Panarion (Adversus Haereses)

8. Παντὶ δὲ τῷ τὸν νοῦν ἐρρωμένον ἔχοντι ἰστέον ἂν εἴη ὄτι ἀνοίας ἐστὶ τὸ πᾶν τοῦτο ἀγυρτῶδες ἐργαστήριον.

καταισχυνθήσονται δὲ αὖθις οὗτοι καὶ ἀπὸ τῶν ἄλλων αὐτῶν λόγων. εἰ γὰρ Ἰησοῦς οὐκ ἀπὸ παρθένου Μαρίας, ἀλλὰ ἐκ σπέρματος Ἰωσὴφ καὶ τῆς αὐτῆς Μαρίας, σῴζεται δὲ οὑτος, ἄρα καὶ αὐτοὶ σωθήσονται οἱ τοῦτον γεγεννηκότες. καὶ εἰ ἡ Μαρία καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τοῦ δημιουργοῦ ὑπάρχουσιν, ἄρα τὸν δημιουργὸν κτιστὴν <καὶ τοῦ Ἰησοῦ> καὶ οὐκέτι ἐν ὑστερήματι ἔσται ὁ τὸν Ἰωσὴφ καὶ τὴν Μαρίαν ποιήσας, Ι ἐξ ὧω ὁ Ἰησοῦς παρὰ τοῦ ἄνω ἀγνώστου πατρὸς ὑπάρχει. εἰ [*](P110) δὲ καὶ αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τῶν ἀγγέλων ἐστὶ καὶ ὁ δημιουργὸς εἷς ἐστι τῶν ἀγγέλων, ἄρα γε ἀτοπήματι τῷ ἐνὶ πάντες περιπεσοῦνται, ὁποίῳ καὶ οἱ ἄγγελοι περιπεπτώκασι, καὶ ἀσύστατον εἴη ἂν τὸ παρ [*](V M 3 003E; * Ι θεν von ἄνωθεν getilgt Ycorr 9 δυναμένων *] δυνάμεων VM Ι ἐν vor μέσῳ oben hineingeflickt C corr μέσον M 10 f > * 14 σώζεσθαι M 15 vor σῳζόμενον + > ?* 16 > * 19 lies viell. φαῦλον sc. ἔργον, vgl. Ζ. 14 * 21 ἂν < M 22 ἄνοια M 23 ἄλλων < V Ι λέγων M 26 ὁ < V καὶ τοῦ 003E; * 28 Μαριὰμ M 32 εἴη ἂν, η auf Rasur V corr εἶπαν Μ)

ταύτην δὲ αὐθις ὀπίσω τρέψαντες, ὥσπερ δράκοντος κεφαλὴν ξύλῳ τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀληθείας ἐπὶ γῆς λακίσαντες, ταῖς ἄλλαις θηριομόρφοις προσπελάσαντες ἐπ' ὀλέθρῳ * τούτων ἤσκειν ἑαυτοὺς διὰ τὴν ἐπαγγελίαν ἀναγκάσωμεν.

Κήρινθος δὲ αὖθις, ἀφ' οὑπερ οἱ Κηρινθιανοὶ λεγόμενοι, ἀπὸ ταάτης τῆς θηριώδους σπορᾶς τὸν ἐὸν τῷ κόσμῳ φέρων ἥκει· σχεδὸν δὲ οὐδὲν ἕτερον παρὰ τὸν προειρημένον Καρποκρᾶν, ἀλλὰ τὰ αὐτὰ τῷ κόσμῳ κακοποιὰ φάρμακα ἐκβλαστάνει.

τὰ ἵσα γὰρ τῷ προειρημένῳ εἰς τὸν Χριστὸν συκοφαντήσας ἐξηγεῖται καὶ οὑτος, ἐκ Μαρίας καὶ ἐκ σπέρματος Ἰωσὴφ τὸν Χριστὸν γεγεννῆσθαι καὶ τὸν κόσμον ὁμοίως ὑπὸ ἀγγέλων γεγενῆσθαι.

