Selecta in Psalmos [Dub.]

Origen

Origenes. Origenis Opera Omnia, Volume 2 (Patrologia Graeca, Tomus 12). La Rue, Charles de, editor; La Rue, Charles Vincent de, editor. Paris: J. P. Migne, 1862.

Ῥάβδος εὐθύτητος ἡ ῥάβδος τῆς βασιλείαςσου, κ. τ. ἑ. Ἥ ῥάβδος Χριστοῦ(39) ᾗ χρῆται κολάζων τοὺς ἁμαρτάνοντας , ῥάβδος εὐθύτητος εἵρηται, εὐθὑνουσα, [*](95 Matth. IX, 5.) [*]((33) Τὴν σοφίαν, etc. Codex Coislinianus et ca- ten(- Burlvri.) [*]((34) Αὕτη ἡ ῥομφαία, etc. Schedæ Grabii.) [*]((35) Μήποτε ὁ μηρός, etc. Catena Corderii.) [*]((36) Οἱ ἀληθεῖς, etc. Schedæ Grabir.)

1432
καὶ πάσης σκολιότητος ἀπαλλάττουσα τοὺς βασιλευομένους. Καὶ ἐπεὶ ἐξουσίᾳ βασιλικῇ δι’ αὐτῆς κολάζει, ῥάβδος ἐστὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ.

Θυγατέρες βασιλέων ἐν τῇ τιμῇ σου. Παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεβιῶν σου, ἐν ἱματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη, πεποικιλμένη, κ. τ. ἑ. Οἱ ἅγιοι μαθηταὶ (40) λαβόντες τὴν βασιλείαν τῶν ορανῶν γεγόνασι βασιλεῖς· διόπερ καὶ αἱ ὑπʼ αὐτῶν γεννώμεναι κατʼ ἀρετὴν ψυχαὶ θυγατέρες λέγονται βασιλέων. Πᾶσαι δὲ αὗται αἱ ψυχαὶ, κατὰ τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀρετὴν ἑνούμεναι, μίαν ἀπεργάζονται βαπλίδα παρεστῶσαν ἐκ δεξιῶν Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ. Καὶ νῦν μὲν ἡ Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ διάχρυσα ἔχει ἱμάτια, ἐκ μέρους γινώσκουσα, καὶ ἐκ μέρους προφητεύουσα· ὅταν δὲ ἔλθῃ τὸ τέλειον, καὶ τὸ ἐκ μέρους καταργηθᾔ, τότε ὁλόχρυσα ἕξει τὰ ἱμάτια· ἱμάτιον γάρ ἐπι φύσεως λογικῆς ἡ πολυποίκιλος σοφία τοῦ Θεοῦ.

Καὶ κλῖνον τὸ οὖς σου, κ. τ ἑ. « Κλῖνον τὸ οὖς σου (41),» πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν φησὶν ὁ Παπήρ. Ἐπαινετὴ δὲ ἡ λήθη, αἰτία τοῦ ἐπιθυμηθῆναι τὸ κάλλος τοῦ ἐπιλαθομένου ὑπὸ τοῦ βασιλέως. Ἕτειτο αἰτία τῆς δόξης ἥν ἔχει ἡ Ἐκκλησία, ἐν τῷ κρυπτ τῆς καρδίας ἐστὶ, καὶ ἡ δόξα αὐτῆς ἔνδον ἐστὶν ἐνδ μασιν ἀληθέσι τοῖς κατὰ σοφίαν Θεοῦ, καὶ συνειδότι πλήρει παῥῤησίας. Διὰ τοῦτο λέγεται περὶ αὐ??ζ’ « Πᾶσα ἡ δόξα τῆς θυγατρὸς τοῦ βασιλέως ἔσωθεν· καὶ ἔστιν ἡ δόξα αὐτῆς δόξα ὁποίαν ἔχει ἃν βασιλἐυς θυγάτηρ. Βασιλεὺς δὲ νῦν ὁ Θεὸς λέγεται. Ἀλλὰ καὶ τὰ ἐνδύματα αὐτῆς ποικίλα κατὰ τὰς ἀρετάς. Πᾶσα ἡ δόξα τῆς θυγατρὸς τοῦ βασιλέως ἔσωθεν, κ. τ. ἑ. Πᾶσα ἡ δόξα (42) τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν ἐν τῷ ἔσω ἀνθρώπῳ ἐστὶ κατʼ ἀρετὴ καὶ γνῶσιν θεωρουμένη.

