Ancoratus

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915.

οὐχὶ δὲ διὰ * τὸν νοῦν φαίνονται *. ὑπόστασιν γὰρ οὗτοι τὸν νοῦν νομίζουσιν εἶναι καὶ φύσει τολμῶσι λέγειν αὐτὸν εἶναι τὸ εἰωθὸς ἐν τῇ γραφῇ λέγεσθαι ἐν τῷ ἀνθρώπῳ πνεῦμα, ὡς λέγει ὁ ἀπόστολος, "ἵνα ὁλόκληρον ὑμῶν τὸ πνεῦμα καὶ ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα ἐν τῇ ἡμέρᾳ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τηρηθείη".

σφάλλονται οὖν· εἰ γάρ ἐστι νοῦς τὸ [*](1 f Gal. δ, 19 — 2 f Rom. S, 8 — 3 f Gal. 5,17 — 4 f I Kor. 14,1δ — δ I Kor. 14, 14 — 8f Hiob 12, 11 — 11—19 vgl. Panarion h. 77, 25, 1 — 15f Gal. 3, 1 — 16 Tit, 1, 12 — Hos. 7, 11 — 20ff vgl. Panarion h. 77, 23, 4ff u. SchluBab- schnitt τιερι πίστεως 15, If — 25—27 I Thess. 5, 23 L J β—8 Sacra Parallela Vat, 1553 f. 183v) [*](1 διαγορεϊσαι L 4 u. 5 ψαΜ.ώ beidemale J ιψάλλω beidemale L 5 xal1 C J, in L von erster Hand oben hineingeflickt β γαρ <. Sa Pa | ο θ-εύς < L J 7 όιαχριτιχον Sa Fa 7 f τ ε vor άγαθών SaPa 8 έγγινομένων Sa Pa] εν γινομένων L J 12 παρεχβάλειν J 13 * (τΐ/V άλ^ειαν) * 15 (περί) αϊ τοί- <οτι) *] αντώ LJ 22 f ουχί — φαίνονται< J 22 * etwa (το αμαρτη- τιχύν νόμιζειν * 23 * (παρεχβαλεΐν) * , γαρ] δε J | οντοι τον νονν] τοντο L 24 αν τον είναι) * 2β τι/ν ψνχην L)

97
πνεῦμα καὶ τὸ πνεῦμα νοῦς, ὡς καὶ αὐτοὶ νομίζουσι, ψυχὴ δὲ ἄλλη <ὑποστάσις> παρὰ τὸν νοῦν καὶ παρὰ τὸ πνεῦμα, ούκέτι δύο ἐν τῷ ἀνθρώπῳ ἐν μιᾷ συναγόμεναι ὺποστάσει, οὐκέτι ἐνυπόστατος μόνη ψυχὴ καὶ ἐνυπόστατον τὸ σῶμα, ἀλλ᾿ εὑρήκαμεν λοιπὸν τέσσαρα· νοῦν μίαν ὑπόστασιν, ψυχὴν ἄλλην ὑπόστασιν, πνεῦμα ἄλλην ὑπόστασιν, σῶμα ἄλλην ὑπόστασιν.

καὶ ἐὰν πάλιν ἐρευνήσωμεν, ἔτι πλέον ἔσται· ἐπειδὴ γὰρ πολλὰ ὀνόματα κέκτηται ὁ ἄνθρωπος, καὶ »ό ἔσω ἄνθρωπος« καὶ ὸ ἔξω ἄνθρωπος«, καὶ ταῦτα πάντα ἡ γραφὴ εἴρηκε νοηματικῶς, περισφίγγουσα ἡμῶν τὴν διάνοιαν, ἳνα μηδὲν καταλείψωμεν τῆς σωτηρίας μηδὲ πρόφασις ὴμῖν γένηται τοῦ ἐκβῆναι τοῦ προκειμένου. ἔστι γὰρ ταῦτα ἐν τῷ ἀνθρώπῳ· οὐ χρὴ δὲ καὶ πολυπραγμονεῖν.

ὃμως δὲ κατὰ τὸν ἐκείνων λόγον, εἰ ὁ νοῦς ἐστι τὸ πνεῦμα καὶ τὸ πνεῦμα ό νοῦς, ταῦτα δὲ ἐκτὸς τῆς ψυχῆς ψυχῆς [*](D179) χει, πάλιν τίνι <τῷ> λόγῳ λέγει »φαλῶ τῷ πνεύματι, ψαλῶ καὶ νοΐ«; διὰ τούτου γὰρ ἀπέδειξε μὴ τὸ πνεῦμα εἶναι τὸν νοῦν μηδὲ τον νουν το πνευμα.

78. Εἶτα πάλιν »ψυχὴ ἡ ἁματάνουσα αὕτη ἀποθανεῖται« οὐκ ἐκτὸς τοῦ σώματος ἀπεφήνατο· <ἤ> »ἡσαν γάρ«, φησίν, »'εν τῷ ἑβεδομήκοντα ψυχαί«, καὶ οὐ πάντως ψυχαὶ ἠσαν ἄνευ σώματος, ἀλλὰ σώματα σὺν ψυχαῖς· καὶ πάλιν εἴωθεν ή συνήθεια καλεῖν τὸν ἄνθρωπον ἀπὸ τοῦ ἑνὸς ὀνόματος, ὃτι δεσπότης ἐστὶν ὀγδοήκοντα σωμάτων. οὐ πάντως ἄνευ ψυχῶν.

ό Λόγος τοίνυν σὰρξ γενόμενος οὐκ ἐκτὸς ψυχῆς <ἐτύγχανεν, ὡς καὶ> οὐκ ἐκτὸς πάσης πραγματείας. ὃτε λέγει ψυχή<ν> ἄνευ σώματος ἀπεφήνατο οὐδὲ ὃτε λέγομεν ἄνευ ψυχῆς ὄντα διανοούμεθα.

τί οὐν ἔδοξε τοῖς βουλομένοις λέγειν τὸν νοῦν παρεκβεβλῆσθαι; ἢ τί τοῦτο τὴν ἐκκλησίαν ὠφέλησεν : ἢ τί μᾶλλον οὐκ ἐτάραξε; πῶς δὲ οὐκ ἀλλιπῆ ποιεῖται τὴν ἡμῶν σωτηρίαν ὁ τὰ τοιαῦτα διανοούμενος;

ἡμεῖς γὰρ οὐδὲν δυνάμεθα διανοεῖσθαι ἕτερον τὸν νοῦν εἶναι οὐδὲ ὑπόστασιν τοῦτον δυνάμεθα [*](7 f vgl. Rom. 7, 22 — II Kor. 4, 16 — 14 I Kor. 14, 15 — 17 —25 vgl. oben c. 59, 2f; S. 69, 12ff — 17 Ezech. 18, 4 — 18 Act, 27, 37 L J) [*](2 <ὑπόστασις> * 4 τέσσαρας J 5f νοῦς μία ὑπόστασις, ψυχὴ πνεῦμα πενῦμα ἄλλη ὑπόστασις, σῶμα ἄλλη ὑπόστασις J 6 ἔτι *] ἐπὶ L J 8 εἴρηκς + <ἄνθρωπον>? * 14 <τῷ> *, nach der stehenden Formel τοῦτο J 17f vor οὐκ ἐκτὸς + <δηλονότι> ? * 18 <ἢ> * vgl. S. 69, 17 | ἦσαν ψυχαὶ L 20 συνήθεια *, nach S. 69,18] ἀνθρωπότης LJ 21 vor ὅτι + <ὡς>? ? * 23 <ἐτύγχανεν,> ὡς καὶ> * | ἐκτὸς 2] ἐκ *] < L 25 λέγειν + εἰς J 28 οὐδὲν] οὐ J)

98
λέγειν καθ᾿ ἑαυτόν, ἀλλὰ τὸ σύνθετον καὶ τὸ λογικὸν καὶ φρονοῦν ἐν ἑκαστῳ τῶν <οὐ> πεπλανημένων íon εἰπεῖν νόημα τοῦ ὡς ὀφθαλμοὶ ἐν τῷ σώματι, οὓτως νοῦς ἐν ψυχῇ. πάλιν δὲ οὐδὲ τοῦτο ἐριστικῶς φαμέν, ἀλλ᾿ ἁπλῶς τὸ ἐννοητικὸν τῶν ἀνθρώπων *.