Vita Porphyrii episcopi Gazensis
Marcus Diaconus
Marcus Diaconus. Vita Porphyrii episcopi Gazensis. Societatis philologae bonnensis sodales, editor. Leipzig: Teubner, 1895.
τότε μηνύει τῷ βαϲιλεῖ διὰ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυϲοϲτόμου τοῦ τηνικαῦτα πατριάρχου ὄντοϲ Κωνϲταν- [*](1 ζητημάτων χρηματιϲθέντεϲ μαρνᾶ 8 κακοπο- δῖνοϲ ἐϲτὶ 10 μέγα 15 βαροχὰϲ constanter ἀναθρεπτὸϲ 19 f. δὲ 〈ὁ〉)
εἰτα γέγονε θαῦμα μέγα. γυνή τιϲ μέλλοϲα τίκτειν ἐκτραπεῖϲα τοῦ κατὰ φύϲιν τοκετοῦ ἐπὶ τὸ παρὰ φύϲιν τὴν χεῖρα ἐξήνεγκεν, καὶ πολλῶν ἰατρῶν καὶ ἐπαοιδῶν τῶν Ἐλλήνων ἐλθόντων οὐδὲν ὠφέληϲαν τὴν γυναῖκα. ταύτηϲ δὲ κινδυνευούϲηϲ ἡ τροφὸϲ αὐτῆϲ οκα Χριϲτιανὴ ἀπῄει εὐχομέν⌊η εἰϲ⌉ τούϲ εὐκτηρίουϲ οἴκουϲ. ἥν ὁ ἅγιοϲ εὺρὼν καὶ τὴν αἰ[τίαν μα⌉θὼν λέγει αὐτῇ· Ἐπει⌊δὴ κατεί⌉ δωλόϲ ἐϲτιν ὁ οἰκὸϲ τῆ|ϲ παϲχού⌉ϲηϲ, ἀπελθοῦϲα εἰπὲ ⌊αὐτοῖϲ⌉ δοῦναι λόγον τῷ μέλλοντι ⌊αύτην⌉ θερα- πεύειν ὡϲ πληρο[ῦϲι τὸ πα]ρ’ αὐτοῦ προϲταττόμενον [καὶ ἡνί⌉κα ἐκτείνωϲιν εἰϲ τὸν οὐρανὸν τὰϲ χεῖραϲ, εἰπὲ τῇ παϲχούϲῃ· Ἰηϲοῦϲ Χριϲτόϲ, ὁ υἱὸϲ τοῦ θεοῦ ἰᾶταί ϲε, εἰϲ αὐτὸν πίϲτευϲον καὶ ϲωθήϲῃ. καὶ τοῦτο ποιήϲαϲα καὶ λέξαϲα αὐτῇ, εὐθέωϲ τὸ βρέφοϲ κατῆλθε ζῶν, ὥϲτε πάν- [*](f.233) ταϲ κράξαι Μέγαϲ ὁ θεὸϲ τῶν Χριϲτιανῶν, μέγαϲ δὲ καὶ ὁ ἱερεὺϲ αὐτοῦ Πορφύριοϲ. καὶ μετ’ ὀλίγον ἐβάπτιϲε τήν τε γυναῖκα καὶ τούϲ γονεῖϲ αὐτῆϲ ἅμα τῷ βρέφει,, ὀνομάϲαϲ αὐτὸ Πορφύριον. οἱ δὲ βαπτιϲθέντεϲ ὑπῆρχον τὸν ἀριθμὸν ἑξήκοντα τέϲϲαρεϲ.
