Characteres Epistolici [Sp.]

Libanius

Libanius. Libanii Opera, Volume 9: Libanii Qui Feruntur Characteres Epistolici Prologomena Ad Epistulas. Richtsteig, Eberhard, editor; Foerster, Richard, editor. Hildesheim, Leipzig: Georg Olms, 1963, Editio Sterotypa Teubner, 1927.

27

ὁ μὲν ἐπισταλτικὸς χαρακτὴρ ποικίλος τε καὶ πολυ- σχιδὴς ὑπάρχει, ὅθεν τῷ γράφειν βουλομένῳ προσήκει μὴ ἁπλῶς μηδ’ ὡς ἔτυχεν ἐπιστέλλειν, ἀλλὰ σὺν ἀκριβείᾳ πολλῇ καὶ τέχνη· ἄριστα δ’ ἄν τις ἐπιστεῖλαι δυνηθείη, 6 εἰ γνοίη, τί τέ ἐστιν ἐπιστολὴ καὶ τί λέγειν ὅλως ἐν αὐτῇ θέμις καὶ εἰς πόσας προσηγορίας διαιρεῖται.

2. Ἐπιστολὴ μὲν οὖν ἐστιν ὁμιλία τις ἐγγράμματος ἀπόντος πρὸς ἀπόντα γινομένη καὶ χρειώδη σκοπὸν ἐκ- πληροῦσα, ἐρεῖ δέ τις ἐν αὺτῇ ὧσπερ παρών τις πρὸς 10 παρόντα.

3. διαιρεῖται δὲ εἰς συχνάς τε καὶ παμπόλλους προσ- ηγορίας. οὐ γὰρ ἐπειδὴ ἐπιστολὴ προσαγορεύεται ἑνικῷ [*](8 Lib. ep. 1225 (XI 809, 16)) [*](1 Ἐπιστολιμαῖοι χαρακτῆρες om D λιβανίου σοφιστοῦ ἐπιστολι- μαῖοι χαρακτῆρες BU pr Mor λιβανίου ἐπιστολιμαῖοι χαρακτῆρες Pa πρόκλου τοῦ πλατωνικοῦ περὶ ἐπιστολιμαίου χαρακτῆρος PHwes Her cf. p. 36, 9 περὶ τοῦ ἐπισταλτικοῦ χαρακτῆρος Har) [*](2 Ὁ om D τε] om Ρ τις Pa πολυσχεδὴς VUBD) [*](3 καὶ ante τῷ D Har Mor Wes Her τῶ τὸ γράφειν U) [*](4 μὴ δὲ U PaB pr μὴ δ’ D) [*](5 ἄριστ’ ἂν D Har Mor τις ἐπιστεῖλαι δυ- νηθείη pr τις δυνηθείη ἐπιστεῖλαι PaB ἐπιστεῖλαι δυνηθείη PH ἐπιστεῖλαι δυνηθείη τις D Har Wea Her ἐπιστεῖλαι τις Mor) [*](6 τίς Har Mor τέ om PaBD pr Har Mor καὶ] ἢ ΡΗ ὅλως om PaBPH pr) [*](7 καὶ D Har ἢ reliqui libri pr Hin) [*](8 ὅρος ἐκι- στολῆς ante Ἐπιστολὴ rubr Pa οὖν] om V post ἐστιν Pa ἐστι D τις om Β pr) [*](9 παρὰ ante ἀπόντος D ἀπόντος om Har γιγνομένη U ἐκπληροῦσα D) [*](10 ἐρεῖ—11 παρόντα om V del Hin ὧσπερ] ἅπερ ὧς ΡΗ ἅπερ ἂν ὧς D Har Mor Wes ἅπερ ἂν Her ἀκῶν UPH παρόντι PaB pr αἴπῃ τίς ante πρὸς D Har Mor) [*](11 ἀπόντα PaB pr) [*](12 τε om Ρ γε D Har παμπόλους PaBPH pr παμπόλλας D Har Wes Her) [*](13 οὐδὲ D Har Mor)

28
ὀνόματι, ἤδη καὶ πασῶν τῶν κατὰ τὸν βίον φερομένων ἐπιστολῶν εἷς τίς ἐστι χαρακτὴρ καὶ μία προσηγορίαι ἀλλὰ διάφοροι, καθὼς ἔφην.

