Oratio 64

Libanius

Libanius, Oratio 64, Libanii Opera, Vol IV, Orationes LI-LXIV, Teubner, Foerster, 1908

εἰ δὲ δὴ τὰ ᾄσματα τὸν θυμὸν οὐκ ἐᾷ ζεῖν ἐν ἑκάστῳ, τὰ μέγιστα τὴν οἰκουμένην εὖ ποι- οῦντα λανθάνει. δήμων γὰρ ἀστρατείας ἀπολαυόντων, εἰ μὴ τὸ θυμοειδὲς πραΰνοιτο, περὶ τοὺς πολέμους οὐκ ἔχον ἀναλωθῆναι στάσεων ἀφορμὰς ἐκπορίζει τῷ πλήθει. τούτους οὖν εἰ κατεπᾴδει τά ᾄσματα, καθάπερ ὄφεις τινὰς, καὶ παρασκευάζει τὴν ἡσυχίαν στέργειν, ὑπὸ τῶν ᾀσμάτων αἱ πόλεις σωζόμεναι τῶν τὰ μέγιστα εὐεργετούντων ἠμελήκασι ποιητῶν.

οὑτωσὶ μὲν κἂν [*](1 τὸ θέατρον MaCl 3 περιρρέονται Ρ sed ρρ in ras m2) [*](6 τὴν ὄρχησιν scripsi ὀρχηστὴν MaCl τὸν ὀρχηστὴν re- liqui libri sed in τὴν ὄρχησιν corr P 4, o(1) et ὴν eras U, ὁ (1) in ras Va 2, edd | τεταμέναις Β Re τεταγμέναις reliqui libri sed γ eras U, Mor 7 ἐν om PaBV | ὥστ’ et 8 οὐδ’ scripsi e MaClBVVa ὥστε et οὐδέ reliqui libri edd 9 σου Ρα 10 τά ᾄσματα scripsi τά μάλιστα ταμάλιστα MaBV) libri edd | ἐῶ Μα sed ᾶ suprascr m 2 11 ζῆν Μα sed η in ει corr m 2, BVa | γρ ζῆν οὐκ ἐᾶ in marg Mor 12 δή- μων — 14 πλήθει omissa γάρ particula citat Macar fol. 93 | ἀστρατίας PUBVVa | ἀπολαβόντων Μο ἀπολαύων Β 13 πολεμίους ΜαΒ πολλούς Ρα 14 στάσεων Va sed σ supra ν m 2 στάσεως Μο Macar Mor sed in hoc γρ στάσεων in marg | „malim ἐκπορίζοι“ Re | τὸ πλῆθος Μα sed in τῶ πλήθει corr m 2 15 τούτοις Μο | κατεπᾴδει scripsi e PaMaClBVVa κατεπάδοι reliqui libri edd 16 παρασκευάζει scripsi e PaM MaClBVVa παρασκευάζοι reliqui libri edd 18 ἠμελήκασιν Va | οὑτοσὶ VVa)

480
πάνυ σε φῶμεν ἀληθῆ λέγειν, ἐστιν εὐσχήμων ὁ λόγος [*](R III 383) τοῖς ᾄσμασιν, ὡς δ’ οὐ | παντάπασιν ἐκτρίβει τοῦ θυμοῦ τὴν φύσιν οὐδὲ ἐκλύει καθάπαξ οὐδὲ πᾶς ἀκρο- ατὴς ἐκνενευρισμένος κάθηται, δῆλον ἐκεῖθεν. ὅταν γὰρ διῃρημένοι ταῖς σπουδαῖς, οἱ μὲν ὡς τοῦτον, οἱ δὲ ὡς ἐκεῖνον, οἱ δὲ ὡς ἕτερον, βοὴν μὲν ἐγείρωσι τραχεῖαν, συμπεσόντες δὲ ἐρίζωσι προτιθεὶς ἕκαστος τῶν ἄλλων ὂν ᾕρηται τὼ χεῖρε μὲν παρ’ αὑτοῖς ἔχοντες διὰ τὸ σωφρονεῖν, λόγῳ δὲ μαχόμενοι διὰ τὸ ἐρρῶσθαι, τότε τοὺς ὁρῶντας διδάσκουσιν ὧς οὐ σφόδρα γεγό- νασι μαλθακοὶ διὰ τῶν ᾀσμάτων.

