασιν ἢ τέχνῃ τῶν λόγων τὴν ἀλήθειαν χώσαντες καὶ τοῖς οὐρανίοις τὰς τῶν ἀνθρώπων προσαρμόσαντες συμφοράς, οὐδὲν αἰσχύνονται καταγράφοντες τὴν τῆς οἰκουμένης περιφορὰν γεωμετρικοῖς θεωρήμασι καὶ σχήμασι. καὶ τὸν οὐρανὸν εἰδώλοις πτηνῶν καὶ νηκτῶν καὶ χερσαίων εἰσηγούμενοι κεκοσμῆσθαι καὶ τὰς ποιότητας τῶν ἀστέρων ἐκ τῶν περὶ τοὺς ἀρχαίους ἀνθρώπους συμφορῶν κατεσκευάσθαι, ὥστε τὰς τῶν πλανητῶν αὐτοῖς κινήσεις ἐκ τῶν τοιούτων ἡρτῆσθαι σωμάτων. εἱλίσσεσθαι γὰρ περὶ τὴν τῶν δώδεκα ζωδίων φύσιν φασὶ τοὺς ἀστέρας, ἑλκομένους τοῦ ζωδιακοῦ κύκλου τῇ φορᾷ, ὡς καὶ διὰ τῆς συγκράσεως αὐτῶν ὁρᾶσθαι τὰ ἀποβαίνοντα πολλοῖς κατὰ τὰς πρὸς ἀλλήλους αὐτῶν συναφείας τε καὶ ἀπορροίας, ἀνατολάς τε αὖ καὶ δύσεις. σφαιροειδὴς γὰρ ὑπάρχων πᾶς ὁ οὐρανὸς καὶ κέντρῳ καὶ σημείῳ κατ αὐτοὺς τῇ γῇ χρώμενος, διὰ τὸ πάσας ἀπὸ τῆς περιφορᾶς τὰς προσπιπτούσας εὐθείας ἐπὶ τὴν γῆν ἔσας ἀλλήλαις εἶναι, ὑπὸ τῶν περιεχόντων αὐτὸν <ται> κύκλων· ὧν μείζων μὲν ὁ μεσημβρινὸς καὶ δεύτερος ὁ εἰς ἴσα τέμνων μέρη καλούμενος ὁρίζων, τρίτος δὲ ὁ τούτους ἐπιδιαιρῶν ἰσημερινός. παρ᾿ ἑκάτερα δὲ τούτου τροπικοὶ δύο, θερινὸς καὶ χειμερινός· καὶ ὁ μὲν πρὸς τοῖς ἀρκτίοις, ὁ δὲ πρὸς τοῖς νοτίοις. κατὰ δὲ τούτων ὁ λεγόμενος ἄζων, περὶ ὃν αἵ τε Αρκτοι, ὅ τε ἀνταρκτικὸς ἔξωθεν τῶν τροπικῶν. καὶ αἱ μὲν Ἄρκτοι [*](1 οἱ undeutl. Ο | μᾶλλον καὶ) πλά(σμ)ασιν unleserl. Ο | ἢ] τῇ C | τ. χνη Ο 2 τοῖς οὐρ. τὰς unleserl. Ο | οὐρανίοις C AI, vgl. S. 105, 3: οὐρανοῖς P Jh 3 οὐδὲν Ο Po Ch Jh: οὐδὲ PC | κα(ταγράφον)τες unleserl. Ο 4 περιφέρειαν vermutet Cb 4f σχήμ)ασι κ. τὸν unleserl. Ο 5 καὶ vor τὸν MAl 5f εἰσηγούμ)ενοι unleserl. O 6 κεκοσμεῖσθαι C 7 κατασκευάσασθαι C 8 τῶν vor τοιούτων + Ο | ἡρτεῖσθαι C 9 φύσιν P 208v 10f συγκρ.] γηράσεως C 11 ὑποβαίνοντα C | τῆς vor κατὰ + P | τὰς] τὰ? C 12 συναφὰς C | τε undeutl. Ο 13 σφεροειδὴς C | ὑπάρχων πᾶς unleserl. Ο | ὁ πᾶς P Jh | κ(έν)τρῳ καὶ) σ. κατ’ unleserl. Ο 13f κατ’ αὐτοῦ C 14 χρώμενος undeutl. Ο | διὰ — περι(φορὰς) unleserl. Ο | ἀπὸ τ.] τὰς Μ AI 14f προπτούσας C 15 τὴν — περ(ιεχόν)των αὐ(τὸν) Ζ. 16 unleserl. Ο | γῆν < C | ἴσας] εἰς C 16 διακρατεῖται Jh | κ)ύ(κ)λων — εἰ(ς) Ζ. 17 unleserl. Ο | κύκλον Μ | μεσημερινὸς P Jh 17 εἰς < C | (τέ)μνων — ἰ(ση)μερι(νό)ς unleserl. Ο 18 τοῦτον MAI | ἑκάτερα — πρὸ(ς) Z. 19 unleserl. Ο | δὲ < C 19 ὁ θερ. M AI | ταῖς ἄρκτοις C | (ἀρκτ)ίοις — παντὸς S. 102, 2 unleserl. 20 κατὰ δὲ] μέρεσιν in ücke M Ausgg. | λεγ.] χειμερινὸς M AI | αὔξων C 21 ἀνταρκτ. ἔξωθεν C: ἀρκτικὸς ἔμπροσθεν P AI | ἔχων τὸν τροπικὸν in ücke M Ausgg.)
