Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

4. Εἰ γὰρ καξὶ οὐ δεδόξασται ὁ γάμος ὡς ἡ παρθενία, ὑπὲρ αὐτὸν δὲ ὑπάρχει ἠ παρθενία (παρθενία δὲ ἀληθεύουσα ἔνδοξος καὶ ἐνάρετος κέκληται, οὐ μεμολυσμένη), καὶ ὁ γάμος δὲ σεμνός, <εἴ τις> εἰς παιδοποιίαν, οὐκ εἰς αἰσχύνην τὰ ἐκ θεοῦ καλῶς κεκτισμένα † ἀπαγορεύει, ἀλλ᾿ οὔτε ἄλλως μεταχειρίζεται τῆς τοῦ γάμου κοινωνίας τὴν ἐκ θεοῦ [*](12 Gen. 4,2- 14 Gen. 9, 20 - 15 Gen. 9, 21 - 20 vgl. Gen. 9, 22- 24f vgl. haer. 48, 9,4ff; II 231,10ff) [*](M U) [*](1 ἀλέξησιν]ἔλεγχον U 4 ὐμῶν<U 7 πεφθαρμένων U 9 πῶς οὖν — σώματι <Μ 10 συναφρέντα <Μ 11 γεγενημένον *] γεγεννημένον M U | <δεῖ> Corn. 13 ὃς *]ὅτι M U 14 ἀμπελῶν + οὐκ ἐφύτευσεν ἀμπελῶνα U 16 <ἐξ>ῆν* 19 διὰ + <τε>?* 20 τοῦ <U 21 κωλάζονται Μ | αὐτῶν <U 22 ἡμῖν*] ὐμῖν M U 25 ἀληθεύουσα + <μόνον>?* 26 καὶ ὀ γάμος δὲ σεμνός*] καὶ ὀ σεμνὸς δὲ γάμος Μ U | <εἴ τις>* 27 κεκτημένα Μ | † ἀπαγορεύει] lies etwa μεθοδεύει* | ἀλλὰ Μ 28 τὴν <Μ )

402
τεταγμένην ἀγωγήν.

παρθενία γάρ ἐστιν ἠλθῶς [ὡς] ἐκείνη ἡ ὑπὸ τοῦ ἀγίου ἀποστόλου ἐπαινουμένη, ὅτι »ἡ παρθένος καὶ ἡ ἄγαμος μεριμνᾷ τὰ τοῦ κυρίου, πῶς ἀρέσει τῷ κυρίῳ, ἵνα ᾖ ἁγία τῷ σώματι καὶ τῇ ψυχῇ«, ἵνα δείξῃ ὅτι οὑδεμίαν αἱτίαν ἀμπλακημάτων κἂν ὐπονοηθῆναι ἡ μονότης ἐνδέχεται.

ἀλλὰ καὶ * τὸν Ἀρραὰρ οἴδαμεν παιδοποιοῦντα, φίλον δὲ ὄντα τῷ κυρίῳ, Ἰσαὰκ δὲ καὶ Ἰακὼβ καὶ τοὺς καθεξῆς· καὶ οὔτε ἑαυτοὺς ἐμόλυναν ἀθεμίτοις πράξεσι, παραπτόμενοι μυσαρῶν καὶ* οὔτε ἀντιθέτως ἔσχον πρὸς τὴν ἐκ θεοῦ καλῶς τεταγμένην διὰ σεμνοῦ γάμου παιδοποιίαν

οὔτε οἱ ἐν αὐτοῖς ἁγνείαν τε καὶ παρθενίαν ἀσκήσαντες παρέφθειραν τὸν ἀγῶνα καὶ ἑτέρως μετεποιήσαντο, ὡς διὰ κυβείας τὸν ἐνάρετον τῆς ἀθλήσεως τρόπον ὐποδύντες.

