Declamatio 23

τοιαύτην ὁ Καιρός μοι περιτίθησι πολιτείαν, τοιοῦτον ἡ Τύχη μοι τὸ ἦθος δί- δῶσι, τοιοῦτον ὑμεῖς τὸν Δημοσθένην ἐποιήσατε. ὁποῖ’ ἄττα γὰρ ἂν ᾖ τὰ τῶν ἀνθρώπων πράγματα, τοιοῦτον [*](R IV 307)| ἀνάγκη καὶ τὸ φρόνημα ἔχειν. ὥσπερ οὖν καὶ τοὺς δίαυλον θέοντας ὀπίσω δεῖ βλέπειν, οὕτω κἀμὲ εἰς Μακεδονίαν, ἐπειδὴ καὶ ὅτε ἐνθένδε ἠγόμην ἐκεῖσε, πρὸς Ἀθηναίους ἀπέβλεπον.

55. Ὑμεῖς δὲ μὴ ἄκοντας ἀξιοῦτε πολιτεύεσθαι τοὺς Μακεδόνων ῥήτορας. καὶ γὰρ οὐδ’ ἂν ὑμῖν συν- ενέγκαι τὸν ἄκοντα καλοῦσιν ἐπὶ τὰ πράγματα καὶ παρὰ γνώμην βιαζομένοις λέγειν, ἅπας γὰρ κάκιστος [*](1 Aeschin. Ctes. ’ξ 76 p. 64, 30 | Dem. cor. p. 234, 23 2 Aeschin. Ctes. p. 64, 27 3 cf. t. V 502, 7 6 Dem. p. 173, 26) [*](1 καὶ θέαν κατανεμῶ om Β | κατανεμῶ VaPar 2 „num Φοινικίδας ὐπερπετάσω, προσκεφάλαια καταβαλῶ super capitibus eorum extendi curabo vela coccinea solis arcendi ergo et coxis eorum substerni pulvinaria" Re | καταβάλλω VaB καταβάλω Par | διαγράψαι scripsi cum Iacobsio Add 27 Lect 108 Rev 6 γράψαι libri edd sed κρύψαι coni Re 3 Καιρός et 4 Τύχη scripsi καιρὸς et τύχη libri edd 4 τοιοῦτον scripsi τοῦτο libri edd | τὸ ἦθος ἡ τύχη μοι V Re | ἡ om Par 5 ὁποῖ’ ἄττα — 7 ἔχειν citat omissa particula γὰρ Macarius fol 82 v ὁποῖ’ ἄττα scripsi cum Cobeto Coll 290 ὁποῖάττα VP edd ὁποῖα ἅττα VaBPar ὁποῖα Ma Macar 6 ἂν ᾖ scripsi e V VaBMa cum Iacobsio Rev 6 et Cobeto ἂν ἦν Par ἦν Ρ edd) [*](8 ὀπίσω om Mor | οὕτως VaParMa Mor 9 ὅτε ἐνθένδε scripsi ὅτε ἐνθάδε VMa ἐνθένδε VaB ἐνθένδεν ParP sed in hoc ν(3) in ὅτε corr m 2 ἐνθένδε ὅτε edd 10 ἐκεῖθε V ἐκεῖθεν VaBParMa 11 ἄκοντας scripsi auctore Iacobsio Lect 108 Rev 6 πάντας VaBParMa πάντα VP edd sed πάντως coni Re 12 τοὺς ὑπὲρ Μακεδόνων ῥήτορας vel potius τὸν ὑπὲρ Μακεδόνων ῥήτορα (me qui iam in posterum studebo Macedoni- bus) coni Re | συνενέγκαι — 14 γνώμην om Ma 13 τὸν] τὰ V) [*](14 παραγνώμην Β | „fort. ἅπας γὰρ ἑαυτοῦ κάκιστός“ Re)