ἰδὼν δὲ πάλιν ὁ ἅγιοϲ καταπονουμένουϲ τοὺϲ Χρι- ϲτιανοὺϲ ὑπὸ τῶν εἰδωλολατρῶν, ϲυμπαραλαβὼν Ἰωάν- νην τὸν ἑαυτοῦ μητροπολίτην ἀπέπλευϲεν εἰϲ Γωνϲταντι- νούπολιν. καταλαβόντεϲ τὴν Ῥόδον εὐρον εἰϲ τὰ ταύτηϲ ἀπόϲτροφα τὸν ὅϲιον Προκόπιον, μοναχὸν ὄντα, ἄνδρα
καταλαβόντεϲ οὖν τὸ Βυζάντιον καὶ προϲκυνήϲαντεϲ ἰωάννην τὸν Χρυϲόϲτομον καὶ διηγηϲάμενοι αὐτῷ τὰ κατ’ αὐτῶν, καὶ δι’ οὐ πάρειϲιν, παραδίδονται ὑπ’ αὐτοῦ Ἀμαντίῳ τῷ κουβικουλαρίῳ. ὅϲτιϲ ἀναδιδάξαϲ τὴν αὐ- γούϲταν τὰ περὶ ἑαυτῶν, ἐδέξατο αὐτούϲ εὔμενῶϲ καὶ ἀναφέρει τῷ βαϲιλεῖ πρὸϲ τὸ ἐκδιωχθῆναι τοὺϲ εἰδωλο- λάτραϲ. δ δὲ ἐδυϲχέραινεν διὰ τὴν πολλὴν ϲυντέλειαν τῶν δημοϲίων αὐτῶν. εἰϲελθόντων δὲ πάλιν τῶν ἐπιϲκό- πων καὶ εὐαγγελιϲαμένων τῇ αὐγούϲτᾳ περὶ τοῦ μέλ- λοντοϲ τίκτεϲθαι παιδὸϲ κατὰ τὴν προφητείαν τοῦ ὁϲίου Προκοπίου τοῦ ἡϲυχαϲτοῦ, ἡ αὐγούϲτα ἀκούϲαϲα ὑπέϲχετο πάντα πληροῦν καὶ ἐκκληϲίαν ἐγείρειν μέϲον τῆϲ αὐτῆϲ πόλεωϲΓάζηϲ. εἶτα τίκτει τὸν νέον θεοδόϲιον καὶ προϲ- καλεϲαμένη τοὺϲ ἐπιϲκόπουϲ εὐλογεῖται παρ’ αὐτῶν καὶ ὑποτίθεται αὐτοῖϲ ϲυντάξαι δέηϲιν περιέχουϲαν τὰ αἰτή- ματα αὐτῶν καὶ ἡνίκα καταξιωθῇ ὁ παῖϲ τοῦ θείcυ [*](8 αὐγοῦϲταν constanter 16 f. κατ’ αὐτούϲ πάρειϲαν 18f περὶ αὐτῶν 25 πληροῖν)
καὶ φθάϲαντεϲ τὴν Ῥόδον καὶ βουληθέντεϲ προϲκυ- νῆϲαι τὸν ὅϲιον Προκόπιον, ὁ ναύκληροϲ αἷρετικὸϲ ὤν οὐ ϲυνεχώρηϲεν. καὶ εὐπλοήϲαντεϲ ἐπὶ δύο ἡμέραϲ γίνε- ται κλύδων μέγαϲ, ὥϲτε ἑαυτοὺϲ ἀπογνῶναι, καὶ εὐχο- μένων αὐτῶν καὶ ἐτπ⌊ι⌉καλουμένων εἰϲ βοήθειαν τὴ⌊ν⌉ [*](18 κωνϲιϲταρίου 25 ρῶδον 28 ἑαυτοὺϲ ex ἑαυτοῦ, f ἑαυτῶν)
ὡϲ δὲ εἰϲῆλθεν εἰϲ τὴν πόλιν ἐπὶ τὸ καλούμενον τετράμφοδον, τὸ εἶδωλον τῆϲ Ἀφροδίτηϲ ἱϲτάμενον διὰ γλυφῆϲ μαρμάρου, ἔχον εἰϲ προὐπτον πάντα τὰ ἀϲχή- μονα μέλη καὶ ἀπατῶν ἄνδραϲ τε καὶ γυναῖκαϲ, ἔπεϲεν καὶ ϲυνετρίβη τοῦ ἐν αὐτῷ δαίμονοϲ ἐξελθόντοϲ καὶ τοῦτο ϲυντρίψαντοϲ, καὶ ϲυνέτριψεν ἐκ τῶν παριϲταμέ- νων Ἐλλήνων δύο ὡϲ ἑϲτῶταϲ καὶ μυκτηρίζοντοϲ ⌊τὸ⌉ν λαὸν ἀεὶ τῶν Χριϲτιανῶν· ὥϲ⌊τε ἐκ⌉ τῶν Ἐλλήνων πι- ϲτεῦϲαι ἄν⌊δραϲ⌉ μὲν τριάκοντα δύο, γυ⌊ναῖκαϲ⌉ δὲ ἑπτά.
