Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

οὐδενὸς πώποτε τῶν προφητῶν τοῦτο εἰρηκότος, οὐκ αὐτοῦ Μωυσέως οὐ τῶν πρὸ αὐτοῦ οὐ τῶν μετ’ αὐτὸν οὐ τῶν εὐαγγελιστῶν οὐ τῶν ἀποστόλων, εἰ μὴ ἄρα τὰ ἐθνόμυθα ποιήματα εἴποις τῶν περὶ Ὀρφέα τε καὶ Ἠσίοδον καὶ Ἱκέσιον καὶ Στησίχορον, παρ᾿ οἶς αἱ τῶν ἀνθρώπων γενεαὶ μετεποιήθησαν εἰς θεῶν ἐπωνυμίας καὶ τὰ ἐν ἀνθρώποις τετελεσμένα ποιητικῶς ἐδραματουργήθη.

κἀκεῖνοι γὰρ [*](8 vgl. I Tim. 1, 4 — 13 Sir. 13, 16 — 27 vgl. oben haer. 31, 2, 4ff; S. 384, ff S V M) [*](1 κυκ|||ώντων, aus κυκλούντων V corr | κατᾶτυόντων, ἄ getilgt V corr 10 zu μαιωτικῶν μητρῶν, vgl. Ζ. 21 | ὡς hineingeflickt V corr 12 νομίζων τι Pet.] νομίζοντι V M 13 lies παρ᾿ αὐτῶν? * 15 τὸν, lies vielleicht τῶν * 20 ὑμῖν ὦ οὖτοι aus οὑτοι ὦ ὑμῖν V corr ὑμῖν οὗτοι ὦ M 23 αὐτοῦ *] αὐτοὶ, οὶ auf Rasur V corr αὐτοὶ M 24 ἡμῖν *] ὑμῖν V M 28 Στησίχρονον V M)

459
οὕτως ἐνόμισαν, ἐκθειάσαντές <τε> τοὺς περὶ Δία καὶ Ρέαν καὶ καὶ Ἀθηνᾶν καὶ Ἀπόλλωνα καὶ Ἀφροδίτην καὶ τὰς τούτων κακίας γονὰν τιμήσαντες, εἰς φαντασίαν πολυθεΐας καὶ εἰδωλολατρείας τὸν κόσμον ἐνέβαλον.

ἀλλὰ οὐκέτι μοι πολλή τις χρεία γενήσεται εἰς τὴν σοῦ, ὠ Πτολεμαῖε, ἀνατροπήν τε καὶ ἔλεγχον καὶ τῶν κατὰ σέ, ἤδη τῶν σῶν προπατόρων τὸν ἔλεγχον ἱκανῶς εἰληφότων. διὰ δὲ τῶν προειρημένων τὴν κατὰ σοῦ ἀσχύνην συστησάμενος διέξειμι τὴν τῶν ἑτέρων πλάνην, θεὸν ἐπικαλούμενος ἐπίκουρον τῆς ἡμῶν μετριότητος, ὅπως τὴν παρ᾿ ἑκάστῳ ἔθνει κακῶς ἐπινενοημένην ὑπόθεσιν φωράσω τε καὶ θριαμβεύσω, ἐπὶ τῇ ἐπαγγελίᾳ τῆς σπουδῆς παρὰ θεοῦ αἰτούμενος τὴν χάριν.

9. Ἴνα δὲ μὴ ἀβασάνιστα ᾖ τὰ τρία σου λεξείδια, ἃ δὴ πρὸς Φλώραν τὸ γύναιον ἐπιστέλλων ἐκομπάσω, <ὡ> Πτολεμαῖε ἀεὶ αἱ ὀφιώδεις διδασκαλίαι γυναικάρια σεσωρευμένα ἁμαρτίαις ἀπατῶσι, κατὰ τὸν τοῦ ἀποστόλου γόγον), καὶ] αὐτὰς δὴ τὰς λέξεις καιρίως ἐνταῦθα παραθέμενος, καὶ τὴν αὐτῶν ἀνατροπήν, ἀναγκαίαν οὐσαν εἰς τὸ μὴ καταλειφθῆναι ῥίζαν τῆς ζιζανιώδους σου σπορᾶς, ἑξῆς ἀκολούθως ποιήσομαι.

Φάσκεις γάρ, ὦ οὗτος, τὸν νόμον τριχῆ διῃρῆσθαι καὶ τὸ μὲν ἔχειν τι ἐκ τοῦ θεοῦ, τὸ δὲ ἐκ Μωυσέως, τὸ δὲ ἐκ τῶν πρεσβυτέρων.

καὶ ὅτι μὲν <ὅπερ> ἐκ τῶν πρεσβυτέρων οἴει γεγραμμένον οὐκ ἔχεις που ἀποδεῖξαι, τοῦτό ἐστι σῆλον. οὐδαμοῦ γὰρ ἐν νόμῳ ἐμφέρονται αἱ τῶν πρεσβυτέρων παραδόσεις. ἀλλὰ ἀγνοῶν καὶ τὰς βίβλους καὶ τὴν ἀλήθειαν φαντάζῃ συκοφαντῶν καὶ τὰς ἀκολουθίας † ἀγνοῶν ἑκάστης ἀκριβοῦς εἰδήσεως.

αἱ γὰρ παραθόσεις τῶν πρεσβυτέρων δευτερώσεις παρὰ τοῖς Ἰουδαίοις λέγονται. εἰσὶ δὲ αὗται τέσσαρες· μία μὲν ἡ εἰς ὄνομα Μωυσέως φερομένη, δευτέρα δὲ ἡ τοῦ καλουμένου Ραββὶ Ἀκίβα, τρίτη Ἀδδᾶ ἤτοι Ἰούδα, τετάρτη τῶν υἱῶν [*](8 τῶν ἑτέρων, gemeint sind die ächstfolgenden äresen — 13 f vgl. II Tim. 3, 6 — 25 ff vgl. zu haer. 15, 2, 1; S. 209, 29 ff V M) [*](1 > * | Δία|||, ν wegradiert Vcorr Δίαν Μ 2 κακίας ist, als Genitiv ßt, unanstößig 5f καὶ τῶν — ἔλεγχον < M 6 vor ἤδη ein Ycorr 13 ἐκομπάσω, α auf Rasur Vcorr | <ὧ> U | ἀεὶ] ἅ δεῖ M 15 κα] 16 παραθέμενος *] παραθήσομαι VM 18 ποιήσο|||ναο, ο aus ω V 19 τὸ] τὸ|||, ν wegradiert Vcorr 21 <ὅπερ> * 24 † ἀγνοῶν] vom Abschreiber Z. 23 wiederholt; lies wohl ἀλλοιῶν *)

460
Ἀσαμωναίυ. ἐπεὶ ποῦ ἔχεις, φιλόνεικε καὶ άκατάστατε τὴν γνώμην.

δεῖξαι ἐν ταῖς πέντε βιβλοις τῆς πεντατεύχου καὶ θεοῦ νομοθεσίας ὅτι ἐρρήθη ὁ λόγος ὁ παρὰ τῷ σωτῆρι εἰρημένος > ἐρεῖ τῷ πατρὶ αὐτοῦ κορβὰν ὅ ἐστι δῶρον, οὐκ ὠφεληθήσεταί τι ἐξ αὐτοῦ‘;