4. Εἰσὶ δὲ πᾶσαι αἱ προσηγορίαι αἷς ὁ ἐπιστολιμαῖος ὑποβάλλετ’ αἰ χαρακτήρ, αἵδε· ἁ παραινετική, β΄ μεμπτι- κή, γ΄ παρακλητική, δ΄ συστατική, ε΄ εἰρωνική, ς΄ εὐ- χαριστική, ζ΄ φιλική, η΄ εὐκτική, θ΄ ἀπειλητική, ι΄ ἀπαρ- νητική, ια΄ παραγγελματική, ιβ΄ μεταμελητική, ιγ΄ ὀνειδι- στική, ιδ΄ συμπαθητική, ιε΄ θεραπευτική, ις΄ συγχαρη- τική, ιζ΄ παραλογιστική, ἴη ἀντεγκληματική, ἴθ’ ἀντεπι- σταλτική, κ΄ παροξυντική, κα΄ παραμυθητική, κβ΄ ὐβρι- στική, κγ΄ ἀπαγγελτική, κδ΄ σχετλιαστική, κε πρεσβευ- τική, κς΄ ἐπαινετική, κζ΄ διδασκαλική, κη ἐλεγκτική, κθ΄ διαβλητική, λ΄ ἐπιτιμητική, λα΄ ἐρωτηματική, λβ΄ παρα- θαρρυντική, λγ΄ ἀναθετική, λδ΄ ἀποφαντική, λε’ σκωπτική, λς΄ μετριαστική, λζ΄ αἰνιγματική, λη΄ ὑπομνηστική, ’λθ’ λυπητική, μ΄ ἐρωτική, μα΄ μικτή.

[*](1 τῶν] τὸν Ρ κατὰ om Η τὸν om Pa ἐκφερομένων V Hin fortasse recte φερομένων reliqui libri edd 2 εἷς ex εἰ corr D)[*](2 χαρακτὴρ ἐστὶ D Har)[*](3 καθὼς D sed ὼς in άπερ corr m 2 καθάπερ Har)[*](4 πᾶσαι αἱ] αἱ πᾶσαι ΡΗ Wes Her ἃς UPa)[*](5 χαρακτὴρ ὑποβάλλεται V Hin αὗται PaB pr Mor α΄ παραι- νετική —17 μικτή om Har α΄ et sequentes litt usque ad μα΄ om UBDH Wei μεμπτητικὴ D)[*](7 φιλική om sed — in marg V)[*](8 παραγγελτική Pa)[*](9 συμπαθητική in marg U om V θεραπευτική in marg U συγχαρητική scripsi cum Wei συγχα- ριτική VB pr συγχαριστική U sed in lit, DPH Mor Wes Her εὐγχαριτική Pa συγχαρτική Hin cf. infra p. 31, 1 et p. 39, 11 et Demetr. form. epist. prooem. p. 2, 18; 10, 16 Wei)[*](10 παρα- δτι , γικη λο Pa sed π et στι rubr ἀντεγκληματικὴ· παραλογιστικὴ D)[*](11 παραμυθητική om V)[*](12 ἐπαγγελτικὴ D)[*](13 κζ΄ δι- δασκαλική—ἐλεγκτική om U ἐλεγκτικὴ D sed γ inser m 2)[*](14 κθ΄ διαβλητική om PaB)[*](16 μετριαστική om V μεἀριαστική Β sed ’ del)[*](17 καὶ ante μικτή BDPH pr Mor Wes Her ὁμοῦ πᾶσαι τεσσαράκοντα μία post μικτὴ D αὗται μέν οὖν (p. 33, ─βαίνειν (36,1) hic exhibent ΡΗ Har Mor Wes Her)
29

5. Παραινετικὴ μὲν οὖν ἐστι δι’ ἧς παραινοῦμέν τινι προτρέποντες αὐτὸν ἐπί τι ὁρμῆσαι ἢ καὶ ἀφέξεσθαί τινος. ἡ παραίνεσις δὲ εἰς δύο διαιρεῖται, εἴς τε προτρο- χὴν καὶ ἀποτροπήν. ταύτην δέ τινες καὶ συμβουλευ- τικὴν εἷπον οὐκ εὖ, παραίνεσις γὰρ συμβουλῆς διαφέρει. παραίνεσις μὲν γάρ ἐστι λόγος παραινετικὸς ἀντίρρησιν οὐκ ἐπιδεχόμενος, οἷον ὡς εἴ τις εἴποι, ὅτι δεῖ τὸ θεῖον τιμᾶν· οὐδεὶς γὰρ ἐναντιοῦται τῇ παραινέσει ταύτῃ μὴ πρότερον μανείς· συμβουλὴ δ’ ἐστι λόγος συμβουλευτι- κὸς ἀντίρρησιν ἐπιδεχόμενος, οἶον ὡς εἴ τις εἴποι, ὅτι δεῖ πολεμεῖν, πολλὰ γάρ ἐστι τὰ ἐκ πολέμου κέρδη, ἕτερος δέ τις ἂν ἀντείποι, ὧς οὐ δεῖ πολεμεῖν, πολλὰ γάρ ἐστι τὰ ἐκ πολέμου συμβαίνοντα, οἷον ἧττα, αἰχμαλωσία, πληγαί, πολλάκις καὶ πόλεως κατασκαφή.

