Panarion (Adversus Haereses)

ὁ κύριος τὸν πατέρα αὐτοῦ ἐδόξασε καὶ ὁ κύριος πάλιν [ὁ] Χριστὸς τὸ πνεῦμα ἐδόξασε, λέγων αὐτὸ πνεῦμα ἀληθείας, Μοντανὸς δὲ ἑαυτὸν δοξάζει μόνονκαὶ λε΄γει εἶναι πατέρα παντοκρα΄τορα καὶ τὸ ἐν αὐτῷ ἐνοικῆσαν *, ἵνα πανταχόθεν δειχθῇ οὐκ αὐτὸς ὢν οὐκὲ ὑπ´ ἐκείνου ἀπεσταλμένος οὐδὲ παρ’αὐτοῦ λαμβάνων.

»ἐν τῷ γὰρ κυρίῳ ηὐδόκησε πᾶν τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος κατοικῆσαι σωματικῶς« καὶ »ἀπὸ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ πάντες οἱ προξῆται εἰλήφασι« κατὰ τὸν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου λόγον.

καὶ ὅρα πῶς πάντες οἱ παλαιοῖ Χριστὸν κατήγγελλον καὶ οἱ μετέπειτα Χριστὸν ἐδόξασαν καὶ αὐὸνν ὡμολόγησαν, Μοντανὸς δὲ εἰσέρησεν ἑαυτὸν τινὰ λέγων, ὅπως δειχθῇ ὅτι οὔτε αὐτὸς ἔστιν οὔτε ἀπ´ αὐτοῦ ἀπέσταλται οὔτε παρ´ αὐτοῦ τι εἴληφεν.

Εἶτάλιν φησὶ τὸ ἐλεεινὸν ἀνθρωπ΄΄αριονΜοντανὸς ὅτι «οὔτε ἄγγελος οὔτε πρέσβυς, ἀλλ᾿ ἐγὼ κύριος ὀ θεὸς πατήρ ἦλθον«. ταῦτα δὲ λέγων φωραθήσεται ἀλλότριος ὤν, Χριστὸν μὴ δοξάζων, ὅν πᾶν χάρισμα ἐκκλησιαστικὸν ἐν ἐκκλησίᾳ τῇ ἁγίᾳ δοθὲν ἐν ἀληθείᾳ ἐδόξασεν.

εὑρεθήσεται γὰρ ἐκτὸς εἶναι σώματος ἐκκλησίας καὶ κεφαλῆς τοῦ σύμπαντος καὶ »μὴ κρατῶν τὴν κεφαλήν, ἐξ ἡσπερ πᾶν τὸ σῶμα συναρμολογούμενον αὔξει« κατὰ τὸ γεγραμμένον. ὁ γὰρ κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς υἱὸν ἑαυτὸν ἔδειξεν, ὄντως ὢν υἱὸς ἐν ἀληθείᾳ, Μοντανὸς δ᾿ ἑαυτὸν καὶ πατέρα λέγει.

12. Πῶς τοίνυν, ὦ Φρύγες ἡμὶν πάλιν ἐπαναστάντες πολέμιοι καί μεμορφωμένοι εἰς Χριστιανικὴν ἐπίκλησιν, βαρβάρων δὲ ἐπανῃρημένοι μάχην καὶ τῶν Τρῴων καὶ Φρυγῶν μιμούμενοι τὸ πολέμιον, πῶς πεισθῶμεν ὑμῖν λέγουσι διὰ χαρίσματα ἀφεστάναι τῆς ἐκκλησίας;

οὐκέτι γὰρ χαρίσματα εἴη τὰ ἀλλότρια χαρισμάτων ὄντα καὶ παρὰ τὸν χαραδτῆρα τὸν ὑπὸ κυρίου ὑπισχνούμενον, ὡς οἱ καθ᾿ ὑμᾶς προφῆται λέγουσιν.

εἰσάγετε δὲ ἡμῖν πάλιν καὶ Μαξίμιλλαν· καὶ γὰρ καὶ τὰ ὀνόματα ὑμῶν διηλλαγμένακαὶ φοβερώτατα καὶ οὔτε προσηνές τι καὶ γλυκύτατον ἔχοντα, ἀλλὰ ἄγιόν τι καὶ βαρβαρικόν.

εὐθὺς γὰρ αὕτη ἡ Μαξίμιλλα ἡ παρὰ τοῖς τοιούτοις κατὰ Φρύγας οὕτω καλουμένοις — ἀκούσατε, ὦ παῖδες Χριστοῦ, τί λέγει· »ἐμοῦ μὴ ἀκούσητε, ἀλλὰ Χριστοῦ ἀκούσατε«.

καὶ ἐν οἷς ἔδοξε Χριστὸν δοξάζειν πεπλάνηται. εἰ γὰρ ἦνν τοῦ Χριστοῦ, ἔλεγεν ἂν κατὰ τοὺς ἁγίους ἀποστόλους ὡς ἕκαςστος <αὐτῶν> λέγει, Πέτρος μὲν πρῶτος λέγων ὅτι «ἡμεῖς παρ᾿ αὐτοῦ ἡκούσαμεν« καὶ αὐτοῦ τοῦ κυρίου λέγοντος »ὁ ὑμῶν ἀκούων ἐμοῦ ἀκούει« καὶ τοῦ Παύλου λέγοντος »μιμηταί μου γίνεσθε, καθὼς κἀγὼ Χριστοῦ«.

αὕτη δὲ ἀληθεὺει φευδομένη, καὶ μὴ βουλομένη. καλῶς γὰρ λέγει φάσκουσα μὴ αὐτῆς ἀκούειν, ἀλλὰ Χριστοῦ. πολλάκις γὰρ τὰ ἀκάθαρτα πνεύματα πνεύματα ἀναγκάζεται [*](1 vgl. Jes. 63,9; Tertullian adv. marc. IV 22 beziegt die Stelle auf Christus — 6 Col. 2,19 — 13 vgl. Tertullian adv. Prax. 1 et nos quidem postea agnitio paracleti atque defensio disiunxit a psychicis — 20 vgl. Luk. 10,16 — 24 vgl. Act. 4,20 II Petr. 1,18 — 25 Luk. 10,16 — I Kor. 11.1) [*](M U ) [*](2 ἀλλὰ U 3 δὲ < M 5 ἐκκλησία M | κεφαλῆ M 8 υἱὸν < U 9 αὐτὸν M 15 ὑπισχνούμενον *] ὑπισχνούμενα MU; vielleicht noch besser ὑπισχνού<μενον γεγενη>μένα * 16 δὲ < U < Μ δὲ U | μὴ αὐτῆς ἀκούειν < U)

ὡς ἡ παιδίσκη ἡ ἔχουσα πωεῦμα Πύθωνος ἔλεγεν »οὗτοι οἱ ἄνθρωποι τοῦ θεοῦ δοῦλοι τοῦ ὑψίστου εἰσί«, καὶ τό »τί ἦλθες πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς΄οἴδαμέν σε τίς εἶ, ὁ ἅγιος τοῦ θεοῦ«, οὕτως καὶ αὕτη ἀναγκαζομένη ἔλεγεν αὐτῆς μὴ ἀκούειν ἀλλὰ Χριστοῦ.