Declamatio 8

ἀκηκόατε μὲν λοιδορίας μᾶλλον ἢ κατηγο- ρίας, ὦ θεοί, καίτοι καὶ ὑμᾶς ἡγοῦμαι δεῦρ’ ἥκειν οὐ ταῦτα ἐλπίσαντας, ὅτι Ποσειδῶν ὁ μέγας οὑτοσὶ πλεί- ὅσι’ βλασφημίαις ἢ περὶ ὧν ἔλαχέ μοι τὴν δίκην χρή- σεται λόγοις. ὁ δ’ οὕτως αὐτὸ πάνυ πεποίηκεν ὥστε καὶ προσίστατο τὸ γιγνόμενον ὑμῖν, ᾐσθόμην γάρ. ἐγὼ δὲ οὐ ταὐτὸν ποιήσω πρὸς τοῦτον. ἄτοπον γάρ, εἰ ἃ μὴ καλῶς πεπρᾶχθαί φημι μιμήσομαι. ἀλλ’ ὅπερ ἐστὶ καὶ δίκαιον καὶ θεῷ πρέπον, πειράσομαι δεῖξαι μηδὲν ἠδικηκότα ἐμαυτόν, καλῶς δὲ ἃ δέδρακα δράσαντα. περὶ δὲ τούτου, κἂν ᾖ μοι τι πικρὸν ἔξω τοῦ ἀγῶνος εἰπεῖν, φείσομαι.

2. Ἔδει μὲν οὖν τὸν κατήγορον τοῦτον, εἴπερ ἐβουλεύετο καλῶς, κἂν εἴ τις ἕτερος ἐπεχείρει με κρίνειν καὶ τὰ τετολμημένα Ἁλιρροθίῳ φέρειν εἰς μέσον, αὐτὸν πάσῃ σπουδῇ κωλύειν καὶ ὅπως μηδεὶς ὑμῶν ταῦτ’ ἐνταῦθ’ ἀκούσεται ζητεῖν· νῦν δ’ αὐτὸς ὢν ὁ τὴν δίκην μοι λαχὼν ἔοικεν οὐχ ὁρᾶν ἐχθροῦ τῷ τεθνεῶτι μᾶλλον ἢ πατρὸς ἔργον ποιῶν εἰς τὸ δι- καστήριον εἰσάγων τὴν τοῦ παιδὸς κακίαν. ἐν οἶς γὰρ ἔχω τὴν ἀπολογίαν, Ἁλιρροθίου ταῦτ’ ἔστι κατηγορία, ἃ οὔτ’ ἂν μὴ λέγειν δυναίμην | καὶ ἐμαυτὸν προ- [*](RIV 411) δοῦναι λέγοντός τε πᾶσα ἀνάγκη πονηρὸν ἐκεῖνον δο- κεῖν. οὕτως ἀμείνων ἂν ἦν πατὴρ τὴν ἡσυχίαν ἄγων ἢ τῷ κήδεσθαι δοκεῖν τοιούτων αἴτιος αὐτῷ καθιστά- μενος.

3. Αὐτὰ δὲ ὑμῖν τὰ πεπραγμένα μετὰ τῆς ἀληθείας διηγήσομαι, ὃ καὶ τὸν κατήγορον ἠξίουν πεποιηκέναι, νῦν δ’ οὐδὲν ἀδικεῖν ἡγεῖται ψευδόμενος καὶ ταῦτα ἐν θεοῖς δικασταῖς.

4. Ἔστι μοι θυγάτηρ Ἀλκίππη, ἣν καὶ ὑμεῖς ἴστε. [*](10 Ar. Ran. 42) [*](2 ἐβουλεύετο scripsi e Cl ut coni Mor Re ἐβούλετο libri ε edd I εἴ τις om B | ἐπιχειρῇ H επειχείρῆ C | μοι MaCl 5 ἐνταῦθα ViVaBMaCl | ἀκούσατε H | δὲ Vi 6 λαχών μοι Va I ὀρῶν MaCl | ἐχθροῦ Va sed ἐχθ in ras m 2 8 ἐν om Va 9 κατηγορίαν in ras Va 2 | comma post ἀπολογίαν posui e MaCl ut coni Re, post ἁλιρροθίου reliqui libri edd | ταῦτα HCVi | κατηγορεῖ HCV γρ κατηγορεῖν in marg Mor 10 οὔτ’ ἂν δυναίμην μὴ λέγειν in ras Va 2 | ὅταν BMaCl | λέγειν μὴ B MaCl λέγων coni et καὶ del Gasda | καὶ ἐμαυτὸν προδοῦναι del Va 2 11 τε in ras maiore Va 2 12 ὁ ante πατὴρ Vi) [*](13 τοιούτων Cl sed ΄ τῶν in ras m 2 τούτων B | αὐτῶ Cl sed ὦ ex ὃς corr m 2 15 τῆς om B 16 ἥλου Va sed ν add m 2 17 ἀδικεῖν ἡγεῖται Mor sed γρ ἀδικεῖται ἀδικεῖται CVi 19 θύγατρα Cl | καὶ om Ma)