    102
    περὶ αὑτὰς στρεφόμεναι καὶ βρίθουσαι τὸν διὰ τῶν πόλων ἄξονα τὴν τοῦ παντὸς ἀπεργάζονται κίνησιν κόσμου, κατὰ τὰς ἀλλήλων ἰξύας ἔχουσαι τὰς κεφαλὰς καὶ ἄχραντοι τοῦ καθ’ ἡμᾶς ὁρίζοντος οὖσαι, τῷ τὸν ζωδιακὸν κύκλον πάντων ἐφάπτεσθαι τῶν κύκλων, λοξὴν ποιούμενον τὴν κίνησιν· εἶναί τε ἐν αὐτῷ ζωδίων ἀριθμόν, ἃ καλεῖται δωδεκατημόρια δώδεκα, ἀπὸ Κριοῦ τὴν ἀρχὴν ἔχοντα μέχρι τῶν Ἰχθύων· ἃ κατηστερίσθαι παριστᾶσιν ἐχεμύθοις αἰτίαις· τὸν μὲν Κριὸν φάσκοντες τὸν τὴν Ἕλλην εἶναι τὴν Ἀθάμαντος διακομίσαντα καὶ Φρίξον εἰς Σκύθας, τὸ δὲ Βούκρανον, εἰς τιμὴν Διός, τοῦ τὴν Εὐρώπην ταύρου διαπεραιώσαντος εἰς τὴν Κρήτην· καὶ τὸν καλούμενον δὲ Γαλαξίαν κύκλον, ὃς τὴν ἀρχὴν ἀπὸ τοῦ συνδέσμου τῶν Ἰχθύων ἐπὶ τὸν Κριὸν Κριὸν ἐκ τῶν τῆς Ἥρας μαζῶν Ἡρακλεῖ προχυθῆναι λόγος Διὸς ταγαῖς. ὥστε κατ᾿ αὐτοὺς πρὸ τῆς Εὐρώπης καὶ Φρίξου καὶ τοῖν Διοσκούροιν καὶ τῶν ἄλλων ζωδίων τῶν ἐξ ἀνθρώπων καὶ θηρίων καταστερισθέντων οὔπω γένεσις ἦν, ἀλλὰ χωρὶς γενέσεως ἐβίωσαν ἡμῶν οἱ παλαιότεροι. ἐπιχειρητέον γὰρ μή πως τὸ ψεῦδος ἰσχύσωμεν ὥσπερ ἰατροὶ φαρμάκοις τῶν λόγων ἀμβλύνοντες ἰατικοῖς σβέσαι, τῇδε σκοποῦσαι τὴν ἀλήθειαν.

    Εἰ κρεῖσσον ἦν τὸ ὑπὸ γένεσιν εἶναι τοὺς ἀνθρώπους, ὠ σχέτλιοι, τοῦ μὴ εἶναι, δι᾿ ἣν αἰτίαν οὐκ αὐτόθεν, ἀφ᾿ οὗπερ τὸ γένος [*](16 De resurr. I, 27, 4 — 17 Symp. S. 140, 3f) [*](1 αὐτὰς P (M?) αὐτὰ C, αὐτὸν AI | κ. βρίθ.] μέσον ἔχουσι in ücke MAI | τὸν — πόλων in ücke M | πολλῶν αὔξωνα C | ἄξωνα P (nicht B) 2 ἀπεργ. Ο 73 v: ἐργάζεται C 3 ἡμᾶς unleserl. O 4 οὖσαι — κύκλον] οὓς ἄτοπον κύκλον ζωτικὸν C | τῷ . . κύκλον < Po Cb Jh | ἐφάπτεσθε B | τ. κύκλ. undeutL Ο 5 ποιούμενος C | κ)ίνησι(ν) unleserl. O 6 δωδεκατημόρια < C | ἀ)πὸ unleserl. O | ἔχοντα P 209 7 κατηστερῖσθαι Ο, κατηστερῆσθαι P, καταστερεῖσθαι C | παριστῶσιν Ο, παρίστησιν PC | ἐχε . . θοις Ο: ἔχει μύθοις C 8 φασ . . ντες Ο | τ. Ἕ.] Ἑλλήνην C | διακοσμήσαντα C 9 φρῖξον w. e. seh. Ο | εἰς Σκ. undeutl. O | τὴν < C 10 διαπερα)ιώσαντος unleserl. Ο 10 f (καλού)μενον unleserl. O 11 δὲ < C AI | ὃς unleserl. O | τοῦ < Ο? 12 ἐκ] ἀπὸ P Jh | τὸν . . μαζὸν P 13 λόγος < C | σταγαῖς C 14 φ . ίξου Ο | τοὺς Διοσκ. C | διοσκόροιν PC (nicht B) 15 θηρῶν P Ausgg. | καταστερισθ. . ντων Ο, κατηστερησθέντων P, κατηστερισθέντων B, καταστερησθέντων C zuerst, καταστερισάντων MAI | γένεσιν ἦν B 16 οἱ unleserl. O | μὴ < P 1 7 τὸν λόγον C | ὥσπερ ἰατρικοῖς unter Streichung von ἰατικοῖς Z. 18 Wd 17f ἀμβλύναντες P Jh 18 οἱ ἰατρικοῖς C; ἰατρικοῖς B | τήνδε C | σκοπο)ῦσαι unleserl. O, σκοπούντων AI, σκοποῦντες C 19 τὸ ὑπὸ] τόπου C 20 διὰ τίνα αἰτ. richtig Wd | (οὗ)περ undeutl. Ο (οὗ M): οὗ περὶ C 20 f ἔφυ PJh: τοῦ ἑνὸς ἔφυ C)

    103
