Oratio 40

εἰναι μέν σοι φίλος καὶ πολὺν ἤδη χρό- [*](R II 364) υον, Εὐμόλπιε, φημὶ καὶ οὐκ ἂν ἀρνηθείην, λέγω δὲ καὶ τὸ νῦν ἐσόμενον ἀνδρὸς εἶναι φιλοῦντος ὡς ἀλη- θῶς, τὸ τοῖς οὐκ ὀρθῶς πεπραγμένοις ἐπιτιμᾶν. ἔπαι- νος μὲν γὰρ οὐκ ἔχων τὸ δίκαιον προσδιέφθειρεν, ὁ δ’ ἃ χρῆν αἰτιώμενος ἐνουθέτησέ τε καὶ τῶν ὁμοίων ἁμαρτημάτων ἀπήγαγεν. οὔκουν τοῦτο μισοῦντος, ἀλλ’ ἐκεῖνα, ὅ τε ἐπὶ τοῖς ἡμαρτημένοις ἔπαινος καὶ ἡ σιωπὴ παραλείπουσα τὴν τῶν ἡμαρτημένων ἐξέτασιν. ὥστ’ εἴ σε πώποτ’ εὐεργέτηκα, τουτὶ δὲ εἴρηταί σοι πολλάκις, ταὐτὸ δοκοίην ἂν εἰκότως καὶ νῦν ποιεῖν.

2. Ἔσονται μὲν οὖν οἱ πολλοὺς ἀφήσοντες κατὰ [*](R II 365) τοῦ λόγου λόγους καὶ πείθειν ἐπιχειρήσοντες, | ὡς ἠδίκησαί τε παρ’ ἡμῶν καὶ δίκην ἂν εἰκότως ὀφειλο- μένην σοι λάβοις. ἀλλὰ σύ γε μὴ καὶ τοῦθ’ ἁμάρτῃς μηδ’ ἐξαπατηθῇς, ἀλλ’ ἐχθροὺς ἀμφοτέρων ἡγοῦ συγ- κροῦσαί τε βουλομένους ἡμᾶς καὶ καταστῆσαι δυσ- μενεῖς ἀντὶ φίλων. σὺ δ’ οὔτ’ ἄλλοτε πώποτε πὰρ ἡμῶν ἠδικήθης εὐνοίᾳ τε καὶ τοῦτο γίνεσθαι νόμιζε.

οὐδὲ γὰρ Διομήδης οὐδ’ εἴ τις ἕτερος ἐπετίμα ταῖς περὶ τοῦ δρασμοῦ γνώμαις Ἀγαμέμνονος, ἐχθρὸς ἦν τῷ τοιαῦτα ἐν τοῖς Ἀχαιοῖς εἰπόντι οὐδὲ Ὀδυσσεὺς Ἀχιλλεῖ διὰ τοῦ πατρὸς τοῦ Πηλέως, ὡς οὐ καλῶς ἐν τῇ φιλονεικίᾳ μένοντι. ἀλλὰ μὴν γνησιωτάτην γε ἀκούομεν φιλίαν τῷ τε Ἀχιλλεῖ τούτῳ καὶ Πατρόκλῳ γενέσθαι. καί μοι δοκεῖ μὴ χείρων ἂν ὁ Πάτροκλος εἰς Ἀχιλλέα φανῆναι, ἀλλὰ ταὐτὰ ἂν ὑπέρ τε τῆς τιμωρίας καὶ τῆς ἑαυτοῦ ψυχῆς βουλεύ- σασθαι.

πλάττει τοίνυν οὗτος ὁ Πάτροκλος γονέας ἀντὶ τῶν ὄντων τῷ φίλῳ πέτρας καὶ θάλατταν, οὐχ ἵνα φαυλοτέραν αὐτῷ περιάψῃ δόξαν καὶ μηκέθ' ὅσου- περ πρότερον ἄξιος ἐν τοῖς Ἕλλησιν ᾖ, ἀλλ’ ἵνα αἰ- [*](9 II. ι 16—78 a cf. β 344 sq. 12 II. ι 252 sq. 18 Il. π 34) [*](2 ἐπιχειρήσαντες C 4 σοι Ρα sed in marg σὺ σὺ V 5 μὴ δ’ APIV 7 δὲ Re 8 γίγνεσθαι Re | νόμιζε γίνεσθαι CPa 12 τῆς μνήμης inter διὰ et τοῦ inserendum videtur coll. t. III 196,19 R Πρίαμος ἄγο,ν εἰς ἵλεον Ἀχιλλέα διὰ τῆς μνήμης τοῦ Πηλέως at cf. p. a 296,24 προσέθεσαν ἀργύριον i. promissionem pecuniae | τοῦ πηλέως I sed ου πη in ras m2 | καλὸς Ι 15 πρόκλος V 16 ταὐτὰ scripsi auctore Re ταῦτα libri edd | ἂν in ras I2 17 num τῆς <ἐκείνου> α ρiας? 21 ἴνα scripsi ex APIV ἴν' CPa edd)