καταλαμβά⌊νει τα⌉χέωϲ ὁ κόμηϲ ἔχων ὑπατι⌊κὸν καὶ. δο]ῦκα ἅμα βοηθείαϲ με⌊γάληϲ ϲτ⌉ρατιωτικῆϲ τε καὶ πο- ⌊λιτικῆ⌉ϲ καὶ καταϲτρέφουϲιν ἐ⌊κεῖνοι⌉ ἐξαιρέτωϲ τοὺϲ ὀκτὼ [ναοὺϲ⌉ τῶν εἰδώλων, τοῦ τε Ἡλί[ου καὶ⌉ τῆϲ Ἀφροδίτηϲ καὶ τοῦ ⌊Ἀπόλλ⌉ωνοϲ καὶ τῆϲ Γπόρηϲ καὶ ⌊τῆϲ Ἐκ]άτηϲ καὶ τὸ Ἡρωεῖον καὶ ⌊τῆϲ ⌉ύχηϲ ἤγουν τὸ [*](8 ἀναϲφρ. spatium non capit 14f εἰϲῆλθον 16 προῦ- πτον 17 ἀπατῶντα 18 ϲυνετοίβηι 23 κώμηϲ 26 ὁκτῶ 28 ἡροΐον)
ἐπὶ δέκα δὲ ἡμέραϲ καύϲαντεϲ τὰ εἶδωλα διελογί- ζοντο περὶ τοῦ Μαρνείου, πῶϲ αὐτ⌊ῷ⌉ χρήϲονται, εἴτε καταϲτρέψαι εἶτε καῦϲαι καὶ καfᾶραι εἰϲ τὸ γ⌊ε⌉νέϲθαι οἶκον θεοῦ. καὶ δὴ νηϲτεύϲα⌊ν⌉τεϲ καὶ παννύχιον ϲύναξιν τελέϲαντεϲ ἄφνω ἐκ τοῦ λαοῦ π⌊αι]δίον ὡϲ ἐτῶν ἑπτὰ ἀνέκρ⌊αξεν⌉ ἱϲτάμενον μετὰ τῆϲ ἰδίαϲ μητρόϲ· Καύϲατε τὸν ναὸν τὸν ἔνδον ἕωϲ ἐδάφουϲ, πολλὰ γὰρ δεινὰ γέ- γονεν ἐν αὐτῷ, μάλιϲτα ἀνθρωποθυϲίαι. τοιούτῳ δὲ τρόπῳ καύϲατε αὐτόν· ἀγάγετε ὑγρὰν πίϲϲαν, θεῖόν τε καὶ ϲτέαρ χοίρεον καὶ μίξατε τὰ τρία καὶ χρίϲατε τὰϲ χαλκὰϲ θύραϲ καὶ ἐπ’ αὐτὰϲ τὸ πῦρἐπιβάλετε, καὶ οὕτωϲ ἅπαϲ ὁ ναὸϲ καίεται· ἄλλωϲ γὰρ οὐκ ἔϲτι δυνατὸν κατα- ϲτραφῆναι αὐτόν. τὸν δὲ ἐξώτερον ἐάϲατε ϲύν τῷ περι- βόλῳ. καὶ μετὰ τὸ καθάραι τὸν τόπον ἐκεῖ κτίϲατε ἁγίαν [*](f. 225) ἐκκληϲίαν. ἔλεγεν δὲ καὶ τοῦτο· | ⌊Μαρτύρομαι⌉ ὑμᾶϲ ἐνώπιον τοῦ ⌊θεοῦ ἄλλ⌉ωϲ μὴ γενέϲθαι, οὖτε γὰρ[ ἐγῶ εἰΠμι ὁ λαλῶν, ἀλλ’ ὁ Xριϲτὸϲ ὁ ἐν ἐμοὶ |λα⌉λῶν. ταῦτα δὲ ἔλεγεν τῇ Ϲύρᾳ φωνῇ. γνοὺϲ δὲ ὁ ἐπίϲκοποϲ ἐδόξαϲs τὸν θεὸν καὶ ἀγαγὼν τὴν μητέρα τοῦ παιδὸϲ εἶπεν αὐτῇ, εἰ μὴ καθ’ ὑποβολὴν αὐτῆϲ ἔφηϲεν ταῦτα ὁ παῖϲ. δὲ διώμνυτο μηδὲν τοιοῦτον ὑποθέϲθαι αὐτῷ. κατ’ ἰδίαν [*](1 τύχεον 2 κρητὰ γένουϲ 3 τοο⌊το⌉ 4 ϲφαιτερί- ζεϲθαι 10 καθάραι 12 τελεϲαντεϲ 21 καθάραι 27 καθ- υποβολὴν ἡ δὲ)
