Declamatio 4

οὐκοῦν ἐκείνους μὲν ἄγει παράκλησις καὶ δέησις καὶ τὸ βού- λεσθαι Πριάμῳ χαρίζεσθαι, ἡμῖν δὲ τὸ μὲν βούλεσθαι χαρίζεσθαι τοῖς Ἀτρείδαις κοινὸν πρὸς ἐκείνους ἐστί, πρόσεστι δέ γε καὶ τὸ τῶν ὑπηκόων δίκαιον. ἐκείνοις μὲν γὰρ ἔξεστιν ὅσον βούλονται χαρισαμένοις μηκέτι τοῦ λοιποῦ πρὸς ἀνάγκην ταλαιπωρεῖσθαι, ὥστε καὶ τῆς ἐπι- κουρίας καὶ τῆς ἀναχωρήσεως ὅρος αὐτοῖς ἡ γνώμη· ἡμῖν δὲ ἡ προαίρεσις οὐχ ἕξει μεταβολήν, βεβαιοῦται γὰρ τῇ [*](1 παρ’ ἀλλήλους MVi | ἐξετάσομεν HPa sed in hoc ο in ω corr m 2 2 προσῆκε Vi | χρῆσθαι scripsi ex HPaMViMa Cl κεχρῆσθαι C edd χρήσασθαι Β Ι μήτε MVi Ι μήτε HPaM Vi 3 μήτε Vi Ι μὴ scripsi ex HBPaMVi μήτε CMaCl edd 4 μήτε (2) PaMaCl 5 καὶ ante ἄλλους HCVi 6 τού- οἷς τῶν εἷναι MaCl 7 οἶς Ma sed γρ οὓς suprascr m 2 οὕς Μ οὓς Vi 8 τινα Pa sed κοινὰ suprascr m 2 Ι κινηθέντες Mor sed γρ κοινὰ θέντες in marg 9 ἁψόμεθα reposui ex HCPa MViMaCl Par 3017 cum Boissonadio Anecd. II 316 ἁψώμεθα Β edd 10 ἄγει scripsi ex HCMVi ἐγείρει BPaMa sed in hoc α γρ ἄγει suprascr m 2, edd ἐγείρει Οἶ’ 11 ἡμῖν — 12 χαρίζεσθαι om Pa sed add in marg m 2, ViMa sed in hoc praemisso κεί- μενον in marg m 2 Cl 12 δ’ ante ἀτρείδαις Vi, δὲ Pa | τοῦτο ante κοινὸν ViMa δὲ τοῦτο Cl Ι κοινόν ἐστι πρὸς ἐκείνους Μ 13 γε] τι Vi 14 ὅσοι Ma sed v supra ι m 2, Cl Ι χαρι- σαμένοις Ma sed υ supra ι m 2 χαρισαμένους Μ | τοῦ Ma sed ~ eras τουλοιποῦ BVi)

τὸ δέ γε ἔτι τούτου μεῖζον, πολὺ γὰρ βελτίοσι τῶν Ἀτρειδῶν βασιλεῦσι καὶ ἰσχυ- ροτέροις ὁμολογίας δεδώκαμεν ἦ | μὴν ἐκπολιορ- [*](R IV 37) κήσειν τοὺς ἀδικοῦντας τὸν Ἑλένῃ συνοικοῦντα, καὶ οὐδ’ ἂν εἰ σφόδρα βουλοίμεθα προκαταλῦσαι τὴν προ- θυμίαν ἡμῖν ἀκίνδυνον. τί δὲ τοῦτο ἔστιν; ἔτι νέας οὔσης Ἑλένης κομιδῆ ἀνεῖπεν ὁ θεὸς ἔσεσθαί τινα περὶ τὸ γύναιον ταραχήν. ὡς οὖν πολλοὶ πολλαχόθεν οἱ κράτιστοι συνῆλθον μνηστεύοντες, ἔδοξεν ἔτι ἀδή- μέλλοντος τοῦ μέλλοντος ὄντος πίστιν ποιήσασθαι καὶ ὅρ- κους ἰσχυροὺς ἦ μὴν τοὺς ἀποτυγχάνοντας βοηθήσειν τῷ ληψομένῳ κατὰ τῶν ἀδικούντων. ᾤετο γὰρ ἕκαστος ἐν μετεώρῳ τοῦ πράγματος ὄντος αὑτῷ ταύτην ἀποτί- θεσθαι τὴν ὠφέλειαν.

καὶ νῦν ἡμᾶς ἐπὶ τὴν στρατείαν ἤγειρεν ὁ Ζεύς, ὁ Ἀπόλλων καὶ πάντες οἱ [*](3 cf t. IV 925, 21. Eur. Iph. Aul. 58 sq. et 77 sq. Papyr. Berol. (Klassikertexte V 1) 12 cf t. III 438, 7) [*](1 τούτων Vi 2 πολλὴν HC | βελτίοσι καὶ ἰσχυροτέροις ἰσχυροτέρας Mor) ὁμολογίας (om Mor) δεδώκαμεν βασιλεῦσιν ἡμεῖς ἐκπολιορκήσειν τοὺς ἀδικοῦντας τὰ τὸν Mor) ἑλένῃ συνοι- κοῦντα Pa et γρ in marg Mor 4 ἀδικοῦντας τὸν Ἑλένῃ συνοικοῦντα scripsi e PaMViMaCl cum Gasda qui τῇ ante Ἑλένῃ inseri vult ἀδίκως τῇ ἑλένῃ συνοικοῦντας HC sed in hoc in ἀδικοῦντας τὸν ἑλένῃ συνοικοῦντα corr f, Β edd 5 προκατα- λύσαι HMaCl καταλύσαι Vi 6 ἀκίνδυνον ἡμῖν Vi | ἡμῖν om Pa sed in marg inser m 2, Cl inser Ma 2 γρ ἡμῶν in marg Mor I εἴη post ἀκίνδυνον inserendum? I ἐστὶ Ma sed in ἐστὶν; ἔτι corr m 2, Cl | ἔτι om PaMaCl 7 κομιδῆ τῆς ἑλένης Pa MaCl τῆς ἑλένης κομιδῆ edd | ἂν εἷπεν HVi εἷπεν MaCl 9 ἔδειξεν Pa sed γρ ἔδοξεν in marg m 2, et γρ in marg Mor ἔτι inserui ex HC Par 3017 et γρ in marg Mor cum Boisso- nadio Anecd. V 54 ἔτ’ PaMViMaCl om Β edd 11 ἡμῖν Pa sed ἦ μὴν in marg m 2 | ἢ HCl | μὴν Ma sed η corr m 2 | τοὺς inserui e libris cum Boissonadio om edd | ἐπιτυγχάνοντας Η) [*](13 ἔτι BMa sed in hoc γρ ἐν suprascr m 2, Cl et γρ in marg Mor | μετεώρου BPaMaCl | αὐτῷ HCMViMaCl 15 ἤγειραν MaCl | καὶ om ΒPaCl inser Ma2)

