Oratio 62

πάλαι τινὲς ἄνθρωποι σκαιοὶ μὲν καὶ τοῦ μηδενὸς ἄξιοι, μεγάλων δὲ ἠξιωκότες αὐτοὺς πολλαῖς κέχρηνται κατ’ ἐμοῦ τε καὶ τῶν ὡμιληκότων ἐμοὶ ταῖς βλασφημίαις, τῶν μέν, ὧς οὐδὲν μεμαθήκασιν, ἐμοῦ δὲ ὧς οὐκ ἐπισταμένου διδάσκειν.

ἀλλ’ ἕως μὲν λάθρα τε καὶ ἐν σκότῳ καὶ δεδοικότες μὴ πύθωμαι [*](C = codex Chisianus) [*](Mo = Monacensis gr. 101) [*](Ρ = Palatinus gr. 282) [*](Β = Barberinus II 41) [*](Μ = Marcianus gr. 437) [*](U = Urbinas gr. 126) [*](I = Marcianus append.) XCI 2 [*](L = Laurentianus LVII 20) [*](Κ = Cantabrigiensis olim Kerrichii) [*](Ath = Athous Laurae S. Athanasii Ω 123) [*](7 sq. Luc. iud. voc. § 2) [*](1 Λιβανίου τοῦ σοφιστοῦ λόγος ante πρὸς K, τοῦ αὐτοῦ Ath πρὸς τούς λέγοντας μή τινας τῶν ὁμιλητῶν ὠφελῆσθαι παρ’ αὐτοῦ ἐπὶ λόγοις L sed ἑτέρα ἐπιγραφὴ πρὸς τούς εἰς τὴν παι- δείαν αὐτὸν σκώψαντας in marg m 2, Ath et praemissis vocibus ἑτέρα ἐπιγραφὴ in marg Μο κατὰ τῶν λοιδορούντων: λόγ. λς Macar fol. 92 Ι τὴν om Β 2 σκώψαντας Ρ Ι ξβ' et in ras ογ' in marg C 2, κ in marg rubr Β post ἀποσκώψαντας) [*](4 αὑτοὺς reposui e CBMUIL αὐτοὺς reliqui libri edd 5 τε inserui BAth om reliqui libri edd 7 οὐδὲν Μ)

ἀγανακτῶν δὲ πρὸς τουτουσὶ τοὺς τὰ μὲν αὑτῶν ἀγνοοῦντας κακά, τὰς δὲ τῶν ἄλλων ψυχὰς ἐξετάζοντας ῥᾳδίως ἐπὶ τούτῳ μάλιστ’ ἂν ἀγανακτεῖν φαίην, οἰὶ με πάλιν εἰς εὐφημίαν ἐμαυτοῦ καθιστᾶσι καὶ πρᾶγμα ὃ φεύγων διατελῶ πράττειν ἐπαναγκάζουσι, λέγειν τι τῶν πὰρ ἐμοῦ χρηστῶν εἰς ἑτέρους γεγενημένων.

ἀλλ’ εἰ μὲν οἷόν τε ἣν τούτων ἀπεχόμενόν με τῶν λόγων ἀνελεῖν τὰς αἰτίας, ἠδίκουν ἂν τὴν διὰ τῶν ἐπαίνων πορευό- μενος· ι | ἐπεὶ δὲ ἐν τῷ τὰ βελτίω περὶ ἐμοῦ λε- [*](R III 435) χθῆναι τὸ μηδὲν ἐκείνους ἀληθὲς εἰρηκέναι δείκνυται, συγγνοίητ’ ἂν εἰκότως τῷ μὴ δυναμένῳ προδοῦναι τὸν ἔλεγχον. καὶ γὰρ ἄτοπον μᾶλλον δεῖσαι τὸν λέ- γοντα τὴν τῶν ἐπαίνων ἀλήθειαν ἢ τὰς διαβολὰς ἃς πολὺν ἤδη χρόνον τινὲς καθ’ ἡμῶν πεποίηνται.

5. Τινὲς δὴ καὶ καθήμενοι καὶ περιιόντες λέγουσιν, ὧς ἐγὼ λόγους μὲν ποιεῖν ἀγαθός τε εἴην καὶ τῶν πολλῶν ἀμείνων, διδάσκαλος δὲ οὐ παραπλήσιος. εἶτ εὐθὺς ἐρωτῶσι· τίς γὰρ ἐν δίκαις τῶν τούτῳ συγγενομένων ἐξέλαμψε; τίς δὲ ἐν τάξει τῶν πολιτευομένων; τίς δ’ ἀπὸ θρόνου τοῦ τῶν διδασκάλων; τίς δ’ ἀπὸ τοῦ τῶν ἀρχόντων; καὶ φθάσαντες τοὺς ἐρωτωμένους αὐτοῖς χαρίζονται τὴν ἀπόκρισιν, ὡς οὐδείς.

ἐγὼ δὲ ὅτι μέν εἰσί τινες τῶν ἐμοὶ πεπλησιακότων οἳ δόξαν ἐπὶ τῷ λέγειν εἰλή- φασι, μικρὸν ὕστερον ἐπιδείξω · ι θῶμεν δὲ νῦν ἀληθὲς τὸ τούτων, ὧς οὐδείς. τί οὖν; εὐθὺς ἐμὴν εἶναι δεῖ κατηγορίαν τὴν ἑτέρων ἀπειρίαν; εἰ μὲν γὰρ ἢ μηδὲν αὐτὸς ἐπίσταμαι ὧν τὸν διδάξοντα προσῆκεν ἢ φθόνῳ κρύπτω παρ’ ἐμαυτῷ τὴν τέχνην ἢ ῥᾳθυμία τις βλάπτει τὴν διδασκαλίαν καὶ μικρὰ τοῖς νέοις ἀντὶ πλειόνων δίδοται ἢ διδόντος γε ὁπόσα δεῖ, τῶν δὲ [*](1 τίνα CMoPBMILK | καὶ(1) inser I 3 om UBM | πε- ριόντες ΚΜο Ι signum interrogationis post λέγουσιν ΙΜ, colon Β) [*](2 τε om UI | εἴη Μο 3 εἶτα ΒΜ 4 ἐρωτῶσι Ρ sed ι in ras m 4 Ι τῶν U sed ῶν eras et in o ι corr | τούτῳ Β sed τ (2) in ras m 2 inser I 3 om U 6 et 7 δὲ UIBM 7 διδασκάλων scripsi διδασκαλείων libri edd 8 φθάσαντας Μ sed ες suprascr m 2 Ι αὑτοῖς reposui e CMoPIBML cum Monnerio αὐτοῖς reliqui libri Mor Re 10 εἰλήφασιν I 11 ἐπιδείξω μικρὸν ὕστερον ΒΜ | νῦν inser I 3 om U | εἷναι ἀληθὲς I sed β' et α' suprascr m 3 ἀληθές εἷναι Κ 12 ὧς inserui e PBMUILKAth om CMo edd ὅτι coni Cobetus Coll. 275 13 ἀπειρίαν reposui e libris (sed ἀπορίαν Μο) cum Cobeto ἀπορίαν edd 14 αὐτὸς del P 3 | ὧν reposui e libris cum Monnerio, ut coni Re Anim ὠς Mor Re Ι διδάσκοντα Ρ sed σκ in ras m 3 δόξαντα UILK 16 τις om U τίς ΒΚ et inser I 3) [*](17 γε om UILK μὲν Ath et Re Anim)