93. πάλιν τοίνυν Ἀριστείδης εἷς γίνεται τῶν κατα- κεκλασμένων. λέγει γάρ ὡς ὁ τούτοις ὑποθεὶς τὰ ὦτα διέφθαρται. τῶν τοίνυν ὑποθέντων ἐστὶν ἡμῖν καὶ αὐτός. τῶν γὰρ δὴ παίδων τινὲς διακονοῦντες δεσπόταις εἰς ἀγορὰν τρέχοντες κἀκεῖθεν οἴκαδε τῶν ᾀμάτων ἅττα ἂν διασώσωνται διά τῶν στενωπῶν σπεύ- δοντες ᾄδουσιν, ὥστε καὶ τοῖς μὴ βουλομένοις ἀκούειν [*](3 cf. t. II 129, 8 4 Dem. OI. III p. 37, 3 15 cf. Choric. apol. mim. XVI 1) [*](1 γε Mor | ὁ λόγος εὐσχήμων Β ὁ om Va 2 δὲ Va | οὐ scripsi e PaVa οὐδὲ reliqui libri edd 3 οὐδ’ MaCl 4 ἐκεῖθεν scripsi coll. t. II p. 505, 22; t. IV p. 681, 25 R; Plut. Arist. 25, 3 δῆλον δ’ ἐκεῖθεν et Isocr. Panath. § 224 p. 279 b γνοίη δ’ ἄν τις ἐκεῖθεν ἐγγύθεν libri edd 5 διηρημένον CIB 6 ἐγείρουσι et 7 ἐρίζουσι Β 7 ἐφίζωσιν Va | προ- στιθεὶς PU sed in utroque σ eras, PaMMaClBVa et γρ in marg Mor 8 μὲν om Μ | αὐτοῖς MoMClBV Mor 10 ὁρῶντας Μα sed ὁ in ras m 2 ἐρῶντας MoUMBV Mor | γεγόνασιν Va) [*](12 γίγνεται Va 13 δὲ Ma a sed γάρ suprascr m 2 | οῦτος Va 15 διακονούντων Μ 16 οἴκαδε τῶν ᾀσμάτων om Pa 18 καὶ τοῖς μὴ in ras 5 litt P 2 | μὴ del Mo om U Mor)

481
ἀνάγκην ἀκούειν εἶναι καὶ τῇ συνεχείᾳ παρὰ τοῖς οὐκ ἐθέλουσιν ἀκούειν τὴν μνήμην ἐνίοτε πήγνυσθαι. διε- φθάρης οὖν καὶ αὐτός. ἤ κατὰ τὸν Ζάμολξιν ὑπὸ γῆς ἐδιῃτῶ καὶ διέφευγες τὴν ἅλμην; ἤ κηρὸν ἐμβαλὼν τοῖς ὠσὶ περιῄεις καὶ τὰς Σειρῆνας παρέπλεις; καὶ μὴν κατηγορεῖς γε τῶν ᾀσμάτων. τοῦτο δὲ οὐκ ἂν ἀρνήσαιο μὴ δικαίως ποιεῖν, εἰ μὴ πᾶν, ὡς ἔοικε, | τὸ ἐν αὐτοῖς βλαβερὸν ἐξήτακας. τοῦτο δὲ οὐκ [*](R III 384) ἔστιν ἀνηκόῳ τῶν ᾀσμάτων ποιῆσαι. γέγονας τοίνυν ἀκροατὴς τῶν ᾀσμάτων καὶ τὴν ἀσπίδα ἔρριψας.

