Declamatio 38

Libanius

Libanius, Declamatio 38, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

ἀλλὰ τὸ ἄκριτον κτείνειν οὐ δίκαιον. καὶ τί δεῖ κρί- σεως, ὅταν ἐπὶ τῆς εὐνῆς τῆς ἐμαυτοῦ σε λάβω; τί δεῖ φαινομένου τοῦ κακοῦ λαγχάνειν δίκην; ἂν δ’ ὁ παρελθὼν εἰς ἀλλοτρίαν οἰκίαν καὶ συμπεπλεγμένος ἀλλοτρίᾳ γυναικὶ καὶ ἀντὶ τοῦ γήμαντος συγκατακεί- μενος μὴ σφάττηται εὐθὺς ἐπὶ τῆς κλίνης ἐν ᾗ ταῦτα ὑβρίκει, ἀλλ’ εἰς δικαστήριον καλῆται καὶ νόμους με- μελετηκὼς εἰσίῃ καὶ τοὺς ἐξαιτησομένους εἰσάγῃ καὶ ὁ τὰ τοιαῦτα πεπονθὼς ξίφους ὄντος καὶ πικρᾶς οὕτω μίξεως ὁρωμένης ἀνέχηται καὶ προπέμπῃ τὸν μοιχὸν [*](RIV 562) | ὥσπερ εὐεργέτην μέχρι θυρῶν, ταῦτα, ὦ πλού- σιὲ, δίκαια; τὸ δὲ χρήσασθαι θυμῷ καλῷ πρὸς φόνον οὐ δίκαιον, ἀλλὰ τὸ τῆς ὑστεραίας ἀνέχεσθαι τῶν παραμυθουμένων καὶ φοβούντων καὶ λέγ’ ὄντων καὶ] σὺ δὲ οἴσεις τὸν πλούσιον; οὐ γὰρ κακόν τι προσλαβὼν ἕτερον ἄπει;

30. Πῶς οὖν, ἐρεῖς, εἴπερ δίκαιον τοῦτ’ ἦν, [*](1 καὶ inser Va 2 2 ἀνυπόπτους εἶναι τοῖς πατράσιν MaCl BVa 3 καὶ om Va | στρατεύοιτ’ La „malim τρέφοιντ᾿“ Re at cf. p. 305, 8 sq. 4 τὸν MaCl sed in hoc ν add m 3 5 ὄτ’ ἂν La | σε om Β 6 δεῖ scripsi auctore Re δὲ δαὶ Wolf) libri edd | τοῦ om Mor | δίκης Cl | ἂν δ’ ὁ scripsi e MMaClB Va ἀλλ’ ὁ La ἂν δὴ edd 7 ἀλλοτρίαν Va sed ras 3 litt post ο | οἰκίαν in ras M f 9 ἐφ’ MaClBVa | ἦς BVa | ταῦ- τα scripsi e LaMaClBVa et γρ in marg Mor τὰ τοιαῦτα Μ τοιαῦτα edd 10 ὑβρίζει MaBVa et γρ in marg Mor | δικαστή- ριον reposui e libris δικαστήρια edd | καλεῖται Μ sed ει in η corr y, La Ferr Mor 11 εἰσίῃ Μ sed ι(2) in ras f εἰσήιεί La | εἰσάγει La εἰσάγει Va 12 ὄντος Cl sed ο(2) in ω corr m 3 | καὶ om Β | οὕτω om MLa 13 προπέμπει MaCl πέμπῃ Μ 16 τὸ inserui e libris om edd 17 καὶ(3) om ia can- eellavi 18 καὶ ante κακὸν LaB 19 γρ ὕστερον in marg Va2)

283
οὐκ ἦν ἐν τοῖς παλαιοῖς νόμοις; πόσα δὲ καὶ ἄλλα τῶν νυνὶ δικαίων οὐκ ἦν ἐν τοῖς παλαιοῖς νόμοις, ἃ προιὼν ὁ χρόνος εὗρεν. οὐ καθ’ ἕκαστον ὧς εἰπεῖν μῆνα νόμους ὁρᾷς τοὺς μὲν λυομένους, τοὺς δὲ γρα- φομένους τῶν πραγμάτων αὐτῶν τὰ τοιαῦτα εἰσηγου- μένων, ὅτι βέλτιον τοῦτ’ ἀντ’ ἐκείνου κρατεῖν; εἰ γὰρ καὶ πάνυ θαυμάσιοι τὴν φύσιν οἱ πάλαι τεθεικότες τοὺς νόμους, ἀλλ’ ἄνθρωποί γε, διαφυγεῖν δέ τι τῶν δεόντων ἀνθρώπου διάνοιαν οὐδὲν θαυμαστόν.