5. Τίνι δὴ τῶν σῶν μέμφομαι; ἐλυμήνω μοι τὸν θρόνον καὶ ταῖς ἀπὸ τοῦ καιροῦ βλάβαις προσέθηκας καὶ τὴν Ἑλλάδα φωνὴν καὶ ἄλλως προπηλακιζομένην εἰς μείζω κατήνεγκας ἀτιμίαν καὶ ὅπως ἐν ὀλίγοις πονοίην ἐποίησας μόνον οὐ κηρύξας λαμπρᾷ τῇ φωνῇ, ὅτι ὦ πάντων ἀνοητότατοι πατέρες, φεύγετε μὲν ταυτασὶ τὰς πέτρας, περὶ ἃς ἀπόλλυτε τὴν σποράν, πέμπετε δὲ τοὺς ἐξ ὑμῶν αὐτῶν εἰς 15 τὴν πίειραν Ῥώμην, οὗ καρπῶν ἔνι τυχεῖν ρόντων εὐδαιμονίαν.

6. Πῶς δὴ τοῦτο γέγονεν; Ἀλέξανδρος ὁ τῇ τοῦ Πλάτωνος ἀρχῇ πεπολεμηκώς, ἴστε δὲ πάντες ὃ λέγω, πλοῖον μισθωσάμενος καταπτύσας τῶν ἡμετέρων δια- τριβῶν δοὺς χρυσίον πολὺ τοῖς υἱέσι, καὶ γὰρ ἔχει πόρον ὀκνήσας οὐδένα, μεγάλαις οὖν | αὑτὸν [*](R II 367) [*](6 Il. π 278 sq. 10 cf. t. II 421,13 sq. R 22 cf. p. 284,9 sq.) [*](1 θαλάσσης scripsi ex APPa V θαλάττης CI edd βοη- θήσει C 4 μὴ δὲ (bis) APIV | μηδὲ (1) καὶ Pa | μὴ δὲ (2) V sed ὲ in ’ corr m2 9 „post βλάβαις videtur τὰς ἀπὸ σου “ Re 12 μονονοὺ CA Re 13 ἀνοητότεροι CPa sed in hoc ἀνοητότατοι in marg 19 Πλάτωνος scripsi e V πλούτωνος reliqui libri edd 20 πλοῖον μισθωσάμενος om Pa μισθωσάμενος Ι sed μι in ras m2 22 πόρον πόρον Α sed γρ πόνον in marg, P sed ν supra ρ m2 πόνον Pa a V | αὐτὸν CI)

τοιούτου τοίνυν ἥκοντος ἡμῖν ἀπὸ Ῥώμης ἑρμαίου καὶ τῶν οὐ πεπλευκότων ἐπὶ τἀκείνης αὑ- τοὺς ἐπαινούντων καὶ τῶν Ἀττικῶν λόγων ὠφελουμέ- νων ὑπὸ τοῦ τῶν μὲν ἐκπεσεῖν ἐκεῖνον ὧν εἶχε, τὰ δὲ μὴ λαβεῖν ἐφ’ ἅπερ ἦλθε, τὸν δὴ τοιοῦτον ὃν ἄφωνον ὄντα ἐν οἷς ἦν ἔδει πάντα εἶναι τὸν | [*](R II 368) χρόνον, ἀπέφηνας πάρεδρον διὰ τὸν πάντα σοι κακῶς πειθόμενον ἀδελφόν. καὶ τὸ μὲν ζεῦγος οὐ [*](16 cf. t. Ι 499,8 21 Δομέτιον cf. p. 287,5) [*](2 ταπρῶτα IV 3 ἀκούσας Bong | μεταταῦτα IV 4 αὐτοὺς V | δὲ V 8 ἐλπίδων Ι sed ἐλ in ras m2 11 ἐκεῖ- νος Ι sed ἐκεῖ in ras m2 12 τοῦ inserui 14 αὐτῶι Α sed γρ αὐτὸν in marg αὐτὸν CPa sed in hoc αὐτῶ in marg, Ρ sed ῶ suprascr m3 15 ἑρμαίου libri Bong Ἑρμέου Re quod correxit Cobetus Coll. 133 coll. t. II 504,15 | πεπλακότων V | τὰ κείνης ΑΡ AP in hoc ’ eras τὰ κείνης V | αὐτοὺς V) [*](18 ὅν scripsi αὐτὸν libri Bong σὺ ὃν Re 19 ἢν om in ras 2—3 a litt ΡΙ et Bong 20 „malim διὰ τοῦ — 21 ἀδελφοῦ“ Re at cf. p. a 71,15; t. Ι 198,15 21 τὸν I sed ν eras)