7. Μεγάλη τῶν καιρῶν ἐφ’ ἕκαστον τῶν πραγμά- των ἡ ῥοπή. καὶ μετὰ μὲν τούτων καὶ ταχὺ καὶ κα- λῶς ἅπαντα γένοιτ' ἄν· εἰ δὲ ἀντικρούσαιεν, μάταιος τοῖς ἐπιχειροῦσιν ἡ σπουδή. τί γὰρ ἢ πλέουσιν ἀγα- θὸν ἐναντιουμένων πνευμάτων ἢ σπείρουσι γῆν νο- σούντων ἀέρων; καὶ στρατηγῷ γενναῖος ὁ καιρὸς σύμ- [*](15 cf. ad t. III 437,10) [*](1 οὐ om Κ 3 ἀπενεγκὼν scripsi e PBMUILKAth coll. t. III 70,23; 324,13; t. III 3,14 R, ut coni Re Anim ὑπενεγκὼν CMo Mor ἐπενεγκὼν I sed ε (1) in ras m 3, Re 4 πόλεων πολλῶν ΒΜ 5 ταμέγιστα Ι 6 τέ τινες scripsi τινες CMo ΡΒΜ edd τε UILKAth 7 πάνθ’ ὅσα πάρεστι scripsi πάνθ’ ὅσ' ἄπεστι CMo sed in hoc περίεστι in marg, Ρ edd πάνθ’ ὅσα περίεστι ΒΜ sed in hoc γρ πᾶν θ’ ὅσ᾿ ἄπεστι in marg, UIL Ath πᾶν θ’ ὅσον περίεστι Κ πάνθ’ ὅσ᾿ ἔνεστι coni Mor, πάν- τοσε πέταμαι aut πάνθ’ ὅσα παρεσκεύασται κατά τῶν ὑπτίων Re Anim „Fortasse legendum πάνθ’ ὅσα πάρεστι κατά τῶν ὑπτίων. An παρέστηκε κατὰ ?“ i Iacobs Lectt. 217 10 om U 13 Μεγάλη—18 σύμμαχος citat Plan fol. 103 v 14 μὲν om Κ 15 γένοιτο LAth | δ’ Β 18 γενναῖος Ρ sed ος in ras m 2 γενναίω ΙΜ sed in utroque ’ ω in ras m 2 | καιρὸς Ι sed ὁ in ras m 3 καιρο cum ras 1 litt U)

8. Τίνα δὴ λέγεις τὴν ἀκαιρίαν; ἐρήσεταί τις. Κωνστάντιον καὶ τὴν ἐκείνου βασιλείαν. ὃς παρὰ τοῦ πατρὸς σπινθῆρα κακῶν δεξάμενος εἰς φλόγα πολλὴν τὸ πρᾶγμα προήγαγεν. ὁ μὲν γὰρ ἐγύμνωσε τοῦ πλούτου τοὺς θεούς, ὁ δὲ καὶ κατέσκαψε τοὺς ναοὺς καὶ πάντα ἱερὸν ἐξαλείψας νόμον ἔδωκεν αὐτὸν οἷς [*](R III 437) ἴσμεν ἐκτείνων δὴ | τὴν ἀπὸ τῶν Ἱερῶν ἐπὶ τούς λόγους ἀτιμίαν. εἰκότως. οἰκεῖα γάρ, οἶμαι, καὶ συγγενῆ ταῦτα ἀμφότερα, ἱερὰ καὶ λόγοι.

καὶ φι- [*](3 Thuc. III 13,4 καιρὸς δέ ὠς (corr. οἶος) οὔπω πρότερον 4 Plat. Polit. ρ. 305 D 8 cf. t. III 90,10 sq. 13 cf. t. II 304,11) [*](2 καὶ πρὸς LKAth 3 κινῶν L sed κιν in ras m 2 νι- κῶν Κ 4 ἐνέβην scripsi e P (sed ἐ in ras m2) auctore Re Anim cum Monnerio άνέβην reliqui libri edd 5 ἣν Ρ sed " in ras m 2 ἦν Μο Ι οὐ scripsi e Ρ sed ὐ in ras 2 litt m 2, ΒΙ sed in hoc inser m 3, KAth om MU οὖν reliqui libri Re οὐ] νῦν Mor 6 δἐ Κ | τὴν inserui e libris om edd Ι ἐρήσε- ταί reposui e PBUILKAth αἱρήσεταί C αἱρήσεταί Μο εἰρή- σεται Μ edd 7 ὃς—9 προήγαγεν citat Plan I. I. 8 κακοῦ Plan 10 καὶ om K Mor | (??) C 11 αὐτὸν scripsi e CBM cum Monnerio αὐτὸν reliqui libri Mor Re 12 ἐκτείνων scripsi e Μ (sed εἰ in ras m 3 et supra ω ras) auctore Re Anim cum Iacobsio Lectt 217 et Monnerio ἐκ τι νων cum ras post ι et supra ω U ἐκ τῶν ὧν reliqui libri edd | δὴ scripsi e ΡΒ MUILAth cum Monnerio δεῖ CMo edd δ(??) Κ δέ coni Re Anim Iacobs Ι τὴν θεῶν ἀπὸ coni Re Anim 14 φιλοσόφους scripsi e Ρ sed v in ras m 5, BMUIK Φιλοσόφοις reliqui libri edd)

