Declamatio 31

Libanius

Libanius, Declamatio 31, Libanii Opera, Vol 7, Declamationes XXXI-LI, Foerster, Teubner, 1913

ἐγὼ δὲ βουλοίμην ἂν καὶ τὸ σῶμα ἐρρῶσθαι καὶ τὰ ἐμαυτοῦ κεκτῆσθαι, εἰ δ’ ἀναγκαῖον εἴη περὶ θάτερον γενέσθαι βλάβην, νοσῶν εὐπορεῖν ἑλοίμην ἂν ἢ μὴ νοσῶν ἀπορεῖν. τὴν μὲν γὰρ νόσον δύναιτ’ ἂν ἐλαφρὰν ποιεῖν τὸ χρυσίον, ὁ δ’ ὑγιαίνων ἐν πενίᾳ στένει τῶν ἀρρώστων πλέον καὶ ἡ τῆς ὑγείας χάρις τῇ τῶν χρημάτων ἀπουσίᾳ διαφθείρεται. πάλιν τοὺς παῖδας εὐξαίμην ἂν ζῆν ὄντων ἡμῖν χρημάτων, εἰ δ’ ἡ Τύχη θάτερον νέμοι, βούλεσθέ με εἰπεῖν ἃ φρονῶ; τὸ πλουτεῖν παίδων οὐκ ὄντων τοῦ πένεσθαι μετὰ παίδων προτιμότερον. τί γὰρ δεῖ βλέποντας εἰς ἀλλήλους δακρύειν, ὅ πενία ποιεῖν πέφυκε;

καὶ νῦν εἰ μὲν οὐδείς με οὐδὲν ἀφῄρηται τῶν ἐμῶν, ἀλλὰ μένει μέν μοι τὸ πόνοις συνειλεγμένον, μένει δὲ τὸ παρὰ τῶν θεῶν δοθέν, [*](1 ἕκαστον La sed ος supra ον p 2 ἀνιαρότατον scripsi ut coni Re ἀνιαρώτατον LPaClVaB edd ἀνιαρότερον La | ὅ τι PaClLaB edd | ὅ Pa Mor Re 3 τοῦ om VaB 4 αὐτῷ Cl Mor αὐτῷ Pa 5 τὰ om Cl 6 διαμαρτὼν Cl) [*](7 τούτου L Ferr 8 τἀμὰ Pa et γρ in marg Mor μιν) [*](9 δὲ LB I εἴη om La Ι γίνεσθαι Pa Mor Re 10 μὴ Cl Ι μὴ εὐπορεῖν Va sed γρ ἀπορεῖν suprascr m 2 13 ὐγἰας La) [*](15 ἡμῖν om Pa Mor Re | δὲ ClLa | ἡ om Cl Ι νέμοι scripsi e Cl LaB νέμει LVa Ferr Re διδοῦσα Pa Mor 16 εἰπεῖν με ἃ φρονῶ βούλοιτο Pa Mor | ἀφρονῶ ἁ | παίδων in marg Va 2 17 τῶν ante παίδων La 18 γὰρ om Cl | ὃ om La 20 μοι om Pa Mor Re Ι πολλοῖς ante πόνοις Pa Mor Re 21 ταλάν- των post συνειλεγμένον Va)

26
φεύγω τὸν θάνατον, ἐπιθυμῶ ζῆν, εὐεργέτης ὁ κω- λύων τελευτᾶν· εἰ δὲ ἔχετε τὰ ἐμὰ καὶ γέγονέ μοι [*](RIV 209) χείρω τὰ ἔνδον καὶ πενέστερος | ἐγὼ χιλίαις, τί θαυμαστὸν εἰ γλυκὺν νομίζω τὸν θάνατον; ἢ ὅτι μὴ ὅλης τῆς οὐσίας ἐκβέβλημαι; τότε δὴ οὐκ ἂν ὑμῖν ὑπὲρ κωνείου διελεγόμην οὐδ’ ἂν ἔδει με δεῦρο κατα- φυγόντα πείθειν ὑμᾶς ἀποκτεῖναί με. τὸ γὰρ τῆς συμφορᾶς μέγεθος ἀπέχρησεν ἂν ὀξύτερόν με σιδήρου κατενεγκεῖν. δήμευσις μὲν οὖν τῶν ὄντων ἐκεῖνο ἂν ἐποίει, αἱ δὲ χίλιαι οὐ τοῦτο;

ἦλθον εἰς τὸ βου- λευτήριον, λέγω λόγον, μόλις μέν, καὶ γὰρ τὸ πλέον τῆς ψυχῆς ἀπελήλυθε, λέγω δὲ ὅμως. τί οὖν λέγω; ὅτι δημεύσεως μὲν τὸ παρὸν ἧττον, θανάτου δὲ ἄξιον. ἐπεὶ καὶ πλέων, ὦ βουλή, κατ’ ἐμπορίαν, εἰ τῶν ἀγω- γίμων ἐδέησεν ἐκβαλεῖν τι τοῦ κλύδωνος ἀναγκάζον- τος, κἂν ἐπὶ μικρῷ μέρει, ἐπὶ μικρῷ λέγω; τριῶν μὲν οὖν ἢ τεττάρων κεραμίων ἐκριπτουμένων εἱπόμην ἂν καὶ ἐπαπωλλύμην, μὴ γὰρ ἀπολλύσθω μηδὲν τῷ [*](1 φεύγων ὢ 2 ἔχω τὰ ἐμά Οἶ’ οἴχεται Cobet Coll 284 at cf. p. 27, 11 I τἀμὰ La Cobet 3 χεῖρον Va Ι τἄνδον La τὰ τῶν ἔνδον Pa | ἀντὶ πεντακοσίων ante χιλίας Pa Mor sed in hoc om γρ in marg, Re | χιλίας PaLa Mor sed in hoc γρ χιλίαις in marg, Re Ι ἀπαιτηθεὶς post χιλίας La sed in marg P, ἀπο- βαλὼν Pa Mor sed in hoc om γρ in marg, Re 4 νομίζων La sed ν(2) del s Ι ἢ om Pa 5 δὴ scripsi e Β δὲ LPaVa Cl edd δ’ La 6 περὶ Β 10 ἦλθον] ἀλλ’ Pa Mor Re | ἐλθὼν post βουλευτήριον Pa Mor Re 11 λέγων 11 Ferr | νῦν post γὰρ ClLa 12 ἀπελήλυθεν Cl | τί] πλὴν Cl | οὖν om Va) [*](13 μὲν om Pa Mor 14 ἐπεὶ καὶ om Pa Ι κατεμπορίαν Pa 15 ἀγαγεῖν Va sed ἐξ ante ἁ inser m 2 et γρ καὶ ἐκβα- λεῖν in marg m 2 Ι τί Cl | κλύδωνος La sed κ in ras f 16 σμικρῷ Pa Mor Re Ι μέρει La sed εἰ in ras f Ι ἐπὶ om Β | σμικρῷ Pa La Mor Re Ι λέγω Va sed έ in ras m 2 17 μὲν οὖν om VaB Ι κεραμίων L sed ι ex ει corr m 2 Ι ἐκριπτουμένων Va sed ι in οι corr m 2 18 καὶ] ἢ Pa Mor)