61. Φέρε δὴ καὶ τὰ λοιπὰ σκοπήσωμεν καὶ ὅπως εἰς ἄνισον πόλεμον ὑμᾶς αὐτοὺς ἐμβαλεῖν ἐπιθυμεῖτε ὑπ’ [*](7 cf ad t. III 437, 10) [*](1 ἔστιν HCMvi 2 μέλλει scripsi e PaVi μέλλοι HCB MMaCl edd Ι φεύγων ’χε ἱρὰς PaMaCl φεύγειν H ἐκφεύγων B) [*](4 κρείττοσιν reposui e libris κρείττοσι edd | ἆρ’ PaMaCl ἄρα Μ | δοκεῖτε Ma sed γρ δοκεῖ suprascr m 2, Cl | Πρίαμος Mor sed γρ πριάμῳ in marg | παραπλησίως Cl et γρ in marg Mor 5 κινδυνεύοντας Ma sed γρ ἔχοντας suprascr m 2, Cl) [*](6 γρ καὶ γὰρ in marg Mor | εὔδηλον scripsi e PaMViMaCl Par 3017 et γρ in marg Mor cum Boissonadio Anecd. II 483 ἄδηλον HC sed in hoc εὔ suprascr f, et coni Gasda ἔνδηλον B edd | ἐὰν lacobs Ach. Tat. 800 7 τὸ om MVi | ταχέως om Cl inser Ma 2 | τῆς οἰκείας οἰκίας Μ) μεμνήσονται MVi Ι τῆς om Pa | οἰκίας HCPaMMaCl 9 signum interrogationis po- sui e Μ punctum reliqui libri edd | γε om HCMVi | τοιαῦτα reposui e libris et γρ in marg Mor cum Gasda ταῦτα edd 10 φαίης Ma sed φαίνεται suprascr m 2, Cl 12 δὲ Vi 13 τὸν πρὸς ante ἡμᾶς in marg Pa 2 et edd, πρὸς Ma sed eras et παρ’ ἄλλω βιβλίῳ λείπει ἡ προς in marg m 2, Cl delevi ὑμᾶς scripsi e CBVi et γρ in marg Mor ἡμᾶς HPaMMaCl edd | αὐτοὺς scripsi ex HCBMVi ἑαυτοὺς PaMaCl edd sed γρ αὐτούς in marg Mor | ὐπ’ ὄψιν ἀγάγωμεν om HCBMVi ἐξηγάγομεν Pa sed ὑπ’ ὄψιν ἀγάγωμεν in marg m 2, et γρ in marg Mor)

καίτοι τίς οὕτω σφόδρα μεγα- λόψυχος, ὅστις ἂν ὑπὲρ οὕτως ἀνομοίων ἄθλων ἀναρ- ρίψειε ’τον κύβον μέλλων, εἰ μὲν κρατήσειεν, οὐδὲ μικρὸν κερδανεῖν, εἰ δὲ σφαλείη, τοῦ παντὸς στερή- σεσθαι; ἔτι τοίνυν τὴν μὲν ἡμετέραν χώραν οὐδείς ἐστιν ὁ ποιήσων κακῶς, ἡ δὲ ὑμετέρα στρατόπεδον ἡμῖν γίνεται, καὶ τὴν τροφὴν ποριοῦμεν ἀπὸ τῶν [*](3 Her. VII 172,1 et 215 .6 Dem. p. 155,25. Thuc. II 43, 3; V 16, 4 8 Dem. p. 99, 19; 134, 14; 803, 29) [*](1 ἡμῖν μὲν οὖν M I μὲν om BPaCl inser Ma 2 | οἷς ante παῖδες MaCl, οὖν οὖς Vi 2 τἄλλα Μ 3 γένηται H 4 συμβῇ Ma sed γρ συμβαίη suprascr m 2, Cl et γρ in marg Mor et e Par 3017 Boisso- nade Anecd. II 322 συ . . . . . . (litterae evanuerunt) Pa cf. t. IV 49, 18 6 δ’ PaMaCl | ἡμεῖς Μ | τι scripsi e Ma cum Iacobsio Anth Pal III 496 om MVi et γρ in marg Mor τί HCBPaCl edd πταίσαιτε scripsi πταίσητε HMVi et γρ in marg Mor πταίσετε CBPaMaCl edd „malim πτήσαιτε“ Re 7 συναπολεῖσθαι scripsi e MaCl συνυποκεῖσθαι reliqui libri sed γρ συναπολεῖσθαι in marg Pa 2 et γρ συναπολέσθαι suprascr Pa 3, edd sed γρ συναπολέσθαι in marg Mor. De infinitivo futuri cf t. III praef. p. XXIX ad p. 275, 14; t. IV 404, 6 8 οὕτω — 9 ὑπὲρ om Pa Ι οὗτος Vi) [*](9 ἀναρρίψειε Ma sed γρ ἀναστρέψειε suprascr m 2 et παροι- μία ἐπὶ τῶν ῥιψοκινδυνούντων ἀνθρώπων in marg m 2 cf ad t. II 520,5; IV 280,19 10 οὐδὲν Vi 11 μικρὸν om Vi κερδανεῖν Ma sed eras κερδαίνειν PaCl et γρ in marg Mor στερηθήσεσθαι PaMaCl 12 μὲν om HCPa sed in hoc inser m 2 | χώραν τὴν ἡμετέραν Vi 13 οὖν ante ἐστιν Pa sed del m 2 I κακόν Ma sed ῶς suprascr m 2, Cl | εἰ δ’ ὑμέτερον Pa sed ἡ δὲ ὑμετέρα suprascr m 2 | δ’ MaCl 14 ἡμῖν om PaCl inser Ma 2 I γίνεται reposui e libris sed ε in ras Ma 2 γίγνεται edd)

καὶ μὴν οὐδὲ ἐκεῖνο παραπλήσιον. εἰ μὲν γὰρ μεθ’ ὑμῶν τὸ δαιμόνιον γένοιτο καὶ τὰ πράγματα ἡμῖν εἰς ἔσχατον προβαίνοι κακοῦ, πρόχειρον καθελκύ- σασι τὰς ναῦς ἔξω γενέσθαι τῶν δεινῶν καὶ πρὸς βραχὺ τῷ καιρῷ παραχωρήσαντας αὖθις ἐπιπλεῖν, ἡνί- κα βέλτιον· εἰ δ’ ἐφ’ ὑμῶν τὸ αὐτὸ συμβαίνει, τίς ὑμῖν ἔσται πόρος; τίς μηχανὴ τῆς ἀκαιρίας ἰσχυροτέρα; οὐ γὰρ δὴ τὴν πόλιν γε μεθορμιεῖτε πρὸς τὸ ἀσφαλές. ἀλλ’ ἐγὼ μὲν εἰπεῖν οὐ βούλομαι, τοῦ δὲ πράγματος ἡ τελευτὴ καταφαίνεται.

