Historia ecclesiastica (fragmenta ap. Photium)
Philostorgius
Philostorgius. Kirchengeschichte. Bidez, Josef, editor. Leipzig: Hinrich, 1913.
11a. Suidas s. v. Ἀπολινάριος Λαοδικεύς 615, 13 [=Suid.; ähr Notiz wiederholt Suidas s. v. Βασίλειος 958,8 = Suidb., u. s. v. Γρηγόριος 1143, 11 = Suidg.; dasselbe wie Suidg. im Cod. Mosqu. 65 (s. Prolegomena) = Mosqu.]:
Τοῦ δέ γε Ἀπολιναρίου καὶ Φιλοστόργιος μνήμην τῇ κατ’ αὐτὸν ἱστορίᾳ καί φησιν·
Ἀπολινάριος γὰρ ἤκμαζε κατ’ ἐκείνους τοὺς χρόνους ἐν τῇ
[*](35 Τοῦ — S. 112, 8 Καππαδοκίας so Suid.] Τοῦ δέ γε Βασιλείου καὶ Φιλοστόργιος μνήμην πεποίηται ἐν τῇ κατ’ αὐτὸν ἱστορίᾳ γράφων οὕτω· Βασίλειος γὰρ)τὸν θεολόγον Γρηγόριον ἐπὶ σοφίᾳ θαυμάζει. Ναδιανδὸν δὲ τὴν Ναζιανζὸν ἐξονομάζει. τὸν μέντοι γε Λαοδικείας Ἀπολινάριον, ὅσα γε τὰ εἰς τὴν ἱερὰν μάθησιν ἑκατέρου προτάττει. φησὶ δὲ ὡς
[*](1 τὴν] καὶ ed. | 2 Ἀπολλινάριον ed., u. so immer | 3 τὰ > ed. | προτάττει 5 corr. Bc aus πράττει B)[*](Suid.)Λαοδαμείᾳ τῆς Συρίας, καὶ Βασίλειος ἐν Καισαρείᾳ τῆς Καππαδοκίας, καὶ Γρηγόριος έν τῇ Ναδιανδῷ· σταθμὸς δὲ οὑτος ὁ τόπος ἐστὶ τῆς αὐτῆς Καππαδοκίας. τρεῖς δὴ οὑτοι ἄνδρες τότε τοῦ ὁμοουσίου προὐμάχουν κατὰ τοῦ ἑτεροουσίου, μακρῷ πάντας παρενεγκόντες τοὺς Πρότερον καὶ ὕστερον ἄχρις ἐμοῦ τῆς αὐτῆς αἱρέσεως προστάντας, ὡς παῖδα παρ’ αὐτοὺς κριθῆναι τὸν Ἀθανάσιον. τῆς τε γὰρ ἔξωθεν καλουμένης παιδεύσεως ἐπὶ πλεῖστον οὑτοι προεληλύθεισαν καὶ τῶν 1 ἰερῶν γραφῶν, ὁπόσα εἰς ἀνάγνωσιν καὶ τὴν πρόχειρον μνήμην ἐτέλει, πολλὴν εἶχον τὴν ἐμπειρίαν, καὶ μάλιστά γε αὐτῶν ὁ Ἀπολινάριος· οὖτος γὰρ δὴ καὶ τῆς Ἑβραΐδος διαλέκτου ἐπαΐειν οἶός τε ἠν. καὶ
[*](ἤκμαζε κατ' ἐκείνους τοὺς χρόνους ἐν Καισαρείᾳ τῆς Καππαδοκίας καὶ Γρηγόριος ἐν τῇ Ναδιανδῷ (so vor Corr. A ναζιανζῶ [ναζιανζῶν Β] die übr. HSS u. nach Corr. Α)· σταθμὸς δὲ οὗτος ὁ τόπος Καππαδοκίας· καὶ Ἀπολινάριος ἐν τῇ Λαοδικείᾳ τῆς Συρίας Suidb. Τοῦ δὲ Γρηγορίου τούτου καὶ φιλοστόργοις ὁ Ἀρειανὸς ἐν τῇ κατ’ αὐτὸν ἱστορίᾳ μνήμην πεποίηται (μν. πεπ.] μέμνηται Mosqn.) καί φησι· Γρηγόριος γὰρ (γὰρ > Mosqu.) ἤκμαζε κατ’ ἐκείνους τοὺς χρόνους ἐν τῇ Ναδιανδῷ (so Mosqu. Ναζιανζῷ Suidg.)· σταθμὸς δὲ οὖτος ὁ τόπος Καππαδοκίας (σταθμὸς — Καππαδοκίας> Mosqu. u. Suidg. Cod. V)· καὶ Βασίλειος ἐν Καισαρείᾳ τῆς Καπ- παδοκίας καὶ Ἀπολινάριος ἐν τῇ Λαοδαμείᾳ τῆς Συρίας Suidg. u. Mosqu. | 7 Ναδιανδῷ schreibe ich wie Mosqu. u. Suidb. Cod. A vor Corr. (s. ob. Ζ. 17 u. 21 f) ναζιανζῶ Said. HSS | σταθμὸς—8 Καππαδοκίας > Tu (aber TU haben diese Wörter hei Suidb.) | τότε > Mosqu. | 11 αὐτοὺσ Mosqu. αὐτοῖς Suid. u. Suidbg. | 12 προεληλύθεσαν Suidb. | 14 Ἀπολινάριος — 15 οἶός τε ἦν] Βασίλειος Suidb. Γρηγόριος Suidg. u. Mosqu.; vgl. ob. Ζ. 2 f)11 b. Nicetas Thesaur. V 38 P G 139, 1395 D [griechisch Mai, Spicileg. Rom. IV 424]: Ἀλλὰ καὶ ὁ δυσσεβὴς φιλοστόργοις ἐν τῷ όγδόῳ τῆς ἱστορίας λόγῳ τὸν δυσσεβέστατον τοῦτον Εὐνόμιον ἐπαινῶν φησιν
[*](31 f vgl. Photii Bibliotheca Cod. 137 S. 97b 2f)[*](31 καὶ > L)Βασίλειος μὲν Ἀπολιναρίου λαμπρότερος ἦν. τῷ δὲ Γρηγορίῳ καὶ [*](Phot.) παρ᾿ ἀμφοτέροις ἐξεταζομένῳ μείζω βάσιν εἰς συγγραφὰς ὁ λόγος· καὶ ἦν εἰπεῖν Ἀπολιναρίου μὲν ἁδρότερος, βασιλείου δὲ σταθερώτερος.
[*](1 u. unt. S. 114, 33 vgl. Photii Bibliotheca Cod. 137 S. 97 b 5 f)[*](2 ἀμφοτέροις B, aber s. unt. Ζ. 10 u. 31 | μείζων B, corr. Bochart)μὴν καὶ συγγράφειν ἕκαστος αὐτῶν ἐς τὸν ἑαυτοῦ τρόπον ἠν ἱκανώτατος. Suid. τῷ μέν γε Ἀπολιναρίῳ τὸ ὑπομνηματικὸν εἶδος ἄριστα εἶχε, Βασίλειος δὲ πανηγυρίσαι λαμπρότατος ἦν. τῷ δέ γε Γρηγορίῳ καὶ παρ’ ἀμφοτέρους ἐξεταζομένῳ μείζω βάσιν εἰς εἶχεν ὁ λόγος· καὶ ἦν εἰπεῖν Ἀπολιναρίου μὲν Βασιλείου δὲ σταθερώτερος. τοσαύτης δὲ αὐτοῖς ἐν τῷ λέγειν γράφειν δυνάμεως οὔσης, καὶ τὸ ἠθος οὐδὲν ἡττον οἱ ἄνδρες παρείχοντο πρὸς τὴν τῶν πολλῶν θέαν ἐπαγωγότατον· ὥστε καὶ οἶς ὡρῶντο καὶ οἶς ἔλεγον καὶ ὁπόσα γράφοντες διεδίδοσαν, διὰ πάντων ᾕρουν εἰς τὴν ἑαυτῶν κοινωνίαν τοὺς καθ᾿ ὁτιοῦν αὐτῶν ἁλίσκεσθαι δυναμένους.
Τοσαῦτα περὶ αὐτῶν ὡς ἐν παραδρομῇ Φιλοστόργιος ὁ Ἀρειανὸς εγραψεν.
[*](8 τοῦ — ἀπολιναρίου Mosqu. | Ἀπολιναρίῳ — 9 ἦν] Βασιλείῳ τὸ εἶδος τοῦ λόγου μακρῷ (+ τινι TU) ἄριστα εἶχεν· ἦν γὰρ πανηγυρίσαι λαμπρότατος· ὁ δέ γε Ἀπολινάριος ἐν τῷ ὐπομνηματικῷ εἴδει τῆς λέξεως καὶ αὐτὸς ἄριστα εἶχε Suidb. | 10 ἀμφοτέρουσ Mosqu. u. Suid. Cod. S ἀμφότερα Suidb. Codd. BE ἀμφοτέροισ die übr. HSS überall | 11 καὶ ἦν — 17 ἐνισταμένους > Suidb. | 12/13 καὶ γράφειν u. 13 οἱ ἄνδρες > Μοsqu. | 14 ἐπαγωγόν Mosqu. | 15 — 17 δυναμένους] πάντασ εἰσ τὴν αὑτῶν ᾕρουν κοινωνίαν Mosqu. | 16 αὐτῶν näml. «qualibet istarum «] ob αὐτοῖς? Loofs | 18 ὡς ἐν παραδρομῇ] ὁ Mosqu. | ὁ Ἀρειανὸς] καὶ ταῦτα Ἀρειανὸς ὢν Suidg. u. Mosqu. | 19 ἔγραψεν > Mosqu.)ὡς ὁ Ἀπολινάριος τὸ ὑπομνηματικὸν εἶδος τῆς λέξεως ἄριστα εἶχε, Nicet. Βασίλειος δὲ πανηγυρίσαι μόνον λαμπρότατος ἦν. τῷ δὲ Γρηγορίῳ ἑκάτερα παρ᾿ ἀμφοτέρους ἐξεταζομένῳ μείζω βάσι εἰς εἶχεν ὁ λόγος· καὶ ἦν εἰπεῖν Ἀπολιναρίου μὲν ἁδρότερος, δὲ σταθηρότερος.
11c. Psellus Λόγος πρὸς Πόθον 6 ed. A. Papadopoulos-Kerameus, Journal du Ministere Russe de l'Instr. Publ., Janvier 1910, Partie class. S. 8: Κἂν Φιλοστόργιος δέ τις ἐν τοῖς κρείττοσι τοῦτον (näml. Gregor v. Nazianz) ἠρίθμησε, μείζονα τῶν ἄλλων τὴν βάσι αὐτῷ τῶν λόγων φάμενος, οὐ πάνυ τῇ μαρτυρίᾳ γέγηθα.