παῖδα δὲ οὗτος ἐσχηκὼς ὃν ὀδύρεται νῦν Ἁλιρρόθιον ἔθρεψε κακὸν ἀφόρητον πατράσι καὶ κό- ραις, τῶν δ’ ἀπὸ τῆς κακίας καὶ αὐτός, ὦ θεοί, ἱκα- νῶς πεπείραμαι. ὅς δὴ πολλὰς ἀνθρώπων θυγατέρας [*](5 Eur. Hec. 356) [*](2 ἀρνοῦμαι Mor sed γρ ἀρνήσομαι in marg | ἥ HViCl | ὅσον et 3 τοσοῦτον Vi 4 καθεκάστην ViCl | ὧς inser Ma 2 om οἱ 6 ἀπόβλεπτος B sed πτος ex πε corr ἀπόβλεπτε Va sed ὃς supra ἑ m 2 ἀπόβλεπε HCVi | εἷ inserui e MaClut coni Re εἰ inser B 2 om HCViVa edd 6 διὰ τοῦτο τοὺς ἐπιβουλεύσοντας ἐπιβουλεύοντας HVa) scripsi ex HVaBMaCl τοὺς ἐπιβουλεύ- οντας διὰ τοῦτο CVi edd | διατοῦτο HViBMaCl 1 τὸ Cl τὸ] τῶ C 8 κάλλος — 10 γάμων citat praemisso titulo Τῆς ἄρεως ἐκ τοῦ ἐναντίου μελέτ κζ Macarius fol 85 v | δὲ om Macar) [*](9 τὸ om Vi | τούτω Va sed in τοῦτο corr m 2 ταύτην coni Gasda at cf. t. II 254,4; 308,20 10 γάμου MaCl | τιμιώτα- τον post γάμων Macar | αὑτὴν scripsi e Vi αὑτῆς B αὐτὴν reliqui libri edd 11 ἀπεκρίνετο Ma sed ε(2) in ras m 2 ἀπεκρίνατο Cl 12 νῦν om Ma 14 τῶν δ’ ἀπὸ scripsi e VaBMaCl et γρ in marg Mor τὸν δὲ ἀπὸ H τοῦ δὲ CVi sed in hoc τὸ post v eras, edd | co θεοὶ καὶ αὐτὸς Vi | καὶ αὐτός om Ma | ἱκανῶς πεπείραμαι scripsi e ViVa sed in hoc ἱκανῶς inser m 2, BMaCl πεπείραμαι ἱκανῶς HC edd)

ὡς δ’ ἦν παῖς ἐμὴ καὶ ἀπεπήδα μᾶλλον ἀλγοῦσα τοῖς ῥήμασιν ἢ εἰ ἐτέτρωτο, τὸ μὲν αἰσχυνθῆναι καὶ κατασχεῖν ἑαυτὸν ταπεινὸν ἐνόμισεν, ἐπελθὼν δὲ δρόμῳ καὶ λαβόμενος φευγούσης, ἐπειδὴ πείθειν οὐκ εἶχε, προσῆγε τὴν βίαν αἰσχύνῃ περιβάλλων τὴν κόρην πρᾶγμα ἀφαιρούμενος οὗ πάντα ὕστερα παρθένῳ.

Τί οὖν ἔδει με ποιεῖν, ὦ Πόσειδον τούτων τετολμημένων; τὸν μὲν ἐπαινεῖν, τὴν δὲ πείθειν μὴ [*](6 cf. ad p. 377, 5) [*](1 δυστυχεῖς ἀπέφηνε scripsi e CVi ἀπέφηνε Πω ἀπέ- φθειρε Va sed φθεὶρ in ras m 2 et γρ ἐρίμους ἀπέφηνε in marg m 3 ἀπέφηνε Ma sed γρ΄ ἀπέφθειρε suprascr m 2 in lac 8 — litt om B ἀπέφθειρε καὶ δυστυχεῖς ἀπέφηνε edd sed ἀπέφθειρε καὶ δυστυχεῖς τοὺς γονέας ἀπέφηνε coni Re | τὸ — 2 ἔχων citat praemisso titulo Λιβάνιος ἐν μελέτῃ τῇ Δικάζεται Ποσει- δῶν Ἄρει ὑπὲρ Ἁλιρροθίου Thom M s. v. ἐφόδια p. 110, 17 | εἰς Thom 2 δὴ post γὰρ VaBMaCl 6 ἀδίκοις τοῖς ὄμμασι coni Gasda at cf. I. l. | ἐπέταξεν Gasda | αὐτῶ HBMaCl 8 ἑαυτοῦ VaBMa sed in hoc ἑ in ἐμ corr, ἁ 11 τούτων B MaCl 12 ὑβρίζων Ma sed ὢν in ras m 2 13 εἰ om HVaB 15 ἐνόμισε C 18 οὑ — παρθένω citat Macarius fol 85 v οὐ] σωφροσύνης Macar 19 τοιούτων B)

ἀλλ’ ὅμως οὕτως οὔσης δικαίας τῆς πράξεως φόνου δίκην ἀπαιτήσων ἥκει καὶ παιδὸς ἐστερῆσθαί φησιν ὑπ’ ἐμοῦ καὶ εἰ μὴ τὸν Ποσειδῶνος Ἁλιρρόθιον ἀπέκτεινα ἐρωτᾷ πρᾶγμα συκοφάντου ποιῶν ὁ τοῦ Δῖός ἀδελφὸς τὸ μὲν ὅτι τέθνηκε λέγων, τὸ δὲ ἐφ’ ὅτῳ παραλείπων, καὶ τὸ μὲν τῆς χειρὸς ἔργον τραγῳ- δῶν, τὴν γνώμην δὲ ᾗ ἡ χεὶρ ὑπηρέτησε πρὸ τῶν ἀπὸ χειρὸς οὐ βουλόμενος ἐξετάζειν.