οἱ δὲ τὴν μὲν τῶν λόγων παίδευσιν ἤλαυνον πάντα τρόπον μικροὺς ποιοῦντες τοὺς ἐκείνης μετειληφότας ἀλλήλοις διακελευόμενοι σκοπεῖν ὅπως μηδεὶς σοφὸς λάθοι φίλος ἐκείνῳ γενόμενος, εἰσῆγον δὲ τοὺς ὠχρούς, τοὺς θεοῖς ἐχθρούς, τοὺς περὶ τοὺς τάφους, ὧν τὸ σεμνὸν διασῦραι τὸν Ἥλιον καὶ τὸν Δία καὶ τοὺς σὺν ἐκείνῳ ἄρχοντας, καὶ πάλιν ἀπῆγον εἰς τάξιν τοὺς ὑπογρα- [*](7 cf. t. II 301,17; 291,15 sq. Amm. XXII 3,12 et XVIII 4,3 cum nota Valesii 13 cf. t. III 91,15 14 cf. t. II 360,7; t. III ρ. LV sq. Iul. Mis. p. i 344Α et 357 C; cf. Asmus Hebd. class. 1907 col. 152 16 cf. t. II 300,3 et 11) [*](1 σοφιστάς scripsi e Ρ sed ὰς ex αἷς corr m 5, BMUIK Ath σοφισταῖς reliqui libri edd 2 εἰς] καὶ εἰς CP sed in hoc καὶ eras, L sed postea inser, edd sed ἔκλεισε τὴν πάροδον εἰς coni Re Anim, ἔκλεισε Iacobsius, Monnerius, Cobetus Coll. 275 cf. t. II 302,13 | οὐδένα] καὶ οὐδένα CP sed in hoc καὶ eras, edd anacoluthiae simillima exempla habes t. II 130,2 sq. et 332,14 sq. et supra ρ. 46,8 sq. 3 εἶδεν reposui e libris (sed οἶδεν Μ ut edd) cum Iacobsio 5 αὐτὸν reposui e Ρ cum Mon- nerio αὐτὸν reliqui libri edd 7 τινάς ante ἀνθρώπους BM | ἐφειστήκει Mor sed γρ ἀφειστήκει in marg 9 ἡ] εἰ Κ 12 λάθῃ ΒΜ 13 δέ om Κ | τούς ὠχρούς inserui e PBMU ILKAth τούς ἐχθρούς C sed ἑ ex ὠ corr, Μο om edd | τούς scripsi e CPBMUI sed in hoc οὑς ex οῖς corr m 3, L sed e τοῖς corr m 2, Μο τοισ Ath om Κ τοῖς edd 15 διασύραι UILMo 16 ἀνῆγον coni Mor)

καὶ ἡ μετα- βολὴ μάλα ὀξεῖα. ὁ τοῦ μαγείρου παῖς, ὁ τοῦ κναφέ- ωε, ὁ περιτρέχων ἐν στενωποῖς, ὁ τρυφὴν ἡγούμενος τὸ μὴ πεινῆσαι, οὗτος ἐξαίφνης ἐφ’ ἵππου λαμπροῦ λαμπρὸς καὶ ὀφρὺς ἠρμένη καὶ πλῆθος ἀκολούθων, οἰκία μεγάλη, γῆ πολλή, κόλακες, συμπόσια, χρυσός. [*](R III 438) καὶ Ι εἴ τις ἄρα καὶ ῥητόρων ἀρχῆς μετέλαβέ τινος τούτων διδόντων, μισθὸν κολακείας ἔλαβεν. οἷς, εἴπερ ἐσωφρόνουν, βέλτιον ἣν γενέσθαι ἔτι τα- πεινοτέρους ἢ δι᾿ ἐκείνων ἀρθῆναι. οἱ δὲ κατάπτυστοι καὶ μεθύοντες εὐνοῦχοι πρὸς τοσοῦτον ἧκον ἀσελγείας καὶ οὕτως ἐξύβρισαν, ὥστε τοὺς ὑπογραφέας ἄγοντες εἰς τὸν τῶν ὑπάρχων ἐγκαθίζουσι θρόνον. καὶ ὁ καλὸς Κωνστάντιος ἔχαιρεν ὧς δὴ καλῶς εὑρὼν τὸ μόνον σῶσον τὰ πράγματα.

12. Τοῦτ’ οὖν ὁρῶντας τοὺς ἐν τοῖς διδασκαλείοις νέους οὐκ οἴει πρὸς αὐτοὺς εἰρηκέναι πολλάκις· τί δέ μοι κέρδος τῶν μυρίων τουτωνὶ πόνων, μεθ’ ὧν ἀνάγκη διὰ πολλῶν μὲν ποιητῶν ἀφικέ- σθαι, πολλῶν δὲ ῥητόρων καὶ παντοδαπῶν έτέ- ρων συγγραμμάτων, εἰ <δὲ> - τέλος ἱστᾶι [*](2 τὰς (1) om Κ 3 ἀμφότερον U sed ν eras, Ι 4 ὁ (1) om Κ Ι κναφέως scripsi e BMUI coll. t. II 293,7; III 319,8 et 10 γναφέως reliqui libri edd 5 τροφὴν Β 6 ἐφίππου Κ Ι λαμπρὸς λαμπροῦ I 7 ὀφρύς Ρ sed ' p in ras m 5 ὀφρῦς Μο ὀφρῦσον Κ 9 ῥήτωρ ὢν Cobet Coll. 275 16 καλὸς om ΒMU inser I 3 | τὸ μόνον σῶσον scripsi auctore Cobeto Coll. 276 τὸν μόνον σώσοντα CPBM Monn τὸν μόνον αωσ(??)τα Μο τὸν μόνον σώσαντα UILKAth Mor Re 18 τοῦτο Ath 19 αὑτοὺς scripsi ex UI αὐτούς reliqui libri edd 21 τοι- ούτων Mor 23 δὲ inserui om libri edd)

καὶ τί λέγω τούς νέους; οἶ τούτων πατέρες ἀπὸ τοιούτων λογισμῶν, ἄνδρες ἐν λόγοις πεπονηκότες, μίξαντες ταῦτα ἐκείνοις τοὺς αὐ- τῶν υἱεῖς ἔτρεφον αἰσχυνόμενοι μὲν τὸ κάλλος τὸ τῶν λόγων, ὁρῶντες δέ τὴν ἐν θατέρῳ ῥώμην. αὐτοί τε οὖν εἰς ἐκεῖνα διὰ τούτων ἐζημιοῦντο καὶ τοὺς ἄλλους εἰς ἀθυμίαν ἡγὸν ὧς οὐκ ἀποχρώντων εἰς εὐδαιμονίαν τῶν λόγων.

ἴδοι δ’ ἄν τις ἀκριβέστερον τὴν ἀπὸ τοῦ καιροῦ λύμην, εἰ σκέψαιτο τοὺς Ἀθήνηθεν στρατι- ώτας. μετὰ γὰρ τὸν τρίβωνα καὶ τὸ Λύκειον καὶ λόγους καὶ προλόγους καί, νὴ Δία γε, Ἀριστοτέλην ἀναξυρὶς καὶ ζωστὴρ ὁ τῶν | διακονούντων ταῖς [*](R III 439) βασιλέως ἐπιστολαῖς ἃς ἐκ <τῶν> o βασιλείων ἀνάγκη ρεσθαι πανταχοῖ τῆς γῆς.

