Oratio 37

ὅτι μὲν εἶναι τι δεῖ τὸ τὴν συνήθειαν ἀνε- [*](R II 316) λὸν ἡμῶν καὶ τὸ εἰσιέναι σε παρ’ ἐμὲ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν μετὰ μεσημβρίαν, παντί που δῆλον· ὑπὲρ δὲ τοῦ μὴ ζητεῖν τοὺς ἀνθρώπους, ὅθεν τοῦτο γέγονε, καὶ πράγματα ἔχειν εἰκάζοντας βούλομαι ποιῆσαι τὴν αἰτίαν φανεράν, ἀφ’ | ἧς ἐγὼ μὲν οὐκ οἶμαι φα- [*](R II 317) νεῖσθαι κακός, ἄλλος δέ τις ἴσως οὐκ ἀγαθός.

2. Λόγων ἡμῖν γιγνομένων περὶ τῆς Ἰουλιανοῦ τοῦ σοφωτάτου βασιλείας καὶ θαυμαστὴν ἐκείνην εἶναί [*](C = Codex Chisianus) [*](Α = Monacensis gr. 483 (Augustanus)) [*](Ρ = Palatinus gr. 282) [*](V = Vindobonensis phil. gr. XCIII) [*](U = Urbinas gr. 126) [*](I = Marcianus append. XCI 2) [*](Mo = Monacensis gr. 101) [*]((La = Laurentianus LVII 44)) [*]((Pa = Parisinus gr. 3016)) [*](1 λῆ' ante πρὸς A, τοῦ αὐτοῦ V λή sed η in ras post πολυκλέα C μθ' sed θ in ras in marg), λόγος εἰκοστὸς τος V rubr λόγος ιη' in marg I 3 3 ἡμῶν Μο Re om reli- qui libri sed γρ ἡμῶν εἰσιέναι σε in marg A 2, Bong | καὶ τὸ om Μο (et Ottob., inserendum coni Adami) | μηκέτι ante εἰσιέναι inser Bong, del Re | παρ’ ἐμὲ om Ι Bong qui in calce editionis ρ. 255 e cod. Vatic. addidit 4 κατὰ V 5 τοὺς om Bong) [*](6 ποιεῖσθαι Bong 8 ἀγαθός Ι sed ός in ras m 3 9 γι- νομένων V)

τούτοις προσέθηκας τῆς μητρὸς τῆς ἐκείνου τὸν κόσμον, ὂν ἰατρῷ τινι δοθῆναι μισθὸν τοῦ θανάτου τῆς οὔσης αὐτῷ γυναικός. ταυτὶ γὰρ ὀμνύντα λέγειν Ἐλπίδιον. καὶ προσῆν ἔπαινος Ἐλπιδίου, οὐχ ἵν' Ἐλπίδιος νεθῇ, ἀλλ’ ἵν’ ὁ ὅρκος πιστευθῇ. ἐνταῦθα ἀνεβόησα καὶ τὴν ψυχὴν πληγεὶς τῷ λόγῳ ἀλλ’ οὐχ ὡς οὐκ ἐπορνεύετο νέος ὤν, ὤμνυ ἂν Ἐλπίδιος, ἔφην. καὶ ταὐτὰ εἶπον ἃ Ῥωμαίων ἡ βουλὴ καὶ ὁ δῆμος, ὡς ἀπηγγέλλετο δεῦρο παρὰ τῶν ἐκεῖ χρόνον διατριψάν- των πολύν, καὶ ὡς ἀντὶ παλλακῆς γένοιτο τὰ μὲν ἄλλα [*](R II 318) ἀνδρὶ σπουδαίῳ, τουτὶ δὲ ἀτυχοῦντι. ἦσαν δὲ | οἱ [*](3 Amm. XXV 4,15 14 Helenae cf. Amm. XXI 1,5 20 cf. p. a 49,1 sq.) [*](1 εἶναι om Bong 3 ταῖς om C 5 παρ’ A V sed in utroque γρ ὑπ’ in marg ὑπ' CP sed in hoc παρ’ suprascr m3, U 6 αὐτὸν ΙΜο Bong | καὶ om Μο 7 οὐσιῶν Μο 11 δ’ Re 15 Νεβρίδιον ut constanter in hac oratione pro Ἐλπιδίῳ Monnier 17 ἴνα C | ὁ om Bong 20 ταὐτὰ Re ταῦτα libri Bong Monnier 22 ἄλλ’ V)