ὁ μὲν οὖν νόμος τοῦ νόμου βελτίων καὶ διὰ τοῦτο τοῖς ἄλλοις ἅπασιν ἤρεσκε, σὲ δὲ ἐλύπει μόνον καὶ διὰ τοῦτο ἠγανάκτεις. καίτοι πονηρός γε ὢν πάντας ἂν εἶχεν ἀγανακτοῦντας. ἀλλ’ οὐ τὰ σὰ νοσοῦσι. διόπερ οὐδ’ ἐδεδοίκεσαν. τὴν τοίνυν τῶν ἄλλων σιωπὴν μᾶλ- λον ἄν τις ποιήσαιτο σημεῖον τοῦ λυσιτελεῖν τὸν νό- μον ἢ τὸν τούτου φόβον τοῦ μὴ συμφέρειν.

Καὶ μὴν ἐνίκων, φησίν. ἀλλὰ κακῶς. πόσοι δὲ πρὸ σοῦ πλούσιοι νενικήκασι κακῶς. ἠσέβησαν οὖν οἱ δικάσαντες; οὐ μὰ Δία, ἀλλ’ ἐξηπατήθησαν. ἔστι δὲ | οὐκ ἴσον ἑκόντα προέσθαι τὸ δίκαιον [*](RIV 563) [*](3 Her. III 96 4 cf. p. 33, 10; V 59,7sq. Dem. Lept. § 89 p. 484, 9 sq.) [*](1 πόσα — 2 νόμοις om Va | καὶ om Μ 2 νυνὶ reposui e libris νῦν edd | πάλαι La | ἀλλὰ Va 4 τοῦ La sed in τοὺς corr f 6 βέλτιον om Μ βελτι cum ras 1 litt La | εἰ — 9 θαυμαστόν citat floril. Neapol. fol. 285 r 7 καὶ γὰρ εἰ Μ 9 οὐδὲν scripsi e MMaClB οὐδὲ Va οὐχὶ La edd οὐ Neap 10 post οὖν ras 1 litt La | διὰ τοῦτο scripsi δι’ τοῦτο La διατοῦτο Β δι’ αὐτὸ MMaClVa edd δι’ αὐτὸ τοῦτο vel διὰ τοῦτο lacobs Anth Pal III 662 11 ἄλλοις inser Ma 2 13 νοσοῦσιν Οἶ’ 14 οὐδὲ δεδοίκεσαν MLaMaVa sed in hoc δὲ inser οὐκ ἐδεδοίκεσαν Ferr et γρ in marg Mor 18 καὶ ante πρὸ ΜΒ | νενοσήκασι Μ 19 οὔ La | δί’ Ma 20 ἔστι — 284,3 τέχνης citat Planudes fol. 105 v | δ’ La | ἶσον LaVa Plan | προέσθαι ἑκόντα B Va | ἑκόντα om MaCl | πρόεσθαι La)

284
ἢ παρακρουσθῆναι. τὸ μὲν γάρ ἐστι τῆς τοῦ χαριζο- μένου κακίας, τὸ δὲ τῆς τῶν τἀληθῆ διαστρεφόντων τέχνης. μέμψαιτο δ’ ἂν οὐδεὶς ἀντὶ τοῦ δράσαντος τὸν πεπονθότα. οὐδὲ γὰρ ὁ κῆρυξ τούτους ἀφιεὶς ἐκεί- νοῖς καταρᾶται. μὴ τοίνυν με διάβαλλε πρὸς ἐκείνους τοὺς δικαστὰς οἱ μετ’ ἐμοῦ παρὰ τῆς σῆς ἠδίκηνται ῥώμης ᾖ πολλῇ πανταχοῦ κέχρησαι, ἐπ’ ἀγορᾶς, ἐν βουλευτηρίῳ, ἐν ἐκκλησίαις, ἐν δικαστηρίοις. οὐκοῦν ἐκράτεις μὲν οὐ δικαίως, νόμον δὲ καλῶς ἔχοντα καὶ βοηθοῦντα τοῖς γεγαμηκόσιν ἔδεισας, τῷ δέει δὲ τὸ μοιχεύειν ὡμολόγησας.

