Panarion (Adversus Haereses)

4. Εἰσὶ δὲ ἐν ἀσωτίᾳ διατελοῦντες οὗτοι καὶ πᾶν ὁτιοῦν ἐργαζόμενοι πρὸς εὐπάθειαν σωμάτων, ἡμῖν δὲ ὅλως οὐ προσεγγίζοντες, εἰ μή τι ἂν πρὸς τὸ δελεάσαι ψυχὰς ἀστηρίκτους τῇ αὐτῶν κακοδιδασκαλίᾳ. εἰς οὐδὲν γὰρ ἡμῖν ὁμοιοῦνται ἢ μόνον ὀνόματι καλεῖσθαι σεμνύνονται, ὅπως διὰ τοῦ ὀνόματος τὸ ἐπίπλαστον τῆς ἑαυτῶν κακίας θηράσωνται.

»τὸ δὲ κρίμα τούτων᾿ κατὰ τὸ γεγραμμένον »ἔνδικόν ἐστιν«, ὡς ὁ ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος ἔφη· διὰ γὰρ τὰς [*](14 — S. 305, 1 vgl. Irenaeus adv. haer. l 25, 3; I 207 Harvey sed vitam quidem luxuriosam, sententiam autem impiam ad velamen malitiae ipsorum nomine abutuntur, quorum iudicium iustum est, recipientium dignam suis operibus a deo retributionem — 16 vgl. II Pet. 2, 14 — 19 Röm. 3, 8) [*](V M 2—5 Niceph. Antirrhet. bei Pitra Spicileg. Solesm. IV 297, 18ff) [*]( ὅτι ἐπίκλην ἑαυτοῖς ἔθεντο Χριστιανούς Niceph. (dadurch ist der vorliegende Gebrauch von ἐπίκλην für Epiph. gesichert) 2f τοῦτο τοῦ Σατανᾶ παρασκευάσαντος Niceph.] < V M 3 δι᾿ αὐτῶν < Niceph. 5 διὰ τὰς *] διὰ τῆς VM | ἀνηκέστου<ς> *] ἀνικάστου aus ἀνηκέστου Vcorr ἀνηκέστου Μ 7—9 ἐκκλησίας—τοῦ θεοῦ < M 9 ὁρῶντα *] ὁρῶντας VM | * etwa <οὕτως ἀνοσιουργοῦντας> * 10 πάντως V | <ἡμᾶς> Jül., vgl. Hipp. 13 ἐ///πτυρμένοι, 1—2 Buchstaben hinter ἐ ausradiert V 15 οὐκ ἐγγίζοντες V 16 ἄρα aus ἂν V corr | vor τῇ + ἐν V 18 τοῦ ἐπιπλάστου aus τὸ ἐπίπλαστον V corr | vor τῆς + τὰ V 19 ἐργάσωνται ans θηράσωνται V corr θηράσονται M 20 ὁ ἅγιος Παῦλος ὁ ἀπόστολος V)

ἀδεῶς γὰρ τὸν νοῦν αὐτῶν εἰς οἶστρον ἐκδεδωκότες πάθεσιν ἡδονῶν μυρίων ἑαυτοὺς παραδεδώκασι. φασὶ γὰρ ὅτι ὅσα νομίζεται παρὰ ἐνθρώποις κακὰ εἶναι οὐ κακὰ ὑπάρχει, ἁλλὰ φύσει καλά οὐδὲν γάρ ἐστι φύσει κακόν), τοῖς δὲ ἀνθρώποις νομίζεται εἶναι φαῦλα.

καὶ ταῦτα πάντα ἐόν τις πράξῃ ἐν τῇ μιᾷ ταύτῃ παρουσίᾳ, οὐκέτι μετενσωματοῦται αὐτοῦ ἡ ψυχὴ εἰς τὸ πάλιν ἀντικαταβληθῆναι, ἀλλὰ ὑπὸ ἓν ποιήσασα πᾶσαν πρᾶξιν ἀπαλλαγήσεται, ἐλευθερωθεῖσα καὶ μηκέτι χρεωστοῦσά τι τῶν πρὸς πρᾶξιν έν τῷ κόσμῳ. ποίαν δὲ πρᾶξιν δέδια πάλιν [*](D66) εἰπεῖν, μὴ βορβόρου δίκην κεκαλυμμένου ὀχετὸν ἀποκαλύψω καί τισι δόξω λοιμώδους δὐσοδμίας ἐργάζεσθαι τὴν ἐμφόρησιν. ἀλλ’ ὅμως ἐπειδήπερ ἐξ ἀληθείας συνεχόμεθα τὰ παρὰ τοῖς ἠπατημένοις ἀποκαλύψαι, σεμνότερον εἰπεῖν τε καὶ τῆς ἀληθείας μὴ ἔξω βαίνειν ἐμαυτὸν καταναγκάσω.

τί δὲ ἀλλ' ὅτι πᾶσαν ἀρρητουργίαν καὶ ἀθέμιτον πρᾶξιν, ἥν οὐ θεμιτὸν ἐπὶ στόματος φέρειν, οὑτοι πράττουσιν καὶ πᾶν εἶδος ἀνδροβασιῶν καὶ λαγνιστέρων ὁμιλιῶν πρὸς γυναῖκας ἐν ἑκάστῳ μέλει σώματος·

μαγείας τε καὶ φαρμακείας καὶ εἰδωλολατρείας ἐκτελοῦντες τοῦτο εἶαναί φασιν ἐργασίαν ἀποδόσεως [*](1 — 9 vgl. Irenaeus adv. haer. I 25, 4; I 207 Harvey et in tantum insania effrenati sunt, uti et omnia quaecunque sunt irreligiosa et impia in potestate habere et operari se dicaiit. sola enim humana opinione negotia mala et bona dicunt . . . . . si non praeoccupans quis in uno adventu omnia agat semel ae pariter . . . uti secundum quod scripta eorum dicunt in omni usu vitae factae animae ipsorum exeuntes in nihilo adhuc minus habeant; adoperanduni autem in eo, ne forte propterea quod deest libertati aliqua res, cogantur iterwn mitti in corpus u. ebenda 1 25, 5 ; I 210 Harvey (= Theodoret haer. fab. I 5; Migne 83, 352 C) τὰ δὲ λοιπά, ἀδιάφορα ὄντα, κατὰ τὴν δόξαν τῶν ἀνθρώπων πῆ μὲν ἀγαθὰ πῆ δὲ κακὰ νομίζεσθαι, οὐδενὸς φύσει κακοῦ ὑπάρχοντος; s. auch Tertullian de anima 35 nulli enim vitam istam rato fieri nisi universis quae arguunt eam expunctis, quia non natura quid malum habeatur sed opinione. itaque metempsychosin necessarie imminere, si νον in primo quoque vitae huius commeatu omnibiis inlicitis satisfiat — 14 f vgl. Irenaeus adv. baer. I 25, 4; I 207 Harvey quae non tantum dicere et audire non est fas nobis, sed ne quidem in mentis conceptionem venire V Μ) [*](1 ἀνταποδοθήσεται M 3 παρεδώκασι, αδ Vcorr 6 πράξῃ ἐν] πράξειεν V 7 ἀλλ’ M 9f εἰπεῖν δέδια πάλιν V 11 δείξω M Ι δυσοσμίας Μ 12 ἐζ] ἐπ’? *, aber vgl. S. 319, 8 14 ἀλλ’ ὅτι aus ἄλλο τι Vcorr ἄλλο τι M; ἀλλ’ + 003E; ?* 18 καὶ vor τοῦτο bineingefli ckt Vcorr < M Ι ἀποδόσεων M)