καίτοι τοσαύ- την ἰσχὺν ἔχουσαν ὁρῶμεν πανταχοῦ τὴν αἰτίαν ὥστε καὶ βουλόμενός τις δρᾶσαι κακῶς οὐ δυνηθεὶς μισεῖται [*](16 Xen. comm. II 1, 28. Cic. de ὄα I 23, 79) [*](1 πεποιηκότα MaCl 2 τήνδ’ HMaCl 4 μεντἂν scripsi coll. p. 339, 11 μέν τἂν Ἠοῖ μέν τ’ ἂν CVaBMa edd μὲν τ’ ἂν Vi | τότε scripsi ex HVaMaCl τότ’ CViB edd 5 ὑπ- έσχον Va sed εἶχον suprascr m 2 7 τὴν om Re 8 punctum post ἠδικηκότα posui, colon HVi, comma Cl, signum interro- gationis GVaBMa edd 9 δράσαι B | ἂν om B 10 τῆς πράξεως om Re 11 ἧκεν Vi 12 εἰ μὴ in lac 6 litt om B) [*](13 ἐρωτᾷ in lac 5 litt om B ἔρωτα Ma 14 παιδὸς C I δ’ Ma 16 δὲ γνώμην Va | ὑπηρέτησε scripsi ex HMaCl ὑπηρέτησεν CViVaB edd | πρὸ — 17 χειρὸς om CVi 17 ἀπὸ Ma sed ὑπὸ suprascr m 2 18 ὁρῶμεν ἔχουσαν Ma sed · · supra ἔχουσαν, Cl | ἔχουσαν in marg inser Va 3 19 δρᾶσαι scripsi ex HVi δράσαι reliqui libri edd | μὴν δὲ post οὐ CVi edd delevi δὲ delendum censet Re μήν γε coni Gasda)

εἰ μέν τις ἔχει ταῦτα ἐπιδεικνύναι, πονηρός εἰμι καὶ φαῦλος θεὸς καὶ δίκην ὀφείλω καὶ σιωπῶ καὶ καταψηφίσασθε· εἰ δ’ οὐδὲν μὲν ἂν τούτων ἐξελεγχθείη, Ἁλιρροθίου δὲ ἀμφότερα, καὶ ἃ δέδρακε καὶ ἃ πέπον- θεν, ἃ γὰρ οὐκ ἂν ἔπαθεν οὐκ ἀδικῶν, ταῦτα αὑτὸν ἔδρασεν ἠδικηκώς, τί μου διαβάλλεις τὸν τρόπον ὑπερ- βὰς τὸν ἀναγκάσαντα;

11. Πῶς δ’ εἰς φόνων ἐπιθυμίαν ἀναφέρεις τὸ πεπραγμένον οὐδὲν ἄλλο πείθων τούτους ἢ ὅτι μαίνο- μαι καὶ τοῦ κάκιστος εἶναι ἐπιθυμῶ; τὸ γὰρ τηνάλλως [*](4 cf. p. 421, 11 7 Dem. p. 849, 10 8 Dinarch. or. I ’ξ 36 p. 94, 41 16 cf. p. 421, 17) [*](1 βλάψας om CVi βλέψας HVa sed in hoc ἑ in ἁ corr m 2, MaCl „aut delendum est βλάψας (et abest quoque a Wolf.) aut sic leg. οὐ μὴν δυνηθεὶς, μισεῖται, καὶ μηδὲν βλάψας exosus est, etiam si damnum nulhim dederit. καὶ πάλιν εὖ ποιῆσαι βου- ληθείς“ Ke I καὶ μὴ δυνηθεὶς post βουληθεὶς CVi edd sed deest in γρ in marg Mor 3 διατί HViMaCl 4 signum interro- gationis post παιδός CViVaBCl edd delevi (5 λυποῖτο Va sed οιτο in ras m 2 | εἰ στένοι scripsi ex HViVaBMaCl ἢν στένῃ C edd 7 Ποσειδῶνος reposui e libris Ποσειδῶνι edd sed γρ Ποσειδῶνος in marg Mor | ὃς ante καὶ(1) H | καὶ] ἢ CVi 8 καὶ om CVi | θείου scripsi e VaBMaCl ut e Par 3017 Bast app ep crit 51 βίου HCVi edd sed patriii vertit Mor τουτουὶ coni Gasda 11 αὐτῶν CVi | ἐξελεγχθείη scripsi ἐξε- λεγχθείην libri edd 13 ἂν om Mor | πέπονθεν Ma | αὐτὸν HViCl Mor 18 τηνάλως HCViVaMaCl cf. p. 272,13)