καὶ Ἠλίας μὲν παντελπῶς ἐν πόλεσι τάχιον οὐκ εἰσᾐει οὐδὲ μετὰ γυναικῶν συνόμιλος ἐγίνετο, ἐν δὲ ἐρημίαις διατελῶν ὑπῆρχε καὶ Ἐλισσαῖος καὶ Ἰωάννης καὶ πάντες οἱ τὸν μέγαν τουτονὶ χαρακτῆρα τῆς τῶν ἀγγέλων μιμήσεως <ἐνδείξαντες> καλῶς κατὰ τὴν εὐαγγελικὴν διάταξιν τοῦ κυρίου ἑαυτοὺς διὰ βασιλείαν οὐρανῶν εὐνούχισαν.

Καὶ πολλὰ μὲν οὖν ἔχοντες περὶ τούτων λέγειν καὶ ἐκ πολλῶν συστάσεων τῆς θείας γραφῆς τὴν αὐτῶν δυνάμενοι διελέγξαι διάνοιαν ὑπὸδιαβόλου ἐμπαιζομένην, ἀρκούμεθα τοῖς ὀλίγοις τούτοις.

ἐπειδὴ γὰρ παντὶ σαφές ἐστιν ὅτι οὐ συνέσεως παῤ αὐτοῖς ἡ ἐργασίακ οὐδὲ ἐκ θεοῦ ἡ τοιαύτη γνῶσις, ἀλλὰ <ἐκ> δαιμόνων ἐνεργείας ἡ χλεύη καὶ ἡ μτῶσις αὐτῶν τῆς ἀθεμίτου ἐργασίας γίνεται.

καὶ αὐτὴν δὲ παρωσάμενοι, ὥσπερ τὴν δεινὴν σκυτάλην τὴν ἔχιδναν καλουμένην, οὖσαν μὲν τῷ σώματι βραχεῖαν, τῇ δὲ ἰοβολίᾳ δεινὸν ἆσθμα ἐμπνέουσαν καὶ εἰς τοὺς πλησιάζοντας τὴν λύμην ἐμφυσῶσαν, ταύτην συντρίψαντες ἐπὶ τὰς ἐξῆς ἴωμεν, θεὸν ἀρωγὸν ἐπικαλεσάμενοι εἰς τὴν τῆς πάσης πραγματείας ἡμῶν ἐν θεῷ ἐπαγγελίαν.

[*](2 Ι kor. 7,34 - 6 vgl. Jak. 2, 23 - 16 vgl. Matth. 19, 12)[*](M U)[*](1 [ὠς]* 5 μονητης(!) Μ | * etwa <ἐν γάμῳ χρὴ σεμνόνητα παραφυλάττειν. καὶ γὰρ>* 8 μυσερῶν Μ |* etwa <βορβορωδῶν> Jül. | ἀντίθετον Μ 12 ὑποδύντες <U 15 <ἐνδείξαντες> * 19 συστάσεως Μ | δυνάμενοι <U | διελέγχουσαν U 20 ἐμπαιζομένην] ἐμπνεομένην?* 21 γὰρ <U | πάντη U 22 <ἐκ>* 23 ταύτην U 27 ἀρρωγὸν U)
403

Ὠριγένης, ὁ καὶ Ἀδαμάντιος ἐπικληθείς, καθεξῆς τούτοις ἀκολουθεῖ. οὗτος παῖς μὲν ἦν Λεωνίδου τοῦ ἀγίου καὶ μακαρίτου μάρτυρος, καὶ αὐτὸς δὲ τὰ πλεῖστα διωχθεὶς ἐν τῇ νέᾳ αὐτοῦ ἡλικίᾳ, ἀνὴρ ὢν κατὰ τὴν τῶν Ἑλλήνων παιδείαν λόγιος καὶ ἐν ἐκκλησίᾳ ἀνατεθραμμένος, ἐν χρόνοις Δεκίου τοῦ βασιλέως ἐγνρίζετο ἐπὶ τῆς Ἀλεξανδρέων.