ὥσπερ οὖν ἔλαττον ποιμένι ποίμνιον ποιῶν καὶ βουκόλιον βουκόλῳ καὶ ἵππους ἱπποφορβῷ τούτων ἂν ἕκαστον ἠδίκεις, οὕτω καὶ τοὺς τὴν Ἑλλάδα φωνὴν ἐν ταῖς χερσὶν ἔχοντας. οὐδὲ γὰρ ἐκεῖνό γ’ ἂν εἴποις, ὡς τὰ πράγματα τῆς ἀρχῆς τῆς ἐκείνου σοφίας ἐδεῖτο καὶ οὐ παρεδρεύσαντος πάντα ἂν ᾤχετο. ἠκούομεν γὰρ εἶναι τὸ ἔργον αὐτῷ φαγεῖν, πιεῖν, κοιμηθῆναι, τέρψαι τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῖς τε λοῖς κρουνοῖς τοῖς τε τὴν δεξαμενὴν ἐπιοῦσι πνεύμασι.

9. Βούλει με, τί ταῦτα πεποίηκεν, εἰπεῖν; βούλει με τὰ περὶ τὸν ἵππον διελθεῖν καὶ τὸν λαμπρὸν χαλι- νὸν καὶ ὅσα ἐν σκότῳ μὲν ἐδόθη, λαθεῖν δὲ οὐκ ἐδυ- νήθη; φίλον | γὰρ εὖ ποιεῖν καλὸν εἶναι φήσεις, [*](R II 369) εἶναι δέ σοι τὸν Ἀλέξανδρον φίλον. τί δ’; οὐχὶ καὶ ἡμεῖς φίλοι; πῶς οὖν ἐκ τῆς εἰς ἡμᾶς βλάβης ἐκεῖνον ἠξίους εὖ ποιεῖν; οὐκ ἂν τολμήσαις εἰπεῖν, ὡς ἡ φιλία τῆς φιλίας προτιμοτέρα καὶ Ἀλέξανδρος ἐμοῦ. εἰ δ’ οὖν καὶ λίαν ἐκεῖνος ἐμοῦ, ἀλλ’ οὔτοι γε τῶν Ἑλλη- νίων θεῶν οὐδὲ τῆς διὰ τοῦ θαλλοῦ κτησαμένης θεοῦ [*](22 Her. VIII 55. Aristid. Panath. t. Ι 169,10 D. c. schol. cf.) [*](1 προσδοκηθέντα — 2 νέους praeter π (1) in marg C p 2 κατεγνώκεισαν CPa | ταῦτα ἐθαύμαζον] „malim πάλιν inter- “ Re 4 Ἀδρία Bong 10 inter φαγεῖν et πιεῖν ras 3 litt Α 11 πιεῖν Ι sed ras 1 litt post π 13 βούλει (praeter βου)–βούλει (praeter λει) praemisso κείμενον in marg I2 | βούλει με (1) om Bong 15 ἠδυνήθη PaAP 17 φίλον; I | δὲ Re ἐκ om CPaA V inser P2 „num fuit in quibusdam libris ταῖς — βλάβαις?“ Re an τῇ — βλάβῃ? 19 τολμήσεις Re 21 οὔτοι scripsi e V οὔτι reliqui libri edd 22 τοῦ Ι sed οῦ in ras m2 | θαλοῦ I Bong)