ὁρᾷς οὖν, ἄνθρωπε, τὰ μαντεῖα ὡς νῦν μὲν κιχρᾷ καὶ φθέγγεται, νῦν δὲ ἀνέχει καὶ σιωπᾷ, καὶ ταύτην φέρουσιν οἱ χρησμοῦ δεόμενοι τὴν δαιμονίαν σιωπήν. μηδ’ ἐμὲ σεῖε μηδ’ ἐμὲ κίνει μάτην. οὐκ ἀναβαίνω ἐπὶ τὸν τρίποδα τοῦ βήματος οὐδὲ μαν- τεύομαι. ἀπέσβη μοι τὸ πνεῦμα τὸ δαιμόνιον. κενός εἰμι τοῦ θεοῦ. ἀπ’ ἐκείνης με τῆς ἡμέρας κατ’ ἔλιπεν. | [*](R IV 308) [*](4 Plat. leg. VI p. 808 A 8 Isocr. Archid. § 17 p. 119 b sq. Thuc. VII 48, 3) [*](1 μὴ δὲ VaBParP | ἐκεῖ VaBPar | κινεῖτε Par sed ἑ (2) in ras m 2 2 (1 et 2) μὴ δὲ VaBParP sed in hoc δὲ κρούετε in δ’ ἐκρούετε corr m 2 | σιγῶντος V | τὸ ante στόμα VaBPar) [*](3 δὲ inserui e VaBParMa om VP edd 4 ὅλως Mor ἀφῆκεν οὐδὲ πάντα. κεκολουμένος scripsi coll Plat. 1. 1. ἀφῆ- κεν; (punctum Va, colon Ρ) οὐδὲ πᾶσι κεκωλυμένος (sed ς e ν corr Ma) libri edd „fort. οὐδὲ τοῖς πᾶσι κεκολουμένον ἔοικεν ἐμὲ μεγαληγορεῖν“ Re ἀφῆκεν οὐδὲ πᾶσι. κεκολουμένος Iacobs Lect 108 Rev 6 6 παραβαλεῖν Ρ Mor | δέδεμαι VVaBPar Ma | παρὰ scripsi e VVaBParMa ἀπὸ Ρ edd 7 ὦ ante ἄνθρωπε Β | μαντεῖα Ρ sed ~ e ΄ corr m 2 8 ὡς om VMa | χρᾷ Ma et coni Cobetus Coll 290 at cf. p. 370 not. 4 et t. IV 831, 35 R 9 ταὐτά Mor | χρησμοῦ δεόμενοι scripsi δεσμού- μενοι libri edd sed μαντείας vel χρησμοῦ δεόμενοι coni Re δεόμενοι coni Iacobs Lect 108, αἰδούμενοι Rev 6 10 „fort. μὴ δῆτα μηδ’ ἐμὲ σεῖε“ Re | μὴ δ’ VaPar μὴ δὲ Ma | μὴ δ’ Va BParP | κίνει μάτην scripsi e VMa κίνει μὰ δί’ VaB κίνει μὴ δ’ Par μάτην κίνει Ρ edd 11 ἐπὶ τὸν τρίποδα οὐκ ἀναβαίνω ἐπὶ τοῦ VaBPar 12 ἀπέσβη scripsi auctore Cobeto Coll 279 coll p. 92,20 ἀπέστη VaBParMaP edd ἄπεστί V | μοι scripsi e V μου VaBParMaP edd)

57. Ὧν οὖν ὑμῖν μὲν οὐδὲν πλέον, ἐμοὶ δὲ ἔλατ- τον παρείκοντι γενήσεται, τούτων τίς ὁ περίεργος καὶ μάταιος οὗτος ἔρως ἔγκειταί τισιν; οἶς μηδὲ ταῦτα ἀρκεῖ τὰ πολλὰ ἴσως καὶ αὐτὰ τολμηρά, ἀλλὰ καὶ προσερωτῶσι· τί σιγᾷς, Δημόσθενες; ὥσπερ ἐκ Περσῶν καταβεβηκότες καὶ μηδὲν εἰδότες ὧν ἴσασι πάντες ἄνθρωποι. δεῖ γάρ, ὧς ἔοικεν, ἐπεὶ μὴ λέγω, τῆς γοῦν σιωπῆς <420> γενέσθαι λόγους. οὕτω τινὲς ἐθέλουσιν ἐμοῦ λαβέσθαι λόγους.