27
μέλλοντι δυσχεραίνειν τὸ ζῆν.

ἐγὼ δὲ καὶ δοίδυ- κος οἴκοθεν κλαπέντος ὡρακιῶ, κἂν χύτρα συντριβῇ, πλήττομαι τὴν ψυχήν, κἂν ἔκπωμα τοῦτο πάθῃ, τῷ παραπεσόντι βέλει χρῶμαι κατὰ τῶν διακόνων καὶ οὐδὲν ὅλως ἐξαιρεῖ μου τὴν λύπην. τὸ γὰρ ζωμοῦ, τὸ γὰρ ἀλῶν ὑφελέσθαι τινὰ καὶ εἴ τι τοῦδε φαυλότερον οὐκ ἐν ζημίᾳ θετέον; ἢ οὐ καὶ τῶν ἀλῶν καὶ τῶν τοιούτων ἀπάντων τιμὴν καταβάλλομεν; χιλίων οὖν δραχμῶν ἀπὸ τῆς ἐμῆς οἰκίας ἡρπασμένων ζῆν μοι παραινεῖ; εἰ γὰρ ἐνείμασθε πρός με τὸν θησαυρόν, οὐκ I ἐχρῆν ἀποθνήσκειν· νῦν δὲ ὅλον ἔχοντες [*](RIV 210) ἀπέσχεσθε οὐδὲ τῶν ἄλλων, ἀλλ’ ἐπορθήσατέ μου τὴν κιβωτόν.

35. Ναί, φησί, νόμος γὰρ ἦν. τοῦτο δέ, εἰ μὲν κατηγόρουν ὑμῶν ἐν δικασταῖς, ἦν ἄν τις ἀπολογία. [*](2 cf. ad t. VI 531, 7) [*](2 ὡρακιῶ λέγεται κυρίως τὸ ἐν βαλανείοις ἐκλύομαι καὶ λειποψυχῶ καὶ σκοτοῦμαι καὶ ὠχριῶ. γίνεται δὲ ἀπὸ τοῦ ὥρα καὶ τοῦ αἰκίζομαι in marg L cf. schol. ad Arist. ran. 481; pac. 702. Et. M. p. 823, 34) [*](1 τὸ Va sed ὁ in ras m 2 τῷ PaClLa Mor sed in hoc γρ τὸ in marg, Re | δὲ om Cl | δίδυκος La 2 ἔνδοθεν Β Ι κἂν πεσόντι χύτρα] χύτρα ἂν Pa Mor 3 τῷ παραπεπονθότι μέλει Cl) [*](4 καὶ om Pa 5 οὐδὲν Va sed ὲν in ras e μὲν ut vide- tur corr m 2 οὐδὲ μὲν La οὐδὲ μὴν Cl Ι ὅλως Va sed ὡς in ras m 2 Ι ἐξαιρεῖ scripsi e Cl cum Gasda ἐξαίρει ἐξαίρει libri edd 6 τούτου ClVa 7 θεατέον Pa Ι ἢ οὐ om Pa | ἄλλων PaVa Ι ἀπάντων post ἄλλων Va 8 ἀπάντων om La | οὐ ante τιμὴν Pa I καταβάλλομεν τιμὴν La Ι κατεβάλλομεν ἁ | δὲ Mor) [*](10 εἰ L sed ex οὐ corr m 2 11 δ’ ClLaVa | οὐδ’ ante ὅλον LaVa 12 ἀπέσχεσθε scripsi ἀπέχεσθε libri edd Ι οὐδὲ om ClLaVa | τὸ κιβώτιον Pa Mor Re cf. t. III 417, 16 15 ἐν om Cl Ι δικασταὶ Cl)

28
καίτοι καὶ τότε εἷπον ἄν· κακῶς, ὦ πολῖται, χρῆσθε τῷ νόμῳ καὶ τῶν μὲν γραμμάτων ἔχεσθε, τὴν διάνοιαν δὲ τοῦ θέντος ἰδεῖν οὐ βούλεσθε. τίς οὖν αὕτη; ἐκεῖνος ἀπὸ τῶν μεγάλων θησαυρῶν ὠφελεῖ τὸ κοινόν, ὧν μέρος πολλοστὸν αἶ χίλιαι, καὶ ποιεῖ τοῦθ’ ἅπερ ἐπὶ τῶν τελῶν. ὥσπερ γὰρ ἐκεῖ παρὰ τῶν ἐμπόρων ἀξιοῖ τι κερδαίνειν τὴν πόλιν, οὕτω κἀν- ταῦθα παρὰ τῶν εὑρηκότων κείμενά που χρήματα με- γάλα. καὶ εἶναι βούλεται τὸ πολὺ μὲν τῶν ἐπιτυχόν- τῶν, ὀλίγον δέ τι τοῦ δήμου.