ἡδέως δ’ ἄν σε καὶ λόγον ἀπαιτήσαιμι τῆς πρὸς Ἀλέξανδρον φιλίας. ποία γὰρ εὐγένεια; τίς τροφή; ποία παιδεία; τίς ανθρωπία; τίς δεομένοις βοήθεια; τίς ὑπὲρ τῶν λῶν πόνος; ἀλλ’ εἰς νόμους σοι χρήσιμος ἄνθρωπος; ἀλλ’ εἰς συμβουλὴν ἀγαθός; ἀλλ’ οἷος ἐνεγκεῖν οἷς ὁμιλοίη δόξαν; οὐ τὴν γῆν ἣν εἰργάζετο φυγὼν ὑπέ- θῆκεν αὑτὸν ἀνθρώπῳ καπηλεύοντι, τύχης δὲ ἀλογίᾳ χρήματα κτησάμενος πλείους ἀπώλεσε τόκοις τῶν ἐν λῃστείᾳ ζώντων, ἀσελγείας δὲ ὑπερβολῇ καὶ τῇ παρ’ αὐτῆς λύπῃ διαφθείρας ἄνθρωπον ἀρετῇ συμβεβιωκότα τελευτῶν ἐπαφῆκε τάφοις τὴν ἀπληστίαν τὴν ἑαυτοῦ τῆς ὑστάτης τιμῆς τοὺς τεθνεῶτας ἀποστερῶν;

τίς οὑν σε λογισμὸς χρήσασθαι τοιούτῳ θηρίῳ πείσας συνεκέρασεν, ὥσθ’ ὑμᾶς ὥσπερ συμπεφυκότας ὁρᾶσθαι πανταχοῦ διὰ παντὸς τοῦ χρόνου καθ’ ἕκαστον ἑκάστης ἡμέρας μέρος; γείτων γὰρ ἦν, νὴ Δία. πόσοι δὲ ἕτεροι πενέστεροι μὲν Ἀλεξάνδρου, βελτίους δὲ τὸν τρόπον; οὓς ἅπαντας σὺ παριδὼν καὶ ὑπερβὰς ἐκείνῳ σαυτὸν συνέζευξας, ὥστ’ εἶναι θαυμαστόν, ὁπότ’ οὐ σὺν ἐκείνῳ φανείης.

εἰσὶ πολλοῖς καὶ τῶν ἄλλων [*](R II 370) καθ’ ἑκάστην πόλιν μοχθηροὶ γείτονες, | οὓς οὐΚ [*](Stephani C. R. pour l'année a 1872 p. a 64 sq. 1 II. 10 cf. p. 113,1) [*](2 διατούτων Ι 4 ἀπαιτήσαιμι Ι sed αι in ras m2 12 λῃστεία Ι 13 αὐτοῖς Ι 16 θηρίῳ om Re 23 εἰσὶ <δὲ> α | ἄλλων πολλοὶ καθ’ Pa 24 μοχθηροὶ Ι sed μοχθ ras m2 μοχθηρότεροι Pa)

μάλιστα μὲν οὖν ἐχρῆν φυγεῖν ὅλως τὸν ἀσεβῆ καὶ γείτονα ὄντα, νῦν δ’ οὕτως αὐτὸν ἐθαύμασας, ὥσθ’ ὑπὲρ τῆς πρὸς ἐκεῖνον χάριτος τὰ πρὸς ἡμᾶς δίκαια συνέχεας. καὶ οὕτως ἀδικῶν ᾔδεις, ὥστ’ οὐ μετέδωκας ἡμῖν τοῦ γε- νησομένου οὐδ’ εἶπες προσελθών, ὅτι βούλοιο μὲν τὸν Ἀλεξάνδρου παρεδρεῦσαι τῷ σῷ μὲν ἀδελφῷ, φίλῳ δὲ ἐμῷ, δεινὸν δὲ ἡγούμενος ἐν ἀγνοίᾳ σου τοῦτο γενέσθαι λέγω τε καὶ προλέγω καὶ βου- λοίμην ἄν σε μὴ διακωλύσαι. οὕτως ἂν ἐτίμας τὸ τῆς φιλίας ὄνομα, οὕτως ἄν ὃ προσῆκον <ἦν> α ἐπέπρακτο πείθοντός τε καὶ οὐ πείθοντος. νῦν δὲ ἡ κλοπὴ τοῦ πράγματος καὶ τὸ πάσῃ μηχανῇ πειραθῆναι λαθεῖν τεκμήριον ἐναργὲς τοῦ μηδ’ αὐτῷ σοὶ δοκεῖν εἶναί τι δίκαιον ἐν οἶς ἔπραττες.

