Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

ἦσαν γὰρ κοινωνοί, ὥς φησι, τῷ Σίμωνι· καθάπερ ἄνω κἀμοὶ προ- δεδήλωται ἐκ τῆς ὑποθέσεως ταύτης <τῶν> δύο μὲν ἀκολουθησάντων [*](1 Matth. 13.58 Mark. 6,5 — 2 vgl. Matth. 4,13 — 3 vgl. Matth. 4,18ff — 7ff vgl. Luk. 5,1ff — 14 Luk. 5,4 — 17f Joh. 1,29 — 18 vgl. Joh. 1,39 — 20 Luk. 5,8 — 23 Luk. 5,10 — 25f vgl. Luk. 5,7 — 27 vgl. Luk. 5,10 — 27f vgl. S. 267, 23ff) [*](M U) [*](2 <σημεῖον>* 3 πάλιν] πόλιν U 5 τὰ < Μ 6 vor τέλεον + τὸ U 8 ὅτι *] διὸ MU | ἀμεταστρεπτεῖ M ἀμετάστρεπτοι U 11 ἀνέβην M 12 αὐ- τοῖς < U | [διὸ]* 13 [καὶ] * | ὅτε vgl. Z. 25] εἶτα U 16 <περὶ> * 18 μίαν < U 19 ἄγραν ἐπὶ τῷ πλήθει τῶν ἐχθύων *] ἐπὶ τῆ ἄγρα τῶν ἰχθύων MU 19f θαυμασάντων αὐτῶν U 22 στρέψαι U 22f πᾶσαν ἐργασίαν] ἀνεργασίαν U 24 ἀλλ᾿ U | ἔτι] ὅτι U 26 vor τοῖς + σὺν M 28 <τῶν> * )

270
αὐτῷ παρὰ Ἰωάννου <δὲ> ἀκηκοότων *, ὧν δύο εἷς ἦν ὁ Ἀνδρέας, <καθὼς> ἔφημεν, διανενοημένοι καλλίστως τὸν ἕτερον εἶναι πάλιν τάχα ἕνα τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου διά τε τὸ συνεργὸν καὶ μέτοχον καὶ κοινωνικόν.

καὶ λοιπὸν μετὰ ταῦτα πάντα καταλείψαντες οἱ τέσσαρες τά τε πλοῖα καὶ ἁπλῶς ἅπαντα, ὥς φησιν, ἀφέντες εἰς τὴν γῆν ἠκολούθησαν αὐτῷ, ὡς ἔχει ἡ τοῦ Λουκᾶ μαρτυρία.

ὥστε ἐξ ἅπαντος δείκνυσθαι ὅτι οὐδεμία σκολιότης οὐδ᾿ ἐναντιότης ἐν τοῖς ἁγίοις εὐαγγελίοις οὐδὲ παρὰ τοῖς εὐαγγελισταῖς εὑρίσκεται, ἀλλὰ πάντα σαφῆ.

χρόνων δέ εἰσι διαστάσεις· ἐντεῦθεν γὰρ καὶ ἐπέκεινα, τῶν περὶ Πέτρον καὶ Ἰωάννην λοιπὸν συναγθέτων καὶ ἀκολουθούντων, ἐγένετο διδάσκων ἐν πάσῃ τῇ Γαλιλαίᾳ καὶ ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ, καὶ λοιπὸν πλατυνομένου τοῦ κηρύγματος τὰ ἑξῆς τῶν θεοσημείων ἐπετέλει. ὥστε εἶναι ἐξ ἅπαντος τὴν ἀκολουθίαν ὧδε·

16. πρῶτον μὲν βαπτισθέντος αὐτοῦ κατ᾿ Αἰγυπτίους Ἀθὺρ δωδεκάτῃ, † ὡς ἔφημεν, πρὸ ἕξ εἰδῶν Νοεμβρίων — τουτέστιν πρὸ ἐξήκοντα ἡμερῶν πλήρης τῆς ἡμέρας τῶν Ἐπιφανείων, ἥ ἐστιν ἡμέρα τῆς αὐτοῦ κατὰ σάρκα γεννήσεως,