15. Τοῦτο δὴ τὸ κακὸν τὸ καὶ τῶν Ἀθηναίων ἁψάμενον σφοδρότερον ἥπτετο τῶν ἐμοὶ συνόντων καὶ μειζόνως ἔβλαπτε, διότι οὐκ ἴσον ἦν οὐδὲ παραπλήσιον ἐν Αἰγύπτῳ τε καὶ Παλαιστίνῃ καὶ Ἀθήνησι παιδεύειν καὶ οὗπερ ἐγώ. ποῦ γὰρ ἴσον ἀκούειν τὴν τῶν ὐπο- γραφέων εὐτυχίαν καὶ παρόντας ὁρᾶν; καὶ διηγου- μένων ἀκροᾶσθαι τὰς λαμπρὰς εἰσόδους καὶ ἐξόδους [*](1 αὐτῶν Κ 4 αὑτῶν scripsi αὐτῶν ἁ αὐτῶν reliqui libri ’ o in ‘ d corr Μ, edd 5 μέν in marg Mo 2 | τὸ (2)) [*](6 θατέρων Μο τῶ θεάτρῳ UILKAth | δέ Μο | αὐτοί scripsi οὔτοι libri edd 8 οὐκ inser L 2 10 ἀθήνηθε UI sed in hoc ν post ε inser m 3 11 καὶ (1) om U inser I 3 Ι τὸ e τὸν corr I 3 Ι λύκιον UILKAth 13 διακονούντων scripsi e PBMUILKAth διακόνων CMo edd 14 > βασιλείων scripsi auctore Re Anim βασιλέως libri βασιλέων edd cf. p. i 354,4 15 πανταχῆ MUILKAth 17 συνόντων Re ιόντων libri Mor 18 ἔβλαψε UIK 20 οὐ Cobet Coll. 276 at cf. t. III 444,6 et ad t. III 391, 1)

εἰ μὲν τοίνυν τῶν τετιμημένων ἦν ὑπὸ Κωνσταντίου τὸ χρῆμα τῶν λόγων, καιρῷ καλῷ κακῶς ὁ διδάσκαλος κέχρηται εἰ δ᾿ οὐδεὶς ἐκείνῳ τῶν σοφωτέρων φίλος οὐδ᾿ οἱ λέγοντες, ἀλλ᾿ οἱ λἐγοντος ἑτέρου γράφειν ὁξεῖς τῶν μεγίστων ἐτύγχανον, τί θαυμαστόν, εἰ νάρκη τις πρὸς τοὺς λόγους κατέσχε τοὺς νέους;

17. Τοῦτο δὴ τὸ κακὸν καὶ ταύτην τὴν νεφέλην λύει μὲν Ἰουλιανὸς ὁ βασιλεὺς ὁ φέρων ὁμοῦ ταῖν χεροῖν ὅπλα καὶ βιβλία καὶ ταῖς πολλαῖς καμήλοις φορτία ταῦτα [*](8 Plat. Rep. VIII p. 551 A cf. t. II 304, 8 14 cf. t. II 305, 1; t. III p. LII; Weinberger Hebd. phil. Berol. 1907 n. 3 et 4) [*](18 Οὐαί σοι κἀκείνῳ τοῖς μιαρωτάτοις K) [*](1 τας (2) I 4 κωνσταντίνου C sed v (3) suprascr κωνσταντίου P 5 post ἀντιόχου punctum M et Monn, colon reliqui libri edd, comma posui 8 τὸ λέγειν που Πλάτωνα scripsi τὸ λέγειν ποῦ πλάτων libri τὸ λέγειν, ποῦ Πλάτων; Mor Re τὸ λέγειν που Πλάτων᾿ Monn λέγει που Πλάτων Cobet Coll. 276 | ᾒδει μὲν CMoLKAth Mor 9 δὴ reposui e libris et γρ in marg Mor cum Monnerio δὲ Mor Re 10 δὴ MoUILKAth) [*](11 κωνσταντίνου Mo Mor 13 δὲ BM | γρ ἀμφοτέρων in marg Mor 14 λέγοντος L | λέγοντες UIK Mor | ἑτέρου U sed et ov m2 ἕτερου I sed et ov m3 16 τίς BIK 18 ὀ ante Ἰουλιανὸς edd delevi)

ἀλλὰ ταύτην δὴ τὴν ἐπανόρθωσιν βραχεῖαν ἐποίησεν ἄδικος ἐν Περσίδι σίδηρος ὃς ἐκεῖνον μὲν ἀπέκτεινε, τοὺς νέους δὲ πάλιν ἀνεχαί- τισεν. εἰ δὲ μὴ πονηρὸς δαίμων ἐφθόνησε ταῖς πό- λεσι, τοῖς πᾶσιν ἂν ἐπιδόντα τὰ τῶν ἀνθρώπων πράγ- ματα κατὰ τοὺς λόγους μάλιστ᾿ ἂν ἔσχε τὴν ὑπερ- βολήν.

19. Οὑκοῦν τοῦ μὲν ἐν μακρᾷ βασιλείᾳ τοῖς λόγοις | πεπολεμηκότος, τοῦ δὲ τιμῶντος ῥητορικὴν ἄμα [*](R III 441) τε φανέντος καὶ μεταστάντος ὄκνος τις ἐνέπεσε τοῖς νέοις, τούτου δὲ ὄντος τηλικούτου κἀγώ τινος αἴτιος βλάβης ὁμολογῶ γεγενῆσθαι. τὸ γὰρ αὐτὸ χρηστότητος μέν δόξαν ἐμοί, ῥᾳθυμίαν δὲ τοῖς φοιτῶσιν ἡμῖν ἤνεγκε. τί τοῦτο; τὸ κύριον ἕκαστον εἶναι τῶν προσ- ιόντων δοῦναί τε μισθὸν καὶ μή. γλυκὺ γάρ τι καὶ τοῖς δοῦναι δυναμένοις ἐφάνη τὸ μὴ δοῦναι. καὶ τὴν τῶν ἀπορούντων ἀνάγκην ἡ τῶν εὐπόρων ἐμιμήσατο γνώμη, μᾶλλον δὲ τῶν εὐπόρων οἱ μὲν ἤνεγκαν, οἱ δέ οὔ.