εἰ δὲ μιαιφόνον με φῄς καὶ μίαν ταύ- την ἡδονὴν ἔχειν τό τινα ἀποκτιννύναι, εἰσὶ τῶν θεῶν [*](R IV 414) οὐκ ὀλίγοις | ἐκ θνητῶν παῖδες. τούτων τίς τὸν ἑαυτοῦ διὰ τὴν ἐμὴν ἀπολώλεκε δεξιάν; ἐῶ τοὺς ἄλλους, ἀλλ’ αὐτὸς οὗτος Ἁλιρρόθιος διὰ τί μὴ πρὸ τῶν ἔργων ἀπέθανεν ὑπ’ ἐμοῦ, εἴπερ αὐτὸ τοῦτο ἔργον ἐστί μοι τό τινα ἀποσφάττειν; εἰ μὲν γὰρ φύσει τοι- οὗτος ἐγώ, πάλαι με ἔδει φανῆναι τῇ φύσει χρώμενον · [*](13 cf. p. 422, 5 14 cf. p. 428, 1 sq.) [*](2 καὶ om B 8 τερπώμεθα MaCl | διατοῦτο BMaCl διατούτου HC 10 ἐπερχόμεθα Ma sed ερχο in ras m 3 11 ταραχὰς reposui e libris sed αρ in ras Va2 et γρ μάχας suprascr Ma 2 μάχας edd 12 ὠθοῦντες Va sed ντες in ras m 2 I βουλεύεσθαι Va sed γρ΄ βασιλεύεσθαι in marg m 3,) [*](13 φὴς scripsi φῆς MaCl φής reliqui libri edd cf. ad p. 213, 7 et 323, 19 14 ἡδονὴν ἔχειν scripsi ex HCVi ἔχειν ἡδονὴν Va edd ἡγούμενον ἡδονὴν MaCl ἡδονὴν B 15 τὸν Va sed ὂν in las m 2 16 αὐτοῦ Va | δεξιὰν ἀπολώλεκε B | ἀπολώλεκε Ma sed ώλεκ in ras m 3 ἀπόλωλε HC 17 διατί BViMaCl I μὲν Vi 18 τὸ ante ἔργον Ma 19 γὰρ om H C 20 με scripsi- ex HCViCl μὲν VaBMa edd | τῇ φύσει φανῆναι CVi)

13. Ἀλλ’ οὐ τοῦτ’ ἐποίησεν, ὦ θεοί, τὸν θάνατον, ἀλλ’ ὃ πάλιν ἀναγκάζομαι λέγειν. οὗτος ὁ βοηθῶν, ὥς φησι, τῷ τεθνεῶτι δυσμενοῦς ἔργον ποιεῖ λέγεσθαι πολλάκις ἀναγκάζων τὰ ἐκείνου κακά. ἰδοὺ δὴ λέγω καὶ πάλιν ἀκουέτω· ἀπέκτεινα, ἀλλὰ βιαζόμενος. τὸν παῖδα οὐκ ἔχεις, οὐδ’ ἐγὼ τὴν παῖδα παρθένον. ὤφει- λον ἂν δίκην, εἰ μὴ ἀμυνόμενος ἀπεκτόνειν. νῦν δὲ δίκαιον ποιεῖ τὸν φόνον τὸ τετιμωρῆσθαι. ἤδη τις γῆν τινα ἀποτεμνόμενον κωλύειν πειρώμενος ἀποκτείνας οὐκ ἔδοξεν ἀδικεῖν. ἕτερος ἕτερον νύκτωρ ἁπτόμενον τῶν αὑτοῦ διαφθείρας ἐπῃνέθη. καὶ λοιδορία πολλάκις ἔδειξε φόνον καὶ οὐδεὶς ἐμέμψατο.

διὰ τί γάρ, φησίν, οὐκ ἐσωφρονεῖτε; καὶ οὐκ ἂν ἦν ὁ ἀμυνόμενος. εἰ δὲ ἀντ’ ἐκείνων ἤδη τινὲς τεθνᾶσι, τί πάσχοιεν ἂν εἰκότως οἱ ἀδικοῦντες οἷα Ἁλιρρόθιος; οὐκ ἴστε ὅτι παρθένῳ πάντα ἐστὶν ἡ παρθενία; γάμος, ἀνήρ, παῖ- δες, ἐλπίδες, βίος, τὸ δύνασθαι γυναιξὶν ὁμιλεῖν;

15. Ὁ δὲ ὧς ὑπερβολὴν ἐχούσης ἐπιλαμβάνεται τῆς [*](5 cf. p. 419, 1 11 cf. t. ni 405, 23 20 sq. cf. p. 425, 3 sq.) [*](2 κακός H 3 τοῦτ’ scripsi ex HGViVaMaCl τοῦτο B edd 4 οὗτος scripsi ex HCVaMaCl ut coni Re οὕτως Vi B edd οὕτος δέ coni Gasda 6 τἀκείνου HC 7 βιαζό- μενον ViBMaCl | τὸν — 8 παρθένον in marg Va 3 8 οὐδ’ scripsi e ViMuCl οὐδὲ reliqui libri edd | ὤφελον B 10 τὸ post ποιεῖ Cl, ras 2 litt Ma | τότε τιμωρεῖσθαι Vi | τίς HViCl 11 ἀποτεμόμενον CVi ἀποτεμνόμενος B | κωλύειν — 12 ἁπτόμενος in marg Ma | ἀποκτεῖναι Ma 13 αὐτοῦ B ViVaMa sed in hoc ov ex ὁ corr m 2, Cl 14 διατί HViMa Cl 16 ἂν iiiserui ex HCViMa ut coni Gasda om VaBCl edd 17 ὁ ante ἁλιρρόθιος MaCl 18 παρθένῳ — 19 ὁμι- λεῖν citat Macarius fol 85 v 19 τὸ in ras Va 2 | γυναικὶ Vi) [*](20 ὡς ὑπερβολὴν scripsi cum lacobsio in Wolfii Liter.)