64. Οἱ μὲν λογισμοὶ ταῦτα καὶ πολλὰ τοιαῦτα παριστῶσιν, ὦ Τρῶες, ἔστι δ’ ἐφ’ ὑμῖν μὲν ὁποτέραν βούλεσθε τραπέσθαι, βέλτιον δὲ ἐκείνην ἀφ’ ἧς ὕστε- [*](2 cf. t. IV 123, 9 9 Plat. Prot. p. 336 B; leg. XII p. 959 E 11 cf. ad t. IV 380, 8 14 Her. ΙΙΙ 69, 1) [*](1 καλῶν HCM sed in hoc γρ καρπῶν in marg, et γρ in marg Mor | διχῆ libri edd cf t. IV 359, 13 5 οὐδ’ PaMaCl μὲν om C 6 ἡμῶν Μ sed η in ὑ corr γ Vi 7 γρ εἰς τὸ ἔσχατον in marg Pa 2 et Mor τὸ del Re | προβαίνοι scripsi e MViMaCl προβαίνει Pa προβαίνῃ Η προβαίη CB edd κακοῦ om Pa 8 τῶν δεινῶν γενέσθαι MaCl Ι προσβραχὺ BMViMaCl 10 δὲ HVi Mor | ἀφ’ Pa sed γρ ἐφ’ in marg m 2, et γρ in marg Mor | ἡμῶν CMa sed in hoc η ex υ corr m 2, γρ in marg Pa 2 Mor sed in hoc γρ ὑμῶν in marg | τὸ] τι Mor | συμβαίνοι BPaMVi συμβαίνῃ Re 11 ἡμῖν Re Ι ἔστω HMVi) [*](12 γε om Cl inser Ma 2 15 ταῦτα καὶ πολλὰ om Vi πολλὰ om Cl inser post τοιαῦτα Ma 2 τὰ Μ 16 παριστᾶ- σιν Pa sed ω suprascr m 2 | δὲ PaMaCl | ἡμῖν Re | μὲν in- senii ex ΗΒΡαΜΜa sed in hoc inser m 2, om CViCl edd) [*](17 βούλεσθε scripsi e CBPaViMaCl, ut coni Re βούλεσθαι Μ βούλεσθαι Η edd Ι τρέπεσθε Η | ἐφ’ Ma ὑφ’ Μ)

ταῦτα τοίνυν Ἀλέξανδρος ἐπενήνοχεν Ἰλίῳ. ὁ γὰρ τὴν ἀνάγκην παρεσχηκὼς τοῦ ταῦτα ποιεῖν ἑτέροις οὗτος ἂν αὐτόχειρ νομίζοιτο τούτων ὧν καθέστηκεν αἴτιος. εἶτα τοῦτον βασιλέα προσερεῖ τις εὖ φρονῶν τὸν οὐ καταλιπόντα ὧν βασιλεύσει; οὐκ οἶσθ’ ὅτι τὸ τῆς ἀρχῆς ὄνομα τοῦ κρείττονός ἐστι, [*](12 Isocr. Phil. p. 112 d) [*](16 τοῦ κρείττονος] ἀνθρώπου δηλονότι MMa) [*](1 ἐπαινέσεσθαι HPaM | καὶ γὰρ — 2 συνῳκεῖτε scripsi ex HCB καὶ γὰρ εἰ μὲν ἅπαντες, ἐρῶ γάρ, εἰ καὶ φορτικώτερον ἀκοῦσαι, εἰ μὲν ἅπαντες συνῳκεῖτε MVi καὶ γὰρ ἐρῶ, εἰ καὶ φορτικώτερον ἀκοῦσαι, εἰ μὲν ἄπαντες συνῳκεῖτε PaMaCl edd) [*](3 τάχα PaMaCl 4 ὠνεῖσθαι PaMa sed γρ ὠνήσασθαι in marg scr et del m 2, Cl et γρ in marg Mor | κοινοῖς κινδύνοις PaMa sed in hoc γρ κινδύνου in marg scr et del m 2, Cl et γρ in marg Mor 6 signum interrogationis posui e MCl punctum reliqui libri edd 8 καὶ PaMa sed in hoc γρ κἂν(2) in marg m 2, Cl Mor | κἂν HC Re 9 καὶ BMa 10 ταῦτα — Ἰλίῳ in marg add Pa 2 11 ἀνθρωπίνην Cl 12 ἑτέρους Pa sed οὑς m 2, et γρ in marg Mor | αὐτόχειρ ἂν PaMViMaCl ἂν post αὐτόχειρ repet Mor del Re 13 τοῦτον inserui e PaMMaCl τὸν Vi om HCB edd | τίς ΗΜ 14 οὐ om Pa sed γρ in marg m 2 μὴ Ma sed οὐ suprascr m 2 | βασιλεύσει; scripsi ex HCBPaMVi βασιλεύσειεν. MaCl βασιλεύσειε. edd 15 οἶσθα MaCl ἴστ’ M | τὸ — 272,5 τάττοιτο citat Macar fol 83 v τὸ om PaMaCl | τοὔνομα MaCl)

ὁ δὲ χείρω τῶν ὑπηκόων παρέχων ἑαυτὸν εἰκότως ἂν ἀφεὶς τὴν βασι- λείαν εἰς τοὺς ἀρχομένους τάττοιτο. οὐ καλῶ κυβερ- νήτην ἐγὼ τὸν καταδύοντα τὸ σκάφος οὗ τοὺς οἴακας ἐπιστεύθη οὐδὲ τὸν ἐν οἷς ἐπιτηδεύει δεικνύντα τοῖς ναύταις ὡς ἀμελητέον εἴη τοῦ πλοίου οὐδέ γε τὸν ἃ μηδεὶς τῶν ναυτῶν πλημμελεῖ, περὶ ταῦθ’ ἑκόντα πο- νηρὸν ὄντα. Ἀλέξανδρος τοίνυν ἄρχειν ἀξιῶν τῶν ἄλλων Τρώων ἃ μηδεὶς τῶν ἀρχομένων ἐτόλμησε, ταῦτα ἑαυτῷ προσήκειν ἡγήσατο.

67. Ἔοικα δὲ τηνάλλως μακρολογεῖν ἕτοιμον ὄν ἐπιστομίσαι τὸν ταῦτα προφασιζόμενον. νῦν γὰρ οὔτ’ Ἀλέξανδρος οὔθ’ Ἕλενος οὔτε Δηίφοβος οὔτ’ ἄλλος οὐδεὶς τῶν Πριάμου παίδων κρατεῖ τῶν ὑμετέρων πραγμάτων, ἀλλὰ Πρίαμος αὐτός. καὶ τοῦτο οὐκ ἀκοῇ μόνον ἔστιν εἰδέναι, ἀλλὰ καὶ τοῖς ὁρωμένοις δῆλον [*](1 τοῦτ’ ἔστι reposui ex HCMMaCl τοῦτ’ ἐστὶ BPaVi τοῦτό ἐστι Macar τοῦτο ἐστὶ edd Ι μὴ om Pa | οὐκ ἀρ- νοῖτο Pa ἀρνεῖται C 3 colon post παράδειγμα H, comma Β, punctum Macar Ι χείρων Μ 5 πράττοιτο HC 8 ἤδη Vi 9 ναυτῶν — 11 τῶν in marg Pa 2 | αὐτῶν H γρ ἀρμέ- νων in marg Mor | πλημελεῖ MViMa Ι ταῦτα MaCl 10 ἀρχὴν Η I τῶν om Cl inser Ma 2 11 ἀλλοτρίων Vi | Τρώων om Vi) [*](12 ταῦθ’ MVi 13 ἔοικε Ma sed ε in α corr m 2 Ι τηνά- λως HCBM sed in hoc alterum λ inser γ ViMaCl τη Pa sed reliquae litterae evanuerunt γρ μάτην in marg Mor cf t. I 107,3; 111154,10; 170,17; 203,12; 340,114; 370,7; 395,17; IV 31,19; 491,8 | δικαστοῦ ὄντος ad μακρολογεῖν in marg Ma 2 μακρηγορεῖν Vi cf. p. 203,5 ὂν om MaCl inser Pa 2 14 οὔτε BPaMaCl 15 οὔτε BPaMaCl οὔτ’ MVi | ἔλενος MVi | οὔτε Η οὐδὲ PaMaCl 16 ἡμετέρων MViMaCl 18 μόνον scripsi ex HCPaMViMaCl μόνῃ Β edd sed γρ μόνον in marg Mor I ἔστιν scripsi e ViMa ἐστὶν HCBPaMCl edd | τοῖς om HC Ι δῆλον om Cl inser Ma2)