14. Εἰ δὲ μὴ | οὗτος δι᾿ ἐμοῦ, ἕτερος οὐκ ἂν ἔνδον ἦν δι’ ἑτέρου; καὶ τοιαῦτ’ ἴσως ἐρεῖς. τουτὶ δὲ εἰ μὲν ἀσθενές ἐστι, μηδὲ λεγέσθω· εἰ δ’ ἰσχυρόν, τὶ μὴ πρότερον ἐλέγετο πρὶν ἤ γενέσθαι, μελλόντων γε ἡμῶν οὐκ ἀναισχυντήσειν, εἴ τι δίκαιον ἐν τοῖς λεγομένοις ἦν; ἀλλ’, οἶμαι, καὶ τούτου κατε- γνώκεις τοῦ λόγου ῥᾴστης γε τῆς ἀποκρίσεως οὔσης· ἄνθρωπε, δράσει τις τοῦτο ἕτερος; δράτω. καὶ δώσει πάρεδρόν τινα τῶν Ῥώμην ἑωρακότων; δότω.

σὺ δ’ ἡμῖν μὴ τὴν φιλίαν ἀδίκει μηδ’ ὀφείλειν ἀντ’ ἄλλου βούλου δίκην. οὐδὲ γὰρ εἰ κυβερ- νήτης ὢν φθάσας τὴν τῆς ἐναντίας νεὼς ἐμβολὴν τὴν σαυτοῦ κατέδυσας, τοῦτ’ ἂν ἦν σοι πρὸς τὸν τριήραρχον λέγειν, ὅτι τὸ πάντως ὑπ’ ἄλλου γενησόμενον πεποίηκα. οὐδὲ γὰρ ὂν πάντως ἀποκτενεῖ νόσος, πρὶν ἥκειν τὸ πέρας, ἀποσφάττομεν ὡς ἕξοντες ἀπο- λογίαν ὃ πάντως ἂν ἐποίησεν ἡ νόσος.

τί δ’; εἰ δυοῖν στρατηγοῖν ἅτερος μὲν εὔνους εἴη τοῖς ἐκπέμ- ψασιν, ὁ δ’ ἕτερος ἐπ’ αὐτοῖς λαβὼν προδιδόναι μέλλοι καὶ τοῦτο ὁ βελτίων αἴσθοιτο, τί τοῦτον ἀξιώσεις τὸν ἀμείνω ποιεῖν; ἃ κἀκεῖνος ἐβεβούλευτο καὶ προδιδόναι; καὶ τί ἄν ὕστερον ἔσωζε κρινόμενον; ἦ τὸ τὴν ἐσομέ- νην ὑπ’ ἐκείνου προδοσίαν αὐτὸν ἁρπάσαι;

17. Καὶ τὰ μὲν ὑπὲρ Ἀλεξάνδρου τοιοῦτον ὄντα [*](R II 372) σε φίλον ἐμοὶ δείκνυσιν. ἄκουε | δὴ καὶ δευτἐ- [*](7 καταγιγνώσκεις? 8 τίς Ι 10 δὲ Re | ἡμῶν Bong μὴ δ’ APIV 11 ὀφείλειν Ι sed ειν ex η corr m2 | βούλοιο Re 14 ἂν post πάντως inser Re delevi 16 ἕξοντες Ι sed ντες in ras m2 19 δὲ Re | μέλλει CPa 20 τοῦτον Ρ sed ν eras τοῦτο· Ι sed · in ras m2 21 ἐβουλεύετο Bong 22 ἦ scripsi ἢ libri edd sed „ἢ aut delendum aut accipiendum τοιοῦτον ἐμοὶ pro μῶν num“ a Re 24 τοιαῦτα Pa τοιούτου V 25 ἐμὴν)