ἀπειχόμην ἂν Ἁλιρροθίου κατὰ πετρῶν ὤσαντος τὴν παρθένον, ὀφθαλμὸν ἐκκόψαντος, χεῖρα πεπηρω- κότος, ἄλλο τι μέρος τοῦ σώματος, αὐτὴν ἀφελομένου τὴν ψυχήν, εἰ καὶ δεινότατόν σοι τοῦτο εἶναι φαίνε- τᾶι; ἐμοὶ μὲν γὰρ τὸ ζῶντα ὀδυνᾶσθαι μᾶλλον ἢ τὸ μηκέτ’ εἶναι. τὸ μὲν γάρ ἐστιν οὐδενὸς αἰσθανόμενον κεῖσθαι, τὸ δὲ τηκόμενον ἐπιθυμεῖν θανάτου. οὕτως ἡ ζῶσα αὕτη τοῦ τεθνεῶτος ἐκείνου δι’ αὐτὸ τὸ ζῆν ἀθλιωτέρα. οὐ γὰρ ἀπαλλάττει τῆς γῆς τὸ πρόσωπον οὐδὲ παύει κλάουσαν αὐτὴν οὐδεὶς λόγος. ἴσον δὲ πέτρᾳ καὶ Ἀλκίππη διαλέγεσθαι. κεῖται δ’ ἄσιτος ἐκ- δοῦσα τὸ σῶμα κακοῖς. ἆρ’ οὐ δυστυχεῖ περιοῦσα; εἰ δὲ ἐμοίχευεν Ἁλιρρόθιος, καὶ τότ’ ἂν αὐτὸν ἔδει μαστιγοῦν ἢ δεῖν, ἀποκτείνειν δὲ μή; καίτοι δεινὸν μὲν κἀκεῖνο, πολλῷ δὲ δήπου δεινότερον τοῦ γημαμέ- [*](Anal. I 379 Lect 120 App Pors 327 et Gasda ὧσπερ βουλὴν libri sed ὧς ὑπερβολὴν in marg C et γρ΄ ἐπιβουλὴν in marg Va3, edd) [*](1 ἣν ἄν] ἐνῆν coni Gasda 3 οὕτω Ma sed γρ ὄντως suprascr m2 οὕτως Η 4 δ’ ἔδει scripsi e Vi ut coni Re et lacobs Lect 120 δὲ δεῖ reliqui libri edd 5 γελᾶν om Β) [*](6 ἀπειχόμην Va sed εἰ in ras m2 8 αὐτὴν — 9 εἷναι in marg Va 9 τὴν ψυχήν, εἰ καὶ inser Ma2 | δεινοτάτη Cl) [*](10 signum interrogationis posui ex H colon reliqui libri edd | δεινὸν ante μᾶλλον edd delevi 11 μηκέτι Vi 13 δι — 14 ἀθλιωτέρα om Β | ἀθλιώτερον Cl\ 15 κλάουσαν scripsi ex HCViBMaCl κλαίουσαν Va edd | ἶσον HCViMaCl 18 μὴ ὕβριζεν εἰς αὐτὴν παρθένον οὖσαν, ἀλλ’ ἀνδρὶ συνοικοῦσαν ἐμοίχευεν· εἰ δέ ante ἐμοίχευεν Vi | ἂν om Β 19 δῆσαι, ἀποκτεῖναι Β 20 δήπου om Β)

17. Ἠράσθη γάρ, φησι, καὶ τὴν Ἔρωτος μεγά- λην τέ τινα καὶ πολλὴν εἶναι δύναμιν καὶ μη- δενὸς ἀπέχεσθαι μηδὲ αὐτῶν τῶν θεῶν. καὶ οὐκ ᾐσχύνετο τοῖς κατὰ τῶν θεῶν λόγοις ὑπὲρ τῆς ἀκρα- σίας Ἁλιρροθίου χρώμενος. ἐγὼ δὲ θαυμάσαιμ’ ἂν εἰ θεὸς ὧν ὁ Ἔρως κακῶν αἴτιος οὐ λέγω θεοῖς, ἀλλ’ ἀνθρώπων τινὶ γίγνεται. θεοῦ γάρ, οἶμαι, παύειν κακά, σὺ δ’ αὐτὸν λέγεις ἀναγκάζειν μαίνεσθαι. ὁ δὲ φιλίας μὲν δικαίας ἐνεργάζεται τοῖς ἀνθρώποις, ἀδί- κοις δὲ μίξεσιν ἐκείνων οὐ φιλοτιμεῖται, ἀλλὰ ὑπὸ τῶν οὐ δυναμένων σωφρονεῖν ἀδικεῖται τῆς αὑτῶν μέθης ἐκεῖνον αἰτιωμένων, οἱ καὶ τῶν ἐν τοῖς τοιού- τοῖς ἐπιορκιῶν οὐκ εἶναί φασι δίκας αὑτοὺς ἐξαπα- τῶντες.

ὅταν οὖν ὧς ἐπεθύμησε λέγῃς, αὐτὸ τὸ ἀδίκημα λέγεις καὶ δι’ ὅ τὴν δίκην ἔδωκεν. αὐτὸ γὰρ τοῦτο ἐγκαλοῦμεν ὅτι τῶν οὐ προσηκόντων ἐπεθύμησεν, [*](4 cf. p. 422, 9 sq. 16 cf. p. 423, 10 sq.) [*](2 τὸ Vi et γρ in marg Mor Ι ἃ τίς Η Ι εἶχεν inser Ma om ὢ Ι τὸ Va sed ras 1 — 2 litt post ὁ τοῦ Vi et γρ in marg Mor | μὴ δὲ HViBMaCl γρ δὲ μὴ in marg Mor | κτήσασθαι τὴν ἀρχήν reposui e libris (τηναρχὴν Β) τὴν ἀρχὴν κτήσασθαι edd 4 ἴστε post καὶ excidisse coni Gasda 6 μὴ δὲ HVi BMaCl 8 τοῦ ante ἁλιρροθίου Β 9 ἀλλ’ reposui e libris ἀλλὰ edd 10 ἀνθρώπω Β | γίνεται VaMaCl | μὲν ante γὰρ C 11 μαίνεσθαι; HCVi 13 ἀλλ’ CViB 14 αὐτῶν scripsi e CVi αὐτῶν reliqui libri edd 15 αἰτιωμένων Ma sed αἰτιώμενον suprascr m2 16 αὐτοὺς scripsi e CViMa αὐτούς reliqui libri edd 17 ὅτι lacobs Lect 120 ἴ’ ὧς om C | λέγης reposui e libris λέγεις edd et lacobs 18 διὸ BMa Cl | ἔδωκεν scripsi ex HCNiMaCl ἔδωκε Β δέδωκεν Va edd)

