Oratio 64

Libanius

Libanius, Oratio 64, Libanii Opera, Vol IV, Orationes LI-LXIV, Teubner, Foerster, 1908

420
[*](R III 345)

οἶδα μὲν ὅτι καὶ τῶν φίλων τοῖς σεμνο- τέροις καὶ πᾶσιν ὅσοι πρὸς ἡμᾶς οὐχ ἡδέως ἔχουσι 5 τοῖς μὲν εὐθυμεῖσθαι, τοῖς δὲ αἰσχύνεσθαι δώσομεν, [*](Μο = codex Monacensis gr. 101) [*](Ρ = Palatinus gr. 282) [*](Pa a = Patmius) [*](U = Urbinas gr. 126) [*](Μ = Marcianus gr. 437) [*](Ma a = Matritensis 4679) [*](Cl = Berolinensis Phillippsianus 1598 olim Claromontanus) [*](Β = Barberinus II 41) [*](V = Vindobonensis phil. gr. XCIII) [*](Va = Vaticanus gr. 90) [*](Bal = Parisinus gr. 583 olim Baluzianus) [*](1 Λιβανίου ante πρὸς V, τοῦ αὐτοῦ MaCl πρὸς ἀριστεί- δην ἀντιλογία ὑπὲρ τῶν ὀρχηστῶν Ρα ἀντιλογία πρὸς ἀρι- στείδην ὑπὲρ ὀρχηστῶν Μ ὑπὲρ ὀρχηστῶν πρὸς ἀριστείδην U ὑπὲρ] περὶ Va Macar fol. 92 v (cf. p. 421, 14) | τῶν om MaCl λόγος τριακοστὸς ἔνατος post ὀρχηστῶν V sed μ infrascr r, Λόγος ΙΕ' Ρα, κδ' in marg Μο sed δ in ε corr m 2 τοῦτον ἐν ἄλλω Λιβανίου μᾶλλον εὗρον ἐπιγεγραμμένον, ἐμὲ δὲ τὸ τῶν ἐπιχειρημάτων ἀταλαίπωρον καὶ τὸ τοῦ λόγου γοργόν τε καὶ πι- θανὸν ἔτι δὲ καὶ τὸ τῆς συνθήκης λεῖον καὶ μάλιστα τά δι' ἱστορίας μαρτύρια καὶ τὸ μὴ πάμπολυ ποιητικῆς ἀπῳκίσθαι τὸν λουκιανὸν πατέρα τοῦ λόγου διδάσκει in marg Va 2 (Alexander Nicaeae episcopus cf. supra p. 416)) [*](3 οἶδα μὲν Ρ sed ἴδα μὲν in ras m 2 οἴδαμεν Mor 4 ἔχου- σιν Va 5 εὐθυμεῖσθαι reposui e libris sed εῖσθαι in ras P 2 ἐνθυμεῖσθαι Re εὐθυμεῖν Μορ | τοῖς in ras P 2 | „post δώ- σομεν videtur ἀφορμὴν deesse“ Re)

421
εἰ πράγματι χείρω δόξαν οὐκ οἶδ’ ὅπως λαβόντι συν- αγορεύειν ὑποσταίημεν· ἀλλ’ εἰ μὲν μὴ πολλά πολλά- κις ἐν τῷ βίῳ καὶ . τῶν ἀμεινόνων καὶ τῶν οὐ τοι- ούτων τῆς οὐ προσηκούσης τυχόντα φήμης τά μὲν ἐνομίσθη φαῦλα τῆς κρείττονος ὄντα μερίδος, τά δὲ καταφρονούμενα ἂν δικαίως πρὸς τὸ τιμᾶσθαι μετέστη, καλῶς ἂν εἶχεν ἐπιτιμᾶν τοῖς ᾑρημένοις ἀμύνειν ὧν κατηγορεῖν ἔδει· ἐπεὶ δὲ οὐ πανταχοῦ τὴν ὀρθὴν κρί- σιν ὁρῶμεν νενικηκυῖαν, οὐδὲν δεινὸν λόγῳ βοηθεῖν τοῖς οὐκ ἐν δίκῃ ψεγομένοις.

