Oratio 64

τοιγαροῦν ὅστις ταῦτα ὀξύς, οὐ ῥᾷστος ἐν τοῖς ἄλλοις κλαπῆναι. τὸ δὶ αὐτὸ καὶ τοῖς πολλοῖς καὶ τοῖς δεξιωτέροις χρήσιμον. τοὺς μέν γὰρ ἅπερ οἴα ἐπίστανται δύναται διδάσκειν, τούς δὲ ἅπερ ἴσασιν ἀναμιμνήσκει. καὶ εἴ γε τὴν ἀμβλυτέραν γνώμην ἐν ταῖς πράξεσιν ἀχρηστοτέραν ἡγούμεθα, τήν γε ὑπὸ τῶν ὀρχηστῶν θηγομένην πῶς οὐ φήσομεν ἐπιτηδείαν εἷναι πράγμασι χρῆσθαι;

βούλει μαθεῖν ὅπως ἰσχύσεις ψυχὴν λύπη βεβαπτισμένην ἀνενεγκεῖν καὶ ῥᾴω καταστῆσαι; λαβὼν ἄνθρωπον ἐστερημένον [ἤ] φιλτάτων ἢ χρημάτων ἢ περιυβρισμένον ἢ πεπληγμένον [*](8 [Luc.] salt. 63; Sid. Ap. c. 23, 289 12 [Luc.] salt. 72 13 [Luc.] salt. 79. Chor. apol. XIV 5) [*](1 καὶ — 2 Ποσειδῶ inserui e PaMMaClBVVa om reli- qui libri edd 3 Ἄρεος scripsi coll. [Luc.] salt. 63 πυρὸς libri edd Προμηθέως Marquardt Roem. Privatalt. IV p. 550 not. 3513, cui olim oblocutus sum 4 γαννυμήδους PMMa ClB | Πάριν scripsi cum Marquardto I. I. ἄρην PaMaClBV ἄρη reliqui libri edd 5 ποιῶν Va | τὴν ante ψυχὴν inser Ma 2 | ἀκόναι Va 6 τοιγάρ οὖν Va | „mallem εἰς ταῦτα“ Re 7 δ’ Re 8 χρήμασι Va | οὐκ — 9 ἅπερ om Bal 9 δύνανται Pa sed γρ δύναται in marg 10 ἀναμιμνήσκειν Pa a 11 γε Va sed γ e τ corr m 2 12 θηγομένην Μ διδάξαι in marg m 2 | θήσομεν Va | ἐπιτηδείαν scripsi e Pa Va ἐπιτήδειον reliqui libri edd 13 εἷναι om Va | πράγματι Va 14 ἰσχύσεις scripsi ἰσχύει libri edd | βεβαπτισμένην P sed α in ras 3 litt m 2, Μα sed απτισ in ras 3 litt m 2 βε- βιασμένην Cl | ἀνενεγκεῖν Ρ sed ε (1) in ras m 2 15 ῥαίωι Va | ἢ cancellavi 16 περιυβρισμένον Μα sed ον in ras m 2 | πεπλησμένον Ma a sed σ in γ corr m 2,)

116. Ἀλλὰ μήν, εἴ γε τὸ βλέπειν εἰς ἀγάλματα θεῶν σωφρονεστέρους ἀπεργάζεται τῇ θέᾳ, τὰ πάντων οὗτός σοι δίδωσιν ἐπὶ τῆς σκηνῆς ὁρᾶν οὐκ ἐν λίθῳ μιμούμενος, ἀλλ’ ἐν αὐτῷ παριστάς, ὥστε κἂν τὸν ἄκρον ἀγαλματοποιὸν εἶξαι τῶν πρωτείων ὀρχησταῖς ἐν κρίσει τοῦ περὶ ταῦτα κάλλους. ποία γὰρ γραφή, τίς λειμὼν ἥδιον ὀρχήσεως καὶ ὀρχηστοῦ θέαμα πε- ριάγοντος εἰς ἄλση | τὸν θεατὴν καὶ κατακοιμί- [*](R III 393) ζοντος ὑπὸ τοῖς δένδρεσιν ἀγέλας βοῶν, αἰπόλια, ποίμνια καὶ τοὺς νομέας ἱστῶντος ἐπὶ φρουρᾷ τῶν θρεμμάτων τοὺς μὲν σύριγγι χρωμένους, τοὺς δὲ αὐ- [*](11 [Luc.] salt. 35 15 sq. cf. t. I 445, 8; t. III p. XXXII) [*](1 αὐτοῦ Mor 2 ἀπένεγκε scripsi e BVa cum Cobeto Coll. 271 ἀπενέγκαι Ρ ἀπένεγκαι reliqui libri edd 3 τῶν τυράννων] τούτων Va ἐστερημένων Pa sed γρ τυράννων in marg 4 ταχύ Iacobs Lectt 211 | ἐπιοῦσαν Μο et γρ in marg Mor 5 γ’ οὖν Va I τῆς παρὰ inser Ma 2 om Cl ὃς 6 βοήθεια Va 8 σωφρονεστέρους Μο σωφρονέστερος Bal Mor | ὑπεργάζεται MoBal Mor | τῶν πάντων Μα sed τὰ πάντα suprascr m 2, Cl 10 ἐν αὐτῷ Ρα sed γρ ἐνιαυτῶ in marg | αὐτῷ Ρ sed ' in ‘ corr m 4, MaClMor | παραστάς Pa sed γρ παριστάς in marg, MaClB | καὶ VVa 11 εἶξε Va | πρώτων Va 13 ἥδιον Μα sed in ἡδίων corr m 2, ClV Re ἡδίων reliqui libri Mor | ὀρχήσεως καὶ om MaClBVVa | πρὸς ante ὀρχηστοῦ inser Ma 2 | ἀρχηστικοῦ θεάματος Ρα | περι- έχοντος Β 15 δένδροις Bal Mor | καὶ δεικνύντος ante ἀγέ- λας Pa 16 ἱστάντος Va)