    ἔφυ τὸ τῶν ἀνθρώπων, γένεσις ἦν; εἰ δὲ ἦν, τίς χρεία τῶν ὑπόγυιον καταστερισθέντων, Λέοντος Καρκίνου, Διδύμων, Παρθένου, Ταύρου, Ζυγοῦ, Σκορπίου, Κριοῦ, Τοξότου, Ἰχθύων, Αἰγόκερω, Ὑδροχόου, Περσέως, Κασσιοπείας, Κηφέως, Πηγάσου, Ὕδρου, Κόρακος, Κρατῆρος, Λύρας. Δράκοντος, καὶ τῶν ἄλλων, ἐξ ὡν εἰσηγεῖσθε κατακοσμηθέντων τοὺς πολλοὺς κατειληφέναι τὴν μαθηματικὴν ταύτην, μᾶλλον δὲ καταθεματικήν, πρόγνωσιν; ἤτοι οὐν καὶ ἐπὶ τῶν ἔμπροσθεν γένεσις ἦν, καὶ μάταιος ἡ τούτων σύστασις, ἢ οὐκ ἦν, καὶ εἰς τὴν κρείσσονα κατάστασιν καὶ διαγωγὴν ὁ θεὸς τὸν βίον μετέστησε, τῶν ἔμπροσθεν χείρονα βιωσάντων χρόνον. ἀλλὰ κρείττους οἱ παλαιότεροι τῶν νῦν, ὅθεν καὶ χρυσοῦν ἐκλήθησαν γένος. οὐκ ἄραγένεσις. εἰ ὁ ἥλιος καθιππεύων τοὺς κύκλους καὶ ἐπιπορευόμενος ἐτησίοις τε ζώδια περιόδοις τὰς μεταβολὰς ἀποτελεῖ καὶ τὰς τροπὰς τῶν καιρῶν, οἱ πρὸ τοῦ καταστερισθῆναι τὰ ζώδια γεγονότες καὶ κοσμηθῆναι τούτοις τὸν οὐρανὸν πῶς διήρκεσαν, μηδέπω θέρους, μετοπώρου, χειμῶνος, ἔαρος διακεκριμένων, δι᾿ ὡν ἡ τοῦ σώματος αὔξεται καὶ συγκρατεῖται φύσις; ἀλλ᾿ ἐξήρκεσαν καὶ πολυχρονιώτεροι γεγόνασι καὶ ῥωμαλεώτεροι παρὰ τοὺς νῦν, ὁμοίως καὶ τότε διευθύναντος τοὺς καιροὺς τοῦ θεοῦ. οὐκ ἄρα ἐκ τοιούτων ὁ οὐρανὸς [*](10 Plato Phileb. 16 C) [*](1 τὸ vor τῶν + Ο | ἡ δὲ ἦν τῆς χρείας C | εἰ unleserl. Ο 1f . πογυιον Ο, ὑπόγυον P, ὑπογυίων C 2 κατ. στερι)σθέντων unleserl. Ο, κατηστερησθέντων P, κατηστερισθέντων B, λέθρα ἀστερισθέντων C | Καρκίνου, Δι(δύμων) unleserl. O 3 σκορ . . ου Ο | Κρ)ιοῦ — Ἰ(χθύων) unleserl. Ο | Κριοῦ < C | αἰγοκέρωτος Ο: αἰγοκέρου PC 4 ὑδριχώου C | Περσέως — Πηγάσου unleserl. Ο | κασσιεπείρας P, κασσιεπείας B, κασιεπίας C | ὕδρας Ο 5 κράτερας C | Δύ)ρας — εἰση(γεῖσθε) unleserl. Ο | ἐξ Ρ 209v | ἡγεῖσθε MAl 5f κατακοσμηθέν)των — μαθηματι(κὴν) Z. 6 unleserl. Ο | κατακ. CWd: κατακοσμηθέντας Ο P Jh 6 πόλους M AI 7 καταθεμ. — ἐπὶ unleserl. Ο 8 γένεσις — ἔμπρ(οσθεν) Ζ. 10 unleserl. Ο | τούτων σύστ.] τοιαύτη δόξα M AI 9 διαμονὴν ὁ θ. MAI 10 τὸν ἔμπρ. C | χείρονα Ο 74, χείρωνα B 10f PI οἱ . . παλαιοὶ κρείττονες ἡμῶν 12 ἡ γένεσις P 13 ἐτησ.] στασίαις C | τὰ ζ(ώδια) unleserl. O | τὰς < O | ἀ..τελεῖ O 14 καταστερηθῆναι P | τὰ — κοσμηθῆναι Ζ. 15 < C 15 δι. ρκ . . αν Ο | θέρο ς C 16 μετωπώρου B | δια- κεκ . . ένων Ο, διακεκρημένου C 17 ἐξήρκεσαν MAI: ἐ . . ρκεσαν Ο, ἔξησαν P, ἔζησαν B C | πολυχρωνιώτεροι C 18 γεγόν)ασι unleserl. Ο | ῥωμαλαιότεροι P C 18f διευθύνοντος Ο 19 ὁ οὐρ. ἐκ τοιούτ. C | ἐκ + CWd | τῶν vor τοιούτ. + Ο | . . . . ύτων Ο πάντων Μ))
    104
    πεποίκιλται σχημάτων. εἰ ὁ »ἥλιος καὶ ἡ σελήνη καὶ« τὰ »ἄλλα ἄστρα«, τὰ εἰς διορισμὸν καὶ φυλακὴν ἀριθμῶν χρόνου γεγονότα καὶ κόσμον οὐρανοῦ καὶ τροπὰς καιρῶν, θεῖά ἐστι καὶ κρείττονα τῶν ἀνθρώπων, ἀνάγκη καὶ κρείττονα βίον καὶ μακάριον αὐτὰ καὶ εἰρηνικὸν καὶ πολλῷ τοῦ ἡμετέρου βίου διαλλάττοντα δικαιοσύνῃ καἰ ἀρετῇ διάγειν, κινούμενα κίνησιν εὔτακτον καὶ εὐδαίμονα. εἰ δὲ τἀς τῶν θνητῶν συμφορὰς καὶ κακοφροσύνας αὐτὰ τεκταίνεται καὶ ἐνεργεῖ, περὶ τὰς ἀσελγείας ἀσχολούμενα καὶ τὰς μεταβολὰς καὶ τροπὰς τοῦ βίου ἄρα ἀθλιώτερα τῶν ἀνθρώπων ἐστίν, εἰς τὴν γῆν βλέποντα καὶ τὰς ἐπικήρους καὶ ἀθέσμους πράξεις καὶ μηδὲν κρεῖττον τῶν ἀνθρώπων διάγοντα, εἴ γε τῆς ἐκείνων ἀπορροίας καὶ κινήσεως ὁ ἡμέτερος ἤρτηται βίος.

