Declamatio 18

ἀφαιρεῖταί μου Φίλιππος τὴν ἐν θαλάττῃ πολιτείαν, ἀποστερεῖ με <Δημοσθένης> τῆς τοῦ γένους ἀρετῆς. ὁ μὲν ἐρασθεὶς νόμων, ἐθῶν εἰσῆλθεν εἰς τὴν πολι- τείαν, ὁ δὲ μισῶν ἐχθρῶς σφετερίζεται τὰ τῶν Ἀθη- νῶν κτήματα. τοῦτον ἐδίωξάν τινες ἐνταῦθα ξενίας γραφήν, ἐκεῖνον οἱ πατέρες ἡμῶν πολλὰς ἐδίωξαν γραφάς, ξενίας, ἀσεβείας, ὅτι βάρβαρος ὢν καὶ μηδέν τι ταῖς Ἀθήναις προσήκων καὶ πολλῷ τῶν βαρβάρων ἀγενέστερος ἡγεμονίας καὶ δυναστείας κατὰ μηδὲν αὐτῷ προσηκούσης ἀμφισβητεῖν ἐσπούδακεν.

20. Ἀλλ’ ἐπειδὴ μεμαθήκατε διότι μὴ δεῖ πωλεῖν ἀλλαχῆ Δημοσθένη μηδὲ τοῖς πολεμίοις, ὑπολείπεταί [*](12 Dem. p. 1368,8 14 sq. cf. p. 246,1) [*](1 ἐπιτήδειος οὗτος bis La | Φίλιππος scripsi auctore Re φίλιππον libri edd sed χρὴ ἐντρυφᾶν coni Mor 3 δημοσθένους Va sed ους in ras m 2 5 ἑαυτὸν ἐνέγραψεν Va sed αὐτὸν ἐνέγραψεν in ras m 2 et ἐ supra ἑ m 1 | ἐνέγραψεν in marg L 2 ἀνέγραψεν Ma | δὲ om D 6 αὐτὸν Va sed ’ in ’ corr m 2, MaD edd voce ἐγγράφει des D 10 με om Mor | Δημοσθένης inserui om libri edd | τοῦ τῆς ἀρετῆς γένους VaBMa 12 ἐχθρὸς VaBMa) [*](13 ἐνταῦθα om La 14 ἐκεῖνον Va sed νον in ras m 2 | ὑμῶν Ma sed υ in ras | πολλάκις Ma | ἐδίωξαν Va sed δίωξαν in ras m 2, La sed ε et ξ in ras ἐγράψαντο Ma 17 ἡγεμο- νίαις καὶ δυναστείαις et προσηκούσαις VaB 17 πρὸς Ma 19 μεθήκατε Mor | δεῖ om Ma 20 ἀλλαχῆ scripsi e Β ἀλλαχοῦ VaMaLLa edd sed ,,malim ἀλλαχοὶ" Re | δημοσθένην VaMa | μὴ δὲ VaMaLa | (??)πολείπεταί Va)

Ἀλλ’ ὁ νόμος, φησί, διείρηκε πιπράσκεινι, σὺ δὲ κατέχειν ἀξιοῖς παρὰ τὴν ἐκείνου γνώ- μην <καὶ> δημόσιον αὐτὸν εἶναι [*](R IV 330) ἐγὼ δέ, εἰ καὶ παράνομον | φήσει τις εἶναι τὸ ψήφισμα τοὐμόν, ἀλλ’ εἰ λυσιτελές ἐστιν, ἀνάγκην εἶναί φημι προσέσθαι. καὶ γὰρ εἰ λύεταί τι τῶν νο- μίμων, τὸ τῆς πατρίδος συμφέρον κυριώτερον εἷναί φημι γραμμάτων πολλῶν. ὁπότε γὰρ καὶ τοὺς νόμους αὐτοὺς ὑπὲρ τοῦ κοινῇ συμφέροντος τιθέμεθα, πῶς ἀδικοῦμεν, εἰ τὸ κοινῇ συνοῖσον τῶν νόμων προτιμῶ- μεν;