33. Τὴν δ’ ἀπὸ τοῦ γράψασθαι, φησίν, ὑπ- οψίαν ἔδεισα ἴσως. ἀλλ’ ἦν μεῖζον ἐν τῷ μὴ γρά- ψασθαι τὸ δέος. τὸ μὲν γὰρ εἶχε φόνον, τὸ δὲ κρίσιν. καὶ πρὸς μὲν τοῦτο τῶν λόγων οὐκ ἀπορήσειν <ἔμελλεν>, πρὸς ἐκεῖνο δὲ ἕξειν οὐδέν. ἡγήσατ’ οὖν ἀσφαλεστέραν τῆς πρὸς τὸ σιδήριον τὴν πρὸς τὰ τεκμήρια μάχην.

34. Χωρὶς δὲ τούτων πολλὰ καὶ θεῶν ὀργῇ ποι- [*](RIV 564) οὖσιν ἄνθρωποι, δι’ | ὧν αὐτοὶ σφῶν αὐτῶν [*](4 Dem. cor. p. 319,27; Aristocr. p. 653,5) [*](1 παρακρούομαι καὶ ἀπατῶ καὶ τὸ ἀπατῶμαι Ma2) [*](1 παρακρουσθῆναι scripsi e MLaMaClVa sed in hoc γρ παρακρουσθέντα in marg m2, Plan παρακρουσθέντα Β edd | 1 et 2 τὰ La 2 ἀληθῆ La sed τ antep s τ’ ἀληθῆ Β 4 Κήρυξ La | ἀφιεὶς scripsi e MLaMaCl ἀφεὶς B Va edd) [*](5 διαβάλλετε Ferr Mor 7 ἦ La sed i subscr s 8 βου- βουλευτηρίοις Μ Re | ἐκκλησία La | τοῖς ante δικαστηρίοις La edd delevi | δικαστηρίω Μ 9 ἐκράτεις La sed ς suprascr n) [*](13 ,,fort ἔδεισα μὲν ἴσως" Re | ἀλλ’] ἥκιστα· ἀλλ’ ὅτι γε Μ 15 τοῦτο τῶν λόγων scripsi τοῦτο λόγων Β edd τούτω τῶ λόγω MLaMaClVa | ἔμελλεν inserui om libri edd sed ,,post ἀπορήσειν aut post ἕξειν deesse videtur ἔμελλον" Re 16 ἡγή- σατο La sed ὁ supra ’ s, Cl | ἀσφαλεστέραν in marg inser Ma 2 om Cl 17 τὸ τεκμήριον Ferr Mor sed in hoc γρ τὰ τεκμήρια in marg 18 θεῶν La sed ἐῶν in ras f 19 αὐτῶν La sed ’ e ’ corr f, Va edd)

285
ἀναφαίνονται κατήγοροι καὶ τοὺς κρίνοντας αὐτοὺς αἷς παρέχουσιν ἐπισπῶνται λαβαῖς. καὶ νῦν πλείους ἐκεῖ- νοι τῆς τούτου κακίας ποιοῦντες τὰς ἀποδείξεις δεύ- τέρα τοῖς προτέροις σημεῖα προσέθηκαν.

τί δ’, εἰ τὴν μὲν ἐκ τῆς ὑποψίας αἰσχύνην ᾔδει ῥᾳδίως πολὺν ἤδη χρόνον ἐν αὐτῇ βεβιωκώς, τὸν δὲ κρινοῦντα αὐ- τὸν οὐκ ἐνόμιζεν ἔσεσθαι διὰ τὸν πλοῦτον καὶ τὴν ὑπερηφανίαν καὶ τὰς πανταχοῦ τραγῳδουμένας χορη- γέας; ἀπὸ τῆς αὐτῆς τοίνυν αἰτίας αὐτὸς ἐδίωκεν, ἀλλ’ οὐ δι’ ἑτέρου τοῦτο ἔπραττε. τῶν μὲν γὰρ βελτίστων οὐδένα ἂν ἔπειθε, κόλαξ δὲ οὐκ ἂν εἶχεν ἐπεισάγειν τοῖς περὶ τοῦ νόμου λόγοις αὑτοῦ τε καὶ προγόνων λειτουργίας.

