Oratio 59

Ἐκεῖνο μάλιστα παρατηρεῖν ἄξιον, ὅτι δυοῖν ὑποκει- μἐνοιν προσώποιν ὁρμᾶται μὲν ἐκ μιᾶς ἀρχῆς ὁ λόγος καὶ

Βασιλικὸς — Κώνσταντα] post protheoriam CMo in quo ἐγκώμιον supra βασιλικὸς, Β εἰς τοὺς αὐτοκράτορας κώνσταντα καὶ κωνστάντιον λόγος βασιλικὸς Ρ rubr εἰς τούς αὐτοκράτορας κών- σταντα καὶ κωνστάντιον Bal sed Λιβανίου Σοφιστοῦ Βασιλικὸς λόγος praescr m 2 βασιλικὸς εἰς κωνστάντιον καὶ κώνσταντα Μ rubr et La εἰς κωνστάντιον καὶ κώνσταντα Macar fol. 93 v λιβα- νίου σοφιστοῦ λόγος πρὸς κωνστάντιον καὶ κώνσταντα Ι πρὸς κωνστάντιον καὶ κώνσταντα U Λιβανίου σοφιστοῦ εἰς τούς αὐτο- κράτορας Κώνσταντα καὶ Κωνστάντιον λόγος Mor 1 et Βασιλικὸς post λόγος add Mor 2 εἰς τούς αὐτοκράτορας Κώνσταντα καὶ Κωνστάντιον λόγος βαωλικὸς Re

post Κώνσταντα in marg ιβ, infra κγ C, α Β, λόγος ᾱ I, λόγος Δ τος Ca, λόγος v Macar

Προθεωρία τοῦ λόγου in linea vacua relicta C s, in marg Ρ προθεωρία in marg Bal 2 προθεωρία λιβανίου σοφιστοῦ καὶ κοιαίστορος λόγοι Β προθέσια Ca om U τοῦ λόγου om I La Bal M edd

4 Ἑκεῖνο — p. 209, 6 καταπίπτει P 2 | παρατηρεῖν ἄξιον re- posui e libris excepto Bal παρατηρητέον ἐν τῷ παρόντι λόγῳ Bal edd 5 καὶ ὁ La | καὶ om Re

1. Ἔμελλον, οἶμαι, μηδενὸς ἀνθρώπων παροξύνον- τος αὐτόματος ὁρμήσειν ἐπὶ τὸν λόγον τῷ τοῦ πράγμα- τος δικαίῳ πρὸς τὴν εὐφημίαν κινούμενος. πρῶτον μὲν γὰρ | τῶν ἀτοπωτάτων ἄν ἣν, εἰ βασιλεῖς μὲν [*](R III 273) τοῖς αὐτῶν σώμασιν οὐκ ἀποκνοῦσι τὴν ἀσφάλειαν ἡμῖν κατακτώμενοι, ἡμεῖς δὲ μηδ’ ὧν ἐπὶ τῆς ἀσφαλείας ἐργαζόμεθα λόγων τὸ μέρος ἐκείνοις ἀναθείημεν, ἀλλ’ οὕτω πόρρω κεισόμεθα τοῦ προσήκοντος, ὥστ’ οὐδὲ πολλοστὸν συνθήσομεν λόγον, ὂν πρῶτον εἰκὸς ἣν γενέσθαι.