τίς δ’ οὐκ ἂν γέρων καὶ ῥᾴθυμος, ὁ μὲν τῆς φύσεως, ὁ δέ τῆς ἡλικίας ἀμείνων εἰς τὸ κινεῖσθαι γένοιτο παρακα- λούμενος ὑπὸ τῶν ἐκείνου πηδημάτων; πότερον δὲ τὰς Φαιάκων ναῦς ἢ τὰς τούτων στροφὰς εὐλογώτερον εἰς τάχος εἰκάσαι νοήματι καὶ πτερῷ; τό γέ τοι δι’ ἀκριβείας ὀφθῆναι τῶν δρωμένων ἕκαστον ὑπὸ τῆς ὀξύτητος ἡρπάσθη πολλάκις μεταπίπτοντος εἰς ὅ τι βούλει τοῦ σώματος. Πρωτεὺς Αἰγύπτιος μικροῦ τού- τῶν ἕκαστος. φαίης ἂν αὐτοὺς τῇ ῥάβδῳ τῆς Ἀθηνᾶς, ἢ τὴν ἰδέαν τοῦ Ὀδυσσέως τρέπει, πάντα φαίνεσθαι, πρεσβύτας, νέους, ταπεινούς, ὑψηλούς, κατηφεῖς, ἀνει- μένους, διακόνους, δεσπότας. τὼ πόδε δὲ κἂν διερευ- [*](10 Od. η 35 cf. [Luc.] salt. 13 14 [Luc.] salt. 19 16 Od. ν 429) [*](1 τί Va | ἡμέτερος Va 2 καὶ τέκνοις ante καὶ οἰκέταις V | αἱρούμενος in αἱρουμένοις corr Ma 2 αἱρούμενος Va 3 τῇ ante τοιαύτῃ Μ | τοῦ om Re 4 ἐνδιαιτωμένης Ma sed η in οι corr m 2 | ὡς ἐπὶ Va | ἐπιπλεῖστον MoMBV | δ’ Re 6 μὲν om V 8 παρακαλούμενος om Pa 9 γρ ἐκείνων in marg Mor, quod probavit Re Anim 10 φωκαέων Ma sed in φαιάκων corr m 2 11 τό Mor sed γρ τῷ in marg | γέ Μ 13 ὅτι MaClB 14 βούλει reposui e libris cum Re Anim βούλεται Bal Mor sed in hoc γρ βούλει in marg, Re Πρωτεὺς — 15 ἕκαστος om Va 15 φαίη Bal Mor 16 ἢ ClV ἦ Μα | τῆ ἰδέα V | τοῦ Va sed οῦ in ὴν corr m 2 τὴν MaCl | τρέπειν PaBV 18 δὲ — 497, 1 ἐνῇ om Bal)