εἶτ’, εἰ μὲν ἐκώλυον αὐτὸν εἶναι δοῦλον, παρηνόμουν <ἂν> τὴν ζημίαν ἀφαιρῶν ἢν ἐπὶ ἀλοῦσι τῆς ξενίας τεθείκαμεν. εἰ δὲ τὴν δουλείαν προστίθημι, κατ’ ἀμφότερα τὸ ψήφισμα δεόντως γέ- γραπται, ὅτι τε φυλάττει τὴν δίκην τὴν ὑπὸ τῶν νό- μων τῶν παλαιῶν τοῖς ξένοις ὁρισθεῖσαν καὶ ὅτι κύριον ἀποφαίνεται τοῦτον τοῦ Δημοσθένους, ὅς ἐκ τῆς τούτου δουλείας τὰ μέγιστ’ ὠφεληθήσεται. καὶ τὸ [*](9 sq. Plat. Theaet. p. 178 A 15 Plat. leg. VIII p. 837 C) [*](1 δεικνύειν scripsi e VaMa δεικνύνειν BLLa edd 2 ἀναθημάτων Ma sed γρ ἀθηναίων suprascr m2 3 διῄρηκε Β) [*](4 σὺ scripsi auctore Re εἰ libri edd 5 καὶ inserui ante δημόσιον, ante παρὰ Gasda om libri edd 6 φήσειε coni Re 7 τοῦτο τοὐμόν coni Re | ἀλλ’ εἰ scripsi e Ma καὶ Va sed μὴ inser m 2, BL sed in hoc μὴ inser m 2, καὶ μὴ La edd sed φημὶ coni Re εἰ ὑμῖν Iacobs Lect 110 | λυσιτελὲς εἷναι. καὶ μὴν εἰ λυσιτελές ἐστιν coni Re 8 προσέσθαι scripsi auctore Re προέσθαι libri edd | λέλυται VaB | νόμων VaB 9 τὸ in marg L 11 τοῦ κοινοῦ Ma sed τοῦ inser m 2 13 δοῦλον inser Ma 2 14 παρενόμουν Ma cf. p. 247, 5 | ἂν inserui auctore Gasda om libri edd 16 προστίθημι Va sed κάτα supra προσ m 2 κατατίθημι BMa 17 φυλάττειν Β | ὑπὲρ La 19 τοῦ om Ma 20 μάλιστα Ma sed γρ μέγιστ’ in marg m 2 | ὠφελή σεται Ma | ὧν ante τὸ VaBMa)

δημεύετε πολλάκις ὑμεῖς οὐσίας τῶν κατα- δίκων, ἀλλ’ ἔνεστιν ὠνήσασθαι τῷ δήμῳ τὰ κτήματα. ὥσπερ οὖν ἐπ’ ἐκείνῳ δέδωκεν ὁ νόμος κύριον γε- νέσθαι τὸν δῆμον τῶν δημευομένων κτημάτων, οὕτω καὶ τοῦτο συγκεχώρηκεν, ἐπὰν δημόσιον εἶναί τις γράφῃ τὸν ξενίας ἑαλωκότα.