καὶ εἰ μὲν ὀρθῶς καὶ τοῦτο ἢ μή, νῦν οὐ καιρὸς ἐξετάζειν, ὅδ’ οὖν ἐβούλετο, τοῦτο ἔστιν. ὅπου δὲ ὁ θησαυρὸς πεντα- κόσιαι, τίν ἔχει λόγον ἀπὸ τῶν πεντακοσίων τούτων χιλίας γενέσθαι τῇ πόλει, ὥσπερ ἂν εἴ τις γεωργὸν λαβόντα παρὰ τῆς γῆς ἑκατὸν μεδίμνους διακοσίους ἀναγκάζοι καταβαλεῖν ἀπὸ τῶν ἑκατὸν τῇ πόλει;

ταῦ- [*](5 πολλοστὸν τὸ μικρόν, δὶς τὸ λ. πολοστὸν δὲ τὸ ὕστερον δι’ ἑνός in marg L) [*](1 καί τις τότε εἷπεν ἄν Pa Mor | τότε om Re 2 ἔχεσθαι Pa 3 δὲ διάνοιαν Pa Ι θέντος La sed e πεπονθότος corr m 2 ὠθἐντος Va τιθέντος Pa Mor | οὐ βούλεσθε ἰδεῖν Pa Mor φόρων Re 4 ὠφέλει La 5 πολοστὸν Cl 6 τελῶν L φόρων τελῶν Ferr τελῶν Mor sed γρ φόρων in marg | παρὰ La sed ambo α in ras f 7 τί Cl Mor Ι οὕτως ἁ 8 παρὰ scripsi e ClVaB cum Gasda περὶ LPaLa edd 9 καὶ om Pa Mor | τὸ om PaCl Ι λοιπὸν ante πολὺ L sed del, edd delevi τὸ λοιπὸν τὸ πολὺ coni Gasda 10 μέρος post τι Pa Mor Re 11 καὶ τοῦτο ὀρθῶς Pa Mor Re Ι ὃ δ’ scripsi e ClLa ὅδ’ LPaVaB edd ὃ lacobs Lect 98 12 καὶ ante ὁ VaB | ὁ om La 13 τίνα La 14 γίνεσθαι Β 15 παρὰ La sed ambo a in ras f Ι σίτου post μεδίμνους Pa Mor Re Ι διακοσίους L sed α inser m 2 16 ἀναγκάζοι scripsi e ClLaB ut coni Re ἀναγκά- ζει LPaVa edd Ι καταβαλεῖν om VaB Ι ἀντὶ Pa Mor sed in hoc γρ ἀπὸ in marg, Re | διδόναι δοῦναι Β) post πόλει VaB)

29
τὰ καὶ πλείω τούτων ἔλεγον ἄν, εἰ πρὸς ὑμᾶς ἐδικα- ζόμην καί, νὴ Δία γε, ἐλθὼν ἐπὶ τὸν τοῦ νομοθέτου τάφον ἐβόων < ἄν> ὦ τιμῶν σὺ πολλῶν παρ’ τετυχηκὼς διὰ τοὺς νόμους οὓς ἔγραψας πρὸς τοσοῦτον ἀτοπίας ἦλθες, εἰπέ μοι, καὶ ἀπο- πληξίας ὥστ’ ἀπὸ τοσούτων τῇ πόλει τοσαῦτα διδόναι; ὁ δέ μοι δοκεῖ κἂν ῥῆξαι φωνήν, εἴπερ οἷόν τε ἦν, ὡς οὐ ταῦτα ἐφρόνουν, ἀλλ’ ὁρῶν τινας θησαυροὺς ὑπερφυεῖς οὐκ ὀλίγους εὑρημένους οὕτω ταῦτα ἐτίθην, θησαυρὸν δὲ πεντακοσίας δραχμὰς οὐκ ἤλπιζον Ι ἔσεσθαι. νοῦν δὲ ὁ [*](RIV 211) δῆμος ἔχει καὶ τὸ ἐκφυγόν με εἴσεται.

Τοιαῦτα μέν, εἰ ὅπως μὴ δοίην ἠγωνιζόμην, ἔλεγον ἄν, δεδομένων δὲ καὶ κειμένων τῶν δραχμῶν καὶ τελευτῆς ἐπιθυμοῦντος ἐμοῦ τίς ὁ καιρὸς ἢ τού τοὺς πρὸς ἐμὲ τοῦ νόμου μεμνῆσθαι ἢ ἐμὲ ζητεῖν τίς ὁ νοῦς τῶν γραμμάτων; τιμαῖς ἀντιλεγέτω τις ἐπιλαμ- βανόμενος τῶν αἰτήσεων, ὡς οὐδὲν ἀγαθὸν εἰργασμέ- νος ὁ ἄνθρωπος οὗτος ἐπὶ δωρεὰν ἧκε τὴν τῶν ἀγαθῶν ἀνδρῶν, τῷ δὲ ζῆν οὐ βουλομένῳ σύμπραττέ· [*](7 cf. Wemer, De Libanii studiis Herodoteis p. 88) [*](2 γ’ Pa Mor Re 3 ἄν insemi om libri edd Ι πολλῶν σὺ La I παρ’ ἡμῶν om Β 5 ἐπ’ ἐμοὶ La 6 τούτων Cl | τοσαῦτα τῇ πόλει ClLa τοσαῦτα scripsi e ClLaB cum lacobsio Lect 98 et Gasda τοιαῦτα LPaVa sed in hoc inser m 2 edd) [*](7 κελεύειν post διδόναι inserendum coni Gasda | ὥσπερ Οἶ’ | οἷόν Β οἰός Re 8 τ’ La | ἦν inser La sed ν p et η in ras f Ι „malim verba sic strui: ἀλλ’ ὁρῶν οὐκ ὀλίγους θησαυροὺς ὑπερφυεῖς εὑρημένους Re | ταῦτ’ L 13 μέν om Pa 14 καὶ ante δεδομένων Pa 15 αὐτοῦ μου Pa Mor Re | τούτου Pa Mor 17 τῶ ἐφιεμένῳ ante τιμῆς inser La n | ἀν- τιλέγω; τις Pa Mor sed in hoc γρ ἀντιλεγέτω τις in marg | τίς LaVa 18 καὶ ante ὡς inserendum coni Gasda Ι τὴν πόλιν post εἰργασμένος La 19 ἐπιδωρεὰν La | τὴν inser Pa om Va 20 δεικνύτω post ἀνδρῶν, Mor sed om γρ in marg, Re | συμπραττέτωσαν L sed ρατ corr m2)

