Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

Μισγόμενοι δὲ μετ' ἀλλήλων τεκνοποιίαν ἀπαγορεύουσιν. οὐ γὰρ εἰς τὸ τεκνοποιῆσαι παρ' αὐτοῖς ἡ φθορὰ ἐσπούδασται ἀλλ' ὴδονῆς χάριν, τοῦ διαβόλου ἐμπαίζοντος τοῖς τοιούτοις καὶ καταχλευάζοντος τὸ ἐκ θεοῦ πλάσμα πεπλασμένον.

ἀλλὰ τὴν μὲν ἡδονὴν ἐπιτελοῦσιν, εἰς ἑαυτοὺς δὲ ἀπολαμβάνουσι τὰ τῆς ἀκαθαρσίας αὐτῶν [*](3 ff frei wiedergegeben bei Oecumenius comm. in ep. Jud. Migne PG 119 712 C ff — Scharfe Verurteilung dieses Brauchs Pistis Sophia c. 147; S. 251, 14 ff Schmidt Buch Jeu c. 43; S. 304, 17 Schmidt — 17 ἐν ἀποκρύφοις bezieht sich nicht auf ein gnostisches Apokryphen — der Ausdruck ἀναγινώσκειν ἐν zusammen mit dem folgenden ἀλληγοροῦσι setzt vielmehr eine allgemein ängliche Schrift voraus — , sondern meint die Johannesapokalypse; vgl. haer. 51, 3, 4 ἀπόκρυφον μὴ δεχόμενοι διὰ τὰ ἐν τῇ Ἀποκαλύψει βαθέως καὶ σκοτεινῶς εἰρημένα u. haer. 77366 ὅτι παρὰ πλείστοις(!) ἐστὶν ἡ βίβλος πεπιστευμένη καὶ παρὰ τοῖς θεοσεβέσιν δῆλον. Die freie Gestaltung des Citats ist bei Epiph. nicht auffallend — vgl. Apok. 22, 2 V M) [*](1 ἵνα] ὅτι M 2 τολμώμενα] λεγόμενα V 3 πάθABBREV, η ausradiert, nicht ersetzt V 7 μὲν < M 8 φύσει *] φασὶν V φησὶ M 11 am Rande (??) ἀκαθαρσίαν Vcorr 15 καταμηνιαῖον Μ Ι ἀπ’ αὐτῆς *] αὐτῆ V ὑπ’ αὐτῆς Μ 19 κατὰ μῆνα] καταμηνιαίαν M 21 τεκνοποι///ίαν, ί aus εἰ V τεκνοποιεῖν M 22 ἐσπούδασται x003C; M)

282
σπέρματα, μὴ εἰς τεκνογονίαν καταβαλλόμενοι, ἀλλ’ αὐτοὶ τὸ τῆς αἰσχρότητος ἔσθοντες.

ἐὰν δὲ καὶ προληφθῇ τις αὐτῶν ἐγκατασπεῖραι τὴν καταβολὴν τῆς κατὰ φύσιν [αὐτῶν] ἀπορροίας καὶ ἡ γυνή, τί δεινότερον τολμῶσιν οἱ τοιοῦτοι ἄκουε.

κατασπάσαντες γὰρ τὸ ἔμβρυον καιρῶ οἵῳ δἂν ἐπιχειρήσωσι . λαμβάνουσιν ἐκτρωθὲν τοῦτο τὸ βρέφος καὶ ἐν ὅλμῳ τινὶ κόπτουσιν ὑπέρῳ, καὶ ἐγκαταμίξαντες μέλι καὶ πέπερι καὶ ἄλλα τινὰ ἀρώματα καὶ μύρα πρὸς τὸ μὴ ναυτιᾶν αὐτοὺς οὕτως συναχθέντες πάντες οἱ τῆς τῶν χοίρων τούτων καὶ κυνῶν * θιασῶται μεταλαμβάνουσιν ἕκαστος τῷ δακτύλῳ ἀπὸ τοῦ κατακοπέντος παιδίου.