τί οὖν ἔσται Δημοσθένης χρήσιμος δημόσιος γενόμενος; ὃ καὶ πρότερον ἦν ἐν. τοῖς ἐλευθέροις ἀριθμούμενος. τὴν γὰρ τύχην μεταβέβληκεν, οὐ τὴν προαίρεσιν, καὶ γέγονεν ἀλλό- τριος τῆς δόξης, οὐ τῆς εἰς τὸν δῆμον εὐνοίας. οὐ γὰρ ὁμοῦ τῷ τῆς ἐλευθερίας ἀποστερηθῆναι | [*](R IV 331) πέπαυται καὶ τοῦ τοῦτον ὠφελεῖν, ἀλλ’ ἐπὶ τῆς αὐτῆς <μένει< τάξεως. τὴν μὲν γὰρ καταδίκην οὐχ λογιζόμενος, τοῖς δὲ ψηφισαμένοις καὶ τοῖς κατηγορή- σασι πρὸς ὑμᾶς ὅμηρα πολλὰ τῆς εὐνοίας ἔχει, στεφά- νοῦς, κηρύγματα, φιλοτιμίας, δωρεάς, ἄλλα δι’ ἃ πᾶσι παραινέσει, σύμβουλον αὑτὸν τῶν ἀρχόντων ἀποδείξε [*](1 ἄλλο αὐτῶν VaBMa 4 ὑμᾶς scripsi ἡμᾶς libri edd) [*](5 γενέσθωσαν Ma 12 ὃ scripsi auctore Iacobsio Lect 110 ὧς libri edd sed πολλὰ ante ὧς excidisse coni Re 10 ἀπο- στῆναι Va sed γρ ἀποστερηθῆναι in marg m 2 17 τοῦ inser L 2 om VaBMa | τὸ Ma | ἔτι ἐστιν ἐπὶ coni Re ἐστὶ τῆς Iacobs Lect 110 18 μένει inserui om libri edd | τάξεως scripsi auctoribus Re et Iacobsio πράξεως libri edd 19 λογιζόμενος scripsi λογίζομαι libri edd λογίζεται coni Gasda 21 ἄλλα δι’ ἃ scripsi auctore Re ἀλλ’ ἰδία libri ἀλλ’ ἰδία edd | πᾶσι scripsi e Va sed πάση suprascr m 2, Β sed e πάση corr m 2, Ma πάσῃ LLa edd πᾶσι τὰ βέλτιστα παραινέσει. εἰ coni Re πάσῃ παρρησίᾳ Iacobs Lect 111 22 αὐτὸν Va, sed ’ in ' corr, Ma | ἀποδείξετε coni Re)

οὐδέν τι δεινόν, ἂν παρὰ τῶν οἰκετῶν τὰ μάλιστα συνοίσοντα τῇ πα- τρίδι μανθάνωσιν. ἐμοὶ δὲ δοκεῖ καὶ πάντων ἀτοπώ- τατον εἶναι τοῖς πολεμίοις τοιούτους συμβούλους προίεσθαι. δοῦλος, ἀλλ’ εὔνους. δοῦλος, ἀλλὰ λέγειν ἱκανώτατος. δοῦλος, ἀλλὰ παρρησίαν ἔχει τῶν ἐλευθέ- ρων μείζονα. ἐπιπλήξει τοῖς δεσπόταις, νουθετήσει, σωφρονίζειν ὑμᾶς καὶ παρὰ τὴν δουλείαν πειράσει.

ταῦτα πολλάκις <ἐπεῖ> οὐ τὸ ἐμὲ δοῦλον δεινόν έστιν, ἀλλ’ ἐκεῖνο δεινὸν ὧς ἀληθῶς δῆμον ἐκ προγόνων ἐλεύθερον, δῆ- μον αὐτόχθονα, ἄρχειν εἰωθότα, ἡγεμόνα δε- δειγμένον, ναυμαχίας ναυμαχήσαντα πολλάς, <πολλὰς> πεζομαχίας πεζομαχήσαντα, μέγαν γενόμενον, πιστὸν τοῖς Ἕλλησι γενόμενον σύμμαχον, φοβερὸν τοῖς βαρβάροις πολέμιον, τοῦτον ἀποστῆναι τῆς ἐλευθερίας Μακεδόσι. μὴ περιίδητε Δημοσθένη ξενίας ἁλόντα μηδὲ ὠνητὴν Φίλιππον γενόμενον δημαγωγοῦ πα- λαιοῦ.

πολλάκις ἀκούειν τούτων τῶν ῥημάτων καλόν. <καλὸν> ὑπὸ οἰκέτου χρηστοῦ [*](12 Plat. Menex. p. 237 B) [*](1 καὶ ante διδάσκαλον inserendum coni Gasda 3 μανθά- νωσιν Va sed μεν supra σιν m 2 μανθάνωμεν BMa | δὲ] μὲν VaB 4 εἶναι Va sed ναι in ras m 2, L sed in ras m 2 | τοι- ούτους inser Va 2 om L τοιούτοις Ma | συμβούλοις Ma 7 νουθετήσει scripsi auctore Re νομοθετήσει libri edd 9 καὶ ταῦτα πολλάκις (et id quidem saepe) coni Re ταῦθ’ ἃ Sintenis ἐρεῖ inserui om libri edd 14 πολλὰς inserui om libri edd) [*](18 περιίδοιτε Va | δημοσθένην VaBMa cf. p. 253, 20; 260, 16 | μὴ δὲ VaMaLLa 20 τούτων scripsi e VaBMa τούτου L La edd 21 <καλὸν> inserui auctore Re om libri edd)