ἐν τούτῳ δὲ πολλῶν καὶ μεγάλων ἀδικημάτων ἀπολοῦνται δίκαι, τοίχων διορυχῆς, τάφων, ἱερῶν. καὶ παρὰ τῶν τὰ ὄρη κατειληφότων ἐπὶ λῃστείᾳ καὶ παρὰ τῶν τὴν θάλατταν ἀκουσόμεθα κρινομένων· πτωχείας ἐγενόμην κλη- ρονόμος, οὐκ εἶχον, ἠπόρουν, ἔχρῃζον. ἀλλὰ δεῖ πρὸς τοὺς τοιούτους λέγειν ὅτι ἦν μὲν πολλαχόθεν ἀποζῆν, ὥσπερ ἕτεροι μυρίοι πένητες, ἦν δὲ καὶ λιμῷ πρότερον ἀποθανεῖν ἢ τοιαῦτα ἀδι- κειν.

20. Καὶ οὐκ ἐχρῆν ἐπειχθῆναι, φησίν, ἀλλὰ μετ’ ἐμοῦ βουλεύσασθαι περὶ τοῦ πράγματος, καὶ ἠκούετε μεμνημένου καὶ γάμου. καλός γε ὁ γάμος [*](14 Dem. p. 603,29 20 cf. p. 426, 2 sq. 22 cf. p. 427,10) [*](2 δὲ VaBMaCl edd 3 ἀεὶ ante προῄει MaCl 4 ἂν inserui om libri edd | καὶ τοὺς in ras Va2 5 ἐκεκώλυτ’ Va sed ἐκε in ras m2 οὐκεκώλυτ' HCVi 6 οὐ — 8 πεπονηρεῦ- σθαι citat Macarius fol 85v 9 κακῶς Ma sed wg in ras 12 τοίχων Ma sed οίχ in ras | διορυχαῖς MaCl | 12 et 13 περὶ in ras Va2 13 ἐπιληστεία Cl | θάλασσαν Vi 15 ηὐπόρουν C | ἔχρηζον libri edd cf. ad p. 71, 4 16 τοὺς om Β 18 πρότερον scripsi auctore Re πρῶτον iibri edd 20 φησὶν Va sed ἡ in ras m2 22 καὶ — γάμου om Β | ἠκούετε ἂν coni Gasda)

θαυμάζω δὲ ὅπως ἐμὲ μὲν ᾤου δεῖν μηδὲν ἄνευ σοῦ ποιεῖν, τὸν δὲ σὸν υἱὸν οὐδὲν ἠδικηκέναι νομίζεις ἀφέντα μὲν ἐμὲ καὶ τὸ πεῖσαι καὶ τὸ διαλεχθῆναι, καταπαλαίσαντα δὲ τὴν ἀθλίαν παρ- θένον. ἔδει με πρὸς σὲ εἰπεῖν; Πόσειδον, ἀδικεῖ μ’ ἑ Ἁλιρρόθιος. διὰ τί δὲ μὴ ’κεῖνον πρὸς ἐμὲ ταῦτα εἰπεῖν πρότερον; βούλομαί σοι κηδεῦσαι. τὴν ὥραν Ἀλκίππης τεθαύμακα. πρίν τι οἶον οὐκ ἄξιον συμβῆναι | πείθου. εἰ δ’ ἀναιδὲς τοῦτο ἦν, [*](RIV 417) ἀλλ’ οὐ τό γε πρὸς τὸν πατέρα εἰπεῖν· εἰ δὲ καὶ τοῦτο, θαυμαστὸν εἰ ἃ λέγειν ᾐσχύνετο, ταῦτα ποιεῖν οὐκ ὤκνει.

εἰ δὲ ἐκείνῳ μὴ δυνηθέντι τὸν ἔρωτα ἐνεγκεῖν συγγνώσῃ, σύγγνωθι καὶ τῷ μὴ δυνηθέντι [*](1 διαφθεῖραι Va sed ειρ in ras m2 διαφθαρῆναι Β 3 ἃ — 4 ἔσχε] νόμιμα CVi 4 τοῦτο VaMaCl | ἔσχες Οἶ’ ἔχετ’ cum ras 2 litt Va 5 „lege toqytois” Re Ι γάμους Ma sed γα in ras m2 νόμους ClC 6 ἐπῳδὴν Β | μοι Va sed ι in υ corr m2, BMaCl 8 μὴ Ma sed μὲν suprascr m2 9 οὐδὲν in marg Va2 μηδὲν Ma sed οὐδὲν suprascr m2 10 ἠδικη- κέναι scripsi ex HCViB ἠδικημένον Va sed γρ ἠδικηκότα in marg m3, MaCl ἠδικηκότα edd 11 τὸ inserui ex HCVi om Va BMaCl edd 12 ἔδει <δέ> με Gasda | εἰπεῖν πρὸς σὲ, πόσει- δον Va sed πρὸς σὲ, πόσειδον in ras m2 | πρὸς σὲ om B 13 διατί HViMaCl | ἐκεῖνον μὴ Β | 'κεῖνον scripsi ex HCMaCl ἐκεῖνον ViVaB edd 14 εἰπεῖν ταῦτα Β 15 οἶος Re quod correxerunt (e Parisino 3017) Boissonade Anecd. IV 418 et Gasda) [*](17 τοῦτο BMaCl | καὶ inser Va2 18 εἰ om CVi πῶς Va 19 δ’ VaMaCl edd 20 συγγνώμη Vi | τῶ Va sed e τὸ corr m2)