καὶ οὕτως τὴν άνθρωποβορίαν ἀπεργασάμενοι εὔχονται λοιπὸν τῷ θεῷ, ὅτι οὐκ ἐνεπαίχθημεν, φησίν, ἀπὸ τοῦ ἄρχοντος τῆς ἐπιθυμίας, ἀλλὰ συνελέξαμεν τὸ παράπτωμα τοῦ ἀδελφοῦ. καὶ δῆθεν τοῦτο τὸ τέλειον πάσχα ἡγοῦνται.

ἄλλα δὲ ὅσα δεινὰ αὐτοὶς τετόλμηται. ὅταν γὰρ πάλιν ἐμμανεῖς ἐν ἑαυτοῖς γένωνται, φύραντες ἑαυτῶν τὰς χεῖρας τῇ ἑαυτῶν αἰσχρότητι τῆς άπορροίας ἐγείρονται καὶ τὰς ἑαυτῶν μεμολυσμένας ἔχοντες χεῖρας εὔχονται γυμνοὶ ὅλῳ τῷ σώματι, ὡς διὰ τῆς τοιαύτης ἐργασίας * εὑρίσκειν πρὸς θεὸν τὴν παρρησίαν.

τὰ σώματα δὲ αὐτῶν νύκτωρ τε καὶ μεθ' ἡμέραν τημελοῦσι, γυναικάρια καὶ ἀνθρωπάρια, μυριζόμενοι λουόμενοι θοιναζόμενοι, κοίταις τε καὶ μέθαις σχολάζοντες. καὶ καταρῶνται τὸν νηστεύοντα, λέγοντες, οὐ δεῖ νηστεύειν· τοῦ γὰρ ἄρχοντος τούτου τοῦ ποιήσαντος τὸν αἰῶνά ἐστιν ἡ νηστεία. δεῖ δὲ τρέφεσθαι εἰς τὸ τὰ σώματα εἶναι ἐσχυρά, εἰς τὸ δυνασθαι τὸν καρπὸν ἀποδιδόναι κατὰ καιρὸν αὐτοῦ.

6. Χρῶνται δὲ καὶ παλαιᾷ καὶ καινῇ διαθήκῃ, ἀπαγορεύουσι δὲ τὸν λαλήσαντα ἐν τῇ παλαιᾷ διαθήκῃ. καὶ ὅταν μὲν ῥῆμα εὕρωσί τι κατ' αὐτῶν δυνάμενον ἔχειν τὸν νοῦν, φασίν, ὅτι τοῦτο ἀπὸ τοῦ πνεύματος τοῦ κοσμικοῦ λελάληται·

ἐὰν δέ τις εἰς ὁμοίωσιν τῆς [*](13 τέλειον πάσχα, vgl. τελεία ἀγάπη in der zu S. 280, 22 ff ührten Hippolytstelle — 23 f vgl. Psal. 1, 3 n. unten S. 285 9 ff V M) [*](2 αισθοντες, ε V corr ἐσθίοντες M Ι προληABBREVφθῇ, μ ausradiert V Ι am Rande nachgetragen V corr 3 αὐτῶν] * 6 ἐκτρωθὲν am Rande nachgetragen V corr < M Ι ὑπέρι M 7 ἐμπαρμίξαντες M Ι πίπερι M 9 * * 10 οὕτω M 11 ἐνεπη|χθημεν, αι V corr 15 ff τῆς ἑαυτῶν αἰσχροτητος τῆ ἀπορροία aus τῆ ἑαυτῶν αἰσχρότητι τῆς ἀπορροίας hergestellt V corr 16 μεμολυμμένας M 16 f χεῖρας ἔχοντες V 18 * etwa > * δὲ] δι’ M 19 τημελοῦσι] τῆ μελλούσει M 22 τοῦ 2 < M)

283
αὐτῶν ἐπιθυμίας δυνηθείη σχηματίζεσθαι λόγος, οὐχ ὡς ἔστι τὸ ῥῆμα, ἀλλ’ ὡς ἔχει ὁ αὐτῶν ἠπατημένος νοῦς, τοῦτον μετασκευάζοντες εἰς τὴν ἑαυτῶν ἐπιθυμίαν φάσκουσιν ἐκ τοῦ πνεύματος τοῦ τῆς ἀληθείας λελαλῆσθαι.