αὐτοῖς | μὲν [*](R III 346) οὖν τούτοις καὶ μάλιστα ἂν προσήκοι βοηθεῖν ὥσπερ τῶν κρινομένων τοῖς συκοφαντουμένοις, ὁ δὲ διότι φαῦλον ἐνομίσθη φεύγων τὸ συνειπεῖν τὴν ἀνάγκην τοῦ λέγειν αἴτιον ποιεῖται τῆς σιωπῆς. τὰ μὲν γὰρ θαυμαζόμενα τῶν ἔργων οὐδὲν ἂν δέοιτο συμμάχων εὐτυχοῦντα κατά τὴν δόξαν, τοῖς δὲ ἐναντίοις ἐπι- κουρεῖν ἀνάγκη καθάπερ τῶν γνωρίμων τοῖς πενεστέ- [*](1 πράγματι Ρ sed τι in ras m 2 | χείρω δόξαν οὐκ οἷδ’ ὅπως scripsi e MMaClVa οὐκ οἷδ’ ὅπως χείρω δόξαν reliqui libri add | οἶδα Va 2 μὴ cancellavit Mor | πολλά καὶ πολλάκις Μ 3 οὐ ante τῶν (2) Ma sed del m 2 | οὐ om Μο 4 et 5 τὰ Μ 5 δὲ om Mor 6 καταφρονούμενα Μα sed οὐ et ενα in ras m 2, Cl sed ούμενα ex ήματα corr m 2 | αὖ Iacobs Lectt 209 7 εἶχες Va sed ς in v corr m 4 | εἰρημένοις Μο 8 δ’ Re 9 ὀρῶ Mor | νενικηκυῖαν Ρ sed ηκυῖαν suprascr m 2 μεμενηκυῖαν Pa sed νενικηκυῖαν in marg, Va | οὐδέ δεῖ Μοι) [*](10 τοῖς — 11 βοηθεῖν in marg Cl 2 et praemisso κείμενον Μα 2 11 τούτοις om Ma 2 ἂν inserui e PaMMa 2Cl 2 VVa om reliqui libri edd | προσήκει PUMor „quod restituendum, nisi ἂν ad προσήκοι addendum “ Iacobs | ὥσπερ — 12 συ- κοφαντουμένοις in ras P 2 13 ἐνομίσθη φεύγων τὸ Ρ sed η φεύγων τὸ in ras 5 litt m 5 14 τά μέν — 422, 3 ὅλως prae- missis verbis Τοῦ πρὸς ἀριστείδην περὶ τῶν ὀρχηστῶν λόγ. λῆ citat Macar fol. 92 v | γὰρ om Macar 15 οὐκ Β 16 κατὰ om Macar | δ’ Macar 17 ἀνάγκη inser Ma 2 Cl 2)

422
ροις. εἰ δὲ ὧν προσήκει τὴν ἀδοξίαν ἀνελεῖν, τούτοις ὀκνήσομεν συνειπεῖν, ἐπειδὴ κατηγόρηται, τὸ συνηγο- ρεῖν ἀναιρήσομεν ὅλως τῶν μὲν εὐδοκιμούντων οὐ δε- ομένων βοηθείας, τῶν δὲ ἐν χρείᾳ ταύτης ἀποστερου- μένων φόβῳ τοῦ δοκεῖν τοῖς οὐ καλοῖς βοηθεῖν.

τῶν μὲν οὖν ἐχθρῶς ἡμῖν ἐχόντων οὐ πολὺς λόγος, καὶ γὰρ εἰ μὴ ταύτην εἶχον τὴν πρόφασιν, ἑτέρας ἂν ηὐπόρουν, ὧς οὐδέν γε ἑ ῥᾷον τοῦ κακῶς ἀγορεύειν, ἐάν τις ὀλιγωρῇ τοῦ δοκεῖν εἶναι κακός· τῶν δ’ ἐπι- τηδείων ἡμῖν τοῖς τεταραγμένοις ἐκεῖνο λέγω· μικρὸν χρόνον ἀποστήσαντες ὑμᾶς αὐτοὺς ἧς νῦν ἔχετε δόξης περὶ τῶν ὀρχουμένων καὶ δεξάμενοι μεθ’ ἡσυχίας τὸν λόγον, ἂν μέν τι φαίνωμαι λέγων καὶ περιγένωνται τῶν κατηγοριῶν οἱ λογισμοί, παύσασθε πονηρὸν νομί- ζοντες ὃ μὴ τοιοῦτόν ἐστιν· ἂν δὲ μηδὲν τῶν νῦν [*](R III 347) δοκούντων | ὁ λόγος μεταστῆσαι δυνηθῇ, μένη δὲ ἐν ταῖς ψυχαῖς καὶ μετὰ τὴν ἀκρόασιν ἡ πρὸ τῶν λόγων ψῆφος, τότ’ ἤδη με φάσκειν οὐ καλῶς βεβου- λεῦσθαι δόντα τοῖς αἰσχίστοις ἐμαυτὸν συνήγορον.