ἔπειτα δὲ τῶν αἰσχίστων ἡγούμην τοὺς μὲν γεωργοῦντας ἀποφέρειν τῶν καρπῶν τοῖς βασι- λεῦσι τὰς ἀπαρχάς, τοὺς δὲ περὶ τὴν φιλοσοφίαν δια- [*](9 Menand. rhet. t. III p. 368, 15 18 Palt. rep. VII p. 540 Β) [*](1 διά τε Mor sed τε delendum coni 2 τινας καὶ ἑτέρους La 3 ἐπάγων τὸ P 2 sed ν τὸ in ras 4 — 5 litt m 3 | τὸ om UICa M | τέλος in marg P 2 4 μάλισθ’ P 2 Β 6 ταπεινό- τητα καταπίπτει P 2 sed τὰ κάτα in ras 2 litt m 3 | πίπτει MoU I Ca La) [*](7 ‘O λόγος tituli instar Ca et rubr I, Λόγος Bal 2 ἀρχὴ τοῦ λόγου in marg La | ἀνθρώπων scripsi auctore Cobeto Coll. 264 ἀνδρὸς La ἀνδρῶν reliqui libri sed inser M, edd | παροξύναντος UILa 8 αὐτόματος C sed γρ αὐτομάτως supra- scr m αὐτομάτως Μ | ὁρμήσειν Ρ sed ειν in ras m 3 9 δι- καίω πρὸς τὴν εὐφημίαν κινούμενος I sed ω πρὸς τὴν et ος in ras m 3 10 ἀτοπωτάτων I sed τ (1) in ras m 3 | ἦν C sed γρ εἴη τοῦτο γε suprascr m εἴη τοῦτο γε Β 11 αὐτῶν scripsi e CPI sed ras P 2 I 3, LaB αὐτῶν reliqui libri edd 12 μὴ δ’ ΡΙΒΜ 14 κεισοίμεθα coni Re cui iure oblocutus est Iacobsius Anth. Pal. t. III p. 600 et Ach. Tat. p. 892; cf. t. II 182, 15 sq. 15 αχήσομεν λόγον ὧν Re Anim | οὐ con Re ed πρότερον Ca 17 μὲν in marg Bal 2)

χωρὶς δὲ τούτων οἱ μὴ ταῖς ἀρίσταις τῶν πράξεων τοὺς πὰρ αὐτῶν ἐπαίνους προσάγοντες ὁμοῦ τε τοὺς εἰργασμένους ἀδικοῦσι καὶ σφῶν αὐτῶν κατηγοροῦσιν ἐκείνους μὲν ἀποστεροῦντες ὧν εἰκὸς ἣν αὐτοὺς ἀπολαύειν, τὴν δὲ αὑτῶν φύσιν ἐπιδεικνύντες οὐκ ἐπισταμένην τὰ χρηστὰ θαυμάζειν.

διὰ μὲν δὴ ταῦτα καὶ ἔτι πλείω πρὸς τὴν ὑπόθεσιν ἐμαυτὸν ἐκίνουν οὐκ ἀναμένων παρ’ ἑτέρων ἀρθῆναι τὸ σύνθημα· ἐπεὶ δὲ ἔτι σκοπούμενον ἐγκατελάμβανε τοὐπίταγμα καὶ συνῆλθον γνώμη τε καὶ παράκλησις, [*](R III 274) οὐκέτ’ | ᾠήθην εἶναι βουλῇ χώραν, ἀλλά τοῦ τὴν προθυμίαν εἰς ἒργον ἀγαγεῖν τὸν καιρὸν ἐφεστάναι. ἢ πάντων ἂν ἣν ῥᾳθυμότατος, εἰ προέμενος οὕτω θαυ- μαστὴν ἀφορμὴν οὐχ ὑπὲρ τῶν πραγμάτων, ἀλλ’ ὑπὲρ [*](1 αὐτούς C sed τοῖς supra τοὺς m αὐτοῖς BM | ἥκουσαν inser I 2 om U 3 ὑπειλημμένους I sed ους in ras m 2 | οἱ μὴ — 8 θαυμάζειν citat titulo Τοῦ εἰς κωνστάντιον καὶ κών- σταντα praemisso Macar fol. 93 v 4 αὐτῶν scripsi e P P sed in ras m 3, M sed ‘e’ corr m 2, Macar αὐτοῖς Β αὐτῶν re- liqui libri edd | ἐπαίνους Mor sed γρ ἔπαινοι in marg 5 ἀδι- κοῦσιν La 7 ἠν in ras 7 litt I 3 | αὐτούς om UI | ἀπολαμβάνειν La | αὐτῶν Ρ sed ‘ in ras m 3 αὐτῶν MoUICaLaM Mor 8 ἀποστεροῦντες Macar sed γρ ἀποδεικνῦντες suprascr 9 ἔτι Μ sed ἐπὶ in marg m 2 10 ἀναμένων Ρ sed ένων in ras m 2 αἱρεθῆναι CP sed in hoc ἀρθ suprascr m 2, I sed in ἀρθῆναι corr, Ca sed γρ ἀρθῆναι in marg, Bal sed ἀρθῆναι in marg m 2, LaM Mor sed in hoc γρ ἀρθῆναι in marg αἱρεθῆναι Μο αἱρε ἀρχθῆναι Β cf. Thuc. I 49, 1 cum cholio 11 δ’ Re 13 οὐκ ἔτ’ Mor 1 | βουλῆ Bal sed γρ βουλῆς in marg 14 ἀγαγεῖν scripsi e CMo sed in hoc ἄγειν in marg, BM ἄγειν reliqui libri sed γρ ἀγαγεῖν in marg Bal, edd 15 ῥᾳθυμότατος Mor 2 sed γρ ῥᾳθυμότατον in marg ῥαθυμότατον Bal sed ῥαθυμό- τατος in marg et ἀθυμότα[τον] m 2, Mor 1)