διαγράφει τοίνυν τὴν ἐκκληϲίαν ϲταυροειδῶϲ κατὰ τὸν ϲκάριφον, δν πέπομφεν Εὐδοξία ἡ αὐγούϲτα. κτιζο- μένηϲ δὲ αὐτῆϲ τρεῖϲ παῖδεϲ ὡϲ ἐτῶν ἕξ ἢ ἑπτὰ διψή- ϲαντεϲ ἦλθον ἐπὶ τὸ φρέαρ ὄντι ἔϲωθεν τοῦ ναοῦ καὶ ἀντλῆϲαι ἐπιχειρηϲάντων, κλαϲθὲν τὸ ξύλον, κατηνέχθη ϲαν κάτω. θορύβου δὲ γεγονότοϲ χαλάϲαντέϲ τινα εὐρον αὐτὰ ἐπὶ λίθων ἱϲτάμενα. ἅπερ ἐν ϲπυρίδι ἀνελόμενοι, ἐρευνήϲαντεϲ οὐχ εὐρον ϲπῖλον ἐν ⌊αὐ⌉τοῖϲ, ϲταυρία δὲ εἶχον ὡ⌊ϲ ἀπὸ κιν⌉ναβάρεωϲ, ὃ μὲν ἐν ⌊τῷ μετώ⌉πῳ, δ δὲ ἐπάνω τῆϲ ⌊δεξιᾶϲ χει]ρὸϲ περὶ τοὺϲ δακ⌊τύλουϲ, ὁ⌉ δὲ ἄλλοϲ εἰϲ τὸν δεξ⌊ιὸν ὦμον⌉.
Ἰουλία δέ τιϲ ἀπὸ Ἀν[τιοχείαϲ ἐλ⌉θοῦϲα, Μανιχαίων οὐϲ⌊α μαθήτρι⌉α καὶ διδάϲκαλοϲ μϲετὰ δύο ἀν⌉δρῶν καὶ. γυναικῶν πεϲριελθοῦϲα⌉ ὑπέφθειρέν τιναϲ τῇ ϲδόξῃ αὐ⌉- [*](4f ἐπώμνυτο 19f. ἐπί τι φρέαρ ὄν 24 ὁ μἕν 25 ὁ δὲ)
μετὰ οὑν πεντα⌊ετῆ χρόνον⌉ πεποίηκε τὰ ἐγκαίνι[α τῆϲ ἁγίαϲ ἐκκ⌉ληϲίαϲ, μὴἐλεήϲαϲ⌊τὰ δαπα⌉νήματα, δεξιω- ϲάμενοϲ πάντ⌉α τὸν λαὸν καὶ χιλίουϲ ⌊μοναχούϲ⌉ τῇ ἡμέρᾳ τοῦ ἁγίου πά⌊ϲχα. ἐλ⌉έγετο δὲ καὶ μετὰ τὸ ὸ|ψον ψαλμ⌉ὸϲ καὶ μετὰ τὸ πόμα ⌊ὕμνοϲ⌉. ἐποίηϲεν δὲ καὶ. ξενο⌊δοχίαϲ⌉ παρέχων ἑκάϲτῳ ἐνδη⌊μοῦντι⌉ ἀνάλωμα τῆϲ ἡμέραϲ ⌊ἀνὰ⌉ ὀβολοὺϲ ἕξ, καὶ διέθετο ⌊πάν⌉τωϲ μετὰ τὸ πάϲχα ἕωϲ τῶν ϲαράκοντα ἡμερῶν δίδοϲθαι τοῖϲ πτω- χοῖϲ ἀνὰ ὀβολοὺϲ δέκα, ἀφορίϲαϲ ἐπ’ α⌊ὐτὸ κτήμα]τα, καὶ εἰ μὴ βουλπ⌊θείη ὁ μετ’ αὐ⌉τὸν προεϲτώϲ ἐπίϲκοπ⌊οϲ κα⌉τὰ τὴν διατύπωϲιν αὐτοῦ ⌊πα⌉ρέχειν τοῦτο, προϲκυ- ροῦϲθαι τὸ αὐτὸ κτῆμα τῇ μητροπόλει Γαιϲαρείαϲ.