36. Καὶ πόσῳ, φησί, βέλτιον θηράσαντα ἔλ- κειν, ἀλλὰ μὴ διώκειν ἀπὸ σημείων. ὅτι χαλεπὸν τῷ πένητι τἀς ὑπὲρ τῆς τροφῆς ἀφέντα φροντίδας μοιχὸν φυλάττειν καθήμενον. ἔπειθ’ ὑπὲρ μὲν τοῦ κτεῖναι λαβὼν πᾶν ἂν ὑπομεῖναί μοι δοκῶ, κρίνειν δὲ καὶ τότε | μέλλων τί μὴ τοῦτ’ ἤδη ποιῶ; τίνα [*](RIV 565) [*](2 Plat. rep. VIII p. 544 B) [*](1 φαίνονται Ma 2 παρέχουσιν reposui e libris sed παρέ- χονται suprascr Va 2 παρέχονται edd | νῦν om La | ἐκεῖνοι re- posui e libris sed ~ e ’ corr Laf, ut coni Re ἐκείνως Ferr et γρ in marg Mor ἐκείνοις Mor Re 3 τούτου in ras Va2 δ᾿ εἰ] δὴ La 5 ἣν εἴχετο lacobs Lect num ἤνεγκε? 6 ἤδη om Μ 9 ἐδίωκεν scripsi ἔδωκεν LaMaCl edd sed ,,lege ἐδίωξεν, aut, si mavis, in imperfecto, ἐδίωκέν“ Re ἔδοξεν ΜΒ Va sed in hoc οξ in ras, et γρ in marg Mor 10 ἔπραττε Ma sed ε(2) in ras m2 11 ἂν om MaCl | ἀνέπειθε Μ et γρ in marg Va2 12 περὶ La sed in παρὰ corr f | αὐτοῦ MLaClVa edd 13 λειτουργίας scripsi auctore Re coll p. 290, 7 αὐτουρ- αὐτουργίας libri edd 14 θηρώσαντα MaCl 15 τῶν ante σημείων La 16 ἀφέντα scripsi e MMaCl ἀφέντι LaBVa edd 18 ἂν inser Va2 | ὑπομείναιμι MMa 19 μέλλων τί] μέλλοντι La | ταῦτ’ La | ποιῶν La)

286
τῶν τεκμηρίων κατεγνωκὼς ἀσθένειαν; οὐ μυρίους ἴσμεν ὑπὸ τούτων ἁλόντας; δότω δὴ καὶ αὐτὸς δίκην ὑπὸ πολλῶν καὶ λίαν ἐναργῶν ἐξεληλεγμένος.

ὑπὲρ ὧν ἐπίστασθε, ὦ δικασταί, ψηφιεῖσθε τήμερον. ἃ πέ- πραχε πολλάκις μὲν εἰρήκατε, πολλάκις δὲ ἀκηκόατε. περὶ ὧν τοῖς ἀπιστοῦσιν ὀμωμόκατε. ὑμεῖς τοῦτον ὁρῶντες ἠγανακτεῖτε καὶ προσιόντος ἀπεφεύγετε. πολ- λάκις ὑμεῖς τοῦτον ἀπὸ τῆς πράξεως ὠνομάζετε μᾶλλον ἢ οὗπερ ὁ πατὴρ ὀνόματος ἔθετο. καὶ τὸν μοιχὸν εἰ- πών τις τοῦτον ἂν εὐθὺς ἐδήλωσε.

καὶ τῆς ἐμαυ- τοῦ με συμφορᾶς ἀναισθήτως ἔχοντα ᾐτιᾶσθε· οὐκ ὦτα ἔστι τούτῳ τῷ ταλαιπώρῳ; οὐκ ὀφθαλμοί; οὐ συγγενεῖς; οὐ φίλοι; οὐκ οἶδεν οὐδέν; οὐκ ἀκήκοεν οὐδέν; πότε διδάξει τὸν πλούσιον εἰς δικαστήριον εἰσελθὼν ὧς τῆς ἡδονῆς ταύτης οἱ καρποὶ πικροί; καὶ ἐπειδὴ βραδέως ᾐσθόμην ὡς οὐκ ἔτ’ ἔχω τὸ γύναιον, πολλοὶ τῶν γεγαμηκότων ἐδέ- οντό μου προσιόντες, ὅπως ἐκκόψαιμι τὸν λυμεῶνα τοῦτον, καὶ δοίης, φασί, περὶ τῶν γυναικῶν θαρρεῖν.