σὺ δέ με ἐβούλου σιγῇ δέχεσθαι τοὖς κατὰ τῆς ἱερᾶς κεφαλῆς ἐκείνης λόγους καὶ προδιδόναι καλὸν κἀγαθὸν βασιλέα καὶ φίλον. ἦν γὰρ δή μοι φίλος καὶ οὐκ ἂν ἀρνηθείην. ἀλλ' οὐ ταῦτα τοῖς φί- λοις ὀφείλεται παρὰ τῶν φίλων, ἀλλὰ βοήθεια, προ- θυμία, λόγος, ἔργα, ἡμῖν δὲ ἔργου μὲν οὐ παρῆν ρός, λόγου δέ. ἔλεγον τοίνυν καὶ ἀντέλεγον ἀγαθὸν κακοῦ κακῶς ἠγορευκότος.

ἠγανάκτουν δὲ οὐ τῷ φίλος εἶναι μόνον, ἀλλὰ καὶ τῇ συκοφαντίᾳ. τίς γὰρ Ἑλλήνων ἢ βαρβάρων πιστεύσειεν ἄν, οὐχ ὅτι τὴν ναῖκα αὐτὸς τὴν αὑτοῦ, ἀλλ’ ὅλως τινὰ ἀνθρώπων ἀδίκως ἀπέκτεινεν; ἀπέκτεινε λέγω; τίνα μὲν οὖν τρίδος ἐστέρησεν; ἢ τίνα γε χρημάτων ἄνθρωπος ἐν θυσίαις | τε καὶ εὐχαῖς καὶ ὁμιλίαις δαιμόνων [*](R II 319) νύκτας τε καὶ ἡμέρας διάγων καὶ διὰ τῶν μάντεων αὐτοῖς συνὼν τάς τε τοῦ νικᾶν ἐν τοῖς πολέμοις ἐλ- [*](20 cf. t. II 210,12 sq. 290,1 sq.) [*](17 τὸν δὲ μέγαν ἐν μάρτυσιν Ἀρτέμιον τίς; οὐχ οὗτος; Μο (et Ottob.) cf. Io. Rhod. vit. Artem. ed. Batiffol, Roem. Quar- talschr. III 286. Amm. XXII 11,2 sq.) [*](2 κατεχώσθη Bong 6 καλῶς Μο 7 ταῦτα Re 10 ἀρνηθείην scripsi e V (La) coll. t. II 364,2 R ἀρνηθείης re- liqui libri edd 14 ἠγορευκότος V sed ευ ex α corr m2) [*](17 ἑαυτοῦ V αὐτοῦ Μο | ὅλως Ρ sed ’ et λ in ras m2 18 ἀπέκτεινεν Μο sed ν (2) eras | ἀπέκτεινε om Μο 19 γε om Mo 21 δὲ Mo)

οὗτος οὖν τὴν ναῖκα ἂν <ἀπέκτεινε> α φαρμάκῳ μηδὲν ἔχων ἢ καὶ ἐγκαλεῖν γε; καὶ τοιαύτας ἂν ἀφῆκε πρὸς τὸν ἰατρὸν φωνάς; κέρασον φάρμακον, ἔμβαλε, δὸς ὅτῳ γε βούλει τρόπῳ δεῖξόν μοι τῆς κὸς τὸν νεκρόν, ὑπόμεινον ἔργον ἐναντίον τῇ τέχνῃ, μισθὸς δέ σοι τὰ κοσμοῦντά μοί ποτε τὴν μητέρα. τοιαῦτα ἂν προήκατο ῥήματα; διῆρεν ἂν ἐπὶ τοιούτοις τὸ στόμα; ἡ γλῶττα δὲ οὐκ ἂν ὤκλασε; τοῦτο δὲ διαπραξάμενος οὐκ ἂν αὑτὸν ἐξε- τύφλωσεν, ὅπως μὴ πρὸς ὂν ταῦτα εἶπεν ὄψεται;