    Εἰ πᾶσα πρᾶξις χωρὶς ἐπιθυμίας οὐ γίνεται, οὐδὲ μὴν ἐπιθυμία χωρὶς ἐνδείας, ἀνενδεὲς δὲ τὸ θεῖον, ἀνεννόητον ἄρα πονηρίας. καὶ εἰ ἡ τῶν ἄστρων φύσις ἐγγυτέρω τέτακται τοῦ θεοῦ, κρείσσων οὐσα τῆς τῶν κρεισσόνων ἀνθρώπων ἀρετῆς, ἀνεννόητα κακίας ἐστὶ καὶ ἀνενδεῆ τὰ ἄστρα. καὶ ἄλλως· πᾶς ἡμῖν ὁμολογήσει τῶν [*](1 Gen. 1, 16 — 2 Plato Tim. 38 C — 3 Plato Epinom. 081 E — 13 vgl. Plato Symp. 200 A. Pol. ΙΙ, 381 C — 14 De res. III, 18, 4) [*](6—17 Phot. Bibl. 237 S. 311|b, 5—16) [*](2 τὰ < C | εἰς — χρόνου PI | φυλακὴν] φυξὶ (viell. aus φυλακὴν) Ο, φυσικὴν a. Rd. Μ, im Text wie Ο 3 τρο|πὰς P 210 4 καὶ vor ἀνάγκη + P 5 τὸν ἡμέτερον P C | βίου + Ο | διαλλάσσοντα C 6 εὔ . . κτον Ο | εἰ] mit ὅτι ἀναιρῶν τοὺς εἱμαρμένην δοξάζοντάς φησιν beginnt Ph | δὲ < Ph 7 αὐτὰ] τὰ ἄστρα Ph 7f καὶ ἐνεργεῖ < Ph 8 ἀσελγεία . O | ἀσχολ. (+ βίου Ζ. 9) κ. τ. μεταβ. < Ph | με(τ)α(β)ολὰς unleserl. Ο | τὰς vor τροπὰς Ζ. 9 + Ο 9 ἄρα ἀθλιότερα C | τῶν ἀ. ων Ο | εἰσὶν C | εἰς — βίος Ζ. 12] ὅτι οὐ μόνον αὐτὰ τῶν κακῶν ἐρῶσιν, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀνθρώπους ἀναγκάζουσιν ταῦτα πράττειν Ph | εἰς unleserl. Ο 9f γῆν β(λέπ)οντα unleserl. O 10 ἐπικείρους C | ἀθ . . μους Ο | πράξις B | μηδὲν κρεῖττον unleserl. Ο 10f τῶν ἀνθρ. κρεῖττον C 11 ἀν)θρώπων διάγ(οντα) unleserl. Ο | γε undeutl. Ο | καὶ — πρᾶξις Ζ. 13 unleserl. Ο 13 ἔτι εἰ Ph | πᾶσα — ἐνδείας Ζ. 14 C auch in K Bl. 158r | ἐπιθ. — ἐνδείας Ζ. 14 unleserl. Ο 14 ἀνεν . . ες Ο | ἄρα — φύσις Z. 15 unleserl. Ο 15 καὶ εἰ ἡ] ἡ δὲ Ph | ἀστέρων C | τοῦ vor θεοῦ + Ο | κρείσσων — ἀνθρώπων Ζ. 16 unleserl. Ο 16 (ἀνενό)ητα — S. 105, 1 unleserl. Ο | ἀνεννόητον AI 16 f ἄρα καὶ ἀνενδ. ἐστὶν Ph | εἰσὶν καὶ C: εἰ (δὲ δὲ 2. Hd.) M AI 17 ἄστρα) es endet Ph | ἄλλος πᾶς C 17f πεπιστευμένων C: τῶν πρεσβευόντων MAI)

    105
    πεπεισμένων τὸν ἥλιον καὶ ιὴν σελήνην καὶ τοὺς ἀστέρας εἶναι θεῖα καὶ μακρὰν ἀπῳκίσθαι κακίας καὶ τῶν γηγενῶν πράξεων ἀνεπίδεκτα πάθους ἡδονῆς ὄντα καὶ λύπης· οὐ γὰρ προσεῖναι τοῖς οὐρανίοις τοιαύτας ὀρέξεις βδελυκτάς. εἰ δὲ τούτων ἐκτὸς καὶ ἀνενδεῆ πεφύκασι, πῶς τοῖς ἀν θρώποις ἄ μὴ αὐτὰ βούλονται καὶ ὧν ἐκτός εἰσι τεκταίνονται; οἱ διοριζόμενοι μὴ εἶναι τὸν ἄνθρωπον αὐτεξούσιον, ἀλλ' ἀνάγκαις ἀφύκτοις εἱμαρμένης λέγοντες οἰακίζεσθαι καὶ ἀγρά- φοις προστάγμασιν, εἰς αὐτὸν ἀσεβοῦσι τὸν θεόν, παρεκτικὸν τῶν ἀνθρωπίνων αὐτὸν κακῶν καὶ ποιητὴν εἰσηγούμενοι. εἰ γὰρ τὴν τῶν ἀστέρων ἅπασαν κυκλικὴν κίνησιν ἐμμελῶς αὐτὸς ἀφράκτῳ σοφίᾳ καὶ ἀνεννοήτῳ διέπει, κατευθύνων τὸν οἴακα τῆς οἰκουμένης, οἱ δὲ ἀστέρες τὰς ποιότητας τῆς κακίας καὶ τῆς ἀρετῆς ἐκτελοῦσι τῷ βίῳ, ἀνάγκης δεδμοῖς τοὺς ἀνθρώπους ἕλκοντες εἰς ταῦτα, αἴτιον τῶν κακῶν τὸν θεὸν ἀποφαίνονται καὶ δότην. ἀλλ’ ἀναίτιος πᾶσι πάσης βλάβης ὁ θεός. οὐκ ἄρα γένεσις. πᾶς ὅστις κἂν βραχὺ συνετὸς ὁμολογήσει τὸ θεῖον δίκαιον, ἀγαγόν, σοφόν, ἀληθές, ὠφέλιμον, ἀναίτιον κακῶν, ἀσύμπλοκον πάθους καὶ πᾶν ὅ τι τοιοῦτον. καὶ εἰ οἱ δίκαιοι κρείσσους εἰσὶ τῶν ἀδίκων καὶ ἔστιν αὐτοῖς ἡ ἀδικία βδελυκτή, χαίρει δὲ ὁ θεὸς τῇ δικαιοσύνῃ, δί- [*](11 vgl. Plato Polit. 272 E — De res. I, 37, 2 — 14 Plato Tim. 42 D — De res. I, 36, 3. 38, 4. De autex. 9, 4 — 16 Plato Phaedr. 246 E — 19 vgl. Plato Pol. I, 352 A B) [*](1 τὸν < C Ι εἶναι Ο ν 2 καὶ vor μακρὰν < C Ι κεῖσθαι C Ι π.άξεων Ο 2f ἀνε)πίδεκ(τα) π(ά)θου(ς ἠδο)ν(ης) unlescrl. O 3 λύπης undeutl. Ο 3f οὐρ. τοιαύ(τας) unleserl. Ο 3 οὐρανίοις B: οὐ- ρανοῖς PMAl 4 δ. .