5. Ἕστι μὲν οὖν ἔθος τοῖς ἐπιχειροῦσιν ἐγκωμιά- ζειν τὴν μὲν αὑτῶν καταμέμφεσθαι δύναμιν ὡς πολὺ λειπομένην τῶν πραγμάτων, τὴν δὲ τῶν πραγμάτων ἀποθαυμάζειν ὑπερβολὴν ὡς πολὺ νικῶσαν τοὺς λό- γους· ἐγὼ δέ, εἰ καὶ μηδενὶ τῶν ἔμπροσθεν τοῦτο ὑπῆρχεν εἰρημένον, πάντως ἂν τὴν παροῦσαν χρείαν εὑρεῖν ἡγοῦμαι τὸν λόγον.

εἰ μὲν γὰρ ἐνῆν διε- λεῖν τὸ ἀγώνισμα καὶ ἐν μέρει πρὸς ἑκάτερον ἀπο- δοῦναι καὶ νῦν μὲν τῷ πρεσβυτέρῳ τὸ ὄφλημα διαλῦ- σαι, μικρὸν δὲ ὕστερον ἐπὶ τὴν ἑτέραν μερίδα μετελ- θεῖν, οὐδ’ οὕτω μὲν | ἂν πρὸς τὴν ἀξίαν ἠρκέ- [*](R III 275) [*](9 Menand. rhet. t. III p. 368, 8 sq. Iul. or. I p. 1; or II p. 54 Β 18 Isocr. Pan. § 13 p. 43 c. Iul. or. I p. Ι p. 1 Α) [*](1 ὅτε C sed τι supra τε scr m, I sed ε in ι corr m 2 ὅτι UCaBMBal Mor cf. III 887,11 8 τοῦ γιγνομένου libri edd sed γρ τοῦ ὀφειλομένου in marg Ca et M 2 haud inepte si respexeris 1. 17 et Men. p. 368, 16, at cf. p. 229, 13 „malim τὸ γιγνόμενον” Re 4 προβάλλοντι Μ 8 ἀπ’ αὐτοῦ C sed γρ εἰς ἅπαν suprascr m εἰς ἅπαν Μ sed ἀπ’ αὐτοῦ in marg m 2 9 Ἕστι — 12 ὑπερβολὴν citat Macar fol. 94 Ἕστι — ἔθος] Ἔθος Macar | οὖν inser P 2 10 αὐτῶν Ρ sed ’ in ras m 3 MoILoM Mor ἀυτῶν U 11 τήνδε ante τῶν inser La s | τὴν —πραγμάτων om La 13 μηδενὶ Ρ sed τῷ ἰσοκράτει supra- scr m 2 14 ὑπῆρχεν εἰρημένον τοῦτο Μ 16 ἀγώνισμα καὶ ἐν μέρει] ἀγώνισμα ἐν μέρει, καὶ CMo et γρ in marg Mor | προσεκάτερον La 18 δ’ Μ 19 οὐδ’ reposui e libris οὐδὲ edd)

