Panarion (Adversus Haereses)

διὸ καὶ Παῦλος λέγει »ἀλλ' οὐκὲ Τίτος ὁ σὺν ἐμοί, Ἕλλην ὤν, ἠναγκάσθη περιτμηθῆναι· διὰ δὲ τοὺς παρεισάκτους ψευδαδέλφους. οἵτινες παρεισῆλθον κατασκοπῆσαι τὴν ἐλευθερία,’ ἡμῶν ἥν ἔχομεν ἐν Χριστῷ, οἷς οὐδὲ πρὸς κρὸς ὥραν τῇ ὑποταγῇ«· καὶ τοῖς ἐν ἀκροβυστίᾳ παραγγέλλων ἔλεγενε μὴ περιτέμνεσθε·

ὅτι ἐὰν περιτέμνησθε, Χριστὸς ὑμᾶς οὐδὲν ὠφελήει« διήρκεσε δὲ ἡ περιτομὴ χρόνῳ ὑπηρετήσασα, ἕως ἡ μείζων περιτομὴ παρεγένετο, [*](P113) τουτέστιν τὸ ·λουτρὸν τῆς παλιγγενεσίας, ὡς παντί τῳ δῆλόν ἐστι καὶ σαφέστερον δείκνυται ἀπὸ τῶν παρὰ τοῖς ἀποστόλοις εἰρημένων, μάλιστα παρὰ τῷ ἁγίῳ ἀποστόλῳ Παύλῳ· φάσκει γὰρ οὕτως »οἷς οὐδὲ πρὸς ὥραν εἴξαμεν τῇ ὑποταγῇ«.

παντὶ δὲ τῷ βουλομένῳ κατανοεῖν τὰ παρὰ τοῖς ἀποστόλοις τότε πεπραγματευμένα θαυμάσαι ἔπεστι, πῶς τὰ παρὰ τῇ αἱρέσει ταύτῃ ἐξ ἐπιπνοίας πνεύματος πλά- [*](14 vgl. Act. 21, 28 — 16 Gal. 2, —5 — 20 Gal. 5, 2 — 21 f vgl. oben haer. S, 6. 7; S. 192, 17ff — 25 Gal. 2, 5 V M cat. (bis Ζ. 10)) [*](1 ὁ < M 2 τὸ ὕδωρ hinter μὴ cat. 2 — 3 ἀπὸ — ἀρχῆς] κτὲ cat. 4 ὅ τε) ὅτε ὁ M 6 θεοῦ + ὑπῆρχεν cat. 7 ἁγίου < V 14 ἀνῆλθε, ν aus π Vcorr ἀπῆλθε M 15 κεκοἰνωκε aus κεκοινώνηκε V 17 δὲ < M 20 περιτέμωεσθαι, ε Vcorr περιτέμνεσθε Μ 21 ὅτι ἐὰν περιέμνησθε < Μ 22 μείζον M 23 τῳ] τὸ M 25 μάλιστα τι δὲ M Ι οὕτως] οὑτος Dind. Ι οἷς] ὡς Μ 28 ἐπινοίας V)

ἀποστάντων γὰρ τούτων καὶ εἰς ψευδαποστόλους τραπέντων <καὶ> ἄλλους ἀποστειλάντων ὡς καὶ ἤδη προείρηται εἰς τὴν Ἀντιόχειαν ἐν ἀρχῇ καὶ εἰς ἄλλους τόπους, λἐγοντας ὅτι »ἐὰν μὴ περιτμηθῆτε καὶ φυλάξητε τὸν νόμον Μωυσέως, οὐ δύνασθε σωθῆναι«, οὐχ ἡ τυχοῦσα τότε ταραχὴ ἐγένετο ὡς προείρηται.

καὶ οὑτοί εἰσιν οἱ παρὰ τῷ ἀποστόλῳ Παύλῳ εἰρημένοι »ψευδαπόστολοι, ἐράται δόλιοι, μετασχηματιζόμενοι εἰς ἀποστόλους Χριστοῦ«.

5. Χρῶνται γὰρ τῷ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγελίῳ — ἀπὸ μέρους καὶ οὐχὶ ὅλῳ, ἀλλὰ διὰ τὴν γενεαλογίαν τὴν ἔνσαρκον — καὶ ταύτην μαρτυρίαν φέρουσιν, ἀπὸ τοῦ εὐαγγελίου πόλιν λέγοντες ὅτι »ἀρκετὸν τῷ μαθητῇ ἵνα γένηται ὡς ὁ διδάσκαλος«. τί οὑν, φησί;

περιετμήθη ὁ Ἰησοῦς, περιτμήθητι καὶ αὐτός. Χριστὸς κατὰ νόμον. φησίν, ἐπολιτεύσατο, καὶ αὐτὸς τὰ ἵσα ποίησον. ὅθεν καί τινες ἐκ τούτων ὡς ὑπὸ δηλητηρίων ὑφαρπαχθέντες πείθονται ταῖς πιθανολογίαις διὰ τὸ τὸν Χριστὸν περιτετμῆσθαι.

τὸν δὲ Παῦλον άθετοῦσι διὰ τὸ μὴ πείθεσθαι τῇ περιτομῇ. ἀλλὰ καὶ ἐκβάλλουσιν αὐτὸν διὰ τὸ εἰρηκέναι »ὅσοι ἐν νόμῳ δικαιοῦσθε, τῆς χάριτος ἐξεπέσατε«, καὶ ὅτι »ἐὰν περιτέμνησθε, Χριστὸς ὑμᾶς οὐδὲν ὤφελήσει«.