ταῦτ᾿ ἦν μὲν εἰπεῖν, οὐ μὴν εἴρηται, ἀλλὰ τὸ μὲν πρῶτον σιωπήσας ἀπῆλθον, σοῦ δ’ εἰς τὴν οἰκίαν μοι βαδίζοντος καὶ τί τῶν πάντων οὐ ποιοῦντος καὶ ταῦτα πολλάκις καὶ τοὺς μάλιστά μοι συνήθεις προσλαμβάνοντος συμμά- χοῦς κἀκείνων οὐκ οἴσειν λεγόντων, εἰ φύγοιμι τὴν χάριν, ὑπὸ τοσούτων τοίνυν ἑλκόμενος ποιήσω μέν, ἔφην, τὸν λόγον τῆς Τύχης συναγωνιζομένης καὶ ἐρῶ γε τῆς αὐτῆς καὶ τοῦτο παρεχούσης, ἀλλ᾿ ὅπως, ἔφην, Εὐμόλπιε, μὴ μετ᾿ ἐμέ τις ἐπὶ τοῖς ἴσοις ἕξει τὸν σὸν ἀδελφὸν μήτε ῥήτωρ μήτε ποιητής. ταῦτα ἀκούσας ἀπώμοσας πρότερον εἰπὼν ῥητορεύσειν τοὺς λίθους ἢ τοῦτο ἔσεσθαι. καὶ τοιαῦτα συνθέμενοι διελύθημεν.

καὶ μηδεὶς εἴπῃ· τί δαί; τοῦτο δεινὸν εἶναι τὸν μετὰ σὲ περὶ τῶν αὐτῶν ἐροῦντα; οὐ γὰρ περὶ τούτου νῦν ὁ λόγος, ἀλλ’ εἰ τὰς συνθήκας εἶναι κυρίας ἔδει. ὡς δὲ [*](2 δ’ Re | ἐκείνου I sed ἔκει in ras m2 4 γινομένων V | μὲν om I Bong 8 εἴπῃς CPa 13 σὺ Pa 16 εἰ Ρ sed ει in ras m4 17 ποιήσωμεν PaIV Bong 22 μήτε μητε Ι2) [*](23 εἰπὼν om Bong | ῥητορεύειν CPa 25 δὲ CPa V 27 ἴδει κυρίας εἶναι CPa | δ’ Re)

τί οὖν ἐν- ταῦθα ἀδικεῖς; τὸ τὰς συνθήκας ἀνελεῖν. ἀνῄρεις δὲ οὐ μεμφόμενος τὸν ἀδελφὸν οὐδὲ κατέχων οὐδὲ κω- λύων. εἰ μὲν γὰρ ἠγνόει τὰς ὁμολογίας, ὁ μὴ διδάξας αἴτιος, σὲ δ’ εἶναι τὸν διδάσκοντα ἔδει· εἰ δ’ ἠπί- [*](R II 374) στάτο, δείσας τὰς σὰς βοὰς τὰς | ὑπὲρ τῶν συν- θηκῶν εἶναι δίκαιος ἦν ἐν οἷς αὐτὸν εἶναι χρῆν, ὅτι πάντας ἐφ’ ἡμᾶς αὐτοὺς ἀνθρώπους, ἀδελφέ, κινήσομεν ὡς οὐκ εἰδότες αἰδεῖσθαι συνθήκας. τούτων οὐδὲν Εὐμόλπιος ὁ καλὸς εἶπε πρὸς τὸν φόν, πρὸς ἡμᾶς μέντοι τὰ πρὸς τὸν ποιητὴν εἰρημένα τἀδελφῷ καὶ ἔλεγεν οὐ συγκαλυψάμενος, ἀλλ’ ἀνα- πεπταμένοις τοῖς ὄμμασι καὶ οὐκ ἐνόμισεν αὐτὸς τὰς συνθήκας ἕλκειν τῶν ἱματίων λαβομένας οὐδ’ οἷον ἐμφράττειν τὸ στόμα.

εἶεν. ἔξοδος ἐπὶ τούτοις τοῦ τῶν ἐπῶν ἀκηκοότος καὶ διατριβὴ καθ’ ἑκάστην πόλιν καὶ προσδοκία καθ’ ἑκάστην ἡμέραν τέλος ἕξειν [*](23 Dem. p. a 406,5. cf. ad p.) [*](4 προθέντα Bong | τόν Ρ sed in ras, Ι 5 et 7 δ’ Re 7 num τούτων <δὲ> α ? 9 εἶπεν Α 10 ἀδικεῖς, Bong | τὸ V sed ὁ ex ῶ corr m2 τῷ Bong 13 δὲ (1) Re) [*](15 εἶναι (2) om Ρα 16 αὐτοὶ Re 18 εἶπεν Α 21 ὄμμασιν Α | αὐτὸς scripsi e V αὐτὸν reliqui libri edd) [*](22 λαβόμενος in λαβομένας corr Pa 23 εἶ ἕν Α)