[*](1 κοινὴ ποιότης M rubr)[*](2 ἑαλωκότας Ma 3 ἐναργων Μ ἐναργῶς La | ἐξηλεγμἐνος Ma 4 ἄνδρες La | ψηφιεῖσθαι La sed αἰ in ἑ corr | τὸ ante τήμερον Μ edd delevi | σήμερον MaclBVa Va 6 δ’ La | ,,Hunc locum et mutilum esse ἁ corruptum nullus duhito. Fortasse sic integrandus : ἀκηκόατε παρὰ ἄλλων, πολλάκις δὲ αὐτοὶ τοῖς ἀπι- στοῦσιν ὀμ. cf. t. IV p. 577, 16 R" lacobs Lect 6 ὀμωμόκατε MaClB edd | τοίνυν ante τοῦτον BVa 7 ἀγανακτεῖτε Β | προσιόντος scripsi e LaB et γρ in marg Mor προσιόντα MMa ClVa sed in hoc ος supra α, edd 8 ὑμεῖς om La | ὧνομά- κάτε Ma 10 εὐθέως La 11 με om LaMaClB | ἀναισθŕι- τοὺς Cl 12 εἰσὶ La 13 εἶδεν La | οὐκ ἀκήκοεν οὐδέν; om MLaMaCl 15 εἰσελθεῖν MaCl ἐλθὼν La 16 πονηροί M Cl | βραχέως Cl 17 οὐκέτ’ MLaB 18 ἐγκόψαιμαι 19 φησὶ MLa)
287

39. Ἥκω δὴ τοῦτο δράσων καὶ βοηθήσων ὑμῖν, οὐ γὰρ ἐμαυτῷ γε. τὸ γὰρ ἐμὸν ἀνίατον, ὑμέτερον δ’ ἂν εἴη τὸ κέρδος τῶν οὔπω τοιαῦτα θρηνούντων. κοι- νὴν μὲν οὖν ἀπάντων δίκαιον εἶναι τὴν σπουδήν, φερόντως δ’ ἂν οἱ πενόμενοι φροντίζοιεν ὧν οὗτος μεμάθηκε καταφρονεῖν καὶ καθ’ ὧν χρῆσθαι τῇ με- λέτῃ. εἰ γάρ, ὃ μὴ γένοιτο, ἀποφύγοι καὶ τοῦτο αὐτῷ δοίητε, τίς ἔσται λαβὼν ἐξουσίαν ὅς φοβούσης τῆς ψήφου τοιαῦτα ἔδρα;

οὐκ ἐμοὶ μόνον | γύ- [*](RIV 566) νάιον ἔστιν, ὦ δικασταί, καλόν, ἀλλ’ ἴσως καὶ ὑμῶν τισιν. οὗτος μὲν γὰρ ἀκριβῶς οἶδεν, ὅσοις, ἐγὼ δὲ οἶμαι, τισί. δείσατε τοίνυν ὅσοις ἔστι, μᾶλλον δὲ ἁπλῶς ἅπαντες οἷς εἰσὶ γυναῖκες, δείσατε. ὡς τοῖς γε ἐπὶ τοῦτο ἐνεχθεῖσιν ἀκούω τέρψιν αὐτὸ τὸ μοιχεύειν ἔχειν, κἂν μὴ κάλλους ἀπολαύειν ᾖ.