πότερον δέ ἄν τις ἀγασθείη μειζόνως τὴν τῆς | περιφορᾶς ἐν πλήθει συνέχειαν ἢ τὴν ἐξαίφνης [*](R III 894) ἐπὶ τούτῳ πάγιον στάσιν ἢ τὸν ἐν τῇ στάσει τηρού- μενον τύπον; ὧς μὲν γὰρ ὑπόπτεροι περιάγονται, τε- λευτῶσι δὲ εἰς ἀκίνητον στάσιν ὥσπερ κεκολλημένοι, μετά δὲ τῆς στάσεως ἡ εἰκὼν ἀπαντᾷ. πόνος δὲ μεί- ξων ἕτερος συγκαταλῦσαι τῷ ᾄσματι. τοσοῦτος τοῦ μέτρου λόγος ἐν ὀρχησταῖς. παρ’ ὧν ἡ τέρψις ταῖς πόλεσιν ἀμιγὴς κακῶν. παλαιστὴς μέν γε πα- λαιστὴν ἤδη κατέαξε καὶ παγκρατιαστὴς ἐν τῷ πόνῳ τὸν ὀφθαλμὸν ἐξεκόπη καὶ τὸν ἀντίτεχνον ἡνίοχος ἀνατρέψας ἀπ·ώλεσεν, ἵππου δὲ ἤδη φόνος καὶ πόλιν ὅλην διέστησε καὶ πρὸς λίθους καὶ πῦρ καὶ σφαγὰς προήγαγεν · ὄρχησις δὲ κακὸν οὐδὲν οὔτε ἔτεκεν οὔτε μὴ τέκῃ. δικαίως. καὶ γὰρ αὐτὴν ἔτεκεν ὁ καιρῶν εἰρηνικώτατός τε καὶ φιλοπαίγμων, ὁ δρέπανα μέν ἐπὶ [*](12 ἐξεκόπη τούς ὀφθαλμούς λέγων καὶ ἀνεκόπη κάλ- λιον ἐρεῖς ἢ ἀφῃρέθη Β 2 (= Thom. Μ. s. ν. ἐξεκόπη p. 126, 1 R)) [*](9 [Luc.] salt. 71 10 [Luc.] 1. 1. Chor. apol. mim. XIX 7 sq. 12 Arist. Nub. 24 | Choris. apol. mim. XIV 4 ; XIX 8 16 II σ 561 sq. Cho. XIV 4 17 Hes. scut. 292 sq.) [*](1 ἐν ἧ Μα sed ἔνι suprascr m 2, Cl ἔνι BVa | κτῆμα Bal 2 δ’ Re | δικαίως Ρα sed γρ μειζόνως in marg 8 ἡ Κα 4 τούτων BVVa ταύτῃ Re Anim 5 ὑπόπτερον Μα 6 ὥσπερ om Va 7 εἰκὼν Va sed ν in lac 3 litt m 2 | ἅπαντι Va | πόνου Va | δέ om Μ | μεῖζον Va 8 συγ- καταβάλλεται Va | τοσοῦτος Ma sed ον supra ος m 2 | τοὐ om Va 9 „malim ὃν (sc. λόγον τοῦ μέτρου) vel ὂ“ Re Anim) [*](10 παλαιστὴς μέν γε in marg Μο 11 κατέαξεν Va 13 ἀναστρέψας ΡαΒ 14 διέστησε Μα sed στῆ in ras m 2 διέστησεν Va 15 οὐδέ Β | οὔτε om Pa οὔτ’ Re | οὐδέ Ρα 16 μὴν Β et coni Iacobs Lectt 211 | τέκῃ scripsi e PaUBVVa cum Cobeto Coll. 271 τέκοι reliqui libri edd 17 τε om MaCl | ὁ om Bal)

119. Ὃ τοίνυν μέγιστον εἰς φιλοτιμίαν τῶν φιλο- [*](R III 396) σόφων | ἐνίοις, τὸ ταῖς αὑτῶν πατρίσι λῦσαί τινας δυσκολίας, τούτῳ καὶ Πριηνεύς ὀρχηστὴς σεμνύνεται. συνῆν μὲν γὰρ Ἀντιόχῳ τῷ βασιλεῖ. Πριήνην δὲ ἔλων ἐκεῖνος ᾆσμα ἐκέλευεν ὀρχεῖσθαι, τὸ δὲ ᾆσμα ἣν ἐλευθερία. τοῦ δὲ φήσαντος ἀδικήσειν, εἰ τά τοι- αὐτὰ ὀρχοῖτο ἐν δουλευούσῃ τῇ πόλει, ποιεῖ κάλ Ἀντίοχος Πριήνην ἐλευθέραν.

120. Ταύτην τοίνυν, Ἀριστείδη, τὴν δικαιοσύνηι καὶ παρρησίαν ἐκ διεφθαρμένης ψυχῆς γεγενῆσθαι νο- μίζεις; ἢ τὸν οὕτω καλὸν καὶ γενναῖον πολίτην καὶ τὸ τῇ πατρίδι βοηθῆσαι περὶ πλείονος ποιησάμενον τοῦ κολακεῦσαι δυνάστην φθόρον προσερεῖς; οὐκ ἄρα δόξεις ἔξω φιλονεικίας εἶναι.