οὐδὲν γὰρ οὑτος παρὰ τὸν πρῶτον διήλλαξε τῇ εἰσαγωγῇ τῆς αὐτοῦ διδασκαλίας ἀλλ' ἢ ἐν τούτῳ μόνον, ἐν τῷ προσέχειν τῷ Ἰουδαϊσμῷ ἀπὸ μέρους. φάσκει δὲ οὑτος τὸν νόμον καὶ τοὺς προφήτας ὑπὸ ἀγγέλων δεδόσθαι, τὸν δὲ δεδωκότα τὸν νόμον ἕνα εἶναι τῶν ἀγγέλων τῶν τὸν κόσμον πεποιηκότων.

ἐγένετο δὲ οὑτος ὁ Κήρινθος ἐν τῇ Ἀοίᾳ διατρίβων κἀκεῖσε [*](6 ff vgl. mit Epiph. insbesondere Irenaeus adv. haer. I 26, 1; I 211 f Harvey Hippolyt refut. VII 33; S. 220, 12ff Wendland Ps. Tertullian adv. omn. haer. 3 aus Epiph. öpft Filastrius haer. 36; S. 19, 22ff Marx — 7—13 u. 18 Ps. Tert. adv. omn. haer. 3 post hunc (sc. Carpocratem) Cerinthus haereticus erupit similia cloeens. nam et ipse niundum institutum esse ab illis dicit; Christum ex semine Joseph natum proponit, hominem illum tantummodo sine divinitate contedens, ipsam quoqiie legem ab angelis dafam pcrhihens, Judacoruni deum non dominum sed angeluni promens — 18 — S. 314, 12 vgl. Irenaeus adv. haer. I 26, 1 I211f Harvey = Hippolyt refut. VII 33; S.220, 12ff Κήρινθος δέ τις (+ in Asia Ir.), αὐτὸς Αἰγυπτίων παιδείᾳ ἀσκηθείς < (r.), ἔλεγεν οὐχ ὑπὸ τοῦ πρώτου > γεγονέναι τὸν κόσμον ἀλλ' ὑπὸ δυνάμεώς τινος κεχωρισμένης τῆς ὑπὲρ τὰ ὅλα ἐξου- V Μ) [*](1 ἔμπλεων V ἔμπνεον M 2 δὲ < M 4 * etwa τῷ κόσμῳ φανείσαις, εἰς > * 5 ἥκειν — ἀναγκάσωμεν] καὶ τῶν τοιούτων βαδιούμεθα, auf einer erheblich ähgeren Rasur V corr Ι Unterschrift κατὰ Καρποκρασίων V 6 κατὰ Κηρινθιανῶν ἤτοι Μηρινθιανῶν ὀγδ.όη ἡ καὶ κݲηݲ V 8 φέρειν M 10 V ἐκβλαστάνει M 13 γεγεννῆσθαι M 14 ἀλλὰ Μ 16 δὲ hiniengeflickt Vcorr < M)

ἤδη δὲ περὶ τούτου εἴπαμεν ὡς καὶ οὗτος ἐκήρυττεν οὐκ ἀπὸ τῆς πρώτης καὶ ἄνωθεν δυνάμεως τὸν κόσμον γεγενῆσθαι, ἄνωθεν δὲ ἐκ τοῦ ἄνω θεοῦ μετὰ τὸ ἁδρυνθῆναι τὸν Ἰησοῦν, τὸν ἐκ σπέρματος Ἰωσὴφ καὶ Μαρίας γεγεννημένον, κατεληλυθέναι τὸν Χριστὸν εἰς αὐτὸν τοῦτέστι τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐν εἴδει περιστερᾶς ἐν τῷ Ἰορδάνῃ καὶ ἀποκαλύψαι αὐτῷ καὶ δί αὐτοῦ τοῖς μετ' αὐτοῦ τὸν ἄγνωστον πατέρα.