τάς Ο Ι εἰ P 210v Ι ἀνενδεῆ unleserl. ’ 5 πῶς τ. ἄνθρ. unleserl. Ο Ι καὶ ὦν ἐκτ(ὸς) unleserl. Ο Ι ὧ C Ι καὶ nach εἰσι + Ρ 6 διο(ριζομ)ενοι μ(ὴ) unleserl. | δὲ ὁριζόμενοι Cb Jh Ι τὸν ἄνθρ. vor μὴ εἶναι P Jh | ἀ(ν)θρ. unleserl. Ι αὐτε(ξο)ύ(σ)ι(ον) unleserl. 7 ἀλλὰ C | ἀ)νάγκ(αις ἀ)φύκτοις εἱμαρμ. unleserl. Ο 8 π(ροσ)τ(ά)γμασι(ν) unleserl. Ο 8f αὐτὸν τῶν ἀνθρ. P Jh 9 ἀ(ν)θρωπίνων unleserl. Ι αὐτῶν C Ι ποιητὴν unleserl. Ο Ι εἰ. . . γ μενοι Ι τὴν C 10 ἅπασαν unleserl. 0: πᾶσαν C: ücke in M Ι ἐ. . ελῶς Ι αἰτοῖς C 14 τὸν θεὸν . . καὶ καὶ C | δώτην Ρ 15 πᾶσι < Ι ὅστις] ὅς ἐστι C 15 f συνεστὼς ὁμολογῆ C 16 PI τὸ σοφ., ἄγ. Ι τὸν θεὸν C Ι ἀγαθόν, δίκαιον P Ι (σ)οφόν unleserl. 17 C 17f πᾶν ὅ(τι) unleserl. 18 ὅ τι] εἴ τι 2. Hd. MAI | τοιοῦτο P C Ι δρ)είσ(σ)ους unleserl. Ο | ἀ . . . ων Ο 19 αὐτοῖς sehr undeutl. Ο Ι ἀδικ.] κακία C Ι βδελυκτή — ἀδικία S. 106, 1 < B Ι εἰ χαίρει δὲ C Ι δὲ unleserl. u. < Ι . . καιοσύνη O)
    106
    καιος ὤν, στυγητὴ δὲ αὐτῷ ἡ ἀδικία, ἐναντίον οὐσα καὶ ἐΜ·ὸν τῇ δικαιοσύνῃ , οὐκ ἄρα ἀδικίας αἴτιος ὁ θεός. — εἰ τὸ ὠφελοῦν πάντως ἐστὶν ἀγαθόν, ἀφέλιμον δὲ σωφροσύνῃ καὶ οἴκῳ καὶ βίῳ καὶ φίλοις. ἀγαθὸν ἄρα ἐστὶν ἡ σωφροσύνη. καὶ εἰ ἡ σψφροσύνη φύσει ἀγαθόν, ἀκολασία δὲ ἐναντίον σωφροσύνῃ, τὸ δὲ ἀναντίον τῷ ἀγαθῷ κακόν , κακὸν ἄρα ἡ ἀκολασία. καὶ εἰ ἡ ἀκολασία φύσει κακόν, κατὰ ἀκολασίαν δὲ μοιχεῖαι γίνονται καὶ κλοπαὶ καὶ ὀργαὶ καὶ φόνοι, φόνοι, φύσει κακόν ἐστιν ὁ ἀκόλαστος βίος· τὸ δὲ θεῖον παθῶν ἀσύμπλοκον. οὐκ ἄρα γένεσις. — εἰ οἰ σώφρονες βελτίους εἰσὶ τῶν ἀκρατῶν καὶ ἔστιν αὐτοῖς ἡ ἀκρασία βδελυκτή. χαίρει Τε ὁ θεὸς τῇ σωφροσύνῃ, παθῶν ἀνεννόητος ὤν, στυγητὴ ἄρα καὶ τῷ θεῷ ἡ ἀκρασία. ὅτι δὲ ἡ κατὰ σωφροσύνην πρᾶξις, ἀρετὴ οὖσα, κρείττων ἐστὶ τῆς κατὰ ἀκρασίαν, κακίας οὔσης, μαθεῖν ἔστιν ἀπὸ βασιλέων, ἀπὸ ἀρχόντων, ἀπὸ στρατηγῶν, ἀπὸ γυναικῶν, ἀπὸ τέκνων, ἀπὸ πολιτῶν, ἀπὸ δεσποτῶν, ἀπὸ οἰκετῶν, ἀπὰ παιδαγωγῶν, ἀπὸ διδασκάλων· ἕκαστος γὰρ τούτων καὶ ἑαυτῷ καὶ τῷ κοινῷ ὠφέλιμος [*](2 Pluto Pol. Χ, 608 E. Charm. 169 B — 6 Plato Gorg. 477 E — 8 Plato Gorg. 494 E) [*](12—s. 107,2 Phot. Bibl. 237 S. 311b, — 312a, 2) [*](1 ὤν — α(ὐτῷ) unleserl. Ι δὲ < Μ Αusg. Ι καὶ ἐ)χθρὸ(ν) unleserl. 2 δικ)αιοσύνῃ — ἀδικίας unleserl. Ι τὸ ὡ)φελοῦν — σω(φροσύνῃ) Ζ.3 unleserl. O Ι ὀφελοῦν C 2f πάντως: ὄντως M AI 3 ἐστὶν] καὶ MAI Ι ὀφέλιμον C Ι PI σωφροσύνην ὠφέλιμόν τι καὶ ἀγαθόν Ι βίῳ unleserl. Ο 4 φίλοις — εἰ ἡ σωφρ. unleserl. Ο Ι φιλίᾳ ΜΑΙ | ἡ σωφρ. ἐστὶ ΜΑΙ Ι καὶ εἰ — σωφροσύνῃ Z. 5 < P C 5 ἐνανr. σωφρ. — κα(κόν) Ζ. 6 unleserl. Ι ἀνατίον P 5 f τῷ ἀγαθῷ < C 6 κακὸν ἄρα — κακόν Ζ. 7 < P Ι καὶ εἰ — μο(ιχεῖαι) unleserl. Ι καὶ εἰ ἡ ἀκολ. < C 7 κακόν < C Ι ἀκολασίαν 2. Ηd. M Ι κακῶν vor μοιχεῖαι + C Ι γί(νον)ται unleserl. Ο: γίγνομαι P Ι κλοπαὶ — ἀκ(όλαστος) Ζ. 8 unleserl. O Ι ὀργαὶ κ. 2. Hd. in ücke M 8 φύσει < M AI ἆρα P Ι PI ὁ τῶν κιναίδων βίος Ι βίος — βδελυκτή Z. 10 unleserl. Ο 9 κακῶν ἀσ. πέφυκεν u. βελτ. — ἀκολ. (s. zu Z. 10) u. γὰρ ὁ θ. τῇ σωφρ. v. 2. Hd. in ücke in M O παθῶν] κακῶν Μ Ausgg. Ι ἀσύμπλ.] πέφυκεν + M Ausgg. Ι οὐκ ἄρα γέν. < Μ AI Ι οἰ σωφροσύνης C 10 ἀκρατῶν P: ἀκρατόρων C: ἀκολάστων M ΑΙ Jh Ι καὶ — βδελυκτή < M (nicht AI) Ι χαίρει 75 Ι δὲ unleserl. Ο: γὰρ 10 f θεὸς τῇ unleserl. 11 τῷ unleserl. 12 ὅτι] wieder Ph Ι δὲ Ph: γὰρ MAI Ι πρᾶξις . . οὖσα . . οὔσης Ζ. 13 < Ph Ι ἐστὶν u. εἰσὶν stets Ph 13 ἀκρασίαν C Ι καὶ ἀπὸ βασ. Ph 14 . π . ἀρχ. Ι ἀπὸ γυν. < Ph Ι τεκν(ῶ)ν u. πολιτῶν Ζ. 15 unleserl. 15 ἀπὸ δεσποτῶν < Ph Ι ἀπὸ τῶν) unleserl. 15f ἀπὸ δι(δα)σκάλ(ων)· ἕκαστος unleserl. Ι ἀπὸ διδ. < 16 καὶ vor ἑαυτῷ < Ph Ι . . . νῶ Ο Ι ὀφέλιμος C)