πλείονος δὴ τοῦ μὴ διδόντος γιγνομένου [*](3 ΙΙ. β 453 7 Dem. Ol. II p. i 20,27 8 cf. t. II 103,6) [*](2 καὶ —3 ἡδίων omissis verbis τοῖς νέοις citat Plan fol. 103 v 7 ἀνεχαίτισε UI 9 ἐπιδιδόντα Β sed δι inser m 2, UILK 12 οὐκ αὐτοῦ μέν Ath 14 τίς ΒΙΚ 15 τινος om Μ sed in marg add m rec 17 ῥᾳθυμίαν Ρ sed ὁ in ras m 2 18 σε post ἤνεγκε Μο Re quod delevit Monnerius 21 τῶν(1) om UILK 23 δὴ reposui e CMoPBMILAth coll p. i 356,4 δε(??) Κ δέ U edd | γιγνομένου reposui e libris νου edd)

21. Ἐγένετό τις καὶ τρίτος τοῦ πράγματος ὄλεθρος. καὶ ἴστω μὲν καλὸν καὶ ἐπαινείσθω τοῦτο τὸ ἐμπό- δισμα, εἰ δοκεῖ, κώλυμα δὲ ἣν ὅμως μέγιστον τῇ τῶν λόγων ἰσχύι. τὸν μὲν γὰρ ἄλλον ἅπαντα χρόνον τοὺς μὲν ἀπὸ τῶν ἐργαστηρίων νέους, οἷς ἡ φροντὶς ὑπὲρ τῆς ἀναγκαίας τροφῆς, ἣν ἰδεῖν εἰς Φοινίκην ἐπὶ τῷ τοὺς νόμους λαβεῖν ἰόντας, οἶ δὲ ἐξ εὐδαιμόνων οἰκιῶν οἷς γένος ἐπιφανὲς καὶ χρήματα καὶ πατέρες [*](5 Dem. fals. leg. p. 411,2. Plat. rep. V p. i 451 Α. 16 t. III 438,17 sq.; 465, 9sq.) [*](1 κὰγ αὐτό] ταὐτό Κ Ι τὸ—4 κτώμενος omissa γὰρ particula praemissis verbis τοῦ κατά τῶν λοιδορούντων citat Macar fol. 92, unde ut fragmentum orationis ineditae ediderunt Villoissonus Anecd. II 16 et Reiskia t. I praef. t. XXXI 3 τίθησιν Μο 6 ἐπ’ Mor 7 παρὰ τούτων scripsi auctore Re Anim παρ’ αὐτῶν libri edd 8 τὸ Mor sed τοῦ coni 9 ἐγίνετο Κ 11 τριττός CMo sed in hoc τ (3) del, Ρ sed in τρίτος corr m 5, Μ sed in marg τρίτος; IL 14 μὲν om UILKAth 15 τά Mo Mor qui τούς coni Ι νέους in ras L 2 π(??)ς Κ 16 τῆς in ras L 2 τῶν Ath Ι ἀναγκαίων Ath) [*](17 τῷ scripsi ex UILKAth cum Monnerio om CMo sed in ’ hoc in marg, Mor τὸ PBM Re | p τοὺς om PUILKAth Ρ sed αβ in ras m 5)

λελήθασι δὲ σφᾶς αὐτοὺς ἀντὶ τοῦ προσλαβεῖν ἀντιλαμβάνοντες. οὐ γὰρ τὸ μὲν σώζεται τοῖς ἔχουσι, τὸ δὲ ἐπεισέρχεται, ἀλλὰ τὸ μὲν ἴσως εἰσέρχεται, <τὸ σ οὐκ ἔστιν ὅπως οὐκ ἐξέρχετια>, ο οὐ γὰρ οἷόν τε τὴν διά- νοιαν ἀρκεῖν ὁμοῦ πρός τε τὴν τούτων κτῆσιν πρός τε τὴν ἐκείνων φυλακήν, ἀλλ᾿ ὁ τούτῳ προσέχων ἐκεῖνο διαφῆκεν, ὥστ’ ἀμείνους ἂν ἤσαν πάντα τοῖς νόμοις διδόντες τὸν χρόνον ἢ τούτου τὸ πλέον ἀναλίσκοντες μάτην.

εἰ μὲν οὖν ὡς χρησιμώτερον πρᾶγμα τοὺς νόμους διώκοντες τοῦτ’ εὖ ποιοῦσιν, οὐδὲν οἶμαι δεῖν ἐξετάζειν, οὐ γὰρ διαδικασίαν τήμερον ἔστι τοῖς νόμοις πρὸς τοὺς λόγους λαχεῖν, ἐκεῖνο δ’ ἀρκεῖ μοι δεῖξαι, [*](8 cf. t. I 107,5 Eur. Herc. 646 17 Aeschin. Ctes. § 146 p. 74,19) [*](2 ἐδοκεῖτο Ath 3 προδεῖσθαι L | ἀμείνονος Ρ sed μεί in ras m 2 6 ὧσάν ΒΙ 9 το (1) Ι Ι ἀλλά — εἰσέρχεται om BUI Ι μέν inserui e CPMLKAth auctore Re Anim cum Monnerio et Cobeto Coll 276 ἀλλὰ τὸ δεύτερον τοῦ προτέρου ἐκπεσόντος εἰσέρχεται coni Monn Ι τὸ δέ οὐκ ἔστιν ὅπως οὐκ ἐξέρχεται inserui auctoribus Re Anim τὸ δὲ ἀπέρχεται) et Cobeto τὸ δέ πάντως ἐξέρχετ.αι) τὸ δ’ ἀπόλλυται in marg Μ m rec 12 ἐκείνων scripsi auctore Re Anim cum Monnerio et Cobeto τούτων libri Mor Re 12 τούτω e τοῦτο corr ΡΒ τούτοις et ἐκεῖνα coni Re Anim 13 ὥστε ΒΜ | ἂν om Μο 14 τού- του om Κ τούτου τὸ] τοῦτο LAth 15 ὡς Μο et inser C om PBMUILKAth 16 τοῦτ’ εὑ scripsi τοῦτο libri Mor Re τοῦτο καλῶς Monn 17 διαδικασίαν L sed ν in ras m 2 18 λαχεῖν scripsi auctore Cobeto λαβεῖν libri edd δὲ ΒΜ om UILKAth)

24. Πρὸς τοίνυν τοῖς εἰρημένοις τοσούτοις οὖσιν ἔστι νῦν καὶ ἕτερον, ὃ παρήσω, μή τῳ δόξαιμι φθονεῖν· ἐπ᾿ ἐκεῖνο δὲ εἶμι τὸ κεφάλαιον τῶν βλαβερῶν οὐ γὰρ ἔτι τοῖς παισὶν οἱ πατέρες ἀπειλοῦσιν οὐδὲ [*](R III 443) εἴργουσι τραπέζης ἀμελοῦντας οὐδὲ λουτρῶν | οὐδὲ τοῖς μὲν κολάζουσι, τὰ δὲ ἀνατείνονται, ὡς ἐκβαλοῦσιν, ὡς ἀποκηρύξουσιν, ὡς ἑτέρῳ καταλείψουσι τὸν κλῆρον, ἀλλ᾿ ἐπαινεῖν μὲν οὐκ ἔχουσι, ψέγειν δὲ οὐ τολμῶσι. καὶ δεδώκασι μὲν τὴν αὑτῶν τάξιν ἐκείνοις, τὴν δὲ ἐκείνων αὑτοῖς, ὥστε οἱ μὲν ὀργίλον βλέπουσιν, οἱ δὲ ὑποπτήσσουσι.