Ἀπενεχθήσονται τῷ βασιλεῖ παρθένοι ὀπίσω αὐτῆς, αἰ πλησίον αὐτῆς ἀπενεχθήσοαταί σαι, κ. τ. ἑ. Αἱ ἀμίαντοι (43) καὶ καθαραὶ, καὶ διὰ τσῦτο παρθένοι ψυχαὶ ἐξελθοῦσαι, ἀπενεχθήσονται τῷ Χριστῷ ἐν εὐφροσύνῃ καὶ ἀγαλλιάσει. Ὁ θάλαμος τοῦ βασιλέως, τουτέστι Χριστοῦ, καὶ ναός ἐστιν αὺ τοῦ· ἐπεὶ καὶ ὁ Θεός ἐστι, καὶ ἀντὶ τῶν πατριαρχῶ γεγόνασιν οἱ ἀπόστολοι.

Τοῦ αὐτοῦ. Πλησίον ἡμῶν (44) εἰσιν ἣ πάντες ἀλ θρωποι, ἢ οἱ μὴ πάντη κατὰ τὰ δόγματα οἰκειοὐμενο.

Ἀντὶ τῶν πατέρων σου ἐγεννήθησάν σοι κ. τ. ἑ. Ἀντὶ Ἀβραὰμ (45), καὶ Ἰσαὰκ, καὶ κὼβ καὶ τῶν λοιπῶν τῶν εὐαρεστησάντων αὐτῷ τῇ Παλαιᾷ, ἐγεννήθησαν οἱ μαθηταὶ, καὶ ἡμςῖς οἱ αὐτῶν πιστεύσαντες, καὶ τὴν ἐκείνην πίστιν κλῃῶ νομήσαντες καὶ γνῶσιν. Κληρονομία γὰρ λογ ογικῆ φύσεώς ἐστι γνῶσις Θεοῦ.

Ὁ Θεὸς ἡμῶν καταφυγὴ καὶ δύναμις, κ. τ. ἑ. Θεὸς μόνος (46) καταφυγὴ, διὸ ἐπὶ μηδένα ἄλλα [*]((44) Πλησίον ἡμῶν, etc. Codex Coisliuianus schedæ fGrahii ct catena Barbari.) [*]((45) Ἀντὶ Ἀβραάμ, etc. Schedæ Grabi et cater Barbari.) [*]((46) Θεὺς μόνος, etc. Catena Corderii.)

1433
καταφεύγωμεν. Εἰ δυνάμει ὁ δυνάμενος δύναται, Θεὸς δὲ τῶν ἀγίων ἡ δύναμις, Θεῷ ὁ ἅγιος δύναται. Ἀλλὰ καὶ βοηθὸς ἐν θλίψεσιν ὁ Θεὸς, ἵνα ἐν αὐταῖς καυχησώμεθα ὑπομένοντες αὐτάς. Ἐπίστησον δὲ τὸ, « Πολλαὶ αἱ θλίψεις τῶν δικαίων· » ἑτέραι οὖσαι παρὰ τὰς μάστιγας τῶν ἁμαρτωλῶν. Καὶ διὰ τὸ στενὴν καὶ τεθλιμμένην εἶναι τὴν ὁδὸν τὴν ἀπάγουσαν εἰς ζωὴν, ἤν ὀλίγοι εὑρίσκουσι· μήποτε εὑρίσκουσιν αἱ θλίψεις τοὺς δικαίους. « Διὰ τοῦτο οὐ φοβηθησόμεθα, » καὶ ἐξῆς. Ἐν τῇ συντελείᾳ οἱ μὲν ἁμαρτωλοὶ ὄντες γῆ ταραχθήσονται, οἱ δὲ ἅγιοι, ὄρη, μετατεθήσονται τὴν μετάθεσιν τοῦ Ἑνώχ. Μετατέθειται δὲ καὶ ὄρος ὁ Ἰσραὴλ διὰ τὰ ἔθνη. Ἀπὸ κοινοῦ τὸ, « ἐν τῇ κραταιότητι αὐτοῦ, » ἵνʼ ᾖ « Διὰ τοῦτο οὐ φοβηθησόμεθα, ἐν τῷ ταράσσεσθαι τὴν γῆν, καὶ μετατίθεσθαι τὰ ὄρη » ἐν τῇ κραταιότητι αὐτοῦ.