οἶδα δὲ ὡς, εἰ καὶ Πρίαμος οἷαπερ Ἀλέξανδρος ἠσέλγαινεν, ἠσέλγαινε δὲ ἐπ’ ὀλέθρῳ τῆς πόλεως, οὐκ ἂν ἠνέσχεσθε τῆς ἀκολασίας ἐκείνου τὴν δίκην αὐτοὶ διδόντες, ἀλλ’ ἔσχετ’ ἂν εἰπεῖν πρὸς αὐτὸν μέτριά τε καὶ δίκαια καὶ αὐτῷ πεισθῆναι συμφέροντα· ὦ βασι- λεῦ, ἡμεῖς μὲν ἡμᾶς αὐτοὺς ἐνεδώκαμέν σοι καὶ τῶν ὅλων προὐβαλόμεθά <σε> πραγμάτων [*](6 [Apollod.] III 12,5 17 Plat. rep. p. 605 D; p. 561 B. Dem. p. 128, 6 18 t. III p. 230, 17; IV 229, 16. Dem. p. 325, 27) [*](2 τοῦ] τοὺς Vi 6 ἅ Pa | τὸ σκῆπτρον εἰς] τὸν MaCl εἰς om Pa 7 πράξειν Pa ἐπιζητεῖν MaCl | οὖν inserui καὶ τοσοῦτον νῦν Ἀλέξανδρος τοῦ Gasda | Ἀλέξανδρος scripsi e BPaMViMaCl cum Gasda ἀλέξανδρον HC edd 8 βασι- λεύειν Mor sed γρ ἄρχειν in marg om Pa sed γρ ἄρχειν su- prascr m 2, MaCl | εἴτε H ὥστε C et γρ in marg Mor 9 ὁρῶντος lacobs Add 21 | εἰς τοῦτο om HC 13 ἠσέλγαινε δὲ om BPaMaCl 14 ἠνέσχεσθε Pa sed litterae ἔσχε evanue- runt ἀνέσχεσθε Cl ἠνέχεσθε Re | ἐκείνης Pa et γρ in marg Mor αὐτοῦ MaCl | αὐτὴν HC 15 διδόντος C | ἔσχετ’ scripsi ex HCVi coll p. 274, 11 sq. εἴχετ’ BPaMMaCl edd 17 μὲν om BPaMViMaCl | ἡμᾶς αὐτοὺς scripsi e BPaMViMa sed in hoc ἡμᾶς inser m 2 αὐτοὺς Cl ἑαυτοὺς HC edd 18 προὐ- βαλλόμεθα HCViMaCl προβαλλόμεθα Β | σε inserui post προὐ- βαλόμεθα, post ὅλων inserendum coni Re om libri edd)

ταῦτα καὶ ὑμᾶς ἂν εἰπεῖν οἶμαι καὶ Πρία- μον αἰσχυνθῆναι καὶ δευτέραν ποιήσασθαι τὴν ἑαυτοῦ ῥᾳστώνην τῆς τῶν ὅλων σωτηρίας. μὴ τοίνυν ἃ τὸν βασιλέα τολμῶντα ποιεῖν ἐκωλύετ’ ἄν, ταῦτα τοῖς [*](R IV 41) οὔπω | τοσοῦτον ἰσχύουσιν ἐπιτρέψητε μηδὲ εἰς τοσοῦτον συγχέητε τὰ πράγματα ὥστε βασιλέα γε νο- μίζειν τὸν οὐκ ἔχοντα τὴν ἀρχὴν καὶ πλείω τούτῳ παρέχειν ἐξουσίαν ἢ παρ’ οἶς ἐστι τὸ κρατεῖν.

70. Οἶμαι τοίνυν ἐρεῖν τινας, ὧς ἑκοῦσα συνη- [*](1 τὸ (1 et 2) HC 2 τολμήσειε scripsi e Μ sed τολμήσοι in σειε marg τολμήσει Η τολμήσῃ CBVi τολμοίη Ma τολμώη Pa ὢ et γρ in marg Mor | σὲ om HCBMVi Ι διαλύειν Ma sed γρ διακωλύειν suprascr m 2, ἁ 4 ἀλλ’ ἴνα scripsi e PaMa Cl ἀλλὰ HCBMVi edd 6 σοι om PaMaCl 7 μήδ’ ἂν εἰς B | ἂν inser Pa 2 10 αὐτὸς om MaCl Ι τούτων ἡμεῖς Β ἀπολύεις MViMaCl ἀπολεῖς Η ἀπολαύομεν Β ἀπολαύειν Pa sed ἀπολύεις suprascr m 2 11 ἡμᾶς Vi | ἂν om ὢ inser Ma 2 | εἰπεῖν om HCBPaVi inser Ma 2 12 τὴν αὐτοῦ ῥαστώ- νην ποιήσασθαι MVi | αὑτοῦ C αὐτοῦ H ἑαυτὴν Mor sed γρ ἑαυτοῦ in marg 13 ῥᾳστώνην Ma sed ἡδονὴν suprascr m 2 ὅλων scripsi e BPaMViMaCl Par 3017 cum Boissonadio Anecd. II 482 ἄλλων HC edd 15 ἐπιτρέψατε Ma | μὴ δὲ BMaCl μὴ δ’ HCVi 16 ἄλλωστε Pa sed ὥστε suprascr m 2 | γε om BPaMaCl Ι τε post νομίζειν Pa 19 ὡς οὐχ ἑκοῦσα Pa)