[*](18 φάσκειν] ἀντὶ τοῦ φάσκε V 2 cf. ad t. II 553, 1)[*](1 δὲ] καὶ Mor | προσήκοι Va 2 ἐπειδὰν Iacobs Lectt 209 | κατηγόρηνται PaCl sed in hoc ν inser m 2, VVa 3 ὅλως Va sed λ e μ corr m 4 5 συνειπεῖν Ρα 7 ἂν om Va 8 εὐ- πόρουν PaMa Mor | οὐδέν — 9 κακός citat Macar fol. 93 | ῥᾷον P sed v in ras m 2 9 δοκεῖν Ρ sed δ et κ in ras m 2 | κακός Ρ sed κ (2) in λ corr | δὲ V 10 ὑμῖν Β | πεπραγμένοις Μα sed πεπ m 2 et τεταραγμένοις suprascr m 2 et 3 τε m 2, ταραγ- μένοις m 3) | ἐπιτιμώντων post πεπραγμένοις in marg inser Ma 2 μικρὸν χρόνον scripsi e ΜοΡ sed in hoc ὸν et ον ex ῶ et ω corr m 2, MaCIVVa μικρῷ χρόνῳ reliqui libri sed ῷ et ῳ in ο ras corr U, edd 13 λέγειν coni Re 15 μηδὲν τῶν Μα sed δὲν τῶν in ras m 2 16 δυνηθῇ scripsi e PaV sed in hoc ῆ ex είη corr m rec, Va cum Iacobsio Lectt 209 δυνηθείη reliqui libri edd | μένει Va sed ει in η corr m 3 18 οὐ] μὴ Μα)
423

4. μὲν μὲν οὑν ἐμὸν εἰς Ἀριστείδην ἔρωτα καὶ ὡς αἱρέσεως μοι δοθείσης ἢ νικῆσαι πλούτῳ τὸν Μίδαν ἢ καὶ κατὰ μικρὸν ἐγγὺς ἐλθεῖν τῆς τοῦδε τέχνης εὐθὺς ἂν ἐγενόμην τοῦ δευτέρου, παντί που δῆλον. οὐ γὰρ ἐξ ὧν ἀκηκόασί μου φάσκοντος ἐρᾶν, ὃ κἂν ψεῦδος ἣν ἴσως, τοῦτο συνίσασιν, ἀλλ’ ἐκ τοῦ πολλῷ μείζονος εἰς πίστιν, ἐκ τῶν ἔργων αὐτῶν ἐπίστανται, πόσον τι τὸ φίλτρον τοῦ ῥήτορος ἐν ἐμοί· τὸ γάρ, ἡνίκα ἂν ποιῶ λόγους, τῶν ἰχνῶν ἔχεσθαι τῶν Ἀρι- στείδου καὶ πειρᾶσθαι τοὺς ἐμοὺς ἀφομοιοῦν εἰς ὅσον οἷόν τε τοῖς ἐκείνου καὶ κέρδος ποιεῖσθαι τοῦ βίου τό τινα τῶν καθημένων εἰπεῖν ὡς ἐοίκαμεν, σημεῖον, οἶμαι, παμμέγεθες τοῦ τῶν ἄκρων ἡγεῖσθαι τὸν ῥήτορα.

ἔστι δὲ καὶ τοῦτ’ αὐτὸ τιμῶντος τὸν Ἀριστείδην τὸ τοῖς ὑπ’ ἐκείνου ῥηθεῖσιν ἀντιλέγειν, εἴπερ τὸ τοῖς ὑπ’ ἐκείνου τεθεῖσι νόμοις ἀκολουθεῖν ἔχει τινὰ τῷ θέντι τιμήν ὁ γὰρ δὴ μάλιστα τοῖς ὑπὸ τῶν προ- τέρων γεγραμμένοις ἐναντία διεξελθὼν καὶ ταύτῃ πλέον ἢ τοῖς ἄλλοις εὐδοκιμηκὼς καὶ μὴ τὸν χρόνον ἀξιῶν [*](14 sq. βίαιον in marg P 2) [*](1 μὲν om Mor | ἐς PMMaClB Mor | ὡς inser Cl 2 3 καὶ om MaB | κάτα Ρ sed eras, ΜΜα | καταμικρὸν ΜοV | ἐκείνου Ρα 4 παντὶ δήπου ClVa 5 ἀκηκόασιν Va | καὶ olim scripsi 6 ᾗ Iacobs | ἴσως om PaMaBV Mor 8 ποῖον Va ποσόν τι ΡΜ | ἴσως ante ἐν Mor 9 ποιῶ Va sed m 3 et ras 1 litt post ω | ἰχνῶν Ρ sed et ν in ras m 2 | τῶν scripsi e MaClVVa τοῦ reliqui libri edd 10 εἰσόσον U 12 τινας Μα 14 τοῦτ’ scripsi e Ra VVa τοῦτο reliqui libri edd | τὸ γάρ τοῖς Va 15 ἐκείνω Ρα | ῥηθεῖσι Va | ἀντιλέγειν — 16 νόμοις om Va 17 τιθέντι Pa | προτέρων Μα sed προ in ras 4—5 litt m 2 19 εὐδοκιμῶν Va)