οὐ μήν, ἀλλ’ εἰ καὶ τά μάλιστα τοῦτο συμβαίνοι, πολλὴν εἰσόμεθα τοῖς νικῶσι τὴν χάριν. ἐπειδὴ γὰρ οἱ μὲν λόγοι τὰ ἔργα μηνύουσιν, αἱ δὲ τῶν ἀρχόντων ἀνδραγαθίαι κέρδη τῶν ἀρχομέ- νων εἰσίν, οἶ μηδὲ ἔχοντες εἰπεῖν ὅσον πεπόνθασι δη- λοὶ δήπου πᾶσίν εἰσι μείζω λόγου παντὸς τὴν εὐτυ- χίαν καρπούμενοι, ὥστ’ εἰ καὶ παράδοξον εἰπεῖν, ἐν τούτῳ μόνῳ τὸ νικᾶσθαι τοῦ νικᾶν λυσιτελέστερον.

8. Πολλαχῇ δέ μοι δοκεῖ χαλεπὸν εἶναι τὴν εὐφη- μίαν ταῖς τῶν βασιλέων ἀρεταῖς ἐξισῶσαι. ὅσοι μὲν γὰρ βασιλικῶν αὐλῶν ἄξιοι κριθέντες καὶ στρατευο- [*](2 cf. t. II 569, 1 8 Men. p. 368, 23 18 Themist. or. I p. 2 a) [*](2 ἆθλον MoLa Mor 6 καὶ (1) om M 8 γῆν — 9 μετρεῖν ad versum comoediae atticae γῆν καὶ θάλατταν ἡμέρᾳ μιᾷ με- τρεῖν revocavit Kockius Com. Att. fr. III p. 502 n. 607 8 ἐνεχει- ροῦμεν C sed γρ ἔγχει suprascr m ἐγχειροῦμεν Μ 9 τα Μο ΙΜ | ταμάλιστα Ρ sed e τὰ μάλιστα corr m 2, Β 10 συμβαἰ- νει UIB | οἰσόμεθα Ca | τ ῖσ νικ σ U sed 1 litt post σ (1) et κ et σ (2) eras 11 τὰ inser C m om Μο 13 οἱ δὲ Ca | μηδὲ Re μηδὲν libri Mor 16 μόνον ΙΜ sed in hoc in μόνω corr, Bal Mor | τὸ Μ sed ὸ in ras τοῦ Β sed τὸ suprascr m 2 τὸ B sed τοῦ suprascr m 2 17 πολλαχῆ ΜοΡΙΜ πολλαχὴ La δέ μοι δοκεῖ in marg I 2 | χαλεπώτερον La | τὴν εὐφημίαν om B) [*](18 ὅσον CaLaMBal Re 19 στρατευόμενοι C sed in στρα- τευομένοις corr n, PUICaLaBal)

καὶ περιέστηκεν ἡμᾶς διπλοῦς ὁ κίνδυνος, εἰ μὴ μόνον οἷς ἴσμεν οὐκ ἐξαρκέσομεν πρὸς ἀξίαν, ἀλλ’ εἰ καὶ | τὰ πλείω σιωπήσομεν. ὥστε δεῖ μήτε πάντα [*](R III 276) ἐφεξῆς ἀπαιτεῖν μήτε τῶν ὅλων τὸ πλέον, ἀλλά τῶν εἰρημένων ἀποδεξαμένους ὧν τε δὴ] παρίεμεν συγγνώ- μόνας εἶναι καὶ εἰ μηδὲ τούτων ὧν ἴσμεν ἐφιξόμεθα.

10. Πόθεν οὖν ἄρξασθαι καλόν; ἦ δῆλον ὡς ἐκ τῆς αἰτίας ἢ καὶ τούτους ἀγαθοὺς ἀπειργάσατο. λε- γέσθω δὴ τὸ τοῦ Πλάτωνος ἐπ’ αὐτοῖς μᾶλλον τού- τοις ἢ ’κείνοις πρέπον εἰς οὖς εἴρηται, ὅτι ἀγαθοὶ δὲ ἐγένοντο διὰ τὸ φῦναι ἐξ ἀγαθῶν. ὥσπερ γὰρ ἐπὶ τῶν καρπῶν, ἢν μέν τις εὐγενῆ τε καὶ κεκρι- [*](12 Men. p. 369, 18 sq. 15 Plat. Menex. 5 p. 237 Α) [*](2 ἔχουσιν La 3 ἔν ἐστιν ex ἔνεστιν corr P 2 M 2 ἔνεστιν UCaBal Mor 1 ἐστιν I sed ἔν antepos m 2 | ὅτι MoBal 5 ἀγνοεῖν [ἐστί] Mor 2 ἀγνοεῖν — 7 ἴσμεν praemisso in marg I 2 om Ca 8 σιωπήσομεν ὥστε δεῖ Ρ sed μεν ὥστε δεῖ in ras 5 litt m 2 | οὒς C sed γρ ὥστε δεῖ in marg m, Mo UICaLaM et in marg Bal 2 et γρ in marg Mor 9 δεῖ post ἀπαιτεῖν UCa et inser C m I 2 M 10 ὥς τε Μο ὥς τι γρ in marg Mor | τὲ I sed ὲ in ras m 3 | δὴ om CMoUILaB et in ras 2 litt Μ γὰρ Ca cancellavi | περίεμεν Μο et γρ in marg Mor 11 μὴ δέ PUILaBM μὴ Μο | ἐφιξόμεθα Ρ sed ε (1) in ras m 2 12 Περὶ τοῦ πατρός in marg rubr Mo | ἦ scripsi ἢ libri edd 14 τούτοις μᾶλλον La 15 κείνοις C sed ἑ antep m, Mo κείνοις Β ἐκείνοις reliqui libri sed ἑ eras P, edd | εἰς οὓς in ras 3 — 4 litt Μ | εἰς C sed πρὸς Β 16 δ’ CMoM Mor qui δὴ coni, Re | ὧσπερ — p. 214,8 δυνηθῇ omissa γὰρ particula citat Macar fol. 94 17 τε om Ca | καὶ om Μο | κεκριμένα ΡΙ sed ι in ras 2 — 3 litt in utro- que m 2 κεκριμμένα CaM Macar)

ὅ μοι δοκεῖ σαφέστατα νῦν ὁ χρόνος ἐνεγκεῖν. οὔτε γάρ ἐξ ἀμείνονος ῥίζης ἔχοι τις ἂν ἐπιδεῖξαι βα- σιλέων βλάστην προελθοῦσαν οὔτ’ ἀμεινόνως συμβαί- νουσαν τῇ ῥίζῃ τὴν βλάστην.

12. Πανταχοῦ μὲν οὖν ἡ τοῦ δικαίου μερὶς ὅτῳ ἂν προσῇ, βέβαιόν τε ἀπεργάζεται τὴν κτῆσιν καὶ μετὰ [*](R III 277) τῆς ἡδίστης ἐλπίδος εἰς ἅπαντα παραπέμπει | τὸν χρόνον· βασιλεία δὲ τοσούτῳ πλέον τῶν ἄλλων δικαίαν ἐσχηκέναι τὴν ἀρχὴν βούλεται, ὅσῳ μεγέθει τε καὶ [*](6 cf. p. 217, 14; 281, 4. Plat. Leg. p. 804 D. 869 A. 879 Β. 926 E. 932 A.) [*](1 καταβάλλη Β | καθαράν τε om Macar | εἱλικρινῆ ΜοΡ sed in hoc ‘ in ’ corr m 2, UIM Macar cf. t. II 482, 7 2 και- ρῶν Β | κομίσεται Mor sed γρ κομίζεται in marg 3 ἐπὶ τὴν καταφοράν Macar | γρ εἰ ἐκ in marg Mor 4 ἐκείνην Bal sed ἐκείνῃ in marg, inser sed postea del M ἐκείν ι cum ras et post ι U ἐκεῖνοις Ι sed et οις in ras m 2 et ην supra οις scr m 3 om Macar 5 δὲ om UICaLaB 7 ἐπὶ Ca et in ras M 2 | ἐγγόνους Ca Macar 8 ἰσχύσαι Ρ sed e corr m 2 num ἰσχῦσαι? at cf. t. II 11, 5 10 τύχης Bal et γρ in marg Mor Ι τίς ΜοΙΒ 11 ἀμεινόνως I sed ω in ras m 3 ἀμείνονα C sed ς add m ἀμείνονος La 13 πανταχοῦ — p. 215, 2 βε- βηκέναι citat Macar fol. 94 | οὑν om M Macar 14 βέβαιόν I sed o in ras m 2, M sed αἶαν suprascr m 2 βεβαίαν CaLa | τε om La 16 τοσοῦτον CaLaM Macar τοσοῦτο Bal sed γρ τοσούτῳ in marg, et γρ in marg Mor Μοι | τῶν ἄλλων πλέον Μ Macar 17 βούλεται τὴν ἀρχὴν Μ | ὄσον M Macar)

οὕτω δὲ τούτων ἐχόντων πλέον ἄξιον θαυμάσαι τῆς παρούσης ἀρχῆς τὴν δικαιοσύνην ἢ τὸ μέγεθος. οὐ γὰρ τοὺς κεκτημένους ἐκβαλόντες εἰς ἀλλότριον κλῆρον ἐνέβησαν οὐδ’ αὖ τὸ πλῆθος θεραπεύσαντες ἐώνηνται τὸ σχῆμα καθάπερ τι τῶν ἐξ ἀγορᾶς ὠνίων, ἀλλ’ ὥσπερ οἱ καθ’ ἕκαστον πατρῴας καὶ παππῴας κληρονομοῦσιν οὐσίας νόμῳ πρὸς τοῦτο καλούμενοι, οὕτω καὶ τούτοις ἄνω- θεν ἐκ τριγονίας ἡ βασιλεία προσήκουσα.

14. Εἰ μὲν οὖν ἐπὶ τὸν προπάτορα τὸν λόγον ἀνά- γοιμεν καὶ τὸν τρόπον ἐξετάζοιμεν καθ’ ὂν ἐπέβη τοῦ πράγματος, οὐχ εὑρεῖν τι πρὸς σεμνότητα φέρον χα- λεπόν, ἀλλὰ μᾶλλον χρόνου τυχεῖν εἰς πλῆθος διηγη- μάτων· ἒν δ’ οὖν εἰπὼν ὃ μόνος δὴ τῶν ἔμπροσθεν ἔδειξεν, ἐπὶ τὸν ἐκείνου παῖδα, τῶνδε δὲ γονέα, μετα- βήσομαι.

οἱ μέν γὰρ ἄλλοι πάντες οἱ κατ’ ἐκεῖνον δυναστεύοντες ζημίαν αὐτῶν ποιούμενοι τὸ τοὺς ὑπη- κόους ἐν ἀφθόνοις διάγειν μετῆγον τἀς ἐκείνων εὐπο- [*](10 Dem. p. 1327, 3. Them. or. I p. 2 b. Iul. or. I p. 6 D 11 Constantium Chlorum) [*](1 ἐπισπώμενον C sed γρ ἐπισπωμένη suprascr m, Μο (Patm sed γρ ἐπισπωμένη in marg m 2) Macar 2 κρηπῖδος LaBM Macar | δὴ La 5 βίον La | ἐνέβησαν I sed ε (1) in ras m 2 ἀνέβησαν La 6 αὐτὸ Μο 7 καθέκαστον Ρ sed in καθ’ ἕκαστον corr m 3, I 9 τοῦτο Ρ sed e corr et o (2) in ras m 2) [*](10 φαίνεται ante aut post προσήκουσα inser coni Re 11 οὖν MoBal sed γὰρ in marg, Mor sed γρ γὰρ in marg 13 τί LaM 16 τῶνδε δὲ e τόνδε corr B 2 τόνδε δὲ in τόνδε δὲ corr Bal sed τῶνδε δὲ suprascr m 2 et ἴσως τῶνδε δε in marg) [*](17 ἐκείνων Bal sed ἐκεῖνον in marg 18 βασιλεύοντες La | αὐτῶν Ρ sed in ras m 2 αὐτῶν MoCa αυτῶν Ι sed spir supra υ eras | τῷ Bal sed τὸ suprascr et in marg m 2 19 ἐν om Ca)