    107
    σωφρονῶν, σωφρονῶν, ἀκολασταίνων δὲ καὶ ἑαυτῷ καὶ τῷ κοινῷ βλαβερός. καὶ εἰ ἴσαι διαφορά τις κιναίδων καὶ ἀνδρῶν καὶ ἀκολάστων καὶ σωφρόνων, καὶ ἔστι κρείσσων ἡ τῶν ἀνδρείων καὶ σωφρόνων, χείρων δὲ ἡ τῶν ἑναντίων, οἱ δὲ τῆς κρείσσονος ἐγγύς εἰσι καὶ φίλοι θεοῦ, οἱ δὲ τῆς χείρονος μακρὰν καὶ ἐχθροί, οἱ λέγοντες γένεσιν τὸ αὐτὸ τὴν ἀδικίαν εἶναι καὶ τὴν δικαιοσύνην διορίζονται, κιναιδίαν καὶ ἀνδρείαν, ἀδρασίαν καὶ σωφροσύνην, ὅπερ ἀδύνατον. εἰ γὰρ τῷ κακῷ τὸ ἀγαθὸν ἐναντίον, τὸ δὲ ἄδικον κακόν, τούτῳ δὲ ἐναντίον τὸ δίκαιον, τὸ δὲ δίκαιον ἀγαθόν, τὸ δὲ ἀγαθὸν ἐχθρὸν τοῦ κακοῦ ἀνόμοιον δὲ τὸ κακὸν τῷ ἀγαθῷ, ἕτερον ἄρα τὸ δίκαιον τοῦ ἀδίκου. οὐκ ἄρα αἵτιος κακῶν ὁ θεός, οὐ χαίρει τοῖς κακοῖς — ὡς συνέστησεν αὐτὸς ὁ λόγος — ἀγαθὸς ὤν. εἰ εἰσὶ δὲ πονηροί τινες, κατὰ ἔνδειαν φρενῶν εἰσιν οὗτοι πονηροὶ καὶ οὐ κατὰ γένεσιν,

  • σφῇσιν ἀτασθαλίῃσιν ὑπέρμορον ἄλγε' ἔχοντες.
  • εἰ τὸ ἀνελεῖν τινα καὶ φόνῳ τὰς χεῖρας αἱμάξαι γένεσις ἀργάζεται, τοῦτο δὲ νόμος κωλύει, κολάζων τοὺς ἀλάστορας καὶ δι’ ἀπειλῆς ἀπ[είργων τὰ τῆς γενέσεως δόγματα, οἷον τὸ ἀδικῆσαι, μοιχεύσασθαι, [*](2 vgl. Plato Gorg. 494E — 8 vgl. Plato Pol. I, 353 E — 14 Odyss. 1, 34, vgl. ob. S. 99,13) [*](15—S. 109, 3 Phot. Bibl. 237 S. 311b, 16—37 — — S. 109, 15 S. 205 Holl) [*]( γίνεται undeutl. Ο: < P | σωφρονῶν unleserl. Ο | ἀκολασταί . . . . Ο: ἀκολαστιῶν C | καὶ vor ἑαυτῷ < Ph 1f τῷ κ. βλαβερός unleserl. Ο βααβερός] es endet Ph 2 καὶ < C Ι ἔστι undeutl. O Ι δ . αφορ . Ο | Ο Ausgg. Ι καὶ vor ἀκολάσrων + Ο 3 κρ)είσσων unleserl. | ἡ τ. σωφρ. ἀνδρῶν C Ι ἀνδρῶν PC 4 οἱ δὲ unleserl. | κρείττονος C 5 οἱ δὲ OC: καὶ οἱ P Jb | (ἐχ)θροί unleserl. Ο | οἱ < C | 6 εἶναι nacb δικαιοσ. Ι κιναιδείαν Β, κιναίδειαν C 7 καὶ ἀκρασ. C 8 τ' ἀγαθὸν B Jb Ι PI ἀρετήν . . δικαιοσύνην, κακίαν δὲ ἀδικίαν Ι τοῦτο Ρ Jb, τούτου C Ι ἐναν|τίον P ν 9 τοῖ δικαίῳ P Jb 11 θεός] eine unleserl. Bemerkung am Rd. in Ο, im Text καὶ οὕτως. οὐκ αἴτιος κακῶν ὁ θεός | τῶν κακῶν C | ὁ θεός. εἰ ὁ θεὸς C | οὐ PC: οὐδὲ Ausgg. (vor χαίρει) Ι ὡς] οὐ OP Ι συνίστησιν Ο P Jh, ab. vgl. S. 110, 14 12 αὐτοὺς OP: < C Ι < C Ι τινες κατὰ ἔνδ. unleserl. 14 . φῆσιν 0, σφῆισιν P, σφίσιν C ἔχοντες] es endet C 15 εἰ τὸ] wieder Ph ἔτι εἰ εἰς Ph b] τὸ) und C (K Vat. Bl. 98r), Lemma ἐκ τοῦ αὐτοῦ. Am Rand in P ὅτι μὴ δυνατὸν γένεσιν ἑαυτὴν καταλύειν Ι καὶ — αἰμάξαι < Pb Ι τὰς — γένεσις unleserl. Ο Ι τ. χειρ. ücke in M Ι αἱμ. γέν. < Μ 16 (τ)οῦ(το) δὲ unleserl. Ι ἀ(λ)άστ. Ζ. 17 unleserl. Ο 17 δόγματα unleserl. Ο Ι οἷον — φαρμακεῦσαι S. 108, 1 < Pb Ι ἀδικ. μοιχεύσασθ(αι) unleserl. Ο Ι μοιχήσασθαι P, μοιχεῦσαι C)

    108