41. Εἰ δὲ δὴ καὶ θεῶν τις ὑμῖν ἠγγυᾶτο μὴ προσ- άψεσθαι τοῦτον, ὦ δικασταί, τῶν ὑμετέρων οἰκιῶν, [*](16 εἰσβολὴ ἐλέους Mm) [*](2 οὐ γὰρ ἐμαυτῷ scripsi e MLaMaBVa οὐκ ἐμαυτῷ Cl edd | γε om La | τὸ γὰρ ἐμὸν scripsi e MaClBVa τὸ γὰρ ἐμαυτοῦ Μ τὸ μὲν γὰρ ἐμὸν La τὸ μὲν γὰρ ἐμαυτοῦ edd sed γρ ἐμὸν in marg Mor 3 τὸ inserui e libris om edd 5 δ’ ἂν e δὲ corr Va2 | πένητες MaClBVa | ὧι La sed ὧν suprascr p 6 μεμάθηκε scripsi e MaCl μεμαθήκει MLaBVa edd | ,,aut χρῆται leg. aut εἴωθε χρῆσθαί“ Re 7 ἀποφύγει La ἡ supra εἰ 8 δοίητε scripsi e MLaMa δώοηιτε Va δῴητε OlB edd | ἔσται Ferr ἔστι MLa ἂν εἴη MaClB ἂν cum ras 3 litt Va 9 μόνον scripsi e LaMa μόνωον Va μόνῳ MClB edd 11 μὲν om La 12 ἀπλῶς om Β 13 ὅσοις Μ 14 ἔχει MLa 15 ἀπολαύων La 16 θεῶν La sed ἐῶν in ras f | τίς LaB | ἠγγυᾶτο Μ sed ἡ ex ἑ corr y, La sed υ corr p | προσάψεσθαι scripsi προσάψασθαι libri sed α(2) in ἑ corr My, edd 17 ἄνδρες La et γρ in marg Mor | ἡμετέρων La οἴκων Μ Mor Re)

288
οὐκ ἂν εἰκότως ἐμὲ καὶ οὕτως ἠλεεῖτε, ᾧ παῖδες εἰσί τε καὶ οὐκ εἰσί; ποτὲ μὲν γὰρ εἶναι δοκοῦσιν ἐμοί, ποτὲ δὲ οὐκ ἐμοί. καὶ κάθημαι βουλευόμενος· ἐκβαλῶ τῆς οἰκίας ὧς οὐκ ἐμούς; ἀλλὰ θρέψω καὶ σπέρμα ἐμαυτοῦ νομίσω;

εἰ δὲ καὶ λίαν τοῦθ’ οὕτως ἔχει, θῶμεν γάρ, ὦ δικασταί, τίς τῶν ὀνειδῶν αὐτοὺς ῥύ- σεται; τῖς ἀνέξεται μετὰ παρρησίας πολιτευομένων; τίς οὐκ ἐπιστομιεῖ; τίς οὐκ ἀφέλξει τοῦ βήματος; τοὺς δὲ οὐδὲ ἐξ οὗ γεγόνασιν εἰδότας λέγειν τολμᾶν καὶ δημηγορεῖν; οὐκοῦν ἀνάγκη συγκαλυψαμένους ἀποτρέχειν;

καὶ τί λέγω τοὺς παῖδας; οὐ γὰρ καὶ αὐτὸς ἀπολώλεκα τὴν φωνήν; εἰ γάρ ποτε παρελθὼν εἴποιμί τι τῇ πόλει μὲν συμφέρον, λυπηρὸν δὲ ἐνίοις, εὐθύς τις ἐπαναστὰς ἐρεῖ· καλῶς γε ἡμῖν οὗτος φυλάξει τὴν πολιτείαν, καὶ γὰρ τὴν οἰκίαν τὴν αὑτοῦ. τῇ δὲ τῆς γυναικὸς συγγενείᾳ μετέσται χώρας τινὸς βελτίονος; πόθεν;

44. Ὁρᾶθ’ ὁπόσων ἀτιμίαν εἷς ἀνὴρ κατέχεε. διὰ τί, γενναῖε καὶ πλούσιε; τίνος ταύτην ἀδικήματος ἐπρά- ξω δίκην; χρυσίον σε ἀφειλόμην; ἀλλ’ ἀργύριον; ἀλλ’ [*](1 εἰκότως La sed ς add s | καὶ ἐμὲ La 2 μὲν om Μ LaMa | μοι δοκοῦσι LaMaB 5 νομίσω in νομιῶ corr My) [*](6 ἄνδρες La 9 δὲ om Va δ’ Μ | οὐκ Μ | ἐξ οὖ scripsi e Β et γρ in marg Mor ἐξ οὖ τὲ LaMa ἐξ οὔτε ClVa ἐξ ὅτου Μ sed in marg γρ ἐξ οὗ ἐξότου edd 10 οὐκ οὖν La) [*](11 καὶ om MMacl | λέγω τοὺς παῖδας; reposui e libris τοὺς παῖδας λέγω; edd 12 αὐτούς MaCl | περιελθὼν Ma Cl 13 εἴποιμί scripsi εἴπω libri edd | τί LaB | οὐ ante συμφέρον Va 14 εὐθὺς τίς La | γε inser My | ἡμῖν reposui e libris ὑμὶν edd 15 καὶ — 17 πόθεν;] ὁ μὴ γυναῖκα φυ- λάξας La | καὶ ante τὴν Μ edd delevi 16 αὐτοῦ MMaCl ἑαυτοῦ Β edd | γνώμης Ma 18 ὁρᾶς Β | ὅπως La | ἀτιμίας Mor | διατί LaMaCl 20 ἀφειλόμην reposui e libris ὑφειλό- μην edd sed γρ ἀφειλόμην in marg Mor)