ἐμὲ δὲ ἑλεῖν οὐ δυνηθεὶς ἔδραμες ἐπὶ τὰς τοῦ φιλοσόφου θύρας ὡς οὔσης ἀνάγκης μοι ποιεῖν ὅ τι ἂν ἐκεῖνος κελεύῃ. κελεύσαντος δὲ ὑπακούσας εἶπον, εἶτ’ αὖθις εἶπον καὶ τρίτον καὶ τέταρτον. οἱ δ’ ἀκούοντες ὁρῶντες ἐν τοῖς λεγομένοις τά τ’ ἄλλα ἀκριβέστερον καὶ τὰ τῆς ἀρχῆς ἐφ’ ἧς ἐτύγχανεν ὤν, τοιαῦτα μὲν ἐπήδησαν, ὥστε μικροῦ δεῖν ἐκυβίστησαν, τηλικαῦτα δὲ ἐβόησαν, ὥστε μηδὲν ἐν αὐτοῖς μεῖναι φωνῆς. καὶ τῶν μὲν ἐν τῷ βουλευτηρίῳ τάχ’ ἄν τις εἴποι παράδειγμα, τῶν δ’ ἐκεῖθεν ἐπὶ τὴν καταγωγὴν οὐδεὶς ἂν οὐδέν. μέσον γὰρ δὴ λαβόντες ἦγον οὐ μόνον οἱ φοιτῶντες ἔτι κἀν τῷ μανθάνειν ὄντες πατέρες | τε τούτων οἶς ἔργον [*](R II 376) [*](6 cf. t. II 94,21 11 Thalassii cf. p. a 312,4 et 309,9 sq.) [*](1 ἐξῄει Pa sed ἐξέβη in marg 2 ὧν Bong 4 ἔλθη V 5 δὲ Re | ἡμῶν scripsi coll. p. a 288,19 ἡμῖν libri edd ἐμοῦ“ Re 6 γε? 10 τούτῳ scripsi e V τούτων reliqui libri edd sed „aut φθονοῦσι τούτῳ leg qui ei inviderent aut φθο- νοῦσιν οὕτω aut φθονοῦσι τοῦτο“ Re 11 θύρας Ι sed θυ in ras m3, Bong χεῖρας reliqui libri sed in θύρας corr Pa, χεῖ in ras m2 et θύρας suprascr m3 V, Re 12 ὅτι Ι 13 κελεύ- οντος Bong 18 ἐν (1) inser I2 | μεῖναι Ι sed μεῖ in ras I2) [*](19 παραδείγματα Bong 22 δὲ Bong)

ἦσαν οὖν ἀντὶ στεφάνων τῷ παραπεμπομένῳ χεῖρές τε αἱ τούτων καὶ φωναὶ τὰ τῶν ἐκ τοῦ δήμου δρῶσαι κεκινημέναι τοῖς εἰρημένοις περὶ αὐτοῦ, κοινός τε λόγος τότε πρῶτον ἑωρακέναι τὸν Ἥλιον τιμὴν τοσαύτην πρέπειν τε αὐτῷ τὰ ῥηθέντα περὶ Ἀγαμέμνονος ἐπὶ τῷ πλήθει τῆς στρα- τιᾶς. καὶ μετὰ τοιούτων εὐφημιῶν ὑπερβάντες τὸν οὐδὸν κἀπὶ τῆς αὐλῆς ἀναβακχεύσαντες μόλις ἀπῆλθον ἀνάγκῃ τῇ παρὰ τοῦ θαυμαζομένου τὸν θόρυβον παύ- σαντες. ἦν δὲ οὐδεὶς ὃς οὐκ ἐμὲ τῶν πεπραγμένων ᾐτιᾶτο.