καὶ τί δεῖ μακρολογεῖν; οἶς γὰρ ἐπιστούμην ὑπὸ τῆς ὀρ- χήσεως οὐ διεφθάρθαι τοὺς θεατάς, ἐν ᾧ καὶ τῶν ἀρχόντων ἐμνήσθην, ταῦτα καὶ τὸν ὑπὲρ τῶν [ἄλλων] ᾀσμάτων ἔλεγχον ἔχει. οἱ γὰρ μετὰ τῆς ὀρχήσεως καὶ τῶν ᾀσμάτων κεκοινωνηκότες εἰ πεφήνασιν ἀγαθοί, μαρτυροῦσι μηδέτερον αἴτιον εἶναι διαφθορᾶς. εἰ γάρ [*](3 Her. IV 95, 2 4 Od. μ 47 et 173 sq. [Luc.] salt. 3 9 [Luc.] salt. 5 10 Lys. p. 117, 2 12 cf. p. 469, 8 sq.) [*](1 ἀκούειν olim cancellavi at cf. t. II 299, 16; 260, 7 | ὥστε Μα sed καὶ τῇ suprascr m 2 3 „malim legi αὐτὸς. εἰ μὴ ἢ κατὰ“ Re | ξάμμαξιν ΜοΡ sed in hoc άμ in ras m 4, U et in marg Μ et γρ in marg Mor ζάμμολξιν Ρα ζάλμιξιν Va sed ζάμοξιν supra- scr m 2 et ζάμολξιν in marg m 2 Ζάλμοξιν olim scripsi 4 ἐξιῃτῶ scripsi e BVa ἐνδιητῶ PaV διητῶ reliqui libri sed ἑ antepos Ma 2, Re διαιτῶν Mor sed γρ διήτω in marg | διέφευγες scripsi e MaVVa διέφυγες reliqui libri edd | ἅλμην Ρα sed γρ ἄλην in marg ἄλην Va ἄλην V λύμην aut λώβην coni Re, ἄτην Prinzius at cf. Od. ζ 137 et 219; ψ 237 | κηρὸν Ρ sed ὸν in ras m 2 κηραι Μο 5 ὦσίν Va | περιῄεις Μα sed γρ παρῄεις in marg m 2 | περιέπλεις Ρα sed γρ παρέπλεις in marg, V 6 μὴν] νῦν Μα γε οἱ Ι με Μο 7 ἀρνήσαιο Va sed αιο in ras m 3 | οὐ post μὴ inser coni Re | ἔοικεν Va 8 οὐκ ἔστιν in marg P 2 13 τὸν Ρ sed ὸ in ras m 2 | ἄλλων cancellavi 15 κεκινη- κότες MaCl 16 μαρτυροῦσιν Va I μὴ δ’ ἕτερον V sed in μηδέτερον corr m 2, Va μὴ δὲ ἕτερον Β)

482
ἡ μὲν ὄρχησις οὐκ ἦν κακόν, τὰ δὲ ᾄσματα, πάντως ἄν, εἰ μὴ παρ’ ἐκείνης, ἔκ γε α τούτων νῦν δὲ οὐ διεφθάρησαν. ἑκάτερον ἄρα τοῦ λυμαίνεσθαι κεχώρισται. σὺ δὲ σεμνότερος εἶ τοῦ δέοντος καὶ περικόπτεις ὥσπερ λειμῶνος τὰ τῆς εἰρήνης ἡδέα.