ἐντεῦθεν τὰ περὶ Ϲαμψύχου τοῦ ἄρχοντοϲ, ὅπωϲ ἀντιβολῆϲ γενομένηϲ ὑπὲρ χωρίων καὶ τοῦ οἰκονόμου [*](2 ἡ δὲ 5 ἐϲημειούτω 8 βλαϲφιμούϲηϲ 12 βλάϲφιμα 19 τὸν ὄψον 29 αντιβολῆϲ)
ὁ δὲ ὅϲιοϲ Πορφύριοϲ ἱκανὰ ἔτη ἐπιβιώϲαϲ καλῷ ὕπνῳ ἐκοιμήθη μηnὶ Φευρουαρίῳ εἰκάδι ἕκτῃ, ἐπιϲκοπή- ϲαϲ ἔτη εἶκοϲι τέϲϲαρα, μῆναϲ ἕνδεκα καὶ ἡμέραϲ ὀκτώ. ὁ δὲ τὸν ὅϲιόν ϲου ἱεράρχην καὶ πιϲτὸν θερά⌊ποντα [*](f.226) Πο⌉ρφύριον θεὸϲ δοξϲαϲ ⌊καὶ δι’ αὐτ⌉οῦ τῆϲ τῶν λῶν ⌊πλάν⌉ηϲ τὸν λαόν ϲου ἐλευθε⌊ρώϲ⌉αϲ καὶ πρὸϲ τὴν ϲὴν ἐπί⌊γ⌉νωϲιν μετενέγκαϲ, αὐτοῦ ταῖϲ πρεϲβείαιϲ ὡϲ ἀγαθὸϲ δυϲω⌊πο⌉ύμενοϲ, λύτρωϲαι καὶ νῦν τὴν ἐκκληϲίαν ϲου πάϲηϲ αἷρετικῆϲ πλάνηϲ καὶ ἀποϲταϲίαϲ τῆϲ κατ- εχούϲηϲ τὸν κόϲμον· ὅτι ϲὺ εἶ ὁ θεὸϲ ὁ πάνταϲ θέλων ϲωθῆναι, καὶ ϲοῦ ἐϲτιν ἡ δόξα καὶ τὸ κράτοϲ εἰϲ τούϲ αἰῶναϲ τῶν αἰώνων. ἀμήν.
[*](20 ct. Tim. 1 2,4)[*](2 κλάροϲ τοῦ ϲταϲιάϲαντοϲ 12 εἰκάδα 15 αὐτ]ου acc. om. ut vidstur)Γάζα πόλιϲ ἐϲτὶ τῆϲ Παλαιϲτίνηϲ, μεθόριον αὐτθϲ καὶ. τθῆϲ Αἰγύπτου κειμένη· περιφανὴϲ ἡ πόλιϲ εἴδωλα πλοῦ- [*](f. 121) τοῦϲα μετὰ τῶν ἄλλων, πλοῦτον φεῦ τὸν κακόν. ταύτηϲ ὁ καλὸϲ Πορφύριοϲ θεοῦ κρίμϲιν ἀπορρήτcιϲ καλῶϲ τὸν τῆϲ ἀρχιερωϲύνηϲ θρόνον ἐκόϲμηϲεν. ἀλλ’ ἄνωθεν χρὴ μικρὸν τὸν λόγον ἀναγαγεῖν. οὐτοϲ ὁ κλεινὸϲ Πορφύ- ριοϲ πατρίδα μὲν ἔϲχε θεϲϲαλονίκην, ἐπιφανεῖϲ δὲ τοὺϲ τεκόrταϲ καὶ πλούτῳ λαμπρούϲ. θείῳ τοtνυv ἔρωτι κατά- ϲχετοϲ γεγονὼϲ μετὰ τελευτὴν τῶν τεκόντων ἐπείπερ εἰϲ ἄνδραϲ ἐτέλει, καταλιπὼν πατρίδα γένοϲ ὕπαρξιν, καταλαμβάνει τὴν Αγυπτον καὶ τὸν μονήρη βίον κατὰ τὴν Ϲκῆτιν ἐχεφρόνωϲ ἀϲπάζεται. πέντε γοῦν ἔτεϲι τοῖϲ ἐκεῖϲε μοναχοῖϲ ϲυνδιαγαγὼν τὰ Ἰεροϲόλυμα κατειλήφει. προϲκυνήϲεωϲ χάριν τῶν ϲεβαϲμίων τόπων, οἶϲ ὁ ἐμὸϲ Χριϲτὸϲ τὰϲ διατριβὰϲ ἐποιήϲατο καὶ τὸν