ὁ δ’ ὁμοῦ μὲν ἠξίου κτήσασθαι τοὺς δεδειγμένους λόγους, ὁμοῦ δὲ ἐπῆγεν ἔπη τοῖς εἰρη- μένοις λόγοις κρύπτων, ἕως ἐξῆν, τὴν ὕβριν, ὃ δὴ κᾶέ σὸν ἦν, καὶ γὰρ αὐτὸς ἔκρυπτες, αἱ συνθῆκαι δὲ οὐ- δαμοῦ. ἀλλ’ οὕτω λίαν τῆς ἐπηρείας ταυτησὶ ἐφρόντι- [*](R II 377) σεν, ὥστ’ εἰς διδασκαλεῖον ἀνέβη σαθρὸν τοῦ | κατ- ενεχθήσεσθαι παρέχον φόβον, διὸ καὶ τοῖς μετὰ τοὺς πρώτους Ἰοῦσιν ἐκέκλειτο δέει τῆς ἐλπιζομένης ναυ- αγίας. πρὸ δέ γε τῆς ἀναβάσεως εἰσελθὼν ὡς ἐμὲ τὸ θέατρον δοῦναί με τοῖς ἔπεσιν ἠξίου. καὶ παρεκάθου σὺ καὶ ἤκουες ταῦτα λέγοντος καὶ ταὐτὰ διὰ τῆς σιω— [*](8 II. β 477 sq.) [*](2 „aut τῶν ἀρχῶν aut τῶν θρόνων delendum“ a Re | inserui coll. p. a 281,9 3 οὖν inser Ι2 4 τε om Ι Bong αἱ scripsi e V ἐκ reliqui libri edd | καὶ Ι sed κ in ras m2 9 ἐπιθυμιῶν I Bong 12 δὲ scripsi τὲ PaIV τε reliqui libri edd 13 ὃ A ὅ Ρ sed ΄ α in ras m2, PaIV Bong | δὲ) [*](14 δ’ Re | ἐπήγαγεν Pa a 19 παρέχων Ι Bong 20 κλητο V 21 προσελθὼν Ι Bong 23 ταὐτὰ scripsi auctore Re ταῦτα libri edd)

Ἐνέκειτο γάρ, νὴ Δία, καὶ ἠνώχλει καὶ λιπαροῦντα οὐκ ἐνῆν ἀπώσασθαι. εἰ δὲ ὁ μὲν πατὴρ ὑμῖν ἔζη, τοῦτον δὲ οὗτος λιπαρῶν ἠξίου παίεσθαι παρ’ ὑμῶν προκυλινδούμενος ὑμῶν καὶ μηδενὸς ἀπεχόμενος, ἀλλ’ εἰσπηδῶν μὲν ἐστιω- μένων, εἰσπηδῶν δὲ ἀναπαυομένων, ἐπαίετ’ ἂν τὸν πατέρα διὰ τὸν ἐνοχλοῦντα; τί δ’, εἰ καὶ τὴν μητέρα; τί δ’, εἰ ἄλλους; ἀλλ’ οὐκ ἄν. οὐκοῦν οὐδ’ ἐμὲ παίεσθαι χρῆν.

ὑμῖν δὲ οὐκ ἤρκει τό τινα εἶναι τὸν ἐπ᾿ ἐμοὶ λέξοντα, ἀλλὰ καὶ τῷ τόπῳ τὴν παροινίαν ηὔξετε. καὶ ἐλέγετε μὲν ἠναγκάσθαι, | λέγει δὲ ὑφ’ οὗ κατη- [*](R II 378) ναγκάσθαι φατέ, τοῦτ’ αὐτὸς ὑφ’ ὑμῶν πεπονθέναι καὶ λέγων ὄμνυσι πάντας μὲν θεούς, οὐχ ἥκιστα δὲ τοὺς ἐν Αἰγύπτῳ τιμίους ἦ μὴν ὑφ’ ὑμῶν εἰς τοῦτο [*](15) ἐμβεβλῆσθαι καὶ βούλεσθαι μὲν οὐδαμῶς, διαφυγεῖν δὲ οὐκ ἔχειν· εἰσπράττεσθαι γὰρ πικρότερον τῶν τὰς εἰσφορὰς ὀφειλόντων. οὕτως ἀδικεῖτε μὲν οἷς ἐβιά- σασθε, ἀδικεῖτε δὲ οἷς ψεύδεσθε. καὶ σκοτεινῇ λευκὴν ἡμέραν ἐβλάψατε ἀντὶ τῶν προτέρων χορῶν τῶν ἐκ τοιούτων ἀνδρῶν ἕνα παιδαγωγὸν ὁρῶντες ἐν χειρίδι σαπρᾷ τὴν χεῖρα κινοῦντα, ὑμεῖς δὲ ἀδελφὴν ἡμέραν ἕξειν ἐκείνῃ προσδοκήσαντες ἀνέβητε.