58. Ἐγὼ δὲ αὐτοῦ τοῦ πάθους ἅμα καὶ λογισμοῦ πολλὰς ἀνάγκας εἰπεῖν καὶ γνώμας ἔχων τὴν πρώτην ἐρῶ καὶ πιστεύσατε. πρότερον μὲν καὶ ἄκων πως καὶ ὁμοίως τοῖς ἐρῶσιν αὐτόματος τὰ πολλὰ ἐφερόμην ἐπὶ τὰς τοῦ δήμου θύρας, νῦν δὲ οὐδέν με τοιοῦτον ἐγείρει πάθος οὐδὲ ἕλκει πρὸς ὑμᾶς. ὅς δὲ ἄνευ μα- νίας εἴτε ἐρωτικῆς εἴτε πολιτικῆς ἐπ’ ἐκκλησίαν ἢ [*](4 Thuc. IV 36,2. Plat. Theaet. p. 150 D 15 sq. Plat. Phaedr. p. 245 A) [*](1 ἐὰν scripsi ἂν libri edd | βιάσασθε V βιάσεσθε Re εἰ δέ με βιάσεσθε coni Iacobs Lect 108 | πεπλασμένον V | φθέγξομαι scripsi e VVaBParMa cum lacobsio φθέγγομαι Ρ edd 3 ὤνουν VaBPar | ὑμεῖς MaP Mor | „num dedit Libanius οὐδὲν πλέον ἔσται τυχοῦσιν, ἐμοὶ δ’ ἔλαττον?“ Re 4 παρείκοντι γενή- σεται scripsi auctore Iacobsio Add 210 Lect 108 Rev 6 παρα- κινοῦντι δεήσεται libri sed ἥσεται in ἥσει corr m 2, edd sed delere voluit Re | οὕτος καὶ μάταιος VaBPar 5 ὧς V | μὴ δὲ VaB ParP 7 προσερωτῶσιν VParMaP edd | ἢ Ρ sed in τί corr m 2 | ὦ ante δημόσθενες VaBPar 9 ἐπειδὴ V 10 οὖν VaB ParMaP Mor | πέρι inserui om libri edd | οὕτως VParMaP edd | πάντες Β 11 λόγους Ρ sed ς add „aut λόγων malim aut λέγοντός“ Re 14 num πιστεύσετε? | πῶς VBParMaP edd) [*](15 ὅμοιος VMa ταπολλὰ VaB 17 πρὸς om VaPar | δὲ om Ma οὐδὲ VaB 18 κεἴτε (2) Par sed εἴ ex οὔ corr m 3 εἴτ’ Ma | ἐκκλησίας Ρ Mor)

ἔπειτα πεπόνηκα καὶ γε- γήρακα. νεανίσκος μὲν γὰρ ὢν εἰσῆλθον εἰς τὴν πολι- τείαν, βεβίωκα δὲ ἐπὶ τοῦ βήματος μέχρι τῆς ἡλικίας ἢν ὁρᾶτε. ἔστι δὲ οὐχ ὁ αὐτὸς νοῦς ἢ τρόπος τῶν ἐρρω- μένων καὶ | <τῶν> γεγηρακότων, ἀλλ’ ἀμβλύτερα [*](R IV 309) μὲν τούτων τὰ φρονήματα, ἀνανδρότεροι δὲ οἱ λόγοι. καλῶς οὖν ἔχει μοι ἀφηβηκότι καὶ μεμαρασμένῳ τὴν ἡσυχίαν ἄγειν καὶ τοῖς νεωτέροις καὶ μᾶλλον ἐρρωμέ- νοις τὰ τῆς πολιτείας ὅπλα παραδιδόναι. μᾶλλον δέ, εἰ δεῖ μηδὲν ὑποστειλάμενον εἰπεῖν, τέθνηκα τῷ ψη- φίσματι, ἀφῆκα τὴν πολιτικὴν ψυχήν, οἴχεται ἡ δόξα μου, κεῖται τὸ φρόνημά μου.

λέγω δὲ παράδοξον οὐδέν, ἀλλ’ ὥσπερ δὴ πολλοὺς τῶν ἐμβεβροντημένων εἴδετε σεσιωπηκότας, οἱ καὶ τῇ προσβολῇ τοῦ ψόφου καὶ τῷ μεγέθει τοῦ φόβου καταπλαγέντες ἄφωνοι κατέστησαν ἅπαξ τοῦ πνεύματος ἐκπεσόντος ἢ παγέν- τος ἢ ὅ τι καὶ τὸ συμβαῖνόν ἐστιν, οὕτω καὶ αὐτὸς ἐκπέπληγμαι. τὸ αὐτὸ πέπονθα. ἄφωνος ἐγενόμην ὑπὸ [*](1 Plat. Phaedr. 1. 1. 8 Suid. s. v. ἀφηβηκότι Poll. I 236. II 10 | Luc. Anach. 25 11 cf. t. II 166, 16; V 38, 13. Dem. Mid. p. 537, 7) [*](1 βουλετηρίον Ρ βουλευτηρίου Mor „aut ἐκκλησίαν ἢ βου- λευτήριον leg. est aut ἐκκλησίας καὶ βουλευτήρια“ Re 2 βου- λεύματα VaBPar 5 ἦς Par | ἔτι Mor | οὐχ — 7 λόγοι omissa particula δὲ citat Macarius fol 82 v 6 καὶ τῶν γεγηρακότων om VaBPar | τῶν inserui om libri Macar edd | ἀλλὰ VaBPar Ma 7 τούτων scripsi αὐτῶν libri sed om Ma | τὰ φρονή- ματα αὐτῶν Ρ Mor | ἁδρότεροι V 8 ἔχοιμι V | ἀφηβηκότι Ma sed ἁ in ras 2 litt m 2, Ρ sed μ post α del m 2 10 ἔργα Ma) [*](11 ὑποστελλόμενον V 12 οὖν ante ἡ VaBPar 13 δὲ post κεῖται VVaBMa 15 πολέμου VaBPar 17 παγέντος Ρ sed ναρκωθέντος in marg m 3 18 ὅ τι scripsi ὅτι libri edd | οὕτως VP 19 πέπληγμαι· ante τὸ VaB)