289
ἐσθῆτα; ἀλλ’ ἐγγὺς τῶν σῶν ἀγρῶν χωρίον πριάμενος ἀπετεμόμην τῆς γῆς; οὐδὲν τούτων εἴποις ἂν τῶν γε οὐ πεπραγμένων.

διὰ τί οὖν ὃ μόνον ἦν μοι κτῆ- μα, γυνὴ γὰρ πένητι κτῆμα μόνον, τοῦτο ὑφελόμενος ἔχεις; κάλλους ἐπεθύμεις; εἶτα | ἐν ταῖς ἑταίραις [*](RIV 567) τοῦτο οὐκ ἐνῆν; ἀλλ’, οἶμαι, ταύταις μὲν χρώμενος οὐδένα ἂν ὕβριζες οὐδὲ ἠδίκεις οὐδὲ ἐποίεις ἄθλιον, ἡδονὴ δὲ ἦν σοι τὸ ταῦτα δύνασθαι. διὰ τοῦτο τὰς μὲν ὑπερέβης, ἐμοὶ δὲ ἐπέθου. εἶτ’ οὐ καταψηφιεῖσθε τούτου τοῦ τὰ τοιαῦτα τρυφῶντος, ἀλλ’ ἀνέξεσθε χο- ρηγίας λέγοντος καὶ τριηραρχίας καὶ ὧς ἡμεῖς οἱ πένητες οὐδαμοῦ;

ἀλλ’ οὐκ ἄξιον, ὦ δικασταί, τῶν τοιούτων ἀναλωμάτων τοιούτους ἀπαιτεῖν τοὺς μισθούς. οὔτε γὰρ ἔννομον οὔτ’ ἀνεκτόν. ἀρκείτω γὰρ αὐτοῖς, ἂν ταῦτα καλῶς καὶ προθύμως ποιῶσιν, ἐπ- αινεθῆναι, μοιχείας δὲ ἐξουσίαν μηδεὶς ἐν δημοκρατου- μένῃ πόλει ζητείτω. εἰ γὰρ οὐδὲ τοῖς ἀριστεύουσι, παρ’ ὧν ἡ σωτηρία τῇ πόλει, τοῦτο δώσομεν, πῶς οἱ μικρὰ ἀπὸ πολλῶν εἰσφέροντες λάβωσιν;

ἡμεῖς ἀπὸ χρη- μάτων μὲν οὐδὲν ὠφελεῖν τὴν ἐνεγκοῦσαν ὁμολογοῦμεν, οὐ γὰρ ἔστιν ἡμῖν οὐδ’ ἐποίησεν ἡμᾶς τῶν εὐπόρων [*](3 διατί La 4 γυνὴ — μόνον citat floril. Neapol. fol. 285 r | ἀφελόμενος La 5 ἐπιθυμεῖς La | εἶτ’ La | ἐτἐαριαις Μ 6 οὐκενῆν Ma | ἦν La 7 οὐδ’ (2) Va edd 8 διατοῦτο Ma Β 9 εἶτα MaCl 10 τὰ insrui e MLaMaClVa om edd | ἀλλὰ ΜααΒ | ἀνέξεσθε Μ sed § e χ corr y, Ma sed ε(3) in ras m 2 11 ἐνταῦθα οἱ πένητες scripsi e LaMaClBVa οἱ πένητες ἐνταῦθα Μ οἱ ἐνταῦθα πένητες edd 12 ἄνδρες La 14 οὔτε(2) Μ Re | ἀρκείτω scripsi e LaMaClVa ἀρκεῖ ΜΒ edd 16 δημοκρατία Μ 17 πόλει om Μ | ζητείσθω Ma sed ’σθ’ in ras m 2, Οἶ’ | οὐδὲν MaCl | ἀριστεῦσισι Ma sed ~ in ’ corr 18 ταῖς πόλεσι M | τοῦτο om Μ | ἂν post πῶς inser My 19 τοῦτο ante λάβωσιν Β edd delevi | λάβωσιν in λάβοιεν corr My λαβοῦσιν La om Ma 21 οὐδὲ Μ edd)