τί δ’ ἂν ἔδει καὶ δικαστῶν ἑτέρων ἐπὶ τοιούτοις; οὐ βωμὸν ἀνέσπασεν ἐμὸν Ἁλιρρόθιος οὐδὲ θυσίαν ἐκώ- λυσεν οὐδὲ τῶν ἱερέων τινὰ τῶν ἐμῶν ἐπάταξεν. ἦν μὲν γὰρ ἂν καὶ ταῦτα δεινά, τοῦ παρόντος δ’ ἐλάττω. θυγάτηρ ἀπόλωλέ μοι, θυγάτηρ βεβίασται, θυγάτηρ πεπόρθηται· παίδων δὲ οὐδὲν τιμιώτερον πατράσιν.

ὁρᾶτε καὶ τοὺς ἀνθρώπους οὐ μόνον τὰ ἄλλα ὑπὲρ αὐτῶν πονοῦντας τὰ μὲν ἐν γῇ, τὰ δὲ ἐν θαλάττῃ, ἀλλὰ καὶ τὸν ἐν τοῖς ὅπλοις ἡδέως δεχομένους θάνα- τον. καὶ οὔπω τοῦτο μέγα, νοῦς γὰρ ἐν αὐτοῖς καὶ φρόνησις. ἀλλὰ καὶ τὰ θηρία πάντα ὑπὲρ ὧν ἔτεκε δρῶντα ὁρῶμεν. καὶ αὐτὰ μὲν εἰ πλήξαις, τάχ’ ἂν ἡσυχάσαι· τῶν δ’ ἐγγόνων εἰ προσάψαιο, μέγας ὁ κίν- [*](12 Eur. Phoen. 565 | cf. t. III 256, 20) [*](2 μέν γε HCVi I δίδωσι τί MaCl | καὶ in ras Va2 8 καὶ ταράξασα Ma 4 μέχρι Η 5 αὐτῇ libri corr Mor | χαρί- ζηται ViB I ζέει Va sed ει in ras m2 | αὕτη Va sed αὕ in ras m2 αὐτή HC | 5 et 6 αὐτὴ HC | με scripsi e MaCl cum lacobsio Lect 120 et Gasda δὲ HCViVaB edd 6 μέλειν HC 10 παρόντος δ’ scripsi e VaMaCl παρόντος δ’ ἂν HCVi παρόντος B δὲ παρόντος edd 12 δὲ om Β 13 τἆλλα Η C 14 αὐτῶν Η αὐτοῦ Β Ι πονοῦντας reposui e libris ut Bast (Boissonad. Eunap. II 321) e Par 3017 ποιοῦντας edd sed „malim πονουντας” Re | θαλάττῃ scripsi ex HViBMaCl θαλάσσῃ CVa edd 15 ἀλλὰ om Β 16 μὲν post νοῦς HC Vi edd delevi 17 ἔτεκεν Ma 19 ἡσυχάσαιεν Vi | δὲ Va BMaCl edd | ἐκγόνων HCViB)

καὶ τίνες ἂν ἦσαν προσδοκίαι παρ’ ἐμοῦ τοῖς ἀνθρώποις ἀγαθῶν ἢ τιμαὶ διὰ τοῦτο παρ’ ἐκείνων ἐμοὶ τοσαύτῃ μου περὶ τοὺς οἰκειοτάτους ὀλιγωρίᾳ κεχρημένου; πῶς γὰρ ἔμελλον δόξειν ἀνθρώποις ἔσεσθαι χρήσιμος καὶ βοηθεῖν ἐθελήσειν τὰ πρὸς τὴν ἐμαυτοῦ παῖδα δίκαια Ι προδεδωκώς; παρ’ ὑμῖν [*](RIV 418) δὲ τοῖς θεοῖς τίς ἂν εἴη μοι δόξα πρᾴως ἐνηνοχότι τηλικαύτην αἰσχύνην; ἴσης γάρ, οἶμαι, κακίας τό τε μὴ τὰ μικρὰ παρορᾶν εἰδέναι τό τ’ ἐπὶ τοῖς μεγίστοις μὴ χαλεπαίνειν.

οὐκ αἰσθάνῃ σαυτὸν διαβάλλων, ὦ Πόσειδον, τῇ κατ’ ἐμοῦ κατηγορίᾳ καὶ διδάσκων τού- τους ὡς καλὰ τὰ τοιαῦτα νομίζεις; εἰ γὰρ ὑπὲρ τοῦ βιασαμένου διδόντος δίκην ἀγανακτεῖς, τὸν δὲ ἀμυ- νόμενον ἀπαιτήσων δίκην ἥκεις, πῶς οὐ νομοθετεῖς ἐξεῖναι τὰ τοιαῦτα ποιεῖν; δεικνύεις δὲ τοῖς τοιούτοις ὧς οὐδ’ ἂν αὐτὸς φύγοις τὰς τοιαύτας ἡδονάς.