ἐμοὶ μὲν ὁ ταῦτα ψευσάμενος οὐδ’ ἂν τῶν ἐκ τῆς Φοινίσσης τῷ Διὶ γεγονότων ἀποσχέσθαι δοκεῖ τὸ μὴ τὰ δεινότατα ὑπ' αὐτῶν φάναι παθεῖν τοὺς οἰκειοτά- τοὺς. δοκεῖ γάρ μοι μὴ κακῶς ἂν ἀκοῦσαι μαθητὴς [*](4 cf. t. II 323,16 sq. Amm. XXII 11,2 13 cf. ad ρ. 106,14 18 Εὐρώπης cf. ad t. II 167,15 sq.) [*](1 κείνων V ἐκείνων Μο κείνων reliqui libri sed ’ antepos I 3, edd 2 εἰργασμένον Ρ sed ον in ras in ω corr m2, Ι Bong) [*](3 μετέδωκεν Ι sed ν add m3 4 αὐτὸν V 7 ἀπέκτεινε inserui quod vel ἀνεῖλε desiderari dixit Bong Anim ρ. 255 10 γε Ρ sed γ in ras m2 14 τούτοις V 15 ὤκλασεν ΑΡ sed in hoc εν in ε corr, Ι sed ν eras | αὐτὸν Μο 16; post ἐξετύ- φλωσεν et. post ὄψεται Re quod correxit Monnerius 17 ψευ- σάμενος V sed ψευ in lacuna 4—5 α litt m2 19 φᾶναι Ρ ex ’ corr m3, Mo V 20 κακὸς V)

ὥσπερ οὖν τὸν περὶ ἐκείνων τολμῶντά τι τοιοῦτον εἰπεῖν μαίνεσθαι δεῖ νομίζειν, οὕτω καὶ τὸν περὶ τοῦδε, ἄλλως θ’ ὅτ’ οὐδὲ τοῖς ἀπὸ τοῦ γάμου μόνον δικαίοις ἐκωλύετ’ ἂν ἡ πρᾶξις, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἀπὸ τοῦ γένους. ἡ γὰρ αὐτὴ καὶ γυνὴ καὶ ἀνεψιά, Κωνσταντίου γὰρ ἦν ἀδελφή. ὁ δὲ οὐδετέρους δείσας θεούς, οὔθ’ οἷς γάμων οὔθ' οἷς γενῶν μέλει, τοιαῦτα πρὸς ἰατρὸν διελέγετο, ει' μὲν μεθ’ ἡμέραν, οὐκ αἰδούμενος τὸν Ἥλιον, εἰ δὲ νυκτός, τὴν Νύκτα;

καὶ Ἐλπίδιος μὲν ὢν Ἐλπίδιος οὐδὲν οὐδενὶ τοιοῦτον ἐπέταξεν, ἀλλὰ καὶ ὧν ἐν ταῖς ἀρχαῖς ἃς ἦρξε κατέγνω θάνατον, δικαίως ἁπάντων κατεγνωκέναι φησίν, ὁ δ’ ἐν τοῖς βωμοῖς συνεχῶς <ὤν>, α ὁ τῶν ἑδῶν ἐξηρτημένος, καὶ τῇ γαστρὶ θεραπεύων τοὺς θεοὺς οὗτος ὃ καὶ [*](2 Isocr. Euag. § 14 sq. ρ. 191 d. Paus. II 29,7 sq. cf. t. IV 65,1; 99,1 sq. 956,14 sq. R 4 cf. t. II 312,21 sq. 18 cf. t. II 310,9 sq.) [*](1 μάλιστα ante τοῦ inser coni Monnerius perperam ad- notans: „habetur enim unus ex illis Eurogae filiis Aeacus“ a τε P sed τ e γ corr, U 4 ὗσαι Ρ sed m3, I sed ~ ex corr m3 6 τι λέγειν τοιοῦτον Α 7 δὴ I | τούτου C 8 ὅτ’ reposui e libris ὅτε edd 13 διαλέγοιτο Re | μεθη- μέραν V 17 ὅδ' Ι ὁ δὲ Re 18 βωμοῖς om Μο | ὤν inserui | ἑδῶν scripsi coll. ρ. 97,7. t. I 160,18; II 290,2 ὠδῶν CP sed in hoc οὐδῶν in marg m4, U οὐδῶν Α sed γρ ὠιδῶν in marg, IV edd ὁδῶν Μο ὠδῶν Pa a οὐλῶν coni Cobetus Ν. S. II 407 coll. p. a 96,12 et Dion. Chr. or. XXXI p. 569 R)

Κωνστάντιος δὲ οὔτ’ ἂν ἠγνόησεν οὔτ’ ἂν ἡσύ- χασεν, ἀλλ᾿ ὡς ἐπ᾿ ἀδελφῇ τε καὶ βασιλίδι πάντα ἂν ἔσεισε καὶ ταῦτα ἀφορμῆς δεόμενος εἰς τὸ τὸν ἄνθρω- πον ἀφελέσθαι τὸ σκῆπτρον. μετέμελε γὰρ αὐτῷ μετα- δόντι τῆς ἀρχῆς, οὐχ ὡς εὑρόντι κακόν, ἀλλ’ ὡς τοῦ βελτίονα. καὶ ἦσαν οἱ πάντα ἐξετάσοντές τε καὶ μηνύσοντες, οἱ καὶ συκοφαντοῦντες εὔφραινον.

ὧν πρῶτος Ἐλπίδιος, ὂν οὔτ’ ἂν ἔλαθεν ὕπαρχόν γε ὄντα πρᾶγμα τοσοῦτον οὔτ’ ἂν ἐσίγησεν αἰσθόμενος μέλλων γε εὐεργέτης ἔσεσθαι βασιλέως. εἰ μὲν οὖν ἔφρασε, δεῖξον· εἰ δ’ οὐκ εἶπεν, οὐδ’ ἐπέπρακτο, ἀλλ’ ὁ τὸ στρατόπεδον ἐφ’ αὑτὸν πολλοῖς καὶ μεγάλοις ἀδική- [*](10 cf. t. II 275,6 sq. 13 cf. ep. 1463 | Amm. XXI 6,9) [*](1 ἢν ἔσπειρε] ἤνεσ. cum lacuna 7 fere litt La ἠνεσ cum lacuna 30 fere litt Μο ἠνέσχετο Ρα ἔσπειρε h. I. non est genuerat, ut vertit Re Anim (cf. t. II 153,10), sed inibat ut in loco a Suida s. ν. Ἑρμίας allato ἔσπειρε τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα | post ἔσπειρε lacuna fere 16—17 litt CAPUIV Bong Re quam verbis ταύτην ἀπέκτεινε explevi cum Cobeto I. I. coll. ρ. 241, 16 sq. ἀπέκτεινεν ἂν vel φαρμάκω ἂν ἀνεῖλε Bong Anum ρ. 255, ὀλέθρῳ παρέδωκε Monnerius 4 ἔχων Μο 5 ἔκρυπτε CPUIV Bong | ἂν om CAPUIV Bong | τὸ ἄγος om Μο 6 οὔτ' (1)] οὐκ Βονγ 8 ἔσεισεν Α | εἰς τὸ inser I3 11 βελτίονα νι A sed α in ras m1 et ·νι· suprascr m2 βελτίονα Ρ sed α in ras m3 βελτίονι UMo 15 τε U 16 οὐ δ’ I Bong qui εἰ δ’ coni, quam lectionem codicibus „Palat. et Vatic.“ a confirmari p. a 253 adnotavit 17 ἐφ’ αὑτὸν scripsi cum Cobeto Coll. ἐπ’ αὐτὸν libri edd)

12. | Τὸ ψεῦδος δὲ τοῦτο σὺ διηγούμενος ἡμῖν [*](R II 322) τὴν παρὰ σαυτοῦ ψῆφον προσετίθεις καὶ φωνῇ καὶ βλέμματι καὶ τοῖς ἀπὸ τῆς κεφαλῆς ἀνθρώπῳ κιναίδῳ κατὰ ἀνδρὸς σώφρονος συναγορεύων οὐκ ἀναμνησθεὶς τῆς Φοινίκης οὐδὲ τῆς Φοινίκων ἀρχῆς, ἣ πρώτη πρώτῳ σοι μετὰ τὴν μοναρχίαν ἐδόθη. σὲ μὲν γὰρ οὐκ ἠπίστατο, ὑπὸ φίλου δὲ ἐξηπατᾶτο. παροινοῦντος δὲ σοῦ καὶ σωφρονεῖν οὐ δυναμένου τὰ πονηρὰ καλὰ νομίζειν οὐκ εἶχεν, ἀλλ’ ἤχθετο. σὺ δ’ ἀντὶ σαυτοῦ τὸν ἄριστον ἐκεῖνον ἐμίσεις δέον τῷ μὲν εἰδέναι τῆς ἀρχῆς χάριν, ἐγκαλεῖν δὲ τοῖς σοῖς ὀφθαλμοῖς ἢ ὅτῳ ταῦτα δὴ τὰ τῶν ἐρώτων γίγνεται.

13. Ἀλλ᾿ ἐκεῖσε ἐπάνειμι, ὅτι κοινὸν Ἐλπιδίου τε καὶ σοῦ τὸν κατ’ ἐκείνου λόγον ἐποίεις ἐπαινῶν μὲν τὸν εἰπόντα φανερῶς, ἐπαινῶν δὲ οἶς ἔφην ἄρτι τὰ εἰρημένα. καίτοι καὶ τὸ μὴ κακῶς λέγειν κἀκεῖνον καὶ ταῦτα δεινὸν ἂν ἦν, | σὺ δ’ ὡς ᾤου με πεί- [*](R II 323) σεῖν, οὕτως ἐχρῶ τοῖς λόγοις, οὐκ ἐνεγκόντος δέ μου δικαίως καὶ ἐμαυτῷ μὲν ἥκιστα, μάλιστα δὲ Ἐλπιδίῳ πρέποντα φθεγξαμένου τότε μὲν οὐδεμίαν δείξας ὁρ- [*](8 cf. Sievers p. a 250 23 cf. p. 240, 18sq.) [*](8 πρώτη] ras 7 litt Ι lineola expleta m3, om Bong 10 ἐξη- πάτητο Cobet I. I. 11 δέ σου Μο V | σωφρονεῖν om Bong 12 δὲ Re 15 γίνεται V 17 ἐκείνου λόγον in ras 5 litt P 3) [*](20 δὲ Re 21 τοῖς A sed γρ καὶ in marg, in ras P 3 καὶ U | δέ μου] ἂν ἐμοῦ Μο 22 ἥκιστα Ρ sed στ in ras m 4 28 οὐδὲ μίαν A | ὀργὴν Ι sed μ supra γ scr m3 ὁρμὴν CAPUV)

διὰ τί; οὐ γὰρ ταὐτὸν Ἐλπίδιός τε καὶ Πολυκλῆς. οὐδ’ εἰ τὴν ὥραν ἔφην ἐκεῖνον ἀποδεδόσθαι, καὶ σέ, οὐδὲ τὸ τοῦ δεῖνος ἐν Ῥώμῃ κελεύοντος ἰέναι συγκοι- μησόμενον τοῦτο ἦν Πολυκλέους, οὐδ’ εἰ δεδέσθαι χρῆν ἐκ τούτων ἐκείνῳ τὴν γλῶτταν, παρὰ σοῦ σιγὴν ἀπῃτοῦμεν. ἀλλὰ γὰρ ὁρᾶν μοι τὴν αἰτίαν τῆς ὀργῆς δοκῶ. κοινὰ κατ’ ἀμφοτέρων, ὡς ἔοικεν, ἦν ἐκεῖνα τὰ λεγόμενα· ἴσα μὲν ὑμῖν τὰ λήμματα, ἴσαι δὲ [*](R II 324) νύκτες· ἴσα μὲν ἐκερδάνατε, | ἴσα δὲ κεχά- ρισθε. ᾤου τοίνυν οὐ περὶ ἐκείνου μᾶλλον ἢ σαυτοῦ ταῦτα ἀκούειν. καὶ τοῦ μὲν ἐγὼ κατηγόρουν, σὺ δὲ σαυτοῦ.

ταὐτὸ δ’ ἄν μοι δοκοῦσι παθεῖν, εἰ καὶ πλείους ταὐτὰ παθόντες ἐκείνῳ τῶν λεγομένων όντες ἤκουον· τρωθῆναι γὰρ ἂν ὑφ’ ἑαυτῶν καὶ ὧν ἑαυτοῖς συνῄδεσαν. ἴσμεν δὲ ταὐτὸ κἀν ταῖς ἐπι- δείξεσι τῶν λόγων γιγνόμενον. ὁ μὲν γὰρ τὸν λόγον ἐργαζόμενος δεηθεὶς τοιούτων τινῶν ἐμνήσθη, ὁ δέ [*](5 cf. p. a 240,19 sq.) [*](1 ἂν inser I 3 2 comma non post με, sed post εἰσόδους Re | καταλύσαι I sed ’ e ~ corr m 3 | ἡμᾶς Α sed ας, ut videtur ex ων corr, in ras ἡμῶν C ὑμᾶς Μο 3 διατί PIMo V 4 ὤιάν Α | ἐκεῖνον ἔφην Μο | ἀποδόσθαι Pa a et Cobet I. I. tasse recte 5 οὐδὲ τὸ scripsi οὐδ’ εἰδ᾿ Pa) εἰ libri edd „hic sine dubio u. ἐμνήσθην desiderratur“ a Re 7 ἐκεῖνον Bong 8 ἀπαιτοῦμεν La ἀπαιτοῦμεν Re 10 ἴσα Ρ sed in ras m3 | ἶσαι Μο 11 „malim αἱ νύκτες“ Re | ἴσα (bis) ΡΙ sed ’ e ~ corr P 3 I 3 | „malim δ’ ἐκεχάρισθε“ Re κεχάρισθε plusquamperfecti formam dixit Boissonadius Not. et Extr. XI 2, 154 12 ἦσαν τοῦ Μο 13 ταῦτα — 15 πλέους om Μο) [*](14 δὲ Re | οἱ I Bong 16 ἂν om Μο)

σὺ δὲ ἀνέστης καὶ ἀπεπήδησας, ὥσπερ αὐτὸς ὢν Ἐλπίδιος. εἰ δ’ ἀχθε- σθῆναι φῄς οὐκ ἐν δίκῃ κακῶς ἀκηκοότος τοῦ φίλου, χρῆν ἐλέγχειν καὶ ταύτῃ τῷ φίλῳ βοηθεῖν. ἀλλ’ οὐκ ἐνῆν. πῶς γὰρ τῷ καὶ αὐτῷ φάσκοντι τοιοῦτόν τινα περὶ | αὐτοῦ δεδέχθαι λόγον;

17. Διὰ δὴ τῆς δεινῆς ταυτησὶ τιμωρίας ἴσθι διδάξας ἡμᾶς, ὃς ἐν νεότητι γένοιο. τί δὴ καὶ βεβλάμμεθα ταύτῃ τῇ δίκῃ, μόθοιμ' ἂν ἡδέως. οὔτε γὰρ χείρω μοι τὰ περὶ τὴν τέχνην οὐκέτ’ εἰσιῶν ἐποίεις οὔθ’ ἡνίκα εἰσῄεις, βελ- τίω, ὃς εἰς φλυαρίαν μὲν οὐκ ὀλίγον κατανήλισκες τοῦ χρόνου, ὂν δὲ λέγοντα κατελάμβανες νέον, ἀθυμεῖν ἠνάγκαζες τῇ περὶ τὴν ἀκοὴν ὠμότητι.

φίλος δὲ ἦσθα μὲν οὐδέποτε, δοκεῖν δὲ ἠξίους. ἀεὶ δὲ οὗ λήσειν ἤλπισας, ἔβαλλες. ὅς καὶ τὰ περὶ τῶν ἀστέρων καὶ τῆς δι’ αὐτῶν ἐπικουρίας ῥήματα διαστρέψας ἐχθροὺς ἡμῖν ἐποίεις, ὧν τὴν εἱμαρμένην ᾐτιώμεθα, ταῦτ’ ἐπ’ ἐκείνους μεταφέρων, ἐμὲ μὲν ἀδικῶν, κολακεύων δὲ ἐκείνους, ἐν ταῖς ἐκείνων κακοτεχνίαις τὰς ὑπὲρ τῶν [*](10 cf. p. 241,3) [*](1 ἰδὼν Ι sed εἰδὼς suprascr m3 | ἑαυτὸν Re 4 οὐδὲ (2) Re | ὀφείλη Μο | αὐτὸν scripsi ex I auctore Re qui αὐτὸν αὑτῷ scribendum coni αὐτῷ reliqui libri edd (αὑτῷ α 6 οὐκ ἔτι Α 7 ἀπεπήδησας scripsi auctore Cobeto Coll. 132 ἀνεπήδησας libri ἐκπηδήσας La) edd 9 ταὐτὸν Μο 13 δὲ V | βεβλάμμεθα Ρ sed εβλ in ras m3 14 δικαίως Bong 15 οὐκ ἔτ᾿ AP sed in hoc᾿ α supra ε eras 22 ᾐτιώμεθα om Mo)

δύνασθαι δὴ ταῦτα ποιεῖν νομίζεις τούτους τοὺς καταράτους διὰ καμίνων τε καὶ τέφρας τῆς ἐκεῖ καὶ πυρός. καὶ πολλὰ μὲν ἐξηπάτησαι, τοῦ δ’ ἕξειν τι δι’ αὐτῶν νομίζειν οὐκ ἔληξας. ἀλλ’ ἀντὶ τοῦ τι σχεῖν τὸ σχήσειν προσδοκᾶν ἀρκεῖ καὶ περιέρχῃ πυνθανόμενος οὐ μόνον εἴ τις ἄκρος ἐν τούτοις ὡς ἀληθῶς, ἀλλὰ καὶ εἴ τις μέσως μετέχει τοῦ πράγματος καὶ εἴ τις φαύλως, καὶ πείθῃ κἀν τούτοις εἶναί γε πολλάκις μείζω τῶν παρὰ τοῖς τελείοις καὶ βαδίζεις παρ’ αὐτοὺς κἀκείνους ἀξιοῖς παρὰ σὲ καὶ τοὺς ἡλικιώτας ἀφεὶς ταῖς μετὰ τούτων [*](R II 326) χαίρεις διατριβαῖς ταῖς μὲν ἐν ἐρημίᾳ, ταῖς | δὲ καὶ ἐν πλήθεσιν, ἀφαιρῶν τὴν τῶν προτέρων ὑποψίαν τοῖς δευτέροις.

καὶ οὕτω σφόδρα τούτων εἵνεκα τοὺς τοιούτους διώκεις, ὥστ’ οὐδεὶς τῶν ὁρώντων οὐχὶ μάντις ἐστὶν ἀληθὴς ὑπὲρ τούτων ὑμῖν εἶναι γων τοὺς λόγους. τούτοις ἀντὶ χρημάτων παρέχεις τὰ κατ’ ἐμοῦ ῥήματα καὶ φῄς ἐκφέρειν τἀπόρρητα καὶ τὰ ’κείνων πρὸ τῶν ἐμῶν ποιεῖσθαι. εἰ δὲ μᾶλλον εἶναί σοι δόξαιμι γόης ἐγώ, ἐγὼ μὲν ἠδίκημαι, οἱ δὲ ἠδικήκασι καὶ μετ’ ἐμοῦ σοι τετάχθαι κάλλιον.

21. Εἷπον μὲν οὖν δεήσεσθαι τῶν ἀστέρων καὶ πειράσεσθαι πολλαῖς ἱκετείαις ποιῆσαι τὸν Ἄρη πρᾳό- τερον, θῶμεν δὲ εἰρῆσθαι τὰς τούτων ἐπιχειρήσειν ἀπώσασθαι βολάς. κατ’ ἄμφω τοίνυν ἐχρῆν ἐμοί σε συνάχθεσθαι, εἴτ’ ἐπ’ ἐμοί τι συνέκειτο εἴτε κενὸς ἦν ὁ φόβος καὶ δείματα μάταια. δυστυχῶ γὰρ δὴ τοῦτό γε. σὲ δὲ οὔτε ὑπώπτευον οὔτ’ ἔφην κατ’ ἐμοῦ · τι καμεῖν. τί οὖν τὸ τῆς μεταβολῆς αἴτιον; τί τὸ τῆς φυγῆς;

ἦ σοι δοκοῦμεν ἀδικεῖν οὐκ ἐγκώμια φοντες τῶν ἐπ’ ὀλέθρῳ πολλῶν ἐν μὲν ἡμέρᾳ καθευ- δόντων, νυκτὸς δὲ ἀξιούντων ἐπιτάττειν δαίμοσι; τοι φῂς οὐδενὸς ἐν τοῖς τοιούτοις κακοῖς ὕστερος εἶναι, μᾶλλον δὲ τῶν μὲν οὐκ ἐλάττω, τῶν δὲ ἐπίστα- σθαι πλείω. ἀλλ’ ὅμως καὶ τοῖς χείροσι | κατὰ τὰς [*](R II 327) τοιαύτας βλάβας ὡς ἥδιστα σύνει τό τι περὶ τοιούτων ἀκούειν ἢ λέγειν ἥδιον ἑορτῆς ἄγων. καίτοι χρῆν τοῖς πάλαι κινδύνοις πεπαιδεῦσθαι. σὺ δ’, ὡς ἔοικε, κακίων τῷ διαφυγεῖν γεγένησαι.