    καέψαι, φαρμακεῦσαι, ἐναντίον ἄρα νόμος γενέσει. ὅσα μὲν γὰρ γένεσις ὥρικε, ταῦτα νόμος κωλύει, ὄσα δὲ νόμος κωλύει, ταῦτα γένεσις ποιρῖν βιάζεται. πολέμιον ἄρα γενέσει νόμος. εἰ δὲ πολέμιον, οὐκ ἄρα κατὰ γένεσιν οἱ νομοθέται νομοθέται· τὰ γὰρ ἐναντία δογματίζοντες ζοντες γενέσει γένεσιν λύουσιν. ἤτοι οὖν γένεσις ἔστι καὶ οὐκ ἐχρῆν εἶναι νόμους, ἢ εἰσὶ νόμοι, καὶ οὐκ εἰσὶ κατὰ γένεσιν. ἀλλὰ ἀμήχανον χωρὶς γενέσεως φῦναί τινα καὶ διαπλάσασθαί τι· οὐδὲ γὰρ τὸν δάκτυλου ἀξεῖναί φασι χωρὶς εἱμαρμένης κινῆσαί τινι. κατὰ γένεσιν ἄρα καὶ Μίνως καὶ Δράκων καὶ Λυκοῦργος καὶ Σόλων καὶ Ζάλευκος νομοθέται φύντες διεάξοντο τοὺς νόμους, ἀπαγορεύοντες μοιχείας, φόνους βίας, ἁρπαγάς, κλοπάς, ὡς οὐκ ὄντων τούτων καὶ γινομένων κατὰ γένεσιν. εἰ δὲ κατὰ γένεσιν καὶ ταῦτα, οὐ κατὰ γένεσιν οἱ νόμοι· οἳ γὰρ ἂν αὐτὴ ὑφ’ ἑαυτῆς ἀνῃρεῖτο γένεσις, αὐτὴ ἑαυτὴν ἀκυροῦσα καὶ αὐτὴ ἑαυτῇ μαχομένη, καὶ ἐνταῦθα μὲν ἀπαγορευτικοὺς μοιχείας καὶ φόνων νόμους τιθεμένη καὶ τιμωρουμένη καὶ ἀπεξερχομένη τοὺς κακούς, ἐνταῦθα δὲ φόνους καὶ μοιχείας ἐργαζομένη. ἀλλὰ τοῦτο [*](7 Αλεκ. Aphrod. De fato c. 9. 35 S. 175, 7 ff. 207, 4 ff Bruns.) [*](1 . . . μακ . υσαι Ο Ι ἐναντίον — γὰρ γέ(νεσις) Ζ. If unleserl. Ι ἆρα P Ι ὁ vor νόμος + B Jh Ι ὅσα] ἃ C 2 ταῦτα) νόμος — γένεσις unleserl. Ο Ι ὅσα δὲ] εἰ γὰρ M AI 2 f νόμος ταῦτα γένεσις γ·ένεσις ὥρισεν, ὅσα δὲ γέν. π. βιάζε- ται, ταῦτα ν. κωλύει Ph 3 βιά)ζεται — δογματίζοντες Ζ. 4f unleserl. Ο | βιάζ. — γενέσει u. κατὰ γέν. Z. 4 in ücke M Ι ἄρα τῆς γενέσεως πολέμιον ὁ M AI I τῇ γεν. C 4 ἄρα < C Ι ἱ νομ.] γεγόνασιν οἱ νόμοι in ücke M AI Ι 2. νομοθέται + PhJh Ι καὶ γὰρ MAI 5 γενέσει Ο 75 v Ι ἤτι C, εἴ τοι AI Ι καὶ οὐκ] ἤ οὐκ C | οὐ χρὴ Ph 6 εἶναι μόνους C? Ι νόμου(ς) u. νόμοι unleserl. Ι οὐκ ἔστι C Ι ἀλλ' P Jh 7 φ . ναι Ο Ι τινί τινα Ph Ι τι unleserl. O Ι γὰρ nach δάκτ. 8 (ἐξεῖν)αι φασ(ὶ) unleserl. Ο Ι unleserl. Ι τινι < PPh Ι γένεσιν unleserl. Ο Ι ἆρα καὶ P 9 C Ι Μέν. καὶ Ῥαδάμανθος Ph Ι Ζ)ά(λ)ευκος unleserl. Ο 10 ν . μοθέται O : P 212 | (ἀπ)αγο(ρεύο)ν(τες μοι)χείας μοι)χείας unleserl. Ι ἀπαγορεύοντας Ph Ι — οἱ νόμοι Z. 12] κλοπὰς φόνους κ. zu ὅμοια, ἅ κατὰ γένεσιν ἐπισυμβαίνειν δογματίζουσιν. ὅπερ ἀδύνατον Ph 11 το(ύτ)ων unleserl. Ι γενομένων C 12 κατὰ γέν. unleserl. Ι καὶ vor ταῦτα < C Ι ταῦ . . Ο Ι κα(τὰ) unleserl. 13 οὐ — αὐτὴ] αὐτὴ γὰρ ἂν Ph Ι ὑφ’ CPh: ἄφ’ Ο P | ἀναιρεῖτο C Ι ἡ vor γένεσις übergeschr. Pha Jh Ι αὐ . . Ι ἀκυ(ροῦ) unleserl. Ο 14 καὶ — μαχομένη < Ph Ι αὐτὴ < C Ι (ἀπα)γορευτι(κ)οὺς unleserl. Ο τῶν ἄλλων Ph Ι καὶ τιμωρ. — κακούς Z. 16 < Ph Ι τιμωρ.] ἐπιτιμουμένη 16 ἐνταῦθα — ἐργαζ. < Phb Ι φόνοι·ς] τοὺς νόμους Ph Ι τὰς μοιχ. C 16 f ἀλλὰ τ. ἁδύν. <Ph)
    109
    ἀδύνατον· οὐδὲν γὰρ ἀλλόκοτον αὐτὸ ἑαυτοῦ καὶ αὐτὸ ἑαυτῷ ἀπεχθανόμενον καὶ αὐτὸ ἑαυτὸ καταλύον καὶ ἀσύμφορον αὐτὸ ἑαυτῷ. οὐκ ἄρα γένεσις. — εἰ κατὰ γένεσιν πᾶν ὅ τί ποτ’ οὖν γίνεται καὶ ἔστι δίχα γενέσεως οὐδέν, ἀνάγκη καὶ τὸν νόμον γενέσει γεγονέναι. ἀλλὰ νόμος γένεσιν ἀναιρεῖ, διδακτήν διδάσκων τὴν ἀρετὴν καὶ ἐξ ἐπιμελείας προσγινομένην, φευκτὴν δὲ τὴν κακίαν καὶ ἐξ ἀπαιδευσίας φυομένην. οὐκ ἄρα γένεσις. — εἰ τὸ ἀλλήλους ἀδικεῖν καὶ τὸ ὑπ’ ἀλλήλων ἀδικεῖσθαι γένεσις ποιεῖ, τίς χρεία νόμων; εἰ δὲ ἵνα τοὺς ἁμαρτάνοντας ἀμύνωνται, φροντίζοντος τοῦ θεοῦ τῶν ἀδικουμένων, ἄμεινον ἦν κακοὺς μὴ ποιῆσαι καθ’ εἱμαρμένην ἢ μετὰ τὸ ποιῆσαι νόμοις ἀπανορθοῦσαι. ἀλλ' ἀγαθὸς ὁ θεὸς καὶ σοφὸς καὶ τὰ κρείσσω ποιῶν. οὐκ ἄρα γένεσις. — ἤτοι ἀνατροφαὶ καὶ τὰ ἔθη τῶν ἁμαρτημάτων εἰσὶν αἴτια, ἢ τὰ πάθη τῆς ψυχῆς καὶ αἱ διὰ σώ- ματος ἐπιθυμίαι. ὁπότερον δ’ ἂν τούτων ᾖ τὸ αἴτιον, ὁ θεὸς ἀναίτιος. — εἰ κρεῖσσόν ἐστι τὸ δίκαιον εἶναι τοῦ ἄδικον διὰ τί τοιοῦ- [*](1 De autex. 