νέοι δὲ ταύτην παραλαβόνιτες τὴν ἐξουσίαν καθεύδουσι, ῥέγχουσι, πίνουσι, [*](1 ἐντεθέντας scripsi e CPBM auctore Re Anim ἐι τεθέντας U cum ras post ι ἐκτεθέντας reliqui libri edd | πόνους Monn ὑπὸ reposui e CMoPBMUILK auctore Re Anim ὑπὲρ Ath edd προτέρων scripsi e B auctore Re Anim πρότερον reliqui libri sed in προτέρων corr K2, edd 2 τ σ cum ras 1 litt U τῆσ I | ὑπὸ K 6 ἔστι νῦν reposui e libris ἔστιν οὗν Mor qui ἔστιν ὅμως coni ἐστὶ μὲν Re | μὴ τῶ I sed in μή τω corr m3, K | φθονεῖν δόξαιμι UILKAth adversante norma clausularum Libanii 8 οὐδὲ] οὐ γὰρ M 9 τῆς ante τραπέζης edd delevi 10 τοῖς reposui e libris sed in τὰ corr I3 τούτους edd sed τοὺς coni Re Anim | κολάζουσι reposui e CPBM κολάζουσιν reliqui libri edd | τὰ—11 ἀποκηρύξουσιν inserui e CPBMUILKAth om Mo edd sed τοὺς δὲ φοβοῦσιν inserendum coni Re | ἐκβάλωσιν L sed άλω in αλοῦ corr m2 ἐκβάλλουσιν K) [*](11 καταλείψωσι Κ 13 δεδοίκασι L sed ω supra οι m2, Ath | αὑτῶν L sed ‘e’ corr m2 αυτων U αὐτῶν CMIK 14 αὑτοῖς PBL sed in hoc in corr m2, K | οἱ K sed ι in ras m2 16 πίνουσι scripsi πενθοῦσι libri Mor quod delevit Re τενθεύουσι Ruhnken Tim. p. 181 s. v. τένθης τένθουσι Boissonad. Pachym. p. 236, 2 et 328)

26. Ταῦτα ἐχρῆν ὁρᾶν τοὺς ἐπιτιμῶντας, ταῦτα λογίζεσθαι, ταῦτα αἰτιᾶσθαι τοῦ μὴ πρὸς ἄκρον λόγων ἀφικνεῖσθαι τοὺς νέους, οὐ, μά Δία, τὰς μὲν οὔσας αἰτίας ὑπερπηδᾶν, τὰς δὲ οὐκ οὔσας πλάττειν, καὶ τὰ ἀληθῆ μὲν ἐᾶν, τὰ ψευδῆ δὲ τραγῳδεῖν καὶ διχῆ τὸ δίκαιον ἐκβαίνειν οἷς τε σιγῶσιν οἶς τε λέγουσι.

27. Τοσαῦτα μὲν οὑν ἡμῖν καὶ πλείω τούτων παρ- εἴλετο τὴν βλάστην τῶν ἐν τοῖς νέοις ὀφειλόντων ηὐξῆσθαι λόγων, | ἀλλ’ ὅμως ἐκ τοσούτων ἐλατ- [*](R III 444) τωμάτων, ἔφη που Δημοσθένης, καὶ οὐκ ἀλαζονεύσομαί [*](4 Eur. Andr. 223 13 Dem. p. i 14,17 18 Dem. cor. § p. i 226,13 sq.) [*](1 δὲ om libri excepto Ath | ἐνδείκνυται Mor 2 τοῦτο ΒΜ Ι εἰ Β et in marg m rec Μ | ἑτέρων Μο | post ἥξουσιν comma posui, colon Mo Mor, punctum reliqui libri Re 3 δὲ(2)] „malim γε“ Monn 4 συνερῶσι I sed ω in ον corr m 3 συνεργῶσι ΒΜ Ι καἰ τις reposui e CMoBMILK cum Mon- nerio, καὶ τίς reliqui libri Mor Re 5 ἐπιμίξεις ἁ 6 καὶ (1) —7 ἐθαύμασε om C 8 αὐτῷ Re | παρέξειν reposui e libris auctore Re Anim παρέξει edd 9 ἐπιτιμῶντας; Mor Re 10 ταῦτ’ ILK 11 τὰ Β | μενούσας UL sed in hoc in μὲν οὔσας corr, Ath 12 πράττειν KAth 13 διχῇ edd 15 οὑν scripsi auctore Re Anim cum Monnerio οὑν σύν Ρ σύν reliqui libri edd Ι παρ’ ante ἡμῖν inser coni Monn | παρείληπτο LK Ath 17 τούτων Μο 18 ἀλαζονεύσομαι scripsi ex UB ἀλαζονεύομαι reliqui libri edd)

πολ- λούς γε μὴν ἴδοις ἂν ἐν Γαλατῶν πόλεσιν, ὧν οὐκ ἐλάττους ἐν Ἀρμενίᾳ. πάλιν δὲ τούτων πλείους οἱ Κίλικες, καὶ οἶ τούτων γε πολλῷ πλείους οἱ Σύροι. κἂν ἐπὶ τὸν Εὐφράτην βαδίσῃς καὶ διαβὰς τὸν ποτα- μὸν ἔλθῃς ἐπὶ τὰς μετ’ ἐκεῖνον πόλεις, ἐντεύξῃ τισὶ τῶν ἡμετέρων ἑταίρων ἴσως οὐ φαύλοις. ἔχει μοί τινα καὶ Φοινίκη χάριν καὶ Παλαιστίνη καὶ μετὰ ταύτης Ἀραβία, Ἴσαυροι, Πισίδαι, Φρύγες.

καὶ ταῦτα λέγω οὐχ ὡς ἀπάντων τῶν ἁπανταχόθεν λόγων ἰσχὺν [*](6 Constantinopoli cf. t. II 286,19; 391,6) [*](1 ἐνέπλησα cum ras 1 litt post α Μο 3 ἡρακλείων U et supra ἡρακλέους Μ 6 καὶ om UILKAth 7 ἐλησπόντω I sed λ alterum inser m 3, LMo 9 γὰρ om Μ 11 ἴδοις reposui e MoPBMUILKAth ἴδης C edd sed γρ ἴδοις in marg Mor Ι οὐκ om Μο 12 ἁρμενία ΡΙ ἁρμονία Μο cf. t. II 518,12 Ι τούτους Κ Ι οἰκία L sed οἱ Κίλικες in marg, Κ οἰκίας Ath 13 οἱ Μο sed ὃ καὶ in marg om Κ ὁ καὶ L ὃ Ath Ι γε om Μ 14 βαδίσῃς scripsi ex UILKAth βαδίζῃς reliqui libri edd 15 ἐπὶ om Κ 16 ἑταίρων om Μο Ι φαύλοις L sed οις in ras m 2 Ι μοί τινα καὶ reposui e libris μοι καὶ τινὰ edd 17 καὶ ante χάριν Ath, ras 1 litt L) [*](18 ὰρραβία MUILKAth cf. t. I 125, 5; t. III 51,3; ep. 396 | o Ἴσαυροι reposui e libris Ἰσαῦροι edd | πισδαι B)

30. Τίνες, φησί, τούτων εἰς τὸ παιδεύειν κατέστησαν; οὐδείς. οὐδὲ γὰρ ἐβουλήθησαν, σφόδρα ἂν εἴπερ ἐβούλοντο δυνηθέντες. εἰ μὲν οὖν οὐκ ἔχουσι τὴν δύναμιν, δεῖξον· | εἰ δὲ παρούσης ἐκείνης [*](R III 445) ἑτέρωσε μᾶλλον ὥρμησαν, οὐκ ἂν εἴη σημεῖον τοῦ μὴ δεδυνῆσθαι τὸ μὴ βεβουλῆσθαι. πολλὰ γὰρ ὧν ἂν πράξαιμεν εἰ προελοίμεθα φεύγομεν, οἱ μὲν οὐδενὸς λογισμοῦ πείθοντος δρᾶν, οἶ δὲ καὶ κωλύοντος.

πό- σοι ῥώμην ἔχοντες οὐκ ἐνέγραψαν αὑτοὺς ἀθληταῖς; μυρίοι. πόσοι πολεμικοὶ τὰς φύσεις οὐκ ἐγένοντο στρα- τιῶται; πόσοι δὲ ἀρχικοὶ μᾶλλον ἄρχεσθαι παρ’ ἑτέ- ρων ἢ πόλεων ἄρχειν ἐδέξαντο; ἐῶ τοὺς ἄλλους, ἀλλ’ [*](5 cf. Seeck Epist. Lib. p. 198) [*](1 ἡμῶν Ι sed ων in ras m 3 ἡμῖν U sed ι eras 3 φαίην Μο sed ην in ras m 2 4 πολίται Ι πολίται LAth 5 ὀμω- νύμω Μο sed ν post ω (2) eras ὁμωνύμῳ Ath ὁμώνυμοι Re | γαλάτα CPBM | καὶ (1) om ΡΒ Ι πέρυσι scripsi e BMUIL πέρυσιν reliqui libri edd 6 οὐ om U inser I 3 Ι φοῖνιξ BMUIL 9 οὐδέ—13 βεβουλῆθαι omissa γὰρ particula citat Plan fol. 103 Ι οὐδὲ] ού Κ οὐκ Plan | ἐβουλήθησαν scripsi e CPBMUI Plan ἠβουλήθησαν reliqui libri edd 12 εἴη αη- μεΐον L sed ημείον in ras m 2 εἴης ἡμῖν Ath εἴησ Κ 13 τὸ in ras I 3 τ cum ras 1 litt U τῶ L sed ώ in ὁ corr m 2 Ι μὴ om Mor 15 κωλύοντες U 16 αὑτοὺς scripsi e CPBMUI sed in hoc ‘ v e ’ corr, LK αὐτοὺς reliqui libri 17 μυρίον reposui e libris μυρίοις edd 19 ἄρχειν Ι sed ειν in ras m 3 post ἄρχειν ras 3—4 litt U)

32. Τί οὖν θαυμαστόν, εἰ ὥσπερ ἑτέροις ἄρχειν ἐπισταμένοις ἄρχεσθαι λυσιτελέστερον ἔδοξεν, οὕτω τισὶ παιδεύειν δυναμένοις οὐ ταύτην ἐλθεῖν τὴν ὁδὸν ἔδο- ξεν; ὑπὲρ ὧν εἰ δεῖ με καὶ τὰς αἰτίας εἰπεῖν, οὐδὲν ἂν εἴποιμι ποικίλον, ἀλλ᾿ ὁ καὶ παιδὶ δῆλόν ἐστιν, ὅτι τὸ πρᾶγμα ὁρῶντες καταπεφρονημένον καὶ κατο- ρωρυγμένον καὶ μηδεμίαν ἔχον μὴ δόξαν, μὴ δύναμιν, μὴ πρόσοδον, ἀλλ’ ἀντὶ τούτων ἐπίπονον δουλείαν, καὶ πολλοὺς ὄντας τοὺς δεσπότας, πατέρας, μητέρας, παιδαγωγούς, αὐτοὺς τοὺς νέους, οἱ πρᾶγμα ἀτοπώ- [*](1 Phasganius | Panolbio 13 Plat. Symp. p. i 204 Β; thyd. p. i 279 D) [*](1 οὑμὸς] οὐ μόνος Mor sed γρ μόνον in marg | οὐδαμῆ scripsi ex UI coll. p. i 173,15 et t. I 508,11 οὐδαμο(??) Β δαμοῦ reliqui libri edd 2 ὅπου Μ 3 διεώσατο διεώσατο e PBUI sed in his omnibus σ ante ω eras, Μ auctore Re Anim cum Monnerio διεσώσατο reliqui libri Mor Re 5 οἳ reposui e libris cum Iacobsio Lectt 217 ὅτι edd 6 τοῦτο ΒΜ 8 ὠγκωμένων reposui e CPBMIAth ὀγκωμένων ἃκ ὀγκου- μένων L sed ου in ras m 2, Mo Monn ἀγνοουμένων Mor Re τῶν ἀγνοουμένων, ἐπειδὴ δέ ἦρξαν, ὀγκουμένων Iacobs 10 λυ- σιτελές τε L sed τε eras, KAth 12 ἔὸει L sed in εἰ δεῖ corr m 2, Ath 13 παι cum ras 2 litt U παισὶ Ι 15 μὴ δὲ ίαν UK 16 ἀλλὰ ΒΜ)

33. Ἀλλ᾿ εἰς ἐμὲ ὀρῶν τίς ἐπιθυμήσει τοῦ πράγμα- τος; ὃς δοκῶ μὲν εὐδαιμονεῖν, ζώ | δὲ ἀθλιώτε- [*](R III 446) ρον τῶν δεδεμένων ἐπιτάγματα φέρων καὶ τοὺς αὐτοὺς ἀναγκαζόμενος μισεῖν τε καὶ θεραπεύειν, τὸ μὲν ἐξ ὧν πέπονθα, τὸ δὲ ὑπὲρ τοῦ μὴ πλείω καὶ μείζω πα- θεῖν. τοιοῦτοι γὰρ οἱ νῦν πατέρες. ὧν ποιοῦσι μα- θητὰς τοὺς παῖδας, τούτους ἀπολέσαι ζητοῦσι, κἂν μὴ τοῦτο δυνηθῶσιν, εἰπόντες κακῶς ἐχαρίσαντο τῷ θυμῷ.

34. Τὰ τοίνυν περὶ τὰς ἐπιδείξεις τῶν λόγων τίνα οὐκ ἂν τῶν εὖ φρονούντων πείσειε συμφορὰν τὸ παι- δεύειν ἡγεῖσθαι; ὅ τε γὰρ μὴ κεκλημένος ἐχθρὸς εἴτε καλέσειας, ἠνώχλησας. καὶ τῷ μὲν ἁμαρτόντι καὶ σμι- κρὸν οὐδεμία συγγνώμη, τῷ δὲ εὐδοκιμοῦντι πολὺς ὁ φθόνος, καὶ τὸ κακῶς ἀκούειν ἐν ἀμφοτέροις. ἔτι τοί- νυν ὁ μὲν οὐκ εἰσπράττων ἀργύριον οὐδ’ ἂν λάβοι, [*](5 cf. t. III 399,1) [*](6 ἀλλ’ εἰς ἐμέ Ι sed apostrophus, spir. supra ι in εἰς, ε (1) in ἐμὲ m 3 Ι τίς scripsi ex Ι sed ' p add m 3 Κ τις reliqui edd 7; inserui | ὃς ex ὠς corr L 2 8 ἐπίταγμα Κ 10 γε post δὲ UI Ι ὑπέρ τοῦ μὴ] μὴ ὑπὲρ τοῦ L sed μη eras, KAth | τὸ Mor 11 ποιοῦσι Mor sed γρ ἔχουσι in marg 13 εἰπόντες L sed ες in ras m 2 14 ἐπιδείξεις scripsi e Ρ sed ἐπι in ras m 2, Β sed ἐπι supra ἀπο, et γρ in marg Patm auctore Re cum Monnerio ἀποδείξεις reliqui libri Mor Re 15 εὖ φρο- νούντων scripsi e MoPBMIK εὐφρονούντων reliqui libri edd) [*](17 ἠνώχλησας om Mor | τὸ UI sed in hoc ὁ in ω corr m 3 ι καὶ σμικρὸν om Β | p μικρὸν I 19 μὲν post οό UI sed in hoc) [*](20 οὐδ’ L sed οὐ ex o corr m 2 ὃ δ’ Κ ὃδ᾿ Αth οὐκ UI)

35. Οὐ μὴν ἀλλ’ εἰ δεῖ με πάντως φανῆναι διδα- σκάλου διδάσκαλον, ἀπόβλεψον εἰς τουτονὶ Καλλιόπιον, ὃς ἀγαπᾷ μὲν τῇ δευτέρᾳ χώρᾳ, δύναιτο δ’ ἂν βουλη- θεὶς τὴν πρώτην ἔχειν. δεῖξαι δὲ τοῦτο παρέλθω. τά γὰρ νῦν κρυπτόμενα καιρὸν εὑρόντα φανήσεται. τούτῳ παραπλήσιοι πολλοὶ ταῖς δίκαις αὑτοὺς δεδώκασιν ὀρῶν- τες τὸν ἄνθρωπον στένοντα οἵῳ φέρων ἑαυτὸν ἐνέδησε κακῷ

εἰ δέ τις φιλονεικήσει μόνῳ τούτῳ ταύτην ἐγγεγενῆσθαι τὴν δύναμιν, ἀλλ’ ἴως ἂν ὁμολογῇ καὶ πὰρ ἑνὶ τὸ δύνασθαι παιδεύειν εἷναι, τὸ δύνασθαί με ποιεῖν τινας ἱκανοὺς παιδεύειν δέδωκεν. ἀπὸ γὰρ [*](R III 447) τῶν αὐτῶν λόγων πολλοῖς ἂν | ὑπῆρξε δύναμις, ὥσπερ ἀπὸ τῶν αὐτῶν χειρῶν πολλοῖς ἂν πλέθροις ἡ σπορά.

37. Πολιτεύονται δὲ τίνες; φησί· πολλοί. καὶ [*](6 cf. ep. 1033. 971. 984. Sievers p. s 42 not. 228 11 Ι 11,2; IX 16,3. II. β 111; ι 18. Soph. O. C. 526.) [*](2 ἐνορῶντες et 3 θαυμάζεις Mor sed γρ ἐνορῶν τις et θαυ- μάζει in marg 7 δύναιτο Ι sed το add m 3 δύναι cum ras 1 litt U Ι δ’ Ι sed δ in ras m 3 om U 8 δὲ om LKAth | τοῦτο παρέλθω Mor Re τοῦτον ἀπέλθω libri sed τοῦτον in ταῦτα ἂν corr B 2, δείξοι δέ τοῦτο ἀπελθών in marg Μ εἰς τοῦτο παρελθών coni Re | παρέλθω] πάρεργον vel παρέργων coni Monn num παραλείψω, ut t. ΙΙ 18,6? 10 αὑτούς reposui e CPBMUI cum Monnerio αὐτοὺς MoL sed in hoc οὑς in ras m 2, Κ Mor Re αὐτοῦ Ath 11 ῥήτορα Iacobs Lectt 217 | φέρων] φέροντα Ath | ἑαυτὸν I sed ' p ν in ras m 3 ἑαυτὸ U cum ras 1 litt) [*](13 γεγενῆσθαι Κ 15 δέδωκεν Ρ sed ε(1) in ras m 2 ἔδω- κεν UIK 16 „malim ὑπῆρχε'· Monn 19 δέ τινες CMoUI sed in hoc in δὲ τίνες corr m 3, LKAth Re Monn cf p. i 361,8 κά om Mor)

38. Ἀλλὰ μὴν καὶ τῇδε δείξειεν ἄν τίς σοι νέους ἄμεινον γερόντων πολλῶν πολιτευομένους, ὧν πολὺ βελτίους οὐ πολιτεύονται ῥήτορες, καὶ πολύ γε χείρους πολιτεύονται τε καὶ περὶ τῶν κοινῶν λέγουσι.