30
τωσαν ἅπαντες εἰς τὸ μηκέτ’ εἶναι. πολλῆς γὰρ ἐπη- ρείας κωλύειν ὃ τὸν μὲν λαβόντα εὐφραίνει, βλάπτει δὲ τῶν ἄλλων οὐδὲν οὐδένα.

οὐχ ἱκετεύω τήμερον ἀπολαβεῖν τὰς χιλίας ἤ, εἰ μὴ τοῦτο ῥᾴδιον, τὰς πεν- τακοσίας, ἀλλ’ ἴστω μὲν τῆς πόλεως ἅπαν τοῦτο, εἰ δοκεῖ, γενέσθω δὲ τῷ τῶν χρημάτων ἀφαιρεθέντι τὸ φάρμακον. καλόν, ὦ βουλή, ζῆν, καλὸν τὴν τῆς Τύχης ἔχοντα ῥοπήν, πολεμούσης δὲ ἐκείνης ἐν τῷ δοκεῖν βοηθεῖν εἰκτέον καὶ οὐ δοτέον αὐτῇ κακῶς αὖθις ποιεῖν. ἐν μόνοις γὰρ ἐκείνη δυναστεύει τοῖς ζῶσι, νεκρὸν δὲ λυπεῖν οὐκ ἔχει.

40. Τὰ καινά, ὦ βουλή, πανταχοῦ μεγάλαι κἂν ἀγαθὰ ᾖ κἂν θάτερα. τῷ γὰρ μηδὲν εἶναι τοῦ πε- πραγμένου παράδειγμα τὴν ὑπερβολὴν ἑκάτερον λαμ- βάνει. καινὸν δὴ καὶ τὸ νῦν κατ’ αὐτὸ τοῦτο τὸ μόνῳ μοι τῶν πάντων συμβεβηκέναι. ἐν εὐτυχήμασιν ἠτύ- χηκα, ἐν κέρδεσιν ἐζημίωμαι, ἐν οἷς εὗρον ἀπολώλεκα. μόνον με τῶν πάντων θησαυρὸς ἔδειξεν ἄθλιον καὶ [*](9 Lys. or. 18 § 5 p. 149, 33 13 Dem. Andr. p. 597, 3) [*](3 οὐδὲν om VaB 4 ἀπολαυεἶν Cl ἀπολαλοῦν Va sed ολαλο in ras m 2 et ὗν eras et εῖν supra οὑν m 2 5 τῆς πό- λεως scripsi e ClLaVaB τῇ πόλει LPa edd 6 γενέσθα.ι L Ferr | τῶν om Pa Mor 7 φάρμακον. καλόν, ὦ βουλή. scripsi cum Gasda φάρμακον καλὸν ὦ βουλή. libri sed καλὸν om Pa, edd I ζῆν — 8 ῥοπήν ad versum comoediae Atticae ζῆν τὴν ῥοπὴν ἔχοντα τῆς τύχης ῥοπήν revocat Kockius Com. Att. fr. III 502, 508 Ι καλὸν ζῆν coni Gasda Ι τὴν scripsi e ClLa τὸν LPa VaB edd 8 τὴν ante ῥοπήν Pa Mor Re | δ’ La 9 βοηθεῖν δοκεῖν Pa I οὐ om ἁ μὴ Pa 10 μόνοις Va sed ὄις ex ἡ corr m 2 Ι δυναστεύεις Va sed ει supra εις m 2 13 τἀναντία Pa Mor sed in hoc γρ θάτερα in marg, Re | τῷ scripsi e ClVa cum Sinteni τῶν La τὸ LPaB edd 15 δὲ La | τῷ Pa Mor Re 16 πάντων reposui e LClLaVaB ἀπάντων Pa Mor Re πραγμάτων Ferr 18 ἀπάντων Va Ι ὁ ante θησαυρὸς Β | θησαυρὸς Mor sed γρ συμφορὰ et ἴσ. θησαυροῦ συμφορὰ in marg συμφορὰ Pa)

31
δι’ εὐφροσύνης εἰς πένθος παρεπέμφθην ὁ κακοδαί- μων.

πόσης, ὦ βουλή, | δυστυχίας | γέμει τὸ [*](RIV 212) πρᾶγμα. ἐπὶ μὲν γὰρ τῶν ἄλλων ἀνθρώπων χωρὶς μέν ἐστι τὸ εὖ πράττειν, χωρὶς δὲ τὸ κακῶς, καὶ ἐν μὲν τῷ στένουσιν, ἐν δὲ τῷ χαίρουσι, καὶ κειμένοις αὐτοῖς ἐν συμφοραῖς ἡ τῶν βελτιόνων ἐλπὶς ἔχει παραμυθίαν· ὅτῳ δὲ τὰ βελτίω γέγονε χείρω καὶ τὰ χρηστὰ πονηρὰ καὶ τὸ δοκοῦν τῆς Τύχης εὐμενὲς πικρόν, πῶς ἂν οὗτος αἱροῖτο ζῆν, ᾧ κίνδυνος εὐ- τυχεῖν;