12, 5 — 5 Plato Prot. 323 C — G vgl. Plato Tim. 86 E — 8 Alex. Aphrod. De fato c. 36 S. 208, 25 — 14 vgl. Plato Pol. Χ, 617 E; vgl. Hipp. Refut. I, 19, 71) [*](15— S. 111, 11 SS Parall. S. 206 f Holl) [*](1 αὖ vor αὐτὸ + Pha Ι ἑαυτοῦ] ἑαυτὸ Ph: ἑαυτῷ Jh Ι καὶ αὐτὸ ἑ. < κατὰ τὸ αὐτὸ C 1f ἑαυτοῦ ἀπεχθ. P Ι ἀπεχθ.] μαχόμενον Ph 2 καταλ. — ἑαυτῷ] καταλύειν σπεῦδον Ph Ι ἀσύμφωνον B, aber mit Punkten über d. ρ: σύμφωνον C Ι ἑαυτοῦ Ρ, ἑαυτό C 3 γένεσις] es endet Ph Ι ὅτί ποτε γίν. B Ι γίν.] γίγνεται + C 4 γεγονέ(ναι) unleserl. Ο 5 (γέ) . (ε)σι(ν) unleserl. Ι ἀναιρεῖ als Corr. 1. Hd. am Rd. (aus ἀνηρεῖ) in B: ἀνερεῖ C 5f PI τὴν ἀρετὴν) διδακτόν τε καὶ ἐξ ἐπιμελείας παραγίγνεσθαι 5 ἀρετ . ν Ο Ι καὶ unleserl. 0: < C 6 ἐπιμ. προσγ. unleserl. Ο | γινομένην C: περιγινομένην MAI ἐξ — γένεσις Ζ. 7 unleserl. Ο 7 (ἀδ)ικεῖν — τίς Ζ. 8 unleserl. Ι καὶ — ἀλλήλων Ζ. 8 2. Hd. in ücke in M 8 ποιεῖ] τέλει Μ AI Ι δ(ὲ ἵ)να — τοῦ Z. 9 unleserl. O 9 ἀμύνονται P Ι φροντ. C 99: τἰζοντος 2. Hd. M Ι τοῦ < ΜΑΙ 914 — σώματος auBer εἱμαρμ)ένην u. (σο)φὸς καὶ u. τὰ ἔθη τῶν unleserl. O 10 κακ.] τὸ κακὸν 2. Hd. MAlJh Ι καθ’ P ν | καθ’ — ποιῆσαι Z. 11 wegen des Ηοmöotel. < C 11 νόμον ἐπιτεθεῖναι 2. Hd. MAI 12 οὐκ — u. Ζ. 13 ἢ — αἱ ücke in M Ι ἀναστροφὴ C Ι ἤθη C 13 αἰτίαι Μ | πάθη] ἤθη C 14 ἐπιθυμίαι unleserl. 76: ἐπὶ σώματι in ücke Μ Ι τὸ unleserl. O 14f ὁ (< O) θεὸς ἀναίτιος Ο C Ph vgl. PI: οἶς ἂν ἦ αἴτιόν P: οἶς ἂν ᾖ θ. ἀναίτιος Jh Ι ἀναίτιος] es endet C 15 εἰ κρεῖσσον] wieder C (K 99r), ohne Lemma an das Vorige angereiht Ι κρεῖσσόν unleserl. Ο Ι τὸ δίκαι)ον unleserl. Ο, ücke in Μ Ι ἄδικον Kl: ἀδίκου OPC 15f δι)ὰ τι το)ιοῦτος unleserl. O)
    110
    τος αὐτόθεν ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τῆς γενέσεως οὐ γίνεται; εἰ δὲ ὕστερον, ὅπως ἀμείνων γενηθῇ, σωφρονίζεται μαθήμασι καὶ νόμοις, ὡς αὐτεξούσιος ἄρα σωφρονίζεται καὶ οὐχ ὡς ἐκ φύσεως ὥν κακός. — εἰ οἱ πονηροὶ πονηροὶ κατὰ γένεσιν πεφύκασι προνοίας ταγαῖς, οὐκ εἰσὶ μεμπτοὶ καὶ ἄξιοι τιμωρίας τῆς ἐκ τῶν νόμων, ζῶντες κατὰ τὴν οἰκείαν φύσιν, ἐπεὶ μr̀ι δεδύνηνται μεταβληθῆναι. — καὶ ἄλλως· εἰ οἱ ἀγαθοὶ κατὰ τὴν οἰκείαν φύσιν ζῶντές εἰσιν ἐπαινετοί, τῆς γενέσεως οὔσης αἰτίας τοῦ εἶναι τοὺς ἀγαθοὺς ἀγαθούς, οὐδὲ οἱ πονηροὶ ἄραι κατὰ τὴν οἰκείαν φύσιν ζῶντες, αἰτιατέοι παρὰ δικαίῳ κριτῇ. καὶ εἰ χρὴ διαρρήδην εἰπεῖν, ὁ κατὰ τὴν προσοῦσαν αὐτῷ φύσιν ζῶν οὐδὲν ἁμαρτάνει· οὐ γὰρ ἑαυτὸν ἀποίησε τοιοῦτον, ἀλλ' ἡ εἱμαρμένη, καὶ ζῇ κατὰ τὴν ταύτης κίνησιν ἀγόμενος ἀφύκτοις ἀνάγκαις. οὐδεὶς οὑν κακός. ἀλλ' εἰσὶ κακοί, καὶ ἡ μὲν κακία ψεκτὴ καὶ ἐχθρὰ τῷ θεῷ, ὡς συνέστησεν ὁ λόγος ἡ δὲ ἀρετὴ προσφιλὴς καὶ ἐπαινετή, θεοῦ διατάξαντος νόμον τιμωρὸν τῶν κακῶν. οὐκ ἄρα εἱμαρμένη.