Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

γεννηθὲν δὲ ἐνεδύσατο αὐτὸ ἄνωθεν ἐλθών, καὶ πάντα ἐποίησεν οὕτως, ὡς ἐν τοῖς εὐαγγελίοις γέγραπται, ἐλούσατο εἰς τὸν Ἰορδάνην, ἐλούσατο δὲ τύπον κοὶ σφράγισμα λαβὼν ἐν τῷ ὕδατι τοῦ γεγεννημένου μένου σώματος ἀπὸ τῆς παρθένου, ἵν᾿ ὅταν ὁ ἄρχων κατακρίνῃ τὸ ἴδιον πλάσμα θανάτῳ, τῷ σταυρῷ, ψυχὴ ἐκείνη ἐν τῷ σώματι τραφεῖσα, ἀπεκδυσαμένη τὸ σῶμα καὶ προσηλώσασα πρὸς τὸ ξύλον καὶ θριαμβεύσασα δι᾿ αὐτοῦ τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας μὴ εὑρεθῇ γυμνή, ἀλλ’ ἐνδύσηται τὸ ἐν τῷ ὕδατι, ὅτε ἐβαπτίζετο, ἀντὶ τῆς σαρκὸς ἐκείνης ἔκτετυπωμένον σῶμα.

τοῦτό ἐστι, φησίν, ὃ λέγει ὁ σωτήρ· »ἐὰν μή τις γεννηθῇ ἐξ ὕδατος καὶ πνεύματος, οὐκ εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν· ὅτι τὸ γεγεννημένον ἐκ τῆς σαρκὸς σάρξ ἐστιν.« ἀπὸ τῶν τριάκοντα οὖν αἰώνων τριά- [*](4—8 Tgl. Galen XIV 701f. XIX 358 Κ. V 623 f Κ. (= De decretis Hipp. üller) — 12 Mt. 8, 12 — 13 Luk. 1, 26 ff — 15 f vgl. X 16, 6 Ende — 16 Mark. 1, 9 — 20 f S. 231, 1 vgl. Kol. 2, 14. 15 — 21 f vgl. II Kor. 5, 3 — 24 — 26 Job. 3, 5. 6 ἐὰν μή τις — πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ· τὸ γεγεννημένον ἐκ τῆς σαρκὸς σάρξ ἐστίν s. Resch TU Χ 4 S. 15; Reitzenstein ZnW XV 70) [*](1 ἐπιψαῦσαν τῶν Usener S. 138: ἐπιψαυσάντων Ρ, ἐπιχψαύσας τῶν ö. (es scheint, ß der unterbrochene Satz erst Ζ. 8 aufgenommen wird) 2 ἑαυτὸν Ρ 3 τοῦτο] ταὐτὸ ö. 5 ὑμένας, ἶριν öller S. 330: ὑμένας ῥὶν Ρ, ὑμένα εὐρὺν Miller πολύκτηνον corr. in πολυκτηνδόνα Ρ 9 <ἰδέαν> κατὰ Cruice τῶν αἰώνων Cruice αἰῶνος] αἰῶνες Ρ 10 τόνδε τὸν ö.: τὸν δέκατον Ρ 13 φησίν > Cruice 14 γέγραπται. <καὶ> Cruice ἐγενήθη Ρ 15 αὐτὸς αὐτὸ ὁ ἄνωθεν ö. 17 f γεγενημένου Ρ 19 ψυχὴ ö.: αὐτὴ Ρ τοῦ σταυροῦ (Phil. 2,8) Klost. 21 θριαμβεύσας Ρ 25 γεγενημένον Ρ)

231
κοντα ἰδέας ἐνεδύσατο· διὰ τοῦτο ἐπὶ τριάκοντα ἴτη ἔτη ἐπὶ τῆς γῆς ὁ αἰώνιος ἐκεῖνος, ἑκάστου αἰῶνος ἰδέᾳ ἐνιαυτῷ φανερουμένος.

εἰσὶ δὲ καὶ ἀπὸ ἐκάστου τῶν τριάκοντα αἰώνων αἰώνων ἰδέαι κατειλημμέναι ψυχαί, καὶ φύσιν ἔχει τούτων ἑκάστη νοεῖν τὸν κατὰ φύσιν Ἰησοῦν, ὃν ἐκεῖνος ὁ μονογενὴς ὁ αἰώνιος ἀπὸ τῶν αἰωνίων τόπων ἐνεδύσατο· εἰσὶ δὲ οὗτοι διάφοροι.

διὰ τοῦτο τοσαῦται αἱρέσεις ζητοῦσι τὸν Ἰησοῦν περιμαχήτως, καὶ ἔστι πάσαις οἰκεῖος αὐταῖς, ἄλλῃ δὲ ἄλλος ὁρώμενος ἀπ’ ἄλλου τόπου, ἐφ᾿ ὃν ἑκάστη φέρεται, φησί, καὶ σπεύδει δοκοῦσα τοῦτον εἶναι μόνον, ὄς ἐστιν αὐτῆς συγγενὴς ἴδιος καὶ πολίτης, ὅν ἰδοῦσα πρῶτον ἴδιον ἐγνώρισε μόνον ὡς ἀδελφόν, τοὺς δὲ ἄλλους νόθους.

οἱ μὲν οὖν ἐκ τῶν ὑποκάτω τόπων τὴν φύσιν ἔχοντες τὰς ὑπὲρ αὐτοὺς ἰδέας τοῦ σωτῆρος ἰδεῖν οὐ δύνανται, οἱ δὲ ἄνωθεν, φησίν, ἀπὸ τῆς δεκάδος τῆς μέσης καὶ τῆς ὀγδοάδος τῆς ἀρίστης, ὅθεν ἐσμὲν ἡμεῖς, λέγουσιν, οὐκ ἐκ μέρους, ἀλλ᾿ ὅλον αὐτοὶ τὸν Ἰησοῦν τὸν σωτῆρα ἴσασι, καὶ εἰσὶν ἄνωθεν τέλειοι μόνοι, οἱ δὲ ἄλλοι πάντες ἐκ μέρους.

Ταῦτα μὲν οὖν αὐτάρκη νομίζω εἶναι τοῖς εὖ πεφρονηκόσι πρὸς ἐπίγνωσιν τῆς τῶν Δοκητῶν πολυπλόκου καὶ ἀσυστάτου αἱρέσεως, οἳ περὶ ὕλης μὲν ἀβάτου καὶ ἀκαταλήπτου λόγους ἐπικεχειρημένους ποιήσαντες Δοκητὰς ἑαυτοὺς προσηγόρευσαν, ὡν οὐ τὸ δοκεῖν εἶναί τινας κατανοοῦμεν ματαίζοντας, ἀλλὰ τὴν ἐκ τοσαύτης ὕλης δοκὸν ἐν ὀφθαλμῷ φερομένην διελέγχομεν, εἴ πως διαβλέψαι δυνηθῶσιν, εἰ δ᾿ οὔ, κἂν † τὸ μὴ ἑτέρους τυφλῶσαι.

ὧν τὸ δόγμα πάλαι οἱ Ἑλλήνων σοφισταὶ προεσοφίσαντο κατὰ πολλά, ὡς ἔστιν ἐπι- [*](1 Luk. 3, 23 — 21 f Matth. 7, 3. 5 vgl. S. 255,23 f — 14 —16 vgl. I Kor. 13, 10 12) [*](2 f ἰδέᾳ ἐνιαυτῷ φανερούμενος Roeper: ἰδία ἑνὶ αὐτῶ φανερούμενος Ρ, ἰδίᾳ ἰδίῳ Scott) ἐνιαυτῷ φανερουμένου ö. Scott 2 <ἑνὶ> ἐνιαυτῷ ? We. ö.: εἴν Ρ ἅπασαι ἰδέαι ö.: ἅπασα ἰδέα Ρ (aber die beiden ι önnten durch einen ß ausgefallen sein), ἐν ἁπάσῃ ἰδέᾳ Roeper, ἅπασαι <αἱ> ἰδέαι <αἱ> 4 φησίν, ἔχει τούτων ἑκάστη νόημα Roeper ἑκάστην ὃ ἦν Ρ, verb. ö. 8 ἄλλος corr. aus ἄλλως Ρ τόπου Scott Roeper: τύπου Ρ ἕκαστα P 10 πρῶτος P 10 f μὲν ὡς ἴδιον ἐγνώρισε ἀδελφόν Petersen ἐγνώρισεν μὲν μόνον We.) ὡς ἀδελφόν ö.: ἐγνωρισμένως ἀδελφόν Ρ, ἐγνώρισεν ὡς ἀδ. Usener a. a. Ο. 18 πολυπλόκων Ρ 19 περὶ ὕλης Petersen: πολλῆς Ρ 20 δοκῆτας Ρ 21 κατονομάζομεν? ö., doch s. Matth. 7, 3 ματαιΐζοντας Ρ τοιαύτης Sauppe 23 εἰδοῦκαντομηεντέρους τυφλῶσαι Ρ, verb. ö., εἰ δ’ οὔκ, ἀλλὰ μὴ ἑτέρους τυφλῶσαι Roeper τὸ] κωλυθῶσιν We. 23 τυφλῶσαι <ἐμποδίζομεν> Diels 23 f Ρ, verb. ö. 24 κατὰ Scott ö.: καὶ τὰ Ρ)

232
γνῶναι τοὺς ἐντυγχάνοντας. ταῦτα μὲν οὖν τοῖς Δοκηταῖς τὰ δὸξαντα· τίνα δὲ καὶ Μονοΐμῳ δοκεῖ. οὐ σιωπήσομεν.