424
πλέον φέρεσθαι τῆς ἀληθείας οὗτός ἐστιν. ὥσθ’ ὁ μέν ἀντιλέγειν τοῖς τοῦδε κατοκνῶν ἐπιλαμβάνεται τῆς γνώμης καθ’ ἢν ἠξίου τοῖς προτέροις ἀντιλέγειν | [*](R III 348) ἐκεῖνος, ὁ δὲ τοῦτο πρὸς Ἀριστείδην ποιῶν ὃ παρά τοῦδε πρὸς τοὺς ἔμπροσθεν γεγένηται, τῷ τοῖς παρα- δείγμασιν ἀκολουθεῖν ἔπαινον τῶν ἔργων τῶν ἐκείνου παρέχεται τὸν ζῆλον.

6. Εἰ μὲν οὖν πείθων Λακεδαιμονίους τοὺς ὀρχη- στὰς ἐλαύνειν τούτους δὴ τοὺς νῦν ἐν τῇ τῶν νόμων ἀναγνώσει τὸν λόγον ἵστη λέγων ὧς οὐ δέχεται ταῦτα ὁ Λυκοῦργος οὐδ’ ἔστιν ἐν οἷς ἐκεῖνος ἔγραψεν οὐδὲ πάτριον αὐτοῖς οὐδὲ ἔννομον, ἴσως μὲν καὶ τότ’ ἂν εἶχον ἀντιθεῖναι λόγον· τί φής; μεταπεπτωκότων τῶν καιρῶν καὶ τοσαύτης ἐπὶ πάντα καινό- τητος ἐλθούσης καὶ τῶν ἐθῶν τῶν μὲν ἐκκε- χωρηκότων, τῶν δὲ ἀντεισηγμένων καὶ τῆς Σπάρτης ἀντὶ τοῦ κὰτ ἄμφω τῶν Ἑλλήνων ἄρχειν μετὰ τῶν ἄλλων ὑπακουούσης οἷς βέλ- τιον τῶν παλαιῶν αὐτός τε μέμνησαι συλλαβῶν [*](18 οἶς βέλτιον] Ῥωμαίοις suprascr et τοῖς Ῥωμαίοις καὶ τῇ τούτων ἀρχὴ in marg Va 2) [*](1 cf. t. III 89, 3) [*](1 πλείονα Va | ὥσθ' ὁ Μα sed θ’ ὁ inser m 2 2 τοῖς τοῦδε κατομηνῶν uncis inclusit Mor 4 „malim ταὐτὸ“ Re) [*](5 ἔμπροσθεν Μα sed γρ παραδείγμασιν in marg m 2, Cl | τὸ MoPMB Mor 7 παρέχεταί Ma sed γρ παραδέχεται in marg m 2 9 τῶν νόμων in ras P 2 τούτων Mor 12 τότε Ma 13 λέγων Μα sed ε ex ο corr, Cl | φῆς Mo Va 14 ταῦτα Va 15 ἐθνῶν Μ sed ν (1) eras ἐθνον Va sed ν eras et ῶν supra ον m 3 | των (1) Ρ 17 κατάμφω Μο 18 κρατεῖν Μα Cl | ἑλλήνων Va | ὑπακουούσης Ρ sed οὔσης in ras m 5 19 αὐ- τός τε inser P 5 | τε om B Mor | συλλαβὼν Μα sed in corr m 2, Cl)

425
καὶ τοὺς ὑποτελεῖς φόρου κελεύεις ἐν οἷς ἡνίκα ἐκράτουν | ἔζων, ταῦτα μελετᾶν ἐν ᾧ τὴν [*](R III 349) τοῦ κρατεῖσθαι μετειλήφασι τάξιν;