27. Ἐπὶ τούτῳ δ’ εἰκότως τὰς ἐλπίδας πεποιήμεθα. τί γὰρ οὐκ ἐπολιτεύσατο τῶν δεόντων; τί δ’ οὐκ ὤνησε τὴν πόλιν; τίνος ἀπέστη τῶν χρησίμων; ἐν ποίοις καιροῖς οὐκ ἐπιτηδειότατον αὑτὸν παρέσχεν; οὐ τὸ κατ’ αὐτὸν σώζεται μὲν Ὄλυνθος καὶ τὸ Χαλ- κιδέων γένος, μένει δὲ Εὔβοια τὴν ἀρχαίαν ἐλευθερίαν ἔχουσα, κέκλεινται δὲ Πύλαι τοῖς βαρβάροις κάλλιον ἢ ὑπὸ Λακεδαιμονίων ἐκλείσθησαν; Λεωνίδας μὲν γὰρ [*](3 Aeschin. Ctes. § 59 et 60; Tim. § 84 6 Dem. cor. p. 324,23 16 sq. cf. p. 280,10; t. IV 296, 14 sq. R 17 cf. p. 246, 3) [*](1 δημαγωγῶν L sed ῶν in ras m 2 δημαγωγὸς VaB 2 δικαστηρίω Va sed ω ex ας, ut videtur, corr m 2, Β 3 τῇ om Ma | ἀληθεία scripsi auctore Re κακία libri edd 4 αὑ- τοὺς scripsi e Va sed ' e ’ corr m 2, BL sed in hoc ’ m 2 αὐ- τοὺς MaLa edd 6 προπίνοντες Va sed ras 1 litt ante π(2) | τοὺς] χρηστοὺς coni Gasda, quod post ἔχω inserere malim 7 λαμβάνοντας scripsi e VaBMa sed in hoc α(3) in ras, cum Gasda λαμβάνοντες LLa edd 8 ἀπὸ scripsi auctore Gasda ἐπὶ libri edd 10 ὁμήρους Ma sed γρ ὅμηρα suprascr m 2 11 voce τῆς des L 12 ἐφ’ ἑνὶ δὲ τούτῳ coni Re | τούτῳ δ’ scripsi τοῦτον libri edd 15 αὐτὸν reposui e libris αὐτὸν edd | παρ- έσχε Ma 16 τῶν ante Χαλκιδέων Ma χαλκιδαίων Va 19 Λεωνίδης VaBMa sed in hoc α supra η m 2 cf. t. II 366, 10)

28. Ἔα ταῦτα, ἀλλὰ τὴν σιτοπομπίαν ὅρα καὶ τὴν Βυζαντίων πόλιν ἐκ τῶν χειρῶν ἡρπασμένην τοῦ Μα- κεδόνος, Χερρόνησον ὅρα, Πέρινθον, τοὺς ἐμπόρους, τοὺς ἀδεῶς ὑμῖν τὸν σῖτον κομίζοντας. ἔχεις καὶ χορη- γίας ἐξετάζειν, ἔχεις καὶ λειτουργίας. γέγονεν ὑμῖν Δημοσθένης νομοθέτης τὴν αὐτὴν τάξιν Σόλωνι λα- βών. οὗτος ὁ τοσοῦτος, ὁ τοιοῦτος, ὁ τῶν στρατηγῶν, ὁ τῶν δημαγωγῶν ἀμείνων τῶν παλαιῶν νῦν εἰς Μακε- δονίαν ἀπαχθήσεται καθάπερ <ἂν> Ἀθηνῶν μένων; τί γὰρ ἂν ἄλλο πλέον ἔπαθεν ἀλούσης τῆς πατρίδος; οὐ ταὐτὰ ἃ καὶ νῦν πείσεται;