ἔστιν οὖν Ἀλεξάνδρου καὶ τοῦτο ἀδίκημα. καὶ πολύ γε δεινότερον τὸ πεῖσαι γενέσθαι φαύλην τοῦ πρὸς ἀνάγκην καται- σχῦναι. ἡ μὲν γὰρ βιασθεῖσα τὸ μὲν σῶμα ὕβρισται, τὴν δὲ γνώμην οὐ διέφθαρται καὶ προσέτι μισεῖ τὸν τὴν ἀνάγκην ἐπενεγκόντα, ἡ δὲ πεισθεῖσα θαυμάζειν [*](2 cf. t. II p. 563, 10 3 II, y 174. Eur. Tro. 946 4 Dem. p. 700, 10 5 Dict. I 3 7 Dem. p. 632, 20 12 Lys. Erat. ’ξ 32 p. 94,39. Dem. p. 1125,12) [*](1 οὔτε PaMaCl 2 ἐστι om Cl ἔσεσθαι Pa sed ἔστι suprascr m 2, et γρ in marg Mor 3 ἀποφεύγουσαν Β sed φυγοῦσαν supra φεύγουσαν m 2, Ma sed γρ ἀποφυγοῦσαν su- prascr m 2, Cl et γρ in marg Mor 4 ὧς — 5 ἁρπάσας om Pa | γρ οὐδὲν ἀδικεῖ in marg Mor 5 μενέλεώς τε Μ 7 ἦ PaMaCl cf. t. IV 281, 20 sq. 8 βουλομένην PaMa sed in hoc γρ βεβουλημένην in marg m 2, Cl et γρ in marg Mor | οὐκοῦν scripsi ex HCBMViMaCl οὐκ οὖν Pa edd 9 τοῦτο PaMa Cl | τοῦτο — 11 ἀλεξάνδρου praemisso κείμενον in marg Ma γε om MVi 10 τοιοῦτον om MaCl 11 τὸ HC sed in hoc in τοῦτο corr f | δεινὸν post ἀδίκημα Pa edd delevi post δεινὸν e superioribus lin. 4 repetita ὧς ἀλέξανδρος μὲν ἀδι- κεῖται οὐ βουλομένην ἀκολουθεῖν ἁρπάσας Pa sed del m 2 | δει- νὸν BPa 2 Ma sed in hoc δεινότερον suprascr m 2 Cl 12 τὸ πεῖσαι — 276, 3 τρόπου citat Macar fol 83 v | καταισχύναι HC MaCl Macar cf t. IV 446, 17 καταισχύνας Vi | δεινότερον post καταισχύναι Macar 13 μὲν(2) om MVi 15 εἰ HC sed in hoc in η corr f)

ὑπερβολῇ δ’ ἔγωγε χρήσομαι ’ οὐ παρεκρούσατο τὸ γύναιον Ἀλέξανδρος, ἀλλ’ ἐκείνη μὴ βουλόμενον ἠνώχλησε. καλῶς. ἔδει τοί- νυν ἐπισχεῖν ἁμαρτάνουσαν, ἀλλ’ οὐ συλλαβεῖν ἀδι- κούσῃ καὶ ταύτην ἀντιδοῦναι τῷ ξενίσαντι τὴν χάριν, τὸ μὴ συμπράττειν εἰς ἃ μὴ προσῆκε τῇ γυναικί. οὐ γὰρ ἡ κοινωνία τῶν ἀδικημάτων ἐν τοῖς τοιούτοις ἐξαιρεῖται τὸν μετασχόντα τῆς μέμψεως, ἀλλ’ εἰς ταὐ- τὸν τίθησι τῷ παρακεκληκότι τὸν ὑπακούσαντα καὶ [*](R IV 42) τοσοῦτον | αὐτῷ νέμει τῶν αἰτιῶν ὅσον καὶ τῶν [*](5 Dem. p. 291,24; 447,25 7 cf. p. 244,7 8 [Isocr.] Demon. p. 2 c) [*](1 συνεπείληπται scripsi e CBPa sed in hoc εἰ supra ι m 2, Μ sed ει ex ι corr γ Vi cum Gasda συνεπείλεπται Η Mor συνεπίλειπται Ma sed ει in η corr, Cl συνυπείληπται Re 2 κοινωνὸς πονηρίας reposui e BPaMViMaCl Macar πονηρίας κοινωνός HC edd | καὶ inser Ma 2 Pa 2 γρ ἀλλ’ in marg Mor 3 τῷ πράγματι om BPaMaCl 4 ἀμφότερον Β | ἀδικῶν BPa MVi et γρ in marg Mor | καὶ om BPaMViMaCl | ἐν om HCMVi Macar | δὲ post θατέρῳ Vi 6 δὲ MaCl 6 οὐ — Ἀλέξαν- δρος om H in marg inser Cl | δίκαιον Vi sed γύναιον in marg) [*](7 ἐκεῖνο ViMa sed in hoc ῖνο in ἴνη corr m 2, Cl | ἠνώ- χλησε scripsi ex HCB ἠνώχληκε PaMVi edd ἠνώχληκεν MaCl καλῶς om MaCl 8 ἀδικοῦσαν PaViMa sed in hoc οῦσαν ex ούση corr m 2 ἀδίκως HCB 9 ἀντιδοῦναι om Cl inser Ma 2 10 μὴ om HB inser Cf Ι εἰς om B | προσῆκον H | οὐ — 277, 1 μέτεστιν omissa particula γὰρ citat Macar fol 83 v οὐχ Macar 11 ἐν τοῖς τοιούτοις om Macar | τοῖς om Cl ὕβρεως inser Ma 2 12 μέμψεως Β 14 τὸ αἰτίον Pa sed γρ των αἰτιῶν suprascr m 2, et γρ in marg Mor | ὅσον Pa sed ω supra ο m 2 ὅσου Cl | καὶ om Β τὲ Pa sed καὶ suprascr m 2 MaCl)

73. Ἀλλὰ μὴν πρός γε τὸν φάσκοντα θαυμάζειν εἰ μὴ αἰσχύνοιτο Μενέλεως Ἑλένην ἀπολαμβάνειν ἐπιχει- ρῶν ἐκεῖνο λέγω· ἡμῖν <μέν>, ὦ Τρῶες, μελήσει τῆς τέρας αὐτῶν δόξης, ὑμῖν δὲ τῆς ὑμετέρας αὐτῶν φρον- τιστέον. θαυμάζω δὲ εἰ ἡμῖν μὲν τὸ τὰ οἰκεῖα κομί- ζεσθαι ζητεῖν αἰσχρόν, ὑμῖν δὲ τὸ τῶν οὐ προσηκόν- τῶν ἀμφισβητεῖν καλόν, καὶ Μενέλεως μὲν Ἑλένῃ συνοικῶν γέλωτα καὶ χλευασμὸν οἴσει, Ἀλέξανδρος δὲ κρείττων ἔσται κατηγορίας πάντα ἐκείνην ἡγούμενος.

