Vita Constantini

Eusebius of Caesarea

Eusebius. Eusebius Werke, Volume 1. Heikel, Ivar, editor. Leizpig: Hinrichs, 1902.

Ἁπαλοῖς μὲν οὖν ἔτι τὴν ἡλικίαν τοῖς καίσαρσιν ἀναγκαίως οἱ συμπράττοντες συνῆσάν τε καὶ τὰ κοινὰ διᾠκουν, εἰς ἄνδρας δὲ λοιπὸν προιοῦσιν αὐτοῖς μόνος ὁ πατὴρ εἰς διδασκαλίαν ἐπήρκει, τοτὲ μὲν παρόντας ἰδιαζούσαις ὑποθήκαις ζηλωτὰς αὐτοὺς παρορμῶν καὶ μιμητὰς τῆς αὐτοῦ θεοσεβείας ἀποτελεῖσθαι διδάσκων, τοτὲ δ'ἀποῦσι τὰ βασιλκὰ. προσφωνῶν διᾐει γράφων παραγγέλματα, ὧν τὸ μέγιστον ἦν καὶ πρώτιστον τὴν εἰς τὸν πάντων βασιλέα θεὸν γνῶσίν τε καὶ εὐσέβειαν πρὸ παντὸς πλούτου καὶ πρὸ αὐτῆς βασιλείας τιμᾶσθαι.

ἤδη δ'αὐτοῖς καὶ τοῦ δι'αὐτῶν πράττειν τὰ λυσιτελῆ τοῖς κοινοῖς ἐξουσίαν ἐδίδου, καὶ τὴν ἐκκλησίαν δὲ τοῦ θεοῦ διὰ φροντίδος ἐν πρώτοις ἄγειν παρᾐνει, αὐτοῖς τε διαρρήδην Χριστιανοῖς εἶναι παρεελεύετο. καὶ ὁ μὲν οὕτω τοὺς υἱοὺς προῆγεν, οἱ δὲ οὐχ ὡς ἐκ παραγγέλματος αὐτογνώμονι [*](3 οὖν <ΑΒ1 |4 ἡλίω δύοντι V, δύνοντα J, vgl. 10,27 u. 27,5 | ὡκεανῷ < Ηκl, od. ἐν ὡς.? |11 αὐτοῖς V, αὐτοῦ JMBA | 12 ἐνήει JMB | προσάγων V (vgl. laus C.2,6),προάγων JMBA | 13 δ'] τ' V | 14 ἔτερον V |εἰς ἄκρον ἥκοντας ~ MBA |τοῖς αὐτοῖς ἐφ. <ΜΒΑ |16 αὐτοὺς, das zweite u auf Ras, J | 17 κατασκευὴ κεκλ. V|23 δὲ J, τε VMBA | 19 δὲ]τε V | 20 αὐτοὺς JMBA | προσείληφει V | 23 δὲ J, τε VMBA | λοιπὸν <V | 26 διδάσκων <Hkl. | 27 γράφων< Ηkl., γράφων παραγγ. ~ ΜΒΑ |31 ἐν πρ. ἄγειν ~ JMAB | 33 τοὺς υἰοὺς V, τοὺς υἱεὶς JA, τοῖς υἱοῖς ΜΒ |αὐτογνώμονες ΜΒΑ.)

v.1.p.139.
δὲ προθυμίᾳ τὰς τοῦ πατρὸς παραινέσεις ὑπερέβαλλον, τῇ πρὸς τὸν. θεὸν ὁσίᾳ τὴν σφῶν διάνοιαν συντείνοντες, τούς τε τῆς ἐκκλησίας θεσμοὺς ἐν αὐτοῖς βασιλείοις σὺν τοῖς οἱκείοις ἄπασιν ἀπεπλήρουν. καὶ τοῦτο δ'ἔργον τῆς τοῦ πατρὸς ὑπὴρχε προμηθείας τὸ τοὺς συνοίκους ἅπαντας θεοσεβεῖς παραδοῦναι τοῖς παισίν, καὶ τῶν πρώτων δὲ ταγμάτων ἡγεμόνες καὶ οἳ τὴν τῶν κοινῶν ἐτύγχανον ἀναδεδεγμένοι φροντίδα τοιοῦτοί τινες ὑπὴρχον. τοῖς γοῦν κατὰ θεὸν πιστοῖς ἀνδράσιν αὐτοὺς ὥσπερ τιδὶν ὁχυροῖς περιβόλοις ἠσφαλίξετο. ἐπεὶ δὲ καὶ ταῦτα εὐπρεπῶς διέκειτο τῷ τρισμακαρίῳ, θεὸς ὁ παντὸς τὸς ἀγαθοῦ πρύτανις, ὡσανεὶ τῶν καθόλου πραγμάτων εὖ διατεθέντων αὐτῷ, καιρὸν εὔκαιρον εἶναι λοιπὸν τῆς τῶν κρειττόνων μεταλήψεως ἐδοκίμαζε καὶ τὸ τῇ φύσει χρεὼν ἐπῆγε.