Panarion (Adversus Haereses)

2. Τῷ γὰρ τριακοστῷ τρίτῳ Ἡρῴδου, τεσσαρακοστῷ δὲ δευτέρῳ Αὐγούστου τοῦ βασιλέως, γεννᾶται ὁ σωτὴρ ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰου- [*](6 — 8. 229, 19 die hier vorgetragene Chronologie des Lebens Jesu -wird wiederholt u. eingehend begründet Panarion haer. 51, 8 ff; vgl. z. d. St. u. unter Christologie (Chronologie des Lebens Jesu) — 14f ührt bei Michael Glykas ann. IH; Migne 158, 396 B G U Μ anaceph. 1 διὰ] ἀπὸ anaceph. 3 παρθένου < G U anaceph. | καὶ < 4 ἀνθρωπίνην anaceph. 5 χωρὶς ἁμαρτίας < anaceph. 6 ἐμβηθλεὲμ U | ἐν τῷ σπηλαίῳ < anaceph. 7 vor Συμεῶνος + τοῦ U | Συμεὼν 5 Ἄννας Μ | ἀπενεχθέντα] ληφθέντα anaceph. 9f Ἱερουσαλὴμ < 11 ἀπενεχθέντα] ἀπαρθέντα anaceph. 12 δευτέραν < Μ | ἐνιαυτῶν | καὶ Βηθλεὲμ < anaceph. 13 vor βασταζόμενον + καὶ Μ | ὡσαύτως < 14 δὲ < anaceph. | κατελθόντα] καταχθέντα u. vor ἐν οἰκίᾳ !M 15 τῇ — ὄντι < G | δὲ Μαρία Μ 16 ὑπὸ τῶν μάγων προσκυνηθέντα < | προσκυνηθῆναι U | προσκυνηθέντα + τε καὶ G 17 ὑπὸ] *] ὑπ’ V 18 παραλειφθέντα U | παραληφθέντα + καὶ κατεληλυθότα anaceph. | ἐκεῖθεν] ἀποκριθέντα M ἀπ’ ἐκεῖθέν τε U | ἀνεληλυθότα anaceph. τρίτῳ + ἔτει U 21 τοῦ <)

διὸ ἐπὶ τριάκοντα καὶ ἑπτὰ ἔτεσι τῆς αὐτῆς τοῦ Ἡρῴδου ἀρχῆς ἦν ὁ παῖς τεσσάρων ἐτῶν, ὅτε Ἡρῴδης τριάκοντα ἑπτὰ πληρώσας κατέστρεψε τὸν βίον.

Ἀρχέλαος δὲ ἐννέα ἔτη βασιλεύει, οὑ έν ἀρχῇ τῆς βασιλείας ἐξιὼν Ἰωσὴφ ἀπ᾿ Αἰγύπτου ἅμα τῇ Μαρίᾳ καὶ τῷ παιδί, ἀκούσας τὸν Ἀρχέλαον βασιλεύειν ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας καὶ κατῴκησεν τότε εἰς Ναζαρέτ.

Ἀρχέλαος δὲ γεννᾷ τὸν Ἡρῴδην τὸν νεώτερον, καὶ βασιλεύει Ἡρῴδης οὗτος τῷ ἐνάτῳ ἔτει τῆς τοῦ πατρὸς βασιλείας Ἀρχελάου κατὰ διαδοχήν. καὶ γέγονε λογιζόμενα δεκατρία ἔτη τῇ ἐνσάρκῳ Χριστοῦ παρουσίᾳ.

ὀκτωκαιδεκάτῳ δὲ ἔτει Ἡρῴδου τοῦ καὶ Ἀγρίππα ἐπικληθέντος ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς τοῦ κηρύγματος καὶ τὸ βάπτισμα τὸ ἀπὸ Ἰωάννου τότε λαμβάνει καὶ κηρύσσει ἐνιαυτὸν δεκτόν, ὑπ᾿ οὐδενὸς ἀντιλεγόμενος, οὔτε ὑπὸ Ἰουδαίων οὔτε ὑπὸ Ἑλλήνων οὔτε ὑπὸ Σαμαρειτῶν οὔτε ὑπό τινος ἑτέρου.

ἔπειτα ἀντιλεγόμενος ἐκήρυξεν ἐνιαυτὸν δεύτερον καὶ γέγονεν ἐννεακαίδεκα ἔτη τῷ αὐτῷ Ἡρῴδῃ, τῷ δὲ σωτῆρι τριακοστὸν δεύτερον.

ἐν δὲ τῷ εἰκοστῷ ἔτει τοῦ Ἡρῴδου τοῦ τετράρχου καλουμένου γίνεται τὸ σωτήριον πάθος καὶ ἡ ἀπάθεια, ἡ θανάτου γεῦσια γεῦσίς τε θανάτου ἄχρι σταυροῦ, πάσχοντος ἐν ἀληθείᾳ, ἀπαθοῦς δὲ [*](2 — 12 die Angaben über die Regierungsjahre des Herodes d. Gr., des Archelaus u. Herodes d. J. stammen aus Eusebius; vgl. Hieronymus Chronik S. 160, 1 ITO, 5 171, 11 Helm. Daß Herodes d. J. Ζ. 8 zum Sohn des Archelaus u. Z. 12 mit Herodes Agrippa verwechselt wird, kommt auf Rechnung des Epiphanius — 6 f vgl. Matth. 2, 22 f — 12 Ἀγρίππα ist nicht mit Scaliger in Ἀντίπα zu ändern; denn derselbe Irrtum wird von Epiph. Panarion haer. 78, 10, 3 noch unzweideutiger wiederholt τοῦ δὲ Ἀγρίππα ἐπικληθέντος μεγάλου, Ἡρῴδου δὲ νεωτέρου, υἱοῦ δὲ Ἀρχελάου — 14 vgl. Luk. 4, 9 — 19f vgl. Phil. 2, 8 G U Μ anaceph. 1 τριακοστῷ + ἔτει καὶ U 2 ἀπ᾿ Αἰγύπτου anaceph. | διὸ] δι᾿ ὧν anaceph. 3 καὶ < anaceph. | αὐτῆς τοῦ < Μ 4 τριακοστὸν ἕβδομον anaceph. + ἔτη U 5 οὑ] ὡς anaceph. | ἐν ἀρχῇ τῆς βασιλείας < anaceph. 6 Αἰγύπτου < anaceph, | παιδίῳ anaceph. 7 τῆς < anaceph. 8 τότε 9 οὑτος < G U anaceph. 10 Ἀρχελάου βασιλείας U | γέγονε + αὐτῶ U | λογιζόμενα hinter ἴτη (Z. 11) U 12 τοῦ ἐπικληθέντος GU | vor ἤρξατο + τότε U 15 ἀπὸ im 2. u. 3. Fall Μ im 3. Fall U 17 Ἡρώδου Μ 18 τοῦ Ἡρῴδου < Μ 19 ἡ θανάτου γεῦσις < anaceph. κρείσσων G)

σταυροῦται θάπτεται κατέρχεται εἰς τὰ καταχθόνια ἐν θεότητι καὶ ἐν ψυχῇ, αἰχμαλωτεύει τὴν αἰχθμαλωσίαν καὶ ἀνίσταται τῇ τρίτῃ ὴμέρᾳ σὺν αὐτῷ τῷ ἁγίῳ σώματι, τὸ σῶμα τῇ θεότητι, μηκέτι λυόμενον μηκέτι πάσχον μηκέτι ὑπὸ θανάτου κυριευόμενον (ὥς φησιν ὁ ἀπόστολος »θάνατος αὐτοῦ κυριεύει«),