πάντων δὲ ἀτοπώτατον ἣν ἑκοῦσάν φατε τοῖς χει- ρίστοις ἐπιδραμεῖν, ὑπὲρ ταύτης ἀποθνήσκειν ἐπιθυ- μεῖν’. τίς δ’ ἂν εἰδείη, τί ποτε χρήσεται τῇ γυναικί, εἴτ’ ἐπὶ τιμωρίᾳ λαβεῖν βούλεται εἴτ’ ἀποσφάξαι εἴτε [*](2 [Dem.] Erot. p. 1404, 27 12 Dem. cor. p. 254, 3 13 II η 362 15 Thuc. IV 32, 1) [*](1 ὁ(2) om MaCl | τοιοῦτος in οὗτος corr Ma | τοῦτον scripsi ex HCBMVi τὸν μὲν PaMaCl edd 2 καθαρῶν Ma τὴν δὲ οὔ post ἐγκλημάτων· in marg Pa 2 edd delevi | ἐκείνην HCPa sed in hoc ἐκείνη suprascr m 2, Μ sed v eras, ViMaCl 3 ἀλέξανδρον μετριώτερον Ma sed bis ς supra ν m 2 Cl ἐναντία Ma sed ν(2) in ι corr m 2 6 αἰσχύνεται PaMaCl μενέλαος MaCl | ἀπολαμβάνων MaCl | ἐπιχειρῶν om Cl inser γρ Ma 2 7 μέν inserui om libri edd 8 αὐτῶν om BPaMaCl ὸ ὑμετέρας om Η ὑμῶν Pa et γρ in marg Mor 9 et 10 τῶ Μ | ἡμῖν μὲν τὸ scripsi auctore Gasda τὸ μὲν ἡμῖν libri edd 10 ζητεῖν inser Ma 2 | οὐ om Β 11 μενέλεω μὲν ἑλένη συνοι- κοῦσα PaMaCl 13 κρεῖττον HC sed in hoc κρείττων suprascr I 14 ἢν C 15 ὑπὲρ — ἐπιθυμεῖν om Η in marg inser Cf 16 τί Vi Ι χρήσηται Η Mor χρήσαιτο Pa 11 εἰ δ’ (bis) Ma sed γρ εἴτ’ suprascr m 2, Cl εἰ δὲ Pa | τῇ ante τιμωρίᾳ)

75. Ἤδη τοίνυν τινὸς ἤκουσα τὸν Ἀλέξανδρον ἐπαινοῦντος, ὅτι βούλοιτο γυναικὶ συνοικεῖν καὶ γένει καὶ κάλλει διαφερούσῃ. τοῦτο δὲ κατηγορία μεγίστη τῶν ἀπασῶν ἐστιν. εἰ γὰρ σεμνόν τι τοῦτο καὶ πολλῆς εὐδαιμονίας γέμον καὶ ζηλωτὸν δεῖ κεκρίσθαι τὸν Ἑλένῃ συνοικοῦντα, μεγίστων ἀγαθῶν δήπουθεν ὁ Μενέλεως ἐστέρηται καὶ ὧν παρόντων εὐδαίμων ἦν, τούτων ἀπόντων ἠδίκηται, ὥστε ὁ τοῦτο λέγων ἡμῖν μὲν εὔλογον τὴν στρατείαν ἀποφαίνει, τὴν δ’ ἀπολο- γίαν Ἀλεξάνδρου παραιρεῖται.

εἰ μὲν γὰρ οὐδενὸς ἄξιον Ἑλένη, τὸ κινδυνεύειν ὑπὲρ ταύτης εὔηθες, [*](R IV 43"/> | εἰ δὲ πλείστου καὶ τοῦ παντός, μεθ’ ὑπερβολῆς ἠδικήκατε. ὥστε ἢ μικρὸν τὸ πρᾶγμα νομίζοντες οὐ καθέξετε ἢ μέγιστον κρίναντες ἀποδώσετε. τὸ μὲν γὰρ) [*](16 cf. t. II 162, 4; IV 257,18) [*](Vi edd delevi τιμωρίαν Pa μωρίᾳ Vi | βούλετ’ αἰ om Pa | εἶτ’ Η 17 et 278, 1 εἰ δὲ PaMa sed ’in hoc εἴτε suprascr m 2, Cl) [*](1 αὐτὴν HC | παραγνώμην HVi Ι ἡρπαγμένῃMVi ἡρπα- σμένην HC εἰργασμένη Pa 2 τὸ ἀδίκημα scripsi ex HB MVi MaCl τἀδίκημα CPa edd cf. p. 284, 5 3 κρινεῖ Pa sed κρίνει suprascr m 2, Mor sed γρ κρίνοι in marg κρίνει HCMVi κρίνῃ MaCl 6 ὅτι scripsi ex HViMa ὅ Pa sed in marg ὅ τι C BMCl edd Ι συνοικεῖν γυναικὶ MaCl 9 δὴ Μ 10 δήπουθεν ἀγαθῶν MaCl 11 μενέλαος MaCl 12 ἀπάντων Η | τούτω Ma sed in τοῦτο corr m 3 τούτου Cl 13 δὲ PaMaCl 14 παραιρεῖται scripsi e ViMa et γρ in marg Mor ut coni Re παρῄρηται BPaCl Par 3017 παραιτεῖται HCM edd | εἰ Pa sed in marg | οὐδὲν MaCl 15 αὐτῆς BPaViMa sed in hoc ταύτης suprascr m 2, Cl 17 ἠδικήσατε Β | εἰ Pa sed ἢ in marg m 2 18 κρίνοντες PaMaCl)

θαυμάζεις τὴν παῖδα τοῦ Δῖός. ἀλλ’ οὐ σοὶ δίδω- σιν αὐτὴν ἡ Τύχη, ἀλλ’ ἐξ ἁπάντων κηδεστὴν ποιεῖται Μενέλεων, τουτέστιν ὁ κλῆρος, ἡ γνώμη τοῦ Δῖός τοῦτον αἱρεῖται, τούτῳ τὸ θυγάτριον ἐγγυᾷ. πάντων δὲ σχετλιώτατον, εἰ οἱ μὲν ἐν Πελοποννήσῳ κατοικοῦν- τες καὶ πάντες ἀπλῶς οἱ τότε μνηστεύσαντες ἔστερξαν τῇ τύχῃ καὶ τοῦ δικαίου τὴν αὑτῶν ἰσχὺν οὐκ ἠξίω- σαν προθεῖναι, ὁ δὲ μηδὲ μνηστεύειν τολμήσας πλέον ἔξει τοῦ λαχόντος.

78. Ἀλλ’ ἵνα μὴ διατρίβωμεν ἐν λόγοις τὸν χρό- νον μηδὲ στρατόπεδον τοσοῦτον ἐν ἀργίᾳ καθέζηται πράξεως ἐπιθυμοῦν, τοσοῦτον εἰπὼν ὑμῶν ἀπαλλάξο- μαι· κατέχοντες μὲν Ἑλένην πολεμηθήσεσθε, διδόν- τῶν δὲ ὑμῶν αὐτὴν καὶ δίκας ἀνεξόμεθα. καὶ νῦν [*](R IV 44) ἐφ’ ὑμῖν ἐστιν ἢ ζῆν ἀδεῶς ἢ κινδυνεύειν. δότε οὖν ἡμῖν ἤδη τὰς ἀποκρίσεις καὶ τὴν ταχίστην ἀποπέμψατε. ὧς ἔγωγε πάντας μέν, μάλιστα δὲ τὸν Αχιλλέα καὶ τὸν Αἴαντα ζημίαν ἡγοῦμαι πεποιῆσθαι τὴν μέλλησιν καὶ νῦν μετέωρον εἶναι τὸ στρατόπεδον εἴς τε τὰ ὅπλα ἀποβλέπον καὶ τὴν ἀκοὴν ἀναμένον. εὖ δὲ ἐπίστασθε ὧς τὸ τῶν πρέσβεων ἄπρακτον προσθήκη πρὸς ἀγανάκτησιν τοῖς ἀπεσταλκόσι καθίσταται. ὁ γὰρ ἐπιεικείᾳ πρὸς τοὺς ἠδικηκότας χρησάμενος, ἐπειδὰν ὑπερφρονηθεὶς τύχῃ, χαλεπώτερος γίνεται τῶν ἀπ’ ἀρχῆς εἰς χεῖρας ἰόντων πρὸς τοῖς ἀδικήμασιν ὑπὸ τῆς ὕβρεως κινούμενος.