ὡς ἔχει ἡ μαρτυρία τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου, ὅτι »ἦν Ἰησοῦς ἀρχόμενος εἶναι ὡς ἐτῶν τριά- [*](4 vgl. Luk. 5,11 — 14f der 8. November als Tauftag Christi ist nur hier bezeugt. Es entspricht diesem Ansatz, daß Epiph. (vgl. Z. 16) den 6. Januar nur noch als Geburtstag Christi kennt. (Daß er nicht selbst erst die Verlegung bewirkt hat, vgl. zu S. 271, 6). Die Zurückschiebung der Taufe auf den 8. Nov. galt wohl in erster Linie der Entlastung des 6. Januar, der bis dahin die Feier der Taufe und Geburt Christi und der Hochzeit zu Kana (vgl. S. 272, 4ff) in sich verinigte. Die zwei Monate zwischen dem 8. November und dem 6. Januar sollten vermutlich die Zeit der Wirksamkeit des Täufers ausdrücken. — Bilfingers Versuch (Das germanische Julfest S.8f), unter Benutzung von Clemesns Al. strom. I 145,5; II 90,16ff Stählin eine weiters Verbreitung des 8.(18.) November zu erweisen, ist ein Fehlschlag. Außer der hierbei nötigen Änderung im Text des Clemens (κ ݲγ ݲ statt ι ݲγ ݲ) steht ihm die Tatsache im Weg, deß Clemens a. a. O. Taufund Geburtstag ausdrücklich unterscheidet und der (errechnete) Tag dann als Geburtstag, nicht wie bei Epiph. als Tauftag gelten müßte — 18 Luk. 3,23) [*](M U ) [*](1 <δὲ> * | * <ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ>* 1f <καθὼς> * 2 πάλιν< U 3 τε< U 5 καὶ ἁπλῶς—ἀφέντες < U | ὣς φησιν] ὡς ἦν? * | ἀφέντες + τὰ πλοῖα M 6 αὐτῷ < U 7 u. 8 οὔτε U 8 vor εὐαγγελισταῖς + ἁγίοις U 13 ἐπιτελεῖ M | τὴν ἀκολουθίαν < U | ὤδε] οὕτως U 14 ἀθυρὶ M 15 † ὡς ἔφημεν] hinter Αἰγυπτίους gestellt U; lies wohl ὅ ἐστιν κατὰ Ῥωμαίους* | εἰδῶν] ἰνδῶν U 16 πλήρης] hier u. S. 271, 3 indeklinable wie z. B. Joh. 1,14 | Ἐπιφανίων MU 17 γεννήσεως κατὰ σάρκα U 18 zu εἶναι vgl. S. 261,30)

271
κοντα, ὢν υἱὸς ὡς ἐνομίζετο τοῦ Ἰωσήφ«. ην γὰρ τῷ μὲν ὄντι εικοσι ἐννέα ἐτῶν καὶ μηνῶν δέκα, ὅτε ἐπὶ τὸ βάπτισμα ἧκε, τριάκοντα μὲν ἐτῶν, ἀλλ᾿ οὐ πλήρης· διὸ λέγει »ἀρχόμενος εἶναι ὡς ἐτῶν τριάκοντα« — λοιπὸν ἐξεβλήθη εἰς τὴν ἔρημον.

ἀπ᾿ ἐντεῦθεν οὖν αἱ τεσσαράκοντα ἡμέραι τοῦ πειρασμοῦ ἀκολούθως φαίνονται καὶ αἱ δύο τοῦ πειρασμοῦ ἐπὶ τὴν Γαλιλαίαν, τουτέστιν εἰς τὴν Ναζαρὲτ καὶ περὶ τὰ ὅρια αὐτῆς, καὶ μία ἡμέρα ὅτε ἦλθεν πρὸς Ἰωάννην,

ὅτε ἔφη ὁ Ἰωάννης »ἴδε, ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου«, καὶ ἡ ἐπαύριον <ὅτε> »τάλιν εἱστήκει ὁ Ἰωάννης καὶ ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ δύο καὶ ἐμβλέψας τῷ Ἰησοῦ περιπατοῦντι λέγει· ἴδε, ὁ Χριστὸς ὁ ἀμνὸς τοῦ θεοῦ«. εἶτα φησίν »ἤκουσαν οἱ δύο μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ«.

αὕτη δὲ ἦν οκτωκαιδεκάτη μετά τὸν πειρασμὸν ἡμέρα, καθὼς προείπαμεν, πρώτη δὲ ἀπὸ Ἰωάννου ὅτε ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ οἱ περὶ Ἀνδρέαν καὶ παρ᾿ αὐτῷ ἔμειναν τὴν ἡμέραν ἐκείνην (ὥρα ἦν ὡς δεκάτη), ὅτε καὶ τὸν ἑαυτοῦ ἀδελφὸν Σίμωνα εὑρὼν ὁ Ἀνδρέας ἤγαγε πρὸς τὸν Ἰησοῦν.

εἶτα λέγει τὸ εὐαγγέλιον »τῇ ἐπαύριον ἠθέλησεν ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ ὁ κύριος· ἀκολούθει μοι«. αὕτη δὲ ἦν ἐννεακαιδεκάτη ἡμέρα μετὰ τὸν πειρασμόν, ὡς ἔχει ἡ ἀκολουθία τοῦ εὐαγγελίου, * Φιλίππου τὴν κλῆσιν καὶ τοῦ Ναθαναήλ.