ἑκούϲιον ὑπὲρ ἡμῶν εἵλετο θάνατον. ἐκεῖθεν οὖν τὰ μέρη τοῦ Ἰορ- δάνου καταλαβὼν ϲπήλαιον οἰκεῖ λίαν ὅτι δυϲάερον κεὰ. ἄλλωϲ φθοροποιόν. ἔνθεν τοι καὶ νόϲῳ περιπίπτει δεινῇ, καὶ ἡ νόϲοϲ ϲκληρότηϲ ἥπατοϲ καὶ πυρετὸϲ ϲυνεχήϲ. δι’ δ πάλιν τὰ Ἰεροϲόλυμα βλέψαϲ τοὺϲ ἁγίουϲ περιῄει τό- [*](METAPHRASIS COD. MΟSQUENIS 184 14 ϲκήτην 17 ἡκούϲιον 21 πυρητὸϲ)
πλὴν μόνην λύπην εἶχεν ἄπαυϲτον ταύτην, τὸ μ τὴν γονικὴν οὐϲίαν ἐξαργυριϲθῆνm καὶ διανεμηῆναι τοῖϲ πένηειν. ὅμωϲ δὲ τῷ ϲυνήθει με καὶ φίλῳ βιβλίον ἐν τολῆϲ ἐγχειρίζει τὴν θεϲϲαλονίκην κελεῦον κατα λαβόντα [*](f. 121v) ϲὺν ἀδελφοῖϲ αὐτοῦ (νέουϲ γὰρ ὅτι τούτουϲ τῆϲ πατρίδοϲ ἀπαναϲτὰϲ καταλέλοιπε) ταύτην ἐπιμερίϲαϲθι. πλοίῳ τοιγαροῦν ἐν τῷ λιμένι τῆϲ Ἀϲκάλωνοϲ εὺρηκὼε δι’ ἡμερῶν τριϲκαίδεκα τὴν εἰρημένην πόλιν κατέλαβον καὶ τοῖϲ ἀδελφοὶϲ τὴν ἐπιϲτολὴν ἐμφατίϲαϲ καὶ τὰ τῆϲ ἐπι- λαχούϲηϲ κτϲεωϲ τῷ Πορφυρίῳ λαβὼν καὶ τmϲχιλίων αὐτοῖϲ διαπωλήϲϲ ταῦτα χρυϲῶν ἔτι τε καὶ τὸ ἐϲθή- ματα καὶ ε τι ἐν ἀργύρῳ ἦν πάντα ϲυλλεξάμενοϲ καὶ ἑτέρουϲ χρυϲοῦϲ χιλίουϲ τετρακοϲίουϲ καὶ ἐκπλεύϲϲ δι’ ἡμερῶν δυοκαίδεκα κατέλαβον τόν Ἀϲκάλωνα. καὶ μι- ϲθωϲάμενοϲ ὑποζύγια πρὸϲ τὴν ἁγίαν τάχοϲ παραγίνομαι πόλιν.
αἴφνηϲ οὖν με κατιδῶν ὁ θαυμάϲιοϲ καὶ περιεπτύ- ξατο καὶ δάκρυον ἐπαφῆκε χαρᾶϲ. ἐμοῦ δὲ τοῦτον ἐρ- ρωμένον ἰδόντοϲ καὶ τὴν ὄψιν ἔχοντα φαιδρὰν καὶ τὴν αἰτίαν μαθεῖν ἐκζητήϲαντοϲἐκεῖνοϲ ἤρξατο λέγειν ὅτιπερ ’ἐν τῇ τῆϲ ἁγίαϲ κυριακῆϲ παννυχίδι χαλεπή με′, φηϲί, ’κατέϲχεν ὀδύνη καὶ μὴ φέρων, ἀδελφὲ Μάρκε, τ.ν δει- νὴν ἀλγηδόνα πληϲίον ἀνεκλίθην τοῦ ἁγίου κρανίωυ καὶ εὐθύϲ ἐν ἐκϲτάϲει γενόμενοϲ ὁρῶ θέαμα ξένον, ἐν τῷ ϲταυρῷ τὸν ϲωτῆρα καὶ τῶν λῃϲτῶν ἕνα κρεμάμενον ἐν ἑτέρῳ ϲταυρῷ, καὶ ἅμα τῷ κράζειν με “μνήϲθητί μου, κύριε, ὅταν ἔλθῃϲ ἐν τῇ βαϲιλείᾳ ϲου’’ ἀκούω τοῦ ϲωτῆ- [*](8f πλοῖον)
