Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

δεῖ γάρ, φησί, τὰς φιληδόνους φυχάς, ὡς ό Πλάτων λέγει, ἐὰν ἐν ἀνθρώπου πάθει γενόμεναι μὴ φιλοσοφήσωσι, διὰ πάντων ζῴων ξῴων καὶ φυτῶν πάλιν εἰς ἀνθρώπινον σῶμα, καὶ ἐὰν μὲν φιλοσοφήσῃ κατὰ τὸ αὐτὸ τρίς, εἰς τὴν τοῦ συννόμου ἄστρου φύσιν ἀνελθεῖν, ἐὰν δὲ μὴ φιλοσοφήσῃ, πάλιν ἐπὶ τὰ αὐτά. δύνασθαι οὐν φησί ποτε τὴν ψυχὴν καὶ θνητὴν γενέσθαι, ἐὰν ὑπὸ τῶν ᾿Εριννύων κρατῆται, τουτέστι τῶν παθῶν, καὶ ἀθάνατον, ἐὰν τὰς Ἑριννῦς ἐκφύγῃ, ἅ ἐστι πάθη.

Ἁλλ' ἐπεὶ καὶ τὰ σκοτεινῶς ὑπὸ τοῦ Πυθαγόρου λεγόμενα πρὸς τοὺς μαθητὰς δι’ ὑποσυμβόλων ἐνηρ<ξά>μεθα λέγειν, δοκεῖ τῶν ἐτέρων ὑπομνησθῆναι διὰ τὸ καὶ τοὺς αἱρεσιάρχας τοιούτῳ τινὶ τρόπῳ ἐπικεχειρrικέναι ὀμιλεῖν διὰ ὑποσυμβόλων, καὶ τοῦτο οὐκ ἰδίων, ἀλλὰ πυθαγοείων πλεονεκτήσαντας λόγων. λόγων.

διδάσκει οὐν ὀ Πυθαἀδοιπορεῖν τοὺς μαθητὰς λέγων· »τὸν στρωματόδεσμον δῆσον«. ἐπεὶ οἱ ὁδοιπορεῖν μέλλοντες εἰς δέρμα δεσμοῦσι τὰ ἰμάτια αὐτῶν | πρὸς f. 70v ἑτοιμασίαν τῆς ὁδοῦ, οὕτως ἐτοίμους εἶναι θέλων τοὺς μαθητάς, ὡς ὠςκαθ ὲκάστην δτιγμὴν τοῦ θανάτου έφεστηκέναι μέλλοντος, μηδὲν ἔχοντας τῶν Ε; ἐνδεές.

διόπερ ἐξ ἀνάγκης ἅμα τῷ ἡμέραν γενέσθαι ἐδίσασκε διακελεύσαθαι αὑτοῖς τοὺς Πυθαγορείους »δεσμεύειν τὸν στρωματόδεαμον«, τουτέστι ἑτοίμους εἶναι πρὸς θάνατον. »πῦρ [*](1 lamblicli Protr. 21 S. 107 14. 114, 29if Ρ ist. ἀποδημῶν τῆς οἰκείας μὴ ἐπιστρέφου· Ἐρινύες γὰρ μετέρχονται (vgl. Heraklit Fr. 94 D.). — Ebenda S. 1159 θάνατος δὲ ὁ τῆς ψυχῆς χωρισμὸς ἀπὸ τοῦ σώματος (s. 152, 20f). Die Deutungen lamblichs und Hippolyts gehen auf eine Quelle ück; vgl. Porphyrios V. Pyth. S. 39, 14. 15 N.; Diog. Laert. VIII 18; Plut. Niima 14—6 Empedokles] Fr. 117ff vgl. Zeller III 23 S. 138 1 — 7 Plato] Phaidros 248 E ff — 20 Diog. Laert. VIII 17 τὰ στρώματα ἀεὶ συνδεδεμένα ἔχειν, vgl. Xenophon Cyropädie VIII 7, 2 26f vgl. Porph. V. Pyth. 42; lamblich Prot. 21 S. 112, 24ff P.; vgl. vgl. De acusmatis Pythagoricis, Kiel 1894 p. 53) [*](1 ίδίας Ρ, verb. Cruice nach Z. 2 13 κρατῆται aus κρατεῖται Ρ 14 Ε; πάθη oder ἅ ἐστι πάθη > Diels 16 ἐνηρξάμεθα ö.; ἐνήρμεθα Ρ, ἐνήργμεθα öttling (Progr. Jena 1582) Roeper 18 οὐχ Ρ 19 πλεονεκτήσαντες Ρ, verb. Klost.. 22 θέλειν Ρ, verb. We. θέλει Miller) 25 διακελεύεσθε αὐτοῖς Ρ 26ff 72r (!) oben a. R. πῦρ μαχαίρη — τὸν θυμούμενον — ἐπέθιξε. ἄσαρον(?) μὴ ὑπέρβανινε Ρ)

154
μαχαίρῃ μὴ σκάλευε«, τὸν τεθυμωμένον ἄνθρωπον λέγων μὴ ἐρέθιξε·

πυρὶ γὰρ ἔοικεν ὸ θυμούμενος, μαχαίρᾳ δὲ λόγος. »σἀρον μὴ ύπέρβαινε«, μικροῦ πράγματος μὴ καταφρόνει. »φοίνικα ἐν οἰκίᾳ μὴ φύτευε«, φιλονικίαν ἐν οἰκίᾳ μὴ κατασκεὠαξε· μάχης γὰρ καὶ διαφορᾶς ἐστιν ὁ φοῖνιξ σημεῖον. »ἀπὸ δίφρου μὴ ἔσθιε«, βάναυσον τέχνην μὴ μεταχειρίζου, ἴνα μὴ σουλεύσῃς τῷ σώματι ὄντι φθαρτῷ, ἀλλὰ ποιοῦ τὸν βίον ἀπὸ λόγων· ένέσται γάρ σοι καὶ τρέφειν τὸ σῶμα καὶ τὴν φυκὴν ποιεῖν κρείττονα.

»'απὸ ὄλου ἄρτου μὴ ἀπόδακνε«· τὰ ὑπάρχοντά σου μὴ μειοῦ, ἀλλὰ ἀπὸ τῆς προσόδου ξῆθι, φύλασσε δὲ τὴν οὺσίαν ὡς ἄρτον ὁλόκληρον. κυάμους μὴ ἔσθιε«, ἀρχὴν πόλεως μὴ ἀποδέχου· κυάμοις γὰρ ἐκληροῦντο τὰς ἀρχὰς κατ’ ἐκεῖνον τὸν κρόνον.

Ταῦτα μὲν οὖν καὶ τὰ τοιαῦτα οἱ Πυθγόρειοι λέγουσιν, οὔς μιμούμενοι οἱ αἱρετικοὶ μεγάλα νομίζονταί τισι λέγειν. δημιουργὸν δὲ εἶναι τῶν γενομένων πάντων φησὶν ὀ Πυθαγόρειος λόπος τὸν μέγαν γεωμέτρην καὶ ἀριθμητὴν ἥλοιν καὶ ἐστηρίχθαι τοῦτον ἐν ὅνὄλῳ τῷ κόσμῳ, καθάπερ ἐν τοῖς σώμασι ψυχήν, ὥς φησιν ὁ Πλἀτων.

πῦρ γάρ ἐστιν ἥλιος <ὡς> ψυχή, σῶμα γῆ. »χωρισθὲν δὲ αὐδὲν ἃν ποτε ὀρατὸν γένοτιο οὐδὲ ἁπτὸν ἄνευ τινὸς στερεοῦ· [*](2 Plut. Aetia Romana 112 S. 290 Ε., Quaest. conviv. VIII, 7, 1 p. 727 C — 3 Plut. De Iside 10 S. 354 F. — 5 Flut. Aetia Rom. a. a. Ο., De Iside a. a. Ο. — 8 Suid. s. V. Ἄναξίμανδρος: ἀπὸ ὁλοκλήρου ἄρτου μὴ έσθίειν — 10ff Ps. Plut. De educ. pnerorum 17 p. 12 EF, Corssen Rh. M. LVII 259 — 16 . S. 155, 2f vgl. Cumont in der zu Ζ. 18 citierten Schrift S. 459 ff. Eine genaue Parallele kenne ich nicht — 18 vgl. äisches Orakel bei Froclus In Remp. In 220, 14 Kroll τὸ ήλιακὸν πῦρ κραδίης τόπῳ ἐστήριζεν (Kroll, De orac. Chald. S. 32), vgl. Cumont, La theologie solaire, Memoires ésentés à ´Académie des inscriptions et belles-lettres XII 458. 471 — 17 Plato] wo? Das Citat scheint erst aufs Folgende zuzutreffen, s. die folgende Note — 18 — S. 155, 2 Plato Timaios31B: σωματοειόὲς δὲ δὴ καὶ ἀρατὸν ἀπιόν τε δεῖ τὸ γενόμενον εἶνξαι· κωρισθὲν δὲ πυρὸς σὐδὲν ἄν ποτε ὁρατὸν γένοιτο οὐδὲ ἀπτὸν ἄνευ τινὸς στερεοῦ, στερεὸν δὲ οὐκ ἄνευ γῆς. ὅθεν ἐκ πυρὸς καὶ γῆς τὸ τοῦ παντὸς ἀρχ·όμενος ξυνιστάναι σῶμα ὁ θεός ἐποίει ... 32 Β οὕτω δὴ πυρός τε καὶ γῆς ὕδωρ ἀέρα τε ὁ θεὸς ἐν μέσῳ θέίς . . .) [*](1 μακαίρᾳ Ηὁικ α a. Ο., vgl. S. 153, 1, u. vorige Note 2 μάχαιρα Ρ σάρον Roeper: ἂσαρον Ρ 3f f. 71r oben a. R. φιλονικίαν μὴ κατασκεύσξε. θοίνικα — φύτενευε Ρ 4 διαφθορᾶς Ρ, verb. Roeper 7 τῶν βίων ἀπόλογον Ρ 11 ἐκείνων τῶν τῶν χρόνων Ρ 15 γενομένων ö.: λεγομένων Ρ 17 ὡς γάρ Diels (Z. 18 γὰρ >) 18 + ὡς Roeper δὲ γῆ Roeper: σελήνη Ρ κωρισθέντων Ρ)

155
στερεὸν δὲ οὐκ ἄνευ γῆς. ὅθεν ἐκ πυρὸς καὶ γῆς ἀέρα τε ὁ θεὸς ἐν μέσῳ θέμενος‘ τὸ τοῦ παντὸς ἐδημιούργησε σῶμα. όριθμεῖ δέ, φησί, καὶ γεωμετρεῖ τὸν κόσμον ό ἥλιος τοιοῦτόν τινα τρόπον·

ό μὲν κόσμος ἐστὶν ό αἰσθητὸς εἵς, περὶ οὑ λἐγομεν τὰ νῦν. διῄρηκε δ’ αὐτὸν ἀριθμητικός τις ὢν καὶ γεωμέτρης εἰς μοίρας ιβ. κοὶ ἔστι ταῖς μοίραις ταύταις ὀνόματα· Κριός, Ταῦρος, Δίδυμοι, καρκίνος, Λέων, Παρθένος, Ζυγός, Σκορπίος, Τοζότης, Αἰγόκερως, Ὑδροχός, ᾿ Ιχθύες.