42. Ἀλλ’ ἔξεστιν εὔξασθαι, φησί, πάλιν καὶ ῥᾴδιον τῇ Τύχῃ δοῦναι δεύτερα. καλῶς. τί οὖν, ἂν παραπλήσια καὶ πάλιν ἡ μὲν δῷ πεντακοσίας, ὑμεῖς δ’ ἀφέλησθε χιλίας; δύναται μὲν γὰρ δοῦναι καὶ μείζω, τί δ’, ἂν μὴ βούληται μείζω; τί δ’, ἂν τῶν νῦν ἐλάττω; δι’ εὐχῶν καὶ θησαυρῶν ὑμῖν ἀπο- στήσομαι τῶν ἐμαυτοῦ; καὶ ἡ μὲν εὐφημία τοῦ ῥήμα- τος ἐμή, τὰ χρήματα δὲ ὑμέτερα;

εἴθε μηδὲ πρό- τερον ηὐξάμην μηδὲ ἔσχον ἐπινεύουσαν τὴν Τύχην, [*](2 (??)σης Cl 4 οὐ L sed εὗ in marg m 2 5 χαίρουσιν Pa Mor Re | στένουσι Pa Mor Re 7 ὅσω Cl 8 πονηρὰ χρηστά Pa 9 πικρόν Mor sed γρ πονηρὸν in marg πονηρὸν Pa Ι ᾦ — εὐτυχεῖν ut emblema delendum censet Gasda Ι τὸ ante εὐτυχεῖν Pa Mor Re 11 εὔξβασθαι ἔξεστι Pa εὔξα- σθαι ἔξεστι Mor Re Ι ἔστιν La | καὶ ante πάλιν La 12 τῇ inser La s Ι τὰ ante δεύτερα inser La s καλλίω δοῦναι τὰ δεύ- τερα coni Re | δεύτερα καλῶς Mor 13 καὶ πάλιν post ἂν, non post παραπλήσια Pa | καὶ post πάλιν Β 14 δὲ edd | δοῦναι om Pa I δοῦναι καὶ om Mor sed γρ in marg 15 μὴ — ἂν om Cl Ι βούλοιτο Β I μείζω· τί Pa 17 γρ ἐμαυτοῦ post τῶν in marg et in alt marg ὄντων Va 2 18 μὴ δὲ PaLa 19 μὴ PaLaB Ι ἐπιδοῦσαν Pa)

32
μᾶλλον δὲ εἰρωνευομένην, ἄμεινον δὲ εἰπεῖν, ἐνεδρεύ- ουσαν. ἤρκει μοι τὰ πρὸ τοῦ θησαυροῦ, ἐγὼ δὲ κατὰ τὴν ἐν τῷ μύθῳ κάμηλον ζητῶν τὸ πλέον ἐν οἶς εἶχον ἐβλάβην. φοβοῦμαι ταύτην ἐγὼ τὴν θεὸν ἣ γέ- λωτα ἐξ ἐμοῦ πεπόρισται. καὶ οἱ πλωτῆρες φεύγουσιν, ὦ βουλή, θάλατταν ἐν ᾗ τὸ πλοῖον αὐτοῖς περὶ τὰς ὑφάλους ἐρράγη. δέδοικα κἀγὼ τὰς ὑφάλους τῆς Τύχης. ἴσως που με παιδιὰν τέθεικε τοῖς ἄλλοις θεοῖς. [*](RIV 213) ὅτι μὲν γὰρ τοῖς ἀνθρώποις, | ὁρᾶτε. γελῶντες γοῦν οὐ διαλελοίπατε.

εἰ μὲν οὖν εἰσελθοῦσα εἰς τουτὶ τὸ βουλευτήριον λέγει μὴ ταὐτά με δράσειν καὶ καθίστησι τῶν θεῶν τινας ἐγγυητὰς ὡς δώσει πλῆθος ταλάντων, ἀναμενῶ θησαυρὸν ἕτερον βεβαιοῦντα τοὔ- νομα τῷ μέτρῳ· εἰ δὲ ἔν τι τοῦτο τῶν ἀμηχάνων καὶ οὐδὲ ἐκεῖνο δυνατὸν ἀδικοῦσαν αὐτὴν ἐν δικαστηρίῳ λαβεῖν, ἀλλὰ πράττουσα ἃ βούλεται κρείττων ἐστὶν ἢ παθεῖν, τί με τηρεῖτε κακοῖς δευτέροις, ἔν ὑμεῖς διὰ [*](3 Aesop. fab. 184 ed. Halm 7 cf. ad t. Y 283, 11) [*](1 δὲ om Pa | εἰρωνευομένην Va sed μένην in ras 2 litt m 2 εἰρωνευόμην Cl 2 πρὸ om Pa 3 θυμῷ Pa Ι ζητῶν τὸ πλέον om Β ζητῶν Mor sed γρ ζηλῶν in marg ζηλῶν Pa | τὸ om Cl 4 ἐβλάβη Pa Mor | ἐγὼ τὴν θεὸν corr L 2 Ι θεὰν Pa Mor I ἢ La sed ’ in ‘ corr s 6 θάλασσαν L Ι τὸ om VaB | πλοῖον Va sed οῖο in ras m 2 Ι τοῦ Pa 7 ἐρράγη — 8 ἴσως] διακινδυνεύει τῆς τύχης παραπεμπούσης. ἦ ἡ που Mor) Pa et γρ in marg Mor 8 που om ClLa sed in hoc ras 3 litt ποῦ Va I παιδιάν με ClLa | τοῖς ἄλλοις προτέθεικε ClLa 9 ὅ τι ClLaB Mor Re qui ὅτι coni Ι ἐν ante τοῖς Pa Mor 10 γοῦν οὐ reposui e ClLaVaB γὰρ οὐ L Ferr οὐ Pa οὐ γοῦν Mor Re 11 λέγειν Cl | ταὐτά scripsi ταῦτα libri sed ~ del et supra α La, edd | καὶ om Cl 13 ἀναμενῶ scripsi e Cl ἀνα- μένω reliqui libri edd 14 ὧς δώσει πλῆθος post μέτρῳ La sed del y | ἔν τι scripsi auctore Cobeto Coll 284 ἓν Cl ἔνι re- liqui libri edd 16 λαβεῖς La sed ς in ras s | πράττουσαν Pa Cl 17 μετρίτε La sed τρίτε in τηρεῖτε corr y)