95. Ὦι τοίνυν τοὺς πολλοὺς ἀνήρτηται καὶ ὃ πλεῖστοι περιφέρουσιν ἐν στόμασιν, οἱ θαυμάζειν δὲ εἰδότες ἀγνοοῦσι διότι θαυμάζωσι, τοῦτο τυράννου ῥήματι προσέοικε μᾶλλον ἢ λόγῳ πίστιν ἔχοντι. μνησθεὶς γὰρ τῶν ἀπὸ τοῦ ποδὸς συντελούντων τοῖς δρωμένοις τούτοις, φησίν, ὅσον τῆς βλαύτης περίεστι, τοσοῦτον ἐχρῆν ἀφαιρεῖν τῶν ποδῶν. διὰ τί, πρὸς θεῶν; ἤ διὰ τοῦτο μόνον, διότι σοι τοῦτο δέ- δοκται; εἶτα τὴν τοῦ ῥήτορος τάξιν ἔχων ἁρπάζεις [*](R III 385) τὴν τοῦ δικαστοῦ τὸ μὲν ὧς ἀδικοῦσι | δεικνύειν φυγών, ἃ δ’ ἐχρῆν παθεῖν, εἴπερ ἑάλωσαν, λέγων, μὴ [*](9 cf. Aristid. Leuctr. V t. Ι p. 706, 1 Dind.) [*](1 πάντως Μα sed πῶς suprascr m 2 οἱ Va et γρ in marg Mor | ἔς Va | τοιούτων Μα | διαφθείρονται MaCl) [*](3 ἄρα scripsi e PaUMMaClBVVa ἄρα reliqui libri edd) [*](4 καὶ ante τοῦ inser Va 2 5 ἡδέα Va sed iov supra έα m 3 6 ὡς Va ὃ in ras Ma 2 et olim scripsi cum Re Anim | ἀνήρτηται Β et in marg Ρα Re ἀνήρηται reliqui libri sed τ post ρ inser Ma 2, Mor | ὃ scripsi οἱ libri edd 7 σώμασιν Mor sed γρ στόμασι in marg | οἳ Va οὐ Β I δὲ om Va | εἰω- θότες Cobet Coll. 269 8 ἀγνοοῦσιν Va | δι’ ὅτι V | θαυμά- ζωσι scripsi θαυμάζουσι θαυμάζουσιν Va) libri edd | τούτω MoP Mor | ῥήμασι MoPPaMaClBV Mor 9 ἔχοντι Ρ sed ι in ras m 2 10 τῶν Μα sed ν add m 2 | ποδὸς scripsi auctoribus Cobeto Coll. 269 et Hugio (Eph. Litt. Jen. 1879, 264) coll. p. 483, 11 et 16 δρυὸς Μα sed δρυ in ras m 2 διὸς reliqui libri edd 11 βλάβης ΜΜα | περίεστιν Va 12 διατί MoMaBV 13 διατοῦτο MaBV | διότι scripsi e MBVVa ὅτι reliqui libri edd | δέδοται Β 15 τήν om Pa | κατὰ] ante τὸ Mor del Re 15 ἀδικοῦσιν Va)

483
σύ γε, ἀλλ’ ἔλεγχε μέν. καὶ γὰρ διώκεις, τῆς ζημίας δὲ ἕτερος ὁριστής. ἀλλ’, οἶμαι, αἰ, τοὺς ἐγείροντας ψόφον οὐκ ἔχων εἰπεῖν ὧς εἰς μαλακίαν ἄγουσιν ἀπορίᾳ τῶν ἐλέγχων τὴν τιμωρίαν ἔταξε.

τῷ ποδί, φησί, τὴν σκηνὴν καταρρηγνύντες. ἀλγεῖς οὖν ὑπὲρ τῶν ξύλων καὶ τοῦτο ἔστι τὸ ἔγκλημα; ἀλλὰ τὸν κτύ- πον δυσχεραίνεις ὅλως; οἱ οὖν τοῖς ξίφεσι τὰς ἀσπίδας κρούοντες ἐν παρατάξει καὶ προκατασείοντες τὰς γνώμας τῷ φόβῳ τὰς χεῖράς εἰσιν ἀποκόπτεσθαι δίκαιοι πρὸς μέτρον τῶν ξιφῶν; οἱ δὲ κυμβάλοις θεραπεύοντες τοὺς θεούς, ἔστι δὲ κἀκεῖ πολλάκις τῶν ποδῶν τὸ ἔργον, οἱ τἑ τυμπάνοις ἱλεούμενοι τὸ θεῖον τί παθεῖν ἄξιοι; πόσον ἀποκοπῆναι;