Selecta in Psalmos [Dub.]

σης συντελείας εἶδον πέρας· πλατεῖα ἐντολ σφόδρα, κ. τ. ἑ. Ὑπὲρ πάντας τοὺς ἔξωθεν ς οἱ λόγοι τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ πλατύνουσι ἴροντες τὴν ψυχήν.

ς ἠγάπησα τὸν νόμον σου, Κύριε· ὅλην τὴν αν μελέτη μου ἐστίν, κ. τ. ἑ. Μελετᾶται νόὐκ ἐν λέξεσι καὶ φωναῖς μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν εσιν. Ὅτε γὰρ ἀναγινώσκει τις, νοῶν τὰ λεγόκαὶ πράττων αὐτὰ, μὴ παραλιπὼν ἔν τινι πράἀλλὰ ἐν πᾶσι ποιῶν ὅ βούλεται ὁ νόμος, οὗτος λέγων καὶ ἀναγινώσκων καὶ ποάττων μελετᾷ οῦ Θεοῦ νόμον. Ἐνθάδε μὲν οὖν λέγεται, « Ὅλην ἡμέραν μελέτη μού ἐστιν, » ἐν δὲ τῷ πρώτῳ μῶ οὐ μόνον τὴν ἡμέραν, ἀλλὰ καὶ τὴν νύκτα τὸν ἐσόμενον μακάριον δεῖν μελετᾶν τὸν νόμον. ἡποτε ἐνταῦθα παρέλιπε τὴν νύκτα; Ὅτι μικτός ν ἐνταῦθα τῶν ἀνθρώπων ὁ βίος, διὰ τοῦτο καὶ ραν νῦν ἔχομεν καὶ νύκτα· ὅταν δὲ ἄγιοι γενώα καὶ μακάριοι. νὺξ ἡμᾶς οὐ διαδέξεται, ἀλλʼ ἐν ῃ ἐσόμεθα τῇ ἡμέρᾳ. Ὅρα οὖν ὡς μὲν ὁ ἐνταῦθα ευόμενος, ἤτοι μὴ κατὰ βίον τέλειος (πορεία γάρ ν ἡ κατὰ κόσμον ἀναστροφή) οὐδέπω καθαρῶς εύεται, ἀλλʼ ὁτὲ μὲν ἐν ἡμέρᾳ ἐστὶν, ὁτὲ δὲ ἐν τί· ἐν ἡμέρᾳ μὲν, ὅτε τὰ κατὰ τὸν νόμον καθήτα ποιεῖ· ἐν νυκτὶ δὲ, ὅτε οὐδέπω ὅλῃ καρδίᾳ (κἂν ἔτᾷ τὸν νόμον,) ποιεῖ τὸν νόμον, ἢ καὶ ὅτε παρὰ καθήκοντα πράττει. Ὁ μὲν οὖν ἀρχόμενος, ἢ καὶ οκόπτων, μελετᾷ τὸν νόμον ἡμέρας καὶ νυκτός· ὁ τετελειωμένος οὐκ ἔστιν ἐν νυκτὶ, ἀλλʼ ἐν ἡμέρᾳ, ὁ Παῦλός φησιν· « Ἡ νὺξ προέκοψεν, ἡ δὲ ἡμέρα γικεν ὡς ἐν ἡμέρᾳ εὐσχημόνως περιπατήσωμεν.» ὶ πάλιν· « Ἄρα οὖν οὐκέτι ἐσμὲν νυκτὸς οὐδὲ ότους, ἀλλʼ ἐσμὲν τέκνα φωτὸς καὶ ἡμέρας. »

Ὑπὲρ τοὺς ἐχθρούς μου ἐσόφισάς με τὴν ἐνλήν σου, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα ἐμή ἐστιν, κ. τ. ἑ. οῦς παθῶν γυμνωθεὶς καὶ γνώσεως μέτοχος γεγος πανουργότερος γίνεται τῶν δαιμόνων, λέγων ολλάκις τὸ τοῦ Παύλου, τὸ, « Οὐ γὰρ αὐτοῦ τὰ νοήατα ἀγνοοῦμεν. »

Τοῦ αὐτοῦ. Ἐχθροὺς νῦν φησιν ἐπιδικαζομένους ὧν ἐντολῶν, καὶ μισοῦντας ἡμᾶς· οἷς ἡμεῖς οὐκ θραίνομεν. Σημαίνει τοὺς ἐκ περιτομῆς Ἰουδαίους· ὲρ τούτους γὰρ ὁ Χριστιανὸς ἐσοφίσθη τὴν ἐντολὴν οῦ Θεοῦ, πνευματικῶς τὸν νόμον νοῶν καὶ φυλάττῶν. [*](37 Rom. VI, 18. 38 ibid. 22. Rom. XIII, 12, 13. 40 I Thess. v, 5. 41 II Cor. II 11.)