33
τῶν ἐμῶν θησαυρῶν εὑρίσκητε χρήματα;

εἰ μὲν γὰρ οἷός τε ἦν φανέντος ὀνείρατος δηλοῦντος θη- σαυροῦ τι χωρίον κατασχεῖν ἐμαυτὸν καὶ μὴ δραμεῖν ᾗπερ πρότερον, ἀπῆν ἂν δευτέρας ζημίας φόβος· εἰ δ’ ἕλκομαι μὲν ὑπὸ τῶν ἐνυπνίων καὶ τῆς ἀμείνονος γί- νομαὶ προσδοκίας, τὰ δ’ ἴσως, ἂν ἐπιβουλεύσῃ καὶ πάλιν, ὁποῖα δὴ καὶ τὰ νῦν, πῶς οὐκ ἐσχάτης ἀνοίας κακῷ τὸ κακὸν ἐπιχειρεῖν ἰάσασθαι καὶ περιμένειν ἐχθρούς τε ὀνείρους καὶ πολέμιον νόμον;

καὶ γὰρ εἰ μὲν ἐμέλλετε λύσειν τουτονὶ τὸν νόμον, οἷα πολλὰ περὶ τοὺς παλαιοὺς πεποιήκατε πολλάκις ἔργῳ πονη- ροὺς ἐλεγχθέντας, ἴσως ἄν τι λέγειν ὁ πείθων ζῆν ἐδόκει· εἰ δ’ ἔσται κύριος καὶ ταῦτα οὐχὶ δίκαια ποιῶν, ἐρῶ γὰρ οὐδὲν φοβηθείς, ποῦ γάρ ἐστι δίκαιον, ὦ [*](6 cf. p. 32, 1 8 Her. III 53,2. Thuc. V 65,2. Soph. Alead. fr. 74 N 2; Ai. 362 10 sq. cf. t. V 59, 7 sq.) [*](1 συμφορῶν ClLa Ι καὶ γὰρ εἰ μὲν ClLa 2 τ’ La | φαν- θέντος ClLaB 3 τί La | χωρίον L sed ὂν ex οὐ corr m2) [*](4 ὥσπερ VaB | δευτέρας ζημίας scripsi e ClLaVaB ζη- μίας δευτέρας LPa edd | δὲ VaB 5 ἀμείνονος La sed όνος ex ω corr y | γίγνομαι L 6 ἐπιβουλεύσῃ καὶ scripsi e Β ἐπιβουλεῦσαι ClLa sed in hoc ~ in ’ corr s ἐπιβουλεύσηται PaVa sed in hoc τ in ras, Mor Re ἐπιβουλεύσητε L Ferr) [*](7 πάλιν La sed ’ e ~ corr s | τανῦν Β Ι πῶς — 8 ἰάσασθαι ad versus comoediae Atticae πῶς οὐκ ἀνοίας ἐσχάτης τὸ κα- κὸν κακῷ I ζητεῖν ἰᾶσθαι; revocavit Kockius Com. Att. fr. III p. 485,409 8 ἰᾶσθαι ClLaVaB 12 δειχθέντας Pa et γρ in marg Mor Ι ἀντιλέγειν Cl | πείσων Pa Mor 13 δ’ ἔσται scripsi e Cl δ’ ἔστι La sed ι ex η corr f δ’ ὁδὶ Β δὲ δὴ LPaVa edd cf. ad p. 35,3 | ταῦτ’ Va | οὐ ποιῶν δίκαια Pa | εἴη post ποιῶν LPa edd delevi „fortasse legendum ποιῶν ἂν λέγων εἴη frustra garriet. deest profecto“ Re aposio- pesin potius statuendam duco 14 γάρ inserui e ClLa om VaBLPa edd | ἐστι om Va ἐστιν Cl Ι ὦ βουλὴ δίκαιον Cl | w βουλή om Va)

34
βουλή, τὴν ἑτέρων εὐτυχίαν ἁρπάζειν καὶ τῶν μὲν χαλεπωτέρων μηδενὸς ἰέναι μεθέξοντα, τῶν χρηστῶν δὲ οὐ μικρὸν ἀποτέμνεσθαι;

47. Καὶ μὴν οὐδ’ ἐκεῖνό γε ἴσον τῶν μὲν θησαυ- ρῶν αὐτῶν τοὺς μὲν εἶναι μείζους, τοὺς δὲ ἐλάττους, καὶ πολὺ διαφέρειν ἀλλήλων κατὰ τὸ μέτρον, ἐφ’ ἑκάστου δὲ γίνεσθαι τῇ πόλει τὰς χιλίας, κἂν ἑκατὸν [*](RIV 214) τάλαντα ὁ θησαυρὸς ᾖ κἂν πεντήκοντα κἂν Ι δέκα κἄν τε ἄργυρος κἄν τε χρυσὸς κἄν τε πέντε μναῖ, τοῦτο δὴ τοὐμὸν τὸ δυστυχές. καίτοι πῶς εὔλογον τὰς μὲν εἰσφορὰς κατὰ τὴν οὐσίαν ἑκάστῳ τίθεσθαι, τῶν θησαυρῶν δὲ τοῦτο ἐκβεβλῆσθαι τὸ δίκαιον;

48. Ἀλλὰ γὰρ κατηγορῆσαι μὲν τοῦ νόμου ῥᾴδιον, πεῖσαι δὲ ὑμᾶς ἀποστῆναι τοῦ κέρδους οὐκ ἔστιν. ἀλλ’ ἀποθανεῖν γε ἔστι τῷ μὴ δυναμένῳ πεῖσαι. καὶ γὰρ εἰ μέλλει μοί τις ἔσεσθαί ποθ’ ὕστερον θησαυρός, ἀλλὰ τὸν πρὸ τοῦ γε θησαυροῦ χρόνον πῶς ἂν βιῴην [*](9 ἰστέον ἀπὸ τούτου ὅτι ἡ μνᾶ ρ δραχμῶν ἦν in marg L; cf. p. 7, 2) [*](2 χαλεπώτερα Cl Ι μηδενὸς ἰέναι scripsi μηδένα ἰέναιLCl La sed in hoc in μηδέν ἀφιέναι corr f, VaB Ferr Re μη- δένα εἷναι Pa Mor 3 οὐ μικρὸν inserui e ClLaVa, ut inser Β μηδένα Pa om L edd 4 οὐδ’ Va sed γρ οὐδέν in marg m 2 οὐδὲ edd 6 ἀλλήλων κατὰ τὸ μέτρον reposui e ClLaVaB κατὰ τὸ μέτρον ἀλλήλων LPa edd | πολύ post ἀλ- λήλων L Ferr 7 γίγνεσθαι LLaVa Ι μὲν ante ἑκατὸν L Ferr) [*](8 ὁ inserui e ClLa sed in hoc inser f, Β om LPaVa edd ἢ La sed ’ in ~ corr 9 τε om Cl | τε om LClLa Ferr Re δέκα Pa et γρ in marg Mor 10 τοῦτο — δυστυχές om Pa Mor sed in hoc γρ in marg | τοὐμὸν Va sed ou in ω corr m 2 | εὕρεμα post δυστυχὲς inserendum coni Re 11 κατ’ οὐσίαν Va Ι προστίθεσθαι Pa Mor Re 13 γὰρ om VaB | μὲν om Cl 15 γ’ Va Mor sed iu hoc γρ μ’ in marg, Re Ι τὸ Cl Ι εἰ γὰρ καὶ Pa Ι καὶ om Mor sed γρ in marg κἂν Β 16 μοί τις scripsi e Va μοι τίς LClLa Ferr μοι PaB Mor Re | τις post θησαυρός Pa Mor Re)

35
τοῦ μὲν κέρδους οὔπω φαινομένου τῆς ζημίας δὲ ὁρωμένης; ποῖος γὰρ ἰατρὸς παῦσαι δύναιτ’ ἂν τὴν λύπην; τί δὲ τῶν πάντων οὐχ ὑπόμνημα ἔσται μοι τοῦ πράγματος;

ἂν ἐπ’ ἀγορᾶς διατρίψω, τοὺς εἰληφότας ὑμᾶς θεωρῶν ἀνιάσομαι, ἂν οἴκοι, τὸ κεκε- νωμένον κιβώτιον, ἂν ἐν ἀγρῷ, τὸν προδότην τόπον. ἂν μηδαμόθεν ἀργύριον γίγνηταί μοι, μᾶλλον ἐκεῖνο ζητήσω. ἂν φανῇ ποθεν πρόσοδος, ὅτι μὴ προστίθεται τοῦτο ταῖς χιλίαις, ἀλγήσω. τὸν οὖν ἐν μέσῳ τοσούτων βελῶν τίς ῥύσεται; θάνατος.

50. Ὦ τράπεζαι καὶ τραπεζῖται καὶ ἐμπορίαι καὶ ἔμποροι καὶ ναύκληροι καὶ ὁλκάδες, ὁ πολλὰ ἤδη πολ- πολλάκις ὑμῖν ἐγὼ χρησάμενος καὶ συμβαλὼν καὶ προέ- μενος καὶ κομισάμενος κὰν τῇ χειρὶ φέρων ἐπιεικῶς χρυσίον ἀπέρχομαι τοῖς μὲν ἀφ’ ὑμῶν καρποῖς εἰδὼς χάριν, ὑπὸ θησαυροῦ Ι δὲ πεσών.

[*](RIV 215)

51. Καλείτω μοί τις τοὺς παῖδας. τί κλάετε; τί [*](12 cf. t. VI 596, 7. Dem. p. 930, 21; 1285, 9 13 sq. Plat. Alc. I p. 125 C) [*](1 δὲ ζημίας Pa Mor Re 2 παύσαι Va | δύναιτ’ Va sed δύναι in ras 3 τῶν πάντων οὐχ] ταῖς οὐχ cum ras 3 litt Pa Ι ἔσται scripsi e ClLa δή LPaVaB edd 4 τραύματος ClLa) [*](7 γίνηταί LB Ferr γένηταί Pa Mor Re 8 προτίθεται Ferr προστίθεσθαι Mor 9 τοῦτο La sed supra τ(2) ras et ~ e ’ corr et ο(2) add f om BPa Mor Re σοῦτο ὢ ἴ’ ἀλγήσω reposui e ClLaVaB ἀγανακτήσω L sed ἤγουν ἀλγήσω suprascr m2 Pa edd I τῶν Cl | τοιούτων Pa Mor 10 τὶς Va sed τί suprascr m2 τί Mor sed γρ τίς in marg, Re Ι εἰ μὴ ante θάνατος Β, ἢ Pa Mor „possit quoqice legi: τί ἄλλο ῥύσεται ἢ ὁ θάνατος;“) [*](11 Ὦ — 12 ὁλκάδες om Pa Mor | τράπεζα LaB Ι ἐμπόρια La 12 καὶ δὴ ante ὁ Pa Mor Ι δὴ La 13 ἐγὼ om La | καὶ προέμενος om Pa Mor 14 κἀν scripsi e LClLaVa κἂν Pa κἂν Mor καὶ Β Ferr Re 15 ὑμῶν La sed ὐ in ras n ἡμῶν Cl 17 μοι τίς libri edd Ι κλάετε scripsi e PaLaB κλαίετε LClVa sed in hoc ι eras, edd)

36
ὀδύρεσθε; εἰ μὲν διὰ τὰς χιλίας, καλῶς ποιεῖτε καὶ τῆς παρ’ ἐμοῦ παιδείας ἀξίως· εἰ δὲ ὅτι οἰχήσομαι, κακῶς βεβούλευσθε. καὶ γὰρ ὑμεῖς, ἢν τι τοιοῦτον ὑμᾶς καταλαμβάνῃ, ταὐτὰ παρὰ τούτων αἰτεῖτε. καὶ μὴ τῷ φέρειν ῥᾳδίως ζημίας ἐλέγχετε τὰς γονάς. ἔτι μέντοι καὶ θεραπεύσει τι τῶν οἴκοι κακῶν ὑμῖν ἡ ἐμὴ τελευτή. ἃ γὰρ ἂν ἤσθιον ζῶν ἀργύριον ὑμῖν ἀποθα- νόντος γενήσεται.