καὶ νῦν εἰ μὲν ἄπο τῶν δυσχερῶν ἠρξάμεθα καὶ τῇ ἀποβάσει τὸ ἔργον ἠκολού- θησε, τάχα ἂν ὕστερον δεομένοις σπονδῶν ἐνεδώκαμεν [*](9 Isae. p. 65, 39 et 85, 38 10 Thuc. II 8, 1 18 Thuc. I 108,3; IV 10,5; 13,1; 29,1) [*](1 τρίβωμεν HCVi cf. t. I 271, 13 2 μὴ δὲ HPaMViMaCl τοσοῦτον scripsi e Β τοιοῦτον reliqui libri edd 3 ὑμῶν om PaCl ἡμῶν inser Ma 2 5 ὑμῶν Pa sed ῖν suprascr m 2 | καὶ om Cl inser Ma 2 6 ἔστιν Cl | ἢ ζῆν om Cl inser Ma 2 | ἢ τούτου ἀπαλλάξαι ὑμᾶς αὐτούς post κινδυνεύειν Pa sed in marg m 2, MaCl Mor del Re 7 δότ’ Pa | τηνταχίστην BVi 8 μέν om Cl inser Ma 2 9 ποιεῖσθαι Ma sed πε antepos m 2 et in marg ἀντὶ τοῦ ποιεῖσθαι ἐστὶν ἐνταῦθα m 2, Cl 10 μέλησιν CB μελισσὴν Η 11 τε om Cl inser Ma 2 Ι ἦν, post ἀναμένον Vi δ’ BPaMaCl τὰ Vi 14 τοὺς om PaMaCl 15 τύχῃ scripsi ex HBPaMViMaCl Par 3017 cum Boissonadio Anecd. III 428 τύχοι C edd I γίγνεται Pa | ἀπαρχῆς CM 16 πρὸς om Ma ἁ 17 ἀπὸ Ma sed ἁ in ὑ corr m 2 19 τάχ’ MViMaCl)

ἄνθρωποι τοσ- οῦτοι τὸ πλῆθος καὶ τοιοῦτοι τὰς ἀρετὰς ἐγκαλεῖν ἔχοντες τὰ μέγιστα, ὅπλα ἐν ταῖς χερσὶ φέροντες, ἐφε- στηκότες τῇ τῶν λελυπηκότων γῇ, σαφῶς εἰδότες ὡς, εἰ μὴ τὰ πρῶτα τῶν ἀδικημάτων ἐπιστροφῆς τύχοι, φανεῖται ταχέως καὶ δεύτερα, ὅμως κατέχουσιν ἑαυτοὺς καὶ νικῶσι τῇ πρᾳότητι τὸν θυμὸν καὶ παρέχουσι τοῖς ἠδικηκόσιν ἀφορμὴν εἰς σωτηρίαν.

ἂν οὖν ὑμεῖς μὴ δέχησθε τὸ ἕρμαιον μηδὲ ἁρπάζητε τὴν δωρεάν, [*](12 cf. ad t. ΙΙΙ 365, 11) [*](1 ταχέως Ma sed γρ τραχέως suprascr m 2, Cl Ι καταπραΰ- ναι MMaCl 2 διελέχθημεν scripsi e MVi διειλέχθημεν Β PaMa διηλέχθημεν Cl διελέγχθημεν Η διειλέχθη μὲν C edd cf. ad t. III 221, 3 | οὐδ’ scripsi ex HCBMVi δὲ PaMaCl edd 3 κύριον MVi I εἰ ἑκόντες PaMa sed in hoc γρ εἰ δ’ ἄκοντες suprascr m 2, Cl εἰ δ’ ἑκόντες Vi ἢ ἑκόντες Mor sed γρ ἄκοντες in marg Ι ἀπεσπάσαντο Pa 4 γίγνεται Μ et ἡ in marg Mor 6 συνηδίκηκεν HMa συνηδίκησε Vi συνη- δίκησε Μ Ι ἂν om. MaCl ι καταστῆσαι Ma 6 νῦν CBMa 7 ὕστερος Vi | εὑρεθῇ MaCl | καταθήσεσθαι Vi καταθήσεται Μ 8 ἐθελήσετε scripsi e MaCl ἐθελήσητε HCBPaMVi edd 9 καὶ om Β 10 ὅπλα ἐν ταῖς χερσὶ scripsi ex HCBM Vi ἐν ταῖς χερσὶν ὅπλα MaCl edd ἐν ταῖς χερσὶ Pa sed ὅπλα suprascr m 2 12 εἰ Ma 3 οἱ Cl Ι μὴ om Cl inser Ma 2 sed postea del | μὴ post ἀδικημάτων inser Ma 3 13 ταχέως φα- νεῖται Ma | τὰ ante δεύτερα edd delevi 16 ἔχειν ante εἰς Pa 16 δέχεσθε MaCl | μὴ δὲ HBPaMViMaCl Ι τὴν δωρεάν] σωτηρίαν Pa)

Ἔστι δὲ ὑμῖν μάλιστα πάντων ἀνθρώπων οἰ- κείοις σωφρονίζεσθαι παραδείγμασι καὶ τὸ γινόμενον κερδαίνειν ἀπὸ τῶν συμφορῶν. τοῦτο δέ ἐστι τῇ πείρᾳ τῶν προλαβόντων τὸ μὴ τοῖς αὐτοῖς περιπεσεῖν εἰδέ- [*](8 cf. p. 232, 12 10 cf. t. III 339, 10. Dem. p. 255, 13 14 cf. t. IV 229, 13) [*](1 ἀποστρέφεσθε MaCl | εὐτυχίαν Mor sed γρ σωτηρίαν in marg 2 μὴ ante πάνθ’ inserendum coni lacobs Add 268 Lect 93 | πάντα Pa ἕτοιμοι πάντα MaCl | καὶ Mor sed τὸ scri- bendum coni Not f II om Pa 3 ἀνταιτεῖτε HCBPa sed in hoc ε supra αι m 2, ViMaCl 4 μὴ scripsi auctore lacobsio μήτε libri edd | ἆρα Οἶ’ ἄρα Ma | ἂν scripsi e MVi οὖν HCB edd ου Pa om. MaCl b νομίζητε | τοῦ inserui om libri αρα edd 6 οὖν om Μ | περιθέντες Η περιθέντες C 7 τοῦτον scripsi ex HGBMVi τουτονὶ PaMaCl edd Ι τοῦ ἄστεος om Pa MaCl 8 νεώ Η I comma post δημοσίων delevi et post οἰκο- δομημάτων inserui | οἰκοδομήματα HC 10 τἀς τοῦ μέλλοντος PaMaCl et γρ in marg Mor 11 γε delendum? | τοσοῦτον Pa sed in τοσούτων corr m 2 14 σωφρονίζειν Vi σωφρονεῖν Pa et γρ in marg Mor | γινόμενον scripsi ex HCBPaMVi γιγνό- μενον MaCl edd 15 τουτέστι PaMa sed in hoc del hoc et καὶ suprascr, Cl ἐστι τί; e Par 3017 Gasda 16 aut εἰδέναι aut φυλάττεσθαι delendum censet Gasda)

