Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

οὕτως, φησίν, οἱ Φρύγες αἰπόλον τοῦτον καλοῦσι τὸν πάντοτε <πάντα> πανταχῇ στρέφοντα καὶ πρὸς τὰ οἰκεῖα. καλοῦσι δὲ αὐτόν, φησί, καὶ πολύκαρπον οἱ Φρύγες, ὅτι »πλείονα«, φησί, »τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλον ἢ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα«, τουτέστι τὰ ἀναγεννώμενα ἀθάνατα καὶ ἀεὶ διαμένοντα ἐστὶ πολλά, κἂν ὀλίγα ᾖ τὰ γεννώμενα· τὰ δὲ σαρκικά, φησίν, φθαρτὰ πάντα, κἂν ᾖ πολλὰ πάνυ <τὰ> γεννώμενα.

διὰ τοῦτο, φησίν, »ἔκλαιε Ῥαχὴλ τὰ τέκνα καὶ οὐκ ἤθελε« φησί, »παρα- [*](7 Matth. 7, 6 — 10. 22 s. das Gedicht C. 9, 8 — —15 vgl. S. 69, 7 — 11. 20f vgl. Plato, Kratylos 408 CD — 16 Homer δ 384 — —20 vgl. ß, Aratea S. 128ff — 23 Jes. 54, 1 (Gal. 4, 27) — 27 Jerem. 31, 15 (Matth. 2, 18)) [*](2 μόνοι Cruice, vgl. S. 94, 23 + οἱ ö., οἱ λογικῶς ζ. Miller 3 εἰ] οἳ Cruice 4 ποιήσετε ö.: ποιήσητε Ρ 6 ἐριμμένους Ρ καρποὺς Ρ (nicht κάρπου): κάτω Miller 11 ἀλλὰ τί Ρ 11f ἀειπόλος Reitz.: αἰπόλος P ὁ > Reitz. 12 πολῶν corr. in πωλῶν Ρ 13 Με Ρ 15 δέ, φησί, <λέγων> Reitz., richtig 18 οἱονεὶ <δινεπῖται> Reitz. rote Raadnote διὰ τί λέγεται αἰπόλος 19 λέγει. καὶ] ἀμέλει καὶ Miller, ἔτι καὶ ö. <αἱ> πόλεις Keil Roeper, περιπολοῦμεν ö. 20 καὶ und πόλεις > Reitz., καὶ > <καὶ> οἱ Reitz. 21 + πάντα ö. 26 + τὰ Reitz. 27 ἔκλαιε rot Rande, ἔλαβε Text Ρ)

αὐτὸς γοῦν ὁ Ἰερεμίας ἔλεγε· »ἄνθρωπός ἐστι καὶ τίς γνώσεται αὐτόν;« οὕτως, φησίν. ἐστὶ πάνυ βαθεῖα καὶ δυσκατάληπτος ἡ τοῦ τελείου ἀνθρώπου γνῶσις. ἀρχὴ γάρ«, φησί, τελειώσεως γνῶσις ἀνθρώπου, θεοῦ δὲ γνῶσις ἀπηρτισμένη τελείωσις‘.

Δέγουσι δὲ αὐτόν, φησί, Φρύγες καὶ χλοερὸν στάχυν τεθερισμένον, καὶ μετὰ τοὺς Φρύγας Ἀθηναῖοι μυοῦντες Ἐλευσίνια καὶ ἐπιδεικνύντες τοῖς ἐποπτεύουσι τὸ μέγα καὶ θαυμαστὸν καὶ τελειότατον ἐποπτικὸν ἐκεῖ μυστήριον ἐν σιωπῇ, τεθερισμένον στάχυν.

ὁ δὲ στάχυς οὗτός ἐστι καὶ παρὰ Ἀθηναίοις ὁ παρὰ τοῦ ἀχαρακτηρίστου φωστὴρ τέλειος μέγας, καθάπερ αὐτὸς ὁ ἱεροφάντης, οὐκ ἀποκεκομμένος μέν, ὡς ὁ Ἄττις, εὐνουχισμένος δὲ διὰ κωνείου καὶ πᾶσαν ἀπηρτημένος τὴν σαρκικὴν γένεσιν, νυκτὸς ἐν Ἐλευσῖνι ὑπὸ πολλῷ πυρὶ τελῶν τὰ μεγάλα καὶ ἄρρητα μυστήρια βοᾷ καὶ κέκραγε λέγων· ἱερὸν ἔτεκε πότνια κοῦρον Βριμὼ Βριμόν«, τουτέστιν ἰσχυρὰ ἰσχυρόν.