Ὑπὲρ πάντας τοὺς διδάσκοντάς με συνῆκα, ὅτι τὰ μαρτύριά σου μελέτη μου ἐστίν, κ. τ. ἑ. Αἱ Γραφαὶ ἐκείνων ἦσαν πρῶται· ἐπιστεύθησαν τὰ λόγια τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνοι διδάσκαλοι ἐπαγγέλλονται γεγονέναι, ἅτε πρῶτοι παραλαβόντες νόμον καὶ προφήτας. Ἡμεῖς οὖν οἱ ἀπὸ τῶν ἐθνῶν λέγομεν· « Ὑπὲρ πάντας τοὺς διδάσκοντάς με συνῆκα. » Διὰ τί θέ; « Ὅτι τὰ μαρτύριά σου μελέτη μου ἐστί. » Καινὰ εὑρίσκω μαρτύρια παρὰ τὰ πολλάκις εἰρημένα μαρτύρια. Μελέτη μου γάρ ἐστι τὰ μαρτύρια Ἰησοῦ Χριστοῦ· παρεδεξάμην γὰρ αὐτὰ τὰ μαρτύρια, καὶ διὰ τοῦτο ἐγὼ ὑπὲρ πάντας τοὺς διδάσκοντάς με συνῆκα. Εἶπεν αὐτοὺς ἐχθροὺς ὁ Ἐκκλησιαστικὸς, εἶπεν αὐτοὺς διδάσκοντας· νῦν λέγει αὐτοὺς καὶ πρεσβυτέρους.

Ὑπὲρ πρεσβυτέρους συνῆκα, ὅτι τὰς ἐντολάς σου ἐξεδήτησα, κ. τ. ἑ. Χρήζομαι τούτῳ τῷ ῥητῷ πρὸς τοὺς γέροντας τοὺς μακρὸν χρόνον καὶ τὴν ἀπάθειαν νομίζοντας εἶναι πρόξενον τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ.

Ἐκ πάσης ὀδοῦ πονηρᾶς ἐκώλυσα τοὺς πόδας μου, ὅπως ἄν φυλάξω τοὺς λόγους σου, κ. τ. ἑ. Πονηρὰς ὁδοὺς ὡδεύομεν, « ἀνόητοι » ὄντες ποτὲ « καὶ ἀπειθεῖς, πλανώμενοι, δουλεύοντες ἐπιθυμίαις καὶ ἡδοναῖς ποικίλαις, » καὶ τὰ ἐξῆς. Ἐκεῖναι μὲν ἦσαν ὁδοὶ πονηραί. Τελεία ἡ φωνὴ αὕτη Ἐκκλησιαστικοῦ. Ὅσον γὰρ ἔτι ἁμαρτάνομεν, λέγειν ταῦτα οὐ δυνάμεθα· ἐκ τοῦ γὰρ κωλύειν τοὺς πόδας ἡμῶν ἐκ πάσης ὁδοῦ πονηρᾶς φυλάξομεν τοὺς λόγους τοῦ Θεοῦ. Ποίους λόγους; τοὺς ἐν νόμῳ, νοήσαντες αὐτοὺς πνευματικῶς, καὶ ἐπιγινώσκοντες τὸν διʼ αὐτῶν κηρυττόμενον Ἰησοῦν Χριστόν. Ἐμφαίνει δὲ τὸ ἐλεύθερον τῆς προαιρέσεως τὸ, « Ἐκώλυσα τοὺς πόδας. » Ὡς γὰρ ἐπʼ αὐτῷ ὄντος τοῦ κινεῖν τοὺς πόδας εἰς τὸ βαδίζειν, ἢ καὶ κωλύειν αὐτοὺς, τὸ προκείμενον εἶπεν.

Ἀπὸ τῶν κριμάτων σου οὐκ ἐξέκλινα, ὅτι σὺ ἐνομοθέτησάς με, κ. τ. ἑ. Τοῦ σοῦ διαπαντὸς ἐμεμνήμην δικαστηρίου. Ἐν ἐνάτῳ δὲ λέγει ψαλμῷ· « Κατάστησον νομοθέτην ἐπʼ αὐτούς. Γνώτωσαν ἔῶνη, ὅτι ἄνθρωποί εἰσιν. » Μωϋσῆς μὲν γὰρ ἐνομοθέτησε τὰ τοῦ γράμματος τοῖς μὴ δυναμένοις χωρεῖν τὴν ἐπιδημίαν τῆς Καινῆς Διαθήκης· Ἰησοῦς δὲ Χριστὸς ἐπιδημήσας ἐνομοθέτησέ μοι τὸ Εὐαγγέλιον, καὶ πνευματικόν μοι τὸν Μωυσέως ἔδειξε νόμον.