γέγονεν οὖν περιβόητοϲ ἐν ἀρεταῖϲ ὁ δίκαιοϲ, διὸ καὶ δυνατὸν οὐκ ἦν ὑπὸ τὸν μόδιον αὐτὸν ϲυγκαλύπ- τεϲθαι. ὅθεν οὐδὲ κεκάλυπτο. καὶ γὰρ ὁ πρόεδροϲ Ἱεροϲολύμων (Πραΰλιοϲ ἦν ὁ καλόϲ) πέμψαϲ καὶ τοῦτον ἀγαγὼν πρεϲβύτερόν τε χειροτονεῖ καὶ τὴν τοῦ θείου ϲταυροῦ φυλακὴν ἐμπιϲτεύει θερμῶϲ. καὶ τότε ϲυνῆκα- μεν ὡϲ ἀπέβη τούτῳ τὰ τῆϲ ἐκϲτάϲεωϲ, ὅτε τὸν ϲταυρὸν εἰϲ φυλακὴν ὁ ϲωτὴρ ἡμῶν ἐνεχείριϲε τούτῳ. πέντε τοί- νυν ἐτῶν ἐπὶ τοῖϲ τεϲϲαράκοντα ἦν ὁ Πορφύριοϲ, ὅτε τὴν τοῦ πρεϲβυτέρου χειροτονίαν ἐδέξατο. |
[*](cf. Matth. 5, 15)[*](2 ὠδυνώμενον 3 περιλαβόντοϲ 24 ϲυνῆκα μὲν)μετὰ γοῦν τρίτον ἑξῆϲ χρόνον ὁ τῆϲ Γαζαίων ἐπί- [*](f.122v) ϲκοποϲ (Αἰνείαϲ ἦν οὐτοϲ) τὸν βίον ἀπέλιπεν. οἱ τοίνυν Χριϲτιανοὶ τῆϲ πόλεωϲ ὀλίγοι τυγχάνοντεϲ ἅμα τοῖϲ τοῦ κλήρου τῆϲ ἐκκληϲίαϲ ϲκέπτονται καὶ γράφουϲι τῷ μη- τροπολίτῃ, πέντε πέμψαντεϲ τῶν κληρικῶν καὶ πέντε τῶν λαϊκῶν, ἐπίϲκοπον αὑτοῖϲ ἀξιοῦντεϲ δοθῆναι πρὸϲ τὰϲ ἀντιπαραϲτάϲειϲ τῶν εἰδωλολατρῶν ἀντιπίπτειν δυ- νάμενον καὶ φωτίζειν αὐτούϲ. καὶ οὗτοϲ δεηθεὶϲ τοῦ θεοῦ μυεῖται δι’ ἀποκαλύψεωϲ τὸν Πορφύριον καὶ εὐθύϲ γράμματα πέμπει πρὸϲ τὸν ὁϲιώτατον Πραὥλιον τὸν Ἰεροϲολύμων πρόεδρον μετακαλούμενα τὸν Πορφύριον ζητήματοϲ χάριν γραφικῆϲ ἐπιλύϲεωϲ· καὶ γὰρ ἦν ἱκανὸϲ ἐν αὐτοῖϲ ὁ ἀνήρ, πνεύματοϲ ἐξ ἁγίου τὴν χάριν δεξά- μενοϲ. καὶ ὃϲ αὐτίκα ϲτέλλει τοῦτον πρὸϲ αὐτόν. ἐπεὶ οὖν μάθοι παρὰ τοῦ Ἰωάννου (οὕτω γὰρ ὁ μητροπολίτηϲ ὠνόμαϲτο) τῆϲ προϲκλήϲεωϲ τὴν αἰτίαν, τὰ μὲν πρῶτα διενέϲτη πρὸϲ τὸ τοῦ πράγματοϲ μέγεθοϲ, εἰτα βιαϲθεὶϲ ὑπὸ τοῦ μητροπολίτου καὶ μὴ ἀντιλέγειν τῇ θείᾳ βουλῇ διδαχθεὶϲ καταδέχεται ‘τὸ θέλημα’ εἰπών ‘τοῦ θεοῦ γε- νέϲθω’.
κατὰ γοῦν τὴν ἑϲπέραν ἐκείνην καλέϲαϲ με λέγει· ‘πορευθῶμεν, ἀδελφὲ Μάρκε, καὶ προϲκυνήϲωμεν τοὺϲ ϲεβαϲμίουϲ τόπουϲ καὶ τὸν τοῦ κυρίου ϲταυρόν· πολὺϲ γὰρ παρελεύϲεται χρόνοϲ, ἕωϲ αὐθιϲ τοῦτο ποιήϲομεν’. ἐμοῦ δὲ ‘διὰ τί’ φήϲαντοϲ ‘ὦ πάτερ, οὕτωϲ ἐφθέγξω’ ἐκεῖνοϲ ‘τῇ παρελθούϲῃ’ λέγει ‘νυκτὶ τὸν δεϲπότην [*](f.123) εἶδον, ἀδελφέ, “τὴν παραθήκην’’ λέγοντα ′′Πορφύριε, τάχοϲ ἀπόδοϲ, μέλλω γάρ ϲε ϲυζεῦξαι γυναικὶ ταπεινῇ μέν, τρόποιϲ δὲ κεκοϲμημένῃ ϲεμνοῖϲ. ϲὺ δὲ ἀλλὰ κόϲμη- [*](1 ἐξ ἧϲ 2 αἰνίαϲ 12 f. γραφικοῦ 17 f. διανέϲτη)
ταῦτά μοι ὁ δεϲπότηϲ ἐγνώριϲε, Μάρκε· διὸ καὶ οὐ δυνατὸν ἀντιπίπτειν τῷ βουλήματι τούτου’. οὕτωϲ ἔφη καὶ τούϲ ἁγίουϲ ἀπελθόντεϲ καὶ προϲκυνήϲαντεϲ τόπουϲ, καὶ τῇ θήκῃ τὸν ϲταυρὸν ἐνθέμενοϲ ὁ Πορφύριοϲ καὶ πρὸϲ τὸν μακάριον Πραΰλιον ἀφικόμενοϲ παρατίθεται. τούτῳ τὰϲ κλεῖϲ καὶ λαβὼν εὐχὴν ὑπ’ αὐτοῦ τὸ κατα- γώγιον κατελάβομεν, καὶ μιϲθωϲάμενοι ζῷα τῇ ἑξῆϲ ἅμα τῷ ὑπηρέτῃ Βαρουχᾷ, περὶ οὗ προϊὼν ὁ λόγοϲ δι |δόξει, καί τιϲιν ἄλλοιϲ τὴν ὁδὸν ἠνύομεν καὶ τῆϲ αὔριον τὴν Καιϲάρειαν κατελάβομεν, καὶ πρόϲ τινα καταγωγὴν κατ- ελύϲαμεν. ὅπερ γνοὺϲ ὁ τὰ πάντα ϲοφὸϲ Ἰωάννηϲ ὁ ταύτηϲ ἀρχιερεὺϲ πρὸϲ δεῖπνον ἡμᾶϲ ϲυνεκάλεϲεν· ἦν δὲ ϲάββατον. καὶ δὴ πρὸϲ αὐτὸν ἀπιόντεϲ (οὐδὲ γὰρ ἐξῆν ἀντειπεῖν τῷ ἀρχιερεῖ) τὸν Βαρουχᾶν τῇ καταγωγῇ κατελίπομεν. μείναντεϲ οὖν ϲὺν αὐτῷ καὶ τὴν πάννυχον τῆϲ ἀναϲτάϲεωϲ ἐκτελέϲαντεϲ ϲύναξιν ἄμα πρωὶ τοὺϲ Γαζαίουϲ ὁ ἱεράρχηϲ ϲυγκαλεϲάμενοϲ χειροτονεῖ τὸν Πορ- φύριον καὶ τούτοιϲ ἐπίϲκοπον δίδωϲι. τὴν θείαν οὖν ἐκ- τελέϲαντεϲ λειτουργίαν καὶ μεταϲχόντεϲ ϲὺν τῷ μητρο- πολίτῃ τροφῆϲ μετὰ μίαν ἡμέραν ἐξήλθομεν καὶ τῇ [*](f.123v) αὔριον |τὴν Γάζαν εἰϲήλθομεν καὶ τὸ ἐπιϲκοπεῖον εἴδο- μεν, ὅπερ ἰρηναῖοϲ ὁ ἐπίϲκοποϲ ψκοδόμηϲε μετὰ τῆϲ ἐκκληϲίαϲ καὶ Θἰρήνην αὐτὴν ἐπωνόμαϲε. κατὰ δύο δὲ τρόπουϲ φαϲὶ τὴν ἐκκληϲίαν οὕτωϲ κεκλῆϲθαι, διά τε τὸ καλεῖϲθαι τὸν ἐπίϲκοπον ξἰρηναῖον καὶ διὰ τὸ τὸν ἐκ Μακεδονίαϲ Ἀλέξανδρον, ἡνίκα τὴν πόλιν τῶν Γαζαίων [*](5 f. ἐπελθόντεϲ 11 f. τῇ αὕριον 16 τῇ κατ. cf. p.24,16 18 ϲύναξιν. ϲτάϲιν)