τοῦτο μέντοι τὸ δεινὸν καὶ φρικῶδες Πρίαμον εἰσιὸν ταρατ- τέτω καὶ μὴ βουλέσθω πολλὰ τοιαῦτα ποιεῖν παρα- δείγματα μηδὲ ῥᾳθυμότερον ἐχέτω περὶ τὴν πόλιν ἢ κυβερνήτης περὶ τὸ σκάφος. ἐκεῖνοι τὰς ὑφάλους αἷς ἂν προσβαλόντες τρώσωσι τὸ πλοῖον ἐπὶ τῆς δευτέρας ἀναγωγῆς φυλάττονται καὶ γίνεται τὸ πρότερον πάθος σωτηρία πρὸς τὰ δεύτερα. | ὑμεῖς δέ, εἰ μηδ’ ἐξ [*](R IV 46) ὧν πεπείρασθε σωφρονήσετε, πάνυ ἂν εἴητε δυστυχεῖς.

84. Καίτοι τί τοσοῦτον ἐπεστράτευσε; τότε [*](1 II ἑ 649 7 cf. t. I 140, 3 8 Andoc. myst. p. 5, 5 11 cf. p. 81, 10; t. IV 363, 5; III 399, 1 15 Dem. p. 187, 6) [*](3 μὴ MaCl 4 ἡ om MVi 5 ἀπολλυμένων scripsi e CBPaMViMaCl ἀπολλωμένων Η ἀπολλυομδένων edd 7 signum interrogationis posui colon libri edd 8 πριάμου Vi Ι εἰσιὸν Pa sed ex ἴσον corr m 2 om Cl inser Ma 2 εἰσιὼν Vi 9 βουλευέσθω HCB et yg in marg Mor 10 μη- δὲ scripsi μὴ δὲ BPaMViMaCl τε HC edd Ι περὶ om Cl inser Ma 2 11 γὰρ post ἐκεῖνοι inserendum coni Gasda | ὑφάλας Η 12 προσβάλλοντες HVi παραβαλόντες Pa sed γρ προσβαλόντες in marg m 2, MaCl γρ παραβάλλοντες in marg ο Mor Ι τρώσουσι HCM | πλεῖον Vi 13 γίνεται reposui e libris γίγνεται edd | δ’ αὖ ante πρότερον Pa 14 μὴ δ’ Η Cl μὴ PaMMa μὲν Vi 15 σωφρονήσετε reposui ex HCM Ma cum lacobsio Add 146 Lect 93 σωφρονίσητε Pa σωφρο- νήσητε BViCl edd | εἴη PaMViMaCl et γρ in marg Mor εῖ ὲς δυστυχές PaM et γρ in marg Mor δυστυχ· Β δυσχερὲς. ViMaCl 16 τί om Μ | τοσούτων Vi | ἐπεστράτευσε; τότε)

πάντων δὲ σχετλιώτατον, εἰ Θησέως μὲν αὐτὴν τολμήσαντος λαβεῖν νέαν οὖσαν κομιδῆ καὶ [*](1 II ἑ 641 3 Aesch. Ag. 45. Eur. Iph. Aul. 174; Iph. Taur. 10; 140; Andr. 106. Thuc. I 10, 5 12 Her. IX 73. Plut. Thes. 31 sq.) scripsi ἐπεστράτευσε τότε HCBM ἐπεστράτευσέ ποτὲ· Vi ἐπιστρατεύσαιτό τις Ma sed ἐπεστράτευσε τότε suprascr m 2, Cl edd [*](3 κατεσκεύασται M | καὶ ante πελαγῶν BMaCl edd de- levi | κρυπτομένων Μ 4 ἰῶνος Η 5 λαομέδοντος μετριώ- τερον MaCl I τὸ scripsi e PaMVi τοῦ HCB om MaCl 8 ἔχειν om Pa | οὐδὲ scripsi e Par 3017 et γρ in marg Mor cum Boissonadio Anecd. IV 344 οὐ δὲ PaMMaCl οὐ δὴ HC Β edd εἰ δὲ Vi | τοσοῦτον scripsi ex HPaMViMaCl τοσούτῳ CB edd | χείρων scripsi ex HCMVIMaCl, ut coni Re χεῖρον BPa sed in hoc in χείρω corr, edd 9 τοῦ (2) om Vi | συνεξελ- θόντος Vi 10 τὴν inserui e MViMaCl om HCBPa edd ὥστε BMaCl | ἀπ’ ἐλαττόνων Ma sed γρ ἐπ’ ἐλάττοσιν suprascr m 2, Cl 11 μὴ inserui e ΒΡαΜ Par 3017 cum Boissonadio om HCViMa sed in hoc inser m 2, Cl edd | τὴν ἀλήθειαν HC) [*](12 καὶ γάρ τὸ ante πάντων Mor, καὶ τὸ Re, τὸ HC delevi I δὲ scripsi γὰρ libri om Mor sed γρ in marg 13 αὐτὸν HVi | τολμήσαντα Η ὁρμήσαντος MMa sed in hoc γρ τολμή- Cl)

86. Οἶμαι δὲ οὐ μόνον τοῖς ἄλλοις, ἀλλὰ καὶ αὐτῷ καλῶς ἔχειν Ἀλεξάνδρῳ πείθεσθαι. νῦν μὲν γὰρ τοῦ σεσωκέναι τὴν πόλιν δόξαν ἀποίσεται· ἐὰν δὲ φιλονει- κῶν πέρα τοῦ δέοντος ἐπάγη τὰ δυσχερῆ, ὀνείδη μὲν ὅσα ἀκούσεται σιωπῶ, ἀλλὰ καὶ συμφοραὶ δειναὶ παρο- ξῦναι καὶ κατὰ τῶν οἰκείων τοὺς ἀνιωμένους. οὕτω τοῖς μὲν ἄλλοις ὁ πρὸς τοὺς ἔξω πολεμίους μόνος ἐστὶν ἀγών, τούτῳ δὲ καὶ πρὸς ἐκείνους καὶ πρὸς τοὺς οἰκείους καὶ τὸ τῆς ἀδοξίας ἐν ἐπιθήκῃ.

87. Ι Ταῦτα ἐχρῆν, ὦ Τρῶες, πρὸς ὑμᾶς διελ- θεῖν, ἴνα πολλὴν τὴν ἐπιείκειαν προδείξαντες μετὰ τῆς ἀγαθῆς τύχης ἁπτώμεθα τῶν ὅπλων, εἰ τοῦθ’ ὑμῖν αρεσκοι.