Ὡς γλυκέα τῷ λάρυγγί μου τὰ λόγιά σου, ὑπἐρ μέλι τῷ στόματί μου, κ. τ. ἑ. Ὁ ἡδόμενο, καὶ τρεφόμενος ἐπὶ τῇ γνώσει νοῦς ὀνομάζεται στόμα

Ἀπὸ τῶν ἐντολῶν σου συνῆκα· διὰ τοῦτο ἐμ σησα πᾶσαν ὀδὸν ἀδικίας, κ. τ. ἑ. Ἐν ταῖς σαῖς συνετὸς γενόμενος ἐντολαῖς διαιρούσαις μοι τὰ πρακτέα· καὶ μὴν οὐ μόνον ἄπειμι πάσης ὁδοῦ ἀδικίας. ἀλὶὰ καὶ μεμίσηκα.

σα καὶ ἔστησα τοῦ φυλάξασθαι τὰ κρίματα καιοσύνης σου, κ. τ. ἑ. Τὸ ἀμετάθετον τοῦ ὅρκον ὠνόμασεν.

αὐτοῦ. Τί ποιεῖ ἐνθάδε τὸ «ὥμοσα ζητηΔιέθετο διαθήκην πρὸς τοὺς ἐκλεκτοὺς αὐ Καὶ ταύτην τὴν διαθήκην πρὸς τοὺς ἐκλεκτοὺς διαθεμένου τοῦ Θεοῦ ὁ πιστεύων παρεδέξατο, νεὶ ὅρκοις μεταξὺ τοῦ Θεοῦ ἐποιήσατο παρανος αὐτοῦ τὴν διαθήκην, ὥστε στῆσαι καὶ φυαι τὰ κρίματα τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ. Ἵστημι σὶν, αὐτὰ τῇ ἐμῇ ψυχῇ· καὶ ὅταν αὐτὰ στήσω, ἐκεῖνο τὸ εἰρημένον παρὰ τῷ Σολομῶντι ἐν μίαις· « Λογισμοὶ δικαίων κρίματα. Ἐκεῖνα ρίματά » ἐστι « τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ· ὲ γενόμενα, ὅτε ὤμοσα καὶ ἔστησα αὐτὰ ἐν Τὸ δὲ «στῆσαι ἐνταῦθα τὸ βεβαίως ὁρίσαι καὶ τὸ « ὀμόσαι τουτέστι τὸ ἀμεταθέτως προθέσθαι, καὶ ἀπαράβατον φυλάττειν τὸ ἔργον κου μετὰ βεβαιώσεως προελέσθαι.

ἑκούσια τοῦ στόματός μου εὐδόκησον δὴ, καὶ τὰ κρίματά σου δίδαξόν με, κ. τ. ἑ. ὧν οὐ διετάχθημεν ποιεῖν, ἀλλὰ προαιρέσει μεν, ταῦτά φησιν ἑκούσια τοῦ στόματος ἡμῶν· εἰ παρθενίαν ἀσκήσω, ἢν οὐ προσετάχθην οὐδὲ ὕσθην, ἀλλʼ ἑκουσίως τοῦτο ποιῆσαι κρεῖσσον μαι. Τοῦτο οὖν εὐδόκησον, Κύριε. Καὶ ἐπὶ ἅλὲ ὁμοίως τῶν κατὰ τὸν βίον ἡμῶν τοιαῦτα εὐαεν, ὧν τινὰ μὲν ποιοῦμεν ὡς προστεταγμένοι τινὰ δὲ πράττομεν ἑκουσίως.