290
ἡ Τύχη, ἃ δ’ ἂν ἀπ’ ἀνδρῶν εὔνων τε ὑμῖν καὶ προ- θύμων γένοιτο πάντα πεπλήρωται καὶ οὐκ ἂν ἐλέγξαις ἡμᾶς ἐν ταῖς τοιαύταις εἰσφοραῖς κακοὺς ἢ βραδεῖς.

48. θαυμάζω δὲ εἰ μηδὲ τούτους οὓς εἰσήγαγες ὑπὲρ σοῦ δεησομένους αἰσχύνῃ, οἳ οὐκ ἐλάττω σου περὶ ταῦτα ἀνηλωκότες ἔχοντες αὑτῶν εἰπεῖν πολλὰς μὲν ἐπιδόσεις, πολλὰς δὲ λειτουργίας ὅμως ἐπίστανται σω- φρονεῖν, ἐπεὶ καὶ νῦν ἄκοντές μοι δεῦρο εἰσεληλυθέναι δοκοῦσι κατεγνωκότες μὲν τῶν τούτῳ τετολμημένων καὶ εἰδότες ὧς διὰ τοῦτον τὸ πλουτεῖν διαβέβληται, ταῖς πολ- λαῖς δὲ ἱκεσίαις αὐτοῦ καὶ τοῖς δάκρυσιν ἠναγκασμένοι. οἷς πολλὰ ἀγαθὰ γένοιτο καλῶς τοῖς οὖσι χρωμένοις.

49. Ἀλλ’ οὐχὶ σὺ τοιοῦτος, ὦ κατὰ τῶν πενήτων πλουτῶν, ἀλλ’ οἴει δεῖν ἃ τοῖς τυράννοις, ταῦτα ἐξεῖ- ’ναι σοὶ μενόντων ἤδη τῶν νόμων. ἀλλ’ οἵδε σε ἀπ- άξουσι τήμερον ὧς ἐμὲ καὶ οὐ γένοιο ἂν δυνατώτερος RIV 568 | τῶν δικαστηρίων ἐν τούτῳ. τεθνεῶτος δὲ σοῦ τάχ’ ἂν ὑπάρξειε καὶ τῷ νόμῳ τεθῆναι τῆς σῆς ἀπηλ- λαγμένῳ δυναστείας.

[*](17 Dem. fals. leg. p. 431, 7)[*](1 ἂν inserui e libris cum lacobsio Lect om edd 2 γέ- νοιτο reposui e libris cum lacobsio γένηται edd sed γρ γένοιτο in marg Mor 3 ταῖς om Μ | εἰσφοραῖς scripsi e Μ sed εἰσ’ antepos ’ν, MaClBVa φοραῖς La edd 4 μὴ δὲ ΜΜαΒ | ἧσο εἰσήγαγες reposui e libris ἤγαγες edd ὁ δεομένους Β δεο- μένους MaClVa | αἰσχύνῃ Μ sed ἡ ex ἃς ut videtur corr y | σοῦ Μ 6 τούτους libri sed γρ ταῦτα in marg M m, et γρ in marg Mor | αὐτῶν libri edd | εἰπεῖν αὐτῶν MaClB Va Va 8 post μοι ras 2 litt Μ | δεῦρ’ Va edd 10 τούτων Μ sed ὢ in ὁ corr, MaCl | καὶ ante ταῖς Ma 11 ἱκεσίαις Μ sed σί’ in τει corr y 13 τῶν om Μ Ferr Re 15 σοὶ om LaMaCl καὶ σοὶ coni Re | οἶδε La | ἀπάξουσι τήμερον ὧς ἐμὲ scripsi e La MaClBVa ἀπαλλάξουσιν ἐμοῦ τήμερον Μ edd 16 γένοιο scripsi γένῃ libri sed ῃ in οἱ corr My, edd 17 δέ σου MMa Cl edd)