27. Ἀλλὰ μὴ ὑμεῖς γε, ὦ θεοί, τῇ ψήφῳ τὰ ὑμέ- τερα αὐτῶν διαβάλητε. τοῦτο δ’ ἂν εἴη, εἰ καταγνοίητέ μου τὸ θρασὺ μειράκιον τετιμωρημένου. δώσετε γὰρ τοῖς ἀνθρώποις περὶ ὑμῶν εἰκάζειν ἃ μηδὲ εἰπεῖν καλόν. πρέποι δ’ ἂν ὑμῖν οὖσι θεοῖς διδασκάλους γενέσθαι σωφροσύνης ἀνθρώποις. διδαχὴ δὲ τὸ τὴν δίκην ὑφ’ ὑμῶν ἣν ἔλαβον ἐπαινεθῆναι τῇ ψήφῳ.

εἰ δ’ ἄλλο τι γνοίητε, μεστὰς ἀκρασίας ποιήσετε τὰς πόλεις καὶ φθάσονται τοὺς γάμους αἱ ὕβρεις, ὥστ’ ὀλίγας ἐκ πολλῶν εἰς ἀνδρὸς ἰέναι παρθένους. μαρτυ- ρία γὰρ ἔσται τοῖς ἀσελγεστέροις τῶν νέων τοῦ μὴ δεῖν ἐπὶ τοῖς τοιούτοις ἀποθνήσκειν τὸ τὸν ἀπεκτονότα ἐμὲ δίκην τοῦ κτεῖναι δεδωκέναι. ποῦ τοίνυν καλὸν παράκλησιν γενέσθαι τοῖς νέοις ἐπὶ τὰς φυλαττομένας γάμοις τὴν ὑμετέραν γνῶσιν; παιδεύειν γάρ ἐσμεν δί- [*](10 ΙΙ. ω 482) [*](Cl | τοῖς τοιούτοις] τούτοις HCViB 21 φύγῃς CMaCl φεύγης Va sed εὑ in ras m2 et γρ φύγῃ in marg m3) [*](1 γε inser Va2 | τὰ ὑμέτερα αὐτῶν scripsi τῶν ὑμετέρων αὐτῶν Β τῶν ὑμετέρων αὐτὸν HCViMa τῶν ἡμετέρων αὐτὸν VaCl τὰ ἡμέτερα αὐτῶν edd 2 διαβάλητε scripsi e CVi διαβάλοιτε Β διαβάλλοιτε HVaMaCl edd | ἀγανακτοίητε Ma sed γρ΄ καἷαγνοίητέ suprascr m2, Cl 3 τοῦ ViB 4 τοὺς ἀνθρώπους Β | περὶ ὑμῶν εἰκάζειν scripsi ex HCViB εἰκάζειν περὶ ὑμῶν VaMaCl edd | μὴ δὲ HViBMaCl 5 πρέποι scripsi ex HCViMaCl auctore Re πρέπει VaB edd Ι διδασκάλοις CVi) [*](6 γίνεσθαι HVi | τὸ om Vi 9 φοβηθήσονται HCViVa sed in hoc γρ΄ φοβήσονται in marg m3, BMa sed in hoc γρ΄ φθάσονται in marg m2, Cl corr Mor | οἱ (sed in ras et τοὺς suprascr m2) γάμοι (sed οἱ in ras m2) τἀς (sed αἱ suprascr m2) ὕβρεις Va sed τοὺς γάμους αἱ ὕβρεις in marg m3 10 ἀνδρὸς scripsi ex HCViVa sed in hoc ἄνδρας in marg m3, Β Par 3017 (Bast Greg. Cor. p. 46 ed. Schaefer) ἄνδρας MaCl edd 11 μηδὲν Ma sed γρ΄ μὴ δεῖν suprascr m2 12 τοῖς om HC I Tco HC 13 ποῦ Ma sed οὐ ex ὡς corr m2 15 τοῖς ante γάμοις MaCl | ὑμετέραν reposui e libris ἡμετέραν edd)

καὶ διὰ τοῦτο εὕρηνται καὶ οἱ λιμοὶ καὶ οἱ λοιμοὶ καὶ τὰ ἐξ οὐρανοῦ βέλη, ὅπως ὁ φόβος τοῖς ἀνθρώποις ἀμείνους ποιῇ τὰς γνώμας. μαθέτωσαν δὴ τῶν ἐπιθυμιῶν περιεῖναι καὶ τῶν παρθένων ἀπέχεσθαι καὶ πασῶν καὶ πανταχοῦ καὶ διὰ πάντων καιρῶν νήφοντες, μεθύοντες, ἐν νυξίν, ἐν ἡμέραις, ἐν ἀγροῖς, ἐν ἄστεσι, πλουσίων, πενομένων. εἰ δὲ οὐκ ἂν δύναιντο, ξίφη τοῖς | πατράσιν [*](RIV 419) ἑλκέσθω.

30. Τούτων ἔπρεπέ σε νομοθέτην, ὦ Πόσειδον, εἶναι. σὺ δὲ τῶν ἐναντίων ἐθέλεις Κρόνου παῖς ὢν καὶ Δῖός ἀδελφός, ὅνπερ, εἰ καὶ αὐτὸς εἶχον παρ’ ἐμαυ- τῷ τὴν χεῖρα, ἐχρῆν <τὸν> ἀποκτιννύντα γενέσθαι συνη- δικημένον ἡμῖν. κακία γὰρ παιδὸς αἰσχύνη πατρός. ἧς ὁ πονηρὸς υἱὸς ὀφείλει τῷ γεγεννηκότι δίκην.