Panarion (Adversus Haereses)

5. Ἄλλοι δέ τνες ἐξ αὐτῶν κα·ινά τινα ὀνόματα ἀναπλάττουσι, λέγοντες ὅτι σκότος ἦν καὶ βυθὸς καὶ ὕδωρ, τὸ δὲ πνεῦμα ἀνὰ μέσον τούτων διορισμὸν ἐποιήσατο αὐτῶν· τὸ δὲ σκότος ἠν χαλεπαῖνόν τε καὶ ἐγκοτοῦν τῷ πνεύματι, ὅπερ σκότος ἀναδραμὸν περιεπλάκη τῷ [*](18 — S. 273, 8 vgl. Ps. Tert. adv. omn. haer. 1 hie dicit tenebras in concupiscentia luminis et quidem foeda et obscoena fuisse; ex hac permixtione pudor est dicere quae foetida et immunda. sunt et cetera obscoena: aeonew enim refert quosdam turpitudinis natos et complexus et permixtiones exsecrabiles obscoenasque coniunctas et quaedain ex ipsis adhuc turpiora, natos praeterea daeniones et deos et Spiritus Septem et alia satis sacrilerja pariter et foeda; aus Epiph. öpft Filastrius haer. 33, 3 ff; S. 18, 8 ff Marx dicunt autent et dogma ponentes ista: ante, inquit, erant solum tenebras et profundum et aqua, atque ex his divisio facta est in medio et spiritus separavit haec elementa. tunc erqo tenebrae inruentes in spiritum genuerunt quattuor aeonas et isti qtiattuor genuerunt alios quattuor aeonas. hoc auteyn dextra atque sinistra, lux, inquit, sunt et tenebrae. quendarn etiani concubuisse cum illa muliere et virtute dicunt, de qua nati sunt dii et homines et angeli et Septem Spiritus daemonior um-, dazu Bousset, Hauptprobleme der Gnosis S. 103 f V M) [*](2 ἄρτιοι M 3 <ὡς> * 5 ἀπολλύουσιν, υ aus ο V ἀπώλλουσι M 10 ιι λῶν M Ι κατεσκευάσθη εἰς ἀπάτην V 13 τοῖς σχήμασι angeflickt V corr < 18 καινά, ε V corr κενά M 20 ἦν < M 21 ἀναδραμῶν)

ἐκ δὲ τῆς Μήτρας προεβλήθησάν τινες τέσσαρες αἰῶνες, ἐκ δὲ τῶν τεσσάρων αἰώνων ἄλλοι δεκατέσσαρες, καὶ γέγονε δεξιά τε καὶ ἀριστερά, φῶς καὶ σκότος.

ὕστερον δὲ μετὰ πάντας τούτους προβεβλῆσθαί τινα αἰσχρὸν αἰῶνα, μεμίχθαι δὲ τοῦτον τῇ Μήτρᾳ τῇ ἄνω προδεδηλωμένῃ καὶ ἐκ τούτου τοῦ αἰῶνος τοῦ αἰσχροῦ καὶ τῆς Μήτρας γεγονέναι θεούς τε καὶ ἀγγέλους καὶ δαίμονας καὶ ἑπτὰ πνεύματα.

φωρατὴ δὲ τούτων ἡ τῆς πλάνης μιμολογία. ἀπ' ἀρχῆς γὰρ ἕνα πατέρα λέγοντες καὶ ὁριζόμενοι ὕστερον πολλοὺς θεοὺς ὑπέφηναν, εἰς τὸ δεῖξαι αὐτὴν τὴν πλάνην καθ’ ἑαυτῆς τὰ ὑπ’ αὐτῆς ψευδῆ λεγόμενα ὁπλίζειν ἑαυτὴν δὲ λύειν, τῆς ἀληθείας ἀεὶ * ἐκ παντὸς μέρους εὑρισκομένης.

6. Τί τοίνυν εἴπω πρὸς σέ, ὠ Νικόλαε; τί διαλεχθήσομαι; πόθεν, ὠ οὑτος, ἥκεις φέρων ὴμῖν αἰσχρὸν αἰῶνα καὶ ῥίζαν πονηρίας καὶ Μήτραν γεννητικὴν καὶ πολλοὺς θεοὺς καὶ δαίμονας;

ὁ γὰρ ἀπόστολος φήσας »εἴπερ εἰσὶ λεγόμενοι θεοί« οὐκ εἰναι τούτους ὺποφαίνει. ἐν τῷ γὰρ εἰπεῖν »λεγόμενοις« ἔδειξεν αὐτοὺς ἐν τῷ λέγεσθαι μόνον εἶναι, μὴ ὄντας τῇ ὑποστάσει ἀλλὰ διὰ τῆς τινῶν ὑπολήψεως.

»ἡμῖν δέ«, φησίν, »εἷς θεός«, δηλονότι τοῖς τὴν γνῶσιν τῆς ἀληθείας ἐπισταμένοις. καὶ οὐκ εἶπεν λεγόμενον θεόν, ἀλλὰ ὄντα θεόν· εἰ δὲ ἡμῖν εἷς θεός, οὐκέτι πολλοὶ θεοί.

καὶ ὁ κύριος έν τῷ εὐαγγελίῳ φησίν »ἵνα γινώσκωσί σε τὸν μόνον ἀληθινὸν θεόν«, ἵνα ἀνατρέψῃ τὴν διάνοιαν τῶν τὰ μυθώδη λεγόντων καὶ νομιζόντων εἶναι πολυθεΐαν· εἷς γὰρ ἡμῶν ἐστιν ὁ θεός, πατὴρ καὶ υἱὸς καὶ ἅγιον πνεῦμα, τρεῖς ὑποστάσεις μία κυριότης μία θεότης μία δοξολογία, καὶ οὐ πολλοὶ θεοί.

ποῦ δὲ πληροῦται κατὰ σέ, ὠ Νικόλαε, τὸ ὑπὸ τοῦ σωτῆρος εἰρημένον ὅτι »εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἳ ἐκ γεννητῆς ἐγεννήθησαν καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν«.

εἰ τοίνυν εὐνοῦχοί εἰσι διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, πῶς σύ γε σεαυτὸν πεπλάνηκας καὶ τοὺς σοὶ πειθομένους, διὰ λαγνείας καὶ [*](16 I Kor. 8, 5 — 19 I Kor. 8, 6 — 22 Jok 17, 3 — 27 Matth. 19, 12 Y M) [*](4 δεκα]τέσσαρες Bousset, nach Filastrius 6 μεμABBREVῖχθαι, ε ausradiert V einzige Stelle, an der μεμεῖχθαι handschriftlich überliefert ist) μεμίχθαι Μ 12 λύσιν M Ι * etwa <συμφώνον> * 14 φέρον M 15 θεοὺς πολλοὺς 20 ἀλλ’ M 22 γινώσκουσιν V Ι ἀνατρέψει V διατρέψη Μ 31 γε <)

ποῦ δὲ παρὰ σοὶ πεπλήρωται τό »περὶ τῶν παρθένων ἐπιταγὴν κυρίου οὐκ ἔχω, γνώμην δὲ δίδωμι ὡς ἠλεημένος, τὸ καλὸν οὕτως εἶναι«, καὶ πάλιν »ἡ παρθένος μεριμνᾷ τὰ τοῦ κυρίου, πῶς ἀρέσῃ τῷ κυρίῳ, ἵνα ᾐ ἁγία ἐν δώματι καὶ ἐν πνεύματι«.