τί οὖν ἐπισκήπτω; ταὐτὰ ἅπερ ἀεὶ παρῄνουν καὶ οὐδὲν καινόν. ἄρτον καὶ ὕδωρ ἱκα- νῆν ἡγεῖσθε τροφήν, λαμβάνοντες χαίρετε, διδόντες δακρύετε. μὴ διαβάλλετέ μου τὸν βίον τῷ τὸν ζῆλον φυγεῖν. βραχὺ φροντίζετε τῶν καταγελώντων ὄντων ὑμῖν χρημάτων. ὁ τάφος ἔστω μοι χῶμα μικρόν, ἐν- τάφια δὲ ταῦτα ἃ φορῶν νυνὶ λέγω. κοσμούντων δ’ ἕτεροι τοὺς νεκροὺς ὑπὲρ τοὺς νυμφίους. οὕτως οἰκεῖτε τὴν οἰκίαν ὡς ἐμοῦ ζῶντος καὶ παρόντος καὶ πάντα [*](8 cf. t. VI 288,3. Dem. Aph. ΙΙ p. 840,15; Phorm. p. 954,15) [*](1 δὲ ante ὀδύρεσθε ClLa 2 δ’ La 3 καὶ alterum ante ὑμεῖς Pa Mor Re 4 ὑμᾶς inserui e ClLaVa om LPa Β edd Ι ταὐτὰ scripsi auctore Re ταῦτα libri edd Ι παρὰ scripsi e ClLaVa ut coni Re περὶ LPaB edd Ι τούτουΡa τοῦτον Cl 5 μὴ τὸ Pa τῷ μὴ Mor sed γρ τὸ μὴ in marg | τὸ Va Ι ἐλέγχητε Cl | τἀς γονὰς om Pa τούς γονεῖς Va sed τἀς γονάς suprascr m 2 6 θεραπεύει Pa Mor | τί libri edd | ἐμὴ La sed ἑ inser Cl om Cl 7 ἂν om Pa 8 ἐπισκήπτω La sed ἡ ex ι corr f Ι ταὐτὰ scripsi ταῦτα LPaB edd ταῦθ’ ClLa om Va 9 ἀεὶ inserui e ClLaVa ut coni Re om LPaB edd Ι καὶ(1) om Cl Ι ὕδωρ Mor sed γρ οἶνον in marg οἶνον Pa 10 ἡγεῖσθε Va sed αι supra ε m 2 Ι τροφὴν λαμβάνοντες Pa Mor Re 11 διαβάλλετέ scripsi e Pa διαβάλλητέ LLaVaB edd διαβάλητέ Cl „procul duhio corrigendum διαβάλλετε aut διαβά- λητε“ lacobs Anth Pal III 735 Ι μοι Β Mor Re Ι τῶ La sed ῶ in ὸ corr p 13 ἔσται Β 14 δὲ om Va Ι φορῶ LClLaVa sed in hoc ν add m 2 Β Ι λέγων ClLa | δὲ ἑτέρων Cl 16 πάντ’ Mor Re ταῦτ’ Pa)

37
ἀκούοντος καὶ πάντα ὁρῶντος καὶ μηδαμῶς ἐκφέρεσθε τῶν ἰχνῶν.

53. Καὶ σοὶ δέ, ὦ γύναι, παραινῶ μενούσῃ μὲν ἔνδον τηρεῖν ἃ μεμάθηκας, εἰ δ’ ἑτέρῳ δέοι συνοικεῖν, ζητεῖν ἄνδρα ἐμοὶ προσόμοιον καὶ ἴσως οὐκ ἀπορήσεις.

Ἐγὼ δὲ ἐλπίζω βελτίω τινὰ χώραν ἕξειν παρὰ τοῖς κάτωθεν ἀδικήσας μὲν οὐδένα, τἀμαυτοῦ δὲ φυ- λάξας. τῆς δὲ ἐκεῖ διαίτης καὶ τῶν πραγμάτων τὸ μὲν ἐπαινῶ, τὸ δὲ οὔ. καλὸν εἶναί μοι φαίνεται τὸ μήτε εἰσφέρειν μήτε χορηγεῖν μήτε ὠνεῖσθαι μηδέν, ἀηδὲς δὲ τὸ μὴ εἶναι παρὰ τοῖς τεθνεῶσιν ἀργύριον. ἔδει γάρ, οἶμαι, καὶ κεκτῆσθαι | καὶ μὴ δαπανᾶσθαι, [*](RIV 216) καὶ ἦν ἂν τοῦτο τῶν ἐν μακάρων νήσοις κεφάλαιον. ἀλλ’ ὅμως βέλτιον μήτ’ ἔχειν μήτε περικόπτεσθαι ἢ τὸ μὲν ἔχειν, τὸ δὲ ὁρᾶν ἑτέρους ἀφαιρουμένους.

[*](7 Soph. Ant. 1070; 25; 521)[*](1 ἀκούοντος καὶ πάντα om La 3 σύ Pa | δέ om Va sed εἰ inser m 2 6 παρὰ La sed ambo α in ras p 7 κάτω Pa κάτω θεοῖς ClLa 8 δ’ Pa Mor Re 9 οὐ καλὸν PaLaVaB Mor I εἷναί om Pa Mor sed in hoc γρ in marg, Re Ι καλὸν μὲν ante τὸ La 10 ὁρᾶσθαι Pa 11 τῶ La Ι παρὰ La sed ἀρὰ in ras p 12 καὶ(1) om ἁ 13 καὶ alterum ante τοῦτο Pa Mor 14 περικόπτεσθαι scripsi e ClLaVa κόπτεσθαι LPa Β edd)