ψυχή μου ἐν ταῖς χερσί σου διαπαντὸς, καὶ όμου σου οὐκ ἐπελαθόμην, κ. τ. ἑ. Ζητήσεις ἡ ψυχὴ τοῦ Δαθῒδ ἐν ταῖς χερσὶ τοῦ Θεοῦ διοός· πότερον ὡς ἐν δικαιοσύνῃ, ἢ ὡς ἐν γνώσει. άχα τὸ πρότερον· ἀγγέλων μὲν γάρ ἐστι τὸ ντὸς θλέπειν τὸ πρόσωπον τοῦ Θεοῦ, τουτέστι εωρίαν αὐτοῦ, ἀνθρώπων δὲ τὸ δύνασθαι διαὁς δικαιοπραγεῖν κατʼ ἐνέργειαν· ὅπερ ἐστὶ τὸ ἐν ταῖς χερσὶ τοῦ Θεοῦ· ἡ γὰρ κατὰ διάνοιαν ρπραγία μόνῳ προσῆν τῷ Χριστῷ, ὅς ἁμαρτίαν ποίησε, δηλονότι κατʼ ἐνέργειαν, καὶ οὐχ εὑρέθη ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ σαφὲς, ὅτι κατὰ διάἀφʼ ἧς προέρχονται τὰ περιττὰ τῆς καρδίας. ψυχήν μοὺ σοι ἐγχειρίζω πάντοτε, σὲ φρουρὸν μαι καὶ ὑπερασπιστὴν καὶ κυβερνήτην αὐτῆς· ιὰ τοῦτο τοῦ νόμου σου οὐκ ἐπελαθόμην, ἵνα μὴ έσω. Πᾶς ὁ ἀναθεὶς ἑαυτὸν τῷ Θεῷ, τὴν ψυχὴν ῦ παρατίθεται εἰς τὰς χεῖρας αὐτοῦ, καθὼς καὶ χοῦ εἶπεν· « Ὅτι σὺ εἶ ὁ ὑπερασπιστής μου, ε, εἰς χεῖράς σου παραθήσομαι τὸ πνεῦμά μου. μερίζει ἑαυτὸν εἰς ἡδονὰς καὶ πάθη σωματικὰ φροντίδας βιωτικὰς, οὐ παρατίθεται τὴν ψυχὴν οῦ εἰς χεῖρας Θεοῦ.

οῦ αὐτοῦ. Ὁ δὲ Ἀκύλας οὕτω· « Ψυχή μου ἐν σῷ μου ἐνδελεχῶς καὶ διηνεκῶς, καὶ νόμου σου οὐκ αθόμην » ὁ δὲ Σύμμαχος· « Ἡ ψυχή μου μετὰ άς μου διαπαντός· » ἡ δὲ πέμπτη ὁμοίως τοῖς δομήκοντα.

Ἔθεντο ἁμαρτωλοὶ παγίδα μοι, καὶ ἐκ τῶν ἐντολῶν σου οὐκ ἐπλανήθην, κ. τ. ἑ. Παγίδας οἱ ἁμαρτωλοὶ πολλὰς τοῖς δικαίοις καὶ διαφόρους ῥάπτουσιν· οἷον τῷ Ἰωσὴφ ἡ Αἰγυπτία καὶ οἱ ἀδελφοί· τῷ Δανιὴλ οἱ ἀπὸ τοῦ Δαρείου λαβόντες ἐξουσίαν· ἀλλʼ οὐκ ἀπεπλανήθησαν τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ· διὰ τοῦτο τῶν παγίδων ἀνώτεροι ἐγένοντο.

Ἐκληρονόμησα τὰ μαρτύριά σου εἰς τὸν αἰῶνα, ὅτι ἀγαλλίαμα τῆς καρδίας μου εἰσὶν, κ. τ. ἑ. Ὅσοι χαίρουσι ταῖς ἐντολαῖς τοῦ Θεοῦ, καὶ τὴν δικαιοπραγίαν ἀσπάζονται, οὗτοι διαπαντὸς κληρονομοῦσιν αὐτοῦ τὰ μαρτύρια, κλῆρον αὐτὰ καὶ μερίδα ἀντὶ πάντων τῶν ἐν τῷ κόσμῳ κτώμενοι, καὶ ὅπερ ἐὰν πάθωσιν ἐπʼ αὐτοῖς, εὐφραινόμενοι.

Ἔκλινα τὴν καρδίαν μου τοῦ ποιῆσαι τὰ δικαιώματά σου εἰς τὸν αἰλῶνα διʼ ἀντάμειψτν, κ. τ. ἑ. Εἰδὼς ἀποκειμένην ἀμοιβὴν ἔκλινα, ἥτις ἐστὶ βασιλεία Θεοῦ· « Ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε, καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε, καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἅ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν. »

Τοῦ αὐτοῦ. Ἡ ἀντάμειψις τῶν δικαιωμάτων, ἡ γνῶσις αὐτῶν ἐστιν.

Παρανόμους ἐμίσησα, τὸν δὲ νόμον σου ἠγάπησα, κ. τ. ἑ. Ὁ παράνομος, καθὸ παράνομος ὑπάρχει, μισητός ἐστι· καθὸ δὲ εἰκὼν καὶ πλάσμα Θεοῦ, ἀγαπητός ἐστι. Κατὰ γοῦν τὴν δευτέραν ἔννοιαν καὶ τοῖς ἐν τῇ φυλακῇ προσβάλλειν ἡμῖν προτέτακται, καὶ εὖ ποιεῖν τοὺς κακούργους νενομοθέτηται. Δύναται δὲ ἐνταῦθα λέγειν λόγους καὶ νόμους οῦς μεμίσηκεν ὁ Δαυΐδ.