Τοῦ αὐτοῦ. Φεύγοντες τὴν πορνείαν (47), τῇ σωφροσύνῃ προσφύγομεν, καὶ κατὰ τῆς γαστριμαργίας μαχόμενοι, μετὰ τῆς ἐγκρατείας μαχόμεθα. Εἰ γὰρ προσφεύγομεν, καταφυγὴ ὀνομάζεται· εἰ δὲ σὺν αὐτῇ πολεμοῦμεν, δύναμις.

Διὰ τοῦτο οὐ φοβηθησόμεθα ἐν τῷ ταράσσεσθαι τὴν γῆν, κ. τ. ἑ. Θαλάσσας καὶ ὄρη (48) νῦν φύσεις λέγει λογικὰς ὑψουμένας καὶ ἐπαιρομένας κατὰ τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ.

Τοῦ ποταμοῦ τὰ ὀρμήματα εὐφραίνουσι τὴν πόλιν τοῦ Θεοῦ, κ. τ. ἑ Τοῦ ποταμοῦ (49) τὰ ὁρμήματα κατὰ τὰς διαιρέσεις τῶν χαρισμάτων καὶ τὰς διαιρέσεις τῶν διακονιῶν. Βοηθεἵται ἡ πόλις τοῦ Θεοῦ, ἐγγιζούσης ἡμέρας. Γράφεται δὲ καὶ,« Βοηθήσει αὐτῆς τῷ προσώπῳ· » σώζει γὰρ αὐτῆς τὸ κάλλος ἄτρωτον, ἡνίκα παρὰ τῶν ἀντικειμένων ταράσσεται.

Τοῦ αὐτοῦ. Πόλις Θεοῦ (50) ἤτοι ἡ Ἐκκλησία, αὕτη ἡ λογικὴ ψυχή· ποταμοῦ δὲ ὁρμήματα, τὰ τοῦ Πνεύματος χαρίσματα.

Ἐταράχθησαν ἔθνη, ἔκ. λιναν βασ λεῖαι, κ. τ. ἑ. Ἐν τῇ Χριστοῦ ἐπιδημίᾳ (51) ἔκλιναν αἱ βασιλεῖαι. « Ἔδωκε φωνὴν αὐτοῦ ὁ Χριστὸς, ἐσαλεύθη ἡ γῆ· ἀντὶ τοῦ, οἱ ἐπὶ τῆς γῆς, τῶν πανταχοῦ Ἐκκλησιῶν συνισταμένων.

Τοῦ αὐτοῦ. Ἐὰν ἀκούσῃ φωνῆς (52) Κυρίου ψυχὴ λογικὴ, σαλεύεται, μεταβαίνουσα ἀπὸ κακίας πρὸς ἀρετὴν, καὶ ἀπὸ ἀγνωσίας εἰς γνῶσιν Θεοῦ. Τῆς θείας, φησὶ, βοηθείας ἐπιφανείσης, νῶτα δεδώκασιν οἱ πολέμιοι, καὶ αἱ τἀναντία πάλαι φρονοῦσαι βασιλεῖαι ὑπέκλιναν τὸν αὐχένα τῷ θείῳ ζυγῷ καὶ σωτηρίῳ· τῇ γὰρ ἀληθείᾳ καὶ τῇ τῶν πραγμάτων μαρτυρίᾳ καὶ ταῖς παντοδαπαῖς θαυματουργίαις οἶον φωνῇ τινι χρησάμενος ὁ Θεὸς, τὸ οἰκεῖον ὕψος τοῖς ἀνθρώποις ὑπέδειξεν.

Ἄγταναιρῶν πολέμους μέχρι τῶν περάτων τῆς γῆς, τόξον συντρίψει καὶ συγκλάσει ὅπλον, καὶ [*](1 Psal. XXXIII, 20. 2 Matth. VII, 14. 3 Psal. XLV, 6.) [*]((47) Φεύγοντες τὴν πορνείαν, etc. Schedæ Grabii et Catena Barbari.) [*]((48) Θαλάσσας καὶ ὄρη. etc. Schedæ Grabii, codex Coishinianus et Catena Barbari.) [*]((50) Πόλις Θεοῦ, etc. Schedæ Grabii et Catena)