6. Μεμπτικὴ δ’ ἐστὶ δι’ ἧς μεμφόμεθά τινα.

7. παρα- κλητικὴ δι’ ἧς ἀξιοῦμέν τινα διά τι πρᾶγμα.

8. συστα- [*](1 Liban. ep. 1219 (XI 300, 10) 6 Syriani ad Hermog. d stat. scholl. ed. Rabe II 192) [*](1 καὶ ante παραινετικὴ DPH Wes Her οὖν om D Har) [*](2 τινα UDPH Har προτρέποντες αὐτὸν om V Hin ἢ om VU Pa pr καὶ om D Har Hin Wei inser pr ἀφελέσθαι D Har ἀνθ- έξεσθαί ΡΗ) [*](3 ἡ—14 κατασκαφή om et eius loco ἡ ἐπιστολή· ζη- λωτὴς—πᾶσιν (p. 36,3—6) praeb ΡΗ ἡ δὲ παραίνεσις D Har ἡ om PoB pr τροπὴν V) [*](5 τὴν ἐπιστολὴν post εἶπον UD Har συμ- βουλίας Har) [*](6 μὶν om D Har) [*](7 οὐκ om D οἷον inser D εἴπῃ VD Har ὅτι om V τὸ—11 δεῖ om PaB pr) [*](9 δέ D συμβουλευτικὸς om V) [*](10 οἶον om D εἴς D εἴπῃ VD Har ὅτι om V) [*](11 ἐστι om PaB pr τοῦ ante πολέμου PaBD pr Har) [*](12 δἂν τις Pa sed del et δέ τις inser ἂν inserui cum Wei om libri edd rel ἀντείπῃ D Har ἐστι om D Har) [*](13 τοῦ ante πολέμου PaBD pr Har κακά post συμβαίνοντα V Hin ἧτται αἰχμαλωσίαι PaB pr) [*](14 κίνδυνος ante πληγαί D Har κληγαί om V Hin δὲ ante καὶ D Har Mor post κατασκαφή suc- cedit ζηλωτὴς—πᾶσι (p. 36,3—6) Procl) [*](15 μεμπτητικὴ D η (1) ex ι corr m 2 δ’ om δέ V Pa Har Hin δὲ Β pr ἔστιν pr τινας PaB pr succedit ut constanter ἡ ἐπιστολή· οὐ καλῶς —ὑβρίζων (p. 36,67—9) Procl) [*](16 ἐστι post παρακλητικὴ Pa Her δὲ D Har δέ ἐστι B pr διά cancell Hin at cf. p. 30, 5 et 31, 10)

30
τικὴ δι’ ἧς συνιστῶμέν τινα παρά τινι. ἡ δ’ αὐτὴ καὶ παραθετικὴ καλεῖται.

εἰρωνικὴ δι’ ἧς ἐπαινοῦμέν τινα ἐν ὑποκρίσει περὶ τὴν ἀρχήν, ἐπὶ τέλει δὲ τὸν ἑαυτῶν σκοπὸν ἐμφαίνομεν, ὡς τὰ ῥηθέντα καθ’ ὑπόκρισιν εἰρή- 5 καμεν.

εὐχαριστικὴ δι’ ἧς χάριν γινώσκομέν τινι διά τι.

φιλικὴ δι’ ἧς φιλίαν ψιλὴν ἐμφαίνομεν μόνον.

εὐκτικὴ δι’ ἧς τυχεῖν τινος εὐχόμεθα.

ἀπειλητικὴ δι’ ἧς ἀπειλοῦμέν τινι.

ἀπαρνητικὴ δι’ ἧς ἀπαρνού- μενοί τι φαινόμεθα.

παραγγελματικὴ δι’ ἧς παραγ- 10 μέλλομέν τινι περί τινος. αὕτη δὲ καὶ μαρτυρικὴ καλεῖ- ται.

μεταμελητικὴ δι’ ἧς δοκοῦμεν μεταγινώσκειν ἐφ’ οἶς ὑπεσχόμεθά τινι ἢ καὶ ἐφ’ οἷς ἐδόξαμεν ἐσφάλ- θαι.

ὀνειδιστικὴ δι’ ἧς ὀνειδίζομέν τινα ἐφ’ οἷς ὑφ’ ἡμῶν πέπονθε καλῶς, εἰ ἀμνημονεῖ.

συμπαθητικὴ 15 δι’ ἧς δοκοῦμέν τινι συμπάσχειν ἐφ’ οἷς ὑπέστη κακοῖς.

θεραπευτικὴ δι’ ἧς θεραπεύομέν τινα λυπηθέντα πρὸς ἡμᾶς περί τινος. ταύτην δὲ καὶ ἀπολογητικήν τινες [*](1 δέ ἐστι post συστατικὴ D Har ut p. 30, 2. 5. 6. 7. 8. 31, 7. 13. 32,3. 9. 11. 12 ἐστι PH Wes οὺν Her Her σὺν στῶμεν V παρά — 2 καλεῖται om PaB pr τινι] τινα ΡΗ) [*](2 λαλοῦμέν Pa καλοῦμέν Β pr τινι PaB pr) [*](3 παρὰ UPa BD pr Har Mor τῶν Β pr ἑαυτὸν U κατ’ αὐτοῦ V Hin) [*](4 σκοπῶν in σκοπὸν corr D ἐκφαίνομεν U ὡς — εἰρήκαμεν om ΡΗ ὧς καὶ τὰ ῥήματα D Har) [*](5 χάριν om VUPaB pr τινα V) [*](6 μόνην UPaB pr Har Mor) [*](7 τινος τυχεῖν V Hin τυχεῖν εὐχόμεθά τινος PaB pr) [*](8 ἀπαρνούμεθά PaB pr) [*](9 τι] τινὰ PaB pr τινὶ D Har φαινόμεθα om PaB pr παραγγελτική D Har ἐστι post παραγγελτική D Har ut p. 30, 11.13.14.16. 31,1.2.3 5.8. 10.12.14.32,2.5.7.14.16.17.33,2.3.5) [*](10 τινα U περί τινος διά τι PaB pr Mor ποτε add Mor διαμαρτυρικὴ PHD Wes Her διαμαρτυρητική Har Mor) [*](11 τινι ante μεταγιγνώσκειν U) [*](12 οἷς (1)] ἧς D ὑποδεχόμεθα DPH Har ὑπερχόμεθα Β pr Mor ὑπεδεχόμεθα Wes ὑπεδεξάμεθα Her τινα VUD Har καὶ om ΡαΒΡΗ pr ἐδεξάμεθα D, sed in ἐδόξαμεν corr, Har σφάλ- λεσθαι ΡΗ Wes Her) [*](13 ὀνειδίζομεν─15 ἦς om U ὀνειδίζω D κακῶς πράξαντα post τινα Β pr Mor ἐφ’ — 14 ἀμνημονεῖ om Pa) [*](14 πεπονθὼς καλῶς D Har καλῶς πεπονθὼς PH Mor εἰ om DPH Har Wes Her) [*](16 λυπηθέντα τινὰ D Har) [*](17 ταύτην — 31, 1 καλοῦσιν] αὕτη δέ καὶ ἀπολογητικὴ ἀπολητικὴ P) λέγε- ται PH Wes Her)

31
καλοῦσιν.

συγχαρητικὴ δι’ ἧς συγχαίρομέν τινι εὖ μάττοντί

παραλογιστικὴ δι’ ἧς ὑπερφρονοῦμέν τινος ὧς εὐτελοῦς.

ἀντεγκληματικὴ δι’ ἧς ἐγκαλού- μενοι ἀντεγκαλοῦμέν τινι τὸ ἐπιφερόμενον ἡμῖν ἔγκλημα περιτρέποντες τῷ ἐγκαλοῦντι.

ἀντεπισταλτικὴ δι’ ` ἧς πρὸς τὰ γραφέντα ἡμῖν ἐπιστέλλομεν.

παροξυν- τικὴ δι’ ἧς ἐρεθίζομέν τινα καὶ παροξύνομεν πρὸς τὴν κατά τινος μάχην.

παραμυθητικὴ δι’ ἧς παραμυθού- μεθά τινα ἐπὶ τοῖς συμβᾶσιν αὐτῷ λυπηροῖς.

ὑβρι- στικὴ δι’ ἧς ὑβρίζομέν τινα διά τι.

ἀπαγγελτικὴ δι’ ἧς ἀπαγγέλλομέν τι τῶν συμβάντων πραγμάτων.