μὴ τοίνυν με κελευέτω τις λέγειν, μὴ μᾶλλον ἢ Περικλέα τὸν Ὀλύμ- πίον ἐκεῖνον ἢ τὸν Ἀλκιβιάδην ἢ τὸν ὁμώνυμον τὸν ἐμόν, ὥσπερ ἀναβεβιωκότα, οὐδὲ γὰρ ἀναβεβίωκα, καθάπερ δοκῶ, ἀλλ’ ἄλλως φέρομαι καὶ πλανῶμαι πόθῳ γῆς, καθάπερ αἰ τῶν νεωστὶ τεθνηκότων ψυχαὶ φιλοχωροῦσαι περὶ τὰ συνήθη σώματα. ἆρα ἐθεάσασθέ ποτε εἴδωλον ἐν δράματι καὶ τραγικὴν σκιάν; τοιοῦ- τόν τι χρῆμα νῦν καὶ τοὐμόν ἐστιν.

ἥκω λιπὼν κευθμῶνα καὶ σκότου πύλας, ἔνθα δή με δῆμος Ἀθηναίων ὁ μεγαλήτωρ ἔπεμψεν, Ἀθήνας ὀψόμενος καὶ τῶν δημηγορούντων ἀκουσόμενος. [*](R IV 310) |

ὢ λάλου καὶ περιέργου νεκροῦ, ἐπεὶ μηδὲ ταῦτα ἀρκεῖ. ἀλλὰ πάλιν δημηγορῶ νῦν ἐγώ; τί λέ- γων; τί γράφων; οἷα καὶ τὰ πρόσθεν; ἀλλὰ μηδὲ ἐκεῖνα ὤφελον. ἀλλὰ ἐναντία ἐκείνοις; ἀλλ’ οὐκ ἂν δυναίμην. οὐχ οὕτω πάλιν φοβοῦμαι Φίλιππον ἢ φιλῶ Μακε- [*](3 cf. ad t. V 550, 9 4 cf. p. 261, 1. Dem. 01. III p. 34,21) [*](8 II. ψ 65 | Plut. cons. ad ux. p. 612 A 11 Dem. cor. p. 315, 22. Eur. Hec. 1 12 cf. t. III 169, 2) [*](1 ἧ Va 2 με om VaB 3 τίς Ρ Mor τὶς VaPar | μὴ inserui e VVaBParMa om Ρ edd 4 τὸν om VMa 5 οὐδὲ γὰρ ἀναβεβίωκα om Ρ | ἀναβεβίωκα V 6 ἀλλὰ Ma | ἄλλως om Ma 8 φιλοχωροῦσι VaBPar | ἆρ’ ParMa | ἐθεάσασθε Par sed ε(1) in ras m 2 9 τοῦτό V 11 ἅδου V 12 μεγα- λήτωρ scripsi e VVaBPar μεγαλορήτωρ MaP sed in hoc μεγα- λήτωρ in marg m 2, edd sed γρ μεγαλήτωρ in marg Mor 13 ἔπεμψεν ἀθήνας ὀψόμενον et ἀκουσόμενον Ma Mor 14 ὦ BMaP edd | ἔπειτα VVaBMa | μὴ δὲ VBParP 15 πάλιν om VVaBPar | πάλιν post ἐγὼ V | δημηγορῶν ἐγὼ Par 16 μὴ δὲ VaBParP 17 ὄφελον VMaP | ἀλλ’ VaB Par 18 οὕτως VParMaP edd | voce φίλιππον rursus inc Η (fol. 53))

63. Περίεργον μὲν οὖν ἐρῶ λόγον καὶ τῆς παρού- σὴς μοι γνώμης καὶ τύχης θρασύτερον, εἰρήσθω δ’ ὅμως. ἐγὼ γὰρ οὐδὲν ὁρῶ περὶ οὗ ἔτι πολιτεύσεταί τις. ὑπὲρ Ὀλυνθίων; κατ’ ἐσκάφησαν. ὑπὲρ Χαλκιδέων; ἑάλωσαν. ὑπὲρ τῶν ἐπὶ Θρᾴκης; ἔχει δεσπότην. ὑπὲρ Ἁλονήσου; κρατεῖται. ὑπὲρ Ἀμφιπόλεως; παρελήλυθεν. ὑπὲρ Χερρονήσου; κατείληπται. ὑπὲρ Πελοποννήσου; συγχωροῦσι Κορίνθιοι, σιωπῶσι Λακεδαιμόνιοι. ὑπὲρ τῆς θαλάττης; περιπλεῖται βεβαίως. ὑπὲρ τῆς σιτο- πομπίας; οὐ φθονήσει Φίλιππος ὑμῖν τροφῶν ὁ μηδ’ ἐμοὶ σωτηρίας. ἀλλ’ ὑπὲρ Θετταλίας, ἣν παρελήλυθεν; ἀλλ’ ὑπὲρ Φωκέων; ἤδη Φίλιππος ἀμφικτύων. ἀλλ’ [*](3 cf. ep. 1134. Polyb. X 32. Aristid. panath. t. | 267, 11 ed. Dind. c. schol. t. III 244,25. Plat. Lach. p. 187 B c. schol.; Euthyd. p. 285 B. Zenob. III 59 cf. E. Salzmann, Sprichworter bei Liba- nios, Τϋbingen 1910 p. 42 14 cf. p. 258, 3 16 cf. p. 192, 1 sq.) [*](1 λέγειν ἢ γράφειν scripsi e VVaBParMa γράφειν ἢ λἐ- γειν Ρ edd cf. p. 380, 8; 384, 15; 398, 3; 414, 15; 415, 2; 417,7; 426, 1 | ἃ] μὴ Par | ἐνδεῖν δοκεῖ] δοκεῖν HV 2 δοκεῖ om Ma | πάντως scripsi ex HVVaBParMa πάντα Ρ edd | οἶσθα Πα sed σθ in ras ἦσθα Ρ sed οἶσθα in marg m 2, et γρ in marg Mor | μοι Par | σὺ inserui om libri edd 3 Καρῶν scripsi καιρῶν libri edd ἐν Καρῶν Cobet Coll 290 4 ποιεῖ Ma 5 λόγιον HV | τῆς om Ρ Mor 6 μοι scripsi ut coni Re μου libri edd | δὲ HVaB et in ras Par 2 7 ἔτι scripsi καὶ libri edd | πολιτεύσεταί scripsi ex HVVaBPar πολιτεύεταί Ma Ρ edd 8 κατεσφάγησαν V 10 ἀλλοννήσου Η ἀλλονή- σου V ἀλονήσου VaP cf. p. 396, 16 11 χεροννήσου HV χερονήσου Β cf. p. 397,13 | Πελοποννήσου scripsi ex ΗΒ πελοπονήσου VVaParMaP edd cf. p. 397, 1 13 θαλάττης Β sed γρ΄ θετταλίας suprascr θετταλίας HV θαλάσσης Ρ edd περιπλεῖτε Β sed αι supra ε, Par 14 ἡμῖν Ma | μὴ δ’ HVa ParP 16 ἀμφικτυών VBMaP edd)

ὑπὲρ | τῶν νόμων πολι- [*](5) τεύεσθαι δεῖ; ποίων νόμων; ἀποδημεῖ Σόλων. ἐν Αἰγύπτῳ καὶ Φοινίκῃ κάθηται. ἀλλ’ ὑπὲρ τῶν τειχῶν ὧν ἐπεσκεύαζόν ποτε. τί γὰρ δεῖ τούτων Φιλίππου πείθειν ὑμᾶς δυναμένου; ἀλλ’ ὑπὲρ ἐλευθερίας, ὀνό- ματος κενοῦ; ἀλλ’ ὑπὲρ σωτηρίας, ὃ πᾶσιν ἀνθρώποις τελευταῖόν ἐστι κτῆμα; ἀλλὰ μὴν καὶ ταύτην ὁρῶ πᾶ- σιν ἀσφαλῆ διὰ τὴν Φιλίππου φιλανθρωπίαν.