1436
θυρεοὺς κατακαύσει ἐν πυρὶ, κ. τ. ἑ. Δὑνπαι τὸ (53), « ἀνταναιρῶν πολέμους, » λέγεσθαι, ἐπεὶ ἐπαύσαντο ὑπὸ Ῥωμαίων οἱ πρότερον συνεχεἱς γινόμενοι πόλεμοι, ὑπὸ μίαν ποιησάντων βασιλείαν τὰς πρότερον πολλὰς μετὰ τὴν γένεσιν τοῦ Σωτῆρος. Γἑγονε γὰρ « δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ, καὶ ἐπὶ γῆς εἰ ρἡνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία. » Ὁ Κύριος οὗν Ἰησοῦς ἔθετο τὰ ἐπὶ γῆς τέρατα, ἀνταναιρῶν τοὺς ἕως τῶν περάτων τῆς γῆς πολέμους, οὓς ἐπολεμοῦντο Οἱ ἄνθρωποι. Ἀνταναιρῶν δὲ τοὺς πολέμους σονέτριψς τὸ τόξον, ἀφʼ οὗ ἐπέμποωτο τὰ πεπυρωμένα βέλη τοῦ διαβόλου, καὶ συνέκλασα τὸ ὅπλον αὐτοῦ, καὶ ποῦς θυρεοὺς κατέκαυσε. Τὸ δὲ ὑψωθήσομαι » Θεθῦ φωνὴ λέγοντος ταῦτα, μετὰ τὸ ἀνταναιρεθῆναι τοὺς ἕως τῶν περάτων τῆς γῆς πολέμους, καὶ συντκβῆναι τόξον, καὶ συγκλασθῆναι ὅπλον.

Τοῦ αὐτοῦ. Τόξον νῦν (54) καὶ ὅπλον καὶ θυρεὺν, κατάστασιν χειρίστην φησὶ καὶ λογισμοὺς πονηρούς.

Σχολάσατε, καὶ γνῶτε, ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ Θεός, κ. τ. ἑ. Σχολῆς χρεία (55) πρὸς τὸριον.

Πάνται τὰ ἔθνη, κροτήσατε χεῖρας, κ. τ. ἑ. Οἱονεὶ φωνὴν (56) ἀφιέτωσαν ἀγαλλιάσεως ἀτὸ τῶν καλῶν ἔργων αἱ χεῖρες ἡμῶν. Καὶ γὰρ ἀλαλάζοντες, καὶ ὅτι ποτʼ οὖν πράττοντες, ἤτοι τῷ Θεῷ ποιοῦμεν. ὅταν κατὰ Θεὸν ᾖ, ἢ τῷ διαβόλῳ, ὅταν κακίαν ἐνεργοῦμεν. Οὕτω δὲ καὶ τῷ Θεῷ ψάλλομεν, καὶ τῷ βεσιλεἴ Χριστῷ, ἀπὸ κοινοῦ τὸ ἐν φωνῇ ἀγαλλιάσεως· ἵν’ ᾖ τό· Κροτήσατε χεῖρας τῷ Θεῷ ἐν φωνῇ ἀγαλλιάσεως. Εἶναι δύναται πᾶσα ἡ κατὰ Θεὸν, ᾖ ἔπεται τὸ ἀγαλλιᾷν· ἡ δʼ ἐναντία κλαυθμός. Καὶ πάλαι μὴν Κύριος ἦν οὐκ ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν, καὶ ὕψιστος ὀ??γοις, καὶ φοβερὸς εὐλαβέσιν εὐαριθμήτοις, καὶ βαπλεὺς οὐ πολλοῖς, καὶ μέγας σπανίοις, ὁποῖος ἦν ὁ μέγας Ἰσαὰκ καὶ ὁ μέγας Μωσῆς· νυνὶ δὲ παλλῷ πλείοσι ταῦτα πάντα ἐστίν· ἔσται δὲ καὶ ἅπαξ πλλῶς πάντα ἐν πᾶσι. Πρότερον μὲν ἐπὶ τὸν Ἰσραὴλ μόνογ ἦν μέγα τὸ ὄνομα αὐτοῦ· ἀπὸ δὲ τῆς Χριστοῦ παρουσίας μέγας ἐστὶν ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν. Βαιλεὺς γὰρ νῦν πάσης τῆς γῆς ὁ Θεὸς, ὅτε ἐβασίλευσεν ὁ Θεὶς ἐπὶ τὰ ἔθνη.

Τοῦ αὐτοῦ. Ἐπὶ ταῖς νίκαις (57) πεφὑκασιν οἱ ἄνθρωποι τὰς χεἴρας κροτεῖν. Τοιγαροῦν κροτήσω μεν καὶ ἡμεῖς ἐπὶ τῇ νίκῃ τοῦ εἰπόντος· « Θαρσεἴτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον. » Ἀλαλαγμός ἐστιν ἐπινίκιος ᾠδή. Παρακελεύεται οὖν ἀλαλάζειν